2016

GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI Dla Gminy na lata 2016 – 2024

SZCZUROWA 2016 SPIS TREŚCI

I. Gminny Program Rewitalizacji – wprowadzenie ...... 4 1. Słownik pojęć dotyczących rewitalizacji...... 5 2. Wnioskodawca powstania Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 7 3. Zasady tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 8 II. Dokumenty strategiczne i planistyczne wyznaczające kierunki rozwoju – powiązanie programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi na poziomie kraju, regionu i gminy ...... 16 1. Powiązanie celów programu z dokumentami na poziomie kraju ...... 16 2. Powiązanie celów programu z dokumentami na poziomie regionu/województwa ...... 19 3. Powiązanie celów programu z dokumentami na poziomie powiatu i gminy ...... 22 III.Delimitacja obszaru zdegradowanego i rewitalizacji ...... 27 Etap 1. Wybór jednostek analitycznych ...... 27 Etap 2. Ustalenie zakresu wykorzystanych danych ...... 30 Etap 3. Diagnoza zjawisk społecznych, gospodarczych, technicznych, środowiskowych i funkcjonalno-przestrzennych ...... 33 3.1. Analiza sfery społecznej...... 33 3.2. Analiza sfery przestrzenno – funkcjonalnej ...... 47 3.3. Analiza sfery technicznej ...... 50 3.4. Analiza sfery środowiskowej ...... 52 3.5. Analiza sfery gospodarczej ...... 54 Etap 4. Analiza wskaźnikowa - budowa wskaźnika syntetycznego ...... 58 Etap 5. Wybór obszaru zdegradowanego ...... 60 Etap 6. Wybór obszaru rewitalizacji ...... 61 Pogłębiona diagnoza obszarów rewitalizacji w przestrzeni gminy Szczurowa ...... 67 Podobszar 1. Centrum wsi Szczurowa ...... 67 Podobszar 2. Szczurowa Włoszyn ...... 70 Podobszar 3. Strzelce Wielkie ...... 72 Podobszar 4. Kwików ...... 74 Podobszar 5. Zaborów ...... 76 Podobszar 6. Uście Solne ...... 78 Podobszar 7. ...... 80 Podobszar 8. Dołęga ...... 82 Kluczowe problemy i główne potencjały obszaru rewitalizacji ...... 84 IV. Założenia Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 85 1. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji ...... 86 2. Cele rewitalizacji ...... 87 |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 2

V. Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...... 91 1. Lista projektów ...... 91 2. Zestawienie projektów głównych inwestycyjnych (karty projektów) ...... 92 3. Zestawienie projektów głównych nieinwestycyjnych – miękkich (karty projektów) ...... 128 4. Pozostałe dopuszczalne przedsięwzięcia ...... 133 VI. Ramy finansowe Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 137 1. Ramy finansowe Programu Rewitalizacji ...... 137 2. Potencjalne źródła finansowania projektów rewitalizacyjnych ...... 139 3. Mechanizmy integrowania działań oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych ...... 143 VII. System realizacji (wdrażania) i monitoringu Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 149 1. System wdrażania programu ...... 149 2. Monitoring i ocena Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 154 3. Wskaźniki Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 157 4. Koszty zarządzania realizacją Programu...... 160 5. Ocena oddziaływania na środowisko Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 160 6. System wprowadzania zmian w programie rewitalizacji /procedury uaktualniania ...... 160 VIII. Partycypacja społeczna w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji ...... 162 1.Partycypacja społeczna na etapie delimitacji obszaru zdegradowanego i rewitalizacji ...... 162 2.Partycypacja społeczna na etapie prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji ...... 164 3.Partycypacja społeczna na etapie wdrażania i monitoringu GPR ...... 166 IX. Określenie niezbędnych zmian ...... 168 1. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach ...... 168 2. Zmiany w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego ...... 168 3. Wykaz niezbędnych pozwoleń i opinii ...... 169 X. Podsumowanie ...... 172 Materiały i dokumenty źródłowe ...... 173

Załącznik 1. Wartości wskaźników oraz wartości znormaliwanych dla sfery społecznej Załącznik 2. Wartości wskaźników oraz wartości znormaliwanych dla pozostałych sfer

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 3

I. Gminny Program Rewitalizacji – wprowadzenie

Przedmiotem niniejszego opracowania jest dokument noszący nazwę Gminny Program Rewitalizacji dla gminy Szczurowa na lata 2016-2024. Zapewnia on integrację działań: władzy samorządowej, społeczności lokalnej oraz innych podmiotów (w tym: organizacji pozarządowych, przedsiębiorców), mają one na celu wyprowadzenie danego obszaru zdegradowanego z sytuacji kryzysowej a także stworzenie warunków dla jego dalszego rozwoju.

Dokument został przygotowany w oparciu o założenia „Narodowego Planu Rewitalizacji 2022” oraz ustawę o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. Po dogłębnym rozpoznaniu terenu gminy Szczurowa i dokonaniu diagnozy problemów funkcjonalno-przestrzennych, technicznych, gospodarczych, środowiskowych i społecznych przy współpracy ze społecznością zamieszkującą tereny zdegradowane oraz wszystkich interesariuszy tych obszarów, zdefiniowany został obszar wymagający rewitalizacji. Wyznaczono też najistotniejsze zadania składające się na ten proces. Działania, które są planowane do wykonania w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji gminy Szczurowa realizują cel główny NPR 2022 oraz MIiR/H2014-2020/20(01)/07/2015/ poprzez poprawę funkcjonalności i ładu przestrzennego we wskazanych obszarach gminy. Ma to podnieść standardy życia mieszkańców w wymiarze funkcjonalno-przestrzennym, technicznym, gospodarczym, społecznym i środowiskowym.

Poniższy dokument precyzyjnie definiuje zakres działań każdego z podmiotów zaangażowanych w jego realizację. Posiada też realny horyzont czasowy i osiągalny plan finansowy. Wprowadza przejrzysty system monitoringu, skuteczności działań, a także elastyczny system dokonywania modyfikacji wobec zachodzących zmian w otoczeniu programu.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 4

1. Słownik pojęć dotyczących rewitalizacji

Rewitalizacja – Rewitalizacja stanowi proces wyprowadzania ze stanu kryzysowego obszarów zdegradowanych, prowadzony w sposób kompleksowy, poprzez zintegrowane działania na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki, skoncentrowane terytorialnie, prowadzone przez interesariuszy rewitalizacji na podstawie gminnego programu rewitalizacji. Interesariuszami rewitalizacji, zwanymi dalej „interesariuszami”, są w szczególności: 1) mieszkańcy obszaru rewitalizacji oraz właściciele, użytkownicy wieczyści nieruchomości i podmioty zarządzające nieruchomościami znajdującymi się na tym obszarze, w tym spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe i towarzystwa budownictwa społecznego; 2) mieszkańcy gminy inni niż wymienieni w pkt 1; 3) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność gospodarczą; 4) podmioty prowadzące lub zamierzające prowadzić na obszarze gminy działalność społeczną, w tym organizacje pozarządowe i grupy nieformalne; 5) jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne; 6) organy władzy publicznej; 7) podmioty, inne niż wymienione w pkt 6, realizujące na obszarze rewitalizacji uprawnienia Skarbu Państwa. (Ustawa z dn. 9 października 2015 o Rewitalizacji, art. 2)

Obszar zdegradowany – Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: 1) gospodarczych – w szczególności niskiego stopnia przedsiębiorczości, słabej kondycji lokalnych przedsiębiorstw lub 2) środowiskowych – w szczególności przekroczenia standardów jakości środowiska, obecności odpadów stwarzających zagrożenie dla życia, zdrowia ludzi lub stanu środowiska, lub 3) przestrzenno-funkcjonalnych – w szczególności niewystarczającego wyposażenia w infrastrukturę techniczną i społeczną lub jej złego stanu technicznego, braku dostępu do podstawowych usług lub ich niskiej jakości, niedostosowania rozwiązań urbanistycznych do zmieniających się funkcji obszaru, niskiego poziomu obsługi komunikacyjnej, niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych, lub 4) technicznych – w szczególności degradacji stanu technicznego obiektów budowlanych, w tym o przeznaczeniu mieszkaniowym, oraz niefunkcjonowaniu rozwiązań technicznych umożliwiających

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 5 efektywne korzystanie z obiektów budowlanych, w szczególności w zakresie energooszczędności i ochrony środowiska. (Ustawa z dn. 9 października 2015 o Rewitalizacji, art. 9)

Obszar rewitalizacji – obszar obejmujący całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk, na którym, z uwagi na istotne znaczenie dla rozwoju lokalnego, zamierza się prowadzić rewitalizację. Obszar rewitalizacji może być podzielony na podobszary, w tym podobszary nieposiadające ze sobą wspólnych granic, lecz nie może obejmować terenów większych niż 20% powierzchni gminy oraz zamieszkałych przez więcej niż 30% mieszkańców gminy. W skład obszaru rewitalizacji mogą wejść tereny poprzemysłowe (w tym poportowe i powydobywcze), powojskowe lub pokolejowe, wyłącznie w przypadku, gdy przewidziane dla nich działania są ściśle powiązane z celami rewitalizacji dla danego obszaru rewitalizacji. (Ustawa z dn. 9 października 2015 o Rewitalizacji, art. 10)

Specjalna Strefa Rewitalizacji – wyznaczana na obszarze rewitalizacji w drodze uchwały przez radę gminy. Specjalną strefę rewitalizacji ustanawia się w celu zapewnienia sprawnej realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych, na okres nie dłuższy niż 10 lat, bez możliwości przedłużenia. Wniosek o ustanowienie specjalnej strefy rewitalizacji składa się po uchwaleniu gminnego programu rewitalizacji i zgodnie z jego ustaleniami. (Ustawa z dn. 9 października 2015 o Rewitalizacji, art. 25)

Program Rewitalizacji - inicjowany, opracowany i uchwalony przez radę gminy, wieloletni program działań w sferze społecznej oraz gospodarczej lub przestrzenno-funkcjonalnej lub technicznej lub środowiskowej, zmierzający do wyprowadzenia obszarów rewitalizacji ze stanu kryzysowego oraz stworzenia warunków do ich zrównoważonego rozwoju, stanowiący narzędzie planowania, koordynowania i integrowania różnorodnych aktywności w ramach rewitalizacji. (wytyczne MIR z dnia 03.07.2015 r.)

Projekt Rewitalizacyjny - zaplanowany w programie rewitalizacji i ukierunkowany na osiągnięcie jego celów albo logicznie powiązany z treścią i celami programu rewitalizacji, zgłoszony do objęcia albo objęty współfinansowaniem UE z jednego z funduszy strukturalnych albo Funduszu Spójności w ramach programu operacyjnego. Wynikanie projektu rewitalizacyjnego z programu rewitalizacji oznacza zatem albo wskazanie (wymienienie) go wprost w programie rewitalizacji albo określenie go w ogólnym (zbiorczym) opisie innych, uzupełniających rodzajów działań rewitalizacyjnych. (wytyczne MIR z dnia 03.07.2015 r.)

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 6

2. Wnioskodawca powstania Gminnego Programu Rewitalizacji

Głównym wnioskodawcą powstania Gminnego Programu Rewitalizacji na lata 2016-2024 jest . Jako Jednostka Samorządu Terytorialnego podejmuje działania zmierzające do rozwoju obszarów zdegradowanych, które znajdują się w jej granicach administracyjnych. Koordynatorem rewitalizacji jest Urząd Gminy w Szczurowej. Oznacza to, że ma decydujący głos w wielu sprawach dotyczących obszaru zdegradowanego i koordynuje przygotowanie oraz opiniowanie projektów uchwał rady gminy i zarządzeń wójta odnoszących się do obszaru rewitalizowanego. Wójt gminy przy współpracy z poszczególnymi jednostkami samorządu, a także podmiotami publicznymi różnych szczebli będzie sprawował nadzór nad prawidłowym procesem powstania Gminnego Programu Rewitalizacyjnego. Wobec powyższego Rada Gminy w Szczurowej jako organ przyjmujący Gminny Program Rewitalizacji w formie uchwały, będzie nadzorować jego realizację i osiągane rezultaty.

Do głównych zadań wnioskodawcy powstania Gminnego Programu Rewitalizacji należeć będzie: • prognozowanie budżetu gminy, z uwzględnieniem projektów rewitalizacyjnych; • przygotowanie oraz realizacja projektów; • nadzór nad procesem aplikacyjnym o środki zewnętrzne do wybranych funduszy na zadania własne; • koordynowanie procesów rewitalizacji na terenie gminy; • współpraca z interesariuszami i partnerami programu; • stałe sprawdzanie dostępnych funduszy na zadania zapisane w Gminnym Programie Rewitalizacji; • monitoring i ewaluacja realizacji zadań objętych programem rewitalizacji; • prowadzenie działań promocyjnych i informacyjnych.

Jednym z etapów tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji jest zaplanowanie przez społeczeństwo ścieżki wyjścia z sytuacji kryzysowej ujętej jako zespół projektów rewitalizacyjnych które wspólnie zazębiając się i łącząc swe efekty wpływają na poprawę sytuacji zdegradowanego obszaru. Działania w postaci projektów rewitalizacyjnych powinny być spójne, integrując współpracę w kilku obszarach: społecznego, funkcjonalno-przestrzennego, gospodarczego, technicznego, środowiskowego oraz prowadzić wspólnie do poprawy jakości życia mieszkańców, przywrócenia ładu przestrzennego, ożywienia gospodarczego i prowadzić do odbudowy i wzmocnienia więzi społecznych. Ponadto działania te powinny wpisywać się za pośrednictwem efektów swoich działań w całość planów strategicznych gminy, takich jak „Strategia rozwoju gminy” czy „Strategia rozwiązywania problemów społecznych”.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 7

3. Zasady tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji

Założony etap opracowywania dokumentu jakim jest Gminny Program Rewitalizacji, to zastosowanie szeregu zasad ściśle powiązanych ze sobą, a mianowicie: partycypacja społeczna, dokładna diagnoza, kompleksowość, koncentracja, komplementarność, a także planowanie w oparciu o realnie możliwe do uzyskania środki finansowe. Należy również pamiętać, że proces rewitalizacji (ujęty w definicji) został przedstawiony jako przedsięwzięcie całościowe (na rzecz lokalnej społeczności, przestrzeni i gospodarki), skoncentrowane terytorialnie i prowadzone we współpracy z lokalną społecznością, w sposób zaplanowany oraz zintegrowany. Dlatego w procesie tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacyjnego zastosowano poniższe zasady, które stanowią trzon niniejszego dokumentu:

1). Partycypacja społeczna – to nieodłączny element procesu rewitalizacji, stanowiący podstawę wszelkich działań na każdym założonym etapie tego procesu. Udział wszystkich interesariuszy w wypracowaniu Gminnego Programu Rewitalizacji można określić jako wystarczający i szeroki, rozpoczynając od informacji o działaniach władz lokalnych, poprzez współudział w podejmowaniu wszelkich decyzji o kierunkach interwencji, kończąc na aktywnym uczestnictwie w projektach. Olbrzymi wkład w przygotowaniu oraz wdrażaniu programu ma nie tylko społeczność lokalna, ale również organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy, jak i ogólnie przyjęte społeczeństwo obszarów zdegradowanych.

Partycypacja społeczna w tworzeniu Gminnego Programu Rewitalizacji ma swoje miejsce na etapie diagnozy sytuacji kryzysowej na obszarach zdegradowanych, jak również na etapie identyfikacji możliwych rozwiązań (identyfikacja głównych problemów, propozycja działań rewitalizacyjnych). W związku z tym wypracowane i przyjęte założenia muszą być utrzymane, a następnie konsekwentnie wdrożone przez społeczność lokalną obszaru gminy Szczurowa, która będzie w ten sposób potwierdzać swój czynny wkład w wypracowanie skutecznej struktury rewitalizacyjnej.

Przygotowanie, prowadzenie i ocena rewitalizacji, w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych oraz w pracach Komitetu Rewitalizacji, polegają w szczególności na: 1) poznaniu potrzeb i oczekiwań interesariuszy oraz dążeniu do spójności planowanych działań z tymi potrzebami i oczekiwaniami;

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 8

2) prowadzeniu, skierowanych do interesariuszy, działań edukacyjnych i informacyjnych o procesie rewitalizacji, w tym o istocie, celach, zasadach prowadzenia rewitalizacji, wynikających z ustawy, oraz o przebiegu tego procesu; 3) inicjowaniu, umożliwianiu i wspieraniu działań służących rozwijaniu dialogu między interesariuszami oraz ich integracji wokół rewitalizacji; 4) zapewnieniu udziału interesariuszy w przygotowaniu dokumentów dotyczących rewitalizacji, w szczególności gminnego programu rewitalizacji; 5) wspieraniu inicjatyw zmierzających do zwiększania udziału interesariuszy w przygotowaniu i realizacji gminnego programu rewitalizacji; 6) zapewnieniu w czasie przygotowania, prowadzenia i oceny rewitalizacji możliwości wypowiedzenia się przez interesariuszy.

Przeprowadzone konsultacje społeczne i współpraca partnerska w ramach programu rewitalizacji: • Strona internetowa Urzędu Gminy w Szczurowej; • Spotkania konsultacyjne; • Sesja Rady Gminy Szczurowa; • Wyłożenie do publicznego wglądu projektu Gminnego Programu Rewitalizacji, (w siedzibie gminy oraz na stronie internetowej na wskazany okres czasu), w celu składania uwag i spostrzeżeń.

Narzędzia wykorzystane przy konsultacjach społecznych: • ankiety; • bezpośrednie rozmowy z interesariuszami; • formularz uwag.

2). Diagnoza – szczegółową diagnozę sytuacji kryzysowej, mogącej gwarantować osiągnięcie sukcesu przeprowadzono w ramach prac nad Gminnym Programem RewitalizacjiDiagnoza wyznaczająca obszar zdegradowany i rewitalizacji została przygotowana w oparciu o analizę najbardziej istotnych czynników z punktu widzenia rozwoju gminy opierających się na wytycznych zawartych w Ustawie z dnia 9 października 2015 r. o Rewitalizacji. Zawiera on porównywalne dane pozwalające na obiektywną i wnikliwą analizę obszarów wymagających kompleksowego wsparcia. Analiza zjawisk kryzysowych została przeprowadzona z uwzględnieniem sfery społecznej, sfery funkcjonalno- przestrzennej, sfery technicznej, sfery gospodarczej i sfery środowiskowej. Skalę negatywnych zjawisk odzwierciedlają wyniki analizy oraz mierniki rozwoju opisujące powyższe sfery, które wskazują na niski poziom rozwoju lub dokumentują silną dynamikę spadku poziomu rozwoju.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 9

Pozwoliły one określić zasięg terytorialny obszarów zdegradowanych, w których występuje największa koncentracja problemów.

3). Kompleksowość – rewitalizacja ogólnie ujmuje działania w sposób kompleksowy (z uwzględnieniem projektów rewitalizacyjnych współfinansowanych ze środków EFRR, EFS, FS oraz innych zarówno publicznych jak i prywatnych) tak, aby nie pomijać aspektu społecznego, ekonomicznego, technicznego, przestrzennego i środowiskowego związanego zarówno z obszarem zdegradowanym, jak i jego otoczeniem. Program złożony jest z wielu różnorodnych projektów, które warunkują osiągnięcie kompleksowości interwencji. W projekcie wyeliminowano realizację wybiórczych inwestycji, nastawionych jedynie na szybki efekt poprawy estetyki przestrzeni, które nie skutkują zmianami strukturalnymi na obszarze zdegradowanym.

4). Koncentracja – działania rewitalizacyjne dotyczą terenów o istotnym znaczeniu dla rozwoju gminy, obejmujących całość lub część zdiagnozowanego obszaru zdegradowanego i dotkniętych największą skalą problemów i negatywnych zjawisk kryzysowych.

5). Komplementarność projektów rewitalizacyjnych – projekty zaproponowane w ramach programu cechują się komplementarnością w różnych wymiarach, a w szczególności:

• Przestrzenną – komplementarność przestrzenna w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Szczurowa została zapewniona dzięki skupieniu projektów wybranych do realizacji na wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Obszar rewitalizacji i obszar zdegradowany w gminie został wyznaczony po przeprowadzeniu dogłębnej analizy wskaźnikowej przy zasięgnięciu opinii przedstawicieli zainteresowanych środowisk oraz samych mieszkańców gminy, dzięki czemu można mówić o trafności działań na danym terenie. Wszystkie podstawowe projekty rewitalizacyjne skupiają się na obszarze rewitalizacji i są z nim ściśle powiązane. Stanowią one odpowiedź na główne problemy dla tego terenu. Dzięki ich realizacji pozytywne skutki widoczne będą na całym obszarze, ponieważ wiele z nich dotyczy działań podejmowanych dla miejsc lub obiektów użyteczności publicznej, przez co korzystać z nich będą mogli mieszkańcy obszaru, całej gminy jak i regionu. Ich realizacja będzie zapobiegać przenoszeniu się różnych problemów na dalsze obszary gminy.

• Problemową – w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Szczurowa zapewniona została także komplementarność problemowa. Wybrane do realizacji przedsięwzięcia rewitalizacyjne są ze sobą wzajemnie powiązane, a także wzajemnie się dopełniają. Zadania infrastrukturalne, związane z

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 10 renowacją bądź przebudową zniszczonych budynków użyteczności publicznej zakładają prowadzenie tam działań o charakterze społecznym (kulturalnym, integracyjnym, aktywizującym mieszkańców). Dodatkowo w celu wykazania komplementarności karty proponowanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych zawierają prognozowane rezultaty oraz informację na temat oddziaływania zadania w odniesieniu do pięciu sfer. Będzie to przeciwdziałało fragmentaryzacji zadań, a rewitalizacja uzyska kompleksowy charakter.

• Proceduralno-instytucjonalną – za realizację Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa odpowiada Operator ds. Rewitalizacji. Jest to odpowiednia komórka funkcjonująca w ramach obecnych struktur Urzędu Gminy, powołana przez Wójta. Umiejscowienie Operatora ds. Rewitalizacji w ramach obecnych struktur zapewni skuteczne zarządzenie programem oraz pozwoli na kontynuację i uzupełnienie działań podejmowanych w ramach realizacji polityk publicznych. Określenie odpowiednich instrumentów zarządzania i wdrażania opisane zostało w kolejnych rozdziałach. Operator ds. Rewitalizacji będzie pełnił rolę wykonawczą i zarządczą programu, jednak w celu zapewnienia jak największej efektywności działań realizacja zadań zlecana będzie odpowiednim jednostkom i podmiotom, które posiadają ku temu jak najlepsze kompetencje, np. zadania społeczne będą realizowane przy współpracy Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej.

• Międzyokresową – Gminny Program Rewitalizacji Gminy Szczurowa zwraca także uwagę na zachowanie ciągłości programowej. Przedsięwzięcia podejmowane w poprzednich okresach programowych mają swoją ciągłość i kontynuację w obecnym dokumencie. Wnioski wyciągnięte z realizacji poprzednich działań rewitalizacyjnych pozwolą na jeszcze bardziej efektywne wykorzystanie środków i możliwości w obecnej perspektywie finansowej. Jednym z kluczowych wyzwań, przed którymi stanęła Polska w czasie integracji Z Unią Europejską, jest rozwój i odnowa obszarów wiejskich. Zasadniczym celem tych działań było zmniejszenie dysproporcji pomiędzy obszarami wiejskimi a terenami miejskimi. W ostatnich latach w województwie małopolskim nie było wymogów pisania i wdrażania programów rewitalizacyjnych dla gmin wiejskich, jednak stosowano inne programy, których najważniejszym celem był rozwój oraz poprawa warunków pracy i życia mieszkańców. Jednym z takich dokumentów jest Plan Odnowy Miejscowości, którego sporządzenie i uchwalenie stanowiło niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013” działanie „Odnowa i rozwój wsi”. Celem projektu była poprawa jakości życia na obszarach wiejskich poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych i kulturalnych mieszkańców wsi oraz promowanie obszarów wiejskich. Działanie umożliwiło rozwój tożsamości społeczności wiejskiej, zachowanie dziedzictwa kulturowego i specyfiki obszarów wiejskich, co wpłynie na wzrost ich atrakcyjności turystycznej i inwestycyjnej. |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 11

Programy prowadzone do tej pory przez gminę Szczurowa dotyczyły wszystkich dziedzin związanych z rozwojem, odnową i rewitalizacją. Wdrażane programy miały na celu przede wszystkim poprawę stanu technicznego budynków infrastruktury technicznej i drogowej. Gmina Szczurowa kładła nacisk na podniesienie jakości życia mieszkańców, w tym działania dotyczące sfery społecznej, wspierające rozwój turystyki oraz na prace związane z ochroną dziedzictwa kulturowego. Do priorytetów zaliczono rozbudowę sieci wodociągowej dzięki czemu wodociągowanie gminy zostało prawie zakończone. Obecnie wykonywane są pojedyncze nitki w związku z rozrastaniem się miejscowości. Na szeroką skalę prowadzone były prace związane z rozbudową i modernizacją oczyszczalni ścieków w Szczurowej wraz z budową kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej z przepompowniami indywidualnymi. Rozpoczęto też wdrażanie programu budowy i rozbudowy sieci kanalizacyjnej. Realizacja tych kosztownych prac wciąż trwa, gdyż są to programy wieloetapowe.

WYBRANE DZIAŁANIA W SFERZE SPOŁECZNEJ:

• Projekt pt. ”Teatr lekcją życia” realizowany w latach 2011-2012 w Przedszkolu Publicznym w Szczurowej w ramach oddolnych inicjatyw edukacyjnych na obszarach wiejskich. Fundusze wykorzystano na: wynagrodzenie logopedy, warsztaty teatralne, zakupiono pomoce dydaktyczne oraz wycieczkę do teatru wraz z biletami teatralnymi.

• Projekt – „Indywidualizacja w klasach I-III w szkołach podstawowych” – zrealizowany przez Gminę w okresie od 01 marca 2012 r. do 31 stycznia 2013 r. W ramach projektu do każdej szkoły podstawowej w gminie zakupiono pomoce dydaktyczne, naukowe, gry dydaktyczne, ortograficzne, laptopy, meble szkolne, programy edukacyjne, ekrany projekcyjne, przybory do geometrii, komputerowe programy do ćwiczeń terapeutycznych oraz przeprowadzono: - 120 godzin zajęć logopedycznych dla dzieci z zaburzeniami rozwoju mowy; - 180 godzin zajęć rozwijających zainteresowania uczniów szczególnie uzdolnionych; - 240 godzin zajęć dla uczniów w zdobywaniu umiejętności matematycznych. - 480 godzin zajęć dla dzieci ze specyficznymi trudnościami w czytaniu i pisaniu, w tym zagrożonych dysleksją;

• Projekt pt. „Sukces w naszych rękach” był realizowany od 01 września 2011 r. do 31 sierpnia 2013 r. w Publicznym Gimnazjum w Szczurowej. W ramach projektu przeprowadzonych zostało: - 108 godzin zajęć wyrównawczych z języka polskiego; - 108 godzin zajęć wyrównawczych z matematyki; |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 12

- 180 godzin zajęć dodatkowych rozwijających zainteresowania; - 54 godziny zajęć z psychologiem; - 27 godzin z doradcą zawodowym;

• Zrealizowano pięć projektów w ramach Projektu Kapitał ludzki pod wspólnym tytułem: „Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów o utrudnionym dostępie do edukacji oraz zmniejszanie różnic w jakości usług edukacyjnych”. Projekty realizowane były w szkołach podstawowych: Szczurowa, Strzelce Wielkie, Uście Solne, Zaborów oraz w gimnazjum w Zaborowie w okresie od września 2008 r. do sierpnia 2011 r.;

• Gminne Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej zrealizowało projekt pod nazwą: „Scurosko-Magierecka” młodzieżowy zespół ludowy szansą rozwoju promocji folkloru gminy Szczurowa, w którego ramach przeprowadzono warsztaty folklorystyczne młodzieżowego zespołu ludowego Scursko-Magierecka oraz zakupiono po sześć sztuk strojów damskich i męskich. Zorganizowało również I Piknik Modelarski – był to zlot zrzeszeń i pasjonatów modelarstwa, a także warsztaty rękodzieła z elementami ludowymi – wykonywanie ozdób bożonarodzeniowych – bombki (decoupage).

W ramach Nadwiślańskiej Grupy Działania „E.O.CENOMA” zrealizowano wiele projektów podnoszących poziom życia w gminie. Warto tu przytoczyć część z nich: • Projekt współpracy pod nazwą Bursztynowy Szlak Rowerowy, w ramach którego oznaczono szlak rowerowy; • Projekt „Gmina Szczurowa w barwach czterech pór roku” – wydano album promujący walory turystyczne i kulturowe tej nadwiślańskiej gminy- wartość projektu; • Utworzono, zagospodarowano i wyposażono pole namiotowe w Dołędze; • Projekt współpracy pod nazwą „Konkurs Ekologiczny Eko-Las” – organizacja i przeprowadzenie konkursu oraz wyjazd na zieloną szkołę; • Zrealizowano też szkolenie dla przedsiębiorców i osób chcących rozpocząć działalność gospodarczą z terenu LGD pod nazwą – Zasady przyznawania pomocy finansowej i wyboru projektów przez LGD w kontekście wdrażania LSR dla projektów dotyczących działania ”Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” oraz metodologia pisania wniosku i ekonomicznego planu operacji; • Gmina Szczurowa zrealizowała projekt „Eko-mieszkańcy” obszaru Nadwiślańskiej Grupy Działania „E.O.CENOMA” – były to prelekcje dotyczące ochrony środowiska dla mieszkańców obszaru LGD;

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 13

WYBRANE DZIAŁANIA W SFERZE OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNO-ŚCIEKOWEJ: • Wykonano rozbudowę i modernizację oczyszczalni ścieków w Szczurowej wraz z budową kanalizacji sanitarnej ciśnieniowej z przepompowniami indywidualnymi 170 szt. do których zostali podłączeni mieszkańcy. Koszt inwestycji ok 10 mln złotych; • Wybudowano 10 km magistrali wodociągowej łączącej gminę Szczurowa z nowoczesnym ujęciem wody na Nidzie; • wykonano magistralę wodociągową łączącą miejscowość Uście Solne – Barczków-Dąbrówka Morska- Strzelce Małe – Szczurowa o długości 7 km jako alternatywne połączenie z wodą podawaną z ujęcia w Starym Korczynie. • wykonano kanalizację sanitarną w miejscowości Szczurowa – Włoszyn wraz z przepompownią ścieków; • Rozbudowano i zmodernizowano stację uzdatniania wody w Szczurowej; • Zamontowano kolektory słoneczne na czterech budynkach użyteczności publicznej; • Zutylizowano 350 ton odpadów azbestowych z gospodarstw indywidualnych w ramach gminnego programu usuwania azbestu, przy udziale środków finansowych jako dotacja celowa Starosty Brzeskiego.

WYBRANE PROJEKTY INWESTYCYJNO-BUDOWLANE: • Wyremontowano 150 km nawierzchni asfaltowych, odbudowano 5 mostów, wybudowano chodniki wraz z kanalizacją burzową, wykonano 12 nowych przystanków autobusowych; • Odnowiono i zagospodarowano 15 centrów wsi; • Wyremontowano obiekt Zakładu Gospodarki Komunalnej w Szczurowej; • Przy udziale środków Wspólnoty gruntowej Uścia Solnego i budżetu gminy Szczurowa wyremontowano i uruchomiono Publiczny Ośrodek Zdrowia w Uściu Solnym, • Wyremontowano, wyposażono i uruchomiono Publiczny Ośrodek Zdrowia w Szczurowej wraz z gabinetem rehabilitacji • Rozbudowano remizy OSP w Strzelcach Wielkich, Górce, Niedzieliskach. Wyremontowano remizy we Wrzępii, Dołędze, Pojawiu, Strzelcach Małych, Kwikowie, Uściu Solnym, Zaborowie oraz Woli Przemykowskiej; • Wybudowane zostały również strefy rekreacji dziecięcej poprzez utworzenie 2 kompleksów sportowych w miejscowości Rudy Rysie i Niedzieliska oraz budowę lub doposażenie kolejnych 9 placów zabaw w: Szczurowej, Uściu Solnym, Wrzępii, Rylowej, Kwikowie, Zaborowie, Strzelcach Wielkich, Woli Przemykowskiej, Górce;

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 14

• Ze środków gminy wykonano place zabaw w Rajsku, Rząchowej, Niedzieliskach, Popędzynie; • Zmodernizowano i wyremontowano boiska sportowe w Szczurowej, Rylowej, Woli Przemykowskiej, Pojawiu i Niedzieliskach; • Zmodernizowano obiekt szkoły podstawowej w Woli Przemykowskiej - wykonano nową elewację budynku i zagospodarowano teren należący do szkoły; • Wyremontowano szkoły w Strzelcach Małych, Rudych Rysiach, Uściu Solnym, Zaborowie, Woli Przemykowskiej; • W ramach programu „Radosna Szkoła” wybudowano place zabaw o nawierzchni poliuretanowej w Szczurowej, Strzelcach Wielkich, Woli Przemykowskiej, Zaborowie oraz Uściu Solnym; • Gmina wybudowała nowoczesny kompleks wielofunkcyjnych boisk sportowych „Orlik 2012” w Szczurowej oraz rozbudowała i wyremontowała szatnie z zapleczem sanitarnym dla sportowców; • Wyremontowano obiekt zespołu dworsko – parkowego w Szczurowej (kompleksowo) • Utworzono profesjonalny plac targowy – targowica w Szczurowej; • Wybudowano pełnowymiarową hale sportową w Szczurowej i salę gimnastyczną w Zaborowie; • Wykonano panele fotowoltaiczne w SP Niedzieliska, budynku UG, DL Zaborów, budynek GCKCziS w Szczurowej; • Wyremontowano budynek GCKCziS w Szczurowej; • Rozbudowano i zmodernizowano budynek Urzędu Gminy w Szczurowej (ok. 1 000 000).

• Źródeł finansowania – Projekty, które zostały zapisane w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Szczurowa mają zapewnione finansowanie z różnych źródeł, które wzajemnie się uzupełniają i łączą, w tym EFRR, EFS, FS, środki publiczne. Ponadto projekty zapisane w dokumencie dają również możliwość włączenia środków prywatnych w finansowanie procesów rewitalizacji.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 15

II. Dokumenty strategiczne i planistyczne wyznaczające kierunki rozwoju – powiązanie programu z dokumentami strategicznymi i planistycznymi na poziomie kraju, regionu i gminy

Gminny Program Rewitalizacji dla gminy Szczurowa jest zgodny i spójny z założeniami dokumentów strategicznych i planistycznych na poziomie krajowym, regionalnym i gminnym, odnoszących się do problematyki rewitalizacji. Wykaz powiązań Gminnego Programu Rewitalizacji gminy Szczurowa z innymi dokumentami przedstawia matryca logiczna załączona w poniższych podrozdziałach.

1. Powiązanie celów programu z dokumentami na poziomie kraju

Tabela 1. Powiązanie celów program z dokumentami na poziomie kraju Głównym celem strategii jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski, poszczególnych obywateli i rodzin. 1) Obszar strategiczny - II. Konkurencyjna gospodarka. • II.4. Rozwój kapitału ludzkiego. • II. 4.1. Zwiększanie aktywności zawodowej. • II. 4.2. Poprawa jakości kapitału ludzkiego. 2) Obszar strategiczny - III. Spójność społeczna i terytorialna. • III.1. Integracja społeczna. • III.1.1. Zwiększenie aktywności osób wykluczonych i zagrożonych Strategia Rozwoju wykluczeniem Kraju 2020 społecznym. • III.1.2. Zmniejszenie ubóstwa w grupach najbardziej nim zagrożonych • III.3. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równoważenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych. • III.3.3. Tworzenie warunków dla rozwoju ośrodków regionalnych, subregionalnych i lokalnych oraz wzmacniania potencjału obszarów wiejskich.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 16

Głównym celem jest efektywne wykorzystanie przez regiony specyficznych Krajowa Strategia terytorialnie potencjałów rozwojowych dla osiągania celów rozwoju kraju – Rozwoju wzrostu, zatrudnienia i spójności terytorialnej w horyzoncie długookresowym. Regionalnego 1). Cel 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów. 2010-2020: 2). Cel 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji Regiony, Miasta, obszarów problemowych. Obszary Wiejskie 3). Cel 3. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działań rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie.

Tworzenie estetycznej i uporządkowanej przestrzeni zgodnie z zasadami ładu przestrzennego, respektującą zróżnicowane kulturowo i historycznie tradycje architektoniczne oraz w możliwie jak największym stopniu zachowującą walory Koncepcja naturalnego krajobrazu przyrodniczego. Przestrzennego 1). Cel 2. Poprawa spójności wewnętrznej i terytorialnej, równoważenie Zagospodarowania rozwoju kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie Kraju 2030 warunków dla rozprzestrzeniania się czynników rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewnętrznego wszystkich terytoriów. 2). Cel 4. Kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski.

Głównym celem jest zwiększenie konkurencyjności gospodarki, poprawa spójności społecznej i terytorialnej kraju oraz poprawa efektywności administracji publicznej. 1). Cel Tematyczny 3. Wzmacnianie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego (w odniesieniu do EFRROW), finansowego, Umowa doradczego i szkoleniowego. Partnerstwa 2). Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach. 3). Cel tematyczny 6. Zachowanie i ochrona środowiska naturalnego oraz wspieranie efektywnego gospodarowania zasobami. 4). Cel tematyczny 8. Promowanie trwałego i wysokiej jakości zatrudnienia oraz wsparcie mobilności pracowników. 5). Cel tematyczny 9. Wspieranie włączenia społecznego i walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 17

Głównym celem jest poprawa warunków rozwoju obszarów zdegradowanych Narodowy Plan w wymiarze przestrzennym, społecznym, kulturowym i gospodarczym. Rewitalizacji Realizacji tego celu służyć będzie tworzenie korzystnych warunków dla prowadzenia rewitalizacji w Polsce i położenie nacisku na holistyczne, zintegrowane podejście do prowadzenia takich działań.

Głównym celem jest umożliwienie pełnego wykorzystania potencjału zasobów

ludzkich, poprzez wzrost zatrudnienia i potencjału adaptacyjnego Strategia Rozwoju przedsiębiorstw i ich pracowników, podniesienie poziomu wykształcenia Kapitału Ludzkiego społeczeństwa, zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego oraz wsparcie 2020 dla budowy struktur administracyjnych państwa. 1). Cel 3. Poprawa sytuacji osób i grup zagrożonych wykluczeniem społecznym.

Głównym celem jest wspieranie procesów i inicjatyw, które wzmacniają wolę Strategia Rozwoju działania obywateli na rzecz dobra wspólnego i przyczyniają się do Kapitału wzmocnienia zaufania, jako jednego z podstawowych komponentów życia Społecznego 2020 społecznego, gospodarczego i kulturowego. 1). Cel 4. Rozwój i efektywne wykorzystanie potencjału kulturowego i kreatywnego. Strategia Głównym celem jest pogodzenie wzrostu gospodarczego (zwłaszcza B w obszarze energetyki) z dbałością o środowisko. Energetyczne 1). Cel 1. Zrównoważone gospodarowanie zasobami środowiska. i Środowisko 2). Cel 2. Zapewnienie gospodarce krajowej bezpiecznego i konkurencyjnego perspektywa zaopatrzenia w energię. do 2020 r. 3). Cel 3.Poprawa stanu środowiska.

Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 18

2. Powiązanie celów programu z dokumentami na poziomie regionu/województwa

Tabela 2. Powiązanie dokumentów program z dokumentami na poziomie region/województwa Strategia dla Główny celem jest koordynacja wspólnych przedsięwzięć dotyczących dużego Rozwoju Polski terytorium i ukierunkowanych na wykorzystanie korzyści ze zintegrowanego Południowej w i wielosektorowego podejścia do wspólnych działań strategicznych oraz na rzecz Obszarze inteligentnego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Województw 1). Cel 2. Polska Południowa przestrzenią partnerskiej współpracy na rzecz Małopolskiego i efektywnego wykorzystania możliwości rozwojowych. Śląskiego 2). Cel 3. Polska Południowa miejscem przyciągającym ludzi, podmioty do roku 2020 i inicjatywy wzmacniające potencjały makroregionu.

Głównym celem jest efektywne wykorzystanie potencjałów regionalnej szansy

dla rozwoju gospodarczego oraz wzrost spójności społecznej i przestrzennej

Małopolski w wymiarze regionalnym, krajowym i europejskim.

1). Obszar 1. Gospodarka wiedzy i aktywności.

• 1.4 Rozwój kształcenia zawodowego i wspieranie zatrudnienia (poprawa jakości

i efektywności usług w zakresie planowania i rozwoju kariery zawodowej oraz

wspierania zatrudnienia).

• 1.5 Wzmacnianie i promocja przedsiębiorczości (wzmacnianie potencjału oraz

rozwój sieci instytucji otoczenia biznesu). Strategia 2). Obszar 2. Dziedzictwo i przemysły czasu wolnego. Rozwoju • 2.1 Ochrona małopolskiej przestrzeni kulturowej (kompleksowa rewitalizacja Województwa obszarów zdegradowanych oraz powstrzymanie degradacji wartościowych Małopolskiego krajobrazów kulturowych oraz dewastacji obiektów zabytkowych i ich otoczenia). 2020 • 2.2 Zrównoważony rozwój infrastruktury oraz komercjalizacja usług czasu

wolnego (turystyka aktywna, rekreacyjna oraz turystyka na terenach wiejskich).

• 2.4 Wzmocnienie promocji dziedzictwa regionalnego oraz oferty przemysłów

czasu wolnego (aktywna i skuteczna promocja oraz wsparcie regionalnej oferty

przemysłów czasu wolnego, w szczególności markowych produktów

turystycznych i wydarzeń kulturalnych, w tym artystycznych i twórczych).

4). Obszar 5. Rozwój miast i terenów wiejskich.

