1 2 ANISINA: DONIZETTI VE PUCCINI 17 Mayıs 2018 Perşembe 20.00 Lütfi Kırdar ICEC LEYLA GENCER'İN ANISINA...

Borusan Sanat olarak, sezon programlarımızda Leyla Gencer’in kariyerindeki dönüm Leyla Gencer’e her zaman özel bir yer noktalarından biri hiç kuşkusuz ki, Donizetti’nin ayırıyoruz. 2009’dan bu yana, her yıl Leyla unutulan yapıtlarına hayat vermesi ve Gencer’i bize ve opera dünyasına kattığı edebiyatına yeniden kazandırması oldu. değerler için anıyor; onun müziğe ve operaya Gencer 1957–1975 yılları arasında Donizetti’nin olan sevgisini her yıl bir kez daha kutluyoruz. 10 yapıtını seslendirdi: 1957’de Lucia di Geçtiğimiz 10 yıl içinde Leyla Gencer’i, Lammermoor, 1958’de , 1960’ta sanatçının kariyerine damga vurmuş ve , 1964’te , 1966’da onun imzasını taşıyan , , , 1967’de , 1969’da ve gibi operalarla olduğu kadar , 1970’te Messa di per Bellini, uzun süredir İstanbul’da seslendirilmeyen 1972’de ve 1975’te Les Salome ve geçtiğimiz sezon ülkemizde ilk Martyrs... Bu operaların hemen hepsi günümüz kez seslendirilen Richard Strauss’un Güllü opera edebiyatına Leyla Gencer’in çalışmaları Şövalye operalarıyla da andık; bu yapıtların sonucunda girdi. Bu akşamki konserimizin izleyiciyle buluşmasının Gencer’in sanat ikinci bölümünde Gencer’le birlikte anılan, yaşamının anısına çok özel bir armağan Maria Stuarda, Roberto Devereux ve Anna Bolena olacağını düşündük… Bu konserde Leyla operalarından bölümler, dünya operalarında Gencer’i, Akademi BİFO katılımcıları tarafından yer alan ve Leyla Gencer ile birlikte çalışma seslendirilecek Puccini’nin Gianni Schicchi şansını yakalamış değerli sanatçılarımız operasıyla selamlayacağız. Borusan Sanat tarafından seslendirilecek. çatısında kurulan ve iki sezondur çalışmalarını Leyla Gencer’i, aramızdan ayrılışının gerçekleştiren Akademi BİFO üyeleri bu 10. yılında anarken, onu opera tarihine altın yapıta, başta Borusan İstanbul Filarmoni harflerle kazıyan bu üç yapıtın kayıtlarını Orkestrası’nın Sürekli Şefi ve Sanat Yönetmeni da, çok özel bir sunumla siz operaseverlerle Sascha Goetzel ve yönetmen Yekta Kara paylaşmak istedik. A.K. Müzik ile birlikte Anna olmak üzere; Luciana Serra, , Bolena, Maria Stuarda ve Roberto Devereux Giuseppe Sabbatini ve Eva Mei gibi dünya operalarının yeni CD’lerini sizlere sunmaktan operasının önemli yıldız sanatçıları tarafından büyük bir mutluluk duyuyoruz. hazırlandı; kendilerine bu çalışmalar süresince Elbette, Leyla Gencer’i anmak, onu yaşamı piyanistler Vincenzo Scalera, Fügen Yiğitgil ve sanatıyla birlikte yeni kuşaklara aktarmak ve Barış Büyükyıldırım eşlik ettiler. Leyla için gerçekleştirdiğimiz çalışmalar bununla Gencer’in eğitime verdiği önemin de bilincinde sınırlı değil... 1986 yılında İtalya’da Romanzo olarak, tüm eğitmenlerimize ve Akademi vero di una primadonna başlığıyla Franca BİFO üyelerine özverili çalışmalarından dolayı Cella tarafından kaleme alınan ve Leyla teşekkür ederiz. Gencer’in yaşam öyküsünü anlatan İtalyanca kitap, Borusan Sanat’ın katkılarıyla, İngilizce

4 çevirisiyle okurlarla buluşacak. Bunun yanı sıra, Ekim ayında Borusan Sanat ve Yapı Kredi Yayınları işbirliği ile yayımlanacak olan kitap için Evin İlyasoğlu’nun hazırlıklarını sürdürdüğünü de müjdelemek isteriz. İstanbul Kültür Sanat Vakfı, Borusan Sanat ve Akademisi işbirliğiyle gerçekleştirilen 9. Leyla Gencer Şan Yarışması ise opera dünyamıza yeni yıldızlar kazandırmak için Eylül ayında gerçekleşecek. İmza attığımız konserler, gerçekleştirdiğimiz yayım, kayıt çalışmaları ve işbirlikleriyle Leyla Gencer’in anısına bir armağan sunabildiysek, ne mutlu bize...

