Wizja I Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego W

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Wizja I Strategia Rozwoju Społeczno-Gospodarczego W Plan Odnowy Miejscowości MARUSZYNA na lata 2009-2025 aktualizacja Szaflary, kwiecień 2016 roku 1 SPIS TREŚCI Wstęp - cele, źródła i zakres dokumentu 3 analiza stanu instniejącego – gmina Szaflary 4 Gmina Szaflary – podstawowe informacje, charakterystyka lokalizacji 4 Gmina Szaflary - ludność 5 Gmina Szaflary – potencjał gospodarczy 5 Gmina Szaflary – środowisko przyrodnicze i atrakcje turystyczne 10 Gmina Szaflary - podstawowa infrastruktura komunalna 11 Gmina Szaflary - podstawowa infrastruktura społeczna 12 Gmina Szaflary - aktywność społeczna i obywatelska 13 Gmina Szaflary - historia, dziedzictwo kulturowe 15 Gmina Szaflary - sfera przestrzenna 16 I. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI MARUSZYNA 19 Położenie 19 Ludność 20 Historia Maruszyny 20 Historia Parafii w Maruszynie 21 Warunki klimatyczne, charakterystyka gleb 22 Warunki przyrodnicze, dziedzictwo przyrodnicze 22 Turystyka 23 Mniejszości narodowe - Romowie 23 Gospodarka 24 Infrastruktura techniczna i komunalna 25 Sfera społeczna 25 Instytucje 27 II. Opis i charakterystyka obszarów o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców 28 III. ocena mocnych i słabych stron miejscowości maruszyna – Analiza swot 33 IV. Opis planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną miejscowości Maruszyna 38 2 WSTĘP - CELE, ŹRÓDŁA I ZAKRES DOKUMENTU Rozwój i odnowa obszarów wiejskich to jedno z kluczowych zadań, których celem jest wzmocnienie działań służących zmniejszaniu istniejących dysproporcji i różnic w poziomie rozwoju obszarów wiejskich w stosunku do terenów miejskich. Plan Odnowy Miejscowości jest jednym z najważniejszych elementów odnowy wsi i stanowi podstawowy dokument ukierunkowujący zamierzenia danego obszaru, miejscowości w zakresie rozwoju społeczno-gospodarczego w wyznaczonym horyzoncie czasu, tj. w układzie konkretnych zadań do 2025 roku. Tworzy on zarys przedsięwzięć i projektów służących rozwojowi społeczno – gospodarczemu danej miejscowości, w tym wypadku miejscowości Zaskale oraz poprawie warunków pracy i życia mieszkańców. Sporządzenie i uchwalenie takiego planu stanowi niezbędny warunek przy aplikowaniu o środki finansowe w ramach „Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014 - 2020”, jak również stanowić będzie wytyczne dla władz Gminy Szaflary przy realizacji zamierzeń inwestycyjnych i pozainwestycyjnych na terenie miejscowości Zaskale. Obszarem realizacji Planu Odnowy Miejscowości Zaskale jest teren miejscowości Zaskale. Niniejsze opracowanie zawiera analizę stanu istniejącego Gminy Szaflary, charakterystykę miejscowości Zaskale, inwentaryzację zasobów służących odnowie miejscowości Zaskale, analizę SWOT miejscowości Zaskale, wykaz planowanych zadań inwestycyjnych i przedsięwzięć aktywizujących społeczność lokalną oraz harmonogram realizacji planowanych zadań w perspektywie co najmniej 9 lat wraz z szacunkowym kosztorysem oraz wskazanie obszarów Zaskala o szczególnym znaczeniu dla zaspokojenia potrzeb mieszkańców i osób przyjeżdżających. Zgodnie z założeniami przyjętymi w Programie Rozwoju Obszarów Wiejskich tworzone Plany Odnowy Miejscowości mają mieć zdecentralizowany, lokalny charakter i obejmować ograniczony teren jednej miejscowości a przede wszystkim mają być przygotowywane z inicjatywy i przez mieszkańców miejscowości przy udziale przedstawicieli Gminy. Plan Odnowy Miejscowości Zaskale powstał w wyniku analizy zasobów oraz konsultacji społecznych przeprowadzonych z przedstawicielami miejscowości Zaskale, którzy prezentowali wcześniej ustaloną i akceptowaną podczas zebrania soleckiego listę zamierzeń inwestycyjnych i działań o charakterze pozainwestycyjnym. 