• 5.1 Rozwój funkcji lokalnych centrów usług publicznych (poprawa standardu

świadczenia oraz dostępności podstawowych usług publicznych w zakresie

lokalnej infrastruktury społecznej, o charakterze: edukacyjnym, kulturalnym,

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 19

rekreacyjnym i sportowym, zdrowotnym, w szczególności na obszarach o najniższej dostępności do usług publicznych). • 5.2 Rozwój gospodarczy małych i średnich miast oraz terenów wiejskich (aktywizacja gospodarcza terenów wiejskich). • 5.3 Funkcjonalne zarządzanie przestrzenią na poziomie lokalnym (rewitalizacja obszarów zdegradowanych, rozumiana jako podniesienie atrakcyjności przestrzeni publicznych oraz ochronę krajobrazu i ładu przestrzennego na obszarach wiejskich poprzez zachowanie unikalnych form krajobrazu rolniczego). 5). Obszar 6. Bezpieczeństwo ekologiczne, zdrowotne i społeczne. • 6.1 Poprawa bezpieczeństwa ekologicznego oraz wykorzystanie ekologii dla rozwoju Małopolski (Rozwijanie systemu gospodarki odpadami, Ochrona zasobów wodnych, Ochrona i zachowanie środowiska przyrodniczego). Strategia • 6.3 Poprawa bezpieczeństwa społecznego integrująca polityka społeczna Rozwoju (Wdrożenie systemowych form wsparcia na rzecz dzieci zagrożonych Województwa wykluczeniem społecznym oraz przeciwdziałania i zwalczania dysfunkcji Małopolskiego w rodzinie). 2020 6). Obszar 7. Zarządzanie rozwojem województwa. c.d. 7.1 Sprawny system zarządzania strategicznego Województwem (na poziomie lokalnym motywowanie samorządów lokalnych w kierunku zachowania spójności strategii, programów i planów lokalnych ze strategicznymi dokumentami na poziomie regionalnym). 7.2 Kształtowanie i rozwój aktywności obywatelskiej oraz wzmacnianie kapitału społecznego (kształtowanie i wzmacnianie tożsamości regionalnej, w tym wartości rodzinnych, partnerskie współdziałanie z mediami lokalnymi i regionalnymi). 7.4 Budowa i promocja marki Małopolska na arenie krajowej oraz międzynarodowej (sprawny i skuteczny marketing regionalny w wymiarze krajowym i zagranicznym oparty na jednolicie zidentyfikowanej marce Małopolska).

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 20

OBSZAR TEMATYCZNY 2. Głównym celem jest wspieranie polityki rozwoju poszczególnych subregionów

z ukierunkowaniem na wykorzystanie wewnętrznego potencjału i zasobów

terytorialnych, szczególnie istotnym w Małopolsce, która należy do grupy Subregionalny województw o jednym z najwyższych poziomów wewnątrzregionalnych Program dysproporcji. Rozwoju 1). Obszar tematyczny 2. Rozwój potencjału gospodarczego subregionu na lata tarnowskiego. 2014-2020 • 2.1. Poprawa warunków dla rozwoju gospodarczego subregionu (strefy dla Strategii aktywności gospodarczej, rozwój oferty inwestycyjnej). Rozwoju • 2.2. Poprawa warunków dla rozwoju przemysłów czasu wolnego w subregionie Województwa (zachowanie i udostępnienie obiektów dziedzictwa kulturowego, organizacja Małopolskiego imprez kulturalnych, turystyka kulturowa oraz aktywna i rekreacyjna). na lata • 2.4. Rozwój infrastruktury ochrony środowiska o zasięgu ponadlokalnym 2011-2020 (odnawialne źródła energii, gospodarka odpadami, ochrona powietrza). • 2.5. Rozwój systemów zarządzania z wykorzystaniem technologii teleinformatycznych o zasięgu ponadlokalnym, udostępniających e-usługi publiczne / mobilne usługi dla ludności.

Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 21

3. Powiązanie celów programu z dokumentami na poziomie powiatu i gminy

Tabela 3. Powiązanie celów program z dokumentami na poziomie powiatu i gminy OBSZAR TEMATYCZNY 2. 1). Pole strategiczne 1 – Przestrzeń, infrastruktura i środowisko (celem głównym jest ciągłe podnoszenie jakości bazy infrastrukturalnej oraz wdrażanie nowych technologii w infrastrukturze dla zwiększenia spójności terytorialnej oraz konkurencyjności regionu, bezpieczeństwa oraz wykorzystania potencjału endogenicznego powiatu). • pole operacyjne 1.1 – Gospodarka niskoemisyjna oraz produkcja i dystrybucja energii odnawialnej. Strategia Rozwoju • pole operacyjne 1.5 – Atrakcyjna infrastruktura turystyczno-rekreacyjna. Powiatu • pole operacyjne 1.6 – Wysoki poziom bezpieczeństwa publicznego. Brzeskiego 2). Pole strategiczne 2 – Kapitał Ludzki (celem głównym jest zapewnienie na lata warunków do harmonijnego i wszechstronnego rozwoju mieszkańców). 2014 – 2020 • pole operacyjne 2.2 – Uelastycznienie zasobów rynku pracy. • pole operacyjne 2.4 – Rozwój kultury oraz zagospodarowanie czasu wolnego. 3). Pole strategiczne 3 – Przedsiębiorczość i kooperacja (celem głównym jest budowanie silnych struktur współpracy między podmiotami należącymi do wszystkich sektorów oraz wzrost kompetencji instytucji samorządu powiatowego). • pole operacyjne 3.1 – Kreatywna przedsiębiorczość i współpraca międzysektorowa. Strategia rozwoju Gminy Szczurowa kładzie nacisk na zrównoważony rozwój gminy. Ma on prowadzić do poprawy jakości życia mieszkańców i zbudowania trwałych podstaw ekonomicznych. Sformułowano w niej też wyzwania rozwojowe przed jakimi stoi gmina, a są to między innymi: wykorzystanie Strategia potencjału rozwojowego obszarów wiejskich oraz inicjowanie aktywności Gminy Szczurowa mieszkańców. Zwrócono uwagę na wzmocnienie pozycji gospodarczej gminy na lata Szczurowa, w tym turystyczno-rekreacyjnej. Gmina jest ważnym centrum usług 2015 – 2022 publicznych w powiecie brzeskim i powinna zadbać o utrzymanie status quo. Określone zostały cztery podstawowe cele strategiczne. 1) Podniesienie poziomu lokalnej przedsiębiorczości oraz atrakcyjności inwestycyjnej gminy Szczurowa: • Aktualizacja studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 22

przestrzennego gminy oraz planów zagospodarowania przestrzennego z uwzględnieniem potencjalnych stref przemysłowo-gospodarczych, • Współpraca z Instytucjami Otoczenia Biznesu (IOB) w zakresie poszerzania oferty szkoleń, informacji i doradztwa dla lokalnych przedsiębiorców – nowa perspektywa finansowa UE 2014-2020, • Zwiększenie zakresu i poziomu doradztwa w szkołach gimnazjalnych , dotyczącego efektywnego przygotowania młodzieży do kariery zawodowej ( właściwe wybory dalszej ścieżki edukacji), • Współpraca międzygminna w zakresie optymalnego skomunikowania lokalnej sieci drogowej z autostradą A4 oraz drogami krajowymi i wojewódzkimi, • Opracowanie systemu promocji gospodarczej gminy – analiza możliwych metod, narzędzi promocyjnych, 2) Zachowanie lokalnych tradycji rolniczych i włączenie ich w obieg gospodarczy • Propagowanie innowacyjnych rozwiązań w produkcji rolnej oraz nowoczesnych metod upraw i hodowli, Strategia • Wspieranie rozwoju ekologicznego rolnictwa oraz marketingu produktów Gminy Szczurowa lokalnych, na lata • Rozwój małej architektury turystycznej na terenie gminy, 2015 – 2022 • Kontynuowanie działań z zakresu odnowy przestrzeni publicznej w centrach c.d. miejscowości wiejskich na terenie gminy, 3) Doskonalenie jakości usług publicznych oraz wzmocnienie kapitału społecznego. • Utrzymywanie efektywnej siatki placówek oświatowych, • Rozszerzenie oferty zagospodarowania czasu wolnego dzieci i młodzieży, • Promocja postaw ekologicznych, • Rozbudowa systemu kanalizacyjnego, • Rozwój edukacji społecznej w zakresie identyfikacji i reagowania na problemy społeczne oraz sposobów ich rozwiązywania, • Doposażenie ochotniczych straży pożarnych w sprzęt gaśniczy i ratowniczy, 4) Nowoczesne zarządzanie publiczne oraz współpraca samorządowa. • Realizacja zadań w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, • Cyfryzacja, rozbudowa i udostępnianie informacji na zintegrowanej platformie cyfrowej.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 23

Głównym celem Studium Uwarunkowań i kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Szczurowa jest ochrona i odpowiednie wykorzystanie istniejących zasobów środowiska i walorów gminy. Zawarte tu zostały istotne zagadnienia dotyczące demografii, struktury własności gruntów, problemy związane ze stanem środowiska naturalnego i kulturowego, przepisów prawnych oraz sytuacji gospodarczej gminy. W dokumencie podsumowano istniejący stan, sformułowano zasady a także określono kierunki rozwoju funkcjonalno-przestrzennego. Są to między innymi: 1. 1. Zmiany w zagospodarowaniu jednostek administracyjnych: - ustalenia dla poszczególnych miejscowości, - kierunkowe-podstawowe i dopuszczalne przeznaczenie terenów w strefach funkcjonalnych, Studium - planowane wskaźniki wykorzystania terenów, U - ustalenia Studium w zakresie szczególnych warunków zagospodarowania i Kierunków terenów. Zagospodarowania 2. Zasady ochrony środowiska naturalnego: Przestrzennego - ochrona i kształtowanie środowiska naturalnego i krajobrazu wg programów Gminy Szczurowa regionalnych i lokalnych, - ograniczenie negatywnego odziaływania eksploatacji kopalin na środowisko,

- ochrona wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza atmosferycznego

oraz złóż surowców mineralnych,

- ochrona gruntów rolnych i leśnych.

3. Środowisko kulturowe – prawne formy ochrony zasobów i krajobrazu

kulturowego:

- ochrona krajobrazu kulturowego,

- ochrona obiektów i obszarów zabytkowych wpisanych do rejestru i ewidencji

zabytków prowadzonych przez Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora

Zabytków.

4. Zagospodarowanie rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej:

- podstawowe cele i kierunki zagospodarowania w obrębie rolniczej przestrzeni

produkcyjnej,

- podstawowe cele i kierunki zagospodarowania w obrębie leśnej przestrzeni

produkcyjnej.

5. Rozwój społeczno-gospodarczy:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 24

- kierunki rozwoju demograficznego, - prognoza zmian jakości życia mieszkańców, - prognoza rynku pracy, - rozwój budownictwa mieszkaniowego. 6. Rozwój komunikacji: - cele i kierunki rozwoju komunikacji, - cele i kierunki rozwoju transportu lotniczego (Strzelce Małe) i wodnego, Studium - wytyczne do planów miejscowych. 7. Rozwój infrastruktura techniczna: i Kierunków - kierunki rozwoju systemów elektroenergetycznych i łączności publicznej, Zagospodarowania - rozwój sieci: gazowej, ciepłowniczej i wodociągowej, Przestrzennego - kierunki rozwoju gospodarki ściekami i odpadami, Gminy Szczurowa - uregulowanie stosunków wodnych. c.d. 8. Ochrona przed zagrożeniami środowiskowymi: - systemy ochrony, - ochrona cywilna, - ochrona przed zagrożeniami antropogenicznymi i naturalnymi. 9. Kierunki realizacji przdsięwzięć publicznych: - gospodarowanie mieniem komunalnym, - realizacja przedsięwzięć publicznych, - obszary, dla których spoządzenie planów miejscowych jest obowiązkowe lub pożądane z uwagi na uwarunkowania. Program Ochrony Środowiska Gminy Szczurowa jest dokument będący narzędziem realizacji polityki ekologicznej. Głównym jego celem jest dążenie do zrównoważonego rozwoju gminy w oparciu o zasady ochrony przyrody. Uwzględnia: Program Ochrony • cele ekologiczne, Środowiska • priorytety ekologiczne, Gminy • harmonogram i rodzaj działań proekologicznych, Szczurowa • środki niezbędne do osiągnięcia celów. na lata Szczegółowo reguluje: 2016-2019 • gospodarkę odpadami, • ochronę przyrody, • wycinkę i usuwanie drzew,

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 25

• decyzja środowiskowe. Celem programu jest ochrona mieszkańców, ze szczególnym uwzględnieniem Gminny Program młodego pokolenia, przed używaniem narkotyków i alkoholu oraz zbudowanie Profilaktyki wsparcia dla podejmowanych przez gminę Szczurowa działań na rzecz zdrowia. i Rozwiązywania Duży nacisk w dokumencie kładzie się też na zminimalizowanie problemów Problemów związanych ze zjawiskiem narkomanii i nadużywania alkoholu. Alkoholowych Główne zadania programu to: Oraz 1. 1. Zwiększenie dostępności do pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla Przeciwdziałania osób uzależnionych od alkoholu, narkotyków i osób zagrożonych Narkomanii uzależnieniami. 2. 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkomania pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzine. 3. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności dla dzieci i młodzieży. 4. 4. Podejmowanie działań zmierzających do ograniczenia spożycia alkoholu i używania narkotyków. 5. 5. Wspieranie działalności instytucji, organizacji pozarządowych stowarzyszeń i osób fiycznych służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych.

Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 26

III.Delimitacja obszaru zdegradowanego i rewitalizacji

W celu wyznaczenia obszaru zdegradowanego, a następnie obszaru rewitalizacji opracowano metodologię bazującą na obiektywnych i weryfikowalnych wskaźnikach, która posłużyła do analizy gminy w pięciu aspektach: społecznym, gospodarczym, środowiskowym, technicznym i funkcjonalno- przestrzennym. Poniżej znajduje się szczegółowy opis zastosowanego podejścia metodologicznego. Podejście to jest dostosowane do specyfiki gminy i jej wewnętrznych uwarunkowań. Opis podejścia podzielono na etapy, w oparciu o które przeprowadzono delimitację obszaru zdegradowanego i rewitalizacji.

Etap 1. Wybór jednostek analitycznych

Etapem początkowym delimitacji był wybór jednostek na terenie gminy, które zostaną wykorzystane do późniejszych analiz. Zdecydowano, że analiza zostanie przeprowadzona w podziale na jednostki referencyjne, którymi są sołectwa w gminie Szczurowa. Podział ten odzwierciedla obecna strukturę gminy, pozwalając przy tym na analizę jej wewnętrznego zróżnicowania. Łącznie wyznaczono 21 jednostek referencyjnych, które zostały zestawione w tabeli poniżej:

Tabela 4. Charakterystyka wydzielonych jednostek urbanistycznych gminy Szczurowa.

Jednostka urbanistyczna Liczba ludności / Odsetek Powierzchnia [ha] / Procent ludności gminy powierzchni gminy Lp. Nazwa

1 BARCZKÓW 125 / 1,29% 212,99 ha / 1,57%

2 DĄBRÓWKA MORSKA 161 / 1,66% 379,04 ha / 2,80%

3 DOŁĘGA 445 / 4,59% 781,20 ha / 5,78%

4 GÓRKA 417 / 4,30% 710,77 ha / 5,26%

5 KOPACZE WIELKIE 89 / 0,91% 212,43 ha / 1,57%

6 KSIĘŻE KOPACZE 43 / 0,44% 64,68 ha / 0,47%

7 KWIKÓW 237 / 2,44% 312,77 ha / 2,31%

8 NIEDZIELISKA 791 / 8,16% 1147,43 ha / 8,50%

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 27

9 447 / 4,16% 712,51 ha / 5,27%

10 POPĘDZYNA 39 / 0,40% 262,94 ha / 1,94%

11 RAJSKO 202 / 2,08% 254,03 ha / 1,88%

12 RUDY-RYSIE 700 / 7,22% 348,03 ha / 2,57%

13 311 / 3,21% 254,53 ha / 1,88%

14 RZĄCHOWA 83 / 0,85% 223,11 ha / 1,65%

15 STRZELCE MAŁE 493 / 5,08% 563,66 ha / 4,17%

16 STRZELCE WIELKIE 819 / 8,45% 1708,19 ha / 12,65%

17 SZCZUROWA 1671 / 17,24% 1703,56 ha / 12,62%

18 UŚCIE SOLNE 841 / 8,68% 1038,48 ha / 7,69%

19 740 / 7,63% 1017,44 ha / 7,53%

20 WRZĘPIA 475 / 4,90% 730,51 ha / 5,41%

21 ZABORÓW 559 / 5,77% 857,70 ha / 6,35%

Źródło: opracowanie własne na podstawie danych UG Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 28

Mapa 1. Podział gminy na jednostki referencyjne

Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 29

Etap 2. Ustalenie zakresu wykorzystanych danych

Kolejny etap polegał na ustalenia zakresu danych, które w sposób rzetelny i obiektywny posłużą do analizy wewnątrzgminnego zróżnicowania gminy. Do opracowania wskaźników zastosowanych do analizy wykorzystano dane pochodzące m.in. z Urzędu Gminy Szczurowa i jednostek organizacyjnych, tj. Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej, szkół podstawowych, Posterunku Policji w Szczurowej, Powiatowego Urzędu Pracy, a także dostępne statystyki publiczne. Z uwagi na fakt, iż proces rewitalizacji ma służyć przede wszystkim wyprowadzeniu ze stanu kryzysowego, to właśnie kwestie społeczne miały kluczowe znaczenie dla wyznaczenia obszaru, na którym będzie przeprowadzona rewitalizacja. Do analizy wewnętrznego zróżnicowania gminy w sferze społecznej wykorzystano zatem wskaźniki obrazujące negatywne zjawiska społeczne, takie jak: bezrobocie, ubóstwo, niski poziom bezpieczeństwa, przestępczość, niski poziom uczestnictwa w życiu społecznym czy problemy demograficzne. W sferze gospodarczej wykorzystano informacje dotyczące poziomu przedsiębiorczości mieszkańców, natomiast sfera środowiskowa została przeanalizowana pod kątem problemów związanych z przekroczeniem standardów jakości środowiska (takich jak m.in. zanieczyszczenie powietrza). Do analizy gminy w sferze technicznej, wykorzystano dane dotyczące niefunkcjonowania rozwiązań technicznych umożliwiających efektywne korzystanie z obiektów budowlanych. Sfera funkcjonalno-przestrzenna została przeanalizowana pod kątem dostępności i jakości infrastruktury technicznej i społecznej, a także niedoboru lub niskiej jakości terenów publicznych. W tabeli poniżej zestawiono wszystkie wykorzystane wskaźniki w podziale na sferę społeczną, gospodarczą, techniczną, przestrzenno-funkcjonalną oraz środowiskową, uwzględniając przy tym źródło danych, okres analizy i określenie problemu/zjawiska, które dany wskaźnik obrazuje.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 30

Tabela 5. Wykaz wskaźników wykorzystanych do analizy

Okres L.p. Nazwa wskaźnika Problem, który opisuje wskaźnik Źródło danych analizy Sfera społeczna Udział bezrobotnych Powiatowy Urząd 1. zarejestrowanych w liczbie ludności Bezrobocie 2016 Pracy w wieku produkcyjnym Udział bezrobotnych kobiet w Powiatowy Urząd 2. liczbie kobiet w wieku Bezrobocie 2016 Pracy produkcyjnym Udział osób długotrwale Powiatowy Urząd 3. bezrobotnych w stosunku do ogółu Bezrobocie 2016 Pracy bezrobotnych Udział osób w wieku 55+ Powiatowy Urząd 4. bezrobotnych w stosunku do ogółu Bezrobocie 2016 Pracy bezrobotnych Ogólna liczba przestępstw i 5. Poziom bezpieczeństwa/przestępczość Komenda Policji 2016 wykroczeń na każde 100 osób

Liczba nietrzeźwych kierowców na Niski poziom 6. Komenda Policji 2016 100 mieszkańców bezpieczeństwa/przestępczość

Liczba kradzieże na 100 7. Poziom bezpieczeństwa/przestępczość Komenda Policji 2016 mieszkańców Odsetek gospodarstw 8. Ubóstwo GOPS 2016 otrzymujących zasiłki okresowe Udział osób korzystających ze 9. Ubóstwo GOPS 2016 środowiskowej pomocy społecznej

Frekwencja wyborcza w wyborach Niewystarczający poziom uczestnictwa w 10. PKW 2016 parlamentarnych 2015 życiu publicznym

Odsetek ludności w wieku 11. Starzenie się społeczeństwa Urząd Gminy 2016 poprodukcyjnym Poziom edukacji - Wyniki Niski poziom edukacji lub kapitału 12. Urząd Gminy 2016 sprawdzianu po 6 klasie społecznego Odsetek uczniów korzystających z Niski poziom edukacji lub kapitału 13. zajęć wyrównawczych i pomocy Urząd Gminy 2016 społecznego psychologiczno pedagogicznej Liczba fundacji stowarzyszeń i organizacji posiadających Niewystarczający poziom uczestnictwa w 14. Urząd Gminy 2016 osobowość prawną w przeliczeniu życiu publicznym na liczbę mieszkańców Sfera gospodarcza Liczba podmiotów gospodarczych CEiDG/Urząd 15. Niski poziom przedsiębiorczości 2016 na 100 mieszkańców Gminy Sfera środowiskowa Urząd Gminy/Małopolska Przekroczenie standardów jakości 16. Stan jakości powietrza Infrastruktura 2016 środowiska Informacji Przestrzennej Urząd 17. Stan jakości wód Przekroczenie standardów jakości 2016 Gminy/Małopolska |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 31

środowiska Infrastruktura Informacji Przestrzennej Urząd Gminy/Małopolska Przekroczenie standardów jakości 18. Stan jakości gleb Infrastruktura 2016 środowiska Informacji Przestrzennej Sfera techniczna Odsetek obiektów infrastruktury Niefunkcjonowanie rozwiązań technicznych 19. publicznej w złym stanie umożliwiających efektywne korzystanie z Urząd Gminy 2016 technicznym obiektów budowlanych Natężenie obiektów budowlanych wymagających szczególnych działań rewitalizacyjnych i ochrony 20. Liczba zabytków na 100 ha Urząd Gminy 2016 substancji/Konieczność zwiększenia nakładów finansowych na utrzymanie stanu technicznego obiektów. Odsetek dróg o nawierzchni Niewystarczające wyposażenie w 21. bitumicznej wymagających Urząd Gminy 2016 infrastrukturę techniczną. remontu Sfera funkcjonalno-przestrzenna

Odsetek przyłączy wodociągowych Niewystarczające wyposażenie w 22. Urząd Gminy 2016 w stosunku do ilości gospodarstw infrastrukturę techniczną.

Odsetek terenów rekreacyjnych w 23. Niska dostępność do infrastruktury Urząd Gminy 2016 ogólnej powierzchni Odsetek gruntów leśnych i 24. Niska dostępność do infrastruktury Urząd Gminy 2016 zadrzewień w ogólnej powierzchni Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 32

Etap 3. Diagnoza zjawisk społecznych, gospodarczych, technicznych, środowiskowych i funkcjonalno-przestrzennych

W ramach tego etapu przeprowadzono szczegółową diagnozę zjawisk w sferze społecznej i w pozostałych sferach występujących na terenie gminy Szczurowa. Analiza ta została przeprowadzona w podziale na wybrane jednostki referencyjne z uwzględnieniem wskaźników opisujących negatywne zjawiska społeczne, techniczne, środowiskowe, gospodarcze i funkcjonalno-przestrzenne.

3.1. Analiza sfery społecznej

Diagnoza mierników na poziomie gminy kreśli obraz wielu problemów społecznych, z którymi boryka się miejscowy samorząd. Do oceny wydzielonych jednostek urbanistycznych w przedmiotowej sferze społecznej wykorzystano dane pochodzące z wielu instytucji na terenie gminy.

Pierwszym analizowanym problemem była kwestia bezrobocia. Wybrano tutaj wskaźniki mówiące o problemie bezrobocia ogółem, a także bezrobocia dotyczącego grup wrażliwych na rynku pracy (wskazanych przez ekspertów, jako kluczowe w gminie Szczurowa), takich jak: kobiety, osoby długotrwale bezrobotne oraz osoby starsze.

Dane dotyczące udziału bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym wskazują na największy odsetek w jednostkach o numerach: 16 (Księże Kopacze), 10 (Rudy-Rysie), 3 (Popędzyna), 21 (Dołęga), 15 (Kwików), 4 (Barczków), 12 (Szczurowa), 20 (Pojawie), 18 (Wola Przemykowska) oraz 13 (Rząchowa). Są to jednostki, w których liczba zarejestrowanych bezrobotnych w wieku produkcyjnym jest większa od średniej wartości przyjętej dla gminy, wynoszącej 6,0%. Natomiast jednostki, które mają wartość niższą od wymienionej średniej dla gminy to: 11 (Rylowa), 7 (Strzelce Wielkie), 1 (Wrzępia), 2 (Uście Solne), 19 (Zaborów), 8 (Rajsko), 17 (Kopacze Wielkie), 14 (Górka), 5 (Dąbrówka Morska), 6 (Strzelce Małe) i 9 (Niedzieliska).

Udział zarejestrowanych bezrobotnych kobiet w liczbie kobiet w wieku produkcyjnym przedstawia ryc.2. Według przedstawionych wartości największy procent miernika powyżej średniej gminy, który ma wartość 5,9%, utrzymuje się w jednostkach: 16 (Księże Kopacze), 17 (Kopacze Wielkie), 21 (Dołęga), 6 (Strzelce Małe), 20 (Pojawie), 18 (Wola Przemykowska), 12 (Szczurowa), 15 (Kwików), 5 (Dąbrówka Morska), 14 (Górka), 9 (Niedzieliska). Jednostki wymienione kolejno: 3 (Popędzyna), 11 (Rylowa), 1 (Wrzępia), 7 (Strzelce Wielkie), 2 (Uście Solne), 8 (Rajsko), 19 (Zaborów), 13 (Rząchowa), 4 (Barczków) oraz 10 (Rudy-Rysie) mają wartości poniżej średniej gminy dla tego |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 33 miernika. Jednostka o numerze 3 ma wartość 0%.

Miernik o nazwie udział osób długotrwale bezrobotnych w stosunku do ogółu bezrobotnych przedstawiono w stosunku do średniej wartości dla gminy wynoszącej 55%. Powyżej wymienionego wskaźnika są jednostki: 3 (Popędzyna), 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska), 2 (Uście Solne), 13 (Rząchowa), 15 (Kwików) i 9 (Niedzieliska), 16 (Księże Kopacze), 6 (Strzelce Małe), 18 (Wola Przemykowska), 7 (Strzelce Wielkie). Jednostki poniżej progu średniej wartości gminy to: 11 (Rylowa), 1 (Wrzępia), 14 (Górka), 8 (Rajsko), 19 (Zaborów), 17 (Kopacze Wielkie), 21 (Dołęga), 10 (Rudy-Rysie) oraz 12 (Szczurowa). W jednostce urbanistycznej o numerze 11 występuje wskaźnik 0%.

Jak wynika z przeprowadzonych wywiadów pogłębionych z ekspertami problemy na rynku pracy mają również osoby w wieku 55 lat i więcej, które są mniej mobilne na rynku pracy. W związku z tym także ten wskaźnik został poddany analizie. Średnio w gminie wskazana grupa wiekowa stanowi 12,0% wszystkich osób bezrobotnych, jednak są też takie miejscowości, gdzie liczba ta wzrasta nawet do 30%. Wśród jednostek, dla których liczba osób bezrobotnych w wieku 55+ jest wyższa od średniej dla gminy znalazły się: jednostka 2 (Uście Solne), 4 (Barczków), 7 (Strzelce Wielkie), 8 (Rajsko), 10 (Rusy- Rysie), 12 (Szczurowa), 15 (Kwików), 16 (Księże Kopacze), 18 (Wola Przemkowska) oraz 21 (Dołęga).

Kolejnym problemem, który został poddany analizie było bezpieczeństwo. W ramach tej kwestii posłużono się czterema wskaźnikami: ogólna liczba przestępstw i wykroczeń na każde 100 osób, liczba kradzieży na 100 mieszkańców oraz liczba zatrzymanych nietrzeźwych kierowców w przeliczeniu na 100 mieszkańców.

W ocenie ogólnej liczby przestępstw i wykroczeń na każde 100 osób (Ryc. 13), gdzie średnia wartość dla gminy wynosi 1,5, wartości większe od tej średniej są w jednostkach: 4 (Barczków), 12 (Szczurowa), 14 (Górka), 17 (Kopacze Wielkie), 16 (Księże Kopacze), 15 (Kwików), 19 (Zaborów), 21 (Dołęga). Z kolei jednostki posiadające wartości niższe od średniej gminy to: 8 (Rajsko), 10 (Rudy- Rysie), 11 (Rylowa), 13 (Rząchowa), 6 (Strzelce Małe), 7 (Strzelce Wielkie), 2 (Uście Solne), 18 (Wola Przemykowska), 5 (Dąbrówka Morska), 9 (Niedzieliska) oraz 1 (Wrzępia). Jednostka nr 3 (Popędzyna) ma w tym mierniku wartość 0,0%.

W przypadku wskaźnika dotyczącego liczby nietrzeźwych kierowców (średnia wartość dla gminy 0,4) to najwyższą jego wartość (2,3) osiągnęła jednostka 16 (Księże Kopacze), jednak należy zauważyć, iż jest to jedna z miejscowości o najmniejszej liczbie mieszkańców (jedynie 43 osoby). Powyżej średniej dla gminy znalazły się również jednostki 4 (Barycze),10 (Rudy-Rysie), 12 (Szczurowa), 16 (Księża Wielkie) i 19 (Zaborów). Najwięcej kradzieży w przeliczeniu na liczbę mieszkańców także odnotowano w miejscowości Księże Kopacze (2,3), jednak znów jest to związane z niewielką liczbą mieszkańców |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 34 miejscowości.

Kolejną kwestią, która została wzięta pod uwagę przy prowadzonej analizie był problem związany z ubóstwem. W celu wskazania tego problemu zastosowano wskaźniki korzystania ze świadczeń środowiskowej pomocy społecznej i były to: Udział osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej oraz Odsetek gospodarstw otrzymujących zasiłki okresowe.

Udział osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem wynosi średnio dla gminy 10%. Powyżej średniej znajdują się jednostki: 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska), 17 (Kopacze Wielkie), 15 (Kwików), 3 (Popędzyna), 7 (Strzelce Wielkie), 18 (Wola Przemykowska), 1 (Wrzępia), 19 (Zaborów). Jednostką, gdzie nie ma ani jednego gospodarstwa korzystającego z tej formy pomocy jest 13 (Rząchowa), a jednostki poniżej średniej to: 21 (Dołęga), 16 (Księże Kopacze), 9 (Niedzieliska), 20 (Pojawie), 8 (Rajsko), 10 (Rudy-Rysie), 11 (Rylowa), 6 (Strzelce Małe), 12 (Szczurowa), 2 (Uście Solne).

Ze świadczeń okresowych średnio najczęściej korzystają mieszkańcy miejscowości Kwików (8,2%). Powyżej średniej dla Szczurowej, wynoszącej 1,5%, plasują się także jednostki: 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska), 21 (Dołęga), 14 (Górka), 20 (Pojawie), 10 (Rudy-Rysie), 18 (Wola Przemykowska), 19 (Zaborów). Jednostki poniżej średniej to: 9 (Niedzieliska), 11 (Rylowa), 6 (Strzelce Małe), 7 (Strzelce Wielkie), 12 (Szczurowa), 1 (Wrzępia). Jednostki, w których nie ma gospodarstw korzystających z okresowych zasiłków to: 17 (Kopacze Wielkie),16 (Księże Kopacze), 3 (Popędzyna), 8 (Rajsko), 13 (Rząchowa) oraz 2 (Uście Solne).

Frekwencja wyborcza w wyborach parlamentarnych w 2015 roku w Szczurowej wyniosła 41,8% (Ryc.6). Gmina została podzielona na jedenaście obwodów wyborczych. Powyżej średniej są następujące jednostki: 5 (Dąbrówka Morska), 21 (Dołęga), 17 (Kopacze Wielkie), 16 (Księże Kopacze), 3 (Popędzyna), 8 (Rajsko), 10(Rudy-Rysie), 13 (Rząchowa), 6 (Strzelce Małe), 12 (Szczurowa), 2 (Uście Solne), 18 (Wola Przemykowska), 19 (Zaborów). Jednostki, gdzie frekwencja była niższa od średniej to: 4 (Barczków), 14 (Górka), 15 (Kwików), 9 (Niedzieliska), 20 (Pojawie), 11 (Rylowa), 7 (Strzelce Wielkie), 1 (Wrzępia).

Wyniki sprawdzianu po klasie szóstej szkoły podstawowej w gminie wynoszą średnio 24,8. Najwyższy wynik uzyskali uczniowie z jednostki 4 (Barczków) – 32,5. Powyżej średniej znaleźli się też uczniowie mieszkający w: 5 (Dąbrówka Morska), 9 (Niedzieliska), 3 (Popędzyna), 8 (Rajsko), 10 (Rudy-Rysie), 11 (Rylowa), 6 (Strzelce Małe), 12 (Szczurowa), 13 (Rząchowa), 2 (Uście Solne). Miejscowości, które uplasowały się poniżej tego wskaźnika to: 21 (Dołęga), 14 (Górka), 15 (Kwików), 20 (Pojawie), 7 (Strzelce Wielkie), 18 (Wola Przemykowska), 1 (Wrzępia). Najniższy wynik osiągnięto w jednostkach |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 35

19 (Zaborów), 17 (Kopacze Wielkie), 16 (Księże Kopacze).

Kolejnym problemem, który uznano za kluczowy w kontekście analizy sfery społecznej były dzieci potrzebujące pomocy psychologiczno - pedagogicznej. Po rozmowach z ekspertami wywnioskowano, iż istnieje duży odsetek dzieci, którzy potrzebują tego typu pomocy i poradnictwa, jednak większość z nich jest już objętych opieką szkolną. W związku z tym postanowiono zastosować wskaźnik ukazujący liczbę dzieci, która z rzeczonej pomocy korzysta, aby ukazać skalę problemu. Dane przedstawiające odsetek uczniów korzystających z zajęć wyrównawczych i pomocy psychologiczno-pedagogicznej wskazują na średnią wartość dla gminy, która wynosi 24,5%. Jednostki utrzymujące poziom powyżej tej średniej to: 1 (Wrzępia), 2 (Uście Solne), 5 (Dąbrówka Morska), 6 (Strzelce Małe), 7 (Strzelce Wielkie), 9 (Niedzieliska), 10 (Rudy-Rysie), 11 (Rylowa), 12 (Szczurowa), 14 (Górka) oraz 18 (Wola Przemykowska). Do analizowanych jednostek posiadających wartości poniżej wymienionej średniej gminy należą: 3 (Popędzyna), 4 (Barczków), 8 (Rajsko), 13 (Rząchowa), 15 (Kwików), 16 (Księże Kopacze), 17 (Kopacze Wielkie), 19 (Zaborów), 20 (Pojawie) oraz 21 (Dołęga).

Liczba działających na terenie gminy fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych posiadających osobowość prawną jest niewielka i wynosi średnio 0,2 na 100 mieszkańców. Jednostki, w których wskaźnik przyjął wartości wyższe niż średnio w gminie to: 7 (Strzelce Wielkie), 8 (Rajsko), 9 (Niedzieliska), 11 (Rylowa), 12 (Szczurowa), 15 (Kwików), 18 (Wola Przemykowska), 20 (Pojawie), 21 (Dołęga). W pozostałych jednostkach liczba stowarzyszeń i organizacji jest niższa lub równa w stosunku do średniej dla gminy.

Poniżej przedstawiono mapy, obrazujące niektóre użyte do analizy wskaźniki.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 36

Rycina 1. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 37

Rycina 2. Udział zarejestrowanych bezrobotnych kobiet w liczbie kobiet w wieku produkcyjnym

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 38

Rycina 3. Udział osób długotrwale bezrobotnych w stosunku do ogółu bezrobotnych

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 39

Rycina 4. Ogólna liczba przestępstw i wykroczeń na każde 100 osób

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 40

Rycina 5. Udział osób korzystających ze środowiskowej pomocy społecznej w ludności ogółem

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 41

Rycina 6. Frekwencja wyborcza w wyborach parlamentarnych 2015

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 42

Rycina 7. Odsetek uczniów korzystających z zajęć wyrównawczych i pomocy psychologiczno- pedagogicznej

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 43

Rycina 8. Liczba fundacji, stowarzyszeń i organizacji społecznych posiadających osobowość prawną

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 44

Tabela 6. Analiza mierników w wybranych jednostkach urbanistycznych w sferze społecznej

Sfera społeczna

liczbie kobiet w liczbie

awną w przeliczeniu w przeliczeniu awną

Wyniki sprawdzianu po 6 sprawdzianu Wyniki

-

nietrzeźwych kierowców na 100 100 kierowców na nietrzeźwych

Numer jednostki [%] ludności poprodukcyjnym w wieku dsetek

Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie w liczbie zarejestrowanych bezrobotnych Udział [%] w wieku produkcyjnym ludności w kobiet bezrobotnych Udział [%] produkcyjnym wieku w bezrobotnych osób Udział długotrwale [%] do ogółu bezrobotnych stosunku w bezrobotnych 55+ osób Udział w wieku [%] do ogółu bezrobotnych stosunku wykroczeń i każde przestępstw na liczba Ogólna osób 100 Liczba mieszkańców mieszkańców 100 na Liczbakradzieże otrzymujących zasiłki gospodarstw Odsetek [%] okresowe osób Udział korzystających środowiskowej ze pomocy[%] społecznej wyborcza w wyborach Frekwencja [%] 2015 parlamentarnych O Poziom edukacji klasie zzajęć uczniów korzystających Odsetek psychologiczno wyrównawczychpomocy i [%] pedagogicznej organizacji i stowarzyszeń Liczbafundacji osobowość posiadających pr mieszkańców 100 każde na 1 - Wrzępia 3,3 2,6 30,0 10,0 0,4 0,0 0,0 1,5 16,0 39,6 12,4 22,1 31,0 0,2 2 - Uście Solne 3,6 3,7 80,0 30,0 0,8 0,2 0,0 0,0 7,1 51,8 15,7 27,0 92,0 0,2 3 - Popędzyna 8,0 0,0 100,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 10,3 53,3 12,8 30,0 4,0 0,0 4 - Barczków 6,8 5,7 80,0 20,0 2,4 0,8 0,0 2,9 16,8 26,4 15,2 32,5 4,0 0,0

5 - Dąbrówka Morska 5,0 6,1 80,0 0,0 0,6 0,0 0,0 2,2 13,7 47,2 16,1 27,5 27,5 0,0 6 - Strzelce Małe 5,4 7,7 55,6 0,0 1,2 0,0 0,4 0,7 9,5 49,7 14,8 29,2 26,0 0,2 7 - Strzelce Wielkie 2,9 2,9 56,2 29,0 0,6 0,0 0,1 0,9 12,9 24,5 14,0 21,7 31,0 0,4 8 - Rajsko 4,3 4,3 33,3 33,3 0,5 0,0 0,0 0,0 7,4 47,9 11,9 27,2 18,0 0,5

9 - Niedzieliska 5,6 5,9 63,3 6,7 0,7 0,3 0,0 0,5 6,3 40,2 15,4 29,3 35,0 0,4 10 - Rudy-Rysie 8,8 5,8 41,4 17,3 0,6 1,2 0,0 1,9 7,3 49,3 15,1 27,8 38,5 0,1 11 - Rylowa 1,9 1,9 0,0 0,0 1,0 0,3 0,3 1,3 5,5 36,7 13,2 28,2 71,4 0,6 12 - Szczurowa 6,5 7,2 54,7 19,9 1,6 1,6 0,2 1,5 6,7 44,6 13,3 25,9 26,7 0,5 13 - Rząchowa 6,1 4,5 66,7 0,0 1,2 0,0 0,0 0,0 0,0 45,3 20,5 25,9 12,5 0,0 14 - Górka 4,7 6,1 38,5 7,7 2,9 0,2 0,0 1,7 9,8 29,8 14,4 24,8 30,8 0,2 15 - Kwików 7,1 6,7 63,6 27,3 2,1 0,0 0,0 8,2 18,1 27,5 11,4 20,6 12,0 0,4 16 - Księże Kopacze 18,5 12,5 60,0 20,0 4,6 2,3 2,3 0,0 6,9 53,8 30,2 18,2 0,0 0,0

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 45

17 - Kopacze Wielkie 4,6 10,5 50,0 0,0 3,4 1,1 0,0 0,0 16,8 47,9 32,6 18,2 6,1 0,0 18 - Wola Przemykowska 6,2 7,2 58,1 12,9 0,3 0,1 0,0 1,8 9,9 43,8 16,3 23,8 26,5 0,3 19 - Zaborów 3,9 4,4 46,7 0,0 3,2 0,5 0,4 2,8 13,4 47,4 13,1 18,2 11,0 0,2 20 - Pojawie 6,2 7,4 44,4 5,6 1,1 0,0 0,0 0,9 8,0 29,2 17,0 20,6 6,0 0,4 21 - Dołęga 7,4 10,0 52,2 13,0 1,6 0,2 0,2 3,4 8,1 42,3 13,5 21,5 5,0 0,4 średnia wartość dla gminy* 6,0 5,9 55,0 12,0 1,5 0,4 0,2 1,5 10,0 41,8 16,1 24,8 24,5 0,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie danych GOPS, Powiatowego Urzędu Pracy, Urzędu Gminy Szczurowa, Komendy Powiatowej Policji w Brzesku *średnia wartość dla gminy jest średnią artytmetycznądla poszczególnych miejscowości.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 46

3.2. Analiza sfery przestrzenno – funkcjonalnej

W analizie sfery przestrzenno-funkcjonalnej uwzględniono takie aspekty, jak dostęp do instalacji wodociągowej, dostępność do podstawowych usług publicznych czy jakość infrastruktury drogowej. Uwarunkowania lokalne, w tym bariery przestrzenne i specyfika gminy wskazują, że co najmniej część gminy wymaga działań poprawiających jakość standardów w sferze funkcjonalno-przestrzennej.