Ahmet Erenli Genel Müdür Borusan Sanat

5 LEYLA GENCER (1928–2008)

Opera tarihinde “La Diva Turca” ve “La Regina” Norma; Donizetti’nin Poliuto ve Lucrezia olarak anılan Leyla Gencer, 40 yılı aşan aktif Borgia; Mozart’ın ; Monteverdi’nin müzik yaşamı boyunca mükemmeli arayan L’Incoronazione di Poppea; Gluck’un ; performansları, dramatik yetenekleri, titiz bir Çaykovski’nin Maça Kızı; Britten’in Albert araştırmacılıkla günışığına çıkardığı yapıtlar ve Herring ve Pizzetti’nin L’Assassinio nella yenilikçiliğiyle 20. yüzyılın opera dünyasının en Cattedrale’sinin dünya prömiyeri de (1958) önemli figürlerinden biri oldu. dahil olmak üzere birçok başrol yorumladı. 10 Ekim 1928’de Ayşe Leyla Çeyrekgil Victor de Sabata, , Tulio Serafin, adıyla İstanbul’da doğan sanatçının annesi ve gibi Polonyalı aristokrat bir ailenin kızı, babası da bir büyük İtalyan şeflerle çalışan Gencer’in geniş işadamıydı. İtalyan Lisesi’nden sonra İstanbul repertuvarı Monteverdi, Gluck ve Mozart’ın Belediye Konservatuvarı’nda başladığı şan yapıtlarından neoklasik döneme; Cherubini, eğitimini soprano Giannina Arangi-Lombardi Spontini, Mayr ve romantik dönemden Puccini, ve ile sürdürdü. Koro üyesi Prokofyev, Britten, Poulenc, Menotti ve Rocca olduğu Devlet Operası’nda 1950 gibi sanatçıların yapıtlarına; lirik sopranodan yılında Mascagni’nin Cavalleria Rusticana’sında dramatik koloratüre uzanan bir yelpazede Santuzza rolüyle opera yaşamı başladı. Birkaç 72 rolü kapsar. “Donizetti Rönesansı”nın yıl içinde tanınan bir opera sanatçısı olan gelişmesine büyük katkısı bulunan sanatçı, Gencer, önemli devlet etkinliklerine soprano özellikle Belisario, Poliuto, Anna Bolena, Lucrezia olarak davet edildi. Borgia, Maria Stuarda ve Caterina Cornaro gibi İtalya sahnelerine adım atması 1953’te Donizetti operalarıyla tanınmış, ona en büyük Napoli’deki San Carlo Tiyatrosu’nda yine başarıyı getiren yorumu da 1964’te Napoli’de Santuzza rolüyle oldu. Bir yıl sonra Madam sahnelenen Roberto Devereux’deki Elisabetta Butterfly ve Yevgeni Onegin operalarını rolüyle olmuştu. seslendirmek için tekrar Napoli’ye döndü. 1985 yılında Venedik’teki 26 Ocak 1957’de La Scala Tiyatrosu’nda Tiyatrosu’nda Francesco Gnecco’nun La ilk kez sahneye çıkarak Poulenc’in Les Prova di un’Opera Seria adlı yapıtıyla opera Dialogues des Carmelites operasının dünya sahnelerine veda eden Leyla Gencer, 1992 prömiyerinde Lidoine rolünü yorumladı. Aynı yılına dek konser ve resitallerine devam yılın Temmuz’unda La Scala Tiyatrosu’nun etti. 1982’den itibaren, seminer ve yorum Köln turnesinde ’da başrolü kurslarıyla kendini genç opera sanatçılarına seslendirdi. adadı. 1983–1988 yılları arasında As.Li.Co. di Yaklaşık 25 yıl primadonnası olacağı, Milano’nun sanat yönetmenliğini üstlendi. operanın mabedi sayılan La Scala’da Verdi’nin 1997–1998 yılları arasında da şef Riccardo Muti , Kaderin Gücü, Aida, , tarafından atandığı La Scala Korosu’nun genç , Sicilya Vesperleri; Bellini’nin sanatçılar okulunda yöneticilik yaptı. Vefatına

6 © DONIZETTI SEMİNERİ, 27–28 NİSAN 1982 RAI TV TRIESTE kadar La Scala Tiyatrosu’nda opera sanatçıları sağlamlaştıran Gencer, araştırmacı kişiliği ve için kurulan akademinin sanat yönetmenliğini iyi bir eğitimci olmanın verdiği sorumlulukla sürdürdü. romantik dönemin unutulmuş birçok yapıtının Operaya adadığı yaşamında plak firmaları günışığına çıkmasını sağladı. Maria Callas, için çok az kayıt gerçekleştirmiş olmasına Renata Tebaldi, Montserrat Caballé, Joan rağmen, sanatçının konserleri sırasında yapılan Sutherland, Beverly Sills gibi efsane isimlerle arşiv kayıtları ile korsan kayıtlarının sayısı hâlâ aynı dönemde Avrupa sahnelerini fetheden yenisi çıkanlarla artmaktadır. soprano, Opera dergisi eleştirmeni Michel Opera dünyasında bulunduğu yeri, yalnızca Parouty’nin deyişiyle “çağımızın son divası, repertuvarının çeşitliliğiyle değil, canlandırdığı kusursuzluğun bir simgesiydi.” karakterlere kattığı dramatik nüanslarla da

7 LEYLA GENCER ANISINA: DONIZETTI VE PUCCINI

BORUSAN İSTANBUL FİLARMONİ ORKESTRASI SASCHA GOETZEL şef YEKTA KARA yönetmen SİMGE BÜYÜKEDES soprano ASUDE KARAYAVUZ mezzosoprano ÇİĞDEM SOYARSLAN soprano BURCU UYAR soprano AKADEMİ BİFO ÜYELERİ

PROGRAM

GIACOMO PUCCINI [1858–1924] Gianni Schicchi Tek perdelik opera. İtalyanca; Türkçe üstyazılı.

AKADEMİ BİFO ÜYELERİ Gianni Schicchi OZAN KUTLAR bariton Lauretta (Gianni Schicchi’nin kızı) CEREN AYDIN AKKOÇ soprano Zita, La Vecchia (Buoso’nun kuzeni) MELİS ÇIRPICI mezzosoprano Rinuccio (Zita’nın yeğeni, Lauretta’nın sevgilisi) BERK DALKILIÇ Gherardo (Buoso’nun yeğeni) ALP UTKU tenor Nella (Gherardo’nun eşi) NİHAN BİÇER soprano Betto di Signa (Buoso’nun eniştesi) ÇAĞDAŞ BEKTAŞ bas Simone (Buoso’nun kuzeni) MERT ERYÜKSEL bas Marco (Simone’nin oğlu) ZİYA AZBAZDAR bariton La Ciesca (Marco’nun eşi) BURCU HANCI soprano

