DOCSLIB.ORG

1 the Oldest History of Olęder Settlements in the Nekla District

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
1 the Oldest History of Olęder Settlements in the Nekla District The Oldest History of Olęder Settlements in the Nekla District, 1749-1793, by Zbigniew Chodyła Committee for Renovation of Oleder Cemeteries, Nekla 2005 The book has been published as part of the preparation for Nekla’s 600th Anniversary. The cover: A photocopied section of the agreement between the settlers of Nekla Olędry and Franciszek Odrowąż Wilkoński and Rev. Aleksym Błachowicz regarding payments to the Roman-catholic Parish in Nekla, made on 8 January 1753 at Nekla. From an original kept at State Archives in Poznan (Posen). Publisher: The Committee for Renovation of Oleder Cemeteries in Nekla The address: 62-330 Nekla, ul. Dworcowa 10; e-mail: [email protected] Edited and corrected by Jerzy Osypiuk 400 copies printed. Printing and binding: KROPKA Publishers, J.W. Sliwczynscy 62-300 Wrzesnia, ul Fromborska 18, [email protected] Graphic design: Przemysław Nowaczyk English Translation: Kazimierz Ken Jaworski 1 I N T R O D U C T I O N One of the most important types of rural settlements (based on land annuity) in Poland, 1527/1547-1864 was Olęder colonization, named after its pioneers – Hollanders, known in the old Polish language as ‘Olęders’, ‘Olenders’ or ‘Holęders’. This type of colonization (or settlement) has been determined neither by the ethnicity of the settlers, or the nature of the land, nor the way of its preparation (amelioration or clearing), but by the Hollander legal system (legislation) introduced by Hollanders and applied by their continuators, Germans and Poles, as well as by the manner of husbandry choosing land difficult for farming, bringing under cultivation one large piece of land and attaching great importance to animal husbandry. According to that legal system, the settlers called olęders, holęders (even if they no longer represented their Hollander nationality), were free landholders who were leasing the land on the conditions of emphyteusis (Latin, for a long term lease of land with the right of harvesting the crops, putting up buildings etc, but without owning the land or possibility of acquiring that right through usucaption) – at first a long term, and later on (especially in Great Poland) perpetual lease with the right of passing the farms on to their heirs or selling them with the landlord’s permission. After some time rent free in order to help the leaseholders with settling in and becoming productive, they only had to pay the lease (in money and in kind) and in some limited way (although not always) in labour. The settlers exercised limited freedom of how to use their land and as a whole community were responsible for fulfilling the conditions of the lease on time. They had their own hamlet self- government that was to make sure they met their obligations towards their landlord. They exercised limited judicial freedom by having their own hamlet court and only in some criminal and appeal matters had to appear before the landlord’s judicature. The settlers had to make regular payments to the Catholic Church as well as pay state taxes. They were free to trade and enjoyed freedom of religion and the right to establish their own schools that usually were their places of worship. The collective solidarity of the olęder hamlet towards the landlord, the equality of their rights, neighbourly support of each other within the hamlet and the appropriate structure and functions of their self-government were very distinct and characteristic of the olęder colonization that differed from other forms of colonization based on German legislation, such as ‘head of a hamlet’ colonization under which the settlers were given perpetual lease of the land individually and not as the olęders in result of collective agreements with the whole hamlet. (1) 2 According to the research available, in the years 1527/1547-1864 there were in the First Republic of Poland, and after 1795 in the Three Partitions, at least about 1700 olęder settlements of which at least 300 had ethnic Hollanders of Mennonite faith and their descendants who in part have become Lutheran. Most of those settlements (minimum about 925), were formed (established) in one of the few regions in which olęder colonization had developed – in the Great Poland itself. In the period of the old Polish history, 1547-1793, there were in the eight of nine counties that belonged to two (and from 1768 three) voivodeships (provinces): (Poznan, Kalisz and Gniezno) 725 olęder settlements in a larger sense, and among those at least 686 unquestionable. Those settlements, called in brief: “olęders”, were established on the different types of feudal land ownership: royal, municipal, ecclesiastical (both diocesan and monastic), and in particular nobiliary (of nobility). The settlements in the Great Poland region were inhabited by the immigrant population – the descendants of the Hollander settlers of Mennonite faith from the settlements in Gdansk Pomerania (about 0.8%), in majority (about 54%) by German Evangelical population (mainly Lutheran), and in a large percent (about 38%) by Catholic Polish