<<

ONZE BESTEMMINGEN VOOR UITSTAPJES IN HET

Hits en tips voor uw vakantie Onze partners:

2 INLEIDING

VAN HARTE NATUUR- & WELKOM IN BERGBELEVING HET VAKANTIE- Pagina 6 PARADIJS WATER, MEREN & WELLNESS Pagina 20 at is voor u het sum- mum van geluk? Mis- Wschien in alle vroegte SNEEUW- & de rugzak pakken, de bergschoenen WINTERPRET aantrekken en een bergtop beklim- Pagina 28 men. Of urenlang door geheim- zinnige kloven wandelen en met de kinderen de natuur ontdekken. Misschien ook genieten van mooie PAUZEREN & GENIETEN concertmuziek met op de achter- grond een schitterend panorama. Of Pagina 36 even helemaal nergens aan denken en u heerlijk laten verwennen? CULTUUR & en de Alpenstad Bad BEZIENSWAARDIG- HEDEN Reichenhall, bergen en wereldbe- roemde bezienswaardigheden, dat Pagina 42 vindt u alleen hier in het Berchtesga- dener Land. FLANEREN & SHOPPEN Pagina 58 Wij wensen u een mooie tijd met en bij OPVOUWBARE ons! KAART & PARTNERS PRAK- TISCH! Pagina 63

3 BELANGRIJKE INFORMATIE

CENTRALE INFORMATIEPUNTEN BUS- EN TREINREIZEN TER PLAATSE Treinverbindingen : Wittelsbacherstr. 15 IC Königssee: directe verbinding tussen : Großgmainer Str. 14 Hamburg Altona en – Bad Berchtesgaden: Maximilianstraße 9 Reichenhall – Berchtesgaden. Met de en Königsseer Straße 2, Schönau a. Westbahn naar en van daar met Königssee: Rathausplatz 1 en Seestraße de Berchtesgadener Land Bahn (BLB) 3, : Hauptstraße 18, via Freilassing naar Bad Reichenhall/ Ramsau: Im Tal 2, Marktschellen- Bayerisch Gmain of Berchtesgaden. berg: Salzburger Straße 2, : Bayern Ticket: met de Meridian of de Petersplatz 2, Anger: Dorfplatz 4, RB vanuit München via Freilassing naar : Poststraße 14, Freilassing: Bad Reichenhall/Bayerisch Gmain en Hauptstraße 45, Saaldorf-Surheim: Berchtesgaden. Moosweg 2, Laufen: Rathausplatz 1 Vervoer van fietsen in de trein Fietsen kunnen gratis mee in de lokale ALARMNUMMERS treinen van het Berchtesgadener Land. Internationale mobiele Let op: bij volle treinen beslist het spoor- alarmnummer/Europees alarmnummer wegpersoneel of de fietsen mee mogen. 112 Alarmnummer in de bergen (AT) 140 Kuurkaart / gastenkaart = buskaart Met de Gastenkaart Berchtesgaden ALPINE INFORMATIE VAN DE reizen gasten die overnachten rond DAV en Königssee, op enkele T +49 8652 9764615 lijnen van de RVO na, overal gratis en van half mei tot half oktober. milieuvriendelijk. [email protected] Kuurkaart / gastenkaart = buskaart De Gastenkaart Bad Reichenhall is het SNEL OP DE BESTEMMING MET milieubewuste gratis ticket voor daguit- DE AUTO stapjes, wandelcentra en nog veel meer in Vanuit München via de snelweg en rond de Alpenstad. München-Salzburg (A8) en over goede Gebruik de stadsbus en de Berchtesga- hoofdwegen. Let op: als u vanuit Mün- dener Land Bahn in Bad Reichenhall / chen over de A8 rijdt, raden wij aan de Bayerisch Gmain om bijvoorbeeld naar afslag Bad Reichenhall te nemen. Als u de Alte Saline, de RupertusTherme, doorrijdt via Oostenrijk, is een vignet Predigtstuhl en concerten of wandelcen- verplicht! tra te gaan.

VLIEGEN NAAR DE BERGEN De luchthaven Salzburg ligt op ongeveer 20 km, de luchthaven van München op ongeveer 170 km afstand. 4 BELANGRIJKE INFORMATIE

Belbus Berchtesgaden Verhuurstations Als aanvulling op het openbaar vervoer • Spa & Familie Resort RupertusTherme, voor de gemeenten Berchtesgaden, Bad Reichenhall Bischofswiesen, Ramsau en Schönau a. • Nemo-Point, Bad Reichenhall Königssee. • Toeristisch bureau, Piding T +49 8652 964822 • Intersport Renoth, Jennerkabelbaan/ Schönau a. Königssee ALMErlebnisBUS Vanaf de bushalte Hintersee in het e-tankstations bergdorp Ramsau langs de alpenweiden Kijk voor laadstations in de regio op in het Klausbachdal (eind mei tot begin ladeatlas.elektromobilitaet-bayern.de oktober).

GemeindeBUS Teisendorf Toegankelijkheid Brengt gasten naar de gewenste bestem- Van een interessant museumbezoek tot ming binnen de gemeente. Kinderwagens, een ontspannen verblijf in een van onze rollators of rolstoelen kunnen zonder thermen – de volgende bestemmingen/ problemen mee. bedrijven zijn obstakelvrij. Delen van T +49 8666 928853 het voetgangersgebied en ook enkele wandelpaden zijn toegankelijk met Flixbus kinderwagen, rolstoel of rollator. Bad Reichenhall, Berchtesgaden en Obstakelvrij geteste bestemmingen voor Schönau a. Königssee zijn voordelig te een uitstapje/accommodaties vindt u op bereiken. reisen-fuer-alle.de Haltes zijn seizoensgebonden.

Kabelbanen De kabelbanen brengen u naar prachtige TAXI uitzichtpunten: Centrale Berchtesgaden • P redigtstuhlkabelbaan, Bad Reichenhall T +49 8652 4041 • J ennerkabelbaan, Schönau a. Königssee Centrale Bad Reichenhall • Hir scheck-stoeltjeslift, Ramsau T +49 8651 4545 • Ob ersalzbergkabelbaan, Berchtesgaden • Götschenkopfkabelbaan, Bischofswie- sen ZO VINDT U SNEL WAT U ZOEKT • Un tersbergkabelbaan, Grödig, Oos- Let op onze markeringen. U vindt: tenrijk 1 1 bestemmingen voor uitstapjes 2 gastronomische tips MILIEUVRIENDELIJK MET E-ENERGIE ook op de bijgevoegde kaart. e-bike in plaats van auto Het dienstverleningsbedrijf "movelo GmbH" biedt een uitgebreid netwerk van verhuur- en laadstations. Deze en meer stations vindt u op ebike-holiday.com 5 6 NATUUR- & BERGBELEVING

Trek uw bergschoenen aan en ga erop uit! Voor ambitieuze bergliefhebbers en voor recreatieve wandelaars.

7 NATUUR- & BERGBELEVING

KLOVEN, RAVIJNEN EN STUWDAMMEN

Wandel, kijk rond en bewonder: de kloven en ravijnen in het Berchtesgadener Land bieden fantastische vergezichten, die u niet snel zult vergeten.

1

Wildromantisch: Met haar waterval- 2 len behoort de 1 Almbachkloof bij tot de mooiste kloven in de Beierse Alpen. Bij de ingang van de Almbachkloof bevindt zich 2 de oudste molen voor marmeren bollen van Duits- land. Sinds 1683 worden hier brokken marmer tot kostbare bollen geslepen.

Overal in het Berchtesgadener Land bevinden zich molens en stuwdammen als de Röthelbachstuwdam bij Bad Reichen- hall – een van de vroegst gedocumen- teerde drijvende stuwdammen – of ook de Theresienstuwdam in de Almbach- kloof. Deze monumenten vertellen een verhaal over de economie en techniek in vroegere tijden. De stuwdammen 8 NATUUR- & BERGBELEVING

3 4

maakten gebruik van de kracht van het GLETSJERS EN IJS water en dienden voor de zoutwinning, Wie kloven en ravijnen wil verkennen, de vervaardiging van stenen bollen, het heeft goede schoenen nodig. Maar om de malen van graan, de winning van energie 4 IJsgrot van Schellenberg (1.550 m) of het transport van hout uit moeilijk op de te bewonderen, moet u toegankelijke bosgebieden. zich ook warm kleden! Want bij de afda- ling in de grootste ijsgrot van Duitsland Veel molens en stuwdammen zijn wordt het bij elke stap kouder. inmiddels liefdevol gerestaureerd door eishoehle.net verenigingen en vrijwilligers. Het zijn ideale excursiebestemmingen voor jong Dat de 5 Blaueisgletsjer ondanks de en oud en fascineren ook nu nog door de opwarming van de aarde nog steeds combinatie van techniek en natuur. bestaat, dankt hij aan zijn ligging aan de noordkant van een hoge kaar. Gletsjer- Wie nog meer avonturen in kloven en liefhebbers kunnen een stop maken in ravijnen wil beleven, moet het Speikdal de Blaueishut (1.680 m) en van daaruit en de Speik bij Bayerisch Gmain ver- bergtochten maken naar de unieke kennen. Via enkele steilere beklimmingen wereld van de gletsjer. door het romantische Weißbachdal, met diepe kloven en vele watervallen, bereikt 5 men de brede beekbedding van de Speik.

In de directe omgeving, in onze buur- gemeente , kunnen de 3 Aschauerkloof en de Hientaldam worden bezichtigd.

9 NATUUR- & BERGBELEVING

HUP, DE FIETS OP Talrijke fietspaden nodigen uit om afwisselende tochten te maken. Bijvoorbeeld naar de Thumsee, rond de - see, of een van de vele andere mogelijkheden. Heuvel op, heuvel af, er is voor elk wat wils – of u nu de regio wilt ver- kennen met uw kinderen of op zoek bent naar uitdagende tochten op de mountainbike, zoals op de Gotzenalm.