Gherardino (Gherardo ve Nella’nın oğlu) CAN BERAHA Maestro Spinelloccio (doktor), Ser Amantio di Nicolaio (noter) MAZLUM DOĞAN bariton Guccio (boyacı) BİRAN ÖZGÜR SARIYER bariton Pinellino (ayakkabı tamircisi) MEHMET ONUR HİLALOĞLU bas

A R A

8 [1797–1848] GAETANO DONIZETTI [1797–1848] Maria Stuarda’dan: Anna Bolena’dan: Sinfonia Sinfonia II. Perde Finali: “Qual loco è questo?… II. Perde Finali, Anna Bolena’nın Aryası: E’ sempre la stessa… Figlia impura di Bolena.” “Piangete voi… Al dolce guidami… III. Perde Finali: “È gia vicino del tuo Coppia iniqua.” morir l’istante… Di Un Cor Che More… Ah! Se Un Giorno...” Anna Bolena BURCU UYAR soprano Hervey ALP UTKU tenor Maria Stuarda SİMGE BÜYÜKEDES soprano Percy BERK DALKILIÇ tenor Elisabetta ASUDE KARAYAVUZ mezzosoprano Rochefort ÇAĞDAŞ BEKTAŞ bas Anna MELİS ÇIRPICI mezzosoprano Smeton MELİS ÇIRPICI mezzosoprano Leicester ALP UTKU tenor Cecil ZİYA AZBAZDAR bariton Talbot GÖKTUĞ ALPAŞAR bas KORREPETITÖR BARIŞ BÜYÜKYILDIRIM GAETANO DONIZETTI [1797–1848] FÜGEN YİĞİTGİL Roberto Devereux’den: VINCENZO SCALERA Sinfonia II. Perde Finali: “Ecco l’indegno!... Alma infida, ÇOCUK SOLIST ÇALIŞTIRICISI ingrato core…” GÜLSEN YAVUZKAL III. Perde Finali: “E Sara in questi orribili PRODÜKSIYON AMIRI momenti…Vivi, ingrato a lei d’accanto... quel KEREM TÜZÜN sangue versato.”

VIDEO KURGU Elisabetta ÇİĞDEM SOYARSLAN soprano SELÇUK METİN Roberto BERK DALKILIÇ tenor

Nottingham OZAN KUTLAR bariton KONDÜVIT Cecil ALP UTKU tenor ESRA TÜTÜNCÜOĞLU Gualtiero ÇAĞDAŞ BEKTAŞ bas Kadınlar Korosu: BURCU HANCI, ÜSTYAZI CEREN AYDIN AKKOÇ, MELİS ÇIRPICI BANU ATÇA (Faprika) UMUT KURÇ (Faprika) ŞEBNEM ÖZSARAN

Ara dahil yaklaşık 170’ sürer.

9 IN MEMORY OF LEYLA GENCER: DONIZETTI & PUCCINI

BORUSAN ISTANBUL PHILHARMONIC ORCHESTRA SASCHA GOETZEL conductor YEKTA KARA director SİMGE BÜYÜKEDES soprano ASUDE KARAYAVUZ mezzo-soprano ÇİĞDEM SOYARSLAN soprano BURCU UYAR soprano MEMBERS OF ACADEMY BIPO

PROGRAM

GIACOMO PUCCINI [1858–1924] Gianni Schicchi One act opera. Italian with Turkish surtitles.

MEMBERS OF ACADEMY BIPO Gianni Schicchi OZAN KUTLAR Lauretta (Gianni Schicchi’s daughter) CEREN AYDIN AKKOÇ soprano Zita, La Vecchia (Cousin of Buoso Donati) MELİS ÇIRPICI mezzo-soprano Rinuccio (Zita’s nephew) BERK DALKILIÇ tenor Gherardo (Buoso’s nephew) ALP UTKU tenor Nella (Gherardo’s wife) NİHAN BİÇER soprano Betto di Signa (Buoso’s brother-in-law) ÇAĞDAŞ BEKTAŞ Simone (cousin of Buoso) MERT ERYÜKSEL bass Marco (Simone’s son) ZİYA AZBAZDAR baritone La Ciesca (Marco’s wife) BURCU HANCI soprano

Gherardino (Gherardo and Nella’s son) CAN BERAHA Maestro Spinelloccio (doctor), Ser Amantio di Nicolaio (notary) MAZLUM DOĞAN baritone Guccio (dyer) BİRAN ÖZGÜR SARIYER baritone Pinellino (cobbler) MEHMET ONUR HİLALOĞLU bass

I N T E R V A L

10 GAETANO DONIZETTI [1797–1848] GAETANO DONIZETTI [1797–1848] From Maria Stuarda: From Anna Bolena: Sinfonia Sinfonia Act II / Final: “Qual loco è questo?… E’ sempre Act II / Final; Anna Bolena’s Aria: la stessa… Figlia impura di Bolena.” “Piangete voi… Al dolce guidami… Act III / Final: “È gia vicino del tuo Coppia iniqua.” morir l’istante… Di Un Cor Che More… Ah! Se Un Giorno...” Anna Bolena BURCU UYAR soprano Hervey ALP UTKU tenor Maria Stuarda SİMGE BÜYÜKEDES soprano Percy BERK DALKILIÇ tenor Elisabetta ASUDE KARAYAVUZ mezzo-soprano Rochefort ÇAĞDAŞ BEKTAŞ bass Anna MELİS ÇIRPICI mezzo-soprano Smeton MELİS ÇIRPICI mezzo-soprano Leicester ALP UTKU tenor Cecil ZİYA AZBAZDAR baritone Talbot GÖKTUĞ ALPAŞAR bass CORREPETITORS BARIŞ BÜYÜKYILDIRIM GAETANO DONIZETTI [1797–1848] FÜGEN YİĞİTGİL From Roberto Devereux: VINCENZO SCALERA Sinfonia Act II / Final: “Ecco l’indegno!... Alma infida, INFANT SOLOIST TRAINER ingrato core…” GÜLSEN YAVUZKAL Act III / Final: “E Sara in questi orribili PRODUCTION MANAGER momenti…Vivi, ingrato a lei d’accanto... quel KEREM TÜZÜN sangue versato.” VIDEO EDITING Elisabetta soprano ÇİĞDEM SOYARSLAN SELÇUK METİN Roberto BERK DALKILIÇ tenor Nottingham OZAN KUTLAR baritone CONDUIT Cecil ALP UTKU tenor ESRA TÜTÜNCÜOĞLU Gualtiero ÇAĞDAŞ BEKTAŞ bass Women Choir: BURCU HANCI, SURTITLES CEREN AYDIN AKKOÇ, MELİS ÇIRPICI BANU ATÇA (Faprika) UMUT KURÇ (Faprika) ŞEBNEM ÖZSARAN

