DOCSLIB.ORG

Koliko Se Poznajemo

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text

Load more

VLADA AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE Pokrajinski sekretarijat za obrazovanje, upravu i nacionalne zajednice Projekat: AFIRMACIJA MULTIKULTURALIZMA I TOLERANCIJE U VOJVODINI KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini IX izdanje REPUBLIKA SRBIJA – AUTONOMNA POKRAJINA VOJVODINA Pokrajinski sekretarijat za obrazovanje, upravu i nacionalne zajednice Projekat AFIRMACIJA MULTIKULTURALIZMA I TOLERANCIJE U VOJVODINI KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini IX izmenjeno i dopunjeno izdanje VLADA AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE Pokrajinski sekretarijat za propise, upravu i nacionalne manjine Koordinator projekta: Marius Rošu Projekat Administrator projekta: AFIRMACIJA MULTIKULTURALIZMA I TOLERANCIJE U VOJVODINI Bojan Gregurić Urednik izdanja: KOLIKO SE POZNAJEMO Alena Peškova iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini Gra čko uređenje i priprema za štampu: VIII izdanje JP Zavod za udžbenike, Beograd – Odeljenje u Novom Sadu Koordinator projekta: Korice i dizajn: Biljana Savić Marius Rošu Autori tekstova: Urednik izdanja: Milan Micić Mirko Grlica dr Tibor Pal Kalman Kuntić dr Zoltan Mesaroš Autori tekstova: dr Arpad Pap Milan Micić Mirko Grlica dr Tibor Pal dr Agneš Ozer Kalman Kuntić dr Olga Ninkov Kovačev dr Zoltan Mesaroš Milkica Popović Arpad Pap Ljubica Otić Mirko Grlica dr Janko Ramač Agneš Ozer mr Mirča Maran Olgica Ninkov Kovačev Jaroslav Miklovic Milkica Popović Lektori: Ljubica Otić Aleksandra Pešić dr Janko Ramač Miloš Zubac mr Mirča Maran Korektor: Jaroslav Miklovic Marijana Vasić Stjepanović Unos teksta: Lektor: Marica Finčur Aleksandra Pešić Cetinka Svitlica Fotogra je ustupljene iz arhiva: Unos teksta: – Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture Marica Finčur – Muzeja Vojvodine Cetinka Svitlica – Muzeja grada Novog Sada – Gradskog muzeja iz Subotice Ilustracije ustupljene iz lične foto-arhive Ivana Kukurova – Ivana Kukurova – Nedeljka Markovića Štampa: XXXXXXXX, Novi Sad Tiraž: 300 primeraka Tiraž: XXX primeraka Novi Sad 2014. god. Novi Sad 2013. god. VLADA AUTONOMNE POKRAJINE VOJVODINE Pokrajinski sekretarijat za obrazovanje, upravu i nacionalne zajednice Projekat: AFIRMACIJA MULTIKULTURALIZMA I TOLERANCIJE U VOJVODINI KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini IX izdanje Novi Sad 2014. god. PREDGOVOR Istorija Vojvodine je speci čna, jer je njen istorijski razvoj stvorio multietničko, multi- konfesionalno društvo. To je čini složenom, ali i bogatom sredinom. Trebalo bi da saznamo više o razvoju i nastanku Vojvodine, kako bi nas oplemenilo to njeno bogatstvo. Verujemo da će, posle proučavanja ovog kratkog prikaza prošlosti naroda sa prostora današnje Vojvodine, čitaoci moći iz istorijskih primera da izvuku pouke koje bi ih okrenule ka budućnosti, s ciljem daljeg suživota ovdašnjih naroda u duhu tolerancije, saradnje i međusobnog poštovanja. Koli- ko se međusobno poznajemo, toliko će nas oplemeniti kulturno i istorijsko bogatstvo prostora na kojima živimo. Pravo poznavanje različitih kultura, jezika i prihvatanje tih različitosti do- prinosi harmoniji iz koje proizlaze mnoga dobra za sve nas. Ovaj tekst napisan je prvenstveno za mlade, to jest za učenike, s ciljem da im predo- či neke činjenice iz zajedničke prošlosti naroda (Nemaca, Mađara, Srba, Slovaka, Rumuna, Rusina, Jevreja itd.) koji su živeli i žive na prostorima današnje Vojvodine. Pri sastavljanju teksta autori su imali ideju da, pored već poznatih globalnih istorijskih događaja i procesa, ukažu i na određene speci čnosti i detalje koji su bili isključivo u vezi s ovim prostorima. Prikazane činjenice i procesi uzeti su iz istoriogra je pomenutih naroda i verovatno će za nekoga predstavljati novinu, ali će, u svakom slučaju, doprineti boljem međusobnom upozna- vanju. Prilikom prikazivanja političke istorije, autori brošure trudili su se da događaje smeste u društveno-ekonomsko-kulturni okvir, kako bi se dobila potpuna slika o dešavanjima. Pored međusobnog prožimanja i dugog zajedničkog života i saradnje, ovdašnji narodi su u svojoj istoriji imali i teške periode, pre svega u vreme ratova. Namera autora bila je da i sukobe, koji su bili deo naše stvarnosti, prikažu objektivno i iz više aspekata. Trebalo bi da se naglasi da je i u vreme teških dana bilo trenutaka vrednih pamćenja, kao i primera saradnje. * * * 5 UVOD 1. IDEJA, NAZIV, POJAM I GRANICE VOJVODINE Naziv Vojvodine i njene granice rezultat su istorijskog razvoja. Kroz istoriju, ra- zličite teritorije nazivane su vojvodinom (u Poljskoj se i danas tako naziva jedan nivo teritorijalne organizacije). U istoriji Srba Vojvodina ima speci čno značenje. Ona je simbolizovala težnju Srba da postignu autonomiju na određenoj teritoriji unutar Ugarske (Mađarske1). Ta ideja nije bila strana Srbima, jer je određeni nivo autonomije bio zagaranto- van i pre formiranja teritorijalne jedinice sa tim imenom. Vojvodina nije značajna samo za Srbe; ostali narodi su je takođe prihvatili kao pokrajinu u kojoj mogu da ostvare kako zajedničke, tako i posebne interese. 