W kontekście sfery przestrzenno-funkcjonalnej istotną jest kwestia dostępności do terenów rekreacyjnych. Odsetek publicznych terenów rekreacyjnych w ogólnej powierzchni gminy Szczurowa jest bardzo niski i wynosi średnio 0,1%. Jednostki mające wskaźnik powyżej średniej to: 21 (Dołęga), 11 (Rylowa), 12 (Szczurowa), 2 (Uście Solne) oraz 7 (Strzelce Wielkie). Nieliczne jednostki oscylują wokół wskaźnika na poziomie średniej dla gminy (0,1%) i są to: (Górka), 18 (Wola Przemykowska) i 19 (Zaborów). Znaczna część gminy znajduje się poniżej średniej, są to miejscowości, gdzie wskaźnik ten wynosi 0%: 1 (Wrzępia), 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska), 9 (Rajsko), 17 (Kopacze Wielkie), 16 (Księże Kopacze), 15 (Kwików), 9 (Niedzieliska), 20 (Pojawie), 3 (Popędzyna), 8 Rajsko), 10 (Rudy- Rysie), 13 (Rząchowa) i 6 (Strzelce Małe).

Dodatkowym wskaźnikiem, który może wskazywać na dostępność do terenów rekreacyjnych (nieurządzonych) jest odsetek gruntów leśnych i zadrzewień w ogólnej powierzchni gminy. W gminie Szczurowa wskaźnik ten jest dość niski i wynosi zaledwie 6,8%. Na pierwszy plan wybija się jednostka 20 (Pojawie), gdzie odsetek tych gruntów wynosi ponad 40%. Pozostałe jednostki, dla których wskaźnik jest wyższy to: 21 (Dołęga), 9 (Niedzieliska), 10 (Rudy-Rysie), 7 (Strzelce Wielkie), 19 (Zaborów). Poniżej średniej znajdują się jednostki o numerach: 3 (Popędzyna), 8 (Rajsko), 11 (Rylowa), 13 (Rząchowa), 12 (Szczurowa), 18 (Wola Przemykowska). Niestety istnieją w gminie jednostki pozbawione gruntów leśnych i zadrzewień, co jest dla nich niekorzystne. Jednostki te to: 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska), 14 (Górka), 17 (Kopacze Wielkie), 16 (Księże Kopacze), 6 (Strzelce Małe), 15 (Kwików), 2 (Uście Solne).

Największym dostępem do podstawowych usług – przedstawia to Ryc.28 – charakteryzuje się jednostka numer 12 (Szczurowa), co jest zrozumiałe ze względu na to, iż jest to naczelna jednostka w gminie. Jednostki z dużym dostępem do tych usług to: 9 (Niedzieliska), 10 (Rudy-Rysie), 7 (Strzelce Wielkie), 2 (Uście Solne), 18 (Wola Przemykowska), 19 (Zaborów). Miejscowości, w których ten dostęp jest ograniczony mają numery: 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska), 21 (Dołęga), 14 (Górka), 15 (Kwików), 20 (Pojawie), 8 (Rajsko), 11 (Rylowa)oraz 6 Strzelce Małe). Dużym mankamentem gminy są jednostki, gdzie nie ma wcale dostępu do tych usług. Mieszczą się one w: 17 (Kopacze Wielkie), 16

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 47

(Księże Kopacze), 3 (Popędzyna)a także 13 (Rząchowa).

W sferze przestrzenno-funkcjonalnej ważnym miernikiem jest odsetek przyłączy wodociągowych w stosunku do ilości gospodarstw. Średnia dla Szczurowej wynosząca 80,4% jest względnie wysoka. Na terenie gminy istnieją nawet jednostki, które są w 100% pokryte siecią wodociągową, a są to: 9 (Niedzieliska), 20 (Pojawie), 11 (Rylowa), 13 (Rząchowa) oraz 12 (Szczurowa). Jednostki powyżej średniej mają numery: 21 (Dołęga), 14 (Górka), 17 (Kopacze Wielkie), 15 (Kwików), 8 (Rajsko), 6 (Strzelce Małe), 7 (Strzelce Wielkie), 2 (Uście Solne), 18 (Wola Przemykowska), 1 (Wrzępia) a także 19 (Zaborów). W trzech miejscowościach wskaźnik ten jest niższy: 5 (Dąbrówka Morska), 16 (Księże Kopacze) i 10 (Rudy-Rysie). Niestety na tym tle bardzo niekorzystnie wybijają się jednostki o numerach: 4 (Barczków) oraz 3 (Popędzyna), gdzie wskaźnik ten wynosi 0%.

Po analizie powyższych mierników można stwierdzić, że gmina dysponuje dużym potencjałem rozwojowym. Występują tu też obszary, które wymagają inwestycji i nakładu finansowego w celu poprawy sfery funkcjonalno-przestrzennej na terenie Szczurowej.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 48

Rycina 9. Odsetek gruntów leśnych i zadrzewień w ogólnej powierzchni

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 49

3.3. Analiza sfery technicznej

Infrastruktura techniczna jest bardzo ważnym elementem dla gminy, ze względu na spełnianie kilku ważnych funkcji, takich jak zapewnienie dobrego standardu życia mieszkańców czy zapewnienie spójności funkcjonowania gminy.

Oceniając jednostki pod względem sfery technicznej nie sposób nie przedstawić miernika pn. odsetek obiektów infrastruktury publicznej w złym stanie technicznym. Jednostki 5 (Dąbrówka Morska), 16 (Księże Kopacze), 3 (Popędzyna), 8 (Rajsko) oraz 13 (Rząchowa) posiadają najniższe wartości w tym zakresie, co oznacza, że obiekty na tych obszarach są w zadowalającym stanie. Niestety jednostki o nr 12 (Szczurowa), 11 (Rylowa), 7 (Strzelce Wielkie), 2 (Uście Solne), 18 (Wola Przemykowska) oraz 19 (Zaborów) posiadają wartość wyższą niż średnia wartość gminy i to właśnie na tych obszarach występują największe potrzeby remontowe. Drugim wskaźnikiem analizowanym w tej sferze był wskaźnik obrazujący liczbę obiektów zabytkowych w przeliczeniu na 100 ha. Na terenie gminy Szczurowa znajduje się łącznie 13 obiektów zabytkowych wpisanych do Wojewódzkiego Rejestru Zabytków Nieruchomych. Najwięcej z nich znajduję się w miejscowości Zaborów (4, co w przeliczeniu na powierzchnię daje wskaźnik o wartości 0,5). Po 2 zabytki znajdują się natomiast w jednostkach 2 (Uście Solne), 7 (Strzelce Wielkie), 12 (Szczurowa) oraz 21 (Dołęga). Jeden zabytek znajduje się natomiast w jednostce 10 (Rudy-Rysie). W pozostałych jednostkach brak obiektów zabytkowych wpisanych do rejestru wojewódzkiego.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 50

Rycina 10. Odsetek obiektów infrastruktury publicznej w złym stanie technicznym

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 51

3.4. Analiza sfery środowiskowej

Kwestia jakości stanu środowiska i jego estetyki jest ważna zarówno dla zdrowia, jak i jakości i komfortu życia, dlatego, planując wszelkie działania rozwojowe, powinno się bezwzględnie zwracać uwagę na aspekt środowiskowy. Sfera środowiskowa w niniejszym opracowaniu stanowi ujęcie oceny jakościowej poszczególnych podobszarów. Zawarto tutaj analizę jakości powietrza, wód oraz gleb.

Gmina Szczurowa pod względem jakości powietrza została sklasyfikowana do strefy małopolskiej, charakteryzującej się przekroczeniami średniorocznych stężeń pyłu PM10 i benzo(a)piren w pyle PM10. Ze względu na kryterium ochrony zdrowia gmina Szczurowa została przypisana do klasy C, a ze względu na kryterium ochrony roślin do kategorii C. Na terenie gminy Szczurowa nie ma pomiarowej stacji jakości powietrza, najbliższy taki punkt znajduje się w Brzesku. W 2014 roku na potrzeby opracowania dokumentu „Informacja o stanie środowiska w powiecie brzeskim w 2014 r.” zostały przeprowadzone dokładne pomiary jakości powietrza w całym powiecie.1 Na jakość powietrza w gminie wpływ ma przede wszystkim: lokalna niska emisja, emisja zanieczyszczeń ze środków transportu, rolnictwo, oraz napływ zanieczyszczeń, w szczególności z kierunku zachodniego. Na terenie gminy nie ma zlokalizowanych, dużych zakłądów przemysłowych, będących emitorami zanieczyszczeń o znaczeniu ponadlokalnym. Jednak w posczególnyych sołectwach, różniących się od siebie układem i gęstością zabudowy, sposbem gospodarowania powierzchnią ziemi i ukształtowaniem powierzchni, wystęują lokalne zanieczyszczeń i zagrożeń zanieczyszczeniem powietrza. Zły stan powietrza w Szczurowej uwarunkowany jest gęstą zabudową w jej centrum, co odznacza się przede wszystkim w okresie zimowym podczas spalania materiałów opałowych w przydomowych piecach. Zanieczyszczenia w tej miejscowości emitowane są również ze środków transportu, które poruszają się drogą wojewódzką nr 964. Szkodliwe związki przedostające się do atmosfery ze środków komunikacji to: tlenki i dwutlenki węgla, tlenki azotu oraz pyły zawierające metale cieżkie.

Gmina Szcurowa leży w dorzeczu Górnej Wisły. Obszar gminy charakteryzuje się gęstą, jednak słabo zróżnicowaną przestrzennie siecią hydrografiiczną. Poziom zalegania wód gruntowych jest stosunkowo wysoki. Na potrzeby opracowania Informacja o stanie środowiska w powiecie brzeskim w 2014 r.” na trzech rzekach na terenie gminy został zbadany stan jakośći wód, który został w przewadze określony jako dobry. Dokument ten zwracał jednak uwagę na zagrożenie, jakim jest nieleglany zrzut ścieków z gospodarstw domowych lub innych zanieczyszczeń w postaci spływu z terenów roliczych. Według mapy sozologicznej zamieszczonej na geoportalu województwa

1 Informacja o stanie środowiska w powiecie brzeskim w 2014r. – WIOŚ Delegatura w Tarnowie 2015r. |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 52 małopolskiego2, problem ten dotyka sołectwo Ujście Solne.

Wody podziemne zlokalizowane są na róznych poziomach, od 7m w Ujściu Solnym, do 14m u ujścia Raby do Wisły. Państwowy Instytut Geologiczny w 2013 roku stan wód pdziemnych w ujęciu wody podziemnej na terenie Szczurowej, sklasyfikowany został jako dobry. Jednakże ze wzgędu na lokalne zróżnicowania w użytkowaniu rolniczym powierzchni, czy ingerencję w powierzchniową warstwę gruntu, przez którą mogą przedostawać się zanieczyszczenia do wód guntowych, występują lokalne zanieczyszczenia wód podziemnych. Słaby stan wód występuje w Szczurowej i w Kwikowie. Z kolei ze względu na ingerencję antropogeniczną jakość wód w Strzelcach Wielkich, Niedzieliskach, Rudy-Rysie określana jest jako pogorszona.

Gleby wystęujące na terenie gminy Szcurowa to mady, gleby brunatne, gleby bielicowe, gleby zmurszałe i czarne ziemie zdegradowane, w dolinach rzek można spotkać gleby aluwialne. Pod względem żyzności i przydatności rolniczej są one zróżnicowane. Gleby w klasach od I do VI pod względem przydatności rolniczej zajmują 84,9% powierzchni gruntów ornych. Gleby najlepszych klas występują w sołectwach: Górka, Wrzępia, Dąbrówka Morska, Rylowa, Barczków, Popędzyna. Gleby klasy V i IV występują w Dołędze.

Problemem, jaki dotyka gminę jest silne zakwaszenie gleb. Jest to związane z nadmiernym stosowaniem środków ochrony roślin, wywóz ścieków, tworzenie nielegalnych wysypisk śmieci oraz oddziaływanie środków transportu na glebę. Gleby zakwaszone występują głównie w Szczurowej, Rajsku, Niedzieliskach, Ujściu Solnym, Kopaczach Wielkich i Zaborowie.

2 http://miip.geomalopolska.pl/imap/?locale=pl&gui=new |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 53

3.5. Analiza sfery gospodarczej

Rozwój miejscowej gospodarki jest szczególnie istotny dla mieszkańców gminy, głównie ze względu na szansę zmniejszenia stopy bezrobocia i wzrostu poziomu jakości życia. Analizując sferę gospodarczą wykorzystano wskaźnik przedsiębiorczości, wskazujący liczbę aktywnych podmiotów gospodarczych przypadających na 1000 mieszkańców. Liczba aktywnych podmiotów gospodarczych na każde 1000 mieszkańców świadczy o potencjale tkwiącym w społeczności zamieszkującej tej rejon. Średnio wynosi ona dla gminy 24%. Korzystnie na tym tle prezentują się jednostki: 21 (Dołęga), 14 (Górka), 20 (Pojawie), 3 (Popędzyna), 13 (Rząchowa), 6 (Strzelce Małe), 7 (Strzelce Wielkie), 12 (Szczurowa), 2 (Uście Solne), 18 (Wola Przemykowska) oraz 19 (Zaborów). Jednostki poniżej średniej to: 17 (Kopacze Wielkie), 15 (Kwików), 9 (Niedzieliska), 8 (Rajsko), 10 (Rudy-Rysie), 11 (Rylowa) i 1 (Wrzępia). Niestety są też jednostki, gdzie aktywność mieszkańców jest zerowa: 4 (Barczków), 5 (Dąbrówka Morska) i 16 (Księże Kopacze).

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 54

Rycina 11. Liczba aktywnych podmiotów gospodarczych na każde 1000 mieszkańców

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 55

Tabela 7. Analiza mierników w wybranych jednostkach urbanistycznych w sferze pozaspołecznej

Sfera gospodarcza Sfera techniczna Sfera przestrzenno-funkcjonalna Sfera środowiskowa

tw

podmiotów na każde 1000 1000 każde podmiotów na

Liczba aktywnych mieszkańców obiektów publicznej infrastruktury Odsetek technicznym wzłym stanie do wpisanych Liczbazabytkowych obiektów na Wojewódzkiego w przeliczaniu rejestru ha 100 w przyłączyOdsetek wodociągowych gospodars do ilości stosunku terenów wogólnej rekreacyjnych Odsetek powierzchni w zadrzewień i gruntówleśnych Odsetek powierzchni ogólnej do podstawowych w Dostępność usług mieszkańców 100 na przeliczeniu Jakośćpowietrza* Jakośćwód* Jakośćgleb* 1 - Wrzępia 12,6 4 0 93,8 0 0,1 0,63 2 1 1 2 - Uście Solne 36,9 28 0,2 97,7 0,5 0 0,59 3 4 4 3 - Popędzyna 25,6 0 0 0 0 6 0 2 1 1 4 - Barczków 0 4 0 0 0 0 0,8 1 1 2 5 - Dąbrówka Morska 0 0 0 73,9 0 0 0,62 1 1 1 6 - Strzelce Małe 28,4 10 0 85,9 0 0 0,61 3 1 3 7 - Strzelce Wielkie 25,6 26 0,1 85,1 0,5 33,2 0,61 4 3 3 8 - Rajsko 19,8 0 0 82,1 0 2,5 0,99 1 2 3 9 - Niedzieliska 15,2 5 0 100 0 18,6 0,51 3 3 4 10 - Rudy-Rysie 22,9 5 0,3 64,6 0 9,1 0,43 3 3 4 11 - Rylowa 6,4 17 0 100 0,6 0,2 0,64 3 2 2 12 - Szczurowa 56,2 45 0,1 100 0,4 0,1 0,42 5 4 5 13 - Rząchowa 48,2 0 0 100 0 0,2 0 1 2 2 14 - Górka 40,8 10 0 93,9 0,1 0 0,48 2 2 2 15 - Kwików 16,9 9 0 96,7 0 0 0,84 1 4 3 16 - Księże Kopacze 0 0 0 50 0 0 0 1 1 1

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 56

17 - Kopacze Wielkie 22,5 5 0 93,5 0 0 0 3 2 3 18 - Wola Przemykowska 29,7 22 0 94,9 0,1 0,2 0,54 3 2 1 19 - Zaborów 41,1 24 0,5 81,9 0,1 10,9 0,89 3 2 3 20 - Pojawie 26,8 5 0 100 0 40,4 0,45 3 2 3 21 - Dołęga 29,2 9 0,3 94,9 0,2 22 0,22 2 2 2 średnia wartość dla gminy** 24,0 10,9 0,1 80,4 0,1 6,8 0,5 2 2 3 Źródło: opracowanie własne *przyjęto następującą skalę: 1 – dobra; 2 – nieznacznie pogorszona; 3 – pogorszona; 4 – słaba; 5 – zła ** średnia wartość dla gminy jest średnią artytmetycznądla poszczególnych miejscowości.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 57

Etap 4. Analiza wskaźnikowa - budowa wskaźnika syntetycznego

W celu obiektywnego wskazania obszarów na terenie gminy, wymagających podjęcia rewitalizacji z uwagi na nawarstwienie negatywnych zjawisk, na podstawie szeregu wskaźników opisujących problemy społeczne, ale i w pozostałych sferach zbudowano wskaźnik syntetyczny. Jest to miernik opisujący stopień degradacji danej jednostki analitycznej. W celu zbudowania wskaźnika syntetycznego konieczne było przekształcenie wykorzystanych zmiennych do postaci znormalizowanej. Normalizacja zmiennych to procedura wstępnej obróbki danych w celu umożliwienia ich wzajemnego porównywania i dalszej analizy. Zabieg ten jest konieczny z punktu widzenia poprawności obliczeń, ponieważ dzięki niemu różne rozpiętości zmiennych nie będą przypisywały większego znaczenia czynnikom przyjmującym wartość z wyższych przedziałów (po normalizacji każdy wskaźnik będzie przyjmował wartości pomiędzy 0 a 1). Kolejna kwestia uwzględniona w ramach normalizacji zmiennych to ustalenie wskaźników, będących stymulantami zdegradowania lub destymulantami. W zależności bowiem od charakteru wskaźnika możemy mówić, iż jest on stymulantą zdegradowania lub nie (przykładowo przyjęto, iż wskaźnik „Liczby osób bezrobotnych w przeliczeniu na 100 mieszkańców”, gdzie wartości większe od średniej dla gminy świadczą o gorszej sytuacji w tym zakresie, będzie stymulantą, natomiast dla wskaźnika „Frekwencja w wyborach samorządowych w 2014 r.” wartości mniejsze od średniej dla gminy mówią o bardziej kryzysowej sytuacji, stąd jest on destymulantą zdegradowania). W zależności od tego czy dany wskaźnik jest stymulantą czy destymulantą zdegradowania przyjęto inny wzór obliczeń dla normalizacji zmiennej:

Gdzie:

Xij- wartość i-tego obszaru (np. miejscowość) dla j-tej zmiennej

Zij – zmienna otrzymana w wyniku normalizacji. Syntetyczną miarę, opisującą stopień zdegradowania danej jednostki w poszczególnej sferze, utworzono wykorzystując sumę z wartości wszystkich wskaźników standaryzowanych. Na tej podstawie ustalono, które z analizowanych jednostek charakteryzują się większym stopniem zdegradowania w danej sferze, niż średnio w gminie (wartość sumy dla danej jednostki ze wszystkich wskaźników standaryzowanych jest większa od sumy wartości wskaźników standaryzowanych dla gminy ogółem). A zatem jako obligatoryjne dla uznania jednostki referencyjnej za potencjalny obszar |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 58 zdegradowany, a następnie obszar rewitalizacji, określono łączne spełnienie dwóch poniższych kryteriów: ponadprzeciętna (na tle średniej gminnej) degradacja w sferze społecznej (wskaźnik syntetyczny dla sfery społecznej wyższy niż średnia gminna); ponadprzeciętna (na tle średniej gminnej) degradacja we wskaźniku sumarycznym sfery społecznej i pozaspołecznej (wskaźnik syntetyczny wyższy niż średnia gminna).

Dzięki temu, możliwe było obiektywne ustalenie, które z badanych miejscowości charakteryzują się większym stopniem zdegradowania niż średnio w gminie i z tego powodu wymagają podjęcia działań rewitalizacyjnych. W tabelach poniżej zestawiono obliczony wskaźnik syntetyczny po normalizacji dla każdej jednostki analitycznej (będący sumą wskaźników cząstkowych) dla sfery społecznej oraz pozostałych sfer (gospodarczej, środowiskowej, technicznej, funkcjonalno-przestrzennej).

Tabela 2. Wskaźniki syntetyczne dla jednostek analitycznych. Suma dla wskaźnika Suma dla wskaźnika Suma dla wskaźnika syntetycznego we Nazwa jednostki pozaspołecznego społecznego wszystkich sferach 1 - Wrzępia 3,5 4,3 7,8 2 - Uście Solne 5,2 5,1 10,3 3 - Popędzyna 4,6 3,2 7,9 4 - Barczków 4,5 6,5 11,0 5 - Dąbrówka Morska 3,6 4,7 8,4 6 - Strzelce Małe 4,2 3,9 8,1 7 - Strzelce Wielkie 4,1 5,3 9,4 8 - Rajsko 3,6 3,3 6,9 9 - Niedzieliska 4,8 3,8 8,6 10 - Rudy-Rysie 5,9 5,0 10,9 11 - Rylowa 3,7 2,8 6,5 12 - Szczurowa 6,1 5,0 11,1 13 - Rząchowa 3,7 3,9 7,6 14 - Górka 3,7 5,2 9,0 15 - Kwików 4,6 7,0 11,5 16 - Księże Kopacze 4,5 9,5 14,0 17 - Kopacze Wielkie 5,1 6,9 12,0 18 - Wola Przemykowska 4,1 4,6 8,8 19 - Zaborów 5,0 5,2 10,2 20 - Pojawie 3,5 4,6 8,1 21 - Dołęga 4,1 5,1 9,2 średnia wartość dla gminy** 4,4 4,3 9,4 Źródło: opracowanie własne *kolorem czerwonym oznaczono wartości powyżej średniej dla gminy **średnia wartość dla gminy liczona jest jako suma poszczególnych wskaźników cząstkowych dla gminy

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 59

Etap 5. Wybór obszaru zdegradowanego

Kolejny krok w delimitacji polegał na wyborze jednostek wchodzących w skład obszaru zdegradowanego. Wybór ten został dokonany w oparciu o wyniki przeprowadzonej analizy wskaźnikowej, a także wymogi ustawy o rewitalizacji z dn. 9 października, zgodnie z którą „Obszar gminy znajdujący się w stanie kryzysowym z powodu koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, w szczególności bezrobocia, ubóstwa, przestępczości, niskiego poziomu edukacji lub kapitału społecznego, a także niewystarczającego poziomu uczestnictwa w życiu publicznym i kulturalnym, można wyznaczyć jako obszar zdegradowany w przypadku występowania na nim ponadto co najmniej jednego z następujących negatywnych zjawisk: gospodarczych, środowiskowych, przestrzenno-funkcjonalnych i technicznych”. Jednostkami, które zostały uznane za zdegradowane społecznie są: 2 - Uście Solne 4 - Barczków 7 - Strzelce Wielkie 10 - Rudy-Rysie 12 - Szczurowa 14 - Górka 15 - Kwików 16 - Księże Kopacze 17 - Kopacze Wielkie 19 - Zaborów 21 - Dołęga

Jako obszar zdegradowany w gminie Szczurowa wskazanych zostało łącznie 9 jednostek, które charakteryzowały się ponadprzeciętną koncentracją problemów w sferze społecznej oraz uzyskały łączny sumaryczny wskaźnik degradacji na poziomie powyżej średniej dla gminy (9,4). Uznano bowiem, iż problemy w sferze społecznej są kluczowymi do zdefiniowania obszaru zdegradowanego. Wszystkie wartości liczone były na podstawie rzeczywistych wartości uzyskanych wskaźników. W tabelach, dla ich czytelności, zaprezentowano jedynie wartości zaokrąglone do jednego miejsca po przecinku. Jako ostateczne za obszary zdegradowane zostały uznane: 2 - Uście Solne 4 - Barczków 7 - Strzelce Wielkie 10 - Rudy-Rysie |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 60

12 - Szczurowa 15 – Kwików 16 - Księże Kopacze 17 - Kopacze Wielkie 19 - Zaborów Wskazane jednostki charakteryzują się występowaniem negatywnych zjawisk, takich jak ubóstwo, bezrobocie, niski poziom uczestnictwa w życiu społecznym, niski poziom kapitału społecznego czy starzenie się społeczeństwa, a także problemami środowiskowymi, gospodarczymi, technicznymi oraz przestrzenno-funkcjonalnymi.

Etap 6. Wybór obszaru rewitalizacji

Ostatni etap delimitacji polegał na wyborze obszaru, w ramach obszaru zdegradowanego, na którym będzie prowadzony proces rewitalizacji. Zgodnie z ustawą o rewitalizacji, obszar ten powinien cechować się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk i dodatkowo spełniać dwa kryteria: być zamieszkiwany przez nie więcej niż 30% ludności gminy i zajmować nie więcej niż 20% powierzchni gminy. Wybrane jednostki zdegradowane nie spełniały powyższych wymagań wielkościowych. Ze względu na brak danych statystycznych dla mniejszych jednostek niż sołectwa zdecydowano się na jakościową analizę wskazanych podobszarów zdegradowanych.

Wyznaczenie obszaru dokonano w oparciu o robocze spotkanie eksperckie w Urzędzie Gminy, na którym zebrały się osoby zajmujące się na co dzień kwestiami natury społecznej w gminie, ale także przestrzenią i środowiskiem (przedstawiciele Urządu Gminy oraz jednostek podległych i innych instytucji społecznych i publicznych). Wspólnie, w oparciu o swoją wiedzę i doświadczenie zastanawiali się oni nad wyznaczeniem obszarów. Dzięki ich wiedzy na temat występujących problemów społecznych wśród mieszkańców możliwe było dokonanie wewnętrznego zróżnicowania miejscowości.

Dla wyznaczenia zasięgu obszaru rewitalizacji kierowano się przesłankami wynikającymi z Ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. 2015 poz. 1777) oraz zapisami Wytycznych Ministerstwa w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, zgodnie z którymi:

obszar rewitalizacji to całość lub część obszaru zdegradowanego, cechującego się szczególną koncentracją negatywnych zjawisk; obszar rewitalizacji to obszar o istotnym znaczeniu dla rozwoju lokalnego; |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 61

obszar rewitalizacji nie może obejmować terenów większych niż 20% gminy oraz nie może być zamieszkiwany przez więcej niż 30% mieszkańców gminy.

W pierwszej kolejności rozważano, które ze wskazanych jako zdegradowne miejscowości charakteryzują się występowaniem podadprzeciętnych problemów społecznych. Pomimo, iż w analizie wskaźnikowej miejscowość Księże Kopacze wykazywała się największym wskaźnikiem degradacji społecznej to jednak należy zauważyć, iż zamieszkiwana jest jedynie przez 43 osoby. W związku z tym analiza wskaźnikowa była poddatna na niewielkie wartości bazowe danych. W trakcie analizy eksperckiej uznano, iż miejscowość ta nie podlega, aż tak negatywnym zjawiskom, a wysoka wartość wskaźnika była faktycznie podyktowana niewielką liczbą ludności zamieszkującej sołectwo. Dlatego też uznano, iż nie zostanie ona wyznaczona jako obszar rewitalizacji. Podobnie sytuacja wyglądała z miejscowością Baryczków. Jest ona zamieszkiwana obecnie przez 125 osób i eksperci uznali, iż występujące tam problemy społeczne, nie są tak bardzo uciążliwe, jak w innych miejscowościach. Dodatkowo obie te miejscowości (Baryczków oraz Księże Kopacze) pozostają w zasięgu odddziaływania większych miejscowości, stąd też podjęcie działań w innych miejscach (posiadających większe potencjały) będzie miało pozytywny wpływ także na te miejscowości. Inaczej sytuacja kształtuje się w miejscowości Rudy-Rysie. Została ona wskazana jako obszar zdegradowany, jednakże w opinii ekspertów, ze względu na swoje duże walory przyrodnicze jest to miejscowość, w której zauważalna jest pozytywna zmiana na przestrzeni ostatnich lat. Sprowadza się do niej wielu nowych mieszkańców, dlatego też uznano, iż na chwilę obecną warto obserwować zmiany, które dzieją się w Rudy-Rysiach, albowiem jest szansa, iż miejscowość ta będzie podlegać pozytywnym trendom suburbanizacyjnym.

W opinii ekspertów pozostałe miejscowości charakteryzują się występowaniem koncentracji negatywnych zjawisk społecznych, przede wszystkim bezrobocia, ubóstwa i alkoholizmu. Problemem tych miejscowości jest także starzenie się społeczeństwa oraz migracje ludzi młodych. Konieczne jest zatem podjęcie działań służących minimalizacji sytuacji kryzysowych. Dodatkowo, takie sołectwa jak Uście Solne, Szczurowa, Strzelce Wielkie oraz Zaborów charakteryzują się występowaniem potencjałów w postaci insfrastruktury społecznej (szkoły, domy kultury), w związku z czym realiacja ewentualnych działań w tych miejscowościach może mieć szerszy zakres oddziaływania, przez co pozytywny efekt rewitalizacji będzie mógł się rozprzestrzeniać na innych mieszkańców.

Ograniczenie się do 6 sołectw było jednak niewystarczające, ze względu na przekroczenie wielkości założonych w Ustawie. W związku z powyższym konieczna była dyskusja na temat zróżnicownia wewnętrznego poszczególnych miejscowości. Eksperci uznali, iż miejsami o najpilniejszych potrzebach są centralne obszary wskazanych sołectw. W sołectwie Szczurowa, które składa się z

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 62 dwóch wsi – Szczurowa oraz Wołyszyn, wyznaczono dwa podobszary, właśnie w centrach tych miejscowości. Centralne obszary wsi w większości zamieszkiwane są przez starszych („rdzennych”) mieszkańców, którzy mieszkają w danej miejscowości z pokolenia na pokolenie. Często są to osoby starsze, samotne. Eksperci zauważyli tak również występowanie innych problemów społecznych, które koncentrują się w tych miejscach, np. problemy opiekuńczo-wychowacze. Dodatkowo miejsca centralne są narażone na większą degradację i wandalizm ze strony mieszkańców. W okolicach sklepów czy instytucji publicznych we wskazanych miejscowościach często dochodzi do aktów wandalizmu czy wykroczeń. Ponadto centralne części miejscowości, ze względu na swoje znaczenie (istnienie w ich granicach instytucji publicznych) są naturalnym miejscem koncentacji mieszkańców, które mogłoby służyć integracji społecznej, także tym mieszkańcom, którzy zmagają się z różnymi problememi społecznymi, jednak ich domy nie zostały włączone do podobszaru rewitlizacji ze względu na duże rozproszenie zabudowy na terenach wiejskich. W ten sposób wyznaczonych zostało 7 podobszarów zamieszkałych, w ramach 6 sołectw zdegradowanych. Ponad wskazane 7 podobszarów zamieszkałych, zdecydowano się wyznaczyć jeden niezamieszkały obszar rewitalizacji. Zgodnie z ustawą o rewitalizacji niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, w tym poportowe i powydobywcze, tereny powojskowe albo pokolejowe, na których występują negatywne zjawiska, o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt. 1–4, mogą wejść w skład obszaru rewitalizacji wyłącznie w przypadku, gdy działania możliwe do przeprowadzenia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym, o których mowa w art. 9 ust. 1.

W oparciu o przeprowadzoną analizę zdiagnozowano występowanie na terenie gminy Szczurowa obszar powydobywczy, niezamieszkały, który spełnia warunki Ustawy o Rewitalizacji. Wskazany obszar zajmuje powierzchnię 117,75 ha co stanowi 0,08 % powierzchni gminy i znajduje się on w sołectwie Dołęga. Jest to teren powydobywczy, który w większej częsci utracił swoje funkcje i jest nieużytkowany. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, iż jest on niezabezpieczony przez działaniem osób trzecich, przez co może stanowić potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa. Eskeprci zwrócili uwagę na wykorzystywanie terenu przez mieszkańców jako teren rekreacyjny, pomimo, iż jest on do tej funkcji nieprzystosowany. Na terenie podobszaru znajdują się budynki, które ze względu na fakt, iż są niewykorystywna niszczeją, przez co degradacji ulega istniejąca tam infrastruktura. Kierunek rekultywacji terenu, jaki został określony w koncesji na wydobycie żwiru dla podmiotu gospodarczego wskazywał jako priorytet, późniejsze zagospodarowanie powstającego akwenu wodnego, czystego i wolnego od jakichkolwiek zanieczyszczeń Zgodnie z zapisami ustawy o rewitalizacji, w miejscowości Dołęga w gminie Szczurowa, wskazuje się na istnienie problemu natury poprzemysłowej. Obszar posiada inną niż mieszkalna funkcję dominującą, na której występują negatywne zjawiska natury przestrzenno-funkcjonalnej i technicznej. Dlatego też zdecydowano się

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 63 włączyć go jako podobszar 8 rewitalizacji.

Po spotkaniu eksperckim przeprowadzonych zostało dodatkowo 9 pogłębionych wywiadów eksperckich, m.in. z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Policją, Dyrektorami Szkół, czy przedstawicielem Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, które potwierdziły dokonaną na wcześniejszym spotkaniu delimitację i występowanie zjawisk kryzysowych na wytypowanych terenach.

Na podstawie powyższych czynności, zakreślono obszar rewitalizacji, który następnie został poddany konsultacjom społecznym. Ostatecznie zdecydowano, że obszar rewitalizacji zostanie podzielony na 8 podobszarów. Wskazano 7 zamieszkałych podobszarów rewitalizacji oraz jeden obszar niezamieszkały.

Tabela 8. Obszar rewitalizacji - Wskazane jednostki wraz ich liczbą mieszkańców oraz powierzchnią. Odsetek liczby Liczba Powierzchnia Odsetek L.p. Nazwa jednostki mieszkańców mieszkańców [ha] powierzchni [%] [%] Podobszar 1. centrum wsi 136 1,4 14,99 0,11 Szczurowa. Podobszar 2. Szczurowa 57 0,06 9,04 0,07 Włoszyn Podobszar wsi 3. 30 0,03 12,57 0,09 Strzelce Wielkie Podobszar wsi 4. 10 0,01 4,05 0,03 Kwików Podobszar wsi 5. 18 0,02 5,73 0,04 Zaborów Podobszar wsi 6. 26 0,03 7,4 0,05 Uscie Solne Podobszar wsi 7. 24 0,03 12,41 0,09 Kopacze Wielkie.

8. Podobszar wsi 0 0 117,75 0,87 Dołęga – obszar niezamieszkały Obszar 9. rewitalizacji 301 3,1 183,94 1,36 łącznie X Gmina Szczurowa 9688 100% 13 492 100 Źródło: opracowanie własne.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 64

Łącznie obszar rewitalizacji zajmuje powierzchnię 183,94 ha, co stanowi

1,36 % obszaru gminy. Obszar ten zamieszkuje łącznie 301 osób,

co stanowi 3,1 % ogólnej liczby mieszkańców.

Rycina 12. Obszar rewitalizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 65

Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy Szczurowa

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 66

Pogłębiona diagnoza obszarów rewitalizacji w przestrzeni gminy Szczurowa

Rozdział ten zawiera opis pogłębionej diagnozy obszaru rewitalizacji. W diagnozie zawarto m.in. analizę negatywnych zjawisk występujących na obszarze rewitalizacji, a także analizę lokalnych potencjałów, których występowanie na tym obszarze stanowi istotny element zapewniający sukces podejmowanych działań. Diagnoza została opracowana w podziale na 8 podobszarów do rewitalizacji, a każdy z nich został opisany z punktu widzenia negatywnych zjawisk społecznych, technicznych, środowiskowych, gospodarczych i funkcjonalno-przestrzennych.

Podobszar 1. Centrum wsi Szczurowa

Według najnowszych danych podobszar 1 zamieszkuje 136 osób co stanowi 1,4% mieszkańców gminy o łącznej powierzchni 14,99 ha. Podobszar ten stanowi centralną część sołectwa i ograniczony jest drogami gminnymi wraz z pasami zabudowy wzdłuż tych dróg. Od strony południowej drogą gminną 250542 K wraz z niewielkim pasem zabudowy obejmującym wielorodzinny budynek mieszkalny następnie droga gminną nr 250533 K, od wschodu działkami 953/10, 953/9, 954 oraz drogą gminną 250532 K, która również wraz z niewielkim pasem zabudowy stanowi północna granicę podobszaru. Od strony zachodniej podobszar ograniczają drogi gminne: 250531 K oraz 2510008 K.

Rysunek 1. Podobszar 1. Centrum wsi Szczurowa Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 67

Przeprowadzona analiza wykazała, iż podobszar ten charakteryzuje się negatywnymi zjawiskami społecznymi, a także technicznymi, środowiskowymi czy funkcjonalno-przestrzennymi. W sferze społecznej, należy zauważyć, iż obszar ten zamieszkuje ponadprzeciętny odsetek osób bezrobotnych i korzystających z pomocy społecznej. W odniesieniu do zjawiska bezrobocia – według danych PUP, odsetek bezrobotnych w odniesieniu do liczby bezrobotnych zamieszkujących ten teren wyniósł 6,5% podczas średniej wartości dla gminy równej 6,0%. Dodatkowo, jak wskazuje przedstawiciel Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w trakcie wywiadu, problem bezrobocia bardzo często jest powiązany z problemem alkoholowym. Według danych Komisji, zjawisko to kumuluje się przede wszystkim na terenie Szczurowej, a także Uściu Solnym i Zaborowej. Wpływ na skalę tego zjawiska ma niewątpliwie wysoka, w porównaniu do innych miejscowości liczba mieszkańców Szczurowej, ale także większa dostępność do sklepów, które sprzedają alkohol. Jak wskazuje ekspert w wywiadzie, znaczący odsetek osób borykających się z tym problemem to dorośli mężczyźni, którzy nie mają pracy i korzystają z zasiłków. Osoby te przebywają często w pobliżu sklepów urządzając „libacje alkoholowe”. Część z osób borykających się z problemem to osoby młode – po 20 roku życia, które po ukończeniu edukacji nie znalazły pracy i obecnie żyją na tzw. „bezrobociu”. Zdaniem eksperta, przyczyną tego problemu, dostrzeganego już często u młodzieży, jest fakt, iż na terenie gminy nie ma zbyt dużo miejsc do spędzania czasu wolnego, z ciekawa ofertą, dzięki której „młodzież mogła by się czymś zająć popołudniami” i dlatego spotykają się pod sklepem i piją alkohol. Warto w tym punkcie wskazać, że gmina organizuje wsparcie dla tych osób – w Szczurowej został otwarty punkt konsultacyjny, gdzie można skorzystać z pomocy psychologa. W szkołach organizowane są także różne akcje profilaktyczne i programy w szkołach, które mają na celu zwrócenie uwagi na szkodliwość tego zjawiska. Mimo podejmowanych działań pomocowych, wciąż tego typu wsparcie jest potrzebne. Ze zjawiskiem nadużywania alkoholu wiąże się często problemy przemocy w rodzinie, który również obserwowany jest na terenie podobszaru. Jak podkreśla ekspert w wywiadzie, wśród rodzin, gdzie jedna osoba nadużywa alkoholu odbija się to na reszcie członków rodziny, w szczególności na dzieciach. Wciąż jednak problem ten jest ukryty, dużo osób doświadczających przemocy nie zgłasza się po pomoc do odpowiednich instytucji, choć jak wskazuję przedstawiciel pomocy społecznej, w ciągu ostatnich lat należy zauważyć nieznaczną poprawię w liczbie osób które zgłaszają się po pomoc. Czasami rodziny te borykają się z pewnym niezrozumieniem i stygmatyzacją ze strony reszty społeczności, a w przypadku dzieci – ze strony reszty rówieśników. W sferze społecznej, warto także wskazać na problem związany z obniżonym poziomem bezpieczeństwa. Dane z komendy policji wskazują, że na terenie miejscowości Szczurowa liczba przestępstw i wykroczeń przekracza średnią wartość dla gminy. Wartość tego wskaźnika wyniosła 1,6 na każde 100 osób, przy wartości średniej dla gminy 1,5 na każde 100 osób. Również na terenie |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 68 podobszaru 1. Liczba odnotowanych tego typu zdarzeń jest większa, co wiąże się między innymi z dużą koncentracją terenu, który pełni funkcję centralne w gminie i w których skupiają się funkcje handlowo-usługowe. Jak wynika z rozmowy przedstawicielem Komisariatu Policji w Szczurowej, z uwagi na przebiegającą wzdłuż podobszaru drogi wojewódzkiej nr 964, mieszkańcy i użytkownicy tego terenu narażenia są na różne uciążliwości związane z dużym ruchem samochodowym, w szczególności spowodowanych przez samochody ciężarowe. W centrum Szczurowej krzyżuje się również ruchliwa droga gminna, zlokalizowana przy szkole podstawowej. Jak wskazuje ekspert w rozmowie, znajdujące się w pobliżu przejście dla pieszych powinno być lepiej oznakowane i widoczne. Na terenie podobszaru funkcjonuje Gminne Centrum Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej. Wraz ze zwiększeniem zainteresowania społecznego działalnością placówki zwiększyła się również jej oferta programowa. Jak wskazuje lokalny ekspert, kłopoty lokalowe z jakimi styka się obecnie jednostka uniemożliwiają jej zaspokajanie potrzeb społecznych w zakresie swojej działalności, w szczególności wśród dzieci i młodzieży. W sferze technicznej należy zwrócić uwagę na zły stan techniczny obiektów mieszkalnych zlokalizowanych na terenie podobszaru, w tym obiektów pełniących funkcje publiczne (szkoła podstawowa, budynek urzędu). Problemy te dotyczą też wykorzystywanych w domach źródeł ciepła (wykorzystywanie pieców węglowych starej generacji). Na niektórych budynków pokrycia dachowe lub inne elementy są wykonane z azbestu co stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia osób. Powyższe kwestie generują również problemy natury środowiskowej. Centrum, jak i Szczurowa należy do małopolskiej strefy małopolskiej, charakteryzującej się przekroczeniami średniorocznych stężeń pyłu zawieszonego PM10. Strefa ta ze względu na kryterium ochrony zdrowia została przypisana do klasy C ze względu na przekroczenia pyłu PM10 i benzo(a)piren w pyle PM10. Zjawisko niskiej emisji, obserwowane na obszarze rewitalizacji, jak i całej gminy powodowane jest w przede wszystkim przez piece węglowe, jak i ruch samochodowy, który wiąże się z funkcjonującymi na tym terenie licznymi instytucjami, świadczącymi usługi dla mieszkańców całej gminy a także przebiegającą przez podobszar ruchliwe drogi gminne oraz drogi wojewódzkiej nr 964. Wzmożony ruch samochodowy powoduje również problemy związane z narażeniem mieszkańców na wzmożony hałas, co również bywa uciążliwie dla osób zamieszkujących te tereny. W sferze środowiskowej należy także wskazać na niewielki odsetek przydomowych i przyobiektowych oczyszczalni ścieków w stosunku do ilości gospodarstw. Ze względu na zagęszczoną zabudowę oraz utwardzenie powierzchni gruntu w Centrum, obszar ten jest narażony na silną antropopresję, która może negatywnie wpływać na jakość gleb w tym obszarze. Według mapy sozologicznej, gleby są tutaj silnie zanieczyszczone. Zanieczyszczenia do powierzchni ziemi dostają się również wraz z opadem atmosferycznym3. Jakość

3 Informacja o stanie środowiska na terenie powiatu brzeskiego w 2013 roku. |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 69 wód Podobszaru Centrum została określona jako słaba ze względu na przedostawanie się zanieczyszczeń komunikacyjnych do wód podziemnych. Przyglądając się analizie miejscowości w odniesieniu do sfery funkcjonalno-przestrzennej, istotnym problemem wskazywanym przez mieszkańców, jest niska dostępność do infrastruktury sportowo- rekreacyjnej w stosunku do zapotrzebowania. W sferze gospodarczej, należy zauważyć, że z uwagi na fakt, iż jest centrum administracyjne oraz handlowo-usługowe gminy, na tym terenie funkcjonują różne podmioty gospodarczej, głównie mikroprzedsiębiorstwa lub jednoosobowe działalności gospodarcze. Mimo tego, zarówno mieszkańcy, jak i lokalni eksperci podkreślają, iż wciąż brakuje miejsc pracy dla mieszkańców, w szczególnie dla osób młodych, które po ukończonych studiach mają trudności ze znalezieniem zatrudnienia.

