DOCSLIB.ORG

Solidaritet & Diplomati

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Solidaritet & Diplomati ÅRSBOK 2015 FÖR ARBETARNAS KULTURHISTORISKA SÄLLSKAP & DIPLOMATI & SOLIDARITET SOLIDARITET & DIPLOMATI Svenskt fackligt och diplomatiskt stöd till Polens SOLIDARITET demokratisering under 1980-talet & DIPLOMATI Polens förvandling från kommunistisk enpartistat till liberalt folkstyre var först och främst ett verk av landets demokratiska Svenskt fackligt opposition och i synnerhet av den oberoende fackliga rörelsen och diplomatiskt stöd till Solidaritet. Men länderna i väst spelade också en roll genom sitt stöd till oppositionen. I det stödet tog Sverige en aktiv del. Polens demokratisering Den svenska fackföreningsrörelsen var tidigt närvarande i det under 1980-talet polska dramat och lämnade under 1980-talet materiellt och moraliskt stöd, oft a i samarbete med polska aktivister i Sverige. Svensk diplomati odlade samtidigt livliga kontakter med den polska oppositionen och arbetade för att regimen skulle välja samförståndets och dialogens väg. Den ”svenska modellen” uppmärksammades både inom regimen och oppositionen och bidrog till att göra svenskarna till intressanta samtalspartners. Misgeld, Molin & Jaworski Molin Misgeld, Den svenska fackföreningsrörelsens och diplomatins insatser under 1980-talet har föga uppmärksammats i den historiska forskningen. Mycket skedde i det fördolda. Dist ribution: Klaus Misgeld, Karl Molin Södertörns högskola & Paweł Jaworski SE-141 89 Huddinge [email protected] SOLIDARITET & DIPLOMATI Svenskt fackligt och diplomatiskt stöd till Polens demokratisering under 1980-talet Klaus Misgeld, Karl Molin & Paweł Jaworski Södertörns högskola © Författarna Södertörns högskola SE-141 89 Huddinge Omslagsbild: Arbetarrörelsens arkiv och bibliotek Omslag: Jonathan Robson Grafisk form: Jonathan Robson & Per Lindblom Tryckt hos Elanders, Stockholm 2015 Årsbok 2015 för Arbetarnas Kulturhistoriska Sällskap Arbetarrörelsens arkiv och bibliotek Södertörn Academic Studies 61 ISSN 1650-433X ISBN 978-91-87843-17-4 (tryck) ISBN 978-91-87843-18-1 (digital) Innehåll Förkortningar......................................................................................................... 5 Förord.................................................................................................................... 11 Karl Molin Polens demokratisering: En översikt ................................................................ 17 Karl Molin Den diskreta inblandningens konst: Svensk diplomati under Polens demokratiseringsprocess .................................................................................... 55 Hösten 1980: Solidaritet bildas under åskmoln................................................ 60 1981: Krisen går mot sin upplösning ................................................................. 75 1982: Krigslagarnas år .......................................................................................... 96 1983–1986: Fångarna i fokus............................................................................. 112 Slutskedet: dialogen återupptas ........................................................................ 138 Inblandning med måtta ..................................................................................... 172 Klaus Misgeld Ett engagemang på många arenor: Svensk fackföreningsrörelse och det internationella samarbetet ......................................................................... 181 Klaus Misgeld Den komplicerade solidariteten: Den svenska arbetarrörelsen och polska Solidaritet ....................................................................................... 197 En ny situation och nya utmaningar................................................................ 