Vogelkoppenknipsels verzameld door Wim Smeets

Hieronder treft u een onvolledigoverzicht aan van Noodgrepen betekenen alleen uitstel allerlei vogelkoppen met een verkorte inhoud die broeden gierzwaluwen in verscheidene Nederlandse dagbladen zijn ver- De Nieuwsbode, 9 mei 2000 (een huis-aan-huis- schenen. blad voor Zeist).

Het dak van het voormalige klooster Mariaoord

aan de Rozenstraat in Zeist ondergaat een ver-

bouwing waardoor de broedplaats van de Gier- oeverzwaluw Flatgebouw deels zwaluwen onder handen wordt genomen. Volgens

ingestort de veldpolitie is er helemaal niets aan de hand. De 3 mei 2000. Gelderlander, 1 We hebben de bouwwerkzaamheden vier weken

Een deel van het flatgebouw van de Oeverzwa- naar voren geschoven en speciale dakpannen luwen bleek Volgens het Polderdistrict ingeslort. aangebracht, we wisten van het bestaan van de Betuwe is een de natuurlijke zandverschuiving kolonie niets af/aldus de woningbouwvereniging. oorzaak de De van instorting. aannemer, bezig met de dijkverzwaring, is vooraf gevraagd door Eidereend verhongert het Polderdistrict rekening te houden met de Trouw, 10 mei 2000 Oeverzwaluwen. Vogelbescherming en de Waddenverenigingheb- Het werk aan de dijk wordt door de Oeverzwalu- ben staatssecretaris G. Faber (Natuurbeheer) ge- niet wen in gevaar gebracht. Aannemer kan tot vraagd de schelpdiervisserij in de Waddenzee tij- eind juli-beginaugustus wachten en dan zijn de delijkstop te zetten vanwege de grotesterfte on- Oeverzwaluwen vertrokken naar Afrika. der de Eidereenden. Dit jaar zijn al 17.000 dode redactie: in Bunschoten de Oeverzwaluwen (noot blijven Eidereenden zesmaal zoveel als gevonden; ge- in de tweede helft de jaarlijks tot van september aan middeld. oeverzwaluwenwand). Over hetzelfde onderwerp een vloed van berich- ten: Vogelclub eist verbod vissen schelpdieren (LeeuwarderCourant, 9 mei 2000), Sterfte eider- Gedoe over het doden van duiven eenden door voedselgebrek nog nooit zo groot Trouw, 4 mei 2000. (Nieuwsblad van het Noorden, 10mei 2000), Ver- Een bericht over de overlast van duiven in de stad bod gevraagd op kokkelvisserij (Algemeen Dag- Utrecht en het plan om 20.000 duiven te doden. blad, 10 mei 2000). Ook de Landelijke Werkgroep Duivenoverlast

(LWD) wordt door de dierenbescherming inge- Oplossing musmysterie levert 18.000 schakeld. De LWD komt met het plan om naar gulden Duits voorbeeld duiventorens te plaatsen en op daarin de echte eieren verwisselen Metro, 17 mei 2000. te met nep- De Huismus is in landen eieren van kalk. sommige Europese een steeds zeldzamer verschijning. Zo ook in Britse Banjaardstrand broedgebied steden en dorpen. De krant The Independent looft 18.000 gulden uit voor diegene die het mysterie dwergsterns van het verdwenen diertje oplost. De Provinciale Zeeuwse Courant, 4 mei 2000.

Het Banjaardstrand in Kamperland Is tot en met Oeverzwaluw hindert bouw in Almere- augustus 2000 deels afgesloten voor recreërend Stad publiek. Het strand is tijdelijktot broedgebied van Dwergsterns verklaard. De Gooi- en Eemlander, 16 juni 2000.

