September 2019 Ramthar 1

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 2

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 3 I BEI RUAL ANG U Editorial Nikum 2018 khán Beihrual Centenary hlim takin kan hmang a. Kumin hi Beihrual kum 101-na lai a lo tling leh ta. Beihrual hmangtu zawng zawngte Ramthar Editorial Board member-ten Pathian hmingin chibai kan bûk che u a, duhsakna kan hlàn nghâl bawk a che u. Ringtu hmasate kha ‘Pathian thuâwih’ tiin sawi an ni \hìn a. Hei hian Pathian mi an nih bâkah a thu zàwmtute an nih a hril nghâl bawk. Ringtu hmasate kha chuan sual leh thil \ha lo an hriat apiang kalsanin Isua an ring bur mai a ni. Chu chuan an nun a tihlim êm êm a; sual hmachhawn tùr pawh ni se, an hlau lo va, an zâm ve mai ngai lo. Chanchin |ha neitu chu hril duhna leh châknain a khat \hìn. Lal Isuan, “Khaw dangah te pawh Pathian Ram Chanchin |ha ka hril tùr a ni; chumi avàng chuan tirh ka ni si a,” (Lk 4:43) a tih angin, an chhúngte leh an khaw \henawmte an vei a. An hmuh leh hriat chu chang ve se an ti; ‘Fangrual Pawl’ te awmin a huhovin khaw hlá leh hnaiah Chanchin |ha chu an feh chhuahpui \hìn. Mizoten Chanchin |ha kan hrilna ram mite hi anmahni hnam invei zui apiangten an vànneihpui tlángpui. Chanchin |ha hrilh buaipui lo - mi mal, chhúngkua, kohhran, ram leh hnam chuan a aia \angkai lo leh \ha lo zâwk thil dang an buaipui tho tho va, an nunin a chhiatphah \hìn. Beihrual thla chawhma lam hi Chanchin |ha hril lam zir hona atán hman a ni \hìn a; a dang chu Kristian nun insawh nghehna leh Kristian Chhúng Hapta atán. Hmélma Setana leh a hote hneh thei tùra inthuam chakna thla lo ni se. Beihrual thlaah hian Krista la hre loten an hriata, la hmu loten an hmuna, mi nghet lo leh rilru bulbâl nei loten nghehna an neih theih nán a mala bei lovin I BEI RUAL ANG U; tichuan Lalpa ram a zau zêl dáwn a ni.

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 4 KEIMAHNI † TUARPUINA: 1) Pi Lalzawmliani (73), Kawnpui Chhimveng, Pi R. Lalsangpuii, Staff Nurse, Longnit Borjan (Karbi Anglong) nu chu thaw-hah avàngin ni 8.7.2019 khán a thi. 2) Pu Zalianchhunga Ralte (60), Evangelist, Bethlehem Venglai Pastor Bial (Masihi Sangati) chu ni 12.7.2019 khán Cancer avàngin a thi (Phêk 30&31- ah a chanchin). 3) Pi Zoramthangkhumi (77), Cachar Kahrawt, Pu C. Lalremruata, Headmaster, SPEMS, Madhuripathar (Arunachal West) nu chu lung ná avàngin ni 5.08.2019 khán a thi. Synod Mission Board-in lusún chhúngte a tuarpui tak zet a ni. Lalpan awmpuiin thlamuan rawh se. † SIEM REAP (New Enterprises International (NEI) CAMBODIA) LA FEL: Siem Reap, Cambodia-a NEI Cam- bodia Ministry chu NEI Asia Director, Phil C. Walters kut a\angin Rev. K. Lalrinmawia, Executive Secretary chuan Synod Mission Board aiawhin ni 18 June, 2019 khán a la fel. † MDTC-AH SYNOD HOSPITAL, DURTLANGIN STU- DENT NURSE RURAL POSTING CENTRE SA DAWN: Synod Hospital, Durtlanga Nurse zirlaiten Indian Nurs- ing Council-in a phût angin thla hnih chhúng thingtlangah (Rural Posting) hun an hmang \hìn a. Hemi atán hian SMB remtihnain Synod Hospital, Durtlang chuan MDTC, Bualpuiah hian Student Nurse Rural Post- ing Centre a sa dawn a ni. † SMB HOTUTE LEH SHMS THAWKTUTE INKAWM: Ni 1.8.2019 khán Synod Mission Board hotu \henkhat te leh Home Mission North chhúnga sikul (Synod Home Mis- sion School)-a thawktu (\henkhat) te chu Synod Office Com- mittee Room No. 1-ah an inkawm a. Rawngbàwlna atána thil \ûl hrang hrang leh hma lâk dàn tùr te an sawi ho.

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 5 P ass % 7 6 . 1 9% 5 . 5% 8 2 . 3 5% 1 0 0% 1 0 0% 7 2 . 4 0% 9 7 . 2 2% 1 0 0% 1 0 0% 1 0 0% 9 2 . 8 5% 1 0 0% 1 0 0% 9 4 . 1 1% 7 6 . 4% 8 9 . 6 5% L e tt er 1 2 1 81 190 3 5 0 3 20 7 18 6 4 26 16 383 F a il 5 8 3 0 1 8 1 3 1 0 1 0 0 1 1 0 33 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 9 3 13 P a ss C p m tl 16 10 14 42 77 21 35 25 10 27 13 36 12 16 33 26 413 1 I II 4 3 4 3 0 7 10 1 2 1 1 4 2 5 13 2 72 II 7 5 6 7 9 12 18 14 7 20 7 19 6 6 17 16 176 I 5 2 4 18 38 2 7 0 1 4 4 9 3 4 3 7 1 1 1 0 0 0 12 16 0 0 0 0 2 1 4 1 0 0 0 0 0 0 2 14 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 18 36 D i s tn S t ar 21 18 17 42 77 29 36 25 10 27 14 36 12 17 43 29 453 A p prd F I E LD H / M N o r th H / M S o u th H / M S o u th B a r ak B a r ak B a r ak K a r bi K a r bi K a r bi A r u ‘ E’ A s am A r u ’W’ A r u ’W’ A r u ‘ E’ T r i p u ra T r i p u ra S Y NOD M I SS ON B OA R D H N U A L C E X ES UL T , 2019 chuan r esult hi la dangla m thei tu a ni. 1 ) F ail anga ta r lan \henkhat hi Co m pa t ent - a exa thei tu an ni a; anni pass hlauh 2 ) A m anda V anlalh r iati, D/o S angtluanga, OH ilcha chu M izo subject - ah ssa pu puiah pakhatna a ni. N a m e o f S c h ls S a l em B oa r d i ng S H M B ungtlang ‘ S’ S H M T l a b u n g Z o d in OH S i lchar R M H S K a r i mg nj W i n c h e s t r H /S P M H S D i phu P M S H am r en P M S K oi l a m ti J ES Lakla S P B ha i r a b k u n da SP H S Mad h u r i pathar J M H S Jo n ai T M S K ha s an CH S T uidu B E S No a g ng T O AL S /N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 N o te:

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 6 RAMTHAR HLUTTUTE HUANG

Kan Kohhranina thla kipa Ramthar rawngbàwlna lam chanchin bu duhawm tak a han buatsaih hi chu ka lâwm tak zet mai. Ramthar Chanchin bu lama thawktute Pathianin hmingin chibai ka bûk a che u. Lalpan hruaiin malsàwm che u rawh se. Thla a lo thar hian Ramthar Chanchin bu thlen a hun leh hnai tih han hriat thar zêl pawh hian rilru a hlim nghâl a, nghâkhlel takin ka thlir \hìn. A lo thlen veleh rilrua \awng\aina nèn hlim takin ka chhiar a. Ramthar Chanchin bu hian ka mittui a va ko chhuak tam \hìn êm! Mittui tla chungin hlim tak siin ka chhiar a, lâwm avàngin ka biangah mittui a luang fo \hìn. Mite angin chhuak ve thei lo mah ila, Ramthara thawktute zawng zawng tána \awng\ai hi ka tih theih tâwk a nih avàngin \awng\aiin ka lo pui ve ringawt \hìn a. ‘Tûna kan thawh mékna aia nasa zâwka kan thawh theih nán thlarau lama harhna ropui tak han chang thar ila aw!’ tih hi ka duhthusàm a ni. Ramthar chanchin ropui leh làwmawm tak tak in rawn chhuah te, sermon te, buh hmun te, thilpêk te, ringthar zât te, mi \hahnemngai work camp te leh Krista pasal\hate thawh rîmzia te min hrilh hi ka va lâwm êm! |awng\aipui ngai reng an ni a. Hawh u, i \awng\aipui zual zêl ang u. Thilpêkahte hian tûn aia \ang thei kan ni \heuh ngei ang. Lalpa ram a zau zêl theih nán \awng\aiah te, thilpêkah te leh thâ thawh kawngah te i \ang zêl ang u. Kum tamin min nang ve tawh si, rilruin \hahnem hi a ngai ve si a. |awng\ainaah te theih tâwpin i \ang ang u. Chu chauh chu kan theih tâwk a ni ta. Lalpa ram zau zêl rawh se. Ramthar Chanchin bu ngainatu,

Upa MC Zapianga Chhinga Vengthlang Kohhran

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 7 SERMON MAMAWH CHHÀNNA ISUA Chhiar tùr: Matthaia 6:8

Upa H. Lalhmingmawia, Coordinator Synod Worship Department

Khawvêl hi mamawhnain a khat ti ila, kan sawi sual tam pui àwm lo ve. Ziaktu pakhat chuan, “Pathian hi i mamawh loh chuan Pathian talin a mamawh ang che. Tin, Pathianin a mamawh loh che chuan nangmah talin i mamawh tihna a ni ang,” a ti a.

