Aalsum Ellerhuizen Klein Leger Noordhorn Westerzand Steendam Achterdiep Ellersinghuizen Klein-Ulsda / Klein UlsdaNoordhornerga Wierhuizen Stitswerd Achter-Thesinge Engelbert Klein Wetsinge Noordhornertolhek Wierum Stobben Adorp Englum Kloosterburen Noordlaren Wierumerschouw Stootsho(o)rn Aduard Enumatil Kolham Noordpolderzijl Wildeplaats Stork Thematische aanpak Aduarderzijl Enzelens Kolhol Noordwijk Wilderhof Suttum Agodorp Eppenhuizen Kommerzijl Noordwolde Wildervank De meeuw, die vroeger over het water vloog, Het Veen / ‘t Veen Het Masterplan Waddenland wordt uitgewerkt in Alinghuizen Essen Koningsoord Nuis Wildervanksterdallen ‘t Kret Allersma Ewer Kopaf Numero Dertien Willemstad verwondert zich; hier viel de aarde droog. ‘t Lage van de Weg/weg vele, verschillende thematische projecten, waar- Alteveer Ezinge Kopstukken Okswerd Winneweer ‘t Waar Amsweer Faan Korenga(r)st Oldehove Winschoten ‘t Zandt Vergane schepen rusten in mijn koren. van het publiek op verschillende plaatsen kan Appingedam Farmsum Korhorn Oldekerk Winschoterhoogebrug ‘t Zandstervoorwerk Arwerd Feerwerd Kornhorn Oldenzijl Winsum Tange Ik ben nieuw land; ik ben maar pas geboren. genieten van de Noord-Groninger cultuur, zoals Baamsum Felland Korte Akkers Oling Wirdum Ten Boer Baflo Fiemel Kostverloren Ommelanderwijk Wirdumerdraai Ten Post in de musea, monumenten en op betekenisvolle Bakkerom Finsterwolde Koudehoek Onderdendam Wittewierum Ter Apel Balmahuizen Finsterwolderhamrik Krassum Onderwierum Woldendorp / Woldenworp Ter Apelkanaal plekken in het landschap. Barlage Foxhol Krewerd Onnen Wolfsbarge Ter Borg Barnflair Foxholsterbosch Kromme(-)Elleboog Onstwedde Wollingboermarke Het Noordelijk kustgebied kent veel verhalen, Ter Haar Bedum Fraamklap Kropswolde Oomsberg Wollinghuizen De grote rijkheid van Ter Laan Beersterhoogen Fransum Kruiselwerk Oosteinde Woltersum die als de hoofdstukken van een boek aan elkaar Ter Maarsch Beerta Froombosch Kruisweg Oosternieland Woudbloem Ter Walslage Bellingwolde Frytum Kuzemer Oosterwijtwerd Zandeweer geregen kunnen worden. Sommige zijn specifiek Ter Wisch elk project ligt ongetwijfeld bij Beneden Veensloot Gaarkeuken Kuzemerbalk Oosterzand Zeerijp waddenland Ter Wupping Beswerd Gaarland Lageland Oostindië Zethuis voor een bepaalde regio en daarom is er voor Termunten Bethlehem Ganzedijk Lageweg Oostum Zevenhuizen Termunterzijl Bierum Garmerwolde Lalleweer Oostwold Zevenhuizen gekozen om deze verhalen eerst in regionale de talrijke ontmoetingen Thesinge Biessum Garnwerd Lammerburen Oostwold Zevenhuizen Tinallinge Bikkershorn Garrelsweer Lammerweg Oostwolder Hamrik Zijldijk Ed Hoornik thema’s uit de werken. Samen met de partners Tjamsweer Blauw Garreweer Laskwerd Oostwolderpolder Zoutkamp Tjuchem Blekslage Garsthuizen Laude Opende Zuidbroek worden de uitverkoren verhalen voor verschillende die zullen plaatsvinden. Tolbert Blijham Geefsweer Laudermarke Opmeeden Zuiderkolonie Toornwerd Blokum Glimmen Lauderzwarteveen Opwierde Zuiderveen soorten bezoekers aantrekkelijk en leesbaar ge- Topweer Boerakker