Podobszar 2. Szczurowa Włoszyn

Kolejny podobszar do rewitalizacji, mieszczący się w granicach miejscowości Szczurowa to podobszar 2. Szczurowa Włoszyn. Podobszar ten jest uzupełnieniem podobszaru 1 i został wybrany ze względu na skumulowane negatywne zjawiska społeczne, a także zjawiska związane z degradacją infrastruktury społecznej. Teren ten zamieszkuje łącznie 57 osób, co stanowi 0,6% ludności gminy i zajmuje powierzchnię 9,04 ha. Teren ten jest od strony południowo wschodniej ograniczony drogą powiatową nr 1305 K, od strony północnej działkami nr 1320, następnie w linii prostej do styku z działką 1319, która jednocześnie stanowi zachodnią granicę. Południowo zachodnią granicę podobszaru wyznacza droga gminna 250530 K.

Rysunek 2. Podobszar 2. Szczurowa Włoszyn Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 70

Identyfikowane negatywne zjawiska społeczne na podobszarze dotyczą takich problemów jak bezrobocie, ubóstwo i problemy w rodzinach. W odniesieniu do liczby mieszkańców zamieszkujących sołectwo blisko 6% stanowią osoby bezrobotne. Podobnie jak w przypadku podobszaru 1, obserwuje się również zjawisko nadużywania alkoholu przez mieszkańców. Ponieważ Włoszyn – będący przysiółkiem w Szczurowej znajduje się na obrzeżach, to z uwagi na oddalenie tego terenu od reszty miejscowości jest to miejsce trochę izolowane od reszty społeczności, co z kolei rodzi problem niskiej integracji mieszkańców. Na tym terenie brak jest też obiektów infrastruktury społecznej i sportowo-rekreacyjnej (najbliższa jest w centrum wsi Szczurowa, oddalonej o kilka kilometrów). Obserwowanym problemem jest też kwestia samotności osób starszych, wymagających opieki. Część z uczniów zamieszkujących ten teren korzysta również z zajęć wyrównawczych i pomocy psychologicznej z uwagi na trudności w nauce. Jak wskazuje przedstawiciel Komisariatu Policji w Szczurowej, istotnym problemem związanym z bezpieczeństwem mieszkańców, są przekroczenia prędkości pojazdów. Pomiędzy centrum Szczurowej a przysiółkiem ciągnie się kilkukilometrowy prosty odcinek, który „zachęca” kierowców do rozwijania prędkości. Problemem jest też poruszanie się pieszych po tej części Szczurowej bez odblasków, gdyż oświetlenie nocne nie jest wystarczające na podobszarze. W kontekście problemów natury funkcjonalno-przestrzennej i technicznej, należy wskazać, iż porównaniu ze ścisłym centrum, na tym obszarze nastąpiła duża degradacja w stanie technicznym istniejącym obiektów. W obszarze tym znajdują się min. rozpoczęte i popadające w ruinę obiekty mieszkaniowe (rozpoczęta budowa budynków wielomieszkaniowych byłego IGLOPOL-u), zdewastowana baza Spółdzielni Kółek Rolniczych, wielorodzinny budynek mieszkaniowy. Na obszarze brak jest obiektu spełniającego standardy lokalu dla potrzeb świetlicy wiejskiej, a dom ludowy który do tej pory spełnia tą funkcję jest w bardzo złym stanie technicznym i wizualnym. Mieszkańcy nie mają możliwości realizowania się w różnych aktywnościach społecznych. W trakcie spotkań z mieszkańcami wskazano, iż konieczna jest rewitalizacja zdegradowanych obiektów za równo ze względu na sposób ich użytkowania jak i poprawa wizualna. Infrastruktura drogowa również wymaga remontu, brak jest także chodników w tej części Szczurowej. Dodatkowo, w sąsiedztwie podobszaru mieści się Zakład Przerobu Złomu. Mieszkańcy sąsiadujący z tym terenem narzekają na uciążliwości związane z dojazdem samochodów ciężarowych do tego miejsca Analizując podobszar w kontekście problemów środowiskowych, Włoszyn charakteryzuje się przekroczeniami średniorocznych stężeń pyłu zawieszonego PM10 oraz przekroczeniami benzo(a)piren w pyle PM10. Zanieczyszczenie powietrza tego terenu wiąże się z niską emisją z przydomowych palenisk, co odznacza się głownie w okresie zimowym. Gleby tego obszaru |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 71 charakteryzują się słabą jakością, są silnie zakwaszone i d dużym procencie nie nadające się pod uprawę. Ta sytuacja spowodowana jest kilkoma czynnikami, m.in. przedostawaniem się zanieczyszczeń do gleby z opadów atmosferycznych czy zdegradowaną przez człowieka w wielu miejscach wierzchnią warstwą gruntu. Część z domów, w szczególności tych starszych, wybudowanych kilkadziesiąt lat temu charakteryzuje się również złym stanem technicznym, jest to też teren nieskanalizowany.

Podobszar 3. Strzelce Wielkie

Podobszar 3. Strzelce Zamieszkiwany jest przez 30 osób, co stanowi 0,3% ludności gminy Szczurowa ogółem. Podobszar ten zajmuje powierzchnię 12,57 ha. Od południa granicę podobszaru wyznaczają: droga gminna 250529 K działki ew. nr 1645/1 zabudowane remiza OSP, następnie działki zabudowane obiektem szkoły podstawowej. Wschodnią granicę wyznacza droga powiatowa 1426 K, aż do styku z drogą gminną 250806 K, która stanowi północną granicę obszaru do działki nr 1196. Granice tej działki wyznaczają również północno-zachodnią granice podobszaru, przebiegającą następnie wokół drogi gminnej 250849 K okalającej działkę 1566.

Rysunek 3. Podobszar 3. Strzelce Wielkie Źródło: opracowanie własne Na podstawie przeprowadzonej pogłębionej diagnozy podobszaru, można wskazać na kluczowe problemy społeczne, które koncentrują się na tym terenie. Jednym z nich jest problem bezrobocia. Chociaż w całym sołectwie bezrobocie wynosi jedynie 2,9% to jednak w podobszarze rewitalizacji, eksperci zauważają kumulację tego typu problemów. W podobszarze rewitalizacji, ale także całej miejscowości trudno jest znaleźć pracę. Cześć mieszkańców dojeżdża w tym celu do Krakowa, czy Niepołomic. Mieszkający w podobszarze bezrobotni wykazują się niewielką zaradnością życiową,

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 72 przyzwyczaili się oni to swojej sytuacji i nie podejmują żadnych starań, aby swoją sytuację zmienić. Jak podają eksperci są to głównie osoby długotrwale bezrobotne, które wpadły w krąg ubóstwa i biedy. Ze względu na niepowodzenia życiowe częściej sięgają oni także po alkohol, a w rodzinach tych pojawia się także przemoc. Złe wzorce są przekazywane także dzieciom, które są zaniedbywane i potrzebują dodatkowego wsparcia. Część młodzieży powiela przekazywane im wzorce, co przejawia się w nadużywaniu alkoholu w miejscach publicznych oraz ich dewastacja, na co zwracają uwagę lojalni eksperci. Problemy w domach przekładają się na wysoki wskaźnik uczniów korzystających z zajęć wyrównawczych i pomocy psychologicznej w szkole. W miejscowości Strzelce Wielkie szkoła jest główną instytucją, która prowadzi animację lokalnej społeczności. Jednakże budynek szkoły pochodzi z 1912 roku i jest jednym z najstarszych na podobszarze rewitalizacji. Ze względu na swój wiek jest niedopasowany do potrzeb nowoczesnej placówki oświatowej. Dodatkowo wymaga także konserwacji i modernizacji. Jednym z problemów wskazywanych w szkole jest brak zaplecza i pracowni przyrodniczych oraz komputerowych. Tzw. „przedmioty ścisłe” zostały wskazane jako kluczowe kompetencje dla dalszego rozwoju i to na nich opiera się innowacyjna gospodarka. Jednakże, aby zachęcić dzieci i młodzież do ich nauki konieczne jest prowadzenie zajęcia w sposób ciekawy, wykorzystując eksperymenty itp. W tym kontekście warto zastanowić się nad rozbudową szkoły i doposażeniem jej w odpowiednie pracownie. Praca z młodzieżą, w kontekście zaistniałych problemów społecznych jest niezbędna, aby pokazać w jaki sposób mogą zmienić swoją przyszłość. Należy zatem starać się zapewnić im jak najlepsze warunki do pracy i rozwoju. Na podobszarze rewitalizacji działa także Dom Ludowy, w którym sezonowo otwarta jest świetlica środowiskowa, funkcjonują tu także Sołtysówka i sklep SPH. Obiekt wymaga generalnego remontu. W podobszarze działa także Remiza OSP, a nieopodal mieszkańcy mogą korzystać z boiska trawiastego i placu zabaw. Ulokowane jest tu również lądowisko dla motolotni, paralotni, małych samolotów. Działalność prowadzą stowarzyszenia: Hodowców Bydła Mięsnego w gminie Szczurowa – Strzelce Wielkie oraz Ziemi Strzeleckiej – Złoty Kłos – Strzelce Wielkie. Pomimo tego, aktywność społeczna jest bardzo niewielka. Frekwencja w wyborach Parlamentarnych była najniższa w całej gminie i wyniosła jedynie 24,5%. Kolejnym problemem, który zauważono w podobszarze rewitalizacji jest problem starzejącego się społeczeństwa. Część mieszkańców migruje do dużych miast i tam już zostają, pozostawiając rodziców i dziadków samych sobie. Osoby te, ze względu na ograniczoną sprawność, a także brak odpowiednich miejsc rekreacji czy kultury wycofują się z uczestnictwa w życiu społecznym. Dodatkowo osoby starsze utrzymują się jedynie z niewielkich rent czy emerytur, co powoduje, iż ich sytuacja materialna również jest niezadowalająca. Konieczne zatem wydaje się podjęcie działań zmierzających do ich reintegracji społecznej. Warto podkreślić, że osoby starsze posiadają cenną |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 73 wiedzę i doświadczenie życiowe, którymi mogliby dzielić się z młodszymi mieszkańcami. W Podobszarze Strzelce Wielkie odnotowano średnioroczne przekroczenie pyłu zawieszonego PM10. Zanieczyszczenia powietrza są związane głównie z niską emisją pochodzącą z indywidualnych, przydomowych systemów ocieplania budynków. Zagrożeniem dla środowiska omawianego Podobszaru jest duży odsetek budynków pokrytych płytami azbestowymi. Pogorszona jakość gleb i ich zakwaszenie wiąże się ze spływem zanieczyszczeń związanych z nadmiernym stosowaniem sztucznych nawozów z terenów rolniczych. Na jakość wód wpływa przede wszystkim przedostawanie się do wód podziemnych zanieczyszczeń. Podobszar rewitalizacji posiada również braki w infrastrukturze, bowiem brak jest sieci kanalizacyjnej. Mieszkańcy mają natomiast do dyspozycji sieć gazową i wodociągową.

Podobszar 4. Kwików

Kolejny podobszar – Kwików – zamieszkiwany jest przez 10 osób. Łączna powierzchnia podobszaru to 4,05 ha. Granicę podobszaru wyznaczają: od strony południowej i wschodniej droga gminna 250515 K, poprzez drogę powiatową nr 1338 K, do styku z drogą gminną 25054 K stanowiącą zachodnią granicę działki wraz z pasem zabudowy po jej zachodniej stronie.

Rysunek 4. Podobszar 4. Kwików Źródło: opracowanie własne Kwików jest jedną z najmniejszych miejscowości na terenie gminy. Podobszar rewitalizacji, wyznaczony na terenie miejscowości charakteryzuje się negatywnymi zjawiskami społecznymi takimi jak m.in. bezrobocie i starzenie się społeczeństwa. Zjawisko bezrobocia dotyczy w dużej mierze mężczyzn, którzy to również borykają się z problemem alkoholowym. Jak wskazuje lokalny ekspert,

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 74 nie mają oni motywacji zmiany swojej sytuacji życiowej. Miejscowość Kwików jest jedną z najmniejszych w całej gminie, a jej problemem jest brak instytucji publicznych, społecznych, ale także odpowiedniego skomunikowania z innymi miejscowościami. Te aspekty oraz brak perspektyw pracy przyczyniają się do wyjazdu młodych ludzi z tego terenu. To z kolei powoduje, że występuje problem starzenia się społeczeństwa, bowiem osoby młode wyjeżdżają do pracy za granicę, zostawiając swoich rodziców na miejscu. Jednym z problemów społecznych w podobszarze rewitalizacji (a także całej miejscowości) jest niska aktywność społeczna mieszkańców. Wynika to przede wszystkim z braku organizacji pozarządowych oraz miejsc integracji społecznej. W samym Kwikowie funkcjonuje jedynie Koło Gospodyń Wiejskich i Ochotnicza Straż Pożarna. Niestety remiza jest w złym stanie technicznym i wymaga prac remontowych. W kontekście dostępu do infrastruktury społecznej i sportowo-rekreacyjnej należy zauważyć, iż podobszar ten wypada bardzo słabo. Jeśli chodzi o animacją lokalnej społeczności osobą o największym zaangażowaniu jest sołtys. Niezbędne jest jednak, by powstawały inicjatywy od samych mieszkańców. Współpraca lokalnej społeczności może mieć bowiem pozytywy wpływ na rozwiązywanie problemów społecznych, w tym reintegrację seniorów oraz reintegrację społeczną i zawodową osób bezrobotnych. Analizując kwestie związaną z bezpieczeństwem mieszkańców, to jak wskazuje przedstawiciel Komisariatu Policji w Szczurowej, podobszar ten wypada pod tym względem stosunkowo dobrze. Na przestrzeni ostatnich lat, odnotowuje się akty wandalizmu i zniszczenia mienia publicznego, w szczególności przez młodzież, która z uwagi na to „że nie ma co ze sobą zrobić” w wolnych czasie dopuszcza się takich zachowań. Ważnym usprawnieniem w tym kontekście byłoby zdaniem lokalnego eksperta zamontowanie monitoringu w centrum miejscowości, przez co zminimalizowano by liczbę tego typu aktów wandalizmu. Część domów, zwłaszcza tych wybudowanych kilkadziesiąt lat temu jest również w złym stanie technicznym. W kontekście problemów natury środowiskowej, ze względu na mniej zagęszczoną zabudowę Kwikowa, w tym podobszarze odnotowuje się mniejsze przekroczenia średniorocznych stężeń pyłu zawieszonego PM10 niż w innych obszarach. Jednakże, że względu na słaby stan przydomowych systemów piecy oraz palenie materiałem stosunkowo niskiej jakości, obszar ten jest narażony na zwiększenie stężeń szkodliwych związków w powietrzu. Gleby w omawianym podobszarze są silnie zakwaszone, co spowodowane jest nadmiernym stosowaniem nawozów sztucznych, które mogą przesiąkać do gleby w postaci opadu atmosferycznego. Pogorszona jakość wód związana jest z małym odsetkiem przydomowych oczyszczalni ścieków w stosunku do gospodarstw domowych i nielegalnymi zrzutami na tereny poza zabudową mieszkalną.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 75

Podobszar 5. Zaborów Na terenie podobszaru 5. Zaborów mieszka 18 osób. Granicę podobszaru od strony południa wyznaczają działki nr 1555/2, 1555/10, 1555/9, 1720 oraz droga powiatowa nr 1338 K. Od strony wschodniej granicę stanowi droga powiatowa nr 1305 K. Północną granicę stanowi pas zabudowań wzdłuż drogi powiatowej nr 1338 K oraz działka 1288. Zachodnią granicę wyznaczają już wymienione działki 1555/2,1288 oraz 1291. Podobszar zajmuje powierzchnię równą 5,73 ha.

Rysunek 5. Podobszar 5. Zaborów Źródło: opracowanie własne Na wskazanym terenie rewitalizacji znajdują się jednorodzinne domy mieszkalne, a także kilka istotnych instytucji i obiektów użyteczności publicznej, w tym budynek szkoły podstawowej i gimnazjum, dom ludowy (w którym znajdują się świetlica środowiskowe, biblioteka, poczta), ośrodek zdrowia oraz apteka. Jest to zatem funkcjonalne centrum miejscowości Zaborów. Pomimo, iż w całej miejscowości Zaborów nie zdiagnozowano ponadprzeciętnego problemu bezrobocia, to według ekspertów w podobszarze rewitalizacji taki problem się pojawia. Dotyczy ono głównie osób w średnim wieku. Problem bezrobocia związany jest ze strukturą lokalnej gospodarki. Przed wejściem Polski do Unii Europejskiej Zaborów był miejscowością z dominującą funkcją rolniczą, jednak w przeważającej większości były to niewielkie gospodarstwa rolne, mające poniżej 5 ha, z których utrzymywali się mieszkańcy. Po wejściu do Unii Europejskiej wiele osób, w szczególności młodych i wykształconych wyjechało za granicę w poszukiwaniu pracy. Natomiast większość małych rolników oddało swoje pola w dzierżawę większym gospodarstwom. Osoby mniej zaradne życiowo zostały w ten sposób bez pracy i środków do życia. Warto podkreślić, że w podobszarze rewitalizacji, ani w całej miejscowości nie ma większych zakładów pracy, a jedynie

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 76 niewielkie punkty handlowo-usługowe, stąd też trudno jest znaleźć dobrze płatną, satysfakcjonującą pracę. Problemy te przekładają się bezpośrednio na bezrobocie, a także ubóstwo i korzystanie z pomocy społecznej, które we wskazanym podobszarze jest według ekspertów wysokie. Kwestią, na jaką zwrócili uwagę eksperci w podobszarze rewitalizacji jest również problem rodzin niepełnych. Wynika on po części z wyjazdu jednego z rodziców za granicę w poszukiwaniu pracy. W rodzinach tych występują problemy wychowawcze. Jest to spowodowane niedostateczną opieką, brakiem dobrych wzorców zachowania, a także brakiem ciekawych alternatyw dla spędzania czasu wolnego dla młodzieży. Eksperci podkreślali także, że młodzież spożywa alkohol w miejscach publicznych, a zdarzają się również zachowania chuligańskie i wandalizm. Na podobszarze rewitalizacji znajdują się szkoła podstawowa i gimnazjum. Szkoła jest jedną z instytucji, która, ze względu na pełnione przez siebie funkcję oddziałuje na lokalną społeczność. Jako placówka edukacyjna i wychowawcza organizuje kółka zainteresowań oraz zajęcia wyrównawcze. Dodatkowo szkoła stara się włączać aktywnie z animację lokalnej społeczności, realizując różnego typu imprezy i uroczystości okolicznościowe. Jednakże obecnie budynek szkoły wymaga gruntownego remontu. W 2010 r. przy szkole powstała sala sportowa jako jedno ze skrzydeł obiektu. Jednak pozostała część kompleksu szkolnego swym stanem technicznym znacznie odbiega od obowiązujących standardów. W podobszarze rewitalizacji znajduje się również budynek Domu Kultury, który podobnie jak obiekt szkoły znajduje się w złym stanie technicznym i wymaga podjęcia działań remontowych. Miejscowość Zaborów posiada najwięcej obiektów zabytkowych na swoim terenie, takich jak drewniana dzwonnica, kościół oraz zabytkowy rokokowo-klasycystyczny pałac z drugiej poł. XIX wieku wybudowany z fundacji rodziny Dąbskich, urzekający swa oryginalnością architektoniczną. Stanowią one niewątpliwie duży potencjał kulturowy miejscowości, wokół którego można budować tożsamość lokalną miejscowości. Jest to ważne, szczególnie w kontekście konieczności zachęcania mieszkańców do pozostawania w gminie i zakładania tutaj działalności gospodarczych. Obecnie bowiem potencjał gospodarczy tak podobszaru rewitalizacji, jak i całej miejscowości jest niewielki i przyczynia się do migracji kapitału. Wieś oraz podobszar rewitalizacji posiada sieć gazowniczą i wodociągową, nie ma natomiast sieci kanalizacyjnej. Jakość powietrza w Zaborowie charakteryzuje się przekroczeniami średniorocznych stężeń pyłu PM10. Przekroczenia te są związane głównie z brakiem na terenie wiejskim zcentralizowanego systemu dociepleń budynków i paleniem materiałem niskiej jakości – w tym nawet odpadami – w przydomowych piecach. Podobszar ten jest zagrożony również zakwaszeniem gleb, na który wpływ ma nadmierne stosowanie nawozów sztucznych oraz przesiąkanie zanieczyszczeń do gleby z opadów atmosferycznych zawierających. Jakość wód jest nieznacznie pogorszona, jednak zagrożeniem dla |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 77 omawianego obszaru jest nielegalny zrzut ścieków z gospodarstw domowych, które nie posiadają przyłącza kanalizacji, ani przydomowych oczyszczalni.

Podobszar 6. Uście Solne

Podobszar 6 do rewitalizacji zamieszkiwany jest przez 26 osób co stanowi 0,3% mieszkańców gminy i zajmuje teren o powierzchni 7,4 ha. Jest to centralna część miejscowości Uście Solne, gdzie mieści się m.in. szkoła podstawowa, ośrodek zdrowa, teren rynki i remiza OSP. Granicę obszaru od wschodu i południa wyznaczają działki ew. nr 2578/1, 992/1, 993/2 oraz droga okalająca rynek. Następnie wschodnia granica przebiega wzdłuż drogi gminnej do styku z działką 789, 788/2, 788/1, które stanowią północną granicę obszaru. Od strony zachodniej granicę wyznacza działka 748 stanowiąca drogę dojazdową do pól poprzez działki zabudowane w linii prostej w kierunku drogi okalającej płytę rynku.

Rysunek 6. Podobszar 6. Uście Solne Źródło: opracowanie własne Obserwowane negatywne zjawiska na tym podobszarze dotyczą przede wszystkim problemów społecznych, ale i technicznych, środowiskowych czy funkcjonalno-przestrzennych. Przyglądając się bliżej problem społecznym należy zauważyć, że bezrobocie w tej miejscowości jest poniżej średniej dla gminy, ale liczba osób długotrwale bezrobotnych jest bardzo wysoka, bowiem wynosi 80%. Również jak wynika z rozmów z ekspertami znającymi specyfikę tego terenu, na podobszarze tym zamieszkują osoby bezrobotne i borykające się z różnymi problemami społecznymi

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 78

(takimi jak m.in. ubóstwo). Na tym terenie obserwowany jest również problem alkoholowy, w szczególności wśród osób bezrobotnych. Miejscem, gdzie gromadzą się takie osoby są przede wszystkim lokalne sklepy, w których można zakupić alkohol. Z problemami alkoholowymi często związana jest także przemoc domowa. Obserwowane są też problemy opiekuńczo-wychowawcze w rodzinach, w szczególności wśród rodzin borykających się z problemem bezrobocia czy ubóstwo. Jak wskazuje przedstawiciel Zespołu Szkolno- Przedszkolnego w Uściu, często uczniowie pochodzący z tych rodzin mają trudności w nauce i niski poziom motywacji do nauki, stąd konieczne jest zapewnienie im dodatkowego wsparcia np. poprzez udział w zajęciach wyrównawczych czy spotkania z psychologiem. Niestety placówka nie posiada psychologa szkolna. W odniesieniu do kwestii bezpieczeństwa, należy również wskazać na niekorzystne zjawiska w tej dziedzinie. Jak wskazuje przedstawiciel Komisariatu Policji w Szczurowej na tym terenie odnotowywane są przypadki przekroczenia prędkości, co pogarsza poczucie bezpieczeństwa a wzmożony ruch samochodowy jest uciążliwy dla osób korzystających z obiektów mieszczących się na tym terenie. Jak wskazuje ekspert w wywiadzie pojawiające się akty wandalizmu i zniszczenia mienia dotyczą centralnej części miejscowości (m.in. rynku w Uściu). Sugerowanymi działaniami, mającymi na celu poprawę tej miejscowości jest zamontowanie monitoringu. W sferze technicznej oraz funkcjonalno-przestrzennej należy wskazać na problemy związane z infrastrukturą komunikacyjną. Na terenie tej miejscowości, w tym w granicach podobszaru, odnotowuje się wysoki odsetek dróg o nawierzchni bitumicznej i żwirowo/tłuczniowej wymagających remontu. Jest to też teren nieskanalizowany. Obserwowanym problemem, zgłaszanym przez mieszkańców tego terenu, jest niska dostępność do terenów sportowo-rekreacyjnych, gdzie można by spędzać wolny czas. Obecnie takim miejscem jest teren zespołu szkolno-przedszkolnego. Budynek pełni bazę lokalową dla edukacji i rozwoju dzieci i młodzieży. Jest także bazą dla organizowania przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym, kulturalnym. W budynku swoją siedzibę ma również świetlica wraz z biblioteką publiczną. Budynek jest niestety w złym stanie technicznym, boisko mieszczące się przy szkole wymaga gruntownych remontów, konieczna jest także modernizacja przestarzałego systemu ogrzewania, co wpływanie korzystnie na stań środowiska naturalnego. Biorąc pod uwagę ofertę zajęć pozalekcyjnych skierowanych do dzieci i młodzieży, należy podkreślić, iż jest ona niewystarczająca w stosunku do zapotrzebowania. Zajęcia te organizowanego są przez szkołę, jednak jak wskazuje ekspert w wywiadzie, jak i mieszkańcy w trakcie prowadzonych konsultacji, oferta ta jest zdecydowanie za mało zróżnicowana, stąd aktywność pozalekcyjna uczniów jest bardzo mała. W kontekście problemów środowiskowych, centrum Ujścia Solnego jako teren wskazany do rewitalizacji charakteryzuje się przekroczeniami średniorocznych stężeń pyłu zawieszonego PM10 i |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 79 benzo(a)pirenu w pyle PM10. Jedną z przyczyn słabej jakości powietrza na terenie omawianego obszaru jest niska emisja z przydomowych, lokalnych systemów ocieplania budynku. Centrum miejscowości jest na niską emisję znacznie bardziej narażone, ze względu na zagęszczoną zabudowę niż w innej części miejscowości. Wpływ na pogorszenie jakości powietrza ma również natężenie pojazdów samochodowych i emisja spalin do powietrza, z uwagi na pełnienie przez podobszar funkcji centralnej miejscowości/. W sąsiedztwie podobszaru znajdują się również obszary chronione: Dolina Wisły i Natura 2000 – Dolina rzeki Gróbki.

Podobszar 7. Kopacze Wielkie

Według najnowszych danych, podobszar 7. Kopacze Wielkie zamieszkiwany jest przez 24 osoby co stanowi 0,25% ludności gminy ogółem. Od południa granice wyznaczają działki 355 oraz 372, od wschodu droga gminna 250512 K z niewielkim pasem gruntów, następnie w kierunku północnym granica przebiega wałem Uszwicy, aż do styku z działką 377/1. Od strony zachodniej pas zabudowy graniczący z działką 377/1. Podobszar zajmuje powierzchnię równą 12,41 ha.

Rysunek 7. Podobszar 7. Kopacze Wielkie Źródło: opracowanie własne Identyfikowane problemy natury społecznej związane są m.in. z występowaniem zjawiska bezrobocia, ubóstwa oraz starzenie sią społeczeństwa. Jak wynika z rozmowy z przedstawicielem GOPS, część mieszkańców tego terenu to osoby długotrwale bezrobotne. Pojawia się u nich marazm oraz zniechęcenie do zmian życiowych. Osoby te często borykają się z problemem alkoholowym. Podobnie jak w przypadku podobszaru Kwików, jest to bardzo niewielka miejscowość i również tutaj

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 80 obserwujemy zjawisko starzenia się społeczeństwa. Wynika to w części z tego, iż dzieci osób które są obecnie w wieku emerytalnym wyjechało kilkanaście lat temu do pracy zagranicę (m.in. do USA). W miejscowości tej nie ma perspektyw pracy. Dodatkowo niedostatki infrastruktury spędzania czasu wolnego czy infrastruktury społecznej zniechęcają do osiedlania się tutaj. W odniesieniu do kwestii związanej z bezpieczeństwem mieszkańców, nie zaobserwowano większych problemów. Jak wskazuje przedstawiciel Komisariatu Policji w Szczurowej, z uwagi, iż miejscowość ta jest bardzo mała pod względem liczby ludności, raczej nie odnotowuje się poważniejszych wykroczeń i przestępstw na tym terenie. W rejonie obszaru rewitalizacji zdarzają się jedynie pewne sąsiedzkie kłótnie i konflikty. Należy jednak wskazać, iż z uwagi na kameralność tej wsi oraz oddalenie od reszty gminy i od centrum (Szczurowej) mieszkańcy są trochę izolowani od reszty społeczności. Teren ten charakteryzuje również niska dostępność do infrastruktury społecznej i sportowo- rekreacyjnej. Najbliższa tego typu infrastruktura zlokalizowana jest w Szczurowej, oddalonej o 13 km. Pod kątem gospodarczym, podobszar ten wypada bardzo słabo. W całej miejscowości funkcjonuje tylko jedno przedsiębiorstwo – restauracja „Myśliwska Strzecha” prowadząca również działalność agroturystyczną, zlokalizowaną poza podobszarem. Biorąc pod uwagę sferę środowiskową, zidentyfikowano problemy związane z jakością powietrza oraz pogorszeniem stanu środowiska naturalnego. Pogorszona jakość powietrza w Kopaczach Wielkich, w tym na terenie podobszaru, związana jest z przekroczeniem dopuszczalnego średniorocznego poziomu pyłu PM10. Jako teren wiejski, miejscowość ta nie posiada zcentralizowanego systemu dociepleń, a w przydomowych piecach spalany jest materiał niskiej jakości, często nawet w postaci odpadów. Zakwaszenie gleb wiąże się ze spływem czynników zakwaszających wraz z opadem atmosferycznym, co jest problemem charakterystycznym dla wielu obszarów powiatu brzeskiego. Zagrożeniem omawianego obszaru jest mały odsetek przydomowych oczyszczalni ścieków, co powoduje nielegalny zrzut zanieczyszczeń na tereny poza zabudową gospodarczą. W kontekście problemów natury technicznej, należy zwrócić uwagę na zły stan techniczny części domów, w szczególności tych starszych, wybudowanych kilkadziesiąt lat temu. Z problemem tym wiąże się też kwestia korzystania z pieców węglowych w gospodarstwach. Jak wskazuje przedstawiciel urzędu Gminy, mimo stosowania różnych zachęt dla mieszkańców, związanych m.in. z dofinansowaniem do wymiany pieców węglowych na ekologiczne, duża część osób nie decyduje się na to z uwagi na zróżnicowanie dochodów mieszkańców (nie stać ich na kupno droższego, ale ekologicznego opału).

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 81

Podobszar 8. Dołęga

Podobszar 8. stanowi obszar poprzemysłowy i ulokowany jest na terenie miejscowości Dołęga. Od strony południowej pokrywa się z granicą gminy. Od strony wschodniej ograniczony jest drogą gminną 250821 K, od północnej drogą gminną 251044 K, natomiast od strony zachodniej granicę stanowią działki 1085/1, 1085/2, 1151, 1152, 1147, 1133, 1134, 1126, 1382, 1126, aż do południowej granicy. Podobszar o łącznej powierzchni 117,75 ha, jest obszarem niezamieszkałym.

Rysunek 8. Podobszar 8. Dołęga Źródło: opracowanie własne Zgodnie z Ustawą o rewitalizacji, niezamieszkałe tereny poprzemysłowe, w tym poportowe i powydobywcze, tereny powojskowe albo pokolejowe, na których występują negatywne zjawiska, mogą wejść w skład obszaru rewitalizacji wyłącznie w przypadku, gdy działania możliwe do przeprowadzenia na tych terenach przyczynią się do przeciwdziałania negatywnym zjawiskom społecznym. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przypadku podobszaru 8. Miejscowość Dołęga, w ramach której zlokalizowany jest ten podobszar, ze względu na występujące złoża naturalne kruszyw był przez blisko 20 lat teren wydobywczym. Przemysł związany z wydobyciem kruszyw stał się dla mieszkańców uciążliwy głównie ze względu na transport kruszyw, degradację dróg i hałas. Obecnie na podobszarze wydobycie prowadzi jeszcze kilka przedsiębiorstw. Częściowo natomiast eksploatacja została zakończona. Po eksploatacji pozostał problem w postaci wyrobisk, obecnie niezagospodarowanych. Wyznaczony podobszar obejmuje tereny powydobywcze oraz przyległe tereny obecnie wykorzystywane jako rolne i leśnie. Obecnie tereny te jednak mają bardzo niekorzystny wizerunek w opinii mieszkańców, z uwagi na fakt, iż są te tereny mocno zaniedbane i wyeksploatowane. W opinii mieszkańców, w szczególności |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 82 sąsiadujących z terenem wyrobiskowym, jest to miejsce niebezpieczne, gdzie z uwagi na oddalenie od reszty miejscowości, jest lubianym miejscem na urządzanie „libacji alkoholowych”. Mając na uwadze powyższe kwestie, istotnym problemem podobszaru jest problem funkcjonalno- przestrzenne. Omawiany teren utracił swoje pierwotne funkcje i obecnie jest w większości terenem nieużytkowanym. W kontekście problemów natury technicznej, należy również zwrócić uwagę, iż część obiektów budowlanych, wybudowanych na potrzeby kopalni w Dołędze jest w złym stanie technicznym z uwagi na nieużytkowanie. Dodatkowym problemem jest niezabezpieczenie terenu. Może to stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia mieszkańców, którzy mogą korzystać z tego terenu. Podobszar Dołęga jest obszarem poprzemysłowym, dla którego największym wyzwaniem jest niezagospodarowanie terenów w postaci wyrobisk. Gleby tego Podobszaru są w dużym stopniu zdegradowane i zakwaszone, nie nadające się do upraw. Problemem tutaj spotykanym są wyrobiska. Na jakość gleb wpływa nie tylko sama antropopresja w postaci tworzenia wyrobisk pokopalnianych, ale również z oddziaływania środków transportu i maszyn na wierzchnią warstwę gruntu, przez co do gleb przedostają się szkodliwe związki. Eksploatacja surowców na tym terenie przyczyniała się do zmiany prawidłowych stosunków wodnych, co mimo zaniechania częściowego wydobycia jest procesem bardzo ciężkim do odwrócenia. W odniesieniu do problemów w sferze środowiskowej, warto zwrócić uwagę, że pogorszona jakość powietrza na tym terenie związana jest głównie przedostawaniem się szkodliwych związków do atmosfery ze spalin emitowanych przez środki transportu oraz maszyny wydobywcze. Na tego typu zanieczyszczenia najbardziej narażeni są mieszkańcy sąsiadujący z tym terenem. Jak wskazuje lokalny ekspert, konieczne jest wykorzystanie potencjału, ożywienie przemysłu turystycznego na obecnie mało atrakcyjnych terenach, co w przyszłości może doprowadzić do wielu pozytywnych skutków. Kwestia objęcia rewitalizacją tego terenu była także postulowana przez mieszkańców w trakcie spotkań konsultacyjnych. Rewitalizacja tego terenu wpłynie także na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne. Umożliwi stworzenie nowych miejsc pracy, stworzy miejsce przyjazne przede wszystkim mieszkańcom, ale i turystom. Pozostałe po wydobyciu akweny wodne można zagospodarować rekreacyjnie pod potrzeby kąpielisk, łowisk, plaż i obiektów służących obsłudze ruchu turystycznego. Konieczne jest też powstanie dróg dojazdowych i obiektów poza ścisłym obszarem wydobywczym. Celem rewitalizacji jest zagospodarowanie zdegradowanego poprzemysłowo terenu.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 83

Kluczowe problemy i główne potencjały obszaru rewitalizacji

W tabeli poniżej zestawiono syntezę kluczowych problemów obserwowanych na obszarze rewitalizacji, w podziale na podobszary wraz ze zidentyfikowanymi wewnętrznymi potencjałami, których obecność może wzmocnić planowany proces rewitalizacji. Tabela 9. Kluczowe problemy i główne potencjały obszaru rewitalizacji - podsumowanie Nazwa podobszaru Kluczowe problemy Główne potencjały Podobszar 1. Centrum Występowanie zjawiska bezrobocia Obecność ważnych instytucji wsi Szczurowa Ponadprzeciętny odsetek osób gminnych długotrwale bezrobotnych Centrum administracyjno- Występowanie zjawiska alkoholizmu usługowe gminny (również wśród młodzieży, którzy „nie Dobra lokalizacja mają co ze sobą zrobić w wolnym Obecność lokalnych organizacji czasie”) pozarządowych Problemy opiekuńczo wychowawcze rodziców Obniżony poziom bezpieczeństwa (wzmożony ruch samochodowy) Zwiększony poziom hałasu Pogorszona jakość powietrza (występowanie zjawiska niskiej emisji) Podobszar 2. Występowanie zjawiska bezrobocia, Spokojna okolica. Szczurowa Włoszyn ubóstwa. Starzenie się społeczeństwa Problemy opiekuńczo wychowawcze rodziców Ograniczony dostęp do infrastruktury społecznej Obniżony poziom bezpieczeństwa indywidualnego mieszkańców Podobszar 3. Strzelce Występowanie zjawiska bezrobocia, Obecność zabytków Wielkie ubóstwa. Obecność lokalnych organizacji Niezaradność życiowa oraz problemy Występowanie parku. opiekuńczo-wychowawcze Obecność szkoły, będącej Pogorszona jakość powietrza lokalnym centrum inicjatyw (występowanie zjawiska niskiej emisji) społecznych. Występowanie zjawiska starzenia się społeczeństwa Niewystarczająca oferta i infrastruktura społeczna Niska aktywność społeczna. Podobszar 4. Kwików Bezrobocie. Względnie dobry poziom Występowanie zjawiska starzenia się bezpieczeństwa. społeczeństwa Emigracja zarobkowa mieszkańców (w większości za granicę) Niska aktywność społeczna Pogorszona jakość powietrza (występowanie zjawiska niskiej emisji) Podobszar 5. Zaborów Brak miejsc pracy; Obecność szkoły, będącej Niska przedsiębiorczość mieszkańców; lokalnym centrum inicjatyw Występowanie zjawiska bezrobocia i społecznych.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 84

ubóstwo Występowanie zjawiska alkoholizmu (również wśród młodzieży, którzy „nie mają co ze sobą zrobić w wolnym czasie”) Pogorszona jakość powietrza (występowanie zjawiska niskiej emisji) Relatywnie niski poziom skanalizowania Podobszar 6. Uście Występowanie zjawiska bezrobocia i Sąsiedztwo obszarów Solne ubóstwo chronionych: Dolina Wisły i Występowanie zjawiska alkoholizmu Natura 2000 – Dolina rzeki Gróbki (również wśród młodzieży, którzy „nie mają co ze sobą zrobić w wolnym czasie”) Problemy opiekuńczo-wychowawcze rodziców Zły stan techniczny obiektów infrastruktury sportowej Pogorszona jakość powietrza (występowanie zjawiska niskiej emisji) Podobszar 7. Kopacze Występowanie zjawiska bezrobocia i Walory krajobrazowe terenu Wielkie ubóstwa Stosunkowo dobre relacje Problem starzenia się społeczności sąsiedzkie Emigracja zarobkowa mieszkańców (w Funkcjonowanie Domu Ludowego większości za granicę) Ograniczony dostęp do infrastruktury społecznej Problemy związane z niską jakością infrastruktury drogowej Niedostateczny odsetek przyłączeń do sieci kanalizacyjnej Niski poziom przedsiębiorczości mieszkańców. Podobszar 8. Dołęga Problemy natury funkcjonalno- Potencjał terenu pod kątem przestrzennej – utrata pierwotnej funkcji zagospodarowania na funkcje obszaru rekreacyjno-turystyczne Zły stan techniczny części obiektów Możliwość poprawy wizerunku budowlanych miejscowości Dołęga, jak i całej Teren mocno zdegradowany i gminy jako atrakcyjnej do wyeksploatowany spędzania czasu wolnego Pogorszona jakość powietrza Korzystne ulokowanie na styku Niekorzystny wizerunek podobszaru – kilku gmin miejsca niebezpiecznego i mało Walory krajobrazowe – atrakcyjnego sąsiedztwo lasów Uciążliwość dla mieszkańców zamieszkujących sąsiednie tereny – dojazdy dużych ciężarówek do wyrobiska Źródło: opracowanie własne

IV. Założenia Gminnego Programu Rewitalizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 85

1. Wizja stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji

Część związana z określeniem wizji stanu obszaru po przeprowadzeniu rewitalizacji jest najważniejszym momentem przedmiotowego dokumentu, niejako determinującym wszelkie działania i przedsięwzięcia zmierzające do uzyskania określonego efektu, czyli wyprowadzenia obszaru zdegradowanego ze stanu kryzysowego. Określa stan docelowy, do którego dążyć będzie cała wspólnota Gminy, tj. władze samorządowe oraz ich partnerzy (lokalni oraz ponadlokalni), wykorzystując przy tym możliwości płynące z własnych atutów i szans pojawiających się w otoczeniu. Wizja ukierunkowana jest prognostycznie, określa pożądany stan docelowy, do jakiego zmierza Gmina, wyznaczając tym samym zasadniczy kierunek podejmowanych działań.

