ISSN 1426 - 9759 ROK WYD. XXVI NR 3 /2018 CENA 3,00 ZŁ

Podsumowanie kadencji samorządu Gminy 2014-2018

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 1 ODDANIE DO UŻYTKU BOISKA SPORTOWEGO W STRZELCACH WIELKICH

KONCERT NIEPODLEGŁOŚCI W UŚCIU SOLNYM

2 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Remedium w zdaniach

Miesiąc ten obfituje w wypadki historyczne, z których najważniejszym jest zakończenie strasznej wojny światowej (…). Dnia 1. listopada wojska polskie po rozbrojeniu pułków austryackich obsadziły Kraków i zaprowadzone zostały w całej Galicyi rządy polskie, które objęła w swe ręce Polska Komisya Likwi- dacyjna w Krakowie. Okólnikiem z dnia 4. listopada zostały zawiadomione Zarządy szkół o poddaniu się Starostwa pod rozkazy Rządu Polskiego. Kronika tamtego czasu Z dokumentów traktujących o wydarzeniach wanych czynników z zdemobilizowanych armii. z okresu pierwszej wojny światowej na terenie wiosek Grudzień: W miesiącu tym składa całe nauczy- wchodzących obecnie w skład naszej gminy wiemy, że cielstwo powiatu brzeskiego ślubowanie służbowe na krwawy pochód historii nie ominął ich mieszkańców. wierność i posłuszeństwo Państwu Polskiemu. Znikły W listopadzie 1914 r. wsie zostały zajęte przez woj- z sal szkolnych obrazy symbolizujące przynależność ska rosyjskie, które przybyły od strony Radłowa, ale do państwa austryackiego, a w miejsce ich zabłysnął po pięciu tygodniach tę część Galicji odzyskała armia „Biały Orzeł”. Monarchii Austro-Węgierskiej. W 1918 r., gdy Polska Bardzo cenne są trzy strony zamłyńskiej kroniki, za- wybiła się na niepodległość, skutki walk prowadzo- pisane podczas wojny przez kwaterujących we wsi żoł- nych w pierwszych miesiącach wojny były ciągle wi- nierzy. Utrwalone czarnym atramentem kilku- i kilku- doczne – spalona wieś Niedzieliska, zniszczony kościół nastolinijkowe teksty w języku niemieckim zaopatrzono w Uściu Solnym i poważnie uszkodzona w wyniku szesnastoma podpisami autorów. Jedynym Polakiem ostrzału artylerii austriackiej wieża kościoła w Szczu- spośród żołnierzy c.k. armii, po którym na pożółkłym rowej, a przede wszystkim mogiły ponad czterystu po- papierze w linie pozostał ślad sprzed ponad stu lat, był ległych żołnierzy armii austriackiej, rosyjskiej i nie- st. szeregowiec Niewiadomski. Oto treść jego wpisu: mieckiej na cmentarzach w Zaborowie, Szczurowej, Między dygnitarzy, którzy w tę kronikę się wpisy- Uściu Solnym i Rudy-Rysiu. wali i wpisywać będą, zajmuję ja biedny „Gefreiter” Informacje z końca r. 1918, dotyczące naszego tere- 32 pułku pospolitego ruszenia (przy okazji chwilowego nu, zawiera kronika nieistniejącej szkoły w Woli Prze- pobytu przy „Verschreibungu”) kawałek miejsca, a upo- mykowskiej-Zamłyniu. Czytamy w niej: ważnia mnie do tego przykład, nie wysokie stanowisko. Październik: Dnia 7. Października proklamowała Walczę od kilku miesięcy w szeregach pułku, Rada Regencyjna w Warszawie utworzenie niepod- z wiarą i otuchą, że w tem ogólnem położeniu różnych ległego Państwa Polskiego, złożonego ze wszystkich państw i różnych narodów, także i naród polski, który ziem polskich i wezwała cały naród polski do skupie- tyle ofiar poniósł, odniesie pewne korzyści. Oby!! nia się przy niej dla pracy nad budową tego państwa. Maryan Niewiadomski Listopad: Miesiąc ten obfituje w wypadki historycz- w cywilu: nauczyciel w Czarnym Dunajcu ne, z których najważniejszym jest zakończenie strasz- Wśród licznych wpisów znalazły się także krótkie nej wojny światowej, gdyż w miesiącu tym nastąpiło życzenia od Chorwata, który był chyba przyjacielem ogólne zawieszenie broni. Dnia 1. listopada wojska wspomnianego powyżej górala. Trudny charakter polskie po rozbrojeniu pułków austryackich obsadziły jego pisma spowodował jednak, że zmuszony byłem Kraków i zaprowadzone zostały w całej Galicyi rządy do szukania fachowej pomocy w zakresie odczytania polskie, które objęła w swe ręce Polska Komisya Likwi- i przetłumaczenia tekstu. Udzieliła mi jej pani Joan- dacyjna w Krakowie. Okólnikiem z dnia 4. listopada na Dróżdż z Ambasady Republiki Chorwacji w Pol- zostały zawiadomione Zarządy szkół o poddaniu się sce. Żołnierz, rzucony z Bałkanów do nadwiślańskiego Starostwa pod rozkazy Rządu Polskiego, a następnie przysiółka Zamłynie, napisał: Bratu Poljaku, želi željno wszyscy urzędnicy składali ślubowanie na wierność ranu slobodu, brat Hrvat iz sunčane zemlje Dalmacije Państwu Polskiemu. Do smutnych wspomnień w mie- – Mirloslav Bošnjak, kadet, co znaczy: Bratu Polakowi siącu tym należy zaliczyć bandytyzm rozwinięty w sze- rychłego odzyskania wolności życzy brat Chorwat ze rokim zakresie tak po miastach, jak też i po wsiach, słonecznej Dalmacji – kadet Mirloslav Bošnjak. wywołany w skutek wielkiego napływu zdemoralizo- MAREK ANTOSZ

W ZAKOLU RABY I WISŁY – kwartalnik. Wydawca: GCKCiS w Szczurowej. Redaktor naczelny: Marek Antosz. Zespół: Mieczysław Chabura, Piotr Madej, Elżbieta Solak, Małgorzata Tracz, Arkadiusz Wąs, Grzegorz Zarych. Współpraca: Maria Majchrowska (USA), Zofia Szczypta (USA). Adres redakcji: Rynek 4, 32–820 Szczurowa, tel. 671 40 50; [email protected]. Skład i druk: Brzeska Oficyna Wydawnicza A.&R. Dziedzic, 32–800 , ul. Czarnowiejska 1, tel./fax 663 11 91, tel. 686 14 70. Dystrybucja w USA: „Jolly Inn”, 6501 W. Irwing Pk. Rd., Chicago, tel. (773) 736–7606. Okładka: Zabytkowa brama wjazdowa do dawnej posiadłości Kępińskich.

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 3 Obraz przeszłości

Wpisy żołnierzy cesarsko-królewskiej armii w kronice szkoły w Woli Przemykowskiej-Zamłyniu.

4 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Wydarzenia

Polska pokazuje, że ma silne i prężnie rozwijające się władze lokalne Plebiscyt „Gazety Krakowskiej” Za nami wielka gala wręczenia nagród laureatom -Przeginia (441 głosów). Najwięcej głosów spośród plebiscytu Samorządowiec Małopolski – Oceniamy radnych gminy Szczurowa otrzymała Agnieszka Mą- Władzę. Nie brakowało radości, podziękowań, a tak- drzyk z Pojawia. Wyróżnieni samorządowcy otrzy- że chwil wzruszenia. Przedstawiciele władz lokalnych mali pamiątkowe medale z napisem „Samorządowiec mieli także okazję do podsumowania mijającej ka- Małopolski 2018”. dencji. Najlepsi włodarze i radni spotkali się na uro- W wielkim plebiscycie samorządowym można było czystości w Inter House Hotel Kraków przy ul. Bra- głosować na każdego z włodarzy województwa mało- tysławskiej 2. W głosowaniu, polskiego. Głosy można było które trwało do 21 września, oddawać na TAK lub na NIE, Małopolanie zadecydowali, kto wyrażając tym samym popar- jest najpopularniejszym, a tak- cie lub dezaprobatę dla samo- że najbardziej cenionym prezy- rządowca. Najwięcej pozytyw- dentem, burmistrzem, wójtem nych głosów w kategorii Prezy- oraz starostą w województwie. dent otrzymał Roman Ciepiela Plebiscyt odbywał się także – włodarz Tarnowa. Spośród wśród radnych ze wszystkich burmistrzów wyróżnieni zosta- powiatów w Małopolsce oraz li Artur Kozioł, reprezentujący z sejmiku wojewódzkiego. miasto Wieliczka, Krzysztof - To wydarzenie jest wiel- Klęczar – włodarz Kęt oraz kim świętem zarówno wszyst- przedstawicielka Rabki-Zdrój kich samorządowców, jak i ca- Ewa Przybyło. łego województwa – tymi sło- Dyplomy, medale oraz pięk- wami galę rozpoczął Kazimierz ne statuetki przekazali Kazi- Barczyk, wiceprzewodniczący mierz Barczyk, wiceprezes za- Sejmiku Województwa Małopolskiego oraz przewod- rządu Polska Press Oddziału w Krakowie Dariusz Ko- niczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski, łacz, a także zastępcy redaktorów naczelnych „Dzien- które jest patronem honorowym. - Nasze samorządy nika Polskiego” oraz „Gazety Krakowskiej”: Małgorza- są powszechnie uznawane za rozwiązanie modelowe. ta Nitek i Piotr Rąpalski. Polska pokazuje, że ma silne i prężnie rozwijające się - Samorządowiec Małopolski – Oceniamy Wła- władze lokalne. Ich przedstawiciele potrafią skutecz- dzę to bardzo szlachetna akcja. W tym roku jest ona nie rozwiązywać problemy mieszkańców, a to przecież szczególnie istotna z perspektywy nadchodzących wy- jedna z podstaw demokratycznego państwa prawa – borów samorządowych. Mam nadzieję, że uda się nam dodał Kazimierz Barczyk. kontynuować tę plebiscytową tradycję także w kolej- Mieszkańcy naszego województwa mogli głosować nych latach – mówił Dariusz Kołacz. w plebiscycie na stu dwudziestu jeden wójtów, tyle Laureaci plebiscytu wezmą też udział w specjal- bowiem jest w Mało- nym szkoleniu dla sa- polsce gmin wiejskich. morządowców, które Pierwsze miejsce zajął będzie poświęcone pro- Bogusław Król – wójt wadzeniu profilu sa- podkrakowskiej gmi- morządowca w serwi- ny Zielonki, uzysku- sie Facebook oraz wy- jąc 1584 głosy. Drugie korzystaniu mediów – Janusz Kwaśniak, społecznościowych wójt Borzęcina (1352 w kampanii przed głosy), trzecie – Ma- wyborami samorządo- rian Zalewski, wójt wymi. Nabyta wiedza gminy Szczurowa pozwoli bardzo efek- (1345 głosów), czwar- tywnie wykorzystywać te – Paweł Miś, wójt ważny kanał komuni- gminy Liszki (913 gło- kacji z wyborcami. sów), piąte – Adam Henryk Piaśnik, wójt Zwycięzcy plebiscytu. Od lewej: wójt Marian Zalewski, „Gazeta Krakowska”, gminy Jerzmanowice- wójt Janusz Kwaśniak, wójt Bogusław Król. nr 232, 5.10.2018

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 5 Kwikowski wieniec na XX Dożynkach Województwa Małopolskiego Święto Plonów ze strażackim akcentem Według informacji uzyskanych od prezesa Ochot- ny Górnej w powiecie limanowskim. Środki finanso- niczej Straży Pożarnej w Kwikowie Rafała Pochronia, we na ten cel wygospodarował Wojewódzki Fundusz 26 sierpnia, w święto Matki Boskiej Częstochowskiej, Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krako- kwikowska grupa dożynkowa reprezentowała naszą wie. Konkursowe jury brało pod uwagę osiągnięcia gminę podczas XX Dożynek Województwa Małopol- inwestycyjne w zakresie przygotowania strażaków do skiego w Radziszowie k. Skawiny. pełnienia służby i wykonywania zadań zgodnie ze sta- - Mimo niesprzyjającej pogody, padał bowiem tutem OSP, współpracę z mieszkańcami, sołectwem deszcz i było dosyć chłodno, trzydzieści osiem grup oraz samorządem gminnym, poziom zaangażowania z całej Małopolski zaprezentowało wieńce podczas ko- w działania z zakresu inicjatyw lokalnych, kultury rowodu, dziękując za tegoroczne plony – powiedział strażackiej i popularyzacji służby, aktywność podczas prezes. – Podczas mszy w radziszowskim kościele sta- imprez gminnych, regionalnych oraz promocję terenu, rostowie dożynek Bogusława i Ryszard Maślankowie na którym działa dana jednostka OSP. (m) wręczyli chleb biskupowi Janowi Szkodoniowi, a już na scenie marszałkowi województwa małopolskiego Jackowi Krupie. - Dożynki były, są i będą bez względu na pogodę – stwierdził marszałek Krupa. – Kultywujemy wspólne świętowanie tego, co dała ziemia, co wypracowali rolni- cy. A efekty tej pracy są coraz bardziej widoczne. Rolnicy i przedsiębiorcy są bardzo pracowici i osiągają widoczne sukcesy, co jest możliwe także dzięki dotacjom, jakie są im przyznawane przez samorząd województwa. Podczas imprezy wręczono nagrody dla najlep- szych jednostek straży pożarnych w r. 2018. Pierwsze miejsce i 50 tys. zł przyznano dla OSP z Moszczenicy w powiecie gorlickim, drugie, wraz z 30 tys. zł, dla OSP z Górki, a trzecie i 20 tys. zł – OSP z Łososi-

Dorobek samorządów zapisze się złotymi literami w historii Polski Prestiżowe odznaczenie dla wójta 27 września w Kleszczowie, najbogatszej gminie W Europie wykształciło się wiele systemów admi- w Polsce, odbyła się konferencja pt. „28 lat Samorzą- nistracji i w praktyce każdy kraj stosuje nieco inne dowej Polski”. Najważniejszym z punktów programu rozwiązania. Podstawę prawną swojego istnienia ad- była uroczysta gala, podczas której złotymi i srebrnymi ministracja samorządowa znajduje w Konstytucji RP medalami wyróżnieni zostali wielokadencyjni samorzą- oraz ustawach. Zawarta w preambule do Konstytucji dowcy: wójtowie, burmistrzowie, prezydenci, marszał- zasada pomocniczości państwa wprowadza postulat kowie województw oraz starostowie powiatów. Wśród tworzenia takiego ustroju, aby rola państwa w za- uhonorowanych tym prestiżowym odznaczeniem znaleź- spokajaniu potrzeb indywidualnych i społecznych li się tylko dwaj wójtowie z naszego regionu – Marian sprowadzała się do niezbędnego minimum. Zasada Zalewski (Szczurowa) i Janusz Kwaśniak (Borzęcin). decentralizacji władzy publicznej z kolei nakazuje - Nasza Polska bardzo się zmieniła. To efekt wspól- przekazanie możliwie dużej liczby zadań publicznych nej pracy samorządowców każdej gminy. Nowa in- podmiotom działającym na własną odpowiedzialność frastruktura wodociągowa, kanalizacyjna, drogowa, przy prawnym zapewnieniu odpowiedniej niezależno- nowoczesne oświetlenie, nowe szkoły i przedszkola, ści oraz niezbędnych środków. Jest ona wzmocniona nowoczesne centra sportowe i kulturalne, kolorowe przez zasadę przysługiwania samorządowi istotnej place zabaw i rekreacji, zrewitalizowane centra miast części zadań publicznych. Podstawy prawne działania i gmin, to wszystko powstało w ostatnich 28 latach, administracji samorządowej na poszczególnych szcze- w wyniku intensywnej pracy samorządów. Ten do- blach opisuje ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samo- robek zapisze się złotymi literami w historii Polski. rządzie terytorialnym. Podstawową jednostką samo- Gratulujemy – to słowa, którymi organizatorzy kon- rządu terytorialnego jest gmina. Jej przedstawiciele ferencji podsumowali efekty pracy polskich samorzą- wybierani są spośród lokalnej społeczności. dowców od 1990 r. (m)

6 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Gminne zawody sportowo-pożarnicze Tradycyjnie na lądowisku Dwadzieścia pięć drużyn wzięło udział w gminnych ne podsumowanie zmagań czternastu męskich drużyn zawodach sportowo-pożarniczych. Sędzią głównym był pożarniczych także wyłoniło najlepsze reprezentacje. mł. kpt. brzeskiej PSP Szymon Płaneta, a spikerem Okazały się nimi: 1. OSP Górka, 2. OSP Niedzieliska, Adam Cebula z Zarządu Oddziału Powiatowego ZOSP 3. OSP Zaborów, 4. OSP Dołęga, 5. OSP Wola Prze- RP w Brzesku. Druhowie w rywalizowali kategoriach: mykowska-Natków. 1. seniorzy w konkurencjach: Zwycięzcy zmagań na lądowisku w Strzelcach  ćwiczenie bojowe  sztafeta pożarnicza 7x50m z przeszkodami 2. młodzieżowych zawodach pożarniczych wg regulaminu CTIF w konkurencjach:  rozwinięcie bojowe  bieg sztafetowy. Wśród młodzieżowych drużyn pożarniczych dziewcząt zwyciężyła reprezentacja Górki przed zaboro- wiankami. Klasyfikacja końcowa młodzieżowych drużyn chłopców wyglądała następująco: 1. OSP Górka, 2. OSP Wrzępia, 3. OSP Zaborów, 4. OSP Uście Solne, 5. OSP , 6. OSP Strzelce Małe. Kobiece drużyny pożarnicze: 1. OSP Górka, 2. OSP Zaborów, 3. OSP Dołęga. Ostatecz-

Małych otrzymali puchary, dy- plomy i nagrody pieniężne, za które jednostki zakupią sprzęt i umundurowanie. - Zawody na lądowisku stają się tradycją, ponieważ ten teren idealnie nadaje się na taki cel – powiedział wójt Marian Zalew- ski, prezes Zarządu Oddziału Po- wiatowego ZOSP RP w Brzesku. Jest miejsce zarówno dla straża- ków, jak również ich rodzin oraz licznej publiczności. (m)

