UCHWAŁA NR XV/103/08 RADY GMINY SOSNOWICA z dnia 28 kwietnia 2008r. w sprawie przyj ęcia programu oczyszczania Gminy Sosnowica z nieczysto ści płynnych
Na podstawie art.18 ust. 2 pkt. 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorz ądzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z pó źn. zm.), art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 roku o zbiorowym zaopatrzeniu w wod ę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków (Dz. U. Nr 123, poz. 858,) – RADA GMINY uchwala co nast ępuje:
§ 1
Uchwala si ę ,,Program oczyszczania Gminy Sosnowica z nieczystości płynnych”, w brzmieniu okre ślonym w zał ączniku do niniejszej uchwały.
§ 2
Wykonanie Uchwały powierza si ę Wójtowi Gminy Sosnowica.
§ 3
Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podj ęcia.
Przewodnicz ąca Rady Gminy
Bronisława Grzywaczewska
Spis tre ści: 1. Wst ęp------3
2. Podstawa opracowania------3
3. Ogólna charakterystyka terenu gminy i opis środowiska w powi ązaniu z gospodark ą
ściekow ą------3
3.1. Powietrze------9
3.2. Wody podziemne------9
3.3. Wody powierzchniowe------10
3.4. Budowa geologiczna, rze źba i surowce mineralne------11
3.5. Gleby------11
4. Aktualny stan skanalizowania gminy------12
5. Planowane kierunki budowy kanalizacji w gminie------13
6. Charakterystyka oczyszczalni ścieków w gminie Sosnowica------14
7. Ilo ść wytwarzanych ścieków na terenie gminy------14
7.1. Ilo ść wytwarzanych ścieków na terenie gminy w cz ęś ci nie skanalizowanej------
------16
7.2. Ilo ść wytwarzanych ścieków na terenie gminy w cz ęś ci skanalizowanej-17
8. Zestawienie ilo ści wytwarzanych ścieków na poszczególnych kierunkach w gminie
lub w poszczególnych miejscowo ściach gminy------18
9. Ustalenie mo Ŝliwo ści oczyszczania wytwarzanych ścieków przez istniej ące
oczyszczalnie ścieków------19
10. Koncepcja techniczna planowanej kanalizacji------20
10.1. System kanalizacji sanitarnej------20
10.2. Sytemy indywidualnego oczyszczania ścieków------30
10.3. Zestawienie urz ądze ń do realizacji koncepcji------48
11. Szacunkowe koszty wykonania systemu zagospodarowania ścieków---53
12. Wnioski------58
13. Spis tabel------60
14. Literatura------62
15. Zał ączniki------63
1. Wst ęp Sosnowica i okolice to bardzo atrakcyjny region, w skład, którego wchodz ą du Ŝe kompleksy le śne o mieszanym drzewostanie z rozrzuconymi w śród nich licznymi naturalnymi i sztucznymi akwenami. St ąd najwi ększymi walorami gminy s ą bogate zasoby przyrody, które nale Ŝy chroni ć przed zanieczyszczeniami, jakie s ą wytwarzane przez gospodark ę ludzk ą. Prawidłowe zagospodarowanie ścieków jest bardzo wa Ŝnym zagadnieniem z punktu widzenia mieszka ńców lokalnej społeczno ści, a tak Ŝe z punktu widzenia ochrony środowiska. Prawidłowo zagospodarowane ścieki komunalne, jak i przemysłowe s ą gwarancj ą czystego środowiska, a w szczególno ści wód podziemnych i powierzchniowych. Do prawidłowego zagospodarowania ścieków słu Ŝą systemy kanalizacji wraz z oczyszczalni ą. Mo Ŝna wyró Ŝni ć zbiorcze jak i równie Ŝ indywidualne systemy kanalizacyjne. Prawidłowo funkcjonuj ące systemy kanalizacyjne w znacznym stopniu podnosz ą komfort Ŝycia mieszka ńców oraz zwi ększaj ą atrakcyjno ść obszaru gminy dla potencjalnych inwestorów. Powy Ŝszy dokument okre śla wytyczne w zakresie rozwi ąza ń systemu kanalizacji dla gminy Sosnowica. Na podstawie koncepcji nale Ŝy prowadzi ć prace projektowe w zakresie rozwi ąza ń technicznych; koncepcja zatwierdzona przez Rad ę Gminy jest dokumentem okre ślaj ącym potrzeby w zakresie systemów oczyszczania ścieków i powinna by ć wykorzystana jako dokument źródłowy przy aplikacji do funduszy pomocowych.
2. Podstawa opracowania
Opracowanie sporz ądzono na podstawie umowy z Wójtem Gminy Sosnowica. Koncepcja została opracowana zgodnie z wymaganiami aktualnie obowi ązuj ących norm prawnych w zakresie oczyszczania ścieków.
3. Ogólna charakterystyka terenu gminy i opis środowiska w powi ązaniu z gospodarką ściekow ą
Gmina Sosnowica administracyjnie nale Ŝy do powiatu Parczewskiego w województwie lubelskim. Całkowita powierzchnia gminy wynosi 172,35 km 2 podzielonych na czterna ście sołectw. UŜytki rolne w gminie to 7 181 ha, natomiast lasy to 8 500 ha, tj. 45% powierzchni gminy, stawy zarybione 257 ha, tj. 1,4% pow. Gminy, jeziora 438 ha, tj. 2,5% powierzchni gminy. Cz ęść lasów gminy o ł ącznej powierzchni 684,42 ha uznano za lasy ochronne grupy pierwszej (lasy masowego wypoczynku i turystyki). Gmina s ąsiaduje od północy z gmin ą D ębowa Kłoda nale Ŝą cą do tego samego powiatu, od południa z gmin ą Ludwin (powiat ł ęczy ński), od wschodu z gmin ą Urszulin, a od północnego wschodu z gmin ą Stary Brus nale Ŝą cymi do powiatu włodawskiego. Jak mo Ŝna zauwa Ŝyć Gmina graniczy z trzema powiatami: lubartowski, ł ęczy ńskim oraz włodawskim. Najwi ększ ą jednostk ą osdanicz ą i jednocze śnie siedzib ą władz gminnych oraz o środkiem administracyjno-usługowym gminy jest wie ś Sosnowica, która le Ŝy w zachodnim rejonie Polesia Lubelskiego. Obszar gminy od stolicy województwa - miasta Lublin poło Ŝony jest w odległo ści ok. 60 km, od stolicy powiatu - miasta Parczew ok. 20 km. Pobliskim o środkiem miejskim jest tak Ŝe miasto Ostrów Lubelski oddalone ok. 25 km, Ł ęczna oddalone ok. 30 km, Włodawa oddalone ok. 40 km, Chełm ok. 61 km. Poło Ŝona jest na terenie subregionów Pojezierza Ł ęczy ńsko - Włodawskiego i Polesia Lubelskiego. Główna arteria komunikacyjna przebiegaj ąca przez teren gminy to droga wojewódzka nr 820 Sosnowica Dwór - Ł ęczna i 819 Parczew – Wola Uhruska, pozostała sie ć dróg to drogi powiatowe i gminne. W północnej cz ęś ci gminy znajduj ą si ę zwarte kompleksy le śne. Gmina Sosnowica charakteryzuje si ę wyj ątkowo wysokimi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. Wpływa na to mozaikowy układ terenów bagiennych, wodnych, torfowiskowych i le śnych a tak Ŝe niezwykle bogactwo flory i fauny. Najbardziej warto ściowe przyrodniczo tereny gminy obj ęto ochron ą w formie Ekologicznego Systemu Obszarów Chronionych (ESOCH). Na terenie gminy ESOCH tworz ą: Poleski Park Narodowy, Poleski Park Krajobrazowy, Poleski Obszar Chronionego Krajobrazu. Uzupełniaj ą go rezerwaty przyrody, pomniki przyrody i parki podworskie. Obszary podlegaj ące ochronie prawnej zajmuj ą ponad 68 % powierzchni gminy. Sie ć osadnicz ą Gminy obejmuje 14 sołectw, w skład, których wchodzi 21 miejscowo ści: 1. Górki; 2. Komarówka; 3. Kropiwki; 4. Lejno (w skład sołectwa wchodzi tak Ŝe miejscowo ść Zamłyniec); 5. Lipniak 6. Olchówka - Mo ściska; 7. Nowy Orzechów; 8. Stary Orzechów; 9. Pieszowola; 10. Sosnowica (w skład sołectwa wchodz ą równie Ŝ miejscowo ści Bohutyn, Pasieka i Libiszów); 11. Sosnowica Dwór (w skład sołectwa wchodz ą tak Ŝe miejscowo ści Izabelin i Zacisze); 12. Turno (w skład sołectwa wchodzi równie Ŝ Turno Osada); 13. Zienki; 14. Zbójno.
Tab. 1. Charakterystyk ę sieci osadniczej pod wzgl ędem zaludnienia, liczby gospodarstw rolnych.
Liczba gospodarstw Liczba Przedział Nazwa Liczba rolnych 2 1 gospodarstw osób miejscowo ści mieszka ńców mieszka ńc Ogółem domowych y gminy Powy Ŝej Sosnowica 682 24,20 % 83 65 500 osób Zienki 328 11,64 % 6 4 Pomi ędzy Nowy Orzechów 308 10,93 % 149 64 200 – 500 Pieszowola 261 9,26 % 106 52 osób Górki 224 7,95 % 35 29
Urz ąd Stanu Cywilnego w Sosnowicy (stan na rok 2006) 2 Stanowisko ds. Podatków i Opłat Lokalnych w Urz ędzie Gminy w Sosnowicy na podstawie wykazu rolników (stan na rok 2006) Lejno 158 5,61 % 63 29 Pomi ędzy Stary Orzechów 148 5,25 % 63 32 100 – 200 Turno Osada 23 4,36 % 20 12 osób Pasieka 105 3,73 % 1 1 Sosnowica Dwór 97 3,44 % 9 7 Komarówka 81 2,87 % 24 18 Pomi ędzy Turno 63 2,24 % 2 2 20 - 100 Zbójno 48 1,7 % 23 10 osób Olchówka 37 1,31 % 13 13 Bohutyn 33 1,17 % 6 6 Zacisze 33 1,17 % 3 3 Libiszów 26 0,92 % 0 0 Poni Ŝej Kropiwki 20 0,71 % 24 5 20 osób Izabelin 18 0,64 % 8 7
Mo ściska 14 0,50% 5 2
Lipniak 11 0,39 % 15 5 RAZEM 2 818 - 658 366
Gęsto ść zaludnienia od kilku lat nie ulega zmianie i wynosi 16 osób na 1km 2. Ludno ść Gminy stanowi około 7% ogółu mieszka ńców całego powiatu oraz 0,13% województwa lubelskiego. Obecnie liczba mieszka ńców wynosi 2818 osób.
Tabela. 2. Ruch migracyjny w gminie w latach 2002–2005. Przyrost Rok Zameldowanych Wymeldowanych mieszka ńców 2002 44 49 - 5 2003 24 51 - 27 2004 26 43 17 2005 29 49 - 20
Przyrost mieszka ńców zwi ązany z przemieszczaniem si ę ludno ści ma tendencje ujemn ą. Głównej przyczyny mo Ŝna si ę doszukiwa ć w braku miejsc pracy na terenie gminy oraz migracja społeczno ści lokalnej głównie młodzie Ŝy do du Ŝych ośrodków miejskich, równie Ŝ za granice w poszukiwaniu lepszej perspektywy Ŝycia.
Tabela. 3. Przyrost naturalny ludno ści w gminie na lata 1994 - 2006.
Rok Urodzenia Zgony Przyrost naturalny 1994 31 29 2 1995 40 46 - 6 1996 42 32 10 1997 28 37 - 9 1998 27 50 - 23 1999 23 30 - 7 2000 23 32 - 9 2001 20 25 - 5 2002 29 38 - 9 2003 27 41 - 14 2004 27 31 - 4 2005 28 34 - 6 2006 22 27 - 5 SREDNIA 28,23 34,77 - 6,53
Przyrost naturalny ludno ści w gminie Sosnowica cechuje si ę saldem ujemnym, średnia w latach 1994 – 2006 wynosi -6,53. Od 1997 roku przyrost naturalny jest ujemny, liczba urodze ń jest mniejsza ni Ŝ 30 dzieci ( średnio rocznie rodzi si ę 28 i stanowi). W 2006 roku urodziło si ę 22 dzieci i stanowi to 0,78% ogółu mieszka ńców. Niezadowalaj ący jest równie Ŝ fakt wyst ępowania ni Ŝu demograficznego (ujemny przyrost migracji). Na terenie gminy Sosnowica funkcjonuje 658 gospodarstw rolnych, w tym 366 jest prowadzone przez mieszka ńców gminy. Czyli 13% ogółu mieszka ńców zajmuje si ę gospodarstwem, jednak Ŝe nale Ŝałoby uwzgl ędni ć fakt, i Ŝ gospodarstwo rolne prowadzone s ą przez mał Ŝeństwa, wi ęc w takim wypadku ogół b ędzie wynosił: 26%.
Tabela. 4. Struktura gruntów Gminy Sosnowica. Grunty Powierzchnia % powierzchni rolne [ha] gminy uŜytki rolne 3 973,06 23,05 grunty orne 2 614,74 15,17 w tym odłogi 449,63 2,61 ugory 209,25 1,21 sady 5,54 0,03 łąki 1 172,69 6,80 pastwiska 180,09 1,04 lasy i grunty le śne 761,04 4,42 pozostałe grunty 1 057,06 6,13 grunty pod wodami 1 093,00 6,34 jeziora 438,00 2,54
Na obszarze gminy liczba podmiotów gospodarczych zarejestrowanych w systemie REGON wynosi 124, co daje średnio 4,94 jednostki gospodarcze na 1000 mieszka ńców. Ilo ść podmiotów gospodarczych w poszczególnych sekcjach na 1000 mieszka ńców: − sekcja prywatna - 42,41; − zakłady osób fizycznych - 33,35; − spółki prawa handlowego - 0,72. Aktywno ść gospodarcza mieszka ńców gminy Sosnowica jest niewielka. Funkcjonuje 11 instytucji i 96 podmiotów gospodarczych, w tym 49 zajmuj ą si ę handlem i 46 – usługami. Na terenie gminy nie rozwija si ę przemysł, tereny gminy s ą przede wszystkim nastawione na turystyk ę, zwłaszcza, i Ŝ posiadaj ą bardzo bogate walory turystyczno – krajoznawcze.
W skład infrastruktury technicznej na terenie gminy wchodz ą: telekomunikacja, wodoci ągi i kanalizacja.