population, and partly by population ethnically and confessionaly mixed (about 7.2%). (2) Among the settlements originally established and inhabited by the German protestant colonists, and then until 1945 by their descendants, who only to a very small degree had become assimilated, polonized and converted to Catholicism, were the former olęder hamlets established in 1749-1776 in Nekla district on the land that belonged to the nobility. They are listed here in alphabetical order: Barczyzny (formerly Old and New, forming one community), Brzezia (presently Brzeźna), between Siedleczko and Nekla, Gierałtowo, Góreckich Olędrów (presently within town boundaries), Lasek Olędrów (formerly Lasek Zasutowskich, presently parts of Gierłatowo), Mystkowskich Olędrów (presently a part of Barczyzny), Niekielskich Olędrów (presently Nekielki), Siedleckich or Zabrodzia Olędrów (presently Siedleczka) and Zasułtowa Olędrów (presently Zasutowa). Right from the time of being established in 1793, all those settlements (hamlets) were located in the old Polish district (county) of Pyzdry (within its boundaries before and after 1791 territorial changes), in the voivodeship of Kalisz bordering with the county of Gniezno, but three of them – Barszczyzna Old and New with Mystkowskich Olędry that belonged to the Czerniejewo estate in the county of Gniezno, were also listed in this county that was a part of Gniezno voivodeship formed at that time from some parts of the voivodeship of Kalisz. (3) At the present time they are found within the boundaries of seven localities: two (Brzeźno and 3 Siedleczek) are part of the community of Kostrzyn in the Poznan district, and five (Barczyzna, Gierałtowo, Nekla, Nekielka, Zasutowo) are part of the community of Nekla in the Września district, in the voivodeship of Great Poland. (4) Below there is an outline of the beginnings of their history from the time of the oldest location in 1749 and then the next ones (to 1776), until 1791, or nearly 1793, when in the result of the second partition of Poland, they found themselves, together with the rest of the Great Poland, under the Prussian rule. Because of a limited size of this publication we list here briefly the following topics: 1. Chronology, organization (names and social and economical standing of the founders, numbers, names, nationality, religion and origin of the colonizers and the settlers), type of land, living conditions and reasons for establishing settlements 2. The settlements’ size, lay-out, building structure, and population in 1789 according to gender, age, social and financial status, as well as profession 3. Legal and administrative state of the Olęder population 4. Economics and social life 5. Interdenominational relations, education and every day culture There are very few written materials available on the subject of the Olęder settlements. (5) The main sources of this publication are the documents from the archives such as settlements charters (or rather agreements) containing dates, reasons and conditions, internal structure of the settlements and the lease paid by the settlers to the manor (landlord), payments to the Church and the state, agreements between Olęder communities and Catholic parsons concerning their contributions, inventories and inspections , tables (lists) of houses, (podymnego?), *population, also of a donation (offering) of the 10th (20) groschen and the so called ‘piling up of grain’ (‘zsypka zbożowa’) in 1789 and 1791. There are some other texts that because of a limited space will not be discussed in detail. (6) However, because of the gaps in those sources, full ascertainments can be done only in relation to some parts of those settlements. At the end of this publication, in addition to the inferences drawn from the above mentioned characteristics, we will include some of the most important facts from the subsequent 150 years history of the Olęder settlements near Nekla between 1794 and 1945. Towards the end of World War II those settlements had been deserted by the 4 descendants of the original settlers and resettled by Polish people who were displaced from the eastern parts of the Second Republic of Poland. Those facts however refer only to XIX century. The wide scope of material and time factors of that one and half century long period require separate monographs. 1 CHRONOLOGY, ORGANIZATION, CONDITIONS AND REASONS FOR ESTABLISHING THE SETTLEMENTS The time of establishing the four out of ten Olęder settlements in the Nekla district can be determined from settlement charters; the time of the remaining ones can be determined approximately from the first references made by other sources (e.g. agreements with parish parsons, inspections, inventories, tax tables). According to those sources they had been established between 1749 and 1776 in the estates of the middle class gentry (that is the owners of a few villages) and by their initiative within the boundaries of three parishes: Siedlec (2), Nekla (6) i Opatówko (2). The three settlements to be established first (all the three in 1749) were Brzeźno (within the parish of Siedlec), Niekielskie Olędry and Góreckie Olędry (within the parish of Nekla) in the gentry’s estates belonging to three different owners.
