Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie Lokalna Grupa Działania LASOVIA współfinansowana jest ze środków Unii Europejskiej w ramach osi 4 – LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

36-147 Niwiska 487, tel./fax 17 22 79 022 www.lasovia.com.pl, e-mail:[email protected] Lokalna Grupa Działania LASOVIA jest Stowarzyszeniem działającym na obszarze trzech przylegających do siebie gmin: Cmolas, Niwiska, Ostrów, które administracyjnie należą do dwóch powiatów: kolbuszowskiego i ropczycko - sędziszowskiego w woj. podkarpackim. Działamy na obszarze o powierzchni 326 km² z liczbą 20 437 mieszkańców. Stowarzyszenie powstało w grudniu 2005r. W listopadzie 2006r. zostaliśmy zakwalifikowani do realizacji projektu w ramach II Schematu Pilotażowego programu Leader +. Leader + był inicjatywą wspólnotową, czyli programem bezzwrotnej pomocy Unii Eu- ropejskiej dla współpracujących ze sobą partnerów. Władze lokalne, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy otrzymują pomoc w związku ze zgłaszanymi przez nie projektami rozwoju obszarów wiejskich. Z inicjatywy Leader + mogli korzystać wszystkie tereny wiejskie Unii Europejskiej. Beneficjentami (odbiorcami) pomocy były przede wszystkim „Lokalne Grupy Działania”, czyli związki partnerów publicznych i prywatnych wspólnie podejmujących innowacyjne działania związane z rozwojem obszaru wiejskiego. W nowym okresie programowania na lata 2007–2013 Program Leader, jest realizowany zgod- nie z Ustawą z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz pozostałymi dokumentami przyjętymi na podstawie Ustawy, a w szczególności Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW) na lata 2007-2013 jako oś IV tego Programu. Oś IV PROW: „Leader” Celem jej jest budowanie kapitału społecznego poprzez aktywizację mieszkańców oraz przyczy- nienie się do powstawania nowych miejsc pracy na obszarach wiejskich, a także polepszenie zarządza- nia lokalnymi zasobami i ich waloryzacja. Pomocne w osiąganiu tych celów osi będą również projekty współpracy. Zgodnie z opisem osi IV, zawartym w PROW, „Leader” jest podejściem przekrojowym, które ma przyczynić się do aktywizacji społecz- ności wiejskich przez włączenie partnerów społecznych i gospodarczych do planowania i wdrażania lokalnych inicjatyw. Jest także oddolnym podejściem do rozwoju obszarów wiejskich, realizowanym przez Lokalne Grupy Działania (LGD), polegającym na opracowa- niu Lokalnej Strategii Rozwoju (LSR) oraz wdrożeniu wynikających z niej innowacyjnych projektów łączących zasoby ludzkie, naturalne, kulturowe, historyczne oraz wiedzę i umie- jętności przedstawicieli trzech sektorów: publicznego, gospodarczego i społecznego. GMINY CZŁONKOWSKIE LOKALNEJ GRUPY DZIAŁANIA LASOVIA GMINA CMOLAS Miejscowości w Gminie: Cmolas, Hadykówka, Jagodnik, Ostrowy Baranowskie, Ostrowy Tuszowskie, Poręby Dymarskie, Toporów, Trzęsówka

GMINA NIWISKA Miejscowości w Gminie: Hucina, Hucisko, Kosowy, Leszcze, Niwiska, Przyłęk, Siedlanka, Trześń, Zapole

GMINA OSTRÓW Miejscowości w Gminie: Blizna, Borek Mały, Kamionka, Kozodrza, Ocieka, Ostrów, Skrzyszów, Wola Ociecka, Zdżary. Możliwości zdobycia grantu Wykorzystaj szansę jaką nam dają fundusze unijne

TO DUŻO PROSTSZE NIŻ MYŚLISZ!

