Evaluation of the Socio-Economic Impact of Climate Change in Belgium

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Evaluation of the Socio-Economic Impact of Climate Change in Belgium EVALUATION OF THE SOCIO-ECONOMIC IMPACT OF CLIMATE CHANGE IN BELGIUM STUDY COMMISSIONED BY THE NATIONAL CLIMATE COMMISSION Final Report Koen De Ridder1, Koen Couderé2, Mathieu Depoorter3, Inge Liekens1, Xavier Pourria3, David Steinmetz3, Eline Vanuytrecht1, Katelijne Verhaegen2, Hendrik Wouters1 1 VITO 2 KENTER 3 ECORES July 2020 (2020/RMA/R/2271) Table of Contents LIST OF ACRONYMS ______________________________________________________________ 4 1. INTRODUCTION ______________________________________________________________ 5 2. CLIMATE SCENARIOS _________________________________________________________ 7 2.1. INTRODUCTION __________________________________________________________ 7 2.2. TEMPERATURE __________________________________________________________ 8 2.3. PRECIPITATION _________________________________________________________ 10 2.4. EXTREME HEAT _________________________________________________________ 11 2.5. URBAN HEAT ISLAND _____________________________________________________ 12 2.6. COLD EPISODES _________________________________________________________ 16 2.7. EXTREME PRECIPITATION AND STORMS ______________________________________ 17 2.8. URBAN FLOODING _______________________________________________________ 20 2.9. EXTREME WIND _________________________________________________________ 20 2.10. DROUGHTS AND WATER SCARCITY __________________________________________ 20 2.11. SEA LEVEL RISE__________________________________________________________ 23 3. PHYSICAL IMPACTS OF CLIMATE CHANGE ________________________________________ 26 3.1. HEALTH _______________________________________________________________ 26 3.2. INDUSTRY AND SERVICES _________________________________________________ 57 3.3. BIODIVERSITY___________________________________________________________ 66 3.4. INFRASTRUCTURE, TRANSPORT AND NETWORKS ______________________________ 76 3.5. ENERGY _______________________________________________________________ 84 3.6. FORESTRY _____________________________________________________________ 94 3.7. AGRICULTURE _________________________________________________________ 103 3.8. TOURISM _____________________________________________________________ 117 4. TRANSBOUNDARY IMPACTS OF CLIMATE CHANGE – CASES ________________________ 120 4.1. INTRODUCTION ________________________________________________________ 120 4.2. RAW PRODUCTS _______________________________________________________ 120 4.3. FREIGHT AND IMPORT ___________________________________________________ 123 4.4. SEINE FLOOD, A DOMINO EFFECT FOR BELGIUM? _____________________________ 124 5. IDENTIFICATION OF ANALYSIS METHODS AND SOCIO-ECONOMIC INDICATORS ________ 125 5.1. INTRODUCTION ________________________________________________________ 125 5.2. STUDIES ANALYZED _____________________________________________________ 125 5.3. CLASSIFYING THE STUDIES _______________________________________________ 125 5.4. ANALYSIS OF METHODOLOGICAL CHOICES ___________________________________ 126 5.5. ANALYSIS OF INDICATORS ________________________________________________ 127 (c) 2011, Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) NV. Alle rechten voorbehouden. 2 6. ECONOMIC IMPACTS OF CLIMATE CHANGE _____________________________________ 132 6.1. GENERAL CONSIDERATIONS ______________________________________________ 132 6.2. HEALTH ______________________________________________________________ 135 6.3. LABOUR PRODUCTIVITY _________________________________________________ 141 6.4. INFRASTRUCTURE – FLOODING ____________________________________________ 147 6.5. INFRASTRUCTURE – DROUGHT AND HEAT ___________________________________ 161 6.6. THE ENERGY SECTOR ____________________________________________________ 163 6.7. AGRICULTURE _________________________________________________________ 167 6.8. FORESTRY ____________________________________________________________ 176 6.9. ECOSYSTEM SERVICES ___________________________________________________ 182 6.10. INSURANCE ___________________________________________________________ 186 6.11. TRANSBOUNDARY IMPACTS ______________________________________________ 190 6.12. SYNTHESIS OF SECTORAL COSTS AND GAINS _________________________________ 191 7. SOCIAL ASPECTS ___________________________________________________________ 192 7.1. INTRODUCTION ________________________________________________________ 192 7.2. CHARACTERISTICS OF SOCIAL VULNERABILITY ________________________________ 192 7.3. RELATION BETWEEN SOCIO-ECONOMIC VULNERABILITY AND PHYSICAL PARAMETERS 194 7.4. CLIMATE CHANGE IMPACTS ON THE FUTURE COST OF LIVING ___________________ 198 7.5. EFFECTS OF CLIMATE POLICIES ____________________________________________ 201 8. CASE STUDIES _____________________________________________________________ 205 8.1. FRENCH FRIES INDUSTRY _________________________________________________ 205 8.2. BREWING INDUSTRY ____________________________________________________ 208 8.3. OFFICE WORK _________________________________________________________ 213 9. CONCLUSIONS _____________________________________________________________ 217 APPENDIX. SECTORAL CLIMATE IMPACTS MATRIX ____________________________________ 219 REFERENCES __________________________________________________________________ 223 (c) 2011, Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) NV. Alle rechten voorbehouden. 