Load more

Recommended publications
  • Political Visions and Historical Scores
    Founded in 1944, the Institute for Western Affairs is an interdis- Political visions ciplinary research centre carrying out research in history, political and historical scores science, sociology, and economics. The Institute’s projects are typi- cally related to German studies and international relations, focusing Political transformations on Polish-German and European issues and transatlantic relations. in the European Union by 2025 The Institute’s history and achievements make it one of the most German response to reform important Polish research institution well-known internationally. in the euro area Since the 1990s, the watchwords of research have been Poland– Ger- many – Europe and the main themes are: Crisis or a search for a new formula • political, social, economic and cultural changes in Germany; for the Humboldtian university • international role of the Federal Republic of Germany; The end of the Great War and Stanisław • past, present, and future of Polish-German relations; Hubert’s concept of postliminum • EU international relations (including transatlantic cooperation); American press reports on anti-Jewish • security policy; incidents in reborn Poland • borderlands: social, political and economic issues. The Institute’s research is both interdisciplinary and multidimension- Anthony J. Drexel Biddle on Poland’s al. Its multidimensionality can be seen in published papers and books situation in 1937-1939 on history, analyses of contemporary events, comparative studies, Memoirs Nasza Podróż (Our Journey) and the use of theoretical models to verify research results. by Ewelina Zaleska On the dispute over the status The Institute houses and participates in international research of the camp in occupied Konstantynów projects, symposia and conferences exploring key European questions and cooperates with many universities and academic research centres.
    [Show full text]
  • Zagadnienia Informacji Naukowej Nr 2
    STOWARZYSZENIE BIBLIOTEKARZY POLSKICH INSTYTUT INFORMACJI NAUKOWEJ I STUDIÓW BIBLIOLOGICZNYCH UNIWERSYTETU WARSZAWSKIEGO ZAGADNIENIA INFORMACJI NAUKOWEJ WARSZAWA 2011 NR 2 (98) RADA REDAKCYJNA Wiesław BABIK, Jerzy FRANKE, Halina GANIŃSKA, Anna GRZECZNOWSKA, Ewa KOBIERSKA-MACIUSZKO, Stanisława KUREK-KOKOCIŃSKA, Dariusz KUŹMINA (Przewodniczący), Hanna POROWSKA, Jadwiga SADOWSKA, Marta SKALSKA-ZLAT, Barbara SOSIŃSKA-KALATA, Jadwiga WOŹNIAK-KASPEREK, Elżbieta Barbara ZYBERT Dofinansowano przez Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego REDAKCJA Bożenna BOJAR, redaktor naczelny Anna STANIS (e-mail: [email protected]), sekretarz redakcji Recenzent numeru Jadwiga WOŹNIAK-KASPEREK Tłumaczenie tekstów Małgorzata KISILOWSKA Korekta Jadwiga KRĘŻLEWICZ PL ISSN 0324-8194 Dyrektor Dariusz KOZŁOWSKI Zawartość tego czasopisma Jest dokumentowana m.in. w „Library and Information Science Abstracts” oraz „Knowledge Organization” Adres Wydawnictwa ul. Konopczyńskiego 5/7 00-335 Warszawa, tel. 22 827-52-96 PRENUMERATA I SPRZEDAŻ Dział Promocji i Kolportażu SBP Al Niepodległości 213, 02-086 Warszawa, tel. 22 825-50-24 Wydawnictwo SBP - Warszawa 2011. Nakład 350 egz. Ark. wyd. 7,5. Ark. druk. 8,5 Skład i łamanie: Renard Hawryszko Druk i oprawa: Zakład Poligraficzny PRIMUM s.c., Kozerki, ul. Marsa 20, 05-825 Grodzisk Mazowiecki Od redakcji Numer, który oddajemy do rąk Czytelników, zamyka pięćdziesiąt lat życia czasopisma towarzyszącego rozwojowi informacji naukowej, albowiem „Za­ gadnienia Informacji Naukowej” są kontynuacją wydawanego przez Ośrodek Dokumentacji i Informacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk „Biuletynu ODIN PAN”, którego pierwszy numer ukazał się w 1962 r. Historię czasopisma przypomina artykuł wstępny, przygotowany przez Annę Stanis, sekretarza redakcji ZIN. „Zagadnienia Informacji Naukowej” zawsze starały się dostarczać Czy­ telnikom aktualną wiedzę o informacji naukowej, prezentować najważniejsze problemy teoretyczne informacji, praktyczne problemy budowania i działania systemów informacyjnych oraz potrzeb ich użytkowników.