Godlinze Lauwersoog Oudedijk Zuidhorn Tranendal Boerenstreek Goldhoorn Lauwerzijl Oude Pekela Zuidveld maakt. Verbindend element in al deze hoofdstuk- Tripscompagnie Bolshuizen Grijpskerk Leegkerk Oude Roodehaan Zuidwending Tuss(ch)enklappen Booneschans Grijssloot Leek Oudeschans Zuidwolde ken is de grote invloed van de ligging aan zee op Tusschenloegen Borgercompagnie Groningen Leemdobben Oudeschip Zuurdijk Tweehuizen de cultuur van het gebied. Borgertange Grootegast Leens Oude Statenzijl Uiteinde Borgerveld Groot Maarslag Leermens Oudezijl Uiterburen De regionale thema’s worden op projectmatige Borgsweer Groot Wetsinge Lellens Over de Dijk Uithuizen Borgweg Hamdijk Lettelbert Overschild Uithuizermeeden wijze en opeenvolgend uitgewerkt. Door op deze Bourtange Hamrik Loppersum Paddepoel Uitwierde Bouwerschap Hardeweer Losdorp Pallert Ulrum manier te werken kan de opgedane ervaring van In 2006 is met verschillende culturele organisaties en Boven Pekela Haren Lucaswolde Pasop Ulsda Bovenrijge Harenermolen Luddeweer Peebos Usquert het ene thema worden meegenomen bij een vol- vertegenwoordigers van gemeenten en provincie gespro- Bovenstreek Harkstede Lula Peizerweg Valom Boven Veensloot Harpel Lutjegast Pieterburen Veele gend thema. Voor de uitwerking wordt per thema ken over samenwerking binnen Waddenland. Organisaties Braamberg Harssens Lutjeloo Pieterzijl Veelerveen Breede Hasseberg Lutjerijp Plaggenborg Veendam een werkgroep geformeerd, die steeds bestaat uit die hun betrokkenheid hebben getoond zijn de volgende: Brillerij Hebrecht Lutjewijtwerd Ranum Veenhuizen Briltil Heereburen Lutjewolde Rasquert Veenhuizen vertegenwoordigers van de deelnemende organi- Aduard, Museum St. Bernardushof Broek Hefswal Maarhuizen Renneborg Veerste(r) Veldhuis Bronsveen Heiligerlee Marsum Rhederbrug Delfzijl, Muzeequarium Delfzijl Veldstreek saties en de projectleider die is aangesteld bij het Burgemeester Beinsdorp Heineburen Martenshoek Rhederveld Vierhuizen Ceresdorp Hekkum Marum Rijsdam Museumhuis Groningen. Ezinge, Museum Wierdenland Vierhuizen Dallingeweer Hellum (De) Maten Roelage Vierverlaten De Bruil Helwerd Meeden Roodehaan Op basis van de ervaringen met Vloot en Visserij Gemeenten De Marne, Eemsmond en Winsum Visvliet De Bult Hemert Meedhuizen Roodehaan Vlagtwedde (De) Dingen Het Reidland Meerland Roodeschool in Zoutkamp, Vierhuizen en Lauwersoog zullen Groningen, RHC Groninger Archieven Vlagtwedder-Barlage De Haar Het Veen / ‘t Veen Meerwijck Rottum Vlagtwedder-Veldhuis (De) Haspel Höchte Mensingeweer Ruigezand tot en met 2008 ook de volgende thema’s worden Groningen, Groninger Museum Vledderhuizen De Holm Hoekje Merum Ruischerbrug Vledderveen De Houw Hoeksmeer Middelbert Ruiten uitgewerkt: Groningen, Natuurmuseum Groningen Vosseberg De Jammer Hoetmansmeer Middelstum Saaksum Vriescheloo De Jouwer Holte Midwolda Saaxumhuizen Vruchtbare Zeeklei: grootschalige landbouw en Groningen, Biblionet Wadwerd De Lethe Holwierde Midwolde Sappemeer Wagenborgen De Paauwen Holwinde Sauwerd