3 LIST OF ACRONYMS AM Adapted Management AR5 Assessment Report 5 (published by the IPCC) B€ Billion (109) euro CDD Cooling Degree Days CF Capacity Factor CMIP5 Coupled Model Intercomparison Project 5 CORDEX. Coordinated Regional Climate Downscaling Experiment CPI Consumer Price Index DJF / JJA December-January-February (Winter) / June-July-August (Summer) FWI Fire Weather Index GCM Global Climate Model GDP Gross Domestic Product GVA Gross Value Added ha Hectare HDD Heating Degree Days or Heatwave Degree Days (depending on context) IPBES Intergovernmental Science-Policy Platform Biodiversity and Ecosystem Services IPCC Intergovernmental Panel on Climate Change JRC Joint Research Centre of the European Commission M€ Million (106) euro Mtoe Megaton of Oil Equivalent NCC National Climate Commission NDVI Normalised Difference Vegetation Index ( Amount of green biomass) NDWI Normalised Difference Water Index (sensitive to plant water content) NWFP Non-Wood Forest Products RCM Regional Climate Model RCP Representative Concentration Pathway RMI Royal Meteorological Institute SSP Shared Socio-economic Pathway TAW Total Available Water TM Traditional Management TWh Terra Watt hour WBGT Wet Bulb Globe Temperature (c) 2011, Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO) NV. Alle rechten voorbehouden. 4 1. INTRODUCTION Today, the average global temperature has increased by more than 1°C compared to pre-industrial values (Figure 1-1); atmospheric CO2 concentrations have risen from 280 to more than 400 ppm. At the current pace of emissions, the carbon budget that is left for staying below the 2°C target of the Paris Agreement will be depleted in a few tens of years. For the 1.5°C target, this budget will be exhausted before the decade is out. At the same time, the impacts of climate change are becoming increasingly apparent. In recent years Belgium has experienced persistently mild winters, recurring drought episodes and a succession of hot summers, culminating in the unprecedented temperature extremes recorded during the summer of 2019. These phenomena have already affected agricultural yield, mortality figures and labour productivity loss, among other. Figure 1-1. Annual average, global 60-month average near-surface air temperature relative to the pre-industrial period. Source: Copernicus Climate Change Service. Realising that some level of climate change has become unavoidable, it is now important to direct considerable actions and resources towards adaptation, apart from pursuing efforts towards the reduction of greenhouse gas emissions. To develop relevant and effective adaptation plans and measures, it is of paramount importance to gain insight into the physical climate risk that is expected to affect society. Moreover, to be able to compare climate risk and the associated damage across sectors, it is useful to quantitatively express damage in a harmonized fashion by expressing it as a monetary value. This report provides an overview of the socio-economic impact of climate change in Belgium, resulting from a literature-based study conducted between November 2019 and July 2020. While working from an existing body of literature has the advantage of allowing to quickly collect and process large amounts of information, it also comes with its limitations. One such limitation is related to the fact that, most of the time, the available information pertains to regions outside Belgium or for a portion of Belgium only; converting impacts and costs to the Belgian situation has shown to be far from straightforward, often requiring a large number of (strong) assumptions. Another limitation resides in the fact that use of ‘the literature’ as a main source of (abundant yet scattered) information precludes the development of a fully coherent framework. Indeed, ideally one would follow a bottom-up approach, starting from e.g. consistent land use change scenarios and common methodologies to all sectors considered; and using a fixed set of time horizons and climate scenarios. In our study, we were at the mercy of whatever information was available in scientific papers and reports, each with its own approaches, scenarios and time horizons, making it sometimes hard to ensure an
Recommended publications
  • Une «Flamandisation» De Bruxelles?