    [Show full text]
  • Ocena Stanu Sanitarno
    PA ŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY WE WRZE ŚNI Ocena stanu sanitarnego i sytuacji epidemiologicznej Powiatu Wrzesi ńskiego za rok 2010 Wrze śnia, luty 2011 r. Spis tre ści : 1. Wst ęp .............................................................................................................................str. 3 2. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Komunalnej ...........................................str. 4 3. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Epidemiologii.......................................................str. 22 4. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Żywno ści, Żywienia i Przedmiotów U żytku ...................................................................................str. 42 5. Ocena stanu sanitarnego w zakładach pracy...................................................................str. 55 6. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Higieny Dzieci i Młodzie ży..................................str. 71 7. Ocena stanu sanitarnego w zakresie O światy Zdrowotnej i Promocji Zdrowia ............str. 80 8. Ocena stanu sanitarnego w zakresie Zapobiegawczego Nadzoru Sanitarnego..............str. 100 9. Zako ńczenie …… ........................................................................................................ str. 104 2 Wst ęp Pa ństwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny we Wrze śni obejmuje swym nadzorem nast ępuj ące miasta i gminy: Wrze śnia, Nekla, Pyzdry, Miłosław, Kołaczkowo. W roku 2010 zgodnie z głównym celem działalno ści: „Promowanie zdrowego stylu życia, czuwanie nad bezpiecze ństwem żywno ści
    [Show full text]
  • Contents I-Xcix to View the Contents of the Issue Select Its Number
    contents i-xcix www.rcin.org.pl To view the contents of the issue select its number 1, 1958 34, 1976 68, 1993 2, 1959 35, 1977 69, 1994 3, 1960 36, 1977 70, 1994 4, 1961 37, 1978 71, 1995 5, 1962 38, 1978 72, 1995 6, 1962 39, 1979 73, 1996 7, 1962 40, 1979 74, 1996 8, 1963 41, 1980 75, 1997 9, 1963 42, 1980 76, 1997 10, 1964 43, 1981 77, 1998 11, 1965 44, 1981 78, 1998 12, 1965 45, 1982 79, 1999 13, 1966 46, 1982 80, 1999 14, 1966 47, 1983 81, 2000 15, 1967 48, 1983 82, 2000 16, 1967 49, 1984 83, 2001 17, 1968 50, 1984 84, 2001 18, 1968 51, 1985 85, 2002 19, 1968 52, 1985 86, 2002 20, 1969 53, 1986 87, 2003 21, 1970 54, 1986 88, 2003 22, 1971 55, 1987 89, 2004 23, 1971 56, 1988 90, 2004 24, 1971 57, 1988 91, 2005 25, 1972 58, 1988 92, 2005 26, 1972 59, 1985 93, 2005 27, 1973 60, 1989 94, 2006 28, 1973 61, 1990 95, 2007 29, 1974 62, 1990 96, 2007 30, 1974 63–64, 1991 97, 2008 31, 1975 65, 1992 98, 2008 32, 1975 66, 1992 99, 2009 33, 1976 67, 1993 www.rcin.org.pl Acta Poloniae Historica Numéro 1, 1958 SOMMAIRE Avant–propos . .7 ARTICLES Kazimierz Tymieniecki, Quelques paralleles d’histoire agraire du moyen âge . .9 Antoni Mączak, Polnische Forschungen auf dem Gebiete der Agrargeschichte des 16 . und 17 . Jahrhunderts (1945–1957) . 33 Stefan Kieniewicz, Les récentes études historiques sur la Pologne au temps des partages .