KROK I Masz pomysł… Wybierz działanie dzięki któremu chcesz go zrealizować…

Małe projekty Adresowane są do osób fizycznych zamieszkałych na terenie Lokalnej Grupy Działania LASOVIA lub prowadzących działalność gospodarczą na tym obszarze. Z tego działania skorzystać mogą również osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające oso- bowości prawnej, którym ustawy przyznają zdolność prawną, w szczególności kościoły, związki wyznaniowe oraz organizacje pozarządowe działające na obszarze objętym Lo- kalną Strategią Rozwoju. W ramach tego działania realizowane mogą być projekty przy- czyniające się do poprawy jakości życia lub zróżnicowania działalności gospodarczej na obszarze działania LGD poprzez: • podnoszenie jakości życia społeczności lokalnej na obszarze objętym LSR, • rozwijanie aktywności społeczności lokalnej, • rozwijanie turystyki lub rekreacji na obszarze objętym LSR, • promowanie, zachowanie, odtworzenie, zabezpieczenie lub oznakowanie cennego, lokal- nego dziedzictwa krajobrazowego i przyrodniczego, w szczególności obszarów objętych poszczególnymi formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000, • zachowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego, • inicjowanie powstawania, przetwarzania lub wprowadzania na rynek produktów i usług, których podstawę stanowią lokalne zasoby, tradycyjne sektory gospodarki lub lokalne dziedzictwo, • wykorzystanie energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w celu poprawienia warunków prowadzenia działalności kulturalnej lub gospodarczej, w tym polegającej na wynajmie pokoi w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem działalności rolniczej. Maksymalna kwota dofinansowania w ramach tego działania to 25 000,00zł.

Odnowa i rozwój wsi Adresatami tego działania są: gminy, instytucje kultury, dla których organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, osoby prawne bądź jednostki organizacyjne niepo- siadające osobowości prawnej, działające na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego lub do innych związków wyznaniowych oraz organizacje poza- rządowe mające status organizacji pożytku publicznego. Dzięki temu działaniu możliwa jest m. in. budowa, przebudowa, remont lub wyposażenie obiektów pełniących funkcje publiczne, społeczno- kulturalne, rekreacyjne i sportowe. Kwota dofinansowania w ramach tego działania wynosi maksymalnie 500 000,00zł. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej Pomocy w ramach tego działania udziela się z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie: • usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa; usług dla ludności • sprzedaży hurtowej i detalicznej, • rzemiosła lub rękodzielnictwa, • robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, • usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, • usług transportowych; usług komunalnych, • przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, • magazynowania lub przechowywania towarów, • wytwarzania produktów energetycznych z biomasy, • rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. Poziom pomocy finansowej stanowi refundację maksymalnie 50% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. O przyznanie pomocy finansowej ubiegać się może rolnik lub domownik w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, lub małżonek rolnika, który chce zakończyć dotychczasową działalność rolniczą i rozpocząć nową, nierolniczą działalność gospodarczą. Kwota dofinansowania, którą można uzyskać w ramach tego działania to 100 000,00zł.

Tworzenie i rozwój mokroprzedsiębiorstw Pomoc finansowa przeznaczona jest dla osób fizycznych, osób prawnych lub jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, która prowadzi(podejmuje dzia- łalność) jako mikroprzedsiębiorstwo zatrudniające poniżej 10 osób, i mające roczny obrót nieprzekraczający równowartości w zł 2 mln euro. Pomocy udziela się podmiotom z tytułu inwestycji związanych z tworzeniem lub rozwojem mikroprzedsiębiorstw, działających w zakresie: • usług dla gospodarstw rolnych lub leśnictwa, • usług dla ludności; sprzedaży hurtowej i detalicznej, • rzemiosła lub rękodzielnictwa, • robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, • usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem, • usług transportowych, • usług komunalnych, • przetwórstwa produktów rolnych lub jadalnych produktów leśnych, • magazynowania lub przechowywania towarów, • wytwarzania produktów energetycznych z biomasy, • rachunkowości, doradztwa lub usług informatycznych. Poziom pomocy finansowej stanowi refundację maksymalnie 50% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji. Poziom pomocy finansowej stanowi refundację maksymalnie 50% poniesionych kosztów kwalifikowanych operacji, a maksymalna kwota dofinansowania w przypadku tego dzia- łania to 300 000,00zł.

