Vogelkoppenknipsels
Nummer 25 BoerenNatuurworden betrokken. Zij kun- in nen meehelpen het agrarische landschap Verzameld door Wim Smeets stand te houden. Bij agrarisch natuurbeheer
schort het vooral aan lang-durige zekerheid. richten hun in In deze rubriek vindt u samenvattingen van Boeren bedrijf op agrarisch
of moeten wel de zekerheid artikelen met in de kop een vogelnaam natuurbeheer, maar dat de bestaan. een vogelaanduiding. Deze artikelen hebben mogelijkheid blijft
verschenen in Nederlandse dag- en huis- Met onder andere financiële bijdragen van aan-huisbladen. maatschappelijke organisaties en natuur-
fondsenkan dat. Over hetzelfde onderwerp
Kwart minder ooievaars eenbericht in het Landbouwblad van 8 mei
De Telegraaf, 3 mei 2004 en het Rotterdams Dagblad van 15 mei Het aantal jonge Ooievaars dat vorig jaar het 2004.
ouderlijke nest is uitgevlogen, is met een kwart gedaald ten opzichte van het jaar Reddingsplan kustvogels
2002. In 2003 broedden er ongeveer 430 Provinciale Zeeuwse Courant, 6 mei 2004 ooievaarsparen in Nederland. Uit deze Het gaat niet goed met de kustvogels. Er steeds minder de echte nesten zijn in totaal ongeveer 500 jonge zijn plaatsen waar dieren uitgevlogen. Waarschijnlijk hebben Zeeuwse pioniervogels ongestoord kunnen
de nattigheid en de kou in mei geleid tot leven. Dwergstems, Grote Sterns, Strand-
sterfte onder de jonge Ooievaars. De snik- plevier en Bontbekplevier broeden bij deed veel voorkeur in kaal hete zomer vervolgens jongen van een simpel kuiltje op een Meer hebben niet late broeders de das om. In 2002 vlogen er schelpenstrand. ze nodig. al Er ongeveer 600 jongen uit, het jaar daarvoor Maar zelfs dat levert een probleem op.
580. Over hetzelfde onderwerp een bericht is een plan opgezet om deze kustvogels-in-
in het Dagblad Tubantia van 8 mei 2004. de-knel flink op weg te helpen. Het gaat om
de aanleg van een groot vogeleiland op een Weidevogels horen bij landbouw zandplaat in de Westerschelde: de Hooge
De Gelderlander, 4 mei 2004 Springer. Die ligt in het verlengde van de
Maatschappelijke organisaties en natuur- Hooge Platen, tegenover Breskens en de
fondsen moeten meer bij het werk van Hoofdplaat.
Een kwart minder Ooie-
vaars.
Foto: Wim Smeets.
222 het Vogeljaar52 (5) 2004 Vogelkoppenknipsels
Oeverzwaluw graaft holen in zanddepot bij De Laak. Foto: Wim Smeets.
ineens is Kolibries vlogen 34 miljoen jaar waardoorDiederiks gezin erg groot geleden al door Europa geworden. Trouw, 7 mei 2004
Oeverzwaluw holen in De ouderdom van versteende vogelresten is graaft De Laak opmerkelijk. Het tot nu toe oudste kolibrie- zanddepot bij Courant, 21 mei 2004 fossiel, uit Zuid-Amerika, dateert van Amersfoortse
slechts één miljoen jaar her. De Kolibrie De Oeverzwaluw, de kleinste zwaluw in in Vat- fladderde echter al 30 tot 34 miljoen jaar Nederland, is weer neergestreken nieuwe Amers- geleden door Europa. Twee fossielen, horst, een Vinex-wijk bij foort. De hebben hun holen opgegraven in Duitsland, getuigen daarvan. vogels gegraven in het zanddepot aan de Roevoeterstraat in
De Laak, de in aanbouw. Thaise spreeuw broedt in Zeeland grachtenstad Vorig Provinciale Zeeuwse Courant jaar broedden de Oeverzwaluwen in de
het nieuwe viaduct over de In een tochtige hoek van een Zeeuws- zandhopen bij
Al. Oeverzwaluwen broeden in Vlaamse polder broeden Thaise spreeuwen. Rijksweg nesten in steile Ze zijn waarschijnlijk afkomstig van een kolonies. Ze graven hun uit volière. ook door mensenhanden passerend schip of ontsnapt een rivieroevers, maar zoals Ze zijn ontdekt doorR. Bleijenberg uit gemaakte zand- of leemwanden, op Nieuw-Namen. Hij volgt deze vogels al bouw-terreinenen afgravingen. De nest- die Oeverzwaluwen jaren. In hetzelfde gebied is begin mei een gangen maken, zijn waarneming gedaan door Gentse ornitho- gemiddeld zestig tot negentig centimeter heeft drie logen. Eerder dit voorjaar vlogen de vogels diep. De vogel broedperioden per De is met nestmateriaalaf en aan en nu brengen jaar, in mei, juli en augustus. broedtijd
