Załącznik do Uchwały Nr XIX/180/2016 z dnia 11 sierpnia 2016r. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023

PRACOWNIA PROJEKTOWA MAGNUS MEDIA 30-009 KRAKÓW UL. FRIEDLEINA 4- 6/201 tel. 12-632-25-08 e-mail: [email protected]

KRAKÓW, SIERPIEŃ 2016

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 2

SPIS TREŚCI WSTĘP - GENEZA ...... 4 I. STRESZCZENIE ...... 6 II. CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ SYTUACJI ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA ...... 10 II.1. POŁOŻENIE ZBIORNIKA KLIMKÓWKA ...... 10 II.2 PARAMETRY I FUNKCJA ZBIORNIKA KLIMKÓWKA ...... 12 II.3 STAN PRAWNY I ZAGOSPODAROWANIE TERENU ...... 13 II.4 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA ...... 16 II.5. DEMOGRAFIA ...... 19 II.6 RYNEK PRACY I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ ...... 21 II.7 TURYSTYKA ...... 26 II.8 INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA I REKREACYJNA ...... 28 II.9. WARUNKI ŚRODOWISKOWE ...... 33 II.10 SYTUACJA FINANSOWA I MOŻLIWOŚCI INWESTYCYJNE GMIN ...... 36 II.11 ANALIZA SWOT ...... 38 II.12. ANALIZA KLUCZOWYCH PROBLEMÓW ...... 38 III. NAWIĄZANIE DO STRATEGICZNYCH DOKUMENTÓW DOTYCZĄCYCH ROZWOJU PRZESTRZENNO–SPOŁECZNO–GOSPODARCZEGO GMIN I REGIONU ...... 41 IV KIERUNKI ROZWOJU PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO ...... 48 IV.1 ANALIZA WARIANTOWA ...... 48 IV.2 WIZJA ROZOWJOWA ZALEWU KLIMKÓWKA ...... 54 IV.2. CELE PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA ...... 68 V. WSKAŹNIKI REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO ...... 71 VI. LISTA PROJEKTÓW PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO ...... 72

SPIS TABEL Tabela 2. PARAMETRY TECHNICZNE ZBIORNIKA WODNEGO W KLIMKÓWCE ...... 12 Tabela 3. STRUKTURA GRUNTÓW W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ...... 13 Tabela 4. POWIERZCHNIA OBJĘTA MPZP W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ..... 14 Tabela 5. FORMY OCHRONY PRZYRODY W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ...... 15 Tabela 6. ODLEGŁOŚĆ ZBIORNIKA KLIMKÓWKA OD WAŻNYCH OŚRODKÓW MIEJSKICH ...... 18 Tabela 7. ODLEGŁOŚĆ ZBIORNIKA KLIMKÓWKA DO INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ ...... 19 Tabela 8. POPULACJA GMIN ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ...... 20 Tabela 9. WZROST LICZBY MIESZKAŃCÓW GMIN ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ...... 20 Tabela 10. STRUKTURA WIEKU W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ...... 21 Tabela 11. PODSTAWOWE PARAMETRY ROLNICTWA W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE ...... 24 Tabela 12. OBIEKTY NOCLEGOWE I UDZIELONE NOCLEGI W GMINACH ROPA, SĘKOWA, UŚCIE GORLICKIE ...... 26 Tabela 13. JAKOŚĆ WODY W RZECE ROPA I ZBIORNIKU KLIMKÓWKA ...... 35 Tabela 14. PODSTAWOWE PARAMETRY BUDŻETOWE GMIN ROPA, UŚCIE GORLICKIE I SĘKOWA ...... 37 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 3

SPIS WYKRESÓW Wykres 1. UDZIAŁ UŻYTKÓW ROLNYCH I GRUNTÓW LEŚNYCH W TERYTORIUM GMIN ROPA, UŚCIE GORLICKIE I SĘKOWA ...... 14 WYKRES 2. PROCENT MIESZKAŃCÓW MAJĄCYCH DOSTĘP DO SIECI WODOCIĄGOWEJ ...... 17 WYKRES 3. PROCENT MIESZKAŃCÓW MAJĄCYCH DOSTĘP DO SIECI KANALIZACYJNEJ ...... 17 Wykres 4. ROZWÓJ SIECI WODOCIĄGOWEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE W LATACH 2010 - 2014 ...... 17 Wykres 5. ROZWÓJ SIECI KANALIZACYJNEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE W LATACH 2010 - 2014 ...... 17 Wykres 6. STRUKTURA WIEKU MIESZKAŃCÓW W GMINACH UCZESTNICZĄCYCH W 2015 ROKU NA TLE KRAJU I WOJEWÓDZTWA ...... 20 Wykres 7. WYJAZDY DO PRACY POZA TEREN GMINY W OBSZARZE OBJĘTYM PLANEM ...... 21 Wykres 8. ODSETEK ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH W OGÓLNEJ LICZBIE OSÓB W WIEKU PRODUKCYJNYM ...... 22 Wykres 9. UDZIAŁ OSÓB ZAREJESTROWANYCH JAKO BEZROBOTNE W OGÓLNEJ LICZBIE OSÓB W WIEKU PRODUKCYJNYM ...... 22 Wykres 10. SZACOWANE BEZROBOCIE W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE Z UWZGLĘDNIENIEM BEZROBOCIA UKRYTEGO ...... 23 Wykres 11. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA, UŚCIE GORLICKIE ...... 24 Wykres 12. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE NA 10 TYS. MIESZKAŃCÓW W WIEKU PRODUKCYJNYM ...... 25 Wykres 13. PODMIOTY GOSPODARCZE Z SEKCJI I i R PKD 2007 W OGÓLNEJ LICZBIE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH ...... 25 Wykres 14. PODMIOTY GOSPODARCZE Z SEKCJI I i R PKD 2007 W OGÓLNEJ LICZBIE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH ...... 25 Wykres 17. STĘŻENIE PM 10 W POWIETRZU W GORLICACH W 2015 ROKU ...... 34 Wykres 18. STĘŻENIE BENZO(A)PIRENU W POWIETRZU W GORLICACH W 2015 r...... 34 Wykres 19. STĘŻENIE BENZO(A)PIRENU W PM 10 W MAŁOPOLSCE W 2015 r...... 34 Wykres 20. STĘŻENIE PM 10 W POWIETRZU W MAŁOPOLSCE W 2015 r...... 35 Wykres 21. BILANS BUDŻETOWY GMIN ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE W 2015 ROKU ..... 37 Wykres 22. ZAPLECZE KONFERENCYJNE W KRAJU ...... 49 Wykres 23. ZAPLECZE KONFERENCYJNE W MAŁOPOLSCE ...... 49 Wykres 24. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W POLSCE – SEKCJA P PKD 2007 ...... 49 Wykres 25. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W MAŁOPOLSCE – SEKCJA P PKD 2007 ...... 49 Wykres 26. LICZBA TURYSTÓW W ZAKŁADACH UZDROWISKOWYCH ...... 50 Wykres 27. LICZBA NOCLEGÓW W ZAKŁADACH UZDROWISKOWYCH ...... 50 Wykres 28. POLSKA NA MAPIE TURYSTYKI MEDYCZNEJ W EUROPIE [%] ...... 51 Wykres 29. PROCENTOWY PODZIAŁ TURYSTÓW WG TYPÓW W KRAJU ...... 52 Wykres 30. WYBÓR FORM REKREACJI W POLSCE...... 63

Autorzy zdjęć: Piotr Jasion, Tomasz Zając

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 4

WSTĘP - GENEZA

Plan Rozwoju Zbiornika Wodnego Klimkówka (Plan) jest dokumentem służącym wyznaczeniu głównych celów i kierunków rozwojowych w Obszarze objętym planem (OOP), wyznaczony na mocy porozumienia o współpracy podpisanego dn. 25.07.2016 pomiędzy gminami Ropa, Uście Gorlickie i Sękowa. Operatorem Planu została gmina Ropa, reprezentowana przez Wójta Gminy. Do jego zadań należy zwłaszcza:

 Koordynacja prac wiodących do opracowania Planu,  Występowanie w imieniu wszystkich gmin uczestniczących w opracowywaniu i wdrażaniu planu w kontaktach z Instytucją Zarządzającą na etapie uzgadniania Planu.

Na mocy porozumienia między gminami, OOP wytyczony został w granicach:

 Całej gminy Ropa,  Całej gminy Uście Gorlickie,  Części gminy Sękowa (miejscowości: Krzywa, Małastów, Owczary i Ropica Górna).

Plan stanowić będzie podstawę dla pozyskania środków zewnętrznych na działania rozwojowe w obszarze turystyki i rekreacji. W związku z tym opracowano go w zgodzie z dokumentami Województwa, w tym:

 Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020;  Szczegółowym Opisem Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020;  Regulaminem Oceny Planów Rozwoju Zbiorników Wodnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020;  Metodyką Przygotowania Planu Rozwoju Zbiornika Wodnego w ramach RPO WM na lata 2014- 2020.

W pracach nad przygotowaniem Planu, poza przedstawicielami Gmin, radnymi i sołtysami, uczestniczyli prywatni przedsiębiorcy, planujący lokalizację inwestycji w OOP, a także mieszkańcy. Początkiem konsultacji było zamieszczenie, 27.06.2016, na stronach internetowych gmin: Ropa, Uście Gorlickie i Sękowa oraz Powiatu Gorlickiego, ankiety skierowanej do potencjalnych inwestorów.

Część analityczną Planu opracowano na bazie danych statystycznych, przede wszystkim pozostających w zasobach GUS. Spośród kolejnych źródeł, które posłużyły do opracowania dokumentu wymienić należy:

 Dokumenty strategiczne i rozwojowe na poziomie krajowym, wojewódzkim, regionalnym i lokalnym,  Opracowania eksperckie, w tym: PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 5

o Wpływ zbiornika wodnego Klimkówka na abiotyczne elementy środowiska przyrodniczego w dolinie Ropy (aut. Łukasz Wiejaczka) o Polska Wieś 2014. Raport o stanie wsi (pod red. Iwony Nurzyńskiej i Walentego Poczty) o Dojazdy do pracy w województwie małopolskim 2006–2011 (WUP w Krakowie) o Raport z badania krajowego rynku turystycznego (Polska Organizacja Turystyczna)

Pomimo tego, że OOP objęto nie wszystkie sołectwa gminy Sękowa, analizy w dużej części przeprowadzono z uwzględnieniem współczynników dla całej gminy. Wynika to z:  Dostępności danych z podziałem na poszczególne gminy (zwłaszcza w zasobach Głównego Urzędu Statystycznego) - większy zasób danych pozwolił na przeprowadzenie pogłębionej diagnozy, z określeniem tendencji w poszczególnych obszarach społeczno-gospodarczych,  Faktu, iż inwestycje o charakterze turystyczno-rekreacyjnym lokalizowane w obszarze wokół Zbiornika Klimkówka, wpływać będą pozytywnie na parametry społeczne w całej gminie, ale też w pozostałych gminach Ziemi Gorlickiej.

Plan pozostaje w zgodzie z zasadą odpowiedniego udziału przedsiębiorców, polegającej na zaplanowaniu inwestycji w taki sposób, aby 20% łącznej wartości dofinansowania wszystkich projektów znajdujących się na liście planowanych podstawowych projektów i przedsięwzięć przeznaczonych było dla podmiotów gospodarczych.

Jak wynika z zestawienia umieszczonego w ostatnim 20,04 % całego dofinansowania.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 6

I. STRESZCZENIE

1. Tytuł

Plan Rozwoju Zbiornika Wodnego Klimkówka na lata 2016 - 2023

2. Lokalizacja

Zbiornik zlokalizowany jest na terenie gmin Ropa (miejscowość Klimkówka) i Uście Gorlickie (miejscowość Uście Gorlickie)

3. Obszar

Na obszar objęty Planem składają się tereny:

 Całej gminy Uście Gorlickie - powierzchnia 287,8 km2  Całej gminy Ropa - powierzchnia 49,11 km2  Miejscowości Owczary, Małastów, Ropica Górna, Krzywa w gminie Sękowa - powierzchnia 69,97 km2

Łączna powierzchnia obszaru objętego Planem to 406,88 km2

4. Mapka sytuacyjna

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 7

5. Czas trwania

Początek: wrzesień 2016 r.

Plan sporządzono na lata na lata 2016 - 2023

6. Cele programu

CEL GŁÓWNY:

Wzmocnienie możliwości rozwoju gospodarczego obszaru objętego planem poprzez rozbudowę ogólnodostępnej infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej.

CELE SZCZEGÓŁOWE, OPERACYJNE I ZADANIA:

Cel szczegółowy I Lepsze wykorzystanie potencjału Zbiornika Klimkówka dla budowy markowego produktu turystycznego wzmacniającego potencjał gospodarczy gmin Ropa, Sękowa, Uście Gorlickie. CO I.1 Rozbudowa publicznego zaplecza infrastrukturalnego otoczenia Zbiornika CEL OPERACYJNY Klimkówka oraz dostępności komunikacyjnej CO I.1.Z1 Rozbudowę publicznej infrastruktury sportowej i rekreacyjnej. ZADANIE CO I.1.Z2 Poprawa dostępności drogowej, w tym budowa parkingów wokół ZADANIE Zbiornika. CO I.1.Z3 Budowa ciągów spacerowych, ścieżek rowerowych, konnych, ZADANIE narciarskich. CO I.1.Z4 Lokalizacja małej architektury i miejsc wypoczynkowych w obszarze ZADANIE istniejących ścieżek spacerowych, biegowych i rowerowych CO I.1.Z5 Rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej. ZADANIE CO I.1.Z6 Rozbudowa infrastruktury sieciowej i bieżąca modernizacja zbiorników ZADANIE bezodpływowych w celu poprawy jakości wody w regionie. CO I.2 Rozbudowa letniej i zimowej oferty pobytowej Zbiornika Klimkówka CEL OPERACYJNY CO I.2.Z1 Rozbudowa zaplecza pobytowego, gastronomicznego i rekreacyjnego. ZADANIE CO I.2.Z2 Budowa ośrodków nadwodnych oraz kąpielisk i basenów. ZADANIE CO I.2.Z3 Budowa infrastruktury narciarskiej oraz zimowych i letnich parków ZADANIE rekreacyjnych CO I.2.Z4 Kompleksowe zagospodarowanie terenów rekreacyjnych. ZADANIE CO I.2.Z5 Budowa i rozbudowa ośrodków jazdy konnej, ZADANIE CO I.2.Z6 Rozbudowa zaplecza rowerowego, m.in. wypożyczalni rowerów ZADANIE CO I.3 Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego dla rozwoju CEL OPERACYJNY oferty turystycznej Zbiornika Klimkówka. CO I.3.Z1 Wykorzystanie istniejących obiektów zabytkowych i nadanie im nowej ZADANIE funkcji – turystycznych, rekreacyjnych i kulturalnych. CO I.3.Z2 Udostepnienie dla zwiedzających wybitnych zabytków znajdujących się w ZADANIE otoczeniu Zbiornika Klimkówka. CO I.3.Z3 Udostępnienie ciekawych miejsc przyrodniczych, w tym tworzenie PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 8

ZADANIE nowych ścieżek i tras przyrodniczo-widokowych. Cel szczegółowy II Promocja markowego produktu turystycznego Zbiornika Klimkówka CO II.1 Budowa informacji zewnętrznej CEL OPERACYJNY CO II.1.Z1 Wzmocnienie działań na rzecz promocji regionalnych zasobów ZADANIE turystycznych, w tym na Słowacji CO II.1.Z2 Promocja medialna, Internetowa, billboardy. ZADANIE CO II.1.Z3 Informacja praktyczna za pomocą nowoczesnych narzędzi komunikacji ZADANIE np. aplikacji telefonicznych. CO II.1.Z4 Wdrożenie działań promocyjnych nakierowanych na promocję marki w ZADANIE mediach tradycyjnych i w Internecie. CO II.2 Budowa systemu informacji turystycznej. CEL OPERACYJNY CO II.2.Z1 Budowa punktu informacji turystycznej. ZADANIE CO II.2.Z2 Stworzenie systemu oznakowania turystycznego Zbiornika Klimkówka. ZADANIE CO II.2.Z3 Stworzenie marki produktowej Zbiornika Klimkówka i wyróżnienie nią ZADANIE najciekawszych atrakcji turystycznych i najlepszych ofert publicznych i prywatnych.

7. Środki realizacji celów

Analiza przeprowadzona w niniejszym dokumencie, a także konsultacje z lokalnymi inwestorami, zarówno z gminami, jak i przedsiębiorcami, pozwoliły wyznaczyć następujące działania:

CAŁKOWITY KOSZT WNIOSKODAWCA / NAZWA /OPIS ZADANIA LP. INWESTYCJI PARTNERZY MIEJSCE REALIZACJI [PLN] PROJEKTU 1 Stworzenie oraz zagospodarowanie turystyczne i 4597259,1 Gmina Ropa rekreacyjne przestrzeni nad zbiornikiem Klimkówka w miejscowości Klimkówka - przystań wodna 2 Ścieżka rekreacyjno-przyrodnicza 324429,4 Gmina Ropa 3 Zagospodarowanie brzegów zbiornika na terenie 6681951,7 Gmina Ropa miejscowości Klimkówka – nadbrzeżna przestrzeń rekreacyjno-plażowa 4 Stworzenie oraz zagospodarowanie turystyczne i 3373205,1 Gmina Ropa rekreacyjne przestrzeni nad zbiornikiem Klimkówka w miejscowości Klimkówka - Park zabaw dla dzieci i młodzieży 5 Stworzenie oraz zagospodarowanie turystyczne i 2839492,5 Gmina Ropa rekreacyjne przestrzeni nad zbiornikiem Klimkówka w miejscowości Klimkówka - Obszar rekreacji zorganizowanej 6 Lamus Dworski 3000000 Bacówka "Biały Jeleń" 7 Budowa zewnętrznej strefy rozrywek dla 40000 "Pstrąg U Eda" S.C. Zajazd najmłodszych Natalia Skarbska Joanna Spólnik

8 Odbudowa zabytkowego obiektu dawnej karczmy z 1694618,1 Gmina Uście Gorlickie przeznaczeniem na centrum informacji turystycznej wraz z zagospodarowaniem terenu i trasami wielofunkcyjnymi 9 Całoroczne trasy wielofunkcyjne 3175978,3 Gmina Uście Gorlickie 10 Miejsca rekreacyjne nad brzegiem Zbiornika 8031605,05 Gmina Uście Gorlickie Klimkówka 11 Centrum Aktywnego Wypoczynku – Park Bielański 458455,6 Gmina Uście Gorlickie 12 Adaptacja starego spichlerza na obiekt rekreacji 3800000 FHU Blacharz-Dekarz PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 9

turystycznej i gabinety odnowy biologicznej i Jerzy Rydarowicz wypożyczalnię sprzętu turystycznego 13 Rozbudowa i doposażenie wypożyczalni rowerów 55000 ODF Albert Pach 14 Park Rekreacji Rodzinnej na Magurze Małastowskiej 530952,44 Gmina Sękowa 15 Park Rekreacji Rodzinnej – ścieżka zdrowia na 48903,57 Gmina Sękowa Magurze Małastowskiej 16 Trasa rowerowa "DOWNHILL" na stoku Ski Park 479631,12 Gmina Sękowa Magura 17 Strefa odpoczynkowa Wirchne, Banica 2430,48 Gmina Sękowa 18 Ścieżki narciarstwa biegowego – Magura 1974329,58 Gmina Sękowa Małastowska – Krzywa 19 Ścieżka rowerowa w pasie drogi powiatowej Krzywa 410808,16 Gmina Sękowa 20 Centrum Narciarstwa Biegowego i Rekreacji 2719762,1 Gmina Sękowa Rodzinnej w Krzywej 21 Zakup kolejki grawitacyjnej i sanek 2200000 Ski Park Magura Sp. z o.o. 22 Rozbudowa i zagospodarowanie rekreacyjne i 150000 Anna Dobrowolska ekspozycyjne terenu gospodarstwa Agroturystyka agroturystycznego Krzywa 16 z przeznaczeniem dla turystów korzystających ze szlaków pieszych, rowerowych i narciarstwa biegowego w Beskidzie Niskim 23 Utworzenie gospody regionalnej - aktywny 250000 Agroturystyka „Zielone wypoczynek w terenie Wzgórze” Barbara Marcisz 24 Rozbudowa infrastruktury rekreacyjnej w 1605000 FHU Izabela Grądalska miejscowości Małastów 25 Relaksujący zakątek w magurskim lesie 35000 Grzegorz Wacek - przedsiębiorstwo w trakcie organizacji 26 Budowa centrum rekreacyjno-gastronomicznego z 3000000 Adam Gamoń Turystyka, zapleczem do nauki jazdy konnej w Ropicy Górnej rekreacja, gastronomia, wypoczynek 27 Rozbudowa restauracji przy dolnej stacji kolei 500000 Ski Park Magura Sp. z o.o. linowej na Magurze Masłowskiej wraz z lokalizacją tarasu widokowego 28 Budowa wielofunkcyjnych ścieżek rekreacyjnych nad 4404779,64 Powiat Gorlicki Zbiornikiem Klimkówka

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 10

II. CHARAKTERYSTYKA OBECNEJ SYTUACJI ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA

II.1. POŁOŻENIE ZBIORNIKA KLIMKÓWKA

Zbiornik Klimkówka położony jest w południowo-wschodniej Małopolsce, na terenie gmin: Ropa i Uście Gorlickie leżące w powiecie gorlickim. W bezpośrednim sąsiedztwie Zbiornika Klimkówka, 5 km od jej wschodnich brzegów leży gmina Sękowa, która z uwagi na odległość oraz funkcjonalne powiązanie jest naturalnym otoczeniem Zbiornika Klimkówka. W odległości ok 10 km od niego znajduje się granica Państwa ze Słowacją.

Pod względem systematyki subregionalnej, zarówno Zbiornik, jak i jego otoczenie zaliczają się do Subregionu Sądeckiego. W wielu obszarach społeczno-ekonomicznych, omawiany teren zalicza się do obszaru funkcjonalnego miasta . Dotyczy to zwłaszcza:

 Usług publicznych (ochrona zdrowia, szkolnictwo ponadgimnazjalne),  Rynku pracy i rynku usług (osoby i podmioty poszukują zarówno usług, jak i rynków zbytu w Gorlicach - dokładny opis przedstawiono w części poświęconej sferze gospodarczej OOP).

Powiat Gorlicki położony jest w południowo-wschodniej części województwa małopolskiego. Od zachodu sąsiaduje z powiatem nowosądeckim, od północy z powiatem tarnowskim, od wschodu z powiatem jasielskim, a od południa z Republiką Słowacji. Powiat tworzy dziesięć gmin, w tym jedna gmina miejska – miasto Gorlice, dwie gminy miejsko-wiejskie (Biecz, Bobowa) oraz siedem gmin wiejskich (Gorlice, Lipinki, Łużna, Moszczenica, Ropa, Sękowa, Uście Gorlickie). Powiat rozciąga się na obszarze o łącznej powierzchni 966 km2 i jest zamieszkiwany przez 109 140 mieszkańców. (stan na dzień 31.12.2015). Powiat gorlicki charakteryzuje się niskim zagęszczeniem ludności, wynoszącym 113 os./km2. Spośród 22 powiatów województwa małopolskiego niższymi parametrami w tym względzie charakteryzują się tylko powiaty: miechowski (73 os./km2), proszowicki (105 os/km2) i dąbrowski (112 os./ km2).

Pod względem ukształtowania terenu i jego zurbanizowania obszar powiatu gorlickiego można podzielić na część północną – rolniczą o stosunkowo dużej liczbie miejscowości zlokalizowanych przy głównych i lokalnych ciągach komunikacyjnych oraz południową pokrytą w blisko 60% lasami z rozdrobnioną zabudową rozrzuconą w formie niewielkich przysiółków po całym obszarze. Użytki rolne zajmują w powiecie gorlickim 51,7% powierzchni powiatu, lasy i tereny leśne: 41,1%. Stopień zalesienia najwyższy jest w gminie Sękowa - 69,7%, najniższy w gminie miejskiej Gorlice - 9%. Do najpiękniejszych gmin powiatu gorlickiego, nie tylko pod względem urzekającego krajobrazu ale i barwnej historii oraz wielokulturowej tradycji należą zlokalizowane w Południowomałopolskim Obszarze Krajobrazu chronionego gminy: Ropa, Sękowa i Uście Gorlickie. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 11

Gmina Ropa jest gminą wiejską w powiecie gorlickim. Położona jest w obrębie prowincji Karpaty Zachodnie, w strefie Beskidów, w mezoregionie Beskidu Niskiego. Od południa graniczy z gminą Uście Gorlickie, od wschodu z gminą Gorlice, natomiast od północy i wschodu z miastem i gminą Grybów. W skład gminy wchodzą trzy sołectwa: Ropa, Łosie oraz Klimkówka o łącznej powierzchni wynoszącej 49 km2. Według stanu na dzień 31 grudnia 2015 roku teren Gminy Ropa zamieszkuje 5369 osób, co stanowi 4,9% ludności powiatu.

