CHARLOIS AAN HET WATER Workshop meel, gist en water
CHARLOIS AAN HET WATER Workshop meel, gist en water
Gemeente Rotterdam Bureau Frontlijn
Flyer voor de workshop
4 Charlois aan het water Veldacademie inleiding
‘Charlois aan het Water is een project dat De opdracht zich richt op de toekomst van de Maashavenkades Charlois. Workshop meel, gister en water Doel is het samenbrengen van alle betrokkenen (bewoners, gemeente, Wij; Timo van de Ven, Sanne Pronk, Anne Berkers, Havenbedrijf, marktpartijen, etc.) en het Davey van Giesen, Inge van der Ploeg, Steffi von Brunner en Annemieke Bláha, afstudeer studenten gezamenlijk opstellen van duurzame aan de Veldacademie, kregen de opdracht mee te toekomstscenario’s voor de kade.’ werken aan de voorbereidingen van de workshop Vitibuck Architects ‘Meel Gist en Water”. Aan de hand van 3 thema’s; Toerisme en recreatie, economie en onderwijs ‘Charlois aan het water’ is een samenwerking tussen en Publieke ruimte en experiment, werden visies Vitibuck architects, het Rotterdams wijktheater en opgesteld voor de Maaskade. Doelstelling van dit G-routes. Samen willen zijn met dit project een project was invulling te geven aan de workshop in binnenstedelijke havenlocatie op de kaart zetten en vorm van een presentatie en ruimtelijke installatie de potenties van de plek laten zien. voor de workshop. Om een visie op te kunnen stellen voor deze 3 thema’s werd in twee groepen van twee Op 29 september 2012 was de kick-off van het project en één groep van drie gewerkt aan een onderzoek op het terrein van de voormalige vuilverbrander aan waarbij de relatie wijk en kade (havengebieden en de Brielselaan. Het tweede deel van het project was invloedsferen) centraal stond. Hierbij werd vooral de workshop ‘Meel Gist en Water’ dat op 19 maart gekeken naar wat er in de wijk ontbreekt en hoe de plaatsvond op het terrein van Meneba. In juni en Maaskade hier een rol in zou kunnen gaan spelen en juli word het project afgesloten met een theater hoe dit gebied verder ontwikkeld kan worden. voorstelling op locatie, en een publiek debat dat op 2 juli plaats zal vinden. Het project ging van start 12 februari, waarna wij 2 maal per week samen kwamen tot aan de Workshop dag op 19 maart. De eerste week begonnen we met een introductie van het project en locatie bezoek. Hierna werd gewerkt aan een analyse van het gebied per thema en de ontwikkeling van het concept. Ook was er een bijeenkomst met het Rotterdams wijktheater in de 3e week van het project als voorbereiding op de workshop. In de 4e week werd begonnen met de ruimtelijke uitwerking van de concepten en werden de presentatiewijzen vastgesteld.
In dit document worden de resultaten van deze opdracht per thema gepresenteerd afsluitend met een beschrijving van de dag en een reflectie op het project.
Veldacademie Charlois aan het water 5 Zicht op de Maassilo vanaf het begin van de Maashaven
6 Charlois aan het water Veldacademie inhoudsopgave
inleiding 5 inhoudsopgave 7
1 toerisme en recreatie 1.1 Inleiding 11 1.2 Analyse 13 1.3 Presentatie 19
2 economie en onderwijs 2.1 Inleiding 25 2.2 Analyse 29 2.3 Presentatie 35
3 publieke ruimte en experiment 3.1 Inleiding 47 3.2 Analyse 49 3.3 Presentatie 65
Reflectie 81
Colofon 83
Veldacademie Charlois aan het water 7 toerisme en recreatie 10 Charlois aan het water Veldacademie INLEIDING 3.11.1
De deelnemers werden meegenomen in een rondje om de Maashaven. Op strategische plekken werd door middel van kijkdozen een nieuwe blik op de Maashaven gepresenteerd. Welke ervaring levert dat op? Het gebied is rijp om op de toeristische kaart van Rotterdam te komen. Een eerste stap daartoe kan het letterlijk benoemen van een (wandel)route rondom de Maashaven zijn. Belangrijk daarbij is om interessante punten in de wijk met elkaar in verband te brengen en de totaliteit van de Maashaven te benadrukken; zie het als één geheel en betrek ook de overkant (Katendrecht). Benut daarbij zoveel mogelijk de kracht van de haven en het water. Als voorbeeld werd door Isabelle Vries Hamburg aangehaald: “Kijk eens wat daar gebeurt op het gebied van watertoerisme.” 1
1. Charlois aan het water krant, 1e editie juni 2013
Veldacademie Charlois aan het water 11 aan het water ontoegankelijkheid kade STRENGTHS toersime - recreatie recreatie - toerisme - infrastructuur WEAKNESSES
identiteit speelstad Rotterdam gebrek aan voorzieningen geen verbinding met industrie / toerisme - hergebruik recreatie - toerisme met Katendrecht / stad via het historie water toerisme - infrastructuur
infrastructuur water Maastunnel / Metrostation 3 stroken grootschalige bebouwing toersime -infrastructuur toersime - infrastructuur toerisme - recreatie
leegstand ligging buiten het centrum recreatie - toerisme - hergebruik toerisme - infrastructuur
OPPORTUNITIES THREATS
OPPORTUNITIES THREATS infrastructuur water Maastunnel / Metrostation leegstand 3 stroken grootschalige bebouwing ligging buiten het centrum toersime -infrastructuur recreatie - toerisme - hergebruik toersime - infrastructuur toerisme - recreatie toerisme - infrastructuur
identiteit industrie / historie 1. + +- ++ +- +- -
aan het water toersime - recreatie 2. 3. ++ + ++ - - +
speelstad Rotterdam toerisme - hergebruik 4. 5. STRENGTHS ++ + ++ +- +- +
ontoegankelijkheid kade 7. 8. 9. recreatie - toerisme - infrastructuur + +------10. 11. gebrek aan voorzieningen recreatie - toerisme ------
geen verbinding met 6. met stad (en Katendrecht) via 12. het water WEAKNESSES toerisme - infrastructuur ++ ------
12 Charlois aan het water Veldacademie analyse 1.2
Tijdens de analyse kwam het meeste naar voren dat de Maashaven strook in 3 gebieden is verdeeld; je heb de woonstraat achter de dijk, de Brielselaan, een grote doorgaande weg, en de bebouwing langs het water. Deze drie-deling zorgt voor een grote scheiding tussen de Maashaven en de achterliggende wijk. Het kwam dan ook vanuit de analyse naar voren dat wij een strategie wilden die een connectie zou maken tussen de verschillende delen, dit kan fysiek of juist visueel gebeuren.
Veldacademie Charlois aan het water 13 {18} RONDJE MAASHAVEN + {19}
Hillelaan
Brede Hilledijk MAASTUNNEL
Maashaven-
Maashaven Nz. Pretorialaan Maashaven O.Z. {17} {3} Maashavenkade 3e Katendrechtsehoofd {22} {2} {20} Putselaan Maashavenkade Charloisse Hoofd {21} {1} Maashaven Zz. {12} {13} Broerszstr.
BRIELSELAAN
{11} Hellevoetstr. {16}
{9} DORDTSELAAN DOKLAAN {10}
Clemenstraat BRIELSELAAN {8} RONDJE MAASHAVEN + {4} Wandelroute van ca. 120 min {+6 km} met 22 {7} {15} interessante en leuke punten met activiteiten. Char Clemensstraat loisse
Habsburgstraat {5} singel
DORDTSELAAN Boergoensestraat Bekkerstraat Ontdek de Maashaven met aan haar noord zijde MAASTUNNELPLEIN Katendrecht en zuid zijde Oud Charlois en de Tarwewijk. Duik in de geschiedenis, kunst en het water van de Boergoensestraat PLEINWEG {6} Maashaven. Wandelroute van ca. 120 min {5 km} met 22 interessante en leuke punten met activiteiten.
LEGENDA
DORPSWEG ZUID PLEIN Wandelroute Watertaxi Boergoensevliet Boergoensevliet Tram Lijn Metro Lijn Route Uitkijkpunt Heen&Weer
{14} 14 Charlois aan het water Veldacademie
STREVELSWEG {18} RONDJE MAASHAVEN + {19}
Hillelaan
Brede Hilledijk MAASTUNNEL
Maashaven-
Maashaven Nz. Pretorialaan Maashaven O.Z. {17} {3} Maashavenkade 3e Katendrechtsehoofd {22} {2} {20} Putselaan Maashavenkade Charloisse Hoofd {21} {1} Maashaven Zz. {12} {13} Broerszstr.
BRIELSELAAN
{11} Hellevoetstr. {16}
{9} DORDTSELAAN DOKLAAN {10}
Clemenstraat BRIELSELAAN {8} RONDJE MAASHAVEN + {4} Wandelroute van ca. 120 min {+6 km} met 22 {7} {15} interessante en leuke punten met activiteiten. Char Clemensstraat loisse
Habsburgstraat {5} singel
DORDTSELAAN Boergoensestraat Bekkerstraat Ontdek de Maashaven met aan haar noord zijde MAASTUNNELPLEIN Katendrecht en zuid zijde Oud Charlois en de Tarwewijk. Duik in de geschiedenis, kunst en het water van de Boergoensestraat PLEINWEG {6} Maashaven. Wandelroute van ca. 120 min {5 km} met 22 interessante en leuke punten met activiteiten.