1.1. Ideja o stvaranju Vojvodine Ideja o stvaranju Vojvodine, kao autonomne srpske oblasti u okviru Habzbur- škog carstva, postoji još od doseljenja Srba pod vođstvom Arsenija III Čarnojevića, a predstavljena je prvi put na Crkveno-narodnom saboru u Baji 1694. godine. Na Saboru u Temišvaru 1790. godine formulisan je glavni zahtev da se Srbima na osnovu njihovih privilegija odredi posebna teritorija, do čega je i došlo u periodu od 1849. do 1860. godine. Dakle, Vojvodina se, u obliku drugačijem od današnjeg, ostvarila prvi put u XIX veku. Tada formirano Vojvodstvo Srbija i Tamiški Banat bilo je srp- sko samo kada je reč o nazivu. Naime, u njemu je živelo najviše Rumuna, zvanični jezik bio je nemački, a sedište vojvodstva bilo je u Temišvaru. Trebalo bi naglasiti da je to bilo vreme apsolutizma (Bahov apsolutizam) i potpune centralizacije vlasti u Habzburškom carstvu, što znači i na prostorima današnje Vojvodine. Nakon pada Bahovog apsolutizma započeta je decentralizacija vlasti u Austriji i Ugarskoj koja se, posle kraćeg zastoja, nastavila i posle zaključenja Austrougarske nagodbe. U to vreme, obnovljene su županije u celoj Ugarskoj, a tokom sedamdesetih godina XIX veka ukinute su neke teritorijalne jedinice koje su oformljene na osnovu privilegija još u feudalnom dobu (na našem prostoru to su bile Vojna granica, Potiski krunski di- štrikt, Velikokikindski dištrikt). U razdoblju dualističkog uređenja izgrađena je mo- derna državna uprava u Ugarskoj, a samim tim i na našim prostorima. Istovremeno, u raznim programima na saborima pominjala se autonomna srpska oblast, ponegde na nivou županija, a ponegde na nivou šire oblasti. To je izneto na Blagoveštenskom saboru i u Bečkerečkom programu Miletićeve stranke. Ovi zahtevi ostali su osnovna tačka srpskog nacionalnog programa sve do završetka Prvog svetskog rata i do formi- ranja Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, 1. decembra 1918. godine. Značenje pojma 1 Izrazi Mađarska i Ugarska su sinonimi. Nije neobično da za narod ili zemlju postoji više naziva. Na latinskom jeziku se Mađarska nazivala Hungaria, dok se u mađarskom jeziku, koji se, po pravilu, nije koristio u službenoj upotrebi, ustalio pojam Magyarország. Tradicionalni nazivi za Mađare i Mađarsku razvili su se i ustalili na različitim jezicima iz latinskog izraza Hungaria, te je naziv za Mađarsku u srpskom jeziku Ugarska, a za njen narod Ugri. Mada je naziv Ugri prestao da se upotrebljava, korišćenje naziva Ugarska ustalilo se zbog naglašavanja promena koje su se desile posle Prvog svetskog rata. Tako se (i) u srpskoj istoriogra ji naziv Ugarska koristio za Mađarsku do 1918. godine, dok se za kasniji period koristi pojam Mađarska. 7 KOLIKO SE POZNAJEMO Vojvodina menjalo se tokom istorije, kao i teritorija koju je obuhvatala. Kulturna i politička elita Srba u južnoj Ugarskoj, a kasnije i drugih naroda, dala je svoj udeo u menjanju ovog pojma. 1.2. Poreklo naziva Vojvodina Vojvodina je svoj naziv dobila na Majskoj skupštini, održanoj u Sremskim Kar- lovcima od 1. do 3. maja 1848. godine (od 13. do 15. maja, po gregorijanskom kalen- daru), kada su narodni predstavnici proglasili Srpsku Vojvodinu, a koja je 72. članom Oktroisanog ustava od 4. marta 1849. godine dobila naziv Vojvodstvo Srbija i Tamiški Banat. Srbi u njoj nisu mogli na pravi način da koriste svoju teritorijalnu samoupra- vu. Nakon pada Bahovog apsolutizma država je bila decentralizovana. Obnovljena je županijska vlast u Ugarskoj i Hrvatskoj, a Srpska Vojvodina ukinuta je 27. decembra 1860. godine. Svetozar Miletić već u januaru 1861. godine objavljuje Tucindanski članak, koji postaje program vojvođanskih Srba predstavljen na Blagoveštenskom sa- boru 2. aprila iste godine. Glavni zahtev Srba na ovom saboru bio je ponovno dobi- janje autonomne srpske oblasti Vojvodine. Bečkerečki program iz 1869. godine samo se implicitno pozivao na odluke Blagoveštenskog sabora, koji je ostao osnovna tačka srpskog nacionalnog programa do završetka Prvog svetskog rata i formiranja Kralje- vine Srba, Hrvata i Slovenaca, 1. decembra 1918. godine. Nakon formiranja prve jugoslovenske države, naziv Vojvodina korišćen je među protivnicima unitarizma i centralizma koji su se zalagali za veću ekonomsku samo- stalnost i upravne nadležnosti Vojvodine. Vojvođanski Prečanski pokret predvodio je pančevački advokat, samostalni demokrata, Dušan Duda Bošković. Nakon Drugog svetskog rata formirana je Autonomna pokrajina Vojvodina, kao sastavni deo Republike Srbije, s ciljem očuvanja nacionalne
Recommended publications
  • Republic of Serbia Ipard Programme for 2014-2020