Eng vàngin nge kan inhriat lohna tak kha inkhâwm \hîn? Pathian Pathian a mamawhzia pàwl kan mamawh vàngin. tichiangtu a ni si. Engati nge Bible kan chhiar \hîn? Pathianin min pàwl Mizoten Kristian kan kan mamawh vàngin. nih hmaa Mary Winchester Engati nge kan \awng\ai pa an zu thah ngawt chhan \hîn? Pathian kan mamawh kha Pathian an mamawh vàngin. Eng vàngin nge hna vàng a nih dàn kan chhût kan thawh? Mahni leh ngai em? Khatih laia Mizote mahni chhúngkaw nun khán Pathian an hre lo. An khawchhuah nán sum kan hriat teuh dàn ber chu mamawh vàngin. khawvêl thil thleng leh engkimah hian thuneitu Paula kha Saula a leh siamtu ropui tak awmin nihna bo \hak khawpa an ngai ve tawp a. Chu mi Damaska khawdaia en chu ‘Khuanu’ tiin an vuah ngam rual loh êngin a ve ngawt chauh a ni. chhun thlûk chhan kha Pathian a mamawh vàng a Khuanu chauh an ni tih hi kan chhût ngai em? hriat lai chuan Pathian Amah Paula kha chuan chuan Mizoten amah an Pathian a mamawh tih hriat chhuah theih nán an rêng a inhre lo. Mahse, a rilruah hna a thawk a. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 8 Silchar lamah suam tùr záwng leh phei záwng zawngin a vah thlâktír a. pawha kah pawp pawp Khami \uma rammute kha ngam silai \ha pangngai Mizoten Pathian dik tak kan nèn sipai rual an rawn tír hriat chhuah theih nán ta mai a. Hnam mâwl, sulsutua Pathian mi hman mahni nihna dik tak pawh an ni. la inhrethiam lo Mizote an rawn hmachhawn khán Meera Winchester-te hnam fing leh ropui British nupa kha Pathian sawrkar chuan Chanchin rawngbáwltu an ni a. Mary |ha kan mamawhzia an Winchester pa nunna leh rawn hriat phah ta a ni. thisen chu Mizoten Pathian Chanchin |ha chaw fun dik tak kan lo hriat theih rawn phawrhtírtu chu kha nán Pathianin hmanruaah thil thlen vàng chauh kha a hmang duh tlat a ni. a ni lâwm ni? Hei hian ‘mamawhnain dàn a nei lo’ Hun a kal zel a, Mizo an lo tih chu a phawk pa rammuten Mary Win- chhuak chiang hle. chester, hmeichhe naupang tê an hawn ta mai khán ‘Mamawhna hi thil thar British sawrkar ngéng a hmuh chhuah phahna’ chhun pha ta tlat a. Hnam (Necessity is the mother of mâwl, mi lu lâk chíng, invention) an ti \hìn. STAR ramhuai tlawn nána TV (Cable TV) kan tih mai inthâwina hlàna, thingbul hi entír nán hmang ta ila. lungbul biaa thên ve mai Japan-a Tsunami râpthlâk mai \hìn chu han hràwm tak a thlen lai la laa internet darh châkin, Sâp naupang kal tlangin emaw kan \hut an rûk bo pawh lâk lêt ngei pindana TV-ah leh kan tumin ro an han rél ta a. mobile phone-a kan lo hmu ve nghâl thei. Chumi atán Tukuli silai, tualchher, chuan vàn boruak sang chho záwng chauha kah taka Satellite khawl han puah theih hûma inla bun a ngaih phah a ni. rorum ve satliah bitum Sumdàwnna a nih piah tùrin chhuk záwng, chho lamah khawvêlin a mamawh www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 9 a ni miau a. Chu mamawh- zau takah lawng têah na chuan thil \ûl chu chuangin \hianzaho mi 10 hmuhchhuah a tingai tlat báwr vêl nèn tuipui zau tak a. Khawl thluak nei hmanga chu kan chuan ve a. Khua mihring finna leh thiamna a lo duai chak dànah chuan chuan chu mamawhna chu kan lawng khalhtu chuan a sual chiam lo thei lo va, a vaukam lam pan a hun tih sual chhuak ta a ni. a hre mai. Min lêtpui dáwn Chuvàngin, mamawhna lai takin chu tui chu a rawn chu thil thar hmuh fâwn \an ta mai a. Kan chhuahtírtu a lo ni ta. lawng chu tuifâwn chuan a rawn sép kâng chho \an ta |um khat chu, Lal Isua a. Ruah a sûr a, thli a rawn leh a zirtírte chu dilah thawk nghâl bawk a. Lawng lawngin an chuang a, khalhtu chuan kan sana te, thâwk leh khatah thlipui mobile te leh pawisa te chu namen lo tak mai chu a lo lawng hma lam chuan thawk ta phut mai a. An hnuaiah thukru tùrin chuanna lawng chu a rawn hmanhmawh takin min tur nam sawk sawk a. Din- ta a. hmun hlauhthàwnawm takah an ding ta. An Kan Sâp \hiante hlei mangang a, an hlau a; Lal hlei chuan an hlau zual a. Isua lah chu tui takin a la Kan lawng derthàwn dàn muhil lawi a. Chhan te, tuipui fâwn dàn te a\ang chhuaktu leh \anpuitu an chuan dam chhuaka kan kîr mamawh a ni. An mamawh leh an lo beisei lo hle a lo ni tak neitu Lal Isua chu a a. A tàwp a tàwpah chuan rawn che ta. Thlipui leh huh záwr vek khawpin tuifâwn te chu báng tùra vaukam chu kan thleng ta thu a pêk rualin an báng hrâm a ni. Khatih lai khán ta. An mamawh chhànna Lal Isua zirtírte ang thovin chu Lal Isua kha a ni. thlipui leh ruahpui laka min huma min chhan chhuak Kei pawh hetiang deuh theitu kan mamawh a ni. hian Colombo-a ka zin \um Kan mamawh tak chhànna hnihnaah khán tuifinriat Isua ngei chuan kan www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 10 manganna lak ata min Chutia mangang taka chhanhim ta a ni. kan awm lai chuan tlangval chak hmêl tak, iptepui ak, Kum 1983 khán tawnzau chhe fu tawh ha tlangval fel ve rual, mahni chu a lo kal ta a, “Tui hi dai tâwka inlâk phek ve vànglai kai in mamawh a nih chuan ka ni. Manipura zin tùrin ka hruai ang che u. Ka kut ka farnu nèn Bus-in kan kal tawn tawnah hian vuan ve a. Chutih lai chuan ve ula, min thlah miah suh hmar chhak kil tàwp ang che u aw,” a ti a. Keini Vervek khua bâk MST-in a unau pawh chuan, “Aw le, tlawh thei lo va, kawngpui a lâwmawm ngawt ang pawh a awm mumal hek lo. chu,” tih pahin min dai Zàn kan riak a, a tûkah pheipui ta a. Min hruaitu chuan kein Manipur ram chu a chak kher mai, kár chhim tàwp khua chu kan lovah vaukam chu min thlen pan ta a. ta a. Kan lâwm ngei mai. Làwmthu hrilh mawlh Kawng lakah chuan lui mawlh pah chuan kan kal pakhat chu kea dai kai ngai leh \an ta. Kan han hawi a lo awm a, tui lah a len lai kìr leh chuan min a ni bawk nèn. Kan inkai a, hruaitupa chu hmuh tùr a kan han dai ta a. Lui lai awm ta hauh lo mai! A mak vêlah chuan tuizangkhauh tulh tulh. chuan kan ke a phet \an ta a. Kan unau mai chuan kan Tûn hnua ka ngaih- su tlang zo dáwn lo tih kan tuah kìr leh cháng hian kan inhria a, kan lêt leh ta a. mamawh chhànna Lal Isua Vaukamah chuan mangang hian a mite rilru hahna te, takin kan \hu ta ringawt a. manganna te lak ata min Chutih laia kan mamawh chhan chhuak tùr hian a ber chu vaukam leh lam duh chuan eng hmanrua min hruai kai theitu a ni. pawh a hmang thei, awm lo Unau mangang pahnihte pawh a awm chawptír thei dinhmun hriatthiamsaktu tih hi ka chiang khawp mai. awm chhun chu Lal Isua ‘Min hruaitu kha mihring a chauh a ni. ni ang em? |anpui ngai pui www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 11 tùrin khatiang taka te, kan duh leh tum dàn tlangval chak ang khán kan loh zâwka kan awm tlat lai Lal Isua chu a rawn inlár a te leh kan hun tawng ni ang em?’ tih hi ka rilruin kawng engkimah hian ka la inzâwt reng a ni. amah hlata kan awm a phal lo. Puih kan ngaih Sâm 46:1-ah, ‘Pathian hun apianga min pui tùrin chu kan inhumhimhna leh engtik lai pawhin kan auh kan chakna, Mangan laia phâkah min vengin a hnai \anpui vartu hnai reng a ni,’ reng \hìn a. Kan mamawh tih te hi a taka hman a va chhànna ni tùrin a rawn nuam \hìn êm! Sâm 23:1,4- inpe zo vek tawh. Kan rin ah, ‘Lalpa chu mi véngtu a ngam dàn azirin fiah ni a, ka tla chham lo ngamin a awm a ni. vang....Thihna hlim kawr ruam zawh mah ila, thil \ha Eng pawh ni se, kan lo rêng rêng ka hlau lo nunah hian eng thil pawh vang; nang ka hnênah i a thleng ang? A chhia awm si a; i talhtum leh i emaw, a \ha emaw, a hah- tiangin mi thlamuan \hìn a damthlâk emaw, a hah- ni,’ tih te kha thu mai a lo thlâk emaw, eng pawh ni lo, a tak takin a dik a ni thleng se, eng emaw ma- tih i hre chiang ang u. mawhnain a zui lo thei lo vek. Chûng zawng zawng- Kan Pathian hi ‘Awma’ ah chuan kan mamawh ber a ni a, a mite hnêna ‘Awma’ chu a bul leh a tàwp, Lal a ni. Kan mangan loh lai Isua chauh hi a ni. Kan pawha kan hnêna awm reng mamawh chhànna leh a a duh. Chuvàng chuan, chhángtu awm chhun, Lal ‘Keimahah awm reng rawh Isua hi kan rin ngam u,’ min ti a ni. phawt chuan eng kawngah mah hian thlaphànna tùr Kan lâwmna niah te, a lo awm lo ve. kan manganna niah te, kan dam loh lai te, sum Lalpan a thu malsàwm lama kan tlâkchhiat ber lai rawh se.