    Une «flamandisation» de Bruxelles? Alice Romainville Université Libre de Bruxelles RÉSUMÉ Les médias francophones, en couvrant l'actualité politique bruxelloise et à la faveur des (très médiatisés) «conflits» communautaires, évoquent régulièrement les volontés du pouvoir flamand de (re)conquérir Bruxelles, voire une véritable «flamandisation» de la ville. Cet article tente d'éclairer cette question de manière empirique à l'aide de diffé- rents «indicateurs» de la présence flamande à Bruxelles. L'analyse des migrations entre la Flandre, la Wallonie et Bruxelles ces vingt dernières années montre que la population néerlandophone de Bruxelles n'est pas en augmentation. D'autres éléments doivent donc être trouvés pour expliquer ce sentiment d'une présence flamande accrue. Une étude plus poussée des migrations montre une concentration vers le centre de Bruxelles des migrations depuis la Flandre, et les investissements de la Communauté flamande sont également, dans beaucoup de domaines, concentrés dans le centre-ville. On observe en réalité, à défaut d'une véritable «flamandisation», une augmentation de la visibilité de la communauté flamande, à la fois en tant que groupe de population et en tant qu'institution politique. Le «mythe de la flamandisation» prend essence dans cette visibilité accrue, mais aussi dans les réactions francophones à cette visibilité. L'article analyse, au passage, les différentes formes que prend la présence institutionnelle fla- mande dans l'espace urbain, et en particulier dans le domaine culturel, lequel présente à Bruxelles des enjeux particuliers. MOTS-CLÉS: Bruxelles, Communautés, flamandisation, migrations, visibilité, culture ABSTRACT DOES «FLEMISHISATION» THREATEN BRUSSELS? French-speaking media, when covering Brussels' political events, especially on the occasion of (much mediatised) inter-community conflicts, regularly mention the Flemish authorities' will to (re)conquer Brussels, if not a true «flemishisation» of the city.
    [Show full text]
  • Overzichtskaart
    Overzichtskaart Plechtige opening busstation Vilvoorde, 12 januari 2017 - De werkzaamheden zijn begonnen op 19 april 2016 en waren - zoals gepland - eind december voltooid . - Het project vertegenwoordigt een investering van zo’n 2,7 miljoen euro . Daarvan 2,2 miljoen euro voor de aankoop van het Joker Casino, 490 000 euro voor de bouw van de busterminal. - Het nieuwe busstation telt zes perrons die bediend worden door 15 buslijnen van De Lijn en 2 buslijnen van de MIVB . - Per dag zijn er in het busstation van Vilvoorde zo’n 5 000 op- en afstappers . Vijftien buslijnen van De Lijn en twee buslijnen van de MIVB verbinden het busstation van Vilvoorde met de ruime omgeving. Er zijn lijnen naar onder meer Mechelen en Grimbergen en enkele economische attractiepolen zoals de luchthaven van Zaventem. De volgende buslijnen van De Lijn bedienen het station van Vilvoorde: bus lijn 218 Vilvoorde - Peutie bus lijn 221 Vilvoorde - Steenokkerzeel (marktbus) bus lijn 222 Vilvoorde - Zaventem bus lijn 225 Vilvoorde - Kortenberg bus lijn 261 Vilvoorde - Londerzeel bus lijn 280 Vilvoorde - Mechelen bus lijn 282 Mechelen - Zaventem bus lijn 287 Vilvoorde - Houtem bus lijn 533 Vilvoorde - Kapelle-op-den-Bos bus lijn 536 Vilvoorde - Grimbergen bus lijn 538 Vilvoorde - Diegem Lo - Zaventem Atheneum bus lijn 621 Vilvoorde - Zaventem bus lijn 683 Zaventem - Vilvoorde - Zemst - Mechelen bus lijn 820 Zaventem - Dilbeek bus lijn 821 Zaventem – Merchtem Daarnaast hebben ook bussen 47 en 58 van de Brusselse vervoermaatschappij MIVB hun eindhalte aan het busstation van Vilvoorde. De volgende partners waren betrokken bij de aanleg van het busstation en de omgeving (in alfabetische volgorde): Agentschap Wegen en Verkeer – MIVB – NMBS – Stad Vilvoorde - Wegebo/Colas (aannemer) Overzichtskaart Plechtige opening busstation Vilvoorde, 12 januari 2017 .
