Norsk Tidend 1-18

Den fyrste song Seriefantomet Ekstrapoeng? RETURADRESSE: Det finst ikkje klåre retnings- – Eg held fram så lenge I eit nytt programforslag linjer for språkopplæring i eg har noko å drive med, går Mållaget inn for Noregs Mållag barnehagane. Boka Nynorsk seier Håkon Aasnes. ekstrapoeng til nynorsk- Lilletorget 1 med dei minste skal gjera Mannen bak Smørbukk elevar på vidaregåande. 0187 OSLO dei tilsette medvitne om og Tuss og Troll rundar – Ikkje unaturleg, seier ansvaret dei har. 75 år. nestleiar Jens Kihl. SIDE 10–11 SIDE 20–21 SIDE 9

nr. 1 Norsk Tidend februar 2018 medlemsblad for Noregs Mållag Tvilen Olaug Nilssen var spent på om Tung tids tale ville bli sett på som noko meir enn eit langt lesarinnlegg. – Det var ei frykt for at eg ikkje lenger kunne ha eit yrke som forfattar, sidan eg hadde blitt for sliten, blitt for einspora eller blitt for oppteken av det private, seier Olaug Nilssen. SIDE 8-9

Eva Weel Skram til Dei nynorske festspela

FOTO: PAUL S. AMUNDSEN / VG 2 Norsk Tidend norsk tidend 1 – 2018 Framhald avFedraheimen ogDen17deMai så erdetfortpostanevåre ryk. ristforening kome påsametanken, nistforbundet ogDenNorske Tu- ҡ to? burde eller hatteinministerpost ikkje heilturimelegåhevde atme store somVenstre. Dåerdetvel ҡ 7057 medlemer. til regjeringa, Venstre, haddeberre mer ennoss.Ogdetferske tilskotet derimot, harknaptfleire medle- Frp hastatsministerposten. kan lemer. Deternoknaturlegatdei hadde ifjornesten30 000 med- har politiskmakt. Partiet Høgre leg åsamanlikneossmeddeisom organisasjon, såerdethelstnatur ҡ 4059. Lektorlag 6172.Ergoterapeutene t.d. 3977medlemerifjor. Norsk sjonar. Norges Sjakkforbundhadde opp motandre medlemsorganisa- grenser, såvel eghelleråhaldeoss med abstrakte tingsomkommune- ҡ så erdetnoko somskurrar. og veit omfleire somogsåerdet, det. Mensidanegsjølvermedlem, innbyggjarar ogblittferdig med neleiinga foråhameldtinnalle som einkunnemistenkjekommu - herad kommune. Deternesten aktig like mangesomburiKvinn lag 13240 medlemer. Deternøy ҡ demokrati Indirekte I redaksjonen: tlf. 23 002932 [email protected], Redaktør: KjartanHelleve, Tilskrift: Avisa blirredigert etterRedaktørplakaten. Utgjeven avNoregs Mållag [email protected] Utforming: Audun, AS Språksmia Abonnement: 250kroner perår Heimeside: www.nm.no Hege Lothe,ErikGrov ҡ ҡ ҡ ҡ ҡ Men deterklart, skullePensjo- Me eraltsånestendobbeltså Men sidanmeereininteresse- Så istadenforåsamanlikne I fjorhaddealtsåNoregs Mål- Lilletorget 1,0184OSLO

KJARTAN HELLEVE

•

2018 - - - Framtida i eit nummer av Jærbladet er introduksjonsreplikken til Kari:«Hei,jegheter vant, automatisertsvar. IfølgjeJærbladet 12.januar ogsåfåspørsmålet sittpå einettprat-side eitrele- er atdeisomvilkommunen noko,skrive kan inn Boost AI.PoengetStavanger-selskapet medden nemleg utrobotløysinga «Kari» som erutvikla av «Klepp testarchat-robot». Kommunen prøver oppslag omKleppkommune. Dereroverskrifta SÅ BLAREGomeisideiavisa. Dafinnegeit nytt lova. ryddeoppislikeskal soleklare brot påopplærings- Seinare iårkjemvitilålansere som einkampanje regs Mållag meldingar omfrå av allekantar landet. ikkje likevel. retteprogram iWord-appen, mendetfungerer berre fortel attilsynelatande einstilleinnpånynorsk kan som berre finstpåbokmål.IKT-ansvarlege iKlepp er det77prosent somberre nyttar læringsressursar større undersøkingpånynorske barneskular, ogda på bokmål. retteprogram deiharpånettbrettogPC,kjemberre som hovudmål,menmeldingar,menyarog at 83prosentavelevanepåJærenharnynorsk blir oppslagetfølgtoppaveinreportasjesomfortel får ikkjenynorskpådigitaleverktøy».Inneiavisa ein iPad. Pådensvarteskjermenstårdet:«Elevar PÅ FRAMSIDA AV avisa sereintoungehenderog ten av artikkelen. bruke ho tilnoko spesielt. egrøpe Detskal påslut- Eg harettertinga papirutgåva særskildfordi egskal utgåve av Jærbladet, densomkom 12.januar2018. DENNE LEIARTEIGENERinspirert av eispesiell Slike digitaleproblem iskuleverket får vii No- Jærbladet siterer framtida.no somhargjortei ҡ ikkje harnokon organisasjon betre enn Noregs Detteveit viersant –ogdetviògveit, eratriket arbeida medspråkteknologi,som skal er viktig.» press pådeistore ogpådeistore selskapa prosjekta styrer marknaden,»heiterdetiframlegget. «Politisk karane vere synlegepåstatistikken som tilselskapa nemnda. «Sidanmarknadenrår, månynorskbru- punkt idetgodeutkastetfrå arbeidsprogram- landsmøtet iVinje.Språkteknologi ereitviktig Mållag bleivedtatt eitnytt i2014.Iårskal opppå DET FØRREARBEIDSPROGRAMMETtilNoregs at vihartolikestilte språk idettelandet. både utviklarar passepålov ogdeisomskal ogrett, fram, ogmidtieinflaum av ny teknologi gløymer gien. Digitaliseringa av detoffentlege Noreg fossar For nynorskbrukarane liggdjevelen ofteiteknolo- DJEVELEN LIGGIdetaljane,seierengelskmennene. tar detmedeistorklype salt. mange årsrøynsle mednynorsklovnader gjerateg det. Omikkjesåmangeveker detfungere. skal Men nynorsk etterkvart, heiterdetiartikkelen iJærbla - tilsett inynorskkommunen lære Klepp.Kariskal seg at detførebels ereiektebokmålsdame somnåer Kari ogerkommunens chat-robot». Ingentvilom ҡ LEIARTEIGEN Leiar iNoregsMållag MAGNE AASBRENN

nynorsk Framtida i eit nummer av Jærbladet gar finndupånettsida vår. grammet. Frist er20.februar–nødvendige opplysnin andre utfordringar tilåuttala segomarbeidspro- og skular, få betra utviklingsvilkår. somveksminst måbarn oppinynorske barnehagar hjelpast fram inæringslivet ogifagrørsla –ogikkje kare utav samanslåingsprosessane. Språket vårt må beide foratnynorsken komme skal sterkare, ikkjesva- organiseringa av Noreg ar harvisynspunkt til;viskal uttiltaksomvivonarstakar gjera skal skilnad.Sjølve samfunnsfelt derNoregs Mållags nye arbeidsprogram TILHØVET TILTEKNOLOGI erberre eittav mange den digitaleverda. sjon tilåarbeidevidare medåfå nynorsken påplass i kommune. Detviseratdetnyttar, ogsliktgirinspira- ansvar. Lovnader harblittfølgdeoppbådeavog firma NOKO HARFAKTISK skjeddpåKlepp.Nokon hartatt om hovilblimedlemav Noregs Mållag. mulerer spørsmåletpåbokmål. Deterlike føregspør svarar ho.Oghosvarar pånynorsk sjølv omegfor eg. «Legevakta eropenheiledøgnetogalledagar», heiter Kari»,seierhono.«Når erlegevakta open?»spør ikkje Karichat-robotfaktisk bytt tilnynorsk! «Hei,eg på nettsidatilKleppkommune igjen–ogjammenhar fårtrykken, egtipsav redaktøren omategbørgå inn OG VONLAUSTERdetikkje.Idetdenneavisa i skal svekker nynorsken dramatisk. Mållag tilåøve motpress slikatikkjeteknologibølgja den verkelege maktahosstyresmaktene somhartil med rekordarta medlemstal hareivissmakt,så ligg LIKEVEL ERDET slikatsjølvom eit Noregs Mållag Eg viloppmodeallesomerengasjerte i desse og

nynorsk - - - nynorsk no. arbeidsprogram dethjelpeosstilåfå skal digital med mangeandre verkemiddel ieitframtidsretta framside lenger, mennoko erdetvel, ogsaman er eilovbrot, egseiada. skal deisombestemmer,skal fålesa.Svart påkvitt. –Dette vebord. «Elevar får ikkjenynorsk pådigitaleverktøy» Jærbladet fram skal ogklaskastnedpå eitviktigskri- Detervedfebruarmånaden. dethøvet papirutgåva av ratet, derNoregs Mållag møtertoppleiinga denne dei. EinviktiginstansidetteerUtdanningsdirekto - oppgåve åvedta lover ogpassepåatallmugenfølger

Eg veit ikkjekor stormaktdeterieipapiravis - For nynorskbruka- ofte iteknologien. rane liggdjevelen engelskmennene. detaljane, seier Djevelen liggi Djevelen Når hjartaerstort. Når blomaneerfine. Når solaskin. erglade. Når barn fårmat. Når katten Livet ergodt. nynorsk her. påpeke detsynsjeg,davi ikke skriver jo ståtthøy. Peanuts, menlittartigå Ogdetervelnynorsk? Burdekant. som ersattopp.Detstår:Høgasfalt i detsistemen, stusser littpåskiltet Her påSelbakhardetblittasfaltert budsjettframlegg! bør fåmeirpengariregjeringa sitt omatnynorskinstitusjonane skapen umogleg åkome gjennommedbod- framlegg, såblirdetjoheiltforbanna meir pengariregjeringa sittbudsjett organisasjon ellertiltakburde fått eropptekneavatakkuratdeira kande interesseorganisasjonar somuteluk fullt avulike forarga ogindignerte – Altså,nårmediebildeterstapp- Inger Johanne? HenningmøterJakten- Visning-Per verda spent: Får vispinoff-seriender Jakten påkjærligheten.Mennoventar ganisasjon, vore mediTV2-favoritten Sæterbakk, styremedlem isameor- Og jammenharikkjeIngerJohanne delteke i TV3-programmet Visning. økonomikonsulent iNoregs Mållag, Sidan sistharPer HenningArntsen, tilnestenalt. brukast – Målfolkkan og flesktilkvelds. To egg! ein piruettpågolvetogsteiktsegegg bak gardino, haddehantekjesegsom flamme! Ognårdethaddemørkna – IvarAasenhaddevore og ifyr tunet det ikkjeerplass tileindumpari einheimom ikkjekallast – Detkan utan – Dagenvertikkjeheiltdensame – Visøykjerenjurist jobb. skulen iNordfjordeid gjereingod – Eittellerannaseiermegatkultur- vidanse. Skal dialekta forathokom tilkvartfinaleni VenneslaJorun Stiansentakka og dykken såmangenyeåoroguttrykk! lære– Stempåmææloveskal ҡ deltakar på norskkurs på Hjeltnes, påHjeltnes, deltakar pånorskkurs om oppattskipingsmøtet iVaksdalom oppattskipingsmøtet ҡ Styremedlem Peder LofnesHauge Styremedlem SAGT på baksida avbiografienhans. på baksida på Facebook etter MGP-finalen Ein tingar av Fredrikstad blad Ein tingaravFredrikstad Oddny MiljeteigpåFacebook Ulvik, iavisaHordaland. Mahmoud Abdelmajid, VG etteratGardSteiro prøvar segpånynorsk Jens KihlpåFacebook Kulturdepartementet Kulturdepartementet fekk Målprisen 2017 fekk Målprisen Arild TorvundArild Olsen Fæ'drelandsvennen Lothepus-sitat på Facebook - - -

3 norsk tidend 1 – 2018 4 norsk tidend 1 – 2018 prosent avomsetnaden.(NPK) detsvarartil20 frå Kulturrådet, åra søktom600000kroner istøtte drive, seierho. gjerdetvanskelegare dei vaksne å motsett. Unganevilhabladet,men For laget veks. oss erdetfortida at deifårmeiristatsstøtte nåropp- siste åra. blad, tilavisaNationen. - Barne ansvarleg redaktør iNorsk og fagfolkmåhonorerast skikkeleg, seier Vidrivseriøst,ikkjedugnadsbasert, ikkje billegare åtrykkje. Vi harikkjekostnader åkutte.Portoen gåropp,ogdetblir 500.000 ogiårtil420.000. økonomiske støtta er kuttamednesteneintredel påtoår. Amedia someig Firda Media.(NPK) Noreg, SognogFjordane fylkeskommune ogaviskonsernet SognogFjordane,tementet, Sparebankstiftinga Innovasjon senteret medøkonomisk støttefråVinjefondetiKulturdepar- nynorsk. Firdafor avisersombrukar Mediastartahausten2013 som harvore leiarpåavissenteret sidan2014. pressemelding. òg vore faglærarpåavissenteret, skrivNynorskavissenter iei vaktsjef, utgåvesjefogfrontsjef. Detsiste halveåret harhan han mellomannaharjobbasomredaktør, redaksjonssekretær, leiar. Nynorskavissenter,Journalistutdanninga, iFørde harfåttny utdanning fårnyleiar journalist- Nynorsk Hjelden Sætrang. Per Lønning, Vetle Mikkelsen, ThomasVieNordeideogTorvald Hererkull10(f.v.)nynorsk. KjellOveNordeide,nydaglegleiar, opp41ungejournalistarsomskriv avissenterharlært Nynorsk bak med2507nynorskelevar. norskelevtal iNoreg. Deihar2512nynorskelevar. Stord errett denkommunengått forbiStord medhøgsteny- ogerdermed 2490nynorskelevar.har dermed Håkommune iRogaland har mest.Deihar135fleireaukar nynorskelevar iårennfjor, og skuleår. Deter547511bokmålselevarog814samiskelevar. klasse iNoreg. Det ereinnedgangpå197elevarfråsist terte talasyneratdeter76549nynorskelevar frå1.til10. rer, harlagtutoppdatertetalforhausten2017.Deioppda- Informasjonssystem somUtdanningsdirektoratet oppdate men forheilelandetsamlagårdettilbake. Talet pånynorskelevar gårframiTelemark ogHordaland, 76 549nynorskelevar Tidsskriftet Barneblad til Norsk Dramatisk kuttistøtta ҡ Norsk Barneblad har dei siste hardeisiste Norsk Barneblad – For avisererpressestøtta sånn dei Ho fortelatopplagetharauka – Det går ikkje, vi kan ikkjedrivemedunderskot– Detgårikkje,vikan åretterår. 600.000 kroner vartifjorredusert istøttefråKulturrådet til Nynorsk avissenter ereitopplærings-ogkompetansesenter Noreide overteksomleiaretterIvarMyklebust Longvastøl, Noreide iavisaFirda harlangfartstidfråredaksjonen der Os kommune erdenkommunen dertaletpånynorskelevar ҡ Kjell Ove Nordeide overtoksomleiar1.januar. MÅLNYTT opplever opplagsauke, men den oppleveropplagsauke, menden Barneblad Norsk

Foto: Ivar Myklebust Longvastøl

Nana Rise-Lynum, Grunnskolens

undervise pånynorsk.undervise Vitokmellom anna tera, ogvivar fleire somønskteåkunne samarbeid mellom vaksenopplæringssen sidan hoflytta tilUlsteini2002. som norsklærar forinnvandrarar påheiltid Ulstein kompetansesenter, ogharjobba vurderer ågå over frå bokmåltilnynorsk. pånynorsk,begynt åundervise ellersom vaksenopplæringssentera somnettopphar tanse Noreg foråvere eitressurssenter for skuleåret fått 100.000kroner av Kompe- ULSTEIN KOMPETANSESENTER HARdette til nynorsk. rer ågåover frå bokmål nynorsk, ellersomvurde- på åundervise begynt sentera somnettopphar for vaksenopplærings- senter blirressurssenter Ulstein kompentanse- Blir ressurssenter LETTARE: VAKSENOPPLÆRING PÅ NYNORSK: – HerpåSøre Sunnmøre var deteitgodt Mali Åmjobbarsominspektør ved Nytt ressurssenter skal gjera det enklare å driva nynorskopplæring forvaksneinnvandrarar. skal nynorskopplæring gjeradetenklareådriva Nytt ressurssenter Her

- drarar på nynorsk sidandentid. drive norskopplæringa forvaksne innvan Bjørg Sandalfrå Gloppensomredaktør. I 2003kom læreverket NynorskPlussmed i15år på nynorsk innvandrararHar undervist lund iSogn1999. lærarjobbenhohaddeiSo- heilt sidanførste forvaksneinnvandrarar nynorsklæremiddel kompetansesenter, oghar jobbaforåfå Mali ÅmjobbarsominspektørvedUlstein tunet, fortelhotilLNK.no. kontakt meddiverse forlag ogmedAasen – ViiUlsteinog nabokommunane har - - frå vaksenopplæringa iGloppen. frå vaksenopplæringa

Foto: Hege Lothe Blir ressurssenter LETTARE: VAKSENOPPLÆRING PÅ NYNORSK: Nytt ressurssenter skal gjera det enklare å driva nynorskopplæring forvaksneinnvandrarar. skal nynorskopplæring gjeradetenklareådriva Nytt ressurssenter Her frå vaksenopplæringa iGloppen. frå vaksenopplæringa gjengelege somno. aldri vore såmangelæreverk til- komesom skal i2019.Dethar nyskrive alfabetiseringslæreverk rallelle læreverk tilallenivå. kome påbana,ognoerdetpa- deltakarane, fortelMaliÅm. var krevjande forlærarane og ein deltregare ennidag.Dette ogpc-anepå dataoginternett var på nynorsk, var læreverket berre delsituasjonen slikhanerno? Noreg. dette oppdraget frå Kompetanse kompetansesenter noharfått grunngjevinga for atUlstein og engasjementet somharvore 2017. nye læreverka som kom hausten gjekk deitilinnkjøp av dei3 få støttefrå Kompetanse Noreg, Då hofekkviteatdeikom tilå Tre pånynorsk nye læreverk – Detsisteviventar på,ereit Dei sisteåra harfleire forlag – Dåvistartamedåundervise – Kva tenkjerduomlæremid - Det erdenlange erfaringa

senter somerlike ellernære. måten vilvikunnekople saman pånynorsk.underviser På den opplæringsstader oglærarar som byggeeg vikan oppeitnettverk av frå klasserommet. Itillegg håpar nivå, deletipsogerfaringar ogkan inynorsk undervise påallesporog til andrevaksenopplæringssenter? mykje bra, understrekar Åm. meste av detsomfinst,oger leiinga. og snakkmedlærarane ogskule - norsk. Hospiter, sjåpålæreverka pånystader somunderviser med ossellerandre opplærings- bokmål tilnynorsk. Ta kontakt bokmål? vaksne innvandrararpå kommunar somennounderviser å gåovertilnynorsk – Noerdetpåtide – Vi har lang erfaring med å – Viharlang erfaring medå – På kvamåtekan degistøtte – Viharsåleistestautdet – No ertidatilågå over frå – Kva rådvildugitilnynorsk SVEIN OLAV LANGÅKER SVEIN Foto: Hege Lothe - LNK - minimum av nynorskbruk i Bergen. minimum avnynorskbruk iBergen. og ønsktsegein slikplansomsikrareit Vestlandets nynorskhovudstad». Bergen tarsittspråklegeansvarsom bidratilat ein aktivspråkpolitikkkan som viserkorleis kommunen gjennom frå 2016der«byrådetleggfram ei sak fråkommunen. på allinformasjon Tidende. Hanvilinnføre nynorskkvote norsk erspråket vårt, detståristy sen, ogsjølvsagt veldig glade. Ny – Vivart veldig overraska over pri- tok motprisen. Hilde AnitaRøyrvik frå Fjord1 som semder, Hjeltnes. seierArne ikkje berre høyrer verk heimeilokale blitt børsnotert,ogdetsyneratnynorsk Fjord1 ieieiga klasse. Føretaket erno på veg tiljobbogskule.Samstundeser utdelinga. Hjeltnes somogsåvar medpåpris- sen vart deltpåeitilskipingiOslo. brenn, leiariNoregs Mållag, dåpri- viljetilspråk,vil kalle saMagneAas- er oppnåeleg,menFjord1 viserdet vi rer, veit viatdetperfekteikkjealltid I einbransje derbokmålet domine- nettsider ogmeldingar frå selskapet. sjølv ismådetaljarsombillettar, einsomreisandeDette kan merke vore einmedviten nynorskbrukar. – FJORD1 HARGJENNOMmangeår livspris tilFjord1 Nynorsk nærings- (Foto: Helleve) ArneHjeltnes. Kjartan frå Fjord1,ogjurymedlem Magne Aasbrenn, ogCicilieFærestrand leiariNoregsMållag,HildeAnitaRøyrvik leiar Bergen mågjødslehan, seierbyråds- blibetre.skal Mållageternøgd. plan forkorleis nynorskbruken ibyen Byrådet iBergen leggnoframein Bergensk for plan meirnynorsk Noregs Mållag har lenge arbeidd for Noregs Mållagharlengearbeidd for Bakgrunnen ereitbystyrevedtak Det var CicilieFærestrand og – Deterutrulegviktigålesenynorsk Med segijuryenharhanArne – Vestlandet ernynorskens hage,og Harald Schjelderup tilBergens - - - nikasjon skal vere skal på nynorsk.(NPK) nikasjon lett tilgjengeleg. gjerast har somopplæringsmål,skal anna opplæringsmålenndetskulen til kommunen på. som dei skriftlegvenderseg målform setje iverk: landet, seierAasbrenn. for statusentilnynorsken påheileVest som ønskjeråstøoppomhan, erviktig at nynorsken hareinplass iBergen, og plan formålbruksomsåklartslårfast Skjæveland ijuryen. sen, NinaBergeRudiogØystein Magne Aasbrenn, sitMariannNjø - som får denneheideren. prisvinnar erdenniandeirekkja næringslivspris sidan2006ogårets nynorsk, saMagneAasbrenn. i næringslivet nårdetgjeldåbruke føredøme forandre større aktørar Fjord1 vilhaldefram åvere eitgodt fritt stårfram somnynorsk. Vivonar minst erdeteitmattilbodsombram - er lettåtamedsegibilen-ogikkje konsept for sunnmatogsom vere stoltover «Ferdamat». Detereit – SpesieltsynestviatFjord1 skal ikkje ervanleg medgodmålbruk. på atFjord1 erieinbransje derdet strand, HR-leiariFjord1. påminning omdette,saCicilieFære- opp påveggen istyrerommet, somei ringsdokumenta våre. Diplometskal Ti prosent kommu avallutoverretta - om retten til åveljeeit Informasjon fåsvar isame Innbyggjarar skal Dette ernokre byrådetvil avtiltaka utein – DetatBergen noformar I tillegg til Arne Hjeltnesog I tilleggtilArne Noregs Mållag hardeltutnynorsk Juryen hariårlagt særskildvekt

