Vogelkoppenknipsels
Nummer 44
Verzameld door Wim Smeets voortbestaan van één van ’s werelds
mooiste vogelsoorten, de Dwergflamingo
In deze rubriek vindt u samenvattingen (de gebruikelijke Nederlandse naam van
van artikelen met in de kop een deze soort is Kleine Flamingo, red.). De of fabriek de vogelnaam een vogelaanduiding. Deze aanleg van een op oever van Lake Natron betekent het einde deze artikelen verschenen in de maanden juli van
en augustus 2007 in Nederlandse dag- en vogelsoort. De Dwergflamingo staat op de
huis-aan-huisbladen. Deze keer is er ook lijst van ‘bijna uitgestorven’ vogelsoorten
Er een artikel uit België. zijn naar schatting nog een kleine drie de miljoen Dwergflamingo’s op wereld, Dwergflamingo Afrika bedreigd waarvan het merendeel zich bevindt rond de de Rift Vallei. NRC/Handelsblad, 12 juli 2007 zoutmeren van Lake
Plannen van een Indiaas bedrijf om een Natron is één van die meren. De vogels
sodafabriek te bouwen in Tanzania voeden zich met zout, vitaminen en
vormen een ernstige bedreiging voor het bacteriën die uitsluitend hier voorkomen.
Kleine Flamingo’s worden in Afrika bedreigd door industrialisatie. Foto: Wim Smeets.
268 [268-272] het Vogeljeer55 (6) 2007 Vogelkoppenknipsels
fataal Straling voor kleurrijke vogels ouderpaar net even weg was. Daarnaast NRC/Handelsblad, 12 juli 2007 hadden zij allerlei verboden vangmid-
De felst gekleurde vogels hebben het delen zoals mistnetten en lijmstokken. De
zwaarst geleden onder de straling rond de politie trof ook broedmachines aan
ontplofte reactor van Tsjernobyl. waarmee ze uit nesten geroofde eieren
Wielewalen en Pimpelmezen zijn sterk in uitbroedden om daarna de jonge vogels aantal teruggelopen, Boompiepers, Kool- van een valse pootring te voorzien.
mezen en Vinken bleven op peil.
Onderzoekers kennen een sleutelrol toe Wie slacht de Ooievaars bij Meppel af?
aan de beschikbaarheid van antioxidanten Leeuwarder Courant, 18 juli 2007 de in het vogellichaam voor bestrijding In De Schiphorst, gemeente Meppel, dieren in van de agressieve stoffen (vrije radicalen) hebben één of meer onbekende
die ontstaan onder invloed van de straling. twee jaar tijd dertien Ooievaars van het
Bij de aanleg van de gekleurde pigmenten ooievaarsbuitenstation De Lokkerij
worden (verondersteld) veel antioxidanten gedood. Het is nog niet bekend welk dier gebruikt. dit veroorzaakt, ’s Nachts worden jonge,
oude en kreupele Ooievaars het slacht-
Beschermde vogels doelwit van rovers offer. Waarschijnlijk is de Wasbeer of de De Telegraaf, 13juli 2007 Wasbeerhond, ook wel Marterhond
Drie mannen (32, 39 en 44 jaar oud) uit genoemd, de boosdoener. De dader klimt
Urk en Rijssen zijn gearresteerd omdat ze met gemak over de omheining heen, dus
tientallen beschermde vogels hebben een Vos wordt uitgesloten. In juni 2003 de gevangen en verhandeld. Zij hadden werden Ooievaars in De Lokkerij het
allerlei trucs bedacht om vogels zoals slachtoffer van drie Vale Gieren waarbij
Ransuilen, Boomklevers, Torenvalken, acht jonge Ooievaars werden gedood en
Pestvogels en Buizerds te vangen. De een aantal verwond.
mannen waren vooral actief op het Kam- in het pereiland Overijssel, natuurgebied Kraanvogels niet dupe van zandwinning
Dwingelderveld in Drenthe en rond het Stentor Zwolse Courant, 20 juli 2007
Vossenmeer in Flevoland. Zij plukten Vergroting van zandwinlocatie De Dooze
piepjonge vogels uit de nesten als het in Kloosterhaar mag geen negatieve
Kleine Mantelmeeuw rukt op. Foto: Wim Smeets.