Lasts app. 170’; with an interval.

11 SİMGE BÜYÜKEDES ASUDE KARAYAVUZ Soprano Mezzosoprano

ÇİĞDEM SOYARSLAN BURCU UYAR Soprano Soprano

12 OZAN KUTLAR CEREN AYDIN AKKOÇ BERK DALKILIÇ Bariton Soprano Tenor

BURCU HANCI NİHAN BİÇER MERT ERYÜKSEL Soprano Soprano Bas

MELİS ÇIRPICI ÇAĞDAŞ BEKTAŞ ALP UTKU Mezzosoprano Bas Tenor

ZİYA AZBAZDAR Bariton

13 BORUSAN İSTANBUL FİLARMONİ ORKESTRASI

Türkiye’nin önde gelen senfonik Fazıl Say ve Juilliard Yaylı Çalgılar Dörtlüsü topluluklarından biri olan Borusan İstanbul sayılabilir. BİFO ayrıca Igor Oistrakh, Krzysztof Filarmoni Orkestrası’nın tarihi, Borusan Penderecki, Emil Tabakov, Pavel Kogan, James Holding’in kültür ve sanat alanındaki Judd, Alain Paris, Ion Marin, Justus Frantz, girişimlerinin ilki olan Borusan Oda Joseph Wolfe, Andreas Schüller, Joseph Orkestrası’na dayanıyor. 1999’da Gürer Aykal Caballé-Domenech yönetiminde de konserler yönetiminde oluşturulan ve 2009’dan bu yana verdi. Avusturyalı sanat yönetmeni ve sürekli şefi 2009’dan itibaren yeni şefi Sascha Sascha Goetzel yönetiminde çalışmalarını Goetzel ile repertuvarı ve vizyonunda da sürdüren BİFO, on sekiz yıldır yıldız solistlerle yenilikler yaşayan BİFO, Avrupa’nın en verdiği konserlerle İstanbul’un kültür yaşamının iyi senfonik topluluklarından biri olma vazgeçilmez unsurlarından biri haline geldi. yönündeki çalışmalarını yoğunlaştırdı. İlk sezonu olan 2000–2001’den bu yana Etkinliklerini uluslararası platforma taşıma İstanbul’da sezon boyunca konser veren hedefi doğrultusunda gerçekleştirdiği ve BİFO, İstanbul, Ankara, Eskişehir ve Rusçuk Onyx etiketiyle 2010 yılının Ocak ayında (Bulgaristan) müzik festivallerine katıldı, Atina piyasaya çıkan CD’si Respighi, Hindemith, ve Brüksel’de özel konserler verdi. 2003’ten Schmitt yurtdışında büyük beğeniyle bu yana İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın sürekli karşılandı. Temmuz ayında, Goetzel orkestrası olan topluluk, İstanbul Müzik yönetiminde, dünyanın en saygın klasik müzik Festivali’nin açılış konserlerini gerçekleştiriyor etkinliklerinden Salzburg Festivali’nin açılış ve festivalin yıldız solistlerine eşlik ediyor. BİFO etkinlikleri kapsamında bir konser veren aynı zamanda İKSV’nin düzenlediği Uluslararası topluluk, 2010 yılında Andante dergisinin Leyla Gencer Şan Yarışması’nın da orkestrası. “Yılın En İyi Orkestrası” ödülünü aldı. BİFO’nun BİFO’nun bugüne dek eşlik ettiği solistler Sascha Goetzel yönetimindeki ikinci CD’si arasında Renée Fleming, Lang Lang, Hilary Music from the Machine Age 2012 Mart’ında ve Hahn, Elīna Garanča, Juan Diego Flórez, Angela Rimsky-Korsakov, Balakirev, Erkin ve Ippolitov- Gheorghiu, Joseph Calleja, Maxim Vengerov, Ivanov yapıtlarından oluşan üçüncü CD’si de Roberto Alagna, Rudolf Buchbinder, Nicola 2014 Ağustos’unda yine Onyx firmasından Benedetti, Murray Perahia, Freddy Kempf, Bryn yayımlandı. Sascha Goetzel yönetimindeki Terfel, Isabelle , Branford Marsalis, Martin topluluğun Nemanja Radulović’e eşlik ettiği, Grubinger, Steven Isserlis, Viktoria Mullova, Çaykovski’nin yapıtlarından oluşan CD kaydı, Sarah Chang, Katia & Marielle Labèque, Daniel Deutsche Grammaphon etiketiyle 2017 Müller-Schott, Nadja Michael, Isabelle van Eylül’ünde satışa sunuldu; BİFO, bu kayıtta Keulen, Julian Rachlin, Thomas Hampson, Çaykovski’nin Re Majör Konçerto’sunu Sabine Meyer, Michel Camilo, Arcadi Volodos, seslendirdi. Topluluk, 2014’te bir ilke imza Ayla Erduran, Hüseyin Sermet, İdil Biret, atarak Londra’da gerçekleşen BBC Proms’a

