Vogelkoppenknipsels Nummer 44 Verzameld door Wim Smeets voortbestaan van één van ’s werelds mooiste vogelsoorten, de Dwergflamingo In deze rubriek vindt u samenvattingen (de gebruikelijke Nederlandse naam van van artikelen met in de kop een deze soort is Kleine Flamingo, red.). De of fabriek de vogelnaam een vogelaanduiding. Deze aanleg van een op oever van Lake Natron betekent het einde deze artikelen verschenen in de maanden juli van en augustus 2007 in Nederlandse dag- en vogelsoort. De Dwergflamingo staat op de huis-aan-huisbladen. Deze keer is er ook lijst van ‘bijna uitgestorven’ vogelsoorten Er een artikel uit België. zijn naar schatting nog een kleine drie de miljoen Dwergflamingo’s op wereld, Dwergflamingo Afrika bedreigd waarvan het merendeel zich bevindt rond de de Rift Vallei. NRC/Handelsblad, 12 juli 2007 zoutmeren van Lake Plannen van een Indiaas bedrijf om een Natron is één van die meren. De vogels sodafabriek te bouwen in Tanzania voeden zich met zout, vitaminen en vormen een ernstige bedreiging voor het bacteriën die uitsluitend hier voorkomen. Kleine Flamingo’s worden in Afrika bedreigd door industrialisatie. Foto: Wim Smeets. 268 [268-272] het Vogeljeer55 (6) 2007 Vogelkoppenknipsels fataal Straling voor kleurrijke vogels ouderpaar net even weg was. Daarnaast NRC/Handelsblad, 12 juli 2007 hadden zij allerlei verboden vangmid- De felst gekleurde vogels hebben het delen zoals mistnetten en lijmstokken. De zwaarst geleden onder de straling rond de politie trof ook broedmachines aan ontplofte reactor van Tsjernobyl. waarmee ze uit nesten geroofde eieren Wielewalen en Pimpelmezen zijn sterk in uitbroedden om daarna de jonge vogels aantal teruggelopen, Boompiepers, Kool- van een valse pootring te voorzien. mezen en Vinken bleven op peil. Onderzoekers kennen een sleutelrol toe Wie slacht de Ooievaars bij Meppel af? aan de beschikbaarheid van antioxidanten Leeuwarder Courant, 18 juli 2007 de in het vogellichaam voor bestrijding In De Schiphorst, gemeente Meppel, dieren in van de agressieve stoffen (vrije radicalen) hebben één of meer onbekende die ontstaan onder invloed van de straling. twee jaar tijd dertien Ooievaars van het Bij de aanleg van de gekleurde pigmenten ooievaarsbuitenstation De Lokkerij worden (verondersteld) veel antioxidanten gedood. Het is nog niet bekend welk dier gebruikt. dit veroorzaakt, ’s Nachts worden jonge, oude en kreupele Ooievaars het slacht- Beschermde vogels doelwit van rovers offer. Waarschijnlijk is de Wasbeer of de De Telegraaf, 13juli 2007 Wasbeerhond, ook wel Marterhond Drie mannen (32, 39 en 44 jaar oud) uit genoemd, de boosdoener. De dader klimt Urk en Rijssen zijn gearresteerd omdat ze met gemak over de omheining heen, dus tientallen beschermde vogels hebben een Vos wordt uitgesloten. In juni 2003 de gevangen en verhandeld. Zij hadden werden Ooievaars in De Lokkerij het allerlei trucs bedacht om vogels zoals slachtoffer van drie Vale Gieren waarbij Ransuilen, Boomklevers, Torenvalken, acht jonge Ooievaars werden gedood en Pestvogels en Buizerds te vangen. De een aantal verwond. mannen waren vooral actief op het Kam- in het pereiland Overijssel, natuurgebied Kraanvogels niet dupe van zandwinning Dwingelderveld in Drenthe en rond het Stentor Zwolse Courant, 20 juli 2007 Vossenmeer in Flevoland. Zij plukten Vergroting van zandwinlocatie De Dooze piepjonge vogels uit de nesten