Showcasing Science

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Showcasing Science HISTORY OF SCIENCE AND SCHOLARSHIP IN THE NETHERLANDS Weiss Martin P.M. Weiss Showcasing Science A History of Teylers Museum Showcasing Science in the Nineteenth Century Showcasing Science History of Science and Scholarship in the Netherlands The series History of Science and Scholarship in the Netherlands presents studies on a variety of subjects in the history of science, scholarship and academic institutions in the Netherlands. Series Editors Klaas van Berkel, University of Groningen, Groningen Huib Zuidervaart, Huygens ING (KNAW), The Hague Editorial Board Klaas van Berkel, University of Groningen Karel Davids, VU University Amsterdam Dirk van Delft, Leiden University / Museum Boerhaave Jan van Gijn, University Medical Center, Utrecht Harm Habing, Leiden Observatory Johan Heilbron, Erasmus University Rotterdam / Sorbonne (CESSP) Paris Wessel Krul, University of Groningen Wijnand Mijnhardt, Utrecht University Lissa Roberts, University of Twente, Enschede Huib Zuidervaart, Huygens ING, The Hague Showcasing Science A History of Teylers Museum in the Nineteenth Century Martin P.M. Weiss Amsterdam University Press Printed with financial support of the Teyler Foundation. Cover illustration: T.C. Winkler in the Oval Room of Teylers Museum, c. 1885 Source: Teylers Museum, Haarlem, AF780 Cover design: Coördesign, Leiden Lay-out: Crius Group, Hulshout isbn 978 94 6298 224 6 e-isbn 978 90 4853 214 8 doi 10.5117/9789462982246 nur 685 © Martin P.M. Weiss / Amsterdam University Press B.V., Amsterdam 2019 All rights reserved. Without limiting the rights under copyright reserved above, no part of this book may be reproduced, stored in or introduced into a retrieval system, or transmitted, in any form or by any means (electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise) without the written permission of both the copyright owner and the author of the book. Every effort has been made to obtain permission to use all copyrighted illustrations reproduced in this book. Nonetheless, whosoever believes to have rights to this material is advised to contact the publisher. Table of Contents 1 Introduction I Teylers at the Paris Electrical Exhibition 11 II Teylers Museum 18 III Museums and Popular Science 21 IV Structure and Intended Readership of the Book 23 2 The Birth of a Musaeum I The Museum’s Pre-History 27 Martinus van Marum and the Beginning of the Age of Museums 27 Martinus van Marum’s Formative Years and The Holland Society of Sciences 34 Pieter Teyler van der Hulst 41 The Contents of Pieter Teyler’s Last Will and Testament 45 Contextualising the Will: Mennonite Governors in Haarlem 49 Teyler’s Choice of “Arts and Sciences” 55 II The Establishment of Teylers Museum 57 A Financial Setback 57 The Teyler Foundation’s First Trustees 59 The Appointment of a Kastelein 62 The Foundation’s Buildings 63 The Haarlem Drawing Academy 65 Teylers Learned Societies 67 Prize Essay Competitions 71 Pieter Teyler’s Prints and Drawings 72 Birth of a Musaeum 76 The Design of the Oval Room 82 Ideas for the Oval Room 85 Van Marum is Appointed Director of Teylers Museum 96 Teylers Museum and the Public 102 Musaeum or Museum 104 3 Van Marum – Empiricism and Empire I Van Marum’s Work at Teylers Museum 111 Van der Vinne Resigns 111 Experiments with the Cuthbertson Electrostatic Generator 112 Van Marum Generates Attention 115 From Physics to Chemistry 118 A Financial Windfall 119 The Addition of a Laboratory 120 Van Marum’s Acquisition Plans 124 Amateurs and Professionals 129 London and the Aftermath 132 Van Marum’s Practical Appliances 136 Van Marum and the Earth Sciences 138 French Occupation 141 Cuvier and the Mosasaur 144 Homo Diluvii Testis, Lying Stones, and Ohio 146 A Matter of Faith 148 Aesthetic Value 151 Van Marum’s Dispute with the Trustees 154 II Van Marum’s “Philosophy of Science” 155 Van Marum’s Take on Kant 155 A Matter of Belief 157 Relying on Experiments 160 The Practical Turn 163 Van Marum’s Lectures During the French Occupation 168 A Summary of Van Marum’s Ideals 172 III Open All Hours: Public Accessibility of Teylers Museum 1780-1840 173 Tourism Emerges 173 Selection of Visitors? 