DOCSLIB.ORG

Şiirbaz Sultanlar

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Şiirbaz Sultanlar 1 MUSTAFA CEYLAN Şah’beyit ŞİİRBAZ SULTANLAR 2 Eserin Adı : Şah’beyit Şiirbaz Sultanlar Yazarı: Mustafa CEYLAN www.mustafaceylan.net www.gulceedebiyat.net www.gulceedebiyat.com Tel : 0535 622 43 16 e-posta : [email protected] Haberleşme: Siteler Mah. Yeşilyurt Sitesi G Blok 4/12 ANTALYA Dizgi : Baskı : ISBN : 3 İÇİNDEKİLER 1Önsöz………………………………………………: 2-Sultan I.Çelebi Mehmet……………………………….: 3-Sultan II.Murad………………………………………….: 4-Sultan II.Selim…………………………………………..: 5-Sultan II.osman…………………………………………: 6-Sultan III.Mehmed……………………………………..: 7-Sultan IV.Murad…………………………………………: 8-Sultan IV.Mehmed……………………………………..: 9-Sultan II.Mustafa………………………………………: 10-Sultan I.Mahmud……………………………………..: 11-Sultan III.Mustafa……………………………………: 12-Sultan II.Mahmud……………………………………: 13-Sultan II.Bayezid……………………………………..: 14-Sultan I.Ahmed………………………………………..: 15-Sultan III.Ahmed………………………………………: 16-Sultan III.Murad……………………………………….: 17-Sultan III.Selim………………………………………….: 18-Sultan I. Selim(Yavuz)……………………………….: 19-Sultan V.Mehmed Reşad………………………….: 20-Sultan Abdülaziz……………………………………….: 21-Sultan (Deli)İbrahim………………………………….: 22-Sultan (Yıldırım)I. Bayezid…………………………: 23-Sultan I.Murad(Hüdavendigâr)………………: 24-Sultan Orhan (Gazi)…………………………………: 25-Sultan I. Osman (Gazi)……………………………..: 26-Sultan I. Süleyman(Kanuni)…………………….: 27-Sultan II.Mehmed(Fatih)…………………………: 4 ÖNSÖZ Elinizde tuttu ğunuz eser, “GÜLCE EDEB İYAT AKIMI” Projelerinden birisi olan “Şah’beyit - Şiirbaz Sultanlar” çalı şmasıdır. Bu çalı şmada, tarihin sinesinde sava şlar yapan, isyan ve ihtilâlleri kanla bo ğan, karde şlerini ya da öz oğullarını bile gerekti ğinde gözünü kırpmadan öldüren, öldürten Padi şahların, ceylan bakı şlı bir güzel kar şısında nasıl yenik dü ştüklerini ve nasıl duygu insanı olarak şiirle, musikiyle ve öteki edebî sanatlarla ilgilendiklerini görmekteyiz. Bu bakımdan, çalı şmamız sadece tarihî olayları aktaran bir tarih kitabı olmadı ğı gibi, şiirbaz sultanların sadece şiirlerini aktaran bir antoloji de de ğildir. Her ikisini bir arada bulundurup, bunu Gülce Edebiyat Akımı Şiir Teknikleri ile harmanlayıp sunan, nesirle manzum karı şımı bir eserdir. Şiirbaz sultanlarımız divan edebiyatının en güzel örneklerini vermi şler, idare, sava ş ve siyasetteki ba şarılarını şiirde de devam ettirmi şlerdir. Sarayın o ihti şamlı ta ş duvarları arasında, tahtlarında, harem dairelerinde, tek adam olmanın verdi ği debdebe ile gurur abidesi gibi ya şamak yerine, yürek seslerine de kulak veren şair padi şahlarımızın dünyasına, geliniz, hep birlikte girelim. Cümlenize selâmlar, saygılar sunuyorum. Mustafa CEYLAN 5 1-GİRİŞ A o ğul ! Can o ğul ! Can da can o ğul! Bana “ şair padi şahları” soruyorsun. Bilmem ki sana hangisini anlatayım? Osmanlı İmparatorlu ğunu kurup, adını da o imparatorlu ğa veren Osman Bey’den ba şlayayım anlatmaya, olur mu? Fakat, hele dur biraz. Sana, padi şahların sanatla ilgilerine dair az ve öz bilgiler verdikten sonra, Osman Bey’den ba şlayarak hepsini anlatmaya çalı şayım. Aslında, onlara ben “ şair padi şahlar” demiyorum, “şiirbaz sultanlar” adını daha bir yakı ştırıyorum. Evet, “ şiirbaz sultanlar”… Neden mi? A o ğul, Osmanlı döneminde; Şiir yazan ve Divanı olan Osmanlı Sultanları 9 ki şidir ve şunlardır: 6 1-Fatih Sultan Mehmed (Avnî) 2-II.Bayezid (Velî) 3-Yavuz Sultan Selim (Selimî) 4-Kanuni Sultan Süleyman ( Muhibbî) 5-Sultan III. Murad (Muradî) 6-Sultan I. Ahmed (Bahtî) 7-Sultan II. Osman ( Fârisî) 8-Sultan III. Ahmed (Necîb) 9-Sultan III. Selim ( Selimî-İlhamî) Şiir yazdı ğı rivayet edilen Osmanlı Padi şahları 7 Ki şidir ve şunlardır : 1-Sultan I. Osman (Gazi) 2-Sultan Orhan (Gazi) 3-Sultan Murat Hüdavendigâr 4-Sultan Yıldırım Bayezıd 5-Sultan Deli İbrahim 6-Sultan Abdülaziz 7 7-Sultan V.Mehmed Re şad Şiirle u ğra şan Osmanlı Padi şahları 1-Sultan I.