ERIK GROV -

5 norsk tidend 1 – 2018 6 norsk tidend 1 – 2018 på oppdragfråVinjekommune. Reklamebyrå forNasjonalbiblioteket jubileet. HanerutviklaavTank Dette erdenoffisiellelogoentilVinje- jubileumsmarkeringa. difor satsarkommunen nostortpå mund Olavson Vinjevar frå Vinje,og i Vinjekommune iTelemark. Aas- umskomiteen erògKleven ordførar I tilleggtilåvere leiarforjubile- påVinje Vinje satsarstort til Nynorskpressekontor. kjende medarbeidethans,seierhan jubileet ønskjerviatfleire bli skal ist, lyrikar ogsamfunnsrefsar. Med mange felt. Hanvar essay journalist, hadde bådedåhanlevde, ogno. kva betydning arbeidettilVinje med påågjere fleire medvitne om jubileumsåret. presentasjonen av programmet for Vinje-året, JonRikard Kleven, under nasjonale jubileumskomiteen for gjennom heileåret, saleiariden vi feirar ogminnestlivsverket hans listikken sinatdeternødvendig at - og såliteA4idiktinga ogjourna Olavsson Vinje.Hanvar såmoderne – Vibliraldriferdige medAasmund på 60ulike stadar ilandet. Oslo. Over 200arrangementgåav skal stabelen jubileumsåret presentert på Det Norske Teatret i Vinje bleifødd. Torsdag bleiprogrammet for I årerdet200sidan Presenterte programmet for Vinje-jubileet ҡ – Hanvar utrulegviktigpåsvært Ifølgje Kleven jubileetvere skal alle faglege innspel. opp medågå påtvers av kompromiss somharenda blitt tilgjennompolitiske har namnevala istor grad namn. Idenneprosessen slått få samanogskal nye nye regionane. vedtaStortinget skal dei å følgjeråda frå fagfolk når oppmodar politikarane om INOREGSMållagSTYRET – Stortingetbørsnarast vedta deinye fylkesnamna ҡ MÅLNYTT – Resultatet erslikNoregs Ei rekke fylke blirno ring av rikets inndelings- lovheimla i«lov omforand- Noregs Mållag . Magne Aasbrenn, leiari på råda tilSpråkrådet, seier i sittsamla vedtak størseg Stortinget, ogatStortinget snart sområd kjemoppi om atnye fylkesnamn så Noregs Mållag berderfor feste seg,harstore manglar. namna someriferd medå Mållag serdet,atdeinye - Aasmund Olavsson Aasmund Olavsson Namna på fylka er Namna er påfylka i jubileumsåret. påturne Deiskal Skinnemoen ertoav bidragsytarane der programpresentasjonen. saSandvikmesse iVinjekyrkje, un Vinje-akevitt ogbispevisittpåVinje- i og dokketeater til Aasmund-skål nemne atdetsvingar frå Vinje-slam vi ikkjeålisteoppher. Menegkan heilt enormt.Heileprogrammet rekk vere over 200Vinje-arrangement iår. met kjemdetnemlegfram at detskal det Sandvik satidlegare. Iprogram- ser ut til å stemme godt overeins med pressekontor tidlegare ivinter. teen, AndersSandvik, tilNynorsk stoff, sasekretær ijubileumskomi - teppebombe heilelandet medVinje- markerenaste somskal jubileet. Vinje kommune erlangt frå deiei- Over 200arrangement munen, forsikrar Kleven. ikkje utover annakulturtilbodikom - Vinje, Vinjestoga. Mendetgår likevel opprusting avtil barndomsheimen går detnokre hundretusen medtil kroner påjubileumsfeiringa. Itillegg iVinjekommune? anna kulturtilbod innbyggjarane påeitheiltår. påkulturtilbodetfor munar brukar pengar påjubileetsommangekom - Kleven. nar isamesituasjonvillegjort,seier kering. Dettruregdeifleste kommu- naturleg åleggemykje ieistormar mar frå vår kommune er, detheilt Siw ElenaSkinnemoenogEirinS. – Mangfaldet ijubileumsåret er Programmet somnoerlagt fram, vi – Isambandmedjubileetskal – – Kommunen like brukar mykje – Når einsåprofilert personstam- Vi brukar omlagVi brukar einmillion Går jubileumsmarkeringa utover

Språkrådet komme med manslåtte trøndelagsfylka. gjeldande namnfordeisa- i 2016,daTrøndelag blei navn», somsistbleiendra I namnedebattenhar - - klare korreksar Kleven (tilvenstre),ogsekretærijubilumskomiteen, Sandvik. Anders Leiar forjubileumskomiteen forVinje-jubileet ogordførariVinje,JonRikard stadar finnein kommunar somligg jubileet. På listaover arrangements- hatilstellingarskal isambandmed feire.som skal Heile60kommunar Det erikkjeberre Vinjekommune 60 kommunar skalmarkere sentasjonen. min», sadeitounderprogrampre- songen «Blåmann, Blåmann, bukken stykket erskrive medutgangspunkt i lar omvennskapet mellomdeito,og Aasmund ogBlåmann. Stykket hand- dokketeaterstykket Blåmann. rundt omilandet meddetnyskrivne – Istykket møter vikarakterane Hedmark, er eit dårleg Hedmark, ereit dårleg på detsamla Oppland og «Innlandet» somnamn av hokjønnsordet «Vik». området av bunden form betre medvanleg uttalei fordi«Vika» detstemmer Språkrådet burde vore Namnet «Viken» meiner er vedtatt av fylkestinga. tiske prosessen ogtildels har «blittslik»idenpoli- til fylkesnamn somberre Språkrådet meinerat lar foråmarkere han,seierKleven. går innmed eigneøkonomiske mid - fantastisk atsåmangekommunar blir einnasjonaldugnad,ogdeter syner berre kor storhanvar. Jubileet samband medjubileet,saSandvik. hafleireskal store arrangement i Gran kommune påHadeland, som møre. Gudbrandsdalen ogØrstapå Sunn er Oslo,Inderøy iTrøndelag, Lomi nesten overalt iNoreg. Nokre døme – Atsåmangevilmarkere Vinje, – Egønskjerspesieltåtrekke fram seier Aasbrenn. vurderingar frå fagmiljø, «bordet fangar» påtvers av å ryddeoppidettefør lag meineratdethastar sjonelt blirkalla Vestlandet. av detområdet somtradi- som trass altberre ereindel nevalet «Vestlandet» pådet dessutan kritisktilnam- «Opplanda». Språkrådet er namneval oggår innfor – Styret iNoregs Mål- Foto: Kjell Åsmund Sunde/ NPK KJELL ÅSMUND SUNDE KJELL ÅSMUND HEGE LOTHE NPK - Presenterte programmet for Vinje-jubileet feransen stimulere kan tilauka tertid», heiterdetiinvitasjonen. mannen ogverket, isamtidoget- forskingsbidrag omVinje, terer vitileibrei mønstring av etablerte disiplinar. Derforinvi - problemstilling. spissformulert til eitbestemtfagområde ellertilei 2018. Konferansen erikkjeavgrensa torsdag 29.–fredag 30.november ranse omAasmundOlavsson Vinje inviterer tileinjubileumskonfe- HØGSKOLEN ISØRAUST-NOREG av forskingsbidrag omVinje Inviterer til brei mønstring A.O Vinje, fotografert 1860-åra. A.O Vinje,fotografert Tilskiparane ønskjer atkon «Vinje erstørre ennalle -

Amund Børdahl, MadsBreckan Baklid, LivBliksrud, GudleivBø, dersen, Norunn Askeland, Herleik konferansen: Merete Morken An dei vildeltamedinnleggpå sosiolog, filosof. kritikar, somessayist, retorikar, pressemannsom journalist, og som forteljar, sommålmann, om tildømesVinjesomlyrikar, framlegg tilforedrag ogsesjonar denne dugnaden.Deibernoom at interesserte melder seg på forskingsinteresse forVinje,og Desse haraltmeldtfrå om at - Arnfinn Åslund. Arnfinn Østberg, BenteAamotsbakken og Christian Hummelsund Voie, Kai Evy BeateTveter, Aslaug Veum, Thorvaldsen, Tordsson, Bjørn Øyvind Aksnes Stykket, Bernt Johan MagnusStaxrud,Sigrid Thomas Seiler, Olav Solberg, stoga, KristianLødemelSandberg, Eva Maagerø, Sveinung Nord- Hyvik, JonHaarberg,MargitIms, Hanto, Andre Horgen,JensJohan Ottar Grepstad, KristianIhle Fjågesund, GeirGrimeland, Claudi, StåleDingstad,Peter Foto: Ø.O. Kaasa, Nasjonalbiblioteket.

ҡ framståande posisjonpåNRK sineflater. kunne gjortatnynorsk fekkeinmeir trurdet Og meiKringkastingsringen å lage kvalitetsjournalistikk var positivt. nynorskjournalistar, skullefå meirtidtil listar ved distriktskontora, mangeav dei beste utav deteinhar.- Atgodejourna skortar på ressursane, måeingjere det einveredet kan einigeom.Mennårdet DISTRIKTSKONTORA MÅSTYRKAST, me noser. ringane var meirpositive ennutfallet me meinerutgangspunktet forforand- heller,kje meiKringkastingsringen men ned påTV-tilbodet lokalt. Detynskjerik enkelt oggreitt kutte ikkjeatNRKskal publikum påalvor. Publikumynskjer dien av atNRKtek attendemeldingar frå ME IKRINGKASTINGSRINGENserver ni minuttaratt. 24. januar. Sendingane vert noutvidatil mane. NyheitaomatNRKsnudde,kom til distriktsendingane ideinorske hei - og NRK hadde nok undervurdert plassen Det kom sterke protestar frå publikum, sendingane sinenedtilfire minuttar. PÅ NYÅRET VILLENRKkuttedistrikts- og nye frontar iåret somkjem. heldframsamisk ietermedia pågamle rørsla. Arbeidetfornynorsk, dialektog somforrestenKringkastingsringen av og determinstlike aktueltforossi bruktav mange, seg sjølv»ereituttrykk dringar. «Deteringentingsomkjemav ÅRførerEIT NYTT medsegnye utfor kringkastingsår Godt nytt framover. kringkastaren harfordistriktskontora Me ventar nospentpåkva planar riks- det meirnynorsk endring? utannoka valt å sååseiela altvere somfør. Vert på beggeområde, menistadenharNRK kunne slått positivt ut tetsjournalistikk flater. Meir ressursar til nynorsk kvali- nynorsk einviktigare plass påNRKsine Me erpositive tilendringar gje somkan lovpålagde nynorskdelen vert fylgtopp. NRK børgjere meirforåsikre atden for nynorskdelen iNRK.Memeinerat DISTRIKTSKONTORA i tidasomkjem. tilåfylgjemedpå i Kringkastingsringen vert lagt fram seinare iår. Dettekjemme peiker oppover nårstatistikken for2017 dei ikkjemålet,menmevonar attala nynorsk, dialektogsamisk.I2016nådde for åvareta pliktenesinetilåbruke taren iNoreg harNRKeitsærskiltansvar SOM DENSTATLEGE- allmennkringkas prosent nynorsk påalleplattformer. stadig ikkjeklarer åfylgjekravet om25 Det erpositivt. SærlegforNRKsom dusere meirkvalitetsstoff påalle flater. ville NRKflytte ressursar over tilåpro- IFYLGJE GRETHEGYNNILD-JOHNSEN ҡ MEDIA Dagleg leiariKringkastingsringen ANNE SVANAUG STRAUME eruvurderlege - - -

7 norsk tidend 1 – 2018 8 norsk tidend 1 – 2018 leis skriva godtogrett. å skapa eitlitterærtå skapa driviteksta.På rørsla ågjera. Menegtrong deitil hatt noko meddenneundergrunns - noko somhelstprov påatdei har levd, mendeterheilturåd åfinna to lutherske sokneprestar. Dessehar godt dokumentert. Menegharmed riske dokument. Rettsaka deira vart brørne hans,hareghentafrå histo- mykje hardudikta? vera morosamt åskriva einroman. og fremst av diegtenktedetville duseia.Detvardu? Detkan vel fyrst roman. som utgangspunkt foreinhistorisk eg tenktekunnehøva ganske godt fannden boka eghistoriskstoffsom sagt atdettevar veldig interessant. I som egburiTønsberg, tykteegsjølv- fødd ogoppvaksen iTønsberg. Etter einaste jesuittenav norskættogvar katolske motoffensivane. Hanerden somvarbok omKloster-Lasse, idei ekstrakt av den,skreiv haneilita inScandinavia.formation Someit og heitteRome andtheCounter Re- Hovudverket hanskom påengelsk særleg kunneommotreformasjonen. ein velrenommert med historikar katedralskulen iOsloogsamstundes car Garstein,fortelBreivega. kom over eibokav einprofessor Os- landet. Dei får meldingomåkoma segutav arverett ogrettentilåbuilandet. dømde, ogmistareigendomsrett, reformasjonen. Deiblirtekne, trass iatdethargått fleire tiårsidan nene somframleis erkatolikkar, seg av deinoksåmangenordmen misjonogtek driv deimedkatolsk driv haneiundergrunnsrørsle. Der med nokre prestar av sameslaget, løynd prest. erhankatolsk Saman milie. Hanerlutherskprest, meni Hjort, somerføddinnieinfin fa- om magisterKristoferRasmusson handlar memoarar.Boka Kristofers fjor komLutheri!Magister boka litterær forfattar 77årgammal. I filologen forådebutera somskjønn No harhanteke einørlitenpausefrå påhistoriske hendingar Basert skrive bøker medråd ogtipsomkor arbeidd iSpråkrådet. Hanharogså tingsringen ogNoregs Mållag, oghar - ving. HanharleiabådeKringkas snittet oppteken av språk ogrettskri- BREIVEGA ERKJENDforåvera over 77 årogdebutant undergrunnsrørsle. om motreformasjonen ogeikatolsk litterært medeinhistoriskroman Ola Breivega ҡ – AltdetsomståromHjortog – Såkor mykjeersanning, ogkor – Ja, ogikkjeeinbiografi, meiner – Menkviforroman? – Hanvar imangeårlektorpå – Detbyrjamedategtilfeldig ҡ MÅLNYTT debuterer skjønn- - - - - kjem nok til å losna, skal dusjå. kjem noktilålosna, skal at deterlitttregt åkoma igang. Det rande dame.Menegmåinnrømma rina von Bora. Hoereiveldig fasine- til noko omkona tilLuther, Katha- nar? skjøna atdeterråd åblikatolikk. som medsinbesteviljeikkjekan ikkje vanskeleg åfinnalutheranarar mykjekyrkja ære. Ogmotsetterdet ei boksomikkjeetterlétdennorske neprest iUlvik,kom vel iforfjormed Dag Østereng, somtidlegare var sok hald, medeitveldig kritiskinnhald. begge kantar, ikkje minstfrå katolsk Men detkjemstadigvitnemålfrå samarbeida. samarbeid dereinkan ske oglutherske iNoreg. kyrkja Deter det eitgodttilhøve- mellomdenkatol kjene idag? meldinga si. denne urettvisa tileithovudpoeng i reine religionsforfylginga, oggjorde varttolikkane var utsetteforiboka, dette poenget.- Hanmeintedetka iVårtHan sommeldeboka Land, tok patien minligghjåkonspiratørane. det erikkjenokon tvilomatsym- dige feiringa.sjølv, Egerkatolikk og meint someimotrøyst tildeneinsi- – Boka kom høvelegtiljubileetifjor? Meint someimotrøyst hantilrette.måtte snakka den veldig katolske Kristofer. Nokon nokon som kunnevera einmotpoltil dotter. Hoerheiltoppdikta.Egtrong møter hansådenneIngerIngolfs- den eineprestegarden hanvitjar, roman, seierOlaBreivega. stoffet kunnehøvagodtieinhistorsik GODT STOFF: –Egtenkteatdette – Deterdet. Egsitogprøver åfå fleire roma- på – Erdetlovåhåpa – På detinstitusjonelleplanet er – Korleis- ertilhøvetmellom kyr – Ja, hogjorde det. Hovar jo [email protected] KJARTAN HELLEVE Foto: Efrem forlag

- arbeidsprogram forNoregs Mål- Jens Kihl. seier nestleiariNoregs Mållag, som girmeirreell likestilling, voriserte. Dåmåmefinnatiltak bokmålselevane erirøynda fa - bokmålselevar likestilte, men i dag,såerikkjenynorsk- og at sånnsomskulenerlagt opp – DETERblittklarare foross skeptiske. målungdommen er vidaregåande. Men til nynorskelevar på inn for ekstrapoeng forslag gårMållaget I eitnytt program- Vil ha ekstrapoengfor nynorsk Moldestad. land ogSigrid Ragnar Hov Frode Grytten, Eikemo,Marit Amdam, Marie Hesjedal, Mari Teater. F.v.: på Hordaland ninga «Heim» framsy nye tekstar tilden som harskrive av forfattarane Dette ernokre VESTLANDET: KEBLIKK PÅ MED TILBA - ekstrapoeng for Når deterpoli- tisk viljetilågi Hordaland Teater alt frå kjemitil politisk viljetil folkehøgskule, Kihl harleiaarbeidetmednytt bør detvera Foto: Irene dette òg. Smørdal / - -

vudmål påvidaregåande skule. skulen byter tilbokmål somho- nynorsk somhovudmål igrunn nær halvpartenav elevane med høgare utdanning. eit ekstrapoengvedopptaktil nynorsk somhovudmål,skalfå at vidaregåandeskule-elevarmed lagt fram førjul,gårdeiinnfor lag. Iprogramutkastet somvart nomslag fordette? latin, seier Kihl. fåskal ekstrapoeng forålæra fram mednynorsk, somatein nynorskelevar kunnahalda skal at dettildømeserlike viktigat rekkje ting,ogdåmeinerme fåkan ekstrapoeng foreilang i sidemålennhovudmål. praksis erlettare åfå godkarakter tersystemet erlagt oppslikatdeti ønske om åbyta mål,men karak ser det,ikkjeeigentleghareitstort håp omåfå betre karaktersnitt. nynorskelevar byter tilbokmåli motverka «taktiskmålbyte»: At poenget særlegermeintåskulla Jens Kihlforklarar atekstra- Like viktigsomlatin ҡ FAKTA Bakgrunnen forforslaget erat – Erdetrealistiskåfågjen- – Såerdetsånnidagatein – Detteerelevar somslikme ҡ I år skal Noregs Mållag I år skal Noregs Mållag alle kan kome med innspel. alle kan kome med innspel. ligg ute på heimesida, og Framlegget til nytt program i Vinje. på landsmøtet programmet skal vedtakast rioden 2018–2022. Arbeids- vedta nytt program for pe- - - Vil ha ekstrapoengfor nynorsk Hordaland Teater tidsreise medmusikalsk dette òg. høgskule, børdetvera politiskviljetil ekstrapoeng foraltfrå kjemitilfolke- ande. Når deterpolitiskviljetilågi halda fram mednynorsk påvidaregå- at nynorskelevar tapapåå ikkjeskal politisk viljepåStortingettilåsikra nestleiar imålungdomen,hartattut begeistra forforslaget. EliseTørring, Norsk Målungdomerlikevel ikkje Skeptisk målungdom sen. er veldig spennande, seierToft Iver er. Dåsyntesteg dennyare historia noko omidentitetenvår ogkven vi mene innpåscenen –ogitilleggseia våre eråfå deinye nynorske stem - og nye forfattarstemmer. fattarane representerer bådekjende ni vestlandske forfattarar. Deinifor toriske tidsreisa harhofått hjelpav laga av detførstekapittelet denhis- til ogregien påframsyninga. Tilå ved Hordaland Teater somharideen Det erteatersjefSolrunToft Iversen den førstetidsreisa frå 1965–1975. landet ogiHordaland. siste femtiåra –ikkjeminstpåVest- å mimra over typiske trekk ved dei terer Hordaland MED STORSATSINGA «HEIM – Det er realistisk viss det finst – Deterrealistisk vissdetfinst – Eiav deiviktigaste oppgåvene 16. februarvar detpremiere på teater publikumtil » invi-

