BERHEM Kovara Lekolinen Çandi Ucıvaki Perrcama Dozkariya Kulbri U Camatiye

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

BERHEM Kovara Lekolinen Çandi Ucıvaki Perrcama Dozkariya Kulbri U Camatiye BERHEM Kovara Lekolinen Çandi uCıvaki Perrcama Dozkariya Kulbri u Camatiye www.arsivakurd.org Nisan 19921 Df:RSIM DE DERSİM'DE Halkların düşün, davranış ve yaşam anlayışının DİWA Yİ DUALAR biçimlenişini, inanç ve değerler dünyasının izlediği QESt Pİ-KALIKAN ATASÖZLERİ doğrultuyu kavramada folklorun taşıdığı önem yadsınamaz. Dilden dile, çağdan çağa, kuşaktan ERF U ~fECAZİ l\1ECAZLAR kuşağa sürüp gelen bu sözlü ürünlei, her dönemin ÇIBENOKİ BİLMECELER dünyasıyla yüzleşmiş, her defasında birşeyler alıp XELETNA YENİ ŞAŞlRTMACALAR birşeyler bırakmış, derken bin yılların tortusunu alıp getirmişler bugüne. Bu eklektik bir yığılma değil, kaynaşıp bütünleşmiş, kendi içinde belirli bir uyumu olan bir birikim. ( ... ) Ne yazık ki biz henüz işin başındayız. Masalı, türküsü, atasözü, mitolojisi, duası, bedduası, bil­ mecesi, efsane ve rivayetleriyle son derece zen­ gin olan folklor dünyamızın kapısını henüz yete­ rince aralam ış değiliz. Şurada burada karşılaşılan bu ve benzeri çabi3Jarsa, henüz istenenin çok ger­ isinde. Yıllarca süren yasak ve baskı koşullarının bize ve insanlık kültürüne verdirdiği kayıp çok büyük oldu kuşkusuz. Mustafa Düzgün (... ) Munzır Comerd Bu kitap tarihte Dersim diye bilinen bugünkü Hawar Tornecengi Tunceli yöresine ilişkin bazı araştırma ve derlem­ elerden oluşuyor. Bunlar daha önce Berhem der­ gisinin çeşitli sayılarında tümüyle olmasa bile ağırlıkla yayımianmış olan yazılar. Çeşitli yönleriy le gözden geçirildikten sonra kitap haline getiril­ mesinde yarar görüldü. Daha geniş bir okuyucu kitlesince okunmasını sağlamak isteğiyle özellikle Isteme Adresleri: atasözleri, mecazlar ve bilmeeelerin Türkçeleri de yanında verildi )J'!J \_~.;: L~ BERHEM YAYlNLARI www.arsivakurd.orgDERSIM KITABEVI Atatürk Bulvan BERHEM Sanlıhan 105/907 Karanfil Sok. No: 5/44 · Kızılay/ANKARA Kotkag. 15, 6 tr. Kızılay/ANKARA 164 75 Kista 6 BERHEM YENİ BİR EVREYE GlRERKEN Mustafa Düzgün 13 BARZANlNlN YÖNETilÖl ll EYLÜL KÜRT AYAKLANMASI 30 YAŞINDA M. Sıraç Bilgin 22 qüZGÜN BABA ztyARETl OdaFeber Çev. Hawar Tornecengi 25 LI SER BlRANlNEN NURl DERStMl M. Dersımi 28 KARA MAHMUT A YAKLANMASI A. Haydar Avcı 32 DOÖU HORASAN KÜRTLERİ Hawar Tornecengi 34 iMPARATORLUKLARARASI OYUN KUZEYDOÖU 1RAN'A GÖÇ M. V. Bruinessen Çev. M. Piro 37 YEZlDlLER VE ÖLÜM lBADETLERl Thomas Bois Çev. 1. Kemal .. 42 . NIVISAREN FELSEFI -II GIRlNGlYA DlROKA FELSEFE Mustafa Düzgün 47 "KÜRDlSTAN T ARlHlNDE DERSİM" ADLI ESERDE GEÇEN BAZI SÖZCÜKLERiN YEREL KARŞILIKLARI - I Mustafa Düzgün 56 lTlQATE KIRMAN CO DE VENGDA HEQl DA YlNE Munzır Comerd Areker: Bırawo Derg www.arsivakurd.org60 KÜRDlSTAN VE ULUSLARARASI YASA Oı:e Bring Çev. S. Xwezan Kapak://(!, 1.,' :'•·: K uçan (Quçan) yöresiruitcfl bir Kürllıalısı SERHEM'LE TANlŞMAK .. gilendirmeyi amaçlıyor. Böyle bir dergiyi çıkardığınız için sizleri kutlarım. Bilimsel araştırmalar, siyasal talepler daha da Uzun bir süredir Serhem'le tanışm;ık, güçlü olmalı. okumak ve küllenmiş tarihimizin parçalarını bulup aydınlatmak gibi bir derdimiz var. Beşikçi Hoca'nın dediği gibi 'Kimin Ne yazık ki şu ana dek size ulaşma olanağı • bilime ihtiyacı varsa, o