175 Early Travel Reports of Teylers Museum 179 Teylers Museum as “Testimony to the History of Physics” 184 IV The Forgotten Art 186 No Great Connoisseur of Pictures 186 Christina of Sweden’s Collection of Drawings 188 Changing Definitions of “Art” 190 Paintings by Contemporary Artists 193 4 Van der Willigen – Precision and the Discipline of Physics I An Unexpected Guessing Game (Intro) 197 II Volkert Simon Maarten van der Willigen (I): Early Years 202 A New Methodology 202 The Athenaeum in Deventer 205 Amateurs, Specialists, and True Physics 206 III The Art of Presenting 212 The Rise of Public Art Exhibitions 212 The First Art Gallery, a Permanent Exhibition? 216 The More Visitors, the More Exclusive? 219 IV Changing Definition of Museums 225 From Scholarly Musaeum to Educational Museum 225 The Great Exhibition, “Albertopolis”, and the South Kensington Museum 226 The Public Museum in Support of Public Mores 229 Prince Albert and the History of Art 231 London to Haarlem 233 V Jacob Gijsbert Samuël van Breda at Teylers Museum 236 Mid-Century Dutch Liberalism 236 Some Critics of Official Dutch Museum Policy 238 Jacob Gijsbert Samuël van Breda 242 Van Breda, Logeman, Winkler 246 Different Approaches to Collecting 249 The Rhenish Mineral-Office Krantz 254 “Monuments of Science” 256 VI Volkert Simon Maarten van der Willigen (II): Curator in Haarlem 259 On the Job 259 Van der Willigen’s Work in Haarlem 260 Public Lectures and the Centennial in Philadelphia 265 The Special Loan Collection at South Kensington 268 Febris Rheumatica Articularis 271 5 Lorentz – Function Follows Form and Theory Leads to Experiment I Themes of the Chapter 273 II A New Type of Museum 277 New Government Policy in the 1870s 277 The New Annex to Teylers Museum 280 Guards at Teylers Museum 285 Teylers’ New Annex and the Rijksmuseum 288 III T.C. Winkler and E. van der Ven 292 Tiberius Cornelis Winkler 292 Elisa van der Ven 297 IV Function Follows Form 301 Moving House 301 Function Follows Form 305 The Birth of a Museum of the History of Science 307 Science Museums and Museums of the History of Science 310 V Lorentz: A Theoretician as Curator 316 A Revered Theoretical Physicist 316 Much to Offer 317 Refurbishment of the Laboratory and Subsequent Research 321 “The Isolation of Haarlem” 324 The Museum Next Door 329 6 Conclusion I Summary 333 II Musaeum or Museum? 335 III The Changing Status of the Scientific Instrument Collection 336 Appendix 341 Acknowledgements 345 Archives 347 Bibliography 349 Index 365 List of Illustrations Figure 1 The electrostatic generator on display at the Paris Electri- cal Exhibition in 1881 (Teylers Museum, Haarlem) 16 Figure 2 Martinus van Marum (1750-1837), painted by Charles Howard Hodges in 1826 (Teylers Museum, Haarlem, KS1999) 37 Figure 3 Group portrait of the trustees of the Teyler Foundation and the architect Leendert Viervant in 1786 (Teylers Museum, Haarlem, KS282) 60 Figure 4 A painting of the Oval Room by Wybrand Hendriks, c. 1810 (Teylers Museum, Haarlem, KS009) 95 Figure 5 The electrostatic generator as depicted in Van Marum’s “Description” of 1787 (Teylers Museum, Haarlem) 114 Figure 6 The First Art Gallery depicted by Johan Conrad Greive, 1862 (Teylers Museum, Haarlem, DD042d) 217 Figure 7 The Oval Room depicted by Johan Conrad Greive, 1862 (Teylers Museum, Haarlem, DD042b) 245 Figure 8 Volkert Simon Maarten van der Willigen (1822-1878), c. 1860 (Teylers Museum, Haarlem, FF010) 262 Figure 9 The entrance to Teylers Museum after 1885 (Teylers Museum, AF587) 284 Figure 10 One of the rooms for palaeontological and mineralogical collections in the new annex to Teylers Museum after 1885 (Teylers Museum, Haarlem, AF608) 306 1 Introduction I Teylers at the Paris Electrical Exhibition Gerard Oyens was not keen on being