Çelebi Mehmed 2-Sultan II.Murad (Muradî) 3-Sultan II.Selim-Sarı Selim (Talibî-Selimî) 4-Sultan III Mehmed (Adnî) 5-Sultan IV.Murad (Muradî) 6-Sultan IV.Mehmed (Vefaî) 7-Sultan II.Mustafa ( İkbâlî-Meftunî) 8-Sultan I.Mahmud (Sebkatî) 9-Sultan III.Mustafa ( İkbâlî) 10-Sultan II.Mahmud(Adlî) Gördü ğün gibi a o ğul, yazmı ş oldu ğu şiirlerini bir “Divan” da toplamı ş 9 Sultan, şiir yazdı ğı rivayet edilen 7 Sultan ve şiirle u ğra şan da 10 Sultan olmak üzere, Osmanlı’nın 26 Sultanı “ şiirbaz sultan”dırlar. Bunlara, Sultan olamamı ş Cem Sultan gibi şehzadeleri veya sarayda yeti şmi ş, şiirle u ğra şmı ş, 8 Adile Sultan gibi Padi şah kızlarını ya da e şlerini de ilâve edersek, bu sayıyı hayli arttırabiliriz. A o ğul ! Sarayın o tarih kokan, ta ş ve mermer koridorları ve odaları arasında yeti şen “şiirbaz sultanlar”, sanki o ha şmet, o debdebe ve saltanat içinde do ğmamı şlar, büyüyüp ya şamamı şlar gibi, oldukça duygulu, ince yürekli insanlardır. Ça ğ açıp ça ğ kapatan bir Hünkâr, şiir denen efsunkâr sihirbaza iki yakasını kaptırdı ğında, a şkı tahttan, sevgilisini de sultanlık makamından üstün görerek, sevgiliye kul oldu ğunu; “Bir şâhe kulum kim kulu sultan-ı cihandır Mihr-i rühu şems-i fele ğe nûrfe şandır” mısraları ile haykıran bir â şık olup çıkmı ştır. Şiir böyledir i şte o ğul! Şiir, her yüre ğe girer. Makam, mevki, şan, şöhret, unvan, diploma vb hiçbir şey ayırt etmeden girer yüre ğe; girdi ği yüre ği dipden doru ğa doldurur, ya da bo şaltır; yüre ği yakar, yıkar, kavurur; ya kendine benzetir ya da kendisi o yüre ğe dönü şür. Şiir bu, en büyük belâdır ki, seni â şıklar içinde bir garip â şık eder ki, dilinin pas tutmu ş yayını koparır ve bülbül eder a ğzını ve tahtı-tacı terk ettirir, çıkartır kaftanlarını üstünden, de ğiştirir adını. Sen, â şık 9 oldu ğunda, a şka â şık olmu şsundur ve şiir mıknatısı eksilmez yanından, yörenden, dilinden. Bülbül kesilirsin sevgili hasretiyle de, sana sen bile şaşırırsın a o ğul! 10 SANATKÂR PADİŞAHLAR Hadsiz ve hudutsuz servetlerine, asırlarca muhafaza ettikleri kuvvetli mevkilerine ra ğmen Osmanlı hanedanındaki şehzadelere birer i şle oyalıyarak onları saray dedikodularından ve taht etrafında çevrilen entrikalardan uzak tutmak ve hem de günün birinde herhangi bir sebeple ihtiyaç içinde kalması mukadder olan bir şehzadenin, kimseye muhtaç olmadan ya şamasını teminden ibaretti. Eski saray adamlarının rivayetlerine nazaran bu usül ve an’ane, Kanuni Süleyman devrinden itibaren ba şlamı ş ve gene bu rivayetlere göre on üç, on dört ya şını tecavüz eden şehzadelerin muallimleri yanında, o şehzadenin sanat temayüllerine göre, birer hizmet ustaları da bulunurmuş. Bunlar, şehzadelerin bo ş zamanlarında, onlara sanat öğretmekle me şgul olurlarmı ş. Bu rivayetlerin ne dereceye kadar do ğru oldu ğunu bilmiyoruz. Ancak, tarihi kayıtlar arasında, bazı sanatkâr padi şahlara rastgeliyoruz. Ve bu kayıtlara nazaran da, yukarıdaki rivayetlerin pek de asılsız olmadı ğına kanaat getirmek istiyoruz. Osmanlı saraylarında, asırdan asıra ve kulaktan kula ğa intikal etmi ş olan rivayetlere nazaran şehzadelere, kulak ve di ş karı ştırmaya mahsus hilâl denilen küçük aletlerden, a ğır silâh yapmaya kadar muhtelif sanatlar ö ğretirlerdi Hattâ bunların 11 arasında, diki ş ve nakı ş gibi kadın hizmetlerine heves etmi ş olanlar bile eksik de ğildi. Meselâ, İkinci Sultan Selim , kitap okunurken satırları takıbetmek için kullanılan altın hilâl imal ederdi. Hattâ bunların kuyruk taraflarına kıymetli ta şları yerle ştirmek hususunda, adetâ bir kuyumcu kadar maharet gösterirdi. Üçüncü Sultan Mehmet , çok güzel ka şık yapardı. Bunların arasında, sapları inci, yakut, zümrüt ve hattâ mercan i şlemelileri de vardı. On dört ya şında tahta geçmi ş olan Birinci Sultan Ahmet, Çerkes kamçıları i şlemekte pek mahirdi. Ve bu kırbaçları, teveccühüne mazhar olan zevata hediye ederdi. İkinci Sultan Osman , saraçlı ğa heves etmi şti. Bindi ği atların e ğerlerini ekseriya kendisi imâl ederdi. Üçüncü Sultan Ahmet , daha küçük ya şından itibaren kadın i şlerine merak etmi şti. Hattâ padi şah olduktan sonra bile sık sık Üsküdar’daki Fatma Sultan sarayna gider; Marmara’nın engin ufuklarına nâzır bir divanhanede, kadınların ortasına oturarak gergef i şlerdi. 