Gmina Uście Gorlickie jest gminą wiejską w powiecie gorlickim. W jej skład wchodzi 20 wsi, w tym 19 sołectw: Banica, , Czarna, Gładyszów, Hańczowa, , , , Kwiatoń, Nowica, Regietów, , , , Śnietnica, , Uście Gorlickie, Wysowa-Zdrój (Wysowa Zdrój i ), . Gmina Uście Gorlickie zajmuje obszar o powierzchni 287 km2 i należy do największych gmin w Polsce. Znaczna część terenu gminy obejmuje zachodnią część Beskidu Niskiego, określaną mianem Gór Hańczowskich. Gminę Uście Gorlickie zamieszkuje 6805 osób (dane na 31.12.2015), co stanowi 6,2% ludności powiatu. Od północy Gmina Uście Gorlickie graniczy z gminą Ropa i Gorlice, od wschodu z gminą Sękowa, od zachodu z gminą Grybów i Krynica, a od południa graniczy bezpośrednio ze Słowacją. Ważnym punktem na mapie gminy jest Uzdrowisko Wysowa-Zdrój, zlokalizowane w granicach sołectw: Wysowa-Zdrój, Hańczowa i Ropki.

Gmina Sękowa jest gminą wiejską, na którą składa się 15 wsi, położonych w 11 sołectwach: Bartnem, Bodakach, Krzywej, Małastowie, Męcinie Małej, Męcinie Wielkiej, Owczarach, Ropicy Górnej, Sękowej, Siarach i Wapiennem. Od północy bezpośrednio graniczy z Miastem Gorlice, od południa - ze Słowacją (granica biegnie w miejscowości ). Ważnym punktem na mapie gminy jest uzdrowisko , położone w Sołectwach Wapienne i Męcina Wielka.

Pod względem systematyki zasobów wodnych, Zalew Klimkówka i jego otoczenie zlokalizowane są w Zlewni Wisłoki. Zbiornik Klimkówka powstał na rzece Ropie – głównej rzece powiatu Gorlickiego. Do Klimkówka wodę doprowadzają również rzeki: Zdynia i Przysłup.

Rzeka Ropa stanowi lewobrzeżny dopływ Wisłoki. Wypływa z Beskidu Niskiego, a następnie płynie przez Obniżenie Gorlickie do Kotliny Jasielsko-Krośnieńskiej. Łączna długość to 78,7 km, a powierzchnia zlewni - 974,1 km2.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 12

II.2 PARAMETRY I FUNKCJA ZBIORNIKA KLIMKÓWKA

Zbiornik Klimkówka zlokalizowany jest na granicy gmin Ropa i Uście Gorlickie. Jest to sztuczny akwen wodny o szerokości do 800 metrów i długości 6 km oraz głębokość do 25 m, zajmuje około 300 ha powierzchni. Wysokość zapory wynosi 34 m, zaś jej rozpiętość 210 m. Jezioro osadzone wśród malowniczych wzgórz Beskidu Niskiego, doskonale współgra z otaczającymi je lasami. Linia brzegowa akwenu jest bardzo urozmaicona, poprzecinana wieloma jarami i ubogacona mnóstwem zatoczek.

Zbiornik zasilany jest z trzech cieków wodnych:  Rzeki Ropa,  Rzeki Zdynia, uchodzącej do Ropy kilkaset metrów powyżej cofki zbiornika,  Rzeki Przysłup, stanowiącej prawobrzeżny dopływ Zbiornika Klimkówka.

Pomimo tego, że Ropa uznawana jest za główną rzekę regionu, biorąc pod uwagę średnią z wielolecia, największą ilość wody do zbiornika dostarcza rzeka Zdynia (47% wody). Rzeka Ropa dostarcza 40% wody, a Przysłup - 13%1.

Tabela 1. PARAMETRY TECHNICZNE ZBIORNIKA WODNEGO W KLIMKÓWCE CECHA WIELKOŚĆ Powierzchnia zlewni zbiornika 210 km2 Powierzchnia zalewu 3,06 km2 Pojemność całkowita 43,5 mln m3 Pojemność powodziowa stała 8,0 mln m3 Pojemność wyrównawcza 33,0 mln m3 Pojemność martwa 2,5 mln m3 Długość zbiornika 6,0 km Szerokość zbiornika od 200 do 800 m Długość linii brzegowej 12,7 km Średnia głębokość 13 m Maksymalna rzędna piętrzenia 398,6 m n.p.m Źródło: Program Ochrony Środowiska dla Powiatu Gorlickiego na lata 2014 - 2017 z perspektywą do roku 2021

Zbiornik pełni 3 zasadnicze funkcje:

 retencyjną

Potrzeba lokalizacji zbiornika na rzece Ropie wynikała pierwotnie z potrzeby zagwarantowania dostaw odpowiedniej ilości wody dla celów bytowych mieszkańców regionu, a także przemysłu zlokalizowanego w Gorlicach.

 energetyczną

Dla Zbiornika wzniesiono zaporę o wysokości 34 metrów i rozpiętości 210 metrów, przy której zlokalizowano Elektrownię Wodną Klimkówka o mocy zainstalowanej 1,1 MW. Średnia roczna produkcja energii to ok. 5 tys. MWh. Jest to ilość, która wystarcza na

1 Wpływ zbiornika wodnego Klimkówka na abiotyczne elementy środowiska przyrodniczego w dolinie Ropy, Łukasz Wiejaczka, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN, Warszawa 2011 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 13 pokrycie zapotrzebowania na energię elektryczną ok 1500 - 2000 budynków jednorodzinnych (przy założeniu, że są one ogrzewane z innego źródła).

 rekreacyjną

Zbiornik stanowi jedną z głównych atrakcji regionu. Nad Klimkówką funkcjonują wypożyczalnie sprzętu wodnego, w sezonie turystycznym działa „Stanica wodna”, istnieje możliwość rozbicia namiotów lub wjazdu z przyczepami campingowymi. Ofertę turystyczną i rekreacyjną w bezpośrednim otoczeniu Zbiornika opisano w dalszej części Planu.

II.3 STAN PRAWNY I ZAGOSPODAROWANIE TERENU

Jak wskazano wcześniej, Zbiornik Klimkówka położony jest w obszarze o niskim stopniu zurbanizowania. Dominują tu tereny rolne i leśne. Grunty rolne stanowią ponad połowę obszaru gminy Ropa oraz 1/3 terytorium gminy Uście Gorlickie. Lasy dominują w gminach Sękowa i Uście Gorlickie - odpowiednio 70,4 i 62,4%. Łącznie grunty rolne i leśne zajmują 97,4% terenu gminy Sękowa, 96,08% terenu gminy Uście Gorlickie i 90,96% gminy Ropa.

Największy zasób terenów zagospodarowanych do celów turystyki i rekreacji odnotowany jest w gminie Uście Gorlickie (18 ha), co łączyć należy z wytyczonym tu Uzdrowiskiem Wysowa-Zdrój. W gminie Sękowa występuje 12 ha gruntów rekreacyjnych i turystycznych. Są one jednak położone poza OOP, tj. w przeważającej części w Uzdrowisku Wapienne.

Tabela 2. STRUKTURA GRUNTÓW W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE GRUNTY GRUNTY LEŚNE GRUNTY ZABUDOWANE I ORAZ POWIERZCHNIA UŻYTKI ROLNE ZABUDOWANE I ZURBANIZOWANE ZADRZEWIONE I OGÓŁEM RAZEM ZURBANIZOWANE - TERENY ZAKRZEWIONE RAZEM REKREACJI I NAZWA RAZEM WYPOCZYNKU 2014 2014 2014 2014 2014 [ha] [ha] % [ha] % [ha] % [ha] %

Ropa 4 911 2 576 52,45% 1 891 38,51% 153 3,12% 5 0,10% Sękowa 19 480 5 252 26,96% 13 721 70,44% 308 1,58% 12 0,06% Uście Gorlickie 28 780 9 698 33,70% 17 952 62,38% 547 1,90% 18 0,06% Źródło: GUS

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 14

Wykres 1. UDZIAŁ UŻYTKÓW ROLNYCH I GRUNTÓW LEŚNYCH W TERYTORIUM GMIN ROPA, UŚCIE GORLICKIE I SĘKOWA

Sękowa 26,96% 70,44%

Uście Gorlickie 33,70% 62,38%

Ropa 52,45% 38,51%

0,00% 20,00% 40,00% 60,00% 80,00% 100,00% 120,00%

Użytki rolne Grunty leśne oraz zadrzewione i zakrzewione

Źródło: GUS

Co ważne, gminy na terenie których planowane będą działania, posiadają aktualne Miejscowe Plany Zagospodarowania Przestrzennego. Objęty MPZP jest cały teren gmin Ropa i Sękowa oraz prawie połowa terenu gminy Uście Gorlickie, przy czym należy zauważyć, że objęte Planami są wszystkie tereny, na których planuje się realizację inwestycji.

Tabela 3. POWIERZCHNIA OBJĘTA MPZP W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE POWIERZCHNIA GMINY POWIERZCHNIA POWIERZCHNIA GRUNTÓW OBJĘTA OGÓŁEM KOMUNALNYCH (2015) OBOWIĄZUJĄCYMI PLANAMI OGÓŁEM

ROK 2014 2015 2014 JEDNOSTKA [ha] [ha] % [ha] % Ropa 4 911 119 2,42% 4 909 99,96% Sękowa 19 480 673 3,45% 19 480 100,00% Uście Gorlickie 28 780 619 2,15% 14 012 48,69% Źródło: GUS

Z punktu widzenia możliwości inwestycyjnych, szczególnie istotna jest przynależność poszczególnych terenów do form ochrony przyrody, zgodnie z systematyką podaną w Ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Zdecydowana większość OOP objęta jest ochroną w ramach obszarów Natura 2000, zwłaszcza Beskidu Niskiego. Punktowo w obszarze realizacji Planu wytyczone są też tereny Ostoi Nietoperzy Powiatu Gorlickiego. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 15

W południowej części OOP, na terenie gminy Sękowa znajduje się część otuliny i części właściwej Magurskiego Parku Narodowego. Całość znajduje się w granicach Południowomałopolskiego Obszaru chronionego Krajobrazu.

Tabela 4. FORMY OCHRONY PRZYRODY W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE Ostoje Nietoperzy Powiatu Obszar Natura 2000 Ostoje Nietoperzy Powiatu Gorlickiego położony Gorlickiego (obszary jest w województwie małopolskim, w powiecie gorlickim, na terenie siedliskowe) gmin Gorlice, Ropa, Uście Gorlickie i Sękowa. Obszar Natura 2000 Ostoje Nietoperzy Powiatu Gorlickiego tworzy sześć enklaw, z których każda obejmuje przynajmniej jedną kolonię rozrodczą. Kolonie rozrodcze zlokalizowane są w obiektach:  Kasztel w Szymbarku, w którym mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego,  Cerkiew pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Łosiu, w której mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego,  Cerkiew pw. Św. Apostoła Łukasza w Kunkowej, w której mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego,  Cerkiew pw. Śś Kosmy i Damiana w Blechnarce, w której mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego,  Cerkiew pw. Opieki Matki Bożej w Hańczowej, w której mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego,  Cerkiew pw. Św. Dymitra w Śnietnicy, w której mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego,  Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Małastowie, w którym mieści się kolonia rozrodcza nocka dużego,  Cerkiew pw. Św. Łukasza w Leszczynach, w której mieści się kolonia rozrodcza podkowca małego. Beskid Niski (obszary ptasie) Obszar rozpościera się na terenie powiatów gorlickiego i nowosądeckiego. Występuje tu co najmniej 40 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 18 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). Beskid Niski charakteryzuje się największą w Polsce, i prawdopodobnie w całej Unii Europejskiej, liczebnością orlika krzykliwego i puszczyka uralskiego. Jest to jedna z najważniejszych w Polsce ostoi orła przedniego, bociana czarnego, dzięciołów - zielonosiwego, białogrzbietego, białoszyjego, trójpalczastego oraz muchołówki małej. Powierzchnia obszaru to 64 944,6 ha. Południowomałopolski Obszar Obszar znajduje się w granicach powiatów gorlickiego, nowosądeckiego, chronionego Krajobrazu nowotarskiego, limanowskiego, suskiego i myślenickiego - łączna powierzchnia to 364 176 ha. Wprowadzono tu zakaz: 1) zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; 2) realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r. Nr 199, poz. 1227 z późn. zm.); 3) likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych. Magurski park Narodowy / MPN został utworzony decyzją Rady Ministrów z dnia 24 listopada 1994 Magurski park narodowy - roku (Roz. RM z dnia 24.11.1994 r. w sprawie utworzenia MPN - Dz. U. otulina Nr 126, poz. 618), a rozpoczął swoją działalność 1 stycznia 1995 roku. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 16

Pod względem administracyjnym Magurski Park Narodowy położony jest w obrębie 7 gmin, 3 powiatów i 2 województw:  Województwo małopolskie: Lipinki, Sękowa – powiat gorlicki  Województwo podkarpackie: Dębowiec, Krempna, Nowy Żmigród, Osiek Jasielski – powiat jasielski; Dukla – powiat krośnieński. Park obejmuje ochroną cenne wielogatunkowe zbiorowiska leśne — buczyna karpacka, bory jodłowe i jodłowo świerkowe, podzielone na 4 oddzielne fragmenty, położone: . w okolicy Wapiennego, . nad Bartnem, . na stokach góry Uherec, . na stokach góry Dąb. Całkowita powierzchnia MPN wynosi 19438,9 ha, w tym 998,2 ha na terenie gminy Sękowa.

II.4 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA

INFRASTRUKTURA WODNO-KANALIZACYJNA

Jak podkreślono w części dotyczącej stanu środowiska, niewystarczający poziom rozwoju sieci kanalizacyjnej wpływa na jakość wody w ciekach i zbiornikach wodnych. Małopolska należy do województw o najuboższej sieci kanalizacyjnej, co odbija się negatywnie na jakości wód. W poszczególnych gminach realizujących Plan, poziom dostępu mieszkańców do sieci kanalizacyjnej waha się od 15 do 51%. Poziom dostępu do sieci wodociągowej waha się od 6 do 62%, co oznacza że podobnie jak w przypadku kanalizacji utrzymuje się znacznie poniżej przeciętnej województwa małopolskiego.

Generalnie najniższy poziom rozwoju infrastruktury sieciowej występuje w gminie Ropa. Dostęp do wodociągu ma jedynie 6% mieszkańców, a do kanalizacji sieciowej - 15,3%. Należy przy tym zauważyć, że jest to gmina, która w latach 2010 - 2014 rozwinęła sieć kanalizacyjną praktycznie od zera.

Problematyczny jest fakt, iż w ostatnim okresie praktycznie nie rozwijano infrastruktury sieciowej w gminie Uście Gorlickie. Wiąże się to przede wszystkim z bardzo dużym rozdrobnieniem sieci osadniczej, które w połączeniu z rozległym terytorium sprawia, że tego typu inwestycje są ekonomicznie nieefektywne. Na obecnym etapie najlepiej zabezpieczony pod względem dostępu do wodnej i sanitarnej infrastruktury sieciowej jest obszar uzdrowiska Wysowa-Zdrój.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 17

WYKRES 2. PROCENT MIESZKAŃCÓW MAJĄCYCH WYKRES 3. PROCENT MIESZKAŃCÓW MAJĄCYCH DOSTĘP DO SIECI WODOCIĄGOWEJ DOSTĘP DO SIECI KANALIZACYJNEJ

MAŁOPOLSKIE 80,5 MAŁOPOLSKIE 59,8

Sękowa 62,1 Sękowa 51,3

Uście Gorlickie 34,2 Uście Gorlickie 38,8

Ropa 5,9 Ropa 15,3

0,0 20,0 40,0 60,0 80,0 100,0 0,0 20,0 40,0 60,0 80,0

Źródło: GUS Źródło: GUS

Wykres 4. ROZWÓJ SIECI WODOCIĄGOWEJ W Wykres 5. ROZWÓJ SIECI KANALIZACYJNEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE W LATACH 2010 - 2014 LATACH 2010 - 2014

70,0 60,8 62,1 60,0 51,3 60,0 50,0 40,9 50,0 37,7 38,8 40,0 40,0 33,1 34,2 30,0 30,0 20,0 15,3 20,0 5,3 5,9 10,0 10,0 1,1 0,0 0,0 Ropa Sękowa Uście Ropa Sękowa Uście Gorlickie Gorlickie

2010 2014 2010 2014

Źródło: GUS Źródło: GUS

Pod względem rozwoju infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, nieco niższe parametry od średniej województwa małopolskiego notuje się w gminie Sękowa. Stosunkowo wysoki poziom dostępu do sieci w porównaniu z innymi JST w regionie wynika z realizowanych w ostatnich latach projektów z udziałem środków unijnych.

Poniżej przedstawiono projekty realizowane w danym obszarze przez poszczególne gminy.

SĘKOWA  Budowa kanalizacji sanitarnej wraz z dwoma przepompowniami ścieków z odprowadzeniem ścieków do istniejącej oczyszczalni w Sękowej. Wartość projektu - 520.885 zł: Dofinansowanie - środki SAPARD - 390.663 zł, Budżet gminy - 130.221 zł.  Budowa wodociągu wiejskiego w m. Sękowa – etap I. Wartość inwestycji: 5.016.840,11 zł: Kwota dofinansowania: 4.018.727,20 zł. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 18

 Budowa wodociągu wiejskiego, kanalizacji sanitarnej oraz przydomowych oczyszczalni ścieków w gminie Sękowa. Wartość inwestycji netto: 1.270.225,75 zł, Kwota dofinansowania: 774.527 zł.  Program poprawy czystości zlewni rzeki Wisłoki. Inwestycja w zakresie gospodarki ściekowej w gminie Sękowa. Wartość projektu - 780000 EUR. Dofinansowanie - środki FS - 655200 EUR, Budżet gminy - 124.800 EUR.  Usprawnienie gospodarki wodno-ściekowej w gminie Sękowa – budowa wodociągu wiejskiego w miejscowości Sękowa etap I. Wartość projektu 5.593.492 PLN

UŚCIE GORLICKIE  Modernizacja sieci wodociągowej, stacji uzdatniania wody, ujęcia wody w Wysowej Zdroju Wartość inwestycji: 1 746 453,92 zł: Kwota dofinansowania: 1 309 840,44 zł.  Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej w Wysowej-Zdroju Wartość inwestycji: 1 251 153 zł: Kwota dofinansowania: 275 922,56 zł. ROPA  Porządkowanie gospodarki wodno-ściekowej w zlewni rzeki Ropy Wartość inwestycji: 8 936 790.60 zł: Kwota dofinansowania: 4 262 741.00 zł.

DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA Badany obszar zlokalizowany jest w południowo-wschodniej Małopolsce przy granicy z województwem podkarpackim i ze Słowacją. W odległości do 100 km w linii prostej od Zbiornika Klimkówka znajdują się istotne ośrodki miejskie w kraju – Kraków, Tarnów i Nowy Sącz. Odległość dzieląca Zbiornik Klimkówka od liczących sobie 240 tys. mieszkańców słowackich Koszyc, to podobnie jak w przypadku Krakowa – ok. 90 km. Odległość do Lwowa to nieco ponad 200 km, a do Warszawy – 287 km.

Tabela 5. ODLEGŁOŚĆ ZBIORNIKA KLIMKÓWKA OD WAŻNYCH OŚRODKÓW MIEJSKICH MIASTO ODLEGŁOŚĆ W LINII PROSTEJ Gorlice 11 km Nowy Sącz 27 km Tarnów 49 km Kraków 90 km Koszyce 90 km Katowice 165 km Lwów 205 km Lublin 210 km Warszawa 287 km Źródło: Pomiar własny Wrocław 325 km PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 19

W rejonie Zbiornika Klimkówka zlokalizowane są ważne ciągi drogowe: droga krajowa 28 biegnąca przez północną część gminy Ropa oraz Droga Wojewódzka nr 977, biegnąca przez gminy Sękowa i Uście Gorlickie do granicy Państwa.

W pobliżu granic OOP biegną Droga Krajowa 75 i Droga Wojewódzka 981 (obydwie na Zachód od gminy Uście Gorlickie).

W obszarze wokół Zbiornika Klimkówka nie występuje natomiast infrastruktura kolejowa. Najbliższymi miastami, do których istnieje możliwość dojazdu koleją są Gorlice, Grybów oraz Krynica Zdrój. Stacja kolejowa w Grybowie znajduje się ok. 4 km od granic gminy Ropa oraz 12 km do północnego brzegu Jeziora Klimkówka.

Odległości od infrastruktury kolejowej przedstawiono w poniższej tabeli.

Tabela 6. ODLEGŁOŚĆ ZBIORNIKA KLIMKÓWKA DO INFRASTRUKTURY KOLEJOWEJ ODLEGŁOŚĆ DO GRANICY ODLEGŁOŚĆ DO JEZIORA STACJA OBSZARU KLIMKÓWKA Grybów 4 km 12 km Krynica Zdrój 7 km 17 km Gorlice 10 km 17 km Źródło: Pomiar własny

Transport zbiorowy realizowany jest w gminach badanego obszaru przez podmioty prywatne. Dotyczy to zarówno transportu lokalnego, jak i połączeń z głównymi ośrodkami miejskimi w regionie i województwie.

Problem niedostatecznej dostępności komunikacyjnej całego regionu i poszczególnych miejscowości został dostrzeżony w dokumentach planistycznych. W Strategii Rozwoju Transportu w Województwie Małopolskim Na Lata 2010-2030 za cel postawiono sobie skrócenie czasu dojazdu z Krakowa do Gorlic z obecnych 3,5 do 2 godzin w perspektywie do 2020 roku oraz do 1,5 godziny w perspektywie 2030 roku.

W Strategii Rozwoju Gminy Sękowa na lata 2014 – 2020, jako jeden z kierunków rozwojowych uwzględniono:

 Zrównoważony rozwój infrastruktury transportowej, realizowany m.in. poprzez: o Poprawę istniejącej oraz uruchomienie nowej komunikacji transportowej wewnątrz oraz na zewnątrz gminy o Intensyfikację i spójność połączeń komunikacyjnych w gminie.

II.5. DEMOGRAFIA

Wg danych Głównego Urzędu Statystycznego w połowie 2015 roku wszystkie gminy biorące udział w pracach nad Planem zamieszkiwało 17175 osób, przy czym obszar objęty Planem zamieszkiwało 13571 osób (w tym 874 mieszkańców gminy Sękowa).

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 20

Tabela 7. POPULACJA GMIN ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE GMINA POPULACJA Ropa 5369 Uście gorlickie 6805 Sękowa 5001 W tym miejscowości objęte planem: 750 Krzywa 182 Małastów 404 Owczary 256 Ropica Górna 555 Źródło: GUS, dane gminy Sękowa

Wbrew tendencjom obserwowanym w kraju, w gminach uczestniczących w realizacji Planu obserwowano w ostatnich latach pozytywne tendencje społeczne. We wszystkich trzech gminach wzrosła liczba mieszkańców, przy czym w Sękowej w ciągu 4 lat aż o 1,6%. Łącznie we wszystkich trzech gminach w latach 2012 - 2015 przybyło 200 nowych mieszkańców.

Tabela 8. WZROST LICZBY MIESZKAŃCÓW GMIN ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE WZROST GMINA ROK 2012 ROK 2015 LICZ. % Ropa 5 335 5 369 34 0,6% Sękowa 4 921 5 001 80 1,6% Uście Gorlickie 6 719 6 805 86 1,3% ŁĄCZNIE 16 975 17 175 200 1,2% Źródło: GUS

Pod względem struktury wiekowej mieszkańców zaangażowanych gmin, sytuacja rysowała się również korzystnie. Liczba dzieci i młodzieży znacząco przewyższała liczbę osób w wieku emerytalnym (poprodukcyjnym).

Wykres 6. STRUKTURA WIEKU MIESZKAŃCÓW W GMINACH UCZESTNICZĄCYCH W 2015 ROKU NA TLE KRAJU I WOJEWÓDZTWA GMINY POLSKA MAŁOPOLSKA UCZESTNICZĄCE W REALIZACJI PLANU

15,5 19,0 18,0 18,2 19,0 22,3

63,0 62,8 62,1

Źródło: GUS

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 21

Jak wynika z poniższych danych, we wszystkich gminach analizowanego obszaru odsetek dzieci i młodzieży przewyższa średnią dla województwa małopolskiego i dla kraju. Najbardziej zbliżone parametry dla danych krajowych posiada w tej grupie gmina Sękowa. Najmłodsza społeczność (prawie 1/4 dzieci i młodzieży) zamieszkuje gminę Ropa.

Tabela 9. STRUKTURA WIEKU W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE OSOBY W WIEKU OSOBY W WIEKU OSOBY W WIEKU GMINA PRZEDPRODUKCYJNYM PRODUKCYJNYM POPRODUKCYJNYM Ropa 24,0% 61,2% 14,9% Sękowa 19,7% 62,6% 17,7% Uście 22,9% 62,8% 14,3% Gorlickie Źródło: GUS

II.6 RYNEK PRACY I PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ

Jak wskazywano we wstępie do Planu, teren powiatu, zwłaszcza w kontekście rynku pracy pokrywa się z obszarem funkcjonalnym Miasta Gorlice. Mieszkańcy trzech gmin uczestniczących w realizacji Planu wyjeżdżają do pracy poza teren gminy, często do Gorlic. Widoczne jest to w największym stopniu w przypadku Sękowej - od 15 - 20 osób w wieku produkcyjnym zatrudnionych jest poza terenem gminy, w tym ponad 10 dojeżdża do pracy w stolicy powiatu.

W najmniejszym stopniu skłonni do poszukiwania pracy poza miejscem zamieszkania są mieszkańcy gminy Uście Gorlickie (mniej niż 10% zatrudnionych jest poza granicami gminy).