üretir.' Kürt insanı mız olmadı. Kimseye yük olmak istemediği • nın bilime ihtiyacı çok. mizden, çıkardığınız dergiyi arkadaşlar Sorunlarımız çok. Kuşkusuz onları aracılığıyla edinme yoluna da gitmedik. çözümlayecek de bizzat biler olacağız. Aslında bunlar mazeret de değildir. Çalışmalarınııda başarılar dileğiyle. Geçenlerde Zerdüşt ve Öğretisi adlı kitabınızı okuma olanağı buldum. Kitap çok H.AKürman 1Almanya ayrıntılı olmasa ve Zerdüştlük'le ilgili bütün verileri vermese bile, genel bir çerçeve çizdiği için önemli bir hizmeti yerine getirmiştir diye düşünüyorum. SERHEM REDAKSIYONU'NA Dileğim bu önemli çabaların ülkedeki potansiyele ulaşmasıdır. Berhem, Bergeh, Dersim'den geliyorum. Berhem'i tanı­ Armarıc ve Kürdistan Press gibi nitelikli mak beni duygulandırdı, heyecanlandırdı. yayın organlarına halkımızın büyük bir ge· Böyle söylemekle sizleri şımartmadığımı reksinimi var. Bu nedenle biz bu çalışmala • sanıyorum. rın güçlendirilmesi, desteklenmesi gerek· Şu anda önümüzde, her şeyden önce liğine inanıyoruz. Farklı geleneklerden ge· okuyucuya ulaşamama sorunumuz var. Bu liyor oluşumuz, artık kendi dışımızdaki sorun, örneğin, bu denli büyük okuyucu po­ doğruları sahiplenmemizi engellemiyor. tansiyeli nin bulunduğu Almanya'da bir tek Ülke dışında yapılan bu çalışmalar bugün Temsilcilil<'ıe çözülmez düşüncesindeyim. dar pratikçiliğin cenderesinde pek etkili Ben öykü ve olmuyor görünebilir.Halkımız gOnü geldiğin şiir yazıyorum. Öyküler de Sezar'ın hakkını Seza(a" verecektir. bugüne dek Zazaca/Türkçe olarak yazıldı. Biz bir süredir burada Yekitiya Sos · Başarılar, selamlar. yalist ve RojeVin dışında Kürdistan Press, Ala Yekiti, Armanc ve Bergeh'i de kitlete· H.Çimen/ Almanya re ulaştırmaya çalışıyoruz. Diliyoruz ki Berhem'in ve diğer yayınlarının ka kitleye ulaştırılması için bize fırsat tanıyasınız. Dostça selamlar ... Y.Gulbaran 1 London DOSTLARwww.arsivakurd.org Sosyal ve Kültürel Araşttrma Dergisi Berhentden sadece üç sayı edinip okuya­ bildim. Içeriği zengin ve Kürt insanını bil· ::·::1!!1:iilli.lll!li,B:?~:!:!:::::::!IIilill!l:i:::i .:::;::::::: ::::.::::::=:·:_:::_:::::':-_::_::.::·,~~~~:::.::.ı~~-·::::ı~:~,,.:·:ığ:i~11Dil!li~Jili:ı:ı::':::::::ıf!l:ll:::::.:§r~!l:ı:ı:ı:ır~~~D:mi~~~:::ı:ı:ı:ı:ı:ı:ı:ı:::::::ı:ııı:~:::~::::::ı:ı;::ı:::ı: Ulaşılan bu evreyi, Herhem'in yayın yaşamında yeni hazırladı. Bunu M.V.Bruinessen'in Kuzeydoğu lran'a Göç bir aşama olarak tanımlıyoruz. likkez gerçek okuyucu kit­ yazısı izliyor. tran ye Osmanlı lmparatorlukları arasında lemize, kendisine birşeyler vermek ve ondan birşeyler oynanan bu "oyun" anahatlarıyla aydnlatılmaya çalışılıyor. almak istediğimiz insanımıza seslenmenin derin mutlu­ l.Kemal'in Türkçe'ye çevirisinden okuyacağınız Tho­ luğunu duymaktayız. 1980 sonrasında yurt dışında mas Bois'nın Yezidifer ve Ölüm Ibadetleri konulu yazıda, yaşamak zorunda bırakılan yalnız insanlarımız değil, yazann gözleml~ dayanan ilginç bilgilerle karşılaşacak onların düşünce; duygu ve çabalarının ürünü olan yayın sınız. Yezidiler'i tanıdıkça kendi kültürümüz konusunda dünyamızın önemli bir bölümü de sürgün yaşamına itildi. her defasında biraz~ aydınlandığımızı aÇıkça görürüz. Ve sürgünde doğan birçok yenileri de katıldı buna. Derken Nıvisaren Fe/se/ı {Felsefi Yazılar) serisinde, Mustafa demokrasi savaşımının daha da boyutlandığı şimdilerde