    Republic of Serbia Ipard Programme for 2014-2020

    EN ANNEX Ministry of Agriculture and Environmental Protection Republic of Serbia REPUBLIC OF SERBIA IPARD PROGRAMME FOR 2014-2020 27th June 2019 1 List of Abbreviations AI - Artificial Insemination APSFR - Areas with Potential Significant Flood Risk APV - The Autonomous Province of Vojvodina ASRoS - Agricultural Strategy of the Republic of Serbia AWU - Annual work unit CAO - Competent Accrediting Officer CAP - Common Agricultural Policy CARDS - Community Assistance for Reconstruction, Development and Stabilisation CAS - Country Assistance Strategy CBC - Cross border cooperation CEFTA - Central European Free Trade Agreement CGAP - Code of Good Agricultural Practices CHP - Combined Heat and Power CSF - Classical swine fever CSP - Country Strategy Paper DAP - Directorate for Agrarian Payment DNRL - Directorate for National Reference Laboratories DREPR - Danube River Enterprise Pollution Reduction DTD - Dunav-Tisa-Dunav Channel EAR - European Agency for Reconstruction EC - European Commission EEC - European Economic Community EU - European Union EUROP grid - Method of carcass classification F&V - Fruits and Vegetables FADN - Farm Accountancy Data Network FAO - Food and Agriculture Organization FAVS - Area of forest available for wood supply FOWL - Forest and other wooded land FVO - Food Veterinary Office FWA - Framework Agreement FWC - Framework Contract GAEC - Good agriculture and environmental condition GAP - Gross Agricultural Production GDP - Gross Domestic Product GEF - Global Environment Facility GEF - Global Environment Facility GES
  • Pagina 1 Di 40 09/12/2014