    [Show full text]
  • POWIAT WRZESIŃSKI Prognoza Oddziaływania Na Środowisko
    POWIAT WRZESIŃSKI Prognoza oddziaływania na środowisko „Programu ochrony środowiska dla Powiatu Wrzesińskiego na lata 2013-2016 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2017-2020” Września, 2013 r. Prognoza oddziaływania na środowisko Programu ochrony środowiska dla Powiatu Wrzesińskiego na lata 2013-2016 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2017-2020 Wykonawca: EKOSTANDARD Pracownia Analiz Środowiskowych ul. Wiązowa 1B/2 62-002 Suchy Las tel. 61 652 23 80, 505006914 fax. 61 652 23 80 www.ekostandard.pl e-mail: [email protected] Zespół autorski: Katarzyna Siudak Monika Żelazna Projekt finansowany z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej 2 Prognoza oddziaływania na środowisko Programu ochrony środowiska dla Powiatu Wrzesińskiego na lata 2013-2016 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2017-2020 Spis treści 1 Wprowadzenie .............................................................................................................................................. 6 1.1 Prawne podstawy i cel przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko ................ 6 1.2 Zakres prognozy ...................................................................................................................................... 7 2 Przedmiot prognozy ...................................................................................................................................... 7 2.1 Główne cele Programu ...........................................................................................................................
    [Show full text]
  • Krajobraz W Turystyce Kulturowej – Przykład Osadnictwa Olęderskiego W Wielkopolsce
    Warsztaty z Geografii Turyzmu, t. 11, 2021 https://doi.org/10.18778/8220-576-3.13 Witold PRZEWOŹNY Muzeum Etnograficzne Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu Wielkopolski Klub Publicystów Krajoznawczych KRAJOBRAZ W TURYSTYCE KULTUROWEJ – PRZYKŁAD OSADNICTWA OLĘDERSKIEGO W WIELKOPOLSCE 1. Krajobraz kulturowy Wyznaczając obszary atrakcyjne dla turystyki, zwraca się uwagę na wy- jątkowość krajobrazu, jego urozmaicenie – bogactwo skarbów natury, a więc elementów naturalnych, ale również kulturowych. Regiony nad- morskie, dzikie plaże, pojezierza z dziesiątkami urokliwych jezior, góry ze schroniskami i szlakami wspinaczek są same w sobie atrakcyjnymi przestrzeniami dla szeroko pojmowanej turystyki. Drugie kryterium, które stosuje się przy rozpatrywaniu krajobrazu, to elementy kultu- ry, które kształtuje człowiek i jego działanie. Inność, egzotyka, wielo- barwność kulturowa, swoisty folklor, regionalizm, zabytki – to pojęcia, których odkrywanie stanowi niezwykły walor na wielu turystycznych szlakach. Gdy obie cechy zarówno przyrodnicze, jak i kulturowe spotkają się na jednym obszarze (czyli w krajobrazie), to tworzy się specyficzna całość. O turystyce kulturowej zwykle mówi się wtedy, kiedy podsta- wowym impulsem jest chęć zwiedzenia obiektów stworzonych i ukształ- towanych przez człowieka jako nosiciela kultury. Do nich należą: miejsca historyczne, archeologiczne i etnograficzne, pałace, zamki, muzea, galerie, parki, ogrody, zespoły urbanistyczne, obiekty sakralne, trasy turystyczne związane z określoną tematyką, obiekty techniczne, a także wydarzenia kulturalne i festiwale (Gaworecki, 2010). Jednak istnieje także inny rodzaj aktywności turystycznej, często trakto- wany jako niszowy – wykorzystujący przestrzenie, które wydawałyby się zupełnie pozbawione szczególnych atrakcji. Przez lata zapomniane i de- gradowane z lokalnym przeświadczeniem o braku cech wyróżniających, leżące daleko od głównych szlaków. Tereny takie istnieją i od jakiegoś 230 Witold PRZEWOŹNY czasu obserwuje się wzrost zainteresowania nimi.