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 7 Święto Kół Gospodyń Wiejskich we Wrzępi Nowoczesne trendy Biesiada Kół Gospodyń Wiejskich to wspaniała prezes KGW we Wrzępi Dorota Jopek. - Widząc, że inicjatywa pań z Wrzępi, którą zrealizowano w nie- strażacy uroczyście obchodzą Dzień Strażaka związa- dzielę 22 lipca. Imprezę rozpoczęto od mszy w kapli- ny ze św. Florianem, poszukałyśmy w Internecie in- cy Przemienienia Pańskiego. Później reprezentantki formacji na temat patronki gospodyń, czyli św. Marty. KGW w korowodzie przeszły na miejsce pikniku. Tam Jej wspomnienie liturgiczne przypada pod koniec lip- odbyła się prezentacja potraw regionalnych, będących ca. Rok temu biesiadowałyśmy więc po raz pierwszy, efektem połączenia tradycji z nowoczesnymi trenda- ale tylko we własnym gronie. Tym razem zwróciliśmy mi. Ich smak, estetykę oraz innowacyjność oceniała się do wójta i dyr. GCK z propozycją imprezy gminnej komisja w składzie: radny wojewódzki Adam Kwa- i otrzymałyśmy znaczącą pomoc. Biesiadę przyszło- śniak, Elżbieta Dziedzic z Ośrodka Doradztwa Rolni- roczną planujemy natomiast urządzić w plenerze i, czego, sołtys wsi i wiceprzewodniczący Rady Gminy jeżeli się uda, w szerszym zakresie niż tegoroczna. Andrzej Fiołek oraz reprezentantka publiczności. Po (gr) degustacji potraw na scenie wystąpiły panie z zaprzy- jaźnionego KGW z Biadolin Szlacheckich. Przedstawi- ły mini sztukę pt. „Biuro matrymonialne”. Kolejnym punktem programu była Biesiada Zbójecka ze Szczyr- ku, która z góralskim przytupem zaprezentowała pro- gram artystyczny połączony z zabawami i konkursami dla uczestników. Wydarzenie poprowadził konferan- sjer Mateusz Kurowski, a publiczność bawiła się do późnych godzin wieczornych przy dźwiękach zespołu „Szwagry”. Wśród przybyłych gości znaleźli się: wójt Marian Zalewski, przewodniczący Rady Gminy Kazi- mierz Tyrcha i dyr. Gminnego Centrum Kultury, Czy- telnictwa i Sportu Grzegorz Zarych. - Impreza odbyła się po raz drugi, a pomysł jej zor- ganizowania zaczerpnęłyśmy od strażaków – wyjaśniła

8 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Nowy quad zwiększy efektywność akcji ratowniczych Uhonorowano zasłużonych 30 czerwca w Górce zorganizowano uroczyste prze- Norberta Skalskiego, Juliana Zacharę, Pawła Maj- kazanie pojazdu ratowniczego dla tamtejszej jednost- kę oraz Damiana Guraka. Odznaki „Za wysługę lat” ki OSP, którego zakup był możliwy dzięki wsparciu otrzymali: Stefan Majka (60 lat w służbie), Tadeusz finansowemu ze strony Gminy Szczurowa, Powiatu Krzeczowski (55 lat w OSP), Edward Wąsik i Józef Brzeskiego, chicagowskiego Towarzystwa Ratunkowe- Dobosz (po 45 lat), Jacek Majka (35 lat), Mieczysław go Górka, Rady Sołeckiej oraz sponsorów. Część środ- Szlachta (30 lat), a ponadto za 25 lat w służbie: Anna ków wygospodarowali także sami góreccy druhowie. Dobosz, Ewa Głąb, Mariola Babicz, Agnieszka Mikuś, Po mszy św. uczestnicy przeszli na plac obok re- Ryszard Głąb, Bogdan Babicz i Rafał Wojnicki, nato- mizy przy dźwiękach orkiestry strażackiej z Uścia miast za 15 lat w OSP: Grzegorz Białkowski, Krystian Solnego, pod batutą Kazimierza Różyckiego. Tam Powroźnik i Alfred Siudut. quada poświęcił ks. Waldemar Wołek, a symbolicznie Dostrzeżono także zaangażowanie najmłodszych. przekazał go prezes Zarządu Oddziału Powiatowego Złotymi Odznakami Młodzieżowej Drużyny Pożarni- Związku Ochotniczych Straży Pożarnych RP Marian czej uhonorowani zostali: Anna Mikuś, Diana Dzier- Zalewski. Ponadto gośćmi uroczystości byli m.in. ko- wa, Oliwia Fugiel, Kinga Skrzyńska, Natalia Kozik, mendant powiatowy Państwowej Straży Pożarnej Julia Bylica, Paulina Gurak, Anastazja Kamysz, Ju- w Brzesku st. bryg. Piotr Strojny, wiceprezes Zarządu lia Papież, Martyna Dymon, Oliwia Wiecha, Eweli- Oddziału Powiatowego ZOSP st. bryg. Dariusz Pęcak, na Babicz, Dżesika Wielgus, Dariusz Babicz, Jakub przewodniczący Rady Powiatu Kazimierz Brzyk, prze- Wojnicki, Michał Moskal, Kamil Skrzyński, Janusz wodniczący Rady Gminy Kazimierz Tyrcha oraz rad- Skrzyński, Przemysław Bach, Artur Bach, Szymon ny powiatowy Sławomir Pater. Skrzyński, Konrad Rębacz, Mateusz Śliwiński, Paweł Uroczystość była okazją do wręczenia odznaczeń Śliwiński, Marcel Wielgus. Brązowe odznaki drużyn zasłużonym strażakom góreckiej jednostki. Medalem młodzieżowych przypięto do mundurów: Huberta Pu- honorowym im. Bolesława Chomicza, nadanym przez kala, Dominika Sierakowskiego, Nikodema Biale oraz Prezydium Zarządu Głównego ZOSP RP, został od- Nikodema Grzywińskiego. znaczony Stefan Majka. Srebrne Medale „Za Zasługi Wręczono także podziękowania za pomoc i zaanga- dla Pożarnictwa” otrzymali: Piotr Mikuś, Jacek Maj- żowanie w działalność na rzecz OSP w Górce. ka, Józef Dobosz, Radosław Kłósek i Tadeusz Caban, (gr) natomiast brązowe – Monika Burzawa-Moskal, Anna Dobosz, Agnieszka Mikuś, Ewa Głąb, Piotr Dobosz, Emanuel Mikuś, Grzegorz Majka, Tomasz Dobosz, Zbigniew Moskal i Łukasz Prus. Odznakami „Wzoro- wy Strażak” uhonorowano: Magdalenę Wojnicką, Syl- wię Skalską, Agnieszkę Skrzyńską, Sylwię Moskal, Justynę Siudut, Ewelinę Skalską, Katarzynę Kłósek, Karolinę Kozik, Karolinę Gurak, Magdalena Kozik, Małgorzatę Majkę-Stypkę, Agnieszkę Siudut, Domi- nikę Grzywińską, Kamila Babicza, Damiana Bajora, Bartosza Głąba, Dariusza Cabana, Dariusza Majkę, Kamila Gałka, Andrzeja Głąba, Arkadiusza Głuska, Grzegorza Babicza, Piotra Mikusia, Zbigniewa Mo- skala, Michała Różańskiego, Sławomira Skalskiego,

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 9 Koncert nas stulecie niepodległości Patriotycznie w Uściu Publiczność zebrana w niedzielne popołudnie na - Nasza orkiestra, która jest niemal rówieśniczką Rynku w Uściu Solnym bardzo ciepło przywitała odrodzonej Polski, to drobniutka część kultury narodo- muzyków strażackiej orkiestry dętej oraz członków wej – powiedział Kazimierz Różycki. – Od czasu, gdy zespołu „Solne Perełki”. Wśród zaproszonych gości zostałem jej kapelmistrzem, minęło dwadzieścia jeden znaleźli się: wójt Marian Zalewski, przewodniczące- lat. W moim życiu to kapitalny okres, kapitalna przy- go Rady Gminy Kazimierza Tyrcha, członek Zarządu goda. Orkiestra przez ten czas poczyniła duże postę- Powiatu Marek Antosz oraz ks. prob. Albert Urbaś. py. W tej ocenie oczywiście nie jestem obiektywny, ale Zgromadzeni wysłuchali wielu utworów patriotycz- w moim odczuciu jest to jedna z najbardziej dynamicz- nych w wykonaniu strażaków. Były to m.in. „Rota” nych orkiestr w naszej okolicy. Często grywamy zarów- i „Warszawianka”. Natomiast „Solne Perełki” (Julia no Uściu, jak również podczas uroczystości na terenie Adamska, Julia Bawół, Gabriela Janowska, Julia gminy oraz poza nią. Koncertowaliśmy na przykład Stołek, Oliwia Kłyś, Wiktoria Szczupak, Patrycja w Wadowicach, Częstochowej, Kalwarii Zebrzydowskiej Szczupak) zaprezentowały montaż słowno-muzycz- i Łagiewnikach, ale chyba najważniejszy dla nas był ny przy akompaniamencie na instrumencie klawi- występ w historycznym miejscu dla kultury naszego szowym Jakuba Słowika. Role prezenterów pełnili narodu, w Zamku Królewskim na Wawelu. Natomiast Sylwia Gadowska oraz Kazimierz Różycki – pomy- aktualny koncert, związany ze stuleciem niepodległo- słodawcy i organizatorzy imprezy. ści, jest wyjątkowy ze względu na związek z obchoda- - Odzyskanie niepodległości dokonało się poprzez mi wielkiego wydarzenia w dziejach Polaków. Grając walkę pełną poświęcenia i bohaterstwa nie tylko na i śpiewając, wyrażamy wdzięczność i uznanie tym, któ- polach bitew, ale i w codziennych zmaganiach o za- rzy walczyli i ginęli za naszą wolną Polskę. chowanie duchowej i materialnej substancji naro- (m) dowej oraz w codziennym trwaniu polskich rodzin. Dzisiejszym koncertem pragniemy na miarę naszych Kapelmistrze Orkiestry Strażackiej w Uściu Solnym: możliwości przyłączyć się do obchodów jakże ważnej P. Ptasznik (od 1927 r.), Władysław Chłopecki (od 1972 r.), rocznicy dla naszego państwa – wyjaśniła Sylwia Ga- Erwin Sobas (od 1996 r.), Kazimierz Różycki (od 1997 r.). dowska.

10 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Aktywne wakacje z bibliotekami w Uściu Solnym i Zaborowie Aktywizacja młodego pokolenia Biblioteka w Uściu Solnym zadbała o to, aby naj- go czasu, nauczył pracy w grupie, integrował podczas młodsi mieszkańcy nie nudzili się podczas wakacji. zabaw – wyjaśniła bibliotekarka. Zdaniem bibliotekarki Sylwii Gadowskiej było to moż- (m) liwe dzięki wsparciu finansowemu ze strony Gminy Szczurowa. - Podejmowane działania miały na celu w szczegól- ności szeroką aktywizację młodego pokolenia, a także zaangażowanie w działalność społeczną i kształtowa- nie tolerancji oraz otwartości wobec innych. Dzieci miały możliwość uczestnictwa w wakacyjnych akcjach czytelniczych, warsztatach plastycznych, podczas któ- rych doskonaliły swoje zdolności manuale i plastycz- ne, a także w wycieczce do Centrum Aktywnego Wypoczynku w Borku, którą zorganizowano razem z biblioteką w Zaborowie. Były też spotkania anima- cyjno-sportowe z konkursami sportowymi oraz mu- zycznymi. Wspólnie spędzony czas zaangażował dzieci i młodzież w różnorodne możliwości spędzania wolne-

Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów Kolorowa kawalkada Przez kilka letnich dni rozbrzmiewała cygańska Taboru Pamięci za główny jego cel uznaje integrację muzyka i śpiew, gdy po raz kolejny z Tarnowa wy- Cyganów wokół wędrowania i upamiętnienie zagłady. ruszył Międzynarodowy Tabor Pamięci Romów. Jego Inicjatywa spotyka się z coraz większym uznaniem ze uczestnicy wędrowali szlakiem martyrologii, a jednym strony Romów, którzy deklarują udział w wędrówkach. z najważniejszych punktów wyprawy była modlitwa W tym roku oprócz przedstawicieli romskiej diaspo- i zapalenie zniczy na cmentarzu w Szczurowej, gdzie ry w Polsce przybyli też goście ze Słowacji, Niemiec, w lipcu 1943 r. niemieccy okupanci zamordowali dzie- Szwecji, Anglii oraz Ukrainy. więćdziesiąt trzy osoby narodowości romskiej. Koloro- - Pierwszy Tabor zorganizowany został w lipcu 1996 wa kawalkada zawitała także do Żabna i Borzęcina. roku, czyli trzydzieści dwa lata po tym, jak władze PRL Karawana wozów corocznie wzbudza duże zaintere- zakazały Cyganom wędrowania po polskich drogach. sowanie mediów, mieszkańców Tarnowa i okolicznych Miał przypomnieć nie tylko tamten zakaz, lecz również gmin. Tegoroczną edycję imprezy od 26 lipca obser- zagładę narodu romskiego z rąk hitlerowców – wyjaśnił wowali również dziennikarze oraz naukowcy z Ja- Adam Bartosz. Podczas egzekucji Romów w Szczurowej ponii, Australii, Portugalii i Stanów Zjednoczonych. najbardziej znaczącą rolę odegrał starszy wachmistrz Finałowym akcentem był koncert muzyki cygańskiej Engelbert Guzdek, który w nagrodę za przeprowadze- w szczurowskim parku. Etnograf i były dyr. Muzeum nie akcji otrzymał specjalne podziękowania i nagrodę Okręgowego w Tarnowie Adam Bartosz, pomysłodawca od tarnowskiego gestapo. (m)

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 11 W skrócie

Kolejne pieniądze na inwestycje region krakowski w Bieczu, podczas VIII Przeglądu Zespołów Folklorystycznych „Pawie Pióra”. Występ W pierwszych dniach października do Urzędu młodych adeptów muzyki tradycyjnej spotkał się Gminy wpłynęła fenomenalna informacja, że udało z bardzo ciepłym przyjęciem publiczności. Każdy spo- się zdobyć dofinansowanie ze środków Programu Roz- śród dziewięciu zespołów w wyjątkowy i niepowtarzal- woju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 na reali- ny sposób przedstawiał swoje umiejętności i tradycje. zację kolejnych dwóch inwestycji. Pierwsza z nich to Na scenie zaprezentowano kulturę regionu krakow- „Przebudowa Domów Ludowych pełniących funkcje skiego, Lachów sądeckich, łowickiego, opoczyńskiego, kulturalne w miejscowościach Niedzieliska i Zaborów” kieleckiego, żywieckiego, spiskiego, tańce starej War- (wartość projektu: 1 mln 110 tys. 723 zł, a dofinanso- szawy, tańce narodowe- polonez, mazur, kujawiak, wanie – 691 157 zł, a druga nosi nazwę „Konserwacja oberek i krakowiak oraz tańce francuskie i szkockie. polichromii w zabytkowym dworze Anastazji i Jana Po występie młodzi muzycy mieli okazję zwiedzić naj- Kępińskich w Szczurowej” (wartość zadania: 437 tys. ciekawsze miejsca „Małego Krakowa” – jak nazywany 380 zł, dofinansowanie 278 tys. 305 zł). jest Biecz ze względu na swoją historię i oryginalną zabudowę. 79. rocznica wybuchu wojny Na podium w Czarnym Dunajcu Obchody rocznicy wybuchu II wojny światowej rozpoczęły się przy pomniku ku czci ofiar I i II wojny 15 września w Czarnym Dunajcu zorganizowano światowej w Szczurowej. Wśród zgromadzonej mło- VI Wojewódzkie Zawody Sportowo-Pożarnicze Ochot- dzieży szkolnej była też lokalna społeczność. Po od- niczych Straży Pożarnych. Gminę Szczurowa repre- śpiewaniu hymnu narodowego, przy dźwiękach werbli zentowała drużyna kobieca z OSP w Górce, która przedstawiciele instytucji, zakładów pracy i szkół z te- mimo dużej konkurencji zajęła trzecie miejsce. Autor- renu Szczurowej złożyli wiązanki pod pomnikiem. Po kami sukcesu w postaci miejsca na podium były: Ju- nabożeństwie zaproszeni goście spotkali się z młodzie- styna Siudut, Magdalena Wojnicka, Ewelina Skalska, żą szkolną w hali sportowej przy szkole podstawowej, Małgorzata Majka-Stypka, Sylwia Skalska, Magda gdzie obejrzeli program słowno-muzyczny o tematyce Kozik, Sylwia Moskal, Radosław Kłósek. patriotycznej. Dołącz do Superbohaterów w Szczurowej W krajowej czołówce Ochotnicza Straż Pożarna w Szczurowej wraz z Re- Jak co roku nasza gmina wzięła udział w Europej- gionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa skim Tygodniu Sportu dla Wszystkich, organizowa- oraz brzeskim Klubem Honorowych Dawców zorgani- nym po raz dziesiąty. W jego ramach od 26 maja do 1 zowały akcję pn. „Dołącz do Superbohaterów”. 9 wrze- czerwca, pod patronatem marszałka małopolski Jac- śnia w remizie OSP zjawiło się tak wielu chętnych do ka Krupy, odbywał się XXIV Sportowy Turniej Miast oddania krwi, że przerosło to najśmielsze oczekiwania i Gmin Małopolska 2018 – „Sport Łączy Pokolenia”. twórców akcji. Łącznie pozyskano 20 litrów cennego Podsumowanie tej największej imprezy sportu maso- płynu, wykorzystywanego przy leczeniu wielu chorób, wego w Polsce wykazała, że w kategorii samorządów m.in. nowotworów, niedokrwistości lub schorzeń szpiku od 7,5 do 15 tys. mieszkańców zna- kostnego. To też podstawowy środek ratowania życia lazła się na dziesiątym miejscu w kraju. Według aktu- osób po wypadkach drogowych czy silnych oparzeniach, alnego rejestru w Polsce mamy 2478 gmin. podawany w trakcie skomplikowanych operacji.

Barbara Sadkowska sołtysem Szczurowski akcent w Chicago

Po rezygnacji Piotra Syrka z funkcji sołtysa Uścia Istniejące od stu szesnastu lat Towarzystwo Ra- Solnego, podczas zebrania sołeckiego 18 września br. tunkowe Szczurowa ciągle stanowi mocny akcent jednogłośnie wybrano Barbarę Sadkowską. Nowa soł- w scenerii chicagowskiej Polonii. Wśród istotnych tys znana była dotychczas jako przewodnicząca Rady przedsięwzięć ostatnich miesięcy można wymienić Rodziców w Zespole Szkolno-Przedszkolnym. Pytana zorganizowanie zabawy karnawałowej. Jedną z wielu o swój program odpowiedziała, że zawsze chętnie po- atrakcji zabawy była m.in. loteria fantowa. Uczestnicy maga ludziom, a problemy dotyczące mieszkańców pytani o wrażenia twierdzili, że bawili się świetnie. chciałaby rozwiązywać w sposób ugodowy. Aktualny Zarząd Towarzystwa: Eugeniusz Golik – prezes, Władysław Mucek i Stanisław Daniel - wi- „Pastuszkowe Granie” w Bieczu ceprezesi, Cecylia Reguła – sekretarz protokołowy, Rada Gospodarcza – Maria Mucek i Genowefa Ra- 16 września Szkółka Muzykowania Ludowego koczy, chorążowie – Edward Reguła, Władysław Mu- „Pastuszkowe Granie” ze Szczurowej reprezentowała cek, Stanisław Daniel.