    Pagina 1 Di 40 09/12/2014

    Pagina 1 di 40 Print Bluetongue, Serbia Close Information received on 04/11/2014 from Dr Budimir Plavšić, Head, Animal Health Department Veterinary Directorate, Ministry of Agriculture and Environmental Protection, Belgrade, Serbia Summary Report type Follow-up report No. 3 Date of start of the event 30/08/2014 Date of pre-confirmation of the 03/09/2014 event Report date 04/11/2014 Date submitted to OIE 04/11/2014 Reason for notification Reoccurrence of a listed disease Date of previous occurrence 2002 Manifestation of disease Clinical disease Causal agent Bluetongue virus Serotype 4 Nature of diagnosis Clinical, Laboratory (basic), Laboratory (advanced) This event pertains to the whole country Immediate notification (04/09/2014) Follow-up report No. 1 (21/09/2014) Related reports Follow-up report No. 2 (18/10/2014) Follow-up report No. 3 (04/11/2014) Follow-up report No. 4 (04/12/2014) New outbreaks (300) Outbreak 1 (3920) Prolom, Kursumlija, Toplicki, SRBIJA Date of start of the outbreak 09/09/2014 Outbreak status Continuing (or date resolved not provided) Epidemiological unit Backyard Species Susceptible Cases Deaths Destroyed Slaughtered Affected animals Cattle 6 0 0 0 0 Sheep 29 4 3 0 0 Outbreak 2 (04469) Ševica, Kucevo, Branicevski, SRBIJA Date of start of the outbreak 13/09/2014 Outbreak status Continuing (or date resolved not provided) Epidemiological unit Backyard Species Susceptible Cases Deaths Destroyed Slaughtered Affected animals Sheep 5 1 0 0 0 Outbreak 3 (04226) Kruscica, Bela Crkva, Juznobanatski, SRBIJA Date of start
  • Prevailing Surface Winds in Northern Serbia in the Recent and Past Time Periods; Modern- and Past Dust Deposition ⁎ Milivoj B

    Prevailing Surface Winds in Northern Serbia in the Recent and Past Time Periods; Modern- and Past Dust Deposition ⁎ Milivoj B

    Aeolian Research xxx (xxxx) xxx–xxx Contents lists available at ScienceDirect Aeolian Research journal homepage: www.elsevier.com/locate/aeolia Prevailing surface winds in Northern Serbia in the recent and past time periods; modern- and past dust deposition ⁎ Milivoj B. Gavrilova, Slobodan B. Markovića, , Randall J. Schaetzlb, Ivana Tošićc, Christian Zeedend, Igor Obrehtd, György Sipose, Albert Rumanf, Suzana Putnikovićc, Kathrin Emundsd, Zoran Perića, Ulrich Hambachg, Frank Lehmkuhld a Chair of Physical Geography, University of Novi Sad, Trg Dositeja Obradovića 3, 21000 Novi Sad, Serbia b Department of Geography, Environment and Spatial Sciences, Michigan State University, East Lansing, MI 48824, USA c Institute of Meteorology, University of Belgrade, Dobračina 16, 11000 Belgrade, Serbia d Department of Geography, RWTH Aachen University, Templergaben 55, 52056 Aachen, Germany e Department of Physical Geography and Geoinformatics, University of Szeged, Szeged, Hungary f Republic Hydrometeorological Service of Serbia, Belgrade, Kneza Višeslava 66, Serbia g BayCER and Chair of Geomorphology, University of Bayreuth, D-95440 Bayreuth, Germany ARTICLE INFO ABSTRACT Keywords: This study utilizes four different methodological approaches to examine the prevailing surface winds and their Wind rose associated aeolian processes in Northern Serbia, focusing on the southeastern part of the Carpathian Basin. We Dunes utilized wind and atmospheric pressure data from 1939–2014 and 1960–2010 for the climatological analyses. Loess Geomorphological data and numerical simulations were used to estimate prevailing paleowind systems. Holocene Northern Serbia is currently dominated by surface winds coming from the fourth (270°–360°) and second LGM (90°–180°) quadrants, with frequencies of ca. 116 and 105 days/year, respectively. Comparable frequencies Banatska Peščara within Banatska Peščara are 115 and 129 days/year, respectively.
  • 1 the Early and Middle Bronze Age in the Balkans Arthur Bankoff

    1 the Early and Middle Bronze Age in the Balkans Arthur Bankoff

    1 The Early and Middle Bronze Age in the Balkans Arthur Bankoff The earlier part of the Bronze Age in temperate southeastern Europe (c. 2200– 1500 B.C.) presents a confusing picture to the unwary archaeologist. Although over the years more publications have appeared in English, German, and French, many basic site reports and syntheses are only fully available in Hungarian, Romanian, Bulgarian, Serbian, or other indigenous languages. Often the names of apparently identical archaeological cultures change with bewildering abandon as one crosses modern national borders or even moves between regions of the same country. This part of the world has a history (beginning in the mid–nineteenth century) of antiquarian collecting and detailed specialist typological studies, especially of ceramics and metal objects, with far less effort expended on the more mundane aspects of prehistoric life. Only since the 1980s have studies become available that incorporate the analysis of plant and animal material from Bronze Age sites, and these are far from the rule. To some extent, this is due to the nature of the archaeological record, that is, the sites and material that have survived from the Early and Middle Bronze Age. With the exception of habitation mounds (tells) and burial mounds (tumuli), both of which have a limited distribution in the earlier part of the Bronze Age, most sites are shallow, close to the modern ground surface, and easily disturbed. Farming and urban development has been more destructive to these sites than to the more deeply buried sites of earlier periods. The typically more dispersed settlement pattern of the Bronze Age in most of this region results in smaller sites, more vulnerable to the vagaries of history than the more concentrated nucleated sites of the later Neolithic or Eneolithic (sometimes called Copper Age) of the fifth and fourth millennia B.C.
  • INVEST in SOKOLAC