- - Tørring. strapoeng utanekstra innsats,seier nynorsk rett føreksamenogfå ek bruk ved atbokmålselevar byter til praksis, føra ogomdetkan tilmis- skeptiske tilkorleis detvilfungera i nynorskelevar. imot forslaget om ekstrapoeng for landsmøtevedtak frå 2013somgjekk grammet, ogforklarer detmedeit dissens motforslaget iarbeidspro- årsbolken. gang medprøvane pådenførsteti- 1965 til2005.No erteateret ifull reise frå Hordaland ifire frå bolkar distriktet. industrien førte medsegforfolki teken av dei store endringane olje- tema framsyninga erinnom. oljeindustrien påVestlandet erandre av naturressursane ogetableringa av tel Toft Iversen. SAFT i1974 vann Europatoppen, for nom musikken derBergensbandet både ved oggjen atvifekkfjernsyn store verda kom inntilbygd ogby lom annafleire dømepå korleis den inneheldmel- – Detførstekapittelet I skuggenavdenstore verda – Memeinerògatkompetanse- – Dethandlar om atmeerlitt Målet erålaga tids- eimusikalsk Teatersjefen erikkjeminstopp- Industrien iendring,oppdaginga - - - Mållaget. møte iframkant av landsmøtet i opp tilny drøfting påsitt lands- hasaka til atMålungdommenskal mål. dei sameforhovudmål ogside- måla iutgangspunktet vera skal slaget om ågiekstrapoeng godttatt Noreg, Stord vidaregåande, blirfor På skulenmedflest nynorskelevar i Ja, takktilekstrapoeng ein ellerannanmåte. 1975 ogskriva utfrå ordet «heim» på Hordaland fylke iperioden1965til førestilla segkonkrete episodari forfattarane, fekkdeiioppgåve å Vestlandet, meinerho. med tanke påidentitetentilfolk oljeindustrien ersvært interessant jordbruk ogfiske tildetåleva av grendehus på Sotra, ogbryggjedans med tilbake iKvanndal, tilferjekaien er sydde samantileinheilskap. til forfattarane somsmånoveller som til, seierho. knytt mykje nostalgiogambivalens – Detereioppgåve vera detbådekan – Somsmånoveller Nestleiaren understrekar likevel Då teatersjefenringderundttil – Overgangen frå detåleva av Publikum blir mellom anna tekne Publikum blirmellom annatekne Toft Iversenkarakteriserer tekstane - norsken, seierhan. saman med. sisteåret påstudiespesialisering støtte av Ola Fitjar, somhogår vil tadet,seierCindy Tran. Hofår vil detvera eigulrot slikatfleire med. imot mellomdeiFramtida.no snakka Iversen. som vestlendingar, seierSolrunToft utfordraskal oss isynetpåkven vier morosame augneblinkar, ogatho gje publikumvarme, nostalgiske og til framsyninga? toriene somblirfortalde. mange andre vilkjennasegattihis- ramme, trurteatersjefenlikevel at Hordaland ogVestlandet som frå andre staderifylket. – ogeirekkje andre kvardagshistorier vekk ogdrøymer omåbliflyvertinne jobb isparebanken. mensomlengtar reise, omeijenteiEtnesomharfått leis detåreisa tilbyen førvar eidags- på Bømlo.Vifår ogsåhøyra omkor – Detergreitt atdeivilstøtta ny – Vissmefår ekstrapoeng, så – Eghåparframsyninga bådeskal hardusjølv – Kva forventningar Sjølv omforfattarane harhatt hovudmål. som poeng foråhanynorsk godt tenktsegåfåekstra- jeklasse påStordvgskunne (18) ogOlaFitjar(19)itred- TIL VENSTRE:Cindy Tran mållaget. beidet mednyttprogramfor OVER: MARGUNN SUNDFJORD/NPK OG SVEIN OLAV LANGÅKER OG SVEIN Jens Kihlharleiaar- Foto: Svein Olav B. Langåker Foto: Svein Olav RUNAR B. MÆLAND RUNAR B. MÆLAND Foto: Noregs Mållag [email protected] Framtida - -

9 norsk tidend 1 – 2018 10 norsk tidend 1 – 2018 språkleirar for barn, ungdom og vaksne. Nokre av Nokre av språkleirar forbarn, ungdomogvaksne. grunnopplæring, høgare utdanningogforsking, kvensk språk2017–2021»iTromsø tysdag. lanseringa av«Målretta plan–vidare innsatsfor ventar einpiloti god tidførdet.(NPK) vereat appenskal ferdigutvikla innantre år, men ein barnehagar, påskularogilærarutdanninga. Måleter songar. i Prosjektet føre praksis skal tilny musikalsk medbådenyeoggamle songar ieindynamiskkanon logi, kunstogdesign. utvikleappensaman medFakultetskal fortekno- Bråthen / CC Foto: Sveinung høgskulelektor ment ogmedvariasjonibesetningsjanger, seier spelastinnmednye,godearrange Songane skal breidd ogmangfaldavhøgkunstnariskkvalitet. ogdynamiskverktøysomtilbyrmusikalsk kande hagar ogskular. Trall songkulturen ibarne støtteogfornye somskal DNBtilå utvikle frå Sparebankstiftelsen songappen millionar Oslomet –storbyuniversitetetharfåttseks vedbarnehageutdanninga på Musikkseksjonen App skalfornye songkulturen (NPK) Isaksen. seierRøe gjennom einynasjonalbemanningsnorm, prosent. Neste skrittbliråsikre mangenokvaksne grunn forkommunane åstanserekrutteringa på43 barnehagelærarar. vil43prosent avdeitilsettevere pedagognorma 50 prosent barnehagelærarar. av Medskjerpinga i haustatdeivarskuffaoverHøgre ikkjevillove bjørn Røe Isaksen (H). seierkunnskapsminister ein godbarnehage, gen erbarnehagelærarar. Deiernøkkelen tilå fåtil overtre år.14–18 barn undertre årogéinpedagogiskleiarper barn sju–ni overtre år.gisk leiarper14barn undertre år,leiar persjubarn og minst éinpedago- ibarnehagane. krav omfleire barnehagelærarar inorske barnehagar,norma og frå1.augustblirdet Regjeringa avpedagog- harvedtatteiskjerping pedagognorma Skjerpar moderniseringsminister vere skal eitlevandespråk,uttaltekommunal- og leggetilretteat planenskal foratkvenskframleis måstyrkjast.Målettilregjeringaspråkarbeidet er kulturarv. Språket eridageinkritisksituasjon, og eit levandespråk. Regjeringa setiverk tiltakforåbevare kvensksom styrke kvenskspråk Regjeringa vil ҡ Planen inneheld tiltak innanfor barnehage og og Planen inneheldtiltakinnanforbarnehage Gjennom prosjektet ønskjer ein å samle kring 250 Gjennom prosjektet ønskjereinåsamlekring 250 vedbarnehagelærarutdanninga Musikkseksjonen – Trall vere lei- skal eitinnovativt,skapande, – Menvisiktarendåhøgare, sådeteringen Utdanningsforbundet uttalteundervalkampen - – Deterviktigatfleire avdeitilsetteibarneha I dagerminstekravetéinpedagogiskleiarper detvereFrå augustskal minstéinpedagogisk – Kvensk språkereinviktigdelavvårfelles ҡ MÅLNYTT

tiltaka ernye,ogandre tiltaka ervidareføring og styrking av eksisterande tiltak. og styrkingaveksisterande Liv Anna Hagen iHiOA tilPirion.no. minister ner det er viktig å utdanne lærarar ner deterviktigåutdannelærarar med høge kvalifikasjonar i kvensk. ikvensk. med høgekvalifikasjonar Universitetet iTromsø harallereie Forskings- oghøgare utdannings- eit studietilbodikvenskspråk. utvikle eit lærarutdanningstilbod utvikle eitlærarutdanningstilbod løyving på750.000kroner forå med praksis og fagdidaktikk i ogfagdidaktikki med praksis kvensk språk, byggje nettverk kvensk språk,byggjenettverk og rekruttere studentar. Frå 2019 vil studentar som tar 2019 vilstudentarsomtar Nybø. (NPK) kroner avstudielånet,seier ning, få ettergitt inntil 50.000 ning, fåettergitt inntil50.000 kvensk somdelavlærarutdan- – Universitetet får no ei ekstra – Universitetetfårnoeiekstra , under Monica Mæland, under Iselin Nybø (biletet)mei-

Tor

- - - synleg i ein barnehage. For synleg ieinbarnehage. for kva språk vera somskal gjer. det ingengarantiar foratho «leikebokmål». Mendetfinst «leikenynorsk»forma ogikkje mon omdenne«leikeskrifta» ville dethavore einstorføre- opplæringsmål påskulen,så hanynorskom deiskal som dei møterfyrsteskuledag.Og gang medålæra åskriva når fyrsteklassingane vera godt i No iallefall skal, iteorien, å sitjastilleogventa påtur. til skuleomateinharlært overgangen frå barnehage ville hagjortibarnehagen. nokolunde detsamesomdei steklassingane skullegjera om atdeiseksårgamle fyr er lengesidandetvart snakka lese- ogskriveaktivitetar». Det teikning, bokstavar, gjennom språksuttrykk, somleikeskrift, erfaringar medulike skrift- læringa. «gjere Deiskal seg også få denfyrsteskriveopp- kolunde verbale, deino skal segogveraå uttrykkja no- oppteken av ålæra ungane Dereintidlegareauka. var auge påatambisjonanehar nen frå 2006,menherfår ein kje omidenførre rammepla- funn. Dettestoddetogsåmy av åvera eindelav eitsam- Ein ikkjeheiltuvesentleg del språkmunikasjon, ogtekst». Eitt av fagområda er«Kom- Lærer åskriva dei seinare ilivet. pott, såvildetnokgå bra med ut av medfull barnehagane intensjonar, ogomungane går er eismørbrødliste av gode gane einny rammeplan. Det - fekk deioffentlegebarneha av styresmaktene. Ifjorhaust innhaldet eruansettfastlagt ein meinakva einvilom,for det deieingongvar. Detkan BARNEHAGANE ERIKKJE songen Den fyrste Eli Bjørhusdal og ungane seinare læra skal påskulen,meinerforskarane språkopplæringa, mådeivera medvitneomkva språk Når får barnehagane stadig meiransvar for denfyrste Det finstingen reglar handlar ikkje Dermed - - Ingvil Brügger Budal. Ingvil Brügger landskapet. detvera Skal er einkvitflekk ibarnehage- eit nybrottsarbeid. Nynorsk med EliBjørhusdal. som harredigert saman boka seier IngvilBrüggerBudal, og praksis. norsk språkstimulering iteori og allesomarbeidermedny ogskulartilsette ibarnehagar forskarar ihøgare utdanning, er studentar, faglærarar og terære tekstar. Målgruppa tiske dømeognye skjønnlit- samling medfagtekstar, prak meddeiminste.Hoerei norsk dei medvitne. for dette.Dåmånokon gjera meplanen gjevingenføringar og deitilsette.Dennye ram - opp tildenenkelte styraren språk somregjerer, erheilt ringslov ellerliknande.Kva koma inn undereiopplæ- kome skal på at barnehagane oppgåver, såharennoingen språkstimulering ersentrale sjølv omspråkopplæring og – Egmeinermehargjort fyllereittomrom,– Boka Ny Det ermåletmedboka - - - pet, seierIngvilBrüggerBudal. kvit flekkibarnehagelandska- erein KVIT FLEKK:–Nynorsk dei flesteskjønar, seierBudal. læra påskulen.Detteernoko skriftspråket somungane skal gen, såmådetvera detsame skriftspråket- sittibarneha noko poeng iåblikjentmed spørsmål. Deter ikkjenokon dette blireitdefinisjons - berre erstimulering,men vil nokhevda atdetframleis planane, Dei somutformar opplæring. ein segeiformell mulering. Meddetnærmar byrjamedskriftspråkstiskal - er ateinvilbarnehagane for språktileigning. Detnye på someinheiltsentral arena Eli Bjørhusdal. rammeplanen frå 2006,fortel mulering kom foralvor inni ha. arbeidet skal praksis, ellerkva statusdette leis dettearbeidetblirgjorti Ingen veit heiltsikkert kor er relativt ferske øvingar. mulering ogspråkopplæring Utfordringa liggiatspråksti- barnehagar Medvitne – Barnehagane vart– Barnehagane sette – Systematisk språksti-

Foto: privat - nytt, det ervanskelegare å språkopplæring ernoko veit nokomdet. Menskrift- løyper. Såbarnehagane hald, noseinastmedSpråk og språkpakker frå sentralt kome mangekampanjar statlege kampanjane. syner ogsåtildeimange att iårsplanane. Bjørhusdal dømes synerspråkarbeidet om ansvaret deiharfått. Til ermedvitneat barnehagane av dei sitmedeitinntrykk seier Bjørhusdal. stimulering tilopplæring, tvil omatutviklinga går frå husdal. slikmeserdetiskulen,opp medformellopplæring seierEliBjør- påatmekjemtilåenda FRAMLEIS SKILJE:–Egtvilersterkt – Deisisteåra hardet Dei toforskarane seierat

- tanse ogarbeid. få til,detkrev meirkompe- - lenger skullegå ibarne Då seksåringane ikkje Uformell opplæring bli nytta ibarnehagen. i skulen,mensomnokan gangspunktet høyrer heime Det ermetodarsomiut- dei sjølve lærde segåskriva. frådervisningsmetodar då fort atdeitekmedsegun skriveopplæring, såblirdet petanse påutforskande lærarane får kom auka - – Medmindre barnehage- Budal ersamd Foto: privat - vera medviten påopplæring som ersynleg. det ernynorsk ellerbokmål bli medvitne omkor vidt ring, ogdåmåpraksisfeltet går føre segeispråkopplæ- ikkje lata somomdetikkje må eintaomsyntil.Einkan ogdet læring ibarnehagen, heilt openbertatdetskjer ser detiskulen.Mener opplæring slikme formell me kjemtilåendaoppmed Bjørhusdal. meiner noko anna,seier gefeltet somhardnakka - einaste personibarneha lever ihøgstegrad. veraskal einstadforfrileik, Ønsket om atbarnehagen dytta nedpåseksåringane. vartfort læringstrykket er framleis skuffa over kor førskulelærarar oglærarar broten etterfå år, ogmange fridom. Denlovnaden vart skulle vera prega av leikog at detfyrsteåret påskulen eit årtil.Detvart diforlova godt av åvera ibarnhagen nok, ogatdeihaddehatt ungane ikkje var modne skeptisk. Mange meinteat hage, var barnehagefeltet gjennom leik, gjennom høgtlesing, med tekst på hyller og kva rim deterdeiseierfram. ogkvarim medtekstpåhyller gjennom leik,høgtlesing, somskjeriuformelleformer;læring TRENG PLAN:Barnehaganehaveramedvitenpåopplæringa

Hovudpoenget deira erå –Såegtvilersterktpåat – Egharikkjemøttein ket sitt i barnehagen. ket sittibarnehagen. ringsmål, treng åmøtasprå- hanynorskskal somopplæ- eit annatalemål.Ungar som Korta var tydeleg meinte for ikkje «korg» på«spurv». område, sårimarframleis håpa atideifleste nynorsk mange ungar. Ogmefår ligg langt ifrå talemålettil rima på«skole», mendet meininga var atdetskulle tar», «gaffel» eller«skule». gissa om«kjole»rimapå«gi- ein kjole,ogungane skulle som rima.Eitav korta synte gane skulle finnautkva ord kortpakke la opptilatun om eitenkelt døme.Eibilet- er deiseierfram. Deifortel tekst påhyller ogkva rimdet gjennom høgtlesing,med mer; læring gjennomleik, for som skjeriuformelle Budal. ei tilgjengelegbok, fortel viktig foratdette skullevera sjonar. tekstar ognyteikna illustra- nyskrivne skjønnlitterære frå godtspråkarbeid ogheilt av tekstar, vitskaplege døme deiraBoka ereiblanding Vitskapleg innhald – Detvar openbertat – Heilt frå startenvar det - - - er påhøgtid. påutsida.Det som vitskap seg imålrørsla, men ikkje går detteordskiftet føre seg språkopplæringa. INoreg korleis einbestordnar ordskiftevitskaplege om Canada, erdetlevande språk, somt.d. Wales og land medfleire offisielle forskingsdiskursen. Iandre ogspråkdidaktiskeskaplege blir eindelav denspråkvit- nynorsk språkstimulering språktileigning forungar og at detblirnynorsk skrift- er eitsjølvstendig poeng Fordetandreboka. erdet gjerasjen kan segbrukav rettferdiggjer atfolkibran som blirlesne.Mendet det nokikkjeerdeitekstane med, sjølvommeveit at med. måtteveraat detvitskaplege tekstsamling. med eimassivvitskapleg planet. Dånyttar detikkje påpraksisbarnehagane, - blinytta skal er atboka i innhaldet.vitskaplege Målet oppoglettardet stane bryt – Deiskjønnlitterære tek – Vitskapen måttevera– Vitskapen Bjørhusdal seierlikevel [email protected] Foto: Kjartan Helleve KJARTAN HELLEVE - - 11 norsk tidend 1 – 2018 12 norsk tidend 1 – 2018 av deltakarane. mellom annaPer IngeTorkelsen somein varning, ogetterpå detpanelordskifte med Peder LofnesHaugeogDagJørundLøn storkommunen. Detvar innleiingar frå løfta laget fram språkspørsmålet iden nye Under tittelen«Nynorsk=Nye Stavanger?» Kverulantkatedralen.laget haddepåKÅKÅ gjevinga. Rogaland anno2017», heittedetigrunn representant fornynorsken iStavanger og ein førsteklasses fagmann ogeinframifrå ekstra. Vinnaren av målblomenforiårer meiner visjølvsagt inne i Oslo.Detvarmar lesen andre staderòg.Medandre stader Ikkje reint litekjekterdetatMohnblir og handlingsregel over statsbudsjettet. for 700kroner, prisprognosar, Opec-kartell riggkrise, LofotopningellerLofotstenging er einframifrå reiskap forklare nåreinskal til kva somhelst. tet sitt,ogsomsyneratnynorsk nyttast kan Mohn var einsynlegstorleikinnanfagfel- nomi påuniversitetet. Lagetla vekt påat 2017 tilKlaus Mohn,professor ioljeøko- STAVANGER MÅLLAGHARgittMålblomen Klaus Mohn Målblome til ҡ Prisen vart deltutundereitilskiping «Professor Mohnharsyntatnynorsken ҡ Noko forditt informasjon, prisarogtinging. Sjå www.folkeakademiet.no Oslo og Akershus: 2. –18. november Sogn ogFjordane: 8. –16. september Oppland ogHedmark: 8. –14. oktober Nordland, Troms, Finnmark: 28. mai– 1. juni Rogaland: 28. april –5. mai Trøndelag, Møre ogRomsdal: 5. –18. mars Telemark, Vestfold ogBuskerud: 3. –15. april REiSER lokallag? songen. Varer omlag35minutt. Einfinmåteåmarkere jubileet for ditt A.O. Vinje. Passarfor barnfrå3år, menpassarógfor allesomergladei besøk. FramsyningaerFolkeakademiet sittbidragtil200-årsjubileetfor nemoen. Mangeaktivitetarbådeførogetterdokketeatret kjem. på Dokketeater av ogmed ikkje Blåmannheim.Kvakanhaskjedd? Aasmund ogBlåmannerbestevener. Ein dag kjem Blåmann, Blåmannbukkenmin LOKALNYTT lokallag? utE: Siw ElenaSkinnemoen

for meir - - var einav konklusjonane. nen rundtogrespekterer språkkulturen», som «byen vår» visseinikkjefemnerregio- heidarmedMålblome2017. nomi, vart HEIDRA: KlausMohn, ioljeøko- professor «Stavanger risikerer åmistastatusen og Eirin S. Skin - Foto: Stavanger Mållag pressemelding. dialektane ogspråkmangfaldeti2018,seierFredrik Hopeiei historisk godtgrunnlagforåvinnenyesigrarnynorsken, ikkje isegsjølvpolitiskgjennomslag,mengjeratmehareit –Eitgodtmedlemstal gjev lemer under26årsidan2005. totale medlemstaletpåtiår, ogdetharikkjevore fleire med- år, ertalet1504betalandemedlemer. Detteerdethøgaste Inkluderer medeisomvarover26 opplever medlemsvekst. sund Mållag. sund Mållag. vore- på Karmøy høgstynskjelistaforfylkesmållagetKarm heile24nyemedlemer.laget verva Ifleire årharoppattskiping Gjennomsisteåret blantlokallaga. har inne påvervetoppen besøkte tilskipingar. oger gjereitveldiggodtvervearbeid Laget eit godtstyre ogharallereie baksegfleireoggodt vellukka har stiltsegispissen fordetnyelaget.Samanhardeifåttsaman gjest. Festkomiteen lovareingildogminnerikkveld! og høvetilhelsingar. Noregs MållagstillermedJensKihlsom Residence. bileum. JubileumsfesteneribyensistorstovepåQualityHotel - heitte detHøylandMållag.Den10.marsfeirarlaget100-årsju som samtaleleiar. Ordførar StåleRefstie rundaravfordagen. i kommunen bliutfordra til samtalemedOleMagneAnsnes dal kommune. Etterdesse innleiinganevilulike avdelingar forSunn- vund fråSunndalMållagsnakke omSpråkbruksplan fråNoregs MållagogNilsUl- IngarArnøy mune. Itilleggskal bort fråeinspråknøytralpolitikktilaktivtospråklegkom- snakkeMållag skal omKorleis ikommunen endrapraksisen MedanMaritAakre Tennønynorsk på(barne)skulen. fråNoregs læringa tilåblieitgodtgrunnlagforopplæringaibokmålog skulen iVolda snakke skal omKorleis språkopp fådenfyrste - Den tospråklegekommunen. kultur ogspråkbrukikommunane. Seminaret harfåtttittelen beid medSunndalkommune inviterer tilseminaromspråk lokallag ennpåmangeår.lokallag sasjon iframgang, medbådefleire medlemerogaktive skole iDrammen.Deter eit landsmøtemedeinorgani- landsmøte fredag 16.tilsundag18.mars 2018påDanvik seier leiarReidun RamseSørensen. gode ord frå styret ogeitmorelltre tilhagen.Detfallismak!, vår.på takksemda SåiaugustoppsøkteegGrethe, gavhenne Grethe har gjortforlagetvårtogvillegjehenneeitvarigteikn nyttige tipsistartenomkorleis heimesidakunnesjåut. https://hadeland-dml.no/. Hamardialekt- ogmållaghadde har styremedlem Grethe Bøeutviklaeiheimesideforlaget: årsmeldingar ogplanaravmeirlangvarigkarakter. Difor gande utemeirstatiskinformasjon, somkontaktinformasjon, arbeidet sitt.Menstyret saknaeinstadderdeikunnehalig- nytta Facebook om Hadelandforåinformere oglokalavisa NY HEIMESIDE: DEN TOSPRÅKLEGE KOMMUNEN: SANDNES MÅLLAG 100ÅR:Då no hardeifåtteitnyttnamn: det endelegkome nyttlivimållagsarbeidetpåKarmøy. Og NY AKTIVITETPÅ KARMØY: Ettermangeårutanaktiviteter ҡ LANDSMØTE IDRAMMEN: nutt tilopendiskusjonogdialog etterkvartføredrag. 20 minuttperføredrag/presentasjon, ogdetvilvere 10mi- pris på«ekteerfaringarfrådetverkelege livder ute». Deter relevant oginteressant, påseminaret ogdeltakarane setstor vereHaugan, kan [email protected]åpraksisfeltet bidragtilseminaret tilJens er ikkjeklart,ogmeldgjerne Sjølveprogrammet for vårseminaret undervisningsopplegg. og frålærarutdanninga.Einvilogsåfåtipsomlitteratur konkrete frådeiulike skuleslaga erfaringarfråpraksisfeltet, harsommålåpresentereNynorskseminaret bådeforskingog leiarar, lærarutdannararogandre interesserte påHamar. mållag tildetfemteseminaret forstudentar, lærarar, skole- april inviterer NYNORSK ISKULENOGLÆRARUTDANNINGA: Fredag 27. MEDLEMSVEKST IMÅLUNGDOMEN: ҡ

