Ambicioso Hyundai IX 35 Proba

a actualidade do motor [MAIO2010] nº 159 - ANO XV www.sprintmotor.com

coleccionable Vespa forever A Fórmula 1 sen reparo ningún NESTE NÚMERO ANOS 1977/1978 1979/1980 Ambicioso Hyundai IX 35 Proba

• SPRINT 159.indd 1 18/05/10 15:36 2 Sprint Motor >> I+D+i

Os retos futuros necesitan da cooperación de todos os actores

■ BRAIS GARCÍA | Texto ■ SPRINT MOTOR | Fotos C itroën acode ao O 29 de abril celebrába- se no hotel Ritz de Madrid unha conferencia baixo o Foro España Innova título: Automóbil, novos retos. Esta reunión (organiza- da por Nova Economía Fo- rum) atopábase incluída dentro do Foro España In- nova, encontro que xorde no ano 2008 co gallo de co- laborar na difusión das pro- postas públicas e privadas encamiñadas á promoción da innovación, a investiga- ción e o desenvolvemento tecnolóxico e científico no noso país. Para facer fronte ao tema dos novos retos no eido do automóbil asistía ao even- to Alfredo Vila, director xeral de Automóbiles Citroën España. Vila subliñou que a propulsión eléctrica é unha proposta interesante, mais non é a única xa que -segundo afirmaba el- existen diversos atrancos de carác- Alfredo Vila, director xeral de Automóbiles Citroën España, na súa intervención ter tecnolóxico, normativo SectorD I+ e socioeconómico que hai Alfredo Vila non deixou tor I+D en canto á propulsión tre todos os partidos políticos que superar. de louvar a estratexia inte- eléctrica, xa que é preciso dar e a Unión Europea en canto a Unha opción diferente á gral para o pulo do vehículo resposta a normativas como a lexislación e estratexia. propulsión son os tradicio- eléctrico promovida polo Go- Euro 6 ou o Regulamento de O director de Citroën Es- nais motores de combus- berno mais tamén lembrou a Emisións de CO2. A xeito de paña sostiña que a firma que tión, que veñen contribuín- existencia das variadas nor- dato cómpre informar que, el representa xa está prepa- do á redución de emisións mativas, esixencias, etc que a partir de 2019, o incumpri- rada para o vehículo eléctri- e -a xuízo do director de el considerou algo contra- mento das ditas normas su- co, con isto poñía a ollada no Citroën- converteranse no ditorias. O directivo da mar- porá o pagamento por par- Citroën C-Zero, un automóbil eixo dominante a medio ca francesa quixo salientar o te do fabricante de 95 euros 100% eléctrico e cunha auto- prazo. esforzo depositado no sec- por gramo de CO2 excedido. nomía de 130 quilómetros. Vila opinou que o investimen- Informar que este vehículo O Citroën C-Zero, to en propulsión ou motores será comercializado a finais un automóbil de combustión para encarar deste ano. 100% eléctrico e cunha autono- as leis medioambientais (e as Outro proxecto futuro de mía de 130 qui- penalizacións que supón in- Citroën será unha berlina do lómetros, será comercializado a cumprir estas normas), dan segmento medio full Hybrid finais deste ano como froito unha situación (dotada dun motor térmi- insostible para o eido do au- co diésel HDi FAP e un motor tomóbil nun intre difícil en eléctrico), trátase do Citroën canto á conxuntura econó- DS5 que chegará ao mercado mica e á rendibilidade. A solu- en 2011. ción a isto -baixo a opinión de Para rematar, Alfredo Vila Vila- pasa por establecer uns pedía a renovación do Plan obxectivos precisos: ben res- 2000E e unha reconsidera- pecto ao vehículo eléctrico, ción da súa tributación ao ben respecto ao acordo en- IRPF.

VENDA • REPARACIÓN • MONTAXE E EQUILIBRADO • ALIÑADO ELECTRÓNICO • LA- MIAS DE ALIAXE LIXEIRA

NEUMÁTICOS PERNAS: Milladoiro. Tel.: 981 53 62 55 - SANTIAGO DE COMPOSTELA NEUMÁTICOS PONTEVEA: Pontevea – Teo (A Coruña). Tel.: 981 80 90 49 - Fax: 981 80 91 78

• SPRINT 159.indd 2 18/05/10 15:36 SUMARIO 24 Curso avanzado de Clásicas

13 VESPA O pel Ampera ❱❱ unha icona SECCIÓNS 7 ❱❱ cada vez máis preto do século XX I+D+i 2 INFORME 4 EDITORIAL 5 NOVAS 6, 7, 8 e 9 COLECC. F1 Páxs. centrais RALI DE NOIA 16 COMPETICIÓN 19, 21-23 CLÁSICOS 24 + 6 C MégaNE oupé- Cabrio, un máis H yundai IX 35 ❱❱ na familia 7 Mitsubishi ASX, o Ambicioso 10 samurai dos 4x4 8 OPEL, APOSTA IVn Raci g Show ❱❱ POLO SOSTIBLE 18 CAIXANOVA 8 BOUTIQUE DO 20 MOTORISTA MOTO CICLismo ❱❱ 9 TT Coupé e TT Roadster, os GP de Jerez deportivos de Audi 17 Fiat e Fiat Professional estrean un novo concesionario en Compostela, “Breacar Santiago”

• SPRINT 159.indd 3 18/05/10 15:37 4 Sprint Motor >> Informe

Ae s mPResAS facturan un 19 por cento menos A automoción galega perde 2.000 empregos en 2009

As industrias galegas da automoción acentuaron o de compoñentes seguiron vai velar por este obxectivo”. ano pasado a costa abaixo que iniciaron en 2008. exportando a mercados con- O sector tamén busca no- solidados como Francia, Ale- vas fontes de ingresos a través Pecharon 2009 cunha facturación de 6.800 millóns de maña, Portugal, Reino Unido, do I+D+i, aínda que admite euros. Unha cifra de negocio inferior ós 8.400 millóns Marrocos ou Arxentina. que os resultados poden dar do exercicio anterior. O Cluster de Empresas de Auto- froito a medio e longo prazo. moción de Galicia Ceaga), que agrupa 82 empresas, Futuro Fontes empresariais asegu- deu a coñece-los resultados. O Cluster de Empresas da ran a SPRINT MOTOR que “os Automoción márcase como directivos das auxiliares te- ■ EMILIO BLANCO | Texto segue sendo punteiro na eco- obxectivo aumenta-la interna- ñen claro que hai que desen- A crise tamén se está ce- nomía galega: representa o 12 cionalización para superar do volver produtos innovadores bando co emprego no sector. por cento do PIB e aglutina o mellor xeito posible as dificul- para poder competir e abrir As industrias perderon 2.000 32 por cento do total das ex- tades actuais. O xerente de Ce- mercados que, de momento, postos de traballo polos axus- portacións. Precisamente, o aga, Alberto Cominges, des- temos pechados”. Recente- tes nos cadros de persoal du- negocio exterior segue sen- taca que o cluster “pretende mente, o Banco Europeo de rante o ano pasado. Nestes do buque insignia deste seg- reforza-la visibilidade dos pro- Investimentos puxo a dispo- momentos, dan emprego a mento de actividade en Gali- vedores de compoñentes de sición das industrias galegas 19.700 operarios, fronte ós cia. As vendas noutros países Galicia nos centros de decisión de compoñentes 60 millóns 21.700 que tiñan en 2008. acadaron os 4.400 millóns de de Francia a través do nomea- de euros en préstamos para Malia todo, a automoción euros en 2009. As empresas mento dun equipo novo que proxectos de I+D+i. An s ve dAS aumentan un 33 por cento en abril en Galicia pero...

do 40 no total de Galicia”. Os do- ...os concesionarios anuncian nos dos concesionarios agoiran que “as vendas se van resentir neste mes de maio e no próxi- a fin das alegrías mo xuño, cunha tendencia do ■ EMILIO BLANCO | Texto midores na segunda parte do que Ourense foi a provincia na mercado claramente á baixa e Os concesionarios galegos ano. Así e todo, o sector galego que máis subiron as vendas, un moita menos alegría no peche empezan a temer pola evolu- mantén os números positivos 44,11 por cento. En Pontevedra de operacións”. ción do mercado nos vindeiros en abril. O pasado mes vendé- avanzaron un 41,64 por cento; No conxunto de España, meses. O remate das axudas do ronse en Galicia 5.013 vehícu- na Coruña, un 28,12; e en Lugo, abril supuxo o oitavo mes se- Plan 2000E e a inminente suba los, un 33,8 por cento máis res- un 26,26. Fontes patronais con- guido de incrementos de ven- do IVE provoca incertezas en pecto a hai un ano. sideran “positiva” a evolución en das. Matriculáronse 93.637 au- moitos empresarios, que ad- A Federación de Asocia- abril, pero alertan “que comeza- tomóbiles, un 39,3 por cento miten descoñecer cal vai se-lo cións de Concesionarios da mos a notar unha deceleración, máis respecto ó mesmo perío- comportamento dos consu- Automoción (Faconauto) reflite xa que en marzo crecimos máis do de 2009.

H Fiscal H Laboral H Administrativo H Subvencións H Mercantil H Familia

Telefóno: 981 80 73 01 • Cacheiras s/n, 1ºA • Teo (A Coruña)

• SPRINT 159.indd 4 18/05/10 15:37 Editorial << Sprint Motor 5

Editorial Aforros económicos que poden supoñer gastos humanos

Recentemente o Goberno central anunciaba que é hora de axustar o cinto. Unha serie de puntos indícannos claramente que a crise vai afectar profundamente ao sistema económico deste país e, sobre todo, aos petos de todos os cidadáns en maior ou menor medida. O tráfico tamén se verá tremendamente afectado coas últimas medidas tomadas polo Goberno. Concretamente o Ministerio do Interior acaba de solicitar austeridade á Dirección Xeral de Tráfico co fin de optimizar os gastos e racio- E ditor: nalizalos de forma eficiente. Arrincamos, S.L.

Director: ✃Entre outros puntos, os axentes da Garda Civil deberán limitar a súa mobilidade Xurxo Sobrino Morán nas patrullas pola estrada, reducir controis de alcoholemia e velocidade e tamén as horas extraordinarias que realizan durante as operacións saída. Redactores Segundo comunicou a asociación Independentes da Garda Civil (IGC), as normas e Colaboradores: teñen carácter provisional e afectan á Policía e á Garda Civil, polo que abarcan den- Miguel Cumbraos, Ramón Novo, de a vixilancia nas estradas ata a seguridade na celebración de probas deportivas, o Iván Marante, Sevi Martínez, César gasto telefónico ou os desprazamentos de axentes para comparecer nos xulgados. Raña, Edu Lavandeira, Félix Doce, Neste último caso Interior recomenda que se realicen por videoconferencia para evi- Fernando Cuadrado, Xabier Vilariño, tar o gasto en axudas de custo e a mingua do persoal de servizo. Ray Mosquera, Sonia Pena, Rodrigo Capítulo á parte merece a “recomendación” de aforro de combustible. O consu- Medina, Xosé Arufe, Luis Penido e mo é un dos capítulos nos que máis incide o Goberno para aforrar gastos. Por iso, Emilio Blanco. os axentes deberán poñerse en modo de condución económico ao patrullar: deter o motor ao estar parado, subir as ventás, circular máis amodo e vixiar a presión dos Deseño e maquetación: pneumáticos. Tamén se recomenda usar preferentemente os automóbiles en lugar www.juancvarela.com das motocicletas e os todoterreos. Algunhas destas medidas, como a de subir as ven- [email protected] tás ou vixiar a presión dos pneumáticos, xa deberían ser obvias. O recorte económico reducirá tamén aos efectivos “estritamente imprescindibles” SPRINT MOTOR: o despregamento en operacións extraordinarias, como as “Operacións de Vacacións”, que vixían as entradas e saídas masivas das cidades nos meses estivais e nas pontes festivas. A primeira en advertir dos riscos destas medidas de austeridade foi a propia agrupación de gardas civís, que dixo que esta normativa interna podería derivar nun Urb. San Sadurniño • Rúa B, nº 21 aumento da sinistralidade na estrada. Tfno. e Fax 981 801 458 Efectivamente, distintos colectivos e asociacións do automóbil coinciden en que [email protected] toda esta nova normativa de aforro e austeridade pode levar consigo un incremento www.sprintmotor.com de sinistros, pois está establecido claramente que cantos máis controis nos impoñen menos sinistros se producen. Un dos aspectos onde máis se necesita seguir presio- IMPRIME: Tórculo nando é nos controis de alcoholemia, porque as estatísticas amosan que os condu- Depósito Legal: C–138/97 tores bébedos continúan a ser un gran perigo, sobre todo nas estradas galegas. As nosas autoridades igual aforran uns euros con estas medidas. Agora, que este aforro non supoña un gasto en máis vítimas nas estradas. Ao noso entender, un risco que non debemos correr.