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 12 BUH HMUN A|ANGIN ARUNACHAL & MISSION FIELD ‘N’ BUH HMUN

Rev Lalhmuchhuaka Field Secretary

Kumpinu Sawrkar-in kum 1911-1912 Arunachal Pradesh (Abor) a run \um khán, tukluih kuli hna thawk tùra Mizo tlangval an hruai zínga pakhat Pu Lalsangan, “Hetah hian lo awm reng la, nakínah kan \hangtharten an la rawn zawm dáwn che nia,” tiin Chanchin |ha Bu Johana ziak, perha a zeh chu Lalpan mal a sàwm a ni ngei ang. Kum 2011 chhiarpuiah chuan Kristian 30.18% an ni ta. rama ni chhuak hmu hmasa ber ram (state) a nih avàngin Ni chhuahna ram (Arun=Ni, achal=lo chhuak) tia sawi a ni. A ram mite sakhua hi Donyi polo (ni leh thla pathiana biakna) ni mah sela, sakhaw hrang hrang 1) Buddhist 11.8% 2) Kristian 30.3% Hindu 29.0% % 4) Muslim 8.0% an awm bawk.

Mizoram Synod \hen azar huam telin, Rawngbàwlna: Arunachal- Pastor Bial paruk: Aalo, ah hian Assam nèn Boleng, Daporijo, Tato, kaikawpin Mission Field 3 Pasighat leh Jonai Bial-ah kan nei a. (1) Arunachal & te \hen a ni a. Kohhran/ Assam Mission Field East- Fellowship hi 62 awmin 1989 (2) Arunachal & member 4517 zínga 3816 Assam Mission Field West- chu Dan zawhkim an ni. 2001 (3) Arunachal & Field Headquarters hi West Assam Mission Field North Siang District Capital, Aalo- -2016 a hawn te an ni. ah a awm a. Field Office Arunachal & Assam atán hian Bogdo, Tinali-ah Mission Field North hian mi in luah a ni. District pali: Siang, East Siang, West Siang leh Rawngbàwlna leh Upper Subansari bâkah hmasâwnna: Kohhranhote Assam-ah Demaji District- a \awng\aina leh thawktute www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 13 inpêkna Pathianin mal a tùrin lo zut mam rawh se sàwm avàngin hma kan tia Synod-in a pawm tawh sâwn ve zêl a. Kan lâwm hle (Kum 2012 Synod Gen: 30; mai. Rawngbàwl dan SEC 244:15) bawhzuiin, tlangpui, hmasâwnna leh Arunachal ram chhúng tûn din-hmun hetiangin lo ngeia School din tùrin uluk sawi ila. taka zir chiang zêl chungin Field Working Committee 1. Evangelism: chuan hma a la mék a. Missionary Evangelist Tûna kan School neih (Permanent) 3, Contract 36 chhun Jubilee Model H/S, leh Sponsore Missionary 4 Jonai hi Assam state bâkah Field Worker Evan- chhúnga awm niin, kum gelist 18 awmin, Evangelist riat chhúng zet chu School hi an vaiin 61 an ni. Education Board of Assam Missionary Pastor 4 leh Pro (SEBA) hnuaiah HSLC 100 Pastor pakhat bâkah a ram % Pass Result kan nei ta mi Pastor pahnih te nèn a. Kumin 2019-ah hian \hahnem-ngai takin an SEBA hnuaia 100% Pass thawk a ni. Field Worker result nei awm chhun kan Evangelist te hi Group ni bawk. Kum tinin zirlai lâk hnihah \henin, kan sen loh kan nei chho ta zêl Missionary Evangelist-te a. Kan Missionary E/T leh kaihhruaina hnuaiah Field a ram mi Local Contract Gospel Team siam a ni a. A Teacher ten D.El.Ed \ha tul dan ang zêlin Pastor Bial takin an zo ta bawk a. tinah kan Missionary-te School Ministry leh Field nèn Outreach an nei \hìn. hmasâwnna làwmawm tak An rawngbàwlna hi Lalpan a ni. Tûnah hian zirtírtu 25 ringthar min pêkna hman- awmin Missionary (Perma- rua ber pakhat a nih bâkah, nent) 6, Contract 10 leh thawh hona leh inpum- Local Contract Teacher 9 khatna siamtu \ha tak a ni. an bung mék a ni.