WIZJA REWITALIZACJI

Obszar objęty Gminnym Programem Rewitalizacji to obszar, który po przeprowadzeniu kompleksowych, wielotorowych przemian społecznych, ekonomicznych i techniczno-przestrzennych, w pełni korzysta ze swojego położenia, oferując dobrą jakość życia swoim mieszkańcom i przyciągając osoby z zewnątrz (turyści, inwestorzy).

Dzięki dostępności kompleksowych ofert wsparcia zagrożeni wykluczeniem mieszkańcy obszaru rewitalizacji podejmują aktywność społeczną i zawodową, co przekłada się na ograniczenie występowania na obszarze rewitalizacji problemów społecznych takich jak bezrobocie, ubóstwo, uzależnienia czy osamotnienie osób starszych. Atrakcyjna oferta edukacyjno-rozwojowa kierowana do młodego pokolenia, przekłada się na dobre wyniki edukacyjne, spadek liczby problemów wychowawczych i zachęca młodzież do wiązania swojej przyszłości z terenem gminy.

Mieszkańcy obszaru rewitalizacji korzystają z różnorodnych ofert kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych proponowanych przez kluczowe instytucje lokalne (szkoły, domy kultury, remizy), które wykorzystując zrewitalizowaną tkankę techniczną ustawicznie rozszerzają swoją ofertę, stanowiąc również miejsce realizacji lokalnych inicjatyw oddolnych.

Zadbane przestrzenie publiczne zachęcają do aktywnego spędzania czasu, budując poczucie dumy lokalnej i dając impuls do realizacji nowych inicjatyw społecznych i gospodarczych.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 86

2. Cele rewitalizacji

Celem głównym rewitalizacji na terenie gminy Szczurowa do osiągnięcia w perspektywie 2024 roku jest: ary wy

CEL GŁÓWNY GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI

Celem głównym rewitalizacji w Gminie Szczurowa jest przeciwdziałanie zidentyfikowanym na obszarze rewitalizacji kryzysom społecznym i pozaspołecznym. Będzie to możliwe poprzez wspieranie rozwoju społecznego, wzmacnianie aktywności gospodarczej oraz estetyzację kluczowych przestrzeni publicznych, w partnerstwie ze wszystkimi środowiskami lokalnymi.

Metodyka Gminnego Programu Rewitalizacji zakłada, że przedstawiona wizja oraz cel główny wiążą się ściśle z elementami składającymi się na cały proces rewitalizacji. Są one warunkowane wynikami przeprowadzonej diagnozy obszaru rewitalizacji i stanowią podstawę dla wyznaczenia spójnych celów strategicznych i kierunków interwencji, w oparciu o które formułowane są przedsięwzięcia rewitalizacyjne. Długi horyzont czasowy dokumentu GPR (2016 – 20224) pozwala by zawarte w dokumencie cele strategiczne oraz kierunki interwencji miały charakter otwarty. Pozwala to wprowadzać nowe projekty, zachowując przyjętą w oparciu o zidentyfikowane potrzeby i problemy logikę interwencji. Przy realizacji pożądanych celów Gminnego Programu Rewitalizacji należy uwzględnić źródła finansowania. W przeważającej części są to źródła spoza budżetu samorządu gminnego. Nieunikniona staje się zatem konieczność ciągłego pozyskiwania zewnętrznych środków finansowych. W tych działaniach ważne jest wsparcia udzielane przez partnerów społecznych i gospodarczych. Tylko współpraca sektora prywatnego, publicznego i społecznego może zapewnić osiągnięcie zaplanowanych celów.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 87

CEL STRATEGICZNY I. INTEGRUJĄCA POLITYKA SPOŁECZNA: Ograniczenie skali występowania na obszarze rewitalizacji problemów związanych z

wykluczeniem społecznym, bezrobociem i uzależnieniami.

KIERUNKI INTERWENCJI 1.1 Wdrożenie działań ukierunkowanych na aktywizację zawodową mieszkańców i wsparcie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. 1.2 Rozszerzenie katalogu pro-aktywnych, kompleksowych inicjatyw dedykowanych beneficjentom pomocy społecznej. 1.3 Realizacja programów z zakresu profilaktyki uzależnień. 1.4 Zapewnienie wsparcia osobom starszym i osamotnionym oraz wzmocnienie integracji międzypokoleniowej.

Cel Strategiczny I – INTEGRUJĄCA POLITYKA SPOŁECZNA: Ograniczenie skali występowania na obszarze rewitalizacji problemów związanych z wykluczeniem społecznym, bezrobociem i uzależnieniami – odnosi się do działań zmierzających do pobudzenia aktywności środowisk lokalnych i stymulowania działań na rzecz aktywności społecznej i zawodowej mieszkańców obszaru rewitalizacji. Jednym z ważniejszych problemów, dotykających społeczność obszaru rewitalizacji Szczurowej, jest postępujące wykluczenie społeczne. Prowadzi to do społecznej apatii i coraz częstszego wycofywania się ludzi z aktywnego życia społecznego. Coraz ważniejsza staje się kompleksowa pomoc, polegająca na udzieleniu wsparcia wielowymiarowego, które jednocześnie koncentruje się na przywróceniu osoby wykluczonej do życia społeczno – zawodowego. Grupy, które wymagają w tym kontekście szczególnego wsparcia to przede wszystkim: osoby bezrobotne (absolwenci, osoby w wieku 50+, kobiety), klienci Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej (w tym szczególnie osoby uzależnione) oraz seniorzy, którzy często borykają się z osamotnieniem, powiązanym w części przypadków z identyfikowanymi na obszarze rewitalizacji migracjami zagranicznymi.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 88

CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: Zapewnienie bezpiecznego,

stymulującego środowiska rozwoju młodego pokolenia mieszkańców

obszaru rewitalizacji.

KIERUNKI INTERWENCJI

2.1 Zwiększenie dostępności do wysokiej jakości usług edukacyjnych. 2.2 Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, rekreacyjnej, sportowej). 2.3 Realizacja programów ukierunkowanych na ograniczenie występowania problemów wychowawczych oraz podejmowania przez młodzież zachowań ryzykownych. 2.4 Kształtowanie postaw świadomości ekologicznej u młodego pokolenia mieszkańców OR.

Cel strategiczny II - EDUKACJA I ROZWÓJ: Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego środowiska rozwoju młodego pokolenia mieszkańców obszaru rewitalizacji – koncentruje się przede wszystkim na problemach i potrzebach zidentyfikowanych w odniesieniu do najmłodszych mieszkańców OR. Kluczowe jest w tym zakresie położenie nacisku na jakość oferty edukacyjnej (dostęp do szkół, ich wyposażenie, jakość bazy lokalowej) umożliwiające wyrównywanie szans dzieci i młodzieży wychowującej się na obszarach wiejskich w stosunku do ich rówieśników z większych ośrodków. Na obszarze rewitalizacji zdiagnozowano szereg problemów widocznych w tej grupie wiekowej. Są to z jednej strony klasyczne trudności wychowawcze, z drugiej natomiast bardzo ograniczona oferta spędzania czasu wolnego warunkująca podejmowanie przez młodzież zachowań ryzykownych (używki, wandalizm). Ponadto, problemy środowiskowe dotykające OR (zanieczyszczenie powietrza powodowane m.in. poprzez niską emisję) zdecydowano, obok pozarewitalizacyjnych działań infrastrukturalnych (takich jak wymiana pieców, termomodernizacja itp.), rozwiązywać poprzez oddziaływanie na postawy młodego pokolenia. Edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży stanowi w tym przypadku niejako „przekaźnik” wiedzy i spostrzeżeń na temat środowiskowych konsekwencji działań podejmowanych przez dorosłych.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 89

CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i

funkcjonalności lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni

publicznych obszaru rewitalizacji.

KIERUNKI INTERWENCJI 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego.

Cel strategiczny III - ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji – koncentruje się na przedsięwzięciach o charakterze inwestycyjnym wspierającym działania społeczne niezbędne do skutecznego przeprowadzenia procesu rewitalizacji. Cel realizowany będzie poprzez dwa kierunki interwencji odnoszące się do infrastruktury technicznej (obejmującej budynki użyteczności publicznej wymagające zmian) oraz przestrzeni publicznych o funkcjach centrotwórczych lub rekreacyjnych. Wprowadzenie zmian o charakterze przestrzennym stanowić będzie impuls do wdrożenia działań rewitalizacyjnych w sferze aktywizacji społeczno – zawodowej, edukacji oraz kultury, rekreacji i sportu.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 90

V. Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych

W tym rozdziale zaprezentowano wszystkie projekty główne inwestycyjne, projekty nieinwestycyjne (miękkie), projekty uzupełniające oraz inne dopuszczalne przedsięwzięcia rewitalizacyjne, które zaplanowano do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa. W dalszej części rozdziału znajduje się szczegółowy opis każdego z tych przedsięwzięć w poszczególnych kartach zadania.

1. Lista projektów

Tabela 10. Lista planowanych, podstawowych projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych

L.P. NAZWA PROJEKTU

PROJEKTY GŁÓWNE INWESTYCYJNE

1. Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej

2. Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich

3. Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie

4. Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej wraz z przyległą salą.

5. Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym

6. Remont remizy OSP w Uściu Solnym

7. Remont domu ludowego Włoszyn

8. Remont remizy OSP w Kwikowie

9. Rewitalizacja rynku w Uściu Solnym

10. Rewitalizacja parku wokół dworku w Strzelcach Wielkich

11. Remont domu ludowego w Kopaczach Wielkich

12. Zagospodarowanie pojezierza w Dołędze

Odnowienie i nadanie kolorystyki elewacji kościoła p.w. Świętego Bartłomieja Apostoła w 13. Szczurowej Przebudowa i rozbudowa budynku dawnej lecznicy zwierząt w miejscowości Szczurowa wraz 14. ze zmianą sposobu użytkowania

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 91

15. Rewitalizacja obiektu grodzkiego w Uściu Solnym

16. Remont budynku gospodarczego w Szczurowej

17. Rewitalizacja przestrzeni publicznej w miejscowości Szczurowa

18. Remont budynku Domu Ludowego w Strzelcach Wielkich

PROJEKTY GŁÓWNE NIEINWESTYCYJNE (MIĘKKIE)

1. Program „Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu – nowy wymiar 2020”

2. Integracja międzypokoleniowa

3. Krajowy Fundusz Szkoleniowy

4. Kompetencje przyszłości - rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa

Źródło: opracowanie własne

2. Zestawienie projektów głównych inwestycyjnych (karty projektów)

Poniżej przedstawione zostało zestawienie planowanych, podstawowych projektów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych wraz z ich opisami zawierającymi, nazwę i wskazanie podmiotów go realizujących, zakres realizowanych zadań, lokalizację (miejsce przeprowadzenia danego projektu), szacowaną wartość, prognozowane rezultaty wraz ze sposobem ich oceny i zmierzenia w odniesieniu do celów rewitalizacji.

KARTA PROJEKTU NR 1

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej Działka nr 949, 953/5, 953/3 obręb Szczurowa, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania 2 Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont zespołu szkół w Szczurowej, by Opis zadania / 4 mogły one spełniać określone dla tego typu placówek zadania projektu oświatowe i wychowawcze, a także służyć lokalnej społeczności. Głównym celem przedsięwzięcia jest: wyrównanie różnic w dostępie

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 92

do nowoczesnej bazy naukowo-wychowawczej oraz tworzenie nowej jakości życia dla dzieci i młodzieży z obszarów wiejskich. Obecnie w budynku mieści się oddział przedszkolny, szkoła podstawowa oraz gimnazjum. W skrzydle północnym zlokalizowana jest szkoła średnia. Budynek zatem pełni bazę lokalową dla rozwoju wszystkich grup dzieci i młodzieży. Jest także bazą dla organizowania przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym, kulturalnym oraz widowiskowym i sportowym. Do tego ostatniego celu dogodne warunki stwarza oddana w 2002 r. hala sportowa powstała jako jedno ze skrzydeł obiektu. Jednak pozostała część kompleksu szkolnego swym stanem technicznym znacznie odbiega od obowiązujących standardów. W budynku mieści się też szkółka muzyczna. Szkoła ma ambicje pełnić bazę lokalową nie tylko dla swoich uczniów, ale również rozwijać zainteresowania i być ośrodkiem dla wszystkich grup wiekowych i społecznych mieszkańców gminy. Poprzez zmodernizowanie bazy lokalowej możliwa będzie współpraca z grupami formalnymi i nieformalnymi działającymi na terenie gminy (stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, kluby seniora, OSP itp.). Ponadto działania w zakresie modernizacji energetycznej korzystnie wpłyną na lokalne środowisko naturalne, a wykonana elewacją poprawi estetykę budynku. Proponowane działania inwestycyjne: • Modernizacja energetyczna obiektu, • Remont i wyposażenie pomieszczeń, • Zagospodarowanie terenu, • Przystosowanie lokalu dla potrzeb prowadzenia szkółki muzycznej i działalności zespołu folklorystycznego. Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy niezbędnej dla nauczania i wychowywania młodzieży, niemniej w placówce będzie można również realizować projekty skierowane do innych grup mieszkańców. Realizacja inwestycji pozwoli osiągnąć lepszą organizację zajęć w szkole. Poprawią się również warunki prowadzenia zajęć i komfort pracy nauczycieli. Odpowiednie zagospodarowanie przyległego terenu pozwoli na stworzenie kompleksowych warunków dla nauki, sportu, a także możliwości spędzania wolnego czasu nie tylko dla młodzieży, ale również dla lokalnej społeczności. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych dla 5 Efekt zadania mieszkańców, a to z kolei wpłynie na zacieśnienie więzi społecznej i zwiększenie integracji społeczności lokalnej. W dłuższej perspektywie projekt wpłynie korzystnie na jakość kształcenia, a tym samym poziom życia mieszkańców gminy. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Zmniejszy też dysproporcje między poziomem życia mieszkańców wsi i miast. Projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno- funkcjonalnej. Remont budynku pozwoli nie tylko na objęcie nowych uczniów ofertą wysokiej jakości, ale również zapewni przestrzeń na potrzeby lokalnej społeczności i istniejących w jej ramach grup. Szkoła

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 93

będzie tym samym mogła skuteczniej pełnić funkcję lokalnego centrum edukacyjno-kulturalnego, wzmacniając integrację mieszkańców rdzennych i napływowych. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Powiarzchnia pod działalnośći szkółki muzykowania, - - Liczba wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych, Wskaźniki - - Ograniczenie zużycia energii, 6 produktu - - Zmiejszenie emisji CO2, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Podniesienie standardu obiektu, - Powierzchnia zagospodarowania działki. Dokumentacja techniczna na głęboką modernizacje energetyczną Stan 7 wraz z pozwoleniem na budowę oraz wstępna koncepcja na zaawansowania zagospodarowanie terenu wraz z remontem pomieszczeń. Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Modernizacja oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych na terenie Gminy Szczurowa (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Równy start - Równe szanse (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Przez motywację do sukcesu (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie Powiązania szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług pomiędzy 9 projektami / edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) Komplementarność o Nauką szansą na lepszą przyszłość (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Sukces w naszych rękach (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Teatr lekcją życia (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.5. Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 94

o Kompetencje przyszłości - rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 3.200.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet Gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017-2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 2

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich Działka nr 1856; 1062/4, obręb Strzelce Wielkie, jednostka Lokalizacja zadania ewidencyjna Szczurowa. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest 2 /projektu na obszarze zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 7 – Strzelce Wielkie) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu szkoły podstawowej w Strzelcach Wielkich, by mógł spełniać określone dla tego typu placówek zadania oświatowe i wychowawcze, a także służyć lokalnej społeczności. Obecnie budynek jest zbyt ciasny, nie posiada odpowiedniej liczby sal lekcyjnych ani pomieszczenia, w którym można prowadzić zajęcia wychowania fizycznego. Realizacja inwestycji pozwoli osiągnąć lepszą organizację zajęć wychowania fizycznego w szkole, co wpłynie korzystnie na aktywność i rozwój ruchowy uczniów. Głównym celem przedsięwzięcia jest: wyrównanie różnic w dostępie do nowoczesnej bazy naukowo-wychowawczej i tworzenie nowej jakości życia dla dzieci i młodzieży z obszarów wiejskich. Obecnie w budynku mieści się oddział przedszkolny i szkoła Opis zadania / podstawowa. Budynek pełni bazę lokalową dla rozwoju wszystkich 4 projektu grup dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Jest także bazą dla organizowania przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym, kulturalnym oraz widowiskowym i sportowym. Szkoła pomimo ograniczonych możliwości lokalowych współpracuje z prężnie działającymi na terenie miejscowości grupami społecznymi. Szkoła ma ambicje pełnić bazę lokalową nie tylko dla swoich uczniów, ale również rozwijać zainteresowania i być ośrodkiem dla wszystkich grup wiekowych i społecznych mieszkańców gminy. Poprzez zmodernizowanie bazy lokalowej możliwa będzie współpraca z grupami formalnymi i nieformalnymi działającymi na terenie gminy (stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, kluby seniora, OSP itp.). Ponadto działania w zakresie modernizacji energetycznej korzystnie wpłyną na lokalne środowisko naturalne, a wykonana elewacja

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 95

poprawi estetykę budynku. Proponowane działania inwestycyjne: Zagospodarowanie poddasza; Rozbudowa obiektu o sale wielofunkcyjną; Remont i wyposażenie pomieszczeń, Modernizacja energetyczna; Zagospodarowanie otoczenia (teren rekreacyjny, sportowy). Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy niezbędnej dla nauczania i wychowywania młodzieży, niemniej w placówce będzie można również realizować projekty skierowane do innych grup mieszkańców. Realizacja inwestycji pozwoli osiągnąć lepszą organizację zajęć w szkole, w tym również rozwoju fizycznego i promowania aktywności fizycznej. Poprawią się warunki prowadzenia zajęć i komfort pracy nauczycieli. Odpowiednie zagospodarowanie przyległego terenu oraz zaprojektowane podjazdy i inne udogodnienia pozwolą na przystosowanie nie tylko całego budynku szkoły do potrzeb osób niepełnosprawnych. Pozwoli to na zwiększenie możliwości integracji osób niepełnosprawnych z pełnosprawnymi. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych dla mieszkańców, a to z kolei wpłynie na zacieśnienie więzi społecznej i zwiększenie integracji 5 Efekt zadania społeczności lokalnej. W dłuższej perspektywie czasu projekt wpłynie korzystnie na jakość kształcenia, a tym samym poziom życia mieszkańców gminy. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Zmniejszy też dysproporcje poziomu życia mieszkańców wsi i miast. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Remont budynku pozwoli nie tylko na objęcie nowych uczniów ofertą wysokiej jakości, ale również zapewni przestrzeń na potrzeby lokalnej społeczności i istniejących w jej ramach grup. Szkoła będzie tym samym mogła skuteczniej pełnić funkcję lokalnego centrum edukacyjno-kulturalnego wzmacniając integrację mieszkańców rdzennych i napływowych. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie ofery edukcynej i sportowej, - - Zwiększenie ilości imprez sportowych, - - Liczba wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych, Wskaźniki 6 - - Ograniczenie zużycia energii , produktu - - Zmiejszenie emisji CO2, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Podniesienie standardu obiektu, - Powierzchnia zagospodarowania działki. •Dokumentacja techniczna na głęboką modernizacje energetyczną wraz z pozwoleniem na budowę; Stan 7 •Koncepcja budowlana zagospodarowanie poddasza i sali zaawansowania gimnastycznej; •Koncepcja zagospodarowania terenu.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 96

Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Modernizacja oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych na terenie Gminy Szczurowa (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Równy start - Równe szanse (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Przez motywację do sukcesu (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług Powiązania pomiędzy edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) 9 projektami / o Nauką szansą na lepszą przyszłość (fundusz: EFS, program: Komplementarność Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Sukces w naszych rękach (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Teatr lekcją życia (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.5. Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich) Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Kompetencje przyszłości - rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 2.600.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 97

KARTA PROJEKTU NR 3

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja obiektu oświatowego w miejscowości Zaborów Działka nr 1291, obręb Zaborów, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 19 – Zaborów) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont szkoły w Zaborowie, by mógł spełniać określone dla tego typu placówek zadania oświatowe i wychowawcze, a także służyć lokalnej społeczności. Głównym celem przedsięwzięcia jest: wyrównanie różnic w dostępie do nowoczesnej bazy naukowo-wychowawczej i tworzenie nowej jakości życia dla dzieci i młodzieży z obszarów wiejskich. Obecnie w budynku mieści się szkoła podstawowa oraz gimnazjum. Budynek zatem pełni bazę lokalową dla rozwoju dzieci i młodzieży na etapie kształcenia podstawowego. Jest także bazą dla organizowania przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym, kulturalnym, oraz widowiskowym i sportowym. Do tego ostatniego celu dogodne warunki stwarza oddana w 2010 r. sala sportowa powstała jako jedno ze skrzydeł Opis zadania / obiektu. Jednak pozostała część kompleksu szkolnego swym stanem 4 projektu technicznym znacznie odbiega od obowiązujących standardów. Szkoła ma ambicje pełnić bazę lokalową nie tylko dla swoich uczniów, ale również rozwijać zainteresowania i być ośrodkiem dla wszystkich grup wiekowych i społecznych w gminie. Poprzez zmodernizowanie bazy lokalowej możliwa będzie wspólpraca z grupami formalnymi i nieformalnymi działającymi na terenie gminy (stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, kluby seniora, OSP itp.). Ponadto działania w zakresie modernizacji energetycznej, korzystnie wpłyną na lokalne środowisko naturalne i poprawy estetyki obiektu. Proponowane działania inwestycyjne: Remont i wyposażenie pomieszczeń; Modernizacja energetyczna; Zagospodarowanie otoczenia (teren rekreacyjny, sportowy). Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy niezbędnej dla nauczania i wychowywania młodzieży, niemniej w placówce będzie można również realizować projekty skierowane do innych grup mieszkańców. Realizacja inwestycji pozwoli osiągnąć lepszą organizację zajęć w szkole w tym również 5 Efekt zadania rozwoju fizycznego i promowania aktywności fizycznej. Poprawią się warunki prowadzenia zajęć i komfort pracy nauczycieli. Zagospodarowanie terenu wokół budynku stworzy dogodne warunki nie tylko dla prowadzenia zadań statutowych jednostki oświatowej, ale także dla wypoczynku i organizacji czasu wolnego mieszkańców. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 98

aktywności społecznych dla mieszkańców, a to z kolei wpłynie na zacieśnienie więzi społecznej i zwiększenie integracji społeczności lokalnej. W dłuższej perspektywie czasu projekt wpłynie korzystnie na jakość kształcenia, a tym samym poziom życia mieszkańców gminy. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Zmniejszy też dysproporcje poziomu życia mieszkańców wsi i miast. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Remont budynku pozwoli nie tylko na objęcie nowych uczniów ofertą wysokiej jakości, ale również zapewni przestrzeń na potrzeby lokalnej społeczności i istniejących w jej ramach grup. Szkoła będzie tym samym mogła skuteczniej pełnić funkcję lokalnego centrum edukacyjno-kulturalnego, wzmacniając integrację mieszkańców rdzennych i napływowych. Wykonanie kolektorów słonecznych, paneli fotowoltaicznych, wymiana oświetlenia na energooszczędne będzie miała również wpływ na środowisko naturalne. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie ofery edukcynej i sportowej, - - Liczba wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych, Wskaźniki - - Ograniczenie zużycia energii, 6 produktu - - Zmiejszenie emisji CO2, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Podniesienie standardu obiektu, - Powierzchnia zagospodarowania działki.

Stan 7 Koncepcja zaawansowania

Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Modernizacja oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych na terenie Gminy Szczurowa (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług Powiązania edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) pomiędzy 9 o Równy start - Równe szanse (fundusz: EFS, program: Program projektami / Komplementarność Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Przez motywację do sukcesu (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 99

edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Nauką szansą na lepszą przyszłość (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Sukces w naszych rękach (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Teatr lekcją życia (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.5. Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Kompetencje przyszłości - rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 850.000,00 zł

Źródła 11 RPO, gmina Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 4

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w 1 Tytuł projektu Szczurowej wraz z przyległą salą. Działka nr 1014/12, obręb Szczurowa, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania 2 Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu będącym baza lokalową dla działalności jednostki kultury - Gminnego Centrum Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej. Wraz ze zwiększeniem zainteresowania Opis zadania / społecznego działalnością placówki zwiększyła się również jej oferta 4 projektu programowa. Kłopoty lokalowe z jakimi styka się obecnie jednostka uniemożliwia jej zaspokajanie potrzeb społecznych w zakresie swojej działalności. Ze względu na to, iż obiekt znajduje się w ścisłym centrum miejscowości, jego adaptacja może odbywać się wyłącznie

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 100

poprzez nadbudowę lub zagospodarowanie i adaptacje istniejącego poddasza. Optymalnym rozwiązaniem kompatybilnym z adaptacją samego obiektu kultury jest remont sąsiadującej sali, która będzie stanowić uzupełnienie dla działalności placówki. Obecnie centrum kultury prowadzi bardzo różnorakie działania w kierunku krzewienia i propagowania szeroko pojętego dziedzictwa kulturowego i historycznego regionu, organizuje kółka tematyczne, wystawy, imprezy stacjonarne i plenerowe oraz współpracuje z innymi ośrodkami w tym szczególnie szkołami by w sposób wartościowy zagospodarować wolny czas dzieciom i młodzieży. Organizowane zajęcia często skupiają wiele osób dlatego też idealnym rozwiązaniem jest włączenie do kompleksu sąsiadującej z Centrum Sali. Obecnie obiekty te są wykorzystywane łącznie, jednak ze względów technicznych, estetycznych i funkcjonalnych nie jest to zawsze możliwe. Na terenie miejscowości i gminy występuje bardzo duże zapotrzebowanie i pozytywny odbiór działań prowadzonych przez Centrum. Mieszkańcy i organizacje domagają się wręcz rozszerzenia oferty kulturalnej, jednak ze względów lokalowych nie jest możliwa realizacja wszystkich oczekiwań. Głównym celem przedsięwzięcia jest wzrost aktywności mieszkańców w sferze działań kulturalnych, oświatowych, poznawczych oraz rozwijanie ich zainteresowań i talentów. Gminne Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu jest również placówką łączącą aktywność innych organizacji poprzez organizacje konkursów, imprez okolicznościowych, pogadanek, wieczorków czy koncertów. Działania placówki skierowane są do wszystkich grup wiekowych i społecznych. Dla podejmowania tych działań konieczna jest profesjonalna baza lokalowa. Proponowane działania inwestycyjne: • Zagospodarowanie i adaptacja poddasza; • Remont i wyposażenie obiektu; • Remont/wykonanie dachu sali; • Wykonanie klimatyzacji sali; • Remont i wyposażenie Sali, Zagospodarowanie otoczenia obiektu Celem bezpośrednim projektu jest stworzenie bazy lokalowej dla szeroko pojętej działalności kulturalnej, wychowawczo-oświatowej wszystkich grup mieszkańców. Stworzenie warunków dla współpracy różnych środowisk i wzajemnej korzyści, która będzie płynąć z integracji np. grup wiekowych czy środowiskowych. Realizacja projektu pozwoli na zwiększenie i urozmaicenie oferty placówki orasz szerszą współpracę z innymi grupami formalnymi i nieformalnymi w celu wspólnego realizowania konstruktywnych pomysłów. 5 Efekt zadania Modernizacja placówki umożliwi zwiększenie integracji społecznej, poszerzenie dotychczasowej oferty i skierowanie jej do szerszego kręgu osób, co będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych dla mieszkańców, a to z kolei wpłynie na zacieśnienie więzi społecznej i zwiększenie integracji społeczności lokalnej. Z czasem projekt wpłynie na wypracowanie modelu współpracy mieszkańców i wprowadzi na stałe do kalendarza placówki imprezy cieszące się największym zainteresowaniem, co jeszcze bardzie zacieśni i ugruntuje więzi społeczne. Realizacja

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 101

projektu wpłynie na poprawę jakości świadczenia szeroko pojętych usług z zakresu kultury. Pozwoli pobudzać niewykorzystany do tej pory potencjał ludzki. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno- funkcjonalnej. Remont budynku zapewni przestrzeń dla zwiększenia skuteczności działań placówki w szerszym zakresie. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie ofery kulturalnej, - - Zwiększenie oferty prowadzonych zająć, Wskaźniki - - Liczba wydarzeń kulturalnych, edukacyjnych oraz sportowych, 6 produktu - - Ograniczenie zużycia energii, - - Zmiejszenie emisji CO2, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - Podniesienie standardu obiektu. • zagospodarowanie poddasza: dokumentacja wraz z pozwoleniem na Stan budowę; 7 zaawansowania • projekt klimatyzacji kompletny; • koncepcja budowlana remontu pomieszczeń. Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Teatr lekcją życia (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.5. Oddolne inicjatywy Powiązania edukacyjne na obszarach wiejskich) pomiędzy 9 projektami / Komplementarność Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: Integracja międzypokoleniowa Program Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu – nowy wymiar 2020

10 Szacunkowy koszt 1.600.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2022 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 5

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 102

Działka nr 2578/1, obręb Uście Solne, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania 2 Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 2 – Uście Solne) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont zespołu szkolno-przedszkolnego w Uściu Solnym, by mógł spełniać określone dla tego typu placówek zadania oświatowe i wychowawcze, a także służyć lokalnej społeczności. Głównym celem przedsięwzięcia jest: wyrównanie różnic w dostępie do nowoczesnej bazy naukowo-wychowawczej i tworzenie nowej jakości życia dla dzieci i młodzieży z obszarów wiejskich. Obecnie w budynku mieści się oddział przedszkolny oraz szkoła. Budynek zatem pełni bazę lokalową dla edukacji i rozwoju dzieci i młodzieży. Jest także bazą dla organizowania przedsięwzięć o charakterze edukacyjnym, kulturalnym. W budynku swoją siedzibę ma również świetlica wraz z biblioteką publiczną działające w ramach struktury Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej. Szkoła ma ambicje pełnić bazę lokalową nie tylko dla swoich uczniów, ale również rozwijać zainteresowania i być Opis zadania / ośrodkiem dla wszystkich grup wiekowych i społecznych mieszkańców 4 projektu gminy. Poprzez zmodernizowanie bazy lokalowej możliwa będzie współpraca z grupami formalnymi i nieformalnymi działającymi na terenie gminy (stowarzyszenia, koła gospodyń wiejskich, kluby seniora, OSP itp.). Zagospodarowanie terenu będzie uzupełnieniem całości, wpłynie nie tylko na estetykę, ale również na warunki korzystania z obiektu. Ponadto działania w zakresie modernizacji kotłowni, korzystnie wpłyną na lokalne środowisko naturalne. Proponowane działania inwestycyjne: • Wykonanie nowego dachu; • Remont elewacji, prace termomodernizacyjne, • Modernizacja kotłowni wraz z modernizacją instalacji c. o.; • Wykonanie zabezpieczenia p-poż; • Remont i wypodażenie pomieszczeń; • Zagospodarowanie terenu wokół budynku w tym kompleksu sportowego. Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy niezbędnej dla nauczania i wychowywania młodzieży, niemniej w placówce będzie można również realizować projekty skierowane do innych grup mieszkańców. W obiekcie siedzibę mają również biblioteka i świetlica. Realizacja inwestycji pozwoli osiągnąć lepszą organizację zajęć w szkole. Poprawią się warunki prowadzenia lekcji i komfort pracy nauczycieli. Odpowiednie zagospodarowanie 5 Efekt zadania przyległego terenu pozwolą na przystosowanie całego budynku szkoły do obowiązujących standardów, zwiększą jego atrakcyjność i komfort użytkowników. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych dla mieszkańców, a to z kolei wpłynie na zacieśnienie więzi społecznej i zwiększenie integracji społeczności lokalnej. W dłuższej perspektywie projekt wpłynie korzystnie na jakość kształcenia, a tym samym poziom życia

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 103

mieszkańców miejscowości i gminy. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Zmniejszy też dysproporcje poziomu życia mieszkańców wsi i miast. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Remont budynku pozwoli nie tylko na objęcie nowych uczniów ofertą wysokiej jakości, ale również zapewni potrzeby lokalnej społeczności i istniejących w jej ramach grup. Szkoła będzie tym samym mogła skuteczniej pełnić funkcję lokalnego centrum edukacyjno-kulturalnego, wzmacniając integrację mieszkańców rdzennych i napływowych. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie ofery edukcynej i sportowej, - - Zwiększenie ilości imprez sportowych, - - Liczba wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych, Wskaźniki 6 - - Ograniczenie zużycia energii, produktu - - Zmiejszenie emisji CO2, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Podniesienie standardu obiektu, - Powierzchnia zagospodarowania działki. Stan 7 Wstępna koncepcja remontu zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Modernizacja oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych na terenie Gminy Szczurowa (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Równy start - Równe szanse (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie Powiązania pomiędzy szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług 9 projektami / edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) Komplementarność o Przez motywację do sukcesu (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Nauką szansą na lepszą przyszłość (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Sukces w naszych rękach (fundusz: EFS, program: Program

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 104

Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.1. Wyrównywanie szans edukacyjnych i zapewnienie wysokiej jakości usług edukacyjnych świadczonych w systemie oświaty) o Teatr lekcją życia (fundusz: EFS, program: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.5. Oddolne inicjatywy edukacyjne na obszarach wiejskich) Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Kompetencje przyszłości - rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 1.200.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szzurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2022 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 6

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Remont remizy OSP w Uściu Solnym Działka nr 789, obręb Uście Solne, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 2 – Uście Solne) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu remizy w Uściu Solnym. Obecnie obiekt pełni zaplecze lokalowe dla działań Ochotniczej Straży Pożarnej w Uściu Solnym. Silne tradycje i głęboko zakorzeniona kultura tego regionu sprawiaj, że straż pożarna postrzegana jest nie tylko jako jednostka dla działań związanych z interwencjami kryzysowymi, ale także pełni bardzo ważną rolę społeczną. Strażacy pełnią ważne z punktu widzenia mieszkańców funkcje reprezentacyjne na wszystkich ważniejszych imprezach lokalnych. Opis zadania / Prowadzą orkiestrę dętą, która bierze udział w konkursach i 4 projektu przeglądach, reprezentuje miejscowość np. na dożynkach, ale też ich towarzyszy w uroczystościach kościelnych i rodzinnych. W środowiskach wiejskich bycie strażakiem to zaszczyt. Główną barierą działalności jednostki OSP w Uściu Solnym jest brak bazy lokalowej. Obecny budynek jest w złym stanie technicznym. Głównym celem przedsięwzięcia jest dostosowanie obiektu dla potrzeb działalności jednostki OSP, a także stworzenia warunków dla rozwoju lokalnej tradycji i kultury. Należy wygospodarować i wyremontować lokal dla potrzeb prowadzenia orkiestry, prób i spotkań strażaków. Konieczne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 105

jest też stworzenie zaplecza socjalno-sanitarnego. Remont obiektu pozwoli też na organizację spotkań i szkoleń strażaków oraz mieszkańców. Większość rodzin utożsamia się z tradycją i działalnością druhów, ponieważ z większości wywodzą się strażacy ochotnicy. Region jest szczególny, bo częste zagrożenia powodziowe sprawiają, że aktywność i umiejętności strażaków wystawiane są na próbę. Mieszkańcy dużym szacunkiem darzą jednostkę i chętnie ją wspierają. W środowiskach wiejskich jednostki OSP integrują społeczeństwo. Dlatego też bardzo ważne jest, by posiadały właściwą bazę lokalową, ponieważ nie służy ona tylko ograniczonej liczbnie mieszkańców skupionych wokół działań jednostki, ale całej wsi. Zagospodarowanie terenu będzie uzupełnieniem całości, wpłynie nie tylko na estetykę ale również na warunki korzystania z obiektu. Proponowane działania inwestycyjne: • Rozbudowa i wyposażenie budynku; • Powiększenie garaży; • Wygospodarowanie lokalu dla potrzeb działania orkiestry; • Wygospodarowanie lokalu dla potrzeb socjalnych, • zagospodarowanie terenu Celem działania będzie stworzenia zaplecza dla działań miejscowej jednostki OSP nie tylko w związku z realizacja zadań bojowych, ale także w kultywowaniu silnych tradycji tego regionu. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych w tym również dla kształcenie przyszłych strażaków i członków zespołu orkiestry dętej. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi 5 Efekt zadania międzyludzkich. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzić aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno- funkcjonalnej. Remont budynku będzie miał duże znaczenie w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, które na tym terenie dosyć często występują. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie bezpieczeństwa, 6 Wskaźniki produktu- - Powierzchnia dla potrzeb kulturalnych, działania orkiestry, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - Podniesienie standardu obiektu. Stan 7 Wstępna koncepcja rozbudowy zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Powiązania Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: pomiędzy o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, 9 projektami / Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - Komplementarność szansą rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 106

Program Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 450.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2022 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 7

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Remont domu ludowego Włoszyn Działka nr 1319/42, obręb Szczurowa, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania 2 Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu domu ludowego w Szczurowej, przysiółek Włoszyn. Obecnie obiekt pełni zaplecze lokalowe dla świetlicy wiejskiej, część jest przedmiotem najmu dla potrzeb sklepu ogółno-spożywczego. Miejscowość Szczurowa jest największa pod względem terytorialnym i liczby mieszkańców w gminie. Budynek będący przedmiotem projektu jest jedynym obiektem użyteczności publicznej w przysiółku Włoszyn. Nazwę Włoszyn nosi również ulica, wzdłuż której położony jest przysiółek. Budynek jest jedynym miejscem spotkań mieszkańców i młodzieży. Teren wokół jest prowizorycznie zagospodarowany dla potrzeb placu Opis zadania / zabaw i boiska sportowego. By na tym na tym obszarze mieszkańcy 4 projektu mogli spędzać wolny czas konieczna jest jego modernizacja. Obecny budynek jest w złym stanie technicznym. Głównym celem przedsięwzięcia jest dostosowanie obiektu dla potrzeb prowadzenia świetlicy, a także bazy, gdzie szczególnie młodzież znajdzie miejsce do zagospodarowania wolnego czasu. W tym celu należy wykonać remont pomieszczeń oraz zewnętrzną modernizację poprzez termomodernizację i wykonanie elewacji budynku. Zagospodarowanie terenu będzie uzupełnieniem całości, wpłynie nie tylko na estetykę, ale również na warunki korzystania z obiektu. Proponowane działania inwestycyjne: • Remont i wyposażenie pomieszczeń;

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 107

• Zagospodarowanie terenu; • Osuszenie budynku; • Wykonanie termomodernizacji i elewacji obiektu. Celem działania będzie stworzenia zaplecza dla zorganizowanego wypoczynku mieszkańców w tym szczególnie młodzieży. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu 5 Efekt zadania zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Remont budynku będzie miał duże znaczenie w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, które na tym terenie dosyć często występują. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie ofery kulturalnej, Wskaźniki 6 - - Zwiększenie oferty prowadzonych zająć, produktu - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - Podniesienie standardu obiektu. Stan 7 Wstępna koncepcja zagospodarowania budynku zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą Powiązania rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program pomiędzy 9 Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. projektami / Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 550.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 108

KARTA PROJEKTU NR 8

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Remont remizy OSP w Kwikowie Działka nr 400, obręb Kwików, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 15 – Kwików) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu remizy w Kwikowie. Obecnie obiekt pełni zaplecze lokalowe dla działań Ochotniczej Straży Pożarnej w Uściu Solnym, świetlicy wiejskiej oraz sali dla spotkań mieszkańców. Jest to jedyny obiekt w tej miejscowości przeznaczony na cele społeczne. Silne tradycje i głęboko zakorzeniona kultura tego regionu sprawiają, że straż pożarna postrzegana jest nie tylko jako jednostka do działań związanych z interwencjami kryzysowymi, ale także odgrywa bardzo ważną rolę społeczną. Strażacy pełnią ważne z punktu widzenia mieszkańców funkcje reprezentacyjne na wszystkich ważniejszych imprezach lokalnych. W środowiskach wiejskich jednostki OSP pełnią bardzo ważną funkcję społeczną. Ponadto w obiekcie znajdują się też pomieszczenia wykorzystywane dla potrzeb prowadzenia świetlicy, a także sala do organizowania imprez oraz uroczystości wiejskich i rodzinnych szczególnie przez działające na terenie koło gospodyń. Główną barierą działalności społecznej Opis zadania / 4 mieszkańców i jednostki OSP w Kwikowie jest brak bazy lokalowej. projektu Obecny budynek jest w złym stanie technicznym. Głównym celem przedsięwzięcia jest dostosowanie obiektu dla potrzeb mieszkańców i działalności jednostki OSP, a także stworzenia warunków dla rozwoju lokalnej tradycji i kultury. W środowiskach wiejskich organizacje np. koła gospodyń, jednostki OSP integrują społeczeństwo. Dlatego też bardzo ważne jest, by posiadały właściwą bazę lokalową, ponieważ służy to pobudzeniu działań społecznych w całej wsi. Zagospodarowanie terenu będzie uzupełnieniem całości, a wykonanie elewacji wpłynie nie tylko na estetykę, ale również na warunki korzystania z obiektu. Proponowane działania inwestycyjne: • Wykonanie elewacji; • Remont dachu i obróbek blacharskich; • Zagospodarowania otoczenia (kostka, mała architektira, zieleń); • Wygospodarowanie lokalu dla potrzeb socjalnych. Celem działania będzie stworzenie zaplecza dla działań miejscowych organizacji społecznych, jednostki OSP oraz młodzieży. Skierowane zatem będzie do wszystkich grup społecznych miejscowości. 5 Efekt zadania Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych, w tym również kształceniu przyszłych strażaków i kultywowaniu silnych tradycji tego regionu. Projekt

