Program Nauczania
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Mieczysława Karłowicza w Katowicach PROGRAM NAUCZANIA DO PRZEDMIOTU HISTORIA JAZZU z LITERATURĄ w PSM II stopnia. Hanna Marzyńska 2019 Podstawa prawna: - Rozporządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 14 sierpnia 2019 roku w sprawie podstaw programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego; - Statut Szkoły – Wewnętrzny System Oceniania 2 CELE EDUKACYJNE PRZEDMIOTU: HISTORIA JAZZU Z LITERATURĄ MUZYCZNĄ. - podbudowanie praktycznej działalności ucznia wiedzą teoretyczną i historyczną; - budzenie zainteresowania muzyką jazzową w jej historycznym rozwoju; pogłębianie wrażliwości na muzykę; rozwinięcie potrzeby słuchania muzyki; - zapoznanie uczniów z różnorodnością zjawisk określanych mianem muzyki jazzowej; - zapoznanie uczniów z najwybitniejszymi dziełami muzycznymi z kręgu muzyki jazzowej ; - zapoznanie uczniów z sylwetkami najwybitniejszych twórców i wykonawców muzyki jazzowej, z uwzględnieniem polskich twórców i wykonawców; - pogłębianie umiejętności aktywnego słuchania, uwzględniającego aspekt estetyczny, formalny, improwizacyjny; - pogłębianie umiejętności wiązania faktów z dziejów muzyki jazzowej z historią kultury, rozwojem techniki, historią społeczeństwa; - kształcenie i rozwijanie wrażliwości muzycznej i estetycznej, zdolności percepcyjnych oraz zainteresowań ogólnomuzycznych; - przekazywanie wiedzy teoretycznej niezbędnej do kontynuacji nauki w dalszych etapach kształcenia muzycznego; - motywowanie uczniów do pracy poprzez stosowanie różnych metod aktywizujących ucznia oraz umożliwiających lub ułatwiających emocjonalne przeżywanie treści muzycznych. 3 Historia jazzu z literaturą muzyczną. Pierwszy rok nauczania. Treść nauczania: 1. Wprowadzenie - pojęcie muzyki jazzowej w aspekcie historycznym, według koncepcji Nicolasa Harnoncourta. 2. Rodowód muzyki jazzowej w Stanach Zjednoczonych, z uwzględnieniem wpływów muzyki brytyjskiej - psalmy i śpiew zreformowany. 3. Hymny Wattsa i Wesleyów. 4. Inspiracyjność muzyki Afryki Zachodniej na kształtowanie się oblicza brzmieniowości amerykańskiej końca XIX wieku. 5. Początek muzyki negro-amerykańskiej (spiritual folks songs, negro spirituals, work songs). 6. Czarni obywatele i twórcy w sytuacji wojny domowej 1861 - 1865. 7. Ragtime - Scott Joplin. 8. Czarni minstrele. 9. Blues wokalny i blues instrumentalny. 10. Wybitne postaci związane z bluesem. 11. Żywotność bluesa w muzyce końca XX wieku i początku XXI stulecia. 12. Nowy Orlean - historia miasta, tradycje francusko-kreolskie i napływ żywiołu negro-amerykańskiego. 13. Miejsca i postaci stanowiące zakorzenienie dla zaistnienia jazzu. 14. Dojrzewanie i ekspansja - statki rzeczne, Joseph “King” Oliver, Jelly Roll Morton, Jimmy Noone, Johnny Dodds, Sidney Bechet, New Orleans Rhythm Kings. 15. Louis Armstrong, jako postać konstytuująca erę jazzu. 16. Biała chicagowska szkoła jazzu. 17. Nowy Jork - Fletcher “Smack” Henderson. 18. Jazz i fortepian: stride, boogie woogie. Earl Hines. 19. Okres pre-swingowy. 20. Duke Ellington, jako strażnik amerykańskiego idiomu. 21. George Gershwin, kompozytor pogranicza jazzu i muzyki klasycznej; istota Porgy and 4 Bess oraz szczególna inspiracyjność tego dzieła. 