• SPRINT 159.indd 5 18/05/10 15:37 6 Sprint Motor >> Novas Mégane Coupé-Cabrio, un máis na familia

Renault anuncia que o seu Mégane Coupé- Cabrio xa está listo para saír á rúa. O modelo, fabricado na factoría que a marca ten en como:o tei- este Douai (Francia), faise con toda to de cris- M é g a - a bagaxe adquirida desde o tal panorámico, ne vese favo- lanzamento do primeiro Mé- a posición adiantada recido por unhas gane Cabrio en 1997. do parabrisas, o deflector de regraxes específicas que Este convertible comple- vento en serie, a rede antirre- sa), un amplo maleteiro, man- aseguran a comodidade do ta o abano da familia Méga- muíños adicional, o mecanis- dos agrupados arredor do vo- vehículo e reparten os pesos ne -composta por 6 carroza- mo electro-hidráulico (que, lante, etc. de xeito especial. O prezo des- rías- engadindo un aquel de en 21 segundos, converte un Se falamos do seu deseño te modelo -cun motor Tce de personalidade con elementos coupé en cabrio ou vicever- técnico, cómpre sinalar que 130 cv- será de 25.400 euros.

BREVES ❱❱ Fronte á Porta de Brandemburgo de C itroën, arrecendo a natureza Berlín, presentouse á chanceler Citroën quere ser lem- seu C-Zero (o coche eléc- nacional do Automóbil (o alemá, Angela Merkel, unha selec- brado no Salón Interna- trico da casa), ao Berlin- día 20 de maio ás 11:20 ción de vehículos eléctricos e hí- cional do Automóbil Eco- go First Electrique, ao C3 h.) recrearán unha viaxe á bridos do Grupo Volkswagen, no lóxico de Madrid. Para ficar Picasso e-HDi (vehículo esencia mesma da natu- marco do evento da fundación da na memoria dos asistentes, dotado dun teito de poli- reza: bolboretas de cores, Plataforma “Nacional para a Mobi- a marca francesa anuncia carbonato con células fo- arrecendo a flores, tecidos lidade Eléctrica”, unha nova alianza que -ao abeiro do Créati- tovoltaicas para recargar ecolóxicos (marca Absolu- dedicada a promover a mobilidade ve Écologie (slogan elixido a batería), ao DS3 HDI 90 te Organic) para as azafatas sostible. para o posto que Citroën FAP Airdream e ao C3 HDi e modelos, degustación de ❱❱ Os novos Mégane GT e GT Line terá na mostra)- presentará 90 Airdream SX (ámbolos produtos naturais... serán presentados no último Salón de Xe- os seus modelos baixos en dous cunhas emisións de os encargados de enviar nebra enriquecen a familia Mégane emisións. 99 g/km de CO2). aos visitantes a ese mun- e contan con todo o saber facer de Máis polo miúdo, Ci- Os modelos Citroën ex- do ecolóxico que propón Renault Sport Technologies. Ambos troën levará a Madrid: ao postos neste Salón Inter- Citroën. equipamentos comercializaranse dende o mes de xuño nos modelos Berlina, Coupé, Sport Tourer e Coupé-Cabrio. Dispoñibles a partir de 19.100 euros. ❱❱ ViaMichelin edita a nova aplicación de restaurantes da guía MICHE- LIN España & Portugal 2010, tras o éxito de vendas acadado en 2009. Pódese descargar dende iTunes e App Store. A novidade este ano é que a guía aparece en modo offli- ne, de forma que os usuarios ta- mén poden acceder á integridade dos seus contidos sen conexión a Internet.

• SPRINT 159.indd 6 18/05/10 15:37 Novas << Sprint Motor 7

MIVEC e ao baixo ratio de Mitsubishi ASX, o samurai dos 4x4 compresión. O ASX conta con diversos mecanismos: Automatic Stop & Go, rexe- neración da forza de freada, pneumáticos de baixa resistencia á rodadura... Se falamos de equipamento, o novo ASX traerá: teito de vidro panorámico, ópticas Xenón Súper HiD. En canto ao equipo de serie, salientan: 7 airbags, controis activos de estabilidade e tracción, sistema de asis- tencia ao arrinque en pen- dentes, ABS con EBD, mecanismo de sinalización de freada de emerxencia, crui- se control, climatizador au- O Mitsubishi ASX che- túase de cheo no segmento bishi é o primeiro en aplicar tomático con filtro antipole, gará ao noso mercado este dos SUV de tamaño com- esta tecnoloxía a un propul- mandos de audio inseridos mes. O ASX agocha nas pacto. sor diésel para turismos ou no volante, conexión auxi- súas siglas toda a súa esen- Cunha mecánica diésel SUVs. Alén disto, o ASX con- liar de audio e porto USB, cia: Active, Sport e Crosso- de 150 cv con bloque mo- vértese en algo extraordina- Bluetooth, lamias de aliaxe ver. O ASX herda a natureza tor de aluminio e control rio en canto ao baixo nivel de 17”, etc. O Mitsubishi propia do 4x4, especialida- electrónico de alzado varia- sonoro e elevadas presta- ASX está dispoñible dende de da marca xaponesa, e si- ble de válvulas, este Mitsu- cións grazas á tecnoloxía 24.150 euros.

O pel Ampera, BREVES ❱❱ O 19º Salón do Automóbil de Vigo cada vez clausurouse cun balance positivo para o sector. As vendas pechadas máis preto polo medio centenar de exposito- res e as operacións comerciais pre- Xa queda menos camiño vistas a curto e medio prazo, tanto para atopármonos coa ver- no mercado do vehículo novo como sión definitiva do Opel Am- no de ocasión, fan prever que o vo- pera, así no-lo fixeron saber lume de negocio supere os 35 mi- dende a factoría que Gene- llóns de euros, cifra que xerou a pa- ral Motors ten en Michigan. sada edición da feira. O día 23 de abril saía, das ins- ❱❱ As lendarias pampas, o deserto de talacións de ensamblaxe de Atacama e as vertixinosas altu- Operacións de Preprodución ras dos Andes forman parte do de Opel, o primeiro modelo duro percorrido que os defenso- de preprodución do Ampera. o software final do Ampera e tería e, de xeito impercepti- res do título da Volkswagen terán Cómpre aclarar que estes ve- máis os seus controis. ble, amplíe a autonomía até que afrontar do 2 ao 15 de xaneiro hículos de preprodución son Estamos perante un vehí- máis de 500 km. Engadir que de 2011. A 3ª edición do reto máis unha especie de ensaio antes culo eléctrico de autonomía a batería se pode recargar duro do motor de competición de de chegar ao resultado final, estendida que achega até conectando o sistema de re- todo o mundo ofrecerá aos compe- polo tanto non se porán á 60 km de propulsión eléctri- carga instalado no vehículo a tidores treitos de deserto máis va- venda senón que terán como ca, antes de que o motor-xe- un enchufe eléctrico normal. riados, carreiros pedregosos máis finalidade validar o deseño nerador se poña en marcha Estará dispoñible a finais de rápidos e pasos montañosos máis de produción e desenvolver para manter a carga da ba- 2011. revirados que nunca.

• SPRINT 159.indd 7 18/05/10 15:37 8 Sprint Motor >> Novas

O pel, aposta polo sostible

Opel estará presente no ta ecolóxica con feitura de uso flexible do espazo. A ver- trar que esta familia está en- Salón Internacional do Auto- propulsión eléctrica (tecno- sión ecoFLEX que se poderá tre as máis respectuosas co móbil Ecolóxico e da Mobili- loxías de baterías, autono- ver na cita madrileña vén do- medio ambiente en canto a dade Sostible de Madrid por mía estendida, híbrida e de tada dun motor 1.3 CDTI de emisións de CO2. Dicir que a partida tripla, pois aprovei- pila de combustible). 95 cv con niveis moi baixos maioría destes modelos es- tará para presentar tres das Outra novidade que será tanto de consumo de com- tán propulsados por moto- súas máis recentes propos- desvelada por primeira vez bustible coma de emisións. res diésel, mais tamén existe tas. Máis polo miúdo, nes- no Salón do Automóbil Eco- E seguindo coa gama a posibilidade de motoriza- te Salón amosará o seu con- lóxico será a segunda xera- ecoFLEX, Opel escollerá cións de gasolina, gas natu- cepto Flextreme GT/E, ou ción do Meriva, sinónimo as versións do: Meriva, As- ral comprimido (CNG) ou gas dito doutro xeito: a respos- do deseño ergonómico e do tra e Insignia para demos- licuado de petróleo (GLP). B outique do motorista

L uvas Con insercións elásticas e dedos preformados, son moi cómodos e flexibles. As protec- cións de poliureta- C arenado de faro no dos nudillos e os B olsa sobre depósito para Gladius 650 para Gladius 650 reforzos serigrafia- Bolsa sobre depósito de alta calidade con varios com- Suzuki propón para a dos garanten unha partimentos e peto para mapas, dispón dunha bolsa in- Gladius este resistente ca- protección ideal. terior impermeable. Fácil montaxe mediante suxeición renado frontal. Dispoñible magnética e con capacidade de 14 litros extensible a 19 nas cores: Azul/ Gris/ Ver- litros. Dimensións: Frontais: Alto 17 cm, ancho 20 cm. Tra- mella e Negra a xogo coas

seiras: Alto 20 cm, ancho 20 cm. PVP cores da moto. PVP PVP Lonxitude 35 cm. Recomendado: Recomendado: Recomendado: 101,86 296 46,18 euros euros euros

ESPECIALISTAS Gran variedad en Desayunos ¡Tenemos el bocadillo EN MOTOS DE y Platos Combinados que más te gusta! T R I A L

981 94 11 86 Bocadillos Cafetería Sandwichs

Hamburguesas

VENTA Y REPARACIÓN DE MOTOCICLETAS, y Pollos Asados SCOOTERS Y CICLOMOTORES Montero Ríos, 39 • SANTIAGO Rosalía de Castro, 23 - Esq. Montero Ríos CEPEDA - OZA (TEO) Teléfono 981 593 636 Teléfono 981 590 538 T 981 807 027 • M 696 936 272

• SPRINT 159.indd 8 18/05/10 15:37 Novas << Sprint Motor 9

to a salientar nestes modelos, Audi imprime ás suspensións das rodas moitos compoñen- tes de aluminio para regular así o peso das masas non suspen- didas. A servodirección elec- tromecánica, consegue unha resposta sensible e un funcio- namento eficaz. E por último, como opcional, ofrécese o mecanismo de amortecemento adaptativo Audi magnetic ride. TT Coupé e TT Roadster, Se falamos de equipamen- to, o TT Coupé e o Roadster os deportivos de Audi queren da-lo todo: rodas de 18 polgadas, sistema de audio A udi segue a perseverar á de tres motorizacións de ca- me 6,6 litros aos 100 km. chorus, mecanismo de infor- procura do deportivo per- tro cilindros con turbosobrea- Outros dous motores de ca- mación ao condutor, climatiza- fecto. Desta volta, os esfor- limentación e inxección direc- tro cilindros están dispoñibles dor automático, ampla selec- zos da marca dos catro aros ta de combustible. Dicir que na para os TT: o 1.8 TFSI (160 cv) ción de cores e materiais para o céntranse en dous modelos: gama TT se presenta o 2.0 TFSI con cambio manual de 6 velo- interior, computador de a bor- o TT Coupé e o TT Roadster. (211 cv) con cambio manual e, cidades, tracción dianteira, un do con programa de eficien- de xeito opcional, un cambio S consumo de 6,4 litros de com- cia etc. Como equipamento Estes modelos chegan con tronic de 6 velocidades e trac- bustible aos 100 km e unhas opcional: dous sistemas de na- nova face: un parachoques ción integral permanente quat- emisións de CO2 de 149 g/km. vegación, unha preinstalación dianteiro máis dinámico, gre- tro. Esta motorización -2.0 TFSI- Outra posibilidade -en can- universal de teléfono móbil ou lla Singleframe modificada, no- traerá consigo o Audi valvelift to a motores- é o 2.0 TDI (170 un dispositivo de son Bose Su- vos faros xenón plus, carrozaría system AVS, que permitirá va- cv) con caixa de cambios ma- rround Sound. en construción Audi Space Fra- riar a alzada das válvulas de es- nual, tracción quattro, un con- O Audi TT Coupé e o TT me (parte dianteira aluminio e cape en dous niveis e contribui- sumo de 5,3 litros aos 100 km Roadster chegarán ao merca- traseira en aceiro), entre outros rá a: aumentar a potencia, o par e unhas emisións de 139 g/km do xermano este verán. O pre- elementos. motor e a eficiencia. Como dato de CO2. zo básico do TT Coupé 1.8 TFSI Os novos TT virán dotados a subliñar, este 2.0 TFSI consu- O tren de rodaxe é un aspec- será de 30.200 euros.