een ontwerp van jam producing (Hanneke Heerema) 2007 Molenrij innovatie, in en rond Leens, Usquert en Uithuizen. Groningen, Noordelijk Scheepvaartmuseum Warffum De Poffert Honderd Morige Schaapbulten Warfhuizen De Ruigewaard Hongerige Wolf Munnekemoer Scharmer Bewoning en Wierden: in Ezinge en Warffum. Groningen, Stichting Verdronken Geschiedenis Waterhuizen De Snipperij Hoogezand Muntendam Scheemda Wedde Groninger Molenhuis: verschillende ‘wind- watermolens’ De Streek Hoogkerk Mussel Scheemdermeer Wedderheide De Wilp Hoogwatum Musselkanaal Scheemderzwaag Wedderveer Wanneer de resultaten positief zijn, zullen we Groningen, Stichting Oude Groninger Kerken Dekkershuizen Hoorn Nansum Schildwolde Weende Delfzijl Hoornderveen Napels Schilligeham Wehe-den Hoorn inzetten om het Masterplan Waddenland na 2008 IVN, Instituut voor Natuur- en Milieu-educatie Den Andel Hoornsedijk Niebert Schouwen Weite Den Ham Hornhuizen Niehove Schouwerzijl Weiwerd een vervolg te geven. Dan kunnen bijvoorbeeld de Nieuweschans, Vestingmuseum Den Ham Horsten Niekerk Sebaldeburen Wessinghuizen Den Horn Houwerzijl Niesoord Sellingen Wessingtange volgende thema’s uitgewerkt worden: Pieterburen, Kerk en Domies Toen Denemarken Huizinge Nieuw(-)Beerta Sellingerzwarteveen Westeind Diepswal Jagerswijk Nieuwe Compagnie Selwerd Westeind Dynamiek van de Waddenzee: eilanden, dijken Warffum, Openluchtmuseum Het Hoogeland Doezum Jipsingboermussel Nieuwe Pekela Selwerd Westeind Doodstil Jipsingboertange Nieuweschans Siddeburen Westerbroek en stormvloeden: Pieterburen Winschoten, Stoomgemaal Dorkwerd Jipsinghuizen Nieuwe Statenzijl Sint-Annen / Sint Annen Westerdijkshorn Dorp Jonkersvaart Nieuwklap Sint Annerhuisjes Westeremden Baksteencultuur (kerken): Zeerijp, als centrum Zeerijp, Archeologisch Informatiepunt Douwen Jukwerd Nieuwolda Sint Vitusholt Westerhorn Drieborg Kaakhorn Nieuwolda-Oost Slaperstil Westerklooster met diverse verbindingen via de wierdendorpen, Zoutkamp, Visserijmuseum Duurkenakker Kalkwijk Nieuw(-)Scheemda Slegge Westerlee Dwarsdiep Kantens Nieuwstad Slochteren Westernieland richting zee Eekeburen Katershorn Niezijl Smeerling Westerwijtwerd Handel en industrie: Delfzijl en Appingedam Eekwerd Keuningswijk Nooitgedacht Solwerd Eekwerderdraai Kibbelgaarn Noordbroek Spijk Ontginning van het Veen: bodemdaling, over- Eemshaven Kiel-Windeweer NoordbroeksterhamrikSpitsbergen Onze bijzondere dank gaat uit naar de Provincie Groningen, afdeling Cultuur, voor de Eenrum Klei Noorddijk Stadskanaal stromingen en inpoldering; Dollardgebied, inhoudelijke en financiële ondersteuning (in het kader van Stroomversnelling, cultuurnota Eenum Kleine Huisjes Noorderburen Stakenborg Eextahaven Kleinemeer Noorderhoogebrug Startenhuizen Nieuweschans en Blauwe Stad. 2005-2008 Provincie Groningen, programma 2: Het Verhaal van Groningen). Ekamp Klein Garnwerd Noorderkolonie Stedum
het Masterplan Waddenland is een project van Museumhuis Groningen, Lopende Diep 8, 9712 NW Groningen, 050 313 00 52 www.museumhuisgroningen.nl een Masterplan van
waddenland- drieluik buiten 2.in1 1 12-03-2007 11:46:52