De Groote Potloot

Oranjeschool, Mercer Island, USA, groep 7 en 8 Thema: Nederlandse Werelderfgoeden. Vol 10. Januari 2018

De Waddenzee Advertentie

Door Joris Hutchison Als je bedreigde dieren wilt

De Waddenzee is een wereld erfgoed, beschermen, doneer aan het net als de Chinese muur en de toren Wereld Natuur Fonds (WNF) van Pisa. Ze zijn officieel bekend door UNESCO. UNESCO is een onderdeel van de verenigde naties. Het is een De website: groote zee dat twee keer per dag leeg https://www.wnf.nl/ komt te liggen. Daar zijn ongeveer 40,000 zeehonden die leven in de Waddenzee. Word een WNF Ranger. De

website: Daar zijn ook veel mosselen. De mosselen zijn eten voor mensen, https://www.wnf.nl/doe- vogels en krabben. In de bodem van mee/jeugdclubs/geef-een- de Waddenzee daar leven kleine wormen, krabben, en meer. Miljoenen wnf-ranger-op.htm

trekvogels komen om al die wormen en krabben op te eten. De Waddenzee is een voedselplaats voor vogels en mensen, een huis voor krabben, schelpdieren, zeehonden en meer.

Dankje wel voor mijn artikel te lezen!

Foto bronnen: https://villanieuwland.nl/omgeving/zeehonden-bekijken-op-het-wad , https://erfgoedstem.nl/eerste -experiment-waddenzee-mosselen-als-wrakbescherming/

Bezoek deze site voor alle Nederlandse dingen in en om Seattle. http://www.dutchseattle.com/ ______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 1

De Waddenzee Van Nelle Fabriek Door Anisa Dopps Door Miep Bar Clingan

De Waddenzee is uniek in De Van Nelle Fabriek was gebouwd tussen de de wereld. Het is een van jaren 1925-1931. Het was gebouwd aan de rivier de wereld erfgoeden. De de Schie bij . Koffie, thee, en tabak Waddenzee is vol van werden hier naar toe gebracht en verwerkt. leven. Meer dan 250 zeehonden komen van de Noord elk jaar. Trekvogels van alle soorten komen om te rusten en te eten net als de lepelaar en de kanoet.

Deze vogels eten krabben, mosselen, wormen enzovoort. Het Nederlandse institute zorgt dat de vogels hebben een overvloed van eten.

Het Institute zetten palen en boomstammen om te Dat stopte in 1996 en het gebouw wordt nu laten weten waar je mag gebruikt door media en design companie’s. en niet mag zijn en waar je mag vissen en niet mag Foto bronnen: vissen. Ik denk dat de http://urbanguide Waddenzee is een perfect s.nl/en/tour/insta plaats voor dieren. ptour-van-nelle- fabriek/ , http://tiepiesnicol Foto bronnen: e.nl/instameet- https://www.waddenacademie.nl/nl/nieuws/nieuwsbericht/article van-nelle-fabriek/ /aantal-lepelaars-zegt-wat-over-de-waddenzee/ , http://www.waddengoud.nl/proef-beleef-waddengoud/harder-en- zeebaars/

Advertentie

Red de . Doneer en help!

Advertentie

Zeehondjes kun je helpen, zie http://www.greenpeace.nl/news/red-de-zee-en-de-zeehond/ Schrijf je blog over hoe je kunt helpen.

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 2 Wereld Erfgoed Door Moritz van Tilburg

Kinderdijk was sinds 1997 op de UNESCO wereld erfgoed lijst gezet. Dat is omdat nergens anders op de wereld zie jij zo een uniek systeem van molens en gemalen die water uit te pompen. Hier is de geschiedenis van de Kinderdijk.

Kinderdijk is begonnen in de dertiende eeuw. Graaf Floris V van Holland is daar verantwoordelijk voor. Er waren drie waterschappen hier gebouwd. Een waterschap is een organisatie van de inwoners dat samenwerkte om het land droog te houden. Deze waterschappen waren later stuk van de Waterschap Rivierenland.

Het water van dit gaat naar het laagste punt van het land en dat is Kinderdijk. Hier waren sluizen gebouwd om het water in laag tij in de Lek te pompen.

De molens konden heel snel en doeltreffend water uit pompen. Schepraden konden een meter hoog malen en vijzels konden bijna 2,5 meter hoog malen. In een molen kan jij echt wonen. Daar is genoeg plaats voor bijna tien mensen om te leven. Dit weet ik omdat ik daar een keertje geweest ben. Ik weet ook nog heel erg goed dat de trappen daar heel hoog en heel stijl zijn. Dit weet ik omdat ik een keertje van een van die trappen afgevallen ben. Oeps.