upstaged by the British. But in March of 1881, he was worried he might be – and justifiably so. Oyens had just been tasked with organising the Netherlands’ contribution to the Paris Electrical Exhibition of 1881 and, from his perspective at least, things had not got off to a good start. The idea behind the Electrical Exhibition was that every country in the world could present the newest electrical devices its engineers and scientists had developed. The grand total of these separate, national sec- tions to the Exhibition would then amount to a spectacular celebration and public demonstration of the immense progress that had been made in the field of electrical science in the space of just a few decades. As one official announcement published in France stated: “This exhibition will comprise everything to do with electricity: it will bring together apparatus of various types and various origins which serve to generate, transmit and use electricity”.1 The Paris Exhibition was not the first large-scale international exhibition. Ever since the Great Exhibition held in London in 1851, a veritable hype had developed around what came to be known as the World’s Fairs, with every country that could afford to do so organising various international exhibitions on a wide variety of topics. The exhibition in Paris was, however, the first that was devoted exclusively to electricity. What prompted it were the groundbreaking developments that had occurred over the course of a fairly short period preceding the exhibition. Not many years had passed since James Clerk Maxwell published his theory of electromagnetism for instance, and even more recently patents had been filed for the electric telephone and the electric light bulb, by Alexander Graham Bell and Thomas Alva Edison respectively. The world was quick to realise the far-reaching implications these and other inventions had, and the Paris Exhibition can be seen as the epitome of the excitement they generated, both amongst 1 “Cette exposition comprendra tout ce qui concerne l’electricité : elle réunira les appareils de toute nature et de toute provenance servant à la faire naître, à la propager et à l’utiliser”.
Recommended publications
  • Competition Programme 2020 Teylers Tweede Genootschap Haarlem
    COMPETITION PROGRAMME 2020 TEYLERS TWEEDE GENOOTSCHAP HAARLEM In keeping with the Teylers Stichting’s 200-year-old tradition of promoting academic research, the Directors of this foundation Teylers Stichting, together with the members of the Teylers Tweede Genootschap (Teyler’s Second Society), have decided to hold a competition for the year 2020 on a subject relating to history of science. SUBJECT We invite a study which illustrates and analyses interactions between the sciences and the humanities in the period after 1700. BACKGROUND In his Rede lecture of 1959 the British novelist and physicist Charles Percy Snow discussed – and criticized – the split of the Western intellectual world into two separate cultures, the sciences and the humanities. In his view, representatives of these cultures live in different spheres, a fact that hampered mutual communication. He held such dialogue to be a requirement for coping with many urgent social problems. The dichotomy between the sciences and the humanities has deep roots. In the early modern period, the studia humanitatis already distinguished itself from the study of nature and the related mathematical sciences. This distinction was embedded in institutions such as the Académie Française and the Académie Royale des Sciences. In more recent times, due to advancing specialization in academia, it became ever more difficult for scholars to make meaningful contributions to both domains. None of this takes away the fact that connections between these separate domains have persisted up to the present day. In the wake of Anthony Grafton several historians have pointed out the deep connections between early modern humanism and the investigation of natural phenomena.