2. School Ministry: 3. Medical Ministry: Ramthar Commission Missionary Nurse pali leh Report, SEC-in hman nghâl Health Worker pahnih kan www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 14 nei a. An mahni kut zála an Centre pahnihah hian rawngbàwlna bâkah, Pas- tûnah zirlai 9 awmin, tor Bial leh Field Gospel kumin 2019 October/ Team rawngbàwlnaa a kila November hian an zo ang. lung pawimawh an ni tak meuh a. Kan hotuten 5. Media Ministry: A Sorkar lam nèn \angkawpa hranpain thawktu kan nei Medical Refresher Course lo. Keimahni siam Bible Training an neihtír kha Tract chi hrang hrang làwmawm kan tiin, kan panga Hindi-a tichhuakin, hlâwkpui hle a. Mi mal Adi leh Assamese-in rawngbàwlna leh Field buatsaih leh mék a ni hmasâwnna làwmawm tak bawk. Assam Mission Field a ni. November 2018 khán Working Committee-in Zarkawt Kohhran Ramthar anmahni Field siam Bible Committee te nèn \ang Tract (Assamese) soft copy kawpin Pasighat leh Jonai min pein, kan Field hminga Bialah Medical Free Clinic chhuah min phalsak hlauh hlâwk takin neih a ni a. mai a. Kan lâwm hle a ni. Kumin 2019-ah hian Field Thlâkipin Arunachal & Headquarters awmna, Aalo Assam Mission Field (North) Pastor Bial-ah neih leh tùra News chhuah a ni a. Field hma lâk mék a ni bawk. Calendar chi hnih, phêk khat leh Pastor Bial tin 4. Craft (Tailoring) hmél tar lan theihna tùrin Ministry: Hmeichhe pual phêk 3 (Spiral) siam te, bîka zirna tùr Field Office Field Map thar changtlung behchhanin Aalo-ah Craft zâwk leh Field Documentry Centre dinin, Day Scholar- siam mék niin, kumin 2019 a kalpui a ni a. Mi 9-in \ha chhúng hian peih hman takin training hi an zo ve kan inbeisei. tawh a ni. Kumin 2019 a\angin Daporijo-ah Centre 6. Literature & Music thar pakhat, Day Scholar- Ministry: Master plan ang a zirna tùr hawn belh a ni tak chuan la kal thei lo mah a. Field hmasâwnna ila, zàwiàwiin hma lâk reng làwmawm tak a ni. Hêng a ni a. Kan \halaite leh a www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 15 ram mite mil záwng Choir chuan Missionary enkawl Festival, Christian Short Kohhran leh a thei apiangin Film (Video Clip) siam te, Puitling Sunday School thu leh hla-a intihsiakna neih ve tawh tùrin rua- buatsaih tùrin ruahmanna hman a ni a. Masihi Sangati kalpui mék a ni. Hla Bu Zirlai Bu hman tùr a ni ang. (Stuti Geet) changtlung leh A tak ram la thleng lo mah \ha zâwk buatsaihin, se, ruahmanna mai pawh hi Revised & Enlarged Sub- Kohhran leh Field hma- Committee-in ngawrh takin sâwnna làwmawm tak a ni. a thawk a. Kum thar 2020- ah chuan peih hman kan 8. Training: Kan mite inbeisei. Pu PC Vànlal- tán Kohhran kîlkâwi leh hruaia, Lunglei Venglai ringtu nuna insawhngheh- Kohhran Short Term na lamah hetiangin kalpui Minisionary tùra lâk niin a ni: Mi \hahnemngai leh hêng Pastor Bial pali: Aalo, inpete chu Hindi Bible Daporijo, Pasighat leh Jonai School, Bawngkawnah Bial-ah hian ni 8 July, 2019 zirtírin, mi 6-in an zir a\ang khán Music Training chhuak tawh a. Kumin July hlawhtling takin neih a ni –December 2019 hian mi 2- a. Rawngbàwlna \angkai leh in an zir leh mék bawk a. hmasâwnna làwmawm tak Kan thawktu Field Workers a ni. Evangelist te tán Lay Leadership leh Lay 7. Christian Educa- Training tum khat ve ve tion Ministry: Pastor Bial neihpui an ni tawh a. leh Kohhran malin mahni September 2019 a\angin remchan leh phak ang tawk kohhran hruaitute pualin zêla Sunday School Lay Training hi, Pastor Bial kalpuiin, Bial Naupang huapa neihpui tùr a ni ang. Sunday School Inkhâwm- Allahabad-ah B.D. III yr pui neihpui thei Bial kan zirlai pakhat kan nei a. nei ve ta hial a. Kan Thawktute (Missionary) Missionary-te ziak Begin- pualin Lay Leadership: ners & Primary Zirlai Bu an Trainers Training neih a ni zir. Kum thar 2020 a\ang tawh bawk. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 16 Tlangkawmna: Aruna- sawm vàng a ni tih kan hria chal & Assam Mission Field a. Kan lâwm tak zet a ni. (North) hian kum thum hmél (Dt. 11st March 2016 Kumin 2019-ah hian – July 2019) a hmu ve ta. ringthar target 200 niin, Rawngbàwlna kawngah January – July hian ringthar hma lâkna lian tham sawi Baptisma chang 99 (Puitling tùr kan nei lo nâ a, Pathian 79 & 20 Naupang) lai Lalpan min hruaina leh malsàwm- min pe tawh a. Target tlin na kan dáwn zozaite hi, tùra kan hmabâk 101 hi, a Kohhranhote \awng\ai bi kimin Lalpan min pêk ngei chhànna leh, kan thawk- kan beisei. Kohhranhote tute \hahnemngaihna leh min \awng\aipui zêl tùrin kan inpêknate Lalpan mal a sáwm a che u.

ODISHA LEH JHARKHAND LAMAH

T. Lalchhuangliana Supervisor of Schools, SMB Odisha leh Jharkhand-a kan school awm chhunte tlawh tùrin Synod Mission Board Secretary Rev. C.Zorammawia hnung zuiin ni 24.06.2019 leh ni 01.07.2019 inkárah khán ka zuk kal kual a. Kan zin report tawi ka han pe teh ang. 1. Odisha Mission nain thawktu missionary Field: Odisha Mission 29 (FS- 1, Pastor-2, OA-1, Field hi kum 2016-a hawn Evan-13, ET-7, Nurse/ chauh kha a ni a; kan H.W-3, Doctor -1, CT-1) Mission Field zíngah chauh an awm. State pum chuan a la naupang ber a. chu sawi loh, Kui hnam Tunah rih chuan Kui awmna District pawh kan (tribal hnam pakhat) zínga la tuam hneh lo hle a. Chuti rawngbàwlna a ni ber. chung chuan member Odisha state hi Mizoram 3,000 dáwn lai kan nei tawh let sarih aia lian zâwk a ni a, a lawmawm hle mai. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 17 (1)Bhubaneswar: Ni an dinpui a; an rawngbàwl- 24.06.2019 (Thawh\anni) na hi a hlu hle mai. zíng 3:00 am-ah Aizawl Fellowship pahnih an nei a; chhuahsanin, Silchar- chûngte chu: tlawh kualin, dar 9:00 pm rîk hma hretin Nayapalli Fellowship: Odisha khawpui Bhubane- Pu Lalrawngbawla, swar kan thleng a. Field Evangelist-in a enkawl a. An hotuten kan thlenna tùra member zínga hmeithai, Pi an lo ruahman, Hotel-ah Laxmi Hasda chuan a pasal kan thleng a. Bhubaneswar hriat reng nán a ram a pe hi khawpui mawi tak leh a, Biak In (Prayer House) kalhmang mumal tak nei mumal tak an nei. tùra kum 1946-a German architect Otto Konigsberger- He Fellowship hi kum a duan a ni. Bhubaneswar- 2017 March thla khán a kan rawngbàwlna hmuh member puitling 4 leh a nuamin mi a tihlim hle: naupang 3 chauh awma ding \an a ni a; tûnah hian (a) Field Office: Resi- member 50 chuang an nei dential Colony-ah Floor tawh a ni. pakhat luahin office kan hawng a. Rev Lalramdin- Jaydev Vihar: Nl. thara Colney FS leh Pi Maria Vanlalhmangaihzuali, Lalrampari OA te office-ah Evangelist-in January, hian an thawk mék. 2019 a\angin a enkawl a.