WANDELEN – VAN DE ENE PLEK NAAR DE ANDERE Wie te voet onderweg is, kan het Berchtesgadener Land over goed gemarkeerde paden verkennen. Afhankelijk van uw conditie en stemming kunt u kiezen voor tochten van een halve of een hele dag, wandelingen over de bergweide of in de bergen. Meerdaagse tochten op de SalzAlpenSteig of een van de SalzAlpenTours zijn ook een bijzondere ervaring. Heeft u zin in leuk gezelschap of bent u op zoek naar een bekwame berggids? Dan kunt u direct op stap: in de hele regio worden begeleide wandelingen aangeboden. Ook een aanrader: het wandelprogramma van het nationale park Berchtesgaden. 10 NATUUR- & BERGBELEVING

GOLFEN OP HOOGTE Beleef het plezier van golfen op de Ober- salzberg op een hoogte van ongeveer 1.000 meter! Hier slaan golfers van alle niveaus af tegen een indrukwekkend bergachtig decor. Binnen een straal van ongeveer een uur rijden liggen nog eens 20 golfbanen.

ACTIEF IN BAD REICHENHALL De bergen rond Bad Reichenhall bieden vele mogelijkheden voor wandelingen en bergtochten in de natuur en vormen een mooi contrast met de stedelijke flair van de Alpenstad. Boven Bad Reichenhall ligt Bayerisch Gmain: Niet alleen de Alpgarten-Rundweg, maar ook het Wald- Idyll-Pfad en de SalzAlpenTouren leiden door het indrukwekkende landschap met bossen en beken aan de voet van het Lattengebergte. Speciale tips: de pekelleidingroute met de geschiedenis van het zout of de drie joggingroutes in de Alpenstad.

hal veel ruimte om te klimmen. Maar ook 1 DAV-KLIMCENTRUM BERGBEKLIMMERSHUIS beoefenaars van boulderen kunnen er GANZ terecht in twee ruimtes.

Watzmannstraße 4 83483 Bischofswiesen T +49 8652 9764620 info@kletterzentrum- berchtesgaden.de kletterzentrum-berchtesgaden.de

Maandag, woensdag en vrijdag v. 10.00 – 22.00 uur, dinsdag en Het DAV-klimcentrum in het bergbeklim- donderdag van 9.00 – 22.00 uur; mershuis Ganz in Bischofswiesen is dé zaterdag, zondag en op feestdagen klimhal in de bergen van Berchtesgaden. van 10.00 - 21.00 uur Met zijn 2.000 m² klimoppervlak biedt de 11 NATUUR- & BERGBELEVING

2 DWARS DOOR HET 3 ROSSFELD- BERCHTESGADENER LAND PANORAMAROUTE

Begin uw ontspannen familie-uitstapje De hoogst gelegen panoramaroute van met de Berchtesgadener Land Bahn, Duitsland voert de bezoekers direct naar want veel aantrekkelijke bestemmingen de unieke bergwereld van het Berchtes- zijn gemakkelijk te bereiken met bus en gadener Land met uitzicht op de stad trein. De rit biedt een geweldig uitzicht Salzburg en het Salzachdal. op de bergen van Beieren en voert langs Er zijn verschillende wandelroutes historische steden en dorpen en over en een rondwandeling met prachtige een schilderachtig, steil traject. Koop de vergezichten met bankjes en informatie- beste tickets* voor uw uitstapje zonder borden. In twee bergrestaurants en een toeslag direct in de trein van de BLB kiosk (invalidentoilet) kunt u een stop tussen Freilassing en Berchtesgaden of in maken. De tolweg kan het hele jaar door het BLB-servicecentrum. worden gebruikt en is sinds februari 2018 geschikt bevonden voor rolstoelgebrui- kers door het in heel Duitsland geldende Berchtesgadener Land Bahn  markeringssysteem "Reizen voor ieder- Servicecentrum een". Zo kunt u als gast dus zelfstandig Hermann-Löns-Straße 4 beoordelen of het aanbod geschikt is 83395 Freilassing voor uw individuele wensen. T +49 180 1231236 blb.info Tolstation: T +49 8652 2808 rossfeldpanoramastrasse.de *Kortingen voor vele bestemmingen, max. drie eigen (klein)kinderen tot 14 Tolheffing: auto 8,50 €, jaar reizen gratis. Tickets geldig op lokale motorfiets 5 €, bus 60 € treinen ma – vr vanaf 9.00 uur, zat – zon en op feestdagen de hele dag; op de buslijnen ma – zon van 0.00 tot 3.00 uur de volgende dag.

12 NATUUR- & BERGBELEVING

4 

Historisch uitzichtpunt hoog boven Berchtesgaden: vanaf het Kehlsteinhaus (1.834 m) heeft u een overweldigend panoramisch uitzicht. Het Kehlsteinhaus werd in 1938 voltooid. In 1960 heeft de Staat Beieren het eigendom ervan in een stichting ondergebracht. Het huis wordt beheerd door de toeristische regio Ber- chtesgaden-Königssee en uitgebaat door particuliere huurders als bergrestaurant. De Kehlsteinstraße is afgesloten voor privéverkeer – speciale bussen brengen de bezoekers naar het uitkijkplatform, vanwaar een 124 meter lange tunnel naar een met messing beklede lift leidt. Zweckverband Tourismusregion Deze brengt de gasten 124 meter hoger Berchtesgaden-Königssee naar het Kehlsteinhaus. T +49 8652 967-0

Kehlsteinhaus De Kehlsteinstraße is een wereldwijd T +49 8652 2969 uniek meesterwerk van architectuur en kehlsteinhaus.de techniek, omdat de toegangsweg van de naar het Kehlsteinhaus met Half mei – oktober één enkele bocht het enorme hoogtever- Korting voor gezinnen, schil van 700 meter overbrugt. Daarbij groepen en met gastenkaart doorkruist de weg de steile noordweste- lijke kant van de twee keer. De RVO 849 van Berchtesgaden ontstaansgeschiedenis van de weg is ook Obersalzberg indrukwekkend: de 6,5 kilometer lange Salzbergstraße 45 weg werd in 1938 in slechts 13 maanden 83471 Berchtesgaden aangelegd. 13 NATUUR- & BERGBELEVING

5 OP AVONTUUR IN DE ZOUTMIJN BERCHTESGADEN

Midden in de Berchtesgadener Alpen ligt de zoutmijn Berchtesgaden (geopend in 1517). Ontdek de wereld van het zout, ervaar de unieke sfeer van de mijnbouw diep in de Alpen. Het groevetreintje voert u over een spoorbaan, die door een rots- wand gescheiden wordt van de mijn, 650 m de berg in voordat u zich in de enorme zoutkathedraal met de spectaculaire mijnwerkersglijbaan bevindt. In een span- nende 3D-animatie wordt de zoutwinning gepresenteerd. De rondleiding van een uur en de tocht met het vlot over het ondergrondse zoutmeer bieden jong en oud een onvergetelijke ervaring onder de grond. De bezichtiging is uitstekend te combineren met een bezoek aan de Alte Saline in Bad Reichenhall.

Zoutmijn Berchtesgaden Bergwerkstraße 83 83471 Berchtesgaden T +49 8652 6002-0 salzbergwerk.de

1.4. – 31.10.: 9.00 – 17.00 uur* 2.11. – 31.3.: 11.00 – 15.00 uur* (*begin van de laatste rondleiding) 14 NATUUR- & BERGBELEVING

6 GUN UZELF EEN PAUZE, DRINK GENTIAAN

De Grassl bergstokerij nodigt u van harte uit! Naast de bekende Grassl-berggen- tiaan – die in 1692 voor het eerst in Gentiaanstokerij Grassl Berchtesgaden werd gestookt – worden Salzburger Straße 105 vandaag de dag ongeveer 35 verschil- 83471 Berchtesgaden lende vruchten- en kruidenlikeuren en T +49 8652 9536-0 ginspecialiteiten geproduceerd. Geniet grassl.com niet alleen van een proeverij van het heerlijke vocht, maar ook van een per- Mei tot oktober: soonlijke rondleiding langs de stookinstal- Ma. – vr. 9.00 - 18.00 uur laties door de meesterstoker. Ook kunt Za. 9.00 - 16.00 uur u een spannende tentoonstelling van November tot april: historische apparaten uit eeuwenoude Ma. – vr. 9.00 - 17.00 uur branderijtradities bekijken. Een ander Za. 9.00 - 12.00 uur hoogtepunt is het Brennhüttenmuseum in  Gratis rondleiding een echte, oude almkaasmakerij (alleen in RVO 840 van Berchtesgaden de zomer geopend).

7 ALTE SALINE BAD REICHENHALL

Alte Saline Bad Reichenhall Alte Saline 9, 83435 Bad Reichenhall T +49 8651 7002-6146 alte-saline.de

1.4. – 31.10.: 10:00 – 16:00* De Alte Saline (nieuwbouw 1834) is een 2.11. – 31.3.: op maandag gesloten. hedendaagse getuige van de wereldwijd Dinsdag tot en met zaterdag unieke geschiedenis van het witte goud. 11.00 - 15.00 uur* Neem een kijkje in de zoutfabriek met Elke eerste zondag van de maand zijn eeuwenoude gangen en bewonder 11.00 - 15.00 uur* de ingenieurskunst en de gigantische (*begin van de laatste rondleiding) waterraderen. 15 NATUUR- & BERGBELEVING

8 PREDIGTSTUHLKABELBAAN – GEBOUWD VOOR DE EEUWIGHEID

De Predigtstuhlkabelbaan in Bad Rei- chenhall is de oudste in oorspronkelijke staat bewaard gebleven kabelbaan ter wereld. Sinds 1928 wordt de kabelbaan beschouwd als model van een perfecte kabelbaan en de belichaming van elegan- tie in de kabelbaanbouw. De kabelbaan staat dan ook terecht op de lijst van historische monumenten. De 32 meter Predigtstuhlkabelbaan hoge, hemelwaarts gerichte monumen- Südtiroler Platz 1 tale steunen zijn, net als het bergstation 83435 Bad Reichenhall dat majestueus op de top troont, een T +49 8651 96850 uitdrukking van het levensgevoel in de predigtstuhlbahn.de jaren twintig van de vorige eeuw. Zomer: 9.00 – 17.00 uur Eenmaal boven aangekomen kunt u lange Winter: 9.00 – 16.00 uur wandelingen maken over de hooggelegen paden die geschikt zijn voor kinder- Korting met gastenkaart. wagens, een stop maken in de rustieke Voor prijzen en informatie zie berghut op de Schlegelmulde of van de website. Wijzigingen voorbe- een diner genieten in het nostalgische houden. gourmetrestaurant. De sfeer van de Bergrestaurant Predigtstuhl openhaardruimte of het koffieterras met Berghut Schlegelmulde fantastisch uitzicht op Bad Reichenhall BLB: Station Kirchberg en de omliggende bergen is uniek. 16 NATUUR- & BERGBELEVING

