Rozprawa Doktorska
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Akademia Sztuk Pięknych im. Wł. Strzemińskiego w Łodzi ,,Transformacja klasycznych form ubioru we współczesnej modzie męskiej. Rola nowej generacji tkanin i technologii jako narzędzi wspomagających kreowanie wizerunku współczesnego mężczyzny” Praca pisana pod kierunkiem dr hab. Dorota Sak prof. nadzwyczajny Andrzej Foder 01.09.2016 Spis treści Wstęp ......................................................................................................................... 2 Rozdział 1 Zarys historii powstania męskiego ubioru klasycznego ............................................ 6 1.1 Historia męskiego ubioru klasycznego w XVII – XIX wieku ....................................... 6 1.2 Klasyczny ubiór męski w XX wieku, wpływ na ubiór niektórych subkultur tworzących się po 1945 roku ..................................................................................... 17 Rozdział 2 Artystyczne i praktyczne znaczenie innowacyjnych technologii stosowanych w ubiorze i w modzie ................................................................................................. 39 Rozdział 3 Analiza procesu badawczego w oparciu o wyniki ankiet przeprowadzonych na różnych, męskich grupach docelowych ................................................................ 81 Rozdział 4 Przegląd polskich i zagranicznych stylizacji męskich, obrazujących kondycję współczesnego ubioru męskiego ............................................................................... 101 Rozdział 5 Opis kolekcji własnej, zaprojektowanej w oparciu o pozyskaną wiedzę projektanta ubioru męskiego .................................................................................... 133 Rozdział 6 Podsumowanie i wnioski ........................................................................................... 180 Załącznik Ankieta procesu badawczego( portalu Suervy Monkey) przeznaczona dla mężczyzn ................................................................................................................................... 185 Bibliografia ................................................................................................................. 234 Źródła internetowe .................................................................................................... 235 Spis źródeł ilustracji ................................................................................................... 238 Oświadczenie autora pracy ....................................................................................... 244 1 Wstęp ,,Strój mężczyzny powinien być wykwintny w każdym szczególe, a jednocześnie tak spokojny i tak dobrze leżący, by człowiek ten wyglądał dystyngowanie bez zwracania uwagi swym strojem” George Bryan Brummell1 Motto słynnego, angielskiego dziewiętnastowiecznego arbitra elegancji i dandysa, twórcy pierwowzoru męskiego stylu klasycznego w sposób idealny określa filozofię eleganckiego ubioru męskiego zarówno klasycznego jak i każdego innego. Przytoczona definicja pozostaje aktualna. W sposób bezpośredni i obiektywny odnosi się do kwestii dobrego smaku i minimalistycznych działań w sztuce ubioru, w oparciu o zasadę - mniej często znaczy więcej. Moda męska i męski ubiór, szczególnie ten kierowany do młodszego pokolenia stały się w ostatnich dziesięcioleciach niezwykle interesujące. Przekształciły się w specyficzne zjawisko, które z jednej strony podkreśla męską zmysłowość, zasila samczy egocentryzm, zaś z drugiej strony pretenduje do formy sztuki, ale nade wszystko wpisuje się w powszechny konsumpcjonizm. Zjawisko to wytwarza nowe pola dla dystrybucji dóbr związanych z ubiorem, a to generuje ogromne zyski na produktach adresowanych do mężczyzn w różnym wieku. Na tę nową rzeczywistość złożyło się wiele czynników. Dominującym jest tradycja ubioru męskiego, której fundamenty na dobre scementowały się w Imperium Brytyjskim w połowie XIX wieku, podczas wielkiej rewolucji przemysłowej, oraz w wieku XX, gdy ubiór klasyczny ukształtował się do form obecnie funkcjonujących. Kolejnym czynnikiem jest zmiana w warunkach społecznych, rozkwit mody oraz eksplozja subkultur pojawiających się po II Wojnie Światowej. Aktualnie silnie działającym czynnikiem jest kwestia indywidualnego podejścia do własnego ubioru, gdzie każdy dla sobie może być i projektantem i stylistą.Obecnie wszyscy mamy możliwość wyrażenie swojej osobowości, swoich emocji poprzez własne stylizacje ubrań. Nigdy jeszcze moda nie była tak demokratyczna, tak zwodnicza i jednocześnie tak bezwzględna. W pogoni globalnych koncernów za zyskiem, nieoczekiwanie męskie ciało stało się medium dla rozwijającej się mody i przemysłu kosmetycznego, które poszukują nowych dróg egzystencji. Branża ta rozwija się na polu eksperymentów, socjologii i psychologii mas. Obraz