    INVEST in SOKOLAC

    INVEST IN SOKOLAC www.opstinasokolac.net | www.opstinasokolac.biz Sokolac_investicioni_sazetak_ENG_A4.indd 1 10.11.2016 19:22:48 INVESTMENT PROFILE – MUNICipALITY OF SOKOLAC 2 WHERE IS THE MUNICIPALITY OF SOKOLAC LOCATED? The Municipality of Sokolac is located in the eastern part of Bosnia and Herzegovina in Republika Srpska, at the distance of 42 kilometers from Sarajevo, the capital of Bosnia and Herzegovina, at the intersection of the primary roads leading from Sarajevo towards Serbia and Montenegro, and from Serbia and Montenegro towards the Adriatic Sea. Position of BiH in Europe Position of the Municipality of Sokolac in BiH Area size 700 km2 Population 12,607 Population density 18.01 inhabitants /km² Administrative affiliation City of Istočno Sarajevo, Republika Srpska (RS), Bosnia and Herzegovina (BiH) Altitude 800-1,300 meters above sea level Time zone GMT + 1 Climate Continental, pre-mountain and mountain climate Relief Hilly and mountainous area Sokolac_investicioni_sazetak_ENG_A4.indd 2 10.11.2016 19:22:49 3 INVEstmENT PROFILE – MUNicipaLitY OF SOKOLac WHAT DOES THE MUNICIPALITY OF SOKOLAC OFFER TO INVESTORS? » Investment locations in the business zones of Podromanija (43 hectares) and Nova Romanija (18.2 hectares). Your goods could be transported in less than 1 hour of driving from the Municipality of Sokolac to the future trans-national corridor Vc that is recognized as the main regional transport corridor from Budapest (Hungary) through Osijek (Croatia) and Sarajevo (BiH) to Ploče (Croatia). » Favorable business environment, focusing on development of entrepreneurship and small businesses, and pronounced growth of main economic parameters. In the course of the period from 2012 to 2016, the Municipality of Sokolac increased its exports by 33.15%, which represents an increase in the share in export of the City of Istočno Sarajevo and RS, by 28.81% and 25.93%, respectively.
  • KOLIKO SE POZNAJEMO Iz Istorije Nacionalnih Zajednica U Vojvodini Pokrajinski Sekretarijat Za Obrazovanje, Propise, Upravu I Nacionalne Manjine - Nacionalne Zajednice

    KOLIKO SE POZNAJEMO Iz Istorije Nacionalnih Zajednica U Vojvodini Pokrajinski Sekretarijat Za Obrazovanje, Propise, Upravu I Nacionalne Manjine - Nacionalne Zajednice

    KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini Pokrajinski sekretarijat za obrazovanje, propise, upravu i nacionalne manjine - nacionalne zajednice Projekat AFIRMACIJA MULTIKULTURALIZMA I TOLERANCIJE U VOJVODINI KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini Autori tekstova: Milan Mici· dr Tibor Pal Kalman Kunti· dr Zoltan Mesaroï Arpad Pap Mirko Grlica dr Agneï Ozer dr Olga Ninkov Milkica Popovi· Ljubica Oti· dr Janko Rama„ mr Mir„a Maran Jaroslav Miklovic Lektor: Aleksandra Peïi· Unos teksta: Marica Fin„ur Cetinka Svitlica Ilustracije ustupljene iz liène foto-arhive Ivana Kukurova Novi Sad 2017. god. Pokrajinski sekretarijat za obrazovanje, propise, upravu i nacionalne manjine - nacionalne zajednice Projekat: AFIRMACIJA MULTIKULTURALIZMA I TOLERANCIJE U VOJVODINI KOLIKO SE POZNAJEMO iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini Novi Sad 2017. god . PREDGOVOR storija Vojvodine je specifièna, jer trudili su se da dogaðaje smeste u dru- je njen istorijski razvoj stvorio tveno-ekonomsko-kulturni okvir, kako multietnièko, multikonfesionalno bi se dobila potpuna slika o deavanjima. drutvo. To je èini sloenom, ali i Pored meðusobnog proimanja i dugog bogatom sredinom. Trebalo bi da zajednièkog ivota i saradnje, ovdanji saznamo vie o razvoju i nastanku narodi su u svojoj istoriji imali i teke peri- Vojvodine, kako bi nas oplemeni- ode, pre svega u vreme ratova. Namera Ilo to njeno bogatstvo.Verujemo da æe, autora bila je da i sukobe, koji su bili deo posle prouèavanja ovog kratkog prikaza nae stvarnosti, prikau objektivno i iz prolosti naroda sa prostora dananje vie aspekata. Trebalo bi da se naglasi da Vojvodine, èitaoci moæi iz istorijskih je i u vreme tekih dana bilo trenutaka primera da izvuku pouke koje bi ih okre- vrednih pamæenja, kao i primera saradnje.
  • Geographical and Economic Influences on the Colonisation of the Banat