    [Show full text]
  • Welcome to Ghent Information for Non-Belgian Nationals Are You New in Ghent? and Do You Come from Abroad?
    Welcome to Ghent Information for non-Belgian nationals Are you new in Ghent? And do you come from abroad? This brochure contains all kinds of important information you need to e ectively run your life here. It lists the range of services o ered by the City of Ghent as well as by other organisations. We wish you all the best in your new living environment! 2 CONTENTS CIVIL AFFAIRS 4 When do you go to the Civil Affairs department? 4 WHERE ARE THE CIVIL AFFAIRS OFFICES? 6 AC Zuid 6 Service centres 7 Mobile Service Centre 10 INTEGRATION VIA INGENT 10 FINANCES 11 Banks 11 Taxes 11 Registration offi ces 11 GENTINFO 12 HEALTH 12 General Practitioners 12 Out-of-hours services 12 Health insurance funds 13 Hospitals 13 WASTE COLLECTION 14 CHILDCARE AND EDUCATION 14 MOBILITY 15 De Lijn (Flemish public bus and tram company) 15 Mobiliteitsbedrijf (Ghent Mobility Company) 15 NMBS/SNCB (National Railway Company of Belgium) 15 OCMW PUBLIC CENTRE FOR SOCIAL WELFARE 16 Local service centres 16 Social welfare centres 16 SAFETY 16 Urgent assistance 16 Non-urgent police assistance 17 ELECTIONS 18 WORK 18 Department of Economic Migration 18 One-stop shop for entrepreneurs 18 OOG (Ghent Centre for Entrepreneurial Support) 18 Trade unions 19 VDAB (Flemish Service for Employment and Vocational Training) 19 3 CIVIL AFFAIRS When do you go to the Civil Affairs department? EVENT/REQUEST OFFICE CONTACT 09 266 71 50 Arrival in Belgium Migration Counter [email protected] Births, Adoptions, Recognitions 09 266 77 55 Adoption and Nationality [email protected] Recognition
    [Show full text]
  • 222 Bus Dienstrooster & Lijnroutekaart
    222 bus dienstrooster & lijnkaart 222 Vilvoorde - Diegem Lo - Zaventem Bekijken In Websitemodus De 222 buslijn (Vilvoorde - Diegem Lo - Zaventem) heeft 2 routes. Op werkdagen zijn de diensturen: (1) Vilvoorde - Zaventem: 06:35 - 17:30 (2) Zaventem - Vilvoorde: 07:00 - 16:45 Gebruik de Moovit-app om de dichtstbijzijnde 222 bushalte te vinden en na te gaan wanneer de volgende 222 bus aankomt. Richting: Vilvoorde - Zaventem 222 bus Dienstrooster 17 haltes Vilvoorde - Zaventem Dienstrooster Route: BEKIJK LIJNDIENSTROOSTER maandag 06:40 - 17:20 dinsdag 06:40 - 17:20 Vilvoorde Station Perron 2 1 Stationplein, Brussel woensdag 06:35 - 17:30 Vilvoorde Spoorwegbrug donderdag 06:35 - 17:30 Benoit Hansenslaan, Brussel vrijdag 06:35 - 17:30 Vilvoorde Hoveniersstraat zaterdag Niet Operationeel 106 Leuvensesteenweg, Brussel zondag Niet Operationeel Vilvoorde Steevoortstraat 211 Leuvensesteenweg, Brussel Vilvoorde Aarschotsestraat 277 Leuvensesteenweg, Brussel 222 bus Info Route: Vilvoorde - Zaventem Machelen Steenweg Nr Peutie Haltes: 17 22 Leuvensesteenweg, Brussel Ritduur: 21 min Samenvatting Lijn: Vilvoorde Station Perron 2, Machelen Kwekerijstraat Vilvoorde Spoorwegbrug, Vilvoorde Hoveniersstraat, 22 Kwekerijstraat, Brussel Vilvoorde Steevoortstraat, Vilvoorde Aarschotsestraat, Machelen Steenweg Nr Peutie, Machelen Koningin Astrid Machelen Kwekerijstraat, Machelen Koningin Astrid, 16 De Spoelberchplein, Brussel Machelen Parkstraat, Machelen Stadionstraat, Diegem Koning Albertlaan, Diegem Degeyndtgaarde, Machelen Parkstraat Diegem Lo, Diegem F.
    [Show full text]