Wykres 7. WYJAZDY DO PRACY POZA TEREN GMINY W OBSZARZE OBJĘTYM PLANEM WYJEŻDŻAJĄCY DO PRACY WYJEŻDŻAJĄCY DO PRACY POZA TEREN GMINY [l./ GMINA DO GORLIC [l./ 100 os. w 100 os. w wieku wieku produkcyjnym] produkcyjnym] Sękowa 15 - 20 >10 Ropa 10 - 15 3 - 5 Uście Gorlickie <10 2 - 3 Źródło: Dojazdy do pracy w województwie małopolskim 2006–2011, opracowanie własne Wpływ na skłonność do wyjazdów ma dostęp do miejsc pracy. W całym powiecie gorlickim notuje się ponadprzeciętny poziom bezrobocia. Liczone jako stosunek liczby zarejestrowanych bezrobotnych do ogółu osób w wieku produkcyjnym wynosi 7,6%, podczas gdy w Małopolsce współczynnik ten wynosi 5,8%. Należy przy tym zauważyć, że najniższy poziom bezrobocia notowany jest w gminach Ropa i Uście Gorlickie - odpowiednio 4,7% i 4,9%. Na drugim biegunie znajduje się gmina Sękowa.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 22

Wykres 8. ODSETEK ZAREJESTROWANYCH BEZROBOTNYCH W OGÓLNEJ LICZBIE OSÓB W WIEKU PRODUKCYJNYM 12,0% 9,6%

10,0% 8,7% 8,3% 7,8% 8,0% 7,6% 6,9% 8,0% 6,5%

6,0% 4,7% 4,9%

4,0%

2,0%

0,0%

Źródło: GUS

Jak wynika z danych przedstawionych na poniższym wykresie, zdecydowanie najgorsza sytuacja na rynku pracy obserwowana jest w gminie Sękowa. Nie dość, że niemal 1 na 10 osób w wieku produkcyjnym zarejestrowana była jako bezrobotna, to jeszcze wbrew ogólnym tendencjom, nie odnotowano w ostatnich latach poprawy. W pozostałych dwóch gminach (Ropie i Uściu Gorlickim) poziom bezrobocia utrzymywał się na poziomie niższym niż średnio w Małopolsce. W gminie Ropa odnotowano spadek poziomu bezrobocia aż o 2,5%.

Wykres 9. UDZIAŁ OSÓB ZAREJESTROWANYCH JAKO BEZROBOTNE W OGÓLNEJ LICZBIE OSÓB W WIEKU PRODUKCYJNYM 12,0 9,6 9,6 10,0 7,2 8,0 6,8 6,6 5,7 6,0 4,7 4,9 4,0 2,0 0,0 Województwo Gmina Ropa Gmina Sękowa Gmina Uście Gorlickie małopolskie

rok 2011 rok 2015

Źródło: GUS

Analizując poziom bezrobocia w poszczególnych gminach, należy mieć na uwadze, że mowa tu o terenach wiejskich, w dodatku stale kurczących się parametrach rolnictwa. Jest to klasyczne okoliczności dla zaistnienia tzw. bezrobocia ukrytego. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 23

Polega ono na tym, że duża część osób zatrudnionych w rolnictwie pracuje kilka godzin w tygodniu. Oznacza to, że pomimo minimalnej aktywności, z perspektywy bezrobocia mierzonego metodą BAEL, są osobami pracującymi (w tym przypadku wystarczy, żeby dana osoba przez godzinę w tygodniu wykonywała pracę zarobkową). Ponadto w związku z faktem posiadania gospodarstwa rolnego, rolnicy najczęściej nie rejestrują się jako bezrobotni, co z kolei prowadzi do niedoszacowania bezrobocia rejestrowanego.

Szacunki przedstawione przez autorów publikacji "Polska Wieś 2014. Raport o stanie wsi" wskazują, że w strefie ukrytego bezrobocia pozostaje na polskiej wsi ok. 900 tys. osób2 W zestawieniu z liczbą mieszkańców obszarów wiejskich w wieku produkcyjnym (9,644 mln w 2015 roku), oznacza to bezrobocie ukryte na poziomie 9,3 % populacji osób w tej grupie wiekowej.

Można zatem szacować, że faktyczny poziom bezrobocia waha się od 14% w gminie Ropa do 19% w gminie Sękowa.

Wykres 10. SZACOWANE BEZROBOCIE W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE Z UWZGLĘDNIENIEM BEZROBOCIA UKRYTEGO 20

15 9,6 4,7 4,9 10

5 9,3 9,3 9,3 0 Ropa Sękowa Uście Gorlickie

Bezrobocie ukryte Bezrobocie rejestrowane

Źródło: GUS

Gminy wiejskie powiatu gorlickiego tradycyjnie opierały swoje lokalne gospodarki o działalność rolniczą. Nie występują tu duże zakłady przemysłowe czy produkcyjne. W ciągu ostatnich kilkunastu lat rolnictwo stopniowo zmniejszało wpływ na lokalny rynek pracy i możliwości dochodowe mieszkańców. Nie ma podstaw dla twierdzenia, że w następnych latach sytuacja ta ma się zmienić.

2 Polska Wieś 2014. Raport o stanie wsi, pod red. naukową Iwony Nurzyńskiej i Walentego Poczty, wyd. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2014 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 24

Tabela 10. PODSTAWOWE PARAMETRY ROLNICTWA W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE KATEGORIA GMINA ROK 2002 ROK 2010 Ropa 774 712 Sękowa 694 389 Grunty pod zasiewami Uście Gorlickie 634 1054 ŁĄCZNIE 2102 2155 Ropa 1505 1355 Sękowa 997 1077 Hodowla bydła Uście Gorlickie 3976 4441 ŁĄCZNIE 6478 6873 Ropa 353 155 Sękowa 318 165 Hodowla trzody chlewnej Uście Gorlickie 349 105 ŁĄCZNIE 1020 425 Źródło: GUS, Powszechne Spisy Rolne 2002 i 2010

Na terenie gmin opracowujących Plan zarejestrowanych jest ponad 1500 podmiotów gospodarki narodowej, z czego 1455 to podmioty prywatne. Najwięcej podmiotów działa w Uściu Gorlickim (629), a najmniej w Sękowej (354).

Wykres 11. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA, UŚCIE GORLICKIE 1600 1400 1200 1000 800 1455 600 400 595 522 200 338 0 16 16 34 66 Ropa Sękowa Uście Gorlickie Łącznie

sektor publiczny sektor prywatny

Źródło: GUS

Nieco inaczej rozkłada się poziom aktywności gospodarczej mierzonej liczbą podmiotów gospodarki narodowej na 10 tys. mieszkańców. W tym przypadku najwyższe parametry wykazuje gmina Ropa - 1641 podmiotów, co jest poziomem zbliżonym do średniej województwa małopolskiego. Biorąc pod uwagę, że dane dotyczą terenów wiejskich, gdzie liczba podmiotów jest z reguły niższa, należy uznać, że na całym badanym terenie mieszkańcy wykazują się wysokim poziomem aktywności gospodarczej. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 25

Wykres 12. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W GMINACH ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE NA 10 TYS. MIESZKAŃCÓW W WIEKU PRODUKCYJNYM 2 000,0 1 727,8 1 800,0 1 640,8 1 600,0 1 473,3 1 400,0 1 200,0 1 130,3 1 000,0 800,0 600,0 400,0 200,0 0,0 MAŁOPOLSKIE Ropa Uście Gorlickie Sękowa

Źródło: GUS

Dla opisu poziomu rozwoju runku turystycznego w OOP, a także panujących tendencji, przedstawiono udział podmiotów działających w poszczególnych gminach sklasyfikowanych w sekcjach I i R zgodnie z klasyfikacją PKD 2007. Sekcja I odpowiada za działalność związaną z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi, natomiast sekcja R - za działalność związaną z kulturą, rozrywką i rekreacją.

Wykres 13. PODMIOTY GOSPODARCZE Z SEKCJI I i R PKD Wykres 14. PODMIOTY GOSPODARCZE Z SEKCJI I i R PKD 2007 W OGÓLNEJ LICZBIE PODMIOTÓW 2007 W OGÓLNEJ LICZBIE PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH GOSPODARCZYCH

6,0% 6,0% 5,0% 5,0% 4,0% 4,0% 1,5% 3,0% 3,1% 2,4% 2,4% 3,0% 1,0% 3,5% 3,0% 2,8% 2,0% 2,0% 2,7% 3,0% 1,0% 2,0% 2,2% 1,0% 2,4% 2,3% 1,6% 1,1% 0,0% 0,0% Ropa Sękowa Uście ŁĄCZNIE Ropa Sękowa Uście ŁĄCZNIE Gorlickie Gorlickie

Podmioty z sekcji I Podmioty z sekcji R Podmioty z sekcji I Podmioty z sekcji R

Źródło: GUS

Porównanie powyższych danych pozwala stwierdzić, że lokalny rynek turystyczny, pomimo korzystnych parametrów środowiskowych, przeżywał w ostatnich latach stagnację. Mniej niż 1 na 20 podmiotów gospodarki narodowej działał we wskazanych wyżej obszarach powiązanych z turystyką. O ile w 2011 roku łącznie w 3 gminach zarejestrowanych było 68 podmiotów z sekcji I i R, w 2015 - 72 podmioty. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 26

II.7 TURYSTYKA

Lokalny rynek turystyczny napędzany jest faktem wytyczenia w gminach uczestniczących w realizacji planu dwóch Uzdrowisk:

 Uzdrowiska Wapienne w gminie Sękowa (poza obszarem objętym Planem)  Uzdrowiska Wysowa Zdrój w gminie Uście Gorlickie (w obszarze objętym planem)

Do cech charakterystycznych uzdrowiskowych usług turystycznych zalicza się:

 Stały dopływ kuracjuszy w związku z realizowaniem usług finansowanych ze środków publicznych,  Długi okres pobytu w uzdrowisku - średnio jedna osoba przebywa na miejscu około 3 tygodni,  Konieczność zapewnienia specjalistycznej infrastruktury i personelu o wysokich kompetencjach.

Na obecnym etapie poziom rozwoju bazy noclegowej jest w obszarze objętym Planem niejednolity. Zdecydowanie najbardziej rozwinięta infrastruktura występuje w gminie Uście Gorlickie - 17 obiektów noclegowych gwarantuje tu ponad 1000 miejsc noclegowych. Z kolei w gminie Ropa w ciągu ostatniego roku powstały 2 obiekty noclegowe gwarantujące 30 miejsc noclegowych. Brak jednak danych odnośnie liczby nocujących turystów w ciągu całego roku kalendarzowego.

Tabela 11. OBIEKTY NOCLEGOWE I UDZIELONE NOCLEGI W GMINACH ROPA, SĘKOWA, UŚCIE GORLICKIE MIEJSCA TURYŚCI UDZIELONE OBIEKTY OGÓŁEM NOCLEGOWE (KORZYSTAJĄCY) NOCLEGI Ropa 2 30 0 0 Sękowa 3 193 2 194 11 475 Uście Gorlickie 17 1 011 15 338 184 039 ŁĄCZNIE 22 1 234 17 532 195 514 Źródło: GUS O fakcie zdominowania lokalnego rynku turystycznego przez usługi uzdrowiskowe oraz przez podmioty zlokalizowane w Wysowej Zdroju świadczy poniższe zestawienie. W Uzdrowisku udzielono blisko 87% wszystkich noclegów, 60% turystów odwiedzających gminy obszaru objętego planem.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 27

Na uwagę zasługuje fakt, iż pomimo bliskości do granicy polsko-słowackiej, a także umiarkowanej odległości zarówno do dużych ośrodków w Czechach i na Ukrainie (zarówno odległość do Ostrawy, jak i Lwowa wynosi ok. 200 km), obszar Zbiornika Klimkówka praktycznie nie jest odwiedzany przez zagranicznych turystów. W 2015 roku odnotowano 17 turystów zagranicznych w gminie Uście Gorlickie.

Do największych podmiotów działających na lokalnym rynku turystycznym należą:

 Uzdrowisko Wysowa S.A., będące właścicielem dużej części infrastruktury uzdrowiskowej w Wysowej Zdroju,  Przedsiębiorstwo Ośrodek Wczasowo-Leczniczy Maria Drobenko, do którego należy ośrodek w miejscowości Wapienne (poza obszarem objętym planem)

PROFIL TURYSTÓW

W 2013 roku w ramach programu "Partnerstwo na rzecz modernizacji i adaptacyjności uzdrowisk województwa małopolskiego", na terenie Wysowej-Zdroju przeprowadzono szerokie badania na temat stanu lokalnego przemysłu uzdrowiskowego i turystycznego. Zwrócono uwagę na profil turystów, na silne i słabe strony lokalnej oferty, a także na pożądane kierunki rozwoju. Z badań wynika, że:

 Po 15% turystów pochodzi z Małopolski i z Mazowsza, po 13% z Lubelszczyzny i województwa łódzkiego,  58% odwiedzających znajduje się w przedziale wieku 45 - 65 lat,  79% odwiedzających ma wykształcenie średnie lub wyższe,  58% turystów deklaruje maksymalne dochody na poziomie 2500 zł miesięcznie,  74% odwiedza uzdrowisko po raz 2. lub kolejny,  46% turystów spędza w uzdrowisku powyżej 20 dni,  44% przyjeżdża w pojedynkę,  65% odwiedza uzdrowisko w celach zdrowotnych lub powiązanych z ochroną zdrowia.

Z powyższego wynika, że z oferty Uzdrowiska korzystają dwie, różniące się w znacznym stopniu, kategorie turystów. Pierwsza kategoria to osoby skierowane na leczenie w ramach usług publicznych, najczęściej przez NFZ. Korzystają one przede wszystkim z usług sanatoriów uzdrowiskowych. W Uzdrowisku spędzają 2-3 tygodnie lub dłużej.

Drugą kategorią są osoby korzystające z miejscowej oferty noclegowej na zasadach komercyjnych. Najczęściej korzystają z usług wellness/SPA, z agroturystyki, a także z bazy konferencyjnej. Osoby te spędzają na miejscu od 1-2 dni do tygodnia. Często przyjeżdżają z rodzinami.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 28

II.8 INFRASTRUKTURA TURYSTYCZNA I REKREACYJNA

Charakter i potencjał turystyczny powiatu gorlickiego oraz gmin Ropa, Sękowa i Uście Gorlickie.

Ziemia Gorlicka to potencjalnie doskonałe miejsce do wypoczynku i rekreacji. Zlokalizowana w Beskidzie Niskim i objęta w znacznej części obszarami Natura 2000 i Południowomałopolskim Obszarem Krajobrazu Chronionego. Miejsce historyczne i wielokulturowe. Ojczyzna Łemków i Żydów. Dziesiątki wybitnych zabytków, w tym 5 wpisanych do Rejestru Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Do najważniejszych atrakcji gmin uczestniczących w realizacji Planu należą:

Gmina Ropa3

Gmina posiada walory, które tworzą ciekawą przestrzeń turystyczną. Potencjałem dla rozwoju turystyki w gminie jest obecność:

 zabytkowych obiektów architektonicznych (m.in.: zespół dworski z parkiem z XIX wieku, drewniany kościół rzym.-kat. p.w. Św. Michała Archanioła z XVII wieku, cerkiew greckokatolicka p.w. Narodzenia N.M.P. z XIX wieku, cmentarze wojenne z I wojny światowej w Łosiu i Ropie);  zbiornika wodnego Klimkówka (zorganizowane kąpielisko, możliwość uprawiania sportów wodnych);  dziedzictwa historycznego związanego z: o łemkowskimi maziarzami (do II wojny światowej wieś Łosie słynna była z rzemiosła polegającego na produkcji i międzynarodowym handlu produktami ropopochodnymi, były to smary i mazie rozwożone charakterystycznymi wozami konnymi): . Stowarzyszenie Pogranicza, które działa na terenie gminy Ropa, wykorzystało tę tradycję do celów turystycznych i posiada turystyczny wóz konny – zbudowany w oparciu o autentyczny wóz maziarski z Łosia, przystosowany do organizacji wycieczek. Dzięki wsparciu finansowemu Województwa Małopolskiego wóz stał się produktem turystycznym; . na terenie miejscowości Łosie zlokalizowana jest zagroda skansenowska prowadzona przez Muzeum „Dwory Karwacjanów i Gładyszów”. W zagrodzie zgromadzono dwa wozy maziarskie, beczki, zalewajki, próbki mazi i ropy naftowej. Na ekspozycji zobaczyć można strój maziarza, dokumenty rodzin maziarskich; o eksploatacją ropy naftowej i rud żelaza oraz postacią Seweryna Bonera (XVI wiek), istnieniem studni kopanych i wiatraków wietrznych, o postacią Antoniego Hybla, przedwojennego artysty rzeźbiarza i wynalazcy.

3 http://www.ropa.iap.pl/pl/243/0/oferta-turystyczna.html PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 29

Walory krajobrazowe i przyrodnicze, sposób zagospodarowania oraz dostępność komunikacyjna czynią obszar przydatnym do rozwoju turystyki.

Gmina Uście Gorlickie4

Największym bogactwem gminy są bogate zasoby wód mineralnych podziemnych, znajdujących się w miejscowości uzdrowiskowej Wysowa-Zdrój. Wody te to cenne lecznicze szczawy alkaliczne nasycone dwutlenkiem węgla o bardzo zróżnicowanym stopniu mineralizacji od 1000 do 25000 mg/dcm3, wykorzystane w lecznictwie uzdrowiskowym oraz do produkcji wód leczniczych i mineralnych. Niezaprzeczalną wartością jest czyste środowisko przyrodnicze o cechach zbliżonych do naturalnego: czyste powietrze, wody, gleba, a w szczególności:

 Uzdrowisko w Wysowej-Zdroju  Piesze szlaki turystyczne  Szlaki Turystyki Konnej  Wielokulturowy szlak rowerowy  Transgraniczny szlak rowerowy  Szlaki wyznakowane ze środków gminy

UZDROWISKO W WYSOWEJ-ZDROJU

Wysowa-Zdrój to znane i cenione uzdrowisko, położone w Beskidzie Niskim przy granicy ze Słowacją. Jest to uzdrowisko, które dysponuje wartościowymi wodami mineralnymi o zróżnicowanych właściwościach. Europejską renomę uzdrowisko uzyskało przed I wojną światową, a jego wody porównywano do źródeł słynnego włoskiego Merano. Obecnie Wysowa-Zdrój dysponuje 14 ujęciami wód mineralnych, są to szczawy wodorowo-węglanowo-chlorkowo-sodowe oraz węglanowo-sodowo- wapienne. Na bazie tych wód w Wysowej-Zdroju produkuje się znakomitą wodę mineralną „Wysowianka”. W uzdrowisku leczy się choroby układu oddechowego, pokarmowego oraz moczowego. W listopadzie 2006 roku w Wysowej-Zdroju została oddana do użytku pijalnia wód mineralnych. Jej usytuowanie w centrum uzdrowiska, w parku uzdrowiskowym, w sąsiedztwie rozlewni wód mineralnych i źródeł wód mineralnych jest uzupełnieniem infrastruktury uzdrowiskowej, podnosi rangę i konkurencyjność uzdrowiska Wysowa-Zdrój na tle innych uzdrowisk.

SZLAKI TURYSTYCZNE PIESZE

Na terenie gminy Uście Gorlickie występują następujące:

 oznakowane szlaki turystyczne: o Czerwony: Mochnaczka - Hańczowa - Kozie Żebro - Wołowiec - (11 godzin) o Niebieski: Grybów - Chełm - Hańczowa - Ropki - Wysowa-Zdrój - Konieczna - Dębi Wierch - Nowy Łupków (14 godzin)

4 http://www.usciegorlickie.pl/ PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 30

o Zielony: Stróże - Szymbark - Magura Małastowska - Wysowa-Zdrój - Lackowa - Mochnaczka Niżna (10 godzin) o Żółty: Sucha Homola - Uście Gorlickie - Magura Małastowska (5 godzin)

 nieoznakowane szlaki turystyczne: o z Suchej Homoli przez Bordiów Wierch do Hańczowej (3,5 godziny) o do Huty przez Pierunkę (2,5 godziny) o z Miejskiej Góry przez Suchy Wierch na Łysą Górę i do Ropy (2 godziny) o ze Śnietnicy przez Blechnarkę i Wysotę (788 m n.p.m.) o na Jaworzynkę (2 godziny) o przez Kiczerę Żdźiar do Klimkówki (1,5 godziny) o do Ropek przez Hutę Wysowską (2 godziny) o na Łackową (997 m) i przez Bieliczną do Wysowej-Zdroju (7 godzin)

 a także: o Szlak cmentarzy z I Wojny Światowej na terenie gminy Uście Gorlickie; o Szlak wokół zbiornika Klimkówka

SZLAKI TURYSTYKI KONNEJ

 Izby - Bieliczna - Przełęcz Pułaskiego (długość 4 km)  Wysowa-Zdrój - Dolina Łopacińskiego - Hańczowa (długość 5,2 km)

WIELOKULTUROWY SZLAK ROWEROWY - CZERWONY

Swoją nazwą nawiązuje do tradycji i kultury ludności zamieszkującej niegdyś te tereny Łemków, górali, chasydów, Pogórzan. Szlak prowadzi od Przełęczy Wysowskiej przez Blechnarkę (turystyczne przejście graniczne ze Słowacją), a następnie trasą: Wysowa- Zdrój - Hańczowa – Stawisze – Śnietnica - Brunary – Florynka – Wawrzka – Podchełmie – Grybów – Siołkowa – Stróże – Polna – Szalowa – Wilczyska – Jeżów – Bobowa - Sędziszowa. Długość szlaku: 65,5 km.

TRANSGRANICZNY SZLAK ROWEROWY – NIEBIESKI

Szlak prowadzi przez Miasta i Gminy: Sękową, Uście Gorlickie, Krynicę–Zdrój, Muszynę. Trasa przebiegu szlaku: Długie - Krzywa - Gładyszów – Smrekowiec – Kwiatoń - Uście Gorlickie – Czarna – Śnietnica – Banica – Izby - Mochnaczka Niżna – Tylicz - Powroźnik, następnie trasą Rowerowej Pętli Muszyńskiej do Muszyny, gdzie łączy się z Karpackim Szlakiem Rowerowym. Długość szlaku: 71,5 km. Szlak przebiega drogami w zdecydowanej części asfaltowymi, na krótkich odcinkach drogami utwardzonymi i żwirowymi.

POZOSTAŁE SZLAKI TURYSTYCZNE

 Szlak czarny 1 Początek szlaku: Wysowa-Zdrój – kościół. Przebieg szlaku: Wysowa-Zdrój - Przeł. Hutniańska - Ropki - Przeł. Lipka - Izby - Bieliczna - Przeł. Perehyba - PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 31

Hańczowa - Wysowa-Zdrój. Długość szlaku: 27,5 km. Różnica wysokości: ok. 550 m. Drogi: asfaltowe - ok. 9,0 km gruntowe - ok. 12,0 km ścieżki leśne - ok. 6,5 km

 Szlak czerwony 3 Początek szlaku: Uście Gorlickie. Przebieg szlaku: Uście Gorlickie - Uście Gorlickie (Kijów) - Sucha Homola - Klimkówka - Łosie - Kunkowa - Uście Gorlickie. Długość szlaku: 27,0 km. Różnica wysokości: ok. 400 m. Drogi: asfaltowe - ok. 15,0 km gruntowe - ok. 5,0 km, ścieżki leśne - ok. 7,0 km.

 Szlak niebieski 4 Początek szlaku: Uście Gorlickie. Przebieg szlaku: Uście Gorlickie - Uście Gorlickie- - Magura Małastowska - Leszczyny - Nowica - Oderne - Uście Gorlickie. Długość szlaku: 35,0 km. Różnica wysokości: ok. 500 m. Drogi: asfaltowe - ok. 15,0 km gruntowe - ok. 12,0 km, ścieżki leśne - ok. 8,0 km.

 Szlak żółty Wysowa-Zdrój cerkiew – Hańczowa (6,4) – Skwirtne (11,0) – Regietów Niżny (13,7) – Regietów Wyżny (17,5) – przełęcz między Obićem a Jaworzynką – Blechnarka (23,9) – Wysowa-Zdrój ((26,5). Długość trasy: 26,5 km, w tym 9,8 km to drogi asfaltowe.

 Szlak zielony Uście Gorlickie – Kwiatoń (3,5) – Skwirtne (5,3) – Regietów Niżny (7,8) – Smerekowiec (11,3) – Zdynia (14,7) – Konieczna (20,6). Długość szlaku 20,6 km.

Gmina Sękowa

INFRASTRUKTURA REKREACYJNA

Na terenie gminy Sękowa znajdują się liczne oznakowane szlaki turystyczne - piesze, rowerowe oraz przystosowane do uprawiania turystyki konnej, które przebiegają wśród najciekawszych i najpiękniejszych zakątków gminy. Należą do nich szlaki piesze PTTK, szlaki Nadleśnictwa Gorlice, szlaki dojściowe do obiektów oraz cmentarzy wojennych. Spośród najciekawszych wyróżnia się:  szlak czerwony - główny szlak beskidzki - Zdynia - Popowe Wierchy – Wołowiec – Bartne - Magura Wątkowska - Kąty;  szlak czerwony - Bartne - Banica - Krzywa - Jasionka - Czarne - Radocyna - Konieczna;  szlak zielony I - Gorlice – Łysola - Męcina Wielka - Wapienne - Magura Wątkowska;  szlak zielony II – Szymbark - Magura Małastowska - Smerekowiec - Wysowa;  szlak zielony "Śladami kolebki przemysłu naftowego" - Gorlice - - Sękowa - Męcina Mała - Męcina Wielka - Wapienne - Rozdziele - Lipinki - Wójtowa - Libusza - Korczyna - Kobylanka - Kryg - Dominikowice – Gorlice; PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 32

 szlak niebieski - Gorlice – Siary - Ostry Dział - Magura Małastowska - bacówka PTTK w Bartnem;  szlak niebieski - Transgraniczny - Krzywa - Jasionka - Czarne - Długie – Wyszowatka  szlak żółty - Folusz - Kornuty - Bartne - przeł. między Maguryczami - Banica - Wołowiec - - Radocyna – Konieczna;  szlak żółty - Gorlice - Bartnia Góra - Bielanka - Miejska Góra - Ropa - Wawrzka – Florynka;  szlak żółty - Homola - Uście Gorlickie - Oderne - Przysłup - Magura Małastowska;  szlak żółty Winny szlak rowerowy - Gorlice - Siary - Owczary - Małastów - Ropica Górna - Bodaki – Bartne.