198 Från krigstillstånd till demokrati, december 1981 till 1989/1990 ................ 238 ”Det började i Polen” – Normaliseringen ....................................................... 273 Stöd på vägen in i ett nytt samhälle.................................................................. 282 Paweł Jaworski För Polen i främmande land: Solidaritets informationskontor i Stockholm 1981–1989..................................................................................... 285 Klaus Misgeld & Karl Molin Sverige och Polen: Solidaritet och diplomati under 1980-talet ................... 327 Noter.................................................................................................................... 337 Referenser ........................................................................................................... 479 Personregister..................................................................................................... 509 Om författarna ................................................................................................... 519 Förkortningar Förkortningar av organisations- och institutionsnamn m.m.: i käll- materialet och i litteraturen ”angliseras” ofta polska (m.fl.) namn, dvs. de stavas då inte med de polska bokstavstecknen ć, ę, ł, ń, ó, ś, ż etc.; i denna lista och i våra texter används i möjligaste mån den polska stav- ningen, men i citat och referenser ändrar vi inte den stavning som respektive författare använt. AB Aftonbladet ABF Arbetarnas bildningsförbund AFL-CIO American Federation of Labor–Congress of Industrial Organizations AI Amnesty International AIC Arbetarrörelsens internationella centrum (från 1992 Olof Palmes internationella center) AIFLD American Institute for Free Labor Development APK Arbetarpartiet kommunisterna ARAB Arbetarrörelsens arkiv och bibliotek, Huddinge/Stockholm AU Arbetsutskott (LO) BRD Bundesrepublik Deutschland (även kallat Västtyskland) CCOO Comisiones Obreras (kommunistisk) CFDT Confédération française démocratique du travail (socialistisk) CGIL Confederazione generale italiana del lavoro (kommunistisk- socialistisk) CIA Central Intelligence Agency CISL Confederazione italiana sindacati dei lavaratori (kristen) CK Centralkommitté (kommunistiska partier) CRZZ Centralna Rada Związków Zawodowych – Fackförbundens cen- trala råd (till 1982 Centralrådet för de polska fackföreningarna) 5 SOLIDARITET OCH DIPLOMATI CSCE Conference on Security and Cooperation in Europe DDR Deutsche Demokratische Republik (även kallat Östtyskland) DN Dagens Nyheter DGB Deutscher Gewerkschaftsbund (BRD) Dnr diarienummer ECOSOC Economic and Social Council, FN ECS Europejskie Centrum Solidarności EFS Europeiska fackliga samorganisationen (= ETUC) EG De Europeiska gemenskaperna (från 1993 EU) ESK Europeiska säkerhetskonferensen (”Helsingfors”) ETUC European Trade Union Confederation (= EFS) EU Europeiska Unionen (till 1993 EG) FDGB Freier Deutscher Gewerkschaftsbund (DDR) FFC/SAK (se: SAK/FFC) FFI Fria fackföreningsinternationalen (= ICFTU) FN Förenta nationerna FO Force Ouvrière (även CGT-FO, Confédération générale du travail; socialistisk) FP Folkpartiet (sedan 1990: Folkpartiet liberalerna/fp) FRG Federal Republic of Germany (BRD) FS Förbundsstyrelse Fst Försvarsstaben (Sverige) GF Grafiska fackförbundet (GF Mediafacket, ingår 2009 i GS) Gruv Svenska Gruvindustriarbetareförbundet GS Facket för skogs-, trä- och grafisk bransch Hbr Handbrev (från ambassader m.m.) i-fonden Arbetarrörelsens internationella solidaritetsfond IF Metall Industrifacket Metall (sammanslagning 2005/6 av Industri- facket och Metall) ICFTU International Confederation of Free Trade Unions (= FFI) IFCTU International Federation of Christian Trade Unions (1968 WCL) IFS Internationella