3 ANALIZA STANU INSTNIEJĄCEGO – GMINA SZAFLARY Gmina Szaflary – podstawowe informacje, charakterystyka lokalizacji Gmina Szaflary leży w odległości 90 km od Krakowa – stolicy Województwa Małopolskiego, 5 km od Nowego Targu – siedziby Starostwa Powiatu Nowotarskiego, 20 km od Zakopanego – siedziby Starostwa Powiatu Tatrzańskiego. Gmina Szaflary położona jest w centralnej części Podhala, w obrębie Kotliny Nowotarskiej, Pasa Skalicowego i Pogórza Gubałowskiego. Usytuowana jest pomiędzy Tatrami, Gorcami, torfowiskami orawsko-nowotarskimi oraz Pieninami. Źródło: http://um.wrotamalopolski.pl/Region/Administracja/ Obszar Gminy stanowi wycinek karpackiej przestrzeni zawartej pomiędzy wysokościami 605 m.n.p.m. w rejonie Małego Rogoźnika (Skrzyżnego) do Wielkiego Rogoźnika, a 927 m n.p.m w obrębie Bańskiego Wierchu. Panorama Tatr i Gorców, podgórskie ukształtowanie terenu, walory przyrodnicze oraz wspaniały, górski klimat sprawiają, że Gmina należy do najpiękniejszych na Podhalu. Szaflary są gminą rolniczą, część mieszkańców zajmuje się rękodzielnictwem oraz turystyką. W skład Gminy Szaflary wchodzi siedem sołectw: Bańska Niżna, Bańska Wyżna, Bór, Maruszyna, Skrzypne, Szaflary, Zaskale. Ogólna powierzchnia Gminy wynosi 54 km2, zamieszkała jest przez 10 739 mieszkańców wg. stanu na 31.12.2015. Obsługę komunikacyjną Gminy oraz powiązania zewnętrzne zapewnia układ drogowy i kolejowy. Centralnie przez obszar Gminy, w układzie północ – południe przebiega droga krajowa nr 47 Rabka – Nowy Targ – Zakopane. Równolegle do niej biegnie linia kolejowa: Kraków – Sucha Beskidzka – Chabówka – Nowy Targ – Zakopane. Są to trasy komunikacyjne o znaczeniu krajowym. Dostępność do poszczególnych wsi zapewniają drogi powiatowe i gminne. Parametry techniczne dróg są niskie, charakteryzują się wąskimi jezdniami, nienormatywnymi łukami poziomymi i dużymi spadkami (wynika to z górzystego charakteru Gminy Szaflary). 4 Gmina Szaflary - ludność Według danych Wojewódzkiego Urzędu Statystycznego w Krakowie, Gmina Szaflary na dzień 31 grudnia 2015 r. liczyła 10 739 mieszkańców, co stanowiło 5,7% liczby ludności powiatu nowotarskiego i 0,32% Województwa Małopolskiego. Tabela 1. Ludność Gminy Szaflary rok ogółem mężczyźni kobiety na 1 km kobiety na 100 powierzchni mężczyzn 2002 10 019 5 037 4 982 186 99 2006 10 258 5 146 5 112 189 99 2007 10 325 5 175 5 150 190 100 2008 10 401 5 211 5 190 192 100 2009 10 501 5 260 5 241 193 100 2010 10 593 5 302 5 291 195 100 2011 10 695 5 349 5 346 197 100 2012 10 783 5 389 5 394 199 100 2013 10 809 5 400 5 409 199 100 2014 10 874 5 431 5 409 200 100 2015 10 739 5 395 5 344 198 100 Źródło: bank danych regionalnych www.stat.gov.pl Liczba ludności w latach 2006 – 2015 wykazuje tendencje wzrostową. W porównaniu z rokiem bazowym 2002 liczba ludności zwiększyła się o 720 osób . Efektem tego jest wzrost wskaźnika liczby osób przypadających na 1 km powierzchni. Gmina Szaflary – potencjał gospodarczy Na terenie gminy Szaflary według stanu na dzień 9 