    Geographical and Economic Influences on the Colonisation of the Banat

    Geographica Pannonica No. 2, 20-25 (1998) Geographical and Economic Influences on the Colonisation of the Banat Bruce Mitchell School of Slavonic and East European Studies, University of London, Senate House, Malet Street, London WC1E 7HU, Englad Saša Kicošev Institute of Geography, University of Novi Sad, Trg Dositeja Obradovica 3, 21000 Novi Sad, Yugoslavia Abstract In the following paper, the influence of selected factors on the developing settlement of the Banat is examined. These include the historical river network and marshes, the availability of building materials, fuel and drinking water, and the variety, location and extractability of raw materials. Mention is also made of the effect of some of these factors on the general state of health of the population. This is followed by a brief account of processes of colonisation in the Banat during the 18th and 19th centuries. The motivations of the colonists themselves, and of their rulers, the context in which they were operating, and a brief appreciation of the contributions of the various ethnic groups involved. Bounds and Area The Banat is a conventional label for a territorial entity whose existence, despite a remarkably chequered administrative history, is acknowledged by Serb, Romanian, German and Hungarian, and there is close agreement on its geographical bounds. The courses of the Danube, Tisa and Maros embrace the Banat on three sides: divided from the Bačka on the west by the southward flow of the Tisa (Hungarian, Tisza), the Banat is separated "naturally" from Srem and Serbia, and Wallachia by the broad stripe of the Danube as far as Orsova.
  • Protestanti U Službi Petrovaradinske Pukovnije U Drugoj Polovici 18. Stoljeća

    Protestanti U Službi Petrovaradinske Pukovnije U Drugoj Polovici 18. Stoljeća

    355.312(497.113Petrovaradin)’’175’’ 274:355.11 Primljeno: 1. 3. 2019. Prihvaćeno: 30. 3. 2019. Izvorni znanstveni rad DOI: 10.22586/pp.v56i1.8275 Pavao Nujić* Protestanti u službi Petrovaradinske pukovnije u drugoj polovici 18. stoljeća Autor u radu analizira prisutnost protestanata u službi Petrovaradinske pukovnije na temelju službenih pukovnijskih serijalnih izvora i tri cjelovita popisa pukovnije iz 1767., 1772. i 1792. godine. Protestanti su promatrani iz perspektive aktivne vojne službe kao istaknuti pojedinci unutar časničkoga kadra i kao vjerska skupina i manjina među običnim krajišnicima. Prikazano je stabilno postojanje protestantskoga elementa na svim razinama pukovnijske službe kroz promatrana desetljeća 18. stoljeća, a što je predstavljalo posebnost Petrovaradinske pukovnije u odnosu na ostale pukovnije Slavonske i Hrvatske vojne krajine toga razdoblja. Ključne riječi: Vojna krajina, Petrovaradinska pukovnija, 18. stoljeće, Srijem, prote- stanti, krajišnici, vojna služba Uvod Promatrajući reformaciju1 iz perspektive vojnokrajiškoga sustava nameće se ka- tegorija drugoga, odnosno suparnika protiv kojega se marširalo diljem srednje Europe i koji je tijekom 18. stoljeća nadrastao i opasnost vječnoga neprijatelja s Istoka, Osmanskoga Carstva. Petrovaradinska pukovnija u tome pogledu nije bila bitno drugačija od drugih pukovnija Hrvatske ili Slavonske vojne krajine. * Pavao Nujić, Fakultet za odgojne i obrazovne znanosti Osijek, Cara Hadrijana 10, 31000 Osijek, Re- publika Hrvatska, E-mail adresa: [email protected] 1 “Reformacija (lat. reformare, promijeniti, preobraziti) je duhovni pokret za obnovu doktrina i života crkve u Europi šesnaestoga stoljeća... Kao početak reformacije slovi javno objavljivanje Lutherovih De- vedeset i pet teza 31. listopada 1517., u kojima je iznio svoje argumente protiv trgovanja oproštajnicama s pozivom na raspravu o naravi i upotrebi oproštajnica.
  • Time Evolution of a Rifted Continental Arc: Integrated ID-TIMS and LA-ICPMS Study of Magmatic Zircons from the Eastern Srednogorie, Bulgaria

