DOCSLIB.ORG

Recenzent Tomu Dr Hab. Wiesław Pawlak, Katolicki Uniwersytet Lubelski

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Recenzent Tomu Dr Hab. Wiesław Pawlak, Katolicki Uniwersytet Lubelski Recenzent tomu dr hab. Wiesław Pawlak, Katolicki Uniwersytet Lubelski Konsultacja językowa dr Monika Kresa, Uniwersytet Warszawski Redakcja Wydawnictwo IBL Korekta Justyna Mańkowska Projekt okładki Magdalena Błażków Łamanie Helena Dziurnikowska Wydawnictwo IBL PAN Publikacja finansowana w ramach programu Ministra Nauki i Szkol­ nictwa Wyższego pod nazwą „Narodowy Program Rozwoju Humanis­ tyki” w latach 2013‒2018. Projekt nr 11H 120111481 © Copyright by Anna Kochan, 2018 © Copyright by Instytut Badań Literackich PAN, 2018 Druk i oprawa PL ATAN Kryspinów256 32­060 Liszki ISBN 978-83-66076-01-3 WPROWADZENIE DO LEKTURY Dzieje spuścizny Kiedy Euzebiusz Słowacki, ojciec poety Juliusza, autorytet literac­ ki i profesor literatury w Wilnie, w obszernym studium poświęconym poezji polskiej uznał renesansowego twórcę Andrzeja Zbylitowskiego za ze wszech miar godnego szacunku i ocenił, że „w żadnym języku nie można znaleźć wierszów poetyczniejszych i milszych w tym rodzaju”, nie mógł przewidzieć, że 100 lat później już tylko nieliczni uznają dzieła poety za warte przeczytania1. Zbylitowski zaczął znikać z list lektur zapewne o wiele wcześniej, niż ukazała się pochlebna opinia Słowackiego, ale to poglądy wileńskie­ go profesora wprowadziły poetę do kanonu lektur polonistów i zapew­ niły mu niezbyt eksponowane, ale szanowane miejsce w historii literatu­ ry. Życzliwe słowa powtarzali do początku XX w. zarówno filologowie, jak i autorzy zarysów przeznaczonych do użytku szkolnego. Docenia­ no go głównie za to, co dziś mniej interesuje czytelnika, a mianowicie za wiadomości historyczne, napomnienia moralne i opisy rodzimej przyrody. Pojawiały się, oczywiście, pojedyncze opinie negatywne, ale dopiero Aleksander Brückner zadał cios, po którym twórczość Zbyli­ towskiego zaczęła osuwać się w czytelniczo­badawczy niebyt. Z właś­ ciwą sobie swadą Brückner ocenił te wiersze jako „mieszaninę całego mitologicznego balastu, bez którego i kroku nie robi poeta”, uważając go nawet za „ojca tego bezsmaku”2. 1 E. Słowacki, Rozbiory pisarzów, [w]: Dzieła z pozostałych rękopismów ogłoszone, t. 3, Wilno 1826, s. 128. Argumenty Słowackiego powtórzyli Wacław Aleksander Maciejowski (Piśmien­ nictwo polskie od czasów najdawniejszych aż do roku 1830, t. I, Warszawa 1851, s. 652) i – niemal bez zmiany – Ignacy Chodynicki (Dykcjonarz uczonych Polaków zawierający krótkie rysy ich życia…, t. III, Lwów 1833, [hasło:] „Zbylitowski Andrzej”, s. 398­400). 2 A. Brückner, Dzieje literatury polskiej w zarysie, t. I, Warszawa 1903, s. 190­191. 6 ANNA KOCHAN Dzisiaj próżno szukać Zbylitowskiego w spisach lektur szkolnych. Oczywiście fragmenty niektórych utworów bywają obecne w anto­ logiach poezji renesansowej, ale spuścizna nie stała się przedmiotem szerokich badań3. Zbylitowski istnieje tylko we wzmiankach i tylko w „dużych” podręcznikach historii literatury polskiej, najczęściej oma­ wiany wespół z innymi twórcami minorum gentium4. Poeta, który chy­ ba – jak zresztą wielu w tamtych czasach – aspirował do bycia następcą Jana Kochanowskiego, jest dziś postrzegany tylko jako jego naśladow­ ca. Współzawodnicząc na dworze Zygmunta III Wazy ze Stanisławem Grochowskim, nie mógł przewidzieć, że z tej dwójki to jego przeciw­ nik pozostanie w pamięci potomnych, a utwory żałobne