LEGENDA
DORPSWEG ZUID PLEIN Wandelroute Watertaxi Boergoensevliet Boergoensevliet Tram Lijn Metro Lijn Route Uitkijkpunt Heen&Weer
{14} Veldacademie Charlois aan het water 15
STREVELSWEG {18} RAAF RAAF staat voor Rotterdam, Art, {19} SANTOS {1} MAASHAVEN {4} HOMMES Adventure & Food. Een wilde mix {12} TENDERS {15} STREETGALLERY van lokale kunst, buurtbewoners, Oud koffiepakhuis uit 1903, De Maashaven (1905) werd In september 2007 is Hommes Ooit bedoeld om passagiers De Kunstelevator heeft als missie lekker eten en een veelzijdig inmiddels een Rijksmonument. aangelegd voor overslag van geopend als expositieruimte voor van het ss Rotterdam naar de het meer zichtbaar maken van programma. Met een samen- Het werd gebouwd voor de massagoed, zoals granen. De hedendaagse kunst. De galerie wal te vervoeren, kunt u nu met kunst en het organiseren van werking van lokaal en regionaal opslag van koffie die vanuit de Maashaven was tientallen jaren profileert zich door een gastvrije één van de Tenderboten de stad op kunst gerichte talent staat RAAF nog steeds Braziliaanse havenstad Santos Rotterdams grootste en en toegankelijke atmosfeer te {8} DOORKIJK MAASHAVEN beleven zoals u die nog nooit ontmoetingen, waarbij de zij zich voor experimentele kunst met werd verscheept. Nu is het een belangrijkste haven! Tot combineren met Bij deze oversteekplaats heb je een prachtig zicht op het water heeft gezien. Varen door de specifiek op de Rotterdamse een mix van exposities, work- ontmoetingsplek voor Chinese ontsteltenis van de kunstpresentaties die trends in en tegenoverliggend Katendrecht. indrukwekkende Tarwewijk richten. shops, performance, muziek en bedrijven die werkzaam zijn in zakkendragers werd in 1905 de de (Rotterdamse) kunstwereld Rotterdamse haven kon al meer. Europa. eerste graanelevator in gebruik tonen. eerder, maar met de Tenders genomen voor het opzuigen en is ook een Stadscruise door storten van graan. bijvoorbeeld de Oude Haven, Leuvehaven, Delfshaven of de Rottemeren een bijzondere experience. Al etend, drinkend en varend verzorgen wij uw feestje, uitstapje, bedrijfsuitje, vergadering of brainstormsessie. {7}KAREL DE {5} OUDE KERK STOUTEPLEIN {11} MENEBA {16} ATELIER Het gebouw van de Oude kerk in Groen park in Charlois. TARWEWIJK Charlois staat op de plaats van EXPERIENCE {20} DE BRUG {2} SS ROTTERDAM In het Atelier en door een veel oudere kerk, maar is zelf Neem een kijkje in de “keuken” De nieuw geplaatste brug maakt een oude verbinding weer tot Onder veel belangstelling en luid presentaties op de ramen van in feite relatief nieuw, slechts de van Meneba. Zij ontwikkelen, leven. Ter plaatse van de brug was vroeger de Oude dorpsweg, getoeter kwam op 4 het Atelier kunnen de kijkers zien toren is echt oud. De eerste kerk produceren en vermarkten de verbinding van Charlois naar Katendrecht. augustus 2008 het stoomschip wat er in de wijk gaande is en op die plaats moet vóór 1467 grondstoffen en functionele in- ‘Rotterdam V’ de Maashaven hoever ontwikkelingen in de wijk klaar geweest zijn. Na 1592 grediënten op basis van granen. binnenvaren. Het schip werd zijn gevorderd. Het Atelier wordt werd er een tweede toren aan Die toepasbaar moeten zijn in de {14} WALK OF FAME permanent afgemeerd aan het mogelijk gemaakt door de toegevoegd, die in 1660 werd vele processen van onze klant. De Stichting Walk of Fame 3e Katendrechtsehoofd. In 1958 Gemeente Rotterdam, De afgebroken en vervangen door De focus ligt op bakkerijen, Europe heeft als doel het werd ze door Koningin Juliana deelgemeente Charlois en de huidige toren. In dat jaar werd ambachtelijk en industrieel, aanleggen en onderhouden van ‘Rotterdam’ gedoopt en in 1959 Woonstad Rotterdam. ook het kruispand aan de kerk DE PIER alsmede de voedings- een Walk of Fame in Rotterdam. in gebruik genomen voor de {9} gebouwd. Het nieuwe gebouw middelenindustrie. Bij de Meneba Inmiddels zijn meer dan 200 trans-Atlantische lijnvaart en als Vanaf deze pier heb je een werd om de oude kerk heen Experience krijg je een kijkje op beroemdheden uit binnen- en cruiseschip. De reclameslogan gewelding uitzicht over de gebouwd, die daarna werd hoe Meneba werkt en kun je zelf buitenland vereeuwigd. ‘Around the world in eighty days’ Maashaven en aan de overkant afgebroken. Architect was brood bakken. Entree €7,50. bleek succesvol. Hotel New York Katendrecht. J. Visser, architect te Rotterdam. en Rotterdam V waren beide De eerste steen is gelegd op 7 ooit eigendom van de Holland- mei 1867 en op 19 april 1868 {22} MAASSLAAPJE Amerika Lijn en vormen nu een werd de kerk ingewijd. Na een lange dag in en rond de Maashaven kun je overnachten unieke maritieme beleving op de in een van de meest orginele slaapplekken van Rotterdam en Kop en de Kaap. pure geschiedenis van de Maashaven. Op de oude elevatoren van de Maashaven is een hotel gebouwd van oude gerecyclede containers. Rondje Maashaven + is mede {10}SPEELSTAD {17} GEMAAL OP ZUID mogelijk gemaakt door: In de oude vuilverbranding heeft Een tentoonstellings ruimte met Hennie van der Most ‘Speelstad een gezamelijk kunst en Rotterdam’ gecreerd. Een cultuurprogramma van Museum laagdrempelig, volks pretpark Rotterdam, TENT en Kos- met een entreeprijs van €7,50 mopolis Rotterdam. Een nieuw {6} BOERGOENSE VLIET voor het binnen gedeelte. In cultureel podium in Rotterdam In samenwerking met: Een van de mooiste singels van het pretpark zijn ondermeer {13} UITZICHTPUNT Zuid dat zich specifiek betrekt de Veldacademie, {3} VEERPONT Rotterdam (Zuid) is de een achtbaan, botsauto’s en op dit grootste veranderende {21} WATERFIETSEN Vitibuck Architects Op de dijk is een paviljoen, die uitzicht geeft tussen de bebouwing Rotterdams Wijktheater Met de nieuwe veerpont ben je Boergoense vliet. Hier heb je een draaimolens. Met ‘western meets stadsdeel van Nederland en Bij de waterfietsen verhuur kun naar het water en de maashaven. G-routes in 2 minuten van Katendrecht in mooi uitzicht over het water en harbour’ als thema een pretpark de culturele dimensie hiervan je de Maashaven beleven vanaf Annemieke Blaha Charlois. een deel van Oud Charlois. voor het hele gezin. zichtbaar maakt. het water. Steffi von Brunner
16 Charlois aan het water Veldacademie {18} RAAF RAAF staat voor Rotterdam, Art, {19} SANTOS {1} MAASHAVEN {4} HOMMES Adventure & Food. Een wilde mix {12} TENDERS {15} STREETGALLERY van lokale kunst, buurtbewoners, Oud koffiepakhuis uit 1903, De Maashaven (1905) werd In september 2007 is Hommes Ooit bedoeld om passagiers De Kunstelevator heeft als missie lekker eten en een veelzijdig inmiddels een Rijksmonument. aangelegd voor overslag van geopend als expositieruimte voor van het ss Rotterdam naar de het meer zichtbaar maken van programma. Met een samen- Het werd gebouwd voor de massagoed, zoals granen. De hedendaagse kunst. De galerie wal te vervoeren, kunt u nu met kunst en het organiseren van werking van lokaal en regionaal opslag van koffie die vanuit de Maashaven was tientallen jaren profileert zich door een gastvrije één van de Tenderboten de stad op kunst gerichte talent staat RAAF nog steeds Braziliaanse havenstad Santos Rotterdams grootste en en toegankelijke atmosfeer te {8} DOORKIJK MAASHAVEN beleven zoals u die nog nooit ontmoetingen, waarbij de zij zich voor experimentele kunst met werd verscheept. Nu is het een belangrijkste haven! Tot combineren met Bij deze oversteekplaats heb je een prachtig zicht op het water heeft gezien. Varen door de specifiek op de Rotterdamse een mix van exposities, work- ontmoetingsplek voor Chinese ontsteltenis van de kunstpresentaties die trends in en tegenoverliggend Katendrecht. indrukwekkende Tarwewijk richten. shops, performance, muziek en bedrijven die werkzaam zijn in zakkendragers werd in 1905 de de (Rotterdamse) kunstwereld Rotterdamse haven kon al meer. Europa. eerste graanelevator in gebruik tonen. eerder, maar met de Tenders genomen voor het opzuigen en is ook een Stadscruise door storten van graan. bijvoorbeeld de Oude Haven, Leuvehaven, Delfshaven of de Rottemeren een bijzondere experience. Al etend, drinkend en varend verzorgen wij uw feestje, uitstapje, bedrijfsuitje, vergadering of brainstormsessie. {7}KAREL DE {5} OUDE KERK STOUTEPLEIN {11} MENEBA {16} ATELIER Het gebouw van de Oude kerk in Groen park in Charlois. TARWEWIJK Charlois staat op de plaats van EXPERIENCE {20} DE BRUG {2} SS ROTTERDAM In het Atelier en door een veel oudere kerk, maar is zelf Neem een kijkje in de “keuken” De nieuw geplaatste brug maakt een oude verbinding weer tot Onder veel belangstelling en luid presentaties op de ramen van in feite relatief nieuw, slechts de van Meneba. Zij ontwikkelen, leven. Ter plaatse van de brug was vroeger de Oude dorpsweg, getoeter kwam op 4 het Atelier kunnen de kijkers zien toren is echt oud. De eerste kerk produceren en vermarkten de verbinding van Charlois naar Katendrecht. augustus 2008 het stoomschip wat er in de wijk gaande is en op die plaats moet vóór 1467 grondstoffen en functionele in- ‘Rotterdam V’ de Maashaven hoever ontwikkelingen in de wijk klaar geweest zijn. Na 1592 grediënten op basis van granen. binnenvaren. Het schip werd zijn gevorderd. Het Atelier wordt werd er een tweede toren aan Die toepasbaar moeten zijn in de {14} WALK OF FAME permanent afgemeerd aan het mogelijk gemaakt door de toegevoegd, die in 1660 werd vele processen van onze klant. De Stichting Walk of Fame 3e Katendrechtsehoofd. In 1958 Gemeente Rotterdam, De afgebroken en vervangen door De focus ligt op bakkerijen, Europe heeft als doel het werd ze door Koningin Juliana deelgemeente Charlois en de huidige toren. In dat jaar werd ambachtelijk en industrieel, aanleggen en onderhouden van ‘Rotterdam’ gedoopt en in 1959 Woonstad Rotterdam. ook het kruispand aan de kerk DE PIER alsmede de voedings- een Walk of Fame in Rotterdam. in gebruik genomen voor de {9} gebouwd. Het nieuwe gebouw middelenindustrie. Bij de Meneba Inmiddels zijn meer dan 200 trans-Atlantische lijnvaart en als Vanaf deze pier heb je een werd om de oude kerk heen Experience krijg je een kijkje op beroemdheden uit binnen- en cruiseschip. De reclameslogan gewelding uitzicht over de gebouwd, die daarna werd hoe Meneba werkt en kun je zelf buitenland vereeuwigd. ‘Around the world in eighty days’ Maashaven en aan de overkant afgebroken. Architect was brood bakken. Entree €7,50. bleek succesvol. Hotel New York Katendrecht. J. Visser, architect te Rotterdam. en Rotterdam V waren beide De eerste steen is gelegd op 7 ooit eigendom van de Holland- mei 1867 en op 19 april 1868 {22} MAASSLAAPJE Amerika Lijn en vormen nu een werd de kerk ingewijd. Na een lange dag in en rond de Maashaven kun je overnachten unieke maritieme beleving op de in een van de meest orginele slaapplekken van Rotterdam en Kop en de Kaap. pure geschiedenis van de Maashaven. Op de oude elevatoren van de Maashaven is een hotel gebouwd van oude gerecyclede containers. Rondje Maashaven + is mede {10}SPEELSTAD {17} GEMAAL OP ZUID mogelijk gemaakt door: In de oude vuilverbranding heeft Een tentoonstellings ruimte met Hennie van der Most ‘Speelstad een gezamelijk kunst en Rotterdam’ gecreerd. Een cultuurprogramma van Museum laagdrempelig, volks pretpark Rotterdam, TENT en Kos- met een entreeprijs van €7,50 mopolis Rotterdam. Een nieuw {6} BOERGOENSE VLIET voor het binnen gedeelte. In cultureel podium in Rotterdam In samenwerking met: Een van de mooiste singels van het pretpark zijn ondermeer {13} UITZICHTPUNT Zuid dat zich specifiek betrekt de Veldacademie, {3} VEERPONT Rotterdam (Zuid) is de een achtbaan, botsauto’s en op dit grootste veranderende {21} WATERFIETSEN Vitibuck Architects Op de dijk is een paviljoen, die uitzicht geeft tussen de bebouwing Rotterdams Wijktheater Met de nieuwe veerpont ben je Boergoense vliet. Hier heb je een draaimolens. Met ‘western meets stadsdeel van Nederland en Bij de waterfietsen verhuur kun naar het water en de maashaven. G-routes in 2 minuten van Katendrecht in mooi uitzicht over het water en harbour’ als thema een pretpark de culturele dimensie hiervan je de Maashaven beleven vanaf Annemieke Blaha Charlois. een deel van Oud Charlois. voor het hele gezin. zichtbaar maakt. het water. Steffi von Brunner
Veldacademie Charlois aan het water 17 Impressie uitkijkpunt op de dijk
Impressie brug verbinding met Katendrecht
18 Charlois aan het water Veldacademie presentatie 1.3
Voor de workshop is een ‘toeristische’ wandel route kaart gemaakt, met hierop aangegeven de verschillende interventies die connecties tussen de drie-deling mogelijk maakt, zoals een uitkijkpunt, een brug of een duidelijke oversteekplaats, om makkelijk van de ene kant van de dijk naar de waterkant te komen.