14 © ÖZGE BALKAN

Türkiye’den davet edilen ilk topluluk oldu kullandırıldı. 2015’ten bu yana burs doğrudan ve “Oriental Promise” adlı konseriyle müzik Borusan Kocabıyık Vakfı tarafından veriliyor. basınında çok olumlu eleştiriler aldı. 2016 Şubat’ında Viyana’dan Almanya’ya BİFO, uzun süre önemli bir sosyal uzanan ve Avrupa basınından olumlu eleştiriler sorumluluk projesinin de parçası oldu. “Özel alan bir turne gerçekleştiren topluluk, 2017 Konser” adlı etkinlikte orkestrayı iş veya sanat Şubat’ında Hong Kong Sanat Festivali dünyasından tanınmış bir isim yönetti ve kapsamında iki konser verdi. BİFO, 2017–2018 konserlerden elde edilen gelir klasik müzik sezonunda Daniel Hope ve Vadim Repin ile alanında yetenekli gençlerimizin yurtdışında başarılı bir Avrupa turnesi gerçekleştirdi. yüksek öğrenim görmesi amacıyla burs olarak

15 SASCHA GOETZEL Sanat Yönetmeni ve Sürekli Şef Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası

Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın Operası’ndaki hayli başarılı Figaro’nun Düğünü (BİFO) 2008’den bu yana sanat yönetmeni temsili sonrası operadan 2018’e kadar Sihirli ve sürekli şefi olan Viyanalı Sascha Goetzel, Flüt, , ve Güllü Şövalye’yi 2010’da Salzburg Festivali açılış etkinliklerini yönetmek üzere davet aldı. Geçtiğimiz sezon, gerçekleştiren ve BBC Proms’da ilk konserini Cimarosa’nın Gizli Evlenme adlı yapıtının 2014 Temmuz’unda veren topluluğu ile yüksek yeni yapımını Lorraine Ulusal Orkestrası ile bir standarda ve uluslararası platformda Nancy’de yöneten Goetzel’in çalıştığı dünyaca tanınırlığa sahip oldu. Aynı zamanda ünlü şancılar arasında Placido Domingo, José Kanagawa Filarmoni Orkestrası’nın da sürekli Carreras, Anna Netrebko, Renée Fleming, Joyce konuk şefliğini yapan Goetzel, altı yıl müzik Di Donato, Joseph Calleja, Piotr Beczala, Juan yönetmenliğini yaptığı Finlandiya’nın Kuopio Diego Flores, Thomas Hampson ve Michael Senfoni Orkestrası’yla konuk şef olarak Schade sayılabilir. çalışmalarını sürdürüyor. Sanatçı aynı zamanda Sascha Goetzel’in Borusan İstanbul İstanbul’daki Barış için Müzik Vakfı’nın sanat Filarmoni Orkestrası ile kaydettiği ve yönetmeni; gençlerle müzik eğitimi ve yorumu orkestranın ilk uluslararası CD’si olan Respighi, alanında yakın bir çalışma sürdürüyor. Hindemith, Schmitt Ocak 2010’da Onyx Goetzel, Mozart-Da Ponte operasının firmasından yayımlandı ve müzik çevrelerinden hayli ses getiren üç yeni prodüksiyonu oldukça olumlu eleştiriler aldı. BİFO ile ikinci ve Tiroler Landestheater’deki başarılı La CD’leri Music from the Machine Age de 2012 bohème temsili sonrası Valery Gergiev’in yılı Mart’ında yayımlandı ve klasik müzik daveti üzerine dünyaca ünlü Mariinsky eleştirmenlerinin büyük beğenisini kazandı. Tiyatrosu’nda Mozart’ın Don Giovanni’sini Çalışmaları tamamlanan üçüncü CD’leri yönetti. Bunun ardından Viyana Devlet BİFO’nun Temmuz ayında BBC Proms’da Operası’nda Çaykovski’nin Fındıkkıran’ını, verdiği konserle birlikte piyasaya çıktı ve hem Viyana Volksoper’de Mozart’ın Figaro’nun performans hem de müzikalite açısından BBC Düğünü ve Saraydan Kız Kaçırma’sı ile Lehár’ın Music Magazine’den beş yıldız aldı. Sanatçının Tebessümler Diyarı’nın yeni prodüksiyonlarını Orchestre de Chambre Paris eşliğinde Deborah yönetti. Volksoper’le çıktığı Japonya turnesinde ve Sarah Nemtanu ile kaydettiği Bach ve Nicolai’nin Windsor’un Şen Kadınları’nda da Şnitke kaydı da 2014’te yayımlandı. Ayrıca, şeflik yaptı. Opéra Comédie’nin yeniden Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın açılışı dolayısıyla Montpellier Operası’nda eşliğinde akordiyon sanatçısı Ksenija Sidorova kostümlerini Jean-Paul Gautier’nin tasarladığı ve kemancı Nemanja Radulović ile Deutsche Figaro’nun Düğünü ile büyük başarı kazandı; Grammophon etiketini taşıyan kayıtları, İstanbul’da Richard Strauss’un Salome’si ile sırasıyla 2015 ve 2017’de müzikseverlere ulaştı. Verdi’nin Aida’sının konser versiyonlarını da Geçtiğimiz dönemde Orchestre National de yönetti. 2014 sonbaharında Viyana Devlet France (Paris’te), Orchestre de Bordeaux, Lyon

16 © ÖZGE BALKAN

Ulusal Orkestrası, İsrail Senfoni ve Japonya’daki Viyana Devlet Operası’ndaki Don Giovanni’nin ilk performansı olan Figaro’nun Düğünü’nde yanı sıra Frankfurt/Oder, Bratislava ve Tokyo Filarmoni Orkestrası’nı yöneten sanatçı, Tokyo’da konserler verecek. Ayrıca BİFO’nun Zürih Tonhalle’de izleyicisiyle buluştu; 2017–2018 sezonu açılış konserinde Mark- ayrıca 2016 ve 2017’de Viyana Filarmoni ile Anthony Turnage’ın “Shadow Walker” başlığını birlikte Viyana Devlet Operası’nın açılışlarını taşıyan iki keman için konçertosunun dünya gerçekleştirdi; bunların yanı sıra Hong Kong prömiyerini ünlü keman virtüözleri Daniel Sanat Festivali’nde iki konsere imza attı. Bu Hope ve Vadim Repin ile birlikte İstanbul’da yılın başında Cenova Oda Orkestrası’nı yöneten gerçekleştirdi ve hemen ardından BİFO ile sanatçı, Güllü Şövalye’nin Türkiye prömiyerinde Essen, Ljubljana, Viyana ve Zürih’i kapsayan izleyicilerden tam not aldı. Goetzel, bu sezon Avrupa turnesine imza attı.