księdza Gro­ chowskiego określą nowe ramy funeralnych wypowiedzi5. Część z utworów Zbylitowskiego zaginęła, ale wiadomo, że twór­ czość poety otwiera nieznane dziś Epitalamijum na wesele Jana Dulskie­ go i Anny Herburtównej (Kraków: Drukarnia Łazarzowa, 1585), następ­ nie idą: – Witanie króla nowego, Zygmunta III… (tamże, 1587), – De victoria reportata… ad Sigismundum III… epinicion. De eadem victoria… Griseldis de Somlio… ad… Ioannem de Zamoscie… gra­ tulatio (tamże, 1588), – zaginione In obitum Stephani Regis epigrammata (Kraków 1588), – Akteon (Kraków: Drukarnia Łazarzowa, ok. 1588), – zaginione Pisanie satyrów puszcz litewskich… (tamże, 1589), – Ep italamijum na wesele… Zygmuntowi III… i arcyksiężnie… raku­ skiej Annie… (tamże, 1592), – La menty na żałosny pogrzeb… Elżbiety Ligęzianki z Bobrku… (tam­ że, 1593), – Na krzciny… Władysławowi III… (Kraków: J. Siebeneycher, 1595), 3 Najwięcej uwagi poświęciła Zbylitowskiemu Halina Kasprzak­Obrębska: Tradycja czar­ noleska w twórczości Andrzeja Zbylitowskiego, [w:] Od średniowiecza ku współczesności. Prace ofiarowane Jerzemu Starnawskiemu w pięćdziesięciolecie doktoratu, pod redakcją J. Okonia, przy współpracy M. Kurana, Łódź 2000, s. 288­300; wstępy do wydań: A. Zbylitowski, Dwa panegi­ ryki ku czci Zygmunta III Wazy, [opracowała…], Łódź 2000 („Literatura dla Wszystkich” 19); A. Zbylitowski, Witanie króla nowego Zygmunta III z łaski Bożej wybranego od zacnego Senatu i rycerstwa sławnej Korony Polskiej, Łódź 2001 („Literatura dla Wszystkich” 23). 4 Zob. np. Poeci renesansu. Antologia, opracowała J. Sokołowska, Warszawa 1959, s. 258­265 („Biblioteka Poezji i Prozy”); I w odmianach czasu smak jest. Antologia polskiej poezji epoki baroku, opracowała taż, Warszawa 1991, s. 100­101; J. Ziomek, Renesans, Warszawa 1995, s. 372­377 („Wielka Historia Literatury Polskiej”). 5 Por. A. Oszczęda, Poeta Wazów. Studia o okolicznościowej poezji Stanisława Grochow­ skiego (1542­1612), Wrocław 1999, passim („Z Prac Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego”). WPROWADZENIE DO LEKTURY 7 – Dr oga do Szwecyjej… Zygmunta III… odprawiona w roku 1594… (tamże, 1597), – Żywot ślachcica we wsi (tamże, 1597), – zaginiona Historyja św. Genowefy (Kraków, 1599), – Wieśniak (Kraków: J. Siebeneicher (?), 1600), – In natalem… Basilii Alberti, filii… Ianusii, ducis Ostrogiae… (tamże, 1600)6, – „L audes” na pisma Joachima Bielskiego… (znane z odpisu przecho­ wywanego w Bibliotece Raczyńskich). Pierwszym, najpełniejszym i – jak dotąd – ostatnim biografem Andrzeja Zbylitowskiego jest Rudolf Abicht, który w 10 tomie „Ar­ chiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce” zamieścił jego ży­ ciorys7. Liczba wymienionych przez autora źródeł do biografii poety wynosi poza archiwami 19 pozycji, a znajdują się wśród nich zarówno herbarze, wypisy, jak i zarysy oraz podręczniki do historii literatury. Pochodzenie poety Wiadomości o pisarzu i jego antenatach są niezwykle skąpe. Jeśli wierzyć Szymonowi Okolskiemu, ród Zbylitowskich herbu Strzemię wyprowadzać można od XIV w.8 Wtedy to w dokumencie z roku 1363 wymienia się Świętosława Zbylitowskiego określanego mianem succa­ merarius regni (podkomorzy), dwanaście lat później poddani Grze­ gorza Zbylitowskiego, noszącego tytuł aulicus (dworzanin), zostali poddani prawu niemieckiemu w Zbylitowicach i innych pańskich do­ brach. Trzeciego z rodu, Konrada, w 1450 r. Kazimierz Jagiellończyk uwolnił od płacenia podatków za zajazd w Zbylitowicach (zob. niżej). Poza niewielką liczbą dokumentów poszukiwania utrudnia fakt, że i za­ pis nazwiska rodziny bywał różny. Pojawia się więc Zbyltowski obok Zbylitowski, a niekiedy i Zbylutowski9. 