KROK II Sprawdź czy pomysł realizuje minimum jeden z celów i jedno przedsięwzięcie Lokalnej Strategii Rozwoju:

CELE OGÓLNE/CELE SZCZEGÓŁOWE 1. Postęp cywilizacyjny i poprawa standardu życia mieszkańców. 1.1 Umocnienie centrów wsi. 1.2 Kształtowanie obszaru przestrzeni publicznej. 1.3 Wykorzystanie naturalnych źródeł energii odnawialnej. 1.4 Poprawa dostępu do Internetu. 1.5 Wprowadzanie i rozwój nowoczesnych technologii. 2. Rozwój przedsiębiorczości i aktywności gospodarczej na obszarze LGD LASOVIA. 2.1 Rozwój przedsiębiorczości pozarolniczej. 2.2 Promowanie lokalnych produktów i usług. 2.3 Wzrost kwalifikacji rolników i przedsiębiorców w prowadzeniu działalności gospodarczej. 3. Podniesienie atrakcyjności turystycznej regionu. 3.1 Budowa i rozbudowa infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej. 3.2 Rozwój usług turystycznych. 3.3 Promocja i ochrona walorów obszaru LGD LASOVIA. 4. Wzmocnienie zasobów ludzkich i budowa zintegrowanej społeczności obywatelskiej. 4.1 Rozwój życia społeczno-kulturalnego oraz podtrzymywanie wielokulturowej tożsa- mości i integracji mieszkańców. 4.2 Kultywowanie tradycji i obrzędów na obszarze LGD LASOVIA. 4.3 Rozwój oferty rekreacyjnej na obszarze LGD LASOVIA.

PRZEDSIĘWZIĘCIA:

Przedsięwzięcie I Kształtowanie atrakcyjnego wizerunku miejscowości LASOVI, Przedsięwzięcie II Innowacyjna LASOVIA, Przedsięwzięcie III LASOVIA promotorem przedsiębiorczości, Przedsięwzięcie IV LASOVIA jako obszar atrakcyjny turystycznie, Przedsięwzięcie V LASOVIA tętniąca życiem społeczno-kulturalnym. KROK III Jeżeli pomysł wpisuje się w Lokalną Strategię Rozwoju oraz założenia jednego z 4 w/w działań w celu skonsultowania projektu zapraszamy do Biur LGD LASOVIA.

Konsultacje oraz doradztwo świadczone są bezpłatnie w Biurach Lokalnej Grupy Działania LASOVIA. Dane teleadresowe: Biuro główne LGD LASOVIA - Niwiska: 36-147 Niwiska 487 tel.: 17 227 90 22 [email protected] Osoba do kontaktu: Alina Białek – Kierownik biura. Biura filie: Cmolas 36-105 Cmolas 269 A tel.: 17 744 44 15 Osoba do kontaktu: Anna Zaskalska – Koordynator ds. administracji i finansów. Ostrów 39-103 Ostrów 225 tel.: 17 745 11 60 Osoba do kontaktu: Małgorzata Kozioł – Koordynator ds. organizacji, promocji i rekrutacji. Zachęcamy do śledzenia strony internetowej www.lasovia.com.pl, na której znajdziecie Państwo m. in. informacje dotyczące wypełniania wniosków, formularze wniosków wraz z niezbędnymi załącznikami oraz instrukcja obsługi, kryteria wyboru projektów przez LGD jak również szereg informacji dotyczących działalności Lokalnej Grupy Działania LASOVIA.

Kiedy i gdzie składamy wnioski… Informacje o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy finansowej zamiesz- czane są w Biurach Lokalnej Grupy Działania LASOVIA, na stronie internetowej LGD LASO- VIA: www.lasovia.com.pl, na stronie internetowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego pod adresem: www.si.podkapackie.pl

Jakimi środkami dysponuje Lokalna Grupa Działania LASOVIA… Lokalna Grupa Działania LASOVIA na lata 2007-2015 pozyskała 3 050 872,00 zł na realizację Osi 4 Programu rozwoju Obszarów Wiejkich, w tym: • „Wdrażanie Lokalnej Strategii Rozwoju”- 2 391 224,00 zł. Podział środków z działania „Wdrażanie LSR”: 1. Odnowa i rozwój wsi - 49 % środków z 2 391 224,00 zł tj. kwota 1 171 699,76 zł. 2. Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej - 11% środków z 2 391 224,00 zł tj. kwota 263 034,64 zł. 3. Tworzenie i rozwój mikro-przedsiębiorstw - 11% środków z 2 391 224,00 zł tj. kwota 263 034,64 zł. 4. Małe projekty - 29 % środków z 2 391 224,00 zł tj. kwota 693 454,96 zł. • „Projekty współpracy”- 61 842,00 zł. „Funkcjonowanie LGD”- 597 806,00 zł z tego na administrację zaplanować można 457 630,80 zł.