Telekomunikacja. Gmina Sosnowica nale Ŝy do okr ęgu telefonicznego Włodawa, strefy numeracyjnej Chełm. Stały dost ęp do sieci internetowej jest mo Ŝliwa od listopada 2005 roku poprze neostrad ę Telekomunikacji Polskiej S.A, jak równie Ŝ przez Internet Mobilny oferowany przez sie ć telefonii komórkowej. Jednak Ŝe wybór podł ączenia do Internetu uwzgl ędniony jest przede wszystkim zasi ęgiem sieci komórkowej, jak i neostrady. Jako ść usług telekomunikacyjnych jest daleka od doskonało ści i rodzi potrzeb ę usprawnienia poł ącze ń. Szczególn ą niedogodno ści ą jest brak mo Ŝliwo ści zainstalowania sztywnych ł ączy internetowych.
W gminie funkcjonuje 6 uj ęć wody w oparciu o kredowe i czwartorz ędowe pokłady wodono śne., w tym 5 sztuk stanowi mienie gminne komunalne. Stacje uzdatniania wody znajduj ą si ę w miejscowo ściach: 3 1. Sosnowica – woda przydatna do spo Ŝycia; 2. Nowy Orzechów – warunkowa przydatno ść wody do spo Ŝycia przez ludzi przy okre śleniu maksymalnych warto ści dla m ętno ści do 3,95 NTU i Ŝelaza do 0,800 mg/l w wodzie; Pa ństwowy Powiatowy Inspektorat Sanitarny w Parczewie zobowi ązał zgodnie z Pismem ONS-HK.721/21/07 z dnia 13.08.2007r. do realizacji działa ń naprawczych zwi ązanych z doprowadzeniem jako ści wody do obowi ązuj ących norm do 31.07.2010r. 3.Pasieka – woda dopuszczona do spo Ŝycia; 4.Zienki – woda przydatna do spo Ŝycia;; 5.Turno Osada – woda przydatna do spo Ŝycia; 6.Górki (eksploatowana przez dzier Ŝawc ę nie prowadz ącej działalno ści Spółdzielni Produkcyjnej „Zgoda” w Górkach) – woda dopuszczona do spo Ŝycia.. Kolonia Czerniejów korzysta z uj ęcia wody znajduj ącej si ę w Wołoskowoli w gminie Stary Brus. Pełne uzdatnianie wody ma miejsce jedynie w stacjach wodoci ągowych uj ęc w Zienkach i Sosnowicy w pozostałych uj ęciach woda jest uzdatniania tylko pod wzgl ędem bakteriologicznym (chlorowana). W gminie Sosnowica wodoci ąg posiada 9 sołectw, z czego 1 posiada cz ęś ciow ą. Długo ść czynnej sieci rozdzielczej (bez przył ączy) 44,06km, w tym 41,76km jest komunalne. Ogółem 771 sztuk przył ączy wodoci ągowych do budynków mieszkalnych/gospodarstw i zbiorowego zamieszkania, o łącznej długo ści 22,07km, w tym 351 sztuk to przył ącza do indywidualnych gospodarstw rolnych. W 2005 roku wybudowano 5,56km sieci wodoci ągowej z uj ęcia wody Pasieka, która zaopatruje ludno ść zamieszkał ą w Górkach. Oddano do eksploatacji w 2006 roku 0,52 km przył ączy prowadz ących do 26szt. budynków/gospodarstw. Ogółem korzysta około 90% mieszka ńców gminy, a wska źnik zwodoci ągowania 21,08szt./100 mieszka ńców. W 2007 roku 13 miejscowo ści posiadało sie ć wodoci ągow ą o długo ści 46,02 km i ł ącznej
3 Pa ństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Parczewie „Ocena jakości wody” lipiec 2007r. liczbie 1062 przył ączy, w tym 298 prowadz ących do działek letniskowych. W sumie ponad 88 % gminy Sosnowica jest zwodoci ągowania, a bez dost ępu do wody z sieci pozostaj ą jedynie wsie i kolonie o zabudowie rozproszonej.
W Sosnowicy znajduje si ę jedno wysypisko odpadów komunalnych, którego powierzchnia stanowi 0,5ha i ma pojemno ść 28000m 3.W oficjalnej klasyfikacji jest składowiskiem odpadów innych ni Ŝ niebezpieczne i oboj ętne. Istnieje od 1989 roku powstało po wyrobisku po kopalni piasku. Rodzaje odpadów składowane selektywnie to: skratki w 0,36Mg, zawarto ść piaskownika 0,03Mg i ustabilizowane komunalne osady ściekowe 0,12Mg. Poza tym składane s ą niesegregowane odpady komunalne 13,42Mg według dostawy na składowisko. Ponadto mieszka ńcy wi ększo ści wsi otrzymali worki do selektywnej zbiórki odpadów. Ich odbiór odbywa si ę raz w tygodniu. Niezale Ŝnie od wydawanych worków Gminny Zakład Komunalny rozstawił 21 sztuk kontenerów KP-7, 2 sztuki ci ągnikowych oraz 21 sztuk pojemników o pojemno ści 110l. 507 sztuk budynków mieszkalnych jest obj ętych zbiórk ą odpadów komunalnych. Problemem s ą nielegalne wysypiska śmieci, które pojawiaj ą si ę zazwyczaj w okresie wiosenno – letnim. W 2006 roku zlikwidowano jedno dzikie wysypisko o powierzchni 150m 2, gdzie usuni ęto 2,5 tony odpadów komunalnych. Gmina nie jest zgazyfikowana. W Sosnowicy znajduje si ę 1 targowisko z przewag ą sprzeda Ŝy drobno – detalicznej o powierzchni 2000m 2, w tym sprzeda Ŝowej 1500m 2 z dost ępem do bie Ŝą cej wody.
3.1. Powietrze
Na terenie gminy Sosnowica jako ść powietrza jest dobra i bardzo dobra. Rodzaj substancji zanieczyszczaj ących powietrze jak i wielko ść st ęŜ eń tych substancji jednoznacznie wskazuj ą, Ŝe o jako ści powietrza w Gminie Sosnowica decyduj ą kotłownie indywidualne w domkach jednorodzinnych, gdzie spalany jest w ęgiel kamienny oraz ruch pojazdów samochodowych po głównych drogach gminy. Tego typu źródła zanieczyszcze ń powietrza (kotłownie, drogi) maj ą oddziaływanie lokalne tj. ich oddziaływanie jest „znaczne” tylko w bezpo średnim s ąsiedztwie tych źródeł. Nale Ŝy uzna ć, Ŝe taki charakter zanieczyszczenia powietrza powoduje atrakcyjno ść Gminy Sosnowica w przypadku rozwoju turystyki, w tym: turystyki rowerowej i agroturystyki. Równie Ŝ niski poziom st ęŜ eń poszczególnych substancji zanieczyszczaj ących powietrze (tzw. tło zanieczyszczenia) mo Ŝe by ć bardzo atrakcyjne dla przyszłych inwestorów w poszczególnych bran Ŝach przemysłowych (mo Ŝliwo ść stosowania rozwi ąza ń o niskim stopniu redukcji emisji zanieczyszcze ń tj. instalacji znacznie ta ńszych). 4
3.2. Wody podziemne.
Wody tzw. podskórne w obszarze gminy maj ą zró Ŝnicowany poziom. I tak ich poziom w okresie suchym kształtuje si ę na poziomie ok. 1,5 do 2 m p.p.t. Natomiast w okresach o du Ŝym nasileniu opadów i wiosennych roztopów ich poziom podnosi si ę do 0,2 m p.p.t. Wszystkie uj ęcia gospodarcze, tzw. studnie kopane korzystaj ą z podskórnego zwierciadła wodono śnego. Jest to rozwi ązanie niewła ściwe, a wr ęcz niebezpieczne z punktu widzenia sanitarno-epidemiologicznego. Bior ąc pod uwag ę mo Ŝliwo ść rozwi ąza ń gospodarki ściekowej nale Ŝy przyj ąć , i Ŝ warunki do lokalizacji oczyszczalni przydomowych s ą dobre w cz ęś ci gminy. Jednak maj ąc na uwadze niewielk ą ilo ść gospodarstw w miejscowo ściach o wysokim poziomie wód to zostan ą
4 Aktualny stan środowiska na terenie Gminy Sosnowica w zakresie jako ści powietrza atmosferycznego – badanie stanu powietrza / analiza; Lublin 2007 wyposa Ŝona w oczyszczalnie przydomowe z rozs ączaniem poprzez drena Ŝ umieszczony w kopcu nasypowym wypi ętrzonym na poziomie 1,5 m n.p.t. W gminie Sosnowica obserwuje si ę ogólne obni Ŝanie poziomu wód. Objawia to si ę m.in. przekształcaniem stałych mokradeł w okresowe, zanikaniem źródeł. Konsekwencj ą tych procesów jest przesuszanie gruntów ornych, ł ąk i pastwisk, a nawet mokradeł oraz murszenie i erozja torfów. Najwi ększe zmiany w wyniku osuszania zaszły w ro ślinnych zbiorowiskach torfowych.
3.3. Wody powierzchniowe.
Obszar gminy poło Ŝony jest w zlewiskach rzek Wieprz i Bug. Główna rzeka to Piwonia. Wzdłu Ŝ zachodniej i północno-zachodniej granicy gminy przepływa kanał Wieprz-Krzna. Zasoby wód powierzchniowych uzupełniaj ą du Ŝe kompleksy stawów w rejonie Sosnowicy, Pieszowoli i Libiszowa - Hetman, Jedlina, Anielski, Kłoda, Ko ściuszko i Racławice - w sumie tworz ą ponad 600-hektarowe lustro wody. Na terenie gminy znajduj ą si ę tak Ŝe liczne jeziora: Białe Sosnowickie (pow. 144 ha), Tomasze (pow. 95 ha), Skomelno (pow. 74 ha), Zagł ębocze (pow. 59 ha), Czarne Sosnowieckie (pow. 39 ha), Cycowe (Komarowskie) (pow. 11,3 ha), Gumienko (pow. 8,1 ha) i najmniejsze - Zienkowskie (pow. 7,6 ha). Przede wszystkim s ą to jeziora linowo – szczupakowe, czyli płytkie, zwykle o kilkumetrowej gł ęboko ści, muliste silnie zaro śnięte oraz jeziora karasiowe jako niedu Ŝe zbiorniki, płytkie, bardzo silnie zamulone o bujnej ro ślinno ści. S ą to jeziora eutroficzne, czyli Ŝyzne z du Ŝą zawarto ści ą zwi ązków pokarmowych i materii organicznej, liczebno ść fitoplanktonów jest wysoka i cz ęsto wyst ępuj ą zakwity, strefa litoralna jest silnie rozwini ęta, a ro ślinno ść przybrze Ŝna jest obfita. W przypadku Czarnego Sosnowickiego jest tak Ŝe cz ęś ciowo dystroficzne jako małe śród le śne jezioro, które przekształca si ę w torfowisko wysokie, woda w kolorze Ŝółtym lub brunatnym, kwa śna o małej przezroczysto ści zawieraj ąca du Ŝe ilo ści humusu. Jako ść wód jezior nie jest dobra, wpływ na to ma w du Ŝej mierze zasilanie niektórych z nich wodami Kanału Wieprz – Krzna oraz nieuporz ądkowana gospodarka wodno – ściekowa w wi ększo ści miejscowo ści na terenie Gminy. 5 Z przeprowadzonej analizy wód powierzchniowych na terenie gminy Sosnowica, gdzie zlokalizowane s ą górne odcinki rzek Piwonii i Bobrówki, wymagana jest du Ŝa dbało ści o stan sanitarny zlewni, gdy Ŝ przy małych przepływach nawet niewielkie zanieczyszczenie mog ą powodowa ć znaczne pogorszenie jako ści wód.
3.4. Budowa geologiczna, rze źba i surowce mineralne.
Obszar gminy Sosnowica le Ŝy w zr ębowej strefie platformy wschodnioeuropejskiej, którą pokrywaj ą utwory paleozoiczne. Wy Ŝej zalegaj ą mezozoiczne skały jurajskie i kredowe przykryte morskimi osadami trzeciorz ędowymi. Warstw ę przypowierzchniow ą stanowi ą utwory czwartorz ędowe, głównie piaski, Ŝwiry i gliny morenowe pochodzenia glacjalnego. W obni Ŝeniach terenu zalegaj ą utwory holoce ńskie: torfy, iły i mułki.
5 „Aktualny stan Środowiska na terenie Gminy Sosnowica w zakresie jako ści wód powierzchniowych – badanie stanu wód”. Ukształtowanie powierzchni na terenie gminy Sosnowica jest wynikiem działalno ści lądolodów oraz pó źniejszych procesów erozyjnych, denudacyjnych i sedymentacyjnych. Gmina otoczona jest od północnego – wschodu wysoczyznami polodowcowymi z pozostało ściami moreny czołowej w postaci Garbu Włodawskiego, wznosz ącego si ę na wysoko ść około 190 – 195 m n.p.m. Natomiast na terenie gminy dominuj ą równiny akumulacyjne osadów jeziornych, rzecznych i wodnolodowcowych. W południowo - wschodniej cz ęś ci gminy, w obr ębie Poleskiego Parku Narodowego wyst ępuj ą na powierzchni formy krasowe. Najni Ŝszy punkt na terenie gminy le Ŝy w pobli Ŝu Kropiwek nad Kanałem Wieprz – Krzna i wynosi 159,6 m n.p.m., natomiast najwy Ŝszy punkt o wysoko ści 202,8 m n.p.m. znajduje si ę na wzgórzu w pobli Ŝu Kol. Hołodyska. Zatem ró Ŝnice wysoko ści s ą niezbyt du Ŝe i wynosz ą około 40 m, a wi ększe zró Ŝnicowanie rze źby wyst ępuje tylko w południowo – wschodniej cz ęś ci gminy w rejonie Pieszowoli, Turna i Górek. Elementem charakterystycznym w krajobrazie gminy jest wyst ępowanie licznych jezior pochodzenia polodowcowego i krasowego oraz stawów, z których wi ększo ść wykorzystywana jest rekreacyjnie b ądź gospodarczo. Na terenie gminy wyst ępuj ą udokumentowane zło Ŝa w ęgla kamiennego o znaczeniu krajowym i regionalnym oraz zło Ŝa piasku. Jednak z uwagi na konieczno ść ochrony niepowtarzalnych walorów przyrodniczych na terenie gminy Sosnowica nie prowadzi si ę wydobycia surowców mineralnych.