17 YEKTA KARA Yönetmen

İstanbul doğumlu Yekta Kara, müziğe beş konuk yönetmen olarak çalışmış, sahnelediği yaşında İstanbul Belediye Konservatuvarı operalar Danimarka, İspanya, Portekiz, piyano bölümünde başladı. 1970’te Alman İtalya, Macaristan, Estonya, Rusya ve Çin’de Lisesi’ni bitirdikten sonra yüksek öğrenim sergilenmiştir. için gittiği Almanya’da Münih Devlet Müzik 1983’ten bu yana Mimar Sinan Akademisi Opera ve Şan Bölümü’ne girdi; Güzel Sanatlar Üniversitesi Devlet 1976’da DAAD’nin burslu öğrencisi olarak Konservatuvarı’nda öğretim üyeliğini sürdüren mezun oldu. 1973 yılında başladığı opera Kara, önemli uluslararası opera yarışmalarının rejisi öğrenimini beş yıl süreyle Prof. Günther da jüri üyesidir. Rennert ile sürdürüp 1978’de Münih Devlet Aldığı ödüller arasında, Kültür Bakanlığı Müzik Akademisi Opera Rejisi Bölümü’nü “En İyi Opera Yönetmeni” Ödülü (1995), bitirdi. Aynı zamanda İstanbul Belediye Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü Konservatuvarı Tiyatro Bölümü’nden de mezun (1996), İtalya Cumhuriyeti Şövalye Nişanı oldu. (1997), Devlet Sanatçılığı (1998), Federal 1978–1980 yılları arasında Ankara Devlet Almanya Liyakat Nişanı (2016), İstanbul Müzik Opera ve Balesi’nde solist sanatçı ve dramaturg Festivali “Onur Ödülü” (2018) bulunmaktadır. olarak çalıştı. Yine aynı dönemde ilk rejisini gerçekleştirdi. Türkiye, Yunanistan, Almanya ve Polonya’da elliyi aşkın resital ve orkestra eşliğinde konser verdi, 18. ve 19. Moniuszko Festivallerine katıldı. TRT için sayısı 100’ü aşkın televizyon programı yaptı; sunuculuğunu üstlendi. Yazdığı makaleler çeşitli gazete ve dergilerde yayımlandı. 1980’den başlayarak 35 yıl süreyle İstanbul Devlet Opera ve Balesi’nde solist sanatçı, başdramaturg ve başrejisör olarak kesintisiz çalışan Yekta Kara, 1992–2000 yılları arasında İstanbul Devlet Opera ve Balesi müdürlüğü ve genel sanat yönetmenliği görevlerini de üstlenmiş, 2010’dan 2015’e kadar ise Uluslararası İstanbul Opera Festivali’nin sanat yönetmenliğini yapmıştır. Sanatçı, Türkiye’de sahneye koyduğu sayısız eserin yanı sıra Almanya, Fransa, Avusturya, ABD, Meksika, Güney Kore ve Bulgaristan’da

18 © SİNAN KURTULUŞ BİLGENOĞLU

19 SİMGE BÜYÜKEDES Soprano

İstanbul doğumlu Simge Büyükedes, Mimar Sinan Üniversitesi Devlet Konservatuvarı Opera Anasanat Dalı Bölümü’nde Ece İdil’in öğrencisi oldu. Eğitimini La Scala Akademisi’nde tamamlayan Büyükedes, Leyla Gencer, Renato Bruson, Luis Alva, Luciana Serra ve Mirella Freni gibi operanın çok önemli isimleri ile çalıştı. 2004’te Siemens Opera Yarışması’nda mansiyon, 2007’de Sedat- Güzin Gürel Vakfı Lied Yarışması’nda ikincilik ödülü aldı. 2011’de Uluslararası Hans Gabor- Belvedere Şan Yarışması’nda üçüncülüğün yanı sıra medya ödülünün de sahibi oldu. 2012’de Francisco Viñas Yarışması’nda “Zarzuela” özel ödülünü ve aynı yıl Verona’da yapılan Aida Yarışması’nda “En İyi Aida” ödülünü kazandı. 2013’te Lions Opera Ödülleri’nden “Ülkesini Yurtdışında En İyi Temsil Eden Opera Sanatçısı” ödülünü alan sanatçı, 2014’te Andante dergisi tarafından düzenlenen Donizetti Ödülleri’nde “Yılın En İyi Kadın Opera Sanatçısı” ödülüne, 2015’te ise Semiha Berksoy Vakfı'nca verilen Suna Korad Özel Ödülü’ne layık görüldü. İtalya, Danimarka, İsveç, Almanya, İsviçre, Amerika ve Japonya’daki pek çok saygın tiyatrodaki önemli yapımlarda başrol söyleyen Simge Büyükedes, Jose Carreras ile yaptığı konserler ve Riccardo Muti gibi şeflerle çalışmaları ile sadece ülkesinde değil, dünyada da ismini duyurmaya devam ediyor.

