04 februari 2017 , pag. 8 De Jesse-metthhoodede

Met een atypische strategie richting de verkiezingen weet GroenLinks- leider de ene na de an- 18.14 uur: klaar met eten. dere poptempel vol te krijgen. Een kijkje achter de schermen van een strak geregisseer-

de campagne. 21.26: Klaver mag een paar minuten op de bank zitten en moet daarna de pers en fans te woord staan.

TOBIAS DEN HARTOG zeggen dat de aanhangers initiatie- nieuws over de partij als eerste krij- HANNEKE KEULTJES ven ontwikkelen. Die vrijwilligers gen. Alles onder de (Obama-achtige) meldden zich volgens de partij ‘met noemer ‘verandering’. Gevoed door et wie-doet-me-wat-ge- honderd per dag’, vooral sinds de Klavers boodschap van saamhorig- zicht van Jesse Klaver verkiezing van Trump. De geraamde heid, dat geluk ‘meer is dan econo- staat strak. Via zijn oor- 75.000 euro aan donaties zijn er tot mische groei’ en zijn pleidooi voor H het verkleinen van de ‘kloof tussen Hdopjes klinken de opzwe- nu toe al 200.000 euro geworden. pende beats van I gotta feeling van De grassrootsbaas, Sybren Kooi- arm en rijk’. The Black Eyed Peas. Met hetzelfde stra, mocht in 2008 drie maanden Daarnaast springt het Amerikaan- 18:39 uur: vlnr woordvoerder Diederik ten Cate, Jesse Klaver en campagneleider nummer zal de GroenLinks-leider stage lopen bij de campagne van Ba- se campagnebureau Blue State Digi- Wijnand Duyvendak krijgen een leuk bericht binnen. straks het podium van TivoliVre- rack Obama. Kooistra zegde zijn tal –eerder ook verbonden aan de denburg in Utrecht opkomen. baan bij de Volkskrant op om bij oud-VS-president Obama –bij met Voor hem ligt een stapeltje zacht- GroenLinks te gaan werken. ,,Sy- data-analyses. Ze tonen Team Jesse gele A4-tjes met zijn speech van van- bren!”, roept Klaver als hij hem bij waar vrijwilligers het beste kunnen avond. Kort voor ‘showtime’ is de zijn kleedkamer ontwaart. De twee worden ingezet. Op basis van die in- spanning in zijn opgetrokken geven elkaar een knuffel. formatie bouwden programmeurs – schouders gekropen. Vanaf de lift Er wordt toch al veel geknuffeld. voor een vergoeding van veertig piz- tot aan de wachtruimte pal achter Beeldvoerder Joey Boink –in 2015 als za’s –op een handvol avonden een het podium laat hij zijn hoofd han- documentairemaker genomineerd app waarmee het leger vrijwilligers gen, de handen in de zakken. voor een Gouden Kalf –komt de hele langs de deuren gaat. De partij ver- De druk heeft zich dan al uren in avond alleen achter zijn regie- trouwt erop dat dit ‘een beweging’ in zijn lijf en hoofd opgebouwd. Drie schermpjes backstage vandaan voor gang heeft gezet. uur voordat Klaver op het podium een warme omhelzing van Klaver. Die beweging knijpt zijn handjes wordt verwacht, komt hij al met wijd ,,De mooiste man van de campag- dicht dat Klaver als jongeling bij de opengesperde mond de lift van de ne”, grapt Klaver. De twee zijn in kor- NOS geloot heeft –en Utrechtse popzaal uitgestapt. te tijd vrienden geworden; ze spor- mogelijk straks ook bij het RTL-pre- Geeuw nummer 1. Er zullen er nog ten zelfs samen. miersdebat mag aanschuiven. Dat is vele volgen. Gapen is Klavers ding. En als na het eten Paul Rösenmol- namelijk precies wat Klaver wil: zich Voorafgaand aan een belangrijke ler bij Klavers kleedkamer opduikt, kunnen afzetten tegen de VVD-pre- speech volgt de ene geeuw de andere zwaaien de armen weer naar schou- mier. Dat die Klaver voortdurend op. ,,Als de spanning komt, ga ik ga- derhoogte voor een knuffel. ,,Ben je wegzet als ‘mijn jonge vriend’ laat al- pen”, klinkt het verexcuserend. ready for take-off, jongen?”, zegt de leen maar zien dat ze bang voor hem Klaver (30) komt bewust vroeg: hij oud-leider van GroenLinks op va- zijn, klinkt het. wil de zaal nog even ‘aanvoelen’. Die derlijke toon in zijn oor. In Utrecht komen die aanhangers is nog leeg als de lijsttrekker van Rösenmoller is niet de enige oud- zélf naar Klaver toe. Een 21-jarige GroenLinks voor het eerst achter het 20.05: Klaver concentreert zich minuten voordat hij het podium op moet. 21.20: Jesse Klaver beantwoordt vragen. FOTO’S SHODY CAREMAN gediende GroenLinkser die zijn ge- studente staat te glunderen. ,,Als je katheder gaat staan. Politiek coördi- zicht laat zien in Utrecht. Wijnand mij jaren geleden had gezegd dat ik 18:41 uur: chillen in de kleedkamer met Sybren Kooistra van Digital GroenLinks. nator Christel Kohlmann meldt Duyvendak is sinds jaar en dag de op iemand zou gaan stemmen die plechtig dat ‘Jesse zijn speech gaat Voorafgaand aan ver de Afas Live aan; voorheen de Pander (‘mijn steun en toeverlaat’), geldt Ten Cate als zijn schaduw. Hij is Na vijf minuten in campagneleider van GroenLinks. Hij half Marokkaans is en een kwart In- oefenen’. ,,Hij wordt altijd heel ze- Heineken Music Hall. Capaciteit: zijn persoonlijk medewerker toen het ook die belt als hij er lucht van zat voor de partij in de Tweede Ka- disch, had ik je voor gek versleten.” nuwachtig als er mensen in de zaal een speech volgt zesduizend. Een maand later treden Klaver nog Kamerlid was, vertolkt heeft gekregen dat deze krant een zijn kleedkamer mer, maar moest opstappen nadat Nu klapt ze haar handen blauw voor zijn.” daar achtereenvolgens Sting en Bob nu een moederrol. Als hij op de foto verhaal schrijft over Klaver. Of hij in een boek over zijn tijd als mi- Klavers speech. Glunderend: ,,Het is Klaver oefent alleen delen van de ene geeuw Dylan op. moet voor een interview, haalt zij GroenLinks misschien ‘kan hel- is de ontspanning lieuactivist bekende ingebroken te net een boyband.” zijn toespraak. De aanval op premier Een opmerkelijke prestatie voor nog even een kam door zijn haar. pen?’. Team Jesse wil maar wat graag hebben bij het ministerie van Eco- Na afloop van de vragenronde en VVD-lijsttrekker Rutte moet goed de andere op een partij die bij de verkiezingen van Op strategisch vlak leunt Klaver de media-aandacht controleren; ze in zijn lijf terug nomische Zaken. Hij verliet de partij duikt Klaver de lift in, terug naar zijn overkomen, de partij wil dat onder- 2012 meedogenloos werd afgestraft op Bart Snels, voorheen spindoctor zijn zuinig op hun leider. echter nooit. kleedkamer. Zijn gezicht nog altijd deel vanavond op alle nieuwssites en van tien naar vier zetels ging. Kla- van , maar nu over- Geen wonder, op de politieke lin- Duyvendak laat Klaver en Ten Ca- geladen. ,,Was het hard werken?”, goed ‘geframed’ zien. Als Klaver een vouwt haar handen om zijn gezicht. ver kwam zelf alleen maar de Kamer tuigd van de ‘beweging’ die Klaver ‘is kerflank kijkt men jaloers naar de ook een legertje ‘beeldvoerders’, dat te een berichtje op zijn telefoon le- vraagt Ten Cate voorzichtig. De zaal begin maakt met een ander deel van ,,Je wordt toch niet moe, mijn jon- in dankzij een restzetel –achteraf begonnen’. Snels werkte na zijn tijd opmars van de jonge GroenLinks- moet zorgen dat Klaver gunstig zen. De lokale campagneman in Rot- was te licht, antwoordt Klaver. Dat zijn speech, bedenkt hij zich. ,,Dit gen?”, vraagt ze bezorgd. Karin is heeft die een gouden randje voor de bij GroenLinks bij het politieke dis- leider. In de peilingen is zijn partij al overkomt op camera en in internet- terdam laat weten dat er meer T- hij tweeduizend gezichten terug kon oefen ik niet”, klinkt het stellig in de zijn vaste visagist, zoals