Een kolonie Oeverzwaluwen is er de oorzaak van

dat een deel van de bouw van het nieuwe stads- Twentse boer voor van vergiftigen centrum in Almere-Buiten platligt. Ook elders, roofvogels gepakt zoals bij een bouwproject in de Oostvaarders-

De Twenlsche Courant Tubantia, 5 mei 2000. buurt, nestelen de vogels. Er is afgesproken dat de heiwerkzaamheden Als de De politie Twente heeft in een gecombineerde gewoon doorgaan. zandhoop de Oeverzwaluwen verzakken actie met de Algemene Inspectiedienst (AID) een van gaat moet worden 78-jarige boer uit Mander aangehouden wegens er gestopt. het vergiftigenvan stootvogels. Terugkeer kerkuilen successtory

De Gelderlander, 2 augustus en de Meppeler Roeken rukken op naar Midden- Courant, 28 augustus 2000. Nederland De terugkeer van de Kerkuil in Nederland is be-

De Zwolse Courant, 5 mei 2000. zig een succesverhaal te worden. Waren er twin-

Dat roekenkolonies zich vanuit Oost-Nederland slechts honderd tig jaar geledennog broedparen, steeds meer in westelijke richting verplaatsen is waarschijnlijk wordt in het jaar 2002 het doel van een gevolg van het feit dat de Roek sinds de ja- tweeduizend broedparen gehaald. De lerugkeer ren zestig wettelijk is beschermd en dat nietaf- is vooral te danken aan vrijwilligers die duizenden breekbare bestrijdingsmiddelen zijn verboden. nestkasten hebben opgehangenin boerenschuren.

274 Het Vogeljaar48 (2000) 5 Handen ineenslaan om grutto te Haalt de monniksgier Engeland? redden Trouw, 19 augustus 2000.

Of ooit is is Agrarisch Dagblad, 9 augustus 2000. hij er aangekomen nog onduidelijk, de Monniksgier de Maasvlakte is in elk Het boegbeeldvan de agrarische natuurbeheer- maar van geval richting Engeland vertrokken. Gisterochtend der, de Grutto, dreigt in snel tempo te verdwijnen uit het Nederlandse landschap. Volgens Adriaan tegen elf uur verdween de Monniksgier richting noordwest, over zee. hem in Guldemond kan alleen een samenwerkingsver- Vogelaars zagen een strakke lijn de boortorens voor de kust band van boerenorganisaties, natuurbescher- pas- seren om uiteindelijk uit het zicht te verdwijnen. mers, vrijwilligers en overheid dit probleem op- Zo kwam voorlopig een eind aan zwerftocht lossen. Voor een goed beheer van weidevogel- zijn door Nederland die ruim een maand duurde. gebiedenis het belangrijk dat er melkveehouders in en rond de reservaten zijn. willen Adriaan Guldemond is projectleider bij het Cen- Milieuorganisaties verbod op Landbouw Milieu trum voor en (CLM). rapen kievitseieren

De Gelderlander, 17 augustus 2000, Nieuwsblad aan Faunabescherming klaagt jagers van het Noorden van 22 augustus, Metro en Gro-

om afschot ganzen ninger Dagblad, 23 augustus 2000. Zes natuur- hebben in Provinciale Zeeuwse Courant, 10 augustus 2000. en milieu-organisaties een

brief aan het college Staten Natuurbeschermingsorganisatie De Faunabe- van Gedeputeerde van Groningen een verbod scherming vraagt het Openbaar Ministerie in Mid- aangedrongen op op het van kievitseieren. Ze zijn bang dat deze delburg om actie te ondernemen tegen de Wild- rapen traditionele activiteit de beheereenheid (WBE) Axel vanwege overtreding ontwikkeling van een weidevogel als de Kievit schade berokkent. Het van de Jachtwet. Jagers van de WBE Axel scho- is bekend, dat de laatste jaren de aantallen van ten vorige week een dertigtal Grauwe Ganzen in de meeste soorten weidevogel in de provincie natuurgebiedCanisvliet (ten zuiden van Westdor- pe). Terreinbeheerder Staatsbosbeheer had daar- Groningen achteruitgaan.

voor toestemming gegeven, waar agrariërs om hadden gevraagd.