Om de verschillende interventie nog meer te benadrukken en de mogelijke connectie te laten zien, hebben wij van die punten kijkdozen gemaakt. Deze zijn te zien op de volgende pagina’s.
Impressie oversteekplaats Brielselaan
Veldacademie Charlois aan het water 19 Kijkdoos: uitkijkpunt op de dijk
De toeristische kaart
20 Charlois aan het water Veldacademie Kijkdoos van Maasslaapje, hotel op de oude elevatoren
De kijkdozen tijdens de workshopdag
Veldacademie Charlois aan het water 21
ECONOMIE EN ONDERWIJS 24 Charlois aan het water Veldacademie INLEIDING 2.1
Hoe zou een dag in het leven van een drietal scholieren uit Charlois eruit kunnen zien? Door het creëren van onderwijs- en havenplekken op de kade kun je spel en educatie combineren en jongeren naar de kade brengen. Het voorstel om langs de Maashaven jongeren kennis te laten maken met de voedseltechnologie en hier op te leiden werd positief ontvangen. Het voorziet duidelijk in een behoefte bij bedriven naar jong geschoold personeel in deze branche. ‘Het kan een interessant nieuw focuspunt worden naast de opleidingen gericht op haven en techniek’ stelde Allaatin Erdal vast. Er is duidelijk behoefte aan onderlinge kennismaking tussen de gevestigde bedrijven, nieuwkomers en de instanties. Weten wat er speelt bij bedrijven en ondernemers is al een eerste stap de goede richting op. De komst van Speelstad Rotterdam kan andere bedrijven aantrekken en economische kansen genereren voor de wijk.1
1. Krant Charlois aan het Water, 1e editie, juni 2013, p5.
Veldacademie Charlois aan het water 25
Workshop Leefvelden Charlois aan het water 25-02-2013
BAKKER KAART
0 m 100 m 250 m
Workshop Leefvelden Charlois aan het water Voorschool de Globetrotter 25-02-2013
Kinderdagverblijf De Witte Kakatoe Voorschool Nelson Mandela
Basisschool Nelson Mandela Bibliotheek A Basisschool De Schalm
Peuterspeelzaal De Schalm buitenschoolse opvang Dol-Fijn Basisschool Nelson Mandela
Kindercentrum Het Bootje
Basisschool De Globetrotter SCHOLENPeuterspeelzaal KAART De Speelglobe
Millinxparkhuis catalpa kindercentrum Openbare basisschool De Globe Protestants-Christelijke De Akker Bibliotheek Oud-Charlois Openbare Internationale Basisschool Charlois Protestants-Christelijke basisschool Protestants-Christelijke basisschool Openbare basisschool De Globe Elout van Soeterwoude Elout van Soeterwoude
Christelijke Bassisschool de Akker
Millinxparkhuis catalpa kindercentrum Evangelische Basisschool Timon Basisschool Cosmicus BasisschoolBasisschool CosCosmicusmicus
PC Basisschool Wilhelminaschool
Millinxparkhuis catalpa kindercentrum
Openbare Basisschool De Triangel Stichting Islamitisch Primair Onderwijs Rijnmond (SIPOR) Islamitisch Basisschool Ibn-i Sina OSG Nieuw Zuid 0 m 100 m 250 m Openbare Basisschool De Triangel (2)
26 Charlois aan het water Veldacademie Dynamische SWOT Strategische vragen 1.Aanwezige bedrijvigheid inzetten voor leer- 6 Stepping Stones. Het gebied wordt onderdeel werk trajecten. Bijvoorbeeld Meneba inzetten voor van het onderwijssysteem, en als de bedrijvigheid voedselproductie onderwijs. aansluit op de wijk hoort het ook bij de wijk
2 Verschillende onderwijs takken aanwezig in de 7 Door scholen bij het gebied te betrekken ontwikkeld bedrijvigheid, positief voor de aansluiting van het gebied een nieuwe identiteit die de kans op de educatie trajecten. rest bedrijven verkleint.
3 Brede ontwikkeling in het gebied creëert 8 Als er nog meer grootschalige bedrijvigheid komt verschillende kansen voor de buurt om zich aan te is er een kans dat de maashaven zijn relatie met de sluiten. haven en buurt verliest.
4 Komst en betrokkenheid van kinderen en ouders bij het gebied kan de mentale barrière tussen Maashaven en de buurt doorbreken.
5 De huidige bedrijven die een relatie hebben met de haven moeten behouden blijven en de identiteit waarborgen
Drie ankerpunten Pretpark zorgt Aansluiting op de Het gebied hoort nergens Vestiging van De kans dat het pretpark voor ontwikkeling voor komst van stadsvisie op het bij , de maashaven wordt bedrijven zonder een losstaande Speelstad, kinderen en gebied van onderwijs een dumpplek voor kleine relatie met haven of ontwikkeling wordt (heen recreatie/ ouders, en economie bedrijven de buurt, verlies met de auto- pretpark -en Meneba, betrokkenheid (aansluiten van identiteit weer terug) economie/ gebied werkgelegenheid creative factory bedrijvigheid Aanwezige 0 + ++1 - - ++5 0 bedrijvigheid Ligging aan + ++ 0 + 0 - water /sfeer/ enscenering / identiteit Aanwezigheid + +2 0 ++ ++6 - 0 Hbo/ Zadkine/ albeda/
Economie en ++3 + 0 --7 -- 0 werk niet onderdeel van de wijk Autonome 0 - 0 + --8 0 grootschalige bedrijvigheid Fysiek en ++ ++4 0 - - - visueel Geïsoleerd
Veldacademie Charlois aan het water 27 Hoornbeeck College MBO Economie en Handel Albeda College (ROC) Hogeschool INHolland Communcatie & Media Gezondheidszorg Hoofdlocatie Dans college Maatschapij & Welzijn Techniek en ICT Apothekersassistent Management & Finance Welzijn Assistent Bakker Doktersassistent Marketing & Ondernemen Gastheer/Gastvrouw Onderwijs & Leren Recht, Bestuur & Veiligheid Gespecialiseerd kok Pedagogisch medewerker Toerisme Zorg en Welzijn Leidinggevende bediening/keuken Leisure & Hospitality Manager/ondernemer horeca Manager/ondernemer Bakkerij Zadkine 1 Welzijn Patissier Financiele en ecretariele beroepen Kinderopvang/gehandicapten zorg Uiterlijke verzorging Uitvoerend Bakker Horeca Verpleegkunde Brood&Banket Zelfstandig werkend Banketbakker Zadkine Horeca en brood- en Zelfstandigwerken Broodbakker banketwinkeltje Albeda College (ROC) 1 Facilitaire Dienstverlening Albaterisering NT2 Lezen en Schrijven Zadkine 2 Bouw NT2 Staatsexamen NT2 Programma B2 Stukadoren NT2 Staatsexamen programma B1 Zadkine 3 Facilitaire dienstverlening Taal en Rekenen Logistiek Albeda College (ROC) 2 Arbeidsmarkt gekwali ceerde assistent Administratie Secretariele opleidingen Albeda College (ROC) 3 Gastheer/Gastvrouw Bouwkunde Horeca-assistent Human Techology Kok Uiterlijke Verzorging Albeda College (ROC) 4 Assistent Schilderen Administratie en Secretarieel Gezel Schilder Zadkine 4 ICT Schilder Specialist Decoratie en Restauratie Hogeschool Rotterdam 1 Pabo Specialist Interieur en Decoratie MER Albeda College (ROC) 5 Business IT & Management Assistent Accountant CMV Theater en Maatschappij Assistent Elektronische installaties HRM Assistent metaalbewerking Lerarenopleiding Bedrijfsadministrateur Pedagogiek Brede Domein Bizzness Sociaal Pedagogische Hulpverlening Directiesecretaresse Technische Bedrijfskunde Monteur elektronische installaties Facilitair Leidinggevende Hogeschool Rotterdam 2 Biologische en Medisch Laboratoriumonderzoek Facilitair Voedingsassistent Bouwkunde Financiele beroepen Chemie Medewerker Marketing en Communcatie Civiele Techniek Monteur Elektrotechnische undustriele producten en systemen Elektrotechniek Monteur Infratechniek Facility Management Schoonmaak en Glazenwassen Gezondheidszorg Technologie Secretaresse IOP Serviceapparatuur en Installaties Logistiek en Economie Servicemonteur Elektrotechniek Ruimtelijke Ordening en Planologie Tekenaar werkvoorbereider Vastgoed en Makelaardij Telefonist Watermanagement Werkvoorbereider Installatie Werktuigbouwkunde Ergotherapie Albeda College (ROC) 6 Alfabetisering Fysiotherapie Algemene informatie inburgeren Logopedia Burgerschapscompetenties Advanced Nursing Practice Engels Medische Hulpverlening Educatieve ondersteuning Verloskunde Inburgeren Verpleegkunde Albeda College (ROC) 7 Theaterschool: Artiest Hogeschool Rotterdam 3 Accountancy Theaterschool: Theatertechnicus Bedrijfseconomie Theaterschool: Theatervormgever SportMarketing & Management Albeda College (ROC) 8 Allround Lasser/Verspaner Commerciele Economie Constructiewerker Financial Services Management Fijnmechanische techniek Fiscaal Recht en Economie Metaalbewerker International Business and Languages Onderhoudsmonteur Industrie Consultancy and Entrepeneurship Servicemonteur Finance and Accounting Servicetechnicus Logistics Management Technicus werkveld Werktuigbouw Small Business en Retail management Hogeschool Rotterdam 4 Albeda College (ROC) 9 Medewerker Maatschappelijke Zorg Engineering Pedagogisch mederwerker ICT Service Management Sociaal Cultureel Werker Maintenance & Mechanics O cemanagement Albeda College (ROC) 10 Aankomend Verkoopmedewerker Ondernemen Internationale Handel Pedagogisch Educatief Medewerker Commercieel Medewerker Hogeschool Rotterdam 5 Technicus Communicatie Beveiliging Communication and Multimedia Design Toezicht en Veiligheid Informatica Logistiek Medewerker Mediatechnologie Detailhandel Technische Informatica Vrijetijdsmanagement Albeda College (ROC) 11 AKA Hogeschool Rotterdam 6 Mederwerker Mode Arts & Crafts Schoonheidspecialist Autonome Beeldende Kunst Brede Domein Sociaal Docent Beeldende Kunst en Vormgeving Kapper Master Fine Arts Pedicure Interior Architecture & Retail Design Media design and Communcation Albeda College (ROC) 12 Metselaar Vormgeving Timmerman Hogeschool Rotterdam 7 Bouw Autotechniek Autotechniek Master Architectuur Schadeherstel Master Stedenbouw Autospuiter Hogeschool Rotterdam 8 Chemische Technologie Autotechnicus Logistiek en Technische Vervoerskunde Fietstechnicus Maritiem O cier Tegelzetter Scheepsbouwkunde Maritieme Techniek Albeda College (ROC) 13 Sport en Bewegen Hogeschool Rotterdam 9
Albeda College (ROC) 14 Financiele beroepen
28 Charlois aan het water Veldacademie ANALYSE 2.2
De analyse van het gebied is gedaan vanuit het thema Economie en Onderwijs. Allereerst is de locatie bezocht om de locatie snel te leren kennen. Op pagina 24 zijn vier foto’s afgebeeld van dit locatiebezoek. Belangrijke ontdekkingen van dit bezoek betrof het volgende:
1. Er is een sterke barriere werking door de dijk van de Brielselaan
2. Het eerste beeld als men uit de fietsers maastunnel komt is niet uitnodigend. Het trieste beeld van het restaurant Teddy beer en het omhekte schroothandelaarsbedrijf ,Van Leeuwen .