    [Show full text]
  • Teylers Tweede Schilderijenzaal: Mee Met De Tijd
    Teylers tweede schilderijenzaal: Mee met de tijd Saskia Groot Koerkamp 3250814 Onderzoekswerkgroep Annemieke Hoogenboom 29 juni 2011 Teylers tweede schilderijenzaal: Mee met de tijd – Saskia Groot Koerkamp (3250814) Inhoudsopgave Inhoudsopgave ..................................................................................................... 1 1. Inleiding............................................................................................................ 2 2. Bouwgeschiedenis van het Teylers Museum...................................................... 5 2.1 Vóór 1893: de ovale zaal, eerste schilderijenzaal en een prijsvraag .............. 5 2.2 1893: de tweede schilderijenzaal ................................................................. 9 2.3 J.E. van den Arend ......................................................................................10 2.4 Conclusie ....................................................................................................14 3. Voorbeelden van eigen bodem.........................................................................15 3.1 Het Rijksmuseum........................................................................................15 3.2 Stedelijk Museum .......................................................................................20 3.3 Conclusie ....................................................................................................24 4. Schilderijenzalen van de negentiende eeuw .....................................................26 4.1 Presentatie en decoratie:
    [Show full text]
  • Teylers Museum En Adriaan Van Der Hoop De Invloed Van De Kunstmarkt Op Twee Collecties in De Eerste Helft Van De Negentiende Eeuw
    Teylers Museum en Adriaan van der Hoop De invloed van de kunstmarkt op twee collecties in de eerste helft van de negentiende eeuw Auteur: Carolijn Mensing Studentnummer: 3409961 Docent: A.M.E.L. Hoogenboom Cursus: Onderzoekswerkgroep Beeldende Kunst B Onderwerp: eindwerkstuk Datum: juni 2011 Voorwoord Bonnetjes, bonnetjes en nog meer bonnetjes. Eenendertig jaar historie van het Teylers Museum, gevangen in vellen handgeschept papier met daarop prachtig schoonschrift. Niets wordt hierop geheim gehouden voor de toeschouwer. Hoeveel geld ze uitgaven aan kolen om het gebouw te verwarmen, wat de timmerman en schoonmaakster kostte, welke aardappels er werden gegeten en welke sigaren er door Van Marum werden gerookt. Tussen al deze bonnetjes zaten mijn schatten: de aankoopbonnen van de schilderijen. De Weledele Heren Directeuren van de Teylers Stichting te Haarlem werden voorzien van een kwitantie geschreven in sierlijke letterlijk van de door hen gekochte kunst. Soms met vermelding van het onderwerp van het schilderij maar soms ook niet. De meeste door de kunstenaar zelf opgesteld, andere bonnetjes ondertekend door de handelaar die het schilderij verkocht. Voor mij waren de bonnen een uniek inzicht in de manier van zaken doen in een museum ruim honderdvijftig jaar geleden. Samen met de ambiance van de bibliotheek in het museum hebben deze voor een rijke ervaring gezorgd. Ik wil Marijn van Hoorn en Jeff Borkent (alias The Birdman) ontzettend bedanken voor hun goede zorgen, gesprekken en behulpzaamheid tijdens mijn dagen in de bibliotheek van het Teylers Museum. Met hen als gezelschap werd het zoeken naar de juiste bonnetjes een extra groot feest. Zonder mijn trouwe studiemaatje en lieve vriendin Joline lag dit eindwerkstuk hier niet zo volledig op tafel.
    [Show full text]
  • Jaarverslag Teylers Museum 2010
    Teylers Museum Jaarverslag 2010 Jaarverslag 2010 Teylers Museum Jaarverslag 2010 Teylers Museum is genoemd naar Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778), Inhoudsopgave een vermogende Haarlemse zijdefabrikant en bankier. Levend in de tijd van de Verlichting had hij grote belangstelling voor kunst en wetenschap. In zijn tes tament bepaalde hij dat zijn vermogen moest worden ondergebracht in een stichting die onder meer de bevordering van kunst en wetenschap tot doel had. 5 Missie 58 Financieel verslag De uitvoerders van Teylers testament besloten een openbaar museum te bouwen 58 Verslag van de Raad van Toezicht waarin voorwerpen van kunst en wetenschap verenigd zouden worden. Teylers 6 Subsidiënten en begunstigers 59 Toelichting op de jaarrekening 2010 Museum is hiermee het enige museum dat in die tijd voor en door burgers werd van Teylers Museum in 2010 60 Winkel gebouwd. Een museum vanuit een ideaal geboren en gefinancierd uit particulier 61 Financieel overzicht kapitaal, zonder enige betrokkenheid van welke overheid dan ook, was een 9 Voorwoord revolutionair concept. 62 Stichtingen In het museum werden boeken aangekocht voor studie, natuurkundige instru- 11 Foreword 62 Teylers Stichting menten voor het geven van demonstraties en tekeningen voor het houden van 62 Gelieerde Stichtingen kunstbeschouwingen. Fossielen en mineralen speelden een rol bij de openbare 24 Teylers Museum op weg naar 65 Overige Stichtingen lessen. Teylers Museum groeide zo uit tot een centrum van eigentijdse kunst Werelderfgoed en wetenschap. Hier konden burgers de laatste kennis opdoen over de natuur- 66 Bijlagen kunde, de tekenkunst, de ontwikkeling van het leven op aarde en nog veel meer. 28 Teylers Museum on its way 66 1 Tentoonstellingen Het museum leverde zo een belangrijke bijdrage aan de democratisering van to World Heritage 67 2 Lezingen door externe personen, kennis.