    [Show full text]
  • Postanowienie Nr 25/2019 Z Dnia 9 Kwietnia 2019 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 10 kwietnia 2019 r. Poz. 3782 POSTANOWIENIE NR 25/2019 KOMISARZA WYBORCZEGO W KONINIE II z dnia 9 kwietnia 2019 r. w sprawie podziału Miasta i Gminy Nekla na stałe obwody głosowania, ustalenia ich numerów, granic oraz siedzib obwodowych komisji wyborczych Na podstawie art. 12 § 2 i 11 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. z 2018 r. poz. 754, 1000 i 1349 oraz z 2019 r. poz. 273) Komisarz Wyborczy w Koninie II postanawia, co następuje: § 1. Dokonuje się podziału Miasta i Gminy Nekla na stałe obwody głosowania, ustala się ich numery, granice oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych. § 2. Numery, granice oraz siedziby obwodowych komisji wyborczych określa załącznik do postanowienia. § 3. Postanowienie podlega przekazaniu Burmistrzowi Miasta i Gminy Nekla, Wojewodzie Wielkopolskiemu oraz Państwowej Komisji Wyborczej. § 4. Na postanowienie wyborcom w liczbie co najmniej 15 przysługuje prawo wniesienia skargi do Państwowej Komisji Wyborczej w terminie 3 dni od daty podania postanowienia do publicznej wiadomości przez Komisarza Wyborczego w Biuletynie Informacji Publicznej. § 5. Postanowienie wchodzi w życie z dniem podpisania i podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Województwa Wielkopolskiego oraz podaniu do publicznej wiadomości w Biuletynie Informacji Publicznej i w sposób zwyczajowo przyjęty na obszarze Miasta i Gminy Nekla. Komisarz Wyborczy w Koninie II (-) Paweł Myśliński Dziennik Urzędowy Województwa Wielkopolskiego – 2 – Poz. 3782 Załącznik do postanowienia Nr 25/2019 Komisarza Wyborczego w Koninie II z dnia 9 kwietnia 2019 r. Podział Miasta i Gminy Nekla na stałe obwody głosowania Numer obwodu Granice obwodu głosowania Siedziba Obwodowej Komisji Wyborczej głosowania Sołectwo Barczyzna, Sołectwo Gierłatowo, Sołectwo Zespół Szkół w Nekli Nekielka, miasto Nekla-ulice: Akacjowa, Boczna, sala gimnastyczna Czereśniowa, Dworcowa, Feliksa Walkowiaka, gen.
    [Show full text]
  • Nekielskie Olędry
    Praca zbiorowa NEKIELSKIE OLĘDRY W kręgu pracy, wiary i nadziei Nekla, grudzień 2012 r. Praca zbiorowa pod redakcją Jerzego Osypiuka Projekt okładki: Jacek Papla Na okładce: Fragment ogrodzenia kwatery grobowej na cmentarzu olęderskim w Barczyźnie. Fot. Waldemar Odrobny Korekta: Krystyna Jagodzińska Projekt graficzny i skład komputerowy: Artur Kaczmarski Serdecznie dziękuję wszystkim Autorom za zgodę na nieodpłatne wykorzystanie ich tekstów oraz Dyrekcji Archiwum Państwowego w Poznaniu za wykonanie skanów dokumentów archiwalnych oraz zgodę na ich opublikowanie. Jerzy Osypiuk Nekla, grudzień 2012 r. Pamięci braci luteran osiedlonych na prawie olęderskim w Nekielce w 1749, Zasutowie w 1766, Gierłatowie w 1775, Barczyźnie w 1776 roku In memory of lutheran brothers settled on olęder right in Nekielka in 1749, Zasutowo in 1766, Gierłatowo in 1775, Barczyzna in 1776 Gmina Nekla ul. Dworcowa 10 62-330 Nekla tel. +48 614386011 fax +48 614386490 [email protected] www.nekla.eu Nekielskie Stowarzyszenie Kulturalne ul. Poznańska 25, 62-330 Nekla www.nsk.nekla.eu www.oledry.nekla.eu Nakład: 300 egz. Wydawnictwo LoboSoft ISBN 978-83-63446-09-3 Spis treści Słowo wstępne ........................................................................................... 7 Najstarsze dzieje osad olęderskich w okolicach Nekli w latach 1749-1793. Zbigniew Chodyła..................................................... 9 Ewangelicka parafia w Nekielce w XIX i XX wieku. Olgierd Kiec ......... 49 Olędrzy - zapomniana historia ludzi i miejsc. Witold Przewoźny .......... 97 W cieniu wielkiego eukaliptusa - historia Friedricha Herbiga i Caroline Rattey. Anitta Maksymowicz ................................................. 115 Olęderskim szlakiem. Przeszłość dla przyszłości. Jerzy Osypiuk ........ 129 Przez Nowy Jork i Rio. Jędrzej Biegański............................................... 131 Radio to moje drugie imię. Jędrzej Biegański, Radosław Jagieła. ......... 135 Przyjemność ze wspólnego śpiewania. Aldona Kubacka...................... 139 Dwa światy.