młodego chłopaka czy mężczyzny nie dbającego o wygląd generalnie uległ zmianie. Młodzi mężczyźni odkrywają atrakcyjność swojego ciała oraz fakt, że muskularna sylwetka, dobra aparycja i prezencja mogą być towarem lub kartą przetargową, ułatwiającą w szerokich kontaktach międzyludzkich karierę, jak i osiągnięcie zamierzonego celu. Ubiór jest w tym przypadku nie bez znaczenia, gdyż celowo uwodzi 1 Roman Zaczkiewicz, Szarmant, W smokingu na żylecie, URL: http://www.szarmant.pl/w-smokingu-na-zylecie [10.02.2016] 2 stworzonym obrazem. To syndrom maski. W podążaniu za zmianami i nieustannym generowaniem zysków wielkich marek w ostatnich latach, męski wizerunek zmieniał się sinusoidalnie od wymuskanych elegantów po brodatych drwali i hipsterów. Trzy najważniejsze w ostatnich latach i niezwykle popularne style w modzie męskiej: metroseksualizm, hipster style, lumberseksualizm, są stylami teoretycznie różniącymi się od siebie. Jednak w przypadku każdego z nich mężczyzna musi poświęcić wiele czasu i środków by wykreować wybrany przez siebie wizerunek. Bunt hipstera, naturalizm drwala są więc preparowane na potrzeby wyróżnienia się jednostki jak również na potrzeby akceptacji wybranej grupy. Paradoksalnie, pomimo afirmacji wizerunku prawdziwego mężczyzny i skojarzeń z naturą, są chyba bardziej sztuczne niż wymuskany metroseksualizm. Mamy tu do czynienia z formą kostiumu teatralnego funkcjonującego w wielkomiejskiej przestrzeni. Tradycyjny obraz mężczyzny w garniturze nie jest już pożądanym standardem, ani niczym wyjątkowym. Siła garniturów pozostaje generalnie w przestrzeni biurowej, w świecie biznesu i formalnych spotkań okazjonalnych. Choć nieustannie garnitur jest symbolem męskiego ubioru, po pracy mężczyźni wybierają komfort, luz i wygodę. Myśląc o garniturze koniecznie podkreślić trzeba zmianę jakiej uległ w sposobie kroju, noszenia i funkcjonowania. Współczesny garnitur powinien być spersonalizowany i dobrze określony w proporcjach, tak by jego właściciel wyglądał optymalnie atrakcyjnie. Mężczyzna bowiem z racji swoich historycznych uwarunkowań ubiorem informuje otoczenie o swojej pozycji, statusie, funkcji jaką pełni, oraz o swoim sukcesie finansowym. Tradycyjny ubiór taki jak garnitur, komplety smart casual czy typowo sportowe zestawy dobrze wpisywać się będą w tę filozofię. Z własnego doświadczenia projektanta ubioru widzę, że sukcesywnie z roku na rok następują pozytywne zmiany w postrzeganiu ubioru przez mężczyzn. Są oczywiście liczne przeszkody i szufladkowanie zjawisk stereotypami, ale bardzo trudno w krótkim czasie zmienić styl myślenia i ocenę zjawisk nie mając wsparcia w domowym wychowaniu i w długoletniej tradycji. Pracując od dwudziestu pięciu lat w przemyśle i projektując kolekcje dla standardowego mężczyzny, jestem w stanie z bardzo dużym prawdopodobieństwem przewidzieć reakcje mężczyzn na dany kolor czy formę. Stosując podczas projektowania wypracowane szablony odnoszące się do percepcji i zachowań, mogę minimalizować ilość nietrafionych projektów, proponując takie rozwiązania, dzięki którym projekty sprzedawać się będą w krótkim czasie( 1-2 miesięcy) w ilości ok. 70 - 75%. Jednocześnie widzę, że wymagania standardowego mężczyzny bardzo się zmieniają. Zalew łatwo dostępnej informacji internetowej szybko edukuje, powodując wzrost świadomości i wymagań. Inspiracjami do napisania mojej pracy są, kwestia klasycznego ubioru męskiego przy projektowaniu którego od wielu lat uczestniczę oraz poszukiwanie zmian jakie zachodzą 3 w sposobie myślenia polskich mężczyzn o ich własnym ubiorze, o jego znaczeniu w życiu codziennym i zawodowym. Chcę dowiedzieć się jak duży jest tu postęp. Czy są większe szanse na szybszą akceptację trendów mody, by kierowane do sklepów kolekcje odzieży mogły stać się bliższe tym z Europy Zachodniej. Zmiany w percepcji mężczyzn są już odczuwalne i widoczne, choć różnica jakościowa nadal jest dość znaczna, szczególnie gdy porównamy męskie stylizacje z polskich ulic, z męskimi stylizacjami z ulic Europy Zachodniej. Świadomość znaczenia ubioru klasycznego u polskich mężczyzn jakkolwiek ewoluuje nie jest w dalszym ciągu w pełni zadowalająca. Dlatego też opracowałem ankietę, którą w moim procesie badawczym skierowałem do kilka grup mężczyzn, by zbadać ich opinie na tematy związane z modą męską. Chciałbym poprzez tę ankietę udowodnić, iż zmiana w poważnym traktowaniu ubioru przez polskich mężczyzn jest optymistyczna, silna i realna. Wnioski wysnute z odpowiedzi na ponad trzydzieści pytań ankiety będą bardzo pomocne dla moich dalszych działań jako projektanta i wykładowcy projektowania ubioru męskiego. Bardzo ważnym punktem w pracy jest także opisanie nowoczesnych technologii stosowanych w codziennym ubiorze męskim. Jednak jako praktyk i rzemieślnik szczególnie skupiam się na realnym zastosowaniu nowych technologii w tkaninach,