12 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Wieści z powiatu

Inwestycje drogowe to jeden z priorytetów Modernizacje powiatówek - Jednym z priorytetów dla władz powiatu brze- Wał-Rudy, połączoną z remontem dwóch mostów oraz skiego w mijającej kadencji samorządu były inwesty- kosztownym odwodnieniem w centrum wsi . cje w infrastrukturę drogową – podsumował członek Ostatnim etapem było położenie nowej nawierzchni Zarządu Powiatu Marek Antosz. – Na terenie gminy bitumicznej z Pojawia do skrzyżowania w lesie. We Szczurowa wykonał bardzo drogą przebudo- wrześniu br. pojawił się też asfalt na drodze od skrzy- wę ponad trzech kilometrów drogi z Barczkowa przez żowania obok kościoła w Zaborowie w kierunku Do- centrum Uścia Solnego do Bochni, jak również dwie łęgi, o co zaborowianie wnioskowali podczas zebrań drogi we Wrzępi oraz zakończył modernizację trasy od wiejskich. mostu w Górce przez Kwików, Zaborów i Pojawie do (gr)

Droga w Zaborowie Wrzępia

Uście Solne Pojawie

Inwestycje

Kolejny nowy obiekt sportowy o bezpiecznej nawierzchni Boisko w Strzelcach Wielkich Zakończyły się prace przy budowie boiska wielo- od uprawianej dyscypliny. Koszty sięgnęły 470 tys. zł, funkcyjnego ze sztuczną nawierzchnią oraz piłkochwy- przy czym dotacja, jaką udało się pozyskać z budżetu tami w Strzelcach Wielkich. Było to możliwe dzięki województwa małopolskiego wynosiły 200 tys. zł. Pozo- dobrze przygotowanemu projektowi przez Urząd Gmi- stała część środków pochodziła z budżetu gminy. ny i dyr. Szkoły Podstawowej Dorotę Jaszczowską. W uroczystym poświęceniu i oddaniu boiska do Obiekt ma wymiary 40 x 20 m, jest przystosowany do użytku uczestniczyli liczni uczniowie, nauczyciele oraz gry w piłkę ręczną, koszykówkę, siatkówkę oraz tenisa. rodzice, władze samorządowe z wójtem Marianem Za- Umożliwiają to linie wskazujące strefy dla poszczegól- lewskim i przewodniczącym Rady Gminy Kazimierzem nych gier zespołowych oraz zastosowanie rozwiązań Tyrchą, ks. dziekan Stanisław Tabiś i sołtys Zofia So- do montażu niezbędnego wyposażenia w zależności lak. Przybył także radny wojewódzki Adam Kwaśniak.

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 13 Kolejne szkoły doposażone w ramach rządowego programu Nowe technologie w podstawówkach Dzięki licznym zabiegom dyrektorów szkół i aktyw- Solnym i Zaborowie. Obecnie całkowity koszt zakupu ności pracowników Urzędu Gminy od wielu lat syste- pomocy to 17 500 zł dla każdej szkoły, przy czym 80% matycznie udoskonalana jest baza dydaktyczna szkół. stanowi kwota dotacji, a 20 % wkład własny gminy. Tylko w czerwcu br. udało się np. uzyskać 30 tys. zł Głównym celem programu „Aktywna Tablica” jest w ramach programu „Aktywna Tablica” na doposaże- umożliwienie wykorzystywania w procesie dydaktycz- nie szkół w pomoce dydaktyczne, w tym interaktywne nym nowoczesnych pomocy dydaktycznych, wybra- tablice i monitory dotykowe oraz projektory. Tym ra- nych przez szkoły zgodnie z ich zdefiniowanymi po- zem trafia do podstawówek w Szczurowej i Strzelcach trzebami, podniesienie kompetencji uczniów i nauczy- Wielkich, które są kolejnymi spośród biorących udział cieli przez zmianę sposobu myślenia o możliwościach w programie. W minionym roku szkolnym nowocze- wykorzystania nowych technologii. sny sprzęt zakupiono do szkół w Niedzieliskach, Uściu (gr)

Dotacja na wymianę kotłów Ograniczenie niskiej emisji 25 września w siedzibie Wojewódzkiego Funduszu dotacji jest pozytywny wynik z przeprowadzonych Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krako- ocen energetycznych, które zleca Urząd Marszałkow- wie została podpisana kolejna umowa dotycząca wy- ski w Krakowie. W naszej gminie wykonano już ok. miany starych węglowych pieców. Dotyczy ona zada- 80% audytów w stu dziesięciu budynkach i podpisano nia pn. „Ograniczenie niskiej emisji na terenie gminy sześćdziesiąt dwie umowy z mieszkańcami. Pozostałe Szczurowa poprzez wymianę niskosprawnych źródeł zostaną przeprowadzone do końca listopada. ciepła na nowoczesne kotły zasilane gazem”. Dofinan- sowanie wyniesie 116 tys. zł, koszt kwalifikowany to ponad 266 tys. zł. Gminę Szczurowa reprezentowali wójt Marian Zalewski i skarbnik Maria Czesak. Ze strony WFOŚiGW dokument podpisywali prezes Za- rządu Witold Kozłowski oraz jego zastępca Anna Bie- derman-Zaręba. W ramach tej inwestycji wymienione zostaną ko- lejne węglowe źródła ciepła na nowoczesne, kondensa- cyjne kotły gazowe. Umowa jest kontynuacją projektu realizowanego wspólnie z ośmioma gminami powiatu brzeskiego, dąbrowskiego i tarnowskiego, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego. Warunkiem koniecznym do uzyskania

Oczyszczacze powietrza dla przedszkoli Dodatkowa ochrona dzieci Gmina Szczurowa włączyła się do akcji społecznej Urządzenia przekazano do: prowadzonej przez Urząd Marszałkowski i otrzymała  Komunalnego Przedszkola Publicznego w Szczurowej, osiem oczyszczaczy powietrza dla placówek oświato-  Szkoły Podstawowej w Szczurowej, wych. Urządzenia są wyposażone w blokadę rodziciel-  Szkoły Podstawowej w Zaborowie, ską i funkcję automatycznego wyłączenia przy próbie  Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Uściu Solnym, otwarcia klapy lub w przypadku przewrócenia, a ich  Komunalnego Przedszkola Publicznego w Szczu- praca jest cicha. Dzięki nim dzieci zyskają dodatko- rowej (filia w Strzelcach Wielkich), wą ochronę przed smogiem i wynikającymi z niego  Szkoły Podstawowej w Niedzieliskach, problemami. Zgodnie ze złożonym wnioskiem zostaną  Szkoły Podstawowej w Strzelcach Wielkich, również przeprowadzone akcje edukacyjne dla rodzi-  Szkoły Filialnej w Rudy-Rysiu. ców i dzieci, dotyczące ochrony powietrza. (gr)

14 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Rozpoczęto wymianę lamp oświetlenia ulicznego LED-owe, czyli nowoczesne i oszczędne Wnioski z zebrań wiejskich i zmniejszenie kosz- lub częściowe dofinansowanie, Gminie Szczurowa tów energii, w tym oświetlenia, dzięki wspólnemu udało się również rozpocząć instalację nowoczesnych ogłoszeniu przetargu na zakup energii przez Gminę i energooszczędnych lamp oświetlenia ulicznego opar- Szczurowa i kilkanaście gmin współpracujących, przy- tych na technologii LED. Pierwsza kompleksowa in- czyniły się do podjęcia decyzji o włączeniu przez całą stalacja wykonana została w zachodniej części Szczu- noc oświetlenia ulicznego we wszystkich sołectwach rowej, przy ul. Krakowskiej. Było to możliwe dzięki naszej gminy, począwszy od października br. dobrze układającej się współpracy naszej gminy z Re- W oczekiwaniu na obiecywane przez Narodowy jonem Energetycznym Dąbrowa Tarnowska. Fundusz Ochrony Środowiska preferencyjne pożyczki (m)

Koszt robót sięgnął prawie 120 tys. zł Termomodernizacja w Uściu Solnym Zakończyły się prace przy termomodernizacji bu- dynku Publicznego Ośrodka Zdrowia w Uściu Solnym. W ramach inwestycji wykonano m.in. nową elewację, ocieplenie ścian zewnętrznych warstwą styropianu, obróbki blacharskie, zamontowano rynny, wymienio- no parapety zewnętrzne oraz zamontowano nowe za- daszenie nad drzwiami do kotłowni. Wykonawcą była firma BUDOMAT Henryk Matras z Wojnicza, a koszt robót wyniósł prawie 120 tys. zł. Obecnie w Ośrodku Zdrowia znajdują się m.in. dwa gabinety lekarskie, gabinet zabiegowy, pokój socjal- ny, recepcja, poczekalnia, dwa sanitariaty, a dzięki sfinansowanej przez Urząd Gminy termomodernizacji zmniejszą się koszty utrzymania obiektu. Z budżetu gminy na remont i wyposażenie budynku do 2017 r. kosztów budowy parkingu i wydatków na bieżącą kon- wydatkowano kwotę sięgającą 429 tys. zł, nie licząc serwację oraz wykonanie przeglądów windy. (gr)

Generalne remonty i modernizacja remiz w Zaborowie, Uściu Solnym oraz Kwikowie Duże pieniądze na strażnice W ramach środków finansowych, jakie udało się wylewek i posadzek, docieplenie stropu oraz wymiana pozyskać Gminie Szczurowa z programu „Małopolskie stolarki wewnątrz budynku remizy. Wartość projektu Remizy”, zmodernizowana i wyremontowana zostanie to ponad 63 tys. zł. remiza OSP w Zaborowie. Do tej pory w ramach pro- Gmina zdobyła również dużo większą kwotę na re- gramu realizowano remonty tego typu obiektów w Gór- mont remiz OSP w Uściu Solnym i Kwikowie. Było to ce, Pojawiu, Rajsku, Strzelcach Wielkich oraz Wrzępi. możliwe dzięki udziałowi w konkursie programu rewi- - Warunkiem przystąpienia do konkursu było zło- talizacji ze środków Regionalnego Programu Operacyj- żenie odpowiednio przygotowanego wniosku – tłuma- nego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. czy wiceprzewodniczący Rady Gminy Franciszek Ba- - Inwestycje naszej gminy w straże pożarne od wie- bło. - Głównym celem realizacji tego zadania jest po- lu lat należą są najwyższych w województwie – dodał prawa warunków funkcjonowania jednostki OSP oraz przewodniczący rady Gminy Kazimierz Tyrcha. - Uwa- poprawa walorów estetycznych strażnicy, co pozwoli żam, że to dobry kierunek, który znajduje szerokie po- na wykonywanie zadań statutowych straży w szer- parcie społeczne. Dowodzą tego na przykład wrześnio- szym zakresie, jak też zachęci członków jednostki do we badania portalu Wirtualna Polska. Wynika z nich, aktywniejszego uczestnictwa w strukturach straży. że Polacy największym zaufaniem darzą strażaków, Realizacja zadania przewiduje: skucie i uzupełnienie a na kolejnych lokatach w tym zestawieniu znaleźli się tynków, malowanie ścian i sufitów, położenie nowych żołnierze i naukowcy. (gr)

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 15 Nabór wniosków w ramach programu W trosce o czyste powietrze Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Go- samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzie- spodarki Wodnej w Krakowie ogłasza nabór wnio- lenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo sków o dofinansowanie w ramach Programu prio- jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego rytetowego Czyste Powietrze. Jego cel to poprawa o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% po- efektywności energetycznej i zmniejszenie emisji wierzchni całkowitej budynku, natomiast przez bu- pyłów oraz innych zanieczyszczeń do atmosfery dynek istniejący należy rozumieć budynek oddany z istniejących lub nowo budowanych mieszkalnych do użytkowania. Przez budynek nowo budowany na- budynków jednorodzinnych. Przez jednorodzinny leży rozumieć budynek, dla którego zostały uzyska- budynek mieszkalny, zgodnie z Ustawą z dnia 7 ne zgody na rozpoczęcie budowy zgodnie z obowią- lipca 1994 r. – Prawo budowlane (Dz.U. z 2017r. zującymi przepisami Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. poz.1332, z późn. zm.), należy rozumieć budynek - Prawo budowlane (Dz.U. z 2018 r. poz.1202, wolnostojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, z późn. zm.) i który nie został jeszcze przekazany szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu po- lub zgłoszony do użytkowania. trzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie www.wfos.krakow.pl

Drogi po remoncie Kilometry kanalizacji

Do użytku zostały oddane kolejne drogi dojazdo- Trwają prace przy budowie sieci kanalizacji sani- we do pól. Podczas odbioru końcowego wykonanych tarnej ciśnieniowej w aglomeracji szczurowskiej. Pro- prac, w obecności wykonawcy, inspektora nadzoru wadzi je wyłoniona w drodze przetargu Firma EKO- oraz pracowników Referatu Inwestycji UG, podsu- KANWOD z Nowego Korczyna. W latach 2018-2020 mowano inwestycję w Dołędze-Kopaninach. Koszt wykona ok. 11 km sieci oraz 191 pompowni przydo- wykonanego remontu sięgnął 207 tys. zł i był moż- mowych. Przedsięwzięcie finansowane jest z środków liwy dzięki środkom pozyskanym przez Gminę europejskich i budżetu gminy przy udziale Wspólnoty Szczurowa z budżetu województwa małopolskiego. Gruntowej w Szczurowej. Nową nawierzchnię otrzymała również droga w Za- borowie – od drogi powiatowej obok młyna w kie- runku cmentarza. W ramach zrealizowanych prac na wspomnianych drogach wykonane zostały robo- ty ziemne oraz dolna i górna warstwa podbudowy z kruszywa łamanego.

Prace ziemne w Niedzieliskach Południowa obwodnica

Droga w Zaborowie Spółka projektowa GPDT wykonała na zlecenie Za- rządu Dróg Wojewódzkich w Krakowie dokumentację techniczną południowej obwodnicy Szczurowej. Wcze- śniej wydana została potrzebna do realizacji inwesty- cji decyzja środowiskowa. Według planu obwodnica będzie brała swój początek na granicy Rylowej i Bo- rzęcina, a zakończy się na projektowanym skrzyżowa- niu z istniejącą obwodnicą Szczurowej i Niedzielisk, czyli drogą wojewódzką nr 768. Długość obwodnicy to prawie 4,5 km. Projekt obejmuje także budowę tzw. dróg serwisowych, z których korzystać będą mogli także rowerzyści. Droga w Dołędze

16 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 „E.O.CENOMA” w działaniu 185 tys. zł na poprawę infrastruktury

Nadwiślańska Grupa Działania „E.O.CENOMA” sażyć domy ludowe oraz obiekty działające w sferze podczas przeprowadzonych w 2017 r. naborów wnio- kultury. Jeden z projektów uwzględnia rozwój infra- sków, które dotyczyły budowy, remontów, moderniza- struktury rekreacyjnej gminy. Czekamy na pozytywne cji i wyposażenia obiektów pozwalających na obsługę rozpatrzenie ze strony Urzędu Marszałkowskiego – po- ruchu turystycznego oraz promocji turystyki lokalnej, wiedziała prezes „E.O.CENOMA” Teresa Sznajder. jak również poprawy infrastruktury publicznej i prze- Biuro E.O. CENOMA strzennej służącej zaspokajaniu po- trzeb kulturowych i społecznych, wy- brała do finansowania trzy zadania do realizacji na terenie Gminy Szczu- rowa. Wszystkie działania zostały za- akceptowane przez Urząd Marszał- kowski poprzez podpisanie umów. W Strzelcach Małych budowana jest wolnostojącą altana z miejscem na ognisko i obiektami małej archi- tektury (miejscem ze stołami i ław- kami, grillem oraz tablicą informa- cyjną). Inwestycja zlokalizowana zo- stała w sąsiedztwie wielofunkcyjnego lądowiska. Koszt całkowity wyniósł 60 tys. zł. Kolejną inwestycją w trakcie reali- zacji jest budowa skateparku. Jej bu- dżet zamyka się w kwocie 65 000,00 zł. Prowadzone jest także zagospo- darowanie terenu wokół pola namio- towego w Dołędze wraz z montażem elementów małej infrastruktury tu- rystycznej. Polega ono na budowie sześciu miejsc postojowych z kostki brukowej, w tym jednego dla osoby niepełnosprawnej. Ponadto powstaje palenisko pod ognisko, montowane są elementy małej architektury, m.in. cztery ławki wraz z zadaszeniem. Kwota przewidziana na zadanie to kolejne 60 tys. zł. - Aktualnie na realizację czekają wnioski z naborów przeprowadzonych w bieżącym roku. Gmina Szczurowa wraz z Gminnym Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu planuje dopo-

Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie. Artykuł współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Instytucja zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 17 Z parafii

XXXVI Piesza Pielgrzymka Tarnowska na Jasną Górę Najmłodszy pątnik miał pięć miesięcy Pątnicy, którzy czuli, iż są w stanie pokonać a kiedy się widzi przy chłodnej pogodzie roześmia- pieszo ponad 200 km w ciągu dziewięciu dni, wzię- nych, radosnych pielgrzymów, którzy dotarli, to jest li udział w kolejnej pielgrzymce do Częstochowy. wielka radość, bo to jest ten Kościół, który żyje, który W tym roku towarzyszyło im hasło: „Pełni Ducha przychodzi do Domu Matki. Każdy z nich będzie miał Świętego budujemy Kościół na wzór Chrystusa”. wiele do powiedzenia Matce Bożej, chociaż przez mo- Z Tarnowa wyruszyło 7 tys. 100 osób w dwudziestu mencik będzie tylko przed Obrazem Matki Bożej, ale pięciu grupach. Najmłodszy pątnik miał pięć mie- to są duchowe, bardzo głębokie przeżycia. sięcy, a najstarszy osiemdziesiąt pięć lat. Podczas Pielgrzymi na terenie naszej gminy spotkali się pielgrzymki związek małżeński zawarły trzy pary. z tradycyjną gościnnością mieszkańców. Obok za- Uczestnicy osiągnęli cel w sobotę, 25 sierpnia. Powi- borowskiego Domu Ludowego posiłki przygotowali tali ich dwaj hierarchowie – bp diecezji tarnowskiej przedstawiciele Dołęgi, Kwikowa, Pojawia, Woli Prze- Andrzej Jeż oraz bp pomocniczy Leszek Leszkiewicz, mykowskiej i oczywiście Zaborowa, a na dalszym eta- który powiedział: pie również mieszkańcy Górki. - Na Jasnej Górze zawsze odczucia są radosne, (m)

18 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 19 Ogłoszenie płatne SAMORZĄDY RAZEM – 2018 KANDYDACI DO RADY LISTA NR POWIATU BRZESKIEGO 17

MIEJSCE MIEJSCE MIEJSCE

MAREK ANTOSZ 1 ANNA HELENA 2 KAZIMIERZ 3 ROGÓŻ RÓŻYCKI

MIEJSCE MIEJSCE MIEJSCE

KRZYSZTOF 4 BARBARA 5 MAŁGORZATA 6 WOJAS DOMAGAŁA STANISŁAWA GALA

SZANOWNI WYBORCY! Jeżeli obdarzycie nas zaufaniem i dzięki Waszym głosom ponownie otrzymamy mandaty radnych Rady Powiatu Brzeskiego, zrobimy wszystko, żeby: - kontynuować rozbudowę i modernizację dróg powiatowych na terenie Gminy Szczurowa i Gminy Borzęcin, - wspierać budowę południowej obwodnicy Szczurowej oraz obwodnicy Rudy-Rysia, - kontynuować budowę chodników i ścieżek rowerowych, - poprawiać stan opieki zdrowotnej mieszkańców, - wspierać Ochotnicze Straże Pożarne, Koła Gospodyń Wiejskich i inne stowarzyszenia, - wzmacniać zabezpieczenie przeciwpowodziowe i ochronę przeciwpożarową, Publikacja sfi nansowana - wspierać szkolnictwo, dla którego organem prowadzącym jest Powiat Brzeski. ze środków KWW Samorządy Razem - 2018 POWIAT BLISKO LUDZI

20 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 GMINNE ZAWODY SPORTOWO-POŻARNICZE

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 21 GMINNE ZAWODY SPORTOWO-POŻARNICZE

22 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 GMINNE ZAWODY SPORTOWO-POŻARNICZE

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 23 GMINNE ZAWODY SPORTOWO-POŻARNICZE