fackliga samorganisationen (ITUC; sedan 2006) IG Industriegewerkschaft (= [fackligt] industriförbund/IF] IISG Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (Amster- dam; = IISH) IISH International Institute of Social History (Amsterdam; = IISG) 6 FÖRKORTNINGAR IK Landsorganisationens (LO) Internationella Kommitté ILO International Labour Organisation IMF International Metal Workers’ Federation IPA Independent Polish Agency IPN Instytut Pamięci Narodowej (Institut för nationellt minne) ISF LO:s Internationella solidaritetsfond ITF International Transport Workers’ Federation ITN International trade union news ITS International Trade Secretariats ITUC International Trade Union Confederation (IFS; ersätter 2006 ICFTU och WCL) KAF Kommunistiska Arbetarförbundet (från 1982 SP) KF Kooperativa Förbundet KKW Krajowa Komisja Wykonawcza (NSZZ Solidaritets nationella exekutivkommitté) KOR Komitet Obrony Robotników (Kommittén för arbetarnas försvar) Krypto Kryptotelegram (krypterat telegram) Livs Svenska Livsmedelsarbetareförbundet LO Landsorganisationen (LO Danmark; LO Norge; LO Sverige) [även: Landsorganisationens arkiv hos Landsorganisationen, Stockholm] LO-ARAB Landsorganisationens arkiv i Arbetarrörelsens arkiv och bib- liotek, Flemingsberg/Stockholm LOT Polske Linie Lotnicze LOT (LOT Polish Airlines) LP Labour Party LRF Lantbrukarnas Riksförbund LS Landssekretariatet (LO:s styrelse) M Moderata samlingspartiet (Moderaterna; till 1967: Höger- partiet/h; sedan 2005: Nya moderaterna) Metall Svenska Metallindustriarbetareförbundet (bildar 2005/6 IF Metall) MIF Miners International Federation MKS Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (för flera företag gemensam strejkkommitté) MSW Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (polska inrikesdeparte- mentet) MSZ Ministerstwo Spraw Zagranicznych (polska utrikesdeparte- 7 SOLIDARITET OCH DIPLOMATI mentet) N-Metall Nordiska Metallarbetaresekretariatet (Stockholm) Nato North Atlantic Treaty Organization NED National Endowment for Democracy (Washington D.C.) NFS Nordens fackliga samorganisation NZS Niezależne Zrzeszenie Studentów (Oavhängiga student- föreningen) NSZZ Niezależny Samorządny Związek
Load more

Recommended publications
  • „Biuletyn IPN” Nr 11-12/2006
    biuletyn instytutu Pamięci narodowej Pamięci instytutu biuletyn DODATEK PŁYTA DVD Z FILMEM DOKUMENTALNYM NR 11-12 (70-71) O GRUDNIU `70 l i s t o p a d – g r u d z i e ń 2 0 0 6 BIULETYNBIULETYN i n s t y t u t u P amięci narodowej 11-12 (70–71) 2006 numer indeksu 374431 nakład 15000 egz. cena 7,50 zł (w tym 0% VAT) ODDZIAŁy iPn ADRESY i TELEFONY Film: Pamiętajcie Grudzień… BIAŁYSTOK ul. Warsz­tato­wa 1a, 15-637 Białystok tel. (0-85) 664 57 03 scenariusz i reżyseria: janusz marszalec. Zdjęcia: marcin jamrógie- GDAŃSK ul. Witomińska 19, 81-311 Gdynia wicz, sławomir witek. montaż: marcin jamrógiewicz. muzyka: Piotr tel. (0-58) 660 67 00 szerszeń. rok produkcji: 2005. fax (0-58) 660 67 01 Pamiętajcie Grudzień… nie jest senty- KATOWICE ul. Kilińskiego 9, 40-061 Katowice tel. (0-32) 609 98 40 mentalną opowieścią o ofiarach zrywu 1970 r. W filmie biorą udział uczestnicy wydarzeń. KRAKÓW ul. Reformacka 3, 31-012 Kraków „Zobaczyłem, jak ludzie wokół mnie padają. tel. (0-12) 421 11 00 Poczułem, że dech mi zapiera. Zemdlałem. Leżąc na stole operacyjnym, zobaczyłem LUBLIN ul. Wieniawska 15, 20-071 Lublin tel. (0-81) 534 59 11 z lewej strony dziurki, malutkie wloty z przo- du ciała. Naliczyłem ich pięć” – opowiada ŁÓDŹ ul. Orzeszkowej 31/35, 91-479 Łódź Adam Gotner, który przyszedł na wiadukt tel. (0-42) 616 27 45 przy stacji Gdynia Stocznia 17 grudnia. POZNAŃ ul. Rolna 45a, 61-487 Poznań tel. (0-61) 835 69 00 Arkadiusz Rybicki był w tym czasie uczniem liceum położonego obok stoczni RZESZÓW ul.