marca 2016 r. - w ewidencji działalności gospodarczej zarejestrowanych było 477 podmiotów gospodarczych, co oznacza nieznaczny wzrost w stosunku do stanu z 31.12.2006 - 439 przedsiębiorców. Największa ilość podmiotów prowadzi działalność handlową (29 - sklepy spożywcze, 98 – handel obwoźny), budowlaną (81 firm budowlanych), obiekty noclegowe (40) i transportową (38). Stosunkowo duża i nie zmieniająca się od 2008 roku jest liczba zarejestrowanych zakładów kuśnierskich – 16 i przedsiębiorców wyrabiających pantofle – 14 - to tradycyjne działalności prowadzone od wielu lat na tym terenie. Największe firmy w Gminie Szaflary to: TERMA S.C. – Baseny termalne, Zakład Produkcji Jogurtu „MAGDA”, Market Budowlany MERKURY, PANEL, MODOM, ZALINSKI, Hurtownia Elektryczna LUX- SYSTEM. 5 Tabela 10. Przedsiębiorcy (najistotniejsze branże) zarejestrowani w ewidencji działalności gospodarczej w gminie Szaflary - stan na 31 12 2015 r. Liczba Liczba przedsiębiorców w poszczególnych L.p. Nazwa przedsiębiorcy przedsiębio miejscowościach rców 1 Zakład Produkcji Jogurtu MAGDA Szaflary 1 2 Market Budowlany MERKURY, PANEL, Szaflary 4 MODOM, ZALIŃSKI 3 Składy materiałów budowlanych: Szaflary-4 5 Zaskale-1 4 5 Hurtownia Elektryczna LUX-SYSTEM Szaflary 1 6 Hurtownia szkła i porcelany Bańska Niżna 1 7 Hurtownia piwa ŻYWIEC TRADE Szaflary 1 8 Hurtownia spożywcza EUROCASH Szaflary 1 9 Sklepy spożywcze Bańska Niżna-3, 29 Bańska Wyżna-3 Bór-2 Maruszyna-4 Skrzypne-3 Szaflary-10 Zaskale-3 10 Sklep z dywanami Szaflary 2 11 Sklep odzieżowy - - 12 Sklep meblowy Szaflary 3 13 Sklep z firanami Szaflary 1 14 Sklep RTV i AGD Szaflary 1 15 Sklep motoryzacyjny Szaflary 1 16 Sklep „Wszystko dla gołębi” Zaskale 1 17 Handel obwoźny Bańska Niżna-9 98 Bańska Wyżna-14 Bór-2 Maruszyna-16 Skrzypne-9 Szaflary-37 Zaskale-11 18 Firmy budowlane Bańska Niżna-16 81 Bańska Wyżna-8 Bór-2 Maruszyna-12 Skrzypne-11 Szaflary-18 Zaskale-14 19 Usługi dekarskie Szaflary-1 2 Maruszyna-1 20 Hydraulicy Bańska Niżna-2 21 Bańska Wyżna -3 Bór-2 Szaflary-8 Zaskale-6 21 Zakład kamieniarski Szaflary-3 3 Bańska Niżna-1 22 Zakład ślusarski Skrzypne-1 2 Maruszyna-1 6 Liczba Liczba przedsiębiorców w poszczególnych L.p. Nazwa przedsiębiorcy przedsiębio miejscowościach rców 23 Zakład malarski Szaflary 1 24 Zakład szklarski Szaflary-1 2 Bór - 1 25 Produkcja elementów betonowych Szaflary 1 26 Stolarstwo – produkcja mebli Szaflary-4 10 Bór-1 Zaskale-3 Bańska Niżna-1 Skrzypne-1 27 Elektrycy: Zaskale-4 7 Bańska Wyżna-1 Szaflary-1 Bańska Niżna-1 28 Piekarnie Szaflary -1 2 Bańska Niżna-1 29 Tartak Szaflary-1 2 Bańska Wyżna- 1 30 Pralnie Szaflary-2 3 Bańska Niżna -1 31 Zakłady Kuśnierskie Bańska Niżna-1 16 Bańska Wyżna-1 Maruszyna-5 Szaflary-6 Zaskale-3 32 Wyrób pantofli Szaflary-3 14 Skrzypne-4 Maruszyna-3 Bańska Wyżna-2 Bańska Niżna-1 Zaskale-1 33 Produkcja art. oraz odzieży skórzanej Zaskale-1 6 Bór-1 Szaflary-4 34 Produkcja wyrobów włókienniczych Szaflary -2 3 Zaskale-1 35 Wyrób art. regionalnych Bańska Niżna-2 3 Szaflary-1
Recommended publications
  • Wykaz Obiektów Budowlanych Uszkodzonych Lub