Düzgütı'ün kaleminden Kurmancça olarak Gıringiya Diro - düşün ve yayın dünyamız da -ister içerde ister dışarda ka Felsefeye (Felsefe Tarihinin Önemi) başlıklı yazıyı bu­ olsun- artık bütünleşmeye ve yeni bir konumlanmaya lacaksınız. Kurmancça'yı felsefe dili olarak da geliştirme yönelmek zorunda. lşin geçmişi, katedilen yol, dünyada ve amacına yönelik yapılan ilk denemenin ikinci yazısıdır bu. ülkede yaşanan köklü değişimler ve daha birçok altı "Kürdistan Tarihinde Dersim" Adlı Eserde Geçen Bazı çizilmesi gereken olgu ve olaylar bir yana, B er hem Sözcüklerin Yerel Karşılıkları konulu incelemenin bu çalışanları 1992'nin ilk sayısını okuyucularına sunmaktan bölümünde ise Düzgün, adıgeçen kitabı çeşitli dillere derin bir sevinç duymaktadırlar. çevirmek isteyenlerin düşmeleri olası hata ve yanlışları Berhem Yeni Bir Evreye Girerken başlıklı yazıda, azaltmak ereğiyle çeşitli ad ,ve terimierin Kırmancıki yayın yfişarnımızın izlediği süreç ve süregelen yayın (Zazaca,Dımıli) ve Kırdaski (Kurmanci) olarak karşılıkla - çizgimizin anahatları ayrıntılı bir biçimde açıklanıyor. nnı veriyor. Burada aynca ganderme yapmakta yarar görmüyoruz. ltiqate Kırmaneo de Vengda Heqi Dayine (Kırmanclann önderliğinde gelişen ll Barzani'nin Eylül Kürt Aya­ inançlarında Tannya Yakarma) yazısında Munzır Comerd klanması'nın 30. yıldönümü nedeniyle, değerli araştırmacı arkadaşımız, Dersim yöresinde, dervişlerin bizzat kendi dil­ Sıraç h&ZJ.rladıgı bu inceleme yazısı, anma ve M. Bilgin'in lerinde yaptıkları ibadeti içeren bir teksti sunuyor. Bu ve anırusatmadan öte, ayaklanmayı hazırlayan koşullar ve benzeri çalışmaların kültür tarihimizi bilince çıkarmada dönemin öndegelen kadrolarının tutumu ve yürüttükleri çok büyük ve vazgeçilmez bir rolünün oldugu açıktır. politika konularında da ciddi bilgiler içeriyor. lsveç Dışişleri Bakanlığı Hukuk Danışmanı Ove Bring Dersim'de bulunan ilişkin Düzgün Baba Ziyareti'ne yazısında, uluslararası hukuk ve Birleşmiş Milletler belge­ yazıda, bir süre Haceri (Xeceriye) adlı köyde kalıp incele­ leri açısından Kürtler'in bugünkü durumunu irdeliyor. melerde bulunmuş olan Alman öğretmen Oda Feber, iiya­ Yazar genel olarak Avrupaliarın bu konudaki tutumunu retin bölümleri, ziyaret sırasında izlenen dinsel törenler sergilemekle birlikte, birçokları bakımından yeni sayılan h<ikk:ında aydınlatıcı bilgiler aktarıyor. bir yöntem geliştirerek bazı ilginç bilgiler de aktanyor. Bunu M.Dersımi'nin Kurmancça yazdığı Lı Ser Bira­ Ve daha başka yazılarıyla Berhem'i zevkle okuyabile­ (Nuri Dersimi'nin Üzerine) ninen Nuri Dersımi Anıları ceğiniz aranan bir yayın haline getirmek için sadece bizim­ yazısı izliyor. Birçok okuyucumuzun Vet.Dr M Nuri Der­ le sınırlı kalacak çabaların yetmiyeceği ortada. Yazar, simi'nin Hat ıratım'dan pek baberli olmadıklarını düşünerek araştırmacı, kolleksiyoncu tüm dost ve okuyucuların sıcak bu Bu ta­ yazıyı yayımlamayı kararlaştırdık. anıların yakın ilgi ve dayanışmasına gereksinim duyduğumuzu açık aydınlatılmasına kuşkusuz katkısı rihimizin ciddi olacak. yüreklilikle belirtrnek isteriz. Bizce tek ve her şeyden önce Kara Mahmut Ayaklanması'nda yazar A.Haydar Avcı, gelen ürünün bizzat kendisjdir; yazarının k.imligi
Recommended publications
  • Murat Havzas› Palu Kültür Ve Dayan›flma Derne¤I Yay›N Organ› Dört Ayda Bir Yay›Nlan›R