9 DE JENNERKABELBAAN, SCHÖNAU A. KÖNIGSSEE

Met de nieuwe Jennerkabelbaan aan elke skiër op de Jenner wel iets te vinden. de Königssee geniet u van een bijna Hier beleeft iedereen zijn eigen moderne, geruisloze kabelbaanrit naar de top van unieke en onvergetelijke bergervaring. de Jenner. Geniet al tijdens de rit van het Mensen met een beperking en gezinnen fantastische uitzicht door de panorama- met kinderwagens of sporters met moun- ramen. Naar de top op 1.874 m is het een tainbike of sportvliegers kunnen gebruik korte wandeling en vervolgens ligt de maken van de Jennerkabelbaan en zo de Königssee aan uw voeten. berg echt beleven. Of u nu grote of kleine trekt heeft, halverwege bent of op de top, in de twee restaurants "Halbzeit" op het middensta- Berchtesgadener Bergbahn AG tion en "Jenneralm" op het bergstation Jennerbahnstraße 18 wordt u altijd culinair verwend. 83471 Schönau a. Königssee In de winter 2019/2020 opent het T +49 8652 9581-0 traditionele skigebied op de Jenner voor [email protected] het eerst zijn deuren met alle nieuwe ski- jennerbahn.de faciliteiten. Met gezinsvriendelijke pistes facebook.com/jennerbahn en uitdagende carvinghellingen, inclusief RVO 841: halte Jennerbahn een skidepot bij het dalstation, is er voor

17 NATUUR- & BERGBELEVING

10 OBERSALZBERGKABELBAAN delijke manier naar de Obersalzberg, ... naar de Kehlstein-buslijn ... naar de zomerrodelbaan ... naar de winterrodelbaan ... naar het informatiecentrum

Obersalzbergbahn GmbH Bergwerkstraße 10 1/3 83471 Berchtesgaden T +49 8652 2561 obersalzbergbahn.de Wandelen rond de Obersalzbergkabel- baan op 1000 m boven de zeespiegel. Openingstijden volgens medede- Sinds de opening in 1949 brengen wij u lingenbord al meer dan 70 jaar op een milieuvrien-

11 ZOMERRODELBAAN Vlak naast de rodelbaan bevindt zich een speeltuin en een skelterbaan. Geniet van het prachtige uitzicht met gratis parkeergelegenheid. Bereikbaar met auto en bus.

Alpenrestaurant Hochlenzer Scharitzkehlstraße 6 83471 Berchtesgaden-Obersalzberg T +49 8652 2105 600 m razendsnel de berg af. hochlenzer.de Met elke meter neemt de spanning en het Dagelijks van april tot november plezier toe, want iedereen bepaalt zijn Niet bij regenachtig weer eigen tempo.

12 ALPENRESTAURANT lunchen en dineren met heerlijke koffie- HOCHLENZER en taartspecialiteiten die aan al uw wensen voldoen. Bereikbaar met auto en bus.

Alpenrestaurant Hochlenzer Scharitzkehlstraße 6 83471 Berchtesgaden-Obersalzberg T +49 8652 2105 Geniet bij gastvrijheid en gezelligheid hochlenzer.de op ons zonneterras van het prachtige Dagelijks geopend. uitzicht op de Berchtesgadener bergen! Maandag gesloten. U kunt bij ons eenvoudig maar degelijk 18 NATUUR- & BERGBELEVING

13 HIRSCHECKSTOELTJESLIFT BIJ HOCHSCHWARZECK Met de Hirscheck-stoeltjeslift glijdt u zachtjes naar hoge hoogtes om te wandelen en te zonnen. Hier laat u de drukte achter u: ontspannen luidt het devies! Op de bergtop "Toter Mann", op een hoogte van 1.390 meter, wacht u een uniek uitzicht. Hier kunt u de adembe- nemende schoonheid van de natuur, de groene alpenweiden en de fascinerende bergmassieven ervaren.

Hirscheckstoeltjeslift Hochschwarzeck Bergbahn GmbH Schwarzecker Straße 80 83486 Ramsau T +49 8657 368 hochschwarzeck.info

Zomerseizoen mei – oktober Winterseizoen december – maart

Vraag naar familie- kortingen

Bergrestaurant Hirschkaser

Wimbachkloof, Toeristische Informa- Belbus Berchtesgaden tie Ramsau, Im Tal 2, 83486 Ramsau T +49 8657 9889-20, ramsau.de 14 WIMBACHKLOOF 1.5. – 1.11., 7.00 – 19.00 uur Gewijzigde openingstijden vanwege het weer mogelijk

Korting met gastenkaart

Wimbachgrieshütte Wimbachkasteel Restaurant Hocheck Aan de ingang van een indrukwekkend Restaurant Wimbachklamm hooggelegen dal, aan de voet van de Wimbachbrug (tegen betaling) Watzmann, ligt de Wimbachkloof. De Wimbachweg 1, 83486 Ramsau kloof is een geologisch indrukwekkende bezienswaardigheid en ook een wildro- RVO 846 van Berchtesgaden mantisch natuurmonument. 19 WATER, MEREN & WELLNESS

Aangenaam en verfrissend, kristalhelder en zout, zo vlak als een spiegel en ruisend.

20 21 WATER, MEREN & WELLNESS

WATERPRET IN DE BERGEN

Groot en imposant tegen een uniek bergachtig decor, klein en verborgen, ijskoud of aangenaam warm: Overal in het Berchtesgadener Land zijn er meren – van zwemmeren tot idyllisch gelegen bergmeren.

1 12

MEREN Zin in verkoeling? – In de zomer nodigen Met zijn strandbad, speeltuinen en vele zwemmeren en buitenzwembaden ruime ligweiden is de 3 Abtsdorfer in de regio uit om in het koele water te See in de buurt van Laufen, gemeente springen. Ontdek kleine badstranden, Saaldorf-Surheim, de moeite waard voor bijvoorbeeld aan de 1 Höglwörther See. een uitstapje – vooral voor gezinnen: hier Dit meer heeft dankzij het veenwater kunnen kinderen urenlang in het water de hele zomer lang aangenaam warme plonzen, want de Abtsdorfer See is een temperaturen. van de warmste meren van Beieren. Door zijn ligging te midden van gigan- De 2 Thumsee met zijn frisse turquo- tische bergtoppen heeft de 4 Hinter- iseblauwe water, strandbad en mooie see bij Ramsau aan de voet van de zonneweide is het favoriete Reiter-Alm vele landschapsschilders en zwemmeer van veel inwoners van Bad dichters geïnspireerd. Ook de omgeving Reichenhall. De rondwandeling rond het van het meer is sprookjesachtig. meer is ook zeer aantrekkelijk. 22 WATER, MEREN & WELLNESS

2 4

3

FUNTENSEE Een pittige bergwandeling brengt u in drie à vier uur van St. Bartholomä naar de Funten- see. Het bergmeer op een hoogte van 1.633 m wordt beschouwd als het koudste punt van Duitsland, maar in de zomer bereikt het doorgaans aangename temperaturen. Het Kär- lingerhaus aan de Funtensee is de uitvalsbasis voor vele tochten door het Steinerne Meer.

OPENLUCHTZWEMBADEN Vanuit het openluchtzwembad Marzoll "Bachei" heeft u een prachtig zicht op de bergen. Het Schornbad in Schönau biedt met 900 m2 wateroppervlak heel veel zwemplezier voor jong en oud. Marktschellenberg lokt eveneens met een goed on- derhouden openluchtzwembad. Daarnaast zijn het openluchtzwembad van Freilas- sing en de buitenbaden van Teisendorf en Anger leuke uitstapjes.

Het "Aschi", het grootste natuurlijke zwem- bad van Duitsland, combineert op unieke wijze het gevoel van een openluchtzwem- bad en de ervaring van de bergen. Gelegen in het grandioze decor van Watzmann en Hoher Göll biedt het natuurlijke zwembad Aschauerweiher puur zwemplezier. 23 WATER, MEREN & WELLNESS

15 VAN NATURE 16 CHIEMSEE – EILANDTOCHT EEN KONINKRIJK MET KONINGSKASTEEL

Smaragdgroen water aan de voet van de indrukwekkende oostwand van de Watzmann midden in het Nationale Park Berchtesgaden – met de Königssee heeft de natuur een waar meesterwerk gecreëerd. Het grootste goed in onze hectische we- reld is stilte. Zodra men aan boord gaat Het hele jaar door brengen de schepen u van een van de mooie elektrische passa- van de havens van Prien en Gstadt naar giersschepen, blijft alle drukte en al het het Vrouweneiland en het Hereneiland, lawaai achter aan land. Tijdens de tocht in de zomer worden ook de plaatsen naar de bedevaartskerk van St. Bartho- Seebruck, Chieming, Übersee en Bernau lomä laat de kapitein met zijn trompet de aangedaan. De beide eilanden zijn een wereldberoemde echo van de Königssee attractie op zich in de Chiemgau. Terwijl tegen de steile rotswand horen. het Hereneiland vooral bekend is om het Vaar als het mooi weer is, indien mogelijk koningskasteel van Lodewijk II, staat het voor 10.30 uur over het meer en in de Vrouweneiland te boek als een tip voor vroege namiddag weer terug. Dit voor- insiders. Een klein vissersdorp, met een komt dat u lang in de rij moet staan. gevarieerd gastronomisch aanbod en het klooster van de Benedictijner nonnen maken van het eiland een echt pareltje. Boottocht over de Königssee U kunt rustig achterover leunen en genie- Seestraße 55 ten van het uitzicht op de Beierse zee en 83471 Schönau a. Königssee de Chiemgauer Alpen. T +49 8652 9636-96 seenschifffahrt.de

De boten varen het hele jaar door. Boottochten Chiemsee In het hoogseizoen vanaf 8.00 uur. Seestraße 108 Vertrek van de boten om de 15 tot 83209 Prien am Chiemsee 30 minuten. T +49 8051 6090 Familiekorting [email protected] Korting voor jongeren tot 17 jaar chiemsee-schifffahrt.de

24 WATER, MEREN & WELLNESS

17 GEMEENTE ANGER 18 BADYLON FREILASSING Höglwörther See. Samen met het schiereiland van het voormalige klooster Höglwörth vormt de Höglwörther See een romantisch juweeltje in de . Bijzonder aan te bevelen is een wande- ling rond het meer of een bezoek aan de kleine ligweide met kiosk.