    WYKAZ OBIEKTÓW BUDOWLANYCH USZKODZONYCH LUB ZNISZCZONYCH W WYNIKU POWODZI I ZJAWISK OSUWISKOWYCH NA TERENIE POWIATU NOWOTARSKIEGO na podstawie zgłoszeń przekazanych Powiatowemu Inspektorowi Nadzoru Budowlanego Znak: ZOB.702-6-10 stan na 30 listopada 2010 r. Data uzyskania Procentowy Uwagi (podjęte czynności administracyjne Szacunkowa pow.użytkowa Rodzaj obiektu/ lokalizacja informacji przez stopień L.p. Rodzaj uszkodzenia oraz informacja: osuwisko lub podtopienie, obiektu/szacunkowa pow. obiektu PINB/ data uszkodzeni zalanie) drogi, mostu, przepustu i in. kontroli a [%] Gmina Łapsze Niżne Zawiadomienie Łapszanka-zabudowania Zagrożenie osuwiskiem, warstwa ziemi ok.1,5 m 1. PPSP Nowy Zalecana obserwacja bud.mieszk. 100 m2 - mieszkalno-gospodarczo oparta o południowa ścianę budynku Targ/Kontrola Zawiadomienie Wójt Gminu Łapszanka- budynek Zagrożenie osuwiskiem Budynek uszkodzony w 2. Łapsze Niżne/ Zalecana obserwacja 80m2 - mieszkalny jednorodzinny wyniku osuwiska Kontrola 04.06/2010 Zawiadomienie Budynek zagrożony katastrofą bud. w wyniku Zakaz (ustny) użytkowania obiektu. Łapszanka — PPSP Nowy Targ osuwiska. Uszkodzona elewacja budynku wraz z Wszczęte postępowanie z art.66; 3. bud.mieszkalny Łapszanka w dn.31.07.2010 100 m2 10% częścią infrastruktury i zagospodarowania Przedłożono opinię o pracach 30 /Kontrola terenu przez zsuwająca się masę ziemi. zabezpieczających 01.08.2010 Zakaz (ustny) użytkowania obiektu. Zawiadomienie Wszczęte postępowanie z art.66; Art.62 Łapszanka - bud. PPSP Nowy Targ Budynek uszkodzony w wyniku osuwiska, ust.3 przeprowadzono kontrolę ,nakaz 4. inwentarsko-składowy w dn.31.07.2010 uszkodzone ściany i elementy konstrukcji 120 m2 50% sporządzenia i przedłożenia protokołu Łapszanka 23 /Kontrola drewnianej oraz zagospodarowanie tetrenu. okresowej kontroli w terminie do 01.08.2010 15.09.2010r (nie przedłożono) Zawiadomienie Wszczęte postępowanie z art.66; Art.81 C Wójt Gminy ust.2 obowiązek przedłożenia ekspertyzy do Niedzica ul.Nadwodnia /bud.
    [Show full text]
  • Wieloletni Plan Rozwoju I Modernizacji Urządzeń Kanalizacyjnych
    1 2 3 4 5 6 7 WIELOLETNI PLAN ROZWOJU I MODERNIZACJI URZ ĄDZE Ń KANALIZACYJNYCH NA LATA 2010-2017 dla Gminy Kro ścienko sporz ądzony przez: Podhala ńskie Przedsi ębiorstwo Komunalne Spółka z o.o. w Nowym Targu Wieloletni plan rozwoju i modernizacji urz ądze ń kanalizacyjnych na lata 2010-2017 1 Zakres usług Podhala ńskie Przedsi ębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. zostało powołane i utworzone w roku 2003 przez jedena ście Gmin, które przyst ąpiły do realizacji projektu modernizacji i rozbudowy oczyszczalni ścieków oraz sieci kanalizacyjnej pod nazw ą „Oczyszczanie ścieków na Podhalu”. Ostatecznie działalno ść operacyjna prowadzona jest przez przedsi ębiorstwo na terenie 10 gmin, poniewa Ŝ gmina Ochotnica Dolna podj ęła decyzj ę o wycofaniu udziałów w Spółce. Proces wycofywania udziałów dobiegnie ko ńca w roku 2009. Gminy podejmuj ąc decyzj ę o utworzeniu Spółki, zdecydowały równie Ŝ o przekazaniu cało ści zada ń zwi ązanych z realizacj ą zada ń zbiorowego odprowadzania i oczyszczania ścieków. W tym celu gminy przekazały do Spółki kompleksowo cały maj ątek zwi ązany z gospodark ą ściekow ą. Spółka PPK faktycznie działalno ść operacyjn ą w tym zakresie podj ęła z dniem 1 stycznia 2005 r. Bie Ŝą ca działalno ść Spółki polega na świadczeniu stałego odbioru ścieków i ich oczyszczaniu na obszarze gmin – udziałowców. Eksploatuj ąc przej ęty maj ątek Spółka utrzymuje sieci i oczyszczalnie w stanie zapewniaj ącym ci ągło ść ich prawidłowego funkcjonowania. Prace nad popraw ą funkcjonowania sieci realizowane s ą tak pilnie jak pozwalaj ą na to środki finansowe, wypracowane w trakcie realizacji bud Ŝetu Spółki.