als het in Kloosterhaar mag geen negatieve Kleine Mantelmeeuw rukt op. Foto: Wim Smeets. het Vogeljaar 55 (6) 2007 269 Vogelkoppenknipsels hebben in Ei gevolgen voor Kraanvogels Kievit mag uit wei Engbertsdijksvenen. De NRC/Handelsblad, 2 augustus 2007 projectontwikkelaar moet daarom tien jaar De traditie van het zoeken naar lang de vogelstand in de gaten houden. kievitseieren in Friesland blijft voorlopig Deze voorwaarde heeft de provincie in stand. De bestuursrechter in omdat deel het Leeuwarden dat het gesteld een van gebied bepaalde 1 augustus waarin de Kraanvogels voedsel zoeken rapen van de eieren geen grote invloed verdwijnt. heeft op de kievitpopulatie. Friesland is de enige provincie in Nederland waar nog Mantelmeeuw rukt Kleine op mag worden gezocht naar kievitseieren. Provinciale Zeeuwse Courant, 21 juli De provincie Friesland gaf de eierzoekers 2007 hiervoor een ontheffing van het verbod Ondanks de binding aan de kust is het dat de Flora- en faunawet voorschrijft. De tegenwoordig niets bijzonders om Faunabescherming eiste een verbod op het mantelmeeuwen diep landinwaarts aan te zoeken en rapen van kievitseieren. De treffen. Daar is geen stormachtig weer voor rechtbank oordeelt nu dat het aantal nodig. Het broeden van de Kleine Kieviten in Friesland tussen 2000 en 2005 Mantelmeeuw werd in ons land voor het ‘nagenoeg stabiel’ is gebleven. De de de eerst vastgesteld in de jaren twintig van Faunabescherming stelde dat vorige eeuw, in het Waddengebied. kievitsland tussen 1996 en 2003 met 28 Gedurende de eerste decennia breidde hun procent is gedaald, maar de rechter vindt aantal zich maar heel langzaam uit. Eind dat deze cijfers betrekking hebben op jaren zestig lag het aantal broedparen nog geheel Nederland. Over hetzelfde beneden de duizend. Daarna voltrok zich onderwerp een bericht in het Friesch een snelle toename tot meer dan 70.000 Dagblad van 2 augustus 2007. broedparen rond de eeuwwisseling. De bolwerken in Nederland zijn de Wadden Zeldzame roofvogels in volière in Asten en het Deltagebied. In de duinen van het DAG, 3 augustus 2007 vasteland van Noord- en Zuid-Holland De politie heeft in het Noord-Brabantse zijn de aantallen maar bescheiden. Asten acht bijzondere roofvogels in beslag genomen. In een volière achter het Beroerd gruttojaar huis van de eigenaar vond zij onder meer Trouw, 28 juli 2007 twee Andescondors, vier Bastaardarenden, Het afgelopen seizoen was slecht voor de een Amerikaanse Zeearend en een Grutto omdat door het droge weer in april Steenarend. De totale waarde van de de boeren al vroeg op hun maaimachines vangst schat de politie op zaten en jonge gruttokuikens lang gras honderdduizend euro. Zij doet nog nader nodig hebben. In 2007 is het aantal onderzoek naar de herkomst van de jongen voor het eerst landelijk geteld. In vogels. de weekeinden van 7 en 21 juli zijn twintig verzamelplaatsen bezocht. Meeuwen in de aanval Ondanks de grootse aanpak kwam de Gazet van Antwerpen, 6 augustus 2007 telling maar op duizend jonge Grutto’s. Rustig van je ontbijt genieten op het Terwijl een steekproef in 2006 - op terras van je appartementje in Oostende is slechts tien locaties - al 2000 jonge er niet meer bij. Imponerende Grutto’s opleverde. Met zo’n laag aantal Zilvermeeuwen komen letterlijk het brood nieuwelingen komt de populatie van van je bord pikken. En vuilniszakken zijn 50.000 paren in gevaar