W sezonie zimowym, kiedy uprawianie turystyki pieszej i rowerowej staje się niemożliwe, gmina ma do zaoferowania liczne atrakcje narciarskie. Stok Magury Małastowskiej należy do najdłuższych nartostrad w południowo-wschodniej Polsce. Istnieje ona od 1960 roku. Wyciąg Magura jest wyciągiem orczykowym, składającym się z dwóch nitek, a trasa zjazdowa ma długość 1400 m, przy różnicy wzniesień wynoszącej 260 m. Stok posiada system sztucznego ośnieżania oraz sztuczne oświetlenie. Ponadto przy wjeździe do Małastowa znajdują się dwa mniejsze wyciągi narciarskie, doskonale przystosowane dla początkujących narciarzy. Mają one długość 500 i 550 m i posiadają jedną sztucznie oświetloną trasę. Również w samym Małastowie zlokalizowano wyciąg do nauki jazdy dla dzieci, o długości 150 m.

INFRASTRUKTURA KULTURALNA

Bardzo ważnym elementem, świadczącym o dużej atrakcyjności turystycznej gminy Sękowa są jej liczne zabytki. Najważniejszym z nich jest kościół p.w. Świętego Filipa i Jakuba w Sękowej, powstały w 1520 roku. Zbudowany z drewna modrzewiowego w stylu gotyckim kościół, stanowi jeden z najwspanialszych zabytków architektury drewnianej w Polsce, co potwierdza wpis na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Niezwykle ciekawy jest również neogotycki kościół parafialny pw. Świętego Józefa w Sękowej, zbudowany w 1885 roku, który posiada trójbocznie zamknięte prezbiterium, trzy nawy oraz frontalnie usytuowaną wieżę.

Na terenie gminy Sękowa znajdują się liczne zabytkowe cerkwie łemkowskie, będące charakterystycznym elementem jej krajobrazu. Są to piękne drewniane budynki, zwieńczone kopułami i ozdobione malarstwem ikonowym. Najbardziej reprezentatywna jest drewniana greckokatolicka cerkiew pw. Opieki Bogurodzicy w Owczarach, pochodząca z 1653 roku, która została uhonorowana, wraz z kościołem p.w. Świętego Filipa i Jakuba w Sękowej, medalem międzynarodowej organizacji Europa Nostra z siedzibą w Hadze. W 2013 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Podobne świątynie można podziwiać w miejscowości Bartne, w której znajduje się również Muzeum Sztuki Cerkiewnej oraz w miejscowościach: Bodaki, Krzywa, Ropica Górna i Wołowiec. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 33

Na obszarze gminy Sękowa zlokalizowane są liczne cmentarze wojskowe, pochodzące z okresu I Wojny Światowej, w których spoczywają żołnierze polegli w jednej z najcięższych bitew tej wojny – bitwie pod Gorlicami.

Wieś Siary na terenie gmina Sękowa jest przy tym miejscem, w którym powstał, w 1852 roku, pierwszy na świecie szyb naftowy.

Zabytki na obszarze uzdrowiska

 obecny kościół parafialny p.w. MB Królowej Polski w Męcinie Wielkiej (dawna cerkiew śś. Kosmy i Damiana),  Cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 81 w Męcinie Wielkiej,  Cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 82 w Męcinie Wielkiej,  Cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 83 w Wapiennem,  Zabytkowe kapliczki, krzyże przydrożne.

Wapienne, pod względem turystycznym jest bardzo atrakcyjnym miejscem, również ze względu na bliskie sąsiedztwo innych miejscowości, oferujących turystom liczne, ciekawe i różnorodne formy spędzania wolnego czasu. W odległości zaledwie 12 km od Wapiennego znajdują się Gorlice – miasto powiatowe, które posiada liczne obiekty sportowo – rekreacyjne, takie jak: kryta pływalnia z basenem sportowym, rekreacyjnym, zjeżdżalnią, sauną i fitness club’em, hala sportowa, sztuczne lodowisko, otwarty basen kąpielowy oraz korty tenisowe. Ponadto 15 km od Sękowej, na rzece Ropie, wśród gór położony jest Zalew Klimkówka, który stanowi doskonałe miejsce do uprawiania sportów wodnych, żeglarstwa i kajakarstwa. W miejscowości Gładyszów, graniczącej od północy z Gminą Sękowa, znajduje się Stadnina Koni Huculskich, oferująca turystom rajdy konne i przejażdżki bryczkami, a w sezonie zimowym kuligi saniami. Jest to największa na świecie hodowla koni rasy huculskiej, pod opieką której znajduje się obecnie ok. 300 koni. W bezpośrednim sąsiedztwie Wapiennego mieści się również miejscowość uzdrowiskowa Wysowa – Zdrój. Położona jest ono w południowej części Gminy Uście Gorlickie, należącej do Powiatu Gorlickiego.

II.9. WARUNKI ŚRODOWISKOWE

STAN POWIETRZA

Bezpośrednio w obszarze objętym planem nie prowadzi się monitoringu jakości środowiska. Najbliższe stacje pomiarowe, mierzące stężenie pyłu zawieszonego PM 10 i benzo(a)pirenu działają w Gorlicach i Muszynie. Stacja w Muszynie nie odnotowała w 2015 roku przekroczeń norm ww. zanieczyszczeń.

W Gorlicach w czasie sezonu grzewczego w 2015 roku odnotowano niewielkie przekroczenia dopuszczalnego poziomu stężenia w powietrzu pyłu PM 10. Zanotowano również przekroczenia dopuszczalnego stężenia benzo(a)pirenu w pyle PM 10, z tym że w Małopolsce, gdzie zanieczyszczenie to jest powszechne, powiat gorlicki wykazuje najniższe stężenie. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 34

Wykres 15. STĘŻENIE PM 10 W POWIETRZU W GORLICACH W 2015 ROKU 60 50 40 30 20 10 0

Źródło: monitoring.krakow.pios.gov.pl

Wykres 16. STĘŻENIE BENZO(A)PIRENU W POWIETRZU W GORLICACH W 2015 r. 10 8 6 4 2 0

Źródło: monitoring.krakow.pios.gov.pl

Wykres 17. STĘŻENIE BENZO(A)PIRENU W PM 10 W MAŁOPOLSCE W 2015 r. 14 12,13 12 9,12 10 7,9 8,04 8,27 8 4,6 5,09 6 3,18 4 2 0

Źródło: monitoring.krakow.pios.gov.pl

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 35

Wykres 18. STĘŻENIE PM 10 W POWIETRZU W MAŁOPOLSCE W 2015 r. 45 44 46 44 50 36 33 33 40 29 30 20 10 0

Źródło: monitoring.krakow.pios.gov.pl

Zlokalizowana w Szymbarku (gmina wiejska Gorlice) stacja, mierząca zanieczyszczenie powietrza dwutlenkiem siarki, tlenkami azotu i ozonem, nie odnotowała w tym zakresie przekroczeń dopuszczalnych norm.

STAN ZASOBÓW WODNYCH

Na rzece Ropie, zasilającej Zbiornik Klimkówka prowadzony jest regularny monitoring jakości wody.

Podstawą oceny jakości wód jest Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych.

Stan ekologiczny fragmentu jednolitej części wód powierzchniowych, będącego obszarem chronionym, klasyfikuje się na podstawie danych uzyskanych w wyniku realizacji badań monitoringowych w punkcie pomiarowo-kontrolnym monitoringu obszarów chronionych.

Jakość wody badana jest również w samym Zbiorniku Klimkówka.

Tabela 12. JAKOŚĆ WODY W RZECE ROPA I ZBIORNIKU KLIMKÓWKA NAZWA NAZWA REPREZENTATYWNEGO STAN/POTENCJAŁ STAN STAN OCENIANEJ JCW PUNKTU POMIAROWO- EKOLOGICZNY CHEMICZNY KONTROLNEGO Ropa od Zb. Ropa-Biecz Umiarkowany b/d Zły Klimkówka do sitniczanki Ropa do Zb. Ropa-Wysowa Zdrój Dobry Poniżej stanu ZŁY Klimkówka dobrego Zbiornik Zbiornik Klimkówka - Dobry Dobry Zły Klimkówka powyżej zapory Źródło: "Raport o stanie środowiska w województwie małopolskim w 2014 roku", "Ocena Stanu Wód Województwa Małopolskiego w 2015 roku" Ponadto należy zauważyć, że w kategorii Stan/Potencjał ekologiczny określono JCW obszarze objętym planem jako silnie zmienione. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 36

Zgodnie z ww. Rozporządzeniem Ministra Środowiska przyjmuje się, że wymogi dla obszaru chronionego są spełnione, jeżeli wyniki oceny wykonanej na podstawie danych z punktu monitoringu obszarów chronionych wskazują na dobry stan chemiczny i jednocześnie na przynajmniej dobry stan ekologiczny lub potencjał ekologiczny. Dlatego należy stwierdzić, że woda z punktów pomiarowo-kontrolnych zlokalizowanych w obszarze objętym planem nie spełnia wymogów jakościowych dla obszarów chronionych.

Przeprowadzona przez WIOŚ w Krakowie ocena wód, wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, pozwoliła przyporządkować wody rzeki Ropy w punktach:

 Ropa od Zb. Klimkówka do sitniczanki  Ropa do Zb. Klimkówka do grupy A2, przy czym wody nadające się do spożycia mieszczą się w przedziale A1 - A3.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dn. 27 listopada 2002 r.5 kategoria A2 oznacza wodę wymagającą typowego uzdatniania fizycznego i chemicznego, w szczególności utleniania wstępnego, koagulacji, flokulacji, dekantacji, filtracji, dezynfekcji (chlorowania końcowego).

II.10 SYTUACJA FINANSOWA I MOŻLIWOŚCI INWESTYCYJNE GMIN

Rozwój infrastruktury w dużej części współfinansowany będzie przez gminy, stąd konieczność zapewnienia odpowiednich środków na działania inwestycyjne.

Gmina Uście Gorlickie w 2015 roku osiągnęła dochód w kwocie przekraczającej 32 mln zł. Przy wydatkach na poziomie 30,8 mln zł oznaczało to nadwyżkę na poziomie 1,2 mln zł.

Gminy Sękowa i Ropa w 2015 roku osiągnęły dochód przekraczający 20 mln zł. Sękowa poniosła w tym samym czasie nieco wyższe wydatki (21,9 mln zł), co skutkowało deficytem na poziomie 1,4 mln zł. Bilans roczny gminy Ropa był pozytywny (nadwyżka 1,3 mln zł).

5 Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 listopada 2002 r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać wody powierzchniowe wykorzystywane do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 37

Wykres 19. BILANS BUDŻETOWY GMIN ROPA, SĘKOWA I UŚCIE GORLICKIE W 2015 ROKU 35 000 000

30 000 000

25 000 000

20 000 000

15 000 000

10 000 000

5 000 000

0 Ropa Sękowa Uście Gorlickie

Źródło: GUS

Zasadniczo należy uznać, że sytuacja finansowa gmin i ich możliwości inwestycyjne są pozytywne. Gmina Uście Gorlickie, posiadająca najwyższe dochody w przeliczeniu na mieszkańca posiada równocześnie najwyższe zadłużenie. Nie ma jednak zagrożenia przekroczenia 60% ustawowej granicy zadłużenia, zwłaszcza, że w 2015 roku gmina odnotowała znaczącą nadwyżkę budżetową.

Zadłużenie gmin Ropa i Sękowa jest znacząco niższe. Posiadają one również wyraźnie niższe dochody w przeliczeniu na 1 mieszkańca. W porównaniu z innymi jednostkami samorządu terytorialnego, zwłaszcza w obszarach wiejskich wschodniej Małopolski, należy uznać, że dochody gmin są wysokie lub bardzo wysokie.

Tabela 13. PODSTAWOWE PARAMETRY BUDŻETOWE GMIN ROPA, UŚCIE GORLICKIE I SĘKOWA ZADŁUŻENIE GMINY WYDATKI DOCHODY GMINY [% DOCHODÓW GMINY NA 1 NA 1 MIESZKAŃCA BUDŻETOWYCH] - MIESZKAŃCA 2014 R. Ropa 3 777,22 3 530,07 18,89 Uście Gorlickie 4 720,05 4 542,36 48,32 Sękowa 4 081,35 4 355,68 18,88 Źródło: GUS, "Zadłużenie samorządów. Ranking zadłużenia samorządów 2014 r." - www.wspolnota.org.pl

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 38

II.11 ANALIZA SWOT

CZYNNIKI WEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SŁABE STRONY  OOP położony jest w jednym regionie o  Brak wystarczającego wyposażenia najniższym w Małopolsce poziomie infrastrukturę wodno-kanalizacyjną zanieczyszczenia powietrza, prowadzi do drastycznego obniżenia  Obszar posiada aktualne Plany jakości wody rzece Ropie i Zbiorniku Zagospodarowania Przestrzennego Klimkówka,  Działające w regionie uzdrowiska  Brak wystarczającej infrastruktury i oferty gwarantują stały napływ turystów (brak transportu zbiorowego, w tym brak zagrożenia, że infrastruktura będzie połączeń kolejowych, niewykorzystana)  Niewielka liczba turystów zagranicznych  Duże doświadczenia JST w realizacji odwiedzających Ziemię Gorlicką działań inwestycyjnych i rozwojowych  Ograniczone środki na inwestycje  Znaczne tereny inwestycyjne, pozwalające lokalnych przedsiębiorców na lokalizowanie różnych typów oferty, skierowanej do różnego typu odbiorców,  Dobra sytuacja finansowa JST, a co za tym idzie - duża zdolność inwestycyjna.

CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE SZANSE ZAGROŻENIA  Duża liczba turystów przyjeżdżających do  Małopolski.  Planowany rozwój infrastruktury rekreacyjnej i kulturalnej w związku z innymi działaniami (rewitalizacja gmin, rozwój uzdrowisk)  Ogólna tendencja polegająca na wzroście wydatków na turystykę i podróże,

II.12. ANALIZA KLUCZOWYCH PROBLEMÓW

Województwo małopolskie, w którym położony jest Zbiornik Klimkówka i otaczające go gminy, za sprawą Miasta Krakowa, stanowi najważniejszy ośrodek turystyczny w kraju. Omawiany obszar położony jest jednak na obrzeżach Małopolski, a co za tym idzie - możliwości czerpania korzyści, w tym pozyskiwania turystów są tu ograniczone.

Poniżej wskazano na 3 najważniejsze problemy, które tyczą się rozwoju turystycznego w regionie.

1. OGRANICZONE MOŻLIWOŚCI INWESTYCYJNE

Logiką rozwoju gospodarczego i turystycznego, w tym realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego jest tworzenie pozytywnych bodźców przez instytucje sfery publicznej dla pobudzania aktywności gospodarczej prywatnych PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 39 przedsiębiorców. Jak wskazano we wcześniejszych analizach, liczba podmiotów gospodarczych w gminach obszaru Klimkówki jest wystarczająca (zbliżona do średniej w województwie małopolskim). Problemem jest jednak fakt, iż są to przede wszystkim podmioty niewielkie, w przeważającej części mikroprzedsiębiorstwa. Duże firmy usługowo-turystyczne skupione są przede wszystkim w granicach uzdrowisk, zwłaszcza Uzdrowiska Wysowa-Zdrój. Swoją działalność prowadzą przede wszystkim w obszarze usług SPA.

O ile parametry budżetowe gmin Ziemi Gorlickiej są korzystne (dochody budżetowe w przeliczeniu na 1 mieszkańca przekraczają średnią województwa), o tyle sektor prywatny cierpi na brak środków inwestycyjnych.

Zakłada się, że rozwój na większą skalę możliwy będzie pod warunkiem pozyskania inwestorów zewnętrznych.

2. DOSTĘPNOŚĆ KOMUNIKACYJNA

Rozwój turystyczny zależny jest od dostępności komunikacyjnej. Dotyczy to nie tylko samego dojazdu na miejsce spędzania urlopu, ale też możliwości swobodnego przemieszczania się po terenie atrakcyjnym turystycznie.

Wielokrotnie we wcześniejszych analizach wskazywano na konieczność zapewnienia odpowiednich warunków środowiskowych. Obowiązkiem wszystkich podmiotów sfery publicznej jest tworzenie warunków rozwojowych zgodnie z zasadami rozwoju zrównoważonego, tj. takiego, który gwarantuje poprawę parametrów gospodarczych z uwzględnieniem konieczności ochrony środowiska naturalnego.

W części Planu poświęconej sferze transportowej wskazano na brak dogodnych połączeń kolejowych, a także zbyt długi czas dojazdu transportem drogowym (ok 3,5 godziny z Krakowa). Transport zbiorowy wewnątrz omawianego obszaru jest realizowany poprzez prywatne podmioty w sposób niezorganizowany.

Na obecnym etapie rozwoju komunikacji transportu zbiorowego, wzrost liczby turystów, stanowiący główny cel niniejszego Planu, musi doprowadzić do zwiększenia ruchu samochodowego na lokalnych drogach. Dla zachowania zasady zrównoważonego rozwoju konieczne jest zatem podjęcie działań na rzecz niwelowania negatywnego wpływu ruchu turystycznego również w zakresie zanieczyszczenia powietrza z użytkowania pojazdów.

Należy uznać, że wpływ gmin realizujących Plan na możliwości dojazdu turystów koleją lub zmodernizowanymi ciągami drogowymi na miejsce jest ograniczony. Ponadto sytuacja w tym zakresie ma ulec znaczącej poprawie w perspektywie do 2020 roku, co założono w dokumentach planistycznych na poziomie wojewódzkim ("Strategia Rozwoju Transportu w Województwie Małopolskim Na Lata 2010-2030").

Działaniem, które Gminy mogą realizować we własnym zakresie jest organizacja lokalnego transportu, co zostało już wskazane w Strategii Rozwoju Gminy Sękowa na lata 2014 - 2020. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 40

3. BRAK WYSTARCZAJĄCEGO WYPOSAŻENIA TERENU W INFRASTRUKTURĘ TECHNICZNĄ

Tworzenie wysokiej jakości oferty turystycznej wymaga odpowiednio przygotowanych terenów inwestycyjnych. Jak wskazano wcześniej, jedynie gmina Sękowa posiada tereny o zaopatrzeniu w infrastrukturę wodno-kanalizacyjną na poziomie zbliżonym do średnich parametrów w województwie. W dodatku są to tereny w większości położone poza OOP.

Niski poziom rozwoju sieci kanalizacyjnej i wodociągowej sprawia, że na obszarze tworzą się ograniczone obszarowo enklawy turystyczne, a co za tym idzie pozostałe tereny są w większości niewykorzystane.

Powyższa sytuacja prowadzi do ograniczenia możliwości inwestycyjnych. Dotyczy to lokalnych przedsiębiorców - właścicieli atrakcyjnych turystycznie obszarów, ale też inwestorów zewnętrznych poszukujących odpowiedniego miejsca dla ulokowania kapitału.

Jak wynika z przytaczanych wcześniej danych, w gminach uczestniczących w realizacji Planu infrastruktura sieciowa rozwijała się w ostatnich latach, jednak proces ten powinien ulec przyspieszeniu.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 41

III. NAWIĄZANIE DO STRATEGICZNYCH DOKUMENTÓW DOTYCZĄCYCH ROZWOJU PRZESTRZENNO–SPOŁECZNO– GOSPODARCZEGO GMIN I REGIONU

Niniejszy Plan, podobnie jak inne akty prawne o charakterze lokalnym, uwzględnia obowiązującą w kraju hierarchię dokumentów planistycznych. Przyjęte w dalszej części opracowania cele i zadania, pozostają w zgodzie z kierunkami rozwojowymi, wytyczonymi w dokumentach na poziomie krajowym, wojewódzkim, a także z dokumentami sektorowymi, w tym ze zintegrowanymi strategiami rozwoju. Plan pozostaje ponadto w zgodzie z pozostałymi aktami, sporządzonymi dla terenu gmin, na terytorium których realizowane będą działania. Na etapie sporządzania niniejszego Planu, jedynie Sękowa posiada aktualną strategię Rozwoju Gminy. Pozostałe JST przygotowują się do opracowania własnych strategii. Warto ponadto zauważyć, że wszystkie gminy planują sfinalizować w 2016 lub na początku 2017 roku prace nad gminnymi programami rewitalizacji, dla których ważnym punktem jest zaplanowanie inwestycji w obszarze rekreacji i kultury, a także przygotowania terenów z myślą o rozwoju gospodarczym. STRATEGIA ROZWOJU KRAJU 2020 Dokument przyjęty został uchwałą Rady Ministrów w dniu 25 września 2012 roku. Usytuowany jest najwyżej w hierarchii strategii krajowych i jako taki z założenia ma charakter ogólny. Stworzenie odpowiednich warunków dla rozwoju turystyki zostało tu przedstawione jako jeden z elementów szeroko pojętego rozwoju gospodarczego: "... ważne będzie stworzenie odpowiednich warunków dla rozwoju firm zajmujących się organizowaniem czasu wolnego i turystyką (w tym przedsiębiorstw sektora kultury i kreatywnego). Dotyczy to zarówno obszarów, które swój wysoki potencjał turystyczny zawdzięczają walorom przyrodniczym, lecz także terenów miejskich, które często oferują zbyt mało możliwości spędzania wolnego czasu." KRAJOWA STRATEGIA ROZWOJU REGIONALNEGO 2010 - 2020 Dokument, stanowiący jedną z 9 zintegrowanych strategii rozwoju, przyjęto uchwałą Rady Ministrów w dn. 13 lipca 2010 roku. Jego założenia dotyczą zarówno obszarów wiejskich, jak i miejskich. Podobnie jak w Strategii Rozwoju Kraju, turystyka jest tu traktowana jako jeden z elementów rozwojowych. KSRR zaleca wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów (Cel 1), która powinna być realizowana m.in. poprzez: Ad 1.3.6. Wykorzystanie walorów środowiska przyrodniczego oraz potencjału dziedzictwa kulturowego - w związku z tym polityka regionalna powinna:  Sprzyjać ochronie środowiska przyrodniczego, jak i jego racjonalnemu wykorzystaniu dla zaspokojenia potrzeb społecznych i gospodarczych (w tym turystycznych),  Zachowywać i rozwijać, a przede wszystkim szeroko udostępniać, zasoby kulturowe regionów oraz ułatwiać ich wykorzystanie społeczne i gospodarcze. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 42

STRATEGIA ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU WSI, ROLNICTWA I RYBACTWA NA LATA 2012 - 2020 Dokument jest jedną z 9 zintegrowanych strategii rozwoju. Przyjęty został uchwałą nr 163 Rady Ministrów dn. 9 listopada 2012 roku. Zwraca się tu uwagę, że tereny wiejski są miejscem występowania nie tylko dóbr naturalnych, ale też kulturowych. Z punktu widzenia niniejszego Planu, zasadnicze znaczenie mają: Cel szczegółowy 1. Wzrost jakości kapitału ludzkiego, społecznego, zatrudnienia i przedsiębiorczości na obszarach wiejskich, realizowany m.in. poprzez:  1.3 Rozwój przedsiębiorczości i pozarolniczych miejsc pracy z wykorzystaniem potencjału endogenicznego obszarów wiejskich Cel szczegółowy 2. Poprawa warunków życia na obszarach wiejskich oraz poprawa ich dostępności przestrzennej, realizowany m.in. poprzez:  2.4. Rozwój infrastruktury społecznej zapewniającej mieszkańcom obszarów wiejskich dostęp do dóbr i usług. PROGRAM ROZWOJU TURYSTYKI DO 2020 ROKU Dokument przyjęto Uchwałą nr 143/2015 Rady Ministrów z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie przyjęcia „Programu Rozwoju Turystyki do 2020 roku”. Celem głównym Programu jest: Wzmocnienie rozwoju konkurencyjnej i innowacyjnej turystyki poprzez wspieranie przedsiębiorstw, organizacji i instytucji oraz inicjatyw sektora turystyki, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Szczególnie istotny z punktu widzenia niniejszego Planu jest Cel operacyjny 4: Zagospodarowanie i modernizacja przestrzeni dla rozwoju turystyki i infrastruktury turystycznej, przy zachowaniu zasad zrównoważonego rozwoju i przepisów ochrony środowiska. Realizowany będzie on poprzez: 4.1. Wsparcie inwestycji turystycznych w ramach programów rewitalizacji, rozwoju miast i obszarów wiejskich oraz tworzenie nowych usług. 4.2. Wsparcie działań na rzecz rozbudowy infrastruktury turystycznej. PROGRAM ROZWOJU SPORTU DO 2020 ROKU Dokument przyjęto Uchwałą nr 150 Rady Ministrów, dn. 31 sierpnia 2015 roku. Pośród różnych płaszczyzn rozwoju aktywności fizycznej rozumianej jako działalność wyczynową i amatorską, Program wskazuje również na turystykę. Z punktu widzenia niniejszego Planu szczególne znaczenie mają: Cel szczegółowy 1. Zapewnienie warunków i oferty dla powszechnego podejmowania aktywności fizycznej na każdym etapie życia, realizowane m.in. poprzez: Priorytet 1.4. Tworzenie przestrzeni publicznej sprzyjającej podejmowaniu aktywności fizycznej. Kierunek interwencji 1.4.2. Tworzenie i utrzymanie wysokiej jakości infrastruktury do uprawiania turystyki aktywnej.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 43

"Dobrą praktyką jest podejmowanie wspólnych przedsięwzięć ponad podziałami administracyjnymi, podobnie jak integrowanie usług turystycznych o różnym charakterze (infrastruktura turystyczna, nocleg, transport itp.). Warto promować powstawanie regionów turystycznych ze wspólną ofertą, zintegrowaną bazą noclegową oraz kartą gościa (co obecnie w Polsce występuje sporadycznie). Należy również pamiętać, że oferta turystyki, w tym turystyki aktywnej, ograniczająca się do obszaru jednej gminy, może nie być wystarczająco atrakcyjna dla wymagającego turysty [...] Należy pamiętać, że w wielu przypadkach infrastruktura turystyczna pełni funkcję sportowo-rekreacyjną – przykładem takiego rozwiązania są np. trasy rowerowe, biegowe czy narciarskie. Promocja turystyki aktywnej może więc nieść wielowymiarowe korzyści – ekonomiczne, prozdrowotne, a nawet stricte sportowe. Warto również podkreślić wagę bezpiecznego uprawiania turystyki aktywnej, co powinny zapewnić zarówno właściwe rozwiązania w terenie (dbałość o jakość infrastruktury), jak i działania informacyjno-promocyjne. W związku z powyższym, należy czynić starania na rzecz dalszego rozwoju infrastruktury dla turystyki aktywnej oraz promowania tej formy aktywności".