    [Show full text]
  • Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu W Okresie 1 Lipca 2004 R
    Informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej –Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1 lipca 2004 r. – 31 grudnia 2005 r. Warszawa, luty 2006 1 SPIS TREŚCI Wykaz skrótów . 4 CZĘŚĆ I – Wprowadzenie Wstęp . 6 I. Informacja o działalności Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej . 24 II. Informacja z wykonania budżetu w latach 2004 i 2005 . 26 1. Ogólna charakterystyka . 26 2. Realizacja budżetu IPN w 2004 r. 26 3. Realizacja budżetu IPN w 2005 r. 34 4. Gospodarstwo Pomocnicze . 43 III. Podstawowe informacje o działalności oddziałów Instytutu Pamięci Narodowej . 44 CZĘŚĆ II – działalność merytoryczna IPN I. Główna Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu . 48 1. Prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu . 54 2. Śledztwa o szczególnym ciężarze gatunkowym prowadzone przez poszczególne Oddziałowe Komisje Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu . 57 2.1. Oddziałowa Komisja w Białymstoku . 57 2.2. Oddziałowa Komisja w Gdańsku . 66 2.3. Oddziałowa Komisja w Katowicach. 75 2.4. Oddziałowa Komisja w Krakowie . 86 2.5. Oddziałowa Komisja w Lublinie . 93 2.6. Oddziałowa Komisja w Łodzi . 99 2.7. Oddziałowa Komisja w Poznaniu. 107 2.8. Oddziałowa Komisja w Rzeszowie . 111 2.9. Oddziałowa Komisja w Szczecinie . 117 2.10. Oddziałowa Komisja w Warszawie . 121 2.11. Oddziałowa Komisja we Wrocławiu . 131 3. Ekspertyzy i opracowania. 136 II. Biuro Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów . 155 1. Gromadzenie i opracowywanie . 155 2. Ewidencja i informacja . 173 3. Udostępnianie zasobu archiwalnego . 180 4. Magazyny, reprografia, konserwacja . 206 5. Załącznik nr 1: Wykaz publikacji pracowników pionu archiwalnego IPN . 209 III. Biuro Edukacji Publicznej . 214 1. Wydział Badań Naukowych i Zbiorów Bibliotecznych .
    [Show full text]
  • Opinia Nurtu Niepodległościowego Nr 20
    KWARTALNIK OŚRODKA MYŚLI NIEPODLEGŁOŚCIOWEJ Redaguje zespół: Marek Albiniak, Zbigniew Adamczyk, Andrzej Anusz (redaktor naczelny), Karol Chylak, Andrzej Chyłek, Michał Janiszewski (sekretarz redakcji), Mirosław Lewandowski, Marek Michalik, Mariusz Olszewski, Zbigniew Śniadecki, Bohdan Urbankowski, Jerzy Wawrowski, Kazimierz Wilk Artykuły są recenzowane Wydawca: Ośrodek Myśli Niepodległościowej Instytutu Historycznego NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego ul. Nowy Świat 48/11 00-363 Warszawa e-mail: [email protected] © Wszelkie prawa zastrzeżone Przedruk możliwy za podaniem źródła Wszystkie dotychczasowe numery pisma dostępne na stronie ihoo.pl ISSN 2352-5725 Skład, łamanie i druk: Akces, Warszawa SPIS TREŚCI Podsumowanie konferencji „Niepodległa 4.0” . 9 Josepf Conrad Literature Award dla Bohdana Urbankowskiego . 12 Pokaz fi lmu Marsze Niepodległości . 16 Posiedzenie Rady do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych . 19 Święto Niepodległości . 21 Koncert „Polska – Zasłużonym dla Ojczyzny” . 23 DR JERZY BUKOWSKI Okiem fi lozofa spod kopca Piłsudskiego . 29 DR DARIUSZ MACIEJ GRABOWSKI O ekonomii i nie tylko... 33 ANDRZEJ ROZPŁOCHOWSKI SB, milicja, wojsko, prokuratury, sądy, urzędy PRL kontra Andrzej Rozpłochowski . 55 DR BOHDAN URBANKOWSKI Czy fi lozofi a (polska) może wybić się na niepodległość? . 79 „DROGA” Reprint miesięcznika nr 5/1935. Po śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego . 113 MARIA WOŁOSZCZUK-CZERNIAK Wspomnienia . 148 STANISŁAW LIKIERNIK Diabelne szczęście czy palec Boży? Cz. III . 162 KATARZYNA ŚNIADECKA „Nie cierpię fanatyzmu” – rozmowa z Marią Moczulską . 213 3 ŁUKASZ PERZYNA Dziecięca choroba Solidarności . 227 MACIEJ SZUMOWSKI Rozmowa Macieja Szumowskiego z Romualdem Szeremietiewem z 1985 roku . 237 DR ANDRZEJ ANUSZ W Polskim Londynie 1988 roku . 285 DR ANDRZEJ ANUSZ „Żeby Polska była Polską” (1981–1989) – najmniejsze pismo drugiego obiegu (cz.