Kto ocenia i wybiera projekty…. W ramach Lokalnej Grupy Działania LASOVIA powołano organ decyzyjny w którego kom- petencji leży ocena wniosków o przyznanie pomocy finansowej wpływających do Biura LGD LASOVI. W skład Organu decyzyjnego- Rady wchodzą przedstawiciele 3 sektorów: pu- blicznego, gospodarczego i społecznego z 3 gmin wchodzących w skład LGD LASOVIA. Po weryfikacji przez Radę wnioski przekazywane są do weryfikacji przez instytucję wdrażającą (Urząd Marszałkowski lub Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa).

Gminy Obszaru LGD LASOVIA

Gmina Cmolas Gmina Cmolas położona jest na Płaskowyżu Kolbuszowskim, prawie w samym centrum dawnej Puszczy Sandomierskiej. Malownicze tereny Gminy Cmolas przecinają główne ar- terie komunikacyjne łączące Rzeszów z Warszawą: droga krajowa nr 9 oraz linia kolejowa. Właśnie wokół tych arterii położone są główne zakłady produkcyjne Gminy: Zakład Cera- miki Budowlanej w Hadykówce, zakłady przetwórcze – „CMOL-FRUT” i „MAKRO” w Cmolasie oraz wiele mniejszych. Gmina posiada atrakcyjne tereny pod budownictwo przemysłowe i mieszkaniowe zlokalizowane zarówno przy tych arteriach jak i innych częściach Gminy. Gmina mająca ponad 13 tys. ha powierzchni i ponad 8 tys. mieszkańców zmienia swój do- tychczasowy charakter z typowo rolniczej na rzecz odgrywającej coraz większą rolę produkcji przemysłowej. Posiada oczyszczalnię ścieków, sieć wodociągową, gazową, kanalizacyjną a także telekomunikacyjną z możliwością dostępu do Internetu. W gminie prężnie dzia- łają organizacje pozarządowe na czele ze Stowarzyszeniem Rozwoju Gminy Cmolas oraz Lokalną Grupą Działania LASOVIA, które podejmują liczne inicjatywy i przedsięwzięcia na rzecz społeczności lokalnej i rozwoju przedsiębiorczości. Gmina posiada wspaniałe tereny rekreacyjne i turystyczne – 42 % powierzchni Gminy sta- nowią lasy z bogatą florą i fauną. W jednej z miejscowości tj. Ostrowy Baranowskie znajduje się rezerwat przyrody „Jaźwiana Góra” z pomnikowymi okazami drzew. W Cmolasie funkcjonuje jedna z niewielu w Polce, na terenach wiejskich, pełnowymiarowa kryta pływalnia ze zjeżdżalnią, kompleks sportowy z boiskami do gry w piłkę : nożną, ręczną, koszykówkę, siatkówkę także siatkówkę plażową. Na uwagę zasługuje bogata działalność kulturalna z organizowanymi licznie festiwalami : piosenki dziecięcej, teatru, młodych mu- zyków. Częsta organizacja festynów ludowych w miejscowościach Gminy sprzyja promocji miejscowych zespołów folklorystycznych, takich jak: „Cmolasianie”, „Hudacy”. Gmina Cmolas posiada przebogatą historię a jej świadkami są cenne zabytki architektury sakralnej z XVI i XVII w. głównie kościoły parafialne w Cmolasie, Porębach Dymarskich, Trzę- sówce i Ostrowach Tuszowskich. Ważną placówką jest Dom Pomocy Społecznej „Caritas” w Cmolasie nawiązujący historią do podobnych placówek działających przy parafiach już w średniowieczu. Dwa sanktuaria : Przemienienia Pańskiego w Cmolasie i Wniebowzięcia Matki Boskiej ze słynącym łaskami obrazem Madonny z Puszczy w Ostrowach Tuszowskich odwiedzane są corocznie przez tysiące pielgrzymów. Ewenementem na skalę ogólnokrajową jest funkcjonowanie lokalnego radia. „Twoje Radio Cmolas” propaguje walory gospodarcze, kulturalne, przyrodnicze i krajobrazowe swojej „małej Ojczyzny” przyczyniając się do promocji Gminy Cmolas w całym kraju. Gmina Niwiska Gmina Niwiska położona jest w centralnej części województwa podkarpackiego na Pła- skowyżu Kolbuszowskim w dużym stopniu równinnie – łagodnie pofałdowana, porośnięta rozległymi kompleksami leśnymi zajmującymi ok. 46% powierzchni gminy. Gmina wcho- dzi w skład Mielecko - Kolbuszowsko - Głogowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, z uwagi na znaczny stopień zalesienia, niskie