20 21 ASUDE KARAYAVUZ Mezzosoprano

İstanbul doğumlu Asude Karayavuz, Mimar Festivali’nde Floransa’nın Hasır Şapkası’nda Sinan Guzel Sanatlar Üniversitesi Devlet Baronessa, Tiyatrosu’nda Konservatuvarı’ndan mezun oldu ve İstanbul Tancredi ve Clorinda’nın Savaşı’nda Clorinda, Siemens Opera Yarışması’nda ikincilik ödulune Verdi Trieste Tiyatrosu’nda La Traviata’da layık göruldü. Mozarteum Yaz Akademisi’ne Flora, La Scala Tiyatrosu’nda Le convenienze kabul edilerek Edith Mathis, Kurt Widmer ve ed inconvenienze teatrali’de Pippetto / Il Edda Moser gibi seçkin sanatçılarla çalışan Musico rolleri, Palau de les Arts Reina Karayavuz, La Scala Akademisi’nde Leyla Sofia’da Cezayir’de Bir İtalyan’da Isabella, Gencer, Mirella Freni, Luciana Serra, Renato Verona Filarmonico Tiyatrosu’nda Rigoletto’da Bruson, Luigi Alva ve Vincenzo Scalera gibi Maddalena, Ankara Cumhurbaşkanlığı Senfoni önemli isimlerle de çalışmalar gerçekleştirdi. Orkestrası’nda sahnelenen Tristan ve Isolde’de 6. Leyla Gencer Şan Yarışması finalisti Brangane sayılabilir. olarak, Lirik Plak Akademisi tarafından verilen Konser performansları arasında ise, Ravello Leyla Gencer Buyuk Ödulu’nu kucaklayan Auditorium Bonn Açılış Konseri, Beethoven Asude Karayavuz, 2012’de Andante dergisi Muzik Festivali ve Malaga Muzik Festivali’nde tarafından verilen “Yılın En İyi Kadın Opera Beethoven’ın 9. Senfoni’si; Brescia, Lozan ve Şarkıcısı” ve “Yılın En İyi Muzisyeni” ödulunu, Bursa’da Pergolesi’nin Stabat Mater’i; La Scala ayrıca 2016’da Semiha Berksoy Vakfı’nca Tiyatrosu’nda Mozart’ın Vesperae Solennes de verilen Suna Korad Yılın En İyi Kadın Opera Confessore’si; İstanbul ve Ankara’da Mozart’ın Şarkıcısı” özel ödulunu aldı. Requiem’i; Cremona’da Salvatore Sciarrino’nun Sanatçının bugüne kadar seslendirdiği Le voci sottovetro’su bulunuyor. Asude roller arasında, della Valle d’Itria Festivali’nde Karayavuz, bugüne kadar Sergio Alapont, sahnelenen Aureliano in Palmira’da Publia, Giovanni Antonini, Gurer Aykal, Andrea Ankara Devlet Opera ve Balesi’nde Carmen’de Battistoni, Giorgio Bernasconi, Jordi Bernacer Carmen, Arena di Verona’da Carmen’de Valdes, Myung-whun Chung, Rengim Gökmen, Mercedes, San Carlo Tiyatrosu’nda Cavalleria Marco Guidarini, Julian Kovatchev, Vachtang Rusticana’da Lola, İstanbul Devlet Opera ve Machavariani, Riccardo Muti, Antonio Pirolli, Balesi’nde Windsor’un Şen Kadınları’nda Anna Renato Palumbo, Giacomo Sagripanti, Nicola Reich, Cervantes Tiyatrosu’nda ’ta Valentini, Alberto Zedda, Antonio Albanese, Meg Page, Salzburg Pfingsten Festivali, Recep Ayyılmaz, Arnaud Bernard, Andrea Alighieri Tiyatrosu, Real Madrid Tiyatrosu, Cigni, Michael Hampfe, Werner Herzog, Colonde Madrid Tiyatrosu’nda sahnelenen İki Yekta Kara, Joseph Franconi Lee, Damiano Figaro’da Kontes / Rosina rolleri, Verdi Trieste Micheletto, Timothy Nelson, Emilio Sagi, Tiyatrosu’nda İki Foscari’de Pisana, Campoamor Giorgio Strehler, ve Franzo Zeffirelli gibi pek Tiyatrosu ve Jovellanos Tiyatrosu’nda çok şef ve yönetmenle çalıştı. Gerçekleştirdiği Sevil Berberi’nde Rosina, Wexford Opera kayıtlar arasında, Ducale etiketiyle yayımlanan

22 Riccardo Muti yönetiminde Mercadante’nin I due Figaro adlı operasının dünya prömiyeri (Contessa rolü), Bongiovanni etiketiyle yayımlanan, della Valle d’Itria Festivali’nde sahnelenen Giacomo Sagripan yönetimindeki Rossini’nin Aureliano in Palmira adlı operasının canlı kaydı (Publia rolü), BelAir etiketiyle yayımlanan La Scala Tiyatrosu’nda Marco Guidari yönetimindeki Donizetti’nin Le convenienze ed inconvenienze teatrali operası (Pipette rolü) bulunuyor.