3. Er zijn drie belangrijke ankerpunten in de omgeving. De Vuilverbrander, Meneba, en the Creative factory
4. De kade is ontoegankelijk voor bezoekers met uitzondering op het gebied rond de Creative factory
5. In ruimtelijk opzicht zijn er twee belangrijke kansen voor de verbinding met de wijk. Het Karel de Stoute plein met het toekomstige speelstad en de westkop van het gebied naast de fietsmaastunnel.
Vervolgens is er een SWOT gemaakt met de sterke en zwakke eigenschappen van het gebied. op pagina 7 zijn de resultaten van deze SWOT beschreven. Tot slot is er onderzoek gedaan naar het huidige onderwijsaanbod, bedrijvigheid en het aanbod in stageplaatsen in Rotterdam. Uit deze analyse blijkt een gebrek te zijn aan de studie voedseltechnologie. En met name de vakscholen die een directe verbinding hebben met de praktijk. Op de locatie heerst juist een cluster aan bedrijvigheid in deze sector. Dit zou een kans kunnen zijn voor het toekomstige plan op de Maashavenstrip.
Veldacademie Charlois aan het water 29
0 m 250m 500m
0 m 250m 500m
30 Charlois aan het water Veldacademie STRATEGIE Het belangrijkste uitgangspunt binnen de Het tweede ankerpunt betreft een strategie om strategie, is het betrekken van de stad en buurt kinderen uit de buurt meer betrokken te laten raken met de Maashaven. Dit gebeurt op verschillende met de bedrijvigheid van de Maashaven. Het plan is schaalniveaus. Zowel ruimtelijke ingrepen als dat kinderen van basischolen één keer in de maand strategieën. een brood te laten bakken bij Meneba, genaamd JUMPY. Op deze manier leert het kind wat er achter De strategie is onderverdeeld in drie ankerpunten. de grote gevels plaatsvindt en de kinderen vroeg in De eerste ontwikkeling zal plaatsvinden op de aanraking komen met de voedselproductie sector. Westkop van het gebied, omdat hier het eigendom als eerst vervalt. De kade zal openbaar toegankelijk Het laatste ankerpunt bevindt zich tussen de worden gemaakt en de verbinding worden tussen de voedselproductie bedrijven: Meneba en Quaker. Het maastunnel en het nieuwe speelstad. De openbare plan is om aan de kade een bedrijfschool te vestigen kade wordt ingericht als ‘schroot speeltuin’ . Waarbij met de opleiding levensmiddelentechnologie. De kinderen tussen de boot onderdelen kunnen spelen. leerling krijgt theorieles in het schoolgebouw en kan In de lege hallen naast speelstad zal een science stagelopen in de omliggende bedrijven. Op deze centre gerealiseerd worden, waarbij men leert over manier hoort de maashaven bij een groter netwerk de techniek van de scheepsvaart. Basisscholen van scholen . kunnen nu een schoolreiscombinatie organiseren op de maashaven waarbij men eerst naar het leerzame science centre kan gaan en de rest van de dag in speelstad kunnen verblijven.
LEVENSMIDDELEN TECHNOLOGIE ONDERWIJS SPELEND LEREN LEVENDIGHEID SCIENCE CENTER VAN AKKER TOT BAKKER VOEDSELPRODUCTIE JUMPY STEPPING STONE HAVEN IDENTITEIT BESTAANDE IDENTITEIT STAGE PLEKKEN
HORECA ONTWIKKELING SCHOOL BEZOEKEN
0 m 250m 500m
Veldacademie Charlois aan het water 31
32 Charlois aan het water Veldacademie
Sfeer/ruimtelijke photoshop Sfeer/ruimtelijke photoshop Sfeer/ruimtelijke photoshop
Diagramatische maquette Poster + verschillende materialen
Veldacademie Charlois aan het water 33
1.1 | Analyse foto
UITLEG MAQUETTE en collages
34 Charlois aan het water Veldacademie PRESENTATIE 2.3
De strategie is gepresenteerd aan de hand van drie verhaallijnen waarbij een dag in het leven van drie fictieve personages wordt verteld. Elke personage heeft te maken met één of meer van de strategieen. De jonge Rens gaat met zijn school een JUMPY bakken bij Meneba en speelt na schooltijd op de kade naast speelstad. Sasha gaat met haar schoolreisje naar het Sceince centre ‘Haven City’ waarna ze de rest van de dag het Speelstad bezoekt. James studeert voedingsmiddelen technologie aan het Albeda college en loopt stage bij Quaker.
Tijdens het presenteren van de verhaallijnen worden de personage pionnen , via de rode stippellijnen, naar de betreffende locatie versleepts. Daarnaast is de openbare ruimte van Maashaven per ankerpunt ander gematerialiseerd. Per thema is een sprekend materiaal gezocht die past bij de toekomstige functie van de locatie.
Naast de maquette zijn er tevens drie fotocollages gemaakt met mogelijk toekomstbeelden. Het beeld wat de strategie en komst van meer bezoeker voor invloed kan hebben op de kade.
Veldacademie Charlois aan het water 35
36 Charlois aan het water Veldacademie
Veldacademie Charlois aan het water 37
38 Charlois aan het water Veldacademie
Veldacademie Charlois aan het water 39
40 Charlois aan het water Veldacademie
Veldacademie Charlois aan het water 41
42 Charlois aan het water Veldacademie
Veldacademie Charlois aan het water 43
Publieke ruimte en EXPERIMENT 46 Charlois aan het water Veldacademie INLEIDING 3.1
Een tien meter lang panorama van de Brielselaan ‘Welkom aan de Brielselaan’ diende als coulisse voor een discussie over de publieke kaderuimte. Er zijn duidelijke Sanne Pronk, Timo van de Ven en Inge van der Ploeg signalene dat de sociale veiligheid sterk werkten bij het thema Publieke ruimte en Experiment verbetert, stelde Robbert de Vrieze: “Vroeger samen aan het ontwikkeling van een visie voor de liepen hier alleen hoertjes, daarna kwamen Maaskade. Uit de analyse komt sterk naar voren de kleffe stelletjes en tegenwoordig lopen dat de Maaskade weinig verbinding heeft met de hier ook ambtenaren tijdens hun lunchpauze.” achterliggende wijk, zowel ruimtelijk als functioneel Door het ontplooien van activiteiten langs het is het gebied geïsoleerd. De aanwezigheid van de water kan je de kade laten zien en ervaren. Deze kade nauwelijks merkbaar in de wijk, en dit terwijl de is voor veel mensen uit Charlois onbekend en kade een prachtig uitzicht bied over de havens en de activiteiten werken dan ook als echte eye-opener. skyline van Rotterdam. Met onze visie willen wij een Ander belangrijk aandachtspunt is de fysieke tijdelijk gezicht geven aan de Maashaven naar de verbinding. De dijk vormt nu een barriere richting wijk Charlois toe, met als doel deze kansrijke locatie het water. Goede oversteekplaatsen op de meer onder de aandacht te brengen, wat wellicht kan Brielselaan en een uitzichtpunt op de dijk kunnen uitbloeien tot een langetermijnvisie voor het gebied. al een eerste stap zijn naar de kade. 1 Op 4 strategische plekken worden tijdelijke functies gerealiseerd die uit het onderzoek naar voren waren gekomen als potentieel.
Deze functies zijn; Café Maassilo, Zwembad ‘Het nieuwe fort’, een skateplein bij de oude vuilverbrander en een vlooienmarkt in de hallen van Cargotec. Daarnaast wordt er voor 3 belangrijke spelers op het terrein; de Meneba, Tenders en Quaker, een concept bedacht om de zichtbaarheid van deze bedrijven naar de wijk te vergroten. Van belang voor deze strategie was de verschillende spelers met elkaar te verbinden en initiatieven uit de wijken te betrekken in de uitwerking.
Hier volgend wordt het project verder toegelicht aan de hand van de concepttekeningen per ingreep; de vier beschreven functies en de zichtbaarheid van drie spelers en een impressie van deze tijdelijke functies langs de Brielselaan.
1. Charlois aan het water krant, 1e editie juni 2013.
Veldacademie Charlois aan het water 47 SWOT
STERKTE KANSEN 1. Locatie aan het water 1. Komst van het pretpark 2. Industriële karakter (cultuurhistor- 2. Aandacht (en programmering) ische waarde) voor openbare ruimte 3. De koppen van het gebied > 3. Spelende initiatieven in de duidelijke verbindingspunten en omliggende wijken (kunstenaars, potentiele plaatsen voor voorziening voedsel, kleding, beroepsoriëntatie) en ontwikkeling
ZWAKTE BEDREIGINGEN 1. Gebrek aan verbinding met omlig- 1.Gebrek aan openbare gend gebied/ toegankelijkheid voorzieningen (leegstand) 2. Zware industriële activiteiten 2. Commercialisering van het water/ 3. Er kan niets op het water gebeuren de kade (komst pretpark) (in handen van ….) 3. Ruimtelijke versnippering
DYNAMISCHE SWOT
48 Charlois aan het water Veldacademie ANalyse 3.2 SWOt
De analyse van het gebied is gedaan op basis van het thema; publieke ruimte en experiment.
Om een gevoel voor het gebied te krijgen hebben we de locatie bezocht, waarvan een aantal foto’s op pagina 46 te vinden zijn. Het belangrijkste wat ons op viel is dat de kade eigenlijk volledig afgesloten wordt van de achterliggende wijk. Een lange lijn van hekken is de eerste grens tussen de kade, de bedrijven en de wijk. Daarna komt de drukke Brielselaan en de dijk, waarachter de wijk ligt verscholen. Er is totaal geen verbinding.