  • 2012 - 2013 Aantrekkingskracht Van Gemeenten - Gewoon En Buitengewoon Secundair Onderwijs
    2012 - 2013 Aantrekkingskracht van gemeenten - gewoon en buitengewoon secundair onderwijs Toelichting: In de tabellen zijn de leerlingen in het Nederlandstalig secundair onderwijs opgenomen, zoals geregistreerd op 1 februari van het schooljaar. Per gemeente worden leerlingenaantallen weergegeven op twee manieren: - waar wonen leerlingen die school lopen in de gemeente? (gemeente woonplaats - top 10). - waar gaan leerlingen die wonen in de gemeente naar school? (gemeente vestigingsplaats (vpl) - top 5). Enkel gemeenten waar secundair onderwijs ingericht wordt (m.a.w. waar er een vestigingsplaats van een secundaire school is waar leerlingen ingeschreven zijn) zijn in dit rapport opgenomen. Ratio: aandeel (%) van het aantal leerlingen dat school loopt in de gemeente tegenover het aantal leerlingen dat woont in de gemeente en (ergens) secundair onderwijs volgt. Opmerkingen: - 'gemeente woonplaats' : gemeente van woonplaats die door de school wordt meegedeeld aan het beleidsdomein Onderwijs en Vorming - 'gemeente vestigingsplaats' : gemeente van de vestigingsplaats waar de leerling is ingeschreven - in het secundair onderwijs worden de leerlingen geregistreerd in de vestigingsplaats waar ze het grootste aantal uren algemene vakken volgen Niet inbegrepen: Om dubbeltellingen te vermijden zijn de leerlingen in het buitengewoon onderwijs van het type 5 (langdurig zieke kinderen) niet inbegrepen in de data. Hoger beroepsonderwijs (HBO5): Op 1 september 2009 werd de vierde graad verpleegkunde afgesplitst van het secundair onderwijs en ondergebracht
    [Show full text]
  • Paper Template TUC 2017
    A Sand Transport Model for the Scheldt Estuary: Scaldis Sand Sven Smolders, Yves Plancke, Qilong Bi, Joris Vanlede, Gerasimos Kolokythas Department of Mobility and public works, Flemish government Flanders Hydraulics Research Antwerp, Belgium [email protected] Figure 1 - Introduction to the Scheldt estuary. Distances mentioned are calculated from the estuary mouth. Abstract—A sand transport model for the Scheldt estuary based the Flemish Government will improve the navigability of the on the hydrodynamic 3D Scaldis model is presented in this paper. upper part of the Scheldt estuary in order to allow class Va The objective is to model only sand transport and not ships to pass. At the moment, the upstream part of the Upper morphology. The model is validated using field measurements Sea Scheldt (Figure 1) is a Class IV fairway (ships up to 85 m performed with a Delft bottle at different locations along the long and 9.5 m wide) and forms a bottleneck in the European estuary. Asymmetry of the cross sectionally averaged flow velocity is used to understand the results of the sand model in network. terms of net sand transport direction. Therefore, an integrated plan is being developed, in which navigability, safety and nature are the key elements. The I. INTRODUCTION questions that are to be answered within this integrated plan In Western Europe the implementation of the Seine-Scheldt pertain to the measures that need to be taken to upgrade the connection will improve the European waterway network in Upper Sea Scheldt to a Class Va fairway suitable for ships up order to meet the growing demands of modern logistics in a to 2250 tons (ships up to 110 m long and 11.4 m wide and 3.5 more effective manner [1].