Voedseltekort oorzaak sterfte Verdwaalde strandt monniksgier op eidereenden Maasvlakte Trouw, 23augustus 2000. 15 Trouw, augustus 2000. De massale sterfte van Eidereenden sinds no- De jonge die in te- Monniksgier juli in Nederland vember 1999 is te wijten aanvoedseltekort. Daar- rechtkwam, is gisteren neergestreken op de Maas- naast hadden de vogels extra honger door een vlakte. het dier zwak. Volgens waarnemers oogt parasiet die zij binnenkregen door het eten van De heeft al niet vogel waarschijnlijk twee dagen Strandkrabben. Dat concludeert het Expertise-

gegetenen volgens de informatielijnvan de Dutch centrum van het ministerie van Landbouw,

Birding Association (DBA) lijkt het plaatselijke Natuurbeheer en Visserij (ExpertisecentrumLNV) vogelaars verstandig de Monniksgier wat rust te uit onderzoek.

gunnen. Het Rijksinstituut voorVisserij Onderzoek (RIVO)

meent dat er evenveel Mossels en Kokkels wa-

ren als gemiddeld.Het RIVO zoekt de verklaring Brielse slager sluit winkel voor voor de sterftein de groterehoeveelheid besmette hongerige monniksgier krabben.

Trouw, 16 augustus 2000. Het bericht dat de Monniksgier tenonder dreigde

te gaan aan voedselgebrek heeft geleidtot spon- tane reacties. Een Brielse slager sloot zijn winkel

en toog met een mand vol vlees naar de Maas-

vlakte. Daar ontspon zich een discussie omtrent bijvoeren of niet. Ondertussen deed de Monniks-

gier zich tegoed aan een dode meeuw. Aan het eind de de van middag vloog vogel hoog op en

streek uiteindelijk bij het vlees neer.

Aalscholvers vissen water Fryske Gea helder

Leeuwarder Courant, 18 augustus 2000. De aalscholverkolonie in het Princenhofgebied verdient geld voor It Fryske Gea. Door hun vis- activiteit slagen de Aalscholvers er in het water in het deelgebiedvan de Alde Feanen verbazing- wekkend helder te houden. Zonder de Aalschol- vers zou It Fryske Gea veel geld moeten uitge- ven aan het schoonhouden van het water dat be- Monniksgier. Maasvlakte, 16 augustus 2000. gin 1991 werd afgesloten van de Friese boezem. Foto: Henk Gaasbeek.

Het Vogeljaar 48 (2000) 5 275 Verklaring voor eidereendensterfte Knobbelzwanen. In die gebieden komen delen vergezocht waar de zwanen worden gedoogd en stukken waar de dieren mogen worden verjaagd. De Visserij Nieuws, 25 augustus 2000, Knobbelzwanen vormen een plaag voor de land- Het Productschap Vis vindt dat het Expertise- bouw in de provincie Noord-Holland, omdat ze centrum LNV ten onrechte een verband legt tus- gras en tarwe eten. sen de massale eidereendensterfte afgelopen winter op de Waddenzee en de mossel- en merelals vreemde in RIVO verband Oranje eend de kokkelvisserij. Het ziet geen tus- Beckumse sen schelpdiervisserij en de opvallend grote bijt eidereendensterfte afgelopen winter. Volgens De Twentsche Courant Tubantia, 18 oktober 2000. Nederland de Wadden- Natuurliefhebber Han Brinkcate keek Vogelbescherming en zijn ogen vereniging zijn 20.000 Eidereenden verhongerd uit toen hij een foto kreeg van een zalmkleurige doordat onvoldoende schelpdieren beschikbaar Merel. Vogelkennertevens oud-voorzitter van de waren, De Productenorganisaties Kokkelvisserij Dutch Birding Association Paul «nolle denkt dat en Mosselcultuur zijn geïrriteerd en noemen on- het gaat om een speling in de natuur. De leucisti- dervoeding onmogelijk. sche trekjes die Paul «nolle bij de vogel op de foto constateert, zeggen evenwel niets over het houdt Genoeg kokkels maar de eider lijdt ontstaan van zijn zalmkleur. Hij het op een

