Stacja Terenowa Instytutu Nauk Biologicznych
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
STACJA TERENOWA INSTYTUTU NAUK BIOLOGICZNYCH Do końca 2019 roku stacja terenowa (od 2014 roku) umożliwiała ona prowadzenie mieściła się w budynku byłej szkoły we wsi badań naukowych i ochrony ptaków wysp Kobylnica. W styczniu 2020 r. została środkowej Wisły. Od wielu lat studenci przeniesiona do większego budynku w sąsiedniej zbierają tutaj materiały do prac licencjackich wsi Wróble-Wargocin (gmina Maciejowice, i magisterskich, prowadzone są zajęcia powiat garwoliński). Od samego początku dydaktyczne dla studentów Ochrony Środowiska, swojego istnienia (tj. od 1988 roku) najpierw jako dla Studiów Podyplomowych oraz baza terenowa Instytutu Ekologii PAN, później edukacyjne dla uczniów szkół podstawowych Centrum Badań Ekologicznych PAN, a obecnie i ponadpodstawowych. Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego Położenie Wróble-Wargocin to wieś położona ok. Znajduje tu schronienie i możliwość rozrodu wiele 90km od Warszawy na południe, tuż nad Wisłą, rzadkich gatunków ptaków, w tym również na jej prawym brzegu. Rzeka Wisła w tym miejscu zagrożonych wyginięciem i/lub wymienionych w objęta jest ochroną w ramach programu Natura 2000 Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. jako Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Dolina Środkowej Wisły” PLB140004, który obejmuje koryto rzeki między Puławami a Płockiem. Miejsce to cechuje niezwykła bioróżnorodność. Dzięki roztokowemu charakterowi w korycie rzeki spotykamy wyspy o różnym stopniu sukcesji roślinnej, od piaszczystych ławic po porośnięte kilkudziesięcioletnimi drzewami. Badania naukowe Dolina środkowej Wisły jest środowiskiem . Neubauer G., Zagalska-Neubauer M., Gwiazda niezwykle dynamicznym i wrażliwym na ingerencję R., Faber M., Bukaciński D., Betleja J., Chylarecki P. ludzi. Na tym unikalnym przyrodniczo terenie, 2006. Breeding large gulls in Poland: distribution, numbers, trends and hybridisation. nieprzerwanie od ponad 30 lat prowadzone są Vogelwelt - Beitrage zur Vogelkunde 127: 11-22. badania naukowe. Tematyka dotychczasowych badań skupiała się głównie wokół zagadnień ekologii populacyjnej i behawioralnej mew i rybitw. Bukaciński D., Bukacińska M., Lubjuhn T. 2000. Adoption of chicks and the level of relatedness Przykładowe publikacje: in Common Gull, Larus canus colonies: DNA fingerprinting analyses. Bukaciński D., Bukacińska M., Chylarecki P. Animal Behaviour 59: 289-299. 2020. Effect of food availability on offspring sex ratios . Bukacińska M., Bukaciński D., Epplen J.T., in replacement clutches of Mew Gulls (Larus canus) Sauer K.P., Lubjuhn T. 1998. Low frequency of and Black-headed Gulls (Chroicocephalus ridibundus) extra-pair paternity in Common Gulls (Larus canus) in a highly unstable environment of the Vistula River. as revealed by DNA fingerprinting. Journal of Ornithology 161 (in press.). Journal of Ornithology 139: 413-420. Bukacińska M., D. Bukaciński. 