    [Show full text]
  • THE ZIBBY GARNETT TRAVELLING FELLOWSHIP Report by Samantha
    THE ZIBBY GARNETT TRAVELLING FELLOWSHIP Report by Samantha Cawson Paper Conservation Internship at Teylers Museum Haarlem, Netherlands 31st August – 1st October 2014 Contents 1. Introduction 3 2. Study Trip 3 2.1 Conservation Projects 7 2.2 Blanche Douglas Hamilton 8 2.3 Loans 11 2.4 Acquisitions & Exhibition Work 11 2.5 Pests, Environmental Monitoring, and Disaster Management 13 2.6 Visits and Opportunities 14 2.7 Leisure 15 3. Conclusion 17 Appendix A: Study Trip Diary 18 2 Introduction My name is Samantha Cawson; I am a 26-year-old British citizen and recent graduate of conservation from the University of the Arts, London. In order to ease the transition between education and employment I decided to arrange an internship abroad, which would allow me to gain an in depth insight into working within a museum setting full time, extend and build upon my existing knowledge as well as making contacts and possible opportunities for my future career. I was very interested to intern within a museum that performed a lot of exhibition conservation, as this was an aspect that I believed I needed to improve upon. After writing to the conservation department of the Teylers Museum in Haarlem, I was welcomed to join the team during the month of September. I was thrilled to learn that I would be undertaking research into charcoal and pastel drawings by the artist, Blanche Douglas Hamilton, as well as helping with a new acquisitions exhibition and upcoming major exhibition, At first sight. I found out about the Zibby Garnett Travelling Fellowship from a peer at Camberwell College of Arts, and decided it would be a great way to help pay for my living costs whilst away from London for one month.
    [Show full text]
  • Walk Among Teyler and Hals
    Verspronckweg Schotersingel Kloppersingel Staten Bolwerk Kennemerplein Rozenstraat Prinsen Bolwerk Kenaustraat Stationsplein singel Parkeergarage Stationsplein Garenkookerskade Kenaupark Kinderhuis Parklaan Parklaan Parklaan Kruisweg Jansweg Parklaan Hooimarkt Spaarne Nieuwe Gracht Nieuwe Gracht Nassaustraat Zijlweg Kinderhuissingel Kinderhuisvest Ridderstraat BakenessergrachtBakenessergracht Koudenhorn Kruisstraat Molen De Adriaan Grote or St. Bavokerk (20, St Bavo’s Church) was built in Gothic Walk left of the town hall into Koningstraat. Halfway down this street, on your Jansstraat 22 Nassaulaan style in the spot where a smaller church, which was largely destroyed in right, you can see the former school for Catholic girls, ‘Inrichting voor Onderwijs Route 1 - Starting point: Frans Hals Museum Route map WALK AMONG a fire in the 14th century, once stood. St Bavo is the patron saint of the aan Katholieke Meisjes’ and then on your left at No. 37, the asymmetrically shaped Zijlstraat Papentorenvest Route 2 - Starting point: Teylers Museum Smedestraat TEYLER AND HALS Kennemerland region. In 1479, the building was rebuilt as a collegiate church. former bakery (24) in Berlage style (1900). Decorative Jugendstil carvings by Brouwersvaart The remarkable thing about this church is that it was built without piles in G. Veldheer embellish both sides of the freestone façade frame. The figure of a Bakenessergracht the ground. Grote or St. Bavokerk is sometimes also referred to as ‘Jan met baker is depicted in the keystone above the shop window. Gedempte Oude Gracht Zijlstraat Raaks 15 de hoge schouders’ (high-shouldered John) because the tower is rather small Barteljorisstraat compared to the rest of the building. The church houses the tombs of Frans At the end of Koningstraat, cross Gedempte Oude Gracht and continue straight on Grote 16 Parkeer- Drossestraat 23 19 Hals, Pieter Teyler Van der Hulst and Pieter Jansz.