(b) Kohhran (Fellow- An member Prasant ship): Kum 2008-a Kandha- Kumar Digal-a chuan inlàr- mal district-a kristian-ten na hmuhin, an chènna in tihduhdahna an tawrh chu kristiante inkhâwmna avang khán, mi tam tak atána pêk a \ûlin a hria a. thingtlang hmun a\angin Anmahni chènna chu Bhubaneswar-ah hian a inkhâwmna hmun atán tlân lût a. Chûng zínga Kui tiruakin a thlàwnin Biak In hnamte chu \uk khâwmin (Prayer House) atán a Evanglist-ten Fellowship luahtír ta tawp mai a. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 18 Anmahni chu slum area-ah zir chian hmasak hi missio- thla khata ` 4,000- chawiin nary-ten kan tih ngei tùr a mi in luahin an awm ta ni rêng a ni. thung a ni. Mite inpêkna hi a va nasa êm! Tichuan Bhubaneswar a\anga km 280 zeta hla Biak In hman lai chu Gilakuta khua chu chauh mi tam zâwk leng thei tùra hre hman lovin chhùn dár chei \hat an duh hle a; chu 12:00 vêlah kan thleng ta chu an \awng\aina pakhat mai a. Bialtu pastor, Rev. a ni. An \awng\ai chhanna Zairemtluanga leh Rev ni thei kan awm ang em le? Laishram Raju Singh Tûnah hian member 20 vêl (Adava Bialtu) te, missio- an awm a ni. nary te leh kohhran mi ten min lo dawngsawng a. (2)Ebenezer English Chaw tuihnai tak min lo School, Gilakuta: Ni buatsaihsak chu kan ei a, 25.06.2019 (Thawhlehni) hah a dam nghâl sawng zíng 6:30 am-ah Ebenezer sawng mai. English School awmna, Gilakuta khua, Andra Gilakuta khua hi in 50 Pradesh ramri hnaih vêl awmna niin School leh Eastern Ghat tlang dung Medical rawngbàwlna kan tawntirha awm chu panin neihna hmun a ni a. Biak Field Secretary hovin kan In leh Pastor quarters pawh chhuak leh ta vang vang a. mawihnai tak kan nei a. An Odisha State chanchin te, vaiin, Hindu chhúngkaw Kui hnam chanchin leh an hnih tih loh chu, Presby- zínga kan rawngbàwlna terian vek an ni. chanchinte chu Field Secretary-in a hriain a tuipui Gilakuta khuaa kan hle tih a hriat a. Kui hnam school, Ebenezer English chanchin phei chu rei lo tê a School hi non formal school la awm chungin bu hnih lai niin thawktu mi tlemtein, a ziak tawh nghe nghe a ni. Evangelist hna thawk Kan rawngbàwlna ram leh chungin a inchhâwkin an hnamte chanchin hriat tuma lo enkawl \hìn a. An sikul www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 19 pawh a awngrawpin a chêp Gilakuta hmunah a, naupang \hutna tùr hian rei awm lovin bench leh desk mumal Bhubaneswar lamah kan pawh an la nei lo. Mamawh kîr leh a. Kan kìr lehlamin leh tih tùr an ngah hle mai. Adava Pastor (Rev Laish- Nursery, KG leh Class I & ram Raju Singh) zui haw II an awm ve a; an vaiin nghâlin an chènna hmun zaupang 24 an nei. te kan hmuhpui a. Kui hnam zínga pastor-a Kumin a\ang hian sikul chher hmasak theih tùra pangngai (Formal School) beisei, SMB sponsor-a B. din tùra buatsaih \an a ni Th. zir tùr, Mr. Jabaratan a. Zirtírtu paruk dah thar zirna tùr hmun Odisha an ni a; an vaiin mi pariat Christian Theological an ni tawh ang. Sikul College, Gopalpur kan pindan thar tùr te an sa tlawh nghâl bawk. thar mék bawk. Hei hian he khua leh a chhehvêla mite 2.Jharkhand Mission a tiphûr hle niin an sawi. Field: Jharkhand Mission Field hi kum 2008-a hawn Residential School din kha a ni a; kan Mission an lo sawi mawi hle mai a. Field zíngah a naupang ber Residential school hi din ni dawttu a ni. Dumka ta se; Gilakuta khua bâkah District chhúnga Santal Kui khaw dang, Antaraba, hnam zínga rawngbàwlna Hikirima, Handivadi, Chu- a ni ber rih a; Pastor Bial dangpur leh khaw dang 60 7 a awm. Jharkhand State vêlin Hostel-a awmin an chhúnga district 18 zínga chhawr \angkai pha dáwn district 17 chu kan la niin an sawi. Residential khawih lo tih theih a ni. School hmun tùra ram an Thawktu mi 101 (FS- 1, hual te pawh min enpui a. Minister-8, OA-1, Evan- Ram zau \ha tak a ni a, a 29, ET-4, Nurse-5, CT-1 neitu mi hrang hrang mi leh Field Worker-52) an parukte hnênah zàngna awm mék a. Kohhran dawmna angreng `member 8,000 chuang lai 3,50,000 pêk a ngai ang. an nei tawh. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 20 (1)Dumka: Dumka hi chhúnga an school neih Dumka district khawpui chhun Lodiha khuaa hming a ni. Ni 26.06.2019 Genesis School tlawhin kan (Nilaini) tlaiah Kolkata-ah chhuak leh a. Pastor kan riak a. A tûkah chuan \huthmun pahnih leh Jharkhand Field motor-in Centre pahnih kan tlawh (zàn lamah min lam tùrin tel bawk. Kolkataah a rawn riak tawh sa a) Dumka panin Genesis School-ah zíng dár 5:30 am-ah kan chuan Headmistress Nl. tlan leh ta vang vang a. Km. Lalawmpuii leh Staff-ten 306 zeta hla Dumka chu dár min lo dawngsawng a. 11:00 am-ah kan thleng a. Genesis School hi Patna Rev. F. Lalchhuanawma Field hnuaia an awm lai Field Secretary leh thawktu kum 1993-a din a ni a. \henkhatin min lo dawng- Nikum 2018 kha kum 25 a sawng a. Chaw te kan ei a, tlinna a lo ni ve reng tawh kan han inbual thlan daih a lo ni. Hmun danga kan hnuin Field Secretary rem- Synod Mission School ruatin Pastor \huthmun dangte ang lo takin Hindi hrang hrang pathum leh Medium a ni a. Zirtírtu 10 Dumka khaw chhúnga kan zínga pali chu Mizo Craft Centre te tlawhin kan missionary an ni a; an zínga kal kual nghâl a. Dumka pahnih phei chu kumin khawpui chhúnga Mission a\anga awm \an an ni a; school dinna atána an ram Hindi an thiam thuai theih hualte min kawh hmuh nán \awng\aipui an \ûl hle. nghâl bawk a; thim hmain Field Secretary Qtrs kan Kolkata-ah: Dumka thleng leh hman. a\angin Inrinni (29062019) khán Kolkataah kan riak (2) Genesis School, phei a. Kolkata-ah hian Jharkhand: Ni 28.06.2019 Pathianni kan hmang ta a (Zirtawpni) khán Dumka ni. Field Secretary, Rev. JC a\angin Rev F. Lalchhuan- Lalramliana te nupain duat awma, Field Secretary hovin takin min lo thleng a, an Jharkhand Mission Field chungah kan lawm hle. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 21 Kan zin veivahna khua Jharkhand hi an kawng a a lum deuh va; air condition \ha hle a. Khaw tê reuh tê vawt nuam tak leh pawn panna kawnga lui kawrah lam khaw lum dawng tawn pawh uluk leh \ha zetin lei sek kan nih vang nge; an dawh kai thlap zel mai. Jharkhand-a kan hun tawp Santali unaute zínga lam a\angin pum dik lo leh Mizorama rawn awmte khawsikin min hmet chau khán an chhúngte hnênah, dêr mai a. Kolkata-ah hian “Lo lungngai rêng rêng suh pawn chhuak peih lovin ka u, Mizoramah kawng sial mu kawm reng mai a. Pu tùr a tam lutuk,’ an ti e,” an Mawitea erawh Kohhran tihte kha ka ngaihtuah programme leh thil chhuak a. Kan ram kawng pawimawh tiin a chhuak min sialsaktute chuan kan hrâm hrâm thung a, ani kawng chauh ni lovin pawh a chau hle tih ka hriat anmahni tán pawh kawng pui. Ni 10.7.2019 (Thawh- an lo sial \ha hle mai. Keini \anni) khán dam takin an thlarau kawng sialsak Aizawl kan thleng leh ta. méktu Mizote hian, mi dang tán chauh ni lovin keimahni An kawng a \ha: Kan tán hian chatuan kawng veivahna Odisha leh kan sial \ha ve em le?

“NANG CHUAN I TI THEI LO!” Putar pakhat chuan thil pathum zir nán kum sawmli a hmang tih a sawi. A hmasa berah chuan amah a inchhandam thei lo; a pahnihnaah chuan Pathianin mahni inchhandam tùrin a beisei lo; a pathumnaah chuan Kristan a ti zo vek tawh a, a tih tùr chu Krista hnathawh zawh sa lo pawm mai chu a ni.