ze eerder partij. Nu zit GroenLinks in de lift en cussieprogramma Buitenhof, werd een tijd virtueel de grootste partij op filmpjes. Bij de laatste sessie in Tivo- shirts bij moeten komen; hij is al zien kijken, was een tikje intimide- richting van zijn team, dat in de zaal zorgde dat zijn voorgangers Femke vriend en vijand wijt dat aan één lid van D66 en schreef een boek met links, in Utrecht draaien camera’s liVredenburg zijn er niet minder dan door zijn voorraad heen. Glunde- rend. Ten Cate, opbeurend: ,,Er wa- op de vooraf bedachte applausmo- Halsema en Jolande Sap met een persoon. Juist, Jesse Klaver. . Maar toen Kla- van media uit Japan en Frankrijk. 25 tot 30 nerds mee bezig. Beeld telt, rend kijken de drie naar het scherm- ren mensen aan het huilen man.” menten klapt en ‘whoehoe’ roept. wakkere blik de camera’s inkeken. Dat gaat niet vanzelf. Er wordt ver partijleider werd, keerde hij Binnen de partij spreekt men smul- beseffen ze bij GroenLinks. Ter illus- pje. Na vijf minuten in zijn kleedka- ,,Dat moet straks uit mijn tenen ko- Ook Klaver moet vanavond zorgvuldig geboetseerd aan zijn haastig terug bij GroenLinks. Hij lend van het Klaver-effect. Jubelen tratie: er is overwogen T-shirts te la- Het past in Klavers koers waarin mer is de ontspanning in het lijf van men.” Je kunt ook teveel oefenen, zal scherp zijn. Het wordt met 2100 aan- imago door een team van getrou- bouwt doorgaans aan de speeches hoe ze met Jesse links weer sexy heb- ten drukken met op de achterkant de partij niet alleen mikt op leden, Klaver teruggekeerd. Hij is klaar hij later zeggen. Dan is het niet au- meldingen voor de zoveelste keer op wen. Mensen die hij nagenoeg alle- voor Klaver. ben weten te maken. Gladjes, zou je de data van de meetups, als was het maar ook vooral vrijwilligers en aan- voor de ontmoeting met zijn ‘fans’. thentiek meer. rij een uitverkochte zaal. Geen enke- maal al jaren kent en die naar eigen En altijd in Klavers kielzog is ook kunnen zeggen. Ze zijn niet een tour van een rockband. hangers ronselt die sympathiseren In de zaal staan jongeren geduldig in Als visagist Karin hem na een le andere lijsttrekker trekt zo veel zeggen geen ja-knikkers zijn. woordvoerder Diederik ten Cate, bang voor Jesse-moeheid bij het gro- Het team is toch al niet vies van zónder dat ze partijlid willen wor- een nette rij te wachten op een selfie snelle schepmaaltijd in de kantine luisteraars als die ergens in het land Politiek coördinator Kohlmann een jeugdvriend ook. Samen waren te publiek. een staaltje Amerikaans campagne- den. Zoals het campagneteam van en wiegt Klaver alweer zichtbaar op- 19.45: Klaver neemt zijn speech nog een laatste keer door in de kleedkamer ter- van TivoliVredenburg wat concealer een praatje houdt. De allergrootste was zijn begeleider toen Klaver in ze actief bij de jongerenorganisatie Een toespraak in een zaal heet bij voeren. Zo koos Klaver –geheel naar Klaver ook ‘apptivisme’ in het leven gelucht mee op de achtergrondmu- wijl hij luistert naar het nummer I gotta a feeling van The Black Eyed Peas. Rechts onder zijn ogen dept, komt bij Kla- klapper moet nog volgen in de week 2006 stage liep bij de fractie van van GroenLinks. Sinds Klaver zich hen een ‘meetup’. En Klaver heeft voorbeeld van Obama –voor een riep. Het leverde een schare Jesse- ziek. De grote glimlach is terug. Wie zit zijn woordvoerder Diederik ten Cate. ver wéér een gaap opzetten. Karin vóór de verkiezingen: dan doet Kla- GroenLinks. Secretaresse Margreet als partijvoorman liet lanceren, niet alleen een woordvoerder, maar ‘grassrootsstrategie’, wat zoveel wil volgers op die per app het laatste doet me wat.