22. Okres swingu (orkiestry, małe zespoły, wokaliści i pianiści). 23. Jazz a muzycy klasyczni (C. Debussy, G. Gershwin, D. Szostakowicz, I. Strawiński, M. Ravel, E. Varese). 5 Formy sprawdzania osiągnięć ucznia. - Prace pisemne wykonane w domu, a obejmujące charakterystykę postaci wybitnych twórców i wykonawców muzyki jazzowej. - Analiza materiałów źródłowych, zalecanych przez nauczyciela (praca na lekcji). - Dyskusja, poprzedzona materiałem nagraniowym, dotycząca sposobów interpretacji i wkładu indywidualnego danego twórcy muzyki jazzowej. Osiągnięcia uczniów. - Umiejętność ogólnego scharakteryzowania muzyki jazzowej. - Umiejętność scharakteryzowania i słuchowego rozpoznania wyszczególnionej literatury muzycznej. - Znajomość twórczości najwybitniejszych przedstawicieli muzyki jazzowej z uwzględnieniem twórców polskich. - Znajomość terminologii oraz umiejętność logicznego formułowania myśli oraz dokonywania samodzielnej analizy problemu. 6 Drugi rok nauczania. Treść nauczania: 1. Nowatorstwa muzyki XX wieku wpływające w sposób szczególny na jazz. 2. Bebop - zwiastuny i prekursorzy przemian. 3. Charakterystyka bopu w aspekcie wybitnych twórców tego kierunku - “Dizzy“ Gillespie, Charcie “Bird“ Parker, Thelonious “Sphere“ Monk, Tadd Cameron i Bud Powell. 4. Cool i jego odmiany. Schizma w modern jazzie. “Early Autumn”, Stan Getz, Woody Herman. 5. Tornhill, Evans, “Birth of the Cool”. 6. Progressive jazz - Boyd Raeburn, Stan Kenton. 7. Lennie Tristano i jego szkoła. 8. John Lewis i Modern Jazz Quartet, “Trzeci nurt”. 9. West Coast Jazz. 10. Twórcy i zespoły związane z hard bopem - nawrót do ekspresji. 11. Miles Davis, jako postać wybitna w dziejach muzyki jazzowej. 12. Muzyka jazzowa lat sześćdziesiątych - zespoły wokalne. 13. Charakterystyka postaci szczególnej w historii jazzu - Johna Coltrane’a. 14. Free jazz. 15. Dekada jazz-rocka. Udział bluesa w konstytuowaniu się Rhythm-and-Bluesa i jazz-rocka. 16. Miles Davis pod koniec lat sześćdziesiątych. 17. Herbie Hancock i Chic Corea. 18. Keith Jarrett, Joe Zawinul, Jaco Pastorius. 19. Big-bandy lat 1960 - 1990. 7 Formy sprawdzania osiągnięć ucznia. - Prace pisemne wykonane w domu, a obejmujące charakterystykę postaci wybitnych twórców i wykonawców muzyki jazzowej. - Analiza materiałów źródłowych, zalecanych przez nauczyciela (praca na lekcji). - Dyskusja, poprzedzona materiałem nagraniowym, dotycząca sposobów interpretacji i wkładu indywidualnego danego twórcy muzyki jazzowej. Osiągnięcia uczniów. - Umiejętność ogólnego scharakteryzowania muzyki jazzowej. - Umiejętność scharakteryzowania i słuchowego rozpoznania wyszczególnionej literatury muzycznej. - Znajomość twórczości najwybitniejszych przedstawicieli muzyki jazzowej z uwzględnieniem twórców polskich. - Znajomość terminologii oraz umiejętność logicznego formułowania myśli oraz dokonywania samodzielnej analizy problemu. 8 Trzeci rok nauczania Treść nauczania: 1. Lata osiemdziesiąte - ogólna charakterystyka. 2. Pat Metheny, George Benson i John Abercrombie. 3. John Scofield, Bill Frisell, Mike Stern. 4. Kevin Eubanks, Stanley Jordan, Frank Gambale. 5. Sting jako muzyk jazzowy o szczególnych predylekcjach dla muzyki klasycznej. 