24 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Portret

Zobaczyłem Stanisława Gofrona, który przyjechał ze Szczurowej, żeby mi powiedzieć, iż tamtejszy przewodniczący Gromadzkiej Rady Narodowej Stanisław Sulma zaprasza mnie na ważne spotkanie. Chłopecki (7) - Zdarzyło się raz, że w Zaborowie podczas odpu- wybudowane i uruchomione dwa lata przed wybu- stowej mszy zagraliśmy we trzech – opowiada Wła- chem wojny, nie miały orkiestry dętej, a muzyków, dysław Chłopecki. - Ja na skrzypcach, Edward Wi- łącznie ze mną, było tylko sześciu. Graliśmy utwory, tek na akordeonie i Władysław Witek, który akurat jakie wówczas obowiązkowo musiały brzmieć podczas przyjechał na urlop, a na co dzień grał w Zespole Pie- świąt i uroczystości państwowych, czyli hymn pań- śni i Tańca „Mazowsze”, stwowy, Międzynarodów- na klarnecie. W owym kę… Poza tym raz w tygo- czasie już zdecydowanie Bo gdybym zasnął na tej strzesze z którymś dniu przygrywaliśmy pod- oddzielano państwo so- czas dancingów organizo- z rówieśników, mógłbym wyjść z jej słomianego cjalistyczne od Kościoła wanych dla pracowników. katolickiego, a ja byłem snu choćby koło południa. Nikogo by to nie zdzi- Tam nikt mnie już do par- etatowym pracownikiem wiło, bo jakże się tu dziwić człowiekowi, który spra- tii nie ciągnął, a legityma- zajmującym się kulturą. cowany wszedł w sen i rozsmakował się w nim cję członkowską zwróciłem Nie mogło więc to być borsuczo. I choćby nas zdybano na strzesze, nikt do Komitetu Powiatowego mile widziane. Sekre- by w nas nie rzucił jabłkiem, żeby nas wypłoszyć PZPR w Brzesku. Sobot- tarz zaproponował mi, ze snu. Chyba że ten ktoś nigdy nie wiedział, co się nie popołudnia i niedziele że jeżeli podpiszę wnio- dzieje, gdy takich dwóch śpiących, obudzonych miałem wolne, ale w owe sek o przyjęcie do PZPR, dni były wesela i popra- nagle, zjeżdża na tyłku ze strzechy pełnej jabłek sprawa zostanie zapo- winy, więc nie odpoczywa- mniana. Próbowałem się i ptaków. łem, tylko grałem. tłumaczyć, że jestem wie- I takich dwóch wychodzących po nocy ze sło- Jedno z takich wesel rzący, że ideologia partii mianego snu strzechy zaiste można było wziąć za odsypiałem w Jadowni- jest mi obca, w dodatku zbłąkanych pod sadami świętych, za wracających kach Mokrych, w stodole według konstytucji PRL z odpustu obiboków lub zarabiających na wiecz- na sianie. Dzisiaj to może istnieje pełna wolność su- ność biczowników. Co najwyżej za złodziejaszków, dziwić, lecz w okresie mo- mienia i wyznania, lecz którym pierwszy raz od wielu miesięcy się po- jej młodości latem często na niewiele to się zdało. szczęściło i na to konto wypili o kwaterkę za dużo sypiało się na sianie albo Po pewnym czasie znowu na zwiezionej właśnie i żeby wytrzeźwieć, wyciągnęli ze studni blaszankę zostałem wezwany. I zno- z pól słomie. Niektórzy wu była rozmowa. Sekre- ze śmietaną, a po tej śmietanie zachciało się im ja- chłopcy w gorące noce kła- tarz przekonywał, iż jest błek na dodatek. dli się na słomie strzech taki wymóg, aby ludzie TADEUSZ NOWAK pokrywających stodoły pracujący z młodzieżą A jak królem, a jak katem będziesz… i zasypiali po prostu pod potwierdzali poparcie dla LSW, Warszawa 1987 gwiazdami świecącymi na władz i ustroju politycz- niebie. Wielokrotnie pisał nego poprzez przynależ- o tym w swych książkach ność do partii, a to, że jej ideologia mnie nie intereso- Tadeusz Nowak, na przykład w wybitnej powieści wała, wcale nie znaczy, że partia nie zainteresowała „A jak królem…”, którą ukończył w 1967 r. Także się mną. Zrozumiałem, że jeżeli nie podpiszę, będę w „Pieśni sennej”, zawierającej takie słowa: miał problemy, może nawet zostanę zwolniony z pra- Bo sen się zawsze kruszy w siano cy w Domu Kultury. A ja tak bardzo kochałem swoją i woda się zamienia w sen. robotę. Bałem się konsekwencji odmowy. I uległem. Przez sen, przez wodę z traw bezsennych Wstąpiłem do PZPR. Po pewnym czasie wręczono mi wysysa ciemną senność dren. legitymację w czerwonej okładce. Wielkich korzyści Spałem sobie więc pewnej niedzieli otoczony zapa- partia ze mnie nie miała, bo moja działalność ogra- chami siana, ale nie dane mi było wyspać się. Ktoś niczała się tylko do uczestnictwa w zebraniach par- mną potrząsnął. Otworzyłem oczy i zobaczyłem Stani- tyjnych i opłacaniu składek członkowskich, czyli do sława Gofrona, który przyjechał ze Szczurowej, żeby tego, co niezbędne, aby nie doświadczać nieprzyjem- mi powiedzieć, iż tamtejszy przewodniczący Gromadz- ności ze strony władz. kiej Rady Narodowej Stanisław Sulma zaprasza mnie W 1959 r. zdecydowałem się na zmianę miejsca za- na ważne spotkanie i najlepiej będzie, jeśli stawię się trudnienia. Nowy, ale krótki rozdział w moim życiu u niego już następnego dnia. to praca w Niedomicach. Tamtejsze Zakłady Celulozy, MAREK ANTOSZ

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 25 Pytania na czasie

Rozmowa z wójtem Gminy Szczurowa Marianem Zalewskim Inwestycje za 63 miliony złotych

Red.: - Mija połowa okresu wydatkowania i wyróżniające naszą gminę na tle innych samo- środków europejskich w perspektywie finan- rządów? sowej 2014-2020 z możliwością realizacji wnio- Wójt: - Szczurowa jest jedną z nielicznych gmin, sków do 2022 r. Po zapoznaniu się z wynikami w której dwadzieścia sołectw ma doprowadzoną wodę ogłaszanych konkursów okazuje się, że liczba z dwóch stron każdej z tych miejscowości, a ponad- inwestycji prowadzonych oraz przygotowanych to źródłem zaopatrzenia w wodę jest nasza stacja do realizacji z udziałem środków europejskich uzdatniania w Szczurowej oraz nowoczesne ujęcie oraz budżetowych na terenie naszej gminy bę- na Nidzie w Korczynie stanowiące własność gmin dzie rekordowo duża. Szczurowa, Koszyce, Bejsce, Opatowiec i Kazimierza Wójt: - Łączna wartość projektów, które będą re- Wielka. Ważnym jest również to, że cena wody w gmi- alizowane na terenie gminy, bo uzyskano na nie do- nach skupionych w naszym Związku Międzygminnym finansowanie lub są już po ocenie, wynosi ponad 63 w Woli Rzędzińskiej jest najniższa w subregionie tar- mln zł, nie licząc inwestycji wykonywanych przez Mu- nowskim i sąsiednich powiatach. zeum Okręgowe w Tar- W zakresie tematyki nowie (filia w Dołędze), drogowej muszę wspo- inwestycji prowadzonych mnieć, iż tylko w ostat- przez zarządy dróg oraz nich kilku latach na- Państwowe Gospodar- wierzchnie bitumiczne stwo Wodne Wody Polskie położone zostały na 59 km na wałach i urządzeniach dróg gminnych, a ponadto przeciwpowodziowych itd. 22 km na drogach woje- Inwestycje gminy będą re- wódzkich i powiatowych. alizowane praktycznie we Do każdego domu znaj- wszystkich, nawet w tych dującego się przy drodze najmniejszych sołectwach gminnej dojedziemy po i wpłyną na poprawę wa- nawierzchni bitumicznej, runków życia, podniesie- a przecież w dwudziestu nie poziomu infrastruk- jeden sołectwach mamy tury, bezpieczeństwa, wiele tzw. przysiółków, Podczas odbierania nagrody dla Gminy Szczurowa za kształcenia młodzieży, tu- wybitne osiągnięcia w klasyfikacji sportowej nierzadko znacznie od- rystyki, sportu i kultury dalonych od centrów wsi. oraz działalności społecznej, szczególnie stowarzyszeń Z budżetu gminy lub z udziałem gminnych środków i seniorów. wybudowano i zmodernizowano również blisko 30 km Red.: - Czy jest jeszcze szansa na kolejne chodników oraz ścieżkę pieszo-rowerową między Ry- środki? siem i Rudami. Poza tym jednym z najważniejszych Wójt: - Wprawdzie większość została już zadekre- zadań, które planujemy w najbliższych latach, jest towana, jednak z uzyskanych informacji wynika, że budowa chodników. Prawie w każdym sołectwie wy- niektóre gminy nie podpisały umów, ponieważ nie budowaliśmy parkingi i to często po kilka, najwięcej mają pieniędzy na wkład własny lub nie rozpoczęły w Szczurowej – z 446 miejscami postojowymi. Pięć procedur przewidzianych w zawartych już umowach, parkingów w różnych częściach Uścia Solnego, po a więc są duże szanse na pozyskanie kolejnych środ- kilka w Woli Przemykowskiej, Rudy-Rysiu, Strzel- ków. Tym bardziej, że my posiadamy szereg dobrze cach Wielkich, Zaborowie, Dołędze, Strzelcach Ma- przygotowanych projektów i gotowi jesteśmy przystą- łych, Górce, Wrzępi i Rylowej. Po przetargach lub ich pić do kolejnych konkursów. w trakcie jest budowa kolejnych sześciu parkingów, Red.: - W trakcie uroczystej gali z okazji na które zdobyliśmy dofinansowanie w ramach sub- dwudziestej ósmej rocznicy utworzenia gmin regionalnego projektu „Parkuj i Jedź” oraz projektów samorządowych, która odbyła się 27 września partnerskich wspólnie z kilkunastoma gminami, trze- w Kleszczowie, czyli w najbogatszej gminie ma powiatami i Tarnowską Organizacją Turystycz- w Polsce, został Pan wyróżniony, podobnie jak n ą, z którą w ramach tych projektów wybudowany wójt Borzęcina, złotym medalem za osiągnięcia zostanie również blisko kilometrowy odcinek ścieżki w okresie odtworzonego samorządu terytorial- pieszo-rowerowej od centrum Niedzielisk do obwod- nego. Czy mógłby Pan wymienić, jakie zadania nicy oraz dwa punkty obsługi rowerzystów w Uściu z ostatnich kilku lat uważa za najważniejsze Solnym i Niedzieliskach. Stanowi to uzupełnienie wy-

26 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 budowanych ostatnio ponad 20 km tras rowerowych się tym, że ponieśli straty, bo średnio tylko dwie lub po wałach Raby, Wisły oraz Uszwicy i udostępnionym trzy osoby tygodniowo korzystały z ich transportu, to już turystom z inicjatywy sołtysa Popędzyny terenem jednak udało się wreszcie od początku września uru- w leśnym zakolu Wisły. Trasy te wraz z leśnymi dro- chomić komunikację w dni nauki szkolnej w godzi- gami, rozbudowywanym obecnie polem namiotowym nach porannych i tuż po południu z Popędzyną, Barcz- z zapleczem socjalnym i parkingiem w Dołędze oraz kowem, Uściem Solnym, Dąbrówką Morską i Wrzępią. planowanym centrum turystyczno-parkingowym obok Red.: - Przejdźmy do oświaty. Czy oprócz bli- budowanej strefy aktywności gospodarczej tworzą sko 7 mln zł z Unii Europejskiej i budżetu gmi- atrakcyjne warunki przyciągające turystów i promu- ny, które ostatnio udało się zdobyć na oświatę, jące gminę, a to dopiero początek planowanych przez aby przeznaczyć je na wykonanie głębokiej ter- nasz samorząd inwestycji turystycznych. momodernizacji i nowych klasopracowni, na Tylko Niepołomice mogą pochwalić się większą zakup pomocy naukowych i prowadzenie do- ilością estetycznych przystanków autobusowych, któ- datkowych zajęć dla uczniów itp., zrobiono coś rych w naszej gminie wybudowaliśmy dziewiętnaście, więcej? w tym po dwa w Uściu Solnym, Strzelcach Małych, Wójt: - W czterech budynkach oświatowych, w tym Wrzępi i Woli Przemykowskiej. dwóch szkołach (w Szczurowej i Niedzieliskach) zain- Wypada też wspomnieć o współfinansowanych stalowane zostały ogniwa fotowoltaiczne, a w przed- przez naszą gminę i przygotowanych wspólnie z wo- szkolu i hali sportowej w Szczurowej – kolektory jewództwem obwodnic Szczurowej, na którą już jest słoneczne. Termomodernizacja wykonana została we gotowa dokumentacja techniczna, jak też Rudy-Rysia, wszystkich szkołach, rozpoczęliśmy więc inwestycje gdzie zgodnie z podpisaną umową trwają prace nad związane z tzw. głęboką termomodernizacją obiektów nową decyzją środowi- szkolnych, czyli wymianą skową, która umożliwia opraw oświetleniowych województwu już w przy- na energooszczędne oraz szłym roku ogłoszenie instalacji centralnego przetargu na zasadach ogrzewania, a w większo- „zaprojektuj i wybuduj”. ści szkół zmodernizowane Również w bieżącym roku zostały wszystkie kotłow- przygotowana została de- nie gazowe, zakupiono cyzja środowiskowa na nowe kotły kondensacyj- modernizację przebiega- ne. W budynkach szkol- jącego przez naszą gminę nych wymieniono również odcinka drogi wojewódz- wszystkie okna, zakupio- kiej przez Uście Solne, no nowe pracownie kom- Strzelce Małe, Szczurową puterowe, dużą ilość po- i Rylową. Udało nam się mocy naukowych i wypo- to wykonać w związku ze sażenia. Szkoły realizują Uczniowie szkół podstawowych podczas jednego zleconą już wykonawcy z wyjazdów na pływalnię też szereg projektów unij- budową nowego zjazdu nych i krajowych. Ponad- z autostrady w kierunku Niepołomic i przebudową tej to poza wspomnianymi 7 mln przeszedł pozytywnie drogi wojewódzkiej, która początkowo miała być reali- wszystkie procedury i znalazł się na liście oczekującej zowana tylko na terenie gminy Niepołomice. Dzięki na dofinansowanie duży projekt dla Szkoły Podstawo- nakładom gminy i pozyskanym z zewnątrz środkom wej w Uściu Solnym i mniejszy dla Zaborowa, w ra- finansowym przebudowane, zmodernizowane lub wy- mach programu rewitalizacji. Rozpoczęliśmy również remontowane zostały wszystkie mosty w ciągach dróg likwidację tzw. barier dla niepełnosprawnych w kilku gminnych. szkołach, w których wybudowane są głównie podjaz- Oprócz inwestycji gmina corocznie przeprowadza, dy, w planach jest też zakup tzw. schodołazów, plat- zgodnie z obowiązującymi przepisami, przetarg na zi- form, przebudowa niektórych toalet, a w największej mowe utrzymanie dróg według jasnych procedur prze- szkole – budowa windy. Konieczna jest jednak zmiana targowych, w kontakcie z sołtysami i firmami posia- zasad dofinansowania z Państwowego Funduszu Osób dającymi ciężki sprzęt, np. typu fadroma. Organizu- Niepełnosprawnych, który obecnie dofinansuje te za- jemy również odśnieżanie w sytuacjach kryzysowych. dania w niewielkiej proporcji, a chyba wszyscy mamy Red: - Wprawdzie Sejm RP po raz kolej- świadomość, że nasza typowo rolnicza gmina ma sto- ny przesunął termin wejścia w życie ustawy sunkowo najmniejsze w powiecie własne dochody przy o transporcie zbiorowym, ale czy mimo tego wielu zadaniach zaplanowanych do wykonania. udało się stworzyć komunikację publiczną Red: - Czy jest odpowiednia liczba miejsc z miejscowości zachodniej części gminy do cen- w przedszkolach i tzw. formach wychowania trum administracyjnego? przedszkolnego? Wójt: - Mimo że wcześniej kilka firm zajmujących Wójt: - Finansujemy pięć placówek przedszkol- się komunikacją, które namówiliśmy na uruchomienie nych, w tym dwie prowadzone przez siostry zakon- linii busów w tym terenie, zrezygnowało, tłumacząc ne oraz sześć oddziałów przedszkolnych w szkołach