en blijft de Grutto voor meeuwen al helemaal een feest. De in Nederland een bedreigde soort. Over jongen meeuwen vliegen begin augustus hetzelfde onderwerp een bericht in De pas uit en als moeder meeuw haar jong Telegraaf en het Limburgs Dagblad van 27 bedreigd ziet, aarzelt ze niet om toe te juli, het Algemeen Dagblad uitgave slaan. Kort geleden liep een man in Utrecht van 28 juli, De Pers van 8 Oostende een bloedende hoofdwond op augustus en het Algemeen Dagblad van 9 toen hij werd aangevallen en gepikt door augustus 2007. een agressieve Zilvermeeuw. In Oostende zijn de meeuwen al jaren een plaag. Wie 270 het Vogetjaar 55 (6) 2007 Vogelkoppenknipsels De Visarend is ook regelmatig in ons land waar te nemen. Foto: Wim Smeets. een meeuw durft te voederen riskeert een Superfledermaus brengt alle vogels in boete van € 250,-. Als proefproject zette beeld Noordhollands de stad dit jaar bij twee woonblokken een Dagblad, 23 augustus valkenier in die met een Buizerd de 2007 meeuwen weg moest houden. Dat heeft Het Zwitserse mobiele radarsysteem prima gewerkt. Er hebben daar geen ‘Superfledermaus’ met een gewicht van meeuwen gebroed, maar ze verspreidden zes ton speurt vanaf Vliegbasis Soester- zich hebben elders Het gewoon en gebroed. berg naar vogels. apparaat helpt om vluchten van trekvogels te voorspellen en Visarend komt en Gierzwaluw vertrekt aanvaringen met vliegtuigen te voor- Leeuwarder Courant, 16 augustus 2007 komen. Jaarlijks zijn er vijftig tot zeventig Sinds de populatie toenam in Noord- aanvaringen van vogels met Nederlandse Europa, is de Visarend ook geregeld in ons helikopters en F-16’s. Vorig jaar september land waar te nemen, vooral op plaatsen stortte nog een dure F-16 op Vliegbasis met geschikte visgronden. De gemiddelde Volkel neer. Het doel is om uiteindelijk weerradars in aankomstdatum in het najaar van 2005 lag 150 Europa te koppelen met rond 15 augustus. Tegenwoordig zijn de systemen van defensie in de aangesloten eerste exemplaren al eind juli te zien. landen. Men kan dan voorspellen wanneer Vroege trek aan de kust komt ook voor. vogels in de vliegzones komen. Dat Komt de Visarend pas aan, de Gierzwaluw scheelt veel vogels en veel geld. is dan al weer bijna vertrokken. Vooral door de heersende noordwestelijke wind Vogels van slag door opwarming aarde zijn de meeste Gierzwaluwen dit jaar al Trouw, 24 augustus 2007 Met vroeg, in juli vertrokken. de zachte winters en de vroege lentes zijn de vogels van de leg. Veel soorten grijpen bijvoorbeeld naast de rupsenpiek. het Vogeljaar55 (6) 2007 271 Vogelkoppenknipsels die weken eerder Groene de tegenwoordig twee valt. lichtjes op zee wijzen vogels Liefst vijfenveertig soorten hebben de weg start van de eileg in twintig jaar tijd met de Volkskrant, 24 augustus 2007 één week vervroegd, van 11 mei naar 4 Als de vogels in het najaar tijdens hun mei. Door de hogere wintertemperaturen trek vanuit het noorden ’s nachts naar de en het vroege voorjaar lopen bomen Waddenzee vlogen, bleven zij bij bewolkt eerder uit en zijn rupsen en insecten eerder weer urenlang rondcirkelen bij boorplat- actief. de forms in de Noordzee. In de ochtend Daar reageren vogels op. Door waren zachte winters is er ook een opmars van de trekvogels vaak té uitgeput om het Nederland vasteland bereiken in zuidelijke broedvogels naar nog te en stortten ze Met zoals Bijeneters en Kleine Zilverreigers.