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 22 DURINGUDA BIAK IN HAWN

Lalrawngbawla, Evangelist Bhubaneswar, Odisha Mission Field

Nghâkhlel taka \awng\aina nèna kan lo thlir Chanmari kohhran Ramthar committe tirh mi pali - Upa Rolungmuana, Pu Thankhuma, Pu Rosiamngheta leh Nl. Zochhuanmawii te chu ni 15. 6. 2019 zàn dár 11:15-ah Bhubaneswar Train station-ah ka lo hmuak a, kan inhmu chu kan va hlim tláng êm! Kan Field Secretary quarters- ah thingpui te in hovin zíng dár 1:30-ah mut zai kan rél. 1. Ni 15. 6.19 zíng dár An chhak tlângah 6:30-ah Bhubaneswar tawm khâwmin, chutah chhuahsanin Kandhamal, chuan kan Pathian an au Kristiante nasa taka an ta a. Anin amah ringtute tihduhdahna hmun tlawh \awng\aina chu a chháng a, tùrin Field Secretary hova an chungah chuan vantirh- Km 250 zet kan tlân a. kohte rawn tírin a ventír ta. Kum 2008 chhova Hindu Chûng ringlo mipui thinrim firfiakten nasa taka pung khâwmte chuan ringtute an lo nghaisakna vantirhkohhovin ringtute hmun, Isua phat tùra an an veng tlat lai an hmuh vauten an phat duh loh chuan an pawh ngam ta lo. avanga hreipuia an cheh He tihduhdahna hun lai hlumna hmun kan han hian ringtuten nunna an thlen meuh chuan rilru a chàn mai bâkah in leh lo va han khawih nasa êm! hàlsak te, khua a\anga Chutah mipui (ringlo) tam hnawh chhuah te an ni a. tak lo pung khâwmin, Odisha hmun hrang hrang- chûng ringtu tlém tê hlau ah an tlân darh bawk a ni. leh thlabára \ap chunga \awng\aite chu rawn thah 2. Kandhamal a\ang chimih vek an tum a. chuan kan tlân leh char Ringtute tán tihngaihna a char a. Kan Biak In thar awm tawh lo! hawn tùr, Duringuda khua www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 23 chu thimah lûtin zàn dár pasal\hahote kha zawng 7:30-ah missionary quar- khaw lum lutukin a hmet ters kan thleng a. Kan thlen chau bawk nèn mu mai thei zàn a\ang hian a khawho an lo khán pawn veranda-ah phur ngei mai. Biak In hawn an vei an vei kha a nia. tùr hi hemi khua leh a Khami zàn khán eng tiang chhehvêl khua-ah chuan takin mu ve maw tiin ka Biak In lian ber a ni hial ngaihtuah zui a. ang. An theih ang tâwkin an cheimawi a. Sound 3. Ni 17.6.2019 ni system \ha tak hawh (hire)- chhuak êng mawi tak mai in ring takin pawnah chuan Duringuda Biak In Pathian hla an zaitír (play) (Chanmari Kohhranin a a. ‘A pui a pangin kan lám sak) chu a rawn chhun êng tlaivár dáwn,’ an tih chu. phút mai a. Hlim leh lâwm takin kan tho chhuak a, a Dár 12 a lo ri dáwn hnai khawtualho chu keini aiin a. Chanmari a\anga Krista an phûr zâwk daih a. Zíng pasal\ha lo kalhote mutna kár a\angin ruai an buaipui tùrte kan han ngaituah a, a. Bawng pasarih, Kel Missionary quarters-ah kan pahnih leh Ar sa 100 Kg leng dáwn si lo. Biak In hmangin ruai an buatsaih bathlarah mutna phah mai a ni. Chutiang chuan he kan rilrûk laiin ruah a lo tla Biak In hawnna inkhâwm a. Tichuan, thawktu leh hmang tùr hian missionary tualchhúng miten kan leh kohhran hrang hrang te Upate mutna tùr an han an lo kal khâwm a. ngaihtuah leh a. A tàwpah chuan an sikul room khat Dár 9:00 a lo rîk chuan ruakah chuan kan insuan kohhranho chuan kan phei ta. Ê khai! A lumin a khual \ha, Chanmari a\anga va uap tehreng êm! Km 330 lo kalte an hnam dàna an zet nilenga motor khalha lo hmuah \hîn angin khaw tlân kan nih avangin tui daiah motor-in kan inphur takin ka muhil bawrh chhuak leh a. Khawtual bawrh mai a, Chanmari mite chu lo pung khâwmin a\anga lo kal Krista khaw dai a\ang chuan www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 24 mikhualte chu par\hi 11:30-ah Duringuda Biak awrhtírin khuangtê leh In thar (Chanmari kohhran lámin kawng zawh kan \an sak) chu Pathian hmingin ta. Kan thâwm a ringin an urhsun takin a hawng ta va hlim tehlul êm! a ni. Dárkár li chhúng zet khaw lum êm êm hnuaia Kawng tluana zai leh kan inkhâwm chhúng lám chung zêlin Biak In zawng khán muthlu leh thar hawn tùr tualzawl ning hmél hmuh tùr rêng chu kan thleng a. Mipui an awm lo nia. tam tak pung khâwm zíngah chuan Upa “Lalpan thil ropui takte Rolungmuana chu lo ding min tihsak a, kan lâwm hle chhuakin, chawhma dár a ni” (Sâm 126:3).

†Eng thilah mah hian ka mang a ang ngai tawh lo, keimah hmanga a tih duh apiang a ti thei tih ka hriat chian tawh avàngin. Khawiah nge min dah a, eng tianga thawk tùr nge ka nih tihah hian harsatna a awm lo. Chu thil chu keia ngaihtuah tùr ni lovin, Pathian ngaihtuah tùr zâwk a ni. Dinhmun awlsam deuhva ka awm laiin a khawngaihnain min chelh a, dinhmun harsa bera ka awm lai pawhin a khawngaihna tho chu ka tán a tâwk a ni. - Hudson Taylor-a

†Missionary emaw, thuhriltu emaw ni tùrin ka inserh hrang lo. Sikulah a ni emaw, office-ah a ni emaw, chokaah a ni emaw, ka awmna apiangah, Pathianin ama finnaa min tirhna apianga a duh záwng thawk tùrin a tán ka inserh hrang tawp mai a ni. - Watchman Nee-a www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 25 1. RAMTHAR FEH 1. Field hming : Home Mission North 2. Khua : Thaidawr Tlangveng 3. Tlawh hun : Ni 21-24 March, 2019 4. Tlawhtu : Chhiahtlang Sailam Veng Kohhran 5. Kal zât : Mipa - 8; Hmeichhia- 3 6. Tlawh chhan : Hnathawh 7. Hnathawh : Lei laih 8. Senso zât : ` 1,02,082/- 9. Lawmawm lam: Ni 21 (Ningani) zíng dár 6:00-ah Ramthar Chairman, Upa Hranglianan \awng\aina a hman hnuin sumo leh pick up-in kan chhuak a. Tluang takin zàn dár 6:15-ah Thaidawr kan thleng a. Pastor B. Lalhmingmawia quarters-ah lût khâwmin thingpui kan in ho va. Thawktuten zanriah tuihnai tak min lo siamsak a, kan lâwm hle. A tûkah Thaidawr Tlangveng Biak In kawmchhak leimin thian faiin Pastor hovin, thawktute leh kohhranhote nèn kan thawk chhuak a. Zirtawpniah tlai dár 3:30 thleng kan thawh chhunzawm bawk. Inrinniah Biak In skirting plaster tùra kan ruahman chu zàna ruah a sùr avàngin balu a lâk theih loh va. Chuvàngin, in\hen darhin thawktu quarters chei \ha leh Biak In lama kan hna chhunzawmin hun kan hmang ta a ni. Kohhran Committee- in Inrinni zàn, Pathianni chhún leh Pathianni zàn inkhâwmah thu sawina hun min pe a, kan lâwm hle.

10. Report \ûl dangte : Ramthar Committee hian kum 2015 a\ang khán Ramthar Field-a feh chhuak tùrin kan intuak \an a. Kum 2018 kum tàwpa kal tùra kan inruahman chu kalkawng lamah harsatna a awm avàngin tûn \umah hian kan kal ta a ni. Kan hnathawh chhúngin Pathian hruainain dam tláng takin hun kan hmang thei a ni. Thawh\anni zíng dár 6:15-ah Pu C. Vanlalhruaia, Headmaster, PMS, Thaidawr a \awng\ai a. Kohhran Committee leh thawktuten min thlah a. Tluang takin zàn dár 6:30-ah Chhiahtlang kan thleng a. Kohhranhoten min lo hmuakin, Kohhran Chairman Upa Lalzarlianan làwmthu sawiin a \awng\ai a ni. R.C. Lalhruaitluanga, Ramthar Ziaktu www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 26 2. 1. Field hming : Barak Area 2. Khua : Karaikandi 3. Tlawh hun : Ni 3-6 April, 2019 4. Tlawhtu : Khatla Kohhran. 5. Kal zât : Mipa- 24; Hmeichhia- 11 6. Tlawh chhan : Hnathawh 7. Hnathawh : Biak In compound hungna ban phun 8. Senso zât : ` 98,785/- 9. Lawmawm lam : Ni 3 (Nilaini) zíng dár 7:00-ah Ramthar Chairman, kan Team Leader, Upa Zoliana Royte a \awng\ai zawhin Biak In tual a\angin kan chhuak a. Kan Upate min hovin, kan Kohhran Upa paruk ngawtin tûn \um kan work camp hi min ho va, kan phûr tláng hle. Tlai dár thumah tluang takin Silchar kan thleng. Karaikandi-ah hian riahna a remchan loh avàngin Silchar mission Compound-ah innghatin, a tûk zíng a\angin Karaikandi, Silchat a\anga Km 16-a hlaah lángin hna kan va thawk \hìn a ni. Pal ban (cement concrete) khúr an lo laih saah ni hnih chhúngin ban 64 kan phun a ni. Tluang taka hna kan thawh theih avàngin kan lâwm hle a ni. Ni 6-ah Silchar chhuahsanin tluang takin Pathian hruainain Aizawl kan thleng leh a ni.