Bewegen met plezier! Beleef een modern binnenzwembad met sportbad en een springgedeelte met een klimwand. De kinder- en recreatieruimte is bijzonder gezinsvriendelijk. Een afge- scheiden gedeelte voor kleine kinderen is ideaal voor het eerste contact van de kleintjes met het element water. Bij mooi Staufenbad Aufham-Anger. Het in 2019 weer kan men van de zon genieten op het gerenoveerde Staufenbad is bij uitstek buitenterras, het Badylonrestaurant rondt geschikt voor gezinnen en biedt nu het bezoek aan het bad culinair af. moderne kleedruimtes en sanitaire voor- Naast zwemplezier biedt het sport- en zieningen. Naast een grote ligweide biedt recreatiecentrum Badylon ook aantrek- het verwarmde openluchtzwembad een kelijke mogelijkheden voor de klimsport sportbad en een bad voor niet-zwemmers – in het buitengedeelte bevindt zich met een brede golfglijbaan, een groot een overdekte klimwand van de Duitse peutergedeelte, een modderspeelterrein Alpenvereniging met een wandhoogte tot en een droge speeltuin. Voor een hapje negen meter! en een drankje kunt u terecht bij de kiosk Voor een hapje en een drankje kan men met een mooi terras. terecht in de Badylon-gastronomie, deze is dagelijks geopend, ook voor niet-bad- Toeristische informatie Anger gasten. Dorfplatz 4, 83454 Anger T +49 8656 9889-22 anger.de Sport- en recreatiecentrum Badylon Staufenbad Aufham-Anger Aumühlweg 9, 83395 Freilassing Angerstraße 30, 83454 Anger T +49 8654 3099 730 [email protected] Half mei – half september badylon.de Volwassenen 3,50 € Ma – vr: 14 tot 21 uur met gastenkaart 3 € Za, zo, feestdagen, Beierse school- Kinderen 2 € vakanties: 10 tot 21 uur RVO 829 vanaf Bad Reichenhall Laatste toegang: 20 uur

25 WATER, MEREN & WELLNESS

19 WATZMANN THERMEN BERCHTESGADEN DE GEZINSVRIENDELIJKE THERMEN

In de verschillende ruimtes komen zowel de kleine als de grote bezoekers aan hun trekken: het aanbod is breed en gevarieerd. Gezinnen met kleine kinderen ontdekken in het WATER-landschap, met uniek uitzicht op het Watzmann-massief, hun eigen waterwereld in het vrolijk gekleurde gedeelte voor ouders met Watzmann Thermen kinderen. De wat groteren kunnen zich Bergwerkstraße 54 vermaken in het avonturenbad met 83471 Berchtesgaden stromingskanaal en onderwaterligbed, T +49 8652 9464-0 suizen naar beneden door de 80 meter [email protected] lange Blackhole-glijbaan met lichteffecten watzmann-therme.de en tijdmeting of trekken hun baantjes in facebook.com/watzmann.therme het zwem- en sportbad. Een plaats van rust en ontspanning is het SAUNA- en Het hele jaar door geopend SOLE-landschap. Hier ervaren bezoekers dagelijks: 10:00 – 22:00 de weldadige werking van het originele Maandag de hele dag damessauna zoute water van Berchtesgaden en kun- (behalve op feestdagen en nen ze even de alledaagse drukte achter in de Beierse vakanties) zich laten. 26 WATER, MEREN & WELLNESS

20 SPA & FAMILIE RESORT RUPERTUSTHERME BAD REICHENHALL

Het Spa & Familie Resort RupertusTher- me haalt zijn grootste schat uit de Alpen: volkomen zuiver alpenzout. Al 250 miljoen jaar rust het in het binnenste van de bergen. In Bad Reichenhall komt het op geheel natuurlijke wijze aan de oppervlakte, in vloeibare vorm, als zout alpenwater. Vanuit de zoutfabriek wordt het zoute water direct naar het thermaal- bad RupertusTherme geleid en verdeeld over de actieve baden, de ligbaden en de stoombaden.

De grote glazen ramen van deze Beierse ontspannings- & gezondheidsthermen bieden een vrij uitzicht op de omliggende bergen van het Berchtesgadener Land. Het dagje thermen staat dus volledig in Spa & Familie Resort het teken van de Alpen. RupertusTherme Friedrich-Ebert-Allee 21 Het afgescheiden sport- en familiebad 83435 Bad Reichenhall RupertusTherme staat garant voor plezier T +49 8651 76220 voor jong en oud. Het peutergedeelte rupertustherme.de bestaat uit een zwembad met een diepte facebook.com/rupertustherme tot 40 centimeter en attracties als water- lopen, fonteinen, een peuterglijbaan, een Thermen- & Saunalandschap: 9.00 – 22.00 uur familiebad met stromingskanaal en een 12 Sport- & Familiebad: meter lange golfglijbaan. De belangrijkste 9.00 – 21:00 attractie is een 120 meter bandenglijbaan – pret verzekerd voor het hele gezin! 27 28 SNEEUW- EN WINTERPRET

De natuur is in rust, het landschap is bedekt onder een witte deken en is onbeschrijflijk mooi.

29 SNEEUW- & WINTERPRET

WINTERPLEZIER

Het Berchtesgadener Land biedt sneeuwplezier voor winterwandelaars, skiërs, snowboarders, rodelaars en iedereen, die van de winterse pracht houdt.

1

SNEEUW, SKIËN EN RODELEN! Met de auto of met de bussen van de RVO zijn de zes skigebieden van het Berchtesgadener Land in zeer korte tijd te bereiken. Meer dan 60 kilometer aan interessante afdalingen op hoogtes tussen 600 en 1800 meter liggen hier te wachten op skiërs en boarders. 2 Echt koninklijk skiplezier voor beginners en gevorderden biedt het 1 skigebied Jenner aan de Königssee. De nieuwe 10-persoons gondellift brengt skiërs comfortabel naar het bergstation, waar achtenhalve kilometer aan sneeuwzekere, goed geprepareerde pistes liggen. Dit is een droom voor elke skiër. Niet voor niets zegt men "De kenner gaat naar de Jenner".

Daarnaast zijn er familieskigebieden als de skiliften Obersalzberg met vijf liften, sneeuwkanonnen en een nieuw aangelegd Kinderland en het gebied 30 SNEEUW- & WINTERPRET

3

2 Hochschwarzeck met een stoeltjeslift, twee sleeplif- ten, een oefenlift en een snowtubinglift. Op de Rossfeld liggen drie sleepliften en een oefenlift. In het aangren- zende gebied liggen de Zinkenliften (in Oostenrijk) met een stoeltjeslift, twee sleepliften en een oefenlift.

De 3 Götschen-skiliften bestaan uit een stoeltjeslift en drie sleepliften – hier kan men elke vrijdagavond bij kunstlicht skiën.

4 Bij de 4 rodelbanen Hirscheckblitz, Ramsau, en de rodelbaan Obersalzberg, Berchtesgaden, komt men gemakkelijk boven met de kabelbaan. Bijna alle ge- meentes beschikken over leuke natuurlijke rodelbanen die uitnodigen om met de slee naar beneden te suizen.

Of wat dacht u van een rit op de kunstijsbaan van de LOTTO Bayern Eisarena Königssee? Mis dan vooral ook het gastrodelen niet.

Wilt u het minder steil en snel of wilt u iets doen aan uw uithoudingsvermogen? Geen probleem: 31 SNEEUW- & WINTERPRET

5 op meer dan 100 kilometer geprepa- reerde loipes kunt u terecht voor volop langlaufplezier. In 5 Langlaufcentrum Aschauerweiher in Bischofswiesen, tegen de achtergrond van de wereldbe- roemde Watzmann, ligt meer dan 20 kilo- meter aan perfect geprepareerde loipes. De loipes kunnen grotendeels parallel in de klassiek stijl en in de schaatsstijl wor- den gebruikt. Dankzij sneeuwkanonnen is sneeuwzekerheid vrijwel gegarandeerd. Ook is er schijnwerperlicht aanwezig, zo- 6 dat u elke dag tot 20.00 uur uw rondes in het stadion kunt lopen.

Andere goed geprepareerde langlaufloi- pes, zoals die in Bad Reichenhall, Bayerisch Gmain, in Ruperti- winkel, de gemeente 6 Piding en in de gemeentes Berchtesgaden, Markt- schellenberg en Schönau a. Königssee voeren over zonnige weiden en door besneeuwde bossen.

32 SNEEUW- & WINTERPRET

7

De Höhenloipe in Ramsau/Hochsch- 8 warzeck lokt bezoekers in het voorjaar met het vooruitzicht van onvergetelijke langlaufbelevenissen bij stralende zon op 1.100 meter hoogte.

Schaatsen kunt u op de overdekte ijsbaan van Berchtesgaden of, als het weer het toelaat, op een van de idyllisch gelegen natuurlijke meren zoals de 7 Thumsee. Hier of bij het 8 Naturbad Aschauerweiher kunt u ook gezellig curlen.

33 SNEEUW- & WINTERPRET

SNEEUWSCHOENWANDELEN Wilt u verder doordringen in de ongerep- te winterse bergwereld? Geniet dan van een bijzondere vorm van winterwandelen – sneeuwschoenwandelen. Kijk op onze winterwandelkaart met suggesties voor wandelingen bij de sneeuwschoentoch- ten of loop mee met de begeleide tochten van verschillende aanbieders.