    [Show full text]
  • International Scheldt River Basin District Select a Topic • General
    International Scheldt river basin district Select a topic • General characteristics • Relief • Land Cover • Hydrographical Units and Clusters I General characteristics of the international Scheldt river basin district 1 Presentation of the concerning the BCR are often closer to those of a international Scheldt river city than those of a region. Therefore, they must be basin district interpreted with some caution. E.g. this is the case of data concerning agriculture, population density or Gross Domestic Product. The international river basin district (IRBD) of the Scheldt consists of the river basins of the Scheldt, For simplification in this report, the terms France and the Somme, the Authie, the Canche, the Boulonnais the Netherlands will be used to designate the French (with the rivers Slack, Wimereux and Liane), the Aa, and Dutch part of the Scheldt IRBD respectively. For the IJzer and the Bruges Polders, and the correspon- the Flemish, Walloon and Brussels part, we will use ding coastal waters (see map 2). The concept ‘river the terms Flemish Region, Walloon Region and Brus- basin district’ is defined in article 2 of the WFD and sels Capital Region. To refer to the different parts of forms the main unit for river basin management in the district, we will use the term ‘regions’. the sense of the WFD. The total area of the river basins of the Scheldt IRBD The Scheldt IRBD is delimited by a decree of the go- is 36,416 km²: therefore, the district is one of the vernments of the riparian states and regions of the smaller international river basin districts in Euro- Scheldt river basin (France, Kingdom of Belgium, pe.
    [Show full text]
  • Harnessing Visibility and Invisibility Through Arts Practices: Ethnographic Case Studies with Migrant Performers in Belgium
    arts Article Harnessing Visibility and Invisibility through Arts Practices: Ethnographic Case Studies with Migrant Performers in Belgium Shannon Damery * and Elsa Mescoli * CEDEM—Centre for Ethnic and Migration Studies, Faculty of Social Sciences, University of Liege, Bâtiment 31 Boîte 24 Quartier Agora—Place des Orateurs, 3 4000 Liège, Belgium * Correspondence: [email protected] (S.D.); [email protected] (E.M.) Received: 13 February 2019; Accepted: 1 April 2019; Published: 4 April 2019 Abstract: This paper endeavors to understand the role of arts in migration-related issues by offering insights into the different ways in which artistic practices can be used by migrants and investigating migrants’ differing objectives in participating in the arts. Through the exploration of the initiatives of undocumented and refugee migrants involved in artistic groups in Belgium, this paper compares the motivations of the performers and concludes that art can operate as an empowering tool for migrants as it constitutes a space for agency, notwithstanding the specific scope of which it is contextually charged. It allows migrants to render themselves visible or invisible, depending on their contrasting motivations. The creative productions of the first group, composed by members of “La Voix des sans papiers de Liège”, a collective of undocumented migrants, corresponds to an explicit effort of political engagement in the local context. The other examples are of undocumented and refugee artists joining musical groups with no specific aim of promoting the cause of undocumented and refugee persons. The choice to be involved in such groups highlights their desire to be, in some ways, invisible and anonymous while participating in this collective of artists.