ESPECIALISTAS Gran variedad en Desayunos ¡Tenemos el bocadillo EN MOTOS DE y Platos Combinados que más te gusta! T R I A L

981 94 11 86 Bocadillos Cafetería Sandwichs

Hamburguesas

• SPRINT 159.indd 9 18/05/10 15:37 10 Sprint Motor >> Proba Hyundai IX 35

N casieSTA o ón ocupámonos Ambicioso de probar o ■DO LUIS PENI | Texto aptitudes dun todoterreo, maneira automática supe- ■ SPRINT MOTOR | Fotos non queiran perder a como- rados os 40 quilómetros por modelo que didade e versatilidade dun hora). Hyundai vén de Este modelo vén a subs- turismo. Cunha estética espec- tituír ao anterior Tucson e Esta versatilidade é posi- tacular que denota forza e comercializar, supón un grande avance de ble grazas ao equilibrio aca- vangardismo, dispón no seu o denominado: presenza e calidade do pro- dado entre as suspensións e interior dun bo estudo ergo- duto. Por motivos alleos a o sistema de tracción desen- nómico. Salientar que a ca- IX 35. E todo esta publicación tivemos volvido para que -dun xeito pacidade interior é moi boa grazas á que realizar a proba dun xei- inicial- o IX 35 actúe como e os acabados máis o deseño xentileza de to apresurado de máis. Con un tracción dianteira, proce- fican ben logrados. Tódolos todo, tentaremos explicar- dendo de maneira gradual mandos son de accionamen- IFER, o novo vos polo miúdo as sensa- a tracción traseira só cando to moi suave, en xeral o vehí- concesionario cións percibidas. percibe perdas de tracción. Se ben é un vehículo con O devandito mecanismo re- A capacidade da marca tracción ás catro rodas, non gúlase electricamente, ten- de aceleración, coreana en se trata dun todoterreo puro do a posibilidade de blo- senón dun todocamiño. quear -mediante un mando de freada e de cambio de Santiago de Cómpre dicir que este mode- “Lock”- o diferencial central, traxectoria son propios Compostela. lo vai encamiñado a clientes ideal para pisos moi esvara- dun turismo actual que, atraidos pola estética e díos (e que se desconecta de

• SPRINT 159.indd 10 18/05/10 15:37 Proba << Sprint Motor 11

O que abraia é a súa capacidade de tracción en terreo esva- radío e a súa docilidade

culo non ten nada que ver co amplo, mesmo dispoñemos máis áxil que un todoterreo dada. Asemade, mesmo nos tento basto dos todoterreos dunha pantalla de visión tra- puro. A capacidade de ace- permite saír de situacións máis extremos. seira (no cadro de instrumen- leración, de freada e de cam- imposibles para un turismo A visibilidade é boa, e tos), feito que fai máis sinxela bio de traxectoria son pro- convencional. Emporiso, non agradécese, por tratarse a acción de aparcar. pios dun turismo actual e, permite a práctica de todote- dun vehículo cunhas dimen- Dende un punto de vista amais disto, poderemos pe- rreo extremo. sións de: 4,41 metros de lon- dinámico, hai que recoñecer netrar en pistas forestais sen O que abraia é a súa ca- go, 1,82 de ancho e 1,67 de que vai realmente ben. En es- complexos. A altura libre ao pacidade de tracción en te- alto. O equipamento é ben trada convencional é moito chan é moito maior da agar- rreo esvaradío e a súa doci-

• SPRINT 159.indd 11 18/05/10 15:37 12 Sprint Motor >> Proba

Ambicioso Hyundai ficha técnica IX 35 Motor: 2.0 CRDi Cilindrada: 1.995 cc Estrutura: 4 cilindros en liña Inxección: Turbodiésel Inxección directa Common Rail Potencia máxima en cv / rpm: 184 / 4.000 Par motor en Nm CEE / rpm: 39,2 / 1.800-2.500 Tracción: Tracción total con xestión electrónica do re- parto de tracción + TCS Caixa de velocidades: automática Número de velocidades: 6 Freos dianteiros / traseiros: discos ventilados / discos macizos Lonxitude total: 4.410 mm Número de prazas: 5 Volume de carga mín. / máx. (litros): 591 / 1.436 Combustible: gasóleo Capacidade do depósito: 58 litros Altura libre ao solo: 170 mm Prezo: 33.000 euros

lidade. Circulando por pistas Non vos podemos dar re- forestais, é quen de despra- ferencias dos consumos reais zarse a moi alta velocidade de combustible, aínda que con total seguridade e co- coa tecnoloxía empregada modidade. a eficiencia enerxética debe Engadir que este eficaz ser elevada. Isto está moi ben sistema de tracción permite para un vehículo equipado que os consumos sexan moi na versión probada: cun mo- moi elástico o que, combina- En resumo: unha boa es- reducidos, xa que evita os rotor 2.0 turbodiésel, con 184 do coa boa resposta da caixa colla para os que procuren zamentos internos da trac- cabalos que imprimía moita de cambios automática, pro- un vehículo todocamiño ción total cando esta non é soltura ao Hyundai IX35. picia unha condución moi cunha relación calidade/pre- precisa. Este propulsor resulta gratificante. zo realmente atractiva.

• SPRINT 159.indd 12 18/05/10 15:37 Coleccionable A Fórmula 1 Movementos de vangarda 1977 Ó volante do repetido Ferrari 312 T2, Niki Lauda obser- [1977]vou desde o máis alto un momento capital no automobi- lismo moderno: os primeiros pasos de Gilles Villeneuve e tres descubri- mentos xeniais en fase experimental: o coche-ala de Chapman, o Renault turbo e as Michelin radiais.

No 1977 houbo que enterrar a Car- los Pace, falecido en accidente aéreo, e a Tom Pryce, envolto no accidente máis salvaxe que imaxinar se poida. O galés Pryce circulaba a bordo do Shadow DN8 por Kyalami adiante cando á altura da recta principal dous antiincendios cruzan a pista para extinguir unhas fumaredas no Shadow de Renzo Zorzi. Por efecto do rasante Tom non deu reaccionado a tempo e desfixo ó pobre de Jansen Van Vuuren, que saíu despedido coma un tra- po. O inverosímil da desgracia foi que a bombona do extintor petou de cheo no casco de Pryce quen, medio morto, foi escorréndose inerte co pé do acelerador pisado ata o final da recta, a onde se foi espetar non sen antes levar por diante medio Ligier do alucinado Laffite. A crónica da competencia deportiva empeza en Buenos Aires co debut vito- rioso do Wolf WR1 de Jody Scheckter. O recente campión James Hunt liga as tres primeiras poles. Mónaco reservou un final apoteósico con Lauda a escasos metros de Scheckter e catro pilotos rabiosos pelexando o terceiro posto. Candidatos firmes a ganar por talento como Fitti- paldi, Peterson ou Regazzoni pasaron o ano desaproveitados en purrelas de coches (Copersucar, Tyrrell e Ensign). En Silverstone todo eran bromas co ruído do turbo Renault tripulado por Jean-Pie- rre Jabouille. Mario Andretti con Lotus queda de terceiro no campionato a pesar de dominar en número de vitorias, poles e voltas rápidas. O Grosser Preis von Deutschland desprázase de Nürburgring, condenado desde o accidente de Lauda, a Hockenheim. En Ferrari, que sempre dá para falar, produciuse o aparecemento de Gilles Villeneuve, un canadiano de san- gue quente que en Silverstone ós mandos dun McLaren oficial non deixou maldita curva sen derrapar.

• Formula 1.indd 57 18/05/10 15:40 desconfianza suficiente para que che máis moderno, pero Ferrari re- mundiais, maila propagandística A cal máis un Reutemann acabado de che- petiu como campión dos constru- queimada de Nürburgring. Desna- gar tivese consideración de pri- tores insistindo co requeteprobado moráronse dúas carreiras antes do rabudo meiro piloto. Ante tal afrenta, o motor B12 015 de doce cilindros final e as palabras bonitas de antes O amarguexo que desenca- piloto austríaco reaccionou cun- opostos. A color ferrari, combina- “[Enzo] En carreira enseguida se deou Niki Lauda na casa de Ma- ha tranquilidade encima do coche da co aluminio dos aleróns, dotou lle ven dotes de seguridade e deter- ranello ó perder o título na última que lle permitiu facer contas a falta de identidade os 312 serie T, polo minación. Eu compároo con Co- carreira por abandonar a proba vo- de dúas probas e, co título no peto, tanto hai que fixarse nas extrava- llins en estilo e comportamento” luntariamente combinouse cun cli- deixar plantado o equipo. gantes tomas de aire no frontal da ou “[Niki] Se ganas con Ferrari es ma de dúbidas en torno ás secue- Niki Lauda logra tres noves, cabina para darlle co ADN. o máis grande. Se non o fas… es las psicolóxicas do accidente de igual ca Jody Scheckter e Hames Nos catro anos de relacións o máis grande idiota” trocáronse Nürburgring-76. Estas suspicacias Hunt, pero renova os dous títulos Lauda-Ferrari, o vienés rentoulle ó en aldraxes mutuas “—Ganaches mailo temperamento indomable mundiais con podios a discreción. negocio do vello Commendatore ti, xudeu. —Estás no teu dereito; do vienés motivou en don Enzo O 312 versión T2 non sería o co- con quince triunfos, cinco títulos os insultos van incluídos na tarifa”.

postas en sentido oblicuo pro- A enxeñoso nada lle ganou a “Sofisticación” é a palabra vocaba tal rozamento entre as un dos maiores avances da his- A casa francesa de turis- cía na cámara a mestura coa pre- capas de goma que axiña quen- toria en termos de aerodinámi- mos Renault irrompe na fór- sión necesaria para encher toda cían e se deformaban. Foi Mi- ca: o chamado “efecto-solo”. O mula 1 a petardazos. Rachando a capacidade do cilindro. Fron- chelin, embarcada con Renault, equipo de enxeñería da casa Lo- cos tradicionais propulsores at- te a aquel sistema, a presuriza- quen veu substituír a morfo- tus argallou o Type 78, un John mosféricos de 3 litros, amáñase ción con turbo entraba cos gases loxía diagonal polo concepto Player ‘Spacial’ que transforma- para extraer a mesma potencia de escape pero requiría un míni- de pneumático radial, co entraba a corrente de aire subterránea co Renault RS01 1.5 turbo. Os mo de revolucións para actuar, o mado de fibras en perpendicu- en carga vertical. Experimentan- efectos desta modalidade de ali- cal constituíu unha fonte inesgo- lar á dirección da rodaxe. Todo do o perfilado do fondo do co- mentación, que non estaba pro- table de problemas por causa de eran vantaxes: flancos flexibles che no túnel de vento do Impe- hibida pero si esquecida ou des- que o caudal de potencia era en- para absorber os accidentes do rial College conseguiron que se cartada por todos os fabricantes, tregado de modo tosco, retarda- terreo e cinto metálico reforza- pegara á pista de tal maneira que eran os mesmos cós dos com- do e discontinuo. do na banda de rodaxe para pro- acrecentou substancialmente o presores utilizados no Alfetta do No capítulo de rodas, a tra- longar a vida da roda sen perder umbral de agarre, sobre todo nas 1950: un axente externo introdu- dicional carcasa de lonas super- enerxía. curvas de alta velocidade. Co turbo debaixo do brazo Renault, antes de facer fes- ron as eivas de resistencia e fle- ta polo debut en Silverstone-77, que non se dese atrás en proxec- potencia dos bólidos da fórmula xibilidade con materiais novos e pola primeira chegada á meta tos de investigación ligados ó 1 con motores de 1.500 cc., pre- xestións electrónicas máis com- en Mónaco-78, e pola primei- deporte automobilístico de alto sentóuselles un punto conflitivo plexas. En determinada ocasión ra vitoria en Dijon-Prenois-79 nivel. Viry-Châtillon, centro de que resolver referente ó intervalo en que o escepticismo creara dú- deu os pasos necesarios con do- competición da Renault, aceptou de resposta ó acelerador. Ese re- bidas pola lentitude na posta a ses inquebrantables de fe, esfor- o reto e alá mandou a Bernard tardo típico nos reflexos do mo- punto do proxecto, Keith Duc- zo e paciencia. Todo empezou Dudot a California á sede de Ga- tor á acción do pedal converteu- kworth, cocreador do Cosworth na petroleira Elf, onde se movía rrett a formarse e a constrastar as se no tormento de Dudot durante DFV, mostrara curiosidade por un aire innovador inspirado por súas intuicións sobre a alimenta- anos ata que a moda dos turbos coñecer os planos do motor e sen François Guiter. Ó desvincularse ción presurizada con turbina. se foi estendendo ós demais fa- darse conta revitalizou os áni- de Matra, Elf buscou outro socio Desde que deron igualado a bricantes e entre todos corrixi- mos en Renault.

PILOTO ARX BRA RSA EUA1 ESP MON BEL SUE FRA GBR GER AUT HOL ITA EUA2 CAN XAP TOTAL 1 Niki Lauda - 4 9 6 P - 6 6 - 2 6 9 6 P 9 6 3 - 72 2 Jody Scheckter 9 - 6 4 4 9 - - - - 6 P - 4 - 4 9 - 55 3 Mario Andretti 2 - - 9 9 P 2 - P 1 P 9 P - - - - P 9 6 - P - P 47 4 Carlos Reutemann 4 9 - - 6 4 - 4 1 - 3 3 1 - 1 - 6 42 5 James Hunt - P 6 P 3 P - - - - - 4 9 P - - - - P 9 P - 9 40

CONSTRUTOR MODELO MOTOR PILOTOS PATROCINADOR 1 Scuderia Ferrari 312 T2 Ferrari Lauda / Reutemann Ferrari 2 John Player Special Lotus Type 78 Ford Cosworth Andretti / Nilsson John Player Special 3 Marlboro McLaren M26 Ford Cosworth Hunt / Mass Marlboro 58 Sprint Motor >> A Fórmula 1 sen reparo ningún

• Formula 1.indd 58 18/05/10 15:40 ■ ramón novo | Textos ■l kike va iño | Ilustracións ■ncra jua va el .com | Deseño

Coleccionable A Fórmula 1 1978 Sempre Chapman O superLotus 79 revolucionou para sempre a enxeñería [1978]aerodinámica no deporte do automóbil. Sobre un princi- pio físico que tramullou o meigo de Colin Chapman, deuse en falar de efecto-solo, wing-car, faixas… Con nome propio grelaron Andretti, Mu- rray, Balestre e Watkins.

O título de Andretti está un pelín infravalorado cando se subordina á magnitude do enxeño que portaba oculto entre as vísceras o Lotus Type 79 de Ketteringham Hall. Desde que en agosto do 76 se deron de conta de que posuían o graal do efec- to-solo (Tony Rudd e Peter Wright illaron os efectos da presión exercida na superficie oca que se forma entre o piso e o fondo dun coche cando este avanza), os homes de Lotus sabían que era cuestión de afinar o mecanismo e de buscar sintonía entre todos os elementos, e por eso botaron un ano amansando no Type 78. Tempo lles ía sendo, pois levaban demasiadas lúas sen de- cidir que o título ía ir parar ó piloto que naquel momento sen- tase nun Lotus; ademais, desta vez Colin Chapman preferiu xogar ó despiste a andarse deixando copiar os inventos coma sempre. Os afortunados foron os cus de Mario Andretti e Ron- nie Peterson, que en paz estea.

Señoras e señores: o coche-ala

Sumada a experiencia puxaban o coche contra o dos sabios á intuición do piso en proporción á velo- mago Chapman de multi- cidade, como consecuen- plicar os efectos dos aleróns cia do cal canto máis se creando unha estrutura alar pisaba maior presión verti- toda ela, ordenaron de perfi- cal, maior peso, maior aga- Aínda estando ós baños Como obxectivo prioritario lar os baixos de maneira que rre e un paso por curva con- en Eivissa, a Colin Chap- fixouse ordenar ideas e ob- o rozamento co aire orixina- denadamente veloz. Black man non lle cocía o xenio servar posibilidades de in- se o fenómeno inverso á sus- beauty, como lle deron en sen andar cavilando. Un día vestigación novas ou a me- tentación que mantén en voo chamar, rebaixaba ata un se- tomando o sol disque lle deu dio explorar. Tony Rudd e as aeronaves e cubrírono gundo por volta os tempos por matinar nun reformu- Peter Wright tiñan ensaia- todo con carrocería de mo- que se estaban de facer pola lamento xeral dos concep- do con algo enigmático de nopraza. Nada máis houbo vantaxe de pasar as curvas tos aerodinámicos aplica- cando nos tempos de BRM que amecer unhas faixas la- desafiando a forza centrí- dos nos autos de carreiras. detectaran forzas ó rodar a terais móbiles que, acomo- fuga co pé a taco. A última Nese empeño citou un gru- poucos centímetros do as- dándose en todo momento xenialidade do artefacto era po de expertos ilustres in- falto, algo que ata daquela á superficie do terreo, bloque funcionaba diante dos tegrado por Ralph Bella- ninguén se parara a analizar queasen o escape de aire por fociños dos desconfiados my, Tony Southgate, Tony nin sequera para determinar debaixo dos pontóns. que especulaban con que as Rudd, Peter Wright, Martin se tiña efectos positivos ou O perfil interno dos fon- faixas tapaban un diferen- Ogilvie e Geoff Aldridge. todo o contrario. dos xeraba presións que em- cial milagroso.

• Formula 1.indd 59 18/05/10 15:40 “Por favor, non me peza de museo debutou ganando, pero formouse unha apilada de dez bólidos. foi denunciada por ilegal. “Empecei a Nin a bravura de Hunt e Depailler para deixe, profesor” modificar o meu estilo de conducir. Cada metérense no medio da lumeirada do Lo- Entre os non-Lotus despuntaron os vez que o coche non seguía o golpe de tus cos depósitos ata arriba deron libra- homes-Ferrari, Reutemann e Villeneuve. volante, había que pisar máis forte o ace- do a Peterson, coas pernas esmagadas e Por culpa de que o 312 T3 acusou de- lerador en vez de levantar o pé”. queimaduras no peito e no ombro. E eso masiado a falta de adaptación ós Miche- 1978 é un ano negro, xa non pola co- que daquela xa traballaba Sid Watkins, lin radiais novos, Carlos empezou a car- lor do Lotus 79, senón polo loito en re- profesor de neurocirurxía do London gar co estigma de mexeriqueiro, mentres cordo de dous pilotos suecos: Gunnar Hospital contratado por Bernie Ecclesto- que Gilles deu en acentuar unha imaxe Nilsson por causa dun cancro de testí- ne na primavera para facerse cargo dos de piloto terremoto que lle valeu a deno- culo e Ronnie Peterson polo carallo dun servizos médicos nos circuítos. Aquel minación de ‘piccolo principe della dis- botón. En Monza, aínda ben non chega- día o profesor aínda non pintaba nada e truzione’. ran os coches ás posicións de formación, era motivo de reticencias a pesar de que Niki Lauda, campión vixente, pasá- o signore Restelli non aguantou quietiño xente do peso de Stewart e Lauda defen- rase á Brabham de Bernie Ecclestone, e gramou no botón da saída precipitada- desen a quen escoitou as derradeiras pa- para quen Gordon Murray deseñou un mente de maneira que os máis atrasados labras do sueco loiro: “Por favor, non me wing-car radical: o BT46B fun-car. Esta pillaron os de diante a medio arrancar e deixe, profesor”.

Paixón italiana primeiro e máis adiante no campiona- doce para min como doloroso pola á americana to USAC, do que se proclamou vence- morte de Ronnie Peterson. Hoxe non dor con 25 anos. “Non renego nin do podo recordar a un sen o outro. Aparé- Xa daquela Mario Andretti tíñase meu pasado nin da miña cultura. Pero censeme os dous xuntos. Non os dou ganado un respecto, bagaxe profesio- Italia nada me ofreceu”. Aproveitando separado. Non podo pensar nese día nal, recoñecemento internacional, un as excusións da F1 a Watkins Glen e sen pensar en Ronnie. Éme imposible. punto de embaixador do automobilis- o tirón que tiña para un italiano emu- Se non pasara o accidente, sería o mo- mo, formación técnica, cultura auto- lar o ídolo Ascari, Andretti non resis- mento máis emocionante da miña ca- mobilística ós dous lados do Atlántico tiu a tentación de probarse no campio- rreira”. e paixón ilimitada polas carreiras. Di- nato internacional. Do 68 ó 74 non deu ríase mellor passione, pois ten raíces acougado na fórmula-un, e así andaba en Montona e Lucca, de onde emigrou de Lotus para March, de Ferrari para Black beauty, como lle de- ós Estados Unidos. “Ós cinco anos Parnelli ó mesmo tempo que corría a ron en chamar, rebaixa- vin chorar a miña nai. Chorar de des- Indy e as 500 millas de Indianapolis, ba ata un segundo por espero porque non había que levar á onde concursou 29 veces co saldo de mesa”; “Meu pai administraba leiras. unha vitoria. Máis ou menos engan- volta os tempos que se estaban A guerra pasou por alí. Aconséllolles chado, botou na F1 catorce anos. Fi- de facer ós que ven a guerra como episodios nalmente, acabou caendo en Lotus en da historia que non perdan unha, para plena explosión do efecto-solo, e en velo. Reuníronnos nun campo (de re- certa maneira o campionato do 78 en fuxiados) en Lucca. Viviamos de sub- favor do italo-americano fai xustiza a Gilles deu en acentuar sidios. Tiña quince anos cando mar- unha traxectoria exemplar de valores unha imaxe de piloto chou a tribu: meu irmán, miña irmá, sentimentais no universo do automo- terremoto que lle valeu a meus pais, meus avós e eu”. bilismo. Mario progresou socialmente dan- Final feliz, pero non tanto. “O meu denominación de ‘piccolo princi- do sentido ó que se coñece como campionato chegou de modo inespe- pe della distruzione’ ‘soño americano’ sobre pistas de cinza rado e amargo. Foi un momento tan

PILOTO ARX BRA RSA EUA1 MON BEL ESP SUE FRA GBR GER AUT HOL ITA EUA2 CAN TOTAL 1 Mario Andretti 9 P 3 - 6 - 9 P 9 P - P 9 - 9 P - 9 P 1 P - P - 64 2 Ronnie Peterson 2 - P 9 3 - 6 6 4 6 - P - 9 P 6 - 51 3 Carlos Reutemann - 9 - 9 P - P 4 - - - 9 - - - 4 9 4 48 4 Niki Lauda 6 4 - P - 6 - - 9 - 6 - - 4 9 - - 44 5 Patrick Depailler 4 - 6 4 9 - - - - 3 - 6 - - - 2 34

