UDK - 37 ISSN 0350 - 1094 2015 PODGORICA, 2015 EDUCATION VASPITANJE magazine for pedagogic theory and practice I OBRAZOVANJE Year XL, Annual No. 2, 2015 časopis za pedagošku teoriju i praksu UDK – 37, ISSN 0350 – 1094 Godina XL, godišnji broj 2, 2015 UDK – 37, ISSN 0350 – 1094 EDITORIAL BOARD mr Radule Novović, Editor in chief REDAKCIJA Institute for textbook mr Radule Novović, glavni urednik publishing and teaching aids Zavoda za udžbenike i nastavna sredstva Radovan Damjanović, Editor in charge Radovan Damjanović, odgovorni urednik prof. dr Ratko Đukanović, Member prof. dr Ratko Đukanović, član prof. dr Ana Pešikan, Faculty of prof. dr Ana Pešikan, Filozofski fakultet, Philosophy, Belgrade, Member Beograd, član prof. dr Božidar Šekularac, Member prof. dr Božidar Šekularac, član prof. mr Nataša Đurović, Member prof. mr Nataša Đurović, član Zorica Minić, Member Zorica Minić, član prof. dr Izedin Krnić, Member prof. dr Izedin Krnić, član Maja Malbaški, Member Maja Malbaški, član LECTOR LEKTOR Sanja Orlandić Sanja Orlandić TRANSLATOR PREVODILAC mr Radoslav Milošević – ATOS mr Radoslav Milošević – ATOS TECHNICAL SUPPORT KOMPJUTERSKA OBRADA Marko Lipovina Marko Lipovina COVERS KORICE Slobodan Vukićević Slobodan Vukićević PUBLISHER IZDAVAČ Institute for textbook Zavod za udžbenike i nastavna sredstva publishing and teaching aids Podgorica. Prvi broj časopisa „Vaspitanje i Podgorica. The „Education“ Magazine, obrazovanje“ je izašao 1975. godine. first published in 1975 Izlazi tromjesečno Published quarterly Tiraž 1000 Number of copies 1000 Rukopisi se ne vraćaju Manuscripts are not returned ŠTAMPA PRINTING „Štamparija Obod“ AD Cetinje „Printing House Obod“ AD Cetinje 2 Podgorica, 2015 Uredništvo i administracija: VASPITANJE I OBRAZOVANJE Podgorica, Rimski trg b.b. Telefon.: 00 382 20 265-024; 00 382 20 405-305; 00 382 67 391 391 E-mail : [email protected] [email protected] [email protected] Godišnja pretplata: - za studente 5.00 Є - za pojedince 10.00 Є - za ustanove 15.00 Є - za inostranstvo 20.00 Є Iznos pretplate za veći broj primalaca od 5 (pet) umanjuje se za 20%. Pretplata se uplaćuje na žiro račun: 510 – 267 – 15 Zavod za udžbenike i nastavna sredstva Podgorica * * * Glavni urednici: Radivoje Šuković (1975-1978); Stevan Kostić (1979-1983); Miloš Starovlah (1983-1991); Dr Božidar Šekularac (1992-1996); Krsto Leković (1997-1998); Dr Pavle Gazivoda (1999-2007); Radovan Damjanović (2007-2015); Radule Novović (2015-......) Odgovorni urednici: Natalija Sokolović (1977-1978); Borivoje Četković (1979-1998); Dr Božidar Šekularac (1999-2015); Radovan Damjanović (2015- ......) SADRŽAJ CONTENTS 2|2015 S A D R Ž A J INTERVJU: Riječ ministra prosvjete mr PREDRAGA BOŠKOVIĆA 17 ČLANCI (naučni, istraživački, pregledni, stručni radovi) Tatijana VUJOVIĆ 23 KAKVA ŠKOLA NAM TREBA U 21. VIJEKU ....................................... Mateja PANTELIĆ Srbislava PAVLOV ZNAČAJ EDUKACIJE NASTAVNIKA NA SMANJENJU 47 PREDRASUDA O PORODIČNOM NASILJU ......................................... Tamara MILIĆ 57 PODRŠKA NASTAVNICIMA U RADU S ĐECOM S AUTIZMOM ...... Jelena PERUNOVIĆ-SAMARDŽIĆ UPRAVLJANJE I RAZVOJ LJUDSKIH 73 RESURSA U OBRAZOVANJU ................................................................ Veselin BULATOVIĆ MULTIDISCIPLINARNI PRISTUP U AFIRMACIJI SARADNJE 83 ŠKOLE, PORODICE I SREDINE U KOJOJ SE ŠKOLA NALAZI ......... NASTAVNO – VASPITNI RAD Anka VUČINIĆ-GUJIĆ 101 POETIKA MLADENA LOMPARA ........................................................... 7 Marina PETROVIĆ 115 RWCT TEHNIKE U NASTAVI FIZIKE .................................................... Sofija KALEZIĆ-ĐURIČKOVIĆ 129 BOSILJKA PUŠIĆ KAO PISAC ZA DJECU .................................................. Nada ORBOVIĆ Dragica MIJANOVIĆ PRIMJENA MS POWERPOINT (PREZENTACIJE) 141 U NASTAVI GEOGRAFIJE ....................................................................... PREGLEDI, KOMENTARI, POGLEDI Miroje VUKOVIĆ „ANTIDNEVNIK“ – BORAVAK MEĐU LJUDIMA I PUTOVANJE KROZ VRIJEME 157 (povodom 17. godina od smrti prof. dr Slobodana Vujačića) ..................... Vidosava KAŠĆELAN Radoslav MILOŠEVIĆ ATOS LJETNJE AKADEMIJE KAO MODEL ZA SPROVOĐENJE OBRAZOVANJA 165 ZA DEMOKRATSKO GRAĐANSTVO I LJUDSKA PRAVA ................. Marina PETROVIĆ UČEŠĆE UČENIKA NA TAKMIČENJU „MLADI EKOREPORTERI U CRNOJ GORI“ U CILJU PODIZANJA SVIJESTI O ZNAČAJU 173 OČUVANJA ŽIVOTNE SREDINE ........................................................... PRIKAZI Zagorka VUKOVIĆ KNJIGA O ŠKOLI KOJA JE ŠKOLOVALA UČITELJE (Мiroje Vuković: Učiteljska škola u Foči 1960 – 1972, „Svet knjige“ 183 Beograd, SKD „Prosvjeta“ Foča, Centar za kulturu Plužine, 2015. godine) Vasilj JOVOVIĆ (Prof. dr Esad Kurtović, Konj u srednjovjekovnoj Bosni, 187 Univerzitet u Sarajevu, 2014. godine) ........................................................ 8 IN MEMORIAM Prof. dr Ratko ĐUKANOVIĆ PROF. DR DUŠAN SAVIĆEVIĆ (1926–2015) ODLAZAK PROFESORA, NAUČNIKA I ČLANA MEĐUNARODNE 193 KUĆE SLAVNIH ZA OBRAZOVANJE ODRASLIH .............................. 9 C O N T E N T S INTERVIEW: 17 A Word from the Minister of Education Mr PREDRAG BOŠKOVIĆ M.A.Ed. ARTICLES (scientific, research, reviews, professional papers) Tatijana VUJOVIĆ 23 HOW DO WE MAKE OUR SCHOOLS FIT TO FACE 21ST CENTURY? Mateja PANTELIĆ Srbislava PAVLOV THE IMPORTANCE OF EDUCATION IN ELIMINATING 47 TEACHERS’ PREJUDICES ABOUT DOMESTIC VIOLENCE .............. Tamara MILIĆ SUPPORT FOR TEACHERS WHO WORK 57 WITH CHILDREN WITH AUTISM ......................................................... Jelena PERUNOVIĆ-SAMARDŽIĆ HUMAN RESOURCES MANAGEMENT AND THEIR 73 DEVELOPMENT IN EDUCATION ......................................................... Veselin BULATOVIĆ MULTIDISCIPLINARY APPROACH TO AFFIRMATION TO COOPERATION AMONG SCHOOL, FAMILY AND 83 THE COMMUNITY WHERE THE SCHOOL IS SITUATED ................. 11 TEACHING AND EDUCATIONAL WORK Anka VUČINIĆ-GUJIĆ 101 POETICS OF MLADEN LOMPAR .......................................................... Marina PETROVIĆ 115 RWCT TECHNIQUES IN TEACHING PHYSICS ....................................... Sofija KALEZIĆ-ĐURIČKOVIĆ 129 BOSILJKA PUŠIĆ AS A WRITER FOR CHILDREN .............................. Nada ORBOVIĆ Dragica MIJANOVIĆ 141 THE USE OF MS POWERPOINT IN GEOGRAPHY TEACHING ........... REVIEWS, COMMENTS, VIEWS Miroje VUKOVIĆ „ANTI DIARY“ – STAY AMONG THE PEOPLE AND TIME-TRAVEL 157 (On the occasion of 17 years