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 27 podstawowych, umożliwiających udział w zajęciach w Urzędzie Gminy, jak i w poszczególnych miejsco- przedszkolnych wszystkim dzieciom od trzeciego roku wościach. Innymi działaniami gminy w tym zakresie życia, a trzeba pamiętać, że poważny problem mają są: wymiana opraw oświetlenia ulicznego na nowo- z tym nawet bogate miasta. Ważnym dokonaniem jest czesne ledowe, montaż baterii fotowoltaicznych na również wybudowanie prawie w każdej wsi placu za- budynkach mienia komunalnego (UG, GCKCziS, DL baw dla dzieci, a w największych miejscowościach po Zaborów), kolektorów słonecznych (na GOPS-ie, UG, dwa, a nawet trzy, jak w Szczurowej i Uściu Solnym. GOK-u). Prowadzona jest też obecnie budowa kana- Red.: - Co z termomodernizacją domów lu- lizacji sanitarnej za przeszło 7 mln zł w aglomeracji dowych, remiz oraz programami niskiej emisji szczurowskiej. Ważnym zadaniem dla gminy jest re- dwutlenku węgla i energii odnawialnej? alizacja programów dotacyjnych dla indywidualnych Wójt: - Oprócz szkół termomodernizacja wykona- gospodarstw domowych na wymianę kotłów central- na została w dwudziestu budynkach mienia komu- nego ogrzewania, montaż paneli fotowoltaicznych, ko- nalnego na terenie gminy. W przyszłym roku planu- lektorów słonecznych, pomp ciepła, na które podpisa- jemy termomodernizację kolejnych pięciu budynków no już dziewięćdziesiąt dziewięć umów. Problematyka – w Kwikowie, Niedzieliskach, Kopaczach Wielkich, ta stanowi ważne zadanie naszego samorządu na ko- Szczurowej-Włoszynie i Strzelcach Wielkich, na co, po lejne lata. rozstrzygniętych konkursach, mamy już zabezpieczo- Red.: - Nim przejdzie Pan do dalszych wyli- ne środki finansowe w wysokości 3,3 mln zł. Pozytyw- czeń, proszę powiedzieć, czym gminni radni mo- nie został również zweryfikowany projekt i podpisana gliby się pochwalić w zakresie poprawy bezpie- umowa z Urzędem Marszałkowskim, przyznająca do- czeństwa mieszkańców? tację na modernizację remizy w Uściu Solnym, prze- Wójt: - Tylko w ostatnich latach zakupione zosta- kazanej wcześniej przez strażaków gminie w uży- ły dla jednostek OSP trzy fabrycznie nowe średnie czenie, a wartość robót wyniesie blisko 400 tys. zł. samochody pożarnicze, a wcześniej trzy nowe mniej- Oprócz termomodernizacji sukcesywnie wykonywane sze samochody strażackie. Zgodnie ze stanowiskiem są prace modernizacyjne mające na celu podniesienie radnych i wójta tylko w ostatnich dwóch latach dofi- standardu obiektów. Już wkrótce kompleksowo będą nansowano wszystkie wnioski OSP na zakup nowo- remontowane budynki domów ludowych w Kopaczach czesnego sprzętu, wyposażenia, utrzymania remiz itp. Wielkich i Niedzieliskach, a także częściowo w Zabo- dla piętnastu jednostek OSP typu S i KSRG (z jed- rowie, ponadto rozbudujemy remizę OSP w Kwikowie. nym wyjątkiem, który dotyczył zakupu odzieży umoż- Są już gotowe projekty techniczne wraz z pozwolenia- liwiającej likwidację gniazd niebezpiecznych owadów). mi na kolejne obiekty – sali tańca i adaptacji podda- Dofinansowywaliśmy również w połowie zakupy wy- sza Gminnego Centrum Kultury, natomiast wnioski posażenia z udziałem środków Ministerstwa Spraw przechodzą już procedurę konkursową na dofinanso- Wewnętrznych, które przydzielane są po wcześniej- wanie z UE. Ponadto nasza gmina kupuje co roku ko- szym uzyskaniu opinii zarządów powiatowych i wo- lejne elementy wyposażenia, w tym sprzęt gastrono- jewódzkich ZOSP RP. Są to środki z budżetu gminy miczny, meble itp., zgodnie w wnioskami zgłaszanymi rzędu kilkuset tysięcy złotych. Jako jedna z nielicz- przez opiekujące się obiektami panie z KGW, człon- nych gmin Małopolski wyremontowaliśmy pięć remiz ków stowarzyszeń czy też strażaków, bywa że z czę- z pomocą środków programu „Małopolskie remizy”, ściowym udziałem tych organizacji lub sponsorów. a w ramach rewitalizacji wydamy prawie 1,5 mln zł W poprzednich latach gmina inwestowała wiele w po- z dofinansowaniem w ramach regionalnego progra- prawę estetyki miejscowości i dlatego teraz trudno by mu operacyjnego na modernizację i remont remizy było znaleźć gminę, w której w dwudziestu miejscowo- w Uściu Solnym i Kwikowe. Radni uważają bowiem, ściach wybudowane zostały tzw. centra z infrastruk- że strażacy ochotnicy stanowią bardzo ważny kapitał turą, estetycznymi lampami oświetleniowymi, co sta- również w ich działalności społecznej, krwiodawstwie nowi ważny element budujący patriotyzm tzw. małych itp. Strażacy są szkoleni przez PSP zgodnie z obowią- ojczyzn. Na uwagę zasługuje również zainstalowany zującą ustawą, ponieważ gmina nie jest uprawniona monitoring w centrach i na budynkach w czternastu to tego typu działań i nie ma możliwości potwierdza- wsiach gminy. Będzie on w dalszym ciągu moderni- nia uprawnień strażaków do udziału w akcjach ratow- zowany i rozbudowywany, jak również instalowany niczych. Cieszy nas wszystkich wyjątkowo duże zain- w kolejnych miejscach i wioskach. teresowanie uczniów działalnością OSP. Przykładem Red.: - Czy oprócz termomodernizacji gmina może być liczny udział drużyn młodzieżowych w ostat- podejmuje jakieś działania proekologiczne? nich gminnych zawodach sportowo-pożarniczych, czy Wójt: - Gmina Szczurowa jako jedyna w powiecie zainicjowane na wniosek samych uczniów przez wójta brzeskim realizuje wspólnie z samorządem wojewódz- i komendanta gminnego wstępne przeszkolenie czter- twa małopolskiego i kilkudziesięcioma gminami pro- dziestu uczniów klas czwartych, piątych i szóstych jekt LIFE „Wdrażanie Programu ochrony powietrza z kilku miejscowości naszej gminy, co daje pewność, dla województwa małopolskiego – Małopolska w zdro- że tak potrzebna działalność OSP przetrwa kolejne wej atmosferze”. W jego ramach ekodoradca prowa- dziesięciolecia. Ważne znaczenie dla bezpieczeństwa dzi bezpłatne doradztwo i szkolenia dla mieszkańców mieszkańców mają wały, przepompownie i urządze- w zakresie najbardziej efektywnych sposobów ogra- nia przeciwpowodziowe, w które w ostatnich latach niczenia emisji i ich źródeł dofinansowania, zarówno zainwestowano blisko 3 mln zł, a potrzeby są o wiele

28 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 większe, szczególnie na Uszwicy i Uszewce oraz przy wej Uście Solne, nasza gmina włożyła ponad 420 tys. śluzach i przepompowniach, o co z uporem będziemy zł. I tu również trudno byłoby znaleźć gminę, z którą zabiegać w następnej kadencji i w czasie przyszłorocz- moglibyśmy się porównać. Już od wielu lat na terenie nych wyborów parlamentarnych. Nie bez znaczenia naszej gminy NFZ finansuje wiele programów profi- jest również dofinansowanie z naszych środków za- laktycznych z których korzystają mieszkańcy, w tym: kupu dwóch radiowozów policyjnych, urządzenia do - program profilaktyczny raka szyjki macicy, raka pomiaru prędkości oraz radia CB, czyli wszystkiego, piersi; co przydatne, dla policji w walce z nadmierną szyb- - program profilaktyczny chorób odtytoniowych, kością TIR-ów. Mając na uwadze konieczność nauki w tym przewlekłej obturacyjnej choroby płuc; dzieci prawidłowego oraz bezpiecznego zachowania - program profilaktyki chorób układu krążenia na drodze, opracowaliśmy dokumentację na budowę oraz gruźlicy. miasteczka ruchu drogowego, a projekt przeszedł już W miarę możliwości wybrane badania można wy- procedurę konkursową i otrzymaliśmy dotację na jego konać w publicznym Ośrodku Zdrowia. Ponadto od r. realizację, jednakże ze względu na przedłużające się 2015, w ramach zadań podstawowej opieki zdrowot- procedury przetargowe miasteczko komunikacyjne nej, prowadzone są różnorodne badania wspomaga- wybudowane zostanie w przyszłym roku. jące wczesne rozpoznanie chorób prostaty, tarczycy Red.: - Co z bezpieczeństwem zdrowotnym i innych. Jako jedyna gmina w Małopolsce urucho- mieszkańców? miliśmy nowocześnie wyposażony publiczny ośrodek Wójt: - Mamy jako jedyna z gmin wiejskich w po- rehabilitacji, uzyskując kontrakt z NFZ. Gabinety re- wiecie karetkę Stacji Ratownictwa Medycznego. Gdy- habilitacji są sukcesywnie doposażone w nowy sprzęt. byśmy kilka lat wcześniej nie zlikwidowali kotłowni Red.: - A w szkołach ? węglowej z demonta- Wójt: - W r. 2017 żem dużego wewnętrz- ze środków budżetu nego komina, nie wy- gminy przygotowane korytowali wjazdu i nie zostały pomieszczenia, wykonali nowej, więk- a z udzielonej na wnio- szej bramy wjazdowej, sek wójta dotacji od wo- to po uzgodnieniach jewody małopolskiego, z wojewodą nie zdążyli- który przekazał gminie byśmy w wyznaczonym dotację w kwocie 33 tys. nam bardzo krótkim, 500 zł, zakupiono pełne bo półtoramiesięcznym wyposażenie gabinetów terminie przygotować pielęgniarki szkolnej pomieszczenia gara- w pięciu szkołach, ce- żowego z instalacjami lem wykonywania pro- i ogrzewaniem, łącznie filaktyki zdrowotnej z zapleczem socjalnym z zakresu świadczeń dla ratowników me- Spotkanie członkiń Koła Gospodyń Wiejskich w Szczurowej gwarantowanych przez dycznych, a to znaczy- pielęgniarki szkolne. łoby, że wojewoda nie przydzieliłby karetki dla naszej Red.: - Czy w gminie myśli się o seniorach? gminy. Jesteśmy jedną z kilku gmin w Polsce, która Czy planowane są jakieś działania umożliwiają- w trosce o poprawę obsługi pacjentów, korzystających ce uruchomienie domu dziennej opieki, bo jak z podstawowej opieki zdrowotnej, uruchomiła pu- na razie żadna z gmin naszego powiatu, nawet bliczny ośrodek zdrowia początkowo bez pacjentów, najbogatsza, nie podjęła takiego zadania? bo brzeski szpital pacjentów z naszej gminy przeka- Wójt: - W naszej gminie udało się zabezpieczyć zał ośrodkom niepublicznym. Było to możliwe dzię- teren o powierzchni około dwóch hektarów obok ki wyremontowaniu, a następnie zmodernizowaniu wyremontowanego budynku nieczynnej już szkoły i rozbudowie budynku ośrodka, bo tylko w taki sposób w Dołędze, z przeznaczeniem na tego typu placówkę mogliśmy wpłynąć na poprawę obsługi mieszkańców lub dom pomocy społecznej i, o ile się dobrze orien- oraz zwiększenie liczby lekarzy oraz personelu służ- tuję, już dwóch inwestorów zainteresowało się tą by zdrowia w naszej gminie. Również w Uściu Sol- ofertą. Jest również budynek w Strzelcach Małych, nym pomimo przekazania pacjentów przez bocheński jednak ze względu na zbyt małą działkę i bardzo szpital bez jakichkolwiek konsultacji niepublicznemu duże koszty jego remontu na razie nie wzbudził za- podmiotowi, udało się z pomocą wojewody Stanisła- interesowania. wa Kracika odzyskać budynek od bocheńskiego sta- Red.: - Czy gmina wspiera Koła Gospodyń rostwa, a następnie, wspierając wyjątkową aktyw- Wiejskich, Kluby Seniora, działalność społecz- ność mieszkańców, po znalezieniu i wskazaniu leka- ną OSP, Rad Rodziców itp. i czy prawdą jest, że rza POZ przez pana Stanisława Płachnę, uruchomić nie udostępnia się im na spotkania i imprezy z jego i mieszkańców pomocą drugi w naszej gminie pomieszczeń w obiektach komunalnych, a GCK publiczny Ośrodek Zdrowia. W remont tego ośrodka, narzuca bez konsultacji konieczność organizo- poza dużym wkładem finansowym Wspólnoty Grunto- wania imprez?

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 29 Wójt: - Dzięki coraz bardziej aktywnej działalno- wodem są nominacje w małopolskim plebiscycie Poza ści organizacji społecznych, w tym szczególnie KGW Stereotypem do tytułu seniora r. 2016 i 2017. i Klubów Seniora, rozwija się praktyka organizowania Red.: - Czy rodziny wielodzietne z naszej gmi- wyjazdów do teatrów, muzeów, kin, na wystawy, kon- ny korzystają z tzw. karty dużej rodziny? certy, prelekcje itp., wyjazdów zdrowotnych dla senio- Wójt: - Na terenie gminy mamy sto osiemdziesiąt rów na zajęcia aqua aerobiku. Organizuje się również pięć rodzin z trójką i więcej dzieci. Sto pięćdziesiąt jeden różnego rodzaju kursy, warsztaty, spotkania z cieka- rodzin odebrało już w Gminnym Ośrodku Pomocy Spo- wymi ludźmi, np. Ewą Wachowicz, siostrą Anastazją, łecznej osiemset trzynaście ogólnopolskich kart dużej ro- czy zajęcia komputerowe w ramach programu Polska dziny, które funkcjonują również od ubiegłego roku jako Cyfrowa. Na ten cel zdobywamy środki współpracując gminna karta dużej rodziny przy zakupach w szczurow- z innymi samorządami, w ramach różnych programów skiej aptece. Dzięki prowadzonym rozmowom i przychyl- i projektów, np. z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich ności przedsiębiorców, zgodnie z warunkami zawartymi Małopolska Lokalnie, z Fundacji Instytutu Myśli In- w umowach, posiadacze tych kart będą mogli korzystać nowacyjnej, z Małopolskiego Centrum Kultury Sokół ze zniżek m.in. w komunikacji publicznej, czyli busach w Nowym Sączu. Jest to dobra i sprawdzona prak- miejscowej firmy oraz podczas zakupów w kilku skle- tyka, ponieważ nawet bogatych mniejszych miast nie pach, o czym, w miarę podpisywania umów będzie infor- stać dziś na tego typu ofertę jak u nas, nie mówiąc mował GOPS na stronie internetowej. już o gminach wiejskich. Również dzięki dobrej współ- Red.: - A co ze sportem i rekreacją? pracy z sołtysami i Radami Sołeckimi coraz więcej Wójt: - W zasadzie w prawie każdej większej miej- środków z Funduszu Sołeckiego przeznaczana jest na scowości są już boiska sportowe o nawierzchni trawia- inicjowane i organizowane społecznie imprezy i wyda- stej, a w niektórych miejscowościach, np. Strzelcach rzenia. Nie wiem natomiast, skąd wypłynęła informa- Wielkich, Rudy-Rysiu i Szczurowej o nawierzchni cja o odmowie korzystania przez organizacje społeczne poliuretanowej. Ponadto w trakcie rozpatrywania z obiektów gminnych, dziwi mnie to tym bardziej, że w Ministerstwie Sportu jest wniosek o dofinansowa- w większości ich administratorami są sołtysi, a nawet nie budowy nowoczesnego boiska wielofunkcyjnego członkowie tych organizacji. Dzięki temu, że czują się w Górce, z powierzchnią poliuretanową i oświetle- gospodarzami, obiekty są wzorowo utrzymane. Jeże- niem. Istniejące boiska są corocznie modernizowane li ktoś nie wierzy, proszę zapoznać się z wnioskami poprzez dobudowę oświetlenia, wymianę wiat sta- KGW, OSP i stowarzyszeń, choćby w sprawie zakupu dionowych, bramek itp. Sukcesywnie montowane dodatkowego wyposażenia domów ludowych, świetlic, są elementy siłowni zewnętrznych i również w tym remiz strażackich czy bibliotek. A poza tym nie znam przypadku zdobyliśmy środki finansowe w 2018 r. gminy, w której tak jak u nas, jest pracownik Urzę- w ramach programu Otwartych Stref Aktywności du Gminy, kier. Elżbieta Gądek, która z tak wielkim na montaż zielonych siłowni w Uściu Solnym, Górce, zaangażowaniem udziela organizacjom społecznym Szczurowej i Rudy-Rysiu, gdzie wybudowany zostanie doradztwa prawnego, finansowego i organizacyjnego. również plac zabaw. Na uwagę zasługuje rozszerza- W przypadku wątpliwości proponuję zapytać o to cho- jąca się działalność szkółki sportowej w Rylowej oraz ciażby panie z KGW czy sportowców. Przykładem bar- inicjatywa powołania kolejnej szkółki w Rudy-Rysiu, dzo dobrej współpracy jest np. wykonanie przez jedną jak też zgłoszenia do rozgrywek piłki nożnej drużyny z nielicznych już w kraju pracowni, na zlecenie nasze- LZS Wola Przemykowska, ponadto czynione są sta- go samorządu, dziewięćdziesięciu dwóch kompletów rania o założenie kolejnej szkółki sportowej dla naj- strojów regionalnych dla pań ze Szczurowej, Wrzępi, młodszych w Zaborowie lub Woli Przemykowskiej. Strzelec Wielkich, Kwikowa, Pojawia, Zaborowa, Do- W podejmowaniu tych zadań gmina zgodnie z ustawą łęgi oraz Niedzielisk, a ostatnio zamówionych dla pań o wolontariacie będzie wspierać finansowo taką dzia- z Woli Przemykowskiej i kosynierów ze Strzelec Wiel- łalność. Jesteśmy jedyną wiejska gminą w powiecie, kich, których wygląd i krój oparty został o dawne wzo- która oprócz dotowania organizacji sportowych pro- ry z Muzeum Etnograficznego w Krakowie i uzgodnie- wadzi działalność sportową za pośrednictwem Gmin- nia z paniami z poszczególnych miejscowości. Takie nego Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu, który zakupy przyczyniają się do dużej promocji naszej gmi- organizuje również imprezy sportowe o charakterze ny i kultywowania naszych pięknych tradycji ludo- wojewódzkim. Należy także wspomnieć o inwesty- wych. KGW włączają się do organizacji imprez kultu- cjach niekoniecznie związanych ze sportem, ale umoż- ralnych przygotowując m.in. smaczne potrawy regio- liwiających spędzenie czasu na świeżym powietrzu, tj. nalne, choćby na „Krakowski Wianek”. Na te imprezę szałasie myśliwskim w Strzelcach Wielkich, miejscach ściąga corocznie do Szczurowej blisko dziewięciuset do grillowania z dużymi altanami w Rylowej, Szczu- uczestników oraz dużo widzów i turystów z różnych rowej oraz Strzelcach Małych. Niebawem rozpocznie stron Małopolski oraz województwa świętokrzyskiego. się rewitalizacja parku w Strzelcach Wielkich i rynku Dobrze rozwija się współpraca KGW w naszej gminie w Uściu Solnym. Udało nam się już na to pozyskać z lokalnymi organizacjami, seniorami, placówkami środki z Unii Europejskiej. W związku z powyższym edukacyjnymi, ale i paniami z wielu wsi gmin sąsied- sądzę, iż mam podstawy, aby stwierdzić, że jesteśmy nich, choćby w ramach realizacji projektów stowarzy- gminą nowoczesną i dynamiczną. szenia E.O. Cenoma. Wspieramy również rozszerzają- Red.: - Dziękuję za rozmowę. cą się działalność seniorów z naszej gminy, czego do- (gr)