    [Show full text]
  • Lorentz – Function Follows Form and Theory Leads to Experiment
    Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22522 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Weiss, Martin Paul Michael Title: The masses and the muses : a history of Teylers Museum in the Nineteenth Century Issue Date: 2013-11-27 The Masses and the Muses A History of Teylers Museum in the Nineteenth Century Front cover: The Oval Room, drawing by Johan Conrad Greive, 1862 (Teylers Museum, Haarlem, DD042b) Back cover: The First Art Gallery, drawing by Johan Conrad Greive, 1862 (Teylers Museum, Haarlem, DD042d) The Masses and the Muses A History of Teylers Museum in the Nineteenth Century Proefschrift ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden, op gezag van de Rector Magnificus prof. mr. C.J.J.M. Stolker, volgens besluit van het College voor Promoties te verdedigen op woensdag 27 november 2013 klokke 15.00 uur door Martin Paul Michael Weiss geboren te Hannover in 1985 Promotiecommissie Prof. Dr. F.H. van Lunteren (promotor, Universiteit Leiden) Prof. Dr. D. van Delft (Universiteit Leiden) Prof. Dr. P.J. ter Keurs (Universiteit Leiden) Dr. D.J. Meijers (Universiteit van Amsterdam) Prof. dr. W.W. Mijnhardt (Universiteit Utrecht) Prof. Dr. H.J.A. Röttgering (Universiteit Leiden) Prof. Dr. L.T.G. Theunissen (Universiteit Utrecht) Dr. H.J. Zuidervaart (Huygens Instituut voor Nederlandse Geschiedenis) Prof. Dr. R. Zwijnenberg (Universiteit Leiden) Acknowledgements This PhD was not written in isolation. Throughout the course of this project I received an unquantifiable amount of support – intellectual, financial and moral – from innumerable colleagues and friends. Some of them I hope to be able to acknowledge here.
    [Show full text]
  • Portrait of an Old Man (Possibly a Rabbi)
    Portrait of an Old Man (Possibly a ca. 1645 Rabbi) oil on panel 22.2 x 18.4 cm Rembrandt van Rijn RR-109 (Leiden 1606 – 1669 Amsterdam) © 2021 The Leiden Collection Portrait of an Old Man (Possibly a Rabbi) Page 2 of 12 How to cite De Witt, David. “Portrait of an Old Man (Possibly a Rabbi)” (2017). In The Leiden Collection Catalogue, 3rd ed. Edited by Arthur K. Wheelock Jr. and Lara Yeager-Crasselt. New York, 2020–. https://theleidencollection.com/artwork/a-portrait-of-a-rabbi/ (accessed September 30, 2021). A PDF of every version of this entry is available in this Online Catalogue's Archive, and the Archive is managed by a permanent URL. New versions are added only when a substantive change to the narrative occurs. © 2021 The Leiden Collection Powered by TCPDF (www.tcpdf.org) Portrait of an Old Man (Possibly a Rabbi) Page 3 of 12 This expressively rendered half-length oil sketch of an elderly bearded man Comparative Figures depicts the sitter in profile with slightly downcast eyes as he gazes toward the book he holds in his hands. His fur-lined cloak and fur hat are rendered in ocher and brownish tones, with only the shirt, beard and face standing out from their tonal surroundings. Although the man’s physiognomy has been articulated clearly, the body is so sketchily handled and thinly painted that the vertical grain of the panel is visible through the reddish-brown paint. His arms and hands are indicated with only a few rough strokes, giving the work an unfinished appearance.