from the death of prof. dr Slobodan Vujačić) Vidosava KAŠĆELAN Radoslav MILOŠEVIĆ ATOS SUMMER ACADEMIES AS A MODEL FOR DEMOCRATIC 165 CIVIC AND HUMAN RIGHTS EDUCATION ...................................... Marina PETROVIĆ PARTICIPATION OF STUDENTS IN THE COMPETITION “YOUNG ECO REPORTERS IN MONTENEGRO” IN ORDER TO RAISE AWARENESS ABOUT THE IMPORTANCE OF 173 ENVIRONMENTAL PROTECTION ...................................................... REVIEWS Zagorka VUKOVIĆ A BOOK ABOUT THE TEACHERS’ SCHOOL (Мiroje Vuković: Foča Teachers’ School 1960 – 1972, „World of Book“ Belgrade, 183 SKD „Prosvjeta“ Foča, The Cultural Centre of Plužine, 2015) ................ 12 Vasilj JOVOVIĆ (Prof. dr Esad Kurtović, Horse in Medieval Bosnia, 187 University of Sarajevo, 2014) ....................................................................... IN MEMORIAM Prof. dr Ratko ĐUKANOVIĆ PROF. DR DUŠAN SAVIĆEVIĆ (1926–2015) FINAL FAREWELL OF PROFESSOR, SCIENTIST AND MEMBER OF THE INTERNATIONAL HOUSE OF FAMOUS PEOPLE IN THE FIELD 193 OF ADULT EDUCATION ......................................................................... 13 INTERVJU: Riječ ministra prosvjete mr PREDRAGA BOŠKOVIĆA Riječ ministra Ministarstva prosvjete Crne Gore gdina mr Predraga Boškovića STANJE I PRAVCI RAZVOJA OBRAZOVANJA U CRNOJ GORI Skupština Crne Gore je u martu 2015. godine imenovala za ministra prosvjete gdina mr Predraga Boškovića1. Iako je nedavno stupio na ovu odgovornu dužnost, zamoljen je od Uredništva i Redakcije časopisa da odgovori na nekoliko pitanja koja se odnose na stanje i dalji razvoj vaspitno-obrazovnog sistema u Crnoj Gori. 1 Predrag Bošković rođen je 12. 3.1972.godine u Pljevljima. Osnovnu i srednju školu završio je u Podgorici. Diplomirao je na Ekonomskom fakultetu u Podgorici 1996. godine, a magistrirao na Ekonomskom fakultetu u Beogradu 1999. godine. Završio je više specijalizacija iz oblasti ekonomskih i političkih nauka. Objavio je niz naučnih radova i publikacija i učestvovao u realizaciji značajnih razvojnih projekata Crne Gore.Govori engleski i italijanski jezik. Oženjen je.Profesionalnu karijeru započeo je kao predavač na Ekonomskom fakultetu u Podgorici. Bio je poslanik u Skupštini Crne Gore, zamjenik ministra spoljnih poslova Srbije i Crne Gore, ministar ekonomije u Vladi Crne Gore i predsjednik odbora direktora Rudnika uglja, Pljevlja.Od kraja 2006. godine je na čelu Ženskog rukometnog kluba Budućnost, a od 2011. godine je predsjednik Upravnog odbora Rukometnog saveza CG. S klubom i reprezentacijama je u toku 2012. godine ostvario najveće rezultate u istoriji crnogorskog rukometa: Budućnost je osvojila trofej Lige šampiona, muška rukometna reprezentacija se plasirala na Svjetsko prvenstvo, a ženska rukometna reprezentacija je osvojila srebrnu medalju na Olimpijskim igrama u Londonu, što je ujedno i prva olimpijska medalja za Crnu Goru, kao i titulu prvaka Evrope. Njegova posvećenost i uspješnost u ovom sportu prepoznata je i na međunarodnom nivou. Od juna 2012. godine je član Izvršnog komiteta Evropske rukometne federacije. 17 1. Obrazovni sistem u Crnoj Gori je više od 15 godina u procesu promjena i hvatanja koraka sa savremenim sistemima Evrope i svijeta. Kako