    [Show full text]
  • Paweł Czubla
    STUDENCKIE KOŁO NAUKOWE GEOGRAFÓW UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO WYDZIAŁ NAUK O ZIEMI UNIWERSYTETU ŚLĄSKIEGO Z BADAŃ NAD WPŁYWEM ANTROPOPRESJI NA ŚRODOWISKO Tom 15 Pod redakcją Roberta Machowskiego i Martyny A. Rzętały SOSNOWIEC 2014 Redaktor prac Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego Andrzej T. JANKOWSKI Prace Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego nr 83 RADA REDAKCYJNA Mariusz RZĘTAŁA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – przewodniczący Robert MACHOWSKI (Uniwersytet Śląski, Katowice) – zastępca przewodniczącego Członkowie Victoria BABICHEVA (Instytut Skorupy Ziemskiej SO RAN, Irkuck) – redaktor językowy Marta CHMIELEWSKA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor statystyczny Andrzej JAGUŚ (ATH, Bielsko-Biała) – redaktor tematyczny Robert KRZYSZTOFIK (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny Tadeusz MOLENDA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny Martyna A. RZĘTAŁA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny Karolina TRĄBKA (Studenckie Koło Naukowe Geografów Uniwersytetu Śląskiego, Katowice) Jan M. WAGA (Uniwersytet Śląski, Katowice) – redaktor tematyczny RECENZENCI: Wiaczesław ANDREJCZUK, Renata DULIAS, Ryszard KACZKA, Robert KRZYSZTOFIK, Ewa ŁUPIKASZA, Ireneusz MALIK, Artur SZYMCZYK, Andrzej TYC, Jan Maciej WAGA, Dominika WROŃSKA-WAŁACH, Elżbieta ZUZAŃSKA-ŻYŚKO Fotografie na okładce (M. Rzętała): 1. Elektrownia geotermalna przy Błękitnej Lagunie na południowym-zachodzie Islandii 2. Sydney – widok z Harbour Bridge 3. Widok na centrum Tokio z najwyższej na świecie wieży Tokyo Skytree Copyright © 2014 by Wydział Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego Wszelkie prawa zastrzeżone Wydawca: Wydział Nauk o Ziemi UŚ ul. Będzińska 60 41-200 Sosnowiec Studenckie Koło Naukowe Geografów UŚ ul. Będzińska 60 41-200 Sosnowiec Przygotowanie i druk tomu sfinansowano ze środków Wydziału Nauk o Ziemi UŚ w Sosnowcu i Studenckiego Koła Naukowego Geografów UŚ w Sosnowcu. ISSN 1895-6785 ISSN 1895-6777 Druk: Regina Poloniae, Częstochowa, n. 250 egz. Spis treści str.
    [Show full text]
  • Kopia 5 Edycja BO WM Zadania Przyjˇte
    KOD Tytuł zadania Skrócony opis Adresaci zadania Msc. realizacji i obszar oddziaływania Wartość zadania zadania Akademia Zadanie dotyczy zorganizowania treningów kajakarskich dla początkujących dzieci i młodzieży z subregionu podhalańskiego , zakup specjalistycznego sprzętu do prowadzenia w.w Zadanie kierowane jest do ok. 50 Miejsce realizacji: Gmina Krościenko nad Dunajcem Młodego zajęć, oraz zakup i montaż kontenera socjalnego i wiaty magazynowej. Głównym celem zadania jest zagospodarowanie czasu wolnego dzieci i młodzieży, poprzez przeprowadzenie osobowej grupy dzieci i młodzież Oddziaływanie: Gmina Krościenko n/D, Miasto i Gmina Kajakarza bezpłatnych zajęć z kajakarstwa górskiego na rzece Dunajec w Krościenku nad Dunajcem. Zajęcia będą organizowane w sezonie od kwietnia do października przez okres dwóch lat. w wieku 6-18 lat zamieszkujących Szczawnica, Gmina Ochotnica Dolna, Miasto Nowy Targ Zadanie rozwiązuje problem braku specjalistycznego sprzętu oraz zaplecza sportowego do uprawiania tego typu sportu, a jego realizacja pozwoli stworzyć bezpieczne warunki do na terenie subregionu uprawiania sportów wodnych pod okiem wykwalifikowanych trenerów dla dzieci i młodzieży rozpoczynających swoją przygodę z kajakarstwem górskim. Gmina Krościenko n. nowotarskiego. Dunajcem posiada odpowiednie warunki do szkolenia kajakarzy na naturalnym torze na rzece Dunajec. Istniejące w rejonie Pienin Kluby Sportowe dochowały się wielu zawodników, którzy osiągnęli znaczące sukcesy na międzynarodowych torach kajakowych. Byli to m.innymi: Olimpijczycy:
    [Show full text]
  • Część Opisowa Aglomeracji Nowy Targ