    [Show full text]
  • ANBI Gegevens & Jaarverslag Teylers Stichting 2019
    ANBI gegevens & Jaarverslag Teylers Stichting 2019 Naam Teylers Stichting RSIN / Fiscaal nummer 001002910 Contactgegevens p/a Spaarne 16 2011 CH Haarlem Pieter Teyler van der Hulst (1702-1778) heeft bij testament Teylers Stichting in het leven geroepen om kennis van godsdienst, kunst en wetenschap onder de burgers te bevorderen en om behoeftigen te ondersteunen. Teylers Stichting is eigenaar van het gebouw en de collecties van Teylers Museum. Teylers Stichting heeft het beheer van het museum door middel van een convenant overgedragen aan de Stichting tot Beheer en Instandhouding van Teylers Museum. Teylers Stichting heeft het aspect armenzorg ingevuld met een gift aan het Fonds Urgente Noden Haarlem en Omgeving. Teylers Stichting is verantwoordelijk voor twee in het testament genoemde Genootschappen, te weten het Godgeleerd Genootschap en het Tweede Genootschap. In het Tweede Genootschap zijn natuurkunde (fysica en biologie), letterkunde, geschiedenis, kunstgeschiedenis en numismatiek vertegenwoordigd. Ter stimulering van de wetenschap schrijven de leden van de beide Genootschappen jaarlijks een prijsvraag uit en geven lezingen in het museum. Ook heeft de Stichting twee bijzondere leerstoelen opgericht aan de Universiteit Leiden. De leerstoel ‘Geschiedenis van de natuurwetenschappen’ wordt sinds 2007 bekleed door professor dr. Frans van Lunteren. Hij richt zijn onderzoek op de geschiedenis van de Nederlandse natuurwetenschappen tussen 1815 en 1940 en Teylers Museum in het bijzonder. Professor dr. Eric Jorink bekleedt sinds 2013 de tweede leerstoel, ‘Verlichting en religie in historisch en sociaal-cultureel perspectief’. Hij houdt zich onder meer bezig met de raakvlakken tussen geloof, kunst en wetenschap in de Verlichting, meer in het bijzonder met het ontstaan van collecties en musea.
    [Show full text]
  • Teylers Beleidsplan V2 17-02 OL 05.Indd
    2.1 Missie, visie en profiel In Teylers Museum stappen bezoekers letterlijk in de geschiedenis, in plaats van dat ze ernaar kijken. Het museum is erfgoed van wereldklasse. Nergens is zo’n uitzonderlijk authentieke tijdscapsule over het delen van kunst en kennis tussen 1780 en nu bewaard gebleven. Het is een plek waar bezoekers een onvergetelijke ervaring beleven, die ze willen delen met anderen. Non-stop voor het publiek toegankelijk sinds 1784, is Teylers het eerste en oudste museum van Nederland. Maar het was ook een werkplaats, waar de collecties in laboratoria en kunstenaarsateliers werden gebruikt. De collecties vormen samen met het gebouw een unieke erfenis uit de Verlichting. Met deze erfenis kunnen we vragen van nu duiden en vanuit het heden terugkijken naar het verleden. Kunst en kennis zijn hier aan elkaar gesmeed: Teylers is Einstein én Michelangelo. Voor sommigen is de onderdompeling in de authentieke, mysterieuze en contemplatieve sfeer voldoende, samen met de persoonlijke benadering en de menselijke maat. Voor anderen is het museum een plek met enorm veel informatie via tekstbordjes, audioguide en website. Sinds 2011 (Werelderfgoeddossier) hebben we een denkomslag door gemaakt, waarbij de puzzel- stukken van collecties, geschiedenis en gebouw op hun plaats vielen. Het onderzoek naar onze herkomst heeft geresulteerd in nieuw elan en een nieuwe missie. Kernwaarden De organisatie is in alle lagen doordrongen van onze kernwaarden: • Nieuwsgierig: Een open en onderzoekende houding ten aanzien van vragen vanuit de samenleving en de museale professie. • Betrokken: Het publiek staat centraal en voelt zich welkom. Persoonlijke benadering en kennisoverdracht in dialoogvorm zijn leidend. • Verbindend: Samenwerking met musea en instellingen in binnen- en buitenland is uitgangspunt om meerwaarde te creëren voor iedereen.