het Vogeljaar 55 (6) 2007 269 Vogelkoppenknipsels
hebben in Ei gevolgen voor Kraanvogels Kievit mag uit wei
Engbertsdijksvenen. De NRC/Handelsblad, 2 augustus 2007 projectontwikkelaar moet daarom tien jaar De traditie van het zoeken naar lang de vogelstand in de gaten houden. kievitseieren in Friesland blijft voorlopig Deze voorwaarde heeft de provincie in stand. De bestuursrechter in omdat deel het Leeuwarden dat het gesteld een van gebied bepaalde 1 augustus waarin de Kraanvogels voedsel zoeken rapen van de eieren geen grote invloed verdwijnt. heeft op de kievitpopulatie. Friesland is
de enige provincie in Nederland waar nog
Mantelmeeuw rukt Kleine op mag worden gezocht naar kievitseieren. Provinciale Zeeuwse Courant, 21 juli De provincie Friesland gaf de eierzoekers
2007 hiervoor een ontheffing van het verbod
Ondanks de binding aan de kust is het dat de Flora- en faunawet voorschrijft. De tegenwoordig niets bijzonders om Faunabescherming eiste een verbod op het mantelmeeuwen diep landinwaarts aan te zoeken en rapen van kievitseieren. De treffen. Daar is geen stormachtig weer voor rechtbank oordeelt nu dat het aantal nodig. Het broeden van de Kleine Kieviten in Friesland tussen 2000 en 2005
Mantelmeeuw werd in ons land voor het ‘nagenoeg stabiel’ is gebleven. De de de eerst vastgesteld in de jaren twintig van Faunabescherming stelde dat vorige eeuw, in het Waddengebied. kievitsland tussen 1996 en 2003 met 28
Gedurende de eerste decennia breidde hun procent is gedaald, maar de rechter vindt aantal zich maar heel langzaam uit. Eind dat deze cijfers betrekking hebben op jaren zestig lag het aantal broedparen nog geheel Nederland. Over hetzelfde beneden de duizend. Daarna voltrok zich onderwerp een bericht in het Friesch
een snelle toename tot meer dan 70.000 Dagblad van 2 augustus 2007. broedparen rond de eeuwwisseling. De bolwerken in Nederland zijn de Wadden Zeldzame roofvogels in volière in Asten
en het Deltagebied. In de duinen van het DAG, 3 augustus 2007
vasteland van Noord- en Zuid-Holland De politie heeft in het Noord-Brabantse
zijn de aantallen maar bescheiden. Asten acht bijzondere roofvogels in
beslag genomen. In een volière achter het
Beroerd gruttojaar huis van de eigenaar vond zij onder meer
Trouw, 28 juli 2007 twee Andescondors, vier Bastaardarenden,
Het afgelopen seizoen was slecht voor de een Amerikaanse Zeearend en een
Grutto omdat door het droge weer in april Steenarend. De totale waarde van de
de boeren al vroeg op hun maaimachines vangst schat de politie op
zaten en jonge gruttokuikens lang gras honderdduizend euro. Zij doet nog nader
nodig hebben. In 2007 is het aantal onderzoek naar de herkomst van de jongen voor het eerst landelijk geteld. In vogels.
de weekeinden van 7 en 21 juli zijn
twintig verzamelplaatsen bezocht. Meeuwen in de aanval
Ondanks de grootse aanpak kwam de Gazet van Antwerpen, 6 augustus 2007
telling maar op duizend jonge Grutto’s. Rustig van je ontbijt genieten op het
Terwijl een steekproef in 2006 - op terras van je appartementje in Oostende is
slechts tien locaties - al 2000 jonge er niet meer bij. Imponerende
Grutto’s opleverde. Met zo’n laag aantal Zilvermeeuwen komen letterlijk het brood
nieuwelingen komt de populatie van van je bord pikken. En vuilniszakken zijn
50.000 paren in gevaar en blijft de Grutto voor meeuwen al helemaal een feest. De
in Nederland een bedreigde soort. Over jongen meeuwen vliegen begin augustus
hetzelfde onderwerp een bericht in De pas uit en als moeder meeuw haar jong
Telegraaf en het Limburgs Dagblad van 27 bedreigd ziet, aarzelt ze niet om toe te juli, het Algemeen Dagblad uitgave slaan. Kort geleden liep een man in
Utrecht van 28 juli, De Pers van 8 Oostende een bloedende hoofdwond op augustus en het Algemeen Dagblad van 9 toen hij werd aangevallen en gepikt door augustus 2007. een agressieve Zilvermeeuw. In Oostende
zijn de meeuwen al jaren een plaag. Wie
270 het Vogetjaar 55 (6) 2007 Vogelkoppenknipsels
De Visarend is ook regelmatig in ons land waar te nemen. Foto: Wim Smeets.