    Załącznik nr 1 do Uchwały nr XXVI/286/2020 Rady Miasta Nowy Targ z dnia 28 grudnia 2020 r. Część opisowa aglomeracji Nowy Targ 1 SPIS TREŚC 1. Wprowadzenie.................................................................................................................................. 3 1.1. Podstawa wyznaczenia obszaru i granic aglomeracji..................................................................3 1.2. Informacja o aktualnym rozporządzeniu/uchwale wyznaczającym aglomerację..........................9 2. Istniejący oraz planowany system gospodarki ściekowej..........................................................10 2.1. Informacja o długości i rodzaju istniejącej i planowanej do budowy sieci kanalizacyjnej...........10 2.2. Informacja o mieszkańcach, osobach przebywających czasowo i przemyśle obsługiwanych przez istniejącą sieć lub planowaną do budowy...............................................................................11 2.3. Wskaźnik koncentracji...............................................................................................................12 2.4. Informacja o istniejących i planowanych do budowy oczyszczalniach ścieków.........................13 3. Opis gospodarki ściekowej...........................................................................................................14 3.1. Informacja o ilości i jakości ścieków komunalnych powstających na terenie aglomeracji..........14 3.2. Informacja o ilości i jakości ścieków przemysłowych odprowadzanych przez zakłady do systemu kanalizacji zbiorowej...........................................................................................................15
    [Show full text]
  • 1. an Outline of History Czesław Guzik, Jan Leśnicki
    PRACE GEOGRAFICZNE, zeszyt 112 Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ Kraków 2003 Czesław Guzik, Jan Leśnicki DEVELOPMENT OF RURAL SETTLEMENT IN PODHALE Abstract: In their paper the authors discussed the historical development of the settlement inthe Podhale Region, since the Middle Ages to the contemporary epoch, against the natural conditions and evolution of the political situation. Various functional types of rural settlement were shown, with the spatial patterns and traditional forms of farm architecture, observed in this part of Poland. Key words: Podhale, rural settlement, history, architecture, spatial pattern 1. An outline of history Natural conditions in the Podhale region were less favourable for the settlement than those in other parts of Poland. In the Middle Ages eve the discussed area was covered by forest, its flat zones were swampy and marshy, the severe climate and poor soils were also discouraging factors. Moreover, this peripheral region was dangerous and needed a military protection. The first settlers came from the Vistula river valley, along its tributaries. Thepermanent settlement has been developed here since the 13th c. Its proves are names of rivers and streams in documents, i.e. Biały and Czarny Dunajec, Wielki and Mały Rogoźnik, Piekielnik, Leśnica and Poroniec (Dobrowolski 1935). The above mentioned settlers originated from the regions of the early cities – those of Cracow, Bochnia and Sandomierz. There were three main routes of their migration – the Cracow route, along the Raba and Skawa valleys, the Sandomierz route (the earliest one) along the Dunajec river valley, and the Szczyrzyc route. The latter one started at Szczyrzyc monastery, the Cisterian one.
    [Show full text]
  • Bańska Niżna
    Spis treści Słowo wstępne ................................................................................... 2 Gmina Szaflary ................................................................................... 3 Szaflary Parish ................................................................................... 7 Wydarzenia i uroczystości w gminie .............................................. 8 Bańska Niżna ................................................................................... 10 Bańska Wyżna ................................................................................. 13 Bór ................................................................................................... 16 Maruszyna ....................................................................................... 18 Skrzypne .......................................................................................... 23 Szaflary ............................................................................................ 25 Zaskale ................................ ........................................................... 32 Wykaz instytucji w gminie Szaflary ............................................... 34 • Instytucje państwowe i samorządowe ................................ 34 • Instytucje edukacyjne, wychowawcze i opiekuńcze ......... 35 • Parafie, kościoły, zgromadzenia zakonne ........................... 37 • Remizy Ochotniczych Straży Pożarnych............................. 38 • Kluby sportowe ....................................................................