12 Üçüncü Sultan Selim , mâhir bir silâhçı idi. Çok mükemmel kaval tüfekleri yapardı. Bunların gez ve arpacıkları o kadar ince hesaplarla yapılmı ştı ki, atılan kur şunlar hedefini şaşmazdı. İkinci Sultan Mahmut , sedef i şlemecili ğine merak etmi şti. Hattâ bunu lâyıkıyle ö ğrenmek için Şam’dan Ham’dan “usta” isminde bir sanatkâr getirmi şti. Bo ş zamanlarında sedef i şlemekle vakit geçirirdi. Üçüncü Selim devrinden itibaren Osmanlı saraylarında musiki büyük bir ehemmiyet kesbetmi şti. “Türk musikisinin altın devri” ni yaratan ve ya şatan bu cidden sanatkâr padi şahın pek mükemmel tambur çalmasına mukabil İkinci Sultan Mahmut da o nisbette yüksek bir hanende idi. Davudî sesiyle okudu ğu besteler, büyük bir zevk ve lezzetle dinlenirdi. Bilhassa gazel okudu ğu zaman, etrafındaki kadın hanende ve sazendeleri, dizlerine kapandıracak derecede vecde getirirdi. Oğullarından Şehzade Mecit Efendi, kadına ve içkiye son derece dü şkün oldu ğu için hiçbir sanata heves etmemi şti. Ve padi şah olduktan sonra da bu uğurda, hayatını feda ederek genç ya şında sefahate kurban gitmi şti. Lâkin Şehzade Aziz Efendi, büyük biraderinden büsbütün ayrı bir yaradılı şta idi. Vakıa o da oldukça zevk ve sefahati severdi. Lâkin daha küçük ya ştan itibaren pehlivanlı ğa heves etmi ş oldu ğu için gayet 13 az içki içer; şehevî e ğlenceler hususunda da daima imsâk ve itidâl gösterirdi. Sultan Aziz , Türk pehlivanları tarihinde oldukça nam salmı ş bir pehlivandı. Zamanının ba şpehlivanları arasında, güre şmedi ği hiçbir pehlivan kalmamı ştı. Böyle olmakla beraber yüksek bir musiki şinastı. Pürüzsüz bir surette ney çalardı.
Load more

Recommended publications
  • The Empress Nurbanu and Ottoman Politics in the Sixteenth Century
    The Empress Nurbanu and Ottoman Politics in the Sixteenth Century Nurbanu (1525–1583) is one of the most prominent yet least studied royal women of the Ottoman dynasty. Her political and administrative career began when she was chosen as the favorite concubine of the crown prince Selim. Nur- banu’s authority increased when her son Murad was singled out as crown prince. By 1574, when her son, Murad III became Sultan, Nurbanu officially took on the title of Valide Sultan, or Queen Mother, holding the highest office of the impe- rial harem until her death in 1583. This book concentrates on the Atik Valide mosque complex, which consti- tutes the architectural embodiment of Nurbanu’s prestige, power and piety. The arrangement of the chapters is designed to enable readers to reconsider Ottoman imperial patronage practices of the late sixteenth century using the architectural enterprise of a remarkable woman as the common thread. Chapter 1 provides a general history of the wqaf institution to inform on its origins and evolution. Chapter 2 looks closely at the political dealings of Nurbanu, both in the domestic and the international sphere, building upon research concerning Ottoman royal women and power dynamics of the sixteenth and seventeenth centuries. Chapter 3 presents a textual analysis of the written records pertaining to Nurbanu’s impe- rial mosque complex. Chapter 4 examines the distinctive physical qualities and functional features of the Atik Valide within its urban context. The book con- cludes by assessing to what extent Nurbanu was involved in the representation of her power and piety through the undertaking of her eponymous monument.