    Y›l/1 Say›/1 2006 içindekiler Murat Havzas› Palu Kültür ve Dayan›flma Derne¤i Yay›n Organ› Dört Ayda bir yay›nlan›r. ‹mtiyaz Sahibi Palu Kültür ve Dayan›flma Derne¤i Ad›na Editörden 2 Murat Bilgin Palu Derne¤i ve Murat Havzas› Sorumlu ve Yaz› ‹flleri Müdürü Murat Bilgin 3 Yusuf Bak›c› Genel Yay›n Yönetmeni Murat Nehri Havzas› ve Palu’nun Görünen Gündemi Süleyman Yap›c› Prof. Dr. Metin Sözen 4 Bilim-Dan›flma Kurulu fiebeteria’dan Palu’ya Prof. Dr. Metin Sözen Süleyman Yap›c› 7 Prof. Dr. Abdusselam Uluçam Osmanl› Döneminde Diyarbak›r Eyaletinin ‹dari Taksimat› Prof. Dr. ‹brahim Y›lmazçelik Prof. Dr. ‹brahim Y›lmazçelik 9 Prof. Dr. Saadettin Tonbul Yay›n Kurulu Seyyahlar›n Gözüyle Palu Süleyman Yap›c› Ertu¤rul Dan›k 13 Seyfettin Bahçeci Kaside Der Na't-› Hazret-i Nebevi (Su Kasidesi) Temur Pirinçci Arif REH 16 Mustafa Demirk›ran Murat Aç›kkap› Harput kalesi ve 2005 Y›l› Kaz›lar› Kenan Altungök Prof. Dr Veli Sevin 20 Adem Akbulut Palu Alacal› Mescid 22 Zülküf Çobano¤lu Kemal KARABULUT Elaz›¤’›n Orman Durumu Prof. Dr. Saadettin Tonbul 24 Hukuk Dan›flmanlar› Av. Ömer Faruk Budak Harput Artuklu Hükümdar› Belek Gazi mi Balak Gazi mi? Av. Mehmet Talip Ersöz Prof. Dr. Muhammed B. Aflan 29 Adres Bilgileri Tarih Öncesi Dönemlerde Elaz›¤ Yöresi’nin Çevre Bölgelerle ‹liflkileri R›zaiye Mah. ‹zzetpafla Cad. Yrd. Doç. Dr. Yüksel Arslantafl 31 fiehit Binbafl› Sabri Sok. Polatlar ‹flhan› fiubesi 38/2 Elaz›¤ Palu Kitabeleri Tlf : 0 424. 233 48 35 Mustafa Balaban 34 0 424.
    [Show full text]
  • Sağmandaki Çok Fonksiyonlu Salih Bey Camisi
    SAĞMANDAKİ ÇOK FONKSİYONLU SALİH BEY CAMİSİ Ayşıl TÜKEL GİRİŞ : tâ Arap" hâkimiyeti altmda bulundu­ ğunu kabul edebiliriz. Çemişgezek ve Sağman'daki Çok Fonksiyonlu Sa­ civarına Türk boylaırının yerleştiği ve lih Bey Camii 1968 yıh Ağustos aymda Beylerinin Alparslan'ın maiyetinden ve görülmüş ve incelenmiştir'. Sağman kö­ Büj'ük Selçuk sarayma akraba Salık yü halen Tunceli'nin Pertek kazasma Bey olduğu bilinmektedir. İlk Beylik­ bağlıdır. Pertek, Hozat yolundan ayrı­ ler devrinde bu çevre Mengücek hâki­ larak ciple Dere Köyü yakınlarına ka­ miyetine girmiş ve Gürcü prensleri ve dar gidilir. Dere Köyden Sağman'a ka­ Diyarbakır Artukluları ile mücadele dar olan 8 km. yokuşu ancak yaya veya edilmiştir. Çemişgezek Kalesi Alâaddin katırla katetmek mümkündür. Keykubad devrinde zorlu bir kuşaltma- dan sonra Anadolu Selçuklu Impara Sağman'da bulunan bir kale, çok torluğuna katılmıştır. Şah İsmail Safe- fonksiyonlu bir cami, bir saray ve iki vî ile çağdaş olan Çemişgezek Beyi Ha­ kilise kalıntısı bu küçük köyün bir za­ cı Rüstem zamanında Şah İsmail'in manlar önemli bir yerleşme yeri oldu­ yolladığı Şii misyoner Nur Ali'nin et­ ğunu göstermektedir. Hem Pertek, hem kisi artmış ve Çemişgezek bir Şiilik Sağman tarih bakımından Çemişge- merkezi haline gelmiştir. Çevre, Ya\aız zek'e sıkıca bağlıdırlar^. Kalan eserlere Sultan Selim zamanında Bıyıklı Meh­ bakarak bu çevrenin Anadolu'ya Türk­ met Paşa^ tarafından Osmanlı İmpara­ lerin gelmesinden önce, Ermeni ve hat- torluğuna katılmış ve Çemişgezek doğ­ rudan doğruya Osmanlı Sancağı haline gelmiş, Pertek ve Sağman ise yurtluk 1. Eser, O.D.T.Ü. Mimarlık Fakültesi ve ocaklık haklarıyla Çemişgezek Bey­ Restorasyon BölümünÜB Keban baraj gölü al­ tında kalacak eserlerden olan Pertek cami­ lerine verilmişti.