    [Show full text]
  • Netplan Vervoergebied Brussel
    Vervoergebied Brussel BELBUSSEN DENDERMONDE Leest Belbus Lebbeke - Buggenhout DENDERMONDE Belbus Ninove - Haaltert Belbus Faluintjes - Opwijk MECHELEN Belbus Geraardsbergen Malderen Hombeek Belbus Heist-op-den-Berg - Bonheiden - Putte LONDERZEEL Denderbelle BUGGENHOUT KAPELLE- O/D-BOS Steenhuel Hever LEBBEKE Hofstade SCHAAL 1 - 100 000 Nieuwenrode ZEMST Humbeek OPWIJK Weerde Baardegem Elewijt MERCHTEM Eppegem Beigem Wolvertem School- en marktbussen KAMPENHOUT overlappende belbusgebieden & belbusgrens Naast al deze voorgestelde lijnen biedt De Lijn haar reizigers ook Mazenzele Brussegem een groot aantal school- en marktbussen aan. Meldert MEISE VILVOORDE Om dit netplan overzichtelijk te houden, zijn ze niet weergegeven. Hamme Perk GRIMBERGEN Peutie Hun haltelijsten en trajecten vind je terug in de lijnfolder Mollem Berg ASSE hoofdhalte met belangrijke overstap & Hekelgem Melsbroek belbushalte AALST STEENOKKERZEEL Erps-Kwerps Ede Kobbegem Strombeek-Bever WEMMEL MACHELEN eindhalte van 1 lijn op HAALTERT Teralfene AFFLIGEM Welle meervoudige halte Essene Diegem eindhalte van meer dan 1 lijn op ZAVENTEM meervoudige halte Heldergem Jette TERNAT Ganshoren Sint-Stevens- Nossegem Denderhoutem Woluwe BRUSSEL Sint-Katharina- Sint-Agatha- Schaarbeek Lombeek Berchem Evere LIEDEKERKE Sint-Martens- Sterrebeek Bodegem Sint-Jans- KRAAINEM Borchtlombeek Molenbeek NINOVE Wambeek Sint-Joost-ten-Node Aspelare Pamel Strijtem DILBEEK Sint-Lambrechts- WEZEMBEEK- Itterbeek Sint-Gillis Woluwe ROOSDAAL OPPEM Voorde Schepdaal Anderlecht Etterbeek Apelterre- Elsene
    [Show full text]
  • Bodies of Knowledge: the Presentation of Personified Figures in Engraved Allegorical Series Produced in the Netherlands, 1548-1600
    University of Pennsylvania ScholarlyCommons Publicly Accessible Penn Dissertations 2015 Bodies of Knowledge: The Presentation of Personified Figures in Engraved Allegorical Series Produced in the Netherlands, 1548-1600 Geoffrey Shamos University of Pennsylvania, [email protected] Follow this and additional works at: https://repository.upenn.edu/edissertations Part of the History of Art, Architecture, and Archaeology Commons Recommended Citation Shamos, Geoffrey, "Bodies of Knowledge: The Presentation of Personified Figures in Engraved Allegorical Series Produced in the Netherlands, 1548-1600" (2015). Publicly Accessible Penn Dissertations. 1128. https://repository.upenn.edu/edissertations/1128 This paper is posted at ScholarlyCommons. https://repository.upenn.edu/edissertations/1128 For more information, please contact [email protected]. Bodies of Knowledge: The Presentation of Personified Figures in Engraved Allegorical Series Produced in the Netherlands, 1548-1600 Abstract During the second half of the sixteenth century, engraved series of allegorical subjects featuring personified figures flourished for several decades in the Low Countries before falling into disfavor. Designed by the Netherlandsâ?? leading artists and cut by professional engravers, such series were collected primarily by the urban intelligentsia, who appreciated the use of personification for the representation of immaterial concepts and for the transmission of knowledge, both in prints and in public spectacles. The pairing of embodied forms and serial format was particularly well suited to the portrayal of abstract themes with multiple components, such as the Four Elements, Four Seasons, Seven Planets, Five Senses, or Seven Virtues and Seven Vices. While many of the themes had existed prior to their adoption in Netherlandish graphics, their pictorial rendering had rarely been so pervasive or systematic.