6 Wbrew twierdzeniom Zofii Głombiowskiej Łacińska( twórczość Andrzeja Zbylitowskiego, „Studia Classica et Neolatina” 11(2014), s. 57­77), De victoria reportata… nie jest jedynym za­ chowanym utworem łacińskim Zbylitowskiego, w Bibliotece Ossolińskich znajduje się bowiem druczek In natalem… Basilii Alberti… dostępny obecnie w bibliotece cyfrowej pod adresem: http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=3815 [dostęp 11.06.2016]. 7 R. Abicht, Życiorys Andrzeja Zbylitowskiego, „Archiwum do Dziejów Literatury i Oświaty w Polsce” 10 (Kraków 1904), s. 1­34. W zamieszczonym dalej życiorysie opieramy się głównie na ustaleniach Abichta. Wiele cennych spostrzeżeń uzupełniających te liczące już ponad 110 lat informacje poczynił Kazimierz Młynarz (Uwagi na marginesie dwóch unikatów Andrzeja Zbylitowskiego, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej” 8(1963), s. 34­64). 8 Sz. Okolski, Orbis Polonus, Kraków 1645, t. III, s. 189n. 9 Zob. R. Abicht, Życiorys Andrzeja Zbylitowskiego, op. cit., s. 2. 8 ANNA KOCHAN Następni Zbylitowscy to prawdopodobnie Mikołaj i Stanisław. Tenże Stanisław na początku XVI w. posiadał Zbylitowice, Jankowice i Czajęczyce, a jeden z jego trzech synów – Mikołaj był dziadem po­ ety. Mikołaj ożenił się z Dorotą Włodkówną z Kościelec herbu Zaba­ wa, z którą miał czterech synów, drugi z nich – Stanisław był ojcem Andrzeja, a trzeci – Jan ojcem Piotra Zbylitowskiego, innego znanego poety10. Ojciec Andrzeja, jak pisze Okolski, mieszkał w majątku dzie­ dzicznym: w Zbylitowskiej Górze i Zagórzycach, a należała do niego także część Zgłobicz (dzisiejsze Zgłobice). Matką Andrzeja była Ja­ dwiga z domu Rożen, która Stanisławowi urodziła dziewięcioro dzieci: Zofię, Annę, Felicję, Barbarę, Dorotę, Katarzynę, Elżbietę, Andrzeja i Zygmunta. Trudno dociec, gdzie znajdowały się Zbylitowice. Do dziś nato­ miast istnieje Zbylitowska Góra, miejscowość niedaleko Tarnowa, pięknie położona nad Dunajcem. Z kolei Franciszek Piekosiński ustalił, że Zbylitowice i Broniszów to wsie w parafii Kazimierza, a zatem być może chodzi o dzisiejsze Zbeltowice, wieś położoną w województwie świętokrzyskim, w powiecie kazimierskim, w gminie Bejsce, prawie 4 km od Zagórzyc11. Majątek Zbylitowskich topniał z biegiem czasu. Każdej ze swych siedmiu córek Stanisław Zbylitowski zapisał po 1000 florenów, praw­ dopodobnie wiele również wydał na zagraniczne wykształcenie synów. Okolski o Andrzeju pisze: „multas exteras nationes non sine magno parentis sumptu… peragravit” (‘odwiedził wiele obcych krain nie bez wielkich nakładów [poniesionych przez] rodziców’)12. Skąd wiedział o licznych podróżach, nie wiadomo, ale z pewnością musiały być kosz­ towne, nie może więc dziwić, że
Load more

Recommended publications
  • 15Th-17Th Century) Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary (15Th-17Th Century) Edited by Giovanna Siedina