6. Wynton Marsalis prostuje ścieżki jazzu. 7. Wyntona Marsalisa ogromny wkład w interpretacje muzyki klasycznej. 8. Bobby McFerrin - radosny geniusz. 9. Take Six. 10. Wokalistyka 1945- 1990. 11. Jazz w Europie - Anglia, Francja, Szwajcaria, Niemcy, Skandynawia, Holandia, Czechy i Słowacja, Włochy, Węgry, Rumunia i Bułgaria, Rosja i inne kraje byłego Związku Sowieckiego. 12. Jazz w Polsce - ogólna charakterystyka. 13. Koryfeusze polskiego jazzu - urodzeni w latach 30. 14. Polscy jazzmani urodzeni w latach 40. 15. Muzycy jazzowi urodzeni w Polsce w latach 50. 16. Nowa dekada w polskim jazzie. 17. Polski jazz za progiem lat 90. 18. Muzycy jazzowi i rockowi realizujący muzykę klasyczną. 19. Bieżące tendencje w muzyce jazzowej. 9 Formy sprawdzania osiągnięć ucznia. - Prace pisemne wykonane w domu, a obejmujące charakterystykę postaci wybitnych twórców i wykonawców muzyki jazzowej i rozrywkowej. - Analiza materiałów źródłowych, zalecanych przez nauczyciela (praca na lekcji). - Dyskusja, poprzedzona materiałem nagraniowym, dotycząca sposobów interpretacji i wkładu indywidualnego danego twórcy muzyki jazzowej i rozrywkowej. Osiągnięcia uczniów. - Umiejętność ogólnego scharakteryzowania muzyki jazzowej. - Umiejętność scharakteryzowania i słuchowego rozpoznania wyszczególnionej literatury muzycznej. - Znajomość twórczości najwybitniejszych przedstawicieli muzyki jazzowej z uwzględnieniem twórców polskich. - Znajomość terminologii oraz umiejętność logicznego formułowania myśli oraz dokonywania samodzielnej analizy problemu. 10 Komentarz do realizacji materiału nauczania. Punktem wyjścia do realizacji treści programowych są dzieła muzyczne reprezentatywne dla omawianej problematyki, a składające się na pojęcie “muzyka jazzowa”, poprzez które drogą analizy następuje egzemplifikacja pewnych ogólnych tez. Z kolei znajomość charakterystycznych cech danego nurtu muzyki jazzowej, bądź stylu indywidualnego twórcy powoduje proces odwrotny - wpływa na coraz to wnikliwsze przyswajanie dzieł muzycznych. Aby doprowadzić do umiejętności określania właściwych dla danego nurtu muzyki jazzowej cech języka muzycznego, a także umiejętności charakteryzowania przedstawionej kompozycji i umiejscowienia go w danym nurcie muzyki jazzowej lub określenia indywidualnej stylistyki - przyswajamy uczniom pewien ogólny plan obserwacji. Realizowany konsekwentnie z dbałością o systematyczne odwoływanie się do zdobytych wiadomości, systematyczne poszerzanie pojęć, wyprowadzanie wniosków oraz poznawanie terminologii muzycznej przy maksymalnej aktywności uczniów powinien dać dobre rezultaty w wykształceniu umiejętności charakterystyki utworów słuchanych. Plan charakterystyki powinien zawierać: - określenie obsady wykonawczej, - określenie faktury dzieła, - określenie roli melodyki, rytmiki i harmoniki w konstytuowaniu utworu, - określenie środków techniki kompozytorskiej, - ogólny wyraz utworu, charakter wykorzystanych środków wyrazu. Metody wprowadzenia utworu mogą być w zasadzie dwie: 1. metoda podająca - a) przedstawienie uwarunkowań historycznych i założenia formalnego, b) ukierunkowanie analizy c) charakterystyka utworu 2. metoda poszukująca - a) charakterystyka dzieła, b) wyprowadzenie