WINTERWANDELEN Winterpracht tijdens het winterwandelen: bij kristalheldere lucht, helderblauwe hemel en stralend witte bergtoppen kunt u heerlijk door bergen en dalen wandelen, door de ongerepte natuur weg van de pistes en loipes – of u dat nu op sneeuwschoenen doet, tijdens begeleide TOCHTJES MET DE wandelingen of op eigen houtje. Het we- PAARDENSLEE gennet beslaat meer dan 200 kilometer! De paardenslee voor acht of twaalf personen rijdt van het informatiepunt Informeer u voor uw tocht over de van het Nationaal Park Hintersee naar de weersomstandigheden, de exacte route wildvoederplaats en terug. inclusief de lengte en de moeilijkheids- De rit wordt aangeboden in twee delen graad van de wandeling en blijf voor van elk 30 minuten. uw eigen veiligheid op de aangegeven paden. Een aantal Meer informatie bij de suggesties voor tochten kunt u vinden op Toeristische Informatie Ramsau via onze winterwandelkaart of op bglt.de T +49 8657 9889-20 34 SNEEUW- & WINTERPRET

WINTERSPORT OP HET in het Kempinski Hotel Berchtesgaden. De HOOGSTE NIVEAU – OOK IN training vond plaats op de Berchtesga- DE ZOMER dense ijsbaan en in de fitnessruimte van De recordkampioen van de hoogste de Duitse bobslee- en sledevereniging. Duitse ijshockeycompetitie, de EHC Naast een Beierse avond in het Gasthaus Eisbären Berlin, geniet niet alleen van Windbeutelbaron omvatte het teambuil- uitstekende trainingsfaciliteiten in het dingprogramma een golftoernooi in de Berchtesgadener Land, maar ook van de Golfclub Berchtesgaden, een uitstapje talrijke excursiemogelijkheden. naar de top van de Bad Reichenhaller Predigtstuhl, een rondleiding door de zui- Voor het eerst in 16 jaar hebben de velfabriek Berchtesgadener Land en een Eisbären Berlin in de zomer van 2019 fietstocht naar het Beckhaus. Dus waar weer een klassiek zomertrainingskamp kun je beter trainen, genieten en dingen afgewerkt om zich voor te bereiden op beleven dan in het Berchtesgadener Land? het nieuwe seizoen. En daarvoor hadden ze geen mooiere plek uit kunnen kiezen! Videodagboek van het trainingskamp Samen met alle trainers, begeleiders en en verdere informatie op het bestuur van de club verbleef het team eisbaeren.de/trainingslager

35 pauzeren & genieTEN

Uitnodigend, traditioneel, lekker – Cafés en restaurants boven in de bergen en in het dal nodigen u uit om even een pauze te nemen.

36 37 PAUZEREN & GENIETEN

1 »SALIN – DAT BEDOEL IK NU MET GENIETEN.« »Wij willen verbinden. Modern met his- torisch. Hout met metaal, jong met oud, Alte Saline 2 maar ook zout met zoet, exotisch met 83435 Bad Reichenhall vertrouwd. Beleving met ontspanning.« Reserveren via: Manuel Lechner & Christoph Kurth T +49 8651 7174907 [email protected] salin-reichenhall.de

Ma – do: 09.00 – 21.00 uur Vr: 09.00 – 22.00 uur Za: 10.00 – 22.00 uur Zo: 10:00 – 21:00

2 WATZ RESTAURANT + 3 RESTAURANT SANKT BAYRISCH PUB BARTHOLOMÄ Bahnhofplatz 2 [email protected] 83471 Berchtesgaden bartholomae-wirt.de T +49 8652 9763435 watz.info Het traditionele res- In het WATZ – direct bij het centraal taurant aan de voet station van Berchtesgaden – vindt u de van de oostwand beste Beierse dorstlessers. Ook worden van de Watzmann er regionale en seizoensgebonden aan de Königssee is gerechten geserveerd – zelfgemaakt en het hele jaar door geopend! met liefde bereid. En op de bovenste verdieping bevindt zich een zeer modern Specialiteiten: verse forel, zalmforel, bowlingcentrum – een ideale gelegenheid meerforel en wildgerechten. om wat vrije uurtjes door te brengen.

4 BERCHTESGADENER 5 WIRTSHAUS CHOCOLADEFABRIEK WACHTERL

Nonntal 8 1/2 Alpenstraße 159 83471 Berchtesgaden 83486 Ramsau T +49 8652 6553292 T +49 8657 285 bgl-schoko.de wirtshaus-wachterl.de Weg van de drukte, in het Nonndal, vindt Thomas en Josef Graßl toveren Beierse u de Berchtesgadener Chocoladefabriek. of mediterrane lekkernijen op tafel van Naast koffie- en ijsspecialiteiten is de de beste ingrediënten van de regio. Er fabriek alom bekend om haar Mozarttaart. wordt wild bereid uit het nationale park of De ijscoupes zijn ook geweldig, een van vlees uit de naburige boerderij, maar ook de klanten legt het in een notendop uit: "... fijn gebak. Rondom de "Wachterl" liggen waarschijnlijk het beste ijs ter wereld." Een prachtige wandelroutes. echt hoogtepunt! 38 6 PAUZEREN & GENIETEN

EDELWEISS Berchtesgaden - Uw vakantie- en welnesshotel voor elk jaargetijde

In het hart van Berchtesgaden ligt ons hotel EDELWEISS, een hotel met 4 sterren plus.

Martina Hettegger, manager van het hotel, en haar broer Stefan Hettegger, die de restaurants en keukens leidt, verheugen zich op uw bezoek.

Tel.: +49 8652 9799 - 0 | www.edelweiss-berchtesgaden.com Maximilianstr. 2 | 83471 Berchtesgaden

39 PAUZEREN & GENIETEN

7 PRIVATBRAUEREI M.C. WIENINGER – BIER BELEVEN

In de familiebrouwerij Wieninger kunt u ke tocht van 12,4 km met tien stops alles in de wereld van het bierbrouwen duiken. te weten komen over de kunst en cultuur Het decor van de brouwerijbezichtiging van het bierbrouwen. met proeverij wordt gevormd door de De Brouwerijherberg Alte Post staat historische gebouwen van de brouwerij helemaal in het teken van bier. Hier kunt in Teisendorf. De boeiende rondleiding u traditionele bieren en ook ongewone leidt u via tien stops door de actieve bieren uitproberen in de unieke sfeer van bierbrouwerij en toont het fascinerende een heel bijzondere herberg. ambacht van het brouwen van bier. Zien Privatbrauerei M.C. Wieninger – ruiken – proeven – de verscheidenheid GmbH & Co KG aan bieraroma's ervaart men tijdens de Poststraße 1 bierproeverij in de "huiskamer van de 83317 Teisendorf brouwerij". T +49 8666 8020 Op de bierwandelroute van Teisendorf [email protected] naar Höglwörth kunnen wandelliefheb- wieninger.de bers tijdens een romantische, gemakkelij-

40 PAUZEREN & GENIETEN

DAAR LOOPT HET WATER VAN IN DE MOND ...

Vakantie in Beieren belooft knoedels, Trouwens: als u meer wilt weten over gebraad, krakelingen en bier. In gezellige onze regionale producenten en thuis alpenrestaurants, traditionele biertui- heerlijke recepten wilt uitproberen, kunt nen en rustieke berghutten in en rond u het beste het foodblog van Sophie Berchtesgaden, in Bad Reichenhall en in sophiekocht.de volgen. de Rupertiwinkel kan men naar hartenlust smullen: met worstsalade of kaaspers- Door de geografische ligging lokt ook het knoedels, varkensgebraad of forel, lever- gastronomisch aanbod van lekkernijen knoedels of lüngerl, kasspatzn of Beierse van over de grens. En daarmee bedoelen kool, zwetschgendatschi of kaiserschmar- we niet alleen Oostenrijk. Naast de tra- rn. Veel koks hechten daarbij waarde aan ditionele Beierse keuken vindt u hier ook regionale producten. Vooral rundvlees en mediterrane, vegetarische of exotische lamsvlees zijn vaak afkomstig van lokale specialiteiten. Zelfs in bergrestaurants boerderijen, melk en kaasproducten van kunt u worden verrast door een vurige de zuivelfabriek Berchtesgadener Land. curry, een vegetarische couscousvariant De vier brouwerijen in het Berchtesga- of een nonchalante hamburger. En voor dener Land zorgen voor de bijpassende elke smaak is er de juiste ambiance, van koele begeleiding en verrassen telkens de moderne bar en het rustieke boeren- weer met nieuwe biercreaties. café tot het elegante restaurant.

8 MELKWINKEL BERCHTESGADENER LAND

gelegenheden zijn er liefdevol verpakte cadeaumanden en ook souvenirs in de vorm van accessoires voor de keuken, de woning, sport en vrije tijd vindt u in de zuivelwinkel.

Melkwinkel Berchtesgadener Land Direct bij de productielocatie in Piding Am Gänslehen 4 exploiteert de zuivelfabriek Berchtesga- 83451 Piding dener Land een eigen melkwinkel. Naast T +49 8651 7004 1770 de populaire zuivelproducten als yoghurt, [email protected] melk en boter biedt de winkel ook bergbauernmilch.de regionale delicatessen en een selectie van Ma – vr 8.00 – 18.00 uur fairtradeproducten aan. Voor speciale 41 42 CULTUUR & BEZIENS- WAARDIGHEDEN

Op weg naar een evenement in de Alpenstad Bad Reichenhall. Culturele evenementen op niveau zijn er hier vrijwel dagelijks.