10. Report \ûl dang : Karaikandi-ah hian hmun zau angreng tak, hun kal taah khán kohhranin a lei a. Thawktu quarters nèna inzawmin inkhâwm theihna tùr sak a lo ni tawh a. Tûnah hian Biak In sa tùrin Khatla Kohhran chu a inbuatsaih mék a ni. Lei vûnga dîl/tuikhuah chhun khah hna te pawh thawh zawh tawh niin, pawisa pawh eng emaw zah chu pêk a ni tawh. Khu lama kan kohhran hruaituten a hmun hung fel hmasak \ûl an tih avàngin a compound pum hung hna hi thawh hmasak a ni. Hna kan thawh chhúng hian ringthar leh ringlo mi, \henawm hnaite pawhin min rawn pui ve \hìn nghe nghe a ni. Lalrinawma, Ramthar Ziaktu

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 27 3. 1. Field hming: Arunachal West 2. Khua: Saddle 3. Tlawh hun: Ni 10 April –2 May, 2019 4. Tlawhtu: Armed Veng North Kohhran 5. Kal zât: Mipa – 4 6. Tlawh chhan: Hnathawh 7. Hnathawh: Pulpit, maicham & lectern siam 8. Senso zât: ` 70,000.00 9. Làwmawm lam: Pathian hruainain kan Work Camp chhúngin harsatna kan tâwk lêm lo va. Ni 18 chhúng Arunachal-ah hian hun kan hmang a, kan hnathawh chhúng hi ni 11 niin, pulpit (6x4 ft), maicham leh lectern te kan siam zo a ni. Kan hnathawhna hmun hi kan kohhran mi, missionary, Nl. K. Lalnunpuii thawhna a ni a. Saddle Kohhran hi In 40 vêl niin, Kohhranhoten min lo duatin min ngaihsak hle a ni. Field Secretary, Rev. R. Lalrinsangan kan thil siamte min rawn hmuhpuiin a mit a tlûng hle niin kan hria. Short Term Missionary tùra min rawn sàwm leh ngei a tum thu min hrilh a, a làwmawm kan ti hle a ni. Kan haw dáwnah Saddle Kohhran Committee-in chawhlui min kîlpui te kha kan làwmna tizualtu a ni.

10. Report \ûl dang: Kan hnathawh lai hian Good Friday leh Bial Inkhâwmpui kan hmang ve a. Good Friday leh Easter Sunday-ah thuhriltuah te min hmang ve nghe nghe a ni. Napra Kohhrana Bial Inkhâwmpui chhim vein, Work Camp zaipawl kan va zai nghe nghe a ni. Tv. Laltlanzova, Ramthar Ziaktu 4. 1. Field hming : Home Mission South 2. Khua : Lunghauka 3. Tlawh hun : Ni 22-23 April 2019 4. Tlawhtu : Lawngtlai Bazar Veng Kohhran 5. Kal zât : Mipa-18; Hmeichhia- 5 6. Tlawh chhan : Hnathawh 7. Hnathawh : Biak In Skirting ACC Block-a thlâk www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 28 8. Senso zât : ` 50,000/- 9. Lawmawm lam : Lunghaukaah hian kan Kohhranin thawktu pakhat kan dah a. Ni 22 zíng dár 8:00-ah Lawngtlai a\angin Lunghauka chu Pick Up pahnih leh Car pakhatin Kaladan Multi Modal kawngpui sial mékah kan kal a. Zíng dár 10:30-ah Lunghauka kan lut a. Lunghauka Kohhrana thawktu missionary-te leh kohhran hruaituten thingpui nèn min lo hmuak a. Kan thlen a\angin hna kan thawk nghâl char char a. Zàn dár 7:00-ah kan hnathawk kan báng a, zanriah kan ei nghâl a, kan chauh deuh avàngin zàn lam chu kan chàwl a. Hun âwl hmang \angkaiin, kan thawktu rawih Lalruatmawiin pasal a neih lawmpuina Kohhran Committee-in min thawn ` 1000/- hlanna hun hlim takin kan hmang a. Ramthar Committee hmingin Dekchi (steel set) kan pe nghâl bawk. Ni 23 zíng kár a\angin kan hnathawh kan chhunzawm leh a. Nilénga kan thawh hnuah Lunghauka Kohhran ten kan thawh tura ruahmanna an lo siam chu thawk zovin, zàn dár 7:30 vêlah Lunghauka chhuahsanin, Lawngtlai tluang takin kan thleng leh a ni.

10. Report \ûl dang : Work Camp kan neih chhúng hian, kan lo rin lâwk ang ngeiin khua a lum \ha kher mai. Pathian hruaina duhawm tak changin, Work Camp-a kalte hmélah hrehawm tihmél hmuh tùr awm lova tluang taka kan hnathawh kan zo thei hi kan lâwmna a ni. Pathianin ropuina chang zêl rawh se. M.C. Lal\hazuala, Ramthar Ziaktu 5. 1. Field hming : Home Mission South 2. Khua : Sabualtlang 3. Tlawh hun : Ni 29-30 May, 2019 4. Tlawhtu : Lawngtlai Bazar Veng Kohhran 5. Kal zât : Mipa-14; Hmeichhia- 3 6. Tlawh chhan : Hnathawh 7. Hnathawh : Biak In Electric Wiring leh thawktu Qtrs thawm 8. Senso zât : ` 40,000/- www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 29 9. Lawmawm lam : Zíng dár 6:30-ah Bialtu Pastor, Rev. R. Lalfakawman \awng\aia min thlah hnuin, Kaladan Multi Modal kawngpui sial mékah kan tlân zar zar a. Kawng lakah kan chawfun te eiin, zíng dár 10:00 vêlah Sabualtlang kan thleng a. Kohhran hruaitute leh thawktute bâkah sikul naupang \hahnem takin min lo hmuak a ni. Rei lo tê kan hahchawlh hnuin hna kan \an a. |henkhat Biak In lamah Electric Wiring tùrin an kal a, \henkhatin thawktu quarters siam \hat ngai awm apiangte khawihin niléngin kan thawk a. Tlai lamah kan hna thawh tùra ruahman sa chu thawk zovin zanriah ei khamah Biak Ina an \awng rinna hmanrua (sound system) neih ang angte chu kan siam \hatsak bawk a. Hemi ni hian kan sikula zun In awm lo chu ngaimawhin, Mipa Zun In leh Hmeichhe Zun In kan saksak nghâl bawk a ni. Tichuan, Ni 30 zíng dár 6:00-ah Sabualtlang chhuahsanin tluang takin Lawngtlai kan lêt leh ta a ni.

10. Report \ûl dangte : Sabualtlang Work Camp nán hian Kohhrana mi inphal tak takten Bolero pahnih leh Pick-up pakhat an rawn thawh a, kan va lâwm êm! Sabualtlang Kohhran hi 2017-a din chauh ni mah se, ni 10.3.2019 khán kohhran puitlingah hlan kai an ni tawh a. Member hi 318 an awm mék a ni. An Biak In hi Govt. Complex Kohhran, Aizawl ten an saksak niin, Presbyterian English School an din bawk. School Building hi Ramhlun Kohhran ten an saksak bawk a, tûnah hian sikul naupang 68 an nei mék a ni. Tunah hian Sabualtlangah thawktu pahnih - hmeichhia ve ve an awm a, thawktu pakhat hi kan Kohhranin kan rawih mék a ni nghe nghe. Kohhran member 300 chuang leh sikul naupang 60 chuang enkawl hi hmeichhe pahnih tán chuan a hautak hle. Chuvàngin, mipa pakhat emaw tal dah belh theih ni se a duhawm hle mai. MC. Lal\hazuala, Ramthar Ziaktu 6. 1. Field hming : Barak Area 2. Khua : Baskaltilla 3. Tlawh hun : Ni 14-20 June, 2019 www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 30 4. Tlawhtu : Buang Kohhran Pavalai Pawl 5. Kal zât : Mipa-14 6. Tlawh chhan : Hnathawh 7. Hnathawh : Thawktu quarters sak 8. Lawmawm lam: Ni 14 (Zirtawpni)-ah kan chhuak a. Khua a\anga kan chhuah dáwnin Kohhran Chairman- in \awng\aiin min thlah a, kan lâwm tak zet a ni. Aizawlah Pu Rodingliana te inah kan riak a, min dawnsawnnaah kan lâwm hle. Ni 15 zíngah Aizawl chhuahsanin, Pathian kaihhruainain tluang takin kan hnathawhna hmun tùr kan thleng a. Kan khaw mi ngei, missionary Pu L.C. Lalthantluanga te nupain min lo dawngsawng \ha hle a, kan lâwm tak zet a ni.