    Time Evolution of a Rifted Continental Arc: Integrated ID-TIMS and LA-ICPMS Study of Magmatic Zircons from the Eastern Srednogorie, Bulgaria

    LITHOS-02763; No of Pages 15 Lithos xxx (2012) xxx–xxx Contents lists available at SciVerse ScienceDirect Lithos journal homepage: www.elsevier.com/locate/lithos Time evolution of a rifted continental arc: Integrated ID-TIMS and LA-ICPMS study of magmatic zircons from the Eastern Srednogorie, Bulgaria S. Georgiev a,⁎, A. von Quadt a, C.A. Heinrich a,b, I. Peytcheva a,c, P. Marchev c a Institute of Geochemistry and Petrology, ETH Zurich, Clausiusstrasse 25, CH-8092 Zurich, Switzerland b Faculty of Mathematics and Natural Sciences, University of Zurich, Switzerland c Geological Institute, Bulgarian Academy of Sciences, Acad. G. Bonchev St., 1113 Sofia, Bulgaria article info abstract Article history: Eastern Srednogorie in Bulgaria is the widest segment of an extensive magmatic arc that formed by conver- Received 24 December 2011 gence of Africa and Europe during Mesozoic to Tertiary times. Northward subduction of the Tethys Ocean Accepted 10 June 2012 beneath Europe in the Late Cretaceous gave rise to a broad range of basaltic to more evolved magmas with locally Available online xxxx associated Cu–Au mineralization along this arc. We used U–Pb geochronology of single zircons to constrain the temporal evolution of the Upper Cretaceous magmatism and the age of basement rocks through which the Keywords: magmas were emplaced in this arc segment. High precision isotope dilution-thermal ionization mass spectrometry U–Pb zircon ages – ID-TIMS (ID-TIMS) was combined with laser ablation-inductively coupled plasma mass spectrometry (LA ICPMS) for LA‐ICPMS spatial resolution within single zircon grains. Eastern Srednogorie arc Three tectono-magmatic regions are distinguished from north to south within Eastern Srednogorie: East Balkan, Geodynamic evolution Yambol–Burgas and Strandzha.
  • Mozaicul Voivodinean – Fragmente Din Cultura Comunităților Naționale Din Voivodina – Ediția Întâi © Autori: Aleksandr

    Mozaicul Voivodinean – Fragmente Din Cultura Comunităților Naționale Din Voivodina – Ediția Întâi © Autori: Aleksandr

    Mozaicul voivodinean – fragmente din cultura comunităților naționale din Voivodina – Ediția întâi © Autori: Aleksandra Popović Zoltan Arđelan © Editor: Secretariatul Provincial pentru Educație, Reglementări, Adminstrație și Minorități Naționale -Comunități Naționale © Сoeditor: Institutul de Editură „Forum”, Novi Sad Referent: prof. univ. dr. Žolt Lazar Redactorul ediției: Bojan Gregurić Redactarea grafică și pregătirea pentru tipar: Administrația pentru Afaceri Comune a Organelor Provinciale Coperta și designul: Administrația pentru Afaceri Comune a Organelor Provinciale Traducere în limba română: Mircea Măran Lectorul ediției în limba română: Florina Vinca Ilustrații: Pal Lephaft Fotografiile au fost oferite de arhivele: - Institutului Provincial pentru Protejarea Monumentelor Culturale - Muzeului Voivodinei - Muzeului Municipiului Novi Sad - Muzeului municipiului Subotica - Ivan Kukutov - Nedeljko Marković REPUBLICA SERBIA – PROVINCIA AUTONOMĂ VOIVODINA Secretariatul Provincial pentru Educație, Reglementări, Adminstrație și Minorități Naționale -Comunități Naționale Proiectul AFIRMAREA MULTICULTURALISMULUI ȘI A TOLERANȚEI ÎN VOIVODINA SUBPROIECT „CÂT DE BINE NE CUNOAŞTEM” Tiraj: 150 exemplare Novi Sad 2019 1 PREFAȚĂ AUTORILOR A povesti povestea despre Voivodina nu este ușor. A menționa și a cuprinde tot ceea ce face ca acest spațiu să fie unic, recognoscibil și specific, aproape că este imposibil. În timp ce faceți cunoștință cu specificurile acesteia care i-au inspirat secole în șir pe locuitorii ei și cu operele oamenilor de seamă care provin de aci, vi se deschid și ramifică noi drumuri de investigație, gândire și înțelegere a câmpiei voivodinene. Tocmai din această cauză, nici autorii prezentei cărți n-au fost pretențioși în intenția de a prezenta tot ceea ce Voivodina a fost și este. Mai întâi, aceasta nu este o carte despre istoria Voivodinei, și deci, nu oferă o prezentare detaliată a istoriei furtunoase a acestei părți a Câmpiei Panonice.
  • Подкласс Exogenia Collin, 1912