    [Show full text]
  • Streszczenie Nietechniczne
    [Double-click to import picture] Streszczenie nietechniczne Farma wiatrowa Września 8.8 MW, Polska Spółka: Quadran Polska 7 października 2019 Szczegóły Szczegóły wprowadzone poniżej są automatycznie wyświetlane na okładce i stopce strony dokumentu głównej. UWAGA: Tej tabeli NIE wolno usuwać z tego dokumentu. Tytuł Streszczenie nietechniczne Podtytuł Farma wiatrowa Września 8.8 MW Data 7 października 2019 Klient EBRD Quadran Polska NTS – Wrzesnia windfarm, Poland, Version 2.0 7 października 2019 2 STRESZCZENIE NIETECHNICZNE ERREUR ! UTILISEZ L'ONGLET ACCUEIL POUR APPLIQUER TOC Farma wiatrowa Września 8.8 MW HEADING AU TEXTE QUE VOUS SOUHAITEZ FAIRE APPARAITRE ICI. SPIS TRESCI Spis tresci 1. WSTEP ......................................................................................................................................... 5 2. PODSUMOWANIE PROJEKTU ................................................................................................... 6 2.1 Kryteria wyboru lokalizacji ................................................................................................ 6 2.2 Opis Projektu .................................................................................................................... 6 2.3 Inne projekty farm wiatrowych w okolicy ........................................................................ 10 2.4 Uzasadnienie Projektu ................................................................................................... 10 3. PODSUMOWANIE ODDZIALYWAN ORAZ DZIALAN MINIMALIZUJACYH .........................
    [Show full text]
  • Miniaturowe Okręty Podwodne Kmdr Ppor
    KWARTALNIK gRudzIeń 2012 przegląd NR 03 (060) morski ISSN 1897-8436 (w tym 5% VAT) 5% tym (w Cena 18 zł 18 Cena str. 60 Miniaturowe okręty podwodne Jednostki tego typu były i są groźną bronią. Są także stałym elementem wyposażenia głównie słabszych flot wojennych. Zakładka: Magazyn/Wydawnictwa Specjalistyczne na portalu: www.polska-zbrojna.pl Bosman Sławomir Sierecki wudziestego siódmego września 2012 ro- obrona portów – opublikował w 1948 roku. Dku na wieczną wachtę odszedł bosman Później powstało ich jeszcze kilka, głównie na w st. spocz. Sławomir Sierecki. Osiem- temat historii morskiej sztuki wojennej. dziesięcioośmioletni mieszkaniec Sopotu, dzien- Od 1945 roku jako dziennikarz pracował nikarz, publicysta, krytyk filmowy i teatralny, pi- w wielu redakcjach, między innymi w „Morzu”, sarz. Pochowano go z honorami wojskowymi na „Młodym Żeglarzu”, później w Wydawnictwie gdańskim cmentarzu na Salwatorze. MON. W latach 1952–1954 pełnił funkcję re- Był drugim powojennym redaktorem naczel- daktora w Oddziale Morskim Wydawnictw nym „Przeglądu Morskiego”, kierownikiem Komunikacyjnych. Następnie pracował działu kulturalnego „Głosu Wybrzeża”, dzien- w „Głosie Wybrzeża”, a po utworzeniu w 1956 nikarzem „Wieczoru Wybrzeża” oraz redak- roku „Wieczoru Wybrzeża” został w nim kie- torem naczelnym Wydawnictw Morskich. rownikiem działu kulturalnego. Z tym ostatnim Urodził się w 1924 roku w Miedzeszynie czasopismem był związany aż do emerytury koło Warszawy. W trakcie drugiej wojny w 1986 roku. Pisał przede wszystkim recenzje, światowej ochotniczo wstąpił do Wojska ale także felietony teatralne i filmowe. Polskiego i z 2 Armią dotarł nad Nysę. Współpracował również z radiem i telewizją. W czasach tych powstało jego pierwsze opo- Jako pisarz zadebiutował w 1951 roku zbio- wiadanie – Głos ojczyzny, które w 1945 ro- rem szkiców historycznych Strażnicy morza, ku opublikowano w „Polsce Zbrojnej”.