Det erBeritSandve,leiarilaget,ogSissel Førde, skrivar, som Det verttreretters festmiddag, program, innbednegjester Det blironsdag28.februar. GudrunKløveJuuhlfråHøg- – Styret set stor pris på det heilt spesielle dugnadsarbeidet – Styret set storprispådetheiltspesielledugnadsarbeidet

LANDET RUNDT Høgskolen i Innlandet og Hamar dialektog Hadeland dialektog mållag harsålangt Norsk Målungdom skipartil Karmøy dialektog mållag. vart skipa, Sandnes Mållag vartskipa, Sunndal Mållag isamar- Norsk Målungdom - ҡ Romsdal ogHordaland. prøvene pånynorsk, følgtav Møre og har høgsttalinnvandrarar somtek det 671. DeterSognogFjordane som norsk, i2016var det425ogi2017var tok delprøva skriftlegforståingpå ny I2015varnorsk aukar: det230som vandrarar somtekdelprøver påny Noreg synerattaletpåvaksne inn Aasbrenn, leiariNoregs Mållag. nynorskopplæring no,seierMagne nar iTelemark blirmedpååetablere Vinje-året, ogvivonar fleire kommu- vedtak isjølvaste AasmundOlavsson innvandrarar. Detteereitveldig flott til opplæring inynorsk forvaksne at Vinjekommune tekstegetover opplæring foreitparårsidan. fleire år, gjekkdeitilbake tilbokmåls- kommune haddenynorskopplæring i vandrarar iTelemark. EtteratNissedal sida slikdeieromfortalte. skreivslik Skar dei,ogpådenandre den høgre vileseeventyra sida kan vere medoghjelpepådette,fordi på forstår innhaldet. kan Denneboka or Setesdalfordi deirett ogslettikkje ikkje klarer ålesestorverket Gamalt i ogutanforSetesdalen. sininnsatsbetreJohannes Skar kjent vilògbidraDenne boka tilågjere teljarane medeiviktigoggodbok. til ågratulere boknemndaogomfor i frå prenta 1873til1914.Skar eventyra samlanorsk somJohannesSkar inn andre tilåomforteljeeventyr tilny Desse personanefekkmedsegseks Knut P. Sandnes ogKnutA.Austad. dre medlemmerinemndaharvore Rygg harvore leiariboknemnda.An arbeid foråfå ferdig. boka Magnhild Rygg. Hoharlagt nedeitformidabelt erMagnhild tilboka Initiativtakar er gjeven utav Bygland Mållag. bokgåve, TIL JOLI2017fekkegeispennande På gammalt og nytt vis til nynorskopplæring forvaksne inn mune erfyrstekommune somgår over med nynorskopplæring. Vinjekom - Noregs Mållag. tak, seierMagneAasbrenn, leiari som gjergodeogkloke nynorskved- landsmøte nettoppieinkommune munen detviktigevedtaket. oppvekst- ogvelferdsutvalet ikom- innvandrarar. Inovember gjorde opplæring pånynorsk forvaksne munen iNoreg somviltilbynorsk Vinje kommune somden53.kom - NOREGS MÅLLAGGRATULERER Nynorskopplæring iVinje Gamalt orSetesdal.Deterallgrunn ҡ Statistikkbanken tilKompetanse – Vitykkjerdetersvært gledeleg I dagerdetdiverre mangesom Frå haustensetkommunen igang – Viglerosstilåhaldevårt 100. BØKER . Boka fråSetesdal.Boka Eventyr [email protected] HEGE LOTHE ------Ali AbdiMuhammed, Kari nøgdemedvedtaket. AliAhmedDathaowognestleiar RustberggardiVinjeMållag ersærs Sandvik,assisteranderådmann, godtmotteken. iVinjevert Fråvenstre:Anders Nynorskopplæring KhalidIbrahim, Bygland Mållag Bygland Eventyr frå Setesdal med dentypiske eventyrstilen som gjerd omfortel eventyret isamsvar «Dyret ihagen». SigridÅsen Haugs- Her vilegspesieltnemneeventyret dal ogsomnåeromfortalttilnynorsk. harskrivesom Skar iGamaltorSetes- til forteljarane. innhald varierte etterbygdedialekten Han var meiroppteken avog atform samsvar tilJohannesSkar. medynska fårein dermed omforteljinga meiri seg noko, harliteåseie.Egmeinerat forteljinga. Detatskrivenorma skil makta åbruke likskrivenorm iom- eventyra våre. Langtpåveg hardeiòg forteljemåten somkjenneteiknar Dei harfått fram denenkleoglette meistra denneoppgåva særs godt. I dettebokverket haromforteljarane fortelje eventyra pånynorsk. tilSkar truleg medeittungthjarta. tare gjekkmedpådet,men då.Skar Olaf Norli meinteatsaletgjekklet- farga fordi normalmål forleggjaren Det ermangesærsgodeeventyr Det eringa enkel oppgåve åom- skreivSkar eventyra påeitdialekt- Åkre ogTonje Kallhovd. Bakke, SigridÅsenHaugsgjerd, Sissel Anne Bakke, KnutK.Homme,Sigrid sjonar. til einstadmedsårike eventyrtradi- ei kjensleav stoltheitover åhøyre oggjev eridentitetsskapande at boka ninga. detviktigaste Men,kanskje er med eventyr- ogidialektundervis klassesett. Hohøver godtiarbeidet sjølv. Skulane seg idalenbørskaffe lese somikkjekan lesing forbarn høverdande. Boka godttilhøgt- seg. Hoerlettlesenogunderhal- alle eventyrinteresserte børskaffe fråSetesdal. omforteljinga iEventyr iGamaltorSetesdalogtil siform Skar i Frankrike på1700-talettilJohannes til detteeventyret frå litterær fiksering granskarane maktaåfinne farvegen tyret hareventyr tilhan.Dermed opplyste hankven somfortaldeeven skreivDå JohannesSkar eventyret, alle eventyrlesarar kjennerogliker. Omforteljarane av eventyra er: fråSetesdalereiboksom Eventyr GUNNAR HORVERAK Foto: Magne Aasbrenn -

- 13 norsk tidend 1 – 2018 14 norsk tidend 1 – 2018 miljø dertinger lagde til rette. lukt. Dågjelddetåhafaste råmer, ogåvere ieit sida av rommet. gjeldefor synet,for Det samekan akkurat like påandre høgtsomdeisnakkar sjonen itaket ogdetpersonenframføre degseier, viktigast. Detåhøyre bussenutepågata, ventila - like høgt,ogikkjegreie åsortere kva lyd somer seforstyrringar. Dethandlar omåhøyre allelyder omsan om.Me snakkar Märtha Louisesnakkar om,erikkjeden Den sensitivitetenmesnakkar bestmoglegoppvekstvilkårskape forungane våre. provoserande. Meviljoikkjehamedynk. Mevil klem ogklappeSlikterjoenormt osspåryggen. det someininvitasjon tilåtrøyste oss.Gjeossein ogutagerandeskading framferd, såtekpolitikarar føre dådetkan utsette forsterke tilsjølv- inntrykk å seieatungane ersensitive, bli atdeiikkjekan argumenterer forspesialskulenpåTveiterås ved slags problem detersnakkom.Når metildømes provosert over denmanglande forståinga forkva – Detersomeitlangtlesarinnlegg. samfunn somikkjereagerer raskt nok. innpakking someitlitefordekt åtakpåeitsystem og ikkje haddeunderstreka detsjølv. Menhoharjoei hadde moglegvisikkjekome såtydeleg fram omeg koplarBoka segtildetteheilevegen. Dettepoenget og kva politiskarbeidsomgår føre segnasjonalt. politisk arbeidsomblirgjortimineigenkommune, ein skilnad.Hoerskriven medeitmedvit omkva meg einpolitiskkonsekvens. gjere Egvilathoskal perioden haregvore veldig tydeleg påategynskjer – Harhoblittteken imotsomdutrudde? harfått.merksemda boka mykje for meg.Egerutrulegtakksamforden at hoharfått litterær anerkjenning,harbetydd berre som ei«Dettehendemeg»-forteljing.Sådet bli oppfatta somonsdagsfilmenpåTV Norge, eller og ikkjeverdig nokforlitteraturen. Detkunnejo tillegg var eguroa foratemnetvilleblisnevert einspora ellerblittforoppteken av detprivate. I forfattar, sidaneghaddeblittforsliten, forategikkjelengervillehaeityrke som frykt ho ikkjeskulleblilitterært anerkjent. Detvar ei seie? ville – Såduvarmindrereddforkvabokmeldarane lese sihistorie. elite, hoskulleogsåblilesenav deisomtrong åfå lang. Hoskulleikkjeberre blilesenav einlitterær mykje forathoskullevere lettlesenogikkjefor ikkje blieintunglitterær tekst. Eghararbeidd Nilssen. skullekomeog atbodskapen fram, seierOlaug Brageprisen. merksemd ogdenhøgstenasjonaleutmerkinga, på alleområde. Hoermykje lesen,hoharfått mane realiserte. MenTung harvunne tidstale skriv på,vilblimotteken. Få opplever åfå drau- ALLE FORFATTARAR TENKJERpåkorleis dei boka Det du må ta på deg ekstra godtåvinneeinBragepris. ikkjevilleblireknaat boka somskikkeleg litteratur. Difor smaktedet Olaug Nilssen var redd for at Tung skulle blifor tidstale snever og ҡ – Detstemmernok.Eghargongpåblitt – Derharegnokhjelpttilsjølv. Iheilelanserings- – Nei, egtenktepådetòg.Eg var redd forat skullekunnelesastav– Boka alle,detskulle skulleblilesen, atdenneboka – Egvillegjerne ҡ INTERVJUET - bodskapen eg ville at boka skulleha. egvilleatboka bodskapen dig». Detvillehavore åundergrave denpolitiske «eventuelle med røynda likskapar erheilttilfel- medatdetteereinromanaktuelt åopneboka og faktiske historiaegvillefortelje,og detvar aldri vere sådokumentarisksomegkunne.Detvar den eg nedhendingane slikeghugsadei,ogprøvde å ogoversetterforeningter- (NFF).Istartenskreiv med forlaget og medNorsk faglitterær forfat- ein roman? røyndom.Korleispå endaduoppmedåkalle boka skal gjere einskilnad, erbasert ogdetmesteiboka – Boka er meintsomeitpartsinnlegg, noko som forverra livssituasjon. Detteerminagenda. over deipersonanedetgjeld.Deifår einkraftig kvifor? Jo,foralternativet eratdetgår kraftig ut og omfattande, ogsomerindividueltinnretta. Og for desseungane, oppteken av tiltaksomerdyre sert i.Egeroppteken av eiintens tilrettelegging grupper somtreng hjelp.Det erikkjeeginteres- stadig gjermotoss,atmeblirsetteoppandre kje eg vere med på. Det opplever eg at politikarane veke. iløpet avei åhafireulikeopplever heimehjelparar – Dettekjennermeattfråeldreomsorga, dereldre ҡ ҡ ҡ FAKTA – Dettevar einomfattande diskusjon,både – Ja, mendålagar dueithierarki, ogdetvilik ҡ ҡ ҡ Har gitt ut ei rad bøker, seinast Forfattar Nilssen Olaug som nyleg vart heidra med Brageprisen 2017. spent påkvarfor- ironisk ogtvisynt, fattarskapen går Tidlegare vareg talen. Meneger no eregklåri vidare.

Tung Tids Tale - betre ogDaniel hardetbetre. Deterdetviktigaste. ringar alltiderdårlegnytt forhan. Menjo,mehardet sommaren. Jola erogsåvrien.Dethandlar omatend- periode. Deteralltidmeiruro påvinteren ennom endrefor atdetkan få seg,athankan eindårleg – Ogdetharhangjortfordykk? staten tekover. meleg store omsorgsoppgåver måvere atvelferds- seg sjølvforåhjelpeandre? Ogsvaret påuoverko- einspørjesegkorkan langteingå kan iåutslette blitt eitideal.Samstundes,ogsomtittelpåboka, saas: «ver dueitbål,strål varme ifrå deg!». Dethar Det erakkurat somidiktettilHalldisMoren Ve- men einmåikkjedehumanisere deisomvilkome. ken. vere Detskal råd ådiskutere kvotar ogtal, trakassering. Duharikkjeblittheilteinspora? lege forfattararforågjeredeimedvitneomseksuell ordskiftet, ogtoktilordeforåsamleungekvinne- #metoo- – Midtoppialtdette,hengdedudegpå byopptilrefleksjon.tvisyn, ogathokan teratur, oghåparlikevel atdenneinneheld noko ynskjer åhaldefram medåsamleaktivismeoglit- vidare. Korleis kjemegtilåskrive iframtida? Eg talen. Menegerspentpåkvar forfattarskapen går Tidlegare var egironisk ogtvisynt,noeregklår i er veldig frå fjernt deifyrstebøkene egskreiv. realisme. Mendetharskjeddeiendring,ogdette legare, ogi Kjøkkenbenk- istykket StortogStygt din? – Markerer eitskiljeiforfattarskapen boka vore hakket meirrasjonell imøtemedsystemet. greidd ihovudet åhatotankar samstundesoghar eg gjortmedvilje.Irøynda haregnokistørre grad og projiserer sineover tankane påandre. Dettehar gjennom eiendring.Hoerjoekstremt kjenslevar raseriutbrot, mengår someingodromanfigur jektiv? – Detgav velogsåeinfridomtilåvereheiltsub- konsentrere megomålage eintekstsomfungerer. einroman,boka slapp egaltdetder, ogkunne sjon idetegbyrjaådikteoppscener. Ved åkalla dei. IfylgjeNFFvilleegtråkke over grensa tilfik kalla, ogeghardiforbetaltattendedetfekkfrå opp someinroman. Noko hoendaoppmedåbli skulleende attende dennestønadenomboka eg var klår over ategvillekome tilåmåttebetale bok. Egfekkstønadfrå NFFforåskrive og boka, ter kvart vanskeleg åmøtekrava tileifaglitterær med representantar forsystemet. Dåvart detet- dikta, mensomerrelevante somdømepåmøte og effektivisere. Itilleggerdetscener eghar teksten skullehengesaman,måtteegskrive om og kort, ogdetbetydde attingmåtteut. Forat ting somhaddehendt. skullevere Boka lettlesen terær tekst,ogikkjeberre someioppramsing av – Menså...? – Ja, nofår megodhjelp.Menegharalltideiuro – Ja, ogdetgjeldikkjeminstflyktningpolitik – Egharjovore innombådeemneogstiltid- – Olaug ersint,frustrert i boka og harstadige skullefungere– Menegvilleatboka somlit-

[email protected] KJARTAN HELLEVE - - talen, seier OlaugNilssen. var egironiskog tvisynt,noeregklåri bøkene egskreiv.dei fyrste Tidlegare ENDRING: –Detteerveldigfjerntfrå

Foto: Kjartan Helleve 15 norsk tidend 1 – 2018 16 norsk tidend 1 – 2018 Draumen omlinguafranca sitetet. på styremøta ved detferske univer gelsk. Førebels norsk blirdetsnakka skriva statusoppdateringar påen det, saRice. berre på.Deterberre seguti åkasta går dettre setningar ogsåkøyrer dei påengelskenutrygge sin,menså grunn av vera meg,atdeikan litt engelskpå at folksommåsnakka dent ved skulen. han nyleg vart av intervjua einstu- aldri får brukforengelsk,saRice då ten av elevane verka skal iNoreg. Bologna-prosessen helse- ogsosialfag, sjølvombrorpar påengelskiskulen, undervisa skal finst noko naturleg hinderforatein norsk. Hanmeinerogsåatdetikkje laust åskriva forskingsartiklar på ogatdetermeinings- internasjonal han foratforskingperdefinisjoner demia. Gongpågongargumenterer faneberaren forånytta- engelskiaka sitetet harhanblittdentydelegaste rektor ved Oslomet–storbyuniver tune inbelow, startingat10!» and more. Ifthatgrabs your fancy, the never-ending Lillestrøm process, We’ll talkaboutdevelopment plans, university board here at#OsloMet. «TODAY ISTHEfirstmeetingofthe er godenok. gode iengelsk.Spørsmåleteromme og nordmenn reknar segsomrimeleg oginæringslivet, engelsk iakademia Det finstgodegrunnar for å nytta akademia. Forskingaakademia. har alltidvore slått hardare inn over landet enni Få andre staderharbylgjaav engelsk ҡ No finnhandetogsånaturlegå – Egopplever iminkvardag, – Deterfå profesjonar derein Curt Rice fornektar segikkje.Som Curt Rice fornektar ҡ LINGUA FRANCA - - - - landgrensene. Detstår ingentingom studentane kunne flytta segfritt over å harmonisera gradstrukturen, slikat tidsskrift. internasjonale mange artiklar i deiharfått påtrykk universitet vart kopla samanmedkor skulelova. Finansieringa av norske om språk utav universitets- oghøg- lag samstundesforsvann punktet i 2001ogsettutlivet i2003.Om reforma vart vedteken av Stortinget vidare Kvalitets meddessetankane. - mellom deiivrigaste tilåarbeida signerte denneavtalen, ogharvore dane. Noreg var mellomlanda som ogPh.D-gra- master- kom bachelor-, mellom- oghovudfag forsvann. Inn mal.Grunn-, namn etteramerikansk universitetsgradane fekkdifornye utdanningsmarknaden. Deiulike ynskte einåsamkøyra deneuropiske For ågjera detenklare forstudentar hamna i Europa, resten hamna i USA. dera. Menberre éinprosent av desse studentar villetilutlandet foråstu- hatt sterkvekst, ogmangeasiatiske prosessen. Asiahaddeimange år i Bologna,densåkalla Bologna- utdanningsministrar einavtale kurset. lenge førhantokdetfyrstenorsk vore underutviklingogdyrka fram len, menpolitikken hanstårfor, har moglegvis kritikkfornamnetpåsku- mot denneutviklinga. Hanfortener blitt einhoggestabbeformotstanden har bruken berre på.Rice auka har mendeisiste25årainternasjonal, – MåletmedBologna-avtalen var I 1999underteikna29europeiske

- verdi somspråkleg framandspråklege studentar villæra som litetrulegat tet harrekna det Norske universi- studera iNoreg. seg norskforå Norsk harlåg Ragnhild Ljosland valuta. som litetrulegat framandspråklege studentar. ynske omtrekkja tilsegutanlandske versitet hartilengelsk,erogsåeit Den opnehaldninga norske uni- som tenkjerpåågjera segattraktive. arbeidet sittsynleg,seierLjosland. segprestisje.sjonar ogskaffa Gjera gjeld detåvera synleg,flagga ambi- lingane ogforskingsmidlane, ogdå studentar tevlar omdeisamestil- å blisynlegpåeinmarknad.Mange av engelskvar knytt tileitynske om norsk. Menegfann ogsåatbruken kunne leggjafram arbeidetdittpå feranse iBrasil oghåpaatduskal Det nyttar ikkjeåreisa tileinkon nytta engelsksomeitlinguafranca. – Detfinstopenberre grunnarforå Byr segfram påmarknaden praktiskikkje utelukkande nytte. lingane sine påengelsk.Motivet var doktorgradsstudentar skreiv avhand- hovudoppgåva siskreiv hoomkvifor påengelsk.I å haldaundervisninga sjon universitetsinstitutt haddefor Europa, ogundersøktekva motiva- har ved universiteta iNord- ogVest- ho nærare påkva posisjonengelsk akademisk språkiNorge. Dersåg forestilt fellesskap: Omengelsksom Lingua franca,prestisjespråkog Ljosland. er gjorde iNoreg, seier kjemavi norskakademia val som språk iavtalen. Stillinga engelskhar – Norske universitet harrekna det Men deterikkjeberre studentane I 2008leverte hoavhandlinga Ragnhild - Draumen omlinguafranca Det vilseiaatall kommunikasjon tek ibrukengelsk somkonsernspråk. fleire døme på,er verksemder som torget. Ogmoglegvisogsådå. noko reinsdyrkjøt meirennturka på om einharambisjonaråselja plass innanfornæringslivet, iallefall Engelsk hardiforeinheiltnaturleg Og handelheldeinframleis påmed. Middelhavet medrøter iitaliensk. franca var eithandelsspråk rundt Detopphavlegei Aust-Afrika. lingua dømes med fleire språkgrupper. Einfinntil franca omfellesspråk ieinregion I dagnyttar einomgrepet lingua Situasjonsbestemt bruk fortel ho. mykje brukav engelskiakademia, Middelhavet erdetpålangt nærså annleis.Ilandatalen blitttolka langs for AlpaneharderimotBologna-av- europeiske land nord forAlpane.Sør det einastelandet somtenkjerslik. arbeidsmarknad. ein internasjonal utpå pris på,sidandeiuansettskal vil deinorske studentane berre setja engelsk. Ogsåreknar einmed atdet studentarpå ynskjer einåundervisa dei somvurderer åkoma hit. Difor berre erei byrde ogeithinderfor har norske lærestader tenktatdette spansk, fransk ellermandarin. Difor som språkleg valuta, deterikkjesom studera iNoreg. Norsk harlåg verdi studentar villæra segnorskforå Det einderimotnoserstadig finnadetsameiandre– Mekan Ljosland fortelat Noreg ikkjeer hausa iVest-Afrika og swahili verksemder opere- og deternaturleg å brukaengelski kommunikasjon. både utoverretta sjonal marknad, rer- ieininterna og innoverretta Mange norske Anne Kari Bjørge