CONSTRUTOR MODELO MOTOR PILOTOS PATROCINADOR 1 John Player Team Lotus Type 79 Ford Cosworth Andretti / Peterson John Player Special 2 Scuderia Ferrari SpA SEFAC 312 T3 Ferrari Reutemann / Villeneuve Ferrari 3 Parmalat Racing Team BT46 Alfa Romeo Lauda / Watson Parmalat 60 Sprint Motor >> A Fórmula 1 sen reparo ningún

• Formula 1.indd 60 18/05/10 15:40 Coleccionable A Fórmula 1 Arre turbo 1979 Sen o Ferrari 312T4 wing-car ser un cochazo nin Jody [1979]Scheckter un fenómeno, ámbolos dous colleitaron os títu- los; así e todo, non trascenderon tanto coma a primeira vitoria dun motor turbo nin coma as catro últimas voltas de Villeneuve e Arnoux en Dijon, todo no mesmo día. O campionato tivo un em- pezo explosivo a ritmo dos Ligier JS11 de Jacques Laffi- te e Patrick Depailler. Caían vitorias a eito mentres non lle colleron o punto Ferrari e Williams. A excepción sal- tou no Grand Prix de France, onde o arrase total do Renault RS10 desatrancou os acha- ques do aínda mexeriqueiro motor EF1 turbo. Desde aquel día contaminouse entre os principais equipos o intere- se por experimentar con motores presurizados, a 38 anos de distancia dos cincuenteiros Alfa de compresor. Empataron a vitorias Scheckter e Villeneuve pero, aplicadas as retencións dos catro mellores resultados de cada metade, segundo esta- blecía o regulamento, Jody Scheckter relegou a Gilles Villeneuve á segunda posi- ción por catro puntos netos. O sudafricano de devanceiros lituanos estaba descoñecido, como ben atinou Enzo Ferra- ri: “audaz combatente, pero tamén un racional calculador de resultados intermedios, cualidade esta que probable- mente ninguén lle atribuiría antes”.

• Formula 1.indd 61 18/05/10 15:40 ❱❱ Ghuapo ghuapo non é foloxía plana do motor, que non axudaba gran cousa a ti- Frank, afinada á maneira de Patrick Head, fíxolle des- “Pero ás veces os coches máis contrafeitos tamén rar proveito do cada vez máis estudado efecto de succión pegarse da maioría dos clientes DFV na última fase do son os máis rápidos” apurouse a defendelo Enzo Ferra- que exercían os baixos contra o solo. campionato cando xa non tivo tempo de reaccionar ante ri. O 312 Ferrari en versión T4 tiraba para atrás, empe- Atrás da Scuderia reubicáronse na táboa de fabrican- a regularidade de Ferrari. zando polo alerón medio colgando e rematando pola ca- tes Williams-Saudia e Ligier-Gitanes. Os bleus fardaban Renault-Elf levou con discreción os seus 26 punti- rrocería superancha chea de chapa ondulada como para de franceses en enxeñería, mecánica, patrocinio e ata en ños, as seis poles, as dúas voltas rápidas e a vitoria de compensar o deficitario efecto-solo. El púidolles a todos pilotos, pero tiveron que apear o Matra 12V do JS11 e Jabouille. E Lotus? Inexplicablemente o Lotus 80 non os rivais nos capítulos de potencia e regularidade pola ro- encaixar no seu sitio o Cosworth 8V dos ingleses, que conecta coa evolución natural do modelo 79, vixente bustez mecánica do requeteprobado propulsor de doce os propulsou a encadear un inicio de temporada prome- campión, e viu como lle pasaron por diante evolucións cilindros opostos. Mentres que ó seu favor sumaba o uso tedor. Un espírito máis internacional inspiraba o equipo do efecto-solo plaxiado por todomaríasantísima. Coa xe- en exclusiva das Michelin radiais de xeración avanzada, de Frank Williams, que lucía nas chapas do FW07 lemas neralización do coche-ala, Lotus esmoreceu engulido na súa contra fíxoo cada vez menos competitivo a mor- en alfabeto árabe. A máquina nova do ferragancheiro de polo propio enxeño que acababa de crear.

Italia chegou aplacado, con muller e fillos loto Ferrari no século XX. Máis alá da zou a crear o mito ventisette valéndose de ❱❱ Jody sostenuto, e as ideas clariñas: “Antes o meu obxecti- velocidade, posuía un sentido singular en trazos propios do expresionismo. Desde Gilles vivacissimo vo era ser o piloto máis rápido do mundo. facer polos puntos obtidos. Resulta iróni- aquela, na nosa memoria visual e no fon- Eso acabouse. Agora quero ser o piloto co que no final da vida deportiva canali- do emocional sempre hai un recullo para O asilvestrado de Jody supuraba tal máis intelixente do mundo”. No clímax zara o seu temperamento representando que pervivan a entrada en tres rodas nos fogaxe que chamou a atención de Teddy da súa madurez profesional ganou o títu- os intereses da asociación de pilotos. No garaxes de Zandvoort botando por terra Mayer (McLaren) e Colin Chapman (Lo- lo do 1979, enxendrou a Tomas e deixou plano persoal transmitiu un perfil bastan- as aspiracións ó campionato e a reguei- tus). Todo feromonas, Scheckter tivéraas todo con trinta anos. te plano, e aínda cando, dado que adop- fa con Arnoux en Dijon. O piloto cana- bravas con Fittipaldi, Cevert e con oito Legou para sempre a vitoria co Ty- tou como pai espiritual ó fosco de Den- diano, antítese do sudafricano, convertía damnificados na primeira volta en Sil- rrell P34 de seis rodas en Anderstorp-76, ny Hulme. actos instintivos en lenda e encarnou du- verstone-73. Cinco anos entre Tyrrell e o debut triunfal do Wolf en Buenos Ai- Co número 12 estampado na chapa rante vinte anos o ferrarismo, entendido Wolf fixéronlle acougar, de modo que a res-77 e o derradeiro campionato dun pi- ondulada do Ferrari, Villeneuve empe- como un alimento para os sentidos. Grand Prix de France en Dijon-Prénois, primeiro Show Ville ralle a xogada na entrada ó curvón. Así pois, mantén a de xullo do 1979. Por fin se ventaba a saída do túnel velocidade ó rabo do Ferrari. Ville veo vir e déixalle o para o motor turbo, ergo para Renault. Aínda encima ra. No treito de enlazadas subsecuente, as eses de Sa- lado de dentro. A segunda posición está moi cara. Gi- de correrse en Francia, os dous pilotos que guiaban blières, ensaia a trazar polos ocos, pero non dá chega- lles confía en que o T4 aguante unha volta máis. Como os RS10 turbocomprimidos, Jean-Pierre Jabouille e do a eles. Dúas voltas para acabar: O Ferrari número se quixera nubrarlle a visión ó perseguidor, mete outra René Arnoux, eran franceses. Foi entón cando xurdiu 12 pasa pola meta sen chegar de todo ó cu do Renault, fumegante arrastrada de 30 metros coa roda exterior outro francoparlante con acento do Quebec: Gilles Vi- pero tanto lle ten; Ville tira o o coche ó lado interno de dianteira para manterse en paralelo durante a lonxi- lleneuve. Villeroy antes de tempo arrastrando as rodas diantei- tude total da curva de marras. No ápice acaba capi- Catro voltas para acabar: Ville xa non dá pillado a ras varias ducias de metros ata que á altura de Arnoux tulando, pero no primeiro furadiño que encontra nas Jabouille, cabeza de carreira a 15 segundos. Por detrás vai adquirindo vantaxe por circular pegado á corda da revoltas mete o bico ata emparellarse. Pasan as eses do Ferrari aproxímase o Renault de Arnoux. Con dúas curva. O francés non segue polo exterior; levanta o pé turrando e culebreando nos límites do equilibrismo. saídas da aspiración, máis intimidatorias ca decididas, e guía pola zona limpa detrás do Ferrari. Vese que vai Nese momento Jean-Pierre Jabouille proclámase ven- o coche amarelo presiona o coche colorado no final máis sobrado, xa que non se descolga tanto coma Vi- cedor de Dijon-79, 14”59 antes de Gilles Villeneuve e da recta da Fouine e fórzao a arrastrar a roda exterior lleneuve cando lle toca ir por detrás. Visualmente per- 14”83 de René Arnoux. O parisino vía recompensa- dianteira, xa bastante castigada polo que se ve. De mo- cíbense as dúas máquinas ó límite. Se puideran expre- dos os anos pouco gratos dedicados como especialista mento, mantéñense as posicións: segundo e terceiro. sarse, bufarían os escapes, fungaría o turbo, carpirían de posta a punto nas medras do primeiro turbomotor Tres voltas para acabar: René vénlle comendo as pa- os freos, roñarían as suspensións, laiarían as rodas. da fórmula 1, mentres que os dous tarabelos que se lle pas, sae da succión e enfila o lado interior do curvón Última volta: Arnoux sae pegado de Pouas, a cur- empoleiraron no podio levaron a competencia deporti- Villeroy. En paralelo con el, Ville aguanta polo lado va de entrada á meta, e intenta pasalo pero decátase de va con automóbiles ó terreo do espectáculo como nun- de fóra ata acabar os 200 metros de curva en ferradu- que, se lle adianta no medio da Fouine, Ville devolve- ca antes se vira.

PILOTO ARX BRA RSA EUA1 ESP BEL MON FRA GBR GER AUT HOL ITA CAN EUA2 TOTAL 1 Jody Scheckter - (1) 6 6 (3) 9 9 P - (2) 3 3 6 9 (3) - 51 (60) 2 Gilles Villeneuve - 2 9 9 P - - - 6 - - 6 - 6 (6) 9 47 (53) 3 Alan Jones - - - 4 - - - (3) - P 9 9 9 - 9 P - P 40 (43) 4 Jacques Laffite 9 P 9 P - - - P 6 P - - - 4 4 4 - - - 36 5 Clay Regazzoni ------6 (1) 9 6 (2) - 4 4 - 29 (32)

CONSTRUTOR MODELO MOTOR PILOTOS PATROCINADOR 1 Scuderia Ferrari SpA SEFAC 312 T4 Ferrari Scheckter / Villeneuve Ferrari 2 Albilad Saudia Racing Team FW07 Ford Cosworth Jones / Regazzoni Saudia 3 Ligier Gitanes JS11 Ford Cosworth Laffite / Depailler Gitanes 62 Sprint Motor >> A Fórmula 1 sen reparo ningún

• Formula 1.indd 62 18/05/10 15:40 Coleccionable A Fórmula 1 Sitio para Williams 1980 Control, negocio e diñeiro desataron unha guerra de po- [1980]der entre a FISA de Balestre e a FOCA de Ecclestone. De par dos politiqueos alterouse o stablishment de escuderías; á licenciatura da Williams en postos de honra asistiron co rabo entre as pernas Lotus, Ferrari e Tyrrell. Williams, Ligier, Bra- bham e Renault desaloxaron dos postos de preferencia ós Lotus, Tyrrell, McLaren e Fe- rrari, xa que ningunha destas paradigmáticas marcas deu superado os 15 puntos combi- nando os resultados dos dous pilotos. Lotus e Ferrari, Ferrari e Lotus, produtos saídos da F1, botarán anos roendo corda ó ritmo que lles marquen outros, outros que se adap- taron mellor á modernida- de sobre a base das estrutu- ras técnicas e de organización creadas polos agora derrota- dos. Caeuse nesta conxuntura nada máis empezar a temporada, ó combinárense desde cadansúa fronte o poderío de Alan Jones na montura FW de Frank Williams, a consis- tencia do Brabham de Nelson Piquet, os onmipresentes li- giers Laffite e Pironi e o em- puxe dos motores turbo que montaba Renault.

• Formula 1.indd 63 18/05/10 15:40 Baleiro de poder cés quedou en anécdota cando Jean-Marie Ba- se en Hockenheim no Alfa Romeo 179 contra o lestre, presidente da FISA, foi intimidado polos raíl a máis de 200. En pleno xaneiro recibiron o circo da fórmu- matóns de Ecclestone. A falta de entendemento A partir do Jarama, venceron Jones e Piquet, la 1 Buenos Aires e Interlagos, aínda que doese púxose de manifesto no GP de España, que aca- non sendo Alemaña (Laffite con mellor coche meter o coche naquelas pistas. Piquet e Jones, bou invalidado por culpa da refregas extradepor- que equipo) e Austria (Jabouille cun Renault camuflados entre os sempre candidatos Ferrari e tivas entre a federación (FISA) e os construtores turbo duro coma o cristal). De modo que Alan Lotus, anunciaron as súas intencións no circuíto (FOCA). e Nelson presentáronse en Montreal igualados arxentino, relegando o resto a máis dun minu- O que non ten remedio é quedar sen freos a a puntos e compartindo a primeira rea da saí- to. Ós quince días Renault impuxo a vantaxe en 280 km/h. O Ensign N180 deixou a Gianclaudio da. Ós cen metros provocaron unha apilada que altitude dos motores sobrealimentados varrendo Regazzoni con bigote pero sen pernas na pista obrigou a Piquet a subir no coche de reserva. No en cualificación (Jabouille), carreira (Arnoux) e californiana de Long Beach. E disque tamén de- reinicio da proba o brasileiro pasoulles a todos, volta rápida. beu de ser por fallo mecánico que Patrick Depai- doente pola manobra de Jones, ata que o motor En Sudáfrica o podio enteiramente fran- ller deixara de fumar para sempre, entrenándo- Ford empezou a fumear. Un día Jones xurara…

Flor de toxo era un home entre homes. Foi diverti- campión mundial”. Un día enfilou intelixente cunha muller”, “Carlos A finais dos setenta forxáronse do compartir momentos con el. Nun- a idea de ser campión do mundo e [Reutemann] non debera chegar a vínculos como Villeneuve-Ferrari ou ca necesitaba apoio mental, porque arrancou da casa: “Meu pai non que- piloto. Con ese físico está feito para Laffite-Ligier, pero ningún chegou a o seu carácter é decidido e con ansia ría que eu vise a magnitude do desas- concursos de beleza e non para outra ser tan produtivo coma o estableci- de vitorias. Non necesita ningún trato tre [divorcio]. Mandoume para In- cousa.” ou “Polo menos non deixan do entre Jones-Williams. Alan Jones especial, e é así como ten que ser. Eu glaterra. Desembarquei en Londres que os discos toquen no chan” á pre- fixo posible que Williams dera un sal- non teño por que andarlle preguntan- ós vinte anos, con 50 libras no peto”. gunta de Mark Thatcher de se lle pa- to cualitativo entre o Lotus superaero- do a un corredor se é feliz ou se ten Ata montar no primeiro fórmula-un recía que as rodas ían desempeñar un dinámico, o Renault turboalimentado que cambiar os calzoncillos”. endurecéuselle a pel competindo en papel importante na carreira. Tam- e a cadea de éxitos da eterna Ferra- O pequeño Alan levaba den- fórmulas de promoción cando xa pouco é que ganara a patadas, pois ri. Serían desagradables de carácter, tro o formigo: “Ferrari e BRM ofre- non era un cativo. non son para desdeñar seis poles, pero Frank e Alan xuntos potenciaron céronlle a meu pai correr en Euro- Se era de seu impopular, acabou once triunfos, un campionato, dous tí- a determinación e o esforzo ata ma- pa. Tiña un fillo, terras e un garaxe, de engordar a sona de australopiteco tulos de marcas e un subcampionato terializalo en senllos títulos mundiais e non quixo. No seu sitio marchou con ranciadas do tipo “Poucas veces nos catro anos que botou na Albilad- de construtores e pilotos. “Alan Jones [Jack] Brabham, que foi tres veces puiden ter unha discusión decente e Williams Racing Team.

A FOCA non é burra concepto de dereitos polas retrans- taxe das famosas faixas laterais, televisada. Calquera chispa pren- Desde a súa constitución no misións televisadas. Aí foi cando que selaban os baixos en beneficio día lume. En Zolder-80 instituíu- 1974, ser asociado da FOCA Bernie Ecclestone, patrón do equi- do efecto-solo, aducindo que im- se a sesión de conversa previa ás (Formula One Constructors As- po Brabham, se erixiu en vocei- plicaba riscos aínda non pondera- carreiras (briefing), ó que moitos sociation) case implicaba ter car- ro da FOCA para atacar a intro- dos en materia de seguridade. Para pilotos, instrumentalizados polos né británico. Empezou defenden- misión de Jean-Marie Balestre, o compensar a enerxía desbocada propios equipos, responderon boi- do intereses comúns dos equipos novo mandatario da FISA (Fédé- dos “equipos-turbo”, as escuderías coteándoo. No Jarama acabouse de non só ante o ánimo de lucro dos ration Internationale du Sport que tutelaba Bernard Ecclestone armar. Correr correuse, pero fóra organizadores das carreiras, senón Automobile). defendían o seu, argumentando en de campionato e sen Ferraris, Alfas tamén ante os ditados normativos O francés Jean-Marie Bales- contra da supresión dos “ladrais”, nin Renaults. Tratábase dun pulso da federación en materia deportiva tre, co aval do presidente da FIA, unha fonte de velocidade igual de por manexar os fíos do poder. Men- e regulamentaria. Pero a organiza- o príncipe Metternich, parecía de- poderosa e incontrolable ca os su- tres andaban a elas, a indiferencia ción de construtores non se tiña fender os equipos latinos Ferrari, permotores dos legalistas. do público e a reprobación dos pa- reivindicado demasiado ata que Renault e Alfa Romeo por sacar As discrepancias turbo-si tur- trocinadores condenaron aquela si- no 1978 reclamou os desaxustes da manga unha excusa beneficiosa bo-non, ladrais-si ladrais-non disi- tuación de inestabilidade, polo que desproporcionados entre ingresos para estes, os “legalistas”, e prexu- mulaban unha batalla de fondo en- non lles quedou máis remedio que e primas ofrecidas ós participan- dicial para os equipos-FOCA. A ra- tre Ecclestone e Balestre atrás do avirse. Sería en marzo do 1981, coa tes, sen beneficio extra ningún en posería consistía en vetar a mon- tesouro que agachaba a mina da F1 sinatura do Tratado da Concordia. PILOTO ARX BRA RSA EUA1 BEL MON FRA GBR GER AUT HOL ITA CAN EUA2 TOTAL 1 Alan Jones 9 P 4 - - 6 P - 9 9 (4) P 6 - 6 9 9 67 (71) 2 Nelson Piquet 6 - 3 9 P - 4 3 6 3 2 9 9 - P - 54 3 Carlos Reutemann - - 2 - 4 9 1 4 6 4 (3) (4) 6 6 42 (49) 4 Jacques Laffite - - 6 - - 6 4 P - 9 3 4 - - 2 34 5 Didier Pironi - 3 4 1 9 - P 6 - P - - - 1 4 4 32

CONSTRUTOR MODELO MOTOR PILOTOS PATROCINADOR 1 Albilad Saudia Racing Team FW 07 B Ford Cosworth Jones / Reutemann Saudia 2 Ligier Gitanes JS15 Ford Cosworth Laffite / Pironi Gitanes 3 Parmalat Racing Team BT49 Ford Cosworth Piquet / Zunino Parmalat 64 Sprint Motor >> A Fórmula 1 sen reparo ningún

• Formula 1.indd 64 18/05/10 15:40 Vespa << Sprint Motor 13 Conducir un vehícu- lo de motor é unha arela que levamos connosco ao longo da nosa adolescen- cia. Un primeiro paso pode ser un modelo de dúas rodas. Por que non unha Vespa? unha iconaA sinxelezado século feita lenda XX ■ FERNANDO CUADRADO | Texto ■ ARQUIVO SPRINT MOTOR | Fotos os criterios de er- gonomía da con- dución. O bloque: Unha idea revolucionaria é a cambio-motor- miúdo o froito da compren- roda fai máis áxil sión intensa entre persoas a postura do excepcionais. Isto foi -de condutor/a, alén certo- o que aconteceu de achegarlle unha durante o encontro entre mellor visibilidade un enxeñeiro creativo e un cando a velocidade emprendedor visionario, de cruceiro o permi- responsables de dar vida te. O pescozo resulta máis erguido que na a unha lenda en 1946. Un posición alongada grande éxito baseado na tan típica da condu- sinxeleza de seu. ción cotiá. O scooter (concepto anterior á Pois si, un dos vehículos Vespa) tiña chasis de máis empregados á hora de tubos, no lugar des- aprender a conducir é unha ta, na que a carroza- motocicleta Vespa, o popu- ría aturaba cargas. lar scooter italiano. A súa ma- A súa feitura nexabilidade, o seu curto ra- abombada, que evo- dio de xiro ou o doado de ca certo gusto strea- mudar marchas co cambio mline (ou aerodiná- no puño esquerdo poden mico), responde en ser parte do segredo do seu realidade a precisas triunfo e popularidade. razóns aerodinámi- Unha vez que xa sabemos cas, xa que orienta o manexar unha moto -e co co- fluxo de ar encami- rrespondente permiso para ñado á refrixeración circular no peto- son moitos do motor, forzándoo os/as motoristas que consi- a circular seguindo deran a posibilidade de mer- unha curva que o de- car unha Vespa para comezar riva cara o propulsor. A a facer os seus primeiros qui- poética das formas ae- lómetros, unhas rutas que fi- rodinámicas da Vespa carán rexistradas na súa me- expresa un enfoque de moria de por vida. clara procedencia ae- No seu deseño priman Así eran os anuncios de Vespa no ano 1956 ronáutica.

• SPRINT 159.indd 13 18/05/10 15:37 14 Sprint Motor >> Vespa U poucon de historia da empresa A historia da Vespa é tamén Entre 1937 e 1939 gañaron a historia da compañía Piaggio, máis de 21 premios internacio- creada en 1884 por Rinaldo Pia- nais. Detrás destas vitorias esta a ggio. Logo de cinco anos de de- historia e a capacidade de proxec- dicarse ao negocio dos barcos to de tres enxeñeiros aeronáuti- unha icona do século XX na súa rexión, Rinaldo comezou cos -Giovanni Pefia, Luigi Orlando a procurar novas actividades co e Corradino d’Ascanio- que, des- gallo de expandirse. Piaggio&Co. de os anos vinte, marcarán o futu- subministraba accesorios navais ro dunha empresa que sempre se aos construtores de barcos e ini- mantivo na vangarda da innova- ciaba, ao tempo, a diversificación ción tecnolóxica. en terra firme con outras formas Tras a Segunda Guerra Mun- de transporte. dial, Enrico Piaggio (fillo do fun- Antes de 1900 a compañía dador) a partir de diferentes construía accesorios e partes para valoracións económicas e consi- trens, en seis anos montaban deracións sociolóxicas decide en- unha división de transportes re- trar no eido da mobilidade lixeira. ducindo a súa actividade naval e De maneira que, grazas á colabo- trasladándose a Finale Ligure. Coa ración dun proxectista e enxeñei- Este foi o primeiro modelo do mítico scooter crise da Primeira Guerra Mundial, ro aeronáutico xenial como Corra- Piaggio&Co. viuse obrigada a pro- dino d’Ascanio, nace unha nova ducir armas e outros obxectos mi- forma de transporte de baixo cus- litares. Dun xeito abraiante, este to e grande consumo: a Vespa. feito deulle á empresa a oportuni- Desde aquel abril de 1946 (data dade de ampliar os seus intereses na que saían os primeiros exem- coa introdución de aeroplanos e plares da factoría de Pontedera) motores para botes. Dicir que os téñense construído e comercia- seus primeiros aeroplanos foron lizado arredor de 15 millóns de construídos en 1915. Emporiso, Vespas, en 114 países distintos. máis adiante abriron unha fábri- ca en Pisa (1917) e en Pontedera (1924) coa pretensión de apoiar a produción das catro industrias O Paperino (“Parrulo que agora amosaba o portafolios Donald”) foi o antecesor da Vespa de Piaggio: botes, trens, aeroplanos e máquinas.

Enrico Piaggio encargou aos seus enxeñeiros un scooter sinxelo e á vez innovador Refachos

Da primeira Vespa de 1946 anos 50 perfectamente restau- (cos seus 98 cc) ás máis recen- rada (por un prezo igual ou su- tes versión lanzadas nos últimos perior ao dunha nova), até “un anos, Piaggio ten producido uns ferro” por uns 400 euros. 100 modelos diferentes. En to- As Vespas de segunda man dos estes anos, case 20.000 cam- podémolas buscar a través de bios foron feitos sobre o proxec- diversas vías: a busca en talleres to orixinal e máis de 15.000 de motos da cidade, en publica- partes foron substituídas. Sen cións locais (anuncios por pala- esquecer as moitas versións de bras), en medios de comunica- La Cosa, aparecida en 1987. ción especializados no motor ou Para facérmonos cun destes na Internet. scooters, a fórmula máis doada Cómpre dicir que a súa sona é achegarnos a un establece- é tal que, no noso país, Vespa é mento oficial da marca e “tirar a segunda marca máis coñecida, de cheque”. Outra opción é a de só superada pola Coca-Cola. facérmonos cun vehículo de se- Un total de case 15 millóns gunda man. de Vespas (nas súas diferentes O mercado de ocasión ten versións) foron fabricadas no Piaggio tamén está presente na actualidade no unha oferta variada: podemos mundo desde 1946 até a actua- sector dos Maxiscooter atopar dende unha moto dos lidade.

• SPRINT 159.indd 14 18/05/10 15:37 Vespa << Sprint Motor 15 O creador: Corradino d‘Ascanio Corradino d‘Ascanio (1891- ha escravitude de motociclis- 1981), deseñador industrial ae- ta, pensei que a máquina debía ronáutico, figura como un dos ser útil aos que coma min nun- precursores do helicóptero, coca tiveran subido a unha moto laborando no deseño do rotor e, mesmo odiaban aquel xeito xiratorio. En 1930 conquistou o tan difícil de conducir. O máis unha icona do século XX récord mundial de sustentación importante era que cadaquén e de distancia, fabricado cun puidera subirse ao vehículo de A Vespa e o cinema motor Fiat A50s. Ese foi o soño maneira cómoda, algo que xa da súa vida. se tiña acadado coa bicicleta de Durante 1943, en plena Se- muller. Con todo, a condución gunda Guerra Mundial, o equipo debía ser o máis sinxela posible. técnico de Piaggio trasladábase Así mesmo, habería que atender a Biella. A Enrico Piaggio enco- a un uso basicamente cidadán mendóuselle entón o estudo de do modelo co engadido de que novas posibilidades produtivas un non debía manexalo sen qui- para unha empresa aeronáutica tar as mans do manillar, así que que, naquela difícil conxuntura, coloquei no mesmo manillar o sobrevivía grazas á produción mando do cambio de marchas”. de olas de aluminio, malia que a As ideas deste enxeñeiro capacidade e experiencia técni- eran claras: non debía empor- ca dos operarios tivesen unhas car as mans nin o pantalón, sen- potencialidades ben máis ele- do este un dos atrancos da moto vadas. tradicional. O propulsor da súa Os enxeñeiros de Piaggio moto debía ir protexido e se- destacados en Biella sacaron o parado por completo do con- Audrey Hepburn e Gregory Peck utilizaron por primeira vez unha Vespa nunha Mp5, un scooter baixo o alcume dutor, formando así un bloque película de Paperino (coñecido por nós único coa roda traseira. Como como “Parrulo Donald”) que se consecuencia, a transmisión Vespa non é só un fenómeno de mer- converteu no antecedente di- fíxoa sen cadea. Outra solución cado, forma parte da historia social. Nos recto da Vespa. Así e todo, En- que lle inspirou a súa experien- anos da Dolce Vita, a Vespa transformouse rico Piaggio non ficou satisfeito cia no ámbito da aerodinámica en sinónimo de scooter, os xornalistas es- co resultado e quixo implicar no foi a do soporte dun tubo único tranxeiros describían a Italia coma o país proxecto a Corradino d’Ascanio. para a roda dianteira no lugar da da Vespa. O papel da Vespa na historia so- D’Ascanio negouse a meter a clásica horquilla das bicicletas. cial (non só en Italia senón no estranxei- man no traballo doutros e quixo Agora ben, a novidade máis im- ro) pódese albiscar na súa presenza en comezar de cero. A comparación portante foi o feito de que toda centos de filmes. Hoxe en día, seguimos a entre o Paperino e o deseño fi- a carga a aturara a carrozaría, fi- contar a súa historia. nal da Vespa amosa un cambio cando descartado o sistema de Audrey Hepburn e Gregory Peck en substancial, tamén nos axuda a tubos. Amais disto, había Vacacións en Roma foron os primeiros comprender o valor de arque- outra esixencia: a roda dunha longa listaxe de actores e actri- tipo desta, malia a certas ana- de reposto. Corradino ces internacionais que teñen viaxado no loxías formais con respecto á cre oportuno facer que scooter de máis sona do mundo. Como creación do anterior bosquexo. unha picada de roda exemplo, outros filmes: O talento de Mr. Corradino d’Ascanio presen- non supuxese para o Ripley, 102 Dálmatas ou Caro Diario. tou o problema en termos abso- motociclista (sen co- En sesións de fotos, películas, no es- lutos, quixo expresar un concep- ñecementos de me- tudio de gravación... a Vespa ten sido a to novo de medio de transporte cánica) un proble- “compañeira de viaxe” dunha morea de para facer unha achega positiva ma sen solución. actores e actrices que escribiron moitos e a todas as posibles expectativas En definitiva, ten- variados capítulos da historia do cinema. e necesidades non expresadas tou deseñar unha do público. máquina o máis O mesmo d’Ascanio dicía: “Ao doada posible e... con- O popular Hoomer tamén se apuntou a viaxar non estar sometido a ningun- seguiuno. neste popular vehículo

• SPRINT 159.indd 15 18/05/10 15:37 16 Sprint Motor >> EntrevistaReportaxe gráfica ■ IVÁN MARANTE | Fotos

XXVI Rali deN iao

scudería Lalín-Deza José Martinez O alo pi to d e io biu ao segundo chanzo do pod llonRTM a í Be Barreiro su volvia impoñerse autori con dade no Volante Racc

ía a terceira go C banela consegu Die a á competición praza no seu regreso

arto da xeral o ra finalizaba cu Albet Meir p Ten Driver e primeiro da Pirelli To

RGVD a id a cía facíase coa vit na oria apretada Copa Kumho

eira M uelan Sen ra impúxose na terc proba do campionato galego

áis Seg eo rT i ab ayo foi o m tantes rápido entre os debu

• SPRINT 159.indd 16 18/05/10 15:37 Concesionario << Sprint Motor 17 Fiat e Fiat Professional estrean un novo concesionario en Compostela, “ Breacar Santiago”

Unhas instalacións con 1.000 m2 de exposición

Breacar Santiago pertence o Grupo Brea

A exposición con 1.000 m2 F mpliAT a ía a súa rede de éxito da historia da auto- de superficie, onde estará concesionarios coa apertura dun moción; e o Fiat 500 Con- exposta toda a gama de vertible, un modelo que Fiat turismos, 350 m2 e Fiat novo punto de venda e post venda rende homenaxe ao orixi- Professional, 650 m2, encón- en Compostela, Breacar Santiago, nal Cinquecento con ca- trase na rúa do Cruceiro, 99. cunhas instalacións modernas pota de tela de 1957, pero A Postvenda pola súa banda, que lle permitirán dar un mellor que pola súa variedade con máis de 600 m2; inte- servizo aos seus clientes. Este novo de versións dispoñibles gra un taller mecánico en e solucións innovadoras concesionario que pertence ao no seu deseño, motores e que se deseñaron espazos equipamento, pódese con- específicos para atender Grupo Brea, comercializará toda a gama de vehículos das marcas Fiat siderar un vehículo com- as necesidades das dúas pletamente novo. marcas, buscando o mellor e Fiat Professional, convertíndoo A Marca Fiat Profes- compromiso de calidade nun dos referentes do sector sional, é un punto de re- coas distintas necesida- automobilístico en Galicia. ferencia para empresas e des dos clientes, tanto na autónomos que buscan división de turismos como prestacións, capacidade na de vehículos comerciais. O novo concesionario comercializará toda a gama de vehículos das marcas de carga, produtividade, Estas instalacións encón- Fiat e Fiat Professional baixos consumos e baixos transe situadas na estrada custos de mantemento, da Coruña, 197. con vehículos que incor- poran propulsores de re- ■ BRAIS GARCÍA | Texto coñecida fiabilidade e so- ■ SPRINT MOTOR | Fotos lucións tecnolóxicas de última xeración. Fiat Pro- Fiat propón en todos fessional dispón dunha seus os modelos solucións ampla gama de vehículos tecnolóxicas ao servizo da que abarca modelos tan máxima practicidade, sen diversos como o Fiat Du- renunciar ao sabor do des- cóntrase o Fiat Punto Evo, millóns de unidades des- cato, o Scudo, o Dobló, o eño italiano. Entre os seus que desde a primeira xe- te utilitario, convertíndoo Qubo, o Fiorino ou o Stra- últimos lanzamentos en- ración vendeu máis de 7 nun dos modelos de máis da pick-up.

• SPRINT 159.indd 17 18/05/10 15:38 18 Sprint Motor >> Motociclismo

Na xornada das carreiras citáron- se 122.048 afeccionados, segundo datos ofrecidos polo circuíto GP de Jerez de T riplete español: Espargaró, Elías e Lorenzo Motociclismo reis do trazado andaluz

Ocío cir u t de Jerez foi testemuña dunha das xestas máis importantes para o motociclismo español. A representación española nas tres categorías que compón o Campionato do Mundo de Motociclismo logrou asinar un fito histórico. Vitoria española en 125cc con Pol Espargaró, en Moto2 para Toni Elías e en MotoGP para Jorge Lorenzo, nunha batalla de infarto que venceu na última volta ao seu compatriota Dani Pedrosa.

Jorge Lorenzo yo (Andalucía Cajasol), que asfalto), a que seguiron ata fixo unha formi- na súa segunda carreira no nove pilotos. Na súa conti- dable remontada acadando a Mundial logrou acabar na nuación viuse recortada a 17 primeira praza quinta posición. voltas, o que propiciou unha na última volta A representación españo- loita encarnizada dende o la estase mostrando nun altí- primeiro xiro ata o último. simo nivel neste arrinque da Toni Elías foi o vencedor, recentemente creada Moto2. por diante do propio Tomi- A categoría intermedia non zawa e Thomas Lutti, que pe- está defraudando, de feito chou o caixón. O campiona- se non fose pola grandísima to encóntrase agora liderado ■ BRAIS GARCÍA | Texto festa de Jerez. Pol Esparga- carreira vivida en MotoGP, polo xaponés, seguido a sete ■ SPRINT MOTOR | Fotos ró, Nico Terol, Efrén Vázquez a continuación, se podería puntos polo piloto manresa- e Esteve Rabat foron os pro- denominar como a carrei- no. O trazado jerezano non tagonistas dunha carreira ra máis intensa da fin de se- defraudou e como xa nos de continuos cambios e so- mana. Entre os protagonistas MotoGP ten acostumados rexistrou bresaltos. Entre Espargaró máis destacados, Toni Elías En MotoGP rompéronse unha fantástica entrada (Tuenti Racing) e Terol (Ban- (Gresini Racing) foi o máximo todas as quinielas da fin de de público. Na xornada das caja Aspar Team) librouse expoñente da fin de sema- semana, cun pletórico Jorge carreiras citáronse 122.048 unha intensa carreira cam- na. Unha traballada Vitoria Lorenzo encumbrado como afeccionados, segundo datos biándose as posicións dende que nalgúns momentos peri- o rei de Jerez ao vencer a ofrecidos polo circuíto, men- o inicio ao final, cun convida- gou a mans de Kenny Noyes Dani Pedrosa no último xiro tres que na fin de semana a do como o vasco Efrén Váz- (Jack&Jones by A. Banderas), de carreira, despois de pasar quez que abandonou pre- Thomas Luthi (Interwetten a Rossi cinco voltas atrás. O cifra completa chegou aos maturamente a loita ao sufrir Moriwaki) e Shoya Tomizawa español do Fiat Yamaha fixo 232.670. unha caída cando rodaba (CIP Technomag-CIP) rivais o inimaxinable, saíndo mal e terceiro na quinta volta. Fi- incombustibles durante toda recuperando posicións xiro Por se fose pouco, nin- nalmente foi Espargaró quen a carreira. Noyes está sendo tras xiro ata chegar á cabe- gunha das carreiras se po- se levou a Vitoria, porén co unha das revelacións da ca- za de carreira e pasar como dería denominar como típi- seu segundo posto Terol tegoría no seu primeiro ano unha apisoadora. ca ou esperada. Dende os mantense líder do campio- de Mundial, tras o seu paso Co triplete español, a his- mozos de 125cc ata a nova e nato. Esteve Rabat (Blusens polo CEV Buckler 0,0 onde toria do motociclismo nacio- imprevista Moto2, pasando STX) acabou terceiro e con deixou moi boas sensacións. nal asinou un novo fito, pois pola categoría raíña de Mo- iso mantén a mesma posi- A carreira viuse interrum- nos 24 Grandes Premios ce- toGP, que simplemente foi ción na provisional. Mención pida cando só levaban dúas lebrados ata o momento en irrepetible. especial merece o campión voltas como consecuencia Jerez nunca antes se vivira A carreira de 125 foi a en- do CEV Buckler 0,0 en 2009, da caída do xaponés Tomi- unha xesta de tamaña mag- cargada de pór en marcha a o gaditano Alberto Monca- zawa (espallando aceite polo nitude.

• SPRINT 159.indd 18 18/05/10 15:38 Competición << Sprint Motor 19 C ooper Tire estuda converterse en provedor oficial de Fórmula 1

Avon, en competición ■ REDACCIÓN | Texto e Fotos ma tempada de Fórmula 1, próximos aos que montan está estudando a posibili- os turismos”, comenta Mar- Avon está presente Cooper Tire, a través da dade de ser nun dos prove- cos Fernández, director xe- nas grellas de competi- súa filial Avon Tyres Motors- dores para 2011 a través da ral de Cooper no Sur de Eu- ción dende hai máis de port, decidiu iniciar os trámi- súa filial Avon. A compañía ropa. catro décadas como pro- tes para converterse en pro- goza dunha longa e exitosa Pilotos da talla de Ayr- vedor de monoprazas, vedor oficial do Campionato traxectoria en competicións ton Senna, Juan Pablo Mon- pero tamén noutras ce- de Fórmula 1 para a próxima de motor de diversos tipos, toya, Keke Rosberg, Jenson lebradas sobre grava, na tempada. Nestes momen- entre eles, a propia Fórmula Button ou Mika Hakkinen su- clásica e mítica 24 Horas tos, a compañía encóntrase 1, da que xa foi provedor. “O biron ao máis alto do podio de Le Mans. Estas pro- en conversacións con algun- posible cambio de tamaño competindo con pneumá- bas serven á marca para has das principais escudarías das pinas, que pasarían de ticos de competición Avon. examinar as súas inno- participantes. 13 a 18 polgadas, faría des- Igualmente, o campión es- vacións en I+D, que logo A marca, ante o posi- te campionato un excelen- pañol Fernando Alonso co- trasladan aos automóbi- ble cambio na normativa te banco de probas para tes- mezou correndo en Fórmula les de rúa. de pneumáticos na próxi- tar uns pneumáticos máis 3 con estes pneumáticos.

• SPRINT 159.indd 19 18/05/10 15:38 20 Sprint Motor >> Reportaxe gráfica ■ IVÁN MARANTE | Fotos I VRacing Show CAOAIX N V

ki a i do mundo Mi O bicMPón mo Biasion finalizou séti

o fixose i to portugués Armindo Arauj O lo p ixanova coa vitoria no IV Racingshow Ca

AeiA terc r praza foi para José Antonio Iglesias

pou ego de ralis no 2009, ocu o Bur o, campión gal IFEVI Per g d o evento disputado no a segunda posición d

to p za ocupouna o pilo lo49Do s pi tos insc A TARA sex ritos vinte e dous pasar finés Timo Salonen on á final do trofeo

• SPRINT 159.indd 20 18/05/10 15:38 ■ miguel cumbraos | Texto ■ SPRINT MOTOR | Fotos Competición << Sprint Motor 21 Internacional-Nacional-Galicia Popurrí deportivo O motor galego cada vez ten máis presenza en todos os certames

Retorno. O do lucense Alonso Liste á Fórmula Palmer Audi, despois de que non poidese pechar o presuposto necesario para competir na F-2. Baixo unhas adversas condicións cli- matolóxicas Alonso competiu en Brands Hatch, onde acadou tres voltas rápidas en carreira, pero non poido asinar podios. Todas xa. Tras a primeira proba de Outeiro de Rei, onde só competiron as categorías maiores, o galego de karting xa contou coas catro divisións na segunda manga, ce- Dous distintos. lebrada en Soutelo de Montes. Puceiro, en alevín, Cruz, O sevillano Álvaro Barba regresou á F3, bautizada en cadete, Iglesias, entre os X30, e Dorado en KZ2, fo- dende o ano pasado como European Open, e venceu ron os mellores na pista de Terra de Montes. na primeira carreira, sendo o británico McLeod o mellor na segunda. Altibaixos para os galegos, con Aba- dín cuarto na manga do domingo, e Aaron Filgueira obtendo podio na Copa de Espaá o sábado.

Dúas de dúas. Deste xeito Mi- guel Fuster enca- beza o nacional de ralis de asfal- to co seu Porsche 911 GT. O alacanti- no, que xa vencera na manga inaugural na Vilajoiosa, amosouse intrata- ble no asfalto ca- nario, onde se fixo acompañar no podio final polo asturiano Hevia (Sko- da) e o andorrán Vinyes (Suzuki).

Dificil. Ao fin. Foi o debut de Celso Míguez no novidoso campio- Tras varios aprazamentos, por razóns diversas, arrin- nato AutoGP, a antiga Euroseries F3000, que tiña como cou o galego de autocróss na vila coruñesa de Arteixo. escenario a pista checa de Brno. Diversos problemas Triunfos foráneos na división 1, onde mandou o portu- condicionaron a actuación do galego, que acadou gués Moreira, e na 4, co liderato para o leonés Lorenzo, como mellor performance o décimo posto na segunda quedando en casa as vitorias na 2 e 3, cousa do pon- carreira. As vitorias foron para o italiano Filippi e para o tevedrés Iglesias e do coruñés Bello respectivamente. búlgaro Arabadzhiev.

• SPRINT 159.indd 21 18/05/10 15:38 22 Sprint Motor >> Competición Dando voltas

Puntuando No seu debut no espectacular DTM, o campionato alemán de turismos, o catalán Miguel Molina, piloto oficial Audi, obtivo os seus primeiros puntos, grazas a oitava posición acadad. Vito- ria sen paliativos para Gary Pafett, que encabezou un pelotón de catro Mercedes Clase A DTM.

Reforzados Así saíron das Pontes, localidade que albergou a segunda reunión do ano, Yáñez e Rodríguez, actuais campións galegos de Todoterreo, que mandaron na categoría T1 como fixeran en Sarria. Outros lucenses, García e López, foron os mellores na modalidade T2. A primeira Arrincou en pistas próximas a localidade andaluza de Huelva o estatal de ralis de terra, que terá na localidade de Cabanas a manga galega a mediados de outubro. Tras triunfar no PPR do pasado ano o mexicano Benito Guerra, copilotado polo asturiano Daniel Cué, levouse a vitoria inaugural co EVO X de RMC. O coruñés Amador Vidal foi cuarto, tamén aos mandos dun Lancer.

Repartidas Están as vitorias no campionato de ralis do Principado de Asturias, onde soen competir pilotos galegos. En Ti- neo, que alzaba o telón, vitoria para o catalán Marc Blázquez, mentres que nun esvaradizo Rali de Grado o turno foi para o actual campión, Jonathan Pérez, co seu novo Peugeot 207 S2000.

HIJOS DE CV. OTERO, S.A. Vespa GTS Super y XEVO las mejores opciones para tu movilidad c/ Gómez Ulla Santiago de Compostela DISTRIBUIDOR OFICIAL Tfno.: 981 561 740 981 562 001 VESPA Fax: 981 588 070

• SPRINT 159.indd 22 18/05/10 15:38 ■ miguel cumbraos | Texto ■ SPRINT MOTOR | Fotos Competición << Sprint Motor 23

N a cabeza Atópase o catalán Xevi Pons, pertencente ao equipo galego Nupel Global Team, no S-WRC do Mundial de ralis, tras a proba de Nova Zelan- da, onde foi segundo. No eido absoluto o finés Latvala venceu a proba das Antípodas por diante dos Citroën dos franceses Ogier e Loeb.

Triplete O obtido pola marca Skoda na manga española do IRC, desta volta o rali de Canarias que substituía ao Príncipe de Asturias, causando baixa éste por ma- les económicos. O checo Jean Kopecky venceu, por diante de Hanninen e Wilks, todos eles aos mandos do coñecido Fabia S2000.

Repartidas Regreso Así estiveron as vitorias na O da rampla portuguesa da segunda reunión do mundial Falperra, que se recuperaba tras de Turismos, disputada nas varios anos sen facerse, na estra- rúas de Marrakech. A primei- da de Braga ao santuario do Bom ra foi cousa do actual cam- Jesús. Vitoria sen paliativos para o pión, o italiano Tarquini, co veterano Andrés Vilariño coa súa Seat León, mentres que na se- barqueta Norma. A representa- gunda triunfou o BMW do bri- ción galega, formada por Varela, tánico Andy Priaulx, ambalas Magdaleno, Gómez Alen e Baba- dúas bastante accidentadas. rro obtivo variadas prestacións.

Aprendendo É o que está a facer Carlos Sáinz Júnior na Fórmula BMW. Nas dúas carreiras celebradas en Montmeló, co gallo do Gran Premio de España de F-1, o madrileño foi terceiro na primeira e noveno na segunda. A xeral provisional, onde Sáinz é terceiro, está encabezada por Jack Harvey.

HIJOS DE CV. OTERO, S.A.

• SPRINT 159.indd 23 18/05/10 15:38 Polígono Industrial Costa Vella – Santiago de Compostela – Tel. 981 897 546/7 – [email protected] – www.autosfernandez.com

Curso avanzado de Clásicas U nha experiencia interesante para os pilotos desta modalidade ■ BRAIS GARCÍA | Texto Para todos os queimados ■ ALBERIEVENTOS | Imaxe das Clásicas, que queirades A empresa Albernieven- máis información, podedes di- tos, dedicada a organizar dis- rixirvos os responsables deste tintos tipos de actos do mun- evento que promete ser irre- do do motor, no seu afán de petible: Alberto Fandiño (al- seguir mellorando e alimen- [email protected]) ou tando esta “loucura” que son Antolin C. Lopez (mbcpower@ as Clásicas de Velocidade e en yahho.es). Tamén podedes re- vista das carreiras que se ave- cabar máis información na ciñan organiza este interesan- web oficial: www.albernieven- te cursiño de posta a punto e tos.com rodada. Como apoio loxístico En fin, se queredes facer contará coa inestimable cola- unha boa revisión e posta a boración da Escudería MB- punto dos vosos coñecemen- Cpower. tos e das vosas posibilidades O cursiño impartirase nun nesta especialidade tan nos- dos circuítos galegos onde se tálxica é imprescindible que celebrará proximamente o Tro- non vos perdades este cursiño. feo Galego de Clásicas de Ve- Ah!... e vale para os motores de locidade 2010. Cremos que dous ou de catro tempos. Se e pode ser unha experiencia moi que estes tíos teñen todo pen- interesante tanto polo conti- sado. do do cursiño en si, como pola posibilidade de dispoñer dun C alendario - Trofeo Galego de Clásicas aluguer de circuíto en exclusi- Data Circuíto MotoClub 25/07 O Porriño M.C. Papaya va para poder poñer a punto a 04/09 A Pastoriza P.T.C. Motor Club “máquina” e todo o equipo a un 18/09 Forcarei M.C. Compostela prezo inigualable (50 euros). 12/10 O Porriño Vespa C. Vigo

• SPRINT 159.indd 24 18/05/10 15:38