9. Report \ûl dangte : Khaw lum tak kárah kan missionary te chènna tùr kan sa a. Khua a lum viau nâ a, kan phûr tláng hle. Tichuan, ni 19-ah chuan inngai tak chungin kan inmang\ha a lo \ûl ta a, phûr lo zetin kan invai liam ta. Kaphmingthanga, Ramthar Ziaktu

RAMTHAR TÁNA THILPÊK PETUTE (May & June 2019 chhúnga Ramthar Pisapuia dawnte) 1. Electric Veng Kohhran Hmeichhia30 - May` 50,000 Karbi Anglong - Langherang Biak In sak nán 2. Ramhlun Kohhran4- June` 50,000 HM ‘S’ - Hmawngbu School tual laih zawl nán 3. Ramhlun Kohhran4- June` 100,000 HM 'N' - Tuipuibari Biak In lei dawl nán 4. Mualcheng Kohhran4- June` 10,000 Arunachal West - JPM thlenna tur 5. Upa R. Zatluanga, Maulcheng4- June` 1,000 Arunachal West - JPM thlenna tur 6. Khatla Kohhran5- June` 100,000 Arunachal West - Naharlagun Biak In sak nán www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 31 7. Bungzung Kohhran Ramthar Comt.5- June` 10,000 Field-a a \ûl apianga hman turin 8. Ramhlun Kohhran6- June` 30,000 HM 'S' - Phairuangkai Biak In sak \anpui nán 9. Ramhlun Vengthlang KPP7- June` 30,000 Barak Area - Balikhal Biak In sak that nán 10. Kulikawn Kohhran10- June` 60,000 Patna - Convention kalna leh hawnna senso atán 11. Laipuitlang Kohhran Ramthar Comt10- June` 30,000 Arunachal East - Singmao Biak In Comp. fencing siam nán 12. Bawngkawn Chhim Veng Kohhran11- June` 300,000 Arunachal West - Naharlagun Biak In sak nán 13. Khatla South Kohhran11- June` 100,000 Arunachal West - Naharlagun Biak In sak nán 14. Republic Vengthlang Kohhran13- June` 50,000 HM 'N' - Katrolbari Biak In hmun lei nán 15. Republic Vengthlang Kohhran13- June` 50,000 HM 'N' - Katrolbari Biak In sak nán 16. Vaivakawn Vengthlang Kohhran14- June` 100,000 Barak Area - Diphucherra Biak In sak nán 17. Zoram Evangelical Fellowship (ZEF)18- June ` 14,000 Barak Area - Dormikhal Quarters mamawh lei nán 18. Champhai Vengthlang Koh. Hmeichhia20- June` 40,000 HM 'S' - Tuithumhnar School chhuat siam nán 19. Dawrpui Kohhran21- June` 84,093 Calcutta - Serampore Bial-a direct evangelism atán 20. KM High School 1981 Batch24- June` 50,000 Karbi Anglong - Umchera Kohhran Biak In sak nán 21. Lengpui Pastor Bial Koh Hmeichhia26- June` 5,000 Assam - Trezpur Pastor Quarters mamawh lei nán

TIHDIKNA July, 2019 thla chhuaka ‘MISSIONARY CHANCHINBU LÂKSAKTUTE’ tiha No. 43-na ‘Lalringliana’ tih kha ‘Lalêngliana’ tih zâwk tùr ni e. Tihsual palhah thupha kan chawi e. - Editor

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 32 PU ZALIANCHHUNGA RALTE (1959-2019) KAN CHÁN TA!

Pu Zalianchhunga Ralte hi Pu R. Thangseia (L) leh pi Za\huami (L) te fa pakaw zínga a upa ber dawttu niin, ni 8 April, 1959 khán Mualvumah a piang a. Kum 1992-ah Pi R. Lalhmangaihzuali nèn Chanmari West Kohhran Biak Inah an innei a, fa pahnih – Rebecca Lalremsiami leh Reuben Lalfelkima te an nei a ni. Kum 1978-ah Assam Regiment-ah a lût a, kum 2006-ah Subedar-in a pension. A pension hnuah Madanrting, Shillong-ah inbengbelin a awm zui a. Madanrting Kohhranah mawhphurhna pawimawh tak tak – Finance Committee member, Ramthar Committee member, Sunday School zirtírtu leh Masihi Sangati Chairman hna te a lo chelh tawh a ni. Sipaia a \an chhúng zawng deuhthaw hian Sipai Kohhran Upaah a \ang nghe nghe. Sipai a\anga a pension hnu pawh hian hna \ha tak thawk tùrin Delhi lamah sàwmna a dawng a. Rawngbàwl \ûl a tih tawh avàng leh, chhúngkua a ngaih pawimawh avàngin sàwmna chu a hnar ta zâwk a ni. Kum 2014-ah Synod Mission Board hnuaiah Masihi Sangati Evangelist hna thawk tùra lâk a ni a. Kum 2014-2017 chhúngin Mission Veng, Aizawlah a awm a, kum 2018 a\anga a thih ni thlengin Bethlehem Venglai, Aizawlah awmin, Evangelist hna hi a thawk a ni. Pu Zalianchhunga hi mi inpe tak, mi rilru tlang tak, \ha nia a hriatah chuan nghet taka ding tlat mi, Krista tána mi hrât khawkhéng a ni. A rawngbàwlsakate tán a neih a ui lo va, Lal Isua an hmuh theihna tùr a nih dáwn phawt chuan chhùn leh zàn sawi lovin a feh chhuak mai \hìn. An ei tùr a leisak bâkah an mutbu thlengin a ngaihtuahsak \hìn. An inah (Bible/Kristian) film enpui tùrin hnam dangte a hruai lût fo va; hmun danga enpui a duh chángin anmahni Television (TV) chu a pu chhuak mai \hìn. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 33 Assam Regiment-a a \an lai pawhin nghet takin a rinna a vawng tlat a. Lal Isua a zahpui ngai lo. Pathian pawhin a awmpuiin a thuam nasa hle a ni. Synod hnuaia a thawh hma pawhin Meghalaya ram chhúngah leh state hrang hrangah rawngbáwlin a feh chhuak tam hle. Shillong leh Arunachal Pradesh-ah hian ramhuaiin a tihbuai te, ‘Setana biak’ tih te a lârin, chúng mite chhanchhuah hnaah \hahnem a ngaiin, a thawh hlâwk hle a ni. Hetiang taka rawngbàwlna a ngaih pawimawh avàng hian sipai bángte tána hna (Ex-Service quota) a hmuh hrang hrangte kalsanin Synod hnuaia Masihi Sangati Evangelist hna chu a thlang ta zâwk a ni. A rawngbàwlnaah hian a tuiin \hahnem a ngai thei êm êm \hìn. Hnam dangte hnêna Chanchin |ha hril hi nuam a ti \hìn hle. Bethlehem Venglai Biala a awm hnuah pawh hian Chite quarry leh SIPMIU-a hnam dang awmte chu Fellowship-hote nèn tlawhin Pathian thu an hrilh \hìn. Masihi Sangati Evangelist hna a thawh chhúng hian ringthar eng emaw zâtin a rawngbàwlna a\anga Lal Isua ringin baptisma an chang. February 2019 a\ang khán a insawisel \an a. Aizawl leh Shillong kàr tawnin Doctor-te a ráwn a, a \ûl angin a inenkawl a. May thlaah Synod Hospital, Durtlanga a awm laiin Cancer a ni tih hriat chian a ni a. In lama inenkawl tùrin July 3, 2019-ah Damdawi In a\angin a lo chhuak a. Duh angin hma a sâwn chak thei lo va; tichuan, ni July 12, 2019 zíng dár 8:20-ah Krista tána mi hrâtkhawkhéng, missionary \angkai tak chuan a làwmman hmu tùrin min lo kalsan ta a ni. Hemi ni vêk hian Bethlehem Venglai Kohhran Hall-ah Bethlehem Bialtu, Pastor Lalhmachhuanan a vui a, Kohhran mipui \hahnem takin ui tak chungin an thlah liam a ni. Synod Mission Board chuan hetiang mi \hahnem ngai, mahni in leh lo pawh thlahlel phal lova hun puma Lalpa rawng báwl tùra inpe hi a ui tak zet a ni. Pathianin he thihna hi malsàwm rawh se. www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 34 DECLARATION

1. Title of Newspaper: Ramthar

2. Language in which it is published: Mizo

3. Periodicity of its Publication: Monthly

4. Printer’s name: Rev. C. Zorammawia -Nationality: Indian

5. Publisher’s name: Rev. C. Zorammawia -Whether citizen of India: Yes -Address: Synod Office

6. Place of publication: Mission Veng, Aizawl

7. Editor’s name: Rev. Thangzauva -Address:Ramhlun South, Aizawl

8. Owner’s name: Ramthar Association -Where printing is conducted: Synod Press and premises on which the press is installed: Mission Veng, Aizawl

9. Name & address of individual who owns the newspaper and partners or shareholders holding more than one cent of the total capital: Nil

I, Rev. C. Zorammawia, hereby declare that the particulars given above are true to the best of my knowledge and belief.

Dated, Aizawl (REV. C. ZORAMMAWIA) the 31ST Aug., 2019 Signature of publisher www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 35

www.mizoramsynod.org September 2019 Ramthar 36

www.mizoramsynod.org