John Anthony Hughes/HiOA/Oslomet har nivået inne.Innan einharklart å falla av eindiskusjonomikkje sagt. Forskingharsyntatdeterfort ler omeinikkjeforståraltsom blir greier deteinynskjer, åformidla el- inn iforhandlingar omeinikkje fagleg sterk,sånyttar detikkjeågå ikkje kjemutanom.Sjølvomein er ein delav bachelorgraden sin. valfag velja somstudentanekan som miljø. På skulenerengelskeit som vilmøtadeiieitinternasjonalt studentane påkommunikasjonskrava nar arbeidermykje med,eråførebu nytta norsk. ein kundeiNoreg, såvileinframleis narar, ogomeinvilseljanoko til møte mednorske samarbeidspart- vilnyttaeit norskselskap norski innoverretta kommunikasjon.Men engelskibådeutoverrettabruka og sjonal marknad,ogdeternaturlegå verksemder opererer- ieininterna stemt ogpragmatisk. Mange norske skole. vedmunikasjon Noregs Handelshøg- for fagspråk oginterkulturell kom- Kari Bjørge, professor ved Institutt bruken av engelskaukar, seier lomstor norskverksemd. arbeida påhovudkontoret tileimel- lenger naudsyntåkunnanorskfor teke tilå flytta påseg.Deterikkje karar ilangt større grad enntidlegare med studentane,harogsåarbeidsta- gåskal føre segpåengelsk. Tilliks – Engelskereinfagkunnskap ein Det Bjørgeogkollegaene hen – Mendetteerbådesituasjonsbe- – Deterikkjenokon tvilomat morsmål. menneske som ikkje har sams brukt i kommunikasjon mellom franka, lingua francafrå italiensk lingua 'frankisk språk', språk 'frankisk språk', språk Anne - lege sjølvtilliten. etter åtafrå studentanedenspråk språket godtnok.Men hoerikkjeute det ereitstykke ågå førdeimeistrar frå denvidaregåande skulen,menat har eitveldig godtgrunnlag iengelsk engelsk. kvardagsengelsk, ogduharavansert gode derdettrengst. Forduhar trur deiergode,menikkje veradanning somkan tøff.Elevane vidaregåande skulentilhøgare ut- Det ersærlegovergangen frå den Blir ikkjekonfrontert rast, seierBjørge. frå Japan? Detteførearbeidet mågje- dettaførduerdusmednokonskal medeinitalienar?Korkar lang tid einstånårsnak Kor skal nærme og omåskjønakulturelle skilnader. om formalitetar, omhøvisk framferd, blem. Itillegghandlar dettemykje sin tilengelsk,såvilmangefå pro- ein nordmann omåsetja cv-en meir ennkorrekt engelsk. bra uansett,seierBjørge. utfallet av samtalenblirnokolunde kje seiernoko, oghellersatsarpåat let. løysinga Dåkan fortbliateinik ein ikkjeskjønar, såvileintapaand- som blirsagt,ogved åinnrømma at forventingar omatalleforstårkva oppklaring eller gjentaking.Deter detverasituasjon kan tøftåbeom samtalen altgått vidare. Ieinslik å formulera synspunktet sitt,såhar Bjørge meineratnorske studentar – Ta t.d. sjanger. Deterberre åbe Ho fortelatdetteogsåhandlar om

- - - 17 norsk tidend 1 – 2018 18 norsk tidend 1 – 2018 Professor innrømma atmeikkjeergodenok. opp ijobbsøknaderogvilaldri føler atengelsken sit,fører detglatt kjensle av åkunnaengelsk.Me Bjørge. av deitinga metekomsyntil,seier nivået ein påengelskkunnskapane folk iadministrative stillingar, såer Når tilsetja meherpåNHHskal medvitDette erdeteitaukande om. ikkje åfå denkontakten du ynskjer. høflegheitsfrasane,kan durisikera ein annankultur. Hopparduover på engelsk,skrivduipraksis til så krevst detmeir. Når duskriv og skjønaativissesamanhengar einverasamstundes skal audmjuk son einer, synasegfram litt. Men forkvaviktig ågjeuttrykk typeper har ikkje lukkast iåutsetjaelevanehar ikkjelukkast som eisuksesshistorie. Menskulen sidan 1959,ogdet harblittskildra obligatorisk engelskundervisning var avgjerande. Noreg harhatt verksemda omdetvar språket som kva grunnen er. Diforveit ikkje trakt, såerdetvanskeleg åvita utfordra pånivået. Problemet eratmealdriharblitt før meslår osssjølve påryggen. engelskmann påeinpubiStoke, berretilfråDet skal littskryt ein oss flinke i avgrensa samanhengar. kjensla grunnariatmeharkjent skuleforsking påUiOtruratdenne Institutt forlærarutdanning og ҡ Nordmenn hareigenerell hasjølvtillit.– Duskal Deter – Mistareiverksemd einkon ҡ LINGUA FRANCA Glenn Ole Hellekjær ved - - kje vondt av. Redsla forengelski på engelsk.Det har deiabsoluttik berre hargodtav nokre førelesingar nal storleik.Menegtrurstudentane då einharfått- takieininternasjo på engelsk. høgskule oguniversitet går føre seg noko problem på atundervisninga Hellekjær meineratdetikkjeer Betre iengelskennnorsk absurd, meinerHellekjær. fyrste året påvidaregåande. Deter hjelp av denengelsken deilærde blir settetilåforhandla avtalar med som blirtilsetteieitdepartementog språksenter. Meutdannarbiologar har ikkjemaktaåfå igang eiteige opplæringa. Mitteigeuniversitet Me forsømmerkommunikasjons- tisert innanforhøgare utdanning. problem nårdetikkjeblirproblema - iEngland.fotballkampar Detereit godt engelskav dideiharvore på problem omfolktrurdeisnakkar ikkje ermedvitne omdet. Detereit viktig detteer. met eratmeikkjeevnaråforståkor lite åstilla opp med, seierHellekjær. nyttar språket somvåpen, harme advokatme einamerikansk som engelsk somandrespråk. Menmøter seg godtimøtemedandre somhar sine avgrensingar. Nordmenn greier engelsken deilærer påskulen,har blir ikkjegjortmerksamepåatden for utfordrande sjangrar. Elevane – Nokre gongererdetnaudsynt, – Detereitproblem sidan me Han meinerdetstørsteproble - - engelsk somandre- med andre som har med andre somhar advokat som nyttar advokat somnyttar språket som våpen, språket somvåpen, me ein amerikansk me einamerikansk har me lite å stilla har meliteåstilla språk. Men møter språk. Menmøter Nordmenn greier seg godt i møte seg godtimøte Glenn OleHellekjær opp med. Det eineerdomenetap, altsåat brukenstadige aukande av engelsk. er tomoglegeproblem medden Homeiner detlikeveli akademia akutt uroa forbruken av engelsk der ute,seierHellekjær. vera nokre betenktenorsklærarar ogdet bør engelskundervisninga, meiner detbørvera einvekkjar for er eiekstrem tileigningav språk. Eg sin ieiengelskspråkleg verd. Dette dre. Andre haddefritidaoghobbyen altså atdeikommuniserte medan spelte mykje interaktive dataspel, kje tilfellether. Dettevar elevar som dubligodiengelsk.Detvarkan ik læra nye språk. Erdugodinorsk, med segfyrstespråket nåreinskal Hellekjær. teoriane forleseopplæring, fortel Ole Hellekjær. resultata samanmedkollega Glenn gode iengelsk.Ifjorpresenterte ho På denandre sidavar deiveldig lege, tildelssvært dårlege,inorsk. seg ut. På deneinesidavar deidår skular fann ho463elevar somskilde prøvane frå 10331elevar frå 87ulike prøvane inorskogengelsk.Ilese- med resultata frå deinasjonale fyrsteamanuensis LisbethM.Brevik ger nedisystemet. I2016arbeidde engelsk overtek, einleitalen skal gelsk blireittillegg,seierHellekjær. nullsumspel. Egtrurhellerpåaten bliforoftesettpåsomeit akademia Ragnhild Ljosland erhellerikkje – Allemodellar seierateintek meddeigjengse – Funnabryt einverkelegSkal vera redd forat - - - - - bruka tidpåålærabruka segnorsk,seier veraskal hereitt semester, vel ofteå veldig populære. norsk. Ognorskkursaved skulener føreog seiaallundervisning segpå varianten. På bachelorgraden går så database foråfinnadennorske omgrep, erdetråd åslå oppiein studentane. Møterdeieitengelsk for utarbeidd eineigentermbank delshøgskulen iBergen.Derhardei Då erdetråd åfinnatrøyst påhan Termbank Ljosland. rådet harvore opptekneav, fortel eit av scenarioa mellomannaSpråk Det erennolangt dit,mendetteer verakan fyrstestegettilspråkdød. mellom eithøgspråk ogeit lågspråk må einnytta engelsk.Eisliktodeling nok privat, meni«viktige»jobbar mister prestisjen sin.Haner god det ogsåråd åsjåføre segatnorsken var mednorske omgrep. Vidare er der eintidlegforstodkor viktigdet jo eitgodtdømefrå oljeindustrien, seg eitnorskfagspråk. Herfinstdet er detuheldigomdeiikkjeharlært ingeniørar, dokterar oglærarar. Då fagfolk utisamfunnetsom somskal forskarar.bli internasjonale Deiblir danna påuniversitetet, ikkje skal ulike fagfelt. norsk ikkjelengervilblinytta på visninga pådoktorgradsnivå går Anne Kari Bjørge. – Sjølvdeistudentanesomberre – Deiallerflestesomblirut- – Sjølvomdetmeste av under - - - Sjølv omdetmeste ikkje minstsosialt. ikkje kjemutanom norsk. Studentane viktig norskerfor av undervisninga av undervisninga på engelsk,såvil nivå gårføre seg på doktorgrads- det vera saman- har forståttkor å bliintegrerte, hengar derein Anne Kari Bjørge nom med tv-serien Lillyhammer, nom medtv-serien annan måte.Dei sloforalvor gjen satsar ogsåpåengelsk, menpåein iproduksjonsselskapetFolka Viafilm Ei moglegløysing gelsk likevel erdetnaturlege valet. Difor erdetikkjesåsikkert aten blir vanskelegare åslå av ein vits. det. saman,mendet snakka Dukan ikkje minststillare rundtlunsjbor blieinstillarekan arbeidsplass. Og kvisegforåtaordet.kan Resultatet skriva dokument,ogdei formelle hendatrengut, kan deihjelpforå meistrar arbeidsoppgåvene sinefullt andrespråk, kjennaatdeiikkje kan lege. Deisomharengelsk negative konsekvensane ertyde- lunsjpausen. og detgjerlettare åtakontakt i vera kan personalhandboka sams, tilsette samstundes,sakspapirog gjer detlettare åinformera alle ha engelsksomarbeidsspråk. Det detveraså kan naturlegåvelja å sjonalt mangfald påarbeidsplassen, - særskilt på.Omeinhareitinterna Bjørge. så erdetteeinstorføremon, seier til åarbeidaiNoreg etterstudia, samfunnet. Ogfordeisomharlyst gjev deieiheiltannakontaktflate i integrerte, ikkjeminstsosialt. Dette forstått kor viktignorskerforåbli utanom norsk.Studentanehar samanhengar der einikkjekjem føre segpåengelsk,såvildet vera Men Bjørgeseieratogsådei Dette ernoko ho ogsåharforska

John Anthony Hughes/HiOA/Oslomet - - - at dettevar medvite. gebrokken engelsk,menVatn fortel dagar med nokre av skodespelarane. leg variant, fekkmetifleire opptaks- natt, ogved ålaga einengelskspråk det samemeddennye serienEn budsjetta.Meharnogjort leg åauka Vatn. gjort tidlegare, fortelprodusent Asle å gjera noko somikkjehaddeblitt legg tildennorske. ei rein engelskspråkleg utgåve itil- Vikingane, landa påålaga selskapet Då Viafilmskulle laga humorserien fekk eitpublikumogsåuteiverda. av engelsk,somgjorde sitttilathan flix. Serienhaddeeitgodtinnslag som hamnapåstrøymetenesta Net- Vatn. versjonen verafyrsteprioritet,seier ske tv-kanalar. Dåmådennorske er hovudsakleg finaniserte av nor vatna utdetnorske språket. Seriane korrekt engelsk.Måleterikkjeå skodespelaraneDer snakkar meir vår, for «magekjensle». Dennye serien av norskeord,t.d.«stomachfeeling» ket, ogfann t.d. påengelskevariantar tapt. meossmedsprå Istadenleika - nane, eisamanlikningmenokville samanlikna meddeistore produksjo- på perfektuttale,haddeserienblitt humoren. Ommehaddeprøvd oss I – Samstundesgjerdettedetmog- – Fyrstogfremst var detmoro – Det handlar om å forsterka – Dethandlar omåforsterka En natt,ereitsamtidsdrama. Vikingane blir det snakka ein blir detsnakka [email protected]

KJARTAN HELLEVE -

- 19 norsk tidend 1 – 2018 20 norsk tidend 1 – 2018 han over i2005. sidan 1992,ogNr. tok 91Stomperud serieforum sinheidersprisSproing. ifjorNorsk Barneblad tegne- Norsk 2016 fekkhansamanmedutgivaren bukk Smør- og JensR.Nilssen,somskapte antihelten lengerennbådeSanden har hanteiknadenlegendariske veig Muren Sandeni1982.Dermed historier. samtidig lage sågodeogvarierte om Aasnes.Ogfå teikneog kan og sjangrar somhan,blirdet sagt òg teikna. Donald Duck og åtte ungene, og egmåttemase påmormiforåfå rike. i avisa heimepåAurskog påRome- som vesle Håkon fatta interesse for Men detstartaaltsåmedFantomet, Fantomet iavisa Troll, Smørbukk, anna 1972 ogheldtfram medmellom Det startamedSeidelogTobram i med eittjuetalsseriarpåsamvitet. og produktive teikneserieskapar 13. februarfyller75år. det somvar, seierAasnes,somden går framleis, mendetliknarikkjepå av Fantomet ennvaremerket. Serien – MENIDAG ERdetikkjemeiratt fantomet Teikneserie- Stomperud Håkon Aasnes–hansomlagarSmørbukk, Fantomet erstadig favoritten tilteikneserieskaparen ҡ Tuss ogTroll harhanlevert til Smørbukk Få sjonglere kan medteiknestilar – Detvar føreghadde lært å lese, Aasnes erNoregs mestallsidige i 1938.ForSmørbukk-juleheftet ҡ Vi på Eiketun , Vi på Annika, TEIKNESERIE , Olsenbanden Stomperud Stomperud tok hanover etterSol- Gråtass, Fantomet Kråka Konrad , Mormor ogde Mormor og og Tuss og har han Hanna. Tuss ogTroll. Kunst- oghandverksskulen, menvar Etter realskulen søkteAasnes på før serienfann vegen inniavisene. Tobram. Mendetskullegå nokre år univers ihillbilly-serien Seidelog likevel utvikla sitteigeteikneserie- ransen. Dermed vartdetmeddeneineleve- like dårlegsommanusethanfekk. ordentleg, menbetalingavarnesten sjansen tilåteikneFantomet på munnvika, fortelAasnes. eggehovud ogpiggsveis ogsneipi Det var deivanlege med skurkane i avisa, førstpåinnpakningspapir. å teikneFantomet etterdet egsåg ho tilåleseformeg.Ogsåbyrjaeg kjedeleg somberre Alt somsyttenåring hadde Aasnes Tidleg pååttitaletfekkhan klokka påveggen Det varfire bortkasta år.Detvar det! Detvarsom Håkon Aasnesom jobben som minkskinnsorterar stod stille. må viprøve!» Lietokkontakt med per tilhan,oghan svarte: «Dette forsøk. i artiklar omnorske teikneseriar miet, somi1971skreiv einserie tusiasten JoLieiTegneserieakade- komme igang? skulle byrje.Korleis skulleeg Dagros-teiknar Eyvin Ovrum. og AtelierE-O, etter firmaet Ukeblad mellom annaiNorsk selje innSeidelogTobram , og sånnsettfineår. nande!» meintehan. to like minkskinn,detersåspen ikkje einigidet:«Detfinstjo stille. Mensorteringssjefenvar var påveggen somklokka stod var kjedelegsomberre det!Det sorterte minkskinn. i OsloSkinnauksjoner, derhan så haddehaneitlengre opphald fabrikken heimepåAurskog. Og Tyskland ogarbeiddepåplast - og iSør-Afrika brikkarbeid Han reiste ogvar innomfa- Minkskinn-sortering på skule. tene pengar enn ågå han hellerutog militærtenesta ville for ung.Ogetter . HanvarAftenposten verdt eit – Dermed sendeegnokre– Dermed stri- Nøkkelen vart teikneserieen – Egvisstejoikkjekor eg Samtidig prøvde Aasneså – Mendetvar fintmiljøder – Detvar fire år. bortkasta Det Nr. 91 Nr. 91 -

- det somidager Egmont. Disney-redaktørane iGutenberghus, nes medtilKøbenhavn foråmøte straks Gervin inviterteErnst Aas- Teikningane var sågode atredaktør til dennorske utgivaren, Hjemmet. men, DonaldDuck,ogsendedei nan teikneserieheltfrå- barndom ein delprøveteikningar av einan På midtenav syttitalet laga Aasnes Donald påskrå aviser samtidig. meste gjekkSeidelogTobram i17 1972–1977 også1981–1991.På det nalane gjekkitoperiodar, førsti fortel Aasnes. avisene kom SeidelogTobram først, Telemark, ogideitre Arbeiderblad Nationen, for2016-utgåva. BarnebladSproing-prisen og Norsk somtildelteHåkon Aasnes teikneserieforum, teiknarane iNorsk eingammalklassikarSmørbukk, inyogspenstigform,meiner harteiknaSmørbukki35år,Håkon Aasnes påsamvitet,fråFantomettilTuss menharovertjueandreteikneseriar og Troll han75år.. Den13.februarfyller – Egfekkgodkjent nokre sider, Serien omdeitobygdeorigi- Halden Arbeiderblad og Halden Arbeiderblad - France? å teikneeinepisode frå Tour de Tenk omegdaskullefå ioppgåve kroppen sitpåeinsykkel, rørslene. å teikne,syklar tildømes,korleis fordraDet ervissetingegikkjekan på. tuasjonar egkjennerogertrygg len over historia,forklarer Aasnes. ren erdetinga ulempeåhakontrol- forfatta sjølvsidan1989.Forteikna- tet, ogSmørbukk-historiene harhan Stomperud sidanhantokover hef- ney. mest manushanharlevert tilDis- har detvorte likevel, mendeter fortel Aasnes. hadde ikkjekjemi,somdetheiter, ein av redaktørane iKøbenhavn. Vi men egkom dårleg overeins med – Da kan eggå– Dakan innimiljøogsi- Manus harhanògskrive for Eit liteknippeDonald-historier nes. noko ådrive med, seierHåkon Aas- å gisegmeddetførste. Aurskog 75,menharslettikkje tenkt han var pånynorsk., fortelAasnes. avvist fleire staderpågrunn av at berre åseiedetrett ut:Serienvart aviser somhelgebilag. Mendeter funne nokon somvitahaninn. eit større publikum,menharikkje Barneblad ungjenteserien, somgjekkiNorsk settat eigen. Aasnesskullegjerne mest lykke med,ogsomermesthans nika Ved sidaav SeidelogTobram er Annika pånynorsk – Eg held fram så lenge eg har – Egheldfram sålengeeghar No erteikneseriefantomet på – Egprøvde åfå haninnieitpar den serien som Aasnes har gjort den seriensomAasneshargjort frå 1991til2016,fekk HALLVARD ØSTREM An- NPK Det ervissetingeg kroppen sitpåein til dømes,korleis ikkje kanfordra å teikne, syklar å teikne,syklar Håkon Aasnes sykkel, Foto: Hallvard Østrem / NPK 21 norsk tidend 1 – 2018 22 norsk tidend 1 – 2018

Frequency.no STOLTE • OPNE OG ÆRLEGE • PÅLITELEGE • GODT HUMØR • TEAMÅND • LØNSAME VÅRE VERDIAR: optne O ike is teg vi treng minst ikkje Og kompetanse. sin einskilt kvar på tanke med òg men organisasjon, som berre Ikkje tida. heile oss utvikle å av opptekne vi er Fjord1 I MÅ EIN HA KULTUR FOR LÆRING! VISSTE DU AT ... søk ledigestillingarpå oss påFacebook og fjord1.no forretningsutvikling, HRogIKTtilstrategi,cateringøkonomi/finans med omlag1200tilsette over storedelaravNoreg FOR Å UTVIKLE NÆRING … Instagram Noregs største kompetanseområdene ogfølg ferjereiarlag med deg for å sjå om det kan vere ein vere kan det om sjå å for deg kontakt med i kome gjerne vil Vi fjordane. norske dei på løyse skal vi oppgåvene stadig nye folk til dei mange spennande opplæringsstillingar opplæringsfartøy … Fjord1er … vitilbyr for maskinistar … framovererdetmellomanna maskinkadettar ogtiavdeierdekkskadettar … fortidaharvi … tilsamanharviiløpetaveitåromlag spennande traineestillingar matrosfaget og25personarpåmotormannfaget