43 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN CULTUUR EN GESCHIEDENIS

1 2

1 BERCHTESGADEN 2 BAD REICHENHALL Traditie ontdekken en beleven: toen het Stad van de veelzijdigheid: welke stad begrip "vakantie" nog lang niet was uit- van 18.000 inwoners heeft een eigen gevonden, had Berchtesgaden al promi- Filharmonisch Orkest? Waar wordt al nente gasten – de koningen, kunstenaars sinds 696 continu zout geproduceerd? en edellieden van Beieren gaven de Welke stad zorgt voor vitaliteit – zonder voorkeur aan de plaats. Gelukkig hoeft u te vermoeien? Wie brengt er hulde tegenwoordig niet meer van adel te zijn aan de creativiteit met een van de om van de sfeer te genieten! grootste kunstacademies van Europa? De stad met zijn interessante beziens- Waar anders kan men direct vanuit het waardigheden, zoals de historische roco- voetgangersgebied zijn wandelschoenen comarkt met herenhuizen, de kloosterkerk aantrekken en de eerste de beste berg en het kasteel, nodigen u uit voor een beklimmen? ontdekkingsreis. In Berchtesgaden kunt u In alle gevallen is het antwoord – in alle rust flaneren, een van de gezellige BAD REICHENHALL. cafés bezoeken en heerlijk door de win- kels slenteren. Ontdek de binnenstad van Naast exclusieve winkelbelevenissen staat Berchtesgaden tijdens een spannende Bad Reichenhall nog steeds voor vitaliteit rondleiding over de markt. en gezond welzijn. Hier bruisen ongeveer Als u in Berchtesgaden "magische 70 fonteinen, sommige zelfs met gezond momenten" van de geschiedenis wilt zout water uit de Alpen. Wie wil, flaneert meemaken, dan moet u de nachtwacht door de Koninklijke kuurtuin en geniet vergezellen op haar rondgang door het van de zilte zeebries, die overwaait historisch interessante centrum. vanuit het Gradierhaus. berchtesgaden.de bad-reichenhall.de

44 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

RUPERTIWINKEL ding verplicht de mens als belangrijkste In het meest zuidoostelijke deel van Bei- inrichter van het landschap om het eren, tussen Chiemsee, Königssee en de unieke landschap met zijn vele soorten Mozartstad Salzburg, ligt de Rupertiwin- te behouden als natuurlijk en cultureel kel in het district Berchtesgadener Land. erfgoed. Daartoe behoren de weidse Pas in 1810 werd de regio onderdeel heidetapijten van het beschermde na- van het Koninkrijk Beieren, daarvoor tuurgebied Haarmoos met zijn vogelob- behoorde het gebied meer dan duizend servatiestations, de warme veenmeren jaar tot Salzburg. Het gebied kreeg zijn Abtsdorfer See en Höglwörther See, het naam van de heilige Rupertus, de eerste beschermde natuurgebied Saalachau en bisschop van Salzburg. De landstreek de Pidinger bijenroute. Maar ook de re- met vooralpien karakter is landelijk, heeft gionale producten van natuurvriendelijke zijn oude tradities behouden en houdt teelt, die rechtstreeks vanaf de boerderij deze in leven tijdens christelijke feesten worden aangeboden. en folkloristische evenementen. Historische marktplaatsen, kerken, Het Berchtesgadener Land met de kloosters en architectonische monumen- Rupertiwinkel vormt de enige alpiene ten getuigen van het rijke verleden van UNESCO-biosfeerregio in Duitsland. de regio, die al door de Romeinen werd Deze wereldwijd geldende onderschei- bewoond.

Gemeente Anger Stad Freilassing anger.de berchtesgaden.de/freilassing

Stad Laufen Gemeente Piding www.laufen.bayern piding.de

Gemeente Saaldorf-Surheim Gemeente Teisendorf berchtesgaden.de/saaldorf-surheim teisendorf.de 45 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

KASTELEN, KERKEN, KLOOSTERS Schatten op elke hoek

1

KASTELEN EN BURCHTEN Het kasteel is niet toegankelijk voor het De geschiedenis van het Beierse konings- publiek. huis wordt levendig weerspiegeld in het 1 Koninklijk Kasteel Berchtesgaden. De resten van een woonhuis, een burcht- Ooit was het een middeleeuws klooster, kapel en de donjon geven een indruk van maar door de secularisatie ging het in de vroegere omvang van de burchtruïne handen over van de Beierse kroon. Karlstein bij Bad Reichenhall.

Hoog boven de zoutwaterbronnen van Bad Reichenhall ligt Burcht Grutten- 2 stein. De burcht werd gebouwd in de 12e eeuw om de stad en de zoutbronnen te beschermen. Tijdens evenementen als de adventsmarkt is de burcht geopend.

Waar tegenwoordig 2 Kasteel Marzoll staat, bevond zich ooit vroeger een Romeins fort. Rond 1500 werden de toenmalige vestingwerken bij Bad Reichenhall uitgebreid tot een kasteel. 46 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

3 4

KERKEN EN KLOOSTERS De geschiedenis van Beieren kan niet De kapel Vachenlueg kent een bewogen worden geschreven zonder de geschie- geschiedenis. In 1824 stortte het kasteel denis van zijn kloosters en kerken. De in en daarmee ook de slotkapel. De Rupertiwinkel is rijk aan landschappelijk relikwieën en het beeld van de Madonna schoon, bouwkunst en heel veel cultuur. bleven onbeschadigd. In 1848 werd de In Aufham-Anger ligt het klooster kerk herbouwd. Höglwörth, een voormalig Augustijns kanunnikenklooster. Het klooster werd De oorspronkelijk romaanse zuilenbasiliek gesticht rond 1125. van de 1 kloosterkerk Berchtesgaden uit de 12e eeuw werd geleidelijk aan in Volgens de legende werd de domkerk gotische stijl herbouwd. St. Zeno in Bad Reichenhall door Karel de Grote gesticht. De grootste basiliek Ten noorden van het centrum van Berch- van Zuid-Beieren herbergt een veelvoud tesgaden ligt de 3 bedevaartskerk Ma- aan kunstschatten. Rondleidingen langs ria Gern, die vaak wordt omschreven als de kruisgang vinden één keer per maand de mooiste kerk van het Berchtesgadener plaats van mei tot oktober om 10.30 uur. Land. De kerk heeft een ellipsvormige plattegrond. Opmerkelijk: het genade- Ook bezienswaardig zijn de bede- beeld uit 1666. vaartskerk St. Pankraz in Karlstein en de parochiekerk St. Jakobus in Aufham. De 4 kloosterkerk van Laufen werd tussen 1330 en 1338 gebouwd in plaats Het laatgotische lange schip van de van een romaanse basiliek. Het is de oud- parochiekerk Maria Hemelvaart Anger ste gotische hallenkerk van Zuid-Duits- ontstond in 1445/50. land en herbergt drie schilderijen van 47 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

de beroemde schilder Johann Michael Een juweel uit de late rococoperiode is Rottmayr. Geboren in 1654 in Laufen de bedevaartskerk Maria am Kunterweg wordt hij beschouwd als een genie van in Ramsau, ingewijd in 1733. de barokke kleur. In de 6 parochiekerk Ramsau, gebouwd De kleine bedevaartskerk van Maria, in 1512, was de dichter Josef Mohr diaken Hulp der Christenen in Bischofswie- – hij schreef het kerstlied "Stille Nacht, sen-Loipl met de Olijfbergkapel werd in Heilige Nacht". De parochiekerk is het 1799 gebouwd. In 1824 werd het sierlijke oudste monument van het pittoreske kerkje met het lange schip uitgebreid in dorp. De kerktoren van de 7 kerk St. de vorm van een portaal met een kleine Nikolaus v. d. Flüe in het Beierse Gmain toren er centraal boven geplaatst, wat het is opvallend en van ver zichtbaar. exterieur vandaag de dag nog steeds zijn typische uiterlijk geeft. Zeer aantrekkelijk is het barokke interieur van de 5 bede- vaartskerk Ettenberg, Maria-Visitatie.

5 6 7

21 EEN PASSIE VOOR KERAMIEK EN TUINEN de tuin. Het keramiek is handgemaakt en absoluut vorstbestendig, elk stuk is uniek.

Solling 1 (deelgemeente Rückstetten) 83317 Teisendorf, T +49 8666 928413 of T +49 171 5107005 Uniek en prachtig – in de droomtuin van keramik-gartentheis.de de tuinkunstenares kunt u tuinkeramiek van de beste kwaliteit bewonderen. Het Ma – za: 10.00 – 18.00 uur samenspel van sculpturen & tuindecora- Wij verzoeken u vriendelijk om ties met de weelderig bloeiende tuin is telefonisch te reserveren. een totaalkunstwerk. Ervaar de schoon- Volwassenen 5,00 € heid van de kunst en de natuur met al vanaf 30,00 € aankoop entree gratis uw zintuigen tijdens een wandeling door 48 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

MUSEA EN EDUCATIEVE CENTRA

GENEESKRACHTIGE ZOUT- de eeuwen heen: zo'n 800 expositie- GANGEN IN BERCHTESGADEN stukken werden zorgvuldig geselecteerd 1 De ontspanning in dit bijzondere om de geschiedenis levendig en tastbaar zoutklimaat leidt tot een merkbaar herstel te maken. Elke individuele ruimte is van het zelfgenezend vermogen, wat gewijd aan een thema dat tot leven wordt ten goede komt aan het welzijn en de gebracht met belevingsstations, aanraak- preventie en verlichting van aandoenin- schermen, graphic novels en spannende gen aan de luchtwegen en allergieën. audio- en filmbijdragen. De rode draad is Voor onvergetelijke momenten zorgen natuurlijk het zout ... concerten met harpen, klankschalen of reichenhallmuseum.de boventoonzang. salzheilstollen.com MIJNBOUWMUSEUM ACHTHAL 3 Vondsten hebben aangetoond dat er REICHENHALLMUSEUM eeuwen geleden ijzer gewonnen werd 2 Het museum in de historische "Getrei- op de Teisenberg en in het nabijgelegen dekasten" (graanopslagplaats) uit de 13e Achthal verwerkt werd. eeuw nodigt uit tot een wandeling door

1 2 3

22 LOCOMOTIEFWERELD FREILASSING wereld" is speciaal ontworpen voor kinderen en laat hen treinen en techniek met al hun zintuigen ervaren. Bezoek een van de vele evenementen – INSTAPPEN GRAAG.