    [Show full text]
  • T.C. Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dali
    T.C. KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI ANADOLU BEYLİKLERİNDE KADIN’IN SİYASİ VE SOSYAL ROLÜ (YÜKSEK LİSANS TEZİ) İlknur GÜNDOĞDU DANIŞMAN Prof. Dr. Cevdet YAKUPOĞLU KASTAMONU 2018 T.C. KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TARİH ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS TEZİ ANADOLU BEYLİKLERİNDE KADIN’IN SİYASİ VE SOSYAL ROLÜ İlknur GÜNDOĞDU Danışman Prof. Dr. Cevdet YAKUPOĞLU Jüri Üyesi Prof. Dr. İlhan ERDEM Jüri Üyesi Doç. Dr. Namıq MUSALI KASTAMONU – 2018 iv ÖZET Yüksek Lisans Tezi ANADOLU BEYLİKLERİNDE KADIN’IN SİYASİ VE SOSYAL ROLÜ İlknur GÜNDOĞDU Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Danışman: Prof. Dr. Cevdet YAKUPOĞLU Türk tarihi boyunca kadın; her daim hayatın başlangıcı, yönetiminde hâkimiyetin ortağı olarak değerlendirilmiş ve bu konuda ikinci plana atılmamıştır. Kadın; yeri geldiğinde şefkatli ana oluş, yeri geldiğinde ise; eline kılıç alıp, atına binip, cesurca erlerle birlikte savaşmaktan geri kalmamıştır. Eri ile neredeyse aynı haklara sahip olan Türk kadınına verilen değer abidelerde, yazıtlarda ve destanlarda kendini göstermiştir. Her daim bir otoriteye dâhil olan kadın, siyasi ve sosyal haklarını uzun bir süre korumayı başarmıştır. Türk kadını; Anadolu coğrafyasına ayak basmasından itibaren, var olan ve sonradan var olacak gerek ekonomik, gerekse siyasi hadiseler neticesinde Türkiye Selçuklu Devletinin yıkılışına kadar bir nebze geri planda kalmıştır. Anadolu Beylikleri’nde, Türk kadını eski haklarını ve özgürlüklerini geri almayı başarmıştır. Yeni oluşan siyasi otoriteler arasında yer bulmuştur. Öyle ki yönetime doğrudan katılarak bir bölgenin sorumluluğunu, yani valiliğini üstlenmiştir. Hatunlar bağlı bulundukları siyasal otoritenin hâkimiyetlerini ve devamlılığını sürdürmek için birçok siyasi evliliğe de imza atmış oldukları görülmektedir. Bu evlilikler doğrultusunda iki siyasal güç arasında denge unsuru oluşturmuşlardır. Türk kadınının siyasi varlıkları bunlarla sınırlı kalmamıştır.
    [Show full text]
  • Karagöz Üsküdar'da Neler Görmüş?
    ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII 21-23 Kasım 2014 B İ LDİ R İ LER C İ LT I EDİTÖRLER DR. COŞKUN YILMAZ DOÇ. DR. CENGİZ TOMAR DR. UĞUR DEMİR KÜDA ÜS R ULUSLARARASI ÜSKÜDAR SEMPOZYUMU VIII Yayın Kurulu Prof. Dr. Mehmet Âkif Aydın / Dr. Coşkun Yılmaz Prof. Dr. Mehmet İpşirli / Prof. Dr. Ahmet Emre Bilgili Prof. Dr. Erhan Afyoncu / Prof. Dr. Mustafa S. Küçükaşcı Prof. Dr. Halis Yunus Ersöz İmla ve Tashih Yrd. Doç. Dr. Ahmet Karataş Fotoğraf Üsküdar Belediyesi / SMEY Kenan Koca / A. Bilal Arslan / A. Fatih Yılmaz M. Esat Coşkun / Tebliğ Sahipleri Tasarım SMEY Grafik Uygulama Ender Boztürk Renk Ayrımı Bülent Avnamak Baskı Cilt Dörtbudak Yayınları Mecidiyeköy Mah. Kervangeçmez Sk. İnci Apt. Şişli/İst. İstanbul 2015 ISBN 978-605-84934-9-0 (Tk) ISBN 978-605-9719-00-1 (1.c) Telif Hakları Üsküdar Belediyesi’ne aittir. ÜSKÜDAR BELEDİYESİ Mimar Sinan Mah. Hakimiyet-i Milliye Cad. No: 35 Üsküdar/İstanbul Tel. +90 (216) 531 30 00 • +90 (216) 531 31 03 www.uskudar.bel.tr KARAGÖZ ÜSKÜDAR’DA NELER GÖRMÜŞ? PROF. DR. FETHİ GEDİ KLİ İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Bu bildiride S. F. (Sin Fe)nin kaleme aldığı Karagöz Neler Görmüş? Karagöz Üsküdarda adlı kitapçığı tahlil edip sonra da metni Latin harfleriyle vereceğiz. İstanbul’da 1 (11)da Yeni Osmanlılar Matbaası’nda basılan 1 sayfadan ibaret bu kitapçıkta yazar, Karagöz ve Hacıvat’ı vapurla Üsküdar’ı gezmeğe çıkarır. Bu seyahatte Karagöz ile Ha- cıvat Üsküdar’ın dikkat çeken yerlerini gezerler ve Kız Kulesi, Şemsi Paşa, Tımarhane, Üsküdar adının kökü, Nurbanu Valide Sultan ve şair Sirrî-i Üsküdarî hakkında konu- şarak okuyucuya bilgi verirler.