… vihartileikvartid vårespennerfråmiljøteknologi, 15 kadettar medarbeidarar 281 nye … i2017tilsetteviheile administrasjonen derimellom 19nyei ikortareellerlengreperiodar påsjø i konsernet,fordeltpå35personar ... viernominerteiårigjen Opplæringsbedrift stort behov , derfemavdeier gode sveler! og ferjer mykje miljøvennlege berre så enn meir er Fjord1 kompetanse. din og deg nettopp passe kunne som jobb ... Fjord1vartkåratil 60 lærlingarpå35 120 , maritime fagi2016 Årets innan i Catalonia i desemberogutraderte ritoriet. EtteratC’s gjorde eitbrakval blitt viktigover heiledetspanske ter nia, menhardeiallerseinaste åra var inntil nyleg avgrensa tilCatalo- burde bliverande iSpania.Partiet i Catalonia sommeinteatregionen som skullevera fordei eitalternativ nytt parti,C’s (Ciutadans,‘Borgarar’), devedtektene sine,bleidetdannaeit diskuterte eifornying av sjølvsten i 2005,einperiodedåkatalanarane mot språkpolitikken iCatalonia. Men (Partido Popular) somopetonaflagg stort settberre detkonservative PP lærarane iskuleverket. språkbada særsutfordrande ogsåfor korrekt katalansk, noko somgjorde som saatdetvar vanskeleg åskriva gen, meirennno, vanleg åhøyra folk med Spania. PSC ereitpartisomgår innforunion berre iuavhengigheitspartia, sidan med språkbad hariCatalonia, ikkje syner dentilslutninga programma Periódico 19.februar2014.Ytringa sa sosialistenJavi Lópeztilavisa El og språkkompetanse ivårt land», modell nårdetgjeldsosialtsamhald skulane våre, somereinsuksessfull har forsvart, nemlegspråkbada på bada: «Vivilforsvara detvialltid sifullestøttetildessespråkuttrykt ske sosialistpartiet, harfleire gonger ikkje var føddeder. Detvar dengon som buddeiregionen, personar som på 1980-talet,var 38prosent av dei 1800-talet. Dåspråkbadastartaførst dustrialiseringa toktilibyrjinga av nokså omfattande heiltsidanin Innvandringa tilCatalonia harvore drarar idetkatalanske samfunnet. viktig reiskap foråintegrera innvan SPRÅKBADA påsomein BLIRSETT programma. OgsåPSC,detkatalan dagen ilæringsprosessen meddesse den interessa ungane deira leggfor og foreldre oppgløddeom snakkar rekna foråvera einstorsuksess, rettar innanforsittterritorium. historisk språksamfunnkrevsine innanfor regionenCatalonia,dereit for deikollektivespråklegerettane katalanske språkbadaeruttrykk naturfag, samfunnsfagosb.Dei i morsmålet,tildømesmatematikk, undervisningsspråk iandrefagenn går utpåateinnyttarkatalansksom 1960-talet av. Språkbadprogramma Quebec-provinsen iCanada frå programma einhaddeutvikla i verket, etterinspirasjon frå dei språkbad idetkatalanske skule- SIDAN 1983–1984HAReinnytta Kampen omspråket iCatalonia vanlegare åhøyra atCatalonia burde konstituera segsomeigenrepublikk. Identiteten var utfordra påsittmestkjenslevare punkt,ognobleidet José Ignacio Wert tilorde for å«spanjolisera» deikatalanske ungane. For nokre årsidantokdenspanske utdannings-ogkulturministeren Fram tilfor12årsidanvar det Dei katalanske språkbada blir ------privilegerte statusen tilkatalansk. stendepartia går derimot innforden regionen. PSC ogsjølvsagt allesjølv - og engelsknoskullevera likestilte i (spansk) at katalansk,kastiljansk for C’s iCatalonia, InésArrimadas, katalanske skuleverket, hevda leiaren språk, engelsk,somobligatorisk idet for nokre årsidaninnførteeittredje Franco-diktaturet Dåein (1939–1975). underheile ginalisert ogundertrykt stilling sidanspråket haddevore mar at katalansken trong eiprivilegert mellomC’skamp ogdeisommeinte systemet iregionen. Detbleisåleisein overordna- stillingiundervisnings ville kjempamotkatalansken si etter atpartietbleiskipa,var atdei NOKO AV DETførsteC’s proklamerte leg atpartietvar detstørsteiSpania. Spania. Eimeiningsmålingvisteny viktig påheiledenpolitiske scena i høgresida, blirpartietsettpåsom det spanske regjeringspartiet PPpå - - fisielt (!). Catalonia sitt eigespråk skullebliof- trafikkulykkene ein ville få dersom åtvara motalledeikollisjonane og presse lesahaugevisav artiklar som i regionen. Dåkunneeinispansk ei tiddå90prosent katalansk snakka fekk sineførstesjølvstyrevedtekter, i menterer somi1932,dåCatalonia LIKEVEL ERDETfå idagsomargu- leg språk. hevdar atdetikkjegår- somvitskap dei somkallarspråket eindialekt,og lansk ikkje«heldmål». Framleis finst kreative- synaatkata nåreinskal det. vera Argumentakan mangeog å leggjastørre vekt påengelsk,heiter har like konkurransevilkår, treng vi rantera atalleindividogfamiliar i dagensglobaliserteverd. Foråga - til atengelskereitessensieltspråk ning ispråkspørsmålet, viserpartiet Når C’s rettferdiggjera skal sihald- JOHANNES NYMARK KRONIKK

ikkje gårsomvit- Framleis finstdei lansk eindialekt, som kallarkata- og hevdar atdet og hevdar skapleg språk.

Foto: Ivan McClellan NT 23 norsk tidend 1 – 2018 24 norsk tidend 1 – 2018 ҡ ҡ har norske namn? å sikra atbedrifter oginstitusjonariBergen byrådet. Egspørdifor: Kva vilbyrådet gjera for Dette går fram av denpolitiske til plattforma kommune harforåoppretthalda norskspråk. norsk fagspråk.» ansvar forvedlikehold ogvidereutvikling av skular, §1-7:«Universiteter oghøyskoler har ansvar. Detheiterilov omuniversitet oghøg- forvalta detnorske språket. UiBhareitspesielt der.UiB harlokale Alledessehartiloppgåve å sentrale mediebedrifter(t.d. NRK,TV2,BT)og forkortinga betre MCB.Detgjerikkjesaka at om norsk namneskikk,forikkjeåsnakka dette istridmedfagleg råd frå Språkrådet. sagt jatil«OsloMet». Såvidtegharforstått,er byte. No harlikevel Kunnskapsdepartementet mange andre erdetteeituforståelegnamne- Høgskolen iOsloogAkershus. Formegog Met» somnytt namnpåsineigeninstitusjon vera «OsloMet»og«MediaCityBergen». namn forsøplar detnorske språket. Dømekan Dårlege, engelske, moterette og«kreative» februar 2017. gjekkutavstyreti Mållag dåNorvald heidraavAskøy vart Hestholm Norvald av norsk språk Forsøpling slik hanvar detifolkedansmiljøet, i var noko somfølgdehanlivet ut. eit pekkvar gongdeibraut mållova gjere bådebiskopar ogstiftsdirektørar som littav einertekrok. Gledaved å landsdalen ved Byremo var hankjend heime påOland påårets sistedag. Kåre Seland store, menenkelte småvildetmore», sine ord omat«dettevilergre di Han levde etterWildenwey kanskje Eit hår i språksuppa er borte ҡ ҡ Eg vil også peika pådet ansvaretEg vilogsåpeika Bergen Namnet «MediaCityBergen» med bryt Det errektor CurtRice somvilleha«Oslo- Visst var hanaktivimålrørsla, Heilt frå gutedagane heimeiSe- ORDSKIFTE MINNEORD frå Gjøvdal, somdøydde

NILS MÆHLE heiderslagsmann iAskøy Mållag. mannsalder frå 1980.Norvald var Askøyi mållagsheftet iein Julpå bladstyrar ogskriftstyremedlem februar 2017. Dessutanvar han 1976 tilhangjekkutav styret i medlem iAskøy Mållag frå sippfast målmann. dugande skulemannogsomprin og settemerke ettersegbådesom han verande inesten31årtil1995, rektor ved Træet skule.Dervart det. I1965fekkhan stillinga som lærar ved fleire skular på Vestlan på Nesna ogNotodden var han Etter utdanningved lærarskulane Møre ogRomsdal, ogvoks oppder. er død,86årgamal. Askøy, Tidlegare rektor ved Træet skulei Hestholm til minne Norvald lesjefen iAust-AgdermedseteAren Sand iRyfylke, kom hantilfylkessku- år somnyutdanna lærar iarbeidpå tisk yrkesbakgrunn, foretternokre Språkrådet ogiNoregs Mållag. var etterkvart lommekjendbådei ken. Hangav segaldripådette,og byråkratar isaker somgaldt målbru- telefonane omlovbrot frå mektige blir hanmesthugsafordeimange friluftsinteresser, meniSetesdølen skyttarlag ogmedsinesterke jakt-og Hestholm var leiarogstyre- Hestholm var føddiHerøy i Kåre Seland haddesjølvbyråkra- Norvald Hestholm, Arthur merkelappar på annleistenkjande,somnårhan … problem forNoregs Mållag enndeterfoross sert ogavideologisert, detburde vera eitstørre målrørsla imillomtidi ervorti bådeavpoliti- gram ungdomskultur». foreinalternativ At «Program foreinasjonal framtid» eller«Pro- ljos i2002.Detskuldeveranok åminnaum den gongenbladetMålmannen helder ikkjevardetNorskMålungdomimot som «nasjonalistisk».Deterikkjeossimot,og åretterår.senten minkar presset somgjeratdennynorske skulemålspro- seg istorbyar ogmedverkar tildetsentraliserings- enn detvert Deifleste føddeborn. avdessebuset det kvart årflytjer fleire menneske til landet vårt i dageiinnvandring tilNoreg somersostorat relt missermeirogav serhåttensin?Mehev fram gledjastyver atNoreg bådeetniskogkultu- språk, mensamstundesvera likesæl ellerbeint noko betre tiliNoregs Mållag? for ein«logiskbrest påytre høgre». Menstenddet vind Strømmen tilNorsk Tidend. Hankallar dette tradisjonar nærer eithatmotnynorsk», fortel Øy veldig opptekneav norskkulturarv ognorske «Eg harregistrert ateindelav somer deifolka Meir enn berre éin inkonsekvens Øyvind Strømmen drivikjentstilogset Øyvind Strømmenumtalar Målmannen For kor logisk erdetåviljaverna umnorsk - - - som noko sjølvsagt ognaturlegfor måte syntehanfram nynorsken grunn tilsigrane. ning påTræet skule,éinviktig hadde lagt nedisidaglegegjer krinsar, var livsverket somNorvald og 2010–iTræet ogFauskanger i toskulemålsrøystingar –i2003 bør ogåtak.Dånynorsken vann oglageti tiderdåsaka møttemot- ansvaret formållagsarbeidet, også ære athantokpåsegstrevet og nordre Askøy. Dettenerhantilstor for stillinga fornynorsken påheile holm tilåspela eiavgjerande rolle norsk skulemålkom Norvald Hest- nok. Ved åtavare påogdyrka ny knaptvurderast kan målsaka, høgt idealist. Og heidersmannvar han–og likevel slektsgard påOland iGjøvdal nedal. Somgodtvaksen overtok han som voks oppiSelandsdalen iAud- feil ioffentlegbrevskifte. med eitvake augefordeisomgjorde samar ifylkeskommunen, menstadig kroppsøving. som førstogfremst var oppteken av problem passadårlegforeinlærar han fekktrøbbel Slike medryggen. dal. Lærargjerninga gav hanoppdå Gjennom undervisning ogvere-Gjennom undervisning Den innsatsenhangjorde for Kåre Seland var yngstav 3brør I stadenvart hanaltsåsakshand- såg dagsens - skiljast. si vis-ogsamstundeserdetnett deratvåre vegar Målmannen ogMållaget erkonsekvente påkvar ske segja atbåde folket? einkanskje Sliksettkann helder ikkjemedatdetsamehender meddetnor vert utvatna einsegkanskje ogblodfatig, sobryr ein tykkjerdeterheiltgreidt atdetnorske målet som fremjar einutvatna midstraumsnynorsk. Når Mållag somhevslepptnedidealifrå Ivar Aasenog gionen sinseriøst. Hererdeiikkjesoulike Noregs nordmenner flest– faktisk tekkulturen og reli- som vanvyrder muslimarav dei–imotsetnadtil ingenting samsmed«innvandringsmotstandarar» nordmenner sjølve seg.Mehev ikkjelengerbryr av storkapitalen. oss alletilrotlause forbrukarar, letteåmanipulera pen moteiglobaliseringsomtrugar medågjera oss. Mestendsamanmedalleverdsens- folkikam gode sosialdemokratar berre av dideiflytjer til upphav sotrurmeikkjeatallekjemtilåverta Nett av dimeveit åverdsetja eigenidentitetog Noreg bådespråkleg, kulturelt, etniskogpolitisk. noko kompromiss. Målmannenviltavare på 1941-rettskriving somhansaknar? talar um«nazi-nynorsk». ErdetGulbrand Lundesi Det størstetrugsmåletmotnorskkulturerat Høgnorsk heiterateinikkjeerviljugtilågjera - - godt. mi,saNorvald.saka me Detmerka erhjarte- idealismen. –Målsaka glade andletetogdenbrennande ser føre ossdetpositive oglivs- mannen somnohargått bort. Me pisk fordenstauteogheilstøypte og store samarbeidsevnervar ty som gjorde varande inntrykk. elevane medeindugleikogvarme til nynorsk hantil mål,formidla Askøy. Denkjærleiken hanhadde skriftleg nynorsk ogtalemåletpå den nære samanhengenmellom les. Medpraktiske dømevistehan elevar, foreldre ogbygdefolk el- tidlegare leiar i Askøy Mållag og Hordaland Mållag tidlegare leiariAskøy ogHordaland Mållag vart gravlagd frå Gjøvdal kyrkje. både av meiningsfellerogmotstandarar. pølsefest heimepåByremo. Gjøvdalsdagane somatdetvart halde i distriktaogvar like oppgløddfor år sidan.Deifekktre søner. i Nissedal,menhodøydde formange med JorunnHaugsjåfrå Haugsjåsund der morhanskom frå. Hanvar gift Eit varmt hjarta,ein klår tanke Kåre Seland vart 81årgammal, og Han var einaktivistsomblirsakna Kåre var interessert iaktivitetar SIGURD HAUGSGJERD Redaktør forMålmannen leiar iAskøy Mållag ERLEND BAKKE, EINAR ÅDLAND, OLAV TORHEIM - - eigen situasjon og sjølve lærer meir om nynorsk. eigen situasjonogsjølvelærer meiromnynorsk. skriv nynorskogheiarpånynorsken, sjølvedefinerer vår særleg hjåbokmålsbrukarar. Deterviktigatmesom ogkanskje nivået omnynorskbådehjånynorskbrukarar mefåtildette,lytaukenynorsk. Skal kunnskaps- harettvelje nynorsk,ogatalleskal høvetilåskrive panjen - trur erfeil.DiforskiparNorskMålungdomtilkam Mange trurmykjeomnynorsk,ogavdetdei lanserer nykampanje Målungdomen jobbe medlokallaga, eitprosjekt hatt einekstra lønnatilsett tilå I toårharNorsk Målungdom nynorskbrukarar – tryggare vekst Organisatorisk 2018, seierHope. dialektane ogspråkmangfaldet i vinne nye sigrar fornynorsken, eit historiskgodtgrunnlag forå gjennomslag, men gjeratmehar gjev ikkjeisegsjølvpolitisk lemstalet. –Eitgodtmedlemstal Hope, jublar over dethøgemed- Leiar iNorsk Målungdom,Fredrik forGrunnlag nye sigrar sidan 2005. vore fleire medlemerunder26 lemstalet påtiår, ogdetharikkje Dette erdethøgaste totalemed- talet 1504betalande medlemer. rer medeisomvar over 26år, er medlemspengar i2017. Inklude- ungdomar under26årbetalte 1100 medlemerunder26år. 1175 2017 ettermangeårbarrieren på NORSK MÅLUNGDOM BRAUTi Rekordmange målungdomar påJønnbu,ikkjelangtfråBøiTelemark.I januarsamlaeingodgjengmedlemersegtilVinterleir det ein seigare kamp å få folk til å verte samde med oss. det einseigare åfå folktilåvertesamdemedoss. kamp fakta ogeitmotargument til,andre som skal gongarer av devanlegaste mytane.Ofteerdetikkjemeirenn litt er måletåkome eitstegvidare ogålyfteframnokre forsvinne.Det kjemnoktilåtake tid.Derimot mytar skal Målet med denne kampanjen er ikkjeatallenynorsk Målet meddennekampanjen å Norsk Målungdomharsomføremål åfåfleire til «Nynorsk myteknusar».

han. halde påspråket sitt,poengterer tare forungenynorskbrukarar å organisasjon gjere kan det let- ein sterkare nynorsk ungdoms- støtte tilnynorskbrukarane, og Ei sterkare målrørsle gjevmeir Gudbrandsdalen, seierHope. – som Romsdal, Hallingdalog der bokmålerpåframmarsj, nynorsksom brukar iområde våre eiviktigstøtteforungdom er detsosialemiljøeti lokallaga og støttatilnynorsken. Dessutan denfolkelegeaukar legitimiteten norskvener engasjerer seg.Dette unge nynorskbrukarar ogny lokallag, fortelHope. medlemstalogfleireauka aktive tat deisistetoåra, av bådeiform mene. Prosjektet har gjeve resul - og meddetdeiyngstemedle- lokallaga påvidaregåande skular, naudsynt prosjekt foråfylgjeopp Noregs Mållag. –Detvar eitheilt som harvore halvfinansiert av – Fleire lokallag gjeratfleire - som deter, anteneinvildet ellerikkje. for nynorskvener somhamnarinynorskdiskusjonar rett svarekan pådei.Mevonarnettsida blireingodressurs typiske nynorskmyteroggodeframleggtil korleis ein På På www.nynorskmyteknusar.no duleseom kan - totalt. under 26årog20medlemer utgjer einvekst på112medlemer 1484 medlemertotalti2016.Det nen 1063teljandemedlemerog samanlikning haddeorganisasjo- i einungdomsorganisasjon. Til teljandemedlemar i kategorien 1175 av dessevar under26årog 1504 betalande medlemer i2017, domsleiaren. året somgjekk,forklarar målung- noko som engasjerte ungdomeni nynorsk ogspråkmangfald var ungdomspartiet. Dettesynerat me større enndet femtestørste uventa oggledeleg.Itotaletaler medlemstal sommeharfått, var dette skulleklare åfå eitsohøgt merksemd. –Atmeieitårsom har partipolitikken fått mykje av atdetharvore valår, dimed nynorsken. Året harvore prega litiske kampsaker itilknyting til Det hari2017vore få større po- engasjererNynorsk Norsk Målungdomhaddeialt Foto: Anna Sofie Ekeland Foto: Anna Sofie Ekeland Valvatne FRIDA PERNILLE MIKKELSEN ELINE BJØRKE større språk framleis. ideen omatnynorsk iframtida verta skal til eioffensivskulemålsrøysting, lever mar segførtiårsidanNoregs Mållag fekk og dalstroka utanfor. Sjølvomdetnær draumen rommar meirennVestlandet på deinorske dialektene. Dennynorske eit språk forheileNoreg, sombyggjer og ideenbaknynorsken: Nynorsken er vern ennidag.Hindringa er ideologien ville truleggjeva nynorsken sterkare pakta? Reglane iminoritetspråkpakta som eitregionspråk iminoritetspråk språka, kvensk, romani ogromanes. ten Noreg ansvar åtaka fordeisamiske minoritetspråkspakta, sompålegg sta- prinsippet liggtilgrunnfordensåkalla sikrader Statenskal deira språk. Dette likna ossmed,vilhaeinspråkpolitikk SPRÅKSAMFUNN MELIKARåsaman sikrar nynorsk? heller arbeidaforeinspråkpolitikk som blikk:Burdeeit alternativ ikkjemålrørsla kumenterer dettegrundig,ogopnarfor leg språkpolitikk 1885–2005»(2014)do- nøytralitet ogspråksikring: Norsk offent- mål. EliBjørhusdalsdoktorgrad «Mellom og bokmål,ikkjeåsikra nynorsk ogbok å sikra eirettvis tevlingmellomnynorsk grunngjev språkpolitikken sin:Måleter SKINGJENNOMnårStaten DETTE ling ervegen tilmålet. sosial line,hareilinelegefast: Jamstil- språksline, tospråksline, nasjonallineog Sjølv omordskiftet har gått høgtomeitt- gjennomslaga målrørsla harhattsidan. gale vedtaket la grunnlaget forresten av språket allelas ogskreiv. Detterablande handfull entusiastar, medandansken var Nynorsk var dåeitpittelitespråk forei største ogsprøaste nynorsksigeren. ordskiftet? målet formålrørsla. Kvar vert detav stilling? Idagerdettedetstørstespørs- SKAL MEGÅforspråksikring ellerjam- språkpakta … syng minoritets - Og bakom sidene? ling ogspråksikring, utandeinegative gje ossbådedet positive frå jamstil- opp i«falsk jamstilling». MenvilStaten tiljamstillingaryggen –måleteråretta ikkje atarbeidsprogramnemnda vender av deibyggjer påspråksikring. Dettyder styrkja nynorsken.tiltak somkan Mange for Noregs Mållag kjemmedmangenye miss? Framlegget tilnytt arbeidsprogram HAR MEALLEREIEkome tileitkompro- eksternt. Sokvar vert detav ordskiftet? kjempafornye førmeskal internt, sigrar prinsipiell diskusjonsomdeterbra metek som nasjonalspråk ispel.Herereinstor, kjerneområda setjanynorsk –menkan sikrar kjerneområda, sikrar språksikring som eitspråk forheilelandet, menikkje MEDAN JAMSTILLINGSIKRARnynorsk ҡ ҡ Kva hindrar ossiåmeldainnnynorsk Jamstillingsvedtaket i1885erden NMU Leiar i Norsk Målungdom Leiar iNorsk FREDRIK HOPE

- - - - 25 norsk tidend 1 – 2018 26 norsk tidend 1 – 2018 Thorvald Christian Ivar Sund Marit Steinsrud Nils SteinarSlapgård Skuterud Arne Tone Rui Oddvar Romundset Ola MagneRobøle Olaf Nøkleby Jostein Nyfløtt Jogrim Nordsletten Øyvind Nordli Asgeir Lilleås Ola Klepp Håvard Kleiven Turid Kleiva Ragnhild Kjorstad Aslaug Kittilsen Ola Jonsmoen Per Rolf Johnsen Odd Reidar Hole Olav Haraldseid Odin Hagen Liv HSivesind Fyksen MarieFoss Brynhild Harald Ove Foss Inger LiseFiskvik Ingvild MarieEknes Inger JohanneDæhlen Dalen Bjørn Ivar Bungum Råmund Bruheim Jostein Brenden Jon SteinarBredeveien Eldrid Brandvol Liv JorunBraastad Ola Blæsterdalen Ivar Blekastad Anders Bjørge Hjørdis Beitrusten Aartun Brynjulv AUSTMANNALAGET Jens Vellene Olav Vehus Bjørg Valborgland Helge Ove Tveiten Johannes G.Torstveit Torkjel Segberg Kåre Rike Olav Riisland Signe AliseOlstad Jon KolbjørnLindset Gunvor Lande John Gustav Johansen Inger-Nora Bråtveit Johannes Havstad Per Yngvar Hardeberg Rolf Fredriksen Kristine Foss Torfinn Brokke Jackob Bakken Lars Aasbø Scott Aanby AUST-AGDER MÅLLAG som kom medNorsk Tidend,ellervippsosspå90540. for nynorsken ognynorskbrukarane! Vil dugjemålgåve? giroen Brukgjerne 296 614kroner igåve. Tusen takk for atdepådennemåtenstørarbeidetvårt Takk! Mellom16.november 2017og1.februar 2018fekk Noregs Mållag Magne Velure Olav Veka Ola Tronsmoen Rolf Theil Magne Teppen Gudmund Teigen Aud Søyland Sverre Sørbø ҡ Holm Holtan Sæhlie ҡ MÅLGÅVA