Foto Bronnen: https://www.werelderfgoed.nl/werelderfgoed/molencomplex-kinderdijk-elshout , https://proenti.com/news/a-day- trip-to-kinderdijk/ https://dutchreview.com/dutch-reviews/places/kinderdijk-must-visit-windmill-site-/

De Waddenzee Door Marnix Adriaanse

Ik heb de wadden zee gekozen omdat ik zelf op een van de wadden hebt op gegaan. Eerst gingen we met een boot naar de wadden. We hadden veel zeehondjes gezien. Toen had de boot gestopt, En mochten we het wad op. Ik had wel 20 keer gevraagd of er krabbetjes waaren, en het antwoord was ja. De hele tijd was ik heel bang dat een krab mij zou knijpen.

Het wad was nat en als je erop stond zakte je erin. We gingen met netjes garnalen vangen. De wadden zee is uniek. De wadden zee is thuis voor veel zeehondjes en heel veel vogels. Toen we klaar waren en terug naar Texel gingen (mijn oma) zij mijn oma dat we naar Ecomare gingen. Daar maken ze zieke zeehondjes beter. Dan mogen ze terug in de wadden zee. De blinde zeehondjes zijn daar voor de rest van hun leven. Ik heb zelf gezien en ervaren hoe belangrijk de wadden zee is. Foto Bronnen: Familie Adriaanse

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 3 De Chinese Muur Door Jasper Cabanier

De Chinese muur is de langste muur ter wereld. Het werd gebouwd door vele verschillende dynastieën van China. Het grootste deel van wat er nog over was werd in de 14e eeuw gebouwd door de Ming-dynastie. Ze bouwden de muur zodat ze zich konden beschermen tegen de Yuan-dynastie die door Mongolen werd gerund. De mensen van de Ming- dynastie begonnen te protesteren dat de belastingen te duur waren en vormden een rebellen-dynastie genaamd de Shun-dynastie. De Ming-dynastie werd teruggedrongen naar het zuiden van Azië.

Sommige nomaden van de steppe boden aan om hen te helpen de Shun-dynastie weg te gooien, de Ming- dynastie verplicht en de nomaden veroverden de rebellen. In plaats van het terug te geven aan de Ming- dynastie, hielden ze het bij hen in de buurt van de Qing-dynastie. De Qing-dynastie bezit nu wat tegenwoordig bekend staat als de Volksrepubliek China en Mongolië. In 1912 werd de Qing-dynastie de Republiek China en in 1924 werd de Volksrepubliek Mongolië onafhankelijk.

Foto Bron: https://www.27vakantiedagen.nl/china-tips-en-ervaringen/chinese-muur/

Advertentie Kinderdijkse Molens Door Ingrid Marks Alle soorten mooie schelpen Kinderdijkse molens zijn sinds 1997 werelderfgoed van de UNESCO. Deze 19 molens verkrijgbaar . werden gebouwd zo dat niet veel water komt in de Albasserwaard. De meeste 19 molens zien gebouwd tussen 1738 en 1740. Mare niet alle molen in de begin ware Na de laatste goed, 11 molen ware slecht. De restauratie in 2008 van de molens koste meer dan 3,5 storm miljoen euro. Sommige molens werken nog steeds, en sommige molens kun je in de aangespoeld op binnenkant gaan kijken. het strand bij Texel.

Vraag bij het winkeltje naar draad en een naald zodat je mooie kettingen kunt maken om op de markt te verkopen.

Het Texelse schelpenwinkeltje, Foto Bron: http://www.alblasserdamsnieuws.nl/wordpress/2010/07/03/tour-de-france-helikopters- elke middag open. boven-molens-van-kinderdijk/

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 4 De Waddenzee Door Sofie de Lange

De Waddenzee is een Unesco cite. Unesco betekent United Nations Educational Scientific and Cultural Organization. Unesco is door 37 landen opgericht op 16 november 1945 In londen. Unesco is opgericht om mee te helpen aan vrede en veiligheid in de wereld. Dat doen ze door samenwerking tussen landen op de gebieden onderwijs, wetenschappen cultuur en ook communicatie. Het is in 1945 ontstaan omdat in 1945 was de 2de Wereldoorlog af en ze wouden meer samenwerken en vrede. Unesco heeft ook een Werelderfgoedlijst die in 1992 is ontstaan. Die lijst is om hele bijzondere site’s over de hele wereld te beschermen. Een paar voorbeelden zijn de Eiffeltoren, het Vrijheidsbeeld, en de grachtengordel in .