    [Show full text]
  • Stowarzyszenie Pax Jako Instytucja Pamięci Zbiorowej
    ROKSANA SZCZYPTA-SZCZĘCH Cecylia Kuta*2 STOWARZYSZENIE PAX JAKO INSTYTUCJA PAMIĘCI ZBIOROWEJ Streszczenie Stowarzyszenie PAX to organizacja, której geneza wywodzi się ze środowiska skupionego po II wojnie światowej wokół Bolesława Piaseckiego i nazywanego powszechnie – od nazwy wydawanego przez nich od 1945 r. tygodnika – grupą „Dziś i Jutro”. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta jawnie kolaborowała z władzami komunistycznymi. Mimo to przygarniała w swoje szeregi byłych żołnierzy Armii Krajowej, podziemia nie- podległościowego oraz tych, którzy ze względu na działalność antykomunistyczną nie mogli znaleźć zatrudnienia. Prowadzony przez Stowarzyszenie PAX Instytut Wydawniczy był w rządzonym przez komunistów kraju jedynym miejscem, gdzie obok publikacji o charakterze religijnym mogły na szerszą skalę ukazywać się wspomnienia i książki dotyczące Armii Krajowej i Powstania Warszawskiego. W ten sposób Stowarzyszenie PAX pielęgnowało pamięć o bohaterach, o których 68 zabraniała pisać komunistyczna cenzura. Słowa kluczowe Stowarzyszenie PAX, Instytut Wydawniczy PAX, Nagroda im. Włodzimierza Pietrzaka, żołnierze wyklęci, pamięć * Stowarzyszenie PAX było organizacją katolików świeckich utwo- rzoną przez Bolesława Piaseckiego i środowisko skupione wokół nie- go po II wojnie światowej. Początkowo działało jako grupa „Dziś i Ju- tro” – od tytułu tygodnika wydawanego przez nich od listopada 1945 r. Formalnie Stowarzyszenie PAX zostało zarejestrowane 9 kwietnia 1952 r. Organizacja ta współpracowała z
    [Show full text]
  • Wydawnictwa Drugiego Obiegu W Zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej W Toruniu
    Wydawnictwa drugiego obiegu w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu Lista druków zwartych, wydanych w latach 1976-1990 poza kontrolą władz cenzorskich PRL dostępnych w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu. Podstawę księgozbioru stanowiły trzy biblioteki niezależnych instytucji: Toruńskiej Oficyny, Toruńskiego Klubu Książki Nieocenzurowanej oraz Niezależnej Biblioteki i Archiwum w Toruniu. Zostały one uzupełnione o liczne dary krajowych instytucji naukowych, a przede wszystkim książki od osób prywatnych, często związanych z działalnością opozycyjną lat 1981-1989. Kolekcja obejmuje całokształt polskiej niezależnej produkcji wydawniczej poza kontrolą władz PRL. Dokumentuje zarówno dzieje podziemnego ruchu wydawniczego po 1976 roku, jak również reprezentuje całą gamę tematyczną ówczesnego niezależnego życia intelektualnego kraju. Wydawnictwa drugiego obiegu wydawniczego udostępniane są na miejscu w Czytelni Głównej. Stan na 21.11.2018 roku. 11 listopada 1918-1988. [Wrocław] : Wolni i Solidarni : Solidarność Walcząca, [1988]. (Wrocław 1. : druk: Agencja Informacyjna Solidarności Walczącej). 11 Listopada 1918. Wkład Chełmszczyzny w dzieło Niepodległości. Śpiewnik pieśni patriotycznej i legionowej / Komisja Zakładowa Pracowników Oświaty i Wychowania NSZZ 2. "Solidarność" Regionu Chełmskiego. Chełm : Komitet Organizacyjny Obchodów Święta Niepodległości, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznej. [Warszawa : Biblioteka Historyczna i 3. Literacka], 1979. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 4. Literacka, 1981. 11 listopada : śpiewniczek pieśni patriotycznych. Warszawa ; Gdańsk : Biblioteka Historyczno- 5. Literacka, 1981. 6. 12 lat katorgi / Adolf Popławski. [Toruń] : Kwadrat, 1988. 13. Brygada Armii Krajowej Okręgu Wileńskiego / Adam Walczak ps. "Nietoperz". [S.l. : 7. s.l., ca 1985]. 8. 13 dni nadziei / Sandor Kopacsi. [S.l. : s. n., 1981]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi. [Warszawa] : Oficyna Wydawnicza Post 9. Scriptum, [1983]. 13 dni nadziei : Węgry 1956 / Sandor Kopăcsi.