betreft hier twaalftot zestien In het zij voedsel naar hun jongen. Het dagen. najaar Afrika in de WitbuikmainaAcridotheres javanicus. trekken Oeverzwaluwen naar en
april keren ze weer terug. Het zanddepot aan de Ooievaar adopteert kuikens de Roevoeterstraat wordt tot het eind van
De Telegraaf, 19 mei 2004 broedperiode met rust gelaten door de De 27 jaar oude Ooievaar Diederik heeft bouwvakkers in de wijk, zodat de zwaluwen
zich in het ooievaarsbuitenstation De er ongestoord voor nakomelingen kunnen
De Lokkerij in het Drentse Wijk ontpoptals zorgen. vier een ware pleegvader van adoptieooie-
twee De leeuwerik zingt ieders eigen lied vaartjes van ongeveer weken oud. in Trouw, 29 mei 2004 Diederik had zelf nog één jong zijn nest Tk heb de Leeuwerik ver- en daar heeft beheerdersechtpaar Koopman gebruikt om in cultuur nu het ontheemde viertal bij in gestopt. schuivingen onze te betrappen’
het Vogeljaar52 (5) 2004 223 Vogelkoppenknipsels
Gesprek met filosoof Ton Lemaire over de Natuurfotograaf doet aangifte na hoeder van het overspel, die kon dienen als ‘vogelmoord’ door subsidieboer de Noordhollands 12 2004 smakelijk hapje en als beeld van Heilige Dagblad, juni Geest. ‘Gevolgd door de leeuwerke Boven Danny Ellinger, natuurfotograaf en eigenaar
mijn hoofd. Zoo wandelde ik geeme in den van Foto Natura, heeft aangifte gedaan van
Morgen’. Dit dichtte Guido Gezelle in 1899, ‘vogelmoord’ door een boer die nesten met
dood. Het is niet Gezelle’s De Woude zou hebben een jaar voor zijn weidevogels op enige gedicht over de Leeuwerik en Gezelle 'uitgemaaid’. Ellinger bemerkte dat een die Leeu- 5 mei is ook niet de enige dichter over weiland waar op nog honderdvijftig
‘De al weriken dichtte. Uit Leeuwerik’ van Ton nesten waren, op 18 mei werd gemaaid.
’ is het uit- Lemaire blijkt dat deze kleine vogel een Volgens deze natuurfotograaf terugkerend onderwerp is in de Europese maaien’ van nesten aan de orde van de dag. cultuurgeschiedenis. Over hetzelfde onder- Zijn aangifte is dan ook tevens een aan- bericht in het NRC/Handelsblad klacht het werp een tegen systeem van agrarisch
van 28 mei 2004. natuurbeheer. Zijn aangifte wordt onder-
steund door andere natuurfotografen. Staatsbos- Vogelwachter Ton Pieters van Weidevogelseizoen lijkt opnieuw beheer is eveneens in actie gekomen en heeft verloren de zaak aangekaart in ‘Brussel’. Trouw, 5 juni 2004
Er wordt gevreesd dat 2004 opnieuw een
verloren seizoen is voor de Grutto. Er zijn Protest tegen roofvogelshow maatregelen genomen om de teruggang van Zwolse Courant Stentor, 16 juni 2004 deze en andere weidevogels te stoppen, Roofvogelwerkgroep Zwolle en Stichting maar dat is niet genoeg. De minister moet Milieuraad Zwolle maken bezwaar tegen ingrijpen. Net als in andere jaren is dit shows met roofvogels bij wijkboerderijen. voorjaar het gras al gemaaid op het moment Holtenbroek Aa- Dat gebeurde in en de dat de Grutto’s nog aan het broeden waren Landen. Volgens beide organisaties is een of net jongen hadden. Veel boeren nemen roofvogelshow geen goede keuze om het wel maatregelen om te voorkomen dat publiek te interesseren voor wijkboerderij- broedende vogels omkomen in de messen activiteiten. Beide organisaties hebben vijf van de maaimachine. Maar ze laten geen bezwaren: er wordt natuurlijk maar zodat de geen stukken gras staan, weidevogels aangeleerd gedrag vertoond; vogels zijn geen schuilplaats hebben in de gemaaide vaak afkomstig uit geroofde nesten; bij het percelen. Zo zijn zij een gemakkelijke prooi kweken wordt vaak geëxperimenteerd met voor predators. Over hetzelfde onderwerp hybriden; de shows leiden tot een grotere een bericht in het Reformatorisch Dagblad, vraag naar ‘wilde’ roofvogels; er is in de de LeeuwarderCourant van 3 juni en de omgeving van Zwolle genoeg aan roofvogels Provinciale Zeeuwse Courant van 15 juni in de vrije natuur te zien. 2004.