Midden op het spoorwegterrein bevindt Westendstr. 5 zich de in 1902 gebouwde ronde locomo- 83395 Freilassing tiefloods. Hier worden historische loco- lokwelt.freilassing.de motieven – voornamelijk in bruikleen van Vr – zo: 10.00 – 17.00 uur het Deutsches Museum – tentoongesteld. Voor speciale openingstijden zie De nog altijd functionerende draaischijf is internet indrukwekkend. De "Kleine locomotief- 49 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

23 MUSEUM KASTEEL ADELSHEIM

Schroffenbergallee 6 83471 Berchtesgaden T +49 8652 4410 museum-schloss-adelsheim.de

van vrijdag voor Pasen tot 31 oktober en 1 december tot 6 januari: Een museum met een volkenkundige col- Di – zo: 10:00 – 17:00 lectie: bewonder de voormalige huiskapel Volwassenen 2,50 € met kerkschat, het marionettentheater met kuurkaart 2,00 € uit de 19e eeuw, ivoorsnijwerk en nog Kinderen/jongeren tot 18 j. gratis veel meer.

24 KONINKLIJK KASTEEL volle kunstcollecties. BERCHTESGADEN Reemuseum in de voormalige stallen.

Schlossplatz 2 83471 Berchtesgaden T +49 8652 94798-0 schloss-berchtesgaden.de

16.5. – 15.10.: Zo – vr 10.00 – 13.00 uur en 14.00 – 17.00 uur 16.10. – 15.5.: Ma – vr op weekda- gen 11.00 en 14.00 uur. Groepen Tegenwoordig nog altijd residentie op elk moment na aanmelding. van de familie Wittelsbach, met waarde-

25 DOCUMENTATIECENTRUM OBERSALZBERG

Tentoonstelling van de geschiedenis van de Obersalzberg en de nationaalsocialis- Salzbergstraße 41 tische dictatuur. Na 1933 was de Ober- 83471 Berchtesgaden salzberg een tweede machtscentrum van T +49 8652 947960 het Derde Rijk. obersalzberg.de

 Apr. – okt.: 9.00 – 17.00 uur Nov. – maart: 10.00 – 15.00 uur Maandag gesloten

Entree 3 €. Scholieren, studenten, leraren, militairen gratis.

RVO 838 van Berchtesgaden 50 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

26 BEZOEKERSCENTRUM VAN 27 EERSTEKLAS HET NATIONALE PARK ENTERTAINMENT "HAUS DER BERGE" De natuur zien, horen, voelen, proeven en begrijpelijk maken – dat is het motto van het bezoekerscentrum van het Nati- onaal Park Berchtesgaden. Het "Huis van de bergen" is veel meer dan een museum: het combineert informatiecentrum, educatief centrum en interactief terrein tot een harmonieus geheel voor natuur- liefhebbers die dingen willen ontdekken. De bekroonde en interactieve tentoon- Het casino Bad Reichenhall is al jaren een stelling "Verticale wildernis" neemt de populaire ontmoetingsplaats voor gasten bezoeker mee op een wandeling van de en de lokale bevolking. In een aantrekke- bodem van de Königssee door bossen lijke sfeer kunt u zich wagen aan spellen en alpenweiden naar de bergtoppen van als American Roulette, Black Jack, Poker, Berchtesgaden. het dobbelspel DICE 52 en ongeveer De moeite waard, voor het hele gezin! 90 moderne speelautomaten en multirou- lette-terminals. Aan de bar in de speelzaal heeft u een grote keuze aan verfrissingen. Voor de grote of kleine trek is het eigen restaurant van het casino, Warsteiner Boulevard, aan te bevelen. Een bezoek aan de Cultino met gere- nommeerde cabaretiers en muzikanten staat garant voor culturele hoogtepunten. Elke zaterdag van 19.00 tot 21.00 uur vindt onze gratis dansles plaats en één keer per maand van 21.00 tot 3.00 uur de OCEANS Night Club met top DJ's of live acts. Het casino Bad Reichenhall kijkt uit naar uw bezoek.

Bezoekerscentrum van het nationale Casino Bad Reichenhall park „Haus der Berge“, Hanielstr. 7 Wittelsbacherstraße 17 83471 Berchtesgaden 83435 Bad Reichenhall T +49 8652 979060-0 T +49 8651 95800 [email protected] spielbanken-bayern.de haus-der-berge.bayern.de cultino-reichenhall.de

 dagelijks geopend van 9-17 uur  dagelijks vanaf 12.00 uur

51 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

28 OPENLUCHTMUSEUM SALZBURG Het grootste museum van de deelstaat Salzburg is een populaire bestemming voor uitstapjes en ligt in de directe omgeving van Bad Reichenhall en Berch- tesgaden. Het heeft meer dan honderd Hasenweg 1, A-5084 Großgmain originele gebouwen uit zes eeuwen van freilichtmuseum.com boerderijen tot brouwerijen en een oude Di – zo 9.00 – 18.00 uur elektriciteitscentrale, een 2 kilometer Dagelijks in juli/augustus lange museumspoorlijn en een gezellige herberg met mooie gastentuin. In de Volwassenen 11 €, gezinskaart   historische kruidenierswinkel kunt u ook 22 €, winkelen en rondsnuffelen. met Oberbayern-Card gratis

29 HANS-PETER PORSCHE TRAUMWERK – BELEEF EN BEWONDER

De Droomfabriek heeft zich ontwikkeld een onvergetelijke dag te beleven – in tot een belangrijke toeristische attractie de uitgestrekte tuinen, in de speeltuin, in het Berchtesgadener Land. Hans-Peter tijdens een ritje met de parktrein, gezellig Porsche, kleinzoon van de legendarische in het restaurant of tijdens het rondsnuf- automobielpionier, toont hier de grootste felen in de winkel. publiekelijk toegankelijke collectie ter wereld uit de "Gouden Eeuw van het Hans-Peter Porsche TRAUMWERK Stalen Speelgoed" (1860-1930), alsmede Zum Traumwerk 1, 83454 Anger een modelspoorwegwereld met fascine- T +49 8656 989500 rende lichtshow. De tentoonstellingen [email protected] worden aangevuld met een collectie van traumwerk.de bijzondere oldtimers. Di - zo 9.00 – 17.30 uur De Droomfabriek biedt ook buiten de Korting met alle gastenkaarten expositieruimtes vele mogelijkheden om  52 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

30 BELEVENISBURCHT 31 SLOT HELLBRUNN HOHENWERFEN EN WATERSPELEN Het Slot Hellbrunn met zijn unieke water- partijen is een perfecte bestemming voor een bijzondere ervaring. Het water spuit al 400 jaar uit spuwers en fonteinen – maar maak u geen zorgen, u wordt er misschien een beetje nat van, maar zeker niet doorweekt. Bij de interactieve per- manente tentoonstelling "KijkLust – De onverwachte wereld van Markus Sittikus" in het Slot Hellbrunn valt veel te beleven. Verwacht het onverwachte! De burcht torent machtig op zijn meer dan 100 meter hoge rots boven het Een speciale tip – Salzachdal uit: ooit was de burcht avondrondleidingen in juli en augustus verdedigingscomplex en gevangenis en 29 HANS-PETER PORSCHE TRAUMWERK – BELEEF EN BEWONDER ook tijdens de Salzburger Boerenoor- logen was zij belangrijk. Als een van de best bewaarde bouwwerken van de late middeleeuwen biedt de burcht tijdens een rondleiding een spannend inkijkje in de bouwgeschiedenis en het leven op de burcht. Naast de roofvogelshows van de historische valkeniersvereniging en middeleeuwse evenementen is de verdedigingsburcht ook een spannend familie-uitstapje.

Belevenisburcht Hohenwerfen Burgstr. 2 A-5450 Werfen burg-hohenwerfen.at

 1 april – 8 nov. april, okt. & nov. (behalve ma.) 9.30 – 16.00 uur, mei tot sept.: 9.00 – 17.00 uur, 13 juli tot 14 aug.: 9.00 – 18:00 Slot Hellbrunn  Volwassenen 16,50 € Fürstenweg 37, A-5020 Salzburg Gezinnen 39,50 € T +43 662 820372-0 Rondleidingen niet met F +43 662 820372-4931 kinderwagens mogelijk. [email protected] Korting op online-tickets! hellbrunn.at 53 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN KONINKLIJK KUURPARK EN FILHARMONISCH ORKEST VAN BAD REICHENHALL

Het kuurpark in het hart van Bad Rei- Een geneeskrachtige tuin voor alle chenhall bestaat al sinds 1868. Carl von zintuigen Effner, de directeur van de Koninklijke Al van ver voelt men in de zomer de Beierse Hoftuinen, die onder andere de verfrissende bries, die vanuit het Alpen- tuinen van het Slot Herrenchiemsee voor Sole-Gradierhaus overwaait. De gezonde koning Lodewijk II ontwierp, kreeg de zilte lucht kan in bijna de hele kuurtuin opdracht het meer dan 40.000 vierkante worden ingeademd en in een ligstoel meter grote complex te ontwerpen. Naast of aan de bruisende fontein met zout inheemse planten bloeien hier ook exoti- Alpenwater kunt u comfortabel luisteren sche planten uit Azië en Noord-Amerika naar de klanken van een kuurconcert. en u treft er meer dan 40 soorten bomen Het Kneipp-bekken met zout Alpen- aan. Middelpunt van het tuinencomplex water zorgt voor verfrissing op warme is het grote AlpenSole-Gradierhaus, zomerdagen. prachtige gebouwen rondom beschermen de bloeiende oase in het hart van de Botanische verfijndheid kuurstad: het Koninklijk Kuurhuis, het Het Koninklijke Kuurpark staat onder concertpaviljoen en de wandelhal met monumentale bescherming en wordt elk fontein met zout Alpenwater dragen met seizoen herbeplant. De bomenpopulatie hun sublieme architectuur bij aan het wordt als vroeger gelaten. Het pronkstuk prachtige beeld van het park. Het ruikt is het "Hollandse plantsoen" voor het con- naar zout, de bloemen geuren en je voelt certpaviljoen, dat van het voorjaar tot het dat deze tuin gewoon goed voor je is. late najaar vol kleur wordt vormgegeven. bad-reichenhall.de

54 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN

FILHARMONISCH ORKEST VAN BAD REICHENHALL & ENSEMBLES Het Filharmonisch Orkest van Bad Rei- chenhall is het enige symfonieorkest van Duitsland dat met zijn 44 musici het hele jaar door de traditie van de kuurmuziek cultiveert. De concerten vinden plaats van dinsdag tot en met zondag – in de zomer als openluchtconcerten in het kuurpark.