3.5. Gleby.
Pokrywa glebowa na terenie gminy Sosnowica jest zróŜnicowana. Przewa Ŝaj ą gleby bielicowe powstałe na glinach morenowych zaliczane do III i IV klasy bonitacyjnej. Na terenach podmokłych wyst ępuj ą czarne ziemie, gleby mułowo – wapienne i torfy. W wy Ŝej poło Ŝonych partiach terenu wyst ępuj ą gleby bielicowe pochodzenia piaszczysto – pyłowego, wyj ątkowo ubogie w składniki pokarmowe (zaliczane do IV i V klasy bonitacyjnej). Podstawowym czynnikiem wpływaj ącym na warto ść i przydatno ść gleby dla rolnictwa jest jej zasobno ść w składniki od Ŝywcze, mineralne (oceniana na podstawie zawarto ści łatwo przyswajalnych składników tj. fosforu, potasu i magnezu, przy uwzgl ędnianiu odczynu gleby). Na terenie gminy około 86 % gleb zalicza si ę do gleb kwa śnych i bardzo kwa śnych, które wymagaj ą wapnowania w stopniu koniecznym, potrzebnym i wskazanym, w celu zneutralizowania kwa śnego odczynu. W porównaniu do bada ń z lat wcze śniejszych o około 15 % wzrosła powierzchnia gleb wymagaj ących wapnowania co jest sygnałem do systematycznego badania odczynu gleby. Silne zakwaszenie jest niekorzystne, poniewa Ŝ ogranicza wielko ść produkcji ro ślinnej oraz sprzyja uaktywnianiu substancji toksycznych w glebie. Zawarto ść makroskładników tj. fosforu, potasu i magnezu na terenie gminy Sosnowica jest zró Ŝnicowana z przewag ą niskiej i bardzo niskiej. W zwi ązku z tym nale Ŝy stosowa ć nawo Ŝenie odpowiednio do rodzaju gleby i wymaga ń danej uprawy. Stosowanie nawo Ŝenia w okre ślonych dawkach uwzgl ędniaj ących zasobno ść gleby w składniki pokarmowe oraz przestrzeganie tzw. Zasad Dobrej Praktyki Rolniczej pozwala na osi ągni ęcie wysokich i pełnowarto ściowych plonów, a tak Ŝe nie stanowi zagro Ŝenia dla środowiska naturalnego. Zawarto ść metali ci ęŜ kich w glebie mie ści si ę w granicach dopuszczalnych norm. Jedynie w rejonie wsi Lipniak oraz Pieszowoli stwierdzono podwy Ŝszone zawarto ści siarki zwi ązane z wyst ępowaniem w tym rejonie gleb organicznych. Pod wzgl ędem rolniczej przydatno ści na terenie gminy Sosnowica dominuj ą kompleksy gleb Ŝytnich oraz zbo Ŝowo – pastewnych. Niewielkie powierzchnie zajmuje kompleks gleb pszennych. Na tego typu glebach mo Ŝna uprawia ć Ŝyto, ziemniaki, owies, natomiast słabe plony uzyskuje si ę z uprawy pszenicy. Obszary podmokłe to gleby orne przeznaczone pod uŜytkowanie zielone. U Ŝytki zielone na terenie gminy Sosnowica odznaczaj ą si ę słab ą kultur ą i wymagaj ą uregulowania stosunków wodnych oraz zagospodarowania. Podsumowuj ąc nale Ŝy stwierdzi ć, Ŝe gleby na terenie gminy Sosnowica w wi ększo ści wymagaj ą nawo Ŝenia w celu zwi ększenia plonów. Jednocze śnie odznaczaj ą si ę bardzo nisk ą zawarto ści ą metali ci ęŜ kich, dzi ęki czemu mog ą by ć wykorzystywane do upraw ekologicznych. Dzi ęki równinnemu i pagórkowatemu ukształtowaniu powierzchni mo Ŝliwa jest mechanizacja prac polowych.
4. Aktualny stan skanalizowania gminy
Trzy sołectwa posiadaj ą zbiorcz ą sie ć kanalizacyjn ą, w tym 2 cz ęś ciow ą. Długo ść czynnej sieci kanalizacji sanitarnej, ale bez kanalizacji deszczowej i bez przykanalików 15km. Ilo ść przył ączy prowadz ących do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania w liczbie 189szt. (w tym 74szt. do indywidualnych gospodarstw) o ł ącznej długo ści 2,6km. 6 Na terenie gminy znajduje si ę jedna oczyszczalnia przydomowa, a Ŝ 320 sztuk zbiorników bezodpływowych. 7 Jako i Ŝ, miejscowo ści niezwodoci ągowane to wi ększo ść wsie i kolonie o zabudowie rozproszonej, w takim te Ŝ wypadku najlepszym wyj ściem jest budowa oczyszczalni przydomowych. Gmina Sosnowica skanalizowana jest w około 44%. W gminie znajduje si ę 3 zbiorcze oczyszczalnie ścieków, których ł ączna przepustowo ści wynosi 185m 3/dob ę. Znajduj ą si ę one w Sosnowicy, Turnie oraz Zienkach. Ilo ść przykanalików prowadz ących do budynków i gospodarstw 189 sztuk, to stanowi 2,6km. W tym indywidualnych gospodarstw rolnych powy Ŝej 1ha 74 sztuk. Kanalizacj ę posiada 3 wsie sołeckie, z tego cz ęś ciow ą posiadaj ące zbiorcz ą sie ć kanalizacyjn ą 2 wsie. Oczyszczalnia ścieków w Sosnowicy, typu BIOVAC posiada średni ą przepustowo ść 120 m 3/dob ę, oddana została do u Ŝytku w 1999 r. Do oczyszczalni odprowadzane s ą ścieki z miejscowo ści Sosnowica, Sosnowica Dwór oraz dowo Ŝone z terenu gminy. Drug ą oczyszczalnie ścieków razem z sieci ą kanalizacyjn ą w miejscowo ści Turno przekazano do eksploatacji w pa ździerniku 2002 roku. Jest to oczyszczalnia typu BIOCLERE o średniej przepustowo ści 30 m 3/dob ę. Trzecia oczyszczalnia ścieków typu „utleniaj ący rów cyrkulacyjny” z sieci ą kanalizacyjn ą zlokalizowana jest w miejscowo ści Zienki. Posiada ona średni ą przepustowo ść 30 m 3/dob ę. Łącznie w 2007 roku w gminie Sosnowica było 15,99 km sieci kanalizacyjnej oraz 373 przył ącza do budynków mieszkalnych. Funkcjonowały trzy oczyszczalnie ścieków o łącznej średniej przepustowo ści 180 m 3/dob ę. Obecnie skanalizowane jest około 43,6 % gminy Sosnowica. W przyszło ści planuje si ę budow ę sieci kanalizacyjnej nad jeziorem Zagł ębocze, co znacz ąco wpłyn ęłoby na popraw ę sytuacji sanitarnej na obszarach rekreacyjnych. Ponadto w celu poprawienia stanu wody w jeziorze Zienkowskim nale Ŝy obj ąć kanalizacj ą miejscowo ści Lejno oraz Zamłyniec i zmodernizowa ć oczyszczalnie ścieków w Zienkach. Umo Ŝliwi to ograniczenie zrzutu ścieków do gruntu oraz jezior.
5. Planowane kierunki budowy kanalizacji w gminie
6 Sprawozdanie do Urz ędu Statystycznego za rok 2006 – Gospodarka mieszkaniowa i komunalna 7 Sprawozdanie z realizacji inwestycji w zakresie wodoci ągów i sanitarnych wsi w roku 2006 skierowane do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
W gminie Sosnowica w chwili obecnej istnieje trzy urz ądzenia do oczyszczania ścieków, istnieje kilkaset zbiorników bezodpływowych oraz oczyszczalnia przydomowa. Teren gminy posiadaj ący zwart ą zabudow ę bez Ŝadnych systemów oczyszczania ścieków ze znaczn ą ilo ści ą mieszka ńców to miejscowo ści Nowy Orzechów, Pieszowola, Górki, Lejno, Pasieka Tereny rekreacyjno wypoczynkowe jeziora Zagł ębocze. Wyzej wymienione miejscowo ści kwalifikuj ą si ę do wariantowego sytemu zagospodarowania ścieków.
W pierwszym wariancie przedstawiono propozycje obj ęcia tych terenów zbiorczym systemem kanalizacyjnym. Miejscowo ści Nowy Orzechów, Lejno, Zacisze, okolice jeziora Zagł ębocze obj ęte zostan ą zbiorczym systemem kanalizacyjnym przył ączonym do oczyszczalni kontenerowej zlokalizowanej w obszarze 3 miejscowo ści Nowy Orzechów o dobowym przepływie ścieków Q śr/d = 80 m , Q max/d = 120 m 3. Długo ść głównego kolektora sanitarnego wynosi ć b ędzie 8 km. Miejscowo ści Pieszowola, Pasieka, Górki obj ęte powinny zosta ć zbiorczym systemem kanalizacji sanitarnej, który przył ączony zostanie do zmodernizowanej 3 oczyszczalni ścieków w Zienkach o wydajno ści Q śr d = 110 m . W tym systemie kanalizacji zbiorczej niezb ędne jest wykonanie ci śnieniowych przepompowni ścieków w miejscowo ściach Górki, Pieszowola, Pasieka. Ł ączna długo ść głównego kolektora sanitarnego powinna wynosi ć 11 km. Pozostałe nie skanalizowane miejscowo ści powinny zosta ć wyposa Ŝone w indywidualne systemy oczyszczania ścieków w postaci przydomowych oczyszczalni ścieków.
W drugim wariancie miejscowo ści Nowy Orzechów, Lejno, Zacisze, okolice jeziora Zagł ębocze obj ęte zostan ą zbiorczym systemem kanalizacyjnym przył ączonym do zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w Zienkach. Długo ść głównego kolektora sanitarnego wyniesie 12 km. System ten wymagał b ędzie zastosowania dwóch przepompowni ścieków. Miejscowo ści Pasieka, Pieszowola zostan ą obj ęte zbiorczym systemem kanalizacyjnym i przył ączone do kontenerowej oczyszczalni ścieków o wydajno ści Q 3 śr d = 30 m . Długo ść głównego kolektora sanitarnego wyniesie 6 km. Miejscowo śc Górki oraz pozostałe nieskanalizowane miejscowo ści w gminie obj ęte zostan ą indywidualnymi systemami zagospodarowania ścieków.
W trzecim wariancie zostanie zmodernizowana jedynie oczyszczalnia ścieków w Zienkach poprzez wybudowanie kontenerowego urz ądzenia do oczyszczania 3 ścieków o wydajno ści O śr d = 30 m . Tereny uznane za rekreacyjno wypoczynkowe wyposa Ŝone zostan ą w szczelne zbiorniki bezodpływowe wykonane pod nadzorem gminy na koszt wła ścicieli u Ŝytkowników nieruchomo ści. Pozostałe nieruchomo ści w gminne zamieszkałe całorocznie zostan ą wyposa Ŝone w indywidualne systemy oczyszczania ścieków.
Niezale Ŝnie od wyboru wariantu zagospodarowania ścieków nale Ŝy utrzyma ć i poddawa ć modernizacji istniej ące zbiorcze systemy zagospodarowania ścieków. System Kanalizacji zbiorczej w miejscowo ści Sosnowica powinien zosta ć zmodernizowany z podci śnieniowego na ci śnieniowy. Modernizacja taka w znacznym stopniu wyeliminuje niedro Ŝno ść sieci a co za tym idzie ograniczy znacznie koszty jej eksploatacji.
6. Charakterystyka oczyszczalni ścieków w gminie Sosnowica.
Na terenie gminy znajduj ą si ę oczyszczalnie: 1. Oczyszczalnia ścieków i osadów ściekowych w Sosnowicy „Biovac ”, gdzie w cz ęś ci biologicznej wielko ść oczyszczalni wg projektu wynosi 120m 3, a równowa Ŝna liczba mieszka ńców korzystaj ących z oczyszczalni ścieków (RLM) 711. Posiada ona przepustowo ść średniodobow ą 120m 3/dob ę, a max dobow ą 158m 3/dob ę. Ścieki, które dopływaj ą do oczyszczalni i s ą ogółem oczyszczone to 23,4dam 3/rok, w tym 4,1dam 3/rok s ą to ścieki dowo Ŝone do oczyszczalni. W porównaniu z rokiem 2004 zmniejszyła si ę wielko ść ścieków dopływaj ących do oczyszczalni o 6,5dam 3/rok. Osady z oczyszczalni ścieków wytworzone w ci ągu roku to 6,2 tony suchej masy, z tego 5,4 ton jest składowanych, a 0,8 ton magazynowane tymczasowo. Oczyszczalnia została przekazana do eksploatacji listopadzie 1999 roku. Odbiera głównie ścieki bytowe. 2. Oczyszczalnie ścieków z sieci ą kanalizacyjn ą w PGR Turno typu BIOCLERE ma przepustowo ść średniodobow ą -30m 3/dob ę, max dobow ą -39m 3/dob ę. Korzysta z niej około 131 osób. Została ona oddana do u Ŝytku w pa ździerniku 2002 roku. 3. Oczyszczalnia ścieków typu „utleniaj ący rów cyrkulacyjny” w Zienkach o przepustowo ści Q średnio dobowej – 30m 3/dob ę, Q max dobowej - 35m 3/dob ę. Korzysta z niej 330 osób.
7. Ilo ść wytwarzanych ścieków na terenie gminy
Do oblicze ń projektowych przyjmuje si ę, i Ŝ jedna osoba wyprodukuje w ci ągu doby ok. 120-150 litrów ścieków. Jednak bior ąc pod uwag ę fakt, i Ŝ społecze ństwo coraz oszcz ędniej wykorzystuje wod ę z uwagi na aspekt ekonomiczny przyj ęto dwuwariantowe ilo ści wytwarzania ścieków na mieszka ńca. W pierwszym wariancie zakłada si ę, Ŝe jedna osoba wytworzy ok. 120 litrów/ ścieków/doba, a w drugim wariancie 80 litrów/ ścieków/doba.
Tab. 5. Ilo ść ścieków wytwarzanych w Gminie Sosnowica.