    [Show full text]
  • V Akiflar Dergisi
    VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜGÜ YAYINLARI V AKIFLAR DERGİSİ Metinden hariç 454 Resim, 96 Plan ve Kroki, 68 Fotokopi, 8 Desen· ve 3 Levha'yı havidir. SAYI: VIII ONGUN KARDEŞLER Matbaası ~ : 11 9~ A N K A · R A - 1 9 6. 9 SAGMANDAKİ ÇOK FONKSİYONLU SALİH BEY CAMİSİ Ayşıl TÜ K EL GİRİŞ: ta Arap3 hakimiyeti altında bulundu­ ğunu kabul . edebiliriz. Çemişgezek ve Sağman'daki Çok Fonksiyonlu .Sa­ civarına Türk boylarının yerleştiği ve lih Bey Camii 1968 yıl~ Ağustos. ayında Beylerinin Alparslan'ın maiyetinden ve görülmüş ve inc~lenmiştir 1 • Sağman kö• Büyük Selçuk sarayına akraba Salık · yü halen Tunceli'nin Pertek kazasına Bey olduğu bilinmektedir. ilk Beylik­ bağlıdır; Pertek, Hozat yolundan ayrı­ ler devrirı,de bu çevre Mengücek haki­ larak ciple Dere Köyü yakınlarına ka­ miyetine girmiş ve Gürcü prensleri ve · dar giflilir. Dere Köyden Sağman'a ka­ Diyarbakır Artukluları ile mücadele dar olan 8 km. yokuşu ancak yaya veya edilmiştir. Çemişgezek Kalesr Alaaddin katıda katetmek mümkündür. Keykubad devrinde zorlu bir kuşaltma­ dan sonra .Anadolu Selçuklu İmpara­ Sağman'da buluiıan · bir kale, çok torluğuna katılmıştır. Şah İsmail Safe­ fonksiyonlu bir cami, bit saray ve iki vi ile çağdaş olan Çemişgezek Beyi Ha­ kilise kş.lıntısı bu kÜçük köyün bir za­ cı Rüstem zamanında Şah İsmail'in manlar önemli bir yerleşme yeri oldu­ yolladığı Şii misyoner Nur Ali'nin et~ ğunu göstermektedir.. :Hem Pertek, hem kisi artmış. ve Çemişgezek bir Şiilik Sağman tarih bakımından Çemişge­ merkezi haline gelmiştir. Çevre, Yavuz zek'e sıkıca bağlıdırla:ı;2 • Kalan eseriere Sultan. Selim zamanında Bıyıklı Meh­ bakarak bu çevrenin Anadolu'ya Türk• met Paşa4 tarafindan Osmanlı İmpara­ lerin gelmesinden öne~, Erriıeni ve hat- torluğuna katılmış ve Çemişgezek dağ- •· rudan doğruya Osmanlı Sancağı haline gelmiş, Pertek ve Sağman ise yurtluk ı.
    [Show full text]
  • BERHEM Kovara Lekolinen Çandi Ucıvaki Perrcama Dozkariya Kulbri U Camatiye
    BERHEM Kovara Lekolinen Çandi uCıvaki Perrcama Dozkariya Kulbri u Camatiye www.arsivakurdi.org Nisan 19921 Df:RSIM DE DERSİM'DE Halkların düşün, davranış ve yaşam anlayışının DİWA Yİ DUALAR biçimlenişini, inanç ve değerler dünyasının izlediği QESt Pİ-KALIKAN ATASÖZLERİ doğrultuyu kavramada folklorun taşıdığı önem yadsınamaz. Dilden dile, çağdan çağa, kuşaktan ERF U ~fECAZİ l\1ECAZLAR kuşağa sürüp gelen bu sözlü ürünlei, her dönemin ÇIBENOKİ BİLMECELER dünyasıyla yüzleşmiş, her defasında birşeyler alıp XELETNA YENİ ŞAŞlRTMACALAR birşeyler bırakmış, derken bin yılların tortusunu alıp getirmişler bugüne. Bu eklektik bir yığılma değil, kaynaşıp bütünleşmiş, kendi içinde belirli bir uyumu olan bir birikim. ( ... ) Ne yazık ki biz henüz işin başındayız. Masalı, türküsü, atasözü, mitolojisi, duası, bedduası, bil­ mecesi, efsane ve rivayetleriyle son derece zen­ gin olan folklor dünyamızın kapısını henüz yete­ rince aralam ış değiliz. Şurada burada karşılaşılan bu ve benzeri çabi3Jarsa, henüz istenenin çok ger­ isinde. Yıllarca süren yasak ve baskı koşullarının bize ve insanlık kültürüne verdirdiği kayıp çok büyük oldu kuşkusuz. Mustafa Düzgün (... ) Munzır Comerd Bu kitap tarihte Dersim diye bilinen bugünkü Hawar Tornecengi Tunceli yöresine ilişkin bazı araştırma ve derlem­ elerden oluşuyor. Bunlar daha önce Berhem der­ gisinin çeşitli sayılarında tümüyle olmasa bile ağırlıkla yayımianmış olan yazılar. Çeşitli yönleriy le gözden geçirildikten sonra kitap haline getiril­ mesinde yarar görüldü. Daha geniş bir okuyucu kitlesince okunmasını sağlamak isteğiyle özellikle Isteme Adresleri: atasözleri, mecazlar ve bilmeeelerin Türkçeleri de yanında verildi )J'!J \_~.;: L~ BERHEMwww.arsivakurdi.org YAYlNLARI DERSIM KITABEVI Atatürk Bulvan BERHEM Sanlıhan 105/907 Karanfil Sok. No: 5/44 · Kızılay/ANKARA Kotkag. 15, 6 tr. Kızılay/ANKARA 164 75 Kista 6 BERHEM YENİ BİR EVREYE GlRERKEN Mustafa Düzgün 13 BARZANlNlN YÖNETilÖl ll EYLÜL KÜRT AYAKLANMASI 30 YAŞINDA M.