    45 BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI Giovanna Siedina Giovanna Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary Civilization in the Slavic World Civilization in the Slavic World (15th-17th Century) Civilization in the Slavic World of Humanistic and Renaissance Literary Essays on the Spread (15th-17th Century) edited by Giovanna Siedina FUP FIRENZE PRESUNIVERSITYS BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI ISSN 2612-7687 (PRINT) - ISSN 2612-7679 (ONLINE) – 45 – BIBLIOTECA DI STUDI SLAVISTICI Editor-in-Chief Laura Salmon, University of Genoa, Italy Associate editor Maria Bidovec, University of Naples L’Orientale, Italy Scientific Board Rosanna Benacchio, University of Padua, Italy Maria Cristina Bragone, University of Pavia, Italy Claudia Olivieri, University of Catania, Italy Francesca Romoli, University of Pisa, Italy Laura Rossi, University of Milan, Italy Marco Sabbatini, University of Pisa, Italy International Scientific Board Giovanna Brogi Bercoff, University of Milan, Italy Maria Giovanna Di Salvo, University of Milan, Italy Alexander Etkind, European University Institute, Italy Lazar Fleishman, Stanford University, United States Marcello Garzaniti, University of Florence, Italy Harvey Goldblatt, Yale University, United States Mark Lipoveckij, University of Colorado-Boulder , United States Jordan Ljuckanov, Bulgarian Academy of Sciences, Bulgaria Roland Marti, Saarland University, Germany Michael Moser, University of Vienna, Austria Ivo Pospíšil, Masaryk University, Czech Republic Editorial Board Giuseppe Dell’Agata, University of Pisa, Italy Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary Civilization in the Slavic World (15th-17th Century) edited by Giovanna Siedina FIRENZE UNIVERSITY PRESS 2020 Essays on the Spread of Humanistic and Renaissance Literary Civilization in the Slavic World (15th- 17th Century) / edited by Giovanna Siedina. – Firenze : Firenze University Press, 2020.
    [Show full text]
  • The Ode As a Genre in the Latin Poetry of Jan Kochanowski (Lyricorum Libellus)*
    TERMINUS Vol. 20 (2018), Special Issue, pp. 1–21 doi:10.4467/20843844TE.18.009.9892 www.ejournals.eu/Terminus http://orcid.org/0000-0002-6919-9105 Elwira Buszewicz Jagiellonian University in Kraków [email protected] The Ode as a Genre in the Latin Poetry of Jan Kochanowski (Lyricorum libellus)* Abstract The aim of this study is to establish the place of Jan Kochanowski’s Lyricorum li- bellus (1580) in the history of Polish Renaissance neo-Latin ode presented against a wider European background. The development of this genre in this historico-lit- erary period in Poland has received only fragmentary reporting, e.g. in relation to Horatianism in literature or as a background for the vernacular ode. Yet, as Carol Maddison argues in her Apollo and the Nine, the Neo-Latin ode is, in a sense, a new genre revived and newly “devised” by Renaissance humanists. In her fundamental work, Maddison also presents the development of the ode and its variations in Italy and France. According to ancient patterns used by poets, Horatian odes (includ- ing Kochanowski’s odes) can be divided into the “Pindaric” and the “Anacreontic- Sapphic.” This division coincides to some extent with the classification of odes as “political” or “private.” Similar categorisation criteria adopted by various research- ers (Zofia Głombiowska, Jacqueline Glomski, Józef Budzyński) may result in indi- vidual odes being assigned to several different categories. The first part of this paper, therefore, emphasises the identity of the NeoLatin ode and its status as a new genre strongly related to Renaissance Humanism. In the second part, the author attempts to assign particular poems from Lyricorum libellus to patterns indicated by Mad- dison, and deals with previous attempts at classification based on differentiating be- tween political and private odes.