HSL-schermen fataal voor duizenden
Grote stern is terug op Schouwen vogels Provinciale Zeeuwse Courant, 11 juni 2004 Rotterdams Dagblad, 17juni 2004 De Grote Stern is na veertig jaar afwezig- Zeker vierduizend vogels hebben zich het Schouwen-Duiveland. heid teruggekeerd op afgelopen halfjaar doodgevlogen tegen de
Deze kustbroedvogel is ruim honderd paar geluidsschermen die langs het traject van de sterk neergestreken in de Flaauwersinlaag HSL-zuid zijn geplaatst. Bij Rijkswaterstaat
bij Kerkwerve. Volgens boer B. van den was al in december 2002 bekend dat trans-
Hoek zijn de vogels teruggekeerd naar bijna parante geluidsschermen ongeschikt zijn.
precies dezelfde plek als waar ze veertig jaar Dat rapport is echter nooit openbaar ook Tot in de tóch geleden zaten. jaren vijftig en gemaakt en de schermen zijn geplaatst. de bivakkeerden zestig van vorige eeuw op Als er niet snel een oplossing gevonden Schouwen-Duivelandenkele duizenden wordt zullen veel vogels die deze zomer zijn
paren Grote Sterns. geboren, tijdens de najaarstrek niet verder dan Breda komen. Over hetzelfdeonderwerp
een bericht in het Reformatorisch Dagblad
224 het Vogetjaar52 (5) 2004 Vogelkoppenknipsels
Korhoenders keren
terug op Veluwe. Foto: Wim Smeets.
en deLeeuwarder Courant van 3 juni 2004 Korhoender keert terug op Veluwe
en in het Dagblad van het Noorden van 27 De Gelderlander, 29 juni 2004
mei het Noordhollands van 30 Korhoen keert de Veluwe. en Dagblad Het terug op juni 2004. Nationaal Park De Hoge Veluwe wil in tien jaar jaarlijks vijftig Korhoenders uitzetten in
Storm richt slachting aan onder vogels daarvoor geschikt gemaakte biotopen. De
Algemeen Dagblad, 26 juni 2004 vogel, bekend vanwege het opvallende
De storm van de afgelopen dagen heeft een baltsen, kwam vroeger veel voor op de
ravage aangericht onderbroedkolonies op de Veluwe. Nationaal Park De Hoge Veluwe
Waddeneilanden.Op Ameland, Schiermon- wil voor het opleven van de Korhoender
nikoog, Vlieland en Terschelling zijn gebruikmaken van gefokte exemplaren.
duizendeneieren en kuikens weggespoeld. Door bureau Alterra wordt een DNA-
Op Ameland zijn Scholeksters, Lepelaars en onderzoek gedaan naar de verwantschap verscheidene slacht- soorten meeuwen het tussen verschillende populaties offer geworden. Op Schiermonnikoog zijn Korhoenders. De juiste ondersoort moet
2000 nesten van Kokmeeuwen en 650 worden uitgezet. Als deze verwantschap het nesten van Visdieven weggespoeld. Op geval is wordt dekans van overleven van de
Vlieland waren honderden Zwarte Sterns en soort in ons land een stuk groter.
Scholeksters het slachtoffer.
Wim Smeets, Bachlaan 111, 3752 HG Bunschoten,
(033) 298 31 47, e-mail: [email protected]. Maaiers vermalen kuikentjes Internet: hltp./Avww.wimsmeets.nl.
Algemeen Dagblad, 29 juni 2004
Bij maaiwerk in de Dintelhavenop de Maasvlakte zijn wel zo’n honderd nesten Kleine Mantelmeeuwenvernield. Theo van Rectificatie Muusse van het Ornithologisch Station Bij het artikel ‘Raamslachtoffers: on- Oostvoorne heeft bij de milieupolitie zichtbare barrières voor vogels’, in het aangifte gedaan van het vogeldrama. De Vogeljaar 52 (4), is helaas een fout aannemer krijgt een boete. Het maaien gemaakt bij het plaatsen van de foto op gebeurde in opdracht van het Gemeentelijk bladzijde 152. De afgebeelde vogel is Havenbedrijf. ‘De afspraak is te wachten tot niet een Zanglijster, zoals vermeld, maar augustus, als het broedseizoen voorbij is,’ was in werkelijkheid een Grote Lijster. beduusde Theo Muusse. Het zegt een Redactie hel Vogeljaar.
Havenbedrijf neemt de schuld op zich.
het Vogeljaar 52 (5) 2004 225