Wariant I 120 Wariant II 80 litrów/ ścieków/doba/os. litrów/ ścieków/doba/os. Nazwa Ilo ść Prognozo- Prognozo- Prognozo- Prognozo- miejscowo ści mieszka- wana ilo ść wana ilo ść wana ilo ść wana ilo ść ńców ścieków ścieków ścieków ścieków Rok 2007 [m 3/doba] [m 3/rok] [m 3/doba] [m 3/rok] Sosnowica 674 80,88 29521,20 53,92 19680,80 Zienki 338 40,56 14804,40 27,04 9869,60 Nowy Orzechów 306 36,72 13402,80 24,48 8935,20 Pieszowola 257 30,84 11256,60 20,56 7504,40 Górki 233 27,96 10205,40 18,64 6803,60 Lejno 157 18,84 6876,60 12,56 4584,40 Stary Orzechów 142 17,04 6219,6 11,36 4146,40 Turno Osada 131 15,72 5737,80 10,84 3825,20 Pasieka 97 11,64 4248,6 7,76 2832,40
Sosnowica Dwór 96 11,52 4204,80 7,68 2803,20 Komarówka 82 9,84 3591,60 6,56 2394,40 Turno 55 6,60 2409,00 4,40 1606,00 Zbójno 48 5,76 2102,40 3,84 1401,60 Olchówka 37 4,44 1620,60 2,96 1080,40 Bohutyn 34 4,08 1489,20 2,72 992,80 Zacisze 29 3,48 1270,20 2,32 846,80 Libiszów 26 3,12 1138,80 2,08 759,20 Kropiwki 24 2,88 1051,20 1,92 700,80 Izabelin 19 2,28 832,20 1,52 554,80 Mo ściska 18 2,16 788,40 1,44 525,60 Lipniak 12 1,44 525,60 0,96 350,40 Razem 337,80 123 297 225,56 82 329,40 RLM – Równowa Ŝna Liczba Mieszka ńców
Jak z powy Ŝszej tabeli wynika w obszarze gminy Sosnowica wytwarzanych jest 123 297 m 3 ścieków rocznie przy zało Ŝeniu, i Ŝ jedna osoba dobowo wytworzy 0,12 m 3 ścieków. Przy zało Ŝeniu, Ŝe jedna osoba wytworzy 0,08 m 3 ścieków w ci ągu doby roczna ilo ść wytworzonych ścieków wynosi 82 329 m 3. W chwili obecnej faktyczna ilo ści ścieków jest trudna do ustalenia z uwagi na fakt braku rozdziału poboru wody przez mieszka ńców na wod ę do celów gospodarczych i wod ę do celów socjalno-bytowych.
7.1. Ilo ść wytwarzanych ścieków na terenie gminy w cz ęś ci nie skanalizowanej
W obszarze gminy wi ększa cz ęść miejscowo ści nie ma rozwi ązanego prawidłowo problemu zagospodarowania ścieków socjalno - bytowych. W poni Ŝszej tabeli przedstawiono szacunkow ą ilo ść ścieków wytwarzanych w cz ęś ci nie skanalizowanej gminy.
Tab. 6. Ilo ść ścieków wytwarzanych w gminie, które nie s ą prawidłowo zagospodarowane.
Mieszka ńcy bez Ilo ść Ilo ść urz ądze ń do ścieków ścieków Nazwa miejscowo ści zagospodarowania [m 3/doba] [m 3/rok] ścieków
Nowy Orzechów 306 36,72 13402,80 Pieszowola 257 30,84 11256,60 Górki 233 27,96 10205,40 Lejno 157 18,84 6876,60 Stary Orzechów 142 17,04 6219,6 Pasieka 97 11,64 4248,6 Komarówka 82 9,84 3591,60 Turno 55 6,60 2409,00 Zbójno 48 5,76 2102,40 Olchówka 37 4,44 1620,60 Bohutyn 34 4,08 1489,20 Zacisze 29 3,48 1270,20 Libiszów 26 3,12 1138,80 Kropiwki 24 2,88 1051,20 Izabelin 19 2,28 832,20 Mo ściska 18 2,16 788,40 Lipniak 12 1,44 525,60 Razem 1576 189,12 69 028,80
W obszarze gminy w ci ągu roku 69 028 m 3 ścieków komunalnych nie jest ujmowanych w prawidłowo wykonane systemy gromadzenia lub unieszkodliwiania. Z tego około 4100 m 3 ścieków gromadzonych jest w zbiornikach bezodpływowych i legalnie zagospodarowywanych w oczyszczalni ścieków w Sosnowicy. Przybli Ŝony strumie ń ścieków zagospodarowywanych nieprawidłowo wynosi 64 928,80
7.2. Ilo ść wytwarzanych ścieków na terenie gminy w cz ęś ci skanalizowanej.
W gminie Podedwórze mo Ŝemy wyró Ŝni ć strumie ń ścieków prawidłowo zagospodarowanych, niewła ściwie zagospodarowanych oraz ujmowanych w system kanalizacyjny w sposób prawidłowy,ale niewła ściwie zagospodarowywanych/oczyszczanych/. W poni Ŝszej tabeli przedstawiono strumienie ścieków zagospodarowywanych prawidłowo /oraz okre ślaj ąc w sposób umowny/cz ęś ciowo prawidłowo.
Tab. 7. Strumienie ścieków zagospodarowywanych prawidłowo.
Nazwa Ilo ść Strumie ń ścieków miejscowo ści miesz ujmowany w sprawny ka ńcó system kanalizacyjny w ale źle oczyszczony m3/doba m3/rok Sosnowica 674 80,88 29521,20 Zienki 338 40,56 14804,40 Turno Osada 131 15,72 5737,80
Sosnowica Dwór 96 11,52 4204,80 Ścieki 4100 zagospodarowywan
e w zbiornikach bezodpływowych Razem 148,68 58 368,20
Jak z powy Ŝszej tabeli wynika, w obszarze gminy prawidłowo zagospodarowywanych jest 58 368,20 m 3 ścieków rocznie. Bior ąc pod uwag ę ogóln ą ilo ść ścieków wytwarzanych na terenie Gminy 47 % ścieków jest zagospodarowanych prawidłowo.
8. Zestawienie ilo ści wytwarzanych ścieków na poszczególnych kierunkach w gminie lub w poszczególnych miejscowo ściach gminy
Ilo ść ścieków oraz sposoby ich zagospodarowania w poszczególnych miejscowo ściach przedstawiono w tabeli.
Tab. 8. Ilo ść ścieków oraz sposoby ich zagospodarowania w poszczególnych miejscowo ściach gminy
Nazwa Ilo ść ścieków Ścieki Ścieki miejscowo ści ogółem zagospodar. zagospodar. prawidłowo nieprawidło. [m 3/d] [m 3/r] [m 3/d] [m 3/r] [m 3/d] [m 3/r] Sosnowica 80,88 29521 80,88 29521 ,20 ,20 Zienki 40,56 14804 40,56 14804 ,40 ,40 Nowy Orzechów 36,72 13402 36,72 13402 ,80 ,80 Pieszowola 30,84 11256 30,84 11256 ,60 ,60 Górki 27,96 10205 27,96 10205 ,40 ,40 Lejno 18,84 6876, 18,84 6876, 60 60 Stary Orzechów 17,04 6219, 17,04 6219, 6 6 Turno Osada 15,72 5737, 15,72 5737, 80 80 Pasieka 11,64 4248, 11,64 4248, 6 6 11,52 Sosnowica Dwór 4204, 11,52 4204, 80 80 Komarówka 9,84 3591, 9,84 3591, 60 60 Turno 6,60 2409, 6,60 2409, 00 00 Zbójno 5,76 2102, 5,76 2102, 40 40 Olchówka 4,44 1620, 4,44 1620, 60 60 Bohutyn 4,08 1489, 4,08 1489, 20 20 Zacisze 3,48 1270, 3,48 1270, 20 20 Libiszów 3,12 1138, 3,12 1138, 80 80 Kropiwki 2,88 1051, 2,88 1051, 20 20 Izabelin 2,28 832,2 2,28 832,2 0 0 Mo ściska 2,16 788,4 2,16 788,4 0 0 Lipniak 1,44 525,6 1,44 525,6 0 0 Ścieki ze 4100, 4100, 00 00 zbiorników bezodpływowyc h
RAZEM 337,8 123 148,6 58 36 177,8 64 92 0 297 8 8,20 9 8,80
Jak wynika z tabeli w obszarze gminy prawidłowo zagospodarowywanych jest 58 368,20 m 3 ścieków. Ścieki które s ą niewła ściwie zagospodarowywane to 64 928,80 m 3.
9. Ustalenie mo Ŝliwo ści oczyszczania wytwarzanych ścieków przez istniej ące oczyszczalnie ścieków.
W gminie Sosnowica funkcjonuj ą trzy urz ądzenia do których przył ączona jest zbiorcza sie ć kanalizacji sanitarnej. Jedno urz ądzenie zlokalizowane jest w miejscowo ści Sosnowica. Obecnie istniej ąca oczyszczalnia posiada wolne moce przerobowe na poziomie 50 % jednak jej usytuowanie nie pozwala podł ączyc nowych systemów kanalizacyjnych. Oczyszczalnia ta powinna zabezpieczyc potrzeby zwi ązane z mo Ŝliwo ści ą rozwoju przemysłu w centralnej jednostce osadniczej gminy. Drugie urz ądzenie zlokalizowane jest w miejscowo ści Turno Osada. Jest to 3 oczyszczalnia kontenerowa. Jej wydajno ść Q śr d wynosi 30 m . Faktyczne średnie obci ąŜ enie to 11 m 3 ścieków na dob ę. Oczyszczalnia posiada wolne moce przerobowe istnieje mo Ŝliwo ść przył ączenia do niej jednostki osadniczej Turno jednak nale Ŝy zastosowa ć system pompowania ci śnieniowego ścieków co znacznie podniesie koszty eksploatacji sytemu kanalizacyjnego i mo Ŝe okaza ć si ę nie do ud źwigni ęcia dla 55 osób zamieszkałych w miejscowo ści Turno. Ponadto w w/w miejscowo ści jest ujemno saldo przyrostu naturalne co eliminuje celowo ść planowanych inwestycji. Trzecie urz ądzenie zlokalizowane jest w miejscowo ści Zienki. Jest to 3 cyrkulacyjny rów utleniaj ący, posiada on przepustowo ść Q śr d = 30 m Obci ąŜ enie urz ądzenia wynosi 90 %. Jest to urz ądzenie wymagaj ące modernizacji w przypadku przył ączenia nowych systemów kanalizacji zbiorczej zgodnie z pierwszym lub drugim wariantem rozwoju sieci kanalizacyjnej.
10. Koncepcja techniczna zagospodarowania ścieków w Gminie Sosnowica.
Gmina Sosnowica w zale Ŝno ści od wariantu powinna zosta ć obj ęta zbiorowym systemem kanalizacji sanitarnej w miejscowo ściach Nowy Orzechów, Lejno, Zacisze, Pieszowola, Pasieka, Górki. Systemy te zostan ą podł ączone do instalacji oczyszczania ścieków w miejscowo ści Nowe Orzechów, Zienki w pierwszym wariancie lub Zienki, Pieszowola w drugim wariancie. Trzeci wariant przewiduje jedynie modernizacje oczyszczalni w Zienkach oraz objecie pozostałych obszarów stale zamieszkałych przez ludno ść indywidualnymi systemami oczyszczania ścieków lub zbiornikami bezodpływowymi w obszarach sezonowo zamieszkałych przez ludzi. W wariancie trzecim obecnie istniej ąca oczyszczalnia ścieków w Sosnowicy w cało ści zabezpieczy potrzeby w zakresie oczyszczania ścieków dowo Ŝonych ze zbiorników bezodpływowych.
10.1. System kanalizacji sanitarnej.
WARIANT I
NOWY ORZECHÓW, LEJNO, ZAMŁYNIEC, jez. ZAGŁ ĘBOCZE
W w/w miejscowo ściach nale Ŝy wybudowa ć zbiorczy kolektor sanitarny o długo ści 8 km. Główny kolektor sanitarny powinien posiadać średnice ø200 mm. Przył ącza powinny by ć zrealizowane za pomoc ą rur o średnicy ø 150 mm. Główny kolektor sanitarny powinien przebiega ć w ci ągu pasa drogowego istniej ących dróg utwardzonych. Scieki spływa ć b ędą grawitacyjnie pocz ąwszy od miejscowo ści Lejno, 3 Zamłyniec, Nowy Orzechów do kontenerowej oczyszczalni ścieków o Q śr/d = 80 m , 3 Q max/d = 120 m . Oczyszczalnia powinna by ć zlokalizowana w miejscowo ści Nowy Orzechów, odprowadzenie oczyszczonych mo Ŝe nast ąpi ć do rowu lub poprzez rozs ączanie do gruntu. Propozycje lokalizacji oczyszczalni zaznaczono na zał ączonej mapie. Realizuj ąc ten wariant nale Ŝy wybudowa ć
Główny kolektor sanitarny o długo ści 8 km Liczba przył ączy 130 gospodarstwa domowe stale zamieszkałe Liczba przył ączy 200 zabudowa letniskowa. 3 Oczyszczalnie kontenerow ą o przepustowo ści Q śr/d = 80 m , Q max/d = 120 m3
ZIENKI, GÓRKI, PASIEKA, PIESZOWOLA
W w/w miejscowo ściach nale Ŝy wybudowa ć zbiorczy kolektor sanitarny o długo ści 12 km. Główny kolektor sanitarny powinien posiada ć średnice ø200 mm. Przył ącza powinny by ć zrealizowane za pomoc ą rur o średnicy ø 150 mm. Główny kolektor sanitarny powinien przebiega ć w ci ągu pasa drogowego w obr ębie miejscowo ści Pieszowola do Pasieki oraz w miejscowo ści Górki. Kolektor sanitarny od miejscowo ści Pasieka powinien przebiega ć przez las, przecink ą wzdłu Ŝ istniej ącej linii energetycznej. Kolektor sanitarny miejscowo ści Górki powinien łączy ć si ę z kolektorem Pasieka Zienki w połowie jego długo ści. W tym systemie kanalizacyjnym nale Ŝy zastosowa ć trzy przepompownie ścieków. Pierwsza zlokalizowana b ędzie w naturalnym obni Ŝeniu terenu za miejscowo ści ą Pieszowloa w kierunku Pasieki, druga przepompownia powinna zosta ć zlokalizowana za miejscowo ści ą Pasieka i pompowa ć ścieki kolektorem w kierunku Zienek, trzecia przepompownia zlokalizowana powinna by ć w okolicach gospodarstwa rolniczego Górki i przepompowywa ć ścieki do kolektora Pieszowola, Pasieka, Zienki. Ścieki z tego systemu kanalizacyjnego oczyszczane powinny by ć w zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w Zienkach. Oczyszczalnia powinna 3 3 posiadac przepustowo ść Q śr d = 110 m , Q max d = 160 m Realizuj ąc ten wariant nale Ŝy wybudowa ć:
Główny kolektor sanitarny o długo ści 12 km Liczba przył ączy 127 gospodarstwa domowe stale zamieszkałe 3 Przepompownie ścieków Pieszowola o wydajno ści Q śr h = 1.3 m Q max h = 2,3 m3 3 3 Przepompownie ścieków Pasieka o wydajno ści Q śr h = 2,3 m Q max h = 3,5 m 3 3 Przepompownie ścieków Górki o wydajno ści Q śr h = 1.3 m Q max h = 2,3 m 3 Oczyszczalnie w Zienkach o przepustowo ści Q śr/d = 110 m , Q max/d = 160 m3
WARIANT II
NOWY ORZECHÓW, LEJNO, ZAMŁYNIEC, jez. ZAGŁ ĘBOCZE, ZIENKI
W w/w miejscowo ściach nale Ŝy wybudowa ć zbiorczy kolektor sanitarny o długo ści 13 km. Główny kolektor sanitarny powinien posiada ć średnice ø200 mm. Przył ącza powinny by ć zrealizowane za pomoc ą rur o średnicy ø 150 mm. Główny kolektor sanitarny powinien przebiega ć w ci ągu pasa drogowego istniej ących dróg utwardzonych w miejscowo ściach Nowy Orzechów, Zamłyniec, Lejno. Nast ępnie od miejscowo ści lejno kolektor powinien by ć poprowadzony w pasie drogi gruntowej do miejscowo ści Zienki gdzie powinien zosta ć wpi ęty w isniej ący system kanalizacji sanitarnej Scieki spływa ć b ędą grawitacyjnie pocz ąwszy od miejscowo ści Nowy Orzechów, , Zamłyniec, Lejno. W miejscowo ści Lejno nale Ŝy zainstalowa ć przepompownie ścieków, Druga przepompownia powinna zosta ć zainstalowana w obszarze le śnej drogi gruntowej w okolicach połowy odległo ści pomi ędzy Lejnem a Zienkami. Propozycje lokalizacji przepompowni zaznaczono na zał ączonej mapie.