Ondanks deze enorme zwakte, zien we ook een paar sterke punten in het gebied. Zo heeft het een duidelijk industrieel karakter, wat een interessante vibe geeft aan het gebied. Dit biedt nieuwe mogelijkheden tot gebiedsontwikkeling. Daarnaast is het water en de ‘ havenactiviteit’ een enorm pluspunt.
Alle sterktes, kansen, zwaktes en bedreigingen hebben we verwerkt in een SWOT analyse. Met deze punten hebben we een dynamische SWOT gemaakt, waaruit diverse strategische vragen rollen. Deze vragen kunnen helpen in het vinden van een oplossing. Een aantal sterk positieve, of sterk negatieve punten uit de dynamische SWOT hebben we op de volgende pagina in beeld uitgewerkt.
Veldacademie Charlois aan het water 49 1. Het pretpark gebruikt het water voor zijn activiteiten, maar sluit het af voor mensen die geen entree ticktet hebben voor het park. Gevolg: het water wordt mogelijk nog minder openbaar
SCHRIKBEELD > het water is niet toegankelijk voor bewoners uit de wijk , maar alleen voor bezoekers van het pretpark.
speelstad Rotterdam
1. Het pretpark gebruikt het water voor zijn activiteiten, maar sluit het af voor mensen die geen entree ticktet hebben voor het park. Gevolg: het water wordt mogelijk nog minder openbaar
STRATEGISCHE VRAAG > hoe kun je ervoor zorgen dat het pretpark de po- tentie van het water niet opbreekt? OPLOSSING > het water openbaar toegankelijk maken zodat het on- derdeel wordt van de strook. Bijvoorbeeld door middel van bootjes, activi- teiten of horeca die niet alleen toegankelijk zijn via het pretpark.
groepsactiviteiten activiteiten op het water
activiteiten op het water terrassen aan het water
drijvend terras
speelstad Rotterdam
50 Charlois aan het water Veldacademie 2. Water is een aantrekkelijke plaats.
STRATEGISCHE VRAAG > Hoe kan het water positieve invloed geven aan de profilering van de openbare ruimte? OPLOSSING > Door het creëren van aantrekkelijke openbare ruimte aan het water waardoor het water maximaal wordt ervaren. Bijvoorbeeld bankjes aan het water, of een steiger toegankelijk maken voor Leisure.
spelen op het water zitten en genieten van het water
lopen ‘door’ het water
beleven van het water
6. Industriële karakter heeft een sterke identiteit waardoor het een aantrek- kelijke plek wordt om initiatieven uit te voeren.
STRATEGISCHE VRAAG > Hoe kan het industriële karakter positieve invloed geven aan het uitvoeren van initiatieven? OPLOSSING > Initiatieven die relatie hebben met industrie of handel, zoals bijvoorbeeld markten, workshops, kunst etc. passen uitstekend in deze industriële omgeving
industrieel ingericht openbare ruimte
restaurant of kookworkshops
industriele kunstroute
markten vergader- en bijeenkomst- ruimtes
Veldacademie Charlois aan het water 51 28. Ontoegankelijkheid van het gebied maakt het nog minder aantrekke- lijk om voorzieningen te plaatsen.
SCHRIKBEELD = huidig beeld. Het gebied bestaat uit onaantrekkelijke indus- trie (omdat alles een op zichzelf staand bedrijf is, er is geen verbinding in het gebied en met de wijk) en heeft slechte verbinding met het omliggen- de gebied.
28. Ontoegankelijkheid van het gebied maakt het nog minder aantrekke- lijk om voorzieningen te plaatsen.
STRATEGISCHE VRAAG > Moet het gebied eerst toegankelijk gemaakt worden of moeten er eerst voorzieningen komen? OPLOSSING > Er moet wel iets te doen zijn voordat er mensen komen en voordat het gebied dus toegankelijk gemaakt wordt. > in stappen voor- zieningen toevoegen en de verbinding er naar toe verbeteren.
workshops
eenmalige activiteiten
tijdelijke expositie maandelijkse markt
52 Charlois aan het water Veldacademie BEDRIJVEN IDEEEN INITIATIEVEN/EVENEMENTEN
1. Markt Zuid-explorer tour SCHEEPSVAART Piz Palu BV VU Services BV 2. Skatebaan Schoolmarkt Indale BV Peacook Container BV (container verhuur) Eurotainer 3. Zwembad Jongeren-ontmoetingsplekken WSR Rotterdam BV (reparatie) Oceanwide S.a.S SPHL Technology Independent Maritiem Line BV 4. Drive-through Bakker Cultuurwerkplaats Carnisse Norsafe Holland Lifeboats International 5. Opstapplaats watertaxi Beachweek LOGESTIEK van Uden TWS Transit World Service 6. Oud-Ijzer Kunstenaars Camping Carnisse Fluvia Overmeer Rotterdam 7. Quaker Burendag RECREATIE Stichting Benodet (watersport recreatie) De Tenders Rotterdam (stadscruises) 8. Cafe Maassilo Vergroenen van de buurt Walking Monuments Stichting Kunstweekend Charlois MARK my words (opzetten projecten in stadswijken) Opzoomeren FINANCIEEL/HANDEL van ‘t Hof Trading Wereld haven dagen Northern Continental Lines Sea Festival Petasos ‘Secrets of the Pier’ Reyderwaert Concert in de haven HG-Invest Rederij Rotterdam World Food Festival ACO Handelmaatschappij Oogstfestival GENEESKUNDE Pleinbioscoop Instituut voor Hyperbare Geneeskunde Internationaal Filmfestival DESIGN Kunstenfestival creative factory : projectontwikkeling, steden- Kunstroute bouw, architectuur, interieur, meubels, sieraden, Parade fotogra e Rotterdamse Marathon BEELD EN GELUID City Racing Rotterdam Air Rebels (tv en games) Ladiesrun EzBz (soundstudio) Skatenight Middle Name Productions ( lm) CCCP Sonic Picnic (sounddesign) Mo’Warped (animatie en 3d) KOELSTOF medialab
SCHOLEN InHolland Rotterdam Albeda College
OVERIG Quy Goddes (model agency)
Veldacademie Charlois aan het water 53 Parkhaven
dam
plein Parallelweg Sint-Jobstraat laan Wilhelminakade Wierdsma- Parkhaven Sint-Jobshaven Heuvel plein str. De Heuvel Hilledwars- Müllerpier Koninginnehoofd Hillestraat Otto Reuchlinweg Land- Rijnhaven Hillelaan Heuvellaan verhuizers Lloydstraat Brede Müllerkade plein Sint-Jobshavenkade Sint-Jobskade Korte Hillestr. Parkkade Station "Rijnhaven"
Rijnhavenbrug Brede Hilledijk Steinweg Leeuwensteinstraat Veerhaven hof
Linker Brede Hilledijk Jacominastraat Kratonkade Cronjéstraat Beyersstraat Rijnhaven Z.Z. Bothastraat
Veerdam Joubert- Bananen Wigstraat Linker Silostraat 1e Katendrechtse hoofd Brede Hilledijk str.
Müllerhoofd Hillelaan Lloydstraat Veerlaan Bloemfonteinstraat Lloydkwartier MAASTUNNEL Buizenpark Katendrecht selaan Sumatraweg Schalk Burgerstraatstraat Deliplein Veerlaan haven Rijn- Lloydkade drecht Lombokstraat hof Delistraat str Timor Tolhuisstraat Bellefleur Katen Maashaven- Pretorialaan FruitlaanSter appelhof Atjehstraatstr. straat Notaris Maashaven Nz. appelhof Rechthuislaan
Atjehstraat Tarakanpad Schuit Rechthuisstraat Katendrechtsestraatveer Brede Hilledijk Stoombootveer Ambonpad
2e Katendrechtse hoofd Overzetveer Paul Krugerstraat Kabel- Katendrechtsestraat hof Sumatraweg 2e Katendrechtsehaven pad Afrikaanderwijk Bolderpad Tolhuislaan Tolhuislaan
Dukdalfpad Parlevinker- Afrikaanderplein Ertsstraat Wodanstraat
Roeierpad Staalstraat Maashaven Nz. Herman Costerstraat Transvaalstraat drechtsehof Maashaven Nz. Pretorialaan Katen Tolhuis-bocht 3e Katendrechtsehoofd 3e Katendrechtsehoofd Maashaven O.Z. haven Kaappark Freijapad 2e Katendrechtse- Walhallalaan Donarpad Maashavenkade Goede Hoopstr. Kaapstraat
Ligplaats "Stoomschip Rotterdam" 3e Katendrechtsehoofd
Putselaan Charloisse Maashavenkade GrienthoofdDokhaven Charloisse Hoofd Blazoenstraat Park Charloisse Maashaven Zz. Station "Maashaven" Hoofd kade Maashaven destraat Abcou Zweder Putsepl.
Sint-Andriesstraat
Ponserpad straat Sint-Janshaven BRIELSELAAN Vlaskade Broerszstr. Puttershoek- Gerrit Sint-Janshaven Kerkegrient Oleander- Marentak Odastraat str. plein Hr. Nicolaes- Putsebocht Boudewijnstraat Asterstraat Schipper Blompad str. straat 1e Pioenstraat Kamperfoeliestraat Hekelingenstr. Hellevoetstr. Wieldrechtstr. Spijkenissestr. Bloemhof Bonn en Meeswerf Doklaan Gaesbeekstraat DORDTSELAAN DOKLAAN Geervlietstraat OleanderstraatLaven Salviahof Ranonkelstraat delstraat Heenvlietstraat Bloemhof DOKLAAN Dokstraat Ridder- Kamelia- Hoogvlietstraat straat Zwartewaalstraat Cillershoek- Pimper nelstr. Clemenstraat Stokroosstraat
BRIELSELAAN Polslandstraat Zwartewaalstraat str. spoor- Doklaan Erica- WolphaertsbochtWestduëlstraat Heidestr. Asterstr. Violierstraat Rozemarijn- Wolphaertshof plein Roggestraat Groepstraat Ericastr. Pompstraat 2e Balsemienstraat Hortensiastr. Korenbloemstraat straat straat Dahliastraat Den Hertigstraat Wolphaertsbocht Speltstraat Mijnsherenlaan str. Wolphaertstraat Sleutelbloem- Grondherenstraat Hyacintstr. Rietdijk baan Char Clemensstraat Mijns- Moerkerkestraat loisse Gerst- Verschoorstraat Katendrechtse Lagendijk Grondherendijk Karel de Stouteplein Moerkerke Putsebocht Kaats plein Bas Jungeriusstraat Stoppelstraat herenplein Blankenburgstraat Maasdam Habsburgstraat Tarwestraat Heinenoordstr. Primula-str. De Manstraat straat str. Zwane
Kerk str. 's-Gravendeelstr. Hortensiastr. bloem singel Millinxstraat Gouwstraat DORDTSELAAN Frans Maximiliaanstraat Narcissenstraat str Anemoonstraat
land Borselaarstraat Mimosa- Karel de Boergoensestraat Verschoorstraat str. Stoutestr. Tarwewijk Hyacintstraat Mijnkintstraat Geraniumstraat Blankenburgstraat Pols MAASTUNNELPLEIN straat Resedastraat Plompertstraat Bekkerstraat Boelstraat Lobeliastraat straat Katendrechtse straat Oosten Oudelandstraat Schilperoortstr. Lagendijk Van Oestendestraat Develstraat Spuikade dam Van Fuchsiastraat Oost-Pieter- EversdijckhofVan Bas JungeriusstraatOnselenstr. Sneeuwbalstraat PLEINWEG Spruytstraat manstr. Voornsestr. Boergoensestraat Eversdijck Lange Hilleweg Voetjes- West Pieter- Wuysterstraat Goudenregenstr. Zuidhoek Van Dieststraat straat Van Polslandstraat Bonaventura Moerkerkestraat Lange Hilleweg Oostvoornse- F.Bekkerstr. blokstr.Zand- Rijsoo straat Wolphaertsbocht Schiltman- Robben- oordplein manstr. rdstraat Narcissenstraat
Voornsevliet De Buijserlaan Rijsoordpad BoekweitstraatKoolzaadstraat Jaersvelt- Rockanje- Korte Pendrechtstraatstraat Ebenhaëzerstraat Oostendamstr.
str. Spuikade straat Drie- Seringenstraat straat
Plompertstr. morgen- Meekrapstraat Oudenhoornstraat Borselaarstraat Portlandstraat Katendrechtse Lagendijk Flakkeesestraat Wevershoekstraat Dubbelstraat Schilperoortstraat Texelsestraat Millinxstraat Mijnsherenlaan Buizerdstraat 1e Carnissestraat Texelsestraat Heer Daniëlstraat
Portlandstr. Carnisselaan Verboomstraat Meerkoetstraat Slotboom- Lijnzaadstr. DORPSWEG Flakkeesestraat Barendregtstraat Sternstraat 2e Carnissestraat ZUID PLEIN Strevelsweg Natersweg Boergoensevliet Zegenstraat Slotboom Klaverstraat Boergoensevliet plein Lepelaarsingel
Eksterstraat 3e Carnissestraat 3e Carnisse- Terschellingsestraat Plompertstraat Schoklandsestraat Zuiden Weimans Lepelaarsingel str. PloegstraatVorkstraat Zuidplein Gruttostraat Korhaanstraat Amelandsestraat wijdse WAALHAVEN O.Z. Utenhagenstraat Wieringerstraat str Veldstraat Van Blommesteijnweg Gruttostraat Verlengde De Quackstraat Utenhagenstraat MarkerstraatWalchersestraat Motorstraat
Madeliefstr. Carnisse Klaverstraat Jagerslaan Nieuwenhoornstraat Amelandseplein Zuidplein Ploegstraat Van BlommesteijnwegOud CharloisSperwerstr. Spechtstraat Quintstraat Egstraat Zwaluwstraat Strevelsweg Zeisstraat Nachtegaalstr. Sikkelstraat
Verboomstraat Wulpstr. Carnisselaan Kwartelstr. Fazantstraat Reepstraat RoodborststraatKorhaanstraat Batterijstr. Kouterstraat Zegenstraat Meester ArendstraatEbenhaëzerstraat Dynamo- Bevelandsestr. Sallandweg Motorstraat Meester Arendstraat Arendsweg Batterijstraat Schoep Zuidhoek Disselstraatstraat Madeliefstraat Meierijstr. Valkeniersweg
Spuistr. Klaverstraat 0 m 100 m 250 m Van Blommesteijnstr. Tapuitstraat GooilandsingelStation "Zuidplein" Vliegwielpad
Nachtegaalplein Lepelaarsingel Kruizemuntstraat Akkermanstraat Lepelaarsingel Goereesestraat Metroplein straat Kruize- Cilinder-str. Valkeniers brug Landmanstraat Urkersingel
Fazantstraat muntstr. Boerhaave- Spuistraat Urkersingel Zuidplein Hoog Korhaanstraat straat Montessoriweg Struitenweg Walchersestraat Valkeniersweide Tandwielstraat
Van Swietenlaan STREVELSWEG Nieuwenhoornstraat
Verboomstraat Twentestraat
Parkhaven
dam
plein Parallelweg Sint-Jobstraat laan Wilhelminakade Wierdsma- Parkhaven Sint-Jobshaven Heuvel plein str. De Heuvel Hilledwars- Müllerpier Koninginnehoofd Hillestraat Otto Reuchlinweg Land- Rijnhaven Hillelaan Heuvellaan verhuizers Lloydstraat Brede Müllerkade plein Sint-Jobshavenkade Sint-Jobskade Korte Hillestr. Programma & ZichtbaarheidParkkade Station "Rijnhaven" Rijnhavenbrug Brede Hilledijk Steinweg Leeuwensteinstraat Veerhaven hof
Linker Brede Hilledijk Jacominastraat Kratonkade Cronjéstraat Beyersstraat Rijnhaven Z.Z. Bothastraat
Veerdam Joubert- Bananen Wigstraat Linker Silostraat 1e Katendrechtse hoofd Brede Hilledijk str.
Müllerhoofd Hillelaan Lloydstraat Veerlaan Bloemfonteinstraat Lloydkwartier MAASTUNNEL Buizenpark Katendrecht selaan Sumatraweg Schalk Burgerstraatstraat Deliplein Veerlaan haven Rijn- Lloydkade drecht Lombokstraat hof Delistraat str Timor Tolhuisstraat Bellefleur Katen Maashaven- Pretorialaan FruitlaanSter appelhof Atjehstraatstr. straat Notaris Maashaven Nz. appelhof Rechthuislaan
Atjehstraat Tarakanpad Schuit Rechthuisstraat Katendrechtsestraatveer Brede Hilledijk Stoombootveer Ambonpad
2e Katendrechtse hoofd Overzetveer Paul Krugerstraat Kabel- Katendrechtsestraat hof Sumatraweg 2e Katendrechtsehaven pad Afrikaanderwijk Bolderpad Tolhuislaan Tolhuislaan
Dukdalfpad Parlevinker- Afrikaanderplein Ertsstraat Wodanstraat
Roeierpad Staalstraat Maashaven Nz. Herman Costerstraat Transvaalstraat drechtsehof Maashaven Nz. Pretorialaan Katen Tolhuis-bocht 3e Katendrechtsehoofd 3e Katendrechtsehoofd Maashaven O.Z. haven Kaappark Freijapad 2e Katendrechtse- Walhallalaan Donarpad Maashavenkade Goede Hoopstr. Kaapstraat
Ligplaats "Stoomschip Rotterdam" 3e Katendrechtsehoofd
Putselaan Charloisse Maashavenkade GrienthoofdDokhaven Charloisse Hoofd Blazoenstraat Park Charloisse Maashaven Zz. Station "Maashaven"cafe Hoofd kade Maashaven destraat Abcou Zweder Putsepl.
Sint-Andriesstraat
Ponserpad straat Sint-Janshaven BRIELSELAAN Vlaskade Broerszstr. Puttershoek- Gerrit Sint-Janshaven Kerkegrient zwembad Oleander- Marentak Odastraat str. plein Hr. Nicolaes- Putsebocht Boudewijnstraat Asterstraat Schipper Blompad str. straat 1e Pioenstraat Kamperfoeliestraat Hekelingenstr. Hellevoetstr. Wieldrechtstr. vlooienmarkt Spijkenissestr. Bloemhof Bonn en Meeswerf Doklaan Gaesbeekstraat DORDTSELAAN DOKLAAN Geervlietstraat OleanderstraatLaven Salviahof Ranonkelstraat delstraat Heenvlietstraat Bloemhof DOKLAAN Dokstraat Ridder- Kamelia- Hoogvlietstraat straat Zwartewaalstraat Cillershoek- Pimper nelstr. Clemenstraat Stokroosstraat
BRIELSELAAN Polslandstraat Zwartewaalstraat str. spoor- Doklaan Erica- WolphaertsbochtWestduëlstraat Heidestr. Asterstr. Violierstraat Rozemarijn- Wolphaertshof plein Roggestraat Groepstraat Ericastr. Pompstraat 2e Balsemienstraat Hortensiastr. Korenbloemstraat straat straat Dahliastraat Den Hertigstraat Wolphaertsbocht Speltstraat Mijnsherenlaan str. Wolphaertstraat Sleutelbloem- Grondherenstraat Hyacintstr. baan skatebaan Moerkerkestraat Rietdijk Char Clemensstraat Mijns- loisse Gerst- Verschoorstraat Katendrechtse Lagendijk Grondherendijk Karel de Stouteplein Moerkerke Putsebocht Kaats plein Bas Jungeriusstraat Stoppelstraat herenplein Blankenburgstraat Maasdam Habsburgstraat Tarwestraat Heinenoordstr. Primula-str. De Manstraat straat str. Zwane
Kerk str. 's-Gravendeelstr. Hortensiastr. bloem singel Millinxstraat Gouwstraat DORDTSELAAN Frans Maximiliaanstraat Narcissenstraat str Anemoonstraat
land Borselaarstraat Mimosa- Karel de Boergoensestraat Verschoorstraat str. Stoutestr. Tarwewijk Hyacintstraat Mijnkintstraat Geraniumstraat Blankenburgstraat Pols MAASTUNNELPLEIN straat Resedastraat Plompertstraat Bekkerstraat Boelstraat Lobeliastraat straat Katendrechtse straat Oosten Oudelandstraat Schilperoortstr. Lagendijk Van Oestendestraat Develstraat Spuikade dam Van Fuchsiastraat Oost-Pieter- EversdijckhofVan Bas JungeriusstraatOnselenstr. Sneeuwbalstraat PLEINWEG Spruytstraat manstr. Voornsestr. Boergoensestraat Eversdijck Lange Hilleweg Voetjes- West Pieter- Wuysterstraat Goudenregenstr. Zuidhoek Van Dieststraat straat Van Polslandstraat Bonaventura Moerkerkestraat Lange Hilleweg Oostvoornse- F.Bekkerstr. blokstr.Zand- Rijsoo straat Wolphaertsbocht Schiltman- Robben- oordplein manstr. rdstraat Narcissenstraat
Voornsevliet De Buijserlaan Rijsoordpad BoekweitstraatKoolzaadstraat Jaersvelt- Rockanje- Korte Pendrechtstraatstraat Ebenhaëzerstraat Oostendamstr.