23 ÇİĞDEM SOYARSLAN Soprano

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nde Moskova, Amsterdam ve Almanya’daki Händel başladığı eğitimine, Viyana Müzik ve Sahne Festivali’ndeki turnelerinde de aynı başarıyı Sanatları Üniversitesi’nde devam eden yakaladı. Soyarslan, Nursel Öncül, Claudia Visca, Sanatçı, 2015–2016 sezonuna L’Ensoleillad Sebastian Vittucci, Uwe Theimer, Grace rolü ile Massenet’nin Cherubin adlı yapıtıyla Bumbry, John Norris, Francisco Araiza, Robert Montpellier Operası’nda başladı ve izleyicinin Holl, Sherman Lowe gibi çok değerli şan gönlünü fethetti. Bu başarısının ardından pedagogları ile çalıştı. Landestheater Linz’te William Bolcom’ın İlk sahne deneyimini, oldukça genç McTeague adlı operasında Trina Sieppe rolüyle yaşta Gece Kraliçesi rolü ile İstanbul Devlet bir Avrupa prömiyerine imza attı. Ünlü şef Operası’nda gerçekleştiren sanatçı, bu ilk Dennis Russel Davies’in orkestrayı yönettiği başarının ardından Viyana’da 2006 Mozart prömiyerin ardından, Avrupa ve Avusturya Yılı için sahnelenen Saraydan Kız Kaçırma basını genç sopranodan övgüyle bahsetti. operasında Konstanze rolünü seslendirdi ve Soyarslan bu sezonu Aachen Tiyatrosu’nda, Avusturya’daki kariyerine başlamış oldu. Bu Mozart yorumculuğu üzerine virtüözitesini prodüksiyonun hemen ardından Tirol Festivali, sergilediği Konstanze rolünü seslendirerek Klagenfurt Operası, Viyana Schönbrunn Sarayı bitirdi. Tiyatrosu, Landestheater Linz ve Viyana 2016’dan itibaren tekrar Viyana Volksoper Volksoper’de kısa zamanda solist olarak sahnesine dönen Soyarslan, burada ünlü başrollerde söylemeye başladı. Doucet & Barbe reji ekibinin sahnelediği Les 2011–2012 sezonunda Avrupa’daki diğer Contes d´Hoffmann operasında Antonia rolünü operaevlerinin dikkatini çeken Soyarslan, seslendirdi. 2017’de dünyaya bir erkek bebek Frankfurt Operası’nda Konstanze ve Opéra getiren sanatçı, aynı yılın sonunda sahnelere de Lorraine’de Rosalinde rolleriyle büyük geri dönerek Frankfurt’ta HR Senfoni orkestrası başarılara imza attı. ile Yarasa operetinde Rosalinde rolünü ve 2018 2012–2014 yılları arasında, yüzlerce başında da Viyana Volksoper’de Der Opernball katılımcı arasından Viyana’nın prestijli operetinde Angelika rolünü başarı ile icra etti. operaevlerinden Theater an der Wien’in Mayıs ayında Antonia rolü ile tekrar Viyana altı kişilik genç solist kadrosuna seçildi. Volksoper izleyicisiyle buluşacak Soyarslan, Burada oldukça önemli yönetmen ve şeflerle Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın çalışma, dünyaca ünlü solistlerle aynı sahneyi daveti üzerine Leyla Gencer’in vefatının 10. paylaşma şansını yakaladı. Soyarslan bu yılı nedeniyle düzenlenen anma konserinde, dönemde seslendirdiği Schubert’in Lazarus, Roberto Devereux operasından Elisabetta rolünü Mozart’ın Titus’un Merhameti ve Händel’in seslendirecek. Semiramide yapıtlarındaki rolleriyle Avrupa Soyarslan kendini sadece opera klasik müzik dünyasının dikkatini çekti. Ayrıca, sahnelerinde değil, konser sahnelerinde

24 de geliştiren genç bir soprano. Zengin lied Orkestrası ile ve bu toplulukların değerli repertuvarının yanı sıra, şimdiye kadar orkestra şefleri Michael Boder, Martin Beethoven’ın 9. Senfoni’si, Mahler’in 2. ve Haselböck, Gustav Kuhn, Sascha Goetzel, 4. Senfoni’si, Brahms’ın Bir Alman Requiem’i, Joanna Mallwitz ve Ruben Dubrovsky Schubert´in Lazarus, Orff’un Carmina Burana, yönetiminde seslendirdi. Strauss’un Vier letzte Lieder yapıtlarını ve daha Sanatçının, Lyubomir Pipkov Genç Virtüözler pek çok oratoryoyu, Wiener Symphoniker, Yarışması (Sofya), İş Sanat Genç Yetenekler Sofya Filarmoni Orkestrası, Bükreş Devlet Yarışması (İstanbul), Siemens Opera Yarışması Orkestrası, Bach Consort Wien, Borusan (İstanbul), 28. Uluslararası Hans Gabor İstanbul Filarmoni Orkestrası, Kanagawa Belvedere Şan Yarışması (Viyana), Lied Duo Filarmoni Orkestrası, Tirol Festivali Orkestrası, Yarışması (Sofya) ve Nico Dostal Operet Wiener Akademie Orkestrası, HR Senfoni Yarışması’ndan (Viyana) ödülleri bulunuyor.

25 BURCU UYAR Soprano

Kuşağının en iyileri arasında anılan soprano Verdi’nin La Traviata’sında Violetta, Charles Burcu Uyar, uluslararası alanda oldukça başarılı Gounod’nun Romeo ve Juliette’inde Juliette, bir opera sanatçısı... Massenet’nin ’unda Manon, Giuseppe Burcu Uyar, Turkiye’deki eğitim yılları Verdi’nin Rigoletto’sunda Gilda, Mozart’ın sırasında piyano ve gitar çalışırken şanı keşfetti Don Giovanni’sinde Donna Anna, Giacomo ve onu buyuleyen bu sanata kendini adamaya Puccini’nin La Bohème’inde Mimi veya Antonin karar verdi. Bu dalda hızlıca konservatuvar Dvořák’ın Rusalka’sında Rusalka gibi başrolleri ödulleri alarak lirik sanat profesyonellerinin söyleyen Burcu Uyar’ın repertuvarında 40’ı dikkatini çekti. aşkın başrol bulunuyor. Sanat yaşamına ilk adımlarını Offenbach’ın Gelecek opera sezonlarını duşunerek Hoffmann’ın Masalları yapıtında Olympia rolu birçok proje geliştiren sanatçı için örnek ile İzmir Operası'nda atan Burcu Uyar, daha olarak ’nin La Traviata’sındaki sonra Avrupa’ya açıldı ve Marsilya’da bir opera Violetta’yı, Jacques Offenbach’ın