    [Show full text]
  • Wykaz Kart Projektów Subregionalnych Zakwalifikowanych Do Etapu Konkursowego – Subregion Podhalański W Ramach Poddziałania
    WYKAZ KART PROJEKTÓW SUBREGIONALNYCH ZAKWALIFIKOWANYCH DO ETAPU KONKURSOWEGO – SUBREGION PODHALAŃSKI W RAMACH PODDZIAŁANIA 4.4.3 OBNIŻENIE POZIOMU NISKIEJ EMISJI (PALIWA STAŁE) - SPR Maksymalna wartość Lp. Numer karty projektu Nazwa Projektodawcy Tytuł projektu dofinansowania (w PLN) Obniżenie emisji dwutlenku węgla w Gminie Raba Wyżna RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/1 Gmina Raba Wyżna 1 529 850,00 1 poprzez wymianę kotłów opalanych paliwem stałym Poprawa jakości powietrza na terenie gminy Krościenko Gmina Krościenko nad 2 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/2 nad Dunajcem poprzez wymianę źródeł ciepła w 1 350 000,00 Dunajcem indywidualnych gospodarstwach domowych Likwidacja niskiej emisji na terenie Gminy Rabki-Zdroju 3 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/4 Gmina Rabka - Zdrój 1 539 000,00 poprzez wymianę źródeł ciepła na paliwa stałe „Program zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii i poprawy jakości powietrza w obrębie 4 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/5 Powiat Suski 5 197 387,00 obszarów Natura 2000, Powiatu suskiego” –paliwa stałe - ekogroszek Zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza w gminie Gmina Ochotnica Ochotnica Dolna poprzez wymianę niskosprawnych 5 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/6 900 000,00 Dolna kotłów grzewczych w budynkach mieszkalnych na niskoemisyjne kotły na paliwo stałe Wymiana źródeł ciepła w indywidualnych 6 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/7 Gmina Nowy Targ gospodarstwach domowych (węgiel) na terenie gminy 765 000,00 Nowy Targ Wymiana kotłów na paliwa stałe w budynkach 7 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/9 Gmina Szaflary 900 000,00 mieszkalnych Gminy Szaflary Wymiana źródeł ciepła w prywatnych gospodarstwach 8 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/10 Gmina Czorsztyn 270 000,00 domowych (węgiel) na terenie gminy Czorsztyn Wymiana źródeł ciepła w indywidualnych Gmina Miasto Nowy 9 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/11 gospodarstwach domowych (paliwa stałe) w mieście 900 000,00 Targ Nowy Targ Czyste powietrze wokół nas - wymiana źródeł ciepła w 10 RPOWM/SPR/POD/2016/4.4.3/12 Gmina Poronin 699 776,19 indywidulanych gospodarstwach domowych.
    [Show full text]
  • Kwartalnik Serce Podhala Nr 1(7)/2018
    ZEBRANIA WIEJSKIE » STR. 3 DZIEŃ BABCI I DZIADKA » STR. 35 SPRZĘT MEDYCZNY DLA OCHOTNICZYCH STRAŻY POŻARNYCH » STR. 4 GMINA SZAFLARY KOLĘDOWANIE U WOJEWODY MAŁOPOLSKIEGO » STR. 39 W RADIOWEJ JEDYNCE! » STR. 19 PODHALAŃSKA KOLEJ REGIONALNA » STR. 13 BEZPŁATNY KWARTALNIK ISSN 2543-5000 NR 1 – MARZEC 2018 AKTUALNOŚCI Kwartalnik Gminy Szaflary Witamy ponownie naszych Czytelników! o już siódmy numer kwartalni- towych i kulturalnych mieszkańców ka Serce Podhala. W numerze naszej gminy. Ttym znajdziecie Państwo m.in. Zbliżają się Święta Wielkanocne, z tej informacje o inwestycjach plano- okazji cała redakcja „Serca Podhala” wanych i realizowanych w naszej wszystkim czytelnikom i mieszkańcom gminie, o wielu ciekawych inicjaty- gminy Szaflary życzy dużo radości, ciepła, wach dzieci oraz młodzieży z naszych rodzinnej atmosfery i spokoju oraz aby ten szkół, jak również relacje z wydarzeń czas pozwolił choć na chwilę odetchnąć od minionych miesięcy. Dowiecie się codziennych obowiązków. Państwo również o sukcesach spor- Redakcja kwartalnika „Serce Podhala” Wydawca: Gminne Centrum Kultury Promocji i Turystyki w Szaflarach ul. Zakopiańska 18, 34-424 Szaflary tel. 18 275 47 23 e-mail: [email protected] Serce Podhala Redakcja zastrzega sobie prawo adjustacji i skracania artykułów i korespondencji oraz nadawania Bezpłatny kwartalnik im własnych tytułów. Nie bierze odpowiedzialności za treść reklam i ogłoszeń 2 nr 1(7)/2018 AKTUALNOŚCI Zebrania Wiejskie Zebrania wiejskie to coroczne spotkania mieszkańców wszystkich sołectw gminy Szaflary. To dobra okazja do rozmowy wójta i jego współpracowników z sołtysami i mieszkańcami na temat spraw bieżących i rozwoju gminy. ebrania trwały od 6 do 14 mogła udzielić odpowiedzi na kierowane były do mieszkańców Szkaradziński, Zastępca Wójta marca 2018 roku.