Liv MaritJøssang Eidhammer Asbjørn Kjell Bø Karen Bø Herborg Bryn Reidar Borgstrøm Erlend Bleie IvarBjørn Bjar Leidulv K.Bergwitz Eivind Berge Lillian Austnes Børre Austmann Gurid Aga Askeland Norunn Askeland Ruth Amdahl Olil Amble Ivar Aasen Bergfinn Aabø VÆRINGEN FYLKESMÅLLAGET VIK Ola KjetilHolter- Sigrid Hjelmen Syver Hjelmen Sverre Heimdal Jacob Eikre Per Drabløs BrennhovdHerbjørn Hans Borge Tor O. Bergum Maria Høgetveit Berg BUSKERUD MÅLLAG Ingebjørg Østerås Frode Vestrheim Knut Kjelstadli Turid LouiseQuamme Laurits Killingbergtrø Jens Kihl Kolbjørn Høgåsen Tormod Hallstein Olav Høgetveit Joar T. Hovda Valborg Holten Lynette Dorothy Audun Heskestad Torhild Henriksen Botolv Helleland Mildrid Helland Sondre Hauglum Haug Asbjørn Erik Hardeng Oddrun Grønvik Gunnvald Grønvik Øystein Grønmyr Maja Gregesen Kåre Glette Tor Gabrielsen Olav Frøystadvåg Sigurd Tveito Sigrun Torsteinsrud Rolf Harald Sæther Kjell Snerte Halle Perstølen Odd Oleivsgard Ingunn Asperheim Kristin Lindberg Thomas Lauvrud Lars ErikJacobsen Kittilsen Høgåsen Hinrichsen Endresen Nestegard Andersen

- Svein Schrøder Torgeir Alvsåker Solveig Almås Olaf Almenningen Otto Aksnes Livar Aksnes Ottar Aarø HORDALAND MÅLLAG Johannes GeorgØstbø WågeArne Hallgerd Wangensteen Kjetil Vistad Lars Sigurdson Vikør Jan Jakob Tønseth Johan KristianTønder Steinar Tveitnes Stein Tveite Hilde Torp Øystein Tormodsgard Halvor Tjønn Olav NilsThue Tordis Thorsen Jostein Sønnesyn Morten Søberg Ingeborg Sætre Sissel LSæbø Ellen MarieSvea Harald Stokstad Nils Standal Ane Solberg Arve Skutlaberg Randi Sjøberg Erik Simensen Annlaug Selstø Asbjørg EngebøRystad Magnus Robberstad RoaldsetAsbjørn Yngve Rekdal Benjamin Edillon Solveig Olaisen Eirik Nymoen Kjellaug Norli Børge Nordbø Øystein Njål Nordang Solveig Nerol MyrstadBjarne Mundal Arnold Remi Moen Norvald Mo Birgit Synnøve Lunde Tove EegLarsen Harriet Trygve Kvalvåg Bård Kolltveit Harald Sverdrup Koht Kåre Knutsen Lars JohanBleie Dag Bjørnevoll Ansgar Bjelland Dagrun Berntsen Olav Berge Daniel Berge Berge Oddbjørn Håkon M.Berge Anny Bastesen Einar Bardal Erlend Bakke Gunnvor Austrheim Edel Augestad Erik Arneson Magnhild Angell Ingvard Andreassen Andersen Arne Reichle Amundsen

Torgrim Ljones Åsmund Lien Kirsten Chr. Lie Trygve Kråkevik Olav Kobbeltveit Marit Klette Jarle Kjepso Åse Marit Kalhovd Egil Jøsendal Johnsen Aslaug Garnes Leif Johnsen Sniolvur Joanesarson Martha Hægstad Daniel Hydle Husefest Bjørn Ingvild Hovland Karl Hope Morten Holmefjord Grete OlineHole Trine Hjertholm Elin Hjelmeland Marit Hjartåker L. O. Himle Olrun HildHillestad Robert Hermansen Kåre Herfindal Jan Kåre Henriksbø Knut JohannesHelvik Aslak L.Helleve Aslak T. Helleve HellevangArnfinn Øyvind Hellesnes Dagny Helland Svein Heggheim Åshild Haukås Stanley Hauge Kåre JohanHauge Åshild Hauge Steinar Haugan Oddlaug S.Hansen Erling Hammer Jakob Gullberg Kåre Grønsnes Solveig Grønlien Lars Gjernes Knut MartinFylkesnes Harald Frønsdal Kåre Frøland Olav Freim Hans Fosse Frode Flesland Kjell Fjose Sverre Fjell FarstadArnold Håkon KEspe Øystein Erstad Reidun Emhjellen Eirik IngolfEldøy Ingunn Eitrheim Tora D. Eikeland Bjørgulv JohanEik Frøydis Eide Torbjørn Dyrvik Bjørg Draugsvoll Hans BirgerDrange Olav Digernes Rannveig Bårtvedt Lars Børve Herdis Brunborg Reidar Bremerthun Nils GeorgBrekke Jostein Brattabø BrattabøArne Eli Brattabø Borge Oddbjørn Mons OleDyvik Bernhard Selle Torbjørn Seim Maria UttunSeim Heidi Seilfaldet Helge Sandøy Solbjørg ÅmdalSandvik Lars K.Sandven Marit Sakstad Håkon Sagen Sigmund Røstum Øyvind Røen Rossebø Inger-Johanne Grete Riise Lars Riise Sjur Reinsnos Berit Reinsaas Rannveig Reigstad Olai Otterå Anfinn Otterå Oddlaug Oppedal Ivar Opedal Ivar K.Olde EgilNordlandBjørn NordbustadBjarne Marita Nistov Nilsen Arne Einar Nesheim Johannes A.Måge Herborg Mæland Lars Mæland Nils Mæhle Einar Myster Jostein Mykletun Terje Mortensen Monsen Leif Bjørn Aksel Mjøs Guro Midthun Benedicte Stephanie Ove LeonLåstad Torstein Løning Kåre Lutro Kjellaug Lundestad Gunnvor BodilLothe Anstein Lohndal Kjell Gudmund Søholt Borgny Særsten Leif HelgeSærsten Lars BørgeSæberg Wenche Svendsen Terje Svardal Rolf Sigmund Sunde Alf MagnarStrand Anne KarinStormyr Nelly Storebø Gerhard IngeStorebø Karen Steinsletten Magnhild Steine Idar Stegane Solbjørg Slettebakken Slaattelid Hermund Marie Skålnes Anne MarieSkurtveit Atle Skorpen Harald Skorpen Per Skjæveland SkjævelandArnlaug Øystein Skjæveland Skjold Bjarne Gunnar Skirbekk Gunvald Skeiseid Olav JohannesSkeie SkarestadBjarne Meyer Sellevold

Anne Grete Witzøe Jon KristianAune Modulf Aukan Magnar Almberg Aksel Aarflot NORDMØRE MÅLLAG MyklebustAsbjørn Tore Moen Ragni HeleneHerseth Kåre Belsheim NORDLAND MÅLLAG Toralf Engesnes Odd Eidshaug Jan GauteBuvik NAUMDØLA MÅLLAG Borghild Sævereide Harald Orvedal Solveig Lunde LangåkerArne Svend Kjetland Olav Torfinn Jondahl Torill BorgeHorneland Grete Fedøy Steinar Aalvik KARMSUND MÅLLAG Solveig Åsvang Magne Århus Olav Ånneland Einar Øyre Signy Øydvin Nils Ivar Østerbø Leif Øie Karl HelgeWatnedal Agnes Råket Vågslid Ingebjørg Viste Sidsel Vinsand Inger B.Vikøren Berit Vatne Vik Leiv Vetås Guri Vesaas Jorunn Veiteberg Rigmor Nesheim Vaular Brit Valland Terje Gerhard Valen Tora Tønder Odd Tøndel Kjell Thore Tungesvik TunestveitHarry Siv Trædal Torgeir Torvik Kjell Torp Bjarte Tolaas Knut J.Tokheim Harald Tjønn Roald ErlingTjore Erling Thu Øyvind Teigen Anders Søvik Ingebjørg Søreide Ola Bræin Sivert Ørevik Kjell Tveit Anbjørg Tungesvik Knut Tungesvik Jon Olav Tesdal Sælevik Arne Ernst Knut Selsaas Nils Reimers Geir Ragnhildstveit Botten Prestegård

Kjellaug Sølvberg Kirsti Nærland Knut Norddal Knut GeorgNilsen Sigrid Myhre Per Moen Eli Marvik Hallgeir Langeland Olav Kvernenes Nils Ingvar Korsvoll Anne Margrethe Kolnes Magnhild Harboe Inge Kjøde Dag Ingebrigtsen Jorunn Håvarstein Terje Håland Magne O. Hope Liv Hobberstad Eldbjørg Hestnes Halvard Helseth Johan SigmunnHebnes Ola Hauge Kari IngfridHatteland Anny Hagesæter Endre Gjil Oddvar Flatabø Solveig MoeFisketjøn Alma Figved Gerd HelenBø Alf Jan Bysheim Berit Brusli Gjert AndersSaltskår Dagfinn Birkeland Lars Bakka Ingegerd Austbø Sigmund Andersen Audun Aarflot Gunnleiv Aareskjold Gunvor Aardal Kjell Aambakk ROGALAND MÅLLAG Inge Ås Randi Ås Jon Østbø Øystein Ørjasæter Per Utne Eirik S.Todal Kristin MarieSørheim Rolv Sæter Henrik Sollie Ottar Roaldset Opland Henry Finn GunnarOldervik Gunnhild Mogstad Tor Mogstad Oddvar Moen Olav Lien Jorunn M.Kvendbø Klaksvik Asbjørn Sigrunn Helset Marie Flemsæter John O. Dønheim Arild Drøivoldsmo Ingeborg Skjerpe Audun Skjelbreid Bergljot Selvåg Magne Sande Rolf Salte Astrid Råsberg Torhild L.Rørheim Atle Røe Magne A.Roth Audun Rosland Torleiv Robberstad Svein Risa ReimeOddbjørn Peder Pedersen Marit Osland Inger Skretting Opstad Siv Omdal Leiv Olsen Ingvar Olimstad Kleppa Bjerkevoll Oftedal

Bente Kvernevik Emma Bale Anne-Britt Andersen Lise Aasen MÅLLAG SOGN OGFJORDANE Dagrun Gjelsvik Henning Austigard Marit Aarset ROMSDAL MÅLLAG Ketil Volden Ingeborg G.Vigre Ottar Vandvik Kurt Tunheim Kåre Torvanger Rigmor Tornes Oddrun Tjeltveit Svein Kåreson Søyland Einar Sæland Brit HarstadSværen Odd SigmundSunnanå Jon Stangeland Per Spødervold Hans Spilde Torgeir Spanne Tom Soma Brita Synnøve Solheim Ingeborg NSkjærpe Sverre Indrehus Marta Systad Iden Liv Husabø Bjørg G.Hovland Ragnar Hove Ivar S.Haugland Sissel Norunn Hatløy Margit Hovland Hamre Oddlaug Hammer AtleHagenes Bjørn Ingrid Gunnarskog Dagfrid Grepstad GjerakerArne Oddvar Gjelsvik Geithus Asbjørn Else Fure Sverre N.Folkestad Johannes Flaten Hans Engesæt Andre Eilertsen Gjertrud Eikevik Solgunn Eikevik Tor W. Eikemo Nils Distad Gyda Bøtun Norunn Eimhjellen Eivind Brekke Saxe Bjørkedal Kjellaug Bjergene Kathrin Villa Kristoffer Venås Susan Sylte Oddmund Svarteberg Oterhals Asbjørn Gunnhild Austlid Alf Kåre Nordhaug Lillevik Asbjørn SteffenLillehagen Arne Lerum Arne Edvard Langset Tor Kvadsheim Kåre MagneHolsbøvåg Einar Helde Torhild Hanem Petter Godø Frits IngeGodø John Ekroll Oddny Eikebø Audrey Digernes Leif ErikBolsø Marit Bergheim Målfrid Bakken Bremstein Berstad Oppigard Austigard

Torstein Huse Kirsten Hundvebakke Hatlehol Asbjørn Harald Grimstad Borghild Ø. Goksøyr Tore Gjære Gunn BeritGjerde Roger Furset Einar EllingFlø Jostein Fet Mård Torgeir Fauskevåg Jostein GFarstad Eilertsen Anne Gry Liv Eikrem Ståle Eikrem Marit Veiberg Eide Norunn Margrethe Ole ArildBø Torvald Bringsvor Liv Brekke Sigurd Olav Brautaset Synnøve RusteBjørdal Sigmund Bjerkvik Bente EmmaAustnes Åsmund Arne Ottar Aashamar Anders Aasebø SUNNMØRE MÅLLAG Torhild Solheim Lars Kjøde Rannveig Tveit Kirkebø Ingunn Kandal Kaarstad Bjarne Ottar Wiik Øystein Vikesland Lars ØyvindVikesland VevleArne John EllingVereide Torgny Tønnessen Ivar JosteinTjugum Helge Thue Jakob Thingnes Sørheim Bjørn Leiv Sølvberg Gunnhild Systad Hans MarkSvedal Susanne Svardal Karsten F. Sunde Magn Jarl Stubhaug Dag Håkon Storaker Henrik Stokkenes Synneva Kolle Solheim Leif Alfred Skaar Marta KariSchawlann Margot Sande Arve Sandal Steinar Røyrvik RørtveitBjørn Einar Rysjedal RomørenErna Sigvor Rendedal RefsnesArvid Jon Ramstad Heidi KathrinOsland Per Scott Olsen Stein BuggeNæss Bjarte Nordeide Odd Njøs Oddvar Natvik Knut OleMyren Odd Mortensbakke Knut Moen Terje ErikMoe Pauline Midtun Marie Løland Håkon Lundestad Rune Lotsberg Einar Losnegård Jon Ove Lomheim Helen RipeLemoen Bjørg Ladehaug Liv Janne Kvåle Anders Kvam Dimmen Klævold

Kjell Arne Årseth Kjell Arne Hans OttoØvrelid Britt Ølnes Knut Ytterdal Sveinung Walseth Svein Vinje Randi FlemUlvestad TryggestadAsbjørn Ola L.Steinsvik Berit EngesetSperre Jarle Solheim Olga Støylen Runde Gunder Runde Ottar Rogne Torleiv Rogne Anne IngerRendal Karl Ramstad Britt Oterholm Lars Omenås Roger Nedreklepp Jostein O. Mo Marit Aakre Mjøs Hallstein Ljoså Svein Linge Einar Landmark Elias Kvangardsnes Jakob O. Kjersem Ove Kaldhol Ottar Kaldhol Ingrid RundeHuus Carl-Erik Winther Erling Langleite Olav K.Jørgedal JordstøylBjarne Jon Ingebretsen Hallgrim Høydal Ragnhild Hovda Jarle Helle Svanhild Haugen Halvor KarlHaugan Kristian IhleHanto NesAsbjørn Hansen Torgeir Grimstveit Lavrans Grimstveit Hans MagneGautefall Anne KarinFunner Sigrid Fonnlid Gunlaug Fjellstad Olav Felland Per Engene Sigrid Bø Halgeir Brekke Kari Indrelid Bjåen Lars Bjaadal Håvard Bakka Robert Anderson TELEMARK MÅLLAG Narve Fulsås Torgeir Engstad Eilertsen Bjarne Sveinung Eikeland Terje B.Dahl MÅLLAG TROMS OGFINNMARK Halvor Øygarden Johan Vaa Borgny SlettemoenTøfte Jon Tvitekkja Alf Torbjørn Tveit Kari Tveit Olav Tho Olav Teigen Alv Halvor Straumstøyl Margit Ryen Steen Gunvor Solberg Per Skaugset Sigvald Rørtveit Birger Risnes Jan Terje Olsen Jakob Olimstad Mæland Henry Moen Sigrun Garvik Aud Manheim Larsen

Birger Vang Gunn Utkvitne Rønnaug Ryssdal Ingrid Russøy Guro Reisæter Atle Måseide May JohanneMolund Ragnhild Johansen HayLillian Bernes Liv Grønvik Odd Sigmund Rutt OldenSkauge Anders Sakrisvoll Helge Raftevold Einar Nordbø Helge Normann Nilsen Magne Måge Sverre Myklestad Mikal Olav Mogstad Lars KolbjørnMoa Mads Løkeland Geir Lorentzen Jens Loddgard Olav Lindgaard Kirsti Årøen Lein Olav Kuvås Inger Sandvik Jarstein Kjell Håve Øyvind Hoel Herlaug Hjelmbrekke Anders Gustad Jon Grønlid Gorsetseter Mikal Anders Gjelsvik A.FrisvollArne Helge Fiskaa Finnes Jon Arne Oddmund Farbregd Ola StugguFagerhaug Olav Engan Anne Eldevik Olaug Denstadli Karl Ove Bjørnstad Bjørgum Arvid Kjell Bardal Egil Ingvar Aune Svein Aarnes TRØNDERLAGET Åse-Berit Fidjeland Solveig Fidje Anne-Berit Erfjord Kjell Byremo Leiv Hartly Andreassen Audar Aasheim VEST-AGDER MÅLLAG Ambjørg Westerheim Per GunnarVeltun Helfrid FugglienTvenge Ragnhild Solberg Marit Skogstad Gullik Skattebo Målfrid Sebuødegård Nils Rogn Ottar Haugen Ola Fosheim Kjell Conradi Inger Solveig Bøe Eldor Bråthen Olav Bråten Kristian Berglund Bjørg Berge Toralf Baldersheim Anne Irene Aaberg VALDRES MÅLLAG Jarle Vingsand Harald Vik-Mo Kristoffer Uppheim Aud Mikkelsen Tretvik Erling Syrstad Steinar Supphellen Odd Storstad Nina Rygh Storli Staverløkk

Per Sveinung Stallemo Asbjørn Nils KSkuland Margit Seland Gudlaug Nedrelid Tom Lindeland Arnt Målfrid Lindeland Solveig StallemoLima John Lauvdal Svein Kjørvik Alf GeorgKjetså Oddvar Jakobsen Håkon JahrErnst Karin Vere Jacobsen Olav Torgny Hårtveit Anne Torhild Hunsbedt Magne Heie Øyvind Grov Gimre-Marry-Ann Vigleik Frigstad Randi LohndalFrestad Svein Harald Follerås Aslak T. Fjermedal Siri Fidjeland Åse Floa Steinrud Erling Nordheim Herborg Lillebø Johannes Hjønnevåg Inga GuriHestad Kristian Halse Leif Elsvatn Randi Einrem Marit Einrem INNMELDE BEINVEGES Marta Johanne Møyfrid Engeset Kjellfrid Bøthun YRKESMÅLLAG Bjørg Robberstad Karl MagneLøseth Hjelde Arnstein Kjelrun Hersund Eiliv Herikstad Aslaug Haugan Gudbrand Guthus Gøril Fristad Gunnar Anmarkrud Astrid Andersen ØSTFOLD MÅLLAG Vidar Ystad Olav Vesaas Bodvar Vandvik Birger Valen Torgeir Urdahl Åshild Ulstrup Sigrid Tyssen Turid J.Thune Harald Thune Lars HelgeSørheim Christian Fredrik Stabell Frode Ringheim Hugfrid Raaheim Linda Plahte Borge Otterlei Synnøve Matre Kjell Harald Lunde Rønnaug Kattem Gunnar Jordal Eirik Holten Jørund AsleHolme Sissel Hole Kristian Hagestad KärkiUlvestadAsbjørn Øivind Thorbjørnsen Einar O. Standal Torkjell Ågedal Gunnar Vollen Eva HaugenSørgaard Torgersen Gjengedal Jensen Stordrange

27 norsk tidend 1 – 2018 28 norsk tidend 1 – 2018 ҡ 20 19 18 17 16 15 14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 ҡ ҡ QUIZ I kvalandharNATO hovudkvarter? regs Mållag? Kven vardenførsteleiaren iNo- «Bon été!»? Kva tyderdetfranske uttrykket Alamo? folkehelt døydde underslagetved Kva kjendpersonogamerikansk vi Trym. Kva erhan? slagsskapnad I Edda-diktet«Trymskvida» møter døydde ogvartgravlagt? forfattar KnutHamsunbudde, Kva heitergarden iGrimstadder Rainy City»og«Warehouse City”? Kva engelskbyhartilnamna«The til Senterpartiet? I kvatiårskiftaBondepartietnamn 2018? ifotballformenn meisterskapen Kva verds arrangere - landskal hemofobi? Kva erduredd foromdulidav gelen tilTheBeatles? Kva sin- ernamnetpådenfyrste pes? Kor mangevinklarerdetieittra- som snipeogtjeld? Kva ersamleomgrepet påfuglar lege utøvarariNoreg? Kva idrettsgrein harflestkvinne tek? Noregs biblio- eldstevitskaplege I kvabyliggGunnerusbiblioteket, I kvalandliggbyenPalmyra? serien «Broen»? Norén idenNRK-aktuelle tv- laren somspelarrolla somSaga Kva heiterdensvenske skodespe Island? Kva heiternasjonalforsamlingapå sen fråFrp? Kva- harÅseMichael ministerpost Willoch? Kva ermellomnamnettilKåre ҡ BAK MÅL