Er zijn 10 werelderfgoederen in Nederland. Een van deze werelderfgoederen in Nederland is de Waddenzee. Hieronder volgt meer informatie over dit bijzondere gebied in het noorden van Nederland.

De Waddenzee staat ook op de werelderfgoedlijst. De Waddenzee is 500 kilometer lang en ongeveer 20 kilometer breed. De Waddenzee bestaat uit water en zandplaten ook wel zandbanken genoemd. Zandbanken onstaan als het eb is, het zijn als het ware zand opervlaktes in de zee. Zandplaten kunnen in het midden en in het begin van de zee liggen oftewel overall in de zee. Zandplaten zijn heel belangerijk omdat de zeehonden er op uitrusten.

Zeehonden moeten uitrusten als ze bevoorbeeld heel ver of veel hebben gezwommen. Baby zeehondjes zijn eerder uitgeput en de baby’s zijn en worden op de zandbank geboren dus zijn die zandbanken heeel belangerijk voor de baby zeehondjes. één"\ " van de zandbanken heet de razende bol die is als het hoog water is ruim 700 hectare groot. Op deze zandplaat liggen altijd heeeeel veeeel zeehonden en ook vaak baby’tjes.

Dit heb ik geleerd toen ik op een ging boot zeehonden kijken, ik zag de razendebol en er lagen heel veel zeehonden en baby’s op. nog een dier waar de zandbanken heel belangerijk voor zijn is de vogels. De vogels gebruiken de zandplaten ook om uitterusten als ze heel ver gevlogen hebben of als ze de hele dag aan het vliegen zijn. Want als wij de hele dag aan het lopen waren zouden wij ook wel willen uitrusten denk ik!! Op zandbanken kun je ook wadlopen dat is als je over zandbanken heen loopt naar bevoorbeeld Ameland. Ameland is een van de wadden eilanden de anderen zijn Vlieland, Texel, Schiermonikoog, en Terschelling. Deze eilanden heten waddeneilanden omdat ze in de Waddenzee liggen.

Concluderent wat maakt de Waddenzee zo bezonder het is een heeeeel bijzonder gebied omdat er bestaat er maar 1 van in de hele wereld!!!!!!! dus als je de kans krijgt moet je zeker een keer gaan kijken.

Foto Bronnen: https://en.wikipedia.org/wiki/World_Heritage_Site, http://www.waddenzee.nl/themas/natuur/zeehonden/ , http://www.wad-anders.nl/werelderfgoed-de-waddenzee/

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 5

Advertentie

Lekker potje zuurkool? Stamppot wortelen? Stamppot boerenkool? Eet deze ouderwets lekkere en gezonde hapjes bij

Dien’s Kookpot Elke dag open van 16:00 – 22:00 uur aan de Berkstraat.

De Van Nelle Fabriek Door Marlieke van der Garde

Wat is de Van Nellefabriek De Van Nellefabriek is een koffie, thee en Tabak Fabriek. Wat deze Fabriek zo special maakt is dat het een onderdeel van UNESCO is, UNESCO is bedoeld om een cultureel en natuurlijk erfgoed dat van unieke en universele waarde is voor de mensen, beter te kunnen gebruiken voor toekomstige generaties.

Waar Het allemaal begon De Van Nelle fabriek had een nieuwe plek nodig , het was een oude fabriek met weinig licht en het was er onhygiënisch. Architecten bedachten een goeie plek en maakten een ontwerp van glas, staal, en gewapend beton (beton met metaal erin) zodat de arbeiders genoeg daglicht kregen tijdens het harde werk. Er waren zelfs twee badkamers een voor de mannen en een voor de vrouwen want het kon natuurlijk niet samen. Dit ontwerp was heel modern, goed en gezond voor de arbeiders, en klaar voor de nieuwe wereld.

Akkoord In 1924 begon de bouw maar, toen een architect op studiereis was gegaan veranderde hij het plan want, in Amerika had hij paddestoel-kolommen gezien dat zijn een soort van pilaren maar dan met een wijde bovenkant. Toen deze architect terugkwam van zijn reis was de bouw al bezig en hij had de bouwplannen snel aangepast op wat hij gezien had.