    [Show full text]
  • Osmanli Tarihinin ~Lk Devreler~Ne A~D Bazi Yanli~Liklarin Tash~H~~
    OSMANLI TARIHININ ~LK DEVRELER~NE A~D BAZI YANLI~LIKLARIN TASH~H~~ Ord. Prof. I. HAKKI UZUNÇAR~ILI Osmanl~~ tarihinin bilhassa onbe~inci as~r ortalar~na kadar olan k~s~mlar~ndaki baz~~ olaylar ile ~ah~slar hakk~nda verilmi~~ olan malü- matm bir k~sm~~ tetkiksiz geli~i güzel yaz~ld~klar~~ için hatal~d~r. ~lk yap~ lan bir yanl~~l~k sonraki tarihlerde de aynen tekrarlannu~ur; bundan dolay~~ Osmanl~~ tarihinin bu ilk k~s~mlar~~ çok dikkatli olarak incelenmeli, kitâbe, meskûkât, vakfiyelerle Bizans, Venedik, Ceneviz ve di~er kaynaklardan istifade edilerek yaz~lmal~d~r. Ben bu yanl~~- l~klardan baz~lar~n~, Kurumumuzun mecmuas~~ olan Belleten'deki makalelerimle gösterdim'; sonradan görülenler de bu tertip üzere yay~nlanacakt~r. Bu makalemizde Timurta~~ Pa~alar, M~HALO~LU MEH- MED Bey'in Tokad'da hapsinin sebebi ve B~R~NC~~ MuRAD'~n k~z~~ ve Karaman O~lu AL »AEDD~N AL~~ BEv'in zevcesinin ismi hakk~ndaki tetkikat ve bir de Çelebi MEHMED'in validesi hakk~ ndaki tetkik ne~- rolunmaktad~r. ONDORDUNCO ASIR SONLAR~YLE ONBE~INCI ASIR BA~LARINDA YA~AMI~~ OLAN T~ MURTA~~ PA~ALAR Osmanl~~ devleti hizmetinde bulunarak bu tarihlerde ya~am~~~ olan üç TimuRTA~'tan bilhassa ikisi (Kara ve Sar~~ Timurta~~ Pa~alar) tarihteki rolleri ve isim benzerli~i dolay~siyle birbirine kar~~t~r~lm~~~ ve bu surette tarihlerin birbirilerinden nakilleri ayn~~ kar~~~kl~~~~ devam Belleten numara 3, Osmanhlarda ilk vezirlere dair mütalea; Belleten ~~ o da ~ Çelebi Mehmed taraf~ndan verilmi~~ bir temliknâme; Belleten say~~ 17-18, tu ra ve pençeler; Belleten IN Gazi Orhan Bey vakfiyesi; Belleten 20, Çandarl~zâde Ali ~ Pa~a vakfiyesi; Belleten 34, Gazi Orhan Bey'in hükümdar oldu u tarih.
    [Show full text]
  • Running Head: Correspondence of Ottoman Women
    Correspondence of Ottoman Women 1 Running head: Correspondence of Ottoman Women The Correspondence of Ottoman Women during the Early Modern Period (16th-18th centuries): Overview on the Current State of Research, Problems, and Perspectives Marina Lushchenko Department of French, Hispanic and Italian Studies University of British Columbia Vancouver, Canada Correspondence of Ottoman Women 2 Abstract My main goal is to investigate problems and possible perspectives related to studies in Ottoman women’s epistolarity (16th-18th centuries). The paper starts with a review of the current state of research in this area. I then go on to discuss some of the major problems confronting researchers. Ottoman female epistolarity also offers many directions that future research may take. A socio-historical approach contributes to shed new light on the roles Ottoman women played within the family and society. A cultural approach or a gender-based approach can also provide interesting insight into Ottoman women’s epistolarity. Moreover, the fast computerization of scholarly activity suggests creating an electronic archive of Ottoman women’s letters in order to attract the attention of a wider scholarly audience to this field of research. Correspondence of Ottoman Women 3 INTRODUCTION In recent years researchers working in the field of gender studies have started to pay special attention to the place that letter-writing held in early modern women’s lives. As a source, letters provide, indeed, an incomparable insight into women’s thoughts, emotions and experiences, and help to make important advances towards a better understanding and evaluation of female education and literacy, social and gender interactions as well as roles played by women within the family circle, in society and, often, on the political stage.