zaludnienie, brak przemysłu i niewielkie zanieczyszczenie środowiska, należy do jednych z najbardziej atrakcyjnych turystyczne obszarów północnej części województwa podkarpackiego. Przecinająca gminę droga wojewódzka relacji Mielec - Kolbuszowa - Leżajsk oraz szereg dróg powiatowych przy- czynia się na rozwój turystyki. Przez gminę przebiegają dwa szlaki turystyczne oraz trzy szlaki pielgrzymkowe. Niezwykle ciekawym zespołem florystycznym w regionie i godnym zwiedzenia, jest po- łożony przy południowej granicy Przyłęka ścisły rezerwat leśny im. prof. Władysława Sza- fera "Buczyna w Cyrance" o powierzchni 20,8 ha. Obejmuje on fragment lasu liściastego o charakterze naturalnym w otoczeniu rozległych, sztucznych borów sosnowych oraz otwartych piaszczysk. Na terenie rezerwatu znajdziemy różne osobowości florystyczne: kłokoczka południowa, wawrzynek wilczełyko, podkolan zielony, bluszcz pospolity. Na obszarze rezerwatu przebywają dziki i sarny, a nawet widziany był wilk. Na tym terenie żyje również około 30 gatunków ptaków, wśród nich: grzywacz, dzięcioł czarny, świstun- ka leśna, muchołówka żałobna. W rezerwacie wyznaczono również dla zwiedzających szlak turystyczny (ścieżkę dydaktyczną). Teren gminy to nie tylko roślinność, to również bogactwo naturalne, jakim są piaski wydmowe oraz gleby torfowe. Obecnie już prawie nieeksploatowane, ale będące atrakcyjnym miejscem ze względów widokowych. Gmina Niwiska podejmuje działania zmierzające do rozwoju infrastruktury jak również działalności poza rolnictwem. Posiadamy sieć wodociągową, sieć telefoniczną, gazową, gminną oczyszczalnię ścieków, kanalizację. Głównymi inicjatorami działań na rzecz spo- łeczności lokalnych, zmierzających do aktywizacji mieszkańców gminy Niwiska są organi- zacje pozarządowe, a wśród nich: Lokalna Grupa Działania LASOVIA, Stowarzyszenie Kół Gospodyń Wiejskich Gminy Niwiska, Stowarzyszenie „Wieś przyjazna dziecom”, Ludowe Kluby Sportowe oraz Ochotnicze Straże Pożarne. Gmina podejmuje wiele działań akty- wizacjących mieszkańców, wzmacniających kapitał społeczny oraz wpływających na kre- owanie wizerunku miejcowości Gminy Niwiska. Jednym z nich jest coroczny konkurs pn. "Najbardziej zadbana zagroda wiejska" ogłaszany przez Wójta Gminy. Celem konkursu jest zachęcenie mieszkańców do dbania o estetykę zabudowy gospodarstw oraz stosowanie dobrych praktyk rolniczych. Na uwagę zasługuje bogata działalność kulturalna,której inicjatorem jest Gminny Ośrodek Kultury i Biblioteki w Niwiskach. Zespoły działające przy ośrodku kultywują tradycje folk- loru Lasowiaków, wzbogacając je o elementy współczesne. Impreza o szerszym ponad- gminnym charakterze jest coroczna „Biesiada u Hupki”, nawiązująca do postaci dawnych właścicieli dóbr niwiskich i kultury dódr lasowiackich. Gmina Niwiska ukierunkowana jest na rozwój małej i średniej przedsiębiorczości. Na jej terenie działalność gospodarczą ma zarejestrowaną blisko 200 przedsiębiorców. Wśród nich są firmy prężnie rozwijające się i nastawione na rozwój. Dzięki takim staraniom coraz więcej osób znajduje pracę. Największym zakładem produkcyjnym jest Zakład Obróbki Kamienia Budowlanego „ROGALA” w Przyłęku. Na terenie gminy znajdują się zabytkowe obiekty historyczne: Zespół Pałacowo - Dworski w Niwiskach z połowy XIX w. (eklektyczny dwór, neogotycki spichlerz, oficyna) razem z otaczającym je parkiem; Kaplica cmentarna z 1874 r. i kościół parafialny pw. św. Mikołaja z 1880 r. W dworze znajdują się unikalne secesyjne polichromie z 1908 r. autorstwa Karo- la Frycza. Najciekawsze malowidło znajduje się w dawnej jadalni a zarazem najwiekszym pomieszczeniu. Ściany tej sali ozdabiają duże pawie, stąd nazwa „Pod Pawiami”. Obecnie obekty dworu spełniają funkcję administracyjno - kulturowe.