    [Show full text]
  • April / May 2013 Newsletter
    April / May 2013 The Recession Has Demonstrated The Importance Of Our Mission: An Update On “PASS” Polish American Social Services, United Social Services Serving Philadelphia & Southeastern Pennsylvania Effective and Efficient Agency PASS Helps Save Money PASS has earned a reputation as a highly effective and efficient PASS works with thousands of constituents annually, saving component of the social services delivery system in the Philadelphia government and agencies millions of dollars in the long run. Through area due to its comprehensive benefits counseling, information/ the efforts of PASS’s staff, individual constituents could receive up to referral, and advocacy services to constituents. Its unique $1,000 in benefits from various income enhancing programs. These contribution to social services is that it addresses the needs of a rebate programs allow them to stretch their annual budget, add to largely under-served community with language and cultural barriers the economy and help them remain more self-sufficient. that block access to programs and services that build constituents’ Approximately 90% of PASS’s constituents manage to remain self- self-sufficiency, self-esteem, and overall physical and mental well sufficient and in their own homes. being. Ongoing PASS Program Objectives Include: A Community Resource For Thousands 1. To enable constituents to make better use of available income PASS, also known as United Social Services, is a multi-service through timely and well-informed income management and agency with a thorough knowledge of numerous resources and the benefits counseling including low and moderate income programs flexibility to meet varied and complex constituent needs. In addition such as: PA Property Tax/Rent Rebates, LIHEAP, PACE, and to assisting constituents from the Polish/Slavic community in services offered by other agencies which promote self-sufficiency Southeastern Pennsylvania, PASS is a referral point for six additional and a reasonable quality of life.
    [Show full text]
  • Andrzej Gil IEŚW Lublin Jan Zamoyski Wobec Zagadnień Wyznaniowych
    Andrzej Gil IEŚW Lublin Jan Zamoyski wobec zagadnień wyznaniowych na przykładzie Zamościa przełomu XVI i XVII wieku Postać Jana Zamoyskiego stała się swego rodzaju ikoną historyczną, obrosłą różnego rodzaju legendami i mitami. Pod kolejnymi nawarstwieniami, narosłymi w ciągu wieków, ukryty został obraz realnego człowieka, kierującego się swoim rozumieniem świata. Sternik nawy państwowej, orędownik wolności szlacheckiej, twórca ogromnego latyfundium miał także swoje poglądy, które wpływały na podejmowane przezeń inicjatywy. Niezmiernie interesujące wydaje się określenie faktycznego stosunku Jana Zamoyskiego wobec ludzi innego wyznania i narodowości. Jest to o tyle fascynujące, bowiem Zamoyski miał doskonałą sposobność zamanifestowania swoich poglądów w tej dziedzinie w czasie budowy Zamościa. Podjęcie dzieła wzniesienia od podstaw miasta, odmienne przecież od tworzenia ordynacji, budowanej przede wszystkim w oparciu o istniejący już potencjał osadniczy, dawało sposobność nie tylko do zademonstrowania sprawności adaptacji klasycznych idei przestrzennych (renesansowe miasto idealne) oraz militarnych (nowoczesna architectura militaris), ale także, a może przede wszystkim, okazania stosunku do pojmowania i rozumienia przez niego wizji idealnej społeczności miejskiej (swego rodzaju idealna communa civitas). Nie był bowiem Jan Zamoyski w swej decyzji o nadaniu miastu określonego charakteru etnicznego i wyznaniowego zależny od nikogo, poza swoim rozumieniem rzeczywistości i kierowaniem się własnymi w tej mierze przemyśleniami. Stąd właśnie społeczność
    [Show full text]
  • Polish Background Resources. Wilmette Public Schools District# 39
    DOCUMENT RESUME ED 418 900 SO 028 113 AUTHOR Omalley, Joan; Koscielak, Gosia; Long, Chris Przybyla; Retzloff, Joan TITLE Polish Background Resources. Wilmette Public Schools District #39, IL. INSTITUTION Wilmette Public Schools, IL. SPONS AGENCY Illinois State Board of Education, Springfield. PUB DATE 1995-00-00 NOTE 87p.; Some maps and figures may not reproduce well. PUB TYPE Guides Non-Classroom (055) Information Analyses (070) Reference Materials Bibliographies (131) LANGUAGE EDRS PRICE MF01/PC04 Plus Postage. DESCRIPTORS Elementary Secondary Education; *Foreign Countries; Global Education; Instructional Materials; Minority Groups; North Americans; *Polish Americans; Polish Literature; Social Studies IDENTIFIERS *Poland ABSTRACT This packet contains resource materials to help teachers include Polish studies in the school curriculum. Sections include: (1) "Geography"; (2) "History"; (3) "Fine Arts"; (4) "Resources"; and (5) "Appendix," covering miscellaneous facts and figures about Poland, its education system, monuments, national parks, language, and literature. (EH) ******************************************************************************** * Reproductions supplied by EDRS are the best that can be made * * from the original document. * ******************************************************************************** PCOMAISEIE 313.A.C161GaRCKFAnD IRJESCOTJRCE IiiVIXAMETTIE I:bT.7113I4IC SCHOOLS DISTRICTateao Sam Milsmixellim, Supt. 615 Locust Wilmette, XL 60091 7013/256-2450 PERMISSION TO REPRODUCE AND DISSEMINATE THIS MATERIAL HAS BEEN GRANTED BY At. SPA GNI°L.o TO THE EDUCATIONAL RESOURCES INFORMATION CENTER (ERIC) U.S. DEPARTMENT OF EDUCATION Office of Educational Research and Improvement rr) EDUCATIONAL RESOURCES INFORMATION CENTER (ERIC) XThis document has been reproduced as received from the person or organization originating it. 0 Minor changes have been made to improve reproduction quality. 00 Points of view or opinions stated in this document do not necessarily represent official OERI position or policy.