    [Show full text]
  • Supported by the Vereniging Rembrandt Dutch Museum Acquisitions (2015–19) Supported by the Vereniging Rembrandt
    Dutch museum acquisitions (2015–19) supported by the Vereniging Rembrandt Dutch museum acquisitions (2015–19) supported by the Vereniging Rembrandt or over 135 years, the Vereniging Rembrandt has helped Dutch museums to acquire notable works of art for their collections.1 When it was established in 1883, its main concern was to retain Dutch old master paintings in the Netherlands, especially for the Rijksmuseum, Amsterdam. But it soon became clear that old masters had also to be brought back from elsewhere, and the Vereniging’s horizon was happily much expanded. FBetween 2015 and 2019 the Vereniging Rembrandt supported the acquisition of 142 objects as far apart in time and character as a ceremonial sword from the Middle Bronze Age (no.2), bought for the Rijksmuseum van Oudheden, Leiden, and an installation of blown glass by Dale Chihuly made for the Groningen Museum in 2018 (no.35). Some sixty museums from all over the country benefited from these acquisitions, to which the Vereniging contributed over €23.9 million. In 2018–19 an exhibition at the Kröller-Müller Museum, Otterlo, displaying a selection of around eighty acquisitions that had been supported by the Vereniging Rembrandt since 2009 was seen by over 100,000 visitors. An exhibition at the Van Gogh Museum, Amsterdam, in 2008–09 on the Vereniging’s first 125 years attracted over 300,000 visitors.2 In those ten years membership of the Vereniging rose from 9,000 to well over 16,000, and its reserves increased to over €50 million. When looking at the acquisitions supported over the past five years, it is clear that the original agenda of the Vereniging Rembrandt, to retain or repatriate important works of Dutch art, still informs much of its policy.
    [Show full text]
  • Jaarrekening 2019
    Jaarrekening 2019 Stichting Teylers Museum Vrienden Fonds Spaarne 16 2011 CH Haarlem 16 maart 2020 Stichting Teylers Museum Vrienden Fonds te Haarlem Inhoudsopgave pagina Bestuursverslag 2 Balans per 31 december 2019 na resultaatverdeling 11 Staat van baten en lasten 2019 12 Toelichting op de Balans en de Staat van baten en lasten 13 Toelichting bestedingen 17 1 Jaarverslag Teylers Museum Vrienden Fonds 2019 Teylers Museum Vrienden Fonds is een onafhankelijke stichting die in de breedste zin van het woord steun verleent aan Teylers Museum in Haarlem. De stichting heeft de culturele ANBI- status. De doelstelling van het Vrienden Fonds is het bevorderen van de bloei van Teylers Museum. Dit doel wil het Fonds bereiken door het bijeenbrengen en beheren van bijdragen van betrokken vrienden, periodieke schenkers en andere begunstigers uit binnen- en buitenland. Het Vrienden Fonds doet regelmatig donaties aan Teylers Museum en ondersteunt daarmee projecten op de korte en middellange termijn en diverse activiteiten van het museum. Het Vrienden Fonds wordt structureel gesteund door Bijzondere Vrienden, Sterrenwachters en leden van de Lorentz Kring, de Wybrand Hendriks Kring en de Pieter Teyler Kring. Ook de bijdragen van Vrienden en eenmalige schenkingen en nalatenschappen komen in het Fonds terecht. De bijdragen van de Vrienden, Bijzondere Vrienden en Sterrenwachters gaan deels in een op de toekomst gericht endowment-vermogen. De bijdragen van de Lorentz Kringleden komen ten gunste van de projecten op het gebied van bèta wetenschappen in het museum, zoals de Lorentz Formule. De bijdragen van de Wybrand Hendriks Kring en de Pieter Teyler Kring zijn specifiek bedoeld voor de restauratie van het Pieter Teylers Huis.
    [Show full text]