Ścieki z tego systemu kanalizacyjnego oczyszczane powinny by ć w zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w Zienkach. Oczyszczalnia powinna 3 3 posiadac przepustowo ść Q śr d = 110 m , Q max d = 160 m Realizuj ąc ten wariant nale Ŝy wybudowa ć:
Główny kolektor sanitarny o długo ści 13 km Liczba przył ączy 130 gospodarstwa domowe stale zamieszkałe Liczba przył ączy 200 zabudowa letniskowa. 3 3 Przepompownie ścieków Lejno o wydajno ści Q śr h = 3,5 m Q max h = 5,2 m 3 3 Przepompownia ścieków „le śna” o wydajno ści Q śr h = 3,5 m Q max h = 5,2 m 3 Oczyszczalnie w Zienkach o przepustowo ści Q śr/d = 110 m , Q max/d = 160 m3
PASIEKA, PIESZOWOLA
W w/w miejscowo ściach nale Ŝy wybudowa ć zbiorczy kolektor sanitarny o długo ści 8 km. Główny kolektor sanitarny powinien posiadać średnice ø200 mm. Przył ącza powinny by ć zrealizowane za pomoc ą rur o średnicy ø 150 mm. Główny kolektor sanitarny powinien przebiega ć w ci ągu pasa drogowego drogi wojewódzkiej. Ścieki do oczyszczalni spływa ć b ędą z dwóch kierunków. Od miejscowo ści Pasieka w kierunku Pieszowoli oraz z miejscowo ści Pieszowola w kierunku miejscowo ści Pasieka. Głównymi kolektorami sanitarnymi ścieki spływa ć b ędą do kontenerowej oczyszczalni ścieków zlokalizowanej w naturalnym obni Ŝeniu terenu w okolicach miejscowo ści Pieszowola. Oczyszczone ścieki odprowadzane powinny by ć rowem do najbli Ŝszego cieku wodnego lub rzosaczane do gruntu. Propozycje lokalizacji oczyszczalni zaznaczono na zał ączonej mapie. Realizuj ąc ten wariant nale Ŝy wybudowa ć
Główny kolektor sanitarny o długo ści 8 km Liczba przył ączy 75 gospodarstwa domowe stale zamieszkałe 3 Oczyszczalnie kontenerow ą o przepustowo ści Q śr/d = 45 m , Q max/d = 70 m3
GÓRKI
W tym wariancie miejscowo ść Górki powinna zosta ć wyposa Ŝona w indywidualne systemy oczyszczania ścieków zgodnie z zało Ŝeniami wariantu III przedstawionego w rozdziale10.2. niniejszego opracowania.
Tab. 9. Długo ść sieci kanalizacyjnej zbiorczej oraz liczba przykanalików w zale Ŝno ści od wyboru wariantu systemu kanalizacyjnego
Nazwa Długo ść sieci Liczba Ilo ść Oczyszczalnie miejscowo ści kanalizacyjnej przykanalików przepompowni [km] [szt.] ścieków WARIANT I NOWY ORZECHÓW, LEJNO, 8 330 - 1 kontenerowa ZACISZE, jez. ZAGŁ ĘBOCZE
ZIENKI, GÓRKI, PASIEKA, PIESZOWOLA 12 127 3 Modernizacja Zienki Razem 20 457 3 2 WARIANT II NOWY ORZECHÓW, LEJNO, ZACISZE, jez. 13 330 2 Modernizacja ZAGŁ ĘBOCZE, Zienki ZIENKI
PASIEKA, PIESZOWOLA 8 75 - 1 kontenerowa
RAZEM 21 405 2 2
Tab. 10. Najwy Ŝsze dopuszczalne wska źniki zanieczyszcze ń lub minimalne procenty redukcji zanieczyszcze ń dla oczyszczonych ścieków bytowych i komunalnych wprowadzanych do wód i do ziemi .
Lp. NAZWA JEDNOSTKA Najwy Ŝsze Dopuszczalne warto ści WSKA ŹNIKA wska źników lub minimalny procent redukcji zanieczyszcze ń przy RLM Poni Ŝej Od Od Od 100 000 2000 2000 10000 15000 i do do do powy Ŝej 9999 14999 99999 1 Pi ęciodobowe biochemiczne zapotrzebowanie mg O 2/l 40 25 25 15 15 tlenu BZT 5 min % redukcji lub lub lub lub oznaczane z - 70- 70-90 90 90 dodatkiem 90 inhibitora nitryfikacji 2 Chemiczne zapotrzebowanie mg O 2/l 150 125 125 125 125 tlenu ChZT Cr min % redukcji lub lub lub lub oznaczane - 75 75 75 75 metod ą dwuchromianow ą 3 Zawiesiny ogólne mg O 2/l 50 35 35 lub 35 lub 35 lub min % redukcji lub 90 90 90 - 90 4 Azot ogólny suma azotu Kjedahla mg N/l 30 15 15 15 10 NNorg +N NH4 azotu min % redukcji lub lub azotanowego i - 35 80 85 azotu azotanowego 5 Fosfor ogólny mg O 2/l 5 2 2 2 lub 1 lub min % redukcji 85 90 - 40
W tabeli kolorem zielonym oznaczono wska źniki wymagane dla oczyszczonych ścieków, które powinny zosta ć osi ągni ęte na oczyszczalniach ścieków zainstalowanych w Gminie Sosnowica.
Oczyszczalnia Kontenerowa.
Koncepcja ma za zadanie okre ślenie rodzaju urz ądze ń do oczyszczania ścieków oraz ich wydajno ści. Powy Ŝej zostały okre ślone warto ści wynikaj ące z ustale ń faktycznych i wizji lokalnej. W chwili obecnej nie ma kłopotu z doborem oczyszczalni kontenerowych o zakładanych wydajno ściach. Na rynku znajduje si ę du Ŝa ilo ść oczyszczalni spełniaj ące kryteria wymagane w koncepcji i dobór najbardziej optymalnego urz ądzenia ci ąŜ y na projektancie sytemu kanalizacyjnego. Mog ą to by ć oczyszczalnie ze zło Ŝem czynnym-napowietrzanie drobnop ęcherzykowe, napowietrzanie powierzchniowe itp. Jako ciekaw ą alternatyw ę dla powszechnie stosowanych systemów przedstawiono poni Ŝej oczyszczalnie kontenerow ą z innymi ni Ŝ powszechnie stosowanymi technologiami oczyszczania ścieków. Jest to oczyszczalnia STM P 900, w systemie technologicznym - Stählermatic. Proces oczyszczania odbywa si ę w kontenerze o wielko ści dł. – 9,0 m, szer. – 3,0 m, wys. – 2,8 m Biologiczne oczyszczanie ścieków w systemie Stählermatic odbywa si ę w nast ępuj ących etapach technologicznych: 1. Mechaniczne oczyszczanie wst ępne (zale Ŝne od wymaga ń inwestora) obejmuj ące kraty i piaskowniki. 2. Biologiczne oczyszczanie w zbiorniku kontenerowym lub betonowym Stählermatic składaj ącym si ę z: komory zasadniczej oczyszczania biologicznego z zawieszonym zło Ŝem obrotowym w postaci specjalnej konstrukcji rotora STM-AEROTOR® i zintegrowanych komór osadników wtórnych z grawitacyjnym powrotem osadu do komory biologicznej. System STM jest systemem hybrydowym łącz ącym w procesie oczyszczania dwa czynniki biologicznego rozkładu ścieków osad czynny i zło Ŝe biologiczne w jednej komorze. To innowacyjne rozwi ązanie wi ąŜ e si ę ze zwi ększon ą wydajno ści ą i niskimi gabarytami oraz kosztami eksploatacyjnymi oczyszczalni. W skład oczyszczalni wchodzi prosty układ betonowego b ądź stalowego (stal ocynkowana) zbiornika, w którym zamocowane s ą rotory STM-AEROTOR obracaj ące si ę w mieszaninie osadu czynnego i ścieków. Przed oczyszczaniem zasadniczym montuje si ę krat ę, piaskownik oraz betonowy zbiornik wyrównawczy. Podczas ruchu obrotowego rotorów powietrze atmosferyczne zamykane jest w specjalnie zaprojektowanych nasadkach na ich obwodzie i wprowadzane jest do mieszaniny osadu czynnego i ścieków. Nasadki stanowi ą tak Ŝe powierzchni ę obrastania biomasy (zło Ŝe biologiczne), która tak Ŝe w ten sposób jest natleniania. Pr ędko ść obrotu rotorów regulowana jest jako funkcja st ęŜ enia tlenu (sonda tlenowa).
Za komor ą biologiczn ą umiejscawia si ę osadnik wtórny lub te Ŝ jest on zintegrowany w konstrukcji kontenerowej. Osadniki wtórne s ą pionowe, z grawitacyjnym powrotem osadu cz ęś ci zasadniczej oczyszczania – obszaru rotorów. Sam rotor stanowi nie tylko urz ądzenie napowietrzaj ące, ale przede wszystkim słu Ŝy jako ruchome zło Ŝe biologiczne podnosz ąc efektywno ść rozkładu zanieczyszcze ń. We wn ętrzu zbiornika, w którym zanurzony jest rotor, tworz ą si ę specyficzne strefy o ró Ŝnym st ęŜ eniu tlenu. Strefy te umo Ŝliwiaj ą symultaniczne procesy nitryfikacji, denitryfikacji oraz biologicznej eliminacji fosforu. Oczyszczanie wst ępne zapewnione jest przez krat ę i piaskownik, które s ą konieczne przy wi ększych obiektach. Przed cz ęś ci ą biologiczn ą umiejscawia si ę tak Ŝe zbiornik wyrównawczy. ZłoŜe biologiczne oczyszczalni oparte jest na rotorze STM-AEROTOR® jest on osadzony na centralnie poło Ŝonym wale, na którym zabudowany jest stalowy klatkowy ruszt, który przenosi siły bezpo średnio na ło Ŝysko. W ten sposób zapewniona jest odporno ść na nadmierne obci ąŜ enia mechaniczne – klatkowy ruszt zaprojektowany jest w ten sposób, Ŝe siły przenoszone s ą na ło Ŝysko. Tak Ŝe ze wzgl ędu na to, Ŝe w technologii STM rotory s ą zanurzone w trzech czwartych w cieczy i działa na nie siła wyporu, siły obci ąŜ eń na o ś nie s ą wysokie. Klatkowa konstrukcja rotora, wykonana jest ze stali zwykłej b ądź ocynkowanej. Ochrona przed korozj ą zapewniona jest przez obecno ść błony biologicznej na powierzchni elementów stalowych, co odcina je całkowicie od dost ępu tlenu.
Ło Ŝysko ślizgowe stanowi układ panewek z poliamidu, w których osadzony jest wał ze stali. Pomi ędzy obiema cz ęś ciami ło Ŝyska (górn ą i doln ą) znajduje si ę szczelina o szeroko ści 1 mm. Ło Ŝysko – dzi ęki szczelinie ma bezpo średni kontakt z obecn ą w zbiorniku zawiesin ą i jest smarowane hydrodynamicznie kłaczkami tworz ącego si ę w zbiorniku osadu czynnego. Inaczej ni Ŝ w tradycyjnych zło Ŝach biologicznych, gdzie ło Ŝysko jest ponad powierzchni ą wody i musi by ć dodatkowo hermetyzowane i smarowane. Rotor nap ędzany jest za pomoc ą sinika pr ądu przemiennego. Nap ęd przenoszony jest na wieniec z ębaty na obwodzie rotora za pomoc ą ła ńcucha z wytrzymałej stali. Podobnie jak w przypadku ło Ŝyska przekładnia ła ńcuchowa nie wymaga smarowania. Silnik sterowany jest przez falownik spi ęty z sond ą tlenow ą reguluj ącą pr ędko ść obrotów, moc silnika jest tak dobrana, by mo Ŝna było uzyska ć wła ściwy moment obrotowy w krytycznym momencie startu rotora, a dalej podczas normalnego obracania rotora pracuje si ę z reguły na połowie mocy nominalnej, co zapobiega wi ększemu ni Ŝ potrzebne zu Ŝyciu energii, a tak Ŝe przegrzewaniu si ę silników podczas eksploatacji (szczególnie przy wysokiej temperaturze otoczenia). Obecno ść ła ńcucha zabezpiecza przed skutkami ewentualnego zablokowania si ę rotora. Wówczas ła ńcuch zerwie si ę, a cały mechanizm (ło Ŝyska, rotor) oraz silnik pozostan ą nieuszkodzone. Ła ńcuch zatem b ędąc najsłabszym mechanicznym ogniwem konstrukcji, chroni inne, bardziej kosztowne elementy wyposa Ŝenia przed ewentualnym uszkodzeniem. Zasadniczym elementem rotora s ą zlokalizowane na jego obwodzie i równolegle do jego osi nasadki z wytrzymałego tworzywa sztucznego o specjalnej konstrukcji. Nasadki stanowi ą pakiety uło Ŝonych w odst ępach ok. 20 mm dysków bądź tarcz i słu Ŝą zarówno do napowietrzania osadu czynnego jak i stanowi ą powierzchni ę wzrostu błony biologicznej(zło Ŝe). W zale Ŝno ści od stopnia wymaganego oczyszczania dobierane s ą 2 typy nasadek: koszykowe b ądź rurowe. Pomi ędzy wyprofilowanymi tarczami lub dyskami znajduj ą si ę si ę puste przestrzenie, w których zbiera si ę mieszanina powietrza i ścieków. Ruch rotora w mieszaninie ścieków i osadu czynnego powoduje cykliczne wynurzanie i zanurzanie si ę nasadek. Uzyskane jest dzi ęki temu całkowite wymieszanie zawarto ści komory, a tak Ŝe napowietrzanie obu czynników biologicznego rozkładu ścieków tj. osadu czynnego i zło Ŝa biologicznego
Osadniki wtórne zaprojektowane s ą jako osadniki pionowe zintegrowane w konstrukcji kontenerowej lub betonowej. Nie istnieje konieczno ść przepompowywania ścieków z komory biologicznej do osadnika wtórnego jak w osadnikach poziomych, równocze śnie w osadniku wytwarza si ę korzystna cyrkulacja wody i osadu. Oczyszczona woda płynie ku górze, natomiast osad zbiera si ę w flokuły i sedymentuje. Warstwa osadu sedymentuj ąc pomi ędzy górn ą a doln ą cz ęś ci ą osadnika porywa drobne cz ąsteczki niedopuszczaj ąc do ich przenikni ęcia do odpływu, działa ona na zasadzie filtra. Dno osadnika nachylone jest pod k ątem 60 stopni i sedymentuj ący osad zsuwa si ę po dnie w kierunku komory biologicznej. Nie ma zatem konieczno ści jego przepompowywania. Biologiczne procesy oczyszczania odbywaj ą si ę dzi ęki ci ągłemu dostarczaniu tlenu mikroorganizmom rozkładaj ącym ścieki. Napowietrzanie zło Ŝa odbywa si ę na dwóch drogach: poprzez jego wynurzenie i czasowe przebywanie w otoczeniu atmosferycznym (samoczynna dyfuzja tlenu do błony biologicznej) oraz poprzez wnikanie i mieszanie si ę powietrza zamkni ętego w nasadkach w trakcie obrotu.