    [Show full text]
  • BİR TUTAM TUNCELİ.Pdf
    T.C. TUNCELİ VALİLİĞİ TUNCELİ 2012 T.C. TUNCELİ VALİLİĞİ www.tunceli.gov.tr ISBN: 978-605-87210-2-9 Koordinasyon İsmet Hakan ULAŞOĞLU İl Kültür ve Turizm Müdürü Erdoğan ELALDI Yazar Yüksel IŞIK Fotoğraflar Malik KAYA Deran ATABEY Tunceli Valiliği Arşivi İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Arşivi Proje Adı: “Geçmişten Geleceğe Tunceli” Projesi Sözleşme No: TRB1/DFD/2011/38 “Bu proje; Fırat Kalkınma Ajansı tarafından Doğrudan Faaliyet Destek Programı kapsamında desteklenmiştir.” “Bu yayının içeriği, Fırat Kalkınma Ajansı ve/veya T.C.Kalkınma Bakanlığının görüşlerini yansıtmamakta olup, içerik ile ilgili sorumluluk yazara aittir.” Baskı ANIT MATBAA / ANKARA Tel: 0312 232 54 77 İÇİNDEKİLER TAKDİM ......................................................................................5 9. Cem Töreni ................................................................................. 75 10. 12 İmam (Muharrem Orucu) ......................................... 76 I. BÖLÜM: GENEL BİLGİLER..................................................7 11. Hızır Orucu ............................................................................... 77 A. Kısa Tunceli Tarihi .................................................................. 10 B. Tunceli El Sanatları ................................................................. 78 B. Tunceli İlçeleri ........................................................................... 15 1. Dokumacılık .......................................................................... 78 C. Tunceli Coğrafyası ................................................................
    [Show full text]
  • Sum~~~ 2QQ5/34 SARI SALTUK VE SALTUKLULAR
    Gazi Üniversitesi Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Vell Araştırma M~rkezi Araştuma IDergi§H Research Quarterly Sum~~~ 2QQ5/34 SARI SALTUK VE SALTUKLULAR Veli SALTIK ÖZET Bu çalışmada Hz. Ali'nin ve oğlu Hüseyin'in soyundan gelen Saltuklu/ar hakkında bilgi verilmek­ tedir. Ali soyu, Emevi ve Abbasi baskıları sonucu, önce Horasan, Dey/emistan ve CiJan'a; daha sonra Türk yurduna göç etmiştir. Yazıda Sarı Saltuk ve Saltuklular'ın bu tarihsel süreç içerisindeki durumu değerlendirilmiştir. Ek olarcık bugün Anadolu topraklarında yaşayan Saltuklular hakkında da bilgi veril­ miştir. ABSTRACT /nformation is given about Saltuks who are from Hz. Ali and his son 1-Juseyn fami/y in this study. Members ofAli family first migrated, as a result of Emevi and Abbasi oppressions, ta Horasan, Deyle­ mistan and Cilan; and then to the Turkish area. in the writing, the situation of Sarı Saltuk and Saltuks in this historical process is eva/uated. in addition, data about the Saltuks who /ive in Anatolia today is provided. Anahtar Kelimeler: Saltuklu/ar, Sarı Saltuk, Hz. Ali, Hacı Bektaş Veli. Key Words: Saltuks, Sarı Saltuk, Hz. Ali, Hacı Bektaş Veli Saltuklular, kökenleri itibarıyla Hz. Ali'nin oğlu İmam Hüseyin'in soyundan geldikleri için Arap'tır. Ancak, 1000 yıl önce Türkleşerek Anadolu'ya gelmişlerdir. Nasıl Türkleştiler? Anadolu'ya nasıl gel9iler? Aşağıda bu tarihsel sürecin kısa bir özetini sunuyoruz: Kerbela katliamından sonra Seyyit ve Şeriflerin 1 büyük çoğunluğu Horasan böl­ gesine göç etti. Burada Emevilere karşı güçlü bir muhalefet oluşturdular. Hz. Ali'nin amcası Abbas'ın soyundan gelen Abbasilerle Ebu Müslim'in öncülüğünde ayaklanarak 750 yılında Horasandan Şam'a yürüyüp, Emevi Devleti'ni yıktılar.