    [Show full text]
  • Mimar Sinan'in Istanbul'u
    MIMAR SINAN’IN ISTANBUL’U MIMAR SINAN’IN ISTANBUL’U 1 MIMAR SINAN’IN ISTANBUL’U Mimar Sinan’ın İstanbul’u adlı eserin yayın hakları Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu’na aittir. Eser envanteri ve fotoğraflar ÇEKÜL Vakfı Arşivi’nden derlenmiştir. Kurumun, vakfın ve yayımcının izni olmaksızın alıntı yapılamaz ve çoğaltılamaz. Bu kitaptaki yazı, fotoğraf, harita ve konuların her türlü hakkı mahfuzdur. YAYIN ADI Mimar Sinan’ın İstanbul’u TÜRKİYE TURİNG VE OTOMOBİL KURUMU ADINA SAHİBİ Dr. Bülent Katkak ESER ENVANTERİ VE FOTOĞRAFLAR ÇEKÜL Vakfı Arşivi METİN DANIŞMANI Dr. Coşkun Yılmaz HARİTA ÇİZİMLERİ Tan Cemal Genç YAYIN KOORDİNATÖRÜ Tülay Taşdemir EMEĞİ GEÇENLER M. Cenk Yılmaz Harun Avcı Begüm Yavaş DANIŞMA KURULU Prof. Dr. Demet Binan Dr. Sedat Bornovalı Tülin Ersöz Dr. M. Sinan Genim Selva Gürdoğan Prof. Dr. Mustafa İsen Prof. Dr. Hüsrev Subaşı M. Hilmi Şenalp Dr. Aydın Yüksel TASARIM VE UYGULAMA MTT İletişim www.mottoproject.com ISBN 978-975-7641-52-0 YAYIMLAYAN Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Sanayi Mh. Seyrantepe Girişi / İstanbul Tel: 0212 282 81 40 (6 hat) Faks: 0212 282 80 42 www.turing.org.tr / [email protected] 1. Baskı, Temmuz 2016, İstanbul BASKI - CİLT Ajans Es Litros Yolu 2.Matbaacılar Sitesi No: ZC 7 P.K. 34010 Topkapı / İstanbul Tel: 0212 493 24 84 Sertifika No: 32564 MİMAR VE MÜHENDİS OLARAK SİNAN Prof. Dr. İlknur Altuğ Kolay 99 İçindekiler Hacı Ahmet Paşa Türbesi 108 Hadım İbrahim Paşa Külliyesi 110 Hadım İbrahim Paşa Camii 112 Hadım İbrahim Paşa Türbesi 118 Haseki Külliyesi 120 Haseki Hürrem Sultan Camii 124 TAKDİM 6 Haseki Hürrem Sultan Medresesi 128 MİMAR SİNAN 9 Haseki Hürrem Sultan Darüşşifası 132 MİMAR SİNAN’IN İSTANBUL’U 15 Haseki Hürrem Sultan Sıbyan Mektebi 136 Haseki Hürrem Sultan Türbesi 138 Hüsrev Kethuda Hamamı (Ortaköy) 142 Hüsrev Paşa Türbesi 146 Hüsrev Çelebi (Ramazan Efendi) Camii 150 Hüsrev Kethuda Darülkurrası (Vefa) 154 MİMAR SİNAN ESERLERİNİN Kapuağası Köprüsü (Haramidere) 156 ENVANTER BİLGİLERİ 19 MİMAR SİNAN’IN BANİLERİ Atik Valide Nurbanu Sultan Külliyesi 20 Dr.
    [Show full text]
  • Courtyards and Ottoman Mosques in the 15Th and 16Th Centuries: Symbolism, Mimesis and Demise
    ITU A|Z • Vol 12 No 2 • July 2015 • 35-48 Courtyards and Ottoman mosques in the 15th and 16th centuries: Symbolism, mimesis and demise Satoshi KAWAMOTO [email protected] • JSPS research fellow at Tokyo University of Foreign Studies, Tokyo, Japan Received: January 2015 Final Acceptance: April 2015 Abstract Te frst aim of this paper is to describe the emergence of courtyards in Otto- man sultanic mosques in the ffeenth century and discuss the background of this pivotal transition. Te reception of courtyards in Ottoman mosques dates back to A.H. 841(1437), Üç Şerefeli Cami in Edirne. Te fact that Eyüp Sultan Camii in Istanbul was the second sultanic mosque with a courtyard indicates the royal sym- bolism of courtyard at a mosque, since the one in Eyüp functioned as the stage of sword girding (kılıç kuşanma) ceremonial of newly enthroned sultans. Secondly, in order to afrm that only sultans could construct mosques with courtyards, a few exceptional non-sultanic mosques with courtyards are exam- ined. Tese pseudo-courtyards, were merely extensions which was a clever solu- tion for non-sultanic benefactors. Finally, it is analysed how Sinan prepared a formula for courtyards in mosques for his non-sultanic patrons in the sixteenth century. He adopted an existing “mosque and madrasa” style for these patrons, but carefully alluded to the dif- ference between the mosque section and the madrasa. However, it was also Si- nan who abandoned this meticulous design and started building mosques with courtyards for non-sultanic patrons in a sultanic manner in 1580s. Te demise of courtyards as a symbol of the omnipotent sultan coincided with the political upheaval of the dynasty.