Zło Ŝe wynurzone Zło Ŝe wynurzone otrzymuje dostateczn ą ilo ść tlenu z powietrza atmosferycznego. Powietrze dostaje si ę do wn ętrza nasadek poprzez specjaln ą szczelin ę. Ka Ŝda z nasadek podczas obrotu przebywa drog ę nad powierzchni ą cieczy i ma kontakt z powietrzem atmosferycznym. W ten sposób tlen samoczynnie nasyca błon ę biologiczn ą na zło Ŝu na zasadzie dyfuzji. Powietrze wypełnia puste przestrzenie pomi ędzy dyskami na nasadkach (nasadki rurowe) b ądź zamykane jest w koszykach (nasadki koszykowe). Równocze śnie zebrana wcze śniej w nasadkach woda wypływa z du Ŝą burzliwo ści ą z poruszaj ących si ę nad lustrem cieczy nasadek tworz ąc kaskady, które równie Ŝ pochłaniaj ą powietrze atmosferyczne i wprowadzaj ą je do mieszaniny osadu czynnego i ścieków. Zło Ŝe zanurza si ę Uwi ęzione podczas fazy wynurzenia powietrze zamkni ęte w przestrzeniach na nasadkach spr ęŜ aj ąc si ę jest prowadzone w sposób wymuszony na dno komory. Spr ęŜ enie powietrza intensyfikuje dyfuzj ę tlenu do gł ębszych warstw błony biologicznej porastaj ącej elementy nasadek. Równocze śnie nast ępuje napływ ścieków do wn ętrza nasadek. Tworzy si ę tam mieszanina powietrza i ścieków, które s ą dzi ęki temu natleniane (natlenianie osadu czynnego) a tak Ŝe, która dzi ęki dobrym wła ściwo ściom ścieraj ącym, zapewnia ci ągłe usuwanie nadmiaru tworz ącej si ę błony biologicznej, tak Ŝe zawsze na powierzchni zło Ŝa pozostaje tylko najbardziej Ŝywotna i aktywna frakcja biomasy o niewielkiej grubo ści (do 0,1 mm); zło Ŝe nie zarasta. Dalej powietrze uwalnia si ę stopniowo do obszaru wewn ątrz rotora (zawiesiny) natleniaj ąc zawiesin ę osadu czynnego. Dobre wymieszanie i wysoka hydrodynamika procesu wymieszania powietrza ze ściekami zachodz ące wewn ątrz nasadek powoduj ą, Ŝe rozmiary unosz ących si ę pęcherzyków powietrza s ą niewielkie – bliskie osi ągalnym w napowietrzaniu drobnop ęcherzykowym – co zwi ększa skuteczno ść wymiany tlenu. Obrotowy ruch rotora powoduje, Ŝe ciecz zawarta wewn ątrz jego porusza si ę w przeciwnym kierunku, a wi ęc drobne p ęcherzyki na swej drodze ku górze cyrkuluj ą wraz z ni ą i zwi ększa si ę ich czas przebywania w komorze. Zło Ŝe wynurza si ę W miar ę ci ągłego obrotu nasadki osi ągaj ą najni Ŝszy punkt komory, gdzie słu Ŝą jako zgrzebło poruszaj ące znajduj ący si ę na dnie osad. Szczelina, przez któr ą wydostaje si ę powietrze, przesuwa si ę podczas wynurzania si ę nasadek tak, Ŝe nast ępuje całkowite usuni ęcie resztek powietrza z wn ętrza nasadek przed faz ą ich wynurzenia. Obecno ść błony biologicznej na zło Ŝu wi ąŜą ca si ę z podwy Ŝszeniem wieku osadu umo Ŝliwia zachodzenie nitryfikacji w oczyszczalni STM w obszarze tlenowym. Równocze śnie neutralizowany jest wpływ temperatury na nitryfikacj ę –zale Ŝno ść pracy biomasy osiadłej od temperatury jest słabsza ni Ŝ biomasy zawieszonej (osadu czynnego). Denitryfikacja zachodzi w dolnej cz ęś ci komory, gdzie strumie ń ścieków poddawany jest cyklicznie warunkom anoksycznym i anaerobowym. Dzi ęki wyst ępowaniu krótkich cykli anoksycznych i anaerobowych zachodzi tam tak Ŝe symultaniczne usuwanie fosforu. Nie ma wi ęc konieczno ści budowy dodatkowych zbiorników w celu usuwania biogenów ze ścieków. Dzi ęki obecno ści zło Ŝa biologicznego w komorze osad czynny wykazuje niski indeks osadowy (np. dla ścieków bytowo gospodarczych 60-80 ml/g), a wi ęc dobre własno ści sedymentacyjne i wysokie st ęŜ enie osadu (5 nawet do 10kg/m3). Gwarantuje to ni Ŝsze obci ąŜ enie przestrzeni, a wi ęc ni Ŝsze gabaryty cz ęś ci biologicznej oczyszczalni w porównaniu z SBR i z klasycznym osadem czynnym. Wiek osadu w porównaniu do klasycznego systemu osadu czynnego jest wy Ŝszy, a zatem ilo ść osadu nadmiernego jest równie Ŝ mniejsza (15-20 % mniej). Oczyszczalnie STM pracuj ą w ró Ŝnych warunkach klimatycznych (Chile, Rosja, Egipt). Mo Ŝna zatem potwierdzi ć ich prawidłowe funkcjonowanie nawet w skrajnych warunkach klimatycznych (np. niezawodna praca przy wielu tygodniach temperatury poni Ŝej -20 st. C w północnej Kanadzie). Konstrukcj ę kontenerow ą izoluje si ę zagł ębiaj ąc j ą w ziemi, a pozostał ą nadziemn ą cz ęść mo Ŝna ociepli ć standardowo (np. styropianem). Dobrej izolacji wymaga przede wszystkim osadnik wtórny, dlatego, Ŝe jest to obszar charakteryzuj ący si ę niska burzliwo ści ą. Nie ma konieczno ści izolowania kontenera z góry, czasami robi si ę to z powodów estetycznych (np. pensjonaty, hotele). Wpływ temperatury na jako ść oczyszczania przez błon ę biologiczn ą osiadł ą na zło Ŝu jest niewielki wobec osadu czynnego. jest prawie zupełnie niezale Ŝne od temperatury. Nitryfikacja jest mo Ŝliwa na zło Ŝu nawet w niskich temperaturach ze wzgl ędu na wysoki wiek biomasy na zło Ŝu. Oczyszczalnie STM nie wymagaj ą budynku technologicznego. Brak stacji dmuchaw. Obsługa oczyszczalni ogranicza si ę do nadzoru. W zale Ŝno ści od wielko ści i specyfiki urz ądzenia, jedna osoba mo Ŝe nadzorowa ć nawet kilka oczyszczalni, jak to si ę praktykuje. śywotno ść wi ększo ści elementów oczyszczalni szacowana jest na 30 lat. Obecnie pracuj ące najstarsze urz ądzenia wykonane w technologii STM maj ą po 20 lat i wi ęcej. Konstrukcja rotora jest elementem mechanicznie stabilnym i wytrzymałym. Ochrona przed korozj ą zapewniona jest przez jego całkowite poro śni ęcie błon ą biologiczn ą izoluj ącą metalowy ruszt od dost ępu tlenu. Dodatkowo mo Ŝna konserwowa ć go przez cynkowanie lub malowanie. O ś, dzi ęki klatkowej konstrukcji rotora jest odci ąŜ ona, siły kierowane s ą bezpo średnio na ło Ŝysko. Zarastanie zło Ŝa jest całkowicie wyeliminowane przez siły ścinaj ące mieszaniny powietrza i ścieków, a zatem podczas eksploatacji konstrukcja dodatkowo nie obci ąŜ a si ę. Tarcze wykonane s ą z odpornego chemicznie polietylenu lub polipropylenu i ich Ŝywotno ść oceniana jest na 25 lat. S ą one tak Ŝe odporne na promieniowanie UV. Ło Ŝysko zbudowane jest z dwóch panewek z poliamidu. Smarowanie ło Ŝyska zapewnione jest przez osad czynny. Szacowana Ŝywotno ść ło Ŝyska wynosi 24 lata (w ramach konserwacji mo Ŝna unosz ąc rotor i przekładaj ąc panewki ło Ŝyska - dolna z górn ą - łatwo zwi ększy ć jego Ŝywotno ść ). Nap ęd ła ńcuchowy i wieniec z ębaty tak Ŝe zu Ŝywaj ą si ę asymetrycznie, a zatem podobnie jak przy panewkach, mo Ŝna zwi ększa ć ich Ŝywotno ść przekładaj ąc ła ńcuch na drug ą stron ę. Ła ńcuch nap ędowy dobrany jest z technik górniczych, jest wi ęc wytrzymały. Stanowi jednak najsłabsze ogniwo mechaniczne całego nap ędu. Jest to rozwi ązanie celowe z punktu widzenia zabezpieczenia bardziej kosztownych elementów oczyszczalni (silnik, rotor) w przypadku ewentualnego zablokowania si ę rotora (np. gdy jaki ś przedmiot znajdzie si ę w oczyszczalni).. Oczyszczalnie STM charakteryzuj ą si ę nisk ą emisj ą d źwi ęku i zapachu. Niektóre oczyszczalnie w tej technologii lokalizuje si ę w bezpo średnim s ąsiedztwie zabudowy. Tworz ące si ę aerozole zapachowe s ą stale wtłaczane znad powierzchni cieczy do wn ętrza komory, gdzie s ą adsorbowane i rozkładane przez osad czynny. Oczyszczalnie kontenerowe są ponadto kompaktowe i dobrze komponuj ą si ę z otoczeniem. System STM jest niezawodny nawet przy najwy Ŝszych wymogach oczyszczania. Optymalna kombinacja technologii osadu czynnego i zło Ŝa biologicznego, a co za tym idzie szerokie spektrum mikroorganizmów rozkładaj ących zanieczyszczenia, zapewniaj ą skuteczny i stabilny proces oczyszczania ścieków. Stabilno ść procesu zapewnia odporna na niekorzystne warunki błona biologiczna zło Ŝa. Skuteczne oczyszczanie jest zapewnione nawet przy nierównomiernych dopływach ścieków i zmiennych ładunkach zanieczyszcze ń. Niskie zapotrzebowanie na energi ę i niska obj ęto ść systemu. Dzi ęki samorzutnemu napowietrzaniu podczas obrotu cz ęś ciowo wynurzonego zło Ŝa, zu Ŝycie energii jest o połow ę mniejsze ni Ŝ w klasycznych systemach napowietrzania z dyfuzorem. Wysoka wydajno ść procesu pozwala na zwart ą zabudow ę obiektu sprawiaj ąc, Ŝe zapotrzebowanie powierzchni jest o około 50 % mniejsze ni Ŝ w przypadku oczyszczalni konwencjonalnych. Prosta konstrukcja i odpowiednio dobrane materiały gwarantuj ą dług ą Ŝywotno ść oraz bezawaryjno ść . Dzi ęki oszcz ędno ściom na kosztach zwi ązanych z zu Ŝyciem energii oraz mniejsz ą cz ęstotliwo ści ą wywozu osadów ściekowych, koszty inwestycyjne szybko si ę zwracaj ą. Niskie s ą koszty amortyzacji urz ądzenia, brak cz ęś ci ulegaj ących zu Ŝyciu i wymagaj ących ci ągłej wymiany. System biologicznego oczyszczania ścieków Stählermatic® (STM) ł ączy w sobie technologie zło Ŝa biologicznego i osadu czynnego. Proces oczyszczania ścieków nast ępuje równocze śnie w jednej komorze zarówno dzi ęki swobodnie unosz ącemu si ę osadowi czynnemu (biomasa w formie zawiesiny), jak i poprzez osiadłe mikroorganizmy znajduj ące si ę na powierzchni rotuj ących tarcz (zło Ŝa biologicznego). Dzi ęki takiemu rozwi ązaniu przestrzennemu udało si ę poł ączy ć zalety systemu zło Ŝa biologicznego i osadu czynnego w jednym procesie technologicznym. W ten sposób wzrasta efektywno ść usuwania zanieczyszcze ń ze ścieków, w szczególno ści intensyfikuje si ę nitryfikacja i uniezale Ŝnia si ę jej przebieg od wieku osadu czynnego i czasu zatrzymania w ściekach. System Stählermatic® (STM) mo Ŝna zatem traktowa ć jako oczyszczanie ścieków w technologii osadu czynnego – daje on te same mo Ŝliwo ści kombinacji, co ta metoda – jednak Ŝe nale Ŝy wzi ąć pod uwag ę jego o wiele wi ększ ą wydajno ść oczyszczania i wy Ŝszy efekt ekologiczny. Wi ększa wydajno ść wi ąŜ e si ę równie Ŝ z obni Ŝeniem kosztów eksploatacyjnych, a co za tym idzie inwestycja szybko si ę zwraca. Technologia STÄHLERMATIC® (STM) została zastrze Ŝona równie Ŝ w Urz ędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej - Patent 186625 na wynalazek pt. "Sposób zaawansowanego biologicznego oczyszczania ścieków". Powy Ŝsze informacje zaczerpni ęto bezpo średnio od producenta i wskazuj ą one i Ŝ zaproponowana technologia jest sprawdzona i efektywna. Jednak Wła ściwy dobór urz ądzenia powinien dokona ć projektant sytemu kanalizacji i oczyszczania.