    [Show full text]
  • LITERATURA POLSKA 1944-2000 W Zarysie
    LITERATURA POLSKA 1944-2000 w zarysie Stanisław Stabro LITERATURA POLSKA 1944-2000 w zarysie Wydanie II przejrz ane i poprawione Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego RECENZENT Włodzimierz Maciąg PROJEKT OKŁADKI Roksana Gołębiowska REDAKTOR Lucyna Sadko KOREKTOR Krystyna Dulińska © Copyright by Stanisław Stabro & Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Wydanie II przejrzane i poprawione, Kraków 2005 All rights reserved Książka, ani żaden jej fragment, nie może być przedrukowywana bez pisemnej zgody Autora i Wydawcy. W sprawie zezwoleń na przedruk należy zwracać się do Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego ISBN 83-233-2003-9 www.wuj.pl Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Redakcja: ul. Michałowskiego 9/2, 31-126 Kraków tel. 12-631-18-81, tel./fax12-631-81-83 Dystrybucja: tel. 12-631-01-97, tel./fax 12-631-01-98 tel. kom. 506-006-674, e-mail: [email protected] Konto: PEKAO SA nr 80 1240 4722 1111 0000 4856 3325 Spis treści Od A u to ra ..................................................................................................... 7 Podział na okresy ........................................................................................ 9 Rozdział I U progu nowej rzeczywistości (1944-1948)........................................ 17 Rozdział II W cieniu socrealizmu (1949-1956) ....................................................... 33 Rozdział III Złudzenia małej stabilizacji (1956-1968)............................................ 51 Rozdział IV Od kontestacji do „Solidarności” (1968-1989).................................
    [Show full text]
  • Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu Od 1 Stycznia Do 31 Grudnia 2006 R
    ANEKS do Informacji o działalności Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu od 1 stycznia do 31 grudnia 2006 r. Warszawa, luty 2007 1 2 3 Spis treści Załącznik Nr 1: Śledztwa o szczególnym ciężarze gatunkowym prowadzone przez Oddziałowe Komisje Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu............ 5 1. Oddziałowa Komisja w Białymstoku ......................................................................... 5 2. Oddziałowa Komisja w Gdańsku ............................................................................... 10 3. Oddziałowa Komisja w Katowicach .......................................................................... 12 4. Oddziałowa Komisja w Krakowie .............................................................................. 15 5. Oddziałowa Komisja w Lublinie ................................................................................ 23 6. Oddziałowa Komisja w Łodzi .................................................................................... 27 7. Oddziałowa Komisja w Poznaniu ............................................................................... 32 8. Oddziałowa Komisja w Rzeszowie ............................................................................ 35 9. Oddziałowa Komisja w Szczecinie ............................................................................ 45 10. Oddziałowa Komisja w Warszawie ............................................................................ 50 11. Oddziałowa Komisja we Wrocławiu .........................................................................
    [Show full text]
  • Oni Tworzyli Naszą Historię
    ONI TWORZYLI NASZĄ HISTORIĘ ONI TWORZYLI NASZĄ HISTORIĘ Prace laureatów Wojewódzkiego Konkursu im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej 2009–2013 Wojciecha Polaka pod redakcją Toruń 2013 Redakcja naukowa: Prof. dr hab. Wojciech Polak Koncepcja i realizacja publikacji: Anna Hołub, Biuro ds. Edukacji Regionalnej, Departament Edukacji i Sportu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Elżbieta Wykrzykowska, Biblioteka Pedagogiczna im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu Opracowanie graficzne, projekt okładki, skład: Franciszek Otto Korekta: Izabella Milewska-Warta Recenzenci: Prof. dr hab. Mirosław Golon Prof. dr hab. Janusz Małłek Logotyp edukacji regionalnej zaprojektowała Magda Roszkowska z Zespołu Szkół Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy Wersję elektroniczną logotypu kohr wykonał Franciszek Otto Reprodukowane w pracach fotografie zostały przekazane przez laureatów, którzy w przesłanych dokumentach oświadczyli, że mają do nich prawa autorskie. Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego nie ponosi odpowiedzialności za naruszenie praw osób trzecich. Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu Plac Teatralny 2 87-100 Toruń tel. (56) 62 18 600 Kontakt: Biuro ds. Edukacji Regionalnej Departament Edukacji i Sportu Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu e-mail: [email protected] tel. 660 697 049 tel. (56) 646 20 21 wew. * 2557 © Copyright by Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Toruń 2013 © Copyright by Autorzy tekstów ISBN 978-83-930279-3-4 Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego serdecznie dziękuje Pani Dorocie Zawackiej-Wakarecy Prezes Fundacji Generał Elżbiety Zawackiej w Toruniu i Panu Władysławowi Kościuchowi z Torunia za bezpłatne przekazanie zdjęć zamieszczonych w niniejszej publikacji. Organizatorzy Konkursu dziękują członkom Grupy Rekonstrukcji Historycznej 63. Toruńskiego Pułku Piechoty za udział w corocznych obchodach urodzin generał Elżbiety Zawackiej.