str. Spuikade straat Drie- Seringenstraat straat
Plompertstr. morgen- Meekrapstraat Oudenhoornstraat Borselaarstraat Portlandstraat Katendrechtse Lagendijk Flakkeesestraat Wevershoekstraat Dubbelstraat Schilperoortstraat Texelsestraat Millinxstraat Mijnsherenlaan Buizerdstraat 1e Carnissestraat Texelsestraat Heer Daniëlstraat
Portlandstr. Carnisselaan Verboomstraat Meerkoetstraat Slotboom- Lijnzaadstr. DORPSWEG Flakkeesestraat RealiseerbaarBarendregtstraat door: Sternstraat 2e Carnissestraat ZUID PLEIN Strevelsweg Natersweg Boergoensevliet Zegenstraat Slotboom Klaverstraat Boergoensevliet plein Lepelaarsingel
Eksterstraat 3e Carnissestraat 3e Carnisse- Terschellingsestraat Plompertstraat Schoklandsestraat Zuiden Weimans Lepelaarsingel str. PloegstraatVorkstraat Zuidplein Gruttostraat Korhaanstraat Amelandsestraat wijdse WAALHAVEN O.Z. Utenhagenstraat Wieringerstraat str Veldstraat Van Blommesteijnweg Gruttostraat Verlengde De Quackstraat Utenhagenstraat MarkerstraatWalchersestraat Motorstraat
Madeliefstr. Carnisse Klaverstraat Jagerslaan Nieuwenhoornstraat Amelandseplein Zuidplein Ploegstraat Van BlommesteijnwegOud CharloisInitiatievenSperwerstr. uit de wijk Omliggende bedrijven Sponsoren Spechtstraat Quintstraat Egstraat Zwaluwstraat Strevelsweg Zeisstraat Nachtegaalstr. Sikkelstraat
Verboomstraat Wulpstr. Carnisselaan Kwartelstr. Fazantstraat Reepstraat RoodborststraatKorhaanstraat Batterijstr. Kouterstraat Zegenstraat Meester ArendstraatEbenhaëzerstraat Dynamo- Bevelandsestr. Sallandweg € Motorstraat Meester Arendstraat Arendsweg Batterijstraat Schoep Zuidhoek Disselstraatstraat Madeliefstraat Meierijstr. Valkeniersweg
Spuistr. Klaverstraat 0 m 100 m 250 m Van Blommesteijnstr. Tapuitstraat GooilandsingelStation "Zuidplein" Vliegwielpad
Nachtegaalplein Lepelaarsingel Kruizemuntstraat Akkermanstraat Lepelaarsingel Goereesestraat Metroplein straat Kruize- Cilinder-str. Valkeniers brug Landmanstraat Urkersingel
Fazantstraat muntstr. Boerhaave- Spuistraat Urkersingel Zuidplein Hoog Korhaanstraat straat Montessoriweg Struitenweg Walchersestraat Valkeniersweide Tandwielstraat
Van Swietenlaan STREVELSWEG Nieuwenhoornstraat
Verboomstraat Twentestraat 54 Charlois aan het water Veldacademie ANalyse conceptontwikkeling
Uit de analyse komt naar voren dat eigenlijk het groot- ste probleem is dat de Maashaven helemaal is af- gesloten van de wijk, men ziet en weet niet wat er ge- beurt. Daarnaast zijn er ook geen openbare functies, maar alleen havengerelateerde bedrijvigheid. Voor je ontspanning ga je niet even tussen deze bedrijven lopen.
Ons doel is dan ook om de Maashaven en kades te openen naar de wijk. Er moeten verschillende func- ties in het gebied komen om mensen te trekken. Zo komt er activiteit en levendigheid. Door de bedrijven in de Maashaven te koppelen met de behoeften en initiatieven van de mensen en bedrijven uit de buurt worden er 4 passende functies onderzocht. In de locatie bepaling van de functies wordt reken- ing gehouden met de betreffende bedrijvigheid er om heen, maar ook met de relatie tot de wijk. Welke route wordt er genomen om bij de nieuwe functie te komen? Staat dit in relatie met functies die al in de wijk spelen? Er is onderzoek gedaan naar de functie op de grotere schaal; wat heeft Rotterdam al te bieden en hoe kan het hier op de Maaskade een aanvulling zijn? Er is gekeken naar verschillende referenties om de haal- baarheid te bepalen. En er zijn verschillende initiatie- ven gekoppeld om het plan realistisch te houden.
Naast de vier verschillende functies, zijn we ook van mening dat de grote bedrijven op dit stuk kade nu te onzichtbaar zijn. Deze bedrijven moeten een gezicht krijgen naar de wijk toe; wat doen ze, wat maken ze en voor wie. Deze zichtbaarheid willen we creeren door middel van reclameborden of - stunts over de activite- iten en producten van het bedrijf.
Veldacademie Charlois aan het water 55 Charlois aan het water
wekelijkse markt
jaarmarkt
vlooienmarkt
braderie
themamarkt
Sponsor IJhallen Amsterdam €
- grootste vlooienmarkt van Europa - 750 kramen - op de voormalige NDSM-werf - kraamhuur tussen de E23 en E34 - de eerste zaterdag en zondag van de - inkomsten aan kraamhuur: maand geopend E37,500 per weekend - binnen en buiten - entree E4,50, voor kinderen jonger - 3000 parkeerplaatsen, parkeren is gratis dan 11 E2,00 - geopend van 8.30 tot 17.00
56 Charlois aan het water Veldacademie Hoofd ondernemer Jaarlijkse schoolmarkt basisschool Cosmicus Pompoenmarkt Carnisse MARKT Markt/Bazaar Oud-Charlois
- Jaarlijkse schoolmarkt - Kleine ondernemers uit de basisschool Cosmicus buurt - Standkosten - Pompoenmarkt Carnisse - Creative factory - Markt/Bazaar Oud- € - Entreegeld - De Tenders > bereikbaarheid Charlois vergroten - Kledingverkooppunten in de wijk
Kleine ondernemers Bezoekers uit de buurt uit de buurt en daarbuiten
Sluit aan bij evenementen Mensen uit de buurt worden gestimu- als World Food Festival & leerd een kleine onderneming te Rotterdams Oogstfestival starten, en komen samen op de markt
Programma 1 MARKT
Het eerste programma dat we onderzoeken en uit- werken is een markt. Deze past perfect in de hallen van Van Leeuwen. Het gaat in dit geval om een maan- delijkse markt, dat verschillende thema’s kan hebben. Dit kan een vlooienmarkt zijn, maar ook een boeken- markt, bloemenmarkt, hobby-markt etc. In de hallen is voldoende ruimte, en er omheen voldoende parkeer- plek. Ondernemers uit de buurt kunnen op deze manier een kans krijgen hun waar te verkopen. Het schijnt dat er op Zuid veel creatieve ondernemers zitten en veel werkplaatsen. Deze mensen wordt dan een ruimte ge- boden om hun spullen te verkopen.
De markt is geïnspireerd op de IJhallen in Amsterdam. Deze maandelijkse vlooienmarkt is erg populair en er is een goed systeem met kraamverhuur, opbouw en winstverdeling.
Veldacademie Charlois aan het water 57 Charlois aan het water
Sk8park Overschie
Prinsenpark
Renovatie skatepark Westblaak Heemraadsingel skatepool
Skateland Indoor
Skatepark Vaanweide skatespots (door jongeren zelf aangewezen plekken)
outdoor skatepark
indoor skatepark
Sponsor € Sponsor Gorky Park Moskou
- onderdeel van natuur- en attractiepark - 24u per dag open - vrij entree - evenementen
Skatepark Sweatshop Den Haag
- 1000 m2 indoor skatepark - winkel, bar & terras - entree E5,50 - openingstijden (van 15u tot 22u) - skateboard verhuur - cursussen en lessen - evenementen - workshops (graffiti) - organisatie door jongeren - stagairs
RESKATE
oude skateboarden transformeren in kunstobjecten of gebruiksvoorwer- pen
58 Charlois aan het water Veldacademie SKATE
- Speelstad Rotterdam stelt - Initiatieven uit de wijk voor - Skateplein is onderdeel locatie beschikbaar het creëren van jongere van Speelstad - Bedrijven in de ontmoetingsplekken - Extra sponsoring door ver- Maashaven doneren oude - Jongeren uit Charlois schillende skatemerken die materialen voor hergebruik € helpen mee met ontwer- hier reclame kunnen - MARK my words (opzetten pen en bouwen projecten in stadswijken) maken
Speelstad
Skateplein verbindt speelstad Hergebruik oude ma- met de wijk terialen Maashaven Skatemerken
Jongeren Charlois
Programma 2 SKATEBAAN
In de gedachte van de toekomstige speelstad willen we een creatieve, sportieve plaats voor jongeren real- iseren. En waar kan dit beter dan op de toekomstige plek van de speelstad. Een skatebaan kan snel gerealiseerd worden, in samenwerking met de jon- geren uit de buurt. Dit past perfect in het industriële karakter van het gebied. Het idee is om oude materialen uit de haven te ge- bruiken en samen met de jongeren een skatebaan te bouwen. Dit kan tijdelijk zijn, tot de speelstad daadwerkelijk wordt gebouwd, maar het kan ook een eerste onderdeel van de speelstad worden en blijven.
Veldacademie Charlois aan het water 59 historisch zwembad
buitenzwembad
binnenzwembad
buiten-badplaats
omliggende scholen
€ Sponsor
Bad Buiten waterbedrijf Amstel, Amsterdam
- 18 x 5 m, ruimte voor +/- 40 personen - open mei t/m sept van 12.00-18.00 (juli en aug. tot 24.00) - entree: volwassenen E4,-, kinderen jonger dan 12 jaar E2,50 - ‘s ochtends zwemles
Badeschiff Berlin evenementenorganisatie Spree, Berlijn
266,50 m2, ruimte voor +/- 150 personen - open mei t/m sept van 8.00-24.00u - entree: volwassenen E4,-, studenten E3,-, kinderen jonger dan 16 jaar E2,- - gemaakt van Cargo Contain- er - in de winter een overdekte sauna
Urban Hotspring warmtebedrijf Rotterdam & E.ON Benelux (nog niet uitgevoerd) Rijnhaven, Rotterdam
- zwembad van 32m - 2 stalen duwbakken van 76 x 11m - industriele restwarmte
60 Charlois aan het water Veldacademie ZWEMBAD
- Beachweek - Karwei > openingsstunt - Karwei als hoofdsponsor - Speelstad Rotterdam - Warmtebedrijf Rotterdam - Waterzuiveringsbedrijf - Warmtebedrijf - Swimming Rotterdam - Waterzuiveringsbedrijf - Meer zwemwater voor - Speelstad Rotterdam € - Speelstad Rotterdam onderwijs - Schoolzwemles Kikker- sprong
Karwei als Schoolkinderen hoofdsponsor en kinderen uit de buurt verplaatsbaar zwembad ‘van haven naar haven’
Sterke historische waarde De kwaliteit van het Maaswater verbetert
Programma 3 ZWEMBAD
Historische ontwikkeling is altijd een belangrijke factor binnen een herontwikkelingsopgave. In oude historische foto’s en verhalen kwamen we beelden te- gen van een zwembad in de oksel van de Maashaven. Veel lovende verhalen, want een zwembad was in die tijd bijzonder. Er werd een bak in de Maas gehangen, waarin de bewoners veilig in het maaswater konden zwemmen, zonder gevaar voor rondvarende schepen.
Tegenwoordig is er hele andere regelgeving, maar het zwembad terug krijgen zou toch wel van bijzondere waarde zijn. Naast de historie kan het ook voor de scholen van belangrijke waarde zijn voor het geven van zwemlessen. Daarnaast kan het een initiatief zijn tot het verbeteren van het Maaswater. Kwalitatief schoon water kan een belangrijke rol spelen voor de stad, in duurzaamheid, recreatie, verwarming en watergebruik.
In dit geval hebben we gekozen voor een grote hoofd- sponsor; de Karwei. Dit toekomstige bedrijf kan het zwembad als openingsstunt gebruiken.