    [Show full text]
  • Raport O Stanie Powiatu Nowotarskiego Za Rok 2018
    Raport o stanie Powiatu Nowotarskiego za rok 2018 Nowy Targ, maj 2019 Spis treści Część I. Ogólne podsumowanie działalności Zarządu Powiatu................................................................3 Skład Zarządu Powiatu Nowotarskiego...............................................................................................3 Posiedzenia Zarządu Powiatu Nowotarskiego.....................................................................................3 Wykonanie Uchwał Zarządu................................................................................................................3 Udział Zarządu w Uroczystościach:...................................................................................................63 Część II. Realizacji Strategii Rozwoju Społeczno-Gospodarczego Powiatu Nowotarskiego................63 Wizja Powiatu Nowotarskiego w 2022r – zgodnie z założeniami Strategii.......................................64 Ocena potencjału rozwojowego i pozycji konkurencyjnej.................................................................67 Część III. Wykonanie uchwał Rady Powiatu..........................................................................................68 Część IV. Informacje finansowe..............................................................................................................76 Stan finansów Powiatu Nowotarskiego..............................................................................................76 Wykonanie budżetu Powiatu..............................................................................................................76
    [Show full text]
  • Podhale, Spisz, Orawa, Ziemia Sądecka
    Atr Akcje turystyczne w euroregionie „tAtry” PodhAle, sPisz, orAwA, ziemiA sądeckA Kazimierz Gajewski Związek Euroregion „Tatry" Nowy Targ 2013 © Copyright by Związek Euroregion „Tatry” w Nowym Targu Tekst i zdjęcia: Kazimierz Gajewski Zdjęcie na stronie 7: Emilia Voit Zdjęcie na stronie 38: z archiwum Biura Promocji Zakopanego Zdjęcie na stronie 50: Ryszard Kumor Opracowanie redakcyjne: Anna Majorczyk Opracowanie graficzne: voit studio – Emilia Voit, Jarek Łakoma ISBN 978-83-931270-7-8 Wydawca: Związek Euroregion „Tatry” w Nowym Targu ul. Sobieskiego 2, 34-400 Nowy Targ tel. +48 18 266-99-81 e-mail: [email protected] www.euroregion-tatry.eu Druk i oprawa: Pasaż Spółka z o.o. ul. Rydlówka 24 30-363 Kraków www.pasaz.com Publikacja współfinansowana przez Unię Europejską ze środków Euro- pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz z budżetu państwa w ramach Programu Współpracy Transgranicznej Rzeczpospolita Polska – Republika Słowacka 2007–2013 w Pro Adzenie Euroregion „Tatry” – stowarzyszenie miast, gmin i wsi pogranicza polsko-słowackiego – powstał z inicjatywy lokalnych władz samo- rządowych po obu stronach Tatr. W ciągu prawie 20 lat istnienia Euroregion, który tworzą dwie organizacje: Związek Euroregion „Tatry” z siedzibą w Nowym Targu i Združenie Región „Tatry” z sie- dzi bą w Kieżmarku, stał się płaszczyzną przyjaznego współdziała- nia i dobrosąsiedzkich kontaktów pomiędzy Polakami i Słowakami – pomysłodawcą, uczestnikiem i koordynatorem wielu przedsię- wzięć transgranicznych. Nabyte w ciągu bez mała 20 lat doświad- czenie, wymierne rezultaty i sukcesy w realizacji wspólnych działań stały się inspiracją do przekształcenia Transgranicznego Związku Euroregion „Tatry” w Europejskie Ugrupowanie Współpracy Terytorialnej. 14 sierpnia 2013 roku w Nowym Targu została pod- pisana Konwencja o utworzeniu EuWt tAtRY, które w oparciu o prawo unijne będzie realizować współpracę transgraniczną na wyższym poziomie formalnym, prawnym, merytorycznym i instytucjonalnym.
    [Show full text]
  • Plan Odnowy Miejscowości Skrzypne Na Lata 2016 – 2025
    Plan odnowy miejscowości Skrzypne na lata 2016 – 2025 Szaflary, kwiecień 2016 Plan Odnowy Miejscowości Skrzypne na lata 2016 - 2025 SPIS TREŚCI: 1. WSTĘP ..................................................................................................................... 3 2. CHARAKTERYSTYKA MIEJSCOWOŚCI ........................................................................... 5 2.1. POŁOŻENIE .......................................................................................................... 5 2.2. HISTORIA ............................................................................................................. 8 2.3. OKREŚLENIE STRUKTURY PRZESTRZENNEJ MIEJSCOWOŚCI .................................... 10 2.3.1. UKŁAD PRZESTRZENNY ............................................................................... 10 2.3.2. OTWARTE PRZESTRZENIE WSPÓLNE ............................................................. 11 2.3.3. DOMINANTA PRZESTRZENNA ........................................................................ 11 2.3.4. TYP ZABUDOWY .......................................................................................... 11 3. INWENTARYZACJA ZASOBÓW SŁUŻĄCYCH ODNOWIE MIEJSCOWOŚCI ............................ 12 3.1. ZASOBY PRZYRODNICZE ...................................................................................... 12 3.2. DZIEDZICTWO KULTUROWE .................................................................................. 14 3.3. OBIEKTY I TERENY ..............................................................................................
    [Show full text]