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 109

będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Wykonanie projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. Remont budynku będzie miał duże znaczenie w przypadku sytuacji kryzysowych, które na tym terenie dosyć często występują. - - Zwiększenie bezpieczeństwa, - - Powierzchnia dla potrzeb kulturalnych Wskaźniki 6 - - Podniesienie standardu obiektu, produktu - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - Powierzchnia zagospodarowaneych terenów. Stan 7 Wstępna koncepcja zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą Powiązania rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program pomiędzy 9 Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. projektami / Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 250.000,00 zł

Źródła 11 RPO, bużdet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 9

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja Rynku w Uściu Solnym

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 110

Działka nr 902, 903, obręb Uście Solne, jednostka ewidencyjna Lokalizacja zadania Szczurowa. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 2 – Uscie Solne) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Rynek stanowi centrum miejscowości Uście Solne. Wokół rynku oraz w najbliższym otoczeniu skupiają się najważniejsze sprawy mieszkańców. Sam rynek stanowi miejsce spotkań mieszkańców, osób przejeżdżających i odwiedzających miejscowość. Obok płyty rynku zlokalizowany jest przystanek autobusowy. Plac jest również wykorzystywany jako baza dla organizowania lokalnych imprez i uroczystości kościelnych. Ma uniwersalny charakter i skupia mieszkańców zarówno na oficjalnych uroczystościach jak indywidulanych niedzielnych spacerach. By w pełni można było wykorzystać potencjał miejsca, należy odpowiednio zagospodarować teren poprzez uzupełnienie małej architektury, nasadzenie zieleni i wykonanie prac ziemnych. Brak tego typu elementów obniża funkcjonalność i estetykę tego miejsca. Miejscowość Uście Solne posiadało nadane przez Kazimierza Wielkiego prawa miejskie. Silnie zakorzeniona jest tutaj tradycja kupiecka. Do dnia dzisiejszego istnieją cechy rzemieślnicze, które posiadają własne insygnia, uczestniczą w imprezach okolicznościowych i organizują spotkania i pikniki. Przynależność do tych organizacji, chociaż już symboliczna, jest dla mieszkańców dumą i honorem. Na terenie działa też koło gospodyń i Opis zadania / stowarzyszenia, OSP, orkiestra dęta, organizacje szkolne i kościelne. 4 projektu Miejscem spotkań i lokalnych uroczystości jest najczęściej płyta rynku. Centralna lokalizacja rynku jest bardzo dogodna, dlatego mieszkańcy widzą potrzebę jej modernizacji i zagospodarowania. Również w związku z tendencją ubywania mieszkańców wskazane są działania poprawiające atrakcyjność wsi jako miejsca zamieszkania, poprzez zbliżenie warunków życia do warunków w mieście, ożywienie życia społecznego i ruchu turystycznego. Dzięki realizacji inwestycji tereny wiejskie będą postrzegane jako bardziej atrakcyjne miejsce zamieszkania, zachęcające mieszkańców do pozostania, a odwiedzających do osiedlenia się na stałe, zaś turystów do wypoczynku. Odpowiednia promocja walorów przyrodniczych i zabytkowych gminy wraz z estetyczną przestrzenią publiczną miejscowości może wpłynąć na intensyfikację ruchu turystycznego, a odnowione tereny na lepsze postrzeganie gminy jako miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i inwestycji, co może przyczynić się do powstania nowych miejsc pracy dla mieszkańców. Proponowane działania inwestycyjne: • Prace ziemne; • Nasadzenie zieleni; • Mała architektura. Projekt będzie miał pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Realizacja projektu 5 Efekt zadania wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Celem projektu jest uporządkowanie przestrzeni publicznej oraz

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 111

poprawa estetyki centrum wsi objętych zakresem projektu. Pozwoli to poprawić wizerunek miejscowości. Projekt ma na celu również poprawę funkcjonalności rewitalizowanego centrum – obecnie słabo urządzony teren miejscowości zostanie zagospodarowany i udostępniony mieszkańcom i odwiedzającym dla spędzania tam wolnego czasu. Powstanie miejsce, w którym możliwa będzie organizacja imprez kulturalnych, rekreacyjnych, koncertów itp. Poprawi się dostępność centralnych punktów sołectwa. Z uwagi na zakres rzeczowy projektu jego realizacja przyczyni się do zapewnienia lepszego dostępu do infrastruktury społecznej (rekreacyjnej) dla mieszkańców i odwiedzających miejscowość. Odnowione centrum wsi stworzy możliwość bezpiecznego wypoczynku i rekreacji dla dzieci, młodzieży i dorosłych mieszkańców oraz wpłynie na poszerzenie oferty spędzania wolnego czasu również dla turystów. Podniesienie atrakcyjność miejscowości, powinno zapobiec migracjom obecnych mieszkańców i przyciągnąć nowych mieszkańców, turystów oraz inwestorów, dzięki czemu będzie szansa na wzrost dochodów gminy, co powinno poprawić poziom życia mieszkańców. Realizacja projektu przyczyni się do ożywienia życia społecznego i skupienia go w przestrzennie i instytucjonalnie atrakcyjnym punkcie miejscowości, do zacieśnienia więzi społecznych i większej integracji mieszkańców. Poprawa estetyki i funkcjonalności centrum przyczyni się do poprawy wizerunku miejscowości. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno- funkcjonalnej. - - Liczba osób zwiedzających, Wskaźniki 6 - - Liczba imprez plenerowych, produktu - Powierzchnia zagospodarowania przestrzeni publicznej. Stan - • Projekt zieleni 7 zaawansowania - • Projekt zagospodarowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą Powiązania rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program pomiędzy 9 Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. projektami / Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 120.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 112

Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 10

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja parku wokół dworku w Strzelcach Wielkich Działka nr 1193/2, 1193/3, 1193/4, obręb Strzelce Wielkie, jednostka Lokalizacja zadania ewidencyjna Szczurowa. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest 2 /projektu na obszarze zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 7 – Strzelce Wielkie) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest rewitalizacja zabytkowego parku okalającego dworek myśliwski w m. Strzelce Wielkie. Park jest elementem zespołu dworsko parkowego wpisanego do ewidencji zabytków. Obiekt pełni ważne funkcje społeczne dla mieszkańców, jest miejscem spotkań, spacerów lokalnej społeczności i osób odwiedzających miejscowość. Ze względu na pobliskie sanktuarium i zabytkowy kościółek w niedalekim sąsiedztwie parku, kompleks odwiedzany jest przez pielgrzymów i turystów. Dwór obecnie został zagospodarowany w stylu myśliwskim przez lokalne koło łowieckie. Członkowie koła bardzo chętnie włączają się w życie kulturalne i społeczne mieszkańców Strzelec Wielkich. Lokal jest ośrodkiem życia kulturalnego i stanowi doskonałą bazę wypoczynkową. Jednak jego potencjał nie jest w pełni wykorzystany w związku z brakiem Opis zadania / 4 uporządkowania i zagospodarowania przyległego parku. Ważne jest projektu by w terenach wiejskich modernizować i polepszać infrastrukturę wypoczynkową oraz turystyczną, gdyż przyciąga to zainteresowanie przejeżdżających, a także sprzyja zacieśnianiu więzi społecznych. Wyremontowany atrakcyjny obiekt może stanowić atrakcję turystyczną i doskonałe uzupełnienie dla istniejącej bazy sakralnej i środowiskowej. Ponadto miejsce to może stać się bazą lokalową dla działających tutaj grup mieszkańców i młodzieży. Pozwoli to znacznie zacieśnić więzi społeczne, a ewentualny napływ turystów i zainteresowanie tym obszarem pobudzi teren gospodarczo. Proponowane działania inwestycyjne: • Prace dendrologiczne; • Nasadzenia; • Mała architektura. Celem bezpośrednim projektu jest pobudzenie integracji społecznej i gospodarczej terenu, poprawa estetyki otoczenia i ożywienie ruchu 5 Efekt zadania turystycznego. W dłuższej perspektywi projekt wpłynie korzystnie na jakość życia mieszkańców również poprzez pobudzenie gospodarcze związane z napływem turystów. Projekt będzie miał też pozytywny

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 113

wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Zmniejszy też dysproporcje poziomu życia mieszkańców wsi i miast. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. - Liczba osób zwiedzających, Wskaźniki 6 - - Liczba imprez plenerowych, produktu - Powierzchnia zagospodarowania przestrzeni publicznej. Stan - • Inwentaryzacja drzwostanu 7 zaawansowania - • Wstępna koncepcja nasadzenia I małej architektury Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Powiązania Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą pomiędzy rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program 9 projektami / Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich) Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 350.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 11

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Remont domu ludowego w Kopaczach Wielkich Działka nr 371/1, obręb Kopacze Wielkie, jednostka ewidencyjna Lokalizacja zadania Szczurowa. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 17 – Kopacze Wielkie) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu domu ludowego w m. Opis zadania / 4 Kopacze Wielkie. Obecnie obiekt pełni funkcje świetlicy wiejskiej, projektu jednak ze względu na jego stan dla potrzeb świetlicy wydzielono |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 114

jedno pomieszczenie. Jest to jedyny obiekt w tej miejscowości przeznaczony na cele społeczne. Mieszkańcy nie posiadają innego miejsca spotkań, ani zagospodarowanego terenu, by móc spędzać czas wolny. Głównym celem przedsięwzięcia jest dostosowanie obiektu dla potrzeb mieszkańców, zagospodarowanie terenu wokół przez montaż małej architektury i modernizację otoczenia. Ponadto przebiegająca wałami Wisły w bezpośrednim sąsiedztwie trasa rowerowa stwarza dodatkowy potencjał dla rozwoju tego miejsca. W ramach działań modernizacyjnych przewidziano zrealizowanie pola namiotowego. Dzięki realizacji inwestycji teren ten będzie postrzegany jako bardziej atrakcyjny jako miejsce zamieszkania, jak i miejsce godne odwiedzenia w celach turystycznych i wypoczynkowych. Ma to zachęcić mieszkańców do pozostania, odwiedzających do osiedlenia się na stałe, zaś turystów do wypoczynku. Odpowiednia promocja walorów przyrodniczych tego miejsca wraz z estetyczną przestrzenią publiczną miejscowości może wpłynąć na intensyfikację ruchu turystycznego, a odnowione tereny na lepsze postrzeganie miejscowości i gminy jako miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Dlatego też bardzo ważne jest, by takie niewielkie miejscowości posiadały właściwą bazę lokalową, ponieważ służy, ale dla pobudzenia działań społecznych w całej wsi. Zagospodarowanie terenu będzie uzupełnieniem całości, a wykonanie elewacji wpłynie nie tylko na estetykę, ale również na warunki korzystania z obiektu. Proponowane działania inwestycyjne: odwodnienie budynku; termomodernizacja wraz z wykonaniem elewacji; zagospodarowanie otoczenia, remont/przebudowa pomieszczeń wraz z wyposażeniem, wykonanie pola namiotowego. Celem bezpośrednim projektu jest pobudzenie integracji społecznej i gospodarczej terenu, poprawa estetyki otoczenia i ożywienie ruchu turystycznego. W dłuższej perspektywie projekt wpłynie korzystnie na jakość życia mieszkańców również poprzez pobudzenie gospodarcze związane z napływem turystów. Projekt będzie miał też pozytywny 5 Efekt zadania wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Zmniejszy też dysproporcje poziomu życia mieszkańców wsi i miast. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Zwiększenie ofery kulturalnej, - - Zwiększenie oferty prowadzonych zająć, - - Liczba turystów, Wskaźniki 6 - - Zmniejszenie emisji CO2, produktu - - Ograniczenie zużycia energii, - - Podniesienie standardu obiektu, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - Powierzchnia zagospodarowaneych terenów.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 115

Stan 7 Koncepcja zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Powiązania Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą pomiędzy rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program 9 projektami / Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich) Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 260.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2018 – 2022 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 12

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Zagospodarowanie pojezierza Działki nr 1091, 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1105, 1106, 1107, 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191, 1192, 1193, 1194, 1195, 1194/1, 1194/2 oraz Lokalizacja zadania 2 działka nr 802/12 obręb Dołęga, jednostka ewidencyjna Szczurowa. /projektu Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze poprzemysłowym (jednostka urbanistyczna nr 21 – Dołęga) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest zagospodarowanie zbiorników wodnych pozostałych po eksploatacji kruszyw naturalnych wraz z przyległym terenem w m. Dołęga. W miejscowości Dołęga ze względu na zasoby Opis zadania / naturalne skupił się przemysł wydobywczy kruszyw. W wyniki 4 projektu eksploatacji pozostały niezagospodarowane zbiorniki wodne. Obecnie teren objęty projektem ma bardzo niekorzystny wizerunek w opinii mieszkańców, z uwagi na fakt, iż są te tereny mocno zaniedbane i wyeksploatowane. W opinii mieszkańców, w szczególności

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 116

sąsiadujących z terenem wyrobiskowym, jest to miejsce niebezpieczne. Omawiany teren utracił swoje pierwotne funkcje i obecnie jest w większości terenem nieużytkowanym. W kontekście problemów natury technicznej, należy również zwrócić uwagę, iż część obiektów budowlanych, wybudowanych na potrzeby kopalni w Dołędze jest w złym stanie technicznym z uwagi na nieużytkowanie. Projekt zakłada stworzenie parku kulturowego z wykorzystaniem tła historycznego. Zakłada się stworzenie industrialnego parku wodnego i szlaku poetów. Realizacja nastąpi poprzez uzbrojenie terenu oraz stworzenia zaplecza rekreacyjnego w postaci plaży, kąpieliska z urządzeniami sportowo-rekreacyjnymi i zapleczem socjalnym, wieży widokowej, obiektów na szlaku poezji. Planowane są też obiekty gastronomiczne, noclegowe, domki letniskowe oraz łowiska, oraz ciągi pieszo-jezdne. Projekt zakłada zatem stworzenie nowych miejsc pracy, przez co odpowiadać będzie na potrzeby związane z niewielkim rynkiem pracy oraz wysokim bezrobociem w obszarze rewitalizacji. W celu poprawy sytuacji na obszarze rewitalizacji przewiduje si,ę że w pierwszej kolejności na nowe miejsca pracy rekrutowane będą osoby z obszaru rewitalizacji. Ponadto planuje się zagospodarować sąsiadujący z pojezierzem budynek dla potrzeb naukowo-rekreacyjnych. Planowana inwestycja ma objąć modernizację obiektu pod kątem stworzenia miejsc noclegowych, sal dydaktyczno-konferencyjnych, stworzenie Domu Studiów i przedsiębiorcy, np. bazy dla działań naukowych AGH. Proponowane działania inwestycyjne: • uzbrojenie terenu; • zagospodarowanie terenów wodnych: kąpieliska, łowiska; • zagospodarowanie wybrzeży: plaża, mała architektura, wieża widokowa, gastronomia, obiekty noclegowe i rekreacyjne; • zagospodarowanie budynku dla potrzeb Domu Studiów i przedsiębiorcy.

Celem bezpośrednim projektu jest zagospodarowanie zdegradowanego poprzemysłowo terenu. Wykorzystanie potencjału, ożywienie przemysłu turystycznego na obecnie mało atrakcyjnych terenach. Realizacja projektu wpłynie na poprawę jakości życia, 5 Efekt zadania pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne. Umożliwi stworzenie nowych miejsc pracy, stworzy miejsce przyjazne mieszkańcom i turystom. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej, gospodarczej, środowiskowej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. - - Liczba osób korzystających z oferty, Wskaźniki - - Stworzenie oferty turystycznej, 6 produktu - - Liczba powstałych miejsc pracy, - Liczba imprez sportowych i kulturalnych. Stan 7 Kompletny Program Funkcjonalno Użytkowy zaawansowania

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 117

Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - Powiązania szansą rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny pomiędzy 9 Program Operacyjny Województwa Małopolskiego, projektami / Komplementarność działanie: 6.2. Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa 5.800.000,00 zł – pojezierze 10 Szacunkowy koszt 3.500.000,00 zł – Dom studiów Źródła 11 RPO, budżet gminy, prywatni inwestorzy finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 13

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

Odnowienie i nadanie kolorystyki elewacji kościoła p.w. Świętego 1 Tytuł projektu Bartłomieja Apostoła w Szczurowej Szczurowa, działka ew. nr 953/1. Przedmiotowa inwestycja Lokalizacja zadania zlokalizowana jest na obszarze zdegradowanym (jednostka 2 /projektu urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / Parafia Rzymsko-Katolicka p.w. Świętego Bartłomieja Apostoła 3 Partnerzy w Szczurowej Restauracja zewnętrznych ścian tynkowanych wraz z nadaniem kolorystyki, konserwacja techniczna i estetyczna elementów Opis zadania / 4 kamiennych i rzeźb elewacji (szczegółowy zakres prac w programie projektu konserwatorskim opr. mgr Paweł Dziurawiec-konserwator dzieł sztuki). Prace konserwatorskie przy zabytkowym kościele w Szczurowej (nr rejestru zabytków A-257) przywrócą pierwotny wygląd i estetykę obiektu, a jednocześnie zabezpieczą go na kolejne lata. Parafia Szczurowa prowadzi bardzo aktywne działania w sferze społecznej. 5 Efekt zadania Podmiotami polityki społecznej są różnego rodzaju organizacje oraz grupy inicjatywne działające przy kościele m. in. Dziewczęca Służba Maryjna, Ministranci, Lektorzy, Parafialny Oddział Caritas, chór. Organizacje te mają charakter oddolny, są zakorzenione w |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 118

społeczności lokalnej i znajdują odzwierciedlenie w formalnej oraz instytucjonalnej strukturze parafialnej Kościoła katolickiego. Oprócz lokalnego i nieformalnego charakteru organizacje te posiadają jednak umocowanie w prawie kanonicznym oraz ścisły związek z parafią, która posiada osobowość cywilno-prawną i stanowi podstawową jednostkę. Realizują one zarówno działania charytatywne polegające na pomocy ludziom chorym, biednym, potrzebującym, a także prowadzą działalność kulturalną, edukacyjną i warsztatową. Działalność ta przejawia się w różnego rodzaju dziedzinach m.in. śpiew, gra na instrumentach, recytacja, przedstawienia teatralne, prace plastyczne itp. Budynek Kościoła jest miejscem gdzie powyższe działania są realizowane. Odbywają się próby i występy zespołów, grup teatralnych, prelekcje. Jest miejscem integracji lokalnej społeczności, prowadzone działania podnoszą świadomość społeczną, zapobiegają patologiom i sprzyjają zachowaniu pozytywnych norm społecznych i etycznych. Kościół jest jednym z głównych ośrodków życia społecznego i kulturalnego parafii. Wykonanie prac modernizacyjnych wpłynie pozytywnie na realizacji zadań pomocowych przykościelnych grup. - - Liczba osób korzystających z obiektu, Wskaźniki - - Liczba wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych, 6 produktu - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Podniesienie standardu obiektu. Stan Opracowano program prac konserwatorskich i uzyskano wymagane 7 zaawansowania pozwolenia. Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie Powiązania - szansą rozwoju region (fundusz: EFRR, program: pomiędzy 9 Regionalny Program Operacyjny Województwa projektami / Komplementarność Małopolskiego, działanie: 6.2. Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 1.200.000,00 zł

Źródła 11 RPO, środki własne finansowania Przewidywany 12 2018 – 2020 termin realizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 119

KARTA PROJEKTU NR 14

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

Przebudowa i rozbudowa budynku dawnej lecznicy zwierząt w 1 Tytuł projektu miejscowości Szczurowa wraz ze zmianą sposobu użytkowania. Szczurowa, działki ew. nr 1891/7 i 1891/8. Przedmiotowa inwestycja Lokalizacja zadania zlokalizowana jest na obszarze zdegradowanym (jednostka 2 /projektu urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Mariusz Plichta Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont budynku położonego na działkach 1891/7 i 1891/8 w miejscowości Szczurowa, spełniającego w przeszłości funkcję Gminnej Lecznicy Zwierząt. Budynek wzniesiono około 1950 roku, w chwili obecnej jest mocno zdewastowany, a stopień zużycia technicznego uniemożliwia od kilku lat jego użytkowanie. Projekt zakłada przebudowe i rozbudowę oraz zaadaptowanie budynku na centrum dla organizacji pozarządowych, działających w sferze ochrony i promocji zdrowia. W ramach ich działalności organizowane będą zajęcia dla dzieci, mające na celu poznanie specyfiki zawodu lekarza i pielęgniarki, zajęcia z udzielania pierwszej pomocy dla dzieci i dorosłych, akcje zachęcające do oddania krwi I szpiku kostnego oraz promujące prowadzenie zdrowego trybu życia, w tym zdrowego sposobu odżywiania oraz aktywności fizycznej. Prowadzone będą cycle spotkań na temat niebezpieczeństw płynących z zażywania narkotyków i innych używek. Dodatkowo przeprowadzane będą bezpłatne badania ciśnienia tętniczego w postaci monitorowania 24h (holter ciśnieniowy), poziomu cukru we krwi, wzroku i słuchu, wykonywane badania przesiewowe, badania Opis zadania / 4 ultrasonograficzne i cytologiczne oraz prowadzona opieka projektu przedporodowa I szkoła rodzenia. Planowane przedsięwzięcie inwestycyjne obejmować będzię: - wylanie nowych stropów, - przebudowę dachu, - dokończenie odwodnienia budynku, - ocieplenie budynku, - wymianę stolarki okiennej i drzwiowej, - wykonanie wentylacji pomieszczeń, - wykonanie instalacji wodociągowej, - wykonanie instalacji kanalizacji wewnętrznęj, - wykonanie ekologicznych instalacji grzewczych, - wykonanie instalacji elektrycznej, - wykonanie instalacji odgromowej, - roboty wykończeniowe (malarskie, tynkarskie, posadzkarstwo), - przygotowanie powierzchni biurowej na poddaszu budynku, - utwardzenie powierzchni wokół budynku, - zagospodarowanie terenu, - przygotowanie ścieżek dla pieszych I parking dla pojazdów,

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 120

- wykonanie sieci informatycznej w budynku, - wykonanie systemu monitorowania budynku. Celem jest zaadaptowanie nieużytkowanego obecnie budynku na działkach 1891/7 i 1891/8 w miejscowości Szczurowa na centrum dla organizacji pozarządowych, które prowadzić będą na terenie Gminy Szczurowa działalność prozdrowotną. Projekt odpowiada na zdefiniowane przez mieszkańców gminy głowne potrzeby rewitalizacyjne, wśród których wielokrotnie wymieniano konieczność wspierania organizacji pozarządowych I oddolnych inicjatyw lokalnych. Ważnym aspektem realizacji przedmiotowego projektu będę prowadzone zajecia, które uczyć będą prawidłowego 5 Efekt zadania zachowania się w różnych zagrażających życiu sytuacjach oraz propagujące zdrowy styl życia. Stworzenie szkoły rodzenia I opieka przedporodowa zapewnią fachową pomoc kobietom w ciąży, a przeprowadzanie bezpłatnych badań umożliwi wczesne wykrywanie chorób i podjęcie skutecznego leczenia. Ponadto project wywrze pozytywny wpływ na estetyke otoczenia, zatrzyma process degradacji budynku oraz umozliwi jego ponowne włączenie do użytku. W związku z powyższym przedmiotowy projekt przełoży się na poprawę sfery społecznej, gospodarczej oraz funcjonalno-przestrzennej Gminy Szczurowa. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Powierzchnia pod działalnośći prozdrowotną, - - Liczba przeprowadzonych zajęć, - - Liczba wykonanych badań, Wskaźniki 6 - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, produktu - - Liczba nowych placówek, - - Liczba nowych miejsc pracy, - - Podniesienie standardu obiektu, - Powierzchnia zagospodarowania działki. Stan Wnioskodawca jest na etapie opracowywania dokumentacji 7 zaawansowania projektowej i kosztorysu inwestorskiego. Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Teatr lekcją życia (fundusz: EFS, program: Program Powiązania Operacyjny Kapitał Ludzki, działanie: 9.5. Oddolne inicjatywy pomiędzy 9 edukacyjne na obszarach wiejskich) projektami / Komplementarność Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 8.000.000,00 zł

Źródła 11 RPO, środki własne finansowania

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 121

Przewidywany 12 2018 – 2021 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 15

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja obiektu grodzkiego w Uściu Solnym Działka nr 993/2, obręb Szczurowa, jednostka ewidencyjna Uście Lokalizacja zadania Solne. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 2 – Uście Solne) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Rewitalizacja obiektu grodzkiego stanowiłaby uzupełnienie dla rewitalizacji rynku w m. Uście Solne. Obiekt usytuowany jest w samym centrum miejscowości w bezpośrednim sąsiedztwie rynku. Jest w stanie znacznej degradacji technicznej i u użytkowej. Wobec silnych tradycji w tej miejscowości planowane jest utworzenie w tym miejscu izba pamięci. W miejscowości jest dużo pamiątek i różnych elementów świadczących o tradycjach regionu. W pomieszczeniach mogły by być realizowane np. lekcje historii. Miejsca spotkań z osobami starszymi i zaangażowanymi w działania na rzecz rozwoju miejscowej tradycji i kultury. Celowym wydaje się stworzenie miejsca ekspozycji tych przedmiotów by ocalić je przed zapomnieniem i Opis zadania / 4 uchronić przed degradacją, a jednocześnie stworzyć zwiedzającym projektu warunki do zapoznania się z lokalna historią. Dzięki realizacji inwestycji miejscowość stanie się atrakcyjna turystycznie. Będzie to projekt kompatybilny z projektami głównymi przewidzianymi do realizacji w tej miejscowości. Ponadto działania w zakresie modernizacji elewacji poprawi estetykę budynku i całego rynku. Proponowane działania inwestycyjne: - Remont pomieszczeń, - Remont instalacji c.o. i elektrycznej, - Zagospodarowanie terenu, - Wyposażenie pomieszczeń, - Wykonanie elewacji. Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy turystycznej dla nauczania i wychowywania młodzieży, niemniej w placówce będzie można również realizować projekty skierowane do innych grup mieszkańców. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności 5 Efekt zadania społecznych dla mieszkańców, a to z kolei wpłynie na zacieśnienie więzi społecznej i zwiększenie integracji społeczności lokalnej. W dłuższej perspektywie czasu projekt wpłynie korzystnie na jakość kształcenia, a tym samym poziom życia mieszkańców gminy. Projekt będzie miał też pozytywny wpływ na aktywizację społeczną

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 122

mieszkańców i zacieśnianie więzi międzyludzkich. Projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne i pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. - - Liczba osób zwiedzających - - Liczba zorganizowanych inprez kulturalnych Wskaźniki 6 - - Podniesienie standardu obiektu, produktu - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - Powierzchnia zagospodarowaneych terenów. Stan Wstępna koncepcja zagospodarowanie pomieszczeń, brak 7 zaawansowania dokumentacji technicznej i pozwolenia na budowę Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą Powiązania rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program pomiędzy 9 Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. projektami / Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 450.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet Gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 16

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Remont budynku gospodarczego w Szczurowej Działka nr 953/10, obręb Szczurowa, jednostka ewidencyjna Szczurowa. Lokalizacja zadania 2 Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 123

Remont obiektu usytuowanego w bezpośrednim centrum miejscowości w sąsiedztwie rynku. Ze względu na położenie możliwe będzie w stworzenie tam lokali użytkowych dla potrzeb prowadzenia działalności np. biuro rachunkowe, ubezpieczeniowe i inne. Ponadto Opis zadania / wpłynie korzystnie na wygląd centrum miejscowości i poprawi jej 4 projektu estetykę. - Proponowane działania inwestycyjne: - Remont pomieszczeń, - Zagospodarowanie terenu, - Wyposażenie pomieszczeń. Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy usługowej. Projekt wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby pobudzi aktywność gospodarczą mieszkańców. Dzięki możliwości wprowadzenia nowych firm do obiektu, zostaną stworzone nowe miejsca pracy co stanowi 5 Efekt zadania odpowiedź na zidentyfikowany problem bezrobocia na obszarze rewitalizacji. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej, a także gospodarczej. - Liczba osób korzystających z obiektu, Wskaźniki - Liczba utworzonych nowych miejsc pracy, 6 produktu - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Powierzchnia zagospodarowaneych terenów. Stan Gmina Posiada dokumentację budowlaną wraz z pozwoleniem na 7 zaawansowania budowę Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą Powiązania rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program pomiędzy Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. 9 projektami / Rozwój obszarów wiejskich) Komplementarność Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Program „Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu – nowy wymiar 2020”

10 Szacunkowy koszt 350.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet Gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 124

KARTA PROJEKTU NR 17

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Rewitalizacja przestrzeni publicznej w miejscowości Szczurowa Działka nr 981/2, obręb Szczurowa, jednostka ewidencyjna Lokalizacja zadania Szczurowa. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na 2 /projektu obszarze zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 12 – Szczurowa) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Projekt zakłada remont kolejnego etapu centrum miejscowości Szczurowa. Realizacja będzie polegała na zagospodarowaniu terenów zielonych, wykonaniu małej architektury. Obszar inwestycji biegnie równolegle do drogi wojewódzkiej przebiegającej przez centrum miejscowości. Obecne zagospodarowanie terenu, a właściwie jego brak obniża funkcjonalność i estetykę centrum miejscowości Szczurowa. Centralna lokalizacja terenu sprawia, że mieszkańcy widzą potrzebę jej modernizacji i zagospodarowania. Również w związku z tendencją ubywania mieszkańców wskazane są działania poprawiające atrakcyjność wsi jako miejsca zamieszkania, poprzez zbliżenie warunków życia do warunków życia w mieście, ożywienie życia społecznego i ruchu turystycznego. Dzięki realizacji inwestycji tereny wiejskie będą postrzegane jako bardziej atrakcyjne miejsce Opis zadania / 4 zamieszkania, zachęcające mieszkańców do pozostania, projektu odwiedzających do osiedlenia się na stałe, zaś turystów do wypoczynku. Odpowiednia promocja walorów przyrodniczych i zabytkowych gminy wraz z estetyczną przestrzenią publiczną miejscowości może wpłynąć na intensyfikację ruchu turystycznego, a odnowione tereny na lepsze postrzeganie gminy jako miejsca prowadzenia działalności gospodarczej i inwestycji, co może przyczynić się do powstania kilku nowych miejsc pracy dla mieszkańców. Proponowane działania inwestycyjne: - Prace ziemne, - Prace brukarskie, - Nasadzenie zieleni, - Mała architektura. Celem bezpośrednim projektu jest wzmocnienie potencjału i standardu bazy usługowej. Projekt wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby pobudzi aktywność 5 Efekt zadania gospodarczą mieszkańców dzięki czemu stworzone zostaną nowe miejsca pracy. Realizacja projektu odpowiada na problemy dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej, a także gospodarczej.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 125

Wskaźniki - Powierzchnia zagospodaerowania przestrzeni publicznej, 6 produktu - Liczba osób odwiedzających. Stan 7 Brak projektu zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - szansą Powiązania rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny Program pomiędzy 9 Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: 6.2. projektami / Komplementarność Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 750.000,00 zł

Źródła 11 RPO, budżet Gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 18

dla przedsięwzięcia głównego inwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Remont budynku Domu Ludowego w Strzelcach Wielkich Działka nr 1275, obręb Strzelce Wielkie, jednostka ewidencyjna Lokalizacja zadania Szczurowa. Przedmiotowa inwestycja zlokalizowana jest na obszarze 2 /projektu zdegradowanym (jednostka urbanistyczna nr 7 – Strzelce Wielkie) oraz wyznaczonym obszarze rewitalizacji. Wnioskodawca / 3 Gmina Szczurowa Partnerzy Przedmiotem projektu jest remont obiektu Domu Ludowego w Strzelcach Wielkich. W obiekcie znajdują się pomieszczenia wykorzystywane dla potrzeb prowadzenia świetlicy, a także sala do organizowania imprez oraz uroczystości wiejskich I rodzinnych Opis zadania / 4 szczególnie przez działające na terenie koło gospodyń. Jest to leż baza projektu lokalowa KGW, gdzie organizowane są spotkania I warsztaty. Główną barierą działalności społecznej mieszkańców jest brak bazy lokalowej w dobrym stanie technicznym. Obecny budynek jest w złym stanie technicznym. Głównym celem przedsięwzięcia jest dostosowanie |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 126

obiektu dla potrzeb mieszkańców oraz stworzenia warunków dla rozwoju lokalnej tradycji I kultury. W środowiskach wiejskich organizacje np. Koła gospodyń integrują społeczeństwo. Dlatego też bardzo ważne jest, by posiadały właściwą bazę lokalową, ponieważ służy to pobudzeniu działań społecznych w całej wsi. Zakup wyposażenia będzie uzupełnieniem całości, a wykonanie elewacji wpłynie nie tylko na estetykę, ale również na warunki korzystania z obiektu. Remont zadaszenia uchroni obiekt przed degradacją. Proponowane działania inwestycyjne: • Docieplenie budynku i wykonanie elewacji; • Remont dachu i obróbek blacharskich; • Remont i wyposażenie pomieszczeń; Celem działania będzie stworzenie zaplecza dla działań miejscowych organizacji społecznych oraz młodzieży, a także stworzenie zaplecza dla spotkań mieszkańców. Skierowane zatem będzie do wszystkich grup społecznych miejscowości. Modernizacja obiektu będzie sprzyjać rozwijaniu różnorodnych form aktywności społecznych, w tym również kultywowaniu silnych tradycji tego 127roble. Projekt 5 Efekt zadania będzie miał pozytywny wpływ na aktywizację społeczną mieszkańców I zacieśnianie więzi międzyludzkich. Wykonanie projektu wpłynie na poprawę jakości życia, pozwoli w większym stopniu zaspokoić potrzeby społeczne I pobudzi aktywność mieszkańców. Realizacja projektu odpowiada na problem dotyczące sfery społecznej, technicznej oraz przestrzenno-funkcjonalnej. - - Liczba osób korzystających z obiektu, - - Liczba wydarzeń kulturalnych i edukacyjnych, 6 Wskaźniki produktu- - liczba spotlkań grup lokalnych, - - Liczba zmodernizaowanych obiektów, - - Podniesienie standardu obiektu. Stan 7 Brak dokumentacji zaawansowania Sfera społeczna Sfera gospodarcza Oddziaływania 8 Sfera przestrzenno-funkcjonalna zadania /projektu Sfera środowiskowa Sfera techniczna

Projekty unijne realizowane w latach 2007-2013: o Odnowa i zagospodarowanie centrów wsi Strzelce Małe, Wola Przemykowska, Rudy Rysie, Wrzępia, Strzelce Wielkie - Powiązania szansą rozwoju region (fundusz: EFRR, program: Regionalny pomiędzy 9 Program Operacyjny Województwa Małopolskiego, działanie: projektami / Komplementarność 6.2. Rozwój obszarów wiejskich)

Komplementarność z projektami społecznymi w GPR: o Integracja międzypokoleniowa

10 Szacunkowy koszt 200.000,00 zł

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 127

Źródła 11 RPO, budżet Gminy Szczurowa finansowania Przewidywany 12 2017 – 2023 termin realizacji

3. Zestawienie projektów głównych nieinwestycyjnych – miękkich (karty projektów)

KARTA PROJEKTU NR 1

dla przedsięwzięcia głównego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

Program Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu – 1 Tytuł projektu nowy wymiar 2020 Lokalizacja 2 zadania / Zadanie będzie realizowane na terenie całego obszaru rewitalizacji projektu Organizator / 3 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczurowej Realizator Partnerzy 4 Gmina Szczurowa, Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości Społeczni Adresaci / 4 Klienci pomocy społecznej, długoletni bezrobotni Beneficjenci Głównym celem Programu Aktywne formy przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu – nowy wymiar 2020, jest włączanie i wzmacnianie uczestnictwa w życiu społecznym i zawodowym długoletnich Zakres rzeczowy 5 bezrobotnych, klientów pomocy społecznej, którzy są zagrożeni wraz z opisem wykluczeniem społecznym. Osoby i rodziny zostaną objęte wsparciem i szkoleniem dostosowanym do uzyskania umiejętności społecznych, zawodowych i edukacyjnych sprzyjających ich usamodzielnieniu. • objęcie osób, rodzin i ich członków zintegrowanymi lokalnymi działaniami pozwalającymi skorzystać z różnorodnego pakietu usług aktywizacyjnych dla uzyskania wzmocnienia ich indywidualnych kompetencji i umiejętności społecznych, zawodowych i edukacyjnych; • umożliwienie osobom, rodzinom i ich członkom, będącym w trudnej Cele do 6 sytuacji życiowej korzystania ze wspólnych dóbr, lokalnych usług osiągnięcia społecznych oraz zasobów instytucjonalnych dostępnych w środowisku lokalnym; • integrowanie młodzieży szczególnie ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym z lokalnym środowiskiem poprzez działania edukacyjno-integracyjne. - Liczba osób objętych wsparciem - ok 60, Wskaźniki - Liczba osób które ukończy udział w projekcie, 7 produktu - Liczba osób które ukończy udział w kursach zawodowych, szkoleniach oraz edukacji.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 128

• Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich, Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, krzyżowe z • Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w 8 projektem Szczurowej wraz z przyległą salą, inwestycyjnym • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym, • Remont domu ludowego Włoszyn, • Remont domu ludowego w Kopaczach Wielkich. • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich,

Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, krzyżowe z • Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w 9 projektem Szczurowej wraz z przyległą salą, inwestycyjnym • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym, • Remont domu ludowego Włoszyn, • Remont domu ludowego w Kopaczach Wielkich. Szacunkowy 10 100.000,00 zł koszt Źródła 11 EFS, środki własne finansowania Przewidywany 12 2018-2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 2

dla przedsięwzięcia głównego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Integracja międzypokoleniowa Lokalizacja 2 zadania / Zadanie będzie realizowane na terenie całego obszaru rewitalizacji projektu Organizator / 3 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczurowej Realizator Partnerzy 4 Gmina Szczurowa, GOPS, Małopolskie Centrum Przedsiębiorczości Społeczni Adresaci / 5 Osoby w podeszłym wieku, dzieci, młodzież Beneficjenci Celem projektu jest integracja międzypokoleniowa osób w Zakres rzeczowy podeszłym wieku z dziećmi i młodzieżą. Osoby w podeszłym wieku 6 wraz z opisem przekazują doświadczenie i wiedzę młodym ludziom nabywając od nich umiejętności obsługi komputera, telefonów i innych wynalazków

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 129

współczesnej techniki. W ramach projektu planowane są zajęcia wokalno – muzyczne, komputerowe, plastyczno- manualne, edukacyjne, sportowo-aktywizujące, kącik prasowo biblioteczny, organizowanie wieczorków, zajęcia kulinarne. Wzmocnienie więzi wielopokoleniowych i międzypokoleniowa wymiana umiejętności. Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów Cele do 7 międzyludzkich. Przekazywanie wartości dziedziczenia kulturowego i osiągnięcia doświadczeń młodemu pokoleniu. Przeciwdziałanie wykluczeniu osób w podeszłym wieku Wskaźniki - Liczba osób starszych, które ukończy udział w projekcie ok 50, 8 produktu - Liczba młodzieży, która ukończy udział w projekcie ok 20.

• Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich, Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, krzyżowe z • Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w 9 projektem Szczurowej wraz z przyległą salą, inwestycyjnym • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym, • Remont domu ludowego Włoszyn, • Remont domu ludowego w Kopaczach Wielkich. Szacunkowy 10 40.000,00 zł koszt Źródła 11 EFS, środki własne finansowania Przewidywany 12 2017 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 3

dla przedsięwzięcia głównego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

Podnoszenie kompetencji zawodowych mieszkańców obszaru 1 Tytuł projektu rewitalizacji Lokalizacja 2 zadania / Zadanie będzie realizowane na terenie całego obszaru rewitalizacji projektu Organizator / 3 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczurowej Realizator Partnerzy 4 Powiatowy Urząd Pracy w Brzesku Społeczni Adresaci / 5 Pracownicy GOPS Beneficjenci Celem programu jest pozyskanie środków finansowych z Zakres rzeczowy 6 przeznaczeniem na szkolenie i podnoszenie kwalifikacji pracowników i wraz z opisem pracodawców określone w art. 69a ust.2 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 130

promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2016 r., poz. 645 z późn. zm.), którym jest min. wsparcie zawodowe pracownika pozostającego w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, mającego na celu uzyskanie lub uaktualnienie kompetencji do celów zawodowych. Cele do Wsparcie zawodowe pracownika w zakresie wiedzy na określonym 7 osiągnięcia stanowisku. Wskaźniki 8 Liczba osób objętych wsparciem zawodowym produktu • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich, krzyżowe z • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, 9 projektem • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym, inwestycyjnym • Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej wraz z przyległą salą. Szacunkowy 10 5.000,00 zł koszt Źródła 11 KFS finansowania Przewidywany 12 2017 termin realizacji

KARTA PROJEKTU NR 4

dla przedsięwzięcia głównego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Kompetencje przyszłości - rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa Lokalizacja 2 zadania / Zadanie będzie realizowane na terenie całego obszaru rewitalizacji projektu Organizator / 3 Gmina Szczurowa Realizator Partnerzy 4 Szkoły podstawowe i gimnazja z terenu gminy Szczurowa Społeczni Adresaci / 5 Szkoły, uczniowie Beneficjenci Zakres rzeczowy Zakres obejmuje 5 szkól podstawowych oraz dwa gimnazja na terenie 6 wraz z opisem gminy Szczurowa

Jednym z celów projektu jest rozwijanie u dzieci i młodzieży kompetencji kluczowych niezbędnych na rynku pracy w zakresie przedmiotów Cele do 7 przyrodniczych i matematyki oraz kompetencji informatycznych. osiągnięcia Innym celem jest rozwój kompetencji i umiejętności zawodowych nauczycieli w zakresie wykorzystania nowoczesnych narzędzi oraz

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 131

technologii informacyjnych i komunikacyjnych, nauczania w obszarze przedmiotów przyrodniczych i matematyki, a także pracy metodą eksperymentu. - Liczba uczniów objętych projektem, Wskaźniki 8 - Liczba nauczycieli objęta projektem, rezultatu - ilość zakupionego sprzętu.

Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, krzyżowe z • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich, 9 projektem • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, inwestycyjnym • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym.

Szacunkowy 10 1.944.031,67 zł koszt Źródła 11 RPO, środki własne finansowania Przewidywany 12 2017-2018 termin realizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 132

4. Pozostałe dopuszczalne przedsięwzięcia

Poza szczegółowo opisanymi powyżej projektami, w ramach Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa przewidziana jest również możliwość realizacji innych przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Należy mieć na uwadze, że na chwilę obecną trudno jest zidentyfikować jednoznacznie wszystkie potrzeby mieszkańców. Mogą się one bowiem zmieniać, na przestrzeni funkcjonowania Programu, także ze względu na realizację wpisanych do dokumentu działań. Aby Gminny Program Rewitalizacji był elastyczny i mógł reagować na zmieniające się potrzeby mieszkańców, poniżej zaprezentowano zakres tematyczny projektów, które będą mogły być podejmowane w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa, na obszarach objętych Programem. Zadania przedstawiono w dwóch formach – fiszek projektowych oraz kierunków działań.

KARTA PROJEKTU

dla przedsięwzięcia dodatkowego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Program przeciwdziałania uzależnieniom wśród młodzieży.

Lokalizacja 2 zadania / Zadanie będzie realizowane na terenie całego obszaru rewitalizacji projektu Organizator / 3 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczurowej Realizator Partnerzy 4 Gmina Szczurowa, Społeczni Adresaci / 5 Młodzież zamieszkująca Obszar Rewitalizacji / Młodzież z terenu gminy Beneficjenci Celem programu jest zapobieganie sięgania po używki i popadania w uzależnienia wśród uczniów ostatnich klas szkół podstawowych i gimnazjalnych poprzez dostarczanie podstawowych wiadomości o: Zakres rzeczowy skutkach picia alkoholu, stosowania narkotyków oraz efektach innych 6 wraz z opisem rodzajów uzależnień (uzależnienia od gier komputerowych, mediów społecznościowych itp.), mechanizmie procesu uzależnienia się, funkcjonowaniu rodziny z problemem uzależnień.

• objęcie osób, rodzin i ich członków zintegrowanymi lokalnymi działaniami pozwalającymi skorzystać z różnorodnego pakietu usług Cele do aktywizacyjnych dla uzyskania wzmocnienia ich indywidualnych 7 osiągnięcia kompetencji i umiejętności społecznych, zawodowych i edukacyjnych; Zmniejszenie problemu uzależnień wśród młodzieży.

Wskaźniki 8 Liczba dzieci i młodzieży objętej działaniami. produktu

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 133

Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, krzyżowe z • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich, 9 projektem • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, inwestycyjnym • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym.

Szacunkowy 10 100.000,00 zł koszt Źródła 11 EFS, środki własne finansowania Przewidywany 12 2018-2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU

dla przedsięwzięcia dodatkowego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

1 Tytuł projektu Edukacja ekologiczna dzieci i młodzieży

Organizator / 2 Urząd Gminy Szczurowa Realizator Partnerzy 3 Szkoły podstawowe, szkoły średnie Społeczni Adresaci / 4 Dzieci i młodzież z obszaru rewitalizacji Beneficjenci Celem projektu jest wykształcenie w młodych mieszkańcach gminy poczucia odpowiedzialności za otaczającą przestrzeń, w tym przede Zakres rzeczowy wszystkim za środowisko naturalne. W ramach projektu przewiduje się 4 wraz z opisem realizację dodatkowych zajęć edukacyjnych dla dzieci i młodzieży, w formach ciekawych i przystępnych, np. doświadczeń, edukacyjnych wyjść terenowych. • integrowanie młodzieży szczególnie ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym z lokalnym środowiskiem poprzez działania Cele do 5 edukacyjno-integracyjne. osiągnięcia • poprawa jakości środowiska naturalnego • kształtowanie postaw i świadomości proekologicznej. Liczba dzieci i młodzieży objętej działaniami z zakresu edukacji 6 Wskaźniki ekologicznej;

Powiązania • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Szczurowej, krzyżowe z • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Strzelcach Wielkich, 7 projektem • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Zaborowie, inwestycyjnym • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym.

Szacunkowy 8 20. 000,00 zł koszt

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 134

Źródła 9 EFS, środki własne finansowania Przewidywany 10 2018-2020 termin realizacji

KARTA PROJEKTU

dla przedsięwzięcia dodatkowego nieinwestycyjnego Gminy Szczurowa

Szkoła rodzica – program wspierania rodzin w problemach 1 Tytuł projektu wychowawczych. Organizator / 2 Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczurowej Realizator Partnerzy 3 Gmina Szczurowa, Społeczni Adresaci / 4 Rodzice Beneficjenci Zadanie polegać będzie na realizacji szkoleń, warsztatów, zajęć terapeutycznych oraz spotkań integracyjnych, pozwalających na zmianę Zakres rzeczowy 4 postaw rodzicielskich. W ramach programu przewiduje się realizację wraz z opisem warsztatów w zakresie m.in. profilaktyki uzależnień, profilaktyki agresji, poprawy kompetencji komunikacyjnych czy wychowawczych. Wzmocnienie więzi rodziców z dziećmi. Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktów międzyludzkich. Objęcie osób, rodzin i ich członków zintegrowanymi lokalnymi Cele do 5 działaniami pozwalającymi skorzystać z różnorodnego pakietu usług osiągnięcia aktywizacyjnych dla uzyskania wzmocnienia ich indywidualnych kompetencji i umiejętności społecznych, zawodowych i edukacyjnych;

– Liczba rodziców, którzy skorzystają z programu. Wskaźniki – Liczba przeprowadzonych zajęć z rodzicami. 6 produktu – Zmniejszenie liczby uzależnień wśród młodzieży. – Zmniejszenie aków wandalizmu wśród młodzieży. • Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Powiązania Szczurowej wraz z przyległą salą krzyżowe z 7 • Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Solnym, projektem • Remont domu ludowego Włoszyn, inwestycyjnym • Remont domu ludowego w Kopaczach Wielkich. Szacunkowy 8 100.000,00 zł koszt Źródła 9 EFS, środki własne finansowania Przewidywany 10 2018-2020 termin realizacji

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 135

• wyrównywanie szans społecznych i zawodowych osób wykluczonych bądź zagrożonych wykluczeniem społecznym; • aktywizacja i integracja społeczna seniorów; • rozwój kapitału ludzkiego poprzez wzmocnienie kwalifikacji i umiejętności mieszkańców; • przeciwdziałanie bezrobociu oraz aktywizacja zawodowa mieszkańców; • promowanie przedsiębiorczości, podejmowanie działań na rzecz rozwoju gospodarczego, w tym podejmowanie działań sprzyjających tworzeniu nowych firm i rozwoju kompetencji przedsiębiorczości mieszkańców; • wsparcie przedsiębiorczości społecznej; • poprawa efektywności energetycznej oraz wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej; • poprawa stanu zagospodarowania oraz jakości przestrzeni publicznych i półpublicznych; • zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego; • integracja i aktywizacja mieszkańców oraz zwiększenie stopnia ich udziału w życiu publicznym; • rozwój nowych przestrzeni publicznych służących zaspokajaniu różnych potrzeb społecznych; • ochrona obiektów dziedzictwa kulturowego i ich udostępnianie na cele społeczne i gospodarcze; • ochrona środowiska przyrodniczego (zwłaszcza zaś powietrza atmosferycznego); • poprawa stanu technicznego obiektów użyteczności publicznej oraz zasobów mieszkaniowych; • poprawa jakości i dostępności do infrastruktury społecznej i zdrowotnej dla mieszkańców terenów zdegradowanych.

Działania z ww. zakresu tematycznego wpisują się w Gminny Program Rewitalizacji Gminy Szczurowa ze względu na realizację celów i poszczególnych kierunków.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 136

VI. Ramy finansowe Gminnego Programu Rewitalizacji

W celu zapewnienia skutecznej i efektywnej realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych konieczne jest znalezienie odpowiednich źródeł ich finansowania. Wytyczne Ministerialne, a także Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 roku, wskazują na konieczność zapewnienia komplementarności tychże źródeł finansowania. Oznacza to, iż w celu uzyskania jak najlepszych efektów programu rewitalizacji należy zdywersyfikować jej finansowanie, w tym m.in. łączyć publiczne środki z prywatnymi. Endogeniczne stymulowanie zdolności inwestycyjnych ma bowiem kluczowe znaczenie dla dynamiki pożądanych zmian.

Niniejszy rozdział przedstawia zatem plan finansowy dla Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa. Przy czym w części pierwszej zawarte zostały Ramy finansowania, natomiast w części drugiej opisano możliwe źródła finansowania przedsięwzięć rewitalizacyjnych wskazanych w dokumencie.

1. Ramy finansowe Programu Rewitalizacji

Działania rewitalizacyjne, uwzględnione w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Szczurowa, obejmują zarówno zadania o charakterze głównym, jak i zadania uzupełniające, których realizacja uzależniona została przede wszystkim od możliwości finansowych gminy. Koszty poszczególnych przedsięwzięć zaprezentowane zostały w Tabeli 21.

Tabela 11. Harmonogram rzeczowo-finansowy przedsięwzięć głównych inwestycyjnych planowanych do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa na lata 2016-2024. WARTOŚĆ TERMIN POTENCJALNE ŹRÓDŁA NAZWA PROJEKTU PROJEKTU [ZŁ] REALIZACJI FINANSOWANIA

L.P. PROJEKTY GŁÓWNE INWESTYCYJNE Rewitalizacja obiektu oświatowego EFRR, RPO, budżet 1. 3 200 000 2017 – 2020 Szczurowej Gminy Rewitalizacja obiektu oświatowego w EFRR, RPO, budżet 2. 2 600 000 2017 – 2020 Strzelacach Wielkich Gminy 3. Rewitalizacja obiektu oświatowego w EFRR, RPO, budżet 850 000 2017 – 2020 Zaborowie Gminy EFRR, RPO, budżet 4. Modernizacja Gminnego Centrum 1 600 000 2017 – 2022 Kultury Czytelnictwa I Sportu w Gminy

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 137

Szczurowej wraz z przyległą salą 5. Rewitalizacja obiektu oświatowego w EFRR, RPO, budżet 1 200 000 2017 – 2022 Uściu Solnym Gminy 6. Remont remizy OSP w Uściu Solnym EFRR, RPO, budżet 450 000 2017 – 2020 Gminy 7. Remont domu ludowego Włoszyn 550 000 2017 – 2020 EFRR, RPO, budżet Gminy 8. EFRR, RPO, budżet Remont remizy OSP w Kwikowie 250 000 2017 – 2020 Gminy EFRR, RPO, budżet 9. Rewitalizacja Rynku w Uściu Solnym 120 000 2017 – 2020 Gminy Rewitalizacja parku wokół dworku w EFRR, RPO, budżet 10. 350 000 2017 – 2020 Strzelcach Wielkich Gminy Remont domu ludowego w Kopaczach EFRR, RPO, budżet 11. 260 000 2018 – 2022 Wielkich Gminy EFRR RPO, budżet 5 800 000 12. Zagospodarowanie pojezierza 2017 – 2020 Gminy, prywatni 3 500 000 inwestorzy Odnowienie i nadanie kolorystyki EFRR RPO, środki 13. elewacji kościoła p.w. Świętego 1 200 000 2018 – 2020 własne Bartłomieja Apostoła w Szczurowej Przebudowa i rozbudowa budynku EFRR RPO, środki 14. dawnej lecznicy zwierząt wraz ze zmianą 8 000 000 2018 – 2021 własne sposobu użytkowania Rewitalizacja obiektu grodzkiego w EFRR, RPO, budżet 15. 450 000 2017 - 2020 Uściu Solnym Gminy Remont budynku gospodarczego w EFRR, RPO, budżet 16. 350 000 2017 - 2020 Szczurowej Gminy Rewitalizacja przestrzeni publicznej w EFRR, RPO, budżet 17. 750 000 2017 – 2020 miejscowości Szczurowa Gminy Remont budynku Domu Ludowego w EFRR, RPO, budżet 18. 200 000 2017 – 2023 Strzelcach Wielkich Gminy PROJEKTY GŁÓWNE NIEINWESTYCYJNE (MIĘKKIE) Program „Aktywne formy 1. przeciwdziałania wykluczeniu 100 000 2018 - 2020 EFS, środki własne społecznemu– nowy wymiar 2020” 2. Integracja międzypokoleniowa 40 000 2017 EFS, środki własne Podnoszenie kompetencji zawodowych 3. 5000 2017 KFS mieszkańców obszaru rewitalizacji Kompetencje przyszłości - rozwój i 4. 1944031,67 2017 - 2018 RPO, środki własne doposażenie szkół Gminy Szczurowa

Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 138

2. Potencjalne źródła finansowania projektów rewitalizacyjnych

Głównym źródłem finansowania projektów rewitalizacyjnych w województwie małopolskim w latach 2014-2020 (z perspektywą do roku 2023) są środki w ramach funduszy europejskich wydatkowanych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. Ponadto, w celu zapewniania komplementarności finansowej projektów należy mieć na uwadze możliwości finansowania z innych dostępnych źródeł, w tym z krajowych funduszy europejskich (np. PO WER, PO IŚ, PO PC), ze środków celowych będących w dyspozycji Ministerstw (np. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej), innych środków regionalnych i lokalnych, w tym z budżetów JST czy środków prywatnych podmiotów.

Tabela 12. Priorytety inwestycyjne w ramach krajowych programów operacyjnych

PRIORYTETY INWESTYCYJNE PROGRAM OPERACYJNY 4 iii Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystywania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i sektorze mieszkaniowym 4 v Promowanie strategii niskoemisyjnych dla wszystkich rodzajów terytoriów, w szczególności dla obszarów miejskich, w tym wspieranie zrównoważonej multimodalnej mobilności miejskiej i działań adaptacyjnych mających oddziaływanie łagodzące na zmiany klimatu Program Operacyjny 6 c Zachowanie, ochrona, promowanie i rozwój dziedzictwa naturalnego i kulturowego. Infrastruktura i 6 e(iv) Podejmowanie przedsięwzięć mających na celu poprawę stanu jakości środowiska Środowisko miejskiego, rewitalizację miast, rekultywację i dekontaminację terenów poprzemysłowych (w 2014 - 2020 tym terenów powojskowych), zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza oraz propagowanie działań służących zmniejszaniu hałasu. 9 a Inwestycje w infrastrukturę zdrowotną i społeczną, które przyczyniają się do rozwoju krajowego, regionalnego i lokalnego zmniejszania nierówności w zakresie stanu zdrowia, promowanie włączenia społecznego poprzez lepszy dostęp do usług społecznych, kulturalnych i rekreacyjnych oraz przejścia z usług instytucjonalnych na usługi na poziomie społeczności lokalnych. Program Operacyjny 8 ii Trwała integracja na rynku pracy ludzi młodych, w szczególności tych, którzy nie pracują, nie Wiedza Edukacja kształcą się ani nie szkolą, w tym ludzi młodych zagrożonych wykluczeniem społecznym i ludzi Rozwój młodych wywodzących się ze środowisk marginalizowanych, także poprzez wdrażanie gwarancji dla młodzieży. 2 a Poszerzanie zakresu dostępności łączy szerokopasmowych oraz wprowadzanie szybkich sieci Program Operacyjny internetowych oraz wspieranie wprowadzania nowych technologii i sieci dla gospodarki Polska Cyfrowa cyfrowej.

2 c Wzmocnienie zastosowań TIK dla e-administracji, e-uczenia się, e-włączenia społecznego, e- kultury, e-zdrowia. Źródło: opracowanie własne

Tabela 13. Źródła finansowania projektów rewitalizacyjnych w ramach RPO WM

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 139

DZIAŁANIE PODDZIAŁANIE TYP PROJEKTÓW MOGĄCYCH UZYSKAĆ DOFINANSOWANIE

OŚ PRIORYTETOWA 3 - PRZEDSIĘBIORCZA MAŁOPOLSKA

Wsparciem objete zostaną przedsięwzięcia z zakresu tworzenia 3.1 Strefy aktywności 3.1.2 Strefy aktywności nowych i rozbudowy istniejących stref aktywności gospodarczej o gospodarczej gospodarczej - SPR przeznaczeniu przemysłowym /usługowym

OŚ PRIORYTETOWA 4 - REGIONALNA POLITYKA ENERGETYCZNA

4.3 Poprawa efektywności 4.3.2 Głęboka modernizacja Wspierane będą inwestycje w zaksresie głębokiej modernizacji energetycznej w sektorze energetyczna budynków energetycznej budynków użyteczności publicznej wraz z wymianą publicznym i użyteczności publicznej - źródeł ciepła, w tym z możliwością zastosowania odnawialnych mieszkaniowym SPR źródeł energii

Interwencja w działaniu będzie skierowana na wymianę starych kotłów, pieców, urządzeń grzewczych do prawidłowego 4.4.2 Obniżenie poziomu funkcjonowania nowego systemu ogrzewania. Wsparcie będzie niskiej emisji - SPR udzielone na inwestycje w źródła ciepła spalające biomasę lub wykorzystujące paliwa gazowe 4.4 Redukcja emisji zanieczyszczeń do powietrza Interwencja w działaniu będzie skierowana na wymianę starych 4.4.3 Obniżenie poziomu kotłów, pieców, urządzeń grzewczych do prawidłowego niskiej emisji (paliwa stałe) - funkcjonowania nowego systemu ogrzewania. Wsparcie będzie SPR udzielone na inwestycje w źródła ciepła wykorzystujące paliwa stałe

OŚ PRIORYTETOWA 5 - OCHRONA ŚRODOWISKA

Wspierana będzie budowa / rozbudowa / przebudowa infrastruktury 5.3 Ochrona zasobów 5.3.2 Gospodarka wodno- komunalnej zapewniającej odprowadzanie i efektywne wodnych kanalizacyjna - SPR oczyszczanie ścieków. Finansowana będzie zarówno budowa nowej infrastruktury, jak i modernizacja istniejących już obiektów.

OŚ PRIORYTETOWA 6 - DZIEDZICTWO KULTURALNE

Wspierane będą projekty związane z realizacją prac konserwatorskich, restauratorskich, prac zabezpieczających przed zniszczeniem oraz robót budowlanych prowadzonych przy 6.1.1 Ochrona i opieka nad zabytkach nieruchomych (wraz z ich zabytkami otoczeniem) wpisanych do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego lub inwentarzy muzealnych. 6.1 Rozwój dziedzictwa Preferowane będą obiekty kulturowego i naturalnego zabytkowe położone na terenie parków kulturowych.

Wspierane będą projekty służące właściwemu ukierunkowaniu ruchu turystycznego na terenach o wysokim potencjale zasobów 6.1.4 Lokalne trasy dziedzictwa turystyczne - SPR naturalnego, przyczyniające się do zwiększenia atrakcyjności tych obszarów.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 140

Planuje się realizację przedsięwzięć z zakresu budowy, rozbudowy i promocji zintegrowanej sieci głównych tras rowerowych, przebiegających przez całe województwo i łączących 6.1.5 Regionalna sieć tras główne jego ośrodki. Dodatkowo możliwe będzie wsparcie rowerowych infrastruktury towarzyszącej, jako niedominujący element szerszego projektu z zakresu tras turystycznych.

Planuje się realizację przedsięwzięć związanych z wykorzystaniem i rozwojem lokalnych zasobów przyrodniczych lub 6.3.1 Rozwój lokalnych krajobrazowych, realizowane w szczególności przez budowę i zasobów subregionów - SPR rozbudowę infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w subregionach 6.3 Rozwój wewnątrznych potencjałów regionu Planuje się realizację przedsięwzięć związanych z wykorzystaniem 6.3.3 Zagospodarowanie i rozwojem lokalnych zasobów przyrodniczych i krajobrazowych, rekreacyjne i turystyczne dotyczących zagospodarowania otoczenia zbiorników wodnych, otoczenia zbiorników poprzez budowę i wodnych rozbudowę infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej.

OŚ PRIORYTETOWA 8 - RYNEK PRACY Zwiększenie poziomu zatrudnienia osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy tj. osób powyżej 50 r.ż., długotrwale 8.2 Aktywizacja zawodowa ——— bezrobotnych, osób z niepełnosprawnościami, osób o niskich kwalifikacjach oraz kobiet. Osoby powracające /wchodzące na rynek pracy, które do tej pory w nim nie uczestniczyły ze względu na pełnienie funkcji 8.5 Wsparcie na rzecz opiekuńczych nad dziećmi do łączenia życia zawodowego ——— lat 3 (pozostające bez pracy, przebywające na urlopie z prywatnym macierzyńskim, rodzicielskim, wychowawczym)

OŚ PRIORYTETOWA 9 - REGION SPÓJNY SPOŁECZNIE

W ramach poddziałania przewiduje się realizację kompleksowych 9.1.2 Aktywna integracja - programów 9.1 Aktywna integracja projekty konkursowe na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym.

W ramach poddziałania przewiduje się realizację inicjatyw zwiększających dostępność oraz jakość usług kierowanych do 9.2 Usługi społeczne i 9.2.3 Usługi opiekuńcze oraz osób niesamodzielnych oraz ich opiekunów, a także działań zdrowotne interwencja kryzysowa - SPR mających na celu zapewnienie specjalistycznego wsparcia dla osób i rodzin dotkniętych kryzysem.

OŚ PRIORYTETOWA 10 - WIEDZA I KOMPETENCJE

W ramach poddziałania realizowane będą projekty na rzecz 10.1 Rozwój kształcenia 10.1.2 Wychowanie zwiększenia liczby miejsc wychowania przedszkolnego oraz ogólnego przedszkolne - SPR rozszerzenia oferty ośrodków wychowania przedszkolnego

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 141

W ramach realizowanych projektów uwzględnione będzie 10.1.3 Edukacja w szkołach wparcie dla uczniów i słuchaczy ze specjalnymi potrzebami oraz prowadzących kształcenie interwencje przyczyniające się do zwiększonego i pełnego udziału ogólne dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami w edukacji ogólnej

Wsparcie w ramach poddziałania dotyczy wspierania i rozwijania uzdolnień uczniów oraz rozwijania zainteresowań i pobudzania 10.1.5 Wsparcie uczniów aktywności edukacyjnej zdolnych uczniów w zakresie kompetencji kluczowych niezbędnych na rynku pracy OŚ PRIORYTETOWA 11 - REWITALIZACJA PRZESTRZENI REGIONALNEJ W ramach działania zadania z zakresu odnowy obszarów wiejskich koncentrować się będą na inwestycjach, których realizacja prowadzić będzie do rozwiązywania zdiagnozowanych problemów społecznych. Podejmowana interwencja przyczyni się do realizacji celu działania poprzez wzmocnienie potencjału placówek świadczących zróżnicowane usługi społeczne, na które 11.2 Odnowa obszarów zapotrzebowanie zostało zidentyfikowane na obszarach ——— wiejskich problemowych. Istotne będzie także prowadzenie działań mających na celu aktywizację gospodarczą tych terenów. Ponadto współfinasowane będą przedsięwzięcia dotyczące estetyzacji, zarówno przestrzeni publicznych, jak i obiektów użyteczności publicznej oraz budynków mieszkaniowych – z uwzględnieniem ich modernizacji energetycznej. W ramach działania powołany zostanie fundusz, który przy pomocy instrumentów finansowych wspierać będzie projekty z zakresu rewitalizacji 11.3 Fundusz rewitalizacji i miast oraz odnowy obszarów wiejskich. Zwrotna forma ——— odnowy małopolski finansowania umożliwi z jednej strony pomoc w zakresie trwałych inwestycji w miastach i na obszarach wiejskich, a z drugiej – ze względu na zwrotny charakter – pozwoli na wielokrotne wykorzystywanie środków RPO.

W ramach działania wspierane będą przedsięwzięcia na rzecz społeczno-gospodarczego ożywienia terenów poprzemysłowych 11.4 Rewitalizacja terenów ——— poprzez kreowanie warunków sprzyjających procesowi poprzemysłowych przywracania utraconych oraz wprowadzania nowych funkcji (gospodarczych, społecznych i środowiskowych).

Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 142

3. Mechanizmy integrowania działań oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych

Zintegrowane podejście Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa jest uszczegółowieniem komplementarności dokumentu i dotyczy kilku aspektów:

1. Integrowanie działań na poziomie zdiagnozowanych potrzeb i problemów oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Wszystkie zadania, zawarte w Gminnym Programie Rewitalizacji Gminy Szczurowa zostały opracowane po wcześniejszym zapoznaniu się w z wynikami diagnozy potrzeb i potencjałów rozwojowych gminy oraz jej mieszkańców. Zasadniczo, każde zaplanowane w ramach niniejszego dokumentu zadanie, pozwala na przeciwdziałanie negatywnym zjawiskom, które zostały wcześniej przeanalizowane.

2. Integrowanie działań na poziomie zastosowania różnych metod. Dokument Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa został wypracowany różnymi metodami partycypacyjnymi, przy udziale szerokiego grona przedstawicieli różnych grup interesariuszy (społecznych, gospodarczych, samorządowych). Całość procesu opisana została w rozdziale VIII.3. Uspołecznienie proceu rewitalizacji. Dopiero całość działań partycypacyjnych wraz z pracami eksperckimi (włączającymi ekspertów zewnętrznych, ale przede wszystkim ekspertów z Urzędu Gminy) pozwoliła na wypracowanie działań i mechanizmów, które zostały zawarte w niniejszym dokumencie, a które pozwolą na skuteczne przeciwdziałanie zdiagnozowanym problemom.

2. Integrowanie działań na poziomie zaplanowanych celów, kierunków oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych. Zaplanowane do realizacji w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa przedsięwzięcia są kompleksowe, dzięki czemu, ich realizacja zapewni wypełnienie kilku kierunków działań (w ramach różnych celów strategicznych). Zależność ta przedstawiona została w tabeli poniżej:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 143

Tabela 14. Integrowanie przedsięwzięć rewitalizacyjnych z celami i kierunkami działań

L.p. Nazwa przedsięwzięcia Cel strategiczny Kierunki interwencji 2.1. Zwiększenie dostępności do wysokiej jakości usług edukacyjnych. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: 2.2. Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego rekreacyjnej, sportowej). środowiska rozwoju młodego pokolenia 2.3. Realizacja programów ukierunkowanych na ograniczenie Rewitalizacja obiektu oświatowego mieszkańców obszaru rewitalizacji występowania problemów wychowawczych oraz podejmowania przez 1. w Szczurowej młodzież zachowań ryzykownych. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. 2.1. Zwiększenie dostępności do wysokiej jakości usług edukacyjnych. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: 2.2. Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego rekreacyjnej, sportowej). środowiska rozwoju młodego pokolenia 2.3. Realizacja programów ukierunkowanych na ograniczenie Rewitalizacja obiektu oświatowego mieszkańców obszaru rewitalizacji występowania problemów wychowawczych oraz podejmowania przez 2. w Strzelcach Wielkich młodzież zachowań ryzykownych. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. 2.1. Zwiększenie dostępności do wysokiej jakości usług edukacyjnych. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: 2.2. Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego rekreacyjnej, sportowej). środowiska rozwoju młodego pokolenia 2.3. Realizacja programów ukierunkowanych na ograniczenie Rewitalizacja obiektu oświatowego 3. mieszkańców obszaru rewitalizacji występowania problemów wychowawczych oraz podejmowania przez w Zaborowie młodzież zachowań ryzykownych. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. lokalnej infrastruktury społecznej oraz

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 144

przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: 2.2. Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, Modernizacja Gminnego Centrum Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego 4. Kultury Czytelnictwa i Sportu w rekreacyjnej, sportowej). środowiska rozwoju młodego pokolenia Szczurowej wraz z przyległą salą. mieszkańców obszaru rewitalizacji 2.1. Zwiększenie dostępności do wysokiej jakości usług edukacyjnych. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: 2.2. Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego rekreacyjnej, sportowej). środowiska rozwoju młodego pokolenia 2.3. Realizacja programów ukierunkowanych na ograniczenie Rewitalizacja obiektu oświatowego mieszkańców obszaru rewitalizacji występowania problemów wychowawczych oraz podejmowania przez 5. w Uściu Solnym młodzież zachowań ryzykownych. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Remont remizy OSP w Uściu PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 6. Solnym lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego 2.2.Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, środowiska rozwoju młodego pokolenia rekreacyjnej, sportowej). mieszkańców obszaru rewitalizacji 7. Remont domu ludowego Włoszyn CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 8. Remont remizy OSP w Kwikowie lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 145

CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 9. Rewitalizacja rynku w Uściu Solnym lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Rewitalizacja parku wokół dworku PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 10. 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. w Strzelcach Wielkich lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego 2.2.Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, środowiska rozwoju młodego pokolenia rekreacyjnej, sportowej). Remont domu ludowego w mieszkańców obszaru rewitalizacji 11. Kopaczach Wielkich CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Zagospodarowanie pojezierza w PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 12. 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. Dołędze lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Odnowienie i nadanie kolorystyki PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 13. elewacji kościoła p.w. Świętego lokalnej infrastruktury społecznej oraz Bartłomieja Apostoła w Szczurowej przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. Przebudowa i rozbudowa budynku CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA dawnej lecznicy zwierząt w PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 14. miejscowości Szczurowa wraz ze lokalnej infrastruktury społecznej oraz 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. zmianą sposobu użytkowania przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Rewitalizacja obiektu grodzkiego w 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 15. PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności Uściu Solnym lokalnej infrastruktury społecznej oraz

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 146

przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Remont budynku gospodarczego w PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.1 Modernizacja kluczowych obiektów użyteczności publicznej. 16. Szczurowej lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA Rewitalizacja przestrzeni publicznej PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 17. 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. w miejscowości Szczurowa lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego 2.2.Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego (kulturalnej, środowiska rozwoju młodego pokolenia rekreacyjnej, sportowej). Remont budynku Domu Ludowego mieszkańców obszaru rewitalizacji 18. w Strzelcach Wielkich CEL STRATEGICZNY III. ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ: Poprawa jakości i funkcjonalności 3.2 Kształtowanie atrakcyjnej przestrzeni dla spędzania czasu wolnego. lokalnej infrastruktury społecznej oraz przestrzeni publicznych obszaru rewitalizacji. Przedsięwzięcia społeczne (miękkie) 1.1.Wdrożenie działań ukierunkowanych na aktywizację zawodową CEL STRATEGICZNY I. INTEGRUJĄCA POLITYKA mieszkańców i wsparcie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. Program „Aktywne formy SPOŁECZNA: Ograniczenie skali występowania 1.2.Rozszerzenie katalogu proaktywnych, kompleksowych inicjatyw 1. przeciwdziałania wykluczeniu na obszarze rewitalizacji problemów związanych dedykowanych beneficjentom pomocy społecznej. społecznemu – nowy wymiar 2020” z wykluczeniem społecznym, bezrobociem i 1.3. Realizacja programów z zakresu profilaktyki uzależnień. uzależnieniami.

CEL STRATEGICZNY I. INTEGRUJĄCA POLITYKA 1.1.Wdrożenie działań ukierunkowanych na aktywizację zawodową SPOŁECZNA: Ograniczenie skali występowania mieszkańców i wsparcie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. 2. Integracja międzypokoleniowa na obszarze rewitalizacji problemów związanych 1.4.Zapewnienie wsparcia osobom starszym i osamotnionym oraz z wykluczeniem społecznym, bezrobociem i uzależnieniami. wzmocnienie integracji międzypokoleniowej. CEL STRATEGICZNY I. INTEGRUJĄCA POLITYKA 1.1Wdrożenie działań ukierunkowanych na aktywizację zawodową 3. Podnoszenie kompetencji SPOŁECZNA: Ograniczenie skali występowania mieszkańców i wsparcie rozwoju lokalnej przedsiębiorczości. zawodowych mieszkańców obszaru na obszarze rewitalizacji problemów związanych

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 147

rewitalizacji z wykluczeniem społecznym, bezrobociem i uzależnieniami. 2.2 Rozbudowa oferty aktywnego spędzania czasu wolnego CEL STRATEGICZNY II. EDUKACJA I ROZWÓJ: Kompetencje przyszłości - rozwój i (kulturalnej, rekreacyjnej, sportowej). Zapewnienie bezpiecznego, stymulującego 4. doposażenie szkół Gminy 2.3 Realizacja programów ukierunkowanych na ograniczenie środowiska rozwoju młodego pokolenia Szczurowa występowania problemów wychowawczych oraz podejmowania przez mieszkańców obszaru rewitalizacji młodzież zachowań ryzykownych. Źródło: opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 148

VII. System realizacji (wdrażania) i monitoringu Gminnego Programu Rewitalizacji

Zarządzanie procesem rewitalizacji w gminie Szczurowa będzie przebiegać w duchu partnerstwa i partycypacji społecznej, przy aktywnym udziale interesariuszy, a zwłaszcza mieszkańców gminy, przedsiębiorców, organizacji pozarządowych oraz instytucji kultury, sportu, edukacji, itp. W systemie zarządzania i wdrażania Programu Rewitalizacji wyróżnia się dwa zasadnicze poziomy zarządcze:

Zarzadzanie podstawowym przedsięwzięciem (projektem) rewitalizacyjnym

Zarzadzanie Programem Rewitalizacji

1. System wdrażania programu

Wdrażanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa na lata 2016 – 2024 powierza się Wójtowi Gminy Szczurowa poprzez Operatora ds. Rewitalizacji, wyłonionego w ramach struktur Urzędu Gminy Szczurowa. Funkcje Operatora ds. Rewitalizacji będzie pełnił Wydział Inwestycji, Rolnictwa i Ochrony Środowiska UG Szczurowa, którego rolą, w ramach każdego z poziomów zarządzania i wdrażania Programu, będzie:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 149

Tabela 15. Funkcje Operatora ds. rewitalizacji. – podejmowanie działań na rzecz angażowania Partnerów do realizacji założeń Programu w ramach poszczególnych przedsięwzięć; – wspieranie Partnerów w poszukiwaniu zewnętrznych środków na realizację Zarządzanie przedsięwzięć wpisujących się w założenia GPR; przedsięwzięciem – monitorowanie możliwości pozyskania dofinansowania na realizację zadań rewitalizacyjnym uwzględnionych w GPR; – prowadzenie stałego monitoringu realizacji zadań i zmian zachodzących w ramach poszczególnych podobszarów; – zbieranie propozycji zadań do Programu; – mobilizacja zasobów na rzecz realizacji działań zapisanych w GPR; – upowszechnienie założeń GPR wśród mieszkańców Gminy; – aktualizacja zapisów GPR; Zarządzanie – prowadzenie konsultacji społecznych z interesariuszami procesu; Gminnym – zbieranie propozycji zmian do Programu; Programem – diagnozowanie sytuacji na obszarze objętym rewitalizacją; Rewitalizacji – prowadzenie wystandaryzowanej bazy wskaźników monitorujących zmiany obszarze rewitalizacji; – sporządzanie okresowych sprawozdań z realizacji Programu.

W proces wdrażania Programu będą również zaangażowane następujące podmioty: Komitet Rewitalizacji; Partnerzy Programu – interesariusze procesu rewitalizacji, wśród których znajdują się m.in.: o Mieszkańcy, o Sołtysi i Rady sołeckie, o Lokalni aktywiści, o Przedsiębiorcy, o Właściciele i zarządcy nieruchomości, o Instytucje zarządzające infrastrukturą techniczną, o Instytucje społeczne (m.in. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Szczurowej), w tym także kościoły, parafie, związki wyznaniowe, o Instytucje edukacyjne i kulturalne (m.in. Szkoły i Zespoły Szkół, Gminne Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej, Biblioteki i Świetlice), o Organizacje pozarządowe, w tym Ochotnicze Straże Pożarne o Kluby sportowe. W ramach każdego z poziomów wdrażania i monitorowania Programu dla każdej z grup interesariuszy zostały określone następujące funkcje:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 150

Tabela 16. Funkcje podmiotów zaangażowanych w proces wdrażania i monitorowania.

Podmioty zaangażowane w proces wdrażania i monitorowania

Komitet Rewitalizacji Partnerzy Programu

Funkcje Funkcje

podmiotów podmiotów zaangażowanych

poszukiwanie nowych Partnerów do realizacji włączanie się w realizację zadań istotnych przedsięwzięć; wpisujących się w GPR, zgodnie inicjowanie partnerstwa do realizacji z posiadanymi kompetencjami; przedsięwzięć rewitalizacyjnych; zgłaszanie Operatorowi ds. Rewitalizacji pojawiających się trudności lub

dodatkowych potrzeb związanych Zarządzanie Zarządzanie

z wdrażanymi zadaniami uwzględnionymi rewitalizacyjnymi przedsięwzięciami przedsięwzięciami w GPR; upowszechnianie wśród lokalnej społeczności przekazywanie informacji informacji na temat postępów w realizacji nt. realizowanych zadań wpisujących się w

założeń Programu; założenia Programu oraz statystyk i danych określanie standardów bieżącego pomocnych w procesie monitorowania monitorowania wdrażania Programu wskaźników dla Programu; (wprowadza niezbędne zmiany do procedury zgłaszanie wniosków dotyczących zmian w monitoringu); Programie. Rewitalizacji rekomendowanie zmian do Programu; opiniowanie sprawozdania z realizacji Zarządzanie Programem Programem Zarządzanie Programu.

Wdrażanie Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa odbywać się będzie poprzez realizację działań przyjmujących formę przedsięwzięć podstawowych i uzupełniających opisanych w części strategicznej niniejszego Programu (rozdział VIII.). Istotnym elementem Gminnego Programu Rewitalizacji jest szczegółowa alokacja środków, określenie celów, rezultatów i produktów (logika interwencji). Kluczowe jest stworzenie wokół Gminnego Programu Rewitalizacji korzystnego klimatu, dzięki włączeniu w proces opracowania i realizacji projektów wszystkich stron procesu rewitalizacji, w tym instytucji reprezentujących te środowiska. Podstawowym warunkiem uzyskania akceptacji społecznej i zapewnienia partycypacji jest komunikacja i informowanie społeczeństwa o prowadzonych pracach. Do stosowanych form przekazu można zaliczyć: tablicę ogłoszeń; stronę internetową Urzędu Gminy www.szczurowa.pl; biuletyn informacji publicznej Urzędu Gminy; publikacje w lokalnych gazetach/czasopismach; lokalne portale internetowe i grupy w serwisach społecznościowych.

Okres realizacji procesu rewitalizacji objętego niniejszym GPR wynosi 9 lat (lata 2016-2024). Przewiduje się podział tego okresu na trzy etapy: etap uruchomienia GPR (2016 – 2018), I etap

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 151 wdrażania GPR (2019-2021), II etap wdrażania GPR (2022 – 2024).

Tabela 17. Ramowy program realizacji procesu rewitalizacji w latach 2016-2024 ETAP REALIZACJI ROK DZIAŁANIA

1. Diagnoza i wyznaczenie obszaru rewitalizacji.

2. Opracowanie i przyjęcie GPR.

3. Powołanie struktury zarządzania GPR – w tym ustalenie zasad wyboru członków Komitetu Rewitalizacji.

4. Zainicjowanie prac Komitetu Rewitalizacji.

Uruchomienie GPR 2016 - 2018 5. Opracowanie szczegółowego harmonogramu działań na lata 2017 - 2018.

6. Uruchamianie zgodnie z planem kolejnych przedsięwzięć

Rewitalizacyjnych.

7. Wdrożenie systemu zarządzania i monitorowania.

8. Opracowanie harmonogramu kolejnych działań na lata 2019 – 2021.

1. Ewaluacja okresowa realizacji GPR w latach 2016 – 2018.

2. Realizacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych ze szczególnym I etap wdrażania 2019-2021 uwzględnieniem bieżącego dbania o synergię pomiędzy GPR przedsięwzięciami (korygowanie harmonogramów w taki sposób, aby przedsięwzięcia potencjalnie synergiczne były uruchamiane w sposób skoordynowany).