    [Show full text]
  • Kovara Lekollnen Civaki Ü Çandl!İlon 1988/Hejmar:3
    Kovara Lekollnen Civaki ü Çandl!İlon 1988/Hejmar:3 www.arsivakurd.org www.arsivakurd.org 4 30 51 R. T.Hulmani NAMEYENXWENDEVANA SALAHATTıN'ıN MUHAKEMESİ SOHBETA DU GULAN, JARMO (Helbest) 33 W.Kölıler 5 Redaksiyon Çev. Murat-H.!~ 53 M.Derst.mi NAME JI BO XWENDEVANA KÜRTLER MANA U NAVER OKA FELSEFE 8 M.Derslmi 38 MArarat MUSOYE MELLE U MİR MIHEMED RESMi BELGELERİYLE DERSİM'İ BEGE BOTİ 56 Hawar BOŞALTMA KARARI ÇEND LAWIKE QEME AREYİZİ 41 ll M. V.Brninessen Çev.M.Piro HELSİNKİ GÖZETLEME RAPORU MART1988 62 Malmisanij AŞİRETLER,AŞİRET REİSLERİ VE DIMILİ VE KURMANCİ AŞİRET-DIŞI GRUPLAR - II- 45 Rohat 16. M.Düzgün TANINMIŞ DOGUBİLİMCİ VE LEHÇELERİNİN KEBAN BARAJI BÖLGESİNDE KÜRDOLOG HALFİN KÖYLERE GÖRE DAGILIMI ARTIK ARAMlZDA YOK NEOLİTİK ÇAG - II - 22 - Em. Kur. Alb. Reşat HALL! 46E.Zozan PÜLÜMÜR HAREKATl (1930) QANUNA PAŞNAV GIRTINE 28 B.Baran 48 M.Diizgün 69 Tirkira Çar. M.Dersimi "KÜRTLERDE GÜNLÜK YAŞAM" DERSIM'DE KEWRAYEN ÇEND FABLE LAFONTAİN'İ Ön kapak: Deliktaş, bir Urartu yrpısı Arka kapak: Tepecik Höyüğü www.arsivakurd.org 3 dirilmesi yerinde olur sanırım. Diger sayılarını da gönderebilirseniz Her şeyden önce böylesi degerli bir Sayfa sayısı ile ilgili bir sorununuz seviniriz. Ayrıca ba§ka yayınlarınız var­ giri§im için başanlar dilerim. olup olmadıgını bilemiyorum, ama o sa onlardan da edinmek isteriz. Kürt dii§ün hayatının özellikle to­ sayıda yer alan konuların, kapak içinde Eleştirilerinizi, önerilerinizi, her türlü plumbilim alanındaki konumunun ne degil de sonraki sayfada daha geni§ ve yayın bagışınızı bekledigimizi bildirir, ölçüde zayıf olduğunu tartışmaya gerek dikkat çekici bir biçim içinde, hatta re­ yardıınlarınız için şimdiden teşekkürle­ yoktur.
    [Show full text]
  • Tunceli Folkloru
    T.C. TUNCELİ VALİLİĞİ TUNCELİ FOLKLORU TUNCELİ 2012 T.C. Tunceli Valiliği www.tunceli.gov.tr ISBN: 978-605-359-606-6 Koordinasyon İsmet Hakan ULAŞOĞLU İl Kültür ve Turizm Müdürü Erdoğan ELALDI Yazar Yüksel IŞIK Fotoğraflar Malik KAYA Deran ATABEY Tunceli Valiliği Arşivi İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Arşivi Proje Adı: “Geçmişten Geleceğe Tunceli” Projesi Sözleşme No: TRB1/DFD/2011/38 “Bu proje; Fırat Kalkınma Ajansı tarafından Doğrudan Faaliyet Destek Programı kapsamında desteklenmiştir.” “Bu yayının içeriği, Fırat Kalkınma Ajansı ve/veya T.C.Kalkınma Bakanlığının görüşlerini yansıtmamakta olup, içerik ile ilgili sorumluluk yazara aittir.” Baskı Anıt Matbaa / ANKARA Tel: 0312 232 54 77 TAKDİM Tunceli, folklor da denilen halk bilgisi açısından Türkiye’nin en zengin, ancak en az bilinen illerinden biridir. İnanç yapısı ve yaşama kültürü açısından dağlarına, ırmaklarına, tepelerine, ağaçlarına ve hayvanlarına kutsallık atfedilen bu şehir daha çok olumsuz durumlarla anılır olmuş; giderek de kaderiyle baş başa bırakılmıştır. Alanında uzman kişilerin yürüttükleri çalışmalar sonucunda ortaya çıkan halk bilgilerinin bir kısmını içeren bu kitap, Türkiye’nin diğer bölgelerine ve dünyaya Tunceli’nin nasıl zengin bir birikime manevi külliyata sahip olduğunu da göstermektedir. Uzun uğraşlar sonucunda yapılan bu çalışma, Tunceli’nin yanık türkülerinden ağıtlarına, doğumundan ölüm ritüeline kadar uzanan çok çeşitli alanlardaki bilgileri derlemiş ve daha derli toplu bir çalışmayla kamuoyunun önüne çıkılmasına imkân sağlamış bulunmaktadır. Her biri tarihin imbiğinden geçmiş atasözleri, her biri ciltler dolusu bilgilerle açıklanabilecek efsaneler ve özellikle Şahmaran Masalı, Tunceli’nin zengin halk kültürünün temel taşları niteliğindedir. Bu temel taşlardan hareket edilerek, Tunceli için daha çok araştırma ve çalışma yapılması gerektiği kanaatimi belirterek, bu çalışmaya emek vermiş herkesi tebrik ediyorum.