    [Show full text]
  • Poland (1974·1986)
    Ie Contents Connecting and Evaluating Thesauri: Issues and Cases History of Book Numbers Depth Colon Classification Schedule for Anaesthesiology: Constmction and Test Application Classification and Indexing Languages in Poland (1974·1986). Pt.2. International Classification Vol. 14 (1987) Nr. 2 UDC025.4+ 168+001.4(05) INTERNATIONAL CLASSIFICATION Devoted to Concept Theory, Systematic Ter­ minology and Organization of Knowledge Editors Dr. phil. Ingetraut Dahlberg, D-6000 Frankfurt 50, Woogstr. 36a, Editor-in-chief Prof. Dr. med, Dr. phil. Alwin Diemer t, Philo­ sophisches Institut der UniversiUit Dusseldorf, D-4000 Dusseldorf 1, UniversitiHsstr. 1, FRO. Prof. Jean M. Perreault, University Library, University of Alabama, P.O. B, 2600 Huntsville, Contents Alabama 35807, USA Prof. Arashanipalai Neelameghan, clo Unesco POL 7, Place de Fontenoy, F-75700 Paris co-sponsored by - FID/CR (Federation Internationale de Do­ cumentation , Committee on Classification Re­ search, address see Dr. I. Dahlberg Consulting Editors Mrs. Jean Aitchison, 12, Sollershott West, Articles Letchworth, Herts., SG6 3PX, England Rada, Roy: Connecting and evaluating thesauri: Issues and cases 63 Prof. Asterio T. Campos, Departemento de Bi­ Satija, M.P. : History of book numbers ........... 70 blioteconomia, Universidade de Brasilia, Bra­ Raj, Padmini: Depth Colon Classification schedule for anaesthesiology: siliy DF, Brazil Construction and test application . , . .. , . ..... 77 Bielicka, L.A., Paciejewski, J., Seibor, E. : Classification and Dr. A.1. Chernyi, VINITI, Moscow A-2I9 Bal­ indexing languages in Poland (1974-1986). Pt.2 85 tijskaja uL 14, USSR Dip!. Math, Hermann Fangmeyer, Euratom Reports and Communications CCR C.E.T.I.S. (European Scientific Informa­ Ninth European Meeting on Cyb ernetics and Systems Research (84) - tion Processing Centre), 1-21020 Ispra, Italy Draft Proposal "Vocabulary of Terminology" (84) - Society for Dip!.
    [Show full text]
  • Sprawozdanie Nr XXI/171/2012. Z Dnia 26 Czerwca 2014 R
    DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO Poznań, dnia 3 lipca 2014 r. Poz. 3867 SPRAWOZDANIE NR XXI/171/2012. BURMISTRZA MIASTA I GMINY NEKLA z dnia 26 czerwca 2014 r. Sprawozdanie z wykonania budżetu Gminy Nekla za rok 2013. Po stronie dochodów w kwocie – 23.501.269 zł, natomiast po stronie wydatków w kwocie – 23.489.494zł. W okresie objętym sprawozdaniem do uchwalonego budżetu zostały wprowadzone zmiany: - Uchwałą Nr XXII/184/2013 Rady z dnia 7 lutego 2013 r., - Zarządzeniem Nr 211/2013 Burmistrza z dnia 22 lutego 2013 r., - Uchwałą Nr XXIII/205/2013 Rady z dnia 27 marca 2013 r., - Uchwałą Nr XXIV/211/2013 Rady z dnia 18 kwietnia 2013r., - Zarządzeniem Nr 229/2013 Burmistrza z dnia 29 kwietnia 2013 r., - Uchwałą Nr XXV/219/2013 Rady z dnia 29 maja 2013 r., - Uchwałą Nr XXVI/226/2013 Rady z dnia 27 czerwca 2013 r., - Zarządzeniem Nr 280/2013 Burmistrza z dnia 19 lipca 2013r., - Uchwałą Nr XXVII/243/2013 Rady z dnia 26 września 2013r., - Uchwałą Nr XXVIII/247/2013 Rady z dnia 24 października 2013r., - Uchwałą Nr XXIX/256/2013 Rady z dnia 21 listopada 2013r., - Zarządzeniem Nr 328/2013 Burmistrza z dnia 29 listopada 2013r., - Uchwałą Nr XXX/259/2013 Rady z dnia 19 grudnia 2013r., - Zarządzeniem Nr 329/2013 Burmistrza z dnia 31 grudnia 2013r., Po dokonanych zmianach plan budżetu po stronie dochodów wg stanu na dzień 31.12.2013r. zamknął się kwotą – 24.449.929,48 zł, natomiast po stronie wydatków – 24.355.261,48 zł. Na dzień 31.12.2013r wystąpiła nadwyżka w wysokości 293.247,26 zł i przeznaczona została na spłatę wcześniej zaciągniętych kredytów i pożyczek.
    [Show full text]