30 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Kultura

Gminne Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu, czyli instytucja stale proponująca i tworząca Szeroki wachlarz działalności Do podstawowych zadań Gminnego Centrum Extra 300 SC – Łukasz Świderski, Extra 300 S.C. – Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Szczurowej nale- Sebastian Nowicki oraz dwumiejscowego Extra 330 ży rozpoznawanie i rozbudzanie zainteresowań oraz LC – Adam Labus. potrzeb kulturalnych, tworzenie wartości kultural- Tegoroczny Piknik miał dla mieszkańców gminy nych, kształtowanie wzorów aktywnego uczestnictwa szczególne znaczenie. W ramach obchodów uczczenia w kulturze, organizowanie przedsięwzięć propagują- jubileuszu 100-lecia odzyskania przez Polskę Niepod- cych i prezentujących dorobek kulturalny w gminie ległości oraz 100-lecia lotnictwa polskiego, jednym i kraju, organizowanie różnorodnych form eduka- z celów organizowanego Pikniku było kształtowanie cji artystycznej, kulturalnej i społecznej kierowanej postaw obywatelskich oraz pogłębianie wiedzy histo- do odbiorców wszystkich grup wiekowych, populary- rycznej. Z tej okazji na płycie lądowiska znalazł się zacja i promocja twórczości artystycznej ze wszyst- m. in. szpital polowy wraz z personelem oraz repli- kich dziedzin sztuki, podejmowanie działań integra- ki samolotów z I wojny światowej, a na podniebnym cyjnych w sferze kultury, a także upowszechnianie nieboskłonie zaprezentował się zespół akrobacyjny czytelnictwa, sportu i rekreacji. „Orlik” Sił Powietrznych RP. Już od trzydzieści sześć lat w Gminie Szczurowa Zgodnie z zapisami o działalności statutowej odbywa się Wojewódzki Przegląd Zespołów Regional- Gminnego Centrum Kultury, Czytelnictwa i Spor- nych, Kapel, Instrumentalistów, Grup Śpiewaczych tu w Szczurowej prowadzone są zajęcia przeznaczo- i Śpiewaków Ludowych im. J. Cierniaka znany tak- ne dla dzieci, młodzieży i dorosłych, zamieszkałych że powszechnie jako Festiwal „Krakowski Wianek”. na terenie gminy Szczurowa. Zajęcia odbywają się Przegląd, na przełomie lat przekształcił się w naj- w budynku GCKCziS bądź poszczególnych świetli- ważniejsze wydarzenie w kalendarzu imprez kul- cach całorocznych w miejscowościach: Dołęga, Wola turalnych gminy, stał się jej wizytówką i znakiem Przemykowska, Zaborów, Pojawie oraz Uście Solne. rozpoznawczym. Podstawowym celem Festiwalu jest W ofercie możemy znaleźć kółka plastyczne, tanecz- przegląd, ocena, dokumentacja i ochrona autentycz- ne, a także spotkania promujące czytelnictwo. nego repertuaru, stylu muzykowania i śpiewu ludo- W latach 2014/2015 działał Klub Malucha, pod- wego zachowującego gwarę regionów etnicznych, grę czas którego dzieci uczestniczyły w zajęciach ma- na unikalnych instrumentach oraz popularyzację nualnych oraz ruchowych. Cotygodniowe spotkania i ożywianie tych tradycji w społeczeństwie. Festiwal liczyły trzydziestu pięciu członków. W ciągu półto- ma formę konkursu podczas, którego wyłaniani są rarocznej działalności Klubu Malucha pozyskaliśmy najlepsi artyści w kat. zespół w formie autentycz- fundusze od sponsorów, dzięki którym wyposażono nej, zespół w formie artystycznie opracowanej, grupa zaplecze animacyjne w akcesoria plastyczne, spor- regionalna (nie będąca systematycznie działającym towe oraz ruchowo-korekcyjne. Obecnie zajęcia od- zespołem folklorystycznym), kapela ludowa, instru- bywają się w okresie ferii zimowych z podziałem na mentalista ludowy, grupa śpiewacza, śpiewak lu- grupy wiekowe. dowy, mistrz i uczeń. Festiwal ze względu na swoją W r. 2016 Dom Kultury pozyskał fundusze od Pol- długoletnią tradycję przyciąga uczestników z całego skiej Fundacji Dzieci i Młodzieży programu „Równać województwa małopolskiego. Jest on największym Szanse”. Efektem półrocznej pracy, z grupą młodzie- tego typu wydarzeniem o zasięgu wojewódzkim. ży składającą się z 21 osób, było utworzenie kabare- W konkursie bierze udział ok. 900 reprezentantów tu „Satyrycznie, ale z morałem”, który wystąpił nie z terenu Małopolski. tylko na deskach sceny GCKCziS, ale również pod- Drugim, równie ważnym wydarzeniem w kalen- czas imprez plenerowych organizowanych w gminie darzu imprez jest Piknik Lotniczy organizowany na Szczurowa. lądowisku gminnym. Na strzeleckim niebie goszczą GCKCziS od lat, stara się promować artystów lo- wówczas światowej sławy piloci, prezentując niezwy- kalnych organizując m.in. wystawy (np. twórczość kłe umiejętności. W ciągu ostatnich kilku lat mie- Pani Krystyny Lis oraz Pani Zofii Więcek, a także liśmy możliwość zobaczenia akrobacji w wykonaniu Pani Anny Liberskiej), konkursy (np. recytatorski Artura Kielaka (kapitan Boeingów 737-800 w linia promujący twórczość Marii Tarlagii), koncerty (np. lotniczych Ryanair, pilot wyczynowych samolotów zespołu Red Spade – gitara/wokal Mateusz Zydroń akrobacyjnych takich jak: Sbach 300, Extra 300, oraz -mieszkańca Górki), a ostatnio pokaz filmu w reż. Zlín Z-50) Uwe Zimmermanna (pilot akrobacyjny, la- Michała Tylki ze Szczurowej. tający na takich samolotach jak Extra 300 S, Zlin, Obok twórców lokalnych, scena szczurowskiego Wassmer, Piper, Cessna, GIL, Lancair, Seneca) oraz Domu Kultury gościła takich artystów jak: Tomasz Formacji Fire Birds, którą tworzą piloci samolotów: Schimcheiner (aktor filmowy i teatralny), Adam

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 31 Grzanka (kabareciarz, dziennikarz, autor programu twami, Kołami Gospodyń Wiejskich, Stowarzysze- 1200 muzeów), Marian Dziędziel (aktor filmowy, te- niami oraz Klubami Sportowymi są organizowane lewizyjny i teatralny), Ewa Wachowicz (kucharka, Dni Seniora, Pikniki Rodzinne (np. Strzelce Wielkie, producentka i dziennikarka telewizyjna, Miss Polo- Pojawie), festyny piłkarskie (Niedzieliska, ), nia 1992, w latach 1993–1995 rzecznik prasowy rzą- Dni Dziecka, ąwięta OSP oraz jubileusze parafii (np. du Waldemara Pawlaka). Strzelce Wielkie). Dodatkowo na przełomie kilku lat GCKCziS było Przy Gminnym Centrum Kultury, Czytelnictwa inicjatorem zajęć i Sportu w Szczu- edukacyjnych dla rowej działają dwie dzieci, teatrzy- Orkiestry Dęte. ków profilaktycz- Orkiestra Dęta ze nych dla malu- Szczurowej prowa- chów oraz uczniów dzona przez Pana Szkoły Podstawo- Marka Sternow- wej i Gimnazjum, skiego oraz z Uścia a także imprez dla Solnego prowadzo- dzieci (bale prze- na przez Pana Kazi- bierańców „Wesoła mierza Różyckiego. Wiosna”, „Barwna Przy szczurowskim Jesień”, Światowy Domu Kultury dzia- Dzień Pluszowego łają również zespoły Misia) oraz akcji promujące folklor „Szczurowa Czyta regionu: Szkółka Dzieciom” czy co- Muzykowania Lu- rocznych spotkań dowego „Pastusz- z pisarzami i po- kowe Granie”, Ka- etami w ramach pela Ludowa „Pa- Międzynarodowej stuszkowe Granie”, Galicyjskiej Jesieni Zespoły Folklory- Literackiej. W roku styczne „Scurosko 2015 r. z myślą Magierecka” i „Po- o zapobieganiu jawianie”. niebezpieczeń - W latach stwom interneto- 2014/2018 Gmin- wym przygotowano ne Centrum Kul- debatę społeczną tury, Czytelnictwa z udziałem eksper- i Sportu w Szczuro- tów pn. „Dziecko wej otrzymało dofi- w sieci – korzyści nansowanie z Mi- i zagrożenia wyni- nisterstwa Kultury kające z korzysta- i Dziedzictwa Naro- nia z Internetu”. dowego, Narodowe- W r. 2014 podczas go Centrum Kultu- wyścigu Tour De 28 września br. Spotkanie z twórcami filmu „Fanatyk” ry, Polskiej Funda- Pologne Dom Kul- w reżyserii Michała Tylki. cji Dzieci i Młodzie- tury zorganizował ży, Fundacji Wspo- Rodzinny Piknik Sportowy z udziałem gwiazd. Dzię- magania Wsi, Fundacji Banku Zachodniego WBK ki współpracy jaką wówczas nawiązaliśmy z Klu- ,Fundacji PZU, Urzędu Marszałkowskiego, Staro- bem Sportowym Wisła Kraków SA mogliśmy gościć stwa Powiatowego. Warto też nadmienić że Centrum zawodników pierwszego składu oraz biuro prasowe Kultury realizowało kilka projektów dotyczących bu- Klubu. Współpraca zaowocowała organizacją Eskorty dowy i remontów obiektów na terenie gminy takich, Wiślackiej w grudniu 2014 r., podczas której dwa- jak budowa pola namiotowego w Dołędze ze środków dzieścioro dwoje dzieci z terenu Gminy Szczurowa PROW pozyskanych z NGD „E.O. Cenoma”, remontu wyprowadzało na murawę boiska, piłkarzy „Białej dachu i klatki schodowej Domu Kultury współfinan- Gwiazdy” oraz Lecha Poznań. sowanego ze środków MKiDN, czy budowy lądowiska Gminne Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu w Strzelcach Małych. w Szczurowej może pochwalić się działalnością nie ELŻBIETA SOLAK tylko w Szczurowej oraz placówkach, ale na terenie główna specjalistka d.s. projektów, całej gminy, współpracując z przedstawicielami każ- promocji i organizacji imprez dej miejscowości. Co roku, w każdej wiosce odbywają Gminnego Centrum Kultury, się imprezy plenerowe. Efektem współpracy z sołec- Czytelnictwa i Sportu

32 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Edukacja

Projekt nr RPMP.10.01.03-12-0278/16 pt. „Kompetencje przyszłości-rozwój i doposażenie szkół Gminy Szczurowa”

Okres realizacji: 01.06.2017- 31.12.2018 r. Całkowita wartość projektu: 1 898 489,27 zł

Dofinansowanie projektu z UE: 1 801 279,97 zł Wkład własny: 97 209,30 zł Projekt przewiduje dwa kierunki wsparcia:  Rozwijanie u dzieci i młodzieży kompetencji kluczowych niezbędnych na rynku pracy w zakresie przed- miotów przyrodniczych i matematyki oraz kompetencji informatycznych.  Rozwój kompetencji i umiejętności zawodowych nauczycieli w zakresie wykorzystania nowoczesnych narzędzi oraz technologii informacyjnych i komunikacyjnych, nauczania w obszarze przedmiotów przyrodni- czych i matematyki oraz pracy metodą eksperymentu. Celem projektu jest rozwój kompetencji kluczowych u 650 uczniów ze szkół Gminy Szczurowa, tj.: 1. Szkoła Podstawowa Szczurowa – 220 uczniów (17 grup zajęć pozalekcyjnych), 2. Szkoła Podstawowa Strzelce Wielkie – 98 uczniów (15 grup zajęć pozalekcyjnych), 3. Szkoła Podstawowa Wola Przemykowska – 38 uczniów/9 grup zajęć pozalekcyjnych/, 4. Szkoła Podstawowa Zaborów – 78 uczniów (11 grup zajęć pozalekcyjnych), 5. Zespół Szkolno-Przedszkolny Uście Solne – 62 uczniów (10 grup zajęć pozalekcyjnych), 6. Szkoła Podstawowa Szczurowa (klasy gimnazjalne) – 96 uczniów (11 grup zajęć pozalekcyjnych), 7. Szkoła Podstawowa Zaborów (klasy gimnazjalne) – 58 uczniów (6 grup zajęć pozalekcyjnych). W ramach projektu do 22 czerwca 2018 r. zostało zrealizowanych 2 537 godzin zajęć pozalekcyjnych, w tym:  Szkoła Podstawowa Szczurowa – 450,  Szkoła Podstawowa Strzelce Wielkie – 510,  Szkoła Podstawowa Wola Przemykowska – 306,  Szkoła Podstawowa Zaborów – 330,  Zespół Szkolno-Przedszkolny Uście Solne – 300,  Szkoła Podstawowa Szczurowa (klasy gimnazjalne) – 341,  Szkoła Podstawowa Zaborów (klasy gimnazjalne) – 300. W ramach projektu zostały doposażone pracownie przedmiotowe szkół na ogólną kwotę 284 711 zł, w tym:  Szkoła Podstawowa Szczurowa – kwota zakupu 65 533 zł  Szkoła Podstawowa Strzelce Wielkie – 45 418 zł  Szkoła Podstawowa Wola Przemykowska – 20 526 zł  Szkoła Podstawowa Zaborów – 38 736 zł  Zespół Szkolno- Przedszkolny Uście Solne – 33 763 zł  Szkoła Podstawowa Szczurowa (klasy gimnazjalne) – 43 580 zł  Szkoła Podstawowa Zaborów (klasy gimnazjalne) – 37 155 zł. W ramach projektu w 2017 r. zostało zorganizowanych pięć wyjazdów naukowo-badawczych: 1. do Centrum Nauki Kopernik w Warszawie (Szkoła Podstawowa Szczurowa oraz SP Strzelce Wielkie) 2. w Góry Świętokrzyskie (SP Szczurowa) 3. do Centrum Nauki Lenarda Da Vinci w Chęcinach – klasy gimnazjalne z SP Szczurowa i SP Zaborów. W ramach projektu został zakupiony sprzęt TIK za kwotę 685 000 zł. W ramach w/w zakupu zostanie m.in. utworzonych 128 stanowisk komputerowych dla uczniów oraz 24 stanowiska dla nauczycieli. Ilość komputerów Ilość komputerów Lp. Nazwa szkoły Ogółem dla uczniów dla nauczycieli 1. Szkoła Podstawowa Szczurowa 24 4 28 2. Szkoła Podstawowa Strzelce Wielkie 14 4 18 3. Szkoła Podstawowa Wola Przemykowska 12 3 15 4. Szkoła Podstawowa Zaborów 18 3 21 5. Zespół Szkolno- Przedszkolny Uście Solne 18 4 22 6. Szkoła Podstawowa Szczurowa - klasy gimnazjalne 22 3 25 7. Szkoła Podstawowa Zaborów - klasy gimnazjalne 20 3 23 Razem 128 24 152

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 33 Reklama

34 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Początek drogi do osiągnięcia pełnej gotowości bojowej Pierwsi terytorialsi powołani Ponad trzydziestu żołnierzy rezerwy wstąpiło w sobo- nymi. Nacisk położono na wyuczenie praktycznych tę (25 sierpnia) w szeregi 11 Małopolskiej Brygady Obro- umiejętności oraz wiedzy z zakresu szkolenia bojo- ny Terytorialnej. Przeszli oni intensywne ośmiodniowe wego, co wydaje się szczególnie ważne w przypadku szkolenie wyrównawcze na terenie Ośrodka Szkolenia komponentu terytorialnego sił zbrojnych. Terytorialsi Poligonowego Wojsk Lądowych w Nowej Dębie. mają przede wszystkim stanowić wsparcie dla spo- W pierwszym dniu otrzymali pełen ekwipunek: łeczności lokalnych w czasie pokoju, jak i na wypadek mundury, buty, plecaki oraz pozostałe elementy wy- wojny. Nawet dla rezerwistów z pokaźnym bagażem posażenia indywidualnego. Dodatkowo poddani zo- doświadczenia nowością było strzelanie z najnowocze- stali analizie składu ciała oraz testowi sprawności śniejszego karabinka polskiej produkcji MSBS-5,56 fizycznej. Wyniki badań i testu zostały wykorzystane Grot. W czasie szkolenia ogniowego wszyscy nabyli do określenia potencjału fizycznego żołnierzy, opraco- umiejętności bezpiecznego i efektywnego posługiwa- wania indywidualnego planu treningowego oraz wła- nia się tą bronią. ściwego przygotowania ich do kolejnych szkoleń. Oficer prasowy Wszystkie dni kursu były wypełnione od pobud- 11 Małopolskiej Brygady Obrony Terytorialnej ki do capstrzyku szkoleniami strzeleckimi i taktycz- p. o. mjr BARTOSZ KUBAL

Uczestnicy Wielkiej Wojny

Wykaz poszkodowanych mieszkańców Dąbrówki Morskiej według list strat cesarsko-królewskiej Armii w latach 1914 - 1918 Stopień wojsk., Miejsce Nazwisko Imię nr jednostki/kompanii Rok ur. Miejsce ur. poboru R (ranny) Data śmierci W niewoli Kapusta Joachim Inft.IR.Nr.57.2 komp. 1891 Dąbrówka Morska Brzesko R Kazanecki Franz Gefr.Tit.Korp.Nr.57.13 komp. 1890 Dąbrówka Morska Brzesko R Korecki Franz Inft.IR.Nr.57.4 komp. 1891 Dąbrówka Morska Brzesko R Korecki Franz Inft.IR.NR.57.4 komp. 1889 Dąbrówka Morska Brzesko 20.V.1915 Korn Franz Rest.Inft.IR.Nr.57.9 komp. - Dąbrówka Morska Brzesko R Kozak Stanislaus Res.Inft.IR.Nr.57.2 1889 Dąbrówka Morska Brzesko R Kozak Adalbert Ers.Res. k.k. LIR Nr.32.1 komp. 1885 Dąbrówka Morska Brzesko Kainsk, gubernia Tomsk Kozanecki Franz Gefr.TiT.Korp. IR. Nr 57.13 komp. 1890 Dąbrówka Morska Brzesko R Kozanecki Franz Inft.IR.NR.57.13 komp. 1889 Dąbrówka Morska Brzesko 19-20.V.1915 Kwaśniewski Josef Res.Inft.IR.NR.57.15 komp. 1881 Dąbrówka Morska Brzesko Woronż, Rosja Skrzypek Josef Infst.IR.Nr.57.10 komp. 1890 Dąbrówka Morska Brzesko R Nabiał Peter Res.Inft.IR.Nr.98.1 mars komp. 1882 Dąbrówka morska Brzesko Urszma, gubernia Wiatka Nabiał Michael Inft.IR.Nr.58.15 komp. 1885 Dąbrówka Brzesko 30-31.VII.1915 Nabiał Johann Zugsf.k.k.Lst.IR.Nr.32.6 komp. 1878 Dąbrówka Brzesko Jegorjewsk, gubernia Riazań Rajski Johann Inft.IR.Nr.57.9 komp. - Dąbrówka Brzesko R Wykaz poszkodowanych mieszkańców Dąbrówka Morska na listach strat Legionów Miejsce Nazwisko Imię Rok ur. Stopień Nr pułku/kompanii Miejsce ur. poboru Rodzaj szkody Miejsce zesłania Burek Józef żoł. 57 pułk piechoty 2 komp. Dąbrówka Brzesko Zabity Góralczyk Piotr 1893 żoł. 56 pułk piechoty Dąbrówka Brzesko 9.03.1915 Zabity Gut Jan żoł. 57 pułk piechoty 3 komp. Dąbrówka Morska Brzesko W niewoli Irkuck, Rosja Jaworski Walenty 1882 żoł. 5 pułk ułanów 5 sekcja Dąbrówka Brzesko Umarł na suchoty w niewoli Kawula Marek żoł. 57 pułk piechoty 8 komp. Dąbrówka Brzesko Ranny Kielan Ignacy żoł. 54 pułk piechoty Dąbrówka Brzesko W niewoli Nolińsk, gubernia Wiatka Kocoł Alojzy żoł. 13 pułk piechoty Dąbrówka Brzesko W niewoli Koza Józef rez. 57 pułk piechoty 11 komp. Dąbrówka Brzesko R Kozak Wojciech rez. 32 pułk obr. kraju 1 komp. Dąbrówka Morska Brzesko W niewoli Kańsk, gubernia Tomska Magdziarz Józef żoł. 18 pułk obr.kraju Dąbrówka Brzesko R Pawłowski Andrzej 1891 żoł. 56 pułk piechoty 16 komp. Dąbrówka Brzesko 14.VI.1915 Zabity Pękala Karol 1892 żoł. 57 pułk piechoty 16 komp. Dąbrówka Brzesko R Rachwalik Jan żoł. 32 pułk obr.kraju 5komp. Dąbrówka Brzesko Zaginął Bez wieści Rajczyk Jan żoł. 57 pułk piechoty 9 komp. Dąbrówka Brzesko R Wójcik Paweł żoł. 16 pułk obr.kraju 8 komp. Dąbrówka Brzesko R Wójcik Henryk 1890 żoł. 16 pułk obr.kraju 7 komp. Dąbrówka Brzesko R Wróbel Ludwik 1895 żoł. 56 pułk piechoty 11 komp. Dąbrówka Brzesko 16.V.1915 Zabity Linca Jan 1890 żoł. 13 pułk piechoty Dąbrówka Brzesko Zabity Między 27.II - 10.III. 1916 Opracował: TADEUSZ DRABANT