Gmina Ostrów Gmina Ostrów położona jest w powiecie ropczycko-sędziszowskim, w województwie podkarpackim. Gminę cechują niezwykłe walory przyrodnicze i świetne warunki turystyczne. Każdy kto uwielbia kontakt z przyrodą znajdzie tu coś dla siebie. Piękne lasy w gminie są idealnym miejscem na grzybobranie. W Kamionce nad zalewem znajduje się ośrodek wypoczynko- wo-rekreacyjny, który jest dobrym miejscem do spędzenia wolnego czasu i odpoczynku. Turyści w gminie Ostrów mogą podziwiać nie tylko piękną przyrodę, ale również zabytki. Na szczególną uwagę zasługują tutaj kaplica poświęcona ks. Romanowi Sitko w Kamionce, zespół dworski hr. Romerów w Woli Ocieckiej, zabytkowe kościoły w Ostrowie i Ociece, kapliczki, pozostałości po poligonie doświadczalnym z II wojny światowej w Bliźnie oraz pozostałości po bunkrach w kilku miejscowościach gminy. Miejscowość Blizna była w cza- sie II wojny światowej jedną z pierwszych miejscowości na świecie, w której powstał ośro- dekbadań nad bronią rakietową. Prowadzono tutaj próby nad niemiecką bronią rakietową V-1 i V-2. Gmina Ostrów wspólnie z gminą Dębica utworzy Park Historyczny Blizna. Powstaną wierne rekonstrukcje obiek- tów znajdujących się tutaj w czasie II wojny światowej. W Bliźnie będzie to m.in. makieta rakiety V-2 w skali 1:1. W ramach projektu na terenie Pustkowa (gm. Dębica) powstanie rekonstrukcja obozu pracy z II wojny światowej. Cały park historyczny będzie dla turystów miejscem, w którym będą mogli przeżyć „żywą” lekcję historii. Gmina Ostrów posiada bogate tradycje kulturalne. Dba także o to, aby na bieżąco roz- wijać działalność kulturalną. Na terenie gminy działa Gminne Centrum Kultury i Sportu z siedzibą w Kamionce, w którym znajduje się Izba Pamięci Wilhelma Macha, pisarza z tej miejscowości. W gminie działa także wiele zespołów wokalno-tanecznych m.in. Zespół Pieśni i Tańca Wrzos, Biedronki, Kamionka i inne. W każdym z tych zespołów mieszkańcy mogą rozwijać swoje umiejętności wokalno-taneczne. Działają tutaj także stowarzysze- nia oraz koła gospodyń wiejskich. W rozwój kultury na terenie gminy angażują się rów- nież szkoły. W gminie Ostrów aktywnie działają kluby sportowe - Victoria Ocieka oraz Ka- skada Kamionka. Każdego roku organizowane są imprezy kulturalno-rozrywkowe takie jak np. Piknik nad Tuszymką, wieczory poetyckie, konkursy. W gminie rozwija się także twórczość literacka jej mieszkańców. Powstało kilka książek o gminie, miejscowi autorzy tworzą wiersze. Gmina Ostrów duży nacisk kładzie na gospodarkę. Znajduje się tu m.in. składowisko odpa- dów komunalnych w Kozodrzy, oczyszczalnia ścieków w Ostrowie. Gmina ciągle realizuje wiele inwestycji związanych z poprawą warunków życia jej mieszkańców. Władze aktyw- nie i skutecznie ubiegają się o dofinansowania z funduszów Unii Europejskiej. W gminie dynamicznie rozwija się działalność przemysłowa. Powstaje coraz więcej prywatnych przedsiębiorstw. Rozwój gminy został niejednokrotnie doceniony. W II edycji plebiscytu „Złota Setka Gmin” rozstrzygniętym w grudniu 2009 roku, gmina Ostrów zajęła wysokie 25 miejsce z gmin na Podkarpaciu. ATRAKCJE NA OBSZARZE LGD LASOVIA Gdzie można się zatrzymać…