    [Show full text]
  • Marian Plezia , Ancient Culture in Poland: a Millennium, P. 287–299
    Eos C 2013 / fasciculus extra ordinem editus electronicus ISSN 0012-7825 ANCIENT CULTURE IN POLAND: A MILLENNIUM* By MARIAN PLEZIA Among the profusion of millennial spectacles which our country celebrated, particularly in the last year, it is certainly strange that the milestone of a thou- sand years since the appearance of ancient culture in Poland passed by unsung and unremebered1. And yet this is a very lofty aspect of the Polish millennium, an aspect that, without exaggeration, can be considered as important as the mil- lennium of the Polish state or of the Polish Church. For it is only from the time that the noble bough of Rome was grafted onto the ancient native trunk of Slavic custom and way of life that national Polish culture as it still exists today began to take form. Just as the golden bough of the Cumaean Sybil opened for Aeneas the way to the underworld where, in the intention of the poet, he would see not only his dead father but the entire many-centuried span of his nation’s future, so for us this engrafting into the Latin culture opened the way to higher forms of civilization in which we only then gained a share – for the entire one thousand years which is now reaching its completion. It is not difficult to comprehend the epochal importance of the breakthrough that took place one thousand years ago. It was only with Latin culture that the use of writing reached us, possibly the greatest writing any civilization has pro- duced until now, since before our very eyes it is spreading across the world as the most suitable for use.
    [Show full text]
  • Yoyo's Great Adventure
    Yoyo's Great Adventure Introduction In the game you play Yoyo – a little funny creature who has lived happily and peacefully in a magic land. One day without an apparent reason everything changes, evil magic fills the air and poor Yoyo is struck with a magical lightning. The lightning works as some kind of teleport between realities and dimensions and Yoyo wakes up in... an ancient Poland ; ) Can you help Yoyo to come back home? Will he learn what actually happened? „Yoyo's Great Adventure” should work on Zx Spectrum 48 kB or higher model. Controls Left: walk left or move left while jumping Right: walk right or move right while jumping Up: jump Down: swap used item Fire: talk to a person or use an item if possible skip dialogues and messages pick/drop items R key: restart the game Some background The game is inspired by old Polish (and not only) legends and traditions. If you'd like to know a bit more about the inspirations used in the game, you can try out some links inluded below. Some details in the game have been changed to fit the story but in some cases reading the sources could even work as help/spoiler in the game! Legends, people and customs used in the game: Prince Piast: https://en.wikipedia.org/wiki/Piast_the_Wheelwright Prince Popiel: https://en.wikipedia.org/wiki/Popiel Kupala Night: https://en.wikipedia.org/wiki/Kupala_Night Fern flower: https://en.wikipedia.org/wiki/Fern_flower Wars and Sawa : https://sylwiaofwarsaw.wordpress.com/tag/warsaw-legends/ Basilisk of Warsaw: https://mythicalcreatures.edwardworthlibrary.ie/dragons/basilisk-of-warsaw/ Golden duck: https://en.wikipedia.org/wiki/Gold_Duck Rat-catcher of Hamelin: https://en.wikipedia.org/wiki/Pied_Piper_of_Hamelin Pan Twardowski: https://en.wikipedia.org/wiki/Pan_Twardowski Prince Krak: https://en.wikipedia.org/wiki/Krakus Princess Wanda: https://en.wikipedia.org/wiki/Princess_Wanda Wawel dragon: https://en.wikipedia.org/wiki/Wawel_Dragon Code, graphics and idea: Rafał Miazga 2020 The game uses „wait.stc” music module of an unknown author.