    [Show full text]
  • Rodzicom, Braciom
    Rodzicom, Braciom WSTĘP W dniu rozstrzelania w masowej egzekucji na warszawskiej ulicy, 12 listopada 1943 roku, Andrzej Trzebiński miał lat dwa- dzieścia jeden. Był wówczas redaktorem naczelnym podziemne- go pisma „Sztuka i Naród”. Organizował Ruch Kulturowy. Nale- żał do konspiracyjnej Konfederacji Narodu. Pozostawił po sobie wyszukane liryki prozą, wysoko oceniony przez Leona Schillera dramat Aby podnieść różę…, dziennik – sejsmograf rejestrujący wstrząsy i zmagania wewnętrzne, niedokończoną powieść, arty- kuły krytycznoliterackie, teoretyczne, ideologiczne oraz piosen- ki propagandowe. Brak monograficznego opracowania spuści- zny po nim trudno określić inaczej niż jako dotkliwą lukę w hi- storii polskiej literatury. Teksty Trzebińskiego, nie tylko publicystyczne, stawiają opór – nie są bezpośrednio zrozumiałe. Autor posługuje się w nich reper- tuarem pojęć i formuł – niekiedy całych sekwencji rozumowania – które brzmią ogólnikowo i nie są opatrzone odautorskim objaśnie- niem. Dopiero ich powtarzalność wskazuje, iż należą do słownika i zespołu poglądów funkcjonujących na zewnątrz tekstu i stano- wiących układ odniesienia dla zawartej w nim treści. Przed mono- grafem Trzebińskiego staje zatem pytanie o stosunek tekstu do kontekstu, czego nie sposób odtworzyć bez wejrzenia w ideologię oraz działalność Konfederacji Narodu – programowego i perso- nalnego przedłużenia przedwojennego ONR-Falanga. 8 Wstęp Rekonstrukcja kontekstu organizacyjnego jest istotna tym bardziej, że Trzebiński nie był szeregowym członkiem, lecz dzia- łaczem KN. Do ONR-Falanga
    [Show full text]
  • Appendix 1: Glossary
    Appendix 1: Glossary AGH. See "Akademia Gorniczo-Hutnicza." Akademia Gorniczo-Hutnicza. Academy of Mining and Metallurgy. An engineering school located in Krakow. Akademia Teologii Katolickiej. Academy of Catholic Theology. Located in Warsaw. This was the only university that has dual control between the Minister of Higher Education and the Archbishop of Warsaw. The Roman Catholic Primate of Poland (the Archbishop of Warsaw) held the post of Great Counsellor (Wielki Kanclerz), which was nominally the highest authority in the university (though in practice the administration was carried out by the Senate and the Rector). This university was established in 1952 by the merger of the theological faculties of the University of Warsaw and the Jagiellonian University of Cracow, with the intention of bringing up a new breed of "red" priests. Until 1960 it was under the influence of the secret police. In 1960 control over it was assumed by a pro-regime Catholic socialist group named PAX. However, throughout its history the Catholic Church had influence over it. There were 400 lay students and 1200 clerical students. The status of clerical students was controlled by canon law but the extent of subjection of the lay students to canon law was unclear-which caused problems in developing NZS prerogatives within the framework of this school. ATK. See "Akademia Teologii Katolickiej." AWF. Akademia Wychowania Fizycznego. Academy of Physical Training. Prepares students to be teachers of physical education. Barykada. Literally "The Barricade." An underground publication published by students in Krakow Poland after the imposition of martial law. Authors of articles are cited by their initials.