    [Show full text]
  • Scholars and Sultans in the Early Modern Ottoman Empire 1St Edition Download Free
    SCHOLARS AND SULTANS IN THE EARLY MODERN OTTOMAN EMPIRE 1ST EDITION DOWNLOAD FREE Abdurrahman Atcil | 9781107177161 | | | | | List of sultans of the Ottoman Empire Khotinor how the Poles changed the course of Ottoman history more. The New Encyclopedia of Islam. Jimmy Ele marked it as to-read Scholars and Sultans in the Early Modern Ottoman Empire 1st edition 01, Visit the Australia site. The only permanent male staff consisted of eunuchs. More Info: vol. The most important of these was the mantle of the Prophet Muhammad and his standard and footprint. The Consolidation of the Hierarchy : 6. Dynasty Family tree detailed Family tree simplified Line of succession. Rule of force At first the rule of the Ottoman Sultans was insecure. Some scholars have interpreted this devaluation and debasement as a consequence of the silver influx from the Americas, whereas others have referred to the difficulties that the Ottoman state had to face in financing its war effort against the Safavids in Persia. From onwards, the Ottoman government co-opted Scholars and Sultans in the Early Modern Ottoman Empire 1st edition groups of scholars, usually over a thousand at a time, and employed them in a hierarchical bureaucracy to fulfill educational, legal and administrative tasks. From onwards, the Ottoman government co-opted large groups of scholars, usually over a thousand at a time, and employed them in a hierarchical bureaucracy to fulfill educational, legal and administrat During the early Ottoman periodscholars in the empire carefully kept their distance from the ruling class. London: I. Sultan II. But no one was to be trusted.
    [Show full text]
  • Osmanli Devleti'nde Siyasi Evlilikler
    OSMANLI DEVLETİ’NDE SİYASİ EVLİLİKLER Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi Tarih Anabilim Dalı Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı Selim PARLAZ Danışman: Prof. Dr. Mehmet Ali ÜNAL Temmuz 2007 DENİZLİ Bu tezin tasarımı, hazırlanması, yürütülmesi, araştırmalarının yapılması ve bulgularının analizlerinde bilimsel etiğe ve akademik kurallara özenle riayet edildiğini; bu çalışmanın doğrudan birincil ürünü olmayan bulguların, verilerin ve materyallerin bilimsel etiğe uygun olarak kaynak gösterildiğini ve alıntı yapılan çalışmalara atfedildiğini beyan ederim. İmza : Öğrenci Adı Soyadı: Selim PARLAZ TEŞEKKÜR Bu araştırma konusu yeterli kütüphane ve gerekli imkânların kısıtlı olduğu bir ortamda yapılmıştır. Bu eksiklere ve olumsuzluklara rağmen her zaman sabrı, sevgi ve desteğiyle yanımda olan, engin ve zengin bilgisini esirgemeyen çok değerli hocam Prof. Dr. Mehmet Ali ÜNAL’a, Tarih Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ayfer ÖZÇELİK’e ve Yrd. Doç. Dr. Mehmet Yaşar ERTAŞ başta olmak üzere Tarih Bölümü’nün tüm değerli öğretim üyelerine teşekkür ederim. Ayrıca gösterdikleri anlayış ve verdikleri destekten dolayı hayatımın en vazgeçilmezi olan başta annem Kadriye PARLAZ olmak üzere babama ve abilerime teşekkür etmeyi bir borç bilirim. i ÖZET OSMANLI DEVLETİ’NDE SİYASİ EVLİLİKLER Parlaz, Selim Yüksek Lisans Tezi, Tarih ABD Tez Yöneticisi: Prof. Dr. Mehmet Ali ÜNAL Temmuz 2006, 82 Sayfa Tarihi ve sosyolojik bir müessese olan evlilik kadın ve erkeğin bir aile kurmak için hukuki açıdan bir araya gelmesidir. Siyasi evlilik kavramı ise çok farklı anlam taşıyarak ilkçağlardan günümüze devletlerarası politika ve siyasetin önemli bir parçası olarak karşımıza çıkmaktadır. Yapılan bu izdivaçlara bakıldığında da kadının bir aracı olarak kullanıldığını ve devletlerarası ilişkilerde böylece işlevsel bir vasıta olarak kullanıldığı görülmektedir. Tarih boyunca hemen hemen her coğrafya ve toplumda görülen siyasi evlilikler tarihin seyri içerisinde devletlerin siyasi hayatlarını etkilemiştir.
    [Show full text]
  • Mighty Guests of the Throne Note on Transliteration
    Sultan Ahmed III’s calligraphy of the Basmala: “In the Name of God, the All-Merciful, the All-Compassionate” The Ottoman Sultans Mighty Guests of the Throne Note on Transliteration In this work, words in Ottoman Turkish, including the Turkish names of people and their written works, as well as place-names within the boundaries of present-day Turkey, have been transcribed according to official Turkish orthography. Accordingly, c is read as j, ç is ch, and ş is sh. The ğ is silent, but it lengthens the preceding vowel. I is pronounced like the “o” in “atom,” and ö is the same as the German letter in Köln or the French “eu” as in “peu.” Finally, ü is the same as the German letter in Düsseldorf or the French “u” in “lune.” The anglicized forms, however, are used for some well-known Turkish words, such as Turcoman, Seljuk, vizier, sheikh, and pasha as well as place-names, such as Anatolia, Gallipoli, and Rumelia. The Ottoman Sultans Mighty Guests of the Throne SALİH GÜLEN Translated by EMRAH ŞAHİN Copyright © 2010 by Blue Dome Press Originally published in Turkish as Tahtın Kudretli Misafirleri: Osmanlı Padişahları 13 12 11 10 1 2 3 4 All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying, recording or by any information storage and retrieval system without permission in writing from the Publisher. Published by Blue Dome Press 535 Fifth Avenue, 6th Fl New York, NY, 10017 www.bluedomepress.com Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Available ISBN 978-1-935295-04-4 Front cover: An 1867 painting of the Ottoman sultans from Osman Gazi to Sultan Abdülaziz by Stanislaw Chlebowski Front flap: Rosewater flask, encrusted with precious stones Title page: Ottoman Coat of Arms Back flap: Sultan Mehmed IV’s edict on the land grants that were deeded to the mosque erected by the Mother Sultan in Bahçekapı, Istanbul (Bottom: 16th century Ottoman parade helmet, encrusted with gems).