    [Show full text]
  • Folder Opgewekt Pajottenland.Pdf
    Werk je mee aan een sterkere landbouw? Bouw je mee aan een Klimaatslimme landbouw opgewekt landschap? De Pajotse boeren hebben een sleutelrol in een klimaatbestendig Pajottenland. Landbouwers handelen voor het landschap en de Energiek landschap lokaal geproduceerde hernieuwbare energie als goede huisvader. We erkennen de rol die landbouwers spelen in het kader van de Wat is de optimale wisselwerking tussen klimaatuitdaging zonder hun commerciële belangen uit het oog het ruimtebeslag en hernieuwbare te verliezen. energie? We onderzoeken hoe we de energievoorziening in het Pajottenland kunnen gebruiken als hefboom om aan landschapsontwikkeling te gaan doen. En we bekijken de mogelijkheden om de de (opgewekte) Pajotten! (opgewekte) de kracht van het landschap aan te wenden Een project voor en door door en voor project Een om hernieuwbare energie te produceren. PAJOTTENLAND OPGEWEKT 3 Energiek landschap 1 Klimaatbossen 2 Meer groen en minder steen in onze dorpen 3 Omgevingsfonds 1 Klimaatslimme landbouw 6 4 Streekmotor Pamel 5 Intergemeentelijk bermbeheerplan 6 Erosiewerende maatregelen Klimaatburgers 4 7 Klimaatadaptief wonen 5 8 Duurzaam mobiliteitsnetwerk OPGEWEKT PAJOTTENLAND 9 Energiewijken 10 Thermografische kaart 11 Klimaatambassadeurs 12 12 Bovenlokaal hemelwaterplan 13 Rechtstreekse burgerparticipatie in gemeenteraadsbesluit 14 Verordening collectieve warmte 15 Collectieve rechten van opstal 7 16 Klimaatkaart Pajottenland 17 13 14 11 Energieke ondernemers 10 9 8 17 Warmtenetscreenings 15 16 2 18 18 Zonnekaart Pajottenland 19 Microwaterkrachtcentrale www.vlaamsbrabant.be/opgewektpajottenland 19 voor en door de (opgewekte) Pajotten! (opgewekte) de door en voor Opgewekt Pajottenland; een project project een Pajottenland; Opgewekt stellen die we samen met jou willen uitvoeren. willen jou met samen we die stellen - voor concrete we verzamelden verhaallijnen de van werken als hefboom voor nieuwe initiatieven.
    [Show full text]
  • Archeologische Opgraving Oostakker – Muizelstraat/Wolfputstraat
    Rapporten All-Archeo bvba 175 Archeologische opgraving Oostakker – Muizelstraat/Wolfputstraat Volume 3 Jordi Bruggeman, Bénédicte Cléda en Natasja Reyns Temse 2017 Oostakker – Muizelstraat/Wolfputstraat Rapporten All-Archeo 175 Colofon Rapporten van het archeologisch onderzoeksbureau All-Archeo bvba 175 Aard onderzoek: Opgraving Vergunningsnummer: 2013/446 Naam aanvrager: Jordi Bruggeman Naam site: Oostakker - Wolfputstraat Opdrachtgever: Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, Koloniënstraat 40, B-1000 BRUSSEL Eigenaar: WoninGent cvba, Lange Steenstraat 54, B-9000 GENT Administratief toezicht: Onroerend Erfgoed Oost-Vlaanderen, Nancy Lemay, Virginie Lovelinggebouw, Koningin Maria Hendrikaplein 70, B-9000 GENT Trajectbegeleiding:, Dienst Stadsarcheologie & Stadsarchief van de stad Gent, Maarten Berkers en Gunter Stoops, De Zwarte Doos, Dulle-Grietlaan 12, B-9050 GENTBRUGGE Rapportage: All-Archeo bvba All-Archeo bvba Laagstraat 12 B-9140 Temse [email protected] 0478 36 57 07 0498 15 84 40 D/2017/12.807/118 © All-Archeo bvba, 2017 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en /of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtgever. All-Archeo bvba aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit de toepassing van de adviezen of het gebruik van de resultaten van dit onderzoek. De aanbevelingen dienen louter ter advisering van het bevoegde gezag, zijnde het agentschap Onroerend
    [Show full text]