    Подкласс Exogenia Collin, 1912

    Research Article ISSN 2336-9744 (online) | ISSN 2337-0173 (print) The journal is available on line at www.ecol-mne.com Contribution to the knowledge of distribution of Colubrid snakes in Serbia LJILJANA TOMOVIĆ1,2,4*, ALEKSANDAR UROŠEVIĆ2,4, RASTKO AJTIĆ3,4, IMRE KRIZMANIĆ1, ALEKSANDAR SIMOVIĆ4, NENAD LABUS5, DANKO JOVIĆ6, MILIVOJ KRSTIĆ4, SONJA ĐORĐEVIĆ1,4, MARKO ANĐELKOVIĆ2,4, ANA GOLUBOVIĆ1,4 & GEORG DŽUKIĆ2 1 University of Belgrade, Faculty of Biology, Studentski trg 16, 11000 Belgrade, Serbia 2 University of Belgrade, Institute for Biological Research “Siniša Stanković”, Bulevar despota Stefana 142, 11000 Belgrade, Serbia 3 Institute for Nature Conservation of Serbia, Dr Ivana Ribara 91, 11070 Belgrade, Serbia 4 Serbian Herpetological Society “Milutin Radovanović”, Bulevar despota Stefana 142, 11000 Belgrade, Serbia 5 University of Priština, Faculty of Science and Mathematics, Biology Department, Lole Ribara 29, 38220 Kosovska Mitrovica, Serbia 6 Institute for Nature Conservation of Serbia, Vožda Karađorđa 14, 18000 Niš, Serbia *Corresponding author: E-mail: [email protected] Received 28 March 2015 │ Accepted 31 March 2015 │ Published online 6 April 2015. Abstract Detailed distribution pattern of colubrid snakes in Serbia is still inadequately described, despite the long historical study. In this paper, we provide accurate distribution of seven species, with previously published and newly accumulated faunistic records compiled. Comparative analysis of faunas among all Balkan countries showed that Serbian colubrid fauna is among the most distinct (together with faunas of Slovenia and Romania), due to small number of species. Zoogeographic analysis showed high chorotype diversity of Serbian colubrids: seven species belong to six chorotypes. South-eastern Serbia (Pčinja River valley) is characterized by the presence of all colubrid species inhabiting our country, and deserves the highest conservation status at the national level.
  • Jubilarni De~Iji Fudbalski Festival

    Jubilarni De~Iji Fudbalski Festival

    Jubilarni de~iji fudbalski festival 2014 20-23 June 2014 1 2 Dobrodo{li na Welcome to Carnex kup 2014 Carnex cup 2014 Po{tovani fudbalski timovi, {kole i akademije fudbala, To all football clubs, schools and football academies, it is veliko nam je zadovoljstvo da Vas pozovemo na tre}i our great pleasure to invite you to the third "Carnex cup" "Carnex kup" me|unarodno takmi~enje najmla|ih international competition for our youngest football players. fudbalera. We hope you will be interested in taking part in this sports Nadamo se da }ete biti zainteresovani da u~estvujete na and cultural event, which will be held in Novi Sad, Serbia, ovom sportskom i kulturnom doga|aju, koji se odr`ava from the 19th to the 22th of June, 2014. u Novom Sadu u Srbiji, od 19.06. do 22.06.2014. godine Our main partners at this event are the City of Novi Sad, Glavni partneri u organizaciji takmi~enja su Football Association of Serbia, Carnex. nam Grad Novi Sad, FS Srbije, Carnex. We expect that a large number of teams from all O~ekujemo veliki broj ekipa iz cele across Europe will be in attendance. We would Evrope. @elimo svima da omogu}imo like to provide everyone, especially the children dru`enje, ostvarivanje novih poznanstava from different countries, with the opportunity to i prijateljstava, posebno deci iz raznih create new friendships and to participate in a zemalja, da u~estvuju na turniru najvi{eg tournament of the highest standard. standarda. Dragi prijatelji, Pozivamo Vas da dođete u Srbiju u Novi Sad i učestvujete na „Carnex kup”-u.