Na de tweede wereld oorlog In 1930 was de Van Nellefabriek klaar jaar later was de tweede wereld oorlog en daarna begonnen ze met hun producen creëren en verkopen. In1949 begonnen ze ook met het maken van sigaretten, in 1950 met kauwgom en, in 1956 zelfs met puin in de vorm van poeder. In 1962 werd de koffie vacuüm verpakt. In 1976 werd de fabric versacht aan een Amerikaans bedrijf, in 1983 werdt het weer Nederlands in 1985 werdt de fabriek een rijks rijks monument. In 1995 stopte de fabriek omdat buitenlandse producten goedkoper waren.

Na 1995 De Van Nellefabriek werdt na 1995 een kantoorgebouw waar mensen konden werken. Op 21 juni 2014 bekoorond tot UNESCO werelderfgoed de tiende in Nederland en het eersteUNESCO erfgoed in Rotterdam.

Foto Bronnen: http://www.evenementenindustrie.nl/pre-festival-dag-bij-van-nelle-fabriek-events/ , https://thecharnelhouse.org/2014/02/04/van-nelle-factory-in-rotterdam-1926-1930/van-nelle-fabriek-rotterdam-1923-1930-architect-j- a-brinkman-en-l-c-van-der-vlugt/ ______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 6 Advertentie Advertentie

Reisje naar een Nederlands erfgoed? Ga met Paspoort aanvragen? Dat kan bij het Nederlands Erfgoed Reizen Vandaag. Bel nu of ga naar onze Consulaat in Vancouver BC. Scheelt een tripje met het web pagina! vliegtuig naar Los Angeles. . Ma – Za van 9:00 – 18:00 uur Maak uw afspraak via onze website.

De Waddenzee Door Leandro Spijker

De Waddenzee is een grote, vlakke wetlandomgeving aan de kust. Het is de grootste ononderbroken systeem van getijde zand en slikplaten ter wereld. De Waddenzee is een UNESCO beschermd gebied dat ligt in Denemark, Duitsland, en Nederland. In 2009, de Waddenzee stuk in Nederland en Duitsland was verklaard en werelderfgoed. En in 2014, ook de Deense stuk was verklaard en werelderfgoed. De Waddenzee is so belangrijk omdat het is waar veel van talrijke planten en dieren, zoals de gewone zeehond, grijze zeehond en bruinvis.

Foto bron: http://www.graphicsbuzz.com/graphics/waddenzee-graphics-cafef6.html

De Kinderdijk Advertentie

Door Siebe Richter Wat zijn de De kinderdijk was ge listed van in 1997. Het is een werelderfgoed in Nederlandse nederland. Er zijn 19 windmolen in de kinderdijk. De kinderdijk was ge maakt Wereld voor het water uit nederland te krijgen en in de zee. Als de kinderdijk was nooit Erfgoeden? Zoek gemaakt dan zou half nederland onderwater zijn. Sommigen van de windmolen het op op onze waar gemaakt bijna 300 yaar geleden. website https://www.were lderfgoed.nl/werel derfgoed

Foto bronnen: onbekend

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 7 Door Saskia Visser

Vier of vijf jaar geleden, mijn vader had een zakenreis naar Curacao. En toen zijn mijn zusje Tessa, mijn moeder en ik, naar Curacao geweest om mijn vader te zien. Wij zijn allebij naar Willemstad geweest. Wist je dat Willemstad, Curacao, is een van de 10 UNESCO Werelderfgoeden van Nederland? Werelderfgoeden zoals het Kinderdijk, de Waddenzee, of de Rietveld Schröderhuis.

Willemstad, Curacao, is een van de UNESCO Werelderfgoeden waarom het was vanaaf 1660 dat Willemstad was een centrum van de slavenhandel voor het hele Amerika. Wist je dat het was ook en Werelderfgoed waarom Willemstad het over 80 nationaliteiten?

In de stad van Willemstad, er zijn heel veel huisjes aan de Handelskade, en deze huisjes heb mooie, heldere kleuren. Bijna alle huisjes in Nederland hebben donkere kleuren. Dit is waarom elke plaats in de wereld heeft zijn eigen cultuur. De bouw stijl van deze huisjes is ook zoals de bouw stel van de huisjes in Nederland. Dit is zo waarom dat de bouwers van deze huizen zijn Nederlansd! En ook, de Nederlanders hebben deze huisjes zelf geverfd zo, waarom zo is de cultuur van de carribese eilanden!