    [Show full text]
  • April / May 2009 Newsletter
    April / May 2009 Thaddeus Kosciuszko House Reopens From the Desk of Michael Blichasz MichaelSupportsAmerica.com It will benefit ouy to read this article. Dear friends and supporters of American workers, I want to thank the people who have responded to my radio commentaries. It is good to see that more and more people are paying attention to what’s being made in America and what’s being imported. At this point we have to face the fact that the current employment crisis did not happen overnight nor did the exodus of manufacturing jobs that employed Americans for decades. The unfortunate part is that we are now paying the price for not reacting One of the dozen new exhibit panels about the life and legacy of Kosciuszko sooner and we see that we have to change our attitudes and buying at the Kosciuszko House, 3rd and Pine Streets in historic Philadelphia, PA. practices in order to insure success for American workers. The Thaddeus Kosciuszko House, located at 3rd and Pine Streets in I’m doing my best to encourage business owners, government historic Philadelphia, officially reopened to the public on Saturday, officials, and American workers to sit down at the table and March 21, 2009. Since closing in December, 2008, the Kosciuszko work together to reverse the current trend in the United States House has undergone substantial renovation and the installation employment market. But it’s up to you and me to create the of new exhibits and artifacts, which are on temporary loan from demand for more American-made products so we can fill empty the Kosciuszko Collection of the Historical Museum of the City of manufacturing facilities with employed people.
    [Show full text]
  • The Małopolska Way of St James (Sandomierz–Więcławice Stare– Cracow–Szczyrk) Guide Book
    THE BROTHERHOOD OF ST JAMES IN WIĘCŁAWICE STARE THE MAŁOPOLSKA WAY OF ST JAMES (SANDOMIERZ–WIĘCŁAWICE STARE– CRACOW–SZCZYRK) GUIDE BOOK Kazimiera Orzechowska-Kowalska Franciszek Mróz Cracow 2016 1 The founding of the pilgrimage centre in Santiago de Compostela ‘The Lord had said to Abram, “Go from your country, your people and your father’s household to the land I will show you”’ (Gen 12:1). And just like Abraham, every Christian who is a guest in this land journeys throughout his life towards God in ‘Heavenly Jerusalem’. The tradition of going on pilgrimages is part of a European cultural heritage inseparably connected with the Christian religion and particular holy places: Jerusalem, Rome, and Santiago de Compostela, where the relics of St James the Greater are worshipped. The Way of St James began almost two thousand years ago on the banks of the Sea of Galilee (Lake Tiberias). As Jesus was walking beside the Sea of Galilee, he saw two brothers, Simon called Peter and his brother Andrew. They were casting a net into the lake, for they were fishermen. ‘Come, follow me,’ Jesus said, ‘and I will send you out to fish for people’. At once they left their nets and followed him. Going on from there, he saw two other brothers, James son of Zebedee and his brother John. They were in a boat with their father Zebedee, preparing their nets. Jesus called them, and immediately they left the boat and their father and followed him. (Matthew 4:18‒22) Mortal St James The painting in Basilica in Pelplin 2 The path of James the Apostle with Jesus began at that point.
    [Show full text]
  • The Akademia Zamojska: Shaping a Renaissance University
    Chapter 1 The Akademia Zamojska: Shaping a Renaissance University 1 Universities in the Polish–Lithuanian Commonwealth In the course of the sixteenth century, in the territory initially under the juris- diction of Poland and, from 1569 on, of the Polish–Lithuanian Commonwealth, three centres of higher education were established that could boast the status of university. The first to be founded, in 1544, was the academy of Königsberg, known as the Albertina after the first Duke of Prussia, Albert of Hohenzollern. In actual fact, like other Polish gymnasia established in what was called Royal Prussia, the dominant cultural influence over this institution, was German, although the site purchased by the Duke on which it was erected was, at the time, a feud of Poland.1 It was indeed from Sigismund ii Augustus of Poland that the academy received the royal privilege in 1560, approval which – like the papal bull that was never ac- tually issued – was necessary for obtaining the status of university. However, in jurisdictional terms at least, the university was Polish for only one century, since from 1657 it came under direct Prussian control. It went on to become one of the most illustrious German institutions, attracting academics of international and enduring renown including the philosophers Immanuel Kant and Johann Gottlieb Fichte. The Albertina was conceived as an emanation of the University of Marburg and consequently the teaching body was strictly Protestant, headed by its first rector, the poet and professor of rhetoric Georg Sabinus (1508–1560), son-in-law of Philip Melanchthon. When it opened, the university numbered many Poles and Lithuanians among its students,2 and some of its most emi- nent masters were also Lithuanian, such as the professor of Greek and Hebrew 1 Karin Friedrich, The Other Prussia (Cambridge, Cambridge University Press, 2000), 20–45, 72–74.