• Janne Nygård - - 1. Isaachsen 2. Eldre- og folkehelseminister 3. Alltinget 4. Sofia Helin 5. Syria 6. Trondheim 7. Fotball 8. Vadefuglar 9. Fire 10. Love me do (1962) 11. Blod 12. Russland 13. 50-talet (1959) 14. Manchester 15. Nørholm Gård 16. Jotne 17. Davy Crockett 18. «God sommar!» 19. Marius Hægstad 20. Belgia ҡ opp att. til målfolkomåvera mykje samanoghaldautteken vart halde10.oktober1941,ogdervart oppmodinga pen fekkkvila no.Sistestyremøtet iNoregs Mållag burde einleggjasegutmed riksmålsfolket,- denkam provosera deinye brutalemakthavarane. Hellerikkje ter var parolen, meneinmåttevera forsiktigogikkje framstøytar avviste. Samhaldinnetterogfront utet- det ikkjesnakkom,ogomdeibaddet,vart slike norske songane. Noko samarbeidmednazistanevar innhaldet, somdetheitteogfolkmåttetaibrukdei ter. Møtaogarbeidetburde samla segomdetnorske om åhaldahjula igang og driva lagsarbeidet innet- ut toopprop medoppmodingar tillaga oglagsfolka styremøtet 16.november 1940sendelandsstyret iNM før 1942,ognoko landsmøte vart detikkjei1941.På seg gjera.Landsstyret møttestberre nokre få gonger såg nouttilåvera igangsågodtdetlèt haldarbeidet macht, detkom førstseinare. Parolen iNoregs Mållag kje itidaetteratNoreg laut kapitulera fordieWehr denne tida.Noko velskipa motstandsarbeidfanst ik gjaldt heiledetnorske politiske samfunnslivet på tuasjonen liteoversiktleg noko ogforvirrande, som noko førettersommaren 1940.Førebels verka si- ser ikkjeuttilatleiinga iNoregs Mållag fekkutretta lite av idettunge halvåret somnofølgde,ogdet NOKON VANLEG LAGSAKTIVITET vart detsjølvsagt militærteneste. til 17. mai1940av vart ditenestefolka kallainntil Mållag ogNoregs Ungdomslag vart dåstengdfram brått påmange.Denfellesskrivarstova tilNoregs hærtoklandet.litærmakta Dettyske overfallet kom den lagnadstunge dagen9.aprildådentyske mi- Markhus ispissen,haddeeittstyremøte før etterpå Styretetter 1938-reforma. iNoregs Mållag, medKnut høgskular ogrettskrivingssaka ogetterdønningane læreboksaka, nynorsken sistodeved universitet og 1940. Detmøtte70utsendingar oghovudsakene var heldt landsmøtet sittiBergenhelga 4.-5.januar skje ilandet tre månaderseinare dåsamskipnaden LITE VISSTE NOREGSMållag kva somkom tilå Då krigen kom Men dåkom deijaggusigandeinnfrå allekantar. Eg skulleeigentleg berre ta eitbileteavfinduken, ҡ FALCH Henta frå Sigmund Falch: Den slemmastedokka iDrammen, Schibsted / Vigmostad & Bjørke 2015 - - ҡ det dødsstraff forådriva opemotstandsarbeid. motstandsverksemda skjeddeidetskjulte,fornovar nazistane var uaktueltpåalleplan. Mykje av denne lagsmøte kalla inntil.Samarbeidmed somNS-styret å informeraogfylkeslaga lokal- omåboikotta alle domslag skipadeiSivleringensomhaddetiloppgåve omboda sineiprotest motdiktaturet. INoregs Ung- den valde leiinga iNM.Styret iNMtrekte segdiforfrå der hansaateinslettikkjekunnegodtaavsetjinga av styret, skreiv dåimars1942eitbrev tilnaziregjeringa i samskipnaden.Indrebø, somvar nestleiarimållags- kvard Gjelsvik.Litevart dåattav denvalde lagsleiinga 1942 døydde styremedlemene Gustav Indrebø ogMar Høgåsen vart iNM-styret fengsla ogseinare pååret i sson Fianetilleiar. BådeKnutMarkhusogMartinus no redusert tileitmålkontor mednazistenKnut- Noregs Mållag bryddeeinsegmindre om,ogNMvart på eiga handogavsette detsomvar demokratisk valt. ifebruar1942utnytt(NS) peika ungdomslagsstyre Gulbrandprinsippet» innførtogkulturminister Lunde sjonsfridom ellerytringsfridom lenger. No vart «førar det totalediktaturet. Heretter var detingenorganisa- deisistesmå skaffa restane av demokrati oginnførte med Reichskommisar JosephTerboven over seg,av - sterkare ettervinteren 1942dåQuislingognazistane, som gjorde openmotstand.Dettesyntesegendå gjekk detutover fagrørsla ogsosialistaneandre kinga tilogdeiførstenordmennene vart avretta. Verst MEN HAUSTEN1941hardna denpolitiske undertryk viktig lærdom åhamedseg. demokrati einføresetnad fornynorsken. Deterein vorne riksmåletsitt. Formålrørsla var eitfungerande orda pånynorsk somnazistaneinnførteidetgamal - frå sentralt hald,ogdetvar litatrøyst idei5-6fane- på nytt. Deifemkrigsåra var eitidheiltutannynorsk bakke ogmåttebyggjapå berr oppattsamskipnaden DÅ KRIGENVAR over 8.mai1945,stodmålrørsla mest ҡ MÅLSOGE Olaf Almenningen • Olaf - - - MOROMANN Kryss NT nr. 1-2018 nr. NT Kryss VERDFULLE ҡ METALL- NÆRING ØYSTAT GENERELL LEGGET STREIKEN RESTE- TEVLINGA VANLEGE FOR OSS SKIPA- ҡ Kryss NTnr DAGROS GAMLE, ADVERB BARTRE STADER PLØYER SUNNDAL, VEKEAVIS SKAP GUDAR LIMSTOFF TINGVOLL SKRAP KJÆR- LÆRE- LEIKS- TRIM HALSA, UNION LETT SMELL FRAKT SEL- SIDE PÅ TV RAR DYR LØN M.FL. T.D. TAL A U K K K V F TIL- TING PÅ- ҡ KEYSSORD ҡ EMBAL- LØYSING LASJE M FRIE G G R R U A N A N B A N Å S U D E AVDELING ERGELEG MILITÆR- UORDEN REISTE LAGAR . TOPP R R R R R A O N A 5-2017 D E E T T I I POLITIKAR OMDØME BYGGJE ARGEN- GODT TINSK FORTYNNA VINDSIDE TONEART SKULE- REKKE BARN ÅRE R U A S S S O S D E E V E L L I KAN TROLL- AUGO SJÅ UT SOM PUFF R R N U N A A D K E T T T L L L I RENNER UKLARE LIKEVEL MØRKT SVÆRT SPELE HALV- ARTE M R N Å N A O D E E E T T L REINSAR 62,75 MEINE REISE KJELKE ÅTAK EIN PÅ KRO CM TIL SISTE TRENAR FOLK I TIMEN ASIA G R LEIE Ø R U A S N E V V E V L L I I TA UTAN HUNDAR FUGLEMAT • nr. 5 – 2017 SIVBÅT FOSTRA TÆRE HØVDE LAND I LOV ASIA G R S A N K K E E E T T I • Laurits Killingbergtrø HUNDEN Å SNAKKE IKKJE TIL KORTET GJØN STATS- ØGLE EIN TIL ARTIK- LEIAR G R R U S S S O K K E E E E OM T T FØDE HEST VÅR KEL I SKOGEN TRERASK JAMALD- RINGAR BAKKE M TOPP R R U U A A A A N K K E T T L L GAV HØG KLOKT GANG RANG USA R U N N A S A E P E E E T T T T L SANSE- GUDINNE ARBEIDE OLAF BULL- LAUSE VELDIG NIKKEL SMÅTT PLANTER KONJ. ENERGI MÅTE HELD JORD VASS- GRESK DIKT R R A A N S E V E TIL T L I ROVDYR PLAGGDEL DONATOR FRYSE M M R R N O S S O N D E E E L I I SPRANG HOVDYR STASJON HYSSING OPERA REISKAP SPELAR KNEKT IKKJE FELE- TOG- G O N S A A S A O V E E L I MIDTBLOKK VAKKER MINKANDE TRELIST VEST FOR SETTE KORN HERMER MJØSA PLASS HJØRNE MÅNE LEIING LANG HUS- R R R R A A A S E E E P T T T T I AASEN INSTRU- BUSTAD DRIKK FUGLE- MENT I DAG GREI R N N A O A A K V E E P L L I I DEN VESLE MENGDA VÆSKE- MOSE BROR R R R U N O N A O N D D E E E P T IKKJE HEST TYNN MIRAKELET FØR MANNS- KNUSTE OPP FERDSLE- NAMN 2017 NR. 5 SVAR M G G ÅRE R A S O N E V E E NT I I BULDER FILOSO- UNNING FORBI MIS- FIEN Postnummer/-stad: Adresse: Namn : Kryssordvinnarar inr. 5–2017 Åse Midthun,Voss Joar Stegane, Naustdal Sakseide,FrekhaugArvid RENNER EVENTYR- MANGE Å AVKOM RAUD- SAMLAR SKRYTE FISK IKKJE AV KVILER BAKEN DØGN- KVINNE- SIDE NAMN HÅR TID VASSDRAG OPPFØRE LYDEN SVAR- DANS VIND- ORD BAKANFRÅ HEVE SEG OPPFATTE STYLTA LENGD GANG- SEGLE I PARTI VITSEN TALE OPP- LING HEL- VIND STI GJE LOV MØRKE GRUNN KJERNE- VETTE BREST AV- VED Merk konvolutten «Kryssord». Frist: 14.mars2018 Send løysinga til: fin premie. Tre vinnarar vert trekte utogfår Rett løysing kjeminesteutgåve. 0184 Oslo Lilletorget 1 Noregs Mållag MUSKEL FØREMÅL UNDER AVSETTE PENGAR FOTEN MOSE BROR TIL EIT SØKKJE- STATAR SETTE TIL SLETTE ROMMET STEIN EDEN- BUAR GJØN LIVS ADVERB FUGLE- I DAG KURS KON- HÅR LYD MATANE ABONNENT TJUVERI DRIKK ORD PRI- RYTMISKE MULTIPLI- TA LETTE, NR. 01 2018 SERTE STEG NT 29 norsk tidend 1 – 2018 KRAMBUA Cirkle K-krus inkludert kaffiavtale. Termokrus som gjev deg gratis kaffi på alle Cirkle K- stasjonar ut 2018. Kr 299,-

Til/frå-lappar. Klistrelappar til jolegå- vene. 20 stk. Kr 50,-

Fat. Stilsikker logo på stilsikkert fat frå Verde-serien til Figgjo. Høveleg til både grill- og jolemat. Diameter 20 cm. Kr 200,–

Krus. «Nynorsk til meg, takk!» på Verde-koppen frå Figgjo og formgjevar Johan Verde. Ein klassikar med klassisk slagord! Kr 200,–

Ostehøvel i stål, blank, frå Bjørklund. Kr 190,–

Ostehøvel i stål, matt svart, frå Bjørklund. Kr 170,– Refleks. Mjuk refleks, 7 cm i diameter, med logo. Absolutt noko ein vil bli sett med. Kr 30,–

Pledd med logo frå Røros Tweed. Kr 1500,–

Krus med trykket: Det går mangt eit menneske og ser seg fritt ikring for Ivar Aasens skuld. Tarjei Vesaas, 1950. Kr 160,– Skistroppar. To skistroppar med borre- lås, 26 cm lange. Høver til langrennsski, uavhengig av målform og målføre. Kr 50,–

Krus med trykket: Skogen stend, men han skifter sine tre. Olav H. Hauge, 1965. Kr 160,–

Jakkemerke «NyNorsk» Send e-post med tinging til [email protected], ring til 23 00 29 30, «Aasenbilete» «Slepp nynorsken til» eller gå inn på www.nm.no. Sjå innom heimesida for andre tilbod. «Gjennom ord blir verda stor» «Takk, Ivar Aasen!» Kr 10,– per stk., kr 50,– for 20 stk. Hugs at vi kan gå tom for somme artiklar. Det er såleis ikkje sikkert at du får alt du tingar. Noreg-skjerf i polyester. Kr 150,– Aasen-panneband i ull. Kr 350,– Porto kjem i tillegg til prisane vi har gjeve opp her. norsk tidend 1 – 2018 – 1 tidend norsk 30 NOREGS MÅLLAG NT

MASSIV MEDLEMSAUKE I MÅLLAGET GRASROTANDEL I 2017 enda medlemstalet til Noregs Mållag på OG MOMSREFUSJON 13240. Dette er nesten 3000 fleire enn for ti år si- Kvart år kan lokallaga i Noregs Mållag søkje om dan, og det høgste medlemstalet sidan 1990. Det er momsrefusjon. I år ser det ut til at det kjem ein ny ein auke på 829 betalande medlemer frå 2016. regel om at lokallag som vil søkje momsrefusjon, Vervekampanjen «Aksjon 13000» starta for fullt må vere registrerte i frivilligheitsregisteret. Om ditt 1. oktober med «Den store vervedagen», der 50 nye lag ikkje er registrert, bør det bli det. Ta kontakt medlemer melde seg inn på éin dag. Tilstrøyminga med Per Henning Arntsen på skrivarstova om du har heldt fram, og til saman fekk me 530 nye medlemer spørsmål. mellom 1. oktober og 31. desember. Me vil takke alle som har verva eller late seg verve. Utan innsat- ORGANISASJONSMIDLAR sen frå både lag og enkeltpersonar, hadde vi ikkje fått til dette. Noregs Mållag løyver i år 300 000 kroner i organisa- I 2017 sett under eitt fekk Mållaget over 1300 nye sjonsmidlar, som lokal- og fylkeslaga kan søkje om medlemer. Det er det høgste talet på nyregistrerin- å få bruke i sitt lokale målarbeid. Ein kan søkje heile gar sidan 2012. Medlemstalet stig likevel ikkje berre året. på grunn av nye medlemer. Svært mange av dei medlemene me har, ja faktisk fleire enn før, betalar PÅMELDING TIL LANDSMØTET medlemskontingenten sin år etter år, og fortener Påmeldingsfristen til landsmøtet er 11. mars. Du også takk! finn all nødvendig informasjon på nettsidene til No- regs Mållag. Me har sett opp buss frå både Oslo og DEI TI LOKALLAGA SOM VERVA DEI TI FYLKESLAGA SOM VERVA Bergen til landsmøtet torsdag 12. april. Bussen frå FLEST NYE MEDLEMMER I 2017 FLEST NYE MEDLEMMER I 2017 Oslo går 17.30, medan bussen frå Bergen går 16.30. Lokallag Nye medlemer Fylkeslag Nye medlemer Oslo Mållag 114 Hordaland Mållag 287 Dei vil vere framme i Vinje høvesvis 21.00 og 22.00. Bergen Mållag 76 Fylkesmållaget Vikværingen 260 At mange reiser med bussane er det klart enklaste, Voss Mållag 30 Rogaland Mållag 117 og ikkje minst billigaste, for Noregs Mållag. Reisa Eide og Fræna Mållag 29 Sogn og Fjordane Mållag 112 er eit spleiselag der alle utsendingane betaler same Stavanger Mållag 26 Sunnmøre Mållag 89 Hjelmeland Mållag 24 Austmannalaget 63 summen, same kor lang reisa er. Laga får det over- Karmøy Dialekt- og Mållag 24 Karmsund Mållag 61 skytande attende dersom det blir pengar att i den Stord Mållag 22 Romsdal Mållag 46 samla reisepotten som alle har betalt inn til. Me ber Gloppen Mållag 17 Vest-Agder Mållag 42 derfor om at alle som kan, blir med i desse Fredrikstad Mållag 16 Valdres M., Telemark M. 34 bussane.

TID FOR ÅRSMØTE Det er årsmøtetid i både lokallag og fylkesmållag over heile landet. Meld inn ditt årsmøte i kalen- deren til [email protected] REFUSJON AV MED- LEMSPENGAR I løpet av februar betalar me ut medlemspengerefusjonen til laga med eigne lokallagssatsar, som leverte årsmelding for 2016. Om de ikkje leverte denne, vil medlems-

MÅLLAGET INFORMERER pengerefusjonen bli utbetalt når me får årsmeldinga for 2017.

Tilsette:

1 • 2018 Gro Morken Endresen, dagleg leiar, tlf. 23 00 29 37 • 957 85 560, Norsk Tidend [email protected] Framhald av Fedraheimen og Den 17de Mai Erik Grov, organisasjonskonsulent, tlf. 23 00 29 30, [email protected], Prent: Nr1Trykk as Opplag: 14 600 NOREGS MÅLLAG Per Henning Arntsen, økonomikonsulent, NORSK MÅLUNGDOM malungdom.no Abonnement: kr. 250,– per år www.nm.no tlf. 23 00 29 34, [email protected] Tilskrift: Postboks 285 Sentrum, Annonsar: Tilskrift: Ingar Arnøy, skulemålsskrivar, 0103 Oslo Annonseprisar: kr 9,00,–/mm Lilletorget 1, tlf. 23 00 29 36 • 975 29 700, Telefon: 23 00 29 40 Tillegg for tekstside: kr 0,50,–/mm 0184 OSLO [email protected] E-post: [email protected] Spaltebreidd: 45 mm Telefon: 23 00 29 30 Kvartside: kr 3 000,– E-post: [email protected] Hege Lothe, informasjons- Bankgiro: 3450.65.48707 Halvside: kr 5 000,– og organisasjonskonsulent, Heilside: kr 9 000,– Kontoradresse: tlf. 926 48 348, [email protected] Leiar: Fredrik Hope, Ilegg til avisa: kr 1,00 pr. stk. Lilletorget 1, 0184 OSLO Kjartan Helleve, informasjonskonsulent, Telefon: 954 04 115 • 23 00 29 40, E-post: [email protected] Alle prisar er eks. mva. Ved lysing i fleire Bankgiro: 3450.19.80058 tlf. 23 00 29 32 - 943 97 998 nummer kan vi diskutere særskilde avtalar. [email protected] Leiar: Magne Aasbrenn Skrivar: Eline Bjørke, Marit Aakre Tennø, politisk rådgjevar, Telefon: 476 59 738 • 23 00 29 40, Stoffrist nr. 2–2018: Mobil: 979 70 065 tlf. 454 71 716, [email protected] E-post: [email protected] 14. mars E-post: [email protected] norsk tidend 1 – 2018 – 1 tidend norsk 31 RETURADRESSE:

Noregs Mållag Lilletorget 1 0187 OSLO

Nr. 1 • februar 2018 Bokmålet har ei heilt spesiell utviklingshistorie. Den er Norsk Tidend godt skjult i den redaksjonelle praksisen til NAOB. Framhald av Fedraheimen og Den 17de Mai Leiv Inge Aa

PÅ TAMPEN

ALT DETTE EIN ikkje seier før tolv år seinare! Greitt, det er ikkje alt som kan seiast med det same, men tolv år? Det får då vera måte på kor kjenslevar ein skal vera. Eg og madammen hadde besøk av nokre vener i dag. Og me prata sjølvsagt om snø. Jajamensan, no har det lava ned, du! Skulle nesten ha teke oss ein tur på ski i morgon. Ja, det skulle me. Sjølv om alle visste, inst inne, at det aldri kom til å henda. Men skitur var stikkordet for at madammen skulle dra ei historie, som ho sikkert har teke til veninnene sine, men aldri for meg.

ME HADDE IKKJE vore saman så lenge, men lenge nok til at ho vart med meg heim. Og eg ville jo visa fram vestlandet frå si beste side. Og kva er vel finare enn ein skitur på stølen? Ja, me kan vel like godt gå heile vegen heim? Madammen hadde jo absolutt ingen for- utsetningar for å vite noko om kor langt det var å gå heim. Ho såg vel for seg nokre kilo- Foto: Ivar Myklebust Longvastøl meter, og ikkje dei to og ei halv mila det er. Så me vasa i veg i eit herleg landskap.

MEN DÅ VAR om lag kome halvegs, kom eg ørlite i tvil om vegen. Eg hadde retninga Eva Weel Skram til så lenge me var nede i dalen, men på eit tidspunkt gjekk ruta opp på fjellet. Ein god ide seg sjølv, men når ein ikkje er heilt stø i geografi, så var det ein sjanse å ta. Så etter Dei nynorske festspela kvart måtte eg berre ta det på gefühlen, og me bomma sjølvsagt på alt som likna løype. Skulle terrenget definerast som noko, så var ҡҡEva Weel Skram held konsert i uteamfiet i Ivar tolkingar av andre sin musikk, mellom anna det bratt helling med tett skog. Aasen-tunet under Dei nynorske festspela tors- Henning Kvitnes sin song «Evig eies kun et dårlig dag 7. juni. På programmet har ho heilt nye låtar rykte». Same året var ho dagstøtt å høyre i sto- TIL SLUTT KOM me då ned. Madammen frå hennar første norskspråklege album og andre vene til dei fleste småbarnsfamiliar i landet med hadde ikkje klaga noko særleg. Eg tykte utvalde låtar frå karrieren. «Selmas song» frå NRK sin julekalender «Snøfall». sjølvsagt eg hadde gjort eit kupp, ikkje alle Songar og låtskrivar Eva Weel Skram frå Sogn- hadde takla den taktiske manøveren. Og alle dal blei kjend som engelsksyngjande popartist, ҡҡDei nynorske festspela blir i år arrangert var samde om det hadde vore ein fin tur. men har dei siste åra byrja å skrive på dialekt. frå 7. til 10. juni, i Ivar Aasen-tunet og på Men så i kveld kom altså sanninga for ein Ho var frontfigur i ei av landets mest suksessrike andre arenaer i Ørsta og Volda. Forfattaren dag. Før den turen, hadde ho ikkje gått på popgrupper, Eva & The Heartmaker, men står no Marit Eikemo er festpeldiktar og vil setje sitt ski sidan ho var 16 år. Og då hadde ikkje på eigne bein. På konserten i Aasen-tunet har ho spesielle preg på programmet festspeldagane. turen gått på impuls i laussnø og tett kratt. med seg låtskrivar og gitarist Thomas Stenersen i Eikemo debuterte i 1999 med boka Her, no. Så no kunne ho fortelja at ho hadde vore eit stemningsfullt duo-format. Møte med unge menneske. Sidan har ho skrive totalt utslitt, og hadde i grunnen vore det ei essaysamling og fire romanar. I vår kjem siste halvparten. Og medan eg gjekk rundt ҡҡSkram skriv personlege tekstar, og musikken hennar sjette roman Gratis og uforpliktande og var strålande nøgd, hadde ho gjort seg hennar byr på eit spekter av kjensler som pu- verdivurdering. Eikemo fekk i fjor haust Amalie nokre vurderingar om kva dette var for ein blikum gjerne kjenner seg att i. Det handlar om Skram-prisen. – Som Skram vil ho forstå, men idiot ho hadde slått seg saman med. kjærleik, vennskap og familierelasjonar som ho ikkje stille seg til dommar. For dei som verkeleg SJUR HAUGSTØL framfører med si særeigne stemme. forstår, kan ikkje dømme, stod det i grunngje- sjuribur.blogspot.com I 2016 deltok ho i TV 2-programmet «Hver vinga til juryen. gang vi møtes», der ho utmerkte seg med vakre (AASENTUNET)