    [Show full text]
  • RAPOR 15-Tunceli
    TUNGELIILI sosvni nNniiz CflLISMDSI Adem SOLAK Editor Prof. Dr. Yahya Mustafa KESKIN Dog. Dr. Yusuf GENC Prof. Dr. Abbas TURNUKLU Dog. Dr. §ukrii ADA Prof. Dr. Zahir KIZMAZ Dog. Dr. Vahap OZPOLAT Prof. Dr. Ozkan YILDIZ Dog. Dr. Murat Cem DEMiR Do?. Dr. Erdal YILDIRIM Yrd. Dog. Dr. Mehmet YAZICI Yrd. Dog. Dr. Hasan Hxiseyin TAYLAN Yrd. Dog. Dr. Ilhan Oguz AKDEMIR TUNCELi iU SOSYOL RNDLiZ CHLISMflSIr r HEGEM Vakfi 2016 HEGEM A Yayinlari : 62 Adem SOLAK Eserleri : 35 Arastirma Inceleme Serisi Tunceli Sosyal Analiz Calismasi Editor: Adem SOLAK ISBN: 978-605-6139-80-2 2016, Ankara Baski: HERMES OFSET www.hermesofset.com.tr Buyiik Sanayi 1. Cad. No: 105 iskitler 0312 384 34 32 Ankara J V. PROJE YURUTME VE ARA§TIRMA EKiBi Proje Yoneticisi Adem SOLAK (HEGEM Vakfi Bagkaru) Proje Dam§mam Prof. Dr. Yahya Mustafa KESKiN (izzet Baysal Universitesi) Proje Yurutucusu Dog. Dr. Yusuf GEN£ (Sakarya Universitesi) Proje Ara§tirma Ekibi Prof. Dr. Zahir KIZMAZ (Firat Universitesi) Prof. Dr. Ozkan YILDIZ (Dokuz Eyliil Universitesi) Prof. Dr. Abbas TURNUKLU (Dokuz Eyliil Universitesi) Dog. Dr. Erdal YILDIRIM (Tunceli Universitesi) Dog. Dr. Yusuf GEN£ (Sakarya Universitesi) Dog. Dr. §ukru ADA (Ataturk Universitesi) Dog. Dr. Vahap OZPOLAT (Artuklu Universitesi) Dog. Dr. Murat Cem DEMiR (Tunceli Universitesi) Yrd. Dog. Dr. Mehmet YAZICI (Bingol Universitesi) Yrd. Dog. Dr. ilhan Oguz AKDEMiR (Firat Universitesi) Yrd. Dog. Dr. Hasan Huseyin TAYLAN (Sakarya Universitesi) % f "TUNCELI SOSYAL ANALlZ QALI§MASI" Ara§tirma Projesi, Firat Kalkinma Ajansi tarafindan finanse edilmi§ ve 2014 - 2015 yillan surecinde §iddetle Mucadele Vakfi tarafindan yiirutulmu§tur. igiNDEKiLER ONSOZ.................................................................................................................................3 YONETiCi OZETi..............................................................................................................5 Kapsam ve Yontem ............................................................................................................
    [Show full text]
  • SADAB 7Th International Conference on Social Researches and Behavioral Sciences October 24-25, 2020 / Antalya, Turkey
    SADAB 7th International Conference on Social Researches and Behavioral Sciences October 24-25, 2020 / Antalya, Turkey SADAB 7th International Conference on Social Researches and Behavioral Sciences ABSRACT BOOK ISBN 978-605-65197-6-5 1 SADAB 7th International Conference on Social Researches and Behavioral Sciences October 24-25, 2020 / Antalya, Turkey SADAB 7th International Conference on Social Researches and Behavioral Sciences October 24-25, 2020 / Antalya, Turkey ABSRACT BOOK ISBN: 978-605-65197-6-5 Editor Dr. Radiye Canan BAĞIŞ Antalya AKEVUniversity SADAB CONFERENCE-2020b 2 SADAB 7th International Conference on Social Researches and Behavioral Sciences October 24-25, 2020 / Antalya, Turkey Chair of Conference Prof. Dr. Hüseyin Bal, Antalya AKEV University, Turkey. Organizing Committee Prof. Dr. Valeri Modebadze, Saint Andrew the First-Called Georgian University, Georgia. Prof. Dr. Keneş Usenov, Celalabad Devlet University, Kyrgyzstan. Prof. Dr. Hamza Çakır, Erciyes University, Turkey. Prof. Dr. Makbule Sabziyeva, Anadolu University, Turkey. Prof. Dr. Sema Etikan, Ahi Evran University, Turkey. Assoc. Prof. Gülcamal Rıskulova, Celalabad State University, Kyrgyzstan. Assoc. Prof. Dr. Erol Yıldır, İstanbul Gelişim University, Turkey. Assoc. Prof. Dr. Gülcamal Rıskulova, Celalabad Devlet University, Kyrgyzstan. Assoc. Prof. Dr. Rukiye Akdoğan, Çukurova University, Turkey. Assoc. Prof. Dr. Gulnar Kozgambaeva, Al-Farabi Kazakh National University, Kazakhstan. Assoc. Prof. Dr. Mehmet Topal, Anadolu University, Turkey. Assoc. Prof. Dr. Reyhan Çelik, Erciyes University, Turkey. Assoc. Prof. Dr. Sezer Cihaner Keser, Yüzüncü Yıl University, Turkey. Asst. Prof. Dr. Kıyal Kamchybekova Abdiraim, Dicle University, Turkey. Asst. Prof. Dr. Sezen Karabulut, Pamukkale University, Turkey. Asst. Prof. Dr. Hatice Baysal, Süleyman Demirel University, Turkey. Asst. Prof. Dr. Fikret Fatih Gülşen, Çukurova University, Turkey.
    [Show full text]