Źródło: Program Rozwoju Sportu do 2020 roku

STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO 2011 - 2020 Strategia przyjęta została Uchwałą Nr XII/183/11 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 26 września 2011 roku. Wyznacza kierunki rozwojowe zarówno dla poszczególnych obszarów tematycznych, jak i dla regionów województwa. Rola turystyki w gospodarce Małopolski została opisana w obszarze 2. Zrównoważony rozwój infrastruktury oraz komercjalizacja usług czasu wolnego, dla których wyznaczono m.in. następujące obszary rozwojowe: 2.1 OCHRONA MAŁOPOLSKIEJ PRZESTRZENI KULTUROWEJ  Zapobieganie degradacji i ochrona zasobów dziedzictwa przyrodniczego regionu 2.2 ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ INFRASTRUKTURY ORAZ KOMERCJALIZACJA USŁUG CZASU WOLNEGO 2.2.3 Turystyka aktywna, rekreacyjna i specjalistyczna 2.2.4 Turystyka uzdrowiskowa i prozdrowotna 2.2.5 Turystyka na terenach wiejskich 2.2.7 Turystyka przygraniczna Działania podejmowane w ramach realizacji kierunku polityki skoncentrowane zostaną na rozwijaniu infrastruktury – w powiązaniu ze standaryzacją, kategoryzacją oraz komercjalizacją usług, obejmujących tworzenie i efektywne wykorzystywanie regionalnych produktów. Wspierane w ramach kierunku działania powinny bezpośrednio przyczyniać się do:  podniesienia atrakcyjności turystycznej regionu;  zwiększenia potencjału rezydencjonalnego Małopolski; PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 44

 efektywnego wykorzystania istniejącej i projektowanej infrastruktury – poprzez zapewnienie jej wielofunkcyjnego charakteru np. w zakresie zbiorników wodnych, tras biegowych. Działania zostały też przewidziane dla subregionu sądeckiego, w którym położony jest Zbiornik Klimkówka i otaczające go gminy: 4.3.2 Rozwój potencjału gospodarczego subregionu sądeckiego:  wzmocnienie funkcji subregionu poprzez rozwój infrastruktury i usług przemysłów czasu wolnego, związanych z działalnością w zakresie: o turystyki aktywnej, rekreacyjnej i specjalistycznej, ze szczególnym uwzględnieniem rozwoju infrastruktury sportowej oraz szlaków pieszych, rowerowych i tras biegowych,  wykorzystanie współpracy transgranicznej ze Słowacją dla rozwoju rynku pracy oraz turystyki w strefie przygranicznej SUBREGIONALNY PROGRAM ROZWOJU DO ROKU 2020 Program określa politykę Województwa Małopolskiego wobec pięciu subregionów funkcjonalnych. Czerpie przy tym ze Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego 2011 - 2020. Z punktu widzenia niniejszego Planu zasadnicze znaczenie ma: Cel szczegółowy 1: Wysoka konkurencyjność subregionów dzięki wykorzystaniu endogenicznych potencjałów oraz usprawnieniu sieci komunikacyjnej 1.1.2. Rozwój infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej w subregionach, 1.1.3. Zagospodarowanie otoczenia zbiorników wodnych na cele turystyczne i rekreacyjne, 1.1.4. Rozwój lokalnych tras turystycznych. "Turystyka, jako istotna gałąź regionalnej gospodarki, dynamicznie wpływa na rozwój innych sektorów, stymuluje wzrost PKB oraz powstawanie nowych miejsc pracy. Bazując na endogenicznych potencjałach Małopolski, konieczne jest zatem podejmowanie działań związanych z dalszym rozwojem tego sektora"

Źródło: Subregionalny Program Rozwoju do roku 2020

STRATEGIA ROZWOJU GMINY SĘKOWA NA LATA 2014 - 2020 Dokument przyjęty został Uchwałą nr XXXII/436/2014 Rady Gminy Sękowa z dnia 30 października 2014 roku. Obejmuje on swoim zakresem całość terytorium gminy, a zatem również tereny zaliczone do obszaru wokół Zbiornika Klimkówka. Z punktu widzenia niniejszego Planu, szczególnie istotne są cele: I. Konkurencyjna gospodarka I.1 Wykorzystywanie walorów gminy dla jej rozwoju gospodarczego I.1.3 Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska naturalnego I.1.4 Tworzenie, rozwój i promowanie potencjału turystyczno-rekreacyjnego gminy PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 45

II. Rozwój kapitału ludzkiego II.1 Wzrost poziomu życia mieszkańców gminy II.1.3 Zagospodarowanie czasu wolnego MPZP - Uście Gorlickie Gmina Uście Gorlickie posiada 7 MPZP dla poszczególnych wsi i zespołów wsi:  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie I” - wsie: Wysowa, Blechnarka, Ropki, Hańczowa (uchwała nr XLVIII/457/2010 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 10 listopada 2010 r.)  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie II” - wieś Uście Gorlickie (uchwała nr XII/108/2011 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 29 września 2011 r.)  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie III" - wsie: Kwiatoń, Skwirtne, Regietów (uchwała Nr XIV/132/2011 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 30 listopada 2011 r.)  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie IV” - wsie Nowica, Kunkowa (uchwała nr XII/109/2011 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 29 września 2011 r.)  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie V” - wsie: Gładyszów, Smerekowiec, Zdynia, Konieczna (uchwała nr XIV/133/2011 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 30 listopada 2011 r.)  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie VI” - wsie: Brunary, Czarna, Stawisza, Śnietnica (uchwała nr XXI/180/2012 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 31 sierpnia 2012 r.)  Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego „Uście Gorlickie VII” - wsie Banica, Izby (uchwała nr XXI/181/2012 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 31 sierpnia 2012 r.) STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY UŚCIE GORLICKIE (Uchwała Nr XL/390/2010 Rady Gminy Uście Gorlickie z dnia 16 marca 2010 r.) W dokumencie:  Ustala się rozwój zagospodarowania turystycznego w harmonii z ochroną przyrody poprzez:  aktywizację turystyczną i rekreacyjną nowych terenów z zachowaniem ich najcenniejszych walorów,  zakładanie ścieżek dydaktyczno-turystycznych, popularyzujących lokalną przyrodę, wytyczanie nowych tras szlaków turystycznych i historycznych, w tym szlaków dostosowanych dla osób niepełnosprawnych,  modernizację, rozbudowę i budowę infrastruktury turystycznej (atrakcje turystyczne i rozrywkowe). PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 46

 Utrzymuje się wszystkie istniejące szlaki turystyczne i historyczne, dopuszczając w miarę potrzeb ich uzupełnienie oraz modernizację umożliwiającą poszerzenie sposobu ich wykorzystania jako szlaków turystyki kwalifikowanej, jak też ich zagospodarowania elementami małej architektury.  We wszystkich punktach widokowych dopuszcza się lokalizację małej architektury – wieże i platformy widokowe. Odnośnie terenów położonych w zlewni Ropy: Tereny położone w zlewni Ropy winny być kompleksowo objęte systemem kanalizacyjnym ze względu na konieczność ochrony jakości wód rz. Ropy. Na tej rzece w Ropicy Polskiej istnieje ujęcie wody dla Gorlic, które jest związane ze zbiornikiem „Klimkówka” (wyrównanie przypływów w rzece). Możliwe wykorzystanie rekreacyjne. Polityka racjonalnego kształtowania środowiska, prowadzona przez władze samorządowe winna stwarzać warunki (m.in.) dla: Rekreacyjnego wykorzystania zbiornika wodnego „Klimkówka”, położonego częściowo (wraz z cofką) we wsi Uście Gorlickie przy równoczesnej ochronie jakości wody przede wszystkim poprzez zakaz odprowadzania nieoczyszczonych ścieków do wód i do gruntu, objęcie zasięgiem oczyszczalni ścieków wszystkich terenów zabudowanych powyżej zbiornika „Klimkówka”. MPZP I STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY SĘKOWA Gmina Sękowa posiada:  Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Sękowa, przyjęte 15 kwietnia 2002 r. Uchwałą Nr XXVII/200/2002 Rady Gminy Sękowa,  MPZP przyjęte Uchwałą nr. XVII/112/2004 z 26 listopada 2004r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Sękowa MPZP na przestrzeni lat 2006 - 2014 był wielokrotnie zmieniany. 15 marca 2016 roku Rada Gminy Sękowa (Uchwała Nr XI/140/2016) stwierdziła aktualność powyższych dokumentów. Jako zgodne z planem uznaje się: Wyznaczenie tras urządzeń liniowych związanych z rekreacją zimową (w tym tras kolei i wyciągów narciarskich) oraz tras urządzeń związanych z rozbudową systemów infrastruktury technicznej służącej wyposażeniu inżynierskiemu terenów przeznaczonych do zainwestowania stosownie do szczegółowych rozwiązań technicznych, jeżeli nie koliduje to z innymi ustaleniami planu, Nakazuje się: 1) Inicjowanie działań dla udostępnienia i zagospodarowania terenów przydatnych dla turystyki kwalifikowanej, krajoznawczej oraz rekreacji. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 47

2) Stworzenie warunków do rozwoju gospodarczo-społecznego Gminy, w tym dla zagospodarowania turystycznego i rekreacyjnego, w sposób minimalizujący negatywne oddziaływanie na środowisko przyrodnicze, zdrowie i bezpieczeństwo mieszkańców Gminy i użytkowników terenów i urządzeń. Dla udostępnienia walorów przyrodniczych, krajoznawczych oraz tradycji historycznych obszaru Gminy adaptuje się szlaki krajoznawcze, historyczne, przyrodnicze i turystyczne: 1) Szlak architektury drewnianej Województwa Małopolskiego, 2) Szlak przyrodniczo-historyczny „Magura”, 3) Szlaki rowerowe i szlaki konne, 4) Szlaki turystyczne górskie PTTK według map turystycznych. Dopuszcza się tworzenie innych niż wymienione szlaków oraz ścieżek edukacyjnych, turystycznych i rekreacyjnych, w tym „szlak cerkiewny Beskidu Niskiego”, „szlak świątyń obrządku wschodniego”, „szlak kopalnictwa naftowego”, „szlak cmentarzy wojennych I wojny światowej” i inne. Ustala się obowiązek utrzymania ścieżek i szlaków w dobrym stanie oraz właściwy poziom informacji turystycznej. Wskazane jest powiązanie systemu szlaków ze Słowacją oraz z systemem już funkcjonującym na obszarze Magurskiego Parku Narodowego. Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego - gmina Ropa (Uchwała Nr XVII/100/08 Rady Gminy w Ropie z dnia 4 sierpnia 2008 r.) W Studium na terytorium gminy wyznaczono m.in.: 1. Strefę zainwestowania z preferencją dla funkcji turystyki i rekreacji. Wskazana jest tu realizacja zabudowy pensjonatowej, letniskowej i usług turystycznych (motele, hotele, pola campingowe, namiotowe i podobne). Wskazane jest utrzymanie terenów obiektów sportowych i przeznaczonych dotychczas na obiekty sportowe, w tym boiska sportowe. Dopuszczona jest realizacja zabudowy mieszkaniowej. W terenach nad zbiornikiem Klimkówka pomiędzy drogą a zbiornikiem powinno być realizowane głównie zagospodarowanie turystyczne. Utrzymuje się istniejący sposób zagospodarowania i zabudowy, możliwa jest przebudowa, rozbudowa istniejących obiektów i uzupełnienie istniejącego zainwestowania. Możliwa jest zmiana funkcji istniejącej zabudowy. 2. Strefę zainwestowania do umiarkowanego rozwoju mieszkalnictwa, usług i rzemiosła W strefie tej, poza funkcją mieszkalnictwa dopuszcza się realizację zabudowy zagrodowej, usług turystycznych oraz usług sportu i rekreacji.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 48

IV KIERUNKI ROZWOJU PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO

IV.1 ANALIZA WARIANTOWA

Dla określenia optymalnych kierunków rozwojowych skorzystano z informacji zebranych we wcześniejszych częściach Planu, a podsumowanych w formie wniosków w analizie SWOT. Istotne rozważenie różnych wariantów rozwojowych, z uwzględnieniem potrzeb różnych grup docelowych.

Dla dalszych rozważań przyjęto następujące założenia:

1. Nawet dynamiczny rozwój turystyki komercyjnej, na poziomie kilkudziesięciu procent wzrostu liczby turystów rocznie, nie zmieni faktu, że region będzie w przeważającej części charakter uzdrowiskowy. 2. Konieczne jest zatem utrzymanie uzdrowiskowego charakteru regionu. Usługi nie powinny mieć charakteru uciążliwego. 3. Poprawa warunków transportowych tylko w niewielkim zakresie jest zależna od woli Gmin uczestniczących w realizacji Planu. Większe inwestycje o charakterze transportowym przewidziano w wojewódzkiej strategii rozwoju transportu na lata 2021 - 2030. 4. Konieczne jest zachowanie korzystnych warunków środowiskowych, a także ich dalsza poprawa. Wynika to zarówno z polityk uzgadnianych na poziomie Unii Europejskiej i krajowym, ale też z dobrze pojętego interesu lokalnych interesariuszy, w tym przedsiębiorców.

Na bazie powyższych założeń przyjęto 3 warianty rozwoju lokalnej przestrzeni turystycznej:

A. Wariant rozwoju turystyki biznesowej i konferencyjnej, B. Wariant dalszego poszerzania oferty turystyki zdrowotnej C. Wariant rozwoju turystyki kwalifikowanej / rodzinnej

A. Wariant rozwoju turystyki biznesowej i konferencyjnej

W kraju obserwowany jest wzrost zarówno zapotrzebowania na infrastrukturę konferencyjną, jak i samej infrastruktury. Na przestrzeni lat 2009 – 2013 w całym kraju liczba obiektów dostosowanych do funkcji konferencyjnej wzrosła o ponad 20%. W samej Małopolsce w tym okresie przybyły 54 obiekty z 155 salami konferencyjnymi.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 49

Wykres 20. ZAPLECZE KONFERENCYJNE Wykres 21. ZAPLECZE KONFERENCYJNE W W KRAJU MAŁOPOLSCE

9 000 7 651 1 200 8 000 966 1 000 7 000 6 014 811 6 000 800 5 000 3 467 600 472 4 000 2 851 418 3 000 400 2 000 200 1 000 0 0 2009 2013 2009 2013

obiekty z salą konferencyjną liczba sal konferencyjnych obiekty z salą konferencyjną liczba sal konferencyjnych

Źródło: GUS

Tłem dla wzrostu zapotrzebowania na obiekty konferencyjne jest wzrost rynku usług prywatnej edukacji i szkoleń w firmach. Z danych REGON wynika, że w 2016 roku zarejestrowanych w kraju było 179201 podmiotów świadczących usługi szkoleniowe (PKD 85.59b) oraz 51997 podmiotów świadczących usługi z zakresu nauki języków obcych (PKD 85,59a).

Dane GUS wskazują, że w ostatnich latach rynek edukacji, mierzony liczbą podmiotów gospodarczych zwiększył się zdecydowanie. W latach 2011 – 2015 w całym kraju przybyło blisko 30 tysięcy prywatnych podmiotów świadczących usługi z zakresu edukacji. W województwie małopolskim liczba ta zwiększyła się o 2,5 tysiąca.

Wykres 22. LICZBA PODMIOTÓW Wykres 23. LICZBA PODMIOTÓW GOSPODARKI NARODOWEJ W POLSCE – GOSPODARKI NARODOWEJ W SEKCJA P PKD 2007 MAŁOPOLSCE – SEKCJA P PKD 2007

160 000 14 000

140 000 12 000 120 000 10 000 100 000 101 034 8 000 8 550 80 000 71 336 6 010 6 000 60 000 4 000 40 000 20 000 46 567 46 051 2 000 4 622 4 485 0 0 2011 2015 2011 2015

sektor publiczny sektor prywatny sektor publiczny sektor prywatny

Źródło: GUS

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 50

ANALIZA SWOT – WARIANT A CZYNNIKI WEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SŁABE STRONY o Istniejąca oferta konferencyjna w ramach o Brak wystarczającej liczby obiektów istniejących obiektów, zwłaszcza noclegowych mogących dostosować ofertę uzdrowiskowych, dla turystyki konferencyjnej – konieczność o Obecność w regionie oferty SPA ponoszenia wysokich kosztów przez o Atrakcyjne warunki środowiskowe przedsiębiorców, o Dostateczna ilość terenów dla rozwoju o Niewystarczająco rozwinięta infrastruktura infrastruktury turystycznej. wodno-kanalizacyjna

CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE SZANSE ZAGROŻENIA o Dalszy wzrost liczby podmiotów o Częściowe uzależnienie rynku szkoleń od gospodarczych, funduszy europejskich, o Oczekiwany wzrost sektora nowoczesnych o Rosnąca konkurencja, w tym ze strony technologii i innych sektorów podmiotów zlokalizowanych bliżej dużych wymagających dużych kompetencji, ośrodków miejskich.

B. Wariant dalszego poszerzania oferty turystyki zdrowotnej

Rynek turystyki zdrowotnej rozwija się zarówno w kraju, jak i za granicą. Wpływ na to ma m.in. wzrost przeciętnej długości życia. W latach 2010 - 2014 w Polsce odnotowano zarówno znaczący wzrost liczby turystów w zakładach uzdrowiskowych, jak i długości ich pobytu. O ile w

Wykres 24. LICZBA TURYSTÓW W Wykres 25. LICZBA NOCLEGÓW W ZAKŁADACH UZDROWISKOWYCH ZAKŁADACH UZDROWISKOWYCH 9226386 8607617 8841521 661256 670000 9000000 660000 8500000 7792884 650000 634896 7641398 640000 8000000 630000 619687 617087 612164 7500000 620000 610000 7000000 600000 6500000 590000 580000 6000000 2010 2011 2012 2013 2014 2010 2011 2012 2013 2014

Źródło: GUS

Dane przedstawione w materiałach z "Konferencji Nowe Trendy w Turystyce 2014" świadczą, że Polska jest jednym z głównych kierunków w turystyce medycznej Europejczyków. Ankieta przeprowadzona w 2012 roku na próbie 1045 respondentów z Europy, przy 50% udziale Brytyjczyków, wykazała że Polska lokuje się na 3 miejscu wśród najbardziej pożądanych kierunków turystyki medycznej - brał ją pod uwagę co dziesiąty przebadany Europejczyk, planujący tego typu podróż. Równocześnie 83% badanych wskazało, że głównym kryterium przy wyborze miejsca za granicą była niższa cena. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 51

Międzynarodowy rynek turystyki medycznej należy do obszarów rozwojowych - w następnych latach w Polsce oczekuje się wzrostów w tym zakresie na poziomie ok. 15% rocznie6.

Wykres 26. POLSKA NA MAPIE TURYSTYKI MEDYCZNEJ W EUROPIE [%] 20 16 15 15 10 9 9 10 7

5

0 Belgia Węgry Polska Czechy Turcja Hiszpania

Źródło: "Rozwój i potencjał rynku turystyki medycznej w Polsce i na świecie", Konferencja Nowe Trendy w Turystyce 2014, Magdalena Rutkowska

Działania nakierowane na wzmocnienie oferty uzdrowiskowej i leczniczej zostały określone w sporządzonych w 2016 roku planach rozwoju uzdrowisk Wysowa-Zdrój i Wapienne. Działania nakierowane są przede wszystkim na rozwój komercyjnej oferty leczniczej i SPA.

ANALIZA SWOT – WARIANT B CZYNNIKI WEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SŁABE STRONY o Istniejąca infrastruktura lecznicza / SPA,  Umiarkowane środki lokalnych o Know how lokalnych przedsiębiorców przedsiębiorców działających poza odnośnie działalności leczniczej/SPA, obszarem uzdrowisk o Mocna marka oparta na istniejących  Niewystarczająco rozwinięta infrastruktura uzdrowiskach, wodno-kanalizacyjna o Dobre parametry środowiskowe.

CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE SZANSE ZAGROŻENIA  Rosnące zapotrzebowanie na usługi  Duże uzależnienie rynku usług leczniczych lecznicze od środków publicznych

C. Wariant rozwoju turystyki kwalifikowanej / rodzinnej

Wydłużenie średniej długości życia, a także zmiany społeczne, polegające m.in. na wzroście aktywności kobiet na rynku pracy, prowadzą do zmian w rynku turystycznym. Coraz częściej wyjazdy rodzinne dotyczą trzech generacji w ramach jednej rodziny (dzieci, rodzice, dziadkowie) lub dwóch (dzieci i dziadkowie). Przewiduje się, że dalszy wzrost długości życia sprawi, że coraz częściej w wyjazdach rodzinnych uczestniczyć będą pradziadkowie. Zjawisko to zostało opisane w publikacji Domestic leisure tourism. Trends for the next decade. Oferta turystyczna zlokalizowana w poszczególnych miejscach powinna zatem obejmować potrzeby osób należących do różnych grup wiekowych, przy czym logiczne jest łączenie oferty skierowanej do rodzin z małymi dziećmi z ofertą leczniczą i pielęgnacyjną.

6 "Rozwój i potencjał rynku turystyki medycznej w Polsce i na świecie", Konferencja Nowe Trendy w Turystyce 2014, Magdalena Rutkowska PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 52

Turystyka rodzinna i wypoczynkowa należą do najczęściej uprawianych form turystyki, co potwierdzają analizy Polskiej Organizacji Turystycznej 7 . Biorąc pod uwagę oczekiwania wobec wyjazdu, strategie planowania wyjazdu a także podejmowane formy aktywności w jego trakcie, wyróżnia się 4 segmenty prezentujące odmienne postawy turystyczne:

1. Poszukiwacze relaksu - traktują wczasy jako okazję do odzyskania energii, relaksu i wypoczynku. Dążą tym samym do oderwania się od obowiązków i codzienności. Preferują wyjazdy turystyczne w okresie letnim. Z reguły raz do roku wybierają się na dłuższy wyjazd, dlatego planują go z wyprzedzeniem.

2. Rodzinni wczasowicze - preferują wyjazdy do miejsc, w których wcześniej nie byli. Wolą nocować w jednej miejscowości, położonej raczej na uboczu, co sprzyja wypoczynkowi i oderwaniu się od codzienności. Na tle pozostałych segmentów szczególnie wyróżnia ich chęć spędzenia czasu z najbliższymi i rodziną. Podejmują mało aktywne formy wypoczynku, chociaż nie gardzą zwiedzaniem okolicy.

3. Odkrywcy - podróżują do nieznanych miejsc. Ich oczekiwania wobec wyjazdów turystycznych wyróżniają ich z tłumu – większość pragnie doświadczyć czegoś nowego i ekscytującego.

4. Turyści all inclusive - to w głównej mierze osoby dojrzałe, w związkach małżeńskich. Od wyjazdów turystycznych oczekują wypoczynku, oderwania się od codzienności. Chcą także przeżyć coś nowego i ekscytującego. Na tle pozostałych segmentów wyraźnie częściej chcą zadbać o poprawę stanu zdrowia. Idealne wczasy zaplanowaliby sobie na długo przed wyjazdem. Chętnie wyjechaliby na zorganizowaną, zagraniczną wycieczkę. Prawdopodobnie spędzaliby czas relaksując się na plaży/przy basenie.

Łącznie grupy „poszukiwaczy relaksu” i „turystów rodzinnych” stanowią 70% całego ruchu turystycznego.