honger genetische afwijking. De Volkskrant, 26 augustus 2000. Oeverzwaluwbreekt broedrecordin Er waren, naast verhongering, andere oorzaken Flevoland voor de massale sterfte denkbaar. De dode Eider- eenden bleken praktisch allemaal flinke aantallen De Telegraaf, 28 oktober 2000. van de darmparasiet Profilicollis botulus bij zich In Flevoland zijn dit jaar in alle kolonies tezamen Oeverzwaluwen te hebben. Zij krijgen die binnen als ze Strandkrab- meer dan 1800 broedende ge- ben eten, die tussengastheer is van deze para- teld, een absoluut record. Vorig jaar kwam de siet. Er voedsel. De uit 1400 Ook hier werd was een gebrek aan parasie- telling op broedparen. ten maakten het probleem groter, want de een bouw in de Hoornse Hop in Lelystad-Haven geïnfecteerde Eidereenden moeten extra eten stopgezet en de werkzaamheden werden op- om een infectie de baas te blijven. geschort naar een later moment in het jaar.

Speurtocht naar griepvirus bij Meeuwenhappen vlees uit rug walvis trekvogels De Gooi- en Eemlander, 31 oktober 2000. De walvispopulatie de kust Argentinië Noordhollands Dagblad, 6 september 2000. voor van Het doet wordt bedreigd door brutale meeuwen. De meeu- vogelringstation op Schiermonnikoog wen slaan toe als de walvissen boven het wa- mee aan een onderzoek naar de aanwezigheid teroppervlak komen adem halen. dat van griepvirussen bij trekvogels. Het eiland- om te Op moment storten de zich omlaag station, ingeschakeld door de afdeling Virologie vogels en ne- men ze een vlees uit de van deze ko- van de Erasmus Universiteit in Rotterdam, en hap rug lossale beesten. wil samen met andere instanties griepvirussen bij zoveel mogelijk vogelsoorten in kaart bren- Zeearend en komt na 500 gen. gaat jaar De Volkskrant, 31 oktober 2000. Sterfte eiders raadsel voor wetenschap De Zeearend keert terug naar Nederland, op kracht en zonder hulp van het Wereld Leeuwarder Courant, 9 september 2000. eigen Natuur Fonds Het de natuurbe- Er is veel onderzoek doen (WNF). plan van nog te voor onom- schermers om de stootvogel in Ne- stotelijk kan worden vastgesteld wat de oorzaak majestueuze derland onder gecontroleerde is geweest van de massale sterfte van omstandigheden uit te zetten, blijkt overbodig, Dat heeft het WNF Eidereenden in de Waddenzee. Op basis van de 30 oktober in het Duitse beschikbare gegevens kunnen wetenschap- maandag bekendgemaakt Steinhuder Meer. pers nog alle kanten op. Waar de wetenschap- natuurgebied pers niet eenduidig in zijn, trekken de belangen- Wim Smeets, Bachlaan 111, 3752 HG Bunschoten. clubs hun eigen plan. (033) 298 31 47. E-mail:

Oehoe sneuvelt Friese op weg Het Algemeen Dagblad, 14 oktober 2000. Een Oehoe is doodgereden in Noordwolde (Fr.). WIJZIGING REDACTIE-ADRES

de conservator van het Fries Natuurmu- Volgens Per 20 oktober 2000 is het redactie-adres van seum, J. Fokkema, deze Oehoe niet ontsnapt was het Vogeljaar gewijzigd in uit een dierentuin. Postbus 275

3740 AG Baarn Noord-Holland wil percelen voor rust Alle stukken voor de redactie gelieven men van en jacht op zwaan voortaan naar bovenvermeld postnummer te De Nieuwe Rotterdamse Courant, 14 oktober zenden. Hiermede voorkomt men mogelijke 2000. vertraging van behandeling.

Gedeputeerde Staten van Noord-Holland willen J.T. een beperkt aantal proefgebieden instellen voor

276 Het Vogeljaar48 (2000) 5