10.2. Systemy indywidualnego oczyszczania ścieków.
Indywidualny system oczyszczania oparty mo Ŝe by ć o oczyszczalnie przydomowe lub szczelne zbiorniki bezodpływowe. Bior ąc jednak pod uwag ę ekonomiczne aspekty, zdecydowanie lepsze s ą systemy oparte o przydomowe oczyszczalnie ścieków. Zbiorniki bezodpływowe wymagaj ą kilkukrotnego opró Ŝniania w ci ągu roku, natomiast oczyszczalnie przydomowe wymagają opró Ŝnienia z nadmiaru osadu ściekowego z cz ęstotliwo ści ą minimum raz na dwa lata. W indywidualnych systemach oczyszczania ścieki podczyszczane s ą w osadniku gnilnym i współpracuj ącym z nim drena Ŝem rozs ączaj ącym. W przydomowej oczyszczalni ścieków stosuje si ę kombinacje metod oczyszczania, mechaniczn ą oraz biologiczna tlenowa i beztlenow ą. Ścieki po podczyszczeniu w osadniku gnilnym, infiltruj ąc przez zło Ŝe rozsaczaj ące s ą oczyszczone w wyniku procesów fizycznych biologicznych, chemicznych i nie stwarzaj ą zagro Ŝenia dla wód podziemnych i gruntu. Indywidualne systemy oczyszczania ścieków zało Ŝono jako trzeci wariant uporz ądkowania sytemu kanlaziacyjnego Gminy Sosnowica, W wariancie tym Nale Ŝy zachowa ć obecnie istniej ące systemy kanalizacji zbiorczej, wykona ć modernizacje obecnie funkcjonuj ącej oczyszczalni ścieków w Zienkach oraz dokona ć przebudowy sieci kanalizacyjnej miejscowo ści Sosnowica z podci śnieniowego sytemu kanalizacyjnego na ci śnieniowy. W trzecim wariancie indywidualne systemy oczyszczania ścieków nale Ŝy zastosowa ć w stale zamieszkałych gospodarstwach domowych, natomiast w zabudowie letniskowej nale Ŝy instalowa ć zbiorniki bezodpływowe do gromadzenia ścieków. Ścieki te powinny trafi ć do oczyszczenia do oczyszczalni w Sosnowicy. Oczyszczalnia ta w pełni zabezpieczy potrzeby zwi ązane z oczyszczaniem ścieków pochodz ących ze zbiorników bezodpływowych i oczyszczalni przydomowych.
KOMARÓWKA
Tab. 11. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Komarówka
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 2 1 2,5 x 2 30 2. 4 2 2,5 x 4 120 3. 4 3 2,5 x 3 180 4. 1 4 2,5 60 5. 3 5 2,5 x 5 225 6. 1 6 4,0 90 7. 2 7 4,0 x 2 210 8. 1 10 8,0 150 9. 1 13 8,0 195 Razem 15 szt – 2,5 19 3 szt. – 4,0 1260 2 szt. 8,0
W miejscowo ści na 19 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 55 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz 3 o pojemno ści 4000 litrów i dwa o pojemno ści 8000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 1260 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
GÓRKI
Tab. 12. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Górki
Liczba osób Pojemność Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. Blok 5 rodzinny 13 8,0 195 2. Blok 4 rodzinny 9 8,0 120 3. Blok 4 rodzinny 13 8,0 195 4. 50 4 2,5 x 50 3000
Razem 53 50 szt – 2,5 3 szt. 8,0 3510
Z uwagi na brak dostatecznych danych w miejscowo ści Górki zało Ŝono i Ŝ średnio jedno gospodarstwo domowe liczy 4 osoby. Dane dotycz ące ilo ści bloków i osób je zamieszkuj ących uzyskano z UG Sosnowica W miejscowo ści na 53 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 50 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz trzy o pojemno ści 8000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 3510 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy/gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
OLCHÓWKA
Tab. 13. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Olchówka
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 4 1 2,5 x 4 60 2. 2 2 2,5 x 2 60 3. 1 3 2,5 45 4. 1 4 2,5 60 5. 2 5 2,5 x 2 150 6. 3 6 4,0 x 3 90 Razem 10 szt – 2,5 13 szt. – 4,0 456
W miejscowo ści na 13 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 10 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jeden o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 456 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
MO ŚCISKA
Tab. 14. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Mo ściska
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 2 2 2,5 x 2 60 2. 1 3 2,5 45 3. 1 4 2,5 60 4. 1 5 2,5 75 Razem 5 szt – 2,5 5 240
W miejscowo ści na 5 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 5 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 240 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
BOHUTYN
Tab. 15. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Bohutyn
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 2 1 2,5 x 2 30 2. 1 3 2,5 45 3. 1 4 2,5 60 4. 2 6 4,0 x 2 180 5. 1 7 4,0 105 Razem 4 szt – 2,5 7 3 szt. – 4,0 420
W miejscowo ści na 7 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 4 oczyszczalnie przydomowe o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz 3 o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 420 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
PASIEKA
Tab. 16. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Pasieka. Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. Blok 4 rodzinny 12 8,0 180 2. Blok 6 rodzinny 17 8,0 255 3. Bli źniak 4 2,5 60 4. Bli źniak 7 8,0 105 5. Barak 5 rodzinny 17 8,0 255 6. Barak 6 rodzinny 16 8,0 240
Razem 6 szt – 2,5 1095 5 szt. 8,0
W miejscowo ści na 6 nie skanalizowanych przył ączy naleŜy zainstalowa ć jedn ą oczyszczalnie przydomowa o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz pi ęc o pojemno ści 8000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 1095 mb.
IZABELIN
Tab. 17. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Izabelin
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 3 1 2,5 x 3 45 2. 3 2 2,5 x 3 90 3. 1 4 2,5 60 4. 1 6 4,0 90 Razem 7 szt – 2,5 8 Szt – 4,0 285
W miejscowo ści na 8 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 7 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jeden o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 285 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
Zacisze
Tab. 18. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Zacisze
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 2 2 2,5 x 2 60 2. 1 5 2,5 75 3. 1 7 4,0 105 4. Dom wielorodzinny 13 8,0 195 Razem 3 szt – 2,5 5 szt – 4,0 435 szt. – 8,0
W miejscowo ści na 5 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 3 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jedn ą o pojemno ści 4000 litrów i 8000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 435 mb.
TURNO
Tab. 18. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Turno
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 7 1 2.5 x 7 105 2. 3 2 2.5 x 3 90 3. 1 3 2.5 45 4. 1 4 2.5 60 5. 2 5 2.5 x 2 150 6. 2 6 4,0 x 2 90 7. 1 8 4,0 120
Razem 17 14 szt. – 2.5 660 3 szt. – 4,0
W miejscowo ści na 17 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 14 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz trzy o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 660 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
ZBÓJNO
Tab. 20. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączającego w miejscowo ści Zbójno
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 5 1 2.5 x 5 75 2. 4 2 2.5 x 4 120 3. 2 4 2.5 x 2 120 4. 4 6 4,0 x 4 360 5. 1 L 1 2.5 15 6. 1 L 3 2,5 45 Razem 11 szt. – 2.5 735 17 2 szt. – 2.5 L 1 szt. – 4,0
W miejscowości na 17 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 13 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jedn ą o pojemno ści 4000. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 735 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba. Ponadto w miejscowo ści istnieje dwa przył ącza o charakterze letniskowym oznaczone liter ą „L” nale Ŝy rozwa Ŝyć zasadno ść budowy w tych gospodarstwach oczyszczalni. Nale Ŝy tam wybudowa ć zbiorniki bezodpływowe na koszt wła ścicieli u Ŝytkowników nieruchomo ści.
PIESZOWOLA
Tab. 21. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Pieszowola
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 15 1 2.5 x 15 225 2. 14 2 2.5 x 14 420 3. 8 3 2.5 x 8 360 4. 12 4 2.5 x 12 720 5. 11 5 2.5 x 11 825 6. 3 6 4,0 x 3 270 7. 4 7 4,0 x 7 420 8. 2 8 4,0 x 2 240
Razem 72 60 szt. – 2,5 3480 12 szt. – 4,0
W miejscowo ści na 72 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 60 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz 12 o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 3480 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
LIBISZÓW
Tab. 22. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Libiszów
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 1 2 2,5 30 2. 1 5 2,5 75 3. Blok 4 rodzinny 13 8,0 195
Razem 2 szt – 2,5 szt. – 8,0 300
W miejscowo ści na 3 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 2 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jedn ą o pojemno ści 8000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 300 mb.
KROPIWKI
Tab. 23 Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Kropiwki
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 4 1 2.5 x 4 60 2. 5 2 2.5 x 5 150 3. 1 3 2.5 45 4. 1 8 4,0 120 5. 1 L 2 2.5 30 6. 1 L 4 2,5 60 Razem 10 szt. – 2.5 465 2 szt. – 2.5 L 1 szt. – 4,0
W miejscowo ści na 13 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 12 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jedn ą o pojemno ści 4000. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 465 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba. Ponadto w miejscowo ści istnieje dwa przył ącza o charakterze letniskowym oznaczone liter ą „L” nale Ŝy rozwa Ŝyć zasadno ść budowy w tych gospodarstwach oczyszczalni. Nale Ŝy tam wybudowa ć zbiorniki bezodpływowe na koszt wła ścicieli u Ŝytkowników nieruchomo ści.
NOWY ORZECHÓW
Tab. 24. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Nowy Orzechów
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 14 1 2.5 x 14 210 2. 28 2 2.5 x 28 840 3. 19 3 2.5 x 19 855 4. 22 4 2.5 x 22 1320 5. 11 5 2.5 x 11 825 6. 2 6 4,0 x 2 180 7. 2 7 4,0 x 2 210 8. 1 8 4,0 120
Razem 99 94 szt. – 2,5 4560 5 szt. – 4,0
W miejscowo ści na 99 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 94 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz 5 o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 4560 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
LEJNO
Tab. 25. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Lejno
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 4 1 2.5 x 4 60 2. 8 2 2.5 x 8 240 3. 5 3 2.5 x 5 225 4. 2 4 2.5 x 2 120 5. 2 5 2.5 x 2 150 6. 2 6 4,0 x 2 180 7. 2 7 4,0 x 2 210 8. 1 8 4,0 120
Razem 26 21 szt. – 2,5 1305 5 szt. – 4,0
W miejscowo ści na 26 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 21 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz 5 o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 1305 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba.
ZAMŁYNIEC
Tab. 26. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Zamłyniec
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb]
1. 3 3 2,5 x 3 135 2. 1 5 2,5 75 3. 1 8 4,0 120
Razem 4 szt – 2,5 330 szt. – 4,0
W miejscowo ści na 5 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 4 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz jedn ą o pojemno ści 4000 litrów. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 330 mb.
STARY ORZECHÓW
Tab. 27 Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Stary Orzechów
Liczba osób Pojemno ść Orientacyjna w gosp. osadnika długo ść drena Ŝu l.p. Liczba domowym [m 3] rozsaczaj ącego gospodarstw X sztuk [mb] 1. 2 1 2.5 x 2 30 2. 2 2 2.5 x 2 60 3. 3 4 2.5 x 3 180 4. 3 5 2,5 x 3 225 5. 7 6 4,0 x 7 630 6. 8 7 4,0 x 8 840 7. 3 8 4,0 x 3 360 8. 3 10 8,0 x 3 450 9. 3 11 8,0 x 3 495 10. 1 13 8,0 195 11. 1 L 1 2,5 15 12. 1 L 2 2,5 30 13. 5 L 3 2,5 x 5 225 14. 4 L 4 2,5 x 4 240 15. 2 L 5 2,5 x 2 150 16. 1 L 6 4,0 90 Razem 10 szt. – 2.5 35 13szt. – 2.5 L 18 szt. – 4,0 4215 14 L szt. – 4,0 L 7 szt. – 8,0
W miejscowo ści na 49 nie skanalizowanych przył ączy nale Ŝy zainstalowa ć 23 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści osadnika 2 500 litra oraz 19 o pojemno ści 4000 i 7 o pojemno ści 8000 l. Orientacyjna długo ść drena Ŝu rozs ączaj ącego, który nale Ŝy zainstalowa ć do rozprowadzenia ścieków z w/w oczyszczalni to ok. 4215 mb. Nale Ŝy tak Ŝe rozwa Ŝyć celowo ść budowy indywidualnych systemów oczyszczania dla przył ączy /gospodarstw domowych/, z których korzysta tylko jedna osoba. Ponadto w miejscowo ści istnieje 14 przył ączy o charakterze letniskowym oznaczone liter ą „L” nale Ŝy rozwa Ŝyć zasadno ść budowy w tych gospodarstwach oczyszczalni. Nale Ŝy tam wybudowa ć zbiorniki bezodpływowe na koszt wła ścicieli u Ŝytkowników nieruchomo ści.
I tak jak w poprzednim rozdziale koncepcja nie powinna narzuca ć rozwi ąza ń gdy Ŝ jest to rol ą projektanta a w chwili obecnej jest kilkadziesi ąt typów oczyszczalni przydomowych dost ępnych na rynku. Jednak z naszych do świadcze ń wynika i Ŝ mnogo ść typów to mnogo ść rozwi ąza ń. Ka Ŝdy system indywidualnego oczyszczania składa si ę z osadnika i drena Ŝu rozs ączajacego. Budowa drena Ŝu oraz jego funkcja w ka Ŝdym oferowanym obecnie na rynku urz ądzeniu jest praktycznie identyczna. Sercem takiego sytemu jest osadnik. Dlatego chcemy przedstawi ć tu osadnik gnilny oczyszczalni przydomowej typu EKO polskiej firmy EKO POL. Jest to trzykomorowy osadnik gnilny którego konstrukcja jest niespotykana w innych wyrobach tego typu na polskim rynku. Posiada on dwie pełne grodzie rozdzielaj ące zbiornik na trzy pełne komory. Zastosowane trójniki asymetryczne wydłu Ŝaj ą drog ę przepływu ścieków i przeciwdziałaj ą przedostawaniu si ę ko Ŝucha i zawiesiny do poszczególnych komór. Rozwi ązaniem, które zasługuje na uwag ę jest fakt zastosowania w urz ądzeniu trójnika asymetrycznego, który zwi ększa efektywno ść procesu oczyszczania oraz redukuje do minimum mo Ŝliwo ść przedostania si ę zanieczyszcze ń w postaci cz ąstek stałych ze zbiornika na drena Ŝ rozs ączaj ący. Rozwi ązanie takie zwi ększa w znacznym stopniu Ŝywotno ść i gwarantuje bezobsługowe korzystanie z drena Ŝu rozs ączajacego.