Gospodarstwo Agroturystyczne "Przy Grobli" Barbara i Marian Cudeccy Trześń 197, 36-147 Niwiska tel.: 17 2279 355, 667580835 www.przygrobli.ugu.pl

Gospodarstwo Agroturystyczne "Przy Grobli" jest do dyspozycji gości przez cały rok. Dom wolnostojący otoczony stawami hodowlanymi, brak zabudowań, a przy tym dogodny dojazd sprawia, że możemy poczuć się tu naprawdę dobrze. Gospodarstwo oferuje: 10 miejsc noclegowych, plac zabaw dla dzieci, miejsce do grilowania, stawy hodowlane obfitujące w ryby i wiele in- nych ciekawych atrakcji.

Gospodarstwo Agroturystyczne „PORĄBKA” –Dorota Tęcza Poręby Dymarskie 115, 36-105 Cmolas tel.: 17 28 37 208, tel. kom. 693 402 088 www.porabki.republika.pl

Oferuje: - dom (3 pokoje, kuchnia, łazienka) - świeże czyste powietrze, cisza - las pełen grzybów i owoców lasu - kościół zabytkowy klasy "0" - przejażdżki konne bryczką, kucykiem, kuligi - ogniska i grilowanie - staw - wędkowanie - ścieżki rowerowe - basen kryty, siłownia (5km Cmolas) - skansen (8km Kolbuszowa) - zalew, plaża (11km Wilcza Wola) - zdrowa żywność, czysta woda - plac zabaw dla dzieci - możliwość zabrania z sobą swoich zwierzątek Gospodarstwo Agroturystyczne „U Joli” Józefa Hopek Poręby Dymarskie 168, 36-105 Cmolas tel.: 17 28 37 209 e-mail: kontakt@ u-joli.pl, www.u-joli.pl

Domek do wyłącznej dyspozycji gości (9 miejsc noclegowych) położony w Porębach Dy- marskich w pięknym, malowniczym zakątku w odległości 5 km od miejscowości Cmolas. Doskonałe miejsce dla miłośników polowań, wędkowania (własne stawy), zbierania bo- rówek i grzybobrania. Bardzo dobre warunki dla turystyki pieszej i kolarstwa. Doskonałe miejsce dla wypoczynku i pracy twórczej.

Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy „CYZIÓWKA” 39-122 Kamionka 286 tel.: 17 77 88 477 Fax: 17 22 33 198

„CYZIÓWKA” to prawie 12 hektarów terenu zagospodarowanego z myślą o wypoczynku. Jego naturalnym centrum jest jezioro utworzone na śródleśnym potoku, z piękną piaszczystą plażą. Wokół niego znajduje się zagospodarowany teren, na którym znajdują się: stylowa karczma (70 osób), sala konferencyjno-bankietowa (200 osób), największa na Podkarpa- ciu hala namiotowa (800 osób), dwa duże grille, kort tenisowy, boiska do gry w siatkówkę plażową i piłkę nożną, "ruska bania", park linowy, a także strzelnica (łucznictwo,broń pneu- matyczna), zorbing, mini-golf, tor dla quadów, wędzarnia, piwniczka z winem, miejsce na ognisko, oraz baza hotelowo-noclegowa na 46 osób. Przedsiębiorstwo Handlowo- Produkcyjno- Turystyczne „POLCHEMIA” w Skrzyszowie oferuje szeroką ofertę dla swoich gości. W ofercie znajdują się min. przyjęcia okolicznościowe, orga- nizacje szkoleń i spotkań biznesowych, wynajęcie sali konferencyjnej, biesiady myśliwskie, szkolenia ECDL, sesje zdjęciowe. W centrum przedsiębiorstwa znajduje się XVI wieczny Dwór obronny, wzniesiony około połowy XVI wieku dla Hieronima Mieleckiego Starosty Brzeskiego, Sandomierskiego. W XVIII wieku staje się własnością rodziny Lubienieckich, a w XIX wieku jego właścicielem staje się rodzina Skrzyńskich. W II połowie XIX wieku założenie dworskie wraz z 200 ha pól i lasów nabywa rodzina Paliszewskich, które pozostaje w ich rękach do 1939 roku. Wokół dworu zachowały się fragmenty fortyfikacji ziemnych z I połowy XVI wieku. W północno- zachodnim narożniku fortyfikacji znajduje się drewniana kapliczka z II połowy XIX wieku. Co można zobaczyć….. Spotkania z rzemiosłem Kowalstwo artystyczne - Jan Bańka, Cmolas

Kowalstwo artystyczne jest sztuką tworzenia opartą na technologiach plastycznej obróbki stali. Jest działalnością bardzo silnie związaną z tradycją starego rzemiosła. Jeżeli mówimy o KOWALSTWIE ARTYSTYCZNYM to mamy na myśli m.in. bramy kute, ogrodzenia kute, balu- strady zewnętrzne wewnętrzne oraz elementy różnego rodzaju akcesoria meblowe elementy wystroju ogrodów. Rzemiosłem tym od dawna zajmuje się Pan Jan Bańka z Cmolasu. Rzeźba w drewnie. Sztuka z drewna.

Krzysztof Magda, Ostrowy Baranowskie

Piotr Kwaśnik, Trześń Wikliniarstwo Wikliniarstwo to rodzaj rękodzieła polegającego na wyrobie przedmiotów ozdobnych i użytkowych (koszy, naczyń, mebli, zwłaszcza ogrodowych i plażowych, nawet płotów i ścian) za pomocą zaplatania wikliny. Prawdopodobnie już w początkach neolitu ludzie umieli wyrabiać plecionki wiklinowe i używali ich jako konstrukcji szkieletowej do wypa- lania naczyń ceramicznych.

Stanisław Wiewióra, Kosowy Rękodzieło artystyczne Rękodzieło artystyczne - każdy przedmiot jest unikatowy, oferowany w mini seriach lub pojedynczych egzemplarzach. Jeśli lubisz ręcznie robione ciekawe, nietuzinkowe przed- mioty ozdobione techniką decoupage, kartki okolicznościowe ręcznie robione, obrazy haftowane warto zapoznać się z pracami pani Agnieszki Poszłuszny. Swojskie jadło Ważnym elementem przyrządzania potraw jest podtrzymywanie tradycji regionalnej, za- chowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego. Nasze babcie potrafiły wykorzystywać to co w ogrodzie, w polu, w lesie i zagrodzie. Przepisy i tajniki kuchni naszych babci to nasze dziedzictwo, one wiedziały jak łączyć składniki aby potrawa smakowała, dlatego Stowa- rzyszenie Gospodyń Wiejskich „Ostrowianki” chce podtrzymać tą tradycję i przekazywać ją przyszłym pokoleniom.

Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich „Ostrowianki” – podczas Konkursu Wielkanocnego

Grzybobranie Świat grzybów …