    [Show full text]
  • Kwartalnik Ośrodka Myśli Niepodległościowej
    KWARTALNIK OŚRODKA MYŚLI NIEPODLEGŁOŚCIOWEJ Redaguje zespół: Marek Albiniak, Zbigniew Adamczyk, Andrzej Anusz (redaktor naczelny), Karol Chylak, Andrzej Chyłek, Michał Janiszewski (sekretarz redakcji), Mirosław Lewandowski, Marek Michalik, Mariusz Olszewski, Zbigniew Śniadecki, Bohdan Urbankowski, Jerzy Wawrowski, Kazimierz Wilk Artykuły są recenzowane Wydawca: Ośrodek Myśli Niepodległościowej Instytutu Historycznego NN im. Andrzeja Ostoja Owsianego ul. Nowy Świat 48/11 00-363 Warszawa e-mail: [email protected] © Wszelkie prawa zastrzeżone Przedruk możliwy za podaniem źródła Wszystkie dotychczasowe numery pisma dostępne na stronie ihoo.pl ISSN 2352-5725 Skład, łamanie i druk: Akces, Warszawa 2 SPIS TREŚCI DR ANDRZEJ ANUSZ Sprawa pułkownika Kuklińskiego – dokumenty. Order Orła Białego nie dla niego? . 5 Rozmowa z mecenasem Krzysztofem Piesiewiczem, pełnomocnikiem prawnym płk. Ryszarda Kuklińskiego . 32 Wyróżnienie dla Bohdana Urbankowskiego . .163 Obchody 74. rocznicy wyzwolenia Ankony . .164 Nie żyje Ewa Gawlikowska . .168 Premierowy pokaz fi lmu Marsze Niepodległości . .171 Kadrówka „zdobyła” Kielce . .173 Ofi ary „operacji polskiej” NKWD z lat 1937–1938 upamiętnione przy pomniku Poległym i Pomordowanym na Wschodzie . .176 Uroczystości 98. rocznicy bitwy pod Zadwórzem . .179 Uroczystości 74. rocznicy bitwy pod Jerzyskami . .183 74 lata temu na budynku PAST-y załopotała biało-czerwona fl aga . .186 Światowy Zjazd Weteranów Walk o Niepodległość Polski . .188 Obchody rocznicy bitwy pod Pecynką . .195 DR JERZY BUKOWSKI Okiem fi lozofa spod kopca Piłsudskiego . .201 DR MARIUSZ MACIEJ GRABOWSKI O ekonomii i nie tylko... .232 DR HAB. ROMUALD SZEREMIETIEW Nieświadomy kłopot zwolenników realizmu z realizmem . .236 3 MACIEJ GAWLIKOWSKI, MIROSŁAW LEWANDOWSKI Ostateczna klęska lustracji . .243 WIESŁAWA LEWANDOWSKA Na rzecz niepodległości. W stulecie odzyskania. Rozmowa z dr. Andrzejem Anuszem . .248 STANISŁAW LIKIERNIK Diabelne szczęście czy palec Boży? Cz.
    [Show full text]
  • Mieczyså‡Aw F. Rakowski Papers
    http://oac.cdlib.org/findaid/ark:/13030/c89024cn No online items Register of the Mieczysław F. Rakowski papers Finding aid prepared by Malgosia Szudelski and Hoover Institution Library and Archives Staff Hoover Institution Library and Archives © 2015, 2021 434 Galvez Mall Stanford University Stanford, CA 94305-6003 [email protected] URL: http://www.hoover.org/library-and-archives Register of the Mieczysław F. 90111 1 Rakowski papers Title: Mieczysław F. Rakowski papers Date (inclusive): 1958-1996 Collection Number: 90111 Contributing Institution: Hoover Institution Library and Archives Language of Material: Polish Physical Description: 95 manuscript boxes, 1 oversize box(39.1 Linear Feet) Abstract: Diaries, writings, correspondence, printed matter, photographs, and video tapes relating to political conditions in Poland during the 1980s, and to the Polska Zjednoczona Partia Robotnicza. Creator: Rakowski, Mieczysław F. Hoover Institution Library & Archives Access Box 96 closed. The remainder of the collection is open for research; materials must be requested at least two business days in advance of intended use. Publication Rights For copyright status, please contact the Hoover Institution Library & Archives. Acquisition Information Acquired by the Hoover Institution Library & Archives in 1990. Preferred Citation [Identification of item], Mieczysław F. Rakowski papers, [Box no., Folder no. or title], Hoover Institution Library & Archives. Biographical Note Mieczysław Rakowski (1926-2008), a journalist and politician, was Poland's top communist intellectual. From 1958 to 1982, he was the editor-in-chief of the Polish United Workers' Party (PUWP) organ Polityka, perhaps the most open and sophisticated weekly in all the Soviet Bloc. He was deputy prime minister from 1981 to 1985, and the vice-marshal of Sejm, from 1985 to 1988.
    [Show full text]