1993. The effect of habitat structure and nest density on territory size and territorial behaviour in the black-headed gull (Larus ridibundus). Ethology 94: 306-316. Ochrona przyrody Regulacja rzek likwidująca bezpowrotnie wypracować efektywne, często autorskie formy siedliska gniazdowania, ocieplenie klimatu czynnej ochrony lęgów. zwiększające dynamikę gwałtownych przyborów wody Przykładowe publikacje: i susz, w połączeniu ze stale nasilającym się . Bukaciński D., Bukacińska M., Buczyński A. drapieżnictwem lisa i norki amerykańskiej i presją 2018. Threats and the active protection of birds turystyczną człowieka powodują znaczące straty w in a riverbed: postulates for the strategy of the preservation of the middle Vistula River avifauna. lęgach ptaków gniazdujących na wyspach, szczególnie Studia Ecologiae et Bioethicae 16 (4): 5-30. zaś gatunków gniazdujących na ziemi takich jak mewy, . Bukaciński D., Bukacińska M. 2015.Key Species rybitwy i sieweczki. Dlatego niezbędne są na tym of Waders on the Middle Vistula River: biology, terenie szeroko zakrojone działania polegające na ecology, conservation and occurrence. Monographs. aktywnej ochronie. Przykładem może być realizowany STOP, Warsaw, 128 s. w latach 2011-2016 projekt „Czynna ochrona . Bukaciński D. 2015. Strategia czynnej ochrony zagrożonych gatunków awifauny wysp na obszarze zagrożonej awifauny wysp środkowej Wisły: podręcznik najlepszych praktyk. OTOP, Marki, 57 ss. OSOP Dolina Środkowej Wisły: kontynuacja” . Bukaciński D., Bukacińska M., Mastalerz E. współfinansowany przez Unię Europejską ze środków 2015. Presja człowieka na przyrodę środkowej Wisły: Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w liczba i rozmieszczenie ludzi oraz formy ich aktywności ramach Programu Infrastruktura i Środowisko (POiŚ) na rzece w okresie rozrodu ptaków. POIS.05.01.00-00-325/10.00, dofinansowany ze Studia Ecologiae et Bioethicae 13 (4): 143-177. środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i . Bukaciński D., Bukacińska M., Buczyński A. Gospodarki Wodnej. W ramach tych działań staraliśmy 2013. The impact of hydrotechnical facilities on island avifauna: a case study of the middle Vistula River. się określić czynniki, które w kluczowy sposób Studia Ecologiae et Bioethicae 11: 93-109. ograniczają liczebność awifauny wysp oraz Edukacja Stacja umożliwia prowadzenie zajęć . Angiel J., Bukaciński D. 2015. Oblicza Wisły. terenowych w ramach studiów uniwersyteckich, Przewodnik warszawski dla tropicieli przyrody. a także programów dydaktycznych skierowanych dla STOP, Warszawa, 174 s. uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych. Przykładowe zajęcia dla studentów Ochrony Nasi słuchacze mają możliwość nauczenia się Środowiska: rozpoznawania występujących gatunków ptaków w . Badania ekologii i behawioru ptaków w celu dolinie środkowej Wisły oraz uczestniczenia w czynnej ochrony gatunkowej – metody terenowe ochronie i badaniach prowadzonych w populacjach . Aktywna ochrona gatunkowa mew i rybitw. Wierzymy, że działania edukacyjne . Metody dokumentowania działań ochronnych dostosowane dla różnych grup wiekowych młodzieży i badan naukowych: wykorzystanie GPS przyniosą efekt w postaci wzrostu świadomości i oprogramowania GIS w praktyce ekologicznej i szacunku dla otaczającej nas przyrody. Wszystkich, którzy chcieliby dowiedzieć się więcej Przykładowe warsztaty dla młodzieży szkolnej: . Formy ochrony ptaków gniazdujących na ziemi o przyrodzie ożywionej i nieożywionej doliny Wisły . Życie mew i rybitw – jak prowadzić zapraszamy do poniższej lektury oraz na nasze zajęcia i dokumentować badania ptaków dydaktyczne, które prowadzimy na Wydziale Filozofii Chrześcijańskiej UKSW, kierunek Ochrona Środowiska Adres Stacja Terenowa Instytutu Nauk Biologicznych Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Wróble-Wargocin 6 08-480 Maciejowice Kontakt dr Dariusz Bukaciński: [email protected] mgr Arkadiusz Buczyński: [email protected] .