Wykres 27. PROCENTOWY PODZIAŁ TURYSTÓW WG TYPÓW W KRAJU 50 45

40 Poszukiwacze relaksu 30 25 Rodzinni wczasowicze 19 20 Odkrywcy 11 10 Turyści all inclusive

0

Źródło: Raport z badania krajowego rynku turystycznego, Polska Organizacja Turystyczna

7 Raport z badania krajowego rynku turystycznego POT Warszawa, lipiec 2014 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 53

ANALIZA SWOT – WARIANT C CZYNNIKI WEWNĘTRZNE MOCNE STRONY SŁABE STRONY  Dobre parametry środowiskowe,  Słaba dostępność komunikacyjna  Odległość od ośrodków miejskich  Niewystarczająco rozwinięta infrastruktura pozwalająca na rozwój oferty turystyki wodno-kanalizacyjna weekendowej,  Infrastruktura lecznicza / SPA CZYNNIKI ZEWNĘTRZNE SZANSE ZAGROŻENIA  Oczekiwany rozwój turystyki  Duża konkurencja ze strony dogodniej „międzygeneracyjnej” zlokalizowanych regionów

Powyższe analizy pozwoliły na wybór wariantu C, tj. przyjęcia jako głównego kierunku działań, rozwoju turystyki kwalifikowanej i rodzinnej.

Przyjęto, że punktem wyjścia dla rozwoju turystycznego całego regionu, powinny być istniejące usługi uzdrowiskowe, stanowiące ofertę przede wszystkim dla osób starszych. Rozwój infrastruktury przeznaczonej dla pozostałych grup wiekowych, ze szczególnym uwzględnieniem rodzin z małymi dziećmi pozwoli stworzyć pozwoli zmienić strukturę wiekową ruchu turystycznego, a także strukturę finansowania pobytów.

Obecnie większość turystów to osoby starsze, a pobyty finansowane są przede wszystkim ze środków publicznych w ramach systemu opieki zdrowotnej.

Przyjmuje się, że po zrealizowaniu założeń planu powstanie nowy filar, obejmujący pobyty rodzinne – z udziałem lub bez udziału finansowania publicznego dla usług uzdrowiskowych.

Działania prowadzone w ten sposób pozwolą na stworzenie kompleksowej oferty turystyki rodzinnej, przy czym istniejący „filar uzdrowiskowy”, stanowiący wartość dodaną w stosunku do konkurencyjnych lokalizacji, będzie w przypadku wielu rodzin argumentem decydującym w wyborze obszaru Zbiornika Klimkówki jako miejsca wypoczynku.

MODEL I WNUKI POBYT DZIADKOWIE POBYT

MODEL II RODZICE I POBYT POBYT POBYT DZIECI WEEKENDOW WEEKENDOW WEEKENDOWY Y Y DZIADKOWIE POBYT

MODEL III RODZICE I POBYT DZIECI DZIADKOWIE POBYT

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 54

IV.2 WIZJA ROZOWJOWA ZALEWU KLIMKÓWKA

Analizując istniejące potrzeby, trendy i modę w turystyce należy zwrócić uwagę, iż zanika znany nam turystyczny model ostatnich lat 8 , czyli turystyka stacjonarna, która mocno przywiązywała turystę do miejsca odpoczynku na rzecz aktywnych wakacji. Zdrowie i aktywność turystyczna to już prawie synonimy, a aktywna turystyka zaczyna być na topie, co potwierdzają zapytania kierowane do polskich placówek turystycznych przez zagranicznych touroperatorów9.

 Austria -Typowe pytania na temat aktywnego wypoczynku kierowane przez mieszkańców Austrii do Polskiego Ośrodka Informacji Turystycznej (POIT) w Wiedniu dotyczą narciarstwa, turystyki rowerowej, turystyki jeździeckiej, wędkarstwa i żeglarstwa.  Belgia - popyt faktyczny dotyczy turystyki rowerowej i pieszej, zarówno nizinnej jak i górskiej (w tym także trekkingów w górach).  Dania - golf, turystyka jeździecka, polowania.  Finlandia - na rynku fińskim obserwowane jest faktyczne zainteresowanie następującymi produktami turystyki aktywnej: turystyka rowerowa, kajakarstwo.  Francja - trekking - wędrówki górskie w Tatrach, spływy kajakowe, zaprzęgi psie zimą i wycieczki konne.  Hiszpania – turystyka rowerowa, turystyka górska, żeglarstwo, turystyka jeździecka, kajakarstwo, wędkarstwo sportowe.  Holandia - głównym produktem turystyki aktywnej dla rynku holenderskiego jest turystyka rowerowa. Dużym zainteresowaniem cieszy się też turystyka piesza - wędrowna na południu kraju i w Bieszczadach. Sporo zapytań wpływa też o trasy kajakowe, turystyka jeździecka. Dużym zainteresowaniem cieszy się wypoczynek zimowy i sporty zimowe w Polsce. Szczególnie popularne jest Zakopane i Szklarska Poręba oraz możliwości uprawiania tam turystyki narciarskiej.  Niemcy - na rynku niemieckim zainteresowanie produktami turystyki aktywnej można podzielić na trzy grupy: turystyka rowerowa i piesza, turystyka wodna oraz sporty wodne, przejazdy samochodami terenowymi i quadami po bezdrożach.  Norwegia - wędrówki piesze, narciarstwo.  Rosja – narciarstwo.  Stany Zjednoczone (i Kanada) - turystyka rowerowa, w tym górska i turystyka jeździecka.  Szwecja - golf, turystyka rowerowa, wspinaczka, kajakarstwo, turystyka jeździecka.  Ukraina - w Kijowie obserwuje w odniesieniu do Polski zainteresowanie turystyką narciarską, rowerową oraz w pewnym stopniu żeglarstwem.  Węgry - w odniesieniu do wyjazdów do Polski Węgrzy są zainteresowani turystyką rowerową, konną, wodną oraz sportami zimowymi.

8 Źródło: http://www.turystykapolska.com.pl/index.php/aktywne-wakacje-moda-w-turystyce/ 9 Na podstawie Polskiej Organizacji Turystycznej, zamieszczoną w dokumencie POTENCJAŁ PRODUKTÓW TURYSTYKI AKTYWNEJ I SPECJALISTYCZNEJ – CHARAKTERYSTYKA WYBRANYCH RYNKÓW - http://www.prot.gda.pl/upload/files/ppti.pdf PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 55

 Wielka Brytania - Brytyjczycy poszukują w Polsce możliwości uprawiania narciarstwa, snowboardingu, wycieczek górskich, alpinistyki oraz turystyki rowerowej.  Włochy - we Włoszech turystyka aktywna należy do niewielu sektorów, które najszybciej się rozwijają. W 2007 roku Włosi wydali na wakacje aktywne 6,3 mld euro (źródło: Osservatorio Econstat). Włosi rocznie odbywają 10,7 mln podróży związanych z turystyką aktywną i sportową, co oznacza 60 mln noclegów (ok. 10% wszystkich podróży całego sektora turystycznego) oraz wydatki na poziomie 590 euro na osobę. Od 5 lat we Włoszech turystyka aktywna i sportowa odnotowuje stały, ponad 10% wzrost. Bardzo dobrze rozwija się turystyka górska - przynosi rocznie ok. 11% całości dochodów z turystyki. Z wywiadów przeprowadzonych z wybranymi touroperatorami włoskimi wynika, że rośnie zainteresowanie możliwością uprawiania turystyki rowerowej w Polsce.

Informacje powyższe stały się merytorycznym przyczynkiem do skonstruowania układu cząstkowych produktów turystycznych, połączonych w spójny układ funkcjonalny. Osią, na której będzie się on wspierać się będzie zbiornik wodny w Klimkówce, kapitalne miejsce turystyczne, wpisane w dziką przyrodę, a jednocześnie umiejscowione przy ciągach komunikacyjnych biegnących do uzdrowiska w Wysowej-Zdroju i do przejścia granicznego ze Słowacją.

Zalew w Klimkówce 10 na rzece Ropie powstał w 1994 roku. Zbiornik ma około 6 kilometrów długości i od 200 do 800 metrów szerokości. Jego maksymalna powierzchnia wynosi 306 ha, a największa głębokość w pobliżu zapory dochodzi do 25 m. Zalew jest zbiornikiem wody pitnej dla Gorlic, spełnia także funkcje retencyjne i energetyczne. Woda w Klimkówce mieści się w I klasie czystości. Zalew jest pięknie położony. Z prawej strony otaczają go góry porośnięte lasem, a z lewej dochodzą do wody łagodne zbocza pokryte łąkami. W północnej części zbiornika (blisko zapory) brzegi są strome i trudno dostępne. Podwodne stoki pokrywają karcze po wyciętych drzewach.

PARAMETRY UŻYTKOWE NOWOCZESNEJ OFERTY TURYSTYCZNEJ ZBIORNIKA KLIMKÓWKA:

Mając na względzie, wyrażone przez krajowych i zagranicznych turystów, oczekiwania wobec oferty turystycznej, poniżej dokonano analizy możliwości ich włączenia do produktu turystycznego zalewu Klimkówka.

MOŻLIOWOŚCI WYKORZYSTANIA OBECNE WYKORZYSTANIE ZAPOTRZEBOWANIE POTENACJAŁU DO BUDOWY POTENCJAŁU NOWCZESNEJ OFERTY TURYSTYCZNEJ Kąpiel w jeziorze/w rzece Na terenie gmin: Ropa i Uście Istnieje pełna możliwość zmiany Pływanie Gorlickie znajduje się zbiornik zagospodarowania terenów

10 Na podstawie: http://www.wedkarz.pl/wp-webapp/article/2245 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 56

Sporty wodne wodny Klimkówka, który w wokół zbiornika Klimkówka i absolutnie ograniczonym stopniu przystosowania go do funkcji Plażowanie wykorzystywany jest jako nowoczesnego kąpieliska. miejsce turystyczne. W znacznej Najważniejszym będzie Siatkówka plażowa większości służy właścicielom stworzenie akwenów wodnych, Badminton terenów, którzy zbudowali pozwalających na bezpieczne niewielkie obiekty rekreacyjne korzystanie z wody. Przewiduje Grillowanie/ognisko od strony zachodniej zbiornika się, iż powinny one znajdować oraz nielicznym turystom, którzy się: jeden na terenie dzisiejszej przyjeżdżają z namiotami lub stanicy w m. Klimkówka, drugi w przyczepami. Znaczna liczba Uściu Gorlickim. Nabrzeże winno dróg dojazdowych do jeziora być dostosowane do plażowania, jest prywatna i została grillowania, a całość powinna zamknięta dla turystów. Jedyne być połączona ciągami miejsce, które posiada dobry spacerowymi. Dla uzyskania dostęp od drogi powiatowej to wysokich parametrów oferty stanica wodna z niewielkim ważnym jest by stworzyć portem dla łódek i jachtów. miejsca spacerów oraz zabaw Teren jest bardzo przypadkowo dla dzieci, a także tereny zabaw zainwestowany i nie stanowi i koncertów publicznych. Trasy żadnego spójnego obszaru urozmaicić powinny pomosty, na rekreacyjnego. Kąpiel odbywa których będzie można opalać się się w wydzielonych miejscach, lub łowić ryby. jednak ich jakość jest bardzo Teren powinien być wyposażony niska. Nie ma wydzielonych i w małą architekturę, sanitariaty przygotowanych miejsc do i infrastrukturę porządkową, w plażowania. Turyści rozkładają tym kosze i pojemniki na się w różnych miejscach, nie odpadki. bacząc na własność terenu i na Osobnym elementem powinna otoczenie, a z uwagi na brak być infrastruktura rekreacyjna, infrastruktury sanitarnej i w tym boiska do piłki plażowej, porządkowej zostawiają koszykówki, siatkówki i zazwyczaj spory nieporządek, badmintona. który nie jest sprzątany na bieżąco. Jazda na rowerze W całym powiecie gorlickim Istnieje możliwość budowy istnieje wiele kapitalnych miejsc zamkniętego ciągu ścieżek do uprawiania turystyki rowerowych wokół zbiornika rowerowej, jednak niewiele z Klimkówka - w pełni nich ma charakter przygotowanych, o parametrach przygotowanych ścieżek zgodnych z przepisami, rowerowych. Obecnie oznakowanych i wyposażonych realizowany jest projekt budowy w niezbędną infrastrukturę. kilkudziesięciu kilometrów Ścieżki prowadzone będą nad ścieżek i tras rowerowych, brzegiem zbiornika oraz duktami łączących Szymbark z Bieczem. leśnymi. Lokalnie powstały również ścieżki, które nie są połączone w logiczny ciąg turystyczny, nie są PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 57

wyposażone w miejsca dostępowe, czyli parkingi i infrastrukturę sanitarną. Nad zbiornikiem Klimkówka nie ma ścieżek rowerowych.

Spacery Wokół zbiornika Klimkówka nie Planowana jest budowa ścieżek urządzono ścieżek pieszych z spacerowych, biegowych i Bieganie prawdziwego zdarzenia. trekkingowych wokół zalewu Lokalizowano, co prawda ścieżki Klimkówka oraz w terenach Trekking ekologiczne, ale ich brak leśnych. Ścieżki piesze będą w konserwacji i remontów dużej części połączone ze spowodował, że w praktyce już ścieżkami rowerowymi i nie istnieją. narciarstwa biegowego.

Jazda konna Na terenie gminy Uście Gorlickie Wykorzystując potencjał w Regetowie działa Stadnina stadniny z Regetowa planowana Koni Huculskich w Regietowie jest budowa na terenie gminy mająca obecnie status stada Uście Gorlickie tras hippicznych, zachowawczego konia prowadzących duktami leśnymi. huculskiego na terenie kraju, świadcząca również kompleksowe usługi w zakresie sportów konnych letnich i zimowych. W tych dwóch ośrodkach skupia się większość oferowanych propozycji.

Jazda na łyżwach Istniej sztuczne lodowisko w Rozszerzając ofertę, a w Gorlicach, które z uwagi na szczególności starając się o lokalizacje raczej skierowane przygotowanie oferty zimowej i jest do mieszkańców miasta. wydłużenie sezonu turystycznego planuje się lokalizację na terenie obecnej stanicy wodnej sztucznego lodowiska. Będzie ono składnikiem oferty dla zorganizowanych grup zimowiskowych.

Narciarstwo Narciarstwo w powiecie Uznając, iż z ekonomicznego i gorlickim to głównie stok pragmatycznego punktu narciarski na Magurze widzenia budowa infrastruktury Małastowskiej. Działania turystycznej wokół zbiornika lokalnych organizacji Klimkówka winna stwarzać pozarządowych sprawiły, że na warunki do wydłużania okresu terenie gminy Sękowa powstały turystycznego, w ramach narciarskie trasy biegowe. inwestycji strategicznej planuje Należy jednak uznać, iż z uwagi się wybudowanie ścieżek na ich jakość, zarówno stok, jak narciarstwa biegowego wokół PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 58

i trasy przeznaczone są głównie zbiornika Klimkówka. dla odbiorcy lokalnego.

Wędkarstwo Jednym z niewielu kapitalnych Należy przygotować teren dla miejsc do połowów. Rybami przyjęcia zewnętrznych grup dominującymi są troć jeziorowa i wędkarzy. Właściwym pstrąg potokowy oraz okoń i kierunkiem będzie lokalizacja na karaś. Na terenie zalewu działa jednej z działek gminnych koło wędkarskie. Infrastruktura stanicy wędkarskiej z pokojami i wokół zbiornika nie jest w miejscami do przygotowywania szczególny sposób ryb. przygotowania dla wędkarzy, którzy mogą być po jej wykonaniu, liczną grupą turystów.

Turystyka krajoznawcza Potencjał miejsca jest Istnieją bardzo dobre kontakty wspaniały. W praktyce, pomiędzy Powiatem Gorlickim, począwszy od Krynicy, do Jasielskim i Krajem Bieszczad rozpościera się Beskid Preszowskim. Tworzone są Niski, który jest kapitalnym wspólne projekty, w tym miejscem do wycieczek dotyczące budowy wspólnych pieszych, rowerowych i przestrzeni turystycznych. samochodowych. Dopełnieniem Wzmocnienie potencjału zalewu jest oferta słowacka, Klimkówka może stać się nie powodując, iż tworzy się tylko nową ofertą dla Słowaków, olbrzymia przestrzeń ale również może uzupełnić turystyczna. Jest ona dzisiaj wspólny transgraniczny produkt mocno niewykorzystana. Kraj turystyczny i objąć go aktywną Preszowski, który leży po drugiej promocją. stronie granicy cierpi również na brak turystów, a jego produkt, mimo znaczącego potencjału miejsca jest niewystarczający.

Zwiedzanie zabytków Teren jest mocno nasycony Inwestycja strategiczna sama z zabytkami najwyższej klasy o siebie nie ma ambicji czym świadczy aż 5 obiektów wygenerowania wpisanych do rejestru przedsiębiorstwa turystycznego i światowego dziedzictwa lokalnego touroperatora, jednak UNESCO. Obiekty są w dobrym niewątpliwie Partnerzy Projektu stanie jednakże z wyjątkiem będą dążyć do zainteresowania okresu wakacyjnego, gdy część prywatnych inwestorów do z nich jest udostępniana tworzenia dodatkowych atrakcji turystom, są zamknięte. Nie dla turystów. Aby to ułatwić w istnieje zorganizowany produkt ramach projektu zostanie turystyczny, obejmujący miedzy stworzone miejsce dla innymi zwiedzanie zabytków autokarów, realizujących Ziemi Gorlickiej. W pełni otwarte połączenia turystyczne w dla turystów są natomiast ramach ofert outside, również PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 59

placówki muzealne, w tym na Słowacje. skansen i kasztel w Szymbarku.

Turystyka kulturowa Ziemia Gorlicka to istny tygiel kulturowy i religijny. Przenikają się w nim kultura polska, łemkowska, ukraińska, żydowska oraz katolicyzm, grekokatolicyzm i prawosławie. Z punktu widzenia turystycznego ten gigantyczny dorobek miejsca nie został wykorzystany. Nie istnieją zorganizowane formy prezentacyjne, w tym żywe wsie. Nie jest udostępniony turystom dorobek materialny.

Miejsca noclegowe Dane GUS, które Jednym z ważniejszych zadań zaprezentowano powyżej inwestycji strategicznej jest wskazują na bardzo ubogą bazę przygotowanie obszaru turystyczną w powiecie zlokalizowanego nad zbiornikiem gorlickim. Z wyjątkiem miasta Klimkówka do absorpcji ruchu Gorlice, gdzie funkcjonuje kilka turystycznego. W szczególności hoteli i Wysowej w powiecie zostaną stworzone warunki do brak jest przygotowanych miejsc lokalizacji nowych obiektów turystycznych. Obecnie został turystycznych, z jednej strony zrealizowany niewielki hotelik w poprzez uzbrojenie terenu, z m. Ropa, co jednak nie zmienia drugiej zaś z uwagi na to, iż faktu, iż baza noclegowa nad zostanie przygotowana zbiornikiem Klimkówka jest infrastruktura publiczna i nowy znikoma. Znajdują się nad nim produkt turystyczny, co winno niewielkie pensjonaty z bardzo zdopingować przedsiębiorców do ograniczoną liczbą miejsc inwestycji w infrastrukturę noclegowych. prywatną.

PARAMETRY UŻYTKOWE NOWOCZESNEJ OFERTY TURYSTYCZNEJ ZBIORNIKA KLIMKÓWKA:

Biorąc pod uwagę analizy popytu z jednej stronu i potencjał miejsca z drugiej przyjęto następujące kierunki jego budowy:

 Produkt turystyczny winien być nakierowany na aktywną turystykę rodzinną wzmocnioną ofertą kulturową. Grupa docelowa to głównie turysta krajowy, co nie wyklucza również lokowania oferty za granicą, zwłaszcza w układzie transgranicznym. Takiemu wyborowi grupy docelowej sprzyja lokalizacja obszaru oferowanego, ukształtowanie terenu i jego charakterystyka przyrodnicza. Beskid Niski jest najniższą a zarazem najrozleglejszą częścią Beskidów i całego łuku Karpat. Góry Beskidu Niskiego są na ogół niskie i PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 60

łagodne, charakteryzują się długimi grzbietami o spłaszczonych wierzchowinach i kopulastych szczytach, co tworzy przyjazny klimat dla wycieczek o charakterze nie zbyt intensywnych. Lokalizacja gmin: Ropa i Uście Gorlickie w odległości ok 150 km. od Krakowa i Rzeszowa oraz ok 40 km od Nowego Sącza i Republiki Słowackiej pozwala na zainteresowanie ofertą znacznej grupy docelowej, zwłaszcza mieszkańców dużych miast, którzy szukają miejsca na minimum 2- tygodniowe wczasy rodzinne.  Pod względem dostępności oferta dzieli się na inside oraz outside. Najogólniej mówiąc oferta inside dostępna jest w miejscu pobytu, czyli można do niej dojść lub najwyżej dojechać rowerem. Ścieżki piesze i rowerowe są przy tym również elementami oferty inside. Oferta outside to atrakcje zlokalizowane dalej od miejsca pobytu i dostępne komunikacją autobusową lub samochodem. Oba elementy oferty są nierozerwalne i się w pełni uzupełniają oraz winne być oferowane w pakiecie.

 Oferta inside: o musi być ofertą o wysokich parametrach ekologicznych, a miejsce pobytu turystów, wydzielone z lokalnego ekosystemu, powinno być miejscem pozbawionym nadmiernego hałasu, zapylenia i zanieczyszczenia wód i gleby. Dlatego też w niniejszym projekcie w szczególny sposób będzie się traktować miejsce, a wszystkie działania będą objęte skreeningiem środowiskowym; o winna dysponować szeroką bazą pobytową, w tym miejscami agroturystycznymi i pensjonatowymi, a zważywszy na ograniczone środki finansowe turystów, o czym wspomniano wcześniej, również ogólniedostępnymi polami namiotowymi i campingami; o powinna być w pełni przystosowana dla dzieci, czyli oferować dobrze przygotowaną i bezpieczną przestrzeń publiczną, wyłączoną z ruchu pojazdów, wyposażoną w miejsca zabaw i gier, dysponującą akwenem wodnym przystosowanym dla dzieci oraz miejscami do opalania i zabaw; o powinna umożliwiać korzystanie z miejsc spacerowych o różnym stopniu trudności, w tym ze ścieżek przyrodniczych i przyrodniczych miejsc widokowych; o niezbędne jest wyposażenie oferty w atrakcje zwiększające możliwość aktywnego pobytu letnika, w tym ścieżki rowerowe i różnej skali PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 61

trudności, możliwość skorzystania ze sportów wodnych, gier zespołowych, hippiki itp.;  oferta outside - oferta o charakterze krajoznawczym i kulturowym:  powinna umożliwić turyście zwiedzanie okolicy i odkrywanie ciekawych przyrodniczo i kulturowo miejsc. W szczególności winna ona objąć miasto Gorlice – i przybliżyć historię przemysłu naftowego, miasto Biecz – jedno z najpiękniejszych miast w Polsce, miasto królów i przebogatej historii, a przy tym niezwykle piękne, zwłaszcza po jego rewitalizacji, miasto Bobowa i jego żydowską oraz koronkarska tradycję, kasztel w Szymbarku i skansen pogórzański, cerkwie i kościoły drewniane, w tym obiekty wpisane do rejestru dziedzictwa światowego UNESCO, a także przygraniczne tereny Słowacji, w tym miasto Bardejów;  winna umożliwiać turyście korzystanie z tras spacerowych i szlaków turystycznych.

FILARY PRODUKTU TURYSTYCZNEGO ZBIORNIKA KLIMKÓWKA:

Jedynym miernikiem atrakcyjności oferty są preferencje i chłonność rynku. Najlepiej przygotowany produkt jest niesprzedawalny, gdy nie ma na niego odbiorcy. Jego preferencje dzielą się natomiast głównie na dwie grupy: chęć zaspokojenia potrzeb oraz zdolności finansowych do ich realizacji. Stąd też oferta musi trafiać do określonych potrzeb, czasami musi je tworzyć oraz charakteryzować się dostępnością finansową dla wytypowanej grupy odbiorców. Te dwa czynniki na etapie planowania są fundamentalne. Dalszym elementem jest budowa produktu właściwego, czyli tworzenie oferty, w turystyce składającej się ze zbioru atrakcji turystycznych połączonych ciągami komunikacyjnymi i infrastrukturą okołoturystyczną. Tego typu suma działań marketingowych i logistycznych stałą się podstawą budowy wielu produktów turystycznych, w tym niezwykle modnej turystyki historycznej.

1. EKOLOGIA

Gospodarka turystyczna stanowi w wielu krajach główną podporę rozwoju gospodarczego i jest ważnym źródłem dochodów państwa. Rozwój turystyki przynosi znaczne profity gospodarce lokalnej i narodowej. Proces ten dotyczy również Polski, która będąc obecnie członkiem UE, staje się dla wielu krajem coraz bardziej atrakcyjnym turystycznie i chętniej odwiedzanym przez obcokrajowców.

Jednocześnie jednak turystyka jest odpowiedzialna za serię zagrożeń dla środowiska naturalnego. Eksploatując atrakcyjne z punktu widzenia przyrody czy też kultury regiony, często jest zorientowana na krótkoterminowe zyski ekonomiczne i w wielu przypadkach przyczynia się do zagłady tego, z czego sama pierwotnie miała czerpać zyski.