    [Show full text]
  • 688.Pdf (1.362Mb)
    T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANA BİLİM DALI YENİ TÜRK EDEBİYATI BİLİM DALI TÜRK ROMANINDA OSMANLI DEVLETİ’NİN KURULUŞ SÜRECİNE YAKLAŞIM Yüksek Lisans Tezi Cengiz Karataş Tez Danışmanı Doç. Dr. Nurullah Çetin Ankara – 2003 ÖNSÖZ Edebiyat, kültürden özellikle de tarihten bağımsız düşünülemez. Edebiyatı zenginleştiren öğelerin başında kültürel birikim yer almaktadır. Bir milletin kültürel geçmişi ne kadar zenginse edebiyatı da o ölçüde zenginleştirilebilir. Çünkü roman, şiir vb. bütün edebî türlerin temelinde kültürel birikim yatmaktadır. Tarihî roman, bu kültürel birikimin en belirgin şekilde ortaya çıktığı edebî türdür. Tarih ile edebiyatın buluşması olarak da nitelendirebileceğimiz bu tür, tüm dünyada kabul görmekte ve beğeni ile okunmaktadır. Tarihî roman türü, tarihî gerçeklere bağlı kalmak kaydıyla romancının kendi muhayyilesinde tarihi ete kemiğe büründürmesi, kuru tarihî olaylara hayat vermesi temeli üzerine oturmaktadır. Tarihî roman yazarının en çok dikkat etmesi gerektiği nokta, tarihten yararlanırken kendisinin bir tarih kitabı yazarı olmadığını unutmamasıdır. Nitekim zaman zaman bu teknik yanlışlıktan dolayı tarihî roman yerine tarih kitabıyla yüz yüze gelinmektedir. Yazar, bazen bilimsel eser yazıyormuşçasına bize kaynakça bile vermektedir! Bu gibi yanlışlara düşülmemesi açısından sanatsal eserlerle bilimsel eserlerin farklılığının bilincinde olunmalıdır. Türk Romanında Osmanlı Devleti’nin Kuruluş Sürecine Yaklaşım adlı Yüksek Lisans çalışmam yukarıdaki ayırımın farkında olarak hazırlanmıştır. Söz konusu olan bu tezin edebî eserlerden yola çıkılarak hazırlandığı göz önüne alınarak tarihle ilgili eleştirlerin dışında tutulması gerekir; Çünkü bu çalışma hazırlanırken ilk kaynak olarak “Kaynakça” bölümünde verilmiş olan 15 roman esas alınmıştır. Bu edebî eserlerin tarih ile ne kadar bağdaşıp bağdaşmadığı farklı bir tartışma konusudur. Unutulmaması gereken bir şey daha vardır ki o da, tarihin üzerinde en çok oynamaya müsait bilim dallarından biri olduğudur.
    [Show full text]
  • A TRIBUTE to the KINGLY VIRTUES of SULTAN AHMED I (R
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Istanbul Sehir University Repository A TRIBUTE TO THE KINGLY VIRTUES OF SULTAN AHMED I (r. 1603- 1617): HOCAZÂDE ABDÜLAZİZ EFENDİ (d. 1618) AND HIS AHLÂK-I SULTÂN AHMEDÎ A THESIS SUBMITTED TO THE GRADUATE SCHOOL OF SOCIAL SCIENCES OF İSTANBUL ŞEHİR UNIVERSITY BY SEMRA ÇÖREKÇİ IN PARTIAL FULFILLMENT OF THE REQUIREMENTS FOR THE DEGREE OF MASTER OF ARTS IN HISTORY SEPTEMBER 2012 ABSTRACT This thesis aims to offer a literary-historical analysis of Ahlâk-ı Sultân Ahmedî (Morals of Sultân Ahmed), an early seventeenth-century Ottoman treatise on ethics prepared for Sultan Ahmed I (r. 1603-1617). This work of ethics was originally written in Persian in 1494-5 under the title, Ahlâk-ı Muhsinî (Morals of Muhsin), by Hüseyin Vâiz Kâşifî, a renowned Timurid scholar and intellectual. This work of ethics was dedicated to the Timurid ruler, Hüseyin Baykara (r. 1469-1506), but the main adressee was his son Ebu‘l-Muhsin Mirza. In around 1610, Ahmed I ordered a translation of this Persian work into Ottoman Turkish, a task which was completed, with some critical additions, in 1612 by Hocazâde Abdülaziz Efendi (d. 1618), the fourth son of the famous Hoca Sadeddin Efendi (d. 1599). Overall, this thesis is an attempt to provide a critical examination of Ahlâk-ı Sultân Ahmedî particularly with respect to the question of how such a translated book on ethics was used as a tool to create as well as to legitimize a powerful image of the Ottoman sultan at a time of crisis and change in the Ottoman imperial and dynastic establishment.
    [Show full text]