10.3. Zestawienie urz ądze ń do realizacji koncepcji.
W celu pełnego zobrazowania zapotrzebowa ń na urz ądzenia poni Ŝej podane zostało zestawienie. Tab. 28. Zestawienie urz ądze ń wymaganych do zrealizowania koncepcji.
Nazwa Oczyszczalnia Oczyszczalnia Przepompownie Oczyszczalnia Oczyszczalnia Oczyszczalnia Długo ść miejscowo ści mech-biol kontener. ścieków przydomowa przydomowa przydomowa drena Ŝu Qmax/d Długo ść Qmax/d Długo ść pojemno ść pojemno ść pojemno ść rozs ączaj ącego sieci sieci osadnika osadnika osadnika [mb]/ kanaliz. kanaliz. 2500 l 4000 l 8000 l liczba [mb] [mb] przył ączy [szt] WARIANT I Nowy - - 120 8000 - - - - 330 Orzechów Lejno, Zamłyniec, jez. Zagł ębocze Zienki, Górki, 160 12 000 - - 3 - - - 127 Pasieka. Pieszowola Stary Orzechów - - - - - 23 19 7 4215 Komarówka - - - - - 15 3 2 1260 Turno - - - - - 14 3 - 750 Zbójno 13 1 735 Olchówka - - - - - 10 1 - 456 Bohutyn - - - - - 4 3 - 420 Libiszów - - - - - 2 - 1 300 Kropiwki 12 1 - 465 Izabelin - - - - - 7 1 285 Mo ściska - - - - - 5 - - 240 Zacisze 3 4 1 435 REZERWA 10 - - 300
RAZEM 118 36 11 9861 mb 457 szt. WARIANT I I Nowy 160 13 000 - - 2 - - - 330 Orzechów Lejno, Zamłyniec, jez. Zagł ębocze Zienki Pasieka. = - 70 8000 - - - - 75 Pieszowola Stary Orzechów - - - - - 23 19 7 4215 Komarówka - - - - - 15 3 2 1260 Turno - - - - - 14 3 - 750 Zbójno 13 1 735 Olchówka - - - - - 10 1 - 456 Bohutyn - - - - - 4 3 - 420 Libiszów - - - - - 2 - 1 300 Kropiwki 12 1 - 465 Izabelin - - - - - 7 1 285 Mo ściska - - - - - 5 - - 240 Zacisze 3 4 1 435 Górki - - - - - 50 - 3 3510 REZERWA 10 - - 300
RAZEM 168 36 14 13 371 mb 405 szt. WARIANT I I I Nowy 94 5 - 4560 Orzechów Pieszowola 60 12 - 3480 Stary Orzechów 23 19 7 4215 Komarówka - - - - - 15 3 2 1260 Turno - - - - - 14 3 - 750 Zbójno 13 1 735 Olchówka - - - - - 10 1 - 456 Bohutyn - - - - - 4 3 - 420 Libiszów - - - - - 2 - 1 300 Kropiwki 12 1 - 465 Izabelin - - - - - 7 1 285 Mo ściska - - - - - 5 - - 240 Zacisze 3 4 1 435 Górki - - - - - 50 - 3 3510 Lejno 21 5 - 1305 Zamłyniec 4 1 - 330 Pasieka. 1 - 5 1095 REZERWA 10 - - 300
RAZEM 348 59 19 24 141 mb .
11. Szacunkowe koszty wykonania systemu zagospodarowania ścieków.
Koszty zwi ązane z wykonaniem sytemu zagospodarowania ścieków s ą trudne do oszacowania na etapie koncepcji z powodu mo Ŝliwo ści zmian strikto projektowych oraz z uwagi na fakt niestabilno ści w obecnym czasie cen materiałów budowlanych. W obliczeniach kosztów wdro Ŝenia sytemu skanalizowania gminy Podedwórze przyj ęto nast ępuj ące zało Ŝenia. • wykonanie 1 km głównego kolektora kanalizacyjnego koszt 300 000 zł • wykonanie modernizacji oczyszczalni mech-biol w Zienkach koszt 1000 000 zł wraz z projektem i technologi ą. • budowa oczyszczalni kontenerowej w Nowym Orzechowie koszt 600 000 zł • budowa oczyszczalni kontenerowej w Pieszowoli koszt 400 000 zł • budowa oczyszczalni przydomowej z drena Ŝem o poj. Osadnika 2,5 m 3 koszt 6500 zł • budowa oczyszczalni przydomowej z drena Ŝem o poj. Osadnika 4,0 m 3 koszt 8000 zł • budowa oczyszczalni przydomowej z drena Ŝem o poj. Osadnika 8,0 m 3 koszt 9500 zł, • projekt na wykonanie przydomowych oczyszczalni ścieków koszt 300 zł/szt. • projekt na wykonanie sieci kanalizacyjnej koszt 1500 zł/km. • wykonanie przykanalika z gosp. dom do głównego kolektora sanitarnego wraz z projektem 4500 zł/szt. • budowa przepompowni ścieków ok. 80 000 zł W poni Ŝszej tabeli zestawiono koszty budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków.
Tab. 29. Zestawienie kosztów budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków /wariant III/.
Nazwa urz ądz. Ilo ść Cena Warto ść Cena Wart. SUMA urz ądz. jednost. prac jednost. prac [zł] do bud. bud. projekt projekt. bud. [zł/szt.] [zł] [zł/szt] [zł] [szt.] 1 2 3 4 5 6 7 [2x3] [2x5] [4+6] Oczyszczalnia przydom. 348 6500 2 262 000 300 104000 2 664 Osadnik V- 000 2,5 m 3 Oczyszczalnia przydom. Osadnik V- 59 8000 472 000 300 17 700 489 700 4,0 m 3 Oczyszczalnia przydom. 19 9500 180 500 300 5700 186 200 Osadnik V- 8,0 m 3
Razem - 2 914 500 - 127 400 3 041 900
Całkowity koszt wprowadzenia indywidualnego systemu oczyszczania ścieków w obszarze gminy Sosnowica wyniesie 3 041 900 zł.
Tab. 30. Zestawienie kosztów budowy zbiorczego systemu oczyszczania ścieków wariant I
Nazwa urz ądz. Ilo ść Cena Warto ść Cena Wart. SUMA urz ądz. do jednost. bud. prac jednost. prac [zł] bud. [zł/szt/km] bud. projekt projekt. [szt/km.] [zł] [zł/szt/km] [zł] 1 2 3 4 5 6 7 [2x3] [2x5] [4+6] Modernizacja 1 000 Oczyszczalni 1 szt 1 000 000 1 000 000 - - 000 Zienki Oczyszczalnia Kontenerowa Nowy Orzechów 1 szt 600 000 600 000 25 000 25 000 625 000 Główny kolektor sanitarny ø 200, ø 20 km 300 000 6 000 000 1500 30 000 6 030 000 Przykanaliki 457 szt. 4100 1 873 700 400 182 800 2 056 500 Przepompownia 80 000 240 000 - - 240 000 ścieków 3 Oczyszczalnia przydom. 118 6500 767 000 300 35 400 Osadnik V- 802 400 2,5 m 3 Oczyszczalnia przydom. 36 10 800 Osadnik V- 8000 288 000 300 298 800 4,0 m 3 Oczyszczalnia przydom. 11 9500 104 500 300 3300 Osadnik V- 107 800 8,0 m 3 Razem - 10 873 - 287 300 11 160 200 500
Całkowity koszt wprowadzenia I wariantu zbiorczego systemu oczyszczania ścieków w obszarze gminy Sosnowica wyniesie 11 160 500 zł.
Tab. 31. Zestawienie kosztów budowy zbiorczego systemu oczyszczania ścieków wariant II Nazwa urz ądz. Ilo ść Cena Warto ść Cena Wart. SUMA urz ądz. do jednost. bud. prac jednost. prac [zł] bud. [zł/szt/km] bud. projekt projekt. [szt/km.] [zł] [zł/szt/km] [zł] 1 2 3 4 5 6 7 [2x3] [2x5] [4+6] Modernizacja 1 000 Oczyszczalni 1 szt 1 000 000 1 000 000 - - 000 Zienki Oczyszczalnia Kontenerowa Pieszowola 1 szt 600 000 600 000 25 000 25 000 625 000 Główny kolektor sanitarny ø 200, ø 21 300 000 6 300 000 1500 31 500 6 331 km 500 Przykanaliki 405 szt. 4100 1 660 500 400 162 000 2 056 500 Przepompownia 80 000 160 000 - - 240 000 ścieków 2 Oczyszczalnia przydom. 168 6500 1 092 000 300 50 400 Osadnik V- 802 400 2,5 m 3 Oczyszczalnia przydom. 38 11 400 Osadnik V- 8000 304 000 300 298 800 4,0 m 3 Oczyszczalnia przydom. 14 9500 133 000 300 4200 Osadnik V- 107 800 8,0 m 3 Razem - 11 249 - 284 500 11 534 500 000
Całkowity koszt wykonania II systemu zagospodarowania ścieków w obszarze gminy Sosnowica wynosi 11 534 000 zł, z czego prace budowlane i zakup materiałów to koszt 11 249 500 zł , prace projektowe, uzgodnienia 284 500 zł.
12. Wnioski. • Wska źnik skanalizowania gminy w stosunku do wybudowanych przył ączy wynosi 44 %, • W miejscowo ści Sosnowica istnieje oczyszczalnia mechaniczno 3 biologiczna „BIOVAC” o Q śr/d = 120 m • W miejscowo ści Turno istnieje oczyszczalnia mechaniczno biologiczna 3 „BIOCLERE” o Q śr/d = 30 m • W miejscowo ści Zienki istnieje oczyszczalnia „utleniaj ący rów 3 cyrkulacyjny” o Q śr/d = 30 m • Miejscowo ści w których zainstalowano zbiorcze systemy kanalizacji sanitarnej to Sosnowica, Turno, Zienki • W wariancie I nale Ŝy: - wybudowa ć 20 km głównego kolektora sanitarnego o średnicy 200 mm, - wybudowa ć oczyszczalnie kontenerow ą w miejscowo ści Nowy Orzechów o 3 Q śr/d = 80 m - wybudowa ć oczyszczalnie mech-biol w miejscowo ści Zienki o Q śr/d = 110 m3 - wybudowa ć trzy przepompownie ścieków - wybudowa ć 457 przykanalików - wybudowa ć 118 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 2,5 m 3 - wybudowa ć 36 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 4,0 m 3 - wybudowa ć 11 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 8,0 m 3 • W wariancie II nale Ŝy: - wybudowa ć 21 km głównego kolektora sanitarnego o średnicy 200 mm, - wybudowa ć oczyszczalnie kontenerow ą w miejscowo ści Pieszowola o Q śr/d = 45 m 3 - wybudowa ć oczyszczalnie mech-biol w miejscowo ści Zienki o Q śr/d = 110 m3 - wybudowa ć dwie przepompownie ścieków - wybudowa ć 405 przykanalików - wybudowa ć 168 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 2,5 m 3 - wybudowa ć 36 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 4,0 m 3 - wybudowa ć 14 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 8,0 m 3 • W wariancie III nale Ŝy: - wybudowa ć 348 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 2,5 m 3 - wybudowa ć 59 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 4,0 m 3 - wybudowa ć 19 oczyszczalni przydomowych o pojemno ści zbiornika 8,0 m 3
13. Spis tabel i rysunków.
SPIS TABEL
Tab.1. Charakterystykasieci osadniczej pod wzgl ędem zaludnienia, liczby gospodarstw domowych------str. 5.
Tab.2. Ruch migracyjny w latach 2002 – 2005 ------str. 6.
Tab.3. Przyrost naturalny w gminie w latach 1994 – 2006------str.6.
Tab.4. Struktura gruntów Gminy Sosnowica------str.7.
Tab.5. Ilo ść ścieków wytwarzanych w Gminie Sosnowica------str.14.
Tab.6. Ilo ść ścieków wytwarzanych w gminie, które nie s ą prawidłowo zagospodarowane-----
------str.16.
Tab.7. Strumienie ścieków zagospodarowywanych prawidłowo------str.17.
Tab.8. Ilo ść ścieków oraz sposoby ich zagospodarowania w poszczególnych miejscowo ściach gminy------str.18.
Tab.9. Długo ść sieci kanalizacyjnej zbiorczej oraz liczba przykanalików w zale Ŝno ści od wyboru wariantu systemu kanalizacyjnego------str.22. Tab.10. Najwy Ŝsze dopuszczalne wska źniki zanieczyszcze ń lub minimalne procenty redukcji zanieczyszcze ń dla oczyszczonych ścieków bytowych i komunalnych wprowadzonych do wód i do ziemi------str.23.
Tab.11. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Komarówka-str.31.
Tab.12. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Górki------str.32.
Tab.13. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Olchówka----str.33.
Tab.14. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Mo ściska-----str.34.
Tab.15. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Bohutyn------str.35.
Tab.16. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Pasieka------str.36.
Tab.17. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Izabelin------str.37.
Tab.18. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozs ączaj ącego w miejscowo ści Zacisze------str.38.
Tab.19. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Turno------str.39.
Tab.20. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Zbójno------str.40.
Tab.21. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Pasieka------str.41. Tab.22. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Libiszów------str.42.
Tab.23. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Kropiwki------str.43.
Tab.24. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Nowy Orzechów------
------str.44.
Tab.25. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długości drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Lejno------str.45.
Tab.26. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Zamłyniec----str.46.
Tab.27. Wykaz zapotrzebowania na urz ądzenia do oczyszczania ścieków i prognozowane długo ści drena Ŝu rozsączaj ącego w miejscowo ści Stary Orzechów------
------str.47.
Tab.28. Zestawienie urz ądze ń wymaganych do zrealizowania koncepcji------
------str.49.
Tab.29. Zestawienie kosztów budowy indywidualnych systemów oczyszczania ścieków
/wariant III/------str. 54.
Tab.30. Zestawienie kosztów budowy zbiorczego sytemu oczyszczania ścieków wariant I-----
------str.55
Tab.31. Zestawienie kosztów budowy zbiorczego sytemu oczyszczania ścieków wariant II----
------str.56
14. Literatura.
1. Program Ochrony Środowiska gminy Sosnowica – Sosnowica 2004. 2. Materiały informacyjne firmy EKO POL. 3. Materiały informacyjne firmy Aquamatic Sp. z o.o.
15. Zał ączniki
PRZYKŁADOWA INSTRUKCJA EKSPLOATACJI OCZYSZCZALNI PRZYDOMOWEJ
MAPA
LEGENDA:
Kolektor kanalizacyjny wariant I
Kolektor kanalizacyjny wariant II
Oczyszczalnia wariant I
Oczyszczalnia wariant II
Przepompownia ścieków wariant I
Przepompownia ścieków wariant II