De leden van het Filharmonisch Orkest spelen meer dan 350 concerten per jaar in Bad Reichenhall en in heel Zuidoost-Beieren – met verschillende ensembles en facetten: filharmonische concerten, matinées, salonconcerten, concerten op verzoek, symfonieconcer- ten en kamermuziekavonden.

bad-reichenhaller-philharmoniker.de

55 CULTUUR & BEZIENSWAARDIGHEDEN ONZE CULTURELE PARELTJES – GENIETEN VAN RUST OP HEEL BIJ- ZONDERE LOCATIES

Gasten en de lokale bevolking waarderen de avonden waarop ze, ver weg van de dagelijkse drukte, kunnen genieten van speciale locaties in Berchtesgaden. Als de daggasten al zijn vertrokken, steken ze met de boot de Königssee over naar St. Bartholomä of gaan ze met de bus naar de meer dan 1.800 meter hoge Kehlstein. De adembenemende sfeer te midden van de Berchtesgadener bergen biedt onvergetelijke momenten. Gecombineerd met een feestelijk menu, begeleid door uitstekende muzikanten en een gastvrije service, zijn deze avonden een waar geschenk – voor zichzelf of de familie en lieve vrienden. Ook u kunt de nauwe band tussen traditie en cultuur in Berchtesgaden ervaren.

Meer informatie en reserveren op berchtesgaden.de/kulturschmankerl

56 INSPIRATIE

Onze themafolder

Berchtesgadener Land Shop voor u Een lederhose voor uw mobieltje? Beken kleur met onze ko erbanden! Ontdek alle producten voor de berg, voor de stad en voor dahoam op www.bgl-shop.de

Zoutmolen "Bier & Zout"

Ginger Wood houten plank Bad Reichenhall Berchtesgaden Berchtesgaden zeezak zonnebril van kossohout

57 FLANEREN & SHOPPEN

De stadscentra en voetgangerszones in het Berchtesgadener Land bieden aantrekkelijke mogelijkheden om te winkelen en te pauzeren.

58 59 FLANEREN & SHOPPEN

FREILASSING: DE SPOORWEGSTAD

Deze jonge stad is centraal gelegen, op Ook cultuurliefhebbers komen aan hun korte afstand van de beurs- en wereld- trekken: kom meer te weten over de ge- cultuurstad Salzburg, in het midden van schiedenis van de stad in het stadsmuse- het schilderachtige berglandschap van um en geniet van muzikale evenementen Opper-Beieren. in het historische spoorwegmuseum Freilassing is ideaal voor een gevarieerd Lokwelt Freilassing, dat in samenwerking en actief verblijf voor het hele gezin. met het Deutsches Museum Verkehrszen- Met het volledig barrièrevrije sport- en trum spoorwegtechnologie uit 150 jaar recreatiecentrum Badylon met modern tot leven brengt voor het hele gezin. overdekt zwembad, een klim- en boul- Freilassing is daarnaast de ideale uitvals- dermuur van de Duitse Alpenvereniging basis voor vele activiteiten en excursies en nog veel meer wenkt een paradijs voor in de regio. sportliefhebbers van alle leeftijden. Vanaf zomer 2020 kunnen rolschaatsers en inlineskaters terecht op een rolschaats- baan voor jong en oud. Daarnaast wordt het vrijetijdsaanbod in de zomermaanden aangevuld met een buitenzwembad. De voetgangerszone in het centrum van de stad is een echt winkelparadijs: een bonte verscheidenheid aan speciaalza- ken nodigt u uit om langs de etalages te slenteren, te winkelen en gewoon wat tijd door te brengen. Op in totaal vier koopzondagen is voor het hele gezin wat te doen: autoshow, kinder- en familiedag, Krampusloop en kerkwijdingsmarkt trek- ken jaarlijks duizenden bezoekers naar de binnenstad. wifo-freilassing.de 60 FLANEREN & SHOPPEN

TEISENDORF - GENIETEN VAN DE BEIERSE LEVENSVREUGDE ...

Houdt u van Beiers bier? Breng dan eens een bezoek aan Teisendorfs plaatselijke privébrouwerij Wieninger, waar volgens de Beierse traditie bier wordt gebrouwen uit vers bronwater. Op woensdagen om 11.00 uur kunt u deelnemen aan een rondleiding. Tegen een prachtige achtergrond van bergen leiden fiets- en wandelpaden door het natuurparadijs Berchtesgadener Land. "Nordic Walkers" blijven fit op goed aan- gelegde wandelpaden en bergwandelaars halen hun hart op tijdens een van de vele spannende en avontuurlijke tochten, De historische marktstraat nodigt u uit bijvoorbeeld naar de Stoißer Alm. om gezellig te winkelen en even te pauze- Voor een koele verfrissing bij zomer- ren in een van de restaurants of cafés. se temperaturen zorgen de schone De veelal door de eigenaar zelf geleide zwemmeren en het idyllische bosbad in winkels en de gastronomie achter de lief- Teisendorf. devol gerestaureerde historische gevels teisendorf.de geven de bezoekers een uniek en wk-teisendorf.de oorspronkelijk beeld van de stad. 61 ALPINE PEARLS

Alpine Pearls is een predicaat voor 23 PAREL BAD REICHENHALL – geselecteerde vakantieoorden in de ONDERWEG IN DE ALPENSTAD Alpen, die zich onderscheiden door een De zeer bijzondere mix van stedelijke gemeenschappelijke belofte van kwaliteit: flair, weldadige behandelingen met zout hier kunt u onvergetelijke vakantiemo- water of zout en een hoge culturele menten harmonieus combineren met standaard – omlijst door prachtige bergen stille, natuur- en klimaatvriendelijke mo- – trekt mensen naar Bad Reichenhall. De biliteit. Alpine Pearls zet zich daarnaast auto laten staan en in plaats daarvan mili- in voor de bevordering van de regionale euvriendelijk en tegelijkertijd comfortabel ambachten en de regionale keuken en onderweg zijn, dat is in Bad Reichenhall voor het behoud van de traditionele het hele jaar door mogelijk. Zo blijven kunst en cultuur. ook de bijzondere lucht, die vrijwel geen allergenen bevat en nauwelijks irriteert, PAREL BERCHTESGADEN – en de ontspannende rust van de Alpen- FESTIVAL DER NATUUR stad behouden. Vakantie met een beter Het hart van het landschap is het Nati- geweten. onaal Park Berchtesgaden. Het spreekt alpine-pearls.com dan ook voor zich dat milieuvriendelijk vervoer een belangrijk onderwerp is. "Het goede behouden", dit principe geldt ook voor de oude tradities, de van generatie COLOFON op generatie overgeleverde ambachten en de regionale keuken. Typisch en bijzonder Uitgeverij: Berchtesgadener Land Tourismus GmbH zijn de lokale producten van Berchtesga- Stand / oplage: den: handgemaakte, fraai beschilderde December 2019 / 100.000 stuks spanen doosjes en uit hout gesneden kin- Design: IDEENHAUS GmbH MARKEN.WERT.STIL derspeelgoed in vrolijke kleuren. Direct in München/Neurenberg de buurt van de ambachtskunst vindt u Zetwerk: GL-Werbestudio, Berchtesgaden op de Schlossplatz en de Marktplatz twee Druk: makers van leren broeken, houtsnijders Druckerei Plenk, Berchtesgaden en andere ambachtslieden. 62 OPVOUWBARE KAART & PARTNERS ONZE PARTNERS

Hij is vrijwel geruisloos, energiezuinig en barrièrevrij – de nieuwe Jennerkabelbaan, waarmee de gasten in ruime 10-persoonscabines met glazen wanden tot de vloer naar het bergstation (1.800 m) boven Schönau am Königssee zweven, waar ze naar de top van de Jenner of in het Nationaal Park Berchtesgaden kunnen wandelen. Twee restaurants bij het midden- en bergstation, nieuwe liften voor skiërs en skidepots bij het dalstation maken het aanbod het hele jaar door compleet.

Oorsprong, duurzaamheid en eerlijkheid zijn de drie pijlers van de Zuivelfabriek Berchtesgadener Land. Niet in de laatste plaats om deze reden werd het bedrijf bekroond met de Duitse duurzaamheidsprijs 2019 in de categorie "middelgrote bedrijven". Sinds de oprichting in 1927 is de coöperatie van Piding volledig in handen van haar boeren – vandaag de dag zijn het er ongeveer 1.700, waarvan de boerderijen in het Alpengebied tussen de Watzmann en de Zugspitze liggen. Hun melkspecialiteiten zijn niet alleen heerlijk en natuurlijk, maar ook een pleidooi voor geboortestreek en oorsprong.

De Predigtstuhlkabelbaan in Bad Reichenhall staat ook liefkozend bekend als de Grande Dame van de Alpen. Het is de oudste grote cabinelift ter wereld die in zijn oorspronkelijke staat bewaard is gebleven en terecht wordt beschermd als historisch monument. De kabelbaan werd gebouwd in 1927/28 en brengt sindsdien zijn gasten betrouwbaar naar de Predigtstuhl, een van de mooiste bergen in de Alpen hoog boven Bad Reichenhall.

Als oudste gentiaan- en bergstokerij van Duitsland staat de Grassl-stokerij volledig in het teken van haar voorouderlijke traditie: sinds het begin van de 17e eeuw heeft zij het exclu- sieve recht om te graven naar de beschermde gentiaanwortels in het Nationale Park Berchtesgaden. Er wordt veel werk en moeite gestoken in de verwerking van de wortels tot aan de distillatie van de gentiaanbrandewijn, die tussen drie en zeven jaar rijpt in vaten van fijn essenhout. 63 A B C D E F G H I J K L M N IN HET BERCHTESGADENER LAND

Laufen

Saaldorf-Surheim

Teisendorf Rupertiwinkel Freilassing

München: 110 km Chiemsee: 25 km

Anger Salzburg

Piding

OOSTENRIJK Bad Reichenhall

Bayerisch Gmain Marktschellenberg

Duitse Alpenweg Bischofswiesen

Berchtesgaden Rossfeld- Panoramaweg

Schönau a. Königssee

Ramsau

Nationaal Park Berchtesgaden

Königssee

Obersee Duitsland

Onze partners: