Sosyal, Beşeri Ve İdari Bilimler Alanında Yeni Ufuklar
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler-4 Alanında Yeni Ufuklar İmtiyaz Sahibi / Publisher • Gece Kitaplığı Genel Yayın Yönetmeni / Editor in Chief • Doç. Dr. Atilla ATİK Editörler/Editors • Prof. Dr. Sinan SÖNMEZ, Dr. Ertan ÖZÇOBAN , Dr. Dursun BALKAN, Dr. Hüseyin KARAKUŞ Kapak & İç Tasarım / Cover & Interior Design • Didem S. KORKUT Sosyal Medya / Social Media • Arzu Betül ÇUHACIOĞLU Birinci Basım / First Edition • ©EKİM 2019 ISBN • 978-605-7749-97-0 © copyright Bu kitabın yayın hakkı Gece Kitaplığı’na aittir. Kaynak gösterilmeden alıntı yapılamaz, izin almadan hiçbir yolla çoğaltılamaz. Gece Akademi Gece Kitaplığının yan kuruluşudur. The right to publish this book belongs to Gece Kitaplığı. Citation can not be shown without the source, reproduced in any way without permission. Gece Kitaplığı / Gece Publishing ABD Adres/ USA Address: 387 Park Avenue South, 5th Floor, New York, 10016, USA Telefon / Phone: +1 347 355 10 70 Türkiye Adres / Turkey Address: Kızılay Mah. Fevzi Çakmak 1. Sokak Ümit Apt. No: 22/A Çankaya / Ankara / TR Telefon / Phone: +90 312 384 80 40 +90 555 888 24 26 web: www.gecekitapligi.com e-mail: [email protected] Baskı & Cilt / Printing & Volume Sertifika / Certificate No:29377 Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler-4 Alanında Yeni Ufuklar İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 YIKICI LİDERLİĞİN İŞ GÖREN MOTİVASYONUNA ETKİSİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA Ramazan Vedat SÖNMEZ ................................................................... 9 BÖLÜM 2 JAMES G. MARCH: YÖNETİM VE ÖRGÜT ÇALIŞMALARINDA ÖRNEK BİR FİGÜR Hasan SERİN, Muhammet DURGUN, Sadegül DURGUN ........... 29 BÖLÜM 3 19. YÜZYILDA VE 20. YÜZYILIN BAŞINDA KAZAK TÜRKLERİNDE FAKİRLEŞEN KESİMLER Gülnar KARA .................................................................................... 51 BÖLÜM 4 DİJİTAL DÖNÜŞÜMDE RİSK ODAKLI İÇ DENETİM Neşegül PARLAK ............................................................................. 75 BÖLÜM 5 ÜRETİM-İSTİHDAM İLİŞKİSİ: SEKTÖREL ANALİZ Zehra ABDİOĞLU, Sertap Çağla ŞEREF ......................................... 91 DUYGUSAL EMEK VE İŞ TATMİNİ ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Onur Başar ÖZBOZKURT .............................................................. 113 BÖLÜM 7 2008 KRİZİNİN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ Özkan İMAMOĞLU, Göksu DEMİRCAN ..................................... 135 BÖLÜM 8 KADIN GİRİŞİMCİLİĞİNE GENEL BAKIŞ Saliha EMRE DEVECİ .................................................................... 151 BÖLÜM 9 ÖRGÜTLERDE YENİ BİR EMEK TÜRÜ: DUYGUSAL EMEK Semra TETİK ................................................................................... 179 BÖLÜM 10 YEREL VERGİLER İLE EKONOMİK FAKTÖRLER ARASINDAKİ İLİŞKİNİN ARAŞTIRILMASI: İL BAZLI BİR ANALİZ Sercan YAVAN ................................................................................. 199 BÖLÜM 11 TURİZM SEKTÖRÜNDE İÇ DENETİM: ERZURUM ÖRNEĞİ Seyhan ÖZTÜRK, Osman Nuri AKARSU ...................................... 213 BÖLÜM 12 HAVAYOLU İŞLETMELERİNDE FİNANSAL RİSK YÖNETİMİ Sultan GEDİK GÖÇER .................................................................. 227 BÖLÜM 13 FİRMALARDA OPTİMUM NAKİT DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ Sultan GEDİK GÖÇER, Deniz MACİT ....................................... 241 BÖLÜM 14 YAŞLI BAKIM SEKTÖRÜNDEKİ HEMŞİRELERİN MOTİVASYON DÜZEYİNE ETKİ EDEN FAKTÖRLER Süreyya YILMAZ, Vildan KANDEMİR ......................................... 257 BÖLÜM 15 ÖRGÜT KÜLTÜRÜ VE ÖRGÜTSEL BAĞLILIK İLİŞKİSİ Süreyya YILMAZ ............................................................................ 273 BÖLÜM 16 AR-GE HARCAMALARI İLE YÜKSEK TEKNOLOJİ ÜRÜN İHRACATI ARASINDAKİ NEDENSELLİK İLİŞKİSİ Şakir İŞLEYEN .............................................................................. 285 BÖLÜM 17 ARDL MODELİNİN TAHMİNİ ÜZERİNE BİR UYGULAMA Şakir İŞLEYEN ............................................................................... 301 BÖLÜM 18 İŞLETMELERDE ETKİNLİĞİN ÖLÇÜLMESİ: METAL ANA SANAYİ SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA Aslan GÜLCÜ, Tuba ÖZKAN ......................................................... 317 BÖLÜM 19 NURETTİN TOPÇU VE TAHAYYÜL EDİLEN BİR KİMLİK: SİMBİYOTİK-TERİTORYAL MİLLİYETÇİLİK Yunus KOÇ, Vedat ALMALI ........................................................... 335 BÖLÜM 20 TÜRKİYE’DE MATBAA EĞİTİMİNDE YAPILAN LİSANSÜSTÜ TEZLERİNİN EĞİLİMLERİ Zafer ÖZOMAY ............................................................................... 355 BÖLÜM 21 KÜÇÜK VE ORTA BÜYÜKLÜKTEKİ İŞLETMELERDE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA Şeyma Nur AYDIN, Ertuğrul KARAKAYA, İsmail GÖKDENİZ ... 365 BÖLÜM 22 SOSYOLOJİK AÇIDAN TÜRK CEZA KANUNU’NDAKİ BİLİŞİM SUÇLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER Nebiye KONUK .............................................................................. 381 BÖLÜM 23 AKILLI TELEFONLAR VE TABLETLER İÇİN MOBİL UYGULAMALARIN KULLANILABİLİRLİK TESTİ Burcu ÖNGEN BİLİR .................................................................... 401 BÖLÜM 24 TÜRKİYE’DE 6, 7, VE 8. SINIFLARDA İLK UYGULAMALI MEDYA OKURYAZARLIĞI PROGRAMI: İNTERNET GAZETESİ ÖRNEĞİ Ümit SARI , Onur AKYOL , Halil TÜRKER, Cansu AYDEMİR COŞAN .............................................................. 409 BÖLÜM 1 YIKICI LİDERLİĞİN İŞ GÖREN MOTİVASYONUNA ETKİSİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA Ramazan Vedat SÖNMEZ1 1 Şırnak Üniv. İ.İ.B.F. İşletme Bölümü [email protected] BÖLÜM 1 11 YIKICI LİDERLİĞİN İŞ GÖREN MOTİVASYONUNA ETKİSİNİ BELİRLEMEYE YÖNELİK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE BİR ARAŞTIRMA Ramazan Vedat SÖNMEZ1 GİRİŞ Yönetim ve iş dünyasında önemli bir yer tutan liderlik kavramı, yir- minci yüzyılın ilk dönemlerinden itibaren farklı açılardan araştırmalara konu olmuş ve her bir dönemin konjoktürel özelliklerine bağlı olarak fark- lı liderlik tarzlarının uygulandığı görülmüştür. Yapılan bu araştırmalarda lider ile yöneticiler arasında ki farklılıklar ortaya konmuş, liderlerin na- sıl davrandıkları ve ne yaptıkları belirlenmiş, liderin üyeleri etkileme ve yönlendirebilme gücü tartışılmış, örgütlerin amaçlarına ulaşması konusun- da liderlerin fonksiyonları ve kullandıkları güç kaynakları araştırılmıştır. Araştırmalar da genellikle liderin olumlu yönleri ve örgüte yaptığı katkılar dikkate alınmıştır. Yapılan bu araştırmalarda liderin örgüte zarar verebile- ceği, yanlış davranışlar sergileyebileceği, örgütsel amaçlara ulaşmada bir- takım engeller yaratabileceği göz ardı edilmiştir. Bu bakış açısının nedeni liderliğin sürekli olarak olumlu bir kavram olarak ele alınması, örgütlerin başarılı liderlere ihtiyaç duymasıdır. Oysa liderler örgütsel amaçlara ulaş- mada önemli katkılar sunabileceği gibi, engellerde oluşturabileceği dikka- te alınmalıdır. Bu durumda karşımıza liderliğin bir diğer şekli olan yıkıcı liderlik kavramını çıkarmaktadır. Örgüt ve yöneticiler, çalışma ortamında faaliyetlerini gerçekleştiren iş görenlerden sürekli olarak yüksek performans göstermelerini beklemekte ve onlardan maksimum düzeyde faydalanmak istemekte, bunu sağlamak için başta ücret, çalışma koşulları, iletişim şekli, örgüt kültürü, örgüt iklimi ve kullanılan teknoloji olmak üzere birçok aracı kullanmaktadır. İş gören- lerin yüksek performans ve verimli bir şekilde çalışmalarını sağlayacak önemli etkenlerden biri de sahip oldukları motivasyondur. İş görenler yük- sek motivasyona sahip olduklarında, verimlilikleri artabilmekte, üretim fi- releri azalabilmekte, zaman kaybı azalmakta, iş kazaları oranı düşebilmek- tedir. Örgütler bir taraftan iş görenleri motive edecek araçları araştırmakta iken, diğer taraftan motivasyonu düşürecek unsurları da tespit edip ortadan kaldırmaya çalışmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı; yıkıcı liderliğin, iş gö- ren motivasyonunu etkileyip etkilemediğini belirlemek, varsa aralarındaki bağlantıyı ortaya çıkarmak, araştırmacılara yeni veriler sunmaktır. 1 Şırnak Üniv. İ.İ.B.F. İşletme Bölümü [email protected] 12 • Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Yeni Ufuklar Araştırma üç bölümden oluşmakta olup, birinci bölümde liderlik ve yıkıcı liderlik kavramları, ikinci bölümde motivasyon ve iş gören motivas- yonu açıklanmaya çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise yapılan araştırma sonucunda elde edilen veriler yorumlanmış ve bu veriler ışığında bir takım çözüm önerileri sunulmuştur. Liderlik ve Yıkıcı Liderlik Sosyal bir varlık olarak bireylerin ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla birlikte yaşama zorunda oldukları bir gerçektir. Birlikte yaşayan, bir araya gelme zorunluluğu olan bireylerin ortaklaşa iş yapabilmeleri, idare edi- lebilmeleri ve bir amacı gerçekleştirebilmeleri için yönetilmeye, sevk ve idare edilmeye ihtiyaçları bulunmaktadır. Bu şartlar grup olarak yaşamanın aynı zamanda bir yöneticiye, bir lidere olan ihtiyacı ortaya çıkarmaktadır. Liderin olmadığı bir grup veya topluluktan söz etmek güçtür. Tarihsel sü- reç içinde ilkel toplumlardan günümüze kadar toplu bir şekilde yaşayan birçok toplumda liderlik uygulamalarına rastlanabilmektedir. İngilizce “Leadership” kelimesinden Türkçe ’ye geçen liderlik kavra- mı, birden çok disiplinin (Yönetim, Psikoloji, Sosyoloji, Siyaset Bilimi vb.) araştırma konusu olduğundan çeşitli araştırmacılar tarafından farklı şekilde tanımlanmıştır. Eren (2003: 525) liderliği; belirli bir amacı gerçekleştirebilmek için bir grup insanı etrafında toplayabilme ve bu amaçları gerçekleştirebilme uğ- runa onları harekete geçirme, yöneltme, koordine etme bilgi ve yetenek- lerinin toplamı olarak ifade etmektedir. Mankan (2013:70) liderliği, ilerde olan, peşine takan olarak açıklamaktadır. Bir başka tanımda liderlik; örgüt- sel kültürün oluşumunu sağlayan,