een meeuw durft te voederen riskeert een Superfledermaus brengt alle vogels in boete van € 250,-. Als proefproject zette beeld Noordhollands de stad dit jaar bij twee woonblokken een Dagblad, 23 augustus valkenier in die met een Buizerd de 2007 meeuwen weg moest houden. Dat heeft Het Zwitserse mobiele radarsysteem prima gewerkt. Er hebben daar geen ‘Superfledermaus’ met een gewicht van meeuwen gebroed, maar ze verspreidden zes ton speurt vanaf Vliegbasis Soester- zich hebben elders Het gewoon en gebroed. berg naar vogels. apparaat helpt om
vluchten van trekvogels te voorspellen en
Visarend komt en Gierzwaluw vertrekt aanvaringen met vliegtuigen te voor-
Leeuwarder Courant, 16 augustus 2007 komen. Jaarlijks zijn er vijftig tot zeventig
Sinds de populatie toenam in Noord- aanvaringen van vogels met Nederlandse
Europa, is de Visarend ook geregeld in ons helikopters en F-16’s. Vorig jaar september
land waar te nemen, vooral op plaatsen stortte nog een dure F-16 op Vliegbasis met geschikte visgronden. De gemiddelde Volkel neer. Het doel is om uiteindelijk weerradars in aankomstdatum in het najaar van 2005 lag 150 Europa te koppelen met
rond 15 augustus. Tegenwoordig zijn de systemen van defensie in de aangesloten
eerste exemplaren al eind juli te zien. landen. Men kan dan voorspellen wanneer
Vroege trek aan de kust komt ook voor. vogels in de vliegzones komen. Dat
Komt de Visarend pas aan, de Gierzwaluw scheelt veel vogels en veel geld.
is dan al weer bijna vertrokken. Vooral
door de heersende noordwestelijke wind Vogels van slag door opwarming aarde
zijn de meeste Gierzwaluwen dit jaar al Trouw, 24 augustus 2007
Met vroeg, in juli vertrokken. de zachte winters en de vroege lentes
zijn de vogels van de leg. Veel soorten grijpen bijvoorbeeld naast de rupsenpiek.
het Vogeljaar55 (6) 2007 271 Vogelkoppenknipsels
die weken eerder Groene de tegenwoordig twee valt. lichtjes op zee wijzen vogels
Liefst vijfenveertig soorten hebben de weg start van de eileg in twintig jaar tijd met de Volkskrant, 24 augustus 2007
één week vervroegd, van 11 mei naar 4 Als de vogels in het najaar tijdens hun mei. Door de hogere wintertemperaturen trek vanuit het noorden ’s nachts naar de en het vroege voorjaar lopen bomen Waddenzee vlogen, bleven zij bij bewolkt eerder uit en zijn rupsen en insecten eerder weer urenlang rondcirkelen bij boorplat- actief. de forms in de Noordzee. In de ochtend Daar reageren vogels op. Door waren zachte winters is er ook een opmars van de trekvogels vaak té uitgeput om het Nederland vasteland bereiken in zuidelijke broedvogels naar nog te en stortten ze
Met zoals Bijeneters en Kleine Zilverreigers. zee. de groene verlichting raken de
Ook standvogels zoals de Roerdomp en de vogels niet verder gedesoriënteerd en
Ijsvogel nemen vanwege de zachte vliegen ze door. Het platform L15 van de winters fors in aantal toe. Over hetzelfde NAM hangt sinds april vol met groene in onderwerp een bericht in de Leeuwarder plaats van gelige schijnwerpers. Als de Gelderlan- is Courant van 23 augustus, De opzet geslaagd, kan de NAM ook de der, de Leeuwarder Courant, het NRC/ andere platforms volgend jaar van groen
Handelsblad en het Reformatorisch licht laten voorzien. Over hetzelfde
Dagblad van 24 augustus, de Provinciale onderwerp een bericht in het NRC/
Zeeuwse Courant van 25 augustus en De Handelsblad en het Dagblad van het
Pers van 27 augustus 2007. Noorden van 24 augustus 2007.
Wim Smeets, Bachlaan 111, 3752 HG Bunschoten, (033) 298 31 47, [email protected]
272 [272-279] het Vogetjaar 55 (6) 2007