    [Show full text]
  • Poland and Hungary)
    DOCUMENT RESUME ED 455 189 SO 032 915 TITLE Projects Submitted by Participants of the Fulbright-Hays Summer Seminars Abroad Program, 2000 (Poland and Hungary). SPONS AGENCY Center for International Education (ED), Washington, DC. PUB DATE 2000-00-00 NOTE 383p.; Some photographs and text will not reproduce well. PUB TYPE Collected Works - General (020) Guides Classroom Teacher (052) EDRS PRICE MF01/PC16 Plus Postage. DESCRIPTORS Citizenship Education; *Curriculum Development; Curriculum Enrichment; Elementary Secondary Education; Filmographies; Foreign Countries; Music Appreciation; Social Studies; Thematic Approach IDENTIFIERS Catholic Church; Economic Growth; Fulbright Hays Seminars Abroad Program; Holocaust; *Hungary; *Poland ABSTRACT These curriculum projects were developed by participants of the Fulbright-Hays Seminars Abroad Program in Poland and Hungary during the summer of 2000. The following 11 projects are in the collection: "A Thematic Multicultural Interactive School Event on Poland and Hungary: Exploration and Learning for 6-to-9-Year-Olds" (Ruth Albert); "Once upon a Time in Hungary and Poland: A Unit for Upper Elementary School" (Linda F. Buzzard); "Curriculum Project" (Cheryl Daugherty); "New Models of Democracy: Applying Central European Democracy to American Civic Education" (Kathy Fagan); "The Catholic Church in Poland and Hungary: The Middle Ages and Today" (Justine Garvey); "Civil Liberties and Sovereignty in the Modern World: Constitutions and Conventions in Europe" (Jack C. Guy); "Nationalistic Elements in the Music of Chopin, Liszt, Bartok and Kodaly" (Karen J. Hom); "A Selected Annotated Filmography of Polish and Hungarian Cinema" (David Munro); "High School Unit of Study on Post-Communist Central Europe, with an Emphasis on Poland and Hungary" (Jon Nuxoll); "Animal, Vegetable or Mineral: Understanding the New Emerging Economies of Poland and Hungary" (Dany M.
    [Show full text]
  • The Cultivation of A
    © Idōkan Poland Association “IDO MOVEMENT FOR CULTURE. Journal of Martial Arts Anthropology”, Vol. 18, no. 4 (2018), pp. 11–24 DOI: 10.14589/ido.18.4.3 HISTORY & ANTHROPOLOGY Wojciech J. Cynarski University of Rzeszow, Rzeszow (Poland) e-mail: [email protected] Heritage of Proto-Aryan ancestors and noble warriors in Central Europe Submission: 16.06.2018; acceptance: 15.08.2018 Key words: Arains, Aryas, Scyths, Lechia, Sarmatism, Aryo-Slavic languages Abstract Problem. The problem of the origins of the Poles and other peoples of Central and Eastern Europe has lead to great scientific and social interest given the genetic discoveries of recent years, which have shown these issues in a new light. These problems are being simulta- neously considered by archaeologists and historians, linguists and ethnologists, and anthropologists and interdisciplinary researchers. Method. The comparative and deductive methods were used, along with an analysis of the broader discourse (both scientific and popular), from the perspective of the sociology of science; hence source texts and mass culture-related texts are listed among the sources. Results. The term “Aryo-Slavic languages” seems more appropriate than “Indo-European”, especially for peoples with the advantage of hg R1a Y-DNA. The similarity of the chronicles and their symbolism is another factor that testifies to their cultural closeness and its accompanying biological (genetic) proximity. There is a series of questions and hypothesis. Conclusions. The affinity of languages, the Polish noble coats of arms and Sarmatian signs, and anthropometric data of Aryans and Poles, especially genetics (Y-DNA, mt DNA) indicate that the holders of hg R1a1 (and derivatives) described in the paper origi- nate from the same trunk.
    [Show full text]