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 35 Sport

Turniej w Rudy-Rysiu Zagrały drużyny podwórkowe Ostatniego dnia września na stadionie sportowym W kategorii do lat piętnastu rywalizacja zakończy- w Rudy-Rysiu odbył się Gminny Turniej Piłki Noż- ła się następującym zestawieniem: nej Młodzieżowych Drużyn Podwórkowych połączony 1. Orły Uście Solne (Damian Słowik, Kacper z piknikiem. Wzięło w nim udział jedenaście zespo- Czajka, Emil Maj, Hubert Mączka, Sebastian Mącz- łów. Mecze rozgrywano systemem „każdy z każdym”. ka, Damian Mądziel, Tomasz Gierczak, Paweł Bart- Zwycięzcą turnieju w kategorii do lat osiemnastu kowski, Robert Piekarz), została drużyna z Rudy-Rysia, która wystąpiła w skła- 2. FC SGR (Amgiad Zakareya, Maciej Chole- dzie: Stanisław Pamuła, Amgiad Zakareya, Łukasz wicki, Aleksander Górka, Filip Giemza, Filip Hanek, Dziedzic, Chawkat Zakareya, Michał Szczecina, Bartło- Jakub Cholewicki, Michał Moskal, Przemysław Bach, miej Cholewicki, Bogdan Gadowski. Drugą lokatę zajęli Hubert Pukal), zawodnicy występujący jako GOL Szczurowa (Bartło- 3. Niedzieliska (Bartosz Budyn, Krzysztof miej Oleksy, Maciej Pęcak, Maciej Kutek, Mikołaj Paw- Dzień, Konrad Szlachta, Radosław Kania, Sylwester lik, Karol Kucmierz, Marcel Wielgus, Sebastian Wojnic- Kania, Albert Kocot, Jakub Kapusta, Paweł Śliwiń- ki, Wiktor Tabor, Michał Wojnicki). Na trzecim uplaso- ski, Mateusz Śliwiński). wała się drużyna FC Uście Solne, czyli: Jakub Słowik, Najlepszym bramkarzem turnieju okazał się Hu- Patryk Maj, Mateusz Gadowski, Jan Niewolak, Adrian ber Mączka (Orły Uście Solne), a mistrzem strzelców Misiorowski, Bartłomiej Powroźnik, Kamil Pukal. Chawkat Zakareya z Rudy-Rysia, zdobywca ośmiu bramek. Tytuł najlepszej zawodniczki otrzymała Edy- ta Kopacz z Rudy-Rysia. - Turniej zorganizowany przez Urząd Gminy, Gminne Centrum Kultury, Czytelnictwa i Sportu oraz sołtysa wsi Rudy-Rysie Władysławę Wierdanek, odbył się w przyjaznej atmosferze z zachowaniem zasad fair play – powiedział Damian Pleszyński z Urzędu Gmi- ny. - Był okazją do miłego spędzenia czasu. Ponadto podczas pikniku swoje pojazdy i sprzęt zaprezentowa- li szczurowscy policjanci oraz strażacy z OSP w Górce. Dzięki temu młodzież miała okazję zapoznać się z wy- posażeniem tych służb i dowiedzieć się wielu ciekawo- stek związanych z ich pracą. (m)

Memoriał po raz siedemnasty Rozstrzygnęły rzuty karne Ludzka świadomość jest jak drzewo, które korze- i gospodarze, czyli LKS RYLOVIA. Rozegrane mecze nie niami bardzo głęboko sięga we wspomnienia. Gdyby wyłoniły zwycięzcy, ponieważ zakończyły się remisami. więc narysować mapę emocji, perspektyw i minio- LKS Rylovia - KS Okocimski 1:1 nych przeżyć, wyglądałaby właśnie jak rozłożysty dąb KS Okocimski - LKS Dunajec 1:1 zachowujący w przyrastających słojach pnia pamięć LKS Rylovia - LKS Dunajec 0:0 o minionych latach. Ta metafora nasunęła mi się, gdy O kolejności na podium zdecydowały więc rzuty przyszło mi pisać po raz kolejny notatkę o cyklicznym karne. W ich wyniku klasyfikacja końcowa przedsta- wydarzeniu sportowym w Rylowej. 29 lipca 2018 na wiała się następująco: tamtejszym stadionie odbył się XVII Memoriał Pamię- 1. KS Okocimski ci Krzysztofa Habury – zawodnika Klubu Sportowego 2. LKS Dunajec „Rylovia”, zmarłego tragicznie podczas meczu przed 3. LKS Rylovia. szesnastu laty. Tradycyjnie konfrontację drużyn roz- Puchar dla zwycięzców wręczyła Marta Habura. poczęto minutą ciszy. Organizatorzy zapewnili także atrakcje dla kibiców, W turnieju rywalizowały trzy zespoły: KS OKOCIM- a najmłodsi mogli korzystać m.in. ze zjeżdżalni. SKI z Brzeska, LKS DUNAJEC ze Zbylitowskiej Góry MAREK ANTOSZ

36 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Turniej piłki nożnej o Puchar Komendanta Powiatowego Policji w Brzesku Mundurowi na orliku 21 lipca, trzy dni przed Świętem Policji, na kom- puchar, na drugim miejscu uplasowali się policjanci pleksie sportowym w Szczurowej spotkały się piłkar- z KMP w Tarnowie. Miejsce na podium zdobyli także skie reprezentacje, wśród których przeważali struże funkcjonariusze KPP w Bochni. prawa. Turniej rozpoczął komendant powiatowy pod- (m) insp. Bogusław Chmielarz. Nie zabrakło też wójta Ma- riana Zalewskiego, dzięki któremu mogła się obyć im- preza sportowa, ponieważ udostępnił zaplecze sporto- we. Organizacją zajmowali dyr. GCK Grzegorz Zarych oraz dyr. SP w Szczurowej Alina Oleksy. Piłkarskie zmagania otrzymały finansowe wsparcie ze strony Sta- rostwa Powiatowego w Brzesku oraz przewodniczącego NSZZ Policjantów w Brzesku Marek Krawczyk. Do sportowej rywalizacji zgłosiło się siedem dru- żyn: KPP w Brzesku, KPP w Bochni, KPP w Gorlicach, KMP w Tarnowie, Zakład Karny w Nowym Wiśni- czu, PSP w Brzesku oraz Urząd Gminy w Szczurowej. W wyniku zaciętej rywalizacji finalistami zwycięzcami okazali się reprezentanci UG Szczurowa, którzy zdobyli

List do Redakcji

Genealog z kwikowskim rodowodem alogią, postanowiłam wykorzystać zdobytą wiedzę „Szczurowa, Rylowa, Niedzieliska, Rysie, spodo- i umiejętności, by pomóc innym w trudnych poszuki- bały mi się oczka u Marysi...” – tę piosenkę znam waniach przodków. Największą radość sprawia mi, od dziecka dzięki mojemu tacie Józefowi, urodzo- kiedy ktoś obcy, z odległego kraju, a nawet konty- nemu w 1942 r. w Kwikowie (gmina Szczurowa), nentu, dziękuje mi za odnalezienie informacji o za- synowi Józefa Latuszek i Józefy z domu Golonka. pomnianym krewnym z małej polskiej wsi. Tata wyjechał z domu rodzinnego w czasie studiów Obecnie działam na własny rachunek w ramach i ostatecznie osiadł w Krakowie, gdzie nadal wszy- niewielkiej firmy genealogicznej MCR Maria Latu- scy mieszkamy. szek (Migrant Center of the Research). Obszar moich O swoich przodkach nie wiedziałam wiele, choć poszukiwań to głównie rejony Małopolski, dawnego od dziecka cechowała mnie ciekawość świata i chęć województwa krakowskiego, ale także Podkarpacie zdobycia wiedzy. I tak zaczęłam szukać informacji i częściowo Podlasie. Mam dostęp do wielu materia- o własnych korzeniach. Dziadek od strony taty nie łów genealogicznych, głównie do ksiąg metrykalnych znał swojego ojca, gdyż ten trafił na front I wojny zgromadzonych w parafiach i lokalnych archiwach. światowej niedługo przed narodzinami najmłodszego Genealogia to mój konik i całkowicie się angażuję syna. Moim marzeniem było odkrycie czegoś o nim. w każde z poszukiwań. Uparcie szukam informacji W rodzinie zachowało się tylko jedno zdjęcie pra- i nie odpuszczam, póki jest nadzieja na przełomowe dziadka Jana Latuszek, żołnierza armii Austro-Wę- odkrycie. I takie podejście, jak do tej pory, zawsze gier, który zginął na froncie we Włoszech. Stoi na prowadziło do sukcesów. nim dumnie w mundurze strzelców (Kaiserschützen) Wiem, że w Chicago i okolicach żyje dziś wielu obok swego kolegi Jana Zycha z Porąbki Uszewskiej. polskich emigrantów i do nich kieruję zaproszenie Zainteresowała mnie jego nieznana historia i roz- do współpracy. Służę pomocą i chętnie odszukam poczęłam poszukiwania od znalezienia tzw. „Listy dla Państwa nieznanych przodków albo żyjących strat” (niem. „Verlustlisten”). Po kontakcie z Archi- krewnych – co kto potrzebuje. Zainteresowanych pro- wum Wojskowym w Wiedniu dowiedziałam się, że szę o kontakt drogą e-mailową – [email protected]. mój przodek zginął podczas walk pod koniec stycznia pl lub przez Facebooka – wystarczy tam wyszukać 1918 r. w pobliżu góry Monte Fontana Secca, poło- „MCR – Migrant Center of the Research”. Postaram żonej w masywie górskim Monte Grappa we włoskim się pomóc w każdej genealogicznej sprawie – od po- regionie Veneto. I tak niestrudzenie szukam miejsca szukiwań genealogicznych do pomocy z organizacją pochówku mego pradziadka, licząc na łut szczęścia pobytu w Polsce. i szukając kontaktu z kimś, kto ma wiedzę o wyda- Do usłyszenia, mam nadzieję! Pozdrowienia rzeniach w tamtym rejonie ze stycznia 1918 r. z Krakowa! Po kilku latach pracy jedynie nad własną gene- MARIA LATUSZEK

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 37 Literatura z Dołęgi

Przybłędy (4) Już dobrze się miało ku wódki. Muzykanci pili z obojętnością wielkich panów zachodowi, gdy na drodze do lub ludzi wracających z wesela. wioski ukazał się skrzypek, Przegrywka krakowiaka spowodowała formowanie za nim basista, dźwigając się par, a zmniejszenie opozycji pochwyconych do tań- basy na plecach, a za basistą ca Porawskich gospodyń. brakowało jeszcze klarneci- Jeden tylko Franek, ująwszy się pod boki, stał sty. Ale klarnecista, jak zwy- w środku, spoglądając znacząco na muzykantów, kle klarnecista, „upił się, legł z pewnością siebie – na Hankę. Dumę jego usprawie- i ostał, i tylko Bóg ma w swej dliwiamy tym, że był synem gospodarskim i w wojsku opiece klarynet”. Muzykanty frajtrem* przez całe dwa miesiące… Hanka również wracali z wesela – i widać to spoglądała na Franka jakoś dziwnie miękko, czule Ignacy Maciejowski, było po ich oczach zaspanych a gorąco. pseud. Sewer i niepokaźnych minach. Ale że I znowu skrzypek pociągnął kwintę*, basy mu od- (1835-1901) muzykanty to już taki dziwny powiedziały, grajkowie spojrzeli na siebie, gdy wtem naród, że ta mogą wciąż pić, oka nie zmrużyć i wciąż Hanka zaczęła – cienko, dlatego że służyła we dwo- grać, zagrali więc dochodząc do karczmy. rze, a wysoko, że była panną – śpiewać na skoczną - Muzyka tu! – zawołał przez otwarte okno Franek nutę polki, podcieniowana krakowiakiem. Muzykanci w wojskowej furażerce na głowie, w niebieskich pan- wnet się zmiarkowali, a pochwyciwszy w lot śpiewaną talonach z czerwonym, okrutnie szerokim lampasem, piosnkę, wygrywali ja tak, że aż serce skakało. w białej płótniance. Hanka była dumna ze swego głosu, a ludzie mówi- Na wezwanie muzykanci, z rezygnacją filozofów li, że śpiewa naucznie. i ich męstwem, skręcili do karczmy. W ogródeczku na dębie Przed karczmą w artystycznym nieładzie stało Siedziały se – samojawie – waksum cumber iksum parę wózków chłopskich z Pojawia. Przyprzężone do zawer – gołębie. nich koniki wybierały z kobiałek obrok, a w półkosz- Jakeś na nie wołała, kach usadowione kumoszki, jedząc chleb z serem, Jakeś im jeść – waksum cumber iksum zawer – rozmawiały głośno, gdy ich mężowie zabawiali się dawała, w karczmie. Zawołałam, duzieńku, - A to na skaranie boskie ta muzyka, moja kumo! Przyjedź, przyjedź – samojawie – waksum cumber – zawołała Szymonowa, zjadając prędko resztki sera. iksum zawer – Jasieńku.* - Patrzajcie, moiściewy – odparła Sobkowa. – Mój ...... to już taki na tę muzykę łakomy, że niech ino zagra, - Zbytki! Zbytki! – szeptały z początku prowadzone to go z karczmy nie wyścigasz. przez Szymona i Sobka pojawianki, lecz gdy przyszło do - Abo to mój lepszy? A jeszcze ta mają za pazuchą „waksum cumber iksum zawer”, zaczęły przytupywać parę papierków. nóżkami, a już przy „jakeś im jeść dawała” ujęły swych - A u mego pazucha nie próżna. tancerzy, rzucając się z namiętnością w wir tańca. Nie czekając dłużej, zlazły kumy z woza i jak się Zdaje się, że i Franek został pokonany „waksum patrzy na dwie gospodynie, uśmiechnione i szczęśli- cumber iksum zawer” przeciąganym przez gardzioł- we, weszły do przybytku, w którym panował Josek, ko Hanusi, bo poprawił se furażerkę na bakier, ku- a przewodził Franek. pił krótkiego za dwa centy, zapalił, zarzucił na lewą W karczmie nie było tłoku, ale też i pusto nie było. rękę płótniankę, dobył szóstkę, rzucił muzyce i stanął Gospodarze z biczami w rękach stali w środku, Fra- przed Hanką wyciągając prawą rękę. A wtedy Hanu- nek z miną tryumfatora obchodził izbę, darząc uśmie- sia… Cóż jej zostało niebodze, jak tylko wpaść w jego chem damy, a wyzywająco patrząc na kawalerów. objęcia? Wpadła. Ustał śpiew, muzyka już sama dalej Kumy weszły, podbiegły do swoich i ciągnąc ich za wygrywała z zacięciem „waksum cumber iksum zawer poły: – gołębie”. Franek, wyprostowany jak świeca, trzyma- - Jedźwa, jedźwa – wołały, ale jakoś nie bardzo na- jąc w ustach cygaro, tańczył drobniutko i raźno, a po- tarczywie. nieważ i Hanusia drobiła, tańczyli zatem w takt i było Na tak łagodne wezwanie Szymon pochwycił wpół im z tym ładnie. Sobkową, a Sobek Szymkową. Damy stawiły lekki Dwie niewiasty, Płachcina i jej siostra Kubowa, zwa- opór, jak przystoi dobrym gospodyniom, aby się stało na Sroką, siedziały przy piecu, zabawiając się rozmową. zadość skromności i opozycji dla opozycji. - Patrzcie ino, jak to ten Franek galanto drobi Muzykanci siedzieli na stole. Hanka, czarnooka, z Hanusią – mówiła Kubowa. smagława dziewczyna, z długimi, koloru hebanu war- - Ej, cóż ta z tego, kiej zmarnował dziewuchę i już koczami, nalewała im z kwaterki w małe kieliszki – zdecydowała Płachcina.

38 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 - O tak, tak – poświadczała siostra – zniszczył jej Sobek jednak okazał się nieczułym na wymowę Jo- cały dobytek i znowu poleci do drugiej. ska, a z nim pojawiaki, i chociaż mieli silny balast - A Hanka, co zarobi, to wszystko idzie na stroje. przy swych bokach, ścisnęli tak silnie Franka i Joska, - A bo to i dziewka latawiec! Patrzcie, co to ma że obaj się wydobyć nie mogli. Lecz Josek był dobrym na szyi korali, haftowany kołnierz u koszuli i gorset strategikiem: kierował zwycięskim pochodem poja- w kwiaty. wiaków tak, żeby Franek mógł się znaleźć jak najbli- - A co by nie – poświadczała siostra, zwana Sroką. żej drzwi komory. Szymonowi i Sobkowi, i ich gospodyniom widocz- - Ziandary – przybiegając z zewnątrz do okna nie uprzykrzyła się melodia z „waksum cumber iksum karczmy, krzyknęła Joskowa. – Ziandary, bójcie się zawer – gołębie”, bo stanęli przed muzyką, a Sobek Boga, skręcają do wsi! zagwizdał rzetelnego krakowiaka. Franek zaś uznał Wyraz „ziandary” jak iskra elektryczna przebiegl ten czyn za despekt dla siebie, a że nie dał nikomu po szeregach, przyśpieszając bicie serc i budząc pewne nastąpić se na honor i najlepiej było mu i Hanusi dro- niepokoje. Korzysta z tego Josek, chwyta Franka za bić przy „waksum cumber”, postanowił więc protego- bary i wypycha przez drzwi do komory, szepcąc mu: wać tę, a nie inną melodię i dlatego odgrodził sobą - Ty, Franek, nie bądź głupi, uni cię nie kocha- muzykantów od gospodarzy, trzymając wpół Hanusię. ją, ty to wiesz, uciekaj poza stodoły, jak się ściemni, - Moje pieniądze, Hancyna wódka. Grajcie tego sa- wrócisz. mego, jeżeli wam miłe wasze kości. I stało się, jak tego Josek-dyplomata chciał. Na to Sobek, odsuwając Franka, również groźnie Franek ustąpił z pola boju i znikł za stodołami. Za przemówił rzucając muzykantom dwie szóstki. nim również znikła Hanka. Skrzypce wróciły do mu- - Za tę głupią szóstkę macie dwie, a grajcie rzetel- zykantów, Sobek zaśpiewał rzetelnego krakowiaka, nego krakowiaka, bo my tam nie Cygany. pary się uformowały i taniec szedł raźnie i posuwisto, - Tak, tak, my ta nie Cygany – przyświadczały go- że aż miło było patrzeć. spodynie. Odchodziła i anyżówka, a choć pita maleńkimi kie- - A ja Cygan? – krzyknął oburzony Franek. liszkami, znikała migiem z półkwaterek. Gospodynie - Może ta i nie Cygan – łagodził naprężenie stosun- także piły, lecz dobry ton kazał im przy piciu zasłaniać ków Szymon. dłonią usta, upijać często, a po troszku i delikatnie - Goni światami i cygani na wszystkie strony go- spluwać. Robiły to z elegancją, a zarazem swobodą. rzej Cygana – odparł Sobek. Franek, będąc pewnym, że żandarmi rozgościli się W tym miejscu Franek uczuł nastąpienie na ho- w karczmie, poszedł ścieżkami ku błoniu. Hanusia, nor zbyt silne, aby nie miał się bronić. Odsunął Han- ciekawa, co się stało z ukochanym, pobiegła za nim, kę i w mgnieniu oka przyskoczył do Sobka, uniósł go lecz widząc, że idzie szparko i wywija rękoma, a za- w powietrzu i rzucił z taka gwałtownością, że Poraw- tem widocznie ma jakiś cel, zazdrosna, postanowiła ski gospodarz aż uderzył plecami o drzwi karczmy, go śledzić. Kryjąc się poza stodoły, szła w pewnym od- wysadził je i wpadł w gnojowisko, malując na szaro daleniu za nim… I widziała, jak Franek na zakręcie białą swą kapotę. przeszedł na szeroką drogę wsi, jak dotarł do błonia, Nastała cisza jak po wielkim wypadku, cisza ko- jak zaglądał do ostatniej chaty, jak patrzał na wszyst- rząca się przed siłą, i trwałaby długo, gdyby nie wy- kie strony i jak zobaczywszy matkę Jasia, na zago- buch płaczu Sobkowej. nach sadzącą groch, poszedł do niej. Płacz jej był hasłem do opozycji. W karczmie, Wszystko to Hanka widziała na własne oczy i cier- szczęściem, było kilku pojawiaków i ci w pokrzywdze- piała z bólu, gniewu i oburzenia. Zaciskała pięści, oczy niu Sobka uczuli również nastąpienie na honor, jej ciskały płomienie, a wargi drżały, szeptając jakieś - A bodajby z piekła nie wylazł, ty zbereźniku! – za- złowrogie zaklęcia. Chciała biec do nich, aby ulżyć wodziła Sobkowa podnosząc swego. swemu rozżalonemu sercu, lecz pomiarkowała i za- Zagrzany wymową Sobkowej Szymon posunął się wróciła na drogę, idąc prosto ku karczmie. naprzód z garstką swoich, lecz Szymonowa uchwyciła Płachcina i siostra jej Kubowa siedziały na tym sa- go wpół, zastępując mu drogę, a Hanka również użyła mym miejscu pod piecem. Hanka nawet nie weszła, tego samego fortelu względem Franka. Inne niewiasty lecz przez okno skinęła na powiernice, które też zaraz Porawskie pochwytały pojawiaków i stało się wielkie do niej wybiegły. zamieszanie, pełne lamentu, pisku, udanego płaczu, Ignacy Maciejowski (Sewer), Dzieła wybrane, któremu wtórowały silne, basowe tony mężczyzn, peł- tom II, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1955. ne gróźb i przekleństw. ______Muzykanci z obojętnością wielkich artystów, któ- *frajter (z niem.) – kapral rzy poza sztuką nie widzą nic, strolili instrumenta. *kwinta (z łac.) – najcieńsza struna w skrzypcach Wrócił Sobek, a Josek chwilę tę, jako dyplomata, *Piosenkę, której zwrotkę przytaczam, śpiewa lud w oko- uznał za stosowną do rozpoczęcia czynnej interwencji. licy między Bochnią, Rabą a Wisłą. Zdaje się, iż do utworze- Pochwycił skrzypce od muzykanta i oddał je Josko- nia jej przyczynili się Cyganie mieszkający we wsiach Bożę- wej, która z nimi zniknęła w komorze. Sam zaś wpadł cinie** i Szczurowej (przyp. autora) śmiało między dwa gotujące się do walki obozy. - No, no, gospodarze, na co takie głupstwa?... – **Pisownia nazwy tej wsi z użyciem „ż” była w XIX w. przemawiał. poprawna (przyp. M. Antosz)

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 39 Wspomnienia wojenne

Gdy nadjechał samochód z wywieszoną flagą czerwonego krzyża, artyleria przestała strzelać. Obsługa dział była chyba niemiecka, bo Włosi strzelają nawet do sanitarek.

Ja, żołnierz-tułacz (51) 22 września 1941 r. Z wieczora nasza artyleria tro- w drużynie. Rano artyleria nieprzyjaciela trochę po- chę postrzelała, a później do rana był spokój. Dzisiejszą strzelała, a o godz. 17.00 zaczęli kropić na drugą kom- noc mam wolną od patrolu, pełnię tylko służbę w dru- panię i częściowo na nasz pierwszy pluton. U nas nikt żynie. Zbliża się już pora deszczowa, więc i zaczyna nie został ranny. Dowódca kompanii powiedział mi, że być zimno. Musimy ubierać ciepłą bieliznę. Już szósty poszedł wniosek o Krzyż Walecznych dla mnie za pa- dzień jest spokojnie. Słyszy się tylko od czasu do czasu trol bojowy z 14 września, którego byłem dowódcą. pojedynczy wystrzał artyleryjski. Tylko samoloty prze- 26 września 1941 r. Dzisiejszej nocy nasz pluton latywały nad naszymi głowami w kierunku portu. wysyła patrol bojowy. Jego dowódcą jest ppor. Wolsza. 23 września 1941 r. W nocy miałem patrol z dwo- Z naszej drużyny idą tylko kapral Paluch i strzelec ma nowymi ludźmi z pierwszego batalionu. Całą noc Będkowski. Pozostali pełnią służbę w drużynie. Noc na naszym odcinku był spokój, tylko w rejonie Ma- spokojna, ale coraz zimniej. W dzień kilkuminutowe daueru odzywały się co pewien czas karabiny maszy- opady deszczu. Artyleria znowu zaczyna nas ostrzeli- nowe. Rano artyleria niemiecka ostrzeliwała wzgórze, wać. Ok. 9.00 sześciu ludzi z pierwszego batalionu je- na którym są Anglicy. W „Gazecie Polskiej”, którą chało samochodem do naszej kompanii. W odległości otrzymujemy czasem z Palestyny czytam, że życie 200 m od nas dostali się pod ogień, jeden pocisk spadł żołnierza w Tobruku jest niesłychanie ciężkie i mono- tuż obok samochodu. Zapalił się silnik, a rannych zo- tonne. Jedyną rozrywką od czasu do czasu jest kąpiel stało trzech żołnierzy. Gdy nadjechał samochód z wy- morska. (A przecież odkąd tu jesteśmy, żadnej kąpieli wieszoną flagą czerwonego krzyża, artyleria przestała nie mieliśmy.) Pożywienie stanowi mięso konserwowe strzelać. Obsługa dział była chyba niemiecka, bo Włosi i herbata, natomiast przy specjalnej okazji konserwo- strzelają nawet do sanitarek. Jeden z rannych żołnie- we owoce. Z tym wszystkim chłopcy są w znakomi- rzy zmarł kilka dni później. tej formie, opaleni na brązowo, chodzą prawie nago, Wczoraj kapelan naszego batalionu opowiedział w samych tylko szortach i kaskach. Żałosny plener nam o humorystycznym wypadku, który zdarzył się na przypomina krajobraz Salvadora Dali i nadawałby się odcinku Medauer. Otóż tam stanowiska australijskie znakomicie dla Hollywood jako film wojenny. Teren są oddalone od nieprzyjacielskich o niespełna 300 m. w barwach szaro-brunatnych, zawalony resztkami W połowie tej drogi jest ustęp, który kiedyś należał do rozbitych transporterów włoskich i zużytej amunicji Australijczyków. Obecnie nikt do niego nie chodzi, bo – w świetle księżycowym sprawia wrażenie składu tam stale trwa ostrzał. Tymczasem jeden z Australij- rupieci. Mimo zatopienia w porcie około czterdziestu czyków przypiął sobie do hełmu biały papier i ruszył statków włoskich i alianckich, dostawy przychodzą w kierunku ustępu. Nieprzyjaciel, widząc to, przerwał nieprzerwanie. Można powiedzieć, ze Tobruk nie jest ogień. Australijczyk, po załatwieniu potrzeby, wrócił miastem oblężonym, lecz miastem wolnym, niezależ- z powrotem do swojego schronu. Kilka minut później nym odcinkiem frontu, którego przeznaczeniem jest od strony nieprzyjaciela wyszedł także jeden żołnierz odegrać główną rolę w zadaniu ostatecznego oczysz- z białym papierem na hełmie i skierował się do tego sa- czenia Afryki od agresorów. Gazeta jednak nie podaje mego ustępu. Australijczycy przez cały czas przyglądali wszystkiego i ludzie dowiedzą się dużo więcej o twier- się, nie otwierając ognia. Po kilku minutach Niemiec dzy Tobruk dopiero po wojnie. Dzisiaj mija miesiąc od wrócił na swoje stanowisko. W taki to sposób Australij- naszego przybycia. Przed wieczorem nasza artyleria czycy i Niemcy sprawdzali, czy są gentelmanami. oddała salwę pocisków na wzgórze zajmowane przez Przez cały dzień zarówno nasza, jak i nieprzyjaciel- nieprzyjaciela. Salwa była silna, całe wzgórze stanęło ska artyleria prowadziła ostrzał. Pociski nieprzyjacie- w dymie i kurzu. la padają kilkaset metrów od nas. Mieliśmy tutaj być 24 września 1941 r. Nad ranem Niemcy zrobili od- czternaście dni, a jesteśmy już dwadzieścia trzy i nie wet za wczorajszy ogień artylerii. Od godz. 3.00 samo- zanosi się na zmianę. Nie jest tu bardzo źle, już się loty niemieckie i włoskie bombardowały port i stanowi- przyzwyczailiśmy. Pociski świszczą nad głową i w każ- ska naszej artylerii. Nie wiemy jeszcze, jakie są szko- dej chwili można dostać śmiertelny postrzał, nikt jed- dy. Potem był spokój. Dopiero przed wieczorem spadło nak o tym nie myśli, bo każdy z nas ma swoje przezna- kilka pocisków w rejonie pierwszego plutonu. Jeden czenie. Humor nas nie opuszcza. Co noc służba. Przy- pocisk wpadł do kuchni i ranił st. strzelca Leśniaka, pomina mi się służba w Polsce, w Korpusie Ochrony sapera przydzielonego do naszej kompanii. Został od- Pogranicza i patrolowanie granicy. wieziony do szpitala. TADEUSZ MAJ 25 września 1941 r. Tej nocy nasza drużyna ma pa- Na podstawie tekstu trol ochronny, a ja z kapralem Brożkiem pełnię służbę „Wspomnienia wojenne z lat 1939-1945”

40 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 Przeminęli

Zofia Cierniakówna (1927-2018) Była cennym źródłem wiedzy 4 września zmarła najmłodsza córka Jędrzeja Ciernia- Pogrzeb Zofii Cierniakówny odbył się 6 września na ka – Zofia Cierniakówna. Urodziła się 28 lutego 1927 r. Cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Oprócz rodziny, w Warszawie, z wykształcenia była historykiem sztuki. przyjaciół, koleżanek i kolegów wzięła w nim również W latach 1953 - 2000 pełniła funkcję starszego kusto- udział delegacja Szkoły Podstawowej w Zaborowie sza Muzeum Narodowego w Krakowie. Od 1968 r. była z wicedyrektorką Joanną Ozorką-Krawczyk, nauczy- opiekunem kolekcji mebli w Dziale Rzemiosła Arty- cielką Teodozją Turaczy oraz uczniami, wśród których stycznego i Kultury Materialnej, jak również współau- byli przedstawiciele ostatniej klasy gimnazjalnej nio- torką stałej Galerii Rzemiosła Artystycznego. sący sztandar Publicznego Gimnazjum im. Jędrzeja Z okazji jubileuszy wielokrotnie odwiedzała szkoły Cierniaka. w Zaborowie. Najpierw Szkołę Podstawową im. Włady- - Wraz ze śmiercią Zofii Cierniakówny zakończyła sława Jagiełły, a później gimnazjum, któremu nadano się dla naszej szkoły i naszej wsi pewna epoka – po- imię jej ojca. Ostatnie z nią spotkanie odbyło się w li- wiedział dyr. SP w Zaborowie Mieczysław Chabura. stopadzie 2016 r. i zostało zorganizowane w ramach - Pani Zofia była cennym źródłem wiedzy o swym ojcu, podsumowania międzyszkolnego projektu pt. „Dlaczego podczas spotkań zawsze ciepło go wspominała, opo- Jędrzej Cierniak uczy młode pokolenie patriotyzmu?”, wiadała o jego pasjach, umiłowaniu kultury ludowej, realizowanego w 130. rocznicę urodzin patrona wraz charyzmie nauczycielskiej i patriotyzmie. Będzie nam ze Szkołą Podstawową nr 114 im. Jędrzeja Cierniaka jej brakowało. w Warszawie. (mc)

Kronika żałobna

ODESZLI SPOŚRÓD NAS (1.06 - 30.09.2018)

Jan Cierniak ur. 1955 r. zam. Rajsko Józef Cierniak ur. 1954 r. zam. Wrzępia Fryderyk Franciszek Dobosz ur. 1958 r. zam. Wola Przemykowska Bronisław Wojciech Garus ur. 1942 r. zam. Popędzyna Stanisław Gwóźdź ur. 1968 r. zam. Wola Przemykowska Maria Kociołek ur. 1931 r. zam. Wrzępia Julia Krupa ur. 1925 r. zam. Dąbrówka Morska Marian Tadeusz Lechowicz ur. 1952 r. zam. Szczurowa Helena Maj ur. 1922 r. zam. Rylowa Tadeusz Jan Mika ur. 1928 r. zam. Zaborów Irena Morys ur. 1946 r. zam. Rudy-Rysie August Nawrot ur. 1924 r. zam. Strzelce Małe Kazimierz Nicpoń ur. 1961 r. zam. Górka Zofi a Albina Ostrowska ur. 1942 r. zam. Dąbrówka Morska Janina Maria Padło ur. 1936 r. zam. Wola Przemykowska Józef Prus ur. 1933 r. zam. Joanna Rogowska ur. 1921 r. zam. Barczków Michał Karol Różański ur. 1994 r. zam. Górka Karolina Stachowicz ur. 1926 r. zam. Wola Przemykowska Maria Turaczy ur. 1926 r. zam. Strzelce Małe Jan Ludwik Wilk ur. 1932 r. zam. Strzelce Wielkie Józef Wilk ur. 1936 r. zam. Uście Solne Władysław Józef Wiśniewski ur. 1960 r. zam. Wrzępia Helena Wojtaś ur. 1922 r. zam. Wola Przemykowska Adam Stanisław Zając ur. 1955 r. zam. Szczurowa Jan Stanisław Złocki ur. 1945 r. zam. Strzelce Wielkie Mieczysław Marian Zwolak ur. 1958 r. zam. Pojawie

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 41 Obraz przeszłości

Msza św. w centrum Szczurowej, przed budynkiem, w którym obecnie mieści się Urząd Gminy. Lata 30. XX w. Fot. z arch. UG.

Z policyjnego notatnika

11 lipca 2018 r. Wypadek w Rudy-Rysiu. Cię- drożnego rowu, powodując obrażenia ciała pasażerów. żarówka jadąca drogą wojewódzką uderzyła w słup 10 sierpnia. Mieszkaniec Wrzępi zgłosił, iż zo- energetyczny, w wyniku czego poszkodowana została stał oszukany podczas zakupów w Internecie. Nie- jedna osoba, którą zabrano do szpitala. znana osoba sprzedała mu smartfon na portalu 19 lipca. Wrzępia. Zatrzymano do kontroli kieru- OLX za 450 zł, ale zamówiony towar klientowi nie jącego motocyklem WSK. Wynik badania alkomatem został dostarczony. wykazał, iż był nietrzeźwy, a ponadto pojazd nie był 15 sierpnia. Włamanie do nowobudowanego domu dopuszczony do ruchu oraz nie posiadał aktualnego w Barczkowie. Sprawca, po uprzednim wyważeniu ubezpieczenia OC. zamka w drzwiach, wszedł do budynku i usiłował do- 27 lipca. Wypadek w centrum Szczurowej. Obok konać kradzieży różnych przedmiotów, ale prawdopo- Urzędzie Gminy doszło do zderzenia dwóch samocho- dobnie został spłoszony. dów osobowych i ciężarówki. Poszkodowana została 23 sierpnia. Niedzieliska. Policja zatrzymała kie- jedna osoba. rowcę samochodu marki Mercedes, który prowadził 28 lipca. Szczurowa. Nieznany sprawca kopiąc pojazd, będąc w stanie nietrzeźwym. zaparkowany samochód marki Peugeot, należący do 27 sierpnia. Włamanie do sklepu w Dołędze. mieszkańca powiatu dąbrowskiego, uszkodził nadwozie. Sprawcy przecięli metalowe zawiasy drzwi prowadzą- 1 sierpnia. W Strzelcach Wielkich nieznany cych na zaplecze i dostali się do jego wnętrza, następ- sprawca usiłował dokonać kradzieży z włamaniem do nie skradli wiele artykułów spożywczych oraz przemy- niezamieszkałego domu jednorodzinnego. Uszkodził słowych, w tym sporą ilość papierosów. drewniane okiennice i wybił szyby. 28 sierpnia. Kopacze Wielkie. Policjanci podczas 4 sierpnia. Wola Przemykowska. W centrum wsi kontroli stwierdzili, że mieszkaniec powiatu wieluń- doszło do kolizji renault i opla. skiego poruszał się po drodze publicznej samochodem 6 sierpnia. W Zaborowie zatrzymano kierującą marki Peugeot, będąc w stanie nietrzeźwym. Tym sa- samochodem osobowym marki Opel, pomimo orzeczo- mym pojazdem kierował także mieszkaniec powiatu nego przez Sąd Rejonowy w Brzesku zakazu prowa- tarnowskiego. dzenia pojazdów mechanicznych. 31 sierpnia. Uście Solne. Nieznany sprawca, wy- 10 sierpnia. Szczurowa. Będący w stanie nietrzeź- korzystując nieobecność księdza, dostał się do wnę- wym mieszkaniec Krosna utracił panowanie nad kie- trza plebanii, skąd ukradł pieniądze, po czym oddalił rowanym pojazdem marki VW Golf i wjechał do przy- się pieszo z miejsca zdarzenia.

42 W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 GMINNE OBCHODY 79. ROCZNICY WYBUCHU WOJNY

GMINNY TURNIEJ PIŁKI NOŻNEJ MŁODZIEŻOWYCH DRUŻYN PODWÓRKOWYCH W RUDY-RYSIU

W ZAKOLU RABY I WISŁ Y 3/2018 43 Mieczysław Hebda, Szczurowa, Rynek 2b Tel. (14) 671 35 65, Czynne: 7:00 – 17:00, Sobota: 8:00 – 14:00 STACJA KONTROLI POJAZDÓW W SZCZUROWEJ ZAPRASZA NA PRZEGLĄDY REJESTRACYJNE - SAMOCHODÓW OSOBOWYCH I CIĘŻAROWYCH DO 3,5 t - CIĄGNIKÓW ROLNICZYCH - MOTOCYKLI - POJAZDÓW ZASILANYCH GAZEM - SAMOCHODÓW SPROWADZONYCH Z ZAGRANICY I REJESTROWANYCH W POLSCE PO RAZ PIERWSZY - SAMOCHODÓW PO KOLIZJI DROGOWEJ - POJAZDÓW SKIEROWANYCH PRZEZ POLICJĘ STACJA OFERUJE PONADTO USŁUGI W ZAKRESIE: - napraw mechanicznych, - diagnostyki układów elektronicznych, - remontów zawieszeń, - wymiany oleju, - montażu instalacji gazowej, - złomowania pojazdów, - regulacji geometrii układu jezdnego, - regulacji zbieżności kół. NOWOŚĆ: OPTYCZNE SPRAWDZANIE USTAWIENIA ZBIEŻNOŚCI 3D POMOC DROGOWA ASSISTANCE 24H, 603 582 048

CZŁONKOWIE TOWARZYSTWA RATUNKOWEGO SZCZUROWA W CHICAGO