Niewłaściwe planowanie rozwoju turystyki i wypoczynku może w sposób bezpośredni wywołać zniszczenia środowiska naturalnego i kulturowego, których skala i natężenie będą zależały od konkretnego regionu, formy podróży oraz liczby turystów. Programy PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 62 rozwoju turystyki muszą określać również metody rozważnego zarządzania zasobami naturalnymi oraz brać pod uwagę potrzeby ochrony środowiska, zachowując jednocześnie szanse i możliwości rozwoju społeczno-gospodarczego dla przyszłych pokoleń11. Przyroda i dziedzictwo kulturowe stanowią bowiem bogactwo naszego kraju i są dobrem publicznym, które powinniśmy nie tylko chronić i pielęgnować, ale też wykorzystać dla rozwoju turystyki. Za sprawą ludzi zaangażowanych w ochronę przyrody i dziedzictwa kulturowego należy upowszechniać takie formy turystyki i kierunki rozwoju, które wpłyną na ograniczenie niekorzystnych zmian w środowisku naturalnym, a szczególnie na obszarach najcenniejszych z punktu widzenia różnorodności przyrodniczej, jak i kulturowej12.

Nie dość tego, inwestycja strategiczna ma nie tylko ochronić niezwykle cenny przyrodniczo teren poprzez proekologiczne działania inwestycyjne i eksploatacyjne, ale co najważniejsze ma na celu ochronić środowiska naturalnego wokół Klimkówki przed postępującą degradacją. Niekontrolowany wysyp niewielkich obiektów turystycznych lub też lokalizacja nad samym, brzegiem zbiornika prywatnych pól i poletek campingowych, przy braku sieci kanalizacyjnej i wodnej oraz przy braku kontroli stosowanych przez właścicieli posesji systemów grzewczych, powoduje że w niedługim czasie możemy doprowadzić do niekorzystnych i trwałych zmian w ekosystemie.

Dlatego też należy uznać, iż zorganizowane i przemyślane zagospodarowanie brzegów zbiornika Klimkówka, w tym budowa sieci kanalizacyjnych i egzekwowanie ustawowego obowiązku przyłączenia się do niej wszystkich podmiotów i osób prywatnych wyeliminuje niekontrolowany zrzut nieczystości do zbiornika Klimkówka, lub rozsączania ścieku do gruntu, co na jedno wychodzi. Ważne również by doprowadzić do posesji zlokalizowanych nad Klimkówką wodociąg wiejski, co z kolei wyeliminuje pobór nieoczyszczonej wody ze zbiornika i niebezpieczeństwo zatruć. Osobnym rozdziałem jest niska emisji i eliminacja palenisk węglowych. Jest to proces długi, polegający bardziej na przekonywaniu niż na zakazywaniu, jednak promocja turystycznego produktu ekologicznego, jakim ma być Zbiornik Klimkówka, powinna być znaczącą zachętą. Oczywistym jest, iż infrastruktura publiczna wytworzona w ramach inwestycji strategicznej będzie korzystać z odnawialnych źródeł energii, w tym ze źródeł fotowoltaicznych umieszczonych na obiektach i budowlach publicznych.

Dopełnieniem winno być przekonanie właścicieli posesji i pensjonatów, że teren zbiornika Klimkówka jest terenem ciszy i takim powinien pozostać. Dlatego też z założenia eliminuje się hałas, i taki zapis powinien pojawić się w prawie lokalnym.

2. TURYSTYKA RODZINNA

Rodziny to ważny segment rynku turystycznego. Wg Travel Industry Association of America w 2000 roku wyjazdy rodzinne stanowiły 65% podróży krajowych w USA. Także mieszkańcy UE najchętniej wyjeżdżają z rodzinami (61%), z tego najwięcej

11 D. Zaręba, Ekoturystyka. Wyzwania i nadzieje, PWN, Warszawa 2000, s. 12.

12 W. Kurek, Turystyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007, s. 446-447, 471. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 63 mieszkańcy Danii (66%), najmniej Finlandii (41%). Polacy również preferują turystykę rodzinną. Według danych Instytutu Turystyki w 2005 roku z co najmniej jednym członkiem rodziny wyjeżdżało 59% mieszkańców Polski. Najczęściej towarzyszem był współmałżonek – 37% lub dzieci (29%). Wyjazdy małżeństw z dziećmi stanowiły 21%. Wzrasta liczba podróży tzw. grandtravel, tj. dziadków z wnukami (o około 20% w ostatnich latach). Dlatego inwestycja strategiczna będzie zawierać szereg elementów, które podnoszą jakość turystyki rodzinnej i poprawiają ofertę skierowaną do rodzin. W szczególności zostaną stworzone bezpieczne przestrzenie dla dzieci, w tym przestrzenie bez samochodu. Na terenie części recepcyjnej powstanie park zabaw dla dzieci, a miejsca spacerowe zostaną wyposażone w elementy dydaktyczne i przyrodoznawcze. Część kapieliskowa i plaże kompaktowe będą wyposażone w toalety przystosowane dla dzieci, miejsca przebierania niemowląt oraz zadaszenia chroniące przed słońcem.

3. TURYSTYKA AKTYWNA

Bardzo mocnym elementem układu produktowego jest turystyka rowerowa. Jest to zgodne z, przedstawionymi powyżej postulatami touroperatorów z Europy oraz USA i Kanady, kierowanymi do polskiej oferty turystyki aktywnej. Oczekiwania odbiorców zagranicznych bardzo mocno koncentrują się wokół, wspomnianej, turystyki rowerowej, a w odniesieniu do Ziemi Gorlickiej, również turystyki narciarskiej. Należy przy tym zwrócić uwagę, iż turystyka rowerowa wymieniana jest praktycznie zawsze na pierwszym miejscu. Dlatego też, zdecydowano się zbudować ścieżkę ok. 16- kilometrtową ścieżkę rowerową wokół zbiornika Klimkówka.

Obecnie Polska posiada około 9 mln rowerów, czyli co czwarty statystyczny Polak jest posiadaczem roweru, a turystyka rowerowa obejmuje już kilka procent wyjazdów rekreacyjnych i wakacyjnych Polaków . W świetle badań GUS 66% osób w Polsce wybiera rower jako formę rekreacji.

Wykres 28. WYBÓR FORM REKREACJI W POLSCE.

Źródło: http://www.wroclaw.pl/kochamy-rowery

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 64

Funkcje turystyczne i rekreacyjne będą spełniać „rowerowe trasy rekreacyjne” (RTR) o niskim stopniu trudności, które połączą najciekawsze miejsca widokowe i przyrodnicze wokół zbiornika Kimkówka. RTR prowadzone będą wydzielonymi ścieżkami rowerowymi, zamkniętymi dla ruchu pojazdów, o szerokości przystosowanej do ruchu dwustronnego oraz duktami leśnymi. Dopuszcza się połączenie poszczególnych ścieżek rowerowych szlakami biegnącymi drogami publicznymi. Na trasie znajdą się Bike Stop’y, czyli miejsca odpoczynku (ławeczka, stolik, stojak na rower, oznakowanie i informacja turystyczna, w części wiata chroniąca przed deszczem). Przy trasie zostaną wybudowane miejsca parkingowe, które pozwolą na dojazd samochodem.

Ścieżki rowerowe w części zostaną udostępnione również rolkarzom, jednak zupełnym novum na skalę krajową będzie budowa w ramach inwestycji strategicznej trasy narciarstwa rolkowego.

Osobnym segmentem turystyki aktywnej jest wędkarstwo, które nad Klimkówką było zawsze, a obecnie ma szansę stać się produktem turystycznym, który ma przyciągnąć nie tylko lokalnych wędkarzy. Dla nich zostaną stworzone pomosty i przygotowana infrastruktura. Planuje się, iż w późniejszym terminie zostanie wybudowana stanica wędkarska.

Jak wspomniano powyżej, istotnym elementem budowanego planu marketingowego jest wydłużenie okresu turystycznego na miesiące zimowe. Stąd też planowana jest w ramach inwestycji strategicznej budowa tras narciarstwa biegowego, pokrywających się z trasami rowerowymi, a w przyszłości również biegnących po okolicznych wzgórzach. Amatorzy narciarstwa biegowego otrzymają kilkanaście kilometrów dobrze przygotowywanych i utrzymywanych tras biegowych, natomiast łyżwiarze – sztuczne lodowisko w centrum strefy recepcyjnej. Dla obu grup zostanie w zimie udostępniony obiekt znajdujący się w strefie recepcyjnej. Oferta zimowa winna być oparta również o mocny filar narciarstwa zjazdowego z centrum na Magurze Małastowskiej.

4. TURYSTYKA KULTUROWA

Jak wspomniano powyżej na rynkach światowych następuje mocne przeorganizowanie preferencji odbiorców. Jak pisze dr Zygmunt Kruczek13, „drogą ewolucyjną następuje zmiana tradycyjnej, „starej” turystyki, określanej regułą 3xS (Sun, Sea, Sand – słońce, morze, piasek) na formułę „nowej” turystyki, określonej reguła 3xE (Entertainment, Excitement, Education – rozrywka, ekscytacja, kształcenie). W formułę nowej turystyki wpisuje się turystyka kulturowa. UN WTO podaje, że udział turystyki kulturowej w światowej turystyce wynosi 37% i ciągle szybko rośnie (Richards 2001). Możemy już mówić o fenomenie turystyki kulturowej (Rohrscheidt 2008). Wyjazd z miejsca zamieszkania staje się dla współczesnych turystów okazją do /../ podnoszenia poziomu własnej kultury”.

13 dr Zygmunt Kruczek - Instytut Turystyki i Rekreacji AWF Kraków „MIĘDZY ATRAKCJĄ A PUŁAPKĄ TURYSTYCZNĄ. DYLEMATY TURYSTYKI KULTUROWEJ XXI WIEKU” - „Kultura i turystyka, razem ale jak” Praca zbiorowa pod red. A. Stasiaka. Wydawnictwo WSTH Łódź 2009, s. 71 – 80. PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 65

Zgodnie z zaproponowaną, przez Mikosa v. Rohrscheidta, systematyką, turystyka kulturowa dzieli się na trzy podstawowe grupy:

1. turystyka kultury wysokiej (w tym turystyka dziedzictwa kulturowego, turystyka muzealna, turystyka literacka, turystyka eventowa (kultury wysokiej), 2. turystyka edukacyjna (w tym podróże studyjne, tematyczne, językowe i seminaryjne), 3. powszechna turystyka kulturowa (w tym najpopularniejsza turystyka miejska, następnie turystyka wiejsko-kulturowa, etniczna, turystyka obiektów militarnych, turystyka obiektów przemysłowych i technicznych, turystyka żywej historii, turystyka eventowa kultury popularnej, turystyka kulturowo- przyrodnicza, turystyka egzotyczna, turystyka religijna i pielgrzymkowa, turystyka kulinarna, turystyka hobbystyczna, turystyka regionalna). Wiele wypraw turystyki kulturowej wykazuje także mieszany charakter, z elementami charakterystycznymi dla poszczególnych jej rodzajów.

Dla Polski rozwijanie turystyki kulturowej stanowi jeden z oficjalnie uznanych priorytetów w zakresie gospodarki turystycznej w ogóle. Najważniejszymi celami turystyki kulturowej na terenie naszego kraju są: 1. miasta z dużym nagromadzeniem zabytków, 2. miejsca związane z dziejami innych narodów lub grup etnicznych, 3. muzea z najcenniejszymi zbiorami, 4. najcenniejsze obiekty sakralne, 5. najbardziej znane zabytki techniki, 6. silne regiony etnograficzne.

Już dziś obserwowany powszechny wzrost zainteresowania sztuką, kulturą, historią, zabytkami i imprezami masowymi, a co za tym idzie wzrost zainteresowania zróżnicowaną kompleksową ofertą turystyczną, łączącą tradycyjne zwiedzanie z udziałem z imprezach masowych, kulturalnych, a także unikalnych - niszowych. Czynnikiem sprzyjającym jest występująca wśród turystów skłonność do podejmowania krótkich wycieczek weekendowych, zwanych „city breaks”, przy czym atrakcje turystyczne stanowią jeden z głównych celów podróży turystycznych. Według badań Instytutu Turystyki blisko połowa (45,2%) odwiedzających nasz kraj deklaruje jako główny cel przyjazdu zwiedzanie. Na miejscu drugim jest dopiero wypoczynek. „Zwiedzanie zabytków jest nieodmiennie najważniejszym obok wypoczynku celem podróży wszystkich kategorii odwiedzających. Promując region warto koncentrować się na zróżnicowanej ofercie wysokiej klasy zabytków udostępnianych zwiedzającym14”.

Wzrost świadomości ekologicznej i tożsamości społecznej, a w szczególności preferowane w Unii Europejskiej zasady zrównoważonego rozwoju, stały się podstawą do dość głębokich zmian na rynku popytu na usługi turystyczne. Różne od niedawno

14 BADANIE RUCHU TURYSTYCZNEGO W WOJEWÓDZTWIE MAŁOPOLSKIM W 2013 ROKU - RAPORT KOŃCOWY ZA ROK 2013 – opracowany na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 66 jeszcze obowiązującego podejście do turystyki zapoczątkowali Niemcy, traktując wyjazdy jako swoistą bazę wiedzy, mniej jako czynną eksploatację miejsc turystycznych. Dotychczasowa konsumpcja turystyki zaczęła ustępować pola turystyce zrównoważonej. Zgodnie z przewidywaniami Światowej Organizacji Turystyki (UNWTO) przyszłość turystyki oparta będzie na rozwoju kilku zasadniczych produktów. Jednym z nich będzie turystyka kulturowa, której cechą stanie się skupianie różnych aspektów życia kulturalnego w tradycyjny wypoczynek wakacyjny [Montenegro Tourism…, 2008, s. 25]. Już obecnie szeroko rozumiana turystyka kulturowa stanowi 35-40% całego rynku turystycznego na świecie i rozwija się w rocznym tempie 15%, tj. trzy razy szybciej niż turystyka ogólnie [Cultural Tourism. Making…, s. 5]. Obserwowany popyt na turystykę kulturową spowodował, iż wiele krajów zdecydowało się na opracowanie i wdrożenia planów segmentowych dotyczących jedynie turystyki kulturowej. Strategie tego typu powstają na szczeblach zarówno narodowych, jak i globalnych. Odnośne dokumenty zostały opracowane i przyjęte m.in. w Słowacji, Słowenii, Chorwacji, Czarnogórze, w Irlandii, Szkocji, Walii, Szwecji, na Łotwie i Albanii. Można uznać, iż jest to mocny skok w przyszłość z wykorzystaniem fundamentów przeszłości. Jest to również działanie o charakterze czysto ekonomicznym i to w ujęciu mikro. Turystyka15 kulturowa jest bowiem często wymieniana jako narzędzie rozwoju lokalnego i regionalnego zwłaszcza w kontekście wielofunkcyjnego rozwoju wsi oraz wsparcia obszarów zacofanych gospodarczo. Przybyszewska-Gudelis podkreśla, że ta forma turystyki jest współcześnie szansą dla jednostek dotychczas nie odwiedzanych (pod warunkiem dostosowania do wymogów rynku i opracowania atrakcyjnych ofert)”. Nie ma przy tym żadnej sprzeczności pomiędzy XXI-wiecznym standardem produktu turystycznego i pielęgnacji dorobku kulturowego miejsca. Przeciwnie, turystyka kulturowa jest obecnie jedną z najbardziej atrakcyjnych, a jej uczestnicy reprezentują mocny potencjał finansowy.

Biorąc pod uwagę powyższe rozwój otoczenia Zalewu Klimkówka oparto o następujące założenia:

 Wielkość oferty turystycznej – zakłada się, że rozwijana będą, zarówno pasywne, jak i aktywne model spędzania wolnego czasu dlatego też na brzegu Zbiornia powstanie infrastruktura w postaci plaż kompaktowych, pozwalających na relaks nadwodny. W ich bliskości, na samym brzegiem będzie przebiegać ścieżka rowerowa, która połączy układ ścieżek gminy Uście Gorlickie ze ścieżkami biegnącymi przez gmin: Ropa, Gorlice, Miasto Gorlice, Sękowa, Biecz do województwa podkarpackiego. Nad brzegiem Zbiornika zlokalizowane będą ponadto tereny zabaw dla dzieci, griliowiska, tereny rekreacyjne, a także punkty dostępowe, w tym parkingi. Należy ufać, iż przedsiębiorcy, którzy działają nad Zalewem, lub też będą rozwijać tam swoją aktywność gospodarczą, stworzą wysokiej jakości zaplecze pobytowe, gastronomiczne oraz odnowy biologicznej i rekreacji.

15 Joanna Małek TURYSTYKA KULTUROWA JAKO CZYNNIK ROZWOJU LOKALNEGO Prace i Studia Geograficzne 2003 tom 3 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 67

Zbiornik Klimkówka i jego nadbrzeże w niniejszym dokumencie traktowane jest jak miejsce recepcyjne i marka lokalna. Istnieje oczekiwanie, że turysta będzie mieć jeszcze wiele innych atrakcji, w tym trasy kulturowe i miejsca aktywnej turystyki.  Maksymalizacja okresu turystycznego – jest ona istotna pod względem wielkości oferty, ale również z uwagi na poziom oczekiwanych przychodów. Dlatego tez w wizji rozwojowej tworzy się trójkąt letni, na który składa się: o kąpielisko Klimkówka (gmina Ropa), o centrum aktywnego wypoczynku na Magurze Małastowskiej i w Małasatowie (gmina Sękowa); o ośrodki rekreacji konnej w gminie Uście Gorlickie oraz trójkąt zimowy: o trasy biegowe oraz lodowisko, zlokalizowane nad Klimkówką (gmina Ropa) o SkiPark Magura (stok narciarski) oraz ścieżki narciarskie i centrum aktywnego wypoczynku (niewielkie stoki narciarskie, rynny saneczkarskie, lodowisko i ścieżki narciarskie prowadzące do Centrum Narciarstwa biegowego w Krzywej (gmina Sękowa); o Stok narciarski w Wysowej i sieć ścieżek narciarstwa biegowego w gminie Uście Gorlickie.  Rozwój turystyki kulturowej – Gminy: Ropa, Sękowa i Uście Gorlickie są kapitalnymi miejscami do rozwoju turystyki kulturowej. Na terenie obszaru Zbiornika znajdują się 2 obiekty wpisane na listę dziedzictwa światowego UNESCO a 2 dalsze znajdują się w odległości zaledwie kilu kilometrów. Należy zwiększać dostępność dla turystów obiektów zabytkowych, a także odbudowę tych obiektów, którym w wyniku restauracji można nadać dawny kształt i nową funkcję.  Rozwój turystyki uzdrowiskowej i transgranicznej – kapitalnym dopełnieniem oferty Zbiornika Klimkówka jest możliwość włączenia do produktu turystycznego Zbiornika Klimkówka oferty uzdrowiskowej Uzdrowiska Wysowa- Zdrój (gmina Uście Gorlickie) oraz Uzdrowiska Wapienne (gmina Sękowa) a także niezwykle szerokiej oferty terenów nadgranicznych Słowacji – Bardejov, Saris.  Działania towarzyszące: o Rozwój dostępności komunikacyjnej. o Wprowadzanie elementów chroniących środowisko, w tym pelne zaopatrzenie terenu w kanalizacje sieciową i wodociąg, likwidacja niskiej emisji.

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 68

IV.2. CELE PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA

CEL GŁÓWNY:

Wzmocnienie możliwości rozwoju gospodarczego obszaru objętego planem poprzez rozbudowę ogólnodostępnej infrastruktury rekreacyjnej i turystycznej.

CELE SZCZEGÓŁOWE, OPERACYJNE I ZADANIA:

Cel szczegółowy I Lepsze wykorzystanie potencjału Zbiornika Klimkówka dla budowy markowego produktu turystycznego wzmacniającego potencjał gospodarczy gmin Ropa, Sękowa, Uście Gorlickie. CO I.1 Rozbudowa publicznego zaplecza infrastrukturalnego otoczenia Zbiornika CEL OPERACYJNY Klimkówka oraz dostępności komunikacyjnej CO I.1.Z1 Rozbudowę publicznej infrastruktury sportowej i rekreacyjnej. ZADANIE CO I.1.Z2 Poprawa dostępności drogowej, w tym budowa parkingów wokół ZADANIE Zbiornika. CO I.1.Z3 Budowa ciągów spacerowych, ścieżek rowerowych, konnych, ZADANIE narciarskich. CO I.1.Z4 Lokalizacja małej architektury i miejsc wypoczynkowych w obszarze ZADANIE istniejących ścieżek spacerowych, biegowych i rowerowych CO I.1.Z5 Rozbudowa sieci wodno-kanalizacyjnej. ZADANIE CO I.1.Z6 Rozbudowa infrastruktury sieciowej i bieżąca modernizacja zbiorników ZADANIE bezodpływowych w celu poprawy jakości wody w regionie. CO I.2 Rozbudowa letniej i zimowej oferty pobytowej Zbiornika Klimkówka CEL OPERACYJNY CO I.2.Z1 Rozbudowa zaplecza pobytowego, gastronomicznego i rekreacyjnego. ZADANIE CO I.2.Z2 Budowa ośrodków nadwodnych oraz kąpielisk i basenów. ZADANIE CO I.2.Z3 Budowa infrastruktury narciarskiej oraz zimowych i letnich parków ZADANIE rekreacyjnych CO I.2.Z4 Kompleksowe zagospodarowanie terenów rekreacyjnych. ZADANIE CO I.2.Z5 Budowa i rozbudowa ośrodków jazdy konnej, ZADANIE CO I.2.Z6 Rozbudowa zaplecza rowerowego, m.in. wypożyczalni rowerów ZADANIE CO I.3 Wykorzystanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego dla rozwoju CEL OPERACYJNY oferty turystycznej Zbiornika Klimkówka. CO I.3.Z1 Wykorzystanie istniejących obiektów zabytkowych i nadanie im nowej ZADANIE funkcji – turystycznych, rekreacyjnych i kulturalnych. CO I.3.Z2 Udostepnienie dla zwiedzających wybitnych zabytków znajdujących się w ZADANIE otoczeniu Zbiornika Klimkówka. CO I.3.Z3 Udostępnienie ciekawych miejsc przyrodniczych, w tym tworzenie ZADANIE nowych ścieżek i tras przyrodniczo-widokowych. Cel szczegółowy II Promocja markowego produktu turystycznego Zbiornika Klimkówka CO II.1 Budowa informacji zewnętrznej CEL OPERACYJNY PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 69

CO II.1.Z1 Wzmocnienie działań na rzecz promocji regionalnych zasobów ZADANIE turystycznych, w tym na Słowacji CO II.1.Z2 Promocja medialna, Internetowa, billboardy. ZADANIE CO II.1.Z3 Informacja praktyczna za pomocą nowoczesnych narzędzi komunikacji ZADANIE np. aplikacji telefonicznych. CO II.1.Z4 Wdrożenie działań promocyjnych nakierowanych na promocję marki w ZADANIE mediach tradycyjnych i w Internecie. CO II.2 Budowa systemu informacji turystycznej. CEL OPERACYJNY CO II.2.Z1 Budowa punktu informacji turystycznej. ZADANIE CO II.2.Z2 Stworzenie systemu oznakowania turystycznego Zbiornika Klimkówka. ZADANIE CO II.2.Z3 Stworzenie marki produktowej Zbiornika Klimkówka i wyróżnienie nią ZADANIE najciekawszych atrakcji turystycznych i najlepszych ofert publicznych i prywatnych.

1. LISTA PLANOWANYCH PODSTAWOWYCH PROJEKTÓW I PRZEDSIĘWZIĘĆ Lp. DZIAŁANIE INWESTYCYJNE 1 Stworzenie oraz zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne przestrzeni nad zbiornikiem Klimkówka w miejscowości Klimkówka - przystań wodna 2 Ścieżka rekreacyjno-przyrodnicza 3 Zagospodarowanie brzegów zbiornika na terenie miejscowości Klimkówka – nadbrzeżna przestrzeń rekreacyjno-plażowa 4 Stworzenie oraz zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne przestrzeni nad zbiornikiem Klimkówka w miejscowości Klimkówka - Park zabaw dla dzieci i młodzieży 5 Stworzenie oraz zagospodarowanie turystyczne i rekreacyjne przestrzeni nad zbiornikiem Klimkówka w miejscowości Klimkówka - Obszar rekreacji zorganizowanej 6 Lamus Dworski 7 Budowa zewnętrznej strefy rozrywek dla najmłodszych 8 Odbudowa zabytkowego obiektu dawnej karczmy z przeznaczeniem na centrum informacji turystycznej wraz z zagospodarowaniem terenu i trasami wielofunkcyjnymi 9 Całoroczne trasy wielofunkcyjne 10 Miejsca rekreacyjne nad brzegiem Zbiornika Klimkówka 11 Centrum Aktywnego Wypoczynku – Park Bielański 12 Adaptacja starego spichlerza na obiekt rekreacji turystycznej i gabinety odnowy biologicznej i wypożyczalnię sprzętu turystycznego 13 Rozbudowa i doposażenie wypożyczalni rowerów 14 Park Rekreacji Rodzinnej na Magurze Małastowskiej 15 Park Rekreacji Rodzinnej – ścieżka zdrowia na Magurze Małastowskiej 16 Trasa rowerowa "DOWNHILL" na stoku Ski Park Magura 17 Strefa odpoczynkowa Wirchne, Banica 18 Ścieżki narciarstwa biegowego – Magura Małastowska – Krzywa 19 Ścieżka rowerowa w pasie drogi powiatowej Krzywa 20 Centrum Narciarstwa Biegowego i Rekreacji Rodzinnej w Krzywej 21 Zakup kolejki grawitacyjnej i sanek 22 Rozbudowa i zagospodarowanie rekreacyjne i ekspozycyjne terenu PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 70

gospodarstwa agroturystycznego Krzywa 16 z przeznaczeniem dla turystów korzystających ze szlaków pieszych, rowerowych i narciarstwa biegowego w Beskidzie Niskim 23 Utworzenie gospody regionalnej - aktywny wypoczynek w terenie 24 Rozbudowa infrastruktury rekreacyjnej w miejscowości Małastów 25 Relaksujący zakątek w magurskim lesie 26 Budowa centrum rekreacyjno-gastronomicznego z zapleczem do nauki jazdy konnej w Ropicy Górnej 27 Rozbudowa restauracji przy dolnej stacji kolei linowej na Magurze Masłowskiej wraz z lokalizacją tarasu widokowego 28 Budowa wielofunkcyjnych ścieżek rekreacyjnych nad Zbiornikiem Klimkówka

2. LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ KOMPLEMENTARNYCH

LP. DZIAŁANIE 1 Rozbudowa sieci wodociągowej w gminie Ropa 2 Rozbudowa sieci kanalizacyjnej w gminie Ropa

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 71

V. WSKAŹNIKI REALIZACJI PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO

Wskaźniki realizacji Planu określono zgodnie z wytycznymi zawartymi w załącznikach do Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020, w tym:

 Tabeli wskaźników rezultatu bezpośredniego i produktu dla działań i poddziałań (załącznik 2),  Metodyki przygotowania Planu Rozwoju Zbiornika Wodnego w ramach RPO WM na lata 2014-2020.