Veldacademie Charlois aan het water 61 Van Nelle fabriek Rotterdam
- verzamelgebouw voor - ruimte voor evenementen creatieve bedrijven - ‘de fabriekskantine’ > ruimte voor - multifunctionele werkruimte lunch & vergaderen waar bedrijven kunnen - toegankelijkheid? samenwerken en elkaar - plannen voor bezoekerscentrum, kunnen versterken restaurant en popcentrum
Referentiebeelden
Levering versproducten door spe- ciaalzaken uit de buurt
Beschikbaar stellen locatie door CAFE Maassilo
- Bedrijven in de Maashaven stellen oude/ongebruikte - Ondernemers - Ondernemers uit de buurt materialen beschikbaar - Creative factory - Maassilo / Creative (bv. containers) € Factory - Levering versproducten door speciaalzaken uit de buurt - Maassilo stelt locatie beschikbaar
Jonge ondernemers Bezoekers uit de buurt Creative factory
Hergebruik oude ma- terialen Maashaven
Komen samen in Café Maashaven Versproducten van speciaalzaken uit de buurt
62 Charlois aan het water Veldacademie Zichtbaarheid van een merk/bedrijf vergroten
ZICHTBAARHEID
- Kunstenaars uit de wijk Grote bedrijven of activitei- De bedrijven die zichtbaar- - Zuid Explorer tour Charlois ten in de Maashaven: heid vergroten financieren - Stichting kunstweekend - Meneba dit zelf. Zij krijgen hier Charlois - Quaker € naamsbekendheid voor - Lichtkunstweek Katen- - De Tenders terug. drecht
?
Kunstenaars uit de buurt Bedrijven in de Maashaven schrijven een prijsvraag uit
MENEBA
Samen komen ze tot een plan om de zichtbaarheid van de bedrijven te verbeteren
Veldacademie Charlois aan het water 63 64 Charlois aan het water Veldacademie PRESENTATIE 3.3 panorama
De eindresultaten van de vakoefening werden gepre- vorm van 3d beelden. Dit zijn visualisaties van het ge- senteerd aan allerlei belanghebbenden en betrokken bied; hoe het er in de toekomst uit zou kunnen zien. op locatie, in de Menebafabriek. We hebben gekozen voor een 3d effect zodat de Voor ons betekende dit dat we extra goed moesten bezoekers een extra handeling moesten doen , nadenken over de presentatievorm, het moest im- namelijk een 3d bril opzetten. Dit zorgde voor een ex- mers wel voor iedereen te begrijpen zijn. Uiteindelijk tra betrokkenheid bij het project. hebben we gekozen voor het maken van een meters- lange panorama van de Brielselaan. Dit omdat we de Onder de lange panorama hangen de verschillen- laan als 1 lange lijn beschouwen, die eigenlijk tussen de functies met hun onderbouwing, zo was het zelfs de wijk en de kade zit. zonder uitleg voor iedereen te begrijpen waarom we voor deze functies hadden gekozen. Voor de panorama hebben we onze nieuw bedachte functies en zichtbaarheidsplannen gehangen, in de
Veldacademie Charlois aan het water 65 66 Charlois aan het water Veldacademie Presentatie 3d beeld markt
Veldacademie Charlois aan het water 67 68 Charlois aan het water Veldacademie Presentatie 3d beeld skatebaan
Veldacademie Charlois aan het water 69 70 Charlois aan het water Veldacademie Presentatie 3d beeld zwembad
Veldacademie Charlois aan het water 71 72 Charlois aan het water Veldacademie Presentatie 3d beeld cafe maashaven
Veldacademie Charlois aan het water 73 74 Charlois aan het water Veldacademie Presentatie 3d beeld zichtbaarheid
Veldacademie Charlois aan het water 75 76 Charlois aan het water Veldacademie
Veldacademie Charlois aan het water 77
REFLECTIE
Ontmoetingen 1e editie juni 2013 Meel, gist en water Bewoners, ondernemers en beleidsmakers in gesprek
Op dinsdag 19 maart was een der- - het Gist. Het doel van de middag was tigtal bewoners, ondernemers en om van elkaar te horen welke belangen en beleidsmakers uitgenodigd om tij- behoeftes er leven, wat de beweegredenen dens de workshopsessie “Meel, Gist daarachter zijn en of we gezamenlijk een en Water” met elkaar in gesprek te gemeenschappelijk perspectief kunnen gaan over de toekomst van de Maas- vaststellen. Hoe kunnen we gezamenlijk havenkades. Het historische gebouw de beste broodjes bakken? van gastheer MENEBA vormde het decor voor een intensieve middag. Kneden en Rijzen Aan de slag dus! In de sessie ‘Kneden De Ingrediënten en Rijzen’ werd een beroep gedaan op Meel en Water eisten meteen de hoofdrol het inlevings- en acteervermogen van op in een prachtige scène van het Rotter- de deelnemers. Pittige stellingen werden dams Wijktheater over afkomst en identi- bediscussieerd en dienden ook vanuit teit. Na deze theatrale opening benadruk- een tegenovergesteld perspectief door te Sander Hazevoet (Vitibuck Architects) de deelnemers te worden onderbouwd. dat de Maashavenkades enorme kansen Kruip eens in de huid van een ander. Hoe bieden voor Zuid en Charlois in het bij- kijkt hij of zij ertegen aan? zonder en dat het moment is aangebroken om gezamenlijk in de toekomst te kijken. Proeven en Testen Bakken bij Meneba (opening door Vanja Pavlovic-Beukelman) Er is een proces van verandering gaande Voor de sessie ‘Proeven en Testen’ hadden aan de kade en het is belangrijk daarover masterstudenten van Veldacademie een van gedachten te wisselen. Wat houdt ons aantal scenario’s en voorstellen uitgewerkt bezig langs het water? Waar zien wij kan- op basis van een drietal afzonderlijke the- ‘Je moet bewoners ernaartoe trekken. De dijk vormt hierin sen voor de toekomst? ma’s, voortkomend uit het lopende onder- zoek,. Verschillende presentatiemiddelen een barrière. Dus je moet de dijk begaanbaar maken en Het Bakproces werden ingezet. Door middel van 3D-beel- programmeren. ‘ Dit proces van verandering werd toepas- den, wandelroutes en personages werden selijk vergeleken met een bakproces. Met kansen en mogelijkheden geschetst langs als ingredienten: de aanwezigen als basis het water. Deze input werd gebruikt als in- - het Meel, de Maashaven - het Water spiratie voor een gesprek tussen de deel- en de initiatiefnemers als rijzend middel nemers.
Artikel uit: Charlois aan het water krant, 1e editie juni 2013. Brielselaan 69 De Tenders Rotterdam 3081 AA Rotterdam Varen, eten, drinken en genieten! 010 260 20 29 [email protected] www.de-tenders.nl
Wat zijn de Tenders.. Bij Veldacademie werken studenten van verschillende opleidingen aan onderzoek en Ooit waren ze bedoeld om de passagiers van het SS Rotterdam naar wal te vervoeren, concrete opdrachten. Veldacademie is vijf jaar geleden ontstaan als lokaal initiatief van nu kun je met één van de Tenders varen door de indrukwekkende Rotterdamse haven. de TU Delft en Bureau Frontlijn, een projectbureau van de Gemeente Rotterdam. En uiteraard mogen de vele iconen die Rotterdam rijk is niet ontbreken. Denk aan de Inmiddels wordt samengewerkt met verschillende onderzoeks- en onderwijsinstel- Erasmusbrug waar we onderdoor kunnen varen, de Hef of de Willemsbrug. Maar ook lingen, corporaties, deelgemeenten, zorgaanbieders en marktpartijen in meer dan 20 langs de Euromast, Hotel New York of vlak langs het SS Rotterdam, zo ervaar je pas wijken in Rotterdam. Ruim 00 studenten hebben meegewerkt aan praktijkgericht echt hoe immens groot dit cruiseschip is! Of door één van de centrumhavens als de onderzoek door bewoners en ondernemers te interviewen en door plannen te maken Oude Haven, Leuvehaven of Delfshaven. Alles is mogelijk! voor programma’s, plekken en gebouwen.
Al etend, drinkend, varend en genietend van goed gezelschap, verzorgen wij elk feestje, Sinds januari dit jaar is Veldacademie de eerste bewoner en mede-initiatiefnemer uitstapje, bedrijfsuitje of vergadering. Varen met de Tenders is een leuke, lekkere en bij- van de RET Remise, een voormalig kantoorpand in de Waalhaven dat na jaren van zondere beleving in een intieme en ontspannen sfeer. Hierover zal nog lang nagepraat leegstand wordt omgetoverd tot smeltkroes van partijen die zich bezighouden met worden. talentontwikkeling.
80 Charlois aan het water Veldacademie
ADVERTENTIE REFLECTIE
De workshop ‘Meel, gist en water’ als onder deel van daadwerkelijk meegeholpen met een realistisch en het project ‘Charlois aan het water’ vond plaats in de relevant project, in plaats van een fictief project. Meneba, één van de duidelijke punten in de strook Doordat we in contact komen met verschillende aan de Maaskade. Het is een statig, groot en bijzonder partijen, leer je gelijk hoe belangrijk het is een gebouw en na weken plannen te hebben gemaakt begrijpelijke presentatie te maken, iedereen moet over deze locatie was het extra bijzonder om hier te het immers kunnen begrijpen. Daarnaast merk je ook zijn. dat iedereen duidelijk zijn eigen mening heeft en verschillende belangen. Dit kan soms botsen en dit Voor de workshop waren veel verschillende personen kan één van de moeilijkheden zijn bij het realiseren uitgenodigd; belanghebbenden en geïnteresseerden van een project. Niet iedereen zal het altijd met ele uit de wijk of de Maaskade. Zo waren er mensen van beslissing eens zijn. de gemeente, van het havenbedrijf, ondernemers uit de creative factory, buurtbewoners etc. Er werd een Over het algemeen werd er positief gereageerd op onderscheid gemaakt in ondernemers, wijkbewoners ons werk en iput. Sommige ideeën sloten aan bij de en stadsontwikkeling (beleid). Na een korte inloop bestaande gedachten en andere ideeën werkten begon er een introductie van het Rotterdams meer als een eye-opener. Wijktheater in de directiekamer van de Meneba. Hierna werd de groep aanwezigen in tweeën gedeeld om de twee verschillende workshops om de beurt te volgen. ‘Kneden en rijzen’ werd geleid door het Rotterdams Wijktheater en onze producten waren onderdeel van ‘Proeven en testen’.
Onze ruimte voor proeven en testen was ingedeeld met onze presentatie. Bij elkaar was het een leuke verzameling, omdat alle drie de groepen een bijzondere manier van presenteren hadden gebruikt. Zo hingen en kijkdozen, waren er personages en een lange panorama met 3d beelden. Bij allebei de groepen hielden we een korte presentatie over wat we hadden gemaakt en waarom. Onze input leidde tot een discussie waarbij iedereen zijn mening of visie over de Maaskade naar voren kon brengen. Het was leuk dat onze producten aanleiding waren tot discussie. Dit leidde er soms ook wel toe dat een aantal dingen niet goed uitgelicht konden worden, of dat men al andere thema’s naar voren bracht terwijl die bij de volgenden presentatie nog aan bod kwamen. Het was goed dat we ons hadden gericht op de drie verschillende thema’s, dit omvatte eigenlijk alle mogelijkheden voor de kade.
Het bijzondere aan deze middag was dat er zoveel verschillende mensen betrokken zijn bij zo’n project en je merkt dat men er belang bij heeft. Je hebt
Veldacademie Charlois aan het water 81 82 Charlois aan het water Veldacademie colofon
Vakoefening
Charlois aan het water; Toekomst van de Maashavenkade
In opdracht van
Vitibuck Architects
In samenwerking met
Vitibuck architects, G-routes, Rotterdams Wijktheater
Team Veldacademie
Anne Berkers Annemieke Bláha Davey van Giesen Inge van der Ploeg Sanne Pronk Steffi von Brunner Timo van de Ven
Gemeente Rotterdam Veldacademie Bureau Frontlijn
Veldacademie Charlois aan het water 83