Willemstad is een hele leuke stad. Maar het is ook en UNESCO Werelderfgoed. Daarom, kan je er heel veel Nederlanders daar zien, en ook, de mensen van Curacao kunnen Nederlandse, Spaans, engels, en ook Papiamento spreken! Zo als je wil hier gaan op vakantie, dan daar is een taal je kan hier wel spreken!

Foto bron: http://www.curacao-vakantiereis.nl/willemstad-in-top-kleurrijke-steden

Wist je datjes… Door Stef Veninga

 Wist je dat in de Waddenzee zeehonden leven?  Wist je dat de Waddenzee in 2009 een Unesco werelderfgoed is geworden?  Wist je dat er jaarlijks 10.000.000 trekvogels in de Waddenzee komen?  Wist je dat je op het wad kan lopen (wadlopen!)?  Wist je dat de Waddenzee al 7000 jaar bestaat?  Wist je dat de Waddenzee bij eb droog valt?

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 8 De Door Eise de Lange

Er is een organisatie die UNESCO heet, United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. Een beetje meer over UNESCO is dat hun hoofdkantoor in Parijs is en dat ze ook de Peabody award hebben gekregen. Unesco is opgericht net na de Tweede wereld oorlog in 1945. Daarnaast beschermt Unesco ook werelderfgoederen op de werelderfgoedlijst. Van die werelderfgoederen zijn er 10 in Nederland. Een van die is de stelling van Amsterdam. Hieronder staat er meer over de stelling van Amsterdam.

De stelling van Amsterdam is een 135 km lange ring rondom de stad Amsterdam. In die ring zitten een totaal van 42 forten om Amsterdam te beschermen tegen de Frans-Duitse oorlog. Ze begonnen met bouwen in 1881 en deden er 33 jaar over om het voltooid te krijgen. In één van die forten zitten ruim 300 militairen die niks hebben te doen. Later bleek dat die mensen er voor niets waren want Amsterdam was nooit aangevallen. Daarnaast hadden ze niet alleen forten op het land maar ook op het water hadden ze een fort. Dat fort heet fort . Fort pampus is het meest bezochte fort. Ruim 40000 bezoekers per jaar. De forten op het land hadden iets wat het fort op het water niet had. Als de vijanden kwamen konden ze he hele gebied om de forten heen onderwater laten lopen zo dat de vijand niet zo makkelijk door het gebied kon komen. Heel veel van die vijanden verdronken. Het grootste land fort is fort Spijkerboor. Fort Spijkerboor was een grote koepel die kon draaien in de richting die ze moesten schieten. Maar dan heeft het fort op het water ook nog iets, twee koepels met in elke 2, 24 cm kanonnen. Verder hadden ze hele dikke bakstenen muren en nog 300 granaten. In heel veel forten hadden ze ook bunkers. In die bunkers zaten ramen. Als de vijand er was schoten de soldaten door die ramen. Ze hadden ook iets heel slims bedacht. Onder die ramen hadden ze een groot gat. Daar konden ze hun voeten insteken, zodat ze heel dichtbij de muur konden zitten.

De Stelling van Amsterdam is wel heel uniek. Geen een ander land kan zijn hoofdstad beschermen met forten en water. Ook al is er geen schot op gevuurd is het wel een werelderfgoed. Gelukkig is er geen aanval geweest maar het is wel balen voor die soldaten daar allemaal vast zaten. Ach ja het is niet gebeurd en maar goed ook want nu kan iedereen zien wat Nederland allemaal zou doen om hun hoofdstad te beschermen.

Foto bronnen: https://www.werelderfgoed.nl/werelderfgoed/de-stelling-van-amsterdam , http://www.stelling- amsterdam.nl/forten/pampus/index.php

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 9 Werelderfgoederen Door Maxim Timmermans

Werelderfgoederen zijn spectaculaire gebouwen en locaties door de hele wereld, maar toch, je hoeft niet naar Egypte of China gaan om die plekken te zien. Waarom? Want Nederland heft zelf en paar werelderfgoederen.

En zonder Kinderdijk kunnen wij in Nederland Helemaal niet wonen. Kinderdijk was gebout in 1740 om het land droog te pompen (anders zouden wij verdrinken) en het werkt Nog steeds bijna 300 jaar later.

De molens werken met de wind als de wind gaat tegen de molen aan dan draait de molen zo en hele Groote wiel die pompt het water na boven en naar de zee, doei!

Foto bron: https://www.werelderfgoed.nl/werelderfgoed/molencomplex-kinderdijk-elshout

______De Groote Potloot, Januari 2018 Pagina 10