WSKAŹNIKI PRODUKTU WSKAŹNIK JEDNOSTKA LICZBA Liczba przedsiębiorstw otrzymujących Szt. 10 wsparcie Liczba wspartych obiektów Szt. 78 turystycznych i rekreacyjnych WSKAŹNIKI REZULTATU BEZPOŚREDNIEGO WSKAŹNIK JEDNOSTKA LICZBA Wzrost zatrudnienia we wspieranych EPC 39 przedsiębiorstwach Wzrost zatrudnienia we wspieranych EPC 3 podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa)

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 72

VI. LISTA PROJEKTÓW PLANU ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO

Całkowity W tym: Wnioskodawca Nazwa /opis zadania Okres Oczekiwane wskaźniki koszt Planowane Lp. Wkład / Partnerzy Miejsce realizacji realizacji produktu i rezultatu inwestycji dofinansowanie własny [PLN] projektu [PLN] [PLN] 1 Stworzenie oraz zagospodarowanie Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 4597259,1 3447944,33 1149314,77 Gmina Ropa turystyczne i rekreacyjne przestrzeni nad październik 2018 - Liczba przedsiębiorstw zbiornikiem Klimkówka w miejscowości otrzymujących wsparcie: 0 Klimkówka - przystań wodna - Liczba wspartych obiektów Projekt zawiera takie elementy jak: lokalizacja turystycznych i rekreacyjnych: 3 wiaty grillowej wraz z terenem wokół istniejącej Wskaźniki rezultatu przystani wodnej, układ dróg wewnętrznych - Wzrost zatrudnienia we dojazdowych i technicznych, układ ścieżek i wspieranych przedsiębiorstwach: 0 chodników spacerowych, łączących poszczególne - Wzrost zatrudnienia we części projektu, wewnętrzną sieć wodociągową, wspieranych podmiotach (innych niż wewnętrzną sieć kanalizacyjną, pozostałe przedsiębiorstwa): 0 elementy infrastruktury, w tym sieci, przyłącza i instalacje elektryczne. 2 Ścieżka rekreacyjno-przyrodnicza Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 324429,4 243322,05 81107,35 Gmina Ropa W ramach realizacji inwestycji przewiduje się październik 2018 - Liczba przedsiębiorstw wykonanie ścieżki przyrodniczo – rekreacyjnej o otrzymujących wsparcie: 0 nawierzchni żwirowej i długości 945 m (obręb - Liczba wspartych obiektów Ropa). turystycznych i rekreacyjnych: 1 Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 3 Zagospodarowanie brzegów zbiornika na Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 6681951,7 5011463,78 1670487,93 Gmina Ropa terenie miejscowości Klimkówka – październik 2018 - Liczba przedsiębiorstw nadbrzeżna przestrzeń rekreacyjno- otrzymujących wsparcie: 0 plażowa - Liczba wspartych obiektów W ramach inwestycji przewiduje się: turystycznych i rekreacyjnych: 23 - regulację i profilowanie brzegu o dł. 350 m Wskaźniki rezultatu wraz wykonaniem 3 - stopniowego nabrzeża o - Wzrost zatrudnienia we funkcji zabezpieczającej i wypoczynkowej, wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - wykonanie ścieżki rowerowej o nawierzchni - Wzrost zatrudnienia we asfaltowej dł. 350 m, wspieranych podmiotach (innych niż PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 73

- wykonanie 4 łączników między projektowanym przedsiębiorstwa): 0 nabrzeżem a ścieżką wielofunkcyjną w formie chodnika z nawierzchnią z kostki betonowej, - wykonanie 15 plaż kompaktowych, - wykonanie żelbetowych schodów zejściowych, - wykonanie 4 pływających pomostów, - wykonanie pomostu cumowniczego, - budowę miejsca do wodowania łodzi wraz z drogą dojazdową i z chodnikiem, - aranżację terenu, obejmującą plaże piaszczyste i zieleń urządzoną w tym zielony bezpiecznik (18 szt.), - natryski zewnętrzne (4 x 2 szt.) wraz z instalacją wodociągową (system duo– ciepła i zimna woda) oraz instalacją kanalizacji sanitarnej, - elementy oświetlenia, słupki kablowe wraz z instalacją elektroenergetyczną, - lokalizację małej architektury.

4 Stworzenie oraz zagospodarowanie Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 3373205,1 2529903,83 843301,28 Gmina Ropa turystyczne i rekreacyjne przestrzeni nad październik 2018 - Liczba przedsiębiorstw zbiornikiem Klimkówka w miejscowości otrzymujących wsparcie: 0 Klimkówka - Park zabaw dla dzieci i - Liczba wspartych obiektów młodzieży turystycznych i rekreacyjnych: 1 W ramach inwestycji powstanie park zabaw dla Wskaźniki rezultatu dzieci i młodzieży (zawierający takie elementy - Wzrost zatrudnienia we jak: urządzenia zabawowe dla dzieci i młodzieży, wspieranych przedsiębiorstwach: 0 budynek węzła sanitarno – gospodarczego, - Wzrost zatrudnienia we elementy małej architektury, zieleń urządzoną, wspieranych podmiotach (innych niż zadaszenia przeciwsłoneczne i przedsiębiorstwa): 0 przeciwdeszczowe, ogrodzenie). 5 Stworzenie oraz zagospodarowanie Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 2839492,5 2129619,38 709873,13 Gmina Ropa turystyczne i rekreacyjne przestrzeni nad październik 2018 - Liczba przedsiębiorstw zbiornikiem Klimkówka w miejscowości otrzymujących wsparcie: 0 Klimkówka - Obszar rekreacji - Liczba wspartych obiektów zorganizowanej turystycznych i rekreacyjnych: 2 Dzięki inwestycji powstanie obszar rekreacji Wskaźniki rezultatu zorganizowanej (zawierający takie elementy jak: - Wzrost zatrudnienia we boisko wielofunkcyjne, wiatę rekreacyjną wraz z wspieranych przedsiębiorstwach: 0 infrastrukturą sanitarną, uporządkowanie terenu - Wzrost zatrudnienia we rekreacji zorganizowanej). wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 74

6 Lamus Dworski Styczeń 2018 - Wskaźniki produktu 3000000 1646341,46 1353658,54 Bacówka "Biały Zakres prac: grudzień 2018 - Liczba przedsiębiorstw Jeleń" Otoczenie Lamusa, infrastruktura rekreacyjna. otrzymujących wsparcie: 1 Lokalizacja: Ropa - Liczba wspartych obiektów turystycznych i rekreacyjnych: 1 Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 1 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 7 Budowa zewnętrznej strefy rozrywek dla Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 40000 21951,22 18048,78 "Pstrąg U Eda" najmłodszych marzec 2018 - Liczba przedsiębiorstw S.C. Zajazd Inwestycja powstanie w otoczeniu lokalu otrzymujących wsparcie: 1 Natalia Skarbska gastronomicznego działającego w miejscowości - Liczba wspartych obiektów Joanna Spólnik Łosie. Zakres działań to: turystycznych i rekreacyjnych: 1 Przygotowanie podłoża, Wskaźniki rezultatu Lokalizacja ogrodzenia - Wzrost zatrudnienia we Huśtawki - 2 szt. wspieranych przedsiębiorstwach: 1 Zjeżdżalnia - 1 szt. - Wzrost zatrudnienia we Element wspinaczkowy - 1 szt. wspieranych podmiotach (innych niż Minidomek - 1 szt. przedsiębiorstwa): 0 Bujak - 2 szt. 8 Odbudowa zabytkowego obiektu dawnej Styczeń 2018 - Wskaźniki produktu 1694618,1 1270963,58 423654,53 Gmina Uście karczmy z przeznaczeniem na centrum grudzień 2020 - Liczba przedsiębiorstw Gorlickie informacji turystycznej wraz z otrzymujących wsparcie: 0 zagospodarowaniem terenu i trasami - Liczba wspartych obiektów wielofunkcyjnymi turystycznych i rekreacyjnych: 3 Projekt zakłada odbudowę byłej karczmy z Wskaźniki rezultatu przeznaczeniem na Centrum Informacji - Wzrost zatrudnienia we Turystycznej, budowę parkingu z 9 miejscami wspieranych przedsiębiorstwach: 0 parkingowymi i drogą wewnętrzną dojazdową z - Wzrost zatrudnienia we chodnikami. wspieranych podmiotach (innych niż Ponadto - całoroczne trasy wielofunkcyjne w przedsiębiorstwa): 0 miejscowościach Kwiatoń i Smerekowiec. 9 Całoroczne trasy wielofunkcyjne Styczeń 2018 - Wskaźniki produktu 3175978,3 2381983,73 793994,58 Gmina Uście Projekt zakłada wykonanie całorocznych tras grudzień 2020 - Liczba przedsiębiorstw Gorlickie wielofunkcyjnych w miejscowościach Brunary, otrzymujących wsparcie: 0 Czarna, Hańczowa, Regietów, Stawisza i Uście - Liczba wspartych obiektów Gorlickie. Powstaną one wzdłuż dróg turystycznych i rekreacyjnych: 6 powiatowych i gminnych Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 75

- Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 10 Miejsca rekreacyjne nad brzegiem Styczeń 2018 - Wskaźniki produktu 8031605,05 6023703,79 2007901,26 Gmina Uście Zbiornika Klimkówka grudzień 2020 - Liczba przedsiębiorstw Gorlickie Projekt zakłada uporządkowanie otrzymujących wsparcie: 0 zagospodarowania przestrzeni publicznej w celu - Liczba wspartych obiektów przystosowania jej do pełnienia funkcji produktu turystycznych i rekreacyjnych:3 turystycznego. Wskaźniki rezultatu Powstaną m.in.: - Wzrost zatrudnienia we  Promenada spacerowa- Bulwar wspieranych przedsiębiorstwach: 0  Plac wielofunkcyjny - Wzrost zatrudnienia we  Boiska rekreacyjne wspieranych podmiotach (innych niż  Umocnienie linii brzegowej przedsiębiorstwa): 0  Zaplecze sanitarne boisk  Zaplecze sanitarne pola kempingowego i karawaningowego 11 Centrum Aktywnego Wypoczynku – Park Styczeń 2018 - Wskaźniki produktu 458455,6 343841,70 114613,90 Gmina Uście Bielański grudzień 2020 - Liczba przedsiębiorstw Gorlickie Centrum aktywnego wypoczynku zlokalizowane otrzymujących wsparcie: 0 zostanie u podnóża tzw. Osiedla Bielańskiego, na - Liczba wspartych obiektów południowo-wschodnim brzegu Zbiornika turystycznych i rekreacyjnych: 2 Klimkówka. Wskaźniki rezultatu Powstaną m.in.: - Wzrost zatrudnienia we Trasa spacerowa wspieranych przedsiębiorstwach: 0 Wiaty grillowe - Wzrost zatrudnienia we Palenisko wspieranych podmiotach (innych niż Mała architektura przedsiębiorstwa): 0 12 Adaptacja starego spichlerza na obiekt Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 3800000 2085365,85 1714634,15 FHU Blacharz- rekreacji turystycznej i gabinety odnowy grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Dekarz Jerzy biologicznej i wypożyczalnię sprzętu otrzymujących wsparcie: 1 Rydarowicz turystycznego - Liczba wspartych obiektów W ramach inwestycji, poza infrastrukturą turystycznych i rekreacyjnych: 1 odnowy biologicznej (w tym sauna) powstaną Wskaźniki rezultatu przede wszystkim: - Wzrost zatrudnienia we  Sala rekreacyjna dla dzieci, wspieranych przedsiębiorstwach: 12  Sala rekreacyjna dla dorosłych - Wzrost zatrudnienia we  Siłownia na świeżym powietrzu wspieranych podmiotach (innych niż Wypożyczalnia zostanie wyposażona w sprzęt przedsiębiorstwa): 0 rekreacyjny (ok. 300 szt. poszczególnych typów sprzętu rekreacji wodnej i terenowej). PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 76

13 Rozbudowa i doposażenie wypożyczalni Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 55000 30182,93 24817,07 ODF Albert Pach rowerów grudzień 2018 - Liczba przedsiębiorstw Inwestycja zakładać będzie: otrzymujących wsparcie: 1 1. Zakup nowych rowerów i fotelików - Liczba wspartych obiektów dziecięcych turystycznych i rekreacyjnych: 1 2. Budowę wiaty na rowery oraz Wskaźniki rezultatu utwardzenie miejsc postojowych dla - Wzrost zatrudnienia we klientów wspieranych przedsiębiorstwach: 0,5 3. Zakup stołów i krzeseł do odpoczynku - Wzrost zatrudnienia we 4. Zakup przyczepy do przewożenia wspieranych podmiotach (innych niż rowerów przedsiębiorstwa): 0 5. Zakup narzędzi do serwisowania rowerów. 14 Park Rekreacji Rodzinnej na Magurze Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 530952,44 398214,33 132738,11 Gmina Sękowa Małastowskiej grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Inwestycja zawiera elementy takie jak: platforma otrzymujących wsparcie: 0 widokowa, urządzenia turystyczne, plac zabaw, - Liczba wspartych obiektów wiata biwakowa turystycznych i rekreacyjnych: 1 Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 1 15 Park Rekreacji Rodzinnej – ścieżka Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 48903,57 36677,68 12225,89 Gmina Sękowa zdrowia na Magurze Małastowskiej grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Teren inwestycji znajduje się między górną otrzymujących wsparcie: 0 stacją wyciągu narciarskiego Ski Magura, a - Liczba wspartych obiektów Szczytem Góry Magura. Ścieżka wyposażona turystycznych i rekreacyjnych: 1 będzie, m.in. w: tor przeszkód, drabinkę Wskaźniki rezultatu pionową, ławeczkę gimnastyczną, drewniane - Wzrost zatrudnienia we ławostoły. wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 1 16 Trasa rowerowa "DOWNHILL" na stoku Ski Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 479631,12 359723,34 119907,78 Gmina Sękowa Park Magura grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Inwestycja zlokalizowana w miejscowości otrzymujących wsparcie: 0 Małastów. Trasa dostosowana będzie do - Liczba wspartych obiektów uprawiania kolarstwa zjazdowego. Spełniać turystycznych i rekreacyjnych: 1 będzie wymogi Polskiego Związku Kolarskiego. Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 77

- Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 1 17 Strefa odpoczynkowa Wirchne, Banica Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 2430,48 1822,86 607,62 Gmina Sękowa Inwestycja zlokalizowana będzie w miejscowości grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Małastów. Polegać będzie na wyposażeniu strefy otrzymujących wsparcie: o odpoczynkowej w 2 ławostoły. - Liczba wspartych obiektów turystycznych i rekreacyjnych: 1 Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 18 Ścieżki narciarstwa biegowego – Magura Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 1974329,58 1480747,19 493582,40 Gmina Sękowa Małastowska – Krzywa grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Przedmiotem inwestycji jest remont i otrzymujących wsparcie: 0 przystosowanie szlaku turystycznego pod trasę - Liczba wspartych obiektów narciarstwa biegowego. Trasa o długości 7,2 km turystycznych i rekreacyjnych: 1 – odcinek leśny. Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 19 Ścieżka rowerowa w pasie drogi Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 410808,16 308106,12 102702,04 Gmina Sękowa powiatowej Krzywa grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Zakres inwestycji obejmuje budowę ścieżki otrzymujących wsparcie: 0 narciarskiej wzdłuż drogi powiatowej nr 1492 K. - Liczba wspartych obiektów Wielofunkcyjna ścieżka rekreacyjna służyć będzie turystycznych i rekreacyjnych: 1 w okresie zimowym narciarstwu biegowemu, a w Wskaźniki rezultatu pozostałym okresie - rekreacji pieszo-rowerowej. - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 0 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 20 Centrum Narciarstwa Biegowego i Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 2719762,1 2039821,58 679940,53 Gmina Sękowa Rekreacji Rodzinnej w Krzywej grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Inwestycja zakłada budowę centrum narciarstwa otrzymujących wsparcie: 0 biegowego składającego się z: budynku - Liczba wspartych obiektów wielofunkcyjnego oraz budynku gospodarczego, turystycznych i rekreacyjnych: 3 zadaszonej sceny, altany, wraz z Wskaźniki rezultatu zagospodarowaniem terenu i elementami - Wzrost zatrudnienia we PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 78

infrastruktury: boiskiem wielofunkcyjnym, wspieranych przedsiębiorstwach: 0 zjazdem z drogi powiatowej, instalacją - Wzrost zatrudnienia we wodociągową ze studnią, bezodpływowym wspieranych podmiotach (innych niż zbiornikiem na nieczystości sanitarne, instalacją przedsiębiorstwa): 0 rozsączającą wody deszczowe, miejscami postojowymi, podziemnym zbiornikiem przeciwpożarowym, utwardzonymi ścieżkami pieszymi, oświetleniem zewnętrznym. 21 Zakup kolejki grawitacyjnej i sanek Kwiecień 2017 - Wskaźniki produktu 2200000 1207317,07 992682,93 Ski Park Magura Zakres inwestycji: Zakup kolejki grawitacyjnej październik 2017 - Liczba przedsiębiorstw Sp. z o.o. Wigant o długości 250 m wraz z wyciągiem na otrzymujących wsparcie: 1 sanki (planuje się zakup 12 szt. sanek - Liczba wspartych obiektów dwuosobowych). Kolejka grawitacyjna turystycznych i rekreacyjnych: 1 całoroczna przeznaczona będzie dla dzieci i Wskaźniki rezultatu dorosłych. Stanowić będzie urozmaicenie oferty - Wzrost zatrudnienia we oraz uatrakcyjnienie terenu. wspieranych przedsiębiorstwach: 2 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 22 Rozbudowa i zagospodarowanie Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 150000 82317,07 67682,93 Anna rekreacyjne i ekspozycyjne terenu grudzień 2019 - Liczba przedsiębiorstw Dobrowolska gospodarstwa agroturystycznego Krzywa otrzymujących wsparcie: 1 Agroturystyka 16 z przeznaczeniem dla turystów - Liczba wspartych obiektów korzystających ze szlaków pieszych, turystycznych i rekreacyjnych: 1 rowerowych i narciarstwa biegowego w Wskaźniki rezultatu Beskidzie Niskim - Wzrost zatrudnienia we Inwestycja dotyczyć będzie rozbudowy wspieranych przedsiębiorstwach: 1 spichlerza o pow. 25 m2 na ekspozycję starych - Wzrost zatrudnienia we przedmiotów użytkowych i fotografii z terenu wspieranych podmiotach (innych niż sołectwa Krzywa. Ponadto zakres prac to - przedsiębiorstwa): 0 zagospodarowanie izby w przebudowywanej chacie jako miejsca odpoczynku, prelekcji, koncertów, dobudowa krytej werandy i altanki z grillem, zagospodarowanie działki, zakup wyposażenia. 23 Utworzenie gospody regionalnej - aktywny Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 250000 137195,12 112804,88 Agroturystyka wypoczynek w terenie październik 2017 - Liczba przedsiębiorstw „Zielone Wzgórze” Dzięki inwestycji utworzona zostanie kuchnia otrzymujących wsparcie: 1 Barbara Marcisz regionalna, oparta o miejscowe produkty i - Liczba wspartych obiektów tradycje. Planuje się lokalizację grilla z altaną (25 turystycznych i rekreacyjnych: 1 m2) oraz zakup wyposażenia. Wskaźniki rezultatu W ramach oferty gościom udostępniane będą - Wzrost zatrudnienia we rowery. wspieranych przedsiębiorstwach: 2 PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 79

- Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 24 Rozbudowa infrastruktury rekreacyjnej w Marzec 2017 - Wskaźniki produktu 1605000 880792,68 724207,32 FHU Izabela miejscowości Małastów grudzień 2017 - Liczba przedsiębiorstw Grądalska Zakres inwestycji obejmuje: otrzymujących wsparcie: 1 - budowę wiaty drewnianej z grillem (Karczma - Liczba wspartych obiektów Regionalna), turystycznych i rekreacyjnych: 4 - budowę sauny zewnętrznej i balii kąpielowej, Wskaźniki rezultatu - budowę basenu rekreacyjnego, - Wzrost zatrudnienia we - budowę placu zabaw dla dzieci. wspieranych przedsiębiorstwach: 6 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 25 Relaksujący zakątek w magurskim lesie Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 35000 19207,32 15792,68 Grzegorz Wacek - W skład zadania wejdzie budowa altany, grilla Październik 2017 - Liczba przedsiębiorstw przedsiębiorstwo oraz zakup wyposażenia. otrzymujących wsparcie: 1 w trakcie - Liczba wspartych obiektów organizacji turystycznych i rekreacyjnych: 1 Wskaźniki rezultatu - Wzrost zatrudnienia we wspieranych przedsiębiorstwach: 2 - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 26 Budowa centrum rekreacyjno- Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 3000000 1646341,46 1353658,54 Adam Gamoń gastronomicznego z zapleczem do nauki grudzień 2020 - Liczba przedsiębiorstw Turystyka, jazdy konnej w Ropicy Górnej otrzymujących wsparcie: 1 rekreacja, - Liczba wspartych obiektów gastronomia, W ramach zadania powstanie kompleksowe turystycznych i rekreacyjnych: 2 wypoczynek centrum rekreacyjno-sportowe powiązane z Wskaźniki rezultatu ofertą nauki jazdy konnej - m.in. rozbudowany - Wzrost zatrudnienia we zostanie istniejący budynek, zlokalizowane wspieranych przedsiębiorstwach: 10 zostaną korty tenisowe i place zabaw, zakupione - Wzrost zatrudnienia we będą urządzenia sportowe. Powstała oferta wspieranych podmiotach (innych niż będzie ogólnodostępna. przedsiębiorstwa): 0 27 Rozbudowa restauracji przy dolnej stacji Kwiecień 2017 - Wskaźniki produktu 500000 274390,24 225609,76 Ski Park Magura kolei linowej na Magurze Masłowskiej październik 2017 - Liczba przedsiębiorstw Sp. z o.o. wraz z lokalizacją tarasu widokowego otrzymujących wsparcie: 1 Rozbudowana zostanie restauracja przy dolnej - Liczba wspartych obiektów stacji kolei linowej na Magurze Masłowskiej o turystycznych i rekreacyjnych: 2 przestrzeń możliwą do wykorzystania na usługi Wskaźniki rezultatu restauracyjne/ rekreacyjne ( pow. min. 100 m2). - Wzrost zatrudnienia we PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 80

Dla zadania zaplanowano także wybudowanie wspieranych przedsiębiorstwach: 2 tarasu widokowego na nartostradę. - Wzrost zatrudnienia we wspieranych podmiotach (innych niż przedsiębiorstwa): 0 28 Budowa wielofunkcyjnych ścieżek Styczeń 2017 - Wskaźniki produktu 4404779,64 3303584,73 1101194,91 Powiat Gorlicki rekreacyjnych nad Zbiornikiem Klimkówka grudzień 2018 - Liczba przedsiębiorstw Łączna długość planowanej ścieżki to 5,618 km: otrzymujących wsparcie: 0  na terenie gminy Ropa - 4,103 km, - Liczba wspartych obiektów  na terenie gminy Uście Gorlickie - 1,515 turystycznych i rekreacyjnych: 9 km. Wskaźniki rezultatu Przebieg ścieżki: południowo-zachodnie nabrzeże - Wzrost zatrudnienia we zbiornika Klimkówka, ograniczone drogą wspieranych przedsiębiorstwach: 0 powiatową nr 1498 K. Trasa biegłaby równolegle - Wzrost zatrudnienia we do zbiornika i rzeki Ropa w pasie wodnym wspieranych podmiotach (innych niż zarządzanym przez Regionalny Zarząd przedsiębiorstwa): 0 Gospodarki Wodnej w Krakowie (z wyjątkiem dojazdów prowadzonych drogami publicznymi). Zaplanowano ponadto:  Wiaty rowerowe – 4 komplety (powierzchnia łączna 39 m² - 4 x 9,75 m²).  Ławki parkowe bez oparcia – 8 sztuk  Bariery ochronne – 828 m  Stojaki rowerowe = 20 szt.  Kosze na śmieci – 4 szt.  Stoły plenerowe z ławkami – 4 komplety

PLAN ROZWOJU ZBIORNIKA WODNEGO KLIMKÓWKA NA LATA 2016 - 2023 S t r o n a | 81