3. Opracowanie harmonogramu kolejnych działań na lata 2022 – 2024.

1. Ewaluacja okresowa realizacji GPR (dla okresu 2019 – 2021). II etap wdrażania 2022-2024 GPR 2. Realizacja przedsięwzięć rewitalizacyjnych przewidzianych na lata 2022-2024. 3. Ewaluacja końcowa Programu. Źródło: Opracowanie własne

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 152

System obiegu informacji oraz środków finansowych w ramach Programu Rewitalizacji, będzie koordynowany przez Operatora ds. Rewitalizacji. Decyzją Wójta w Urzędzie Gminy wprowadzone zostaną stosowne procedury wdrażania procesu rewitalizacji, które rozstrzygać będą zakres odpowiedzialności i kompetencji poszczególnych jednostek Urzędu Gminy, regulacje zasady przepływu informacji w Urzędzie, a także środków finansowych pozostających w dyspozycji gminy. Obieg informacji poza strukturą Urzędu Gminy w Szczurowej zapewnią stałe spotkania Komitetu Rewitalizacji, na których będą przekazywane informacje nt. bieżącego postępu prac nad Programem, a także pozyskiwane informacje o postępie prac u pozostałych partnerów Programu, w tym informacje o środkach zaangażowanych poza gminą. Ponadto informacja o postępie prac i uruchamianych projektach będzie dostępna na wydzielonej części portalu internetowego gminy Szczurowa poświęconej wdrażaniu Programu Rewitalizacji. Tam też będą publikowane roczne sprawozdania z postępu prac nad Programem.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 153

2. Monitoring i ocena Gminnego Programu Rewitalizacji

Aby móc zmierzyć efekt przyszłych działań rewitalizacyjnych realizowanych w gminie i trafnie reagować na niepożądane tendencje, niezbędne jest wdrożenie profesjonalnego systemu monitoringu i ewaluacji opartego o wskaźniki. Zgodnie z definicją monitorowanie jest procesem systematycznego zbierania, raportowania i interpretowania danych opisujących postęp i efekty programu. Tak rozumiany monitoring spełnia także rolę systemu wczesnego ostrzegania o ewentualnych nieprawidłowościach. Na system monitoringu i ewaluacji Gminnego Programu Rewitalizacji składać się będą następujące narzędzia:

1. Procedura stałego monitorowania Gminnego Programu Rewitalizacji (sprawozdawczość roczna) Sprawozdania z postępów w realizacji zadań uwzględnionych w dokumencie będą przygotowywane raz w roku i będą obejmować sprawozdanie zamykające rok. W tym celu podejmowane będą następujące działania: Wójt Gminy z pomocą Operatora ds. Rewitalizacji będzie pozyskiwał informacje na temat zrealizowanych projektów w danym roku kalendarzowym od jednostek odpowiedzialnych za ich realizację. Dane powinny zawierać opis realizowanych zadań wynikających z dokumentu, m.in. okres realizacji zadania/projektu, opis zadania/projektu, cele, podjęte działania, wartość zadania/projektu, źródła finansowania i osiągniętą wartość przyjętych wskaźników. Dane te gromadzone będą raz na rok, a sprawozdania za okres od 1 stycznia do 31 grudnia będą przedkładane Komitetowi Rewitalizacji do zaopiniowania do dnia 30 kwietnia roku następującego po roku sprawozdawczym. W oparciu o sprawozdanie roczne Komitet zajmuje stanowisko dotyczące dalszego wdrażania GPR w kolejnym okresie sprawozdawczym oraz ewentualnych rekomendacji w zakresie pożądanych zmian, uzupełnień lub usprawnień. Stanowisko przekazywane jest Wójtowi Gminy Szczurowa, który podejmuje decyzję dotycząca ewentualnego dalszego procedowania przedstawionych rekomendacji poprzez uruchomienie procedury zmiany Programu w trybie konsultacyjnym lub poza-konsultacyjnym (zmiany nie dotyczą przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub uchwały w sprawie ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji4).

2. Procedura zgłaszania nowych zadań oraz propozycji zmian do GPR Operator ds. Rewitalizacji odpowiedzialny będzie za zbieranie propozycji nowych zadań i ewentualnych zmian do GPR Gminy Szczurowa. W tym celu na etapie uruchomienia GPR opracowane zostaną odpowiednie formularze, które dostępne będą w Urzędzie Gminy Szczurowa (Wydział Inwestycji, Rolnictwa i Ochrony Środowiska) i na stronie internetowej Urzędu Gminy

4 Na dzień przyjęcia uchwały o przyjęciu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa nie przewiduje się ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji. |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 154

(www.szczurowa.pl). Formularze zbierane będą w otwartym naborze przez cały rok kalendarzowy (od 1 stycznia do 31 grudnia) i przedstawiane Komitetowi Rewitalizacji do zaopiniowania do dnia 30 kwietnia roku łącznie ze sprawozdaniem rocznym. Komitet opiniuje zgłoszone zadania i/lub propozycje zmian do GPR. Opinia przekazywana jest Wójtowi Gminy Szczurowa, który podejmuje decyzję dotycząca ewentualnego dalszego procedowania przedstawionych propozycji poprzez uruchomienie procedury zmiany Programu w trybie konsultacyjnym lub poza-konsultacyjnym (gdy zmiany nie dotyczą przedsięwzięć rewitalizacyjnych lub uchwały w sprawie ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji5).

3. Ewaluacja on – going (okresowa w cyklu trzyletnim) Zgodnie z Art. 22 ust. 1 Ustawy o rewitalizacji, ewaluacja realizacji Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa będzie odbywać się w cyklach trzyletnich (ewaluacja okresowa) oraz na zakończenie realizacji Programu (ewaluacja ex-post). Ewaluacja obejmować będzie całość działań zaplanowanych do realizacji w ramach Programu oraz ocenę osiągnięcia wskaźników przypisanych poszczególnym celom strategicznym. Za wykonanie ewaluacji odpowiedzialny będzie Operator ds. Rewitalizacji. Ewaluacja okresowa zakończona zostanie raportem zawierającym zestawienie najważniejszych wniosków płynących ze sprawozdań rocznych, w tym ocenę stopnia realizacji założonych celów i przypisanych im wskaźników oraz przedsięwzięć rewitalizacyjnych, zaplanowanych w tym okresie do realizacji. Raport będzie stanowił podstawę sformułowania zaleceń na kolejne lata wdrażania GPR. Ewaluacja okresowa obejmować będzie okresy: 2016 - 2018 r. i przeprowadzona zostanie w I kwartale 2019 r.; 2019 – 2021 r. i przeprowadzona zostanie w I kwartale 2022 r.

W przypadku stwierdzenia w efekcie ewaluacji okresowej, że Gminny Program Rewitalizacji wymaga zmiany, Wójt Gminy Szczurowa występuje do Rady Gminy z wnioskiem o jego zmianę. Do wniosku załączony zostaje Raport ewaluacyjny. Zmiana GPR następuje w trybie, w jakim on jest uchwalany.

5 Na dzień przyjęcia uchwały o przyjęciu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa nie przewiduje się ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji. |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 155

4. Ewaluacja ex post – po zakończeniu wdrażania Gminnego Programu Rewitalizacji Ewaluacja ex post jest dokumentem, który służy do rozliczenia wyników prac związanych z GPR. Za wykonanie ewaluacji odpowiedzialny będzie Operator ds. Rewitalizacji. Raport ewaluacyjny powinien zawierać zestawienie najważniejszych wniosków ze sprawozdań rocznych, prowadzonych przez cały okres obowiązywania zapisów Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa na lata 2016 – 2020. Dodatkowo ewaluacja powinna obejmować badania społeczne (np. ankieta CAWI, wywiady pogłębione) realizowane wśród mieszkańców obszaru rewitalizacji i obszaru zdegradowanego oraz przedstawicieli kluczowych instytucji gminnych. Takie zestawienie pozwoli na wykazanie efektów, które zostaną osiągnięte dzięki podjętym interwencjom rewitalizacyjnym. Kryteria w oparciu, o które będzie się odbywać ocena Gminnego Programu Rewitalizacji są następujące: 1) Skuteczność – kryterium pozwalające odpowiedzieć na pytanie: W jakim stopniu poszczególne cele zostały osiągnięte? 2) Efektywność – kryterium pozwalające odpowiedzieć na pytanie: W jakim stopniu podejmowane działania są racjonalne pod względem ekonomicznym? 3) Użyteczność – kryterium pozwalające odpowiedzieć na pytanie: W jakim stopniu oddziaływanie programu odpowiada potrzebom grupy docelowej? 4) Trafność – kryterium pozwalające odpowiedzieć na pytanie: W jakim stopniu cele wskazane w treści programu odpowiadają potrzebom wskazanym w odniesieniu do obszaru rewitalizacji? 5) Trwałość – kryterium pozwalające odpowiedzieć na pytanie: Czy pozytywne zmiany wywołane oddziaływaniem programu będą trwać po jego zakończeniu? Raport z ewaluacji zostanie przekazany do zaopiniowania Komitetowi Rewitalizacji, a po zaopiniowaniu Wójtowi Gminy Szczurowa oraz Radzie Gminy Szczurowa, a także będzie podany do publicznej wiadomości poprzez zamieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy Szczurowa. Niezależnie od prowadzenia wyżej wymienionych form monitoringu i ewaluacji, Rada Gminy, a także Wójt oraz Komitet Rewitalizacji mogą inicjować bieżącą ocenę Programu Rewitalizacji, której przedmiotem jest efektywność stosowanych instrumentów i całego systemu wdrażania.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 156

3. Wskaźniki Gminnego Programu Rewitalizacji

Niniejszy rozdział przedstawia wskaźniki pozwalające na monitorowanie stopnia osiągnięcia celów strategicznych określonych dla Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa na lata 2016 - 2024. Dla poszczególnych wskaźników, tam gdzie było to możliwe, uwzględniono wartość wyjściową/bazową (stan na 2015 r.) oraz wartość docelową (stan na 2025 r., po zakończeniu wdrażania GPR). Pomiar wskaźników rezultatu dokonywany jest raz do roku, w ramach procedury stałego monitorowania Gminnego Programu Rewitalizacji (sprawozdawczość roczna). Pomiar wskaźników oddziaływania będzie miał natomiast miejsce jednorazowo, w I kwartale 2025 r. w ramach ewaluacji ex post prowadzonej po zakończeniu całościowego wdrażania Gminnego Programu Rewitalizacji. Za pomiar wskaźników odpowiada Operator ds. Rewitalizacji, który w ramach procedury stałego monitorowania GPR gromadzi i przetwarza niezbędne dane i informacje pozyskiwane od Partnerów Programu oraz wszystkich podmiotów odpowiedzialnych za realizację przedsięwzięć podstawowych.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 157

Tabela 18. Wskaźniki realizacji celów Gminnego Programu Rewitalizacji

Wartość Wartość bazowa docelowa Jednostka Oczekiwana Częstotliwość Cele strategiczne Rodzaj wskaźnika Nazwa wskaźnika Źródło miary tendencja pomiaru (rok 2015) (rok 2024)

Liczba osób objętych działaniami z GOPS Wskaźnik zakresu aktywizacji zawodowej i Szczurowa, os.  0 20 Corocznie rezultatu wzmacniania indywidualnej PUP przedsiębiorczości Wskaźnik Liczba osób objętych programem GOPS CEL STRATEGICZNY I. os.  0 50 Corocznie INTEGRUJĄCA POLITYKA rezultatu profilaktyki uzależnień Szczurowa SPOŁECZNA: Wskaźnik Liczba seniorów objętych działaniami na GOPS os.  0 50 Corocznie Ograniczenie skali rezultatu rzecz integracji międzypokoleniowej Szczurowa występowania na Liczba młodzieży szkolnej włączonej w GOPS Wskaźnik obszarze rewitalizacji działania na rzecz integracji Szczurowa os.  0 20 Corocznie rezultatu problemów związanych z międzypokoleniowej wykluczeniem Wskaźnik Odsetek osób korzystających ze GOPS Trend % - - I kwartał 2025 r. społecznym, oddziaływania środowiskowej pomocy społecznej Szczurowa spadkowy  bezrobociem i Liczba fundacji, stowarzyszeń i uzależnieniami. Wskaźnik UG organizacji społecznych działających na szt.  31 34 I kwartał 2025 r. oddziaływania Szczurowa terenie gminy Liczba jednostek nowo Wskaźnik Trend zarejestrowanych w BDL GUS szt. - - I kwartał 2025 r. oddziaływania wzrostowy  rejestrze REGON na 1000 mieszkańców CEL STRATEGICZNY II. UG Wskaźnik Liczba uczniów objętych projektem EDUKACJA I ROZWÓJ: Szczurowa, os.  0 668 Corocznie rezultatu kompetencje przyszłości Zapewnienie szkoły bezpiecznego, UG Wskaźnik Liczba nauczycieli objęta projektem stymulującego Szczurowa, os.  0 82 Corocznie rezultatu kompetencje przyszłości środowiska rozwoju szkoły młodego pokolenia UG Wskaźnik Liczba placówek edukacyjnych mieszkańców obszaru Szczurowa, szt.  0 7 Corocznie rezultatu doposażonych w sprzęt rewitalizacji. szkoły

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 158

Liczba dzieci i młodzieży objętej Wskaźnik UG działaniami z zakresu edukacji os.  0 100 Corocznie rezultatu Szczurowa ekologicznej Wskaźnik Liczba rodzin objętych programem UG szt.  0 15 Corocznie rezultatu wsparcia wychowawczej roli rodziny Szczurowa Liczba identyfikowanych w szkołach Wskaźnik UG Trend usytuowanych w OR problemów szt. - - I kwartał 2025 r. oddziaływania Szczurowa spadkowy  wychowawczych Wskaźnik Liczba obiektów użyteczności publicznej UG szt.  0 12 Corocznie rezultatu objętych działaniami rewitalizacyjnymi. Szczurowa Powierzchnia zrewitalizowanych Wskaźnik przestrzeni rekreacyjnych UG ha  0 118 Corocznie rezultatu umożliwiających aktywne spędzanie Szczurowa czasu wolnego. Wskaźnik Powierzchnia zrewitalizowanych UG ha  0 5,2 Corocznie rezultatu przestrzeni centralnych. Szczurowa CEL STRATEGICZNY III. Liczba wydarzeń kulturalnych, UG ZREWITALIZOWANA Wskaźnik edukacyjnych i sportowych Trend Szczurowa, szt. - - I kwartał 2025 r. PRZESTRZEŃ: Poprawa oddziaływania zorganizowanych w oparciu o wzrostowy  GCKCiS jakości i funkcjonalności zmodernizowaną infrastrukturę lokalnej infrastruktury Liczba imprez plenerowych Wskaźnik UG społecznej oraz zorganizowanych w oparciu o szt.  0 6 I kwartał 2025 r. oddziaływania Szczurowa przestrzeni publicznych zrewitalizowaną przestrzeń publiczną obszaru rewitalizacji. Liczba nowych miejsc pracy powstałych Wskaźnik UG Trend w oparciu o zrewitalizowaną przestrzeń szt. - - I kwartał 2025 r. oddziaływania Szczurowa wzrostowy  i infrastrukturę. Liczba osób korzystających ze Wskaźnik UG Trend zmodernizowanych obiektów os. - - I kwartał 2025 r. oddziaływania Szczurowa wzrostowy  użyteczności publicznej Liczba oddolnych inicjatyw lokalnych UG Wskaźnik Trend zorganizowanych w oparciu o Szczurowa, szt. - - I kwartał 2025 r. oddziaływania wzrostowy  zmodernizowana infrastrukturę GCKCiS Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Urzędu Gminy w Szczurowej

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 159

4. Koszty zarządzania realizacją Programu

Koszt zarządzania realizacją Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa na lata 2016 - 2024 szacuje się na 20 000 zł. Wynikają one głównie z konieczności przeprowadzenia ewaluacji on-going i ex post Programu oraz działań edukacyjno – partycypacyjnych zaplanowanych w ramach uspołecznienia Programu (cykliczna ankieta internetowa oraz doroczne spotkania warsztatowe). Pozostałe działania zarządcze (związane z monitoringiem, funkcjonowaniem Komitetu Rewitalizacji, działaniami informacyjnymi) określono jako bezkosztowe, z uwagi na wpisanie ich w bieżącą działalność struktur Urzędu Gminy Szczurowa i korzystanie z dostępnych zasobów Urzędu.

5. Ocena oddziaływania na środowisko Gminnego Programu Rewitalizacji

Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227 ze zm.) projekt niniejszego dokumentu zostanie przedłożony Regionalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w Krakowie w sprawie uzgodnienia konieczności przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko oraz określenia zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko w przypadku konieczności jej opracowania.

6. System wprowadzania zmian w programie rewitalizacji /procedury uaktualniania

Gminny Program Rewitalizacji podlegać będzie ocenie aktualności i stopnia realizacji dokonywanej przez wójta co najmniej raz na trzy lata. Przedmiotowa ocena podlega zaopiniowaniu przez Komitet Rewitalizacji oraz ogłoszeniu na stronie podmiotowej gminy w Biuletynie Informacji Publicznej. W przypadku stwierdzenia, że gminny program rewitalizacji wymaga zmiany, wójt występuje do rady gminy z prośbą o jego zmianę. Do wniosku załączona zostaje w/w opinia. Zmiana gminnego programu rewitalizacji następuje w trybie, w jakim on jest uchwalany, tj.: Przeprowadzenie konsultacji społecznych proponowanych zmian w Gminnym Programie Rewitalizacji – Złożenie przez Wójta wniosku do Rady Gminy o zmiany w GPR z opisem zmian, i uzasadnieniem

– Podjęcie uchwały Rady Gminy o przystąpieniu do sporządzenia aktualizacji Gminnego Programu Rewitalizacji

– Dokonanie aktualizacji dokumentu |GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 160

– Konsultacje społeczne projektu zaktualizowanego Gminnego Programu Rewitalizacji

– Wniosek wójta o zaopiniowanie projektu zaktualizowanego gminnego programu rewitalizacji do organów i instytucji wymienionych w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1777).

– Zmiana GPR nie wymaga uzyskania opinii, o których mowa w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1777), ani przeprowadzenia konsultacji społecznych, jeżeli:

– Nie dotyczy przedsięwzięć rewitalizacyjnych, o których mowa w art. 15 ust 1 pkt 5 lit a ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1777)

– Nie wymaga zmiany uchwały, o której mowa w art. 25 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. z 2015 r., poz. 1777)

– Wprowadzenie zmian w aktualizacji gminnego programu rewitalizacji pochodzących z konsultacji społecznych i uzyskanych opinii

– Przedłożenie radzie gminy przez wójta projektu zaktualizowanego gminnego programu rewitalizacji.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 161

VIII. Partycypacja społeczna w ramach Gminnego Programu Rewitalizacji

Partycypacja społeczna została wpisana w proces rewitalizacji gminy Szczurowa jako fundament działań na różnych jego etapach, tj. diagnozowania, programowania, wdrażania, monitorowania i ewaluacji. Takie podejście pozwala na podniesienie skuteczności i trwałości projektów rewitalizacyjnych oraz prowadzi do zwiększenia świadomości mieszkańców o procesie i prowadzi do partycypacyjnego współdecydowania o obszarze objętym Programem.

Partycypacja pozwoliła na włączenie mieszkańców i lokalnych interesariuszy, a także ekspertów w procesy programowania i realizacji projektów rewitalizacyjnych oraz budowanie dialogu, także z tymi podmiotami i grupami, których rezultaty rewitalizacji mają dotyczyć. Procesowi rewitalizacji towarzyszyło założenie, że opinia środowiska lokalnego jest bardzo istotnym elementem tworzenia dokumentu, który ma stanowić narzędzie do projektowania konkretnych zadań podejmowanych w celu rozwiązywania problemów i eliminacji niepożądanych zjawisk, a tym samym podnoszących jakość życia mieszkańców obszaru rewitalizacji.

O przebiegu prac dotyczących przygotowania Gminnego Programu Rewitalizacji mieszkańcy i interesariusze byli bieżąco informowani m.in. poprzez stronę internetową Urzędu Gminy Szczurowa (osobna zakładka – rewitalizacja).

1.Partycypacja społeczna na etapie delimitacji obszaru zdegradowanego i rewitalizacji

Zgodnie z założeniami ustawowymi w procesie zadbano o to, aby interesariusze mieli pełny dostęp do informacji o prowadzonych konsultacjach i możliwość wypowiedzi oraz zgłoszenia własnych wniosków/ sugestii dotyczących prowadzonego procesu. W celu zadbania o uspołecznienie procesu prac nad GPR wszelkie informacje były dostępne:

na stronie internetowej Gminy Szczurowa www.szczurowa.pl (w zakładce rewitalizacja oraz na portalu ogólnym UG) na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Gminy w Szczurowej; Konsultacje społeczne dotyczące wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji rozpoczęły się 9 sierpnia 2016 r. i trwały do 9 września 2016 r.

Projekt Uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji oraz diagnoza były dostępne do wglądu od dnia 17.08.2016 r.:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 162

na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Gminy w Szczurowej w zakładce Rewitalizacja; na stronie internetowej Urzędu Gminy Szczurowa www.szczurowa.pl (w zakładce „Rewitalizacja”) w siedzibie Urzędu Gminy w Szczurowej, ul. Lwowska 2, 32-820 Szczurowa, pok. nr. 24, I piętro, w godzinach pracy urzędu. Podczas konsultacji mieszkańcy mogli zgłaszać uwagi w formie papierowej (do złożenia osobiście lub przesłania drogą pocztową do Urzędu Gminy w Szczurowej) i elektronicznej (na adres: [email protected]), a także za pomocą formularz ankiety dostępnego m.in. w wersji elektronicznej na stronie internetowej UG Szczurowa. Formularz ankiety można było dostarczyć drogą elektroniczną na adres [email protected] lub drogą korespondencyjną na adres: Urząd Gminy w Szczurowej, ul. Lwowska 2 , 32-820 Szczurowa.

Ponadto, w dniu 29.08.2016 r. o godz. 18.00 w budynku Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej odbyło się spotkanie konsultacyjne połączone z debatą. W spotkaniu uczestniczyły 22 osoby. Informację o spotkaniu, poza obowiązująca forma BIP oraz zakładka REWITALIZACJA, ponowiono w ogólnym portalu UG 16 i 18 sierpnia. Skierowano także indywidualne zaproszenia do przedsiębiorców i instytucji działających na terenie gminy oraz rozplakatowano na terenie gminy.

Spotkanie miało nie tylko charakter konsultacyjny, ale także informacyjno-edukacyjny. Zebranym przedstawiono najważniejsze założenia procesu rewitalizacji w kontekście ustawy z 9 października 2015 r., omówiono poszczególne sfery, w których wystąpiły negatywne zjawiska na terenie gminy Szczurowa, oraz przedstawiono jakie z obszarów na podstawie danych należy uznać za zdegradowane i wskazane do rewitalizacji. Projekty dokumentów przedstawiono w formie papierowej oraz prezentacji multimedialnej. Zaprezentowano mapy z zaproponowanym obszarami przeznaczonymi do rewitalizacji w ramach wyznaczonych obszarów zdegradowanych ora projektu uchwały Rady Gminy w Szczurowej w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji.

Podczas spotkania – zgłoszono wniosek dotyczący zwiększenia obszaru rewitalizacji w miejscowości Szczurowa ul. Lwowska o tereny wzdłuż drogi wojewódzkiej, prawa strona drogi w kierunku Tarnowa. Tereny stanowią pas zieleni pomiędzy zabudową jednorodzinną , a infrastrukturą drogową. W związku z tym zdecydowano się na zwiększenie obszaru rewitalizacji w miejscowości Szczurowa o teren działki 981/2 wzdłuż drogi wojewódzkiej.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 163

2.Partycypacja społeczna na etapie prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji

Konsultacje społeczne umożliwiające mieszkańcom i interesariuszom zaangażowanie w proces prowadzono także w czasie prac nad dokumentem – Gminnym Programem Rewitalizacji dla Gminy Szczurowa.

W dniu 30.11.2016 r. odbyła się konferencja inauguracyjna związana z rozpoczęciem prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji, w której udział wzięło 40 osób – w tym przedstawiciele lokalnych społeczności: radni, sołtysi, przedstawiciele stowarzyszeń oraz przedsiębiorcy, kierownicy jednostek organizacyjnych Urzędu Gminy. W ramach spotkania została wygłoszona prelekcja na temat rewitalizacji w kontekście obowiązującej ustawy O rewitalizacji, a następnie otwarto dyskusję dla uczestników spotkania.

W ramach procesu konsultacji towarzyszącemu pracom nad GPR dla Gminy Szczurowa przeprowadzano także 9 pogłębionych wywiadów indywidualnych z lokalnymi ekspertami m.in. przedstawicielami służb bezpieczeństwa (Policja), przedstawicielami instytucji społecznych i kulturalnych, takich jak Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Gminne Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu, Realizator Gminnego Programu Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii, dyrektorzy szkół podstawowych (Szczurowa, Uście Solne, Zaborów, Strzelce Wielkie), a także z osobami reprezentującymi Urząd Gminy oraz Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Szczurowej. Rozmówcy byli osobami znającymi specyfikę Gminy, potrzeby mieszkańców, lokalne problemy oraz ich charakter i podłoże, a uzyskane w ten sposób informacje przyczyniły się do pogłębienia wiedzy na temat obszarów rewitalizowanych i zostały wykorzystane w dokumencie GPR.

Konsultacje społeczne projektu Gminnego Programu Rewitalizacji dla Gminy Szczurowa na lata 2016- 2024 odbyły się w terminie 29.12.2016 – 06.02.2017 r. W tym czasie projekt dokumentu GPR oraz pozostałe materiały konsultacyjne tj. formularz konsultacji społecznych, formularz zadania inwestycyjnego i nieinwestycyjnego były dostępne:

na stronie internetowej gminy Szczurowa ( www.szczurowa.pl - w zakładce „Rewitalizacja”) na stronie internetowej Biuletynu Informacji Publicznej UG Szczurowa (zakładka „Rewitalizacja) w siedzibie Urzędu Gminy w Szczurowej, ul. Lwowska 2, pok. nr 24, w godzinach pracy urzędu. Konsultacje społeczne między 29.12.2016 a 6.02.2017 przeprowadzono w formie zbierania uwag i opinii pisemnie – w formie papierowej oraz elektronicznej z wykorzystanie formularza

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 164 konsultacyjnego oraz formularzy zadań. Wypełnione formularze można było dostarczyć drogą elektroniczną na adres: [email protected] oraz tradycyjną drogą korespondencyjną na adres: Urząd Gminy w Szczurowej, ul. Lwowska 2 , 32-820 Szczurowa.

W ramach konsultacji projektu GPR odbyło się także spotkania konsultacyjnego połączone z debatą. Na spotkanie wystosowano zaproszenia oraz rozplakatowano informację na terenie gminy, w tym szczególnie na wyznaczonych obszarach zdegradowanych i do rewitalizacji. Spotkanie odbyło się 30.01.2017 r. o godzinie 17.00 w budynku Gminnego Centrum Kultury Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej. W spotkaniu uczestniczyło 56 osób oraz zaproszony ekspert. Podczas spotkania zebranym przedstawiono ideę i cel rewitalizacji, uczestnicy mogli także zapoznać się z głównymi założeniami projektu dokumentu GPR dla Gminy Szczurowa. Przedstawiono także najważniejsze informacje dotyczące możliwości ubiegania się o dofinansowanie projektów w ramach funduszy unijnych. Podczas debaty udzielano odpowiedzi na pytania zebranych, prowadzono także indywidualne konsultacje – rozmowy z zainteresowanymi uczestnikami. Istotnym głosem w dyskusji w kontekście projektów rewitalizacyjnych był wniosek przedstawicieli Rady Sołeckiej Strzelce Wielkie w zakresie wniesienia do dokumentu nowego projektu – remontu DL w Strzelcach Wielkich (poinformowano, iż do końca terminu wyznaczonego dla konsultacji społecznych sołtys miejscowości przedłoży stosowny formularz zgłoszenia).

Generalnie, w wyniku przeprowadzonych konsultacji społecznych zgłoszono 3 nowe projekty rewitalizacyjne, które zostały uwzględnione w dokumencie GPR:

Remont Domu Ludowego w Strzelcach Wielkich Odnowienie i nadanie kolorystyki elewacji kościoła p.w. Świętego Bartłomieja Apostoła w Szczurowej Przebudowa i rozbudowa budynku dawnej lecznicy zwierząt w miejscowości Szczurowa wraz ze zmianą sposobu użytkowania.

Po zakończeniu konsultacji społecznych na stronie Biuletynu Informacji Publicznej UG Szczurowa opublikowano notatkę zawierająca informację na temat przebiegu konsultacji i zgłoszonych oraz uwzględnionych wniosków/uwag do dokumentu GPR.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 165

3.Partycypacja społeczna na etapie wdrażania i monitoringu GPR

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Szczurowa opiera się o zasadę partnerstwa i partycypacji. Podstawowym celem działań związanych z uspołecznieniem procesu jest dotarcie do jak najszerszej grupy beneficjentów i interesariuszy, instytucji mogących być partnerami w realizacji przedsięwzięć zapisanych w Gminnym Programie Rewitalizacji, ale także zachęcenie mieszkańców do podejmowania inicjatyw służących realizacji celów Gminnego Programu Rewitalizacji.

Zasada partnerstwa i partycypacji społeczności lokalnej w realizacji GPR odbywać się będzie trójtorowo poprzez informowanie, edukację oraz współdecydowanie.

Informacje dotyczące podejmowanych działań dotyczących Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy zamieszczane będą zamieszczane w lokalnej prasie, na stronie internetowej gminy, w materiałach promocyjnych i informacyjnych.

W ramach promocji i działań informacyjnych podejmowane będą w szczególności takie działania jak:

– Umieszczenie na stronie internetowej Urzędu Gminy Szczurowa – Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa – Wzbogacanie Serwisu Internetowego na stronie internetowej Urzędu o nowo realizowane zadania w ramach GPR. – Współpraca z prasą lokalną mająca na celu informowanie opinii publicznej o przebiegu realizacji i monitorowania GPR. Działania informacyjne będą prowadzone w sposób ciągły, tak aby w każdym momencie zainteresowane podmioty, interesariusze procesu mieli możliwość zasięgnięcia wiedzy na temat poczynionych postępów realizacji programu oraz mogli zgłaszać swoje uwagi i pomysły na realizację. Proces informacyjny jest jednak jedynie podstawą do prowadzenia działań, mających na celu uspołecznienie procesu rewitalizacji.

Kolejnym ważnym elementem uspołecznienia procesu rewitalizacji będzie prowadzenie części zaplanowanych działań przy udziale lokalnej społeczności. Działania te będą prowadzone w taki sposób, aby potencjalni interesariusze procesu rewitalizacji mieli możliwość pogłębienia wiedzy na temat tego, czym jest proces rewitalizacji i jakie możliwości niesie on za sobą dla poszczególnych grup społecznych.

Równolegle do działań edukacyjnych prowadzone będą działania skierowane na pozyskanie aktywnych partnerów do realizacji działań międzysektorowych. Sposoby inicjowania współpracy pomiędzy sektorem publicznym, prywatnym i organizacjami pozarządowymi:

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 166

– Opracowanie i realizacja ankiety internetowej skierowanej do mieszkańców i innych interesariuszy dotyczącej oceny Gminnego Programu Rewitalizacji. – Organizowanie wspólnych spotkań (debat) trzech sektorów w trakcie, których będzie możliwe ustalenie propozycji nowych zadań do wprowadzenia do Gminnego Programu Rewitalizacji. – Powołanie Komitetu ds. Rewitalizacji (w terminie do 3 miesięcy od Uchwalenia Gminnego Programu Rewitalizacji). Zaprezentowany model uspołecznienia procesu partycypacji, przyczyni się do zwiększenia legitymizacji działań rewitalizacyjnych wśród lokalnych interesariuszy. Działania edukacyjne będą stanowiły podstawę do wprowadzenia większej reprezentacji różnych grup interesariuszy do współdziałania. Uświadomienie mieszkańcom i interesariuszom procesu, jak ważne jest uczestnictwo w życiu publicznym i jasne artykułowanie swoich potrzeb będzie skutkowało zwiększeniem ich aktywności lokalnej. Dzięki temu podczas prowadzonych działań konsultacyjnych, mających na celu włączenie grup interesariuszy do współdecydowania możliwe będzie osiągnięcia pełnego konsensusu. Proces rewitalizacji ze względu na swoją specyfikę może prowadzić do podejmowania trudnych decyzji i potencjalnych konfliktów społecznych. W związku z powyższym aktywne włączenie się określonych grup społecznych do podejmowania decyzji przyczyni się do większej legitymizacji działań. Projekty zainicjowane w ramach współpracy z partnerami społecznymi będą mieć większą trwałość, bowiem zaangażują kluczowych interesariuszy. Dodatkowo, stały dostęp do materiałów dotyczących rewitalizacji (artykułów, sprawozdań) pozwoli wszystkim zainteresowanym podmiotom na stały monitoring i włączanie się w odpowiednim dla nich momencie (nie tyko podczas wyznaczonych spotkań).

Tak szeroko zakrojone działania zapewnią upowszechnienie i upublicznienie tego dokumentu, a tym samym uzyskanie akceptacji społecznej dla jego realizacji poprzez zapobieganie potencjalnym konfliktom interesów.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 167

IX. Określenie niezbędnych zmian

Gminny Program Rewitalizacji – to dokument nadrzędny nad wszystkimi dokumentami gminnymi. Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 roku wymusza na gminie określenie niezbędnych zmian w uchwałach, w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz powołania Komitetu ds. Rewitalizacji, pełniącego funkcje doradczo-opiniotwórczą.

1. Określenie niezbędnych zmian w uchwałach

Z uwagi na listę planowanych przedsięwzięć rewitalizacyjnych władze Gminy Szczurowa nie muszą podejmować uchwał, o których mowa w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu Cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 150 oraz z 2015 r. poz. 1322).

Komitet ds. Rewitalizacji, to podmiot wspierający Wójta w podejmowaniu decyzji i wydawaniu opinii o działaniach rewitalizacyjnych. Komitet ds. Rewitalizacyjnych, zgodnie z prawodawstwem zostanie powołany do 3 miesięcy od daty wejścia w życie Uchwały o przyjęciu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa. Zakres zadań i obowiązków nowo powstałego Komitetu musi zostać określony w odrębnej Uchwale gminy. Jednakże na etapie tworzenia dokumentu Gminnego Programu Rewitalizacji Komitet ds. Rewitalizacji został uwzględniony w strukturze Zarządzania i Monitoringu.

2. Zmiany w zakresie planowania i zagospodarowania przestrzennego

Na dzień przyjęcia uchwały o przyjęciu Gminnego Programu Rewitalizacji Gminy Szczurowa nie przewiduje się ustanowienia Specjalnej Strefy Rewitalizacji.

Gminny Program Rewitalizacji Gminy Szczurowa na lata 2016 – 2024, nie przewiduje wprowadzenia zmian w obecnym dokumencie Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Szczurowa, a realizacja projektów rewitalizacyjnych nie wymaga dokonywania zmian z Miejscowym Planie Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Szczurowa.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 168

3. Wykaz niezbędnych pozwoleń i opinii

W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie niezbędnych pozwoleń projektów głównych inwestycyjnych. Tabela 19. Wykaz niezbędnych pozwoleń

LP NAZWA PROJEKTU GŁÓWNEGO NIEZBĘDNE POZWOLENIA

Gmina Szczurowa posiada dokumentację 1. Rewitalizacja obiektu oświatowego Szczurowej techniczną na głęboką modernizację energetyczną wraz z pozwoleniem na budowę Gmina Szczurowa posiada dokumentację Rewitalizacja obiektu oświatowego w 2. techniczną na głęboką modernizację Strzelcach Wielkich energetyczną wraz z pozwoleniem na budowę Rewitalizacja obiektu oświatowego w Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 3. miejscowości Zaborów nie posiada pozwolenia Modernizacja Gminnego Centrum Kultury Gmina Szczurowa posiada dokumentację 4. Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej wraz z wraz z pozwoleniem na budowę, przyległą salą. Rewitalizacja obiektu oświatowego w Uściu Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 5. Solnym nie posiada pozwolenia Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 6. Remont remizy OSP w Uściu Solnym nie posiada pozwolenia 7. Remont domu ludowego Włoszyn Pozwolenie na budowę nie jest wymagane Wymagane pozwolenie na budowę oraz 8. Remont remizy OSP w Kwikowie uzgodnienie konserwatorskie – gmina nie posiada pozwolenia 9. Rewitalizacja rynku w Uściu Solnym Pozwolenie na budowę nie jest wymagane Rewitalizacja parku wokół dworku w Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 10. Strzelcach Wielkich nie posiada pozwolenia Remont Domu Ludowego w Kopaczach Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 11. Wielkich nie posiada pozwolenia Opracowano Program Funkcjonlano Użytkowy 12. Zagospodarowanie pojezierza w Dołędze – realizacja nastąpi w formule zaprojektuj i wybuduj Odnowienie i nadanie kolorystyki elewacji Opracowano program prac konserwatorskich i 13. kościoła p.w. Świętego Bartłomieja Apostoła w uzyskano wymagane pozwolenia Szczurowej Przebudowa i rozbudowa budynku dawnej Dokumentacja projektowa i kosztorys 14. lecznicy zwierząt w miejscowości Szczurowa inwestorski na etapie opracowywnia wraz ze zmianą sposobu użytkowania Rewitalizacja obiektu grodzkiego w Uściu Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 15. Solnym nie posiada pozwolenia.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 169

Remont budynku gospodarczego w Gmina Posiada dokumentację budowlaną 16. Szczurowej wraz z pozwoleniem na budowę Rewitalizacja przestrzeni publicznej w 17. Pozwolenie na budowę nie jest wymagane miejscowości Szczurowa Remont budynku Domu Ludowego w Wymagane pozwolenie na budowę – gmina 18. Strzelcach Wielkich nie posiada pozwolenia

Źródło: opracowanie własne Wykaz niezbędnych opinii: – Opinia Zarządu Powiatu Brzeskiego – w zakresie zgodności gminnego programu rewitalizacji ze strategią rozwoju powiatu.

– Opinia Zarządu Województwa Małopolskiego – w zakresie zgodności gminnego programu rewitalizacji z planem zagospodarowania przestrzennego województwa oraz zgodności ze strategią rozwoju województwa.

– Opinia Wojewody Małopolskiego – w zakresie zgodności z zadaniami rządowymi służącymi realizacji celu publicznego określonego w art. 6 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami.

– Opinia Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnej w Brzesku – w zakresie ochrony przeciwpożarowej.

– Opinia Małopolskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w zakresie ochrony sanitarnej.

– Opinia gminnej komisji urbanistyczno-architektonicznej w zakresie zgodności z planem zagospodarowania przestrzennego.

– Opinia operatorów sieci uzbrojenia terenu, w tym zarządców dróg, linii oraz terenów kolejowych.

– Opinia Komitetu Rewitalizacji jeżeli zostanie powołany przed uchwaleniem gminnego programu rewitalizacji.

– Opinia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska – w zakresie form ochrony przyrody.

– Opinia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków – w zakresie form ochrony zabytków.

– Opinia właściwego organu administracji geologicznej – w zakresie zagospodarowania terenów osuwisk.

– Opinia Dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej – w zakresie zagospodarowania obszarów szczególnego zagrożenia powodzią.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 170

– Opinia organów wojskowych, ochrony granic oraz bezpieczeństwa państwa – w zakresie wymagań bezpieczeństwa i obronności.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 171

X. Podsumowanie

Gminny Program Rewitalizacji ma istotny wpływ na przezwyciężenie zjawisk negatywnych w obszarze przestrzennym, technicznym, gospodarczym i społecznym dla gminy Szczurowa. Gminny Program Rewitalizacji dla gminy Szczurowa na lata 2016 – 2024 charakteryzuje się: 1. Kompleksowością, czyli całościowym spojrzeniem na obszar wymagający rewitalizacji, na którym podejmowane działania w sferze funkcjonalno-przestrzennej, technicznej, gospodarczej, społecznej i środowiskowej są w pełni ze sobą zintegrowane i podporządkowane tym samym celom, 2. Koordynacją działań, czyli takim zarządzaniem Gminnym Programem Rewitalizacji, aby realizacja przedsięwzięć miała miejsce przy optymalnym wykorzystaniu zasobów, 3. Wieloletniością, czyli konieczność podjęcia wielu działań oraz ich kosztowność zmusza do rozłożenia zadań inwestycyjnych na wiele lat.

Dzięki realizacji zadań zapisanych w Gminnym Programie Rewitalizacji będzie nastąpi rozwój gospodarczy i społeczny obszaru poddanego rewitalizacji. Wiąże się to z adaptacją starych zasobów infrastruktury do nowych potrzeb. Niezwykle istotna jest kompleksowość podejmowanych działań rewitalizacyjnych, co przyczynia się do osiągnięcia odpowiedniej skali przeobrażeń. Punktem odniesienia do planowania i realizacji przedsięwzięć rewitalizacyjnych jest przede wszystkim ich kontekst społeczny. Dzięki wprowadzonym zmianom, zdefiniowane obszary wymagające interwencji zyskują nowy wizerunek – miejscowości zadbanej i atrakcyjnej oraz przyjaznej mieszkańcom, turystom i inwestorom. Przemiany przestrzenne mają duży wpływ na obszar gospodarczy. Powstawanie nowych podmiotów gospodarczych jest równoznaczne z tworzeniem nowych miejsc pracy, a co za tym idzie, z poprawą warunków i poziomu życia mieszkańców. Zadbane i atrakcyjne centrum miejscowości i gminy, estetyka krajobrazu to sprzyjające warunki dla rozwoju rekreacji i integracji na danym obszarze. Niesie to ze sobą konkretne i niekwestionowane pozytywne oddziaływanie dla lokalnej gospodarki. Realizacja zadań przewidzianych w Gminnym Programie Rewitalizacji spowoduje wyrównanie szans w edukacji dzieci i młodzieży, wpłynie na większą integrację mieszkańców, wzrost tożsamości i przywiązania do swojego regionu. Szeroko pojęta aktywizacja i integracja mieszkańców zainicjuje wzrost liczby imprez plenerowych, rozszerzenie oferty kulturalnej, co stanowić będzie najbardziej przekonywującą promocją tego terenu. Nastąpi redukcja wszelkich patologicznych zachowań. Apatię społeczną, marazm, zastąpi wszechobecne zadowolenie z zamieszkiwania właśnie na zrewitalizowanym obszarze.

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 172

Materiały i dokumenty źródłowe

• Ustawa o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 roku, Wytyczne Ministerstwa Rozwoju Regionalnego w zakresie rewitalizacji w programach operacyjnych na lata 2014-2020, Strategia Rozwoju Kraju 2020, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie, Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Narodowy Plan Rewitalizacji, Umowa Partnerstwa, Strategia Rozwoju Kapitału Ludzkiego 2020, Strategia Rozwoju Kapitału Społecznego 2020, Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko perspektywa do 2020 r., Strategia dla Rozwoju Polski Południowej w Obszarze Województw Małopolskiego i Śląskiego do roku 2020, Strategia Rozwoju Województwa Małopolskiego 2020, Subregionalny Program Rozwoju na lata 2014-2020 dla Strategii Rozwoju Województwa, Małopolskiego na lata 2011-2020, Strategia Rozwoju Powiatu Brzeskiego na lata 2014-2020, Strategia Rozwoju Gminy Szczurowa na lata 2014-2020, Szczurowa, Program Ochrony Środowiska Dla Gminy Szczurowa, Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2015,

Dane statystyczne: Głównego Urzędu Statystycznego Urzędu Gminy Szczurowa Powiatowego Urzędu Pracy w Brzesku Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Szczurowej Komendy Policji w Brzesku Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 173

Strony internetowe: www.stat.gov.pl www.ceidg.gov.pl www.malopolskie.pl www.szczurowa.pl www.bip.szczurowa.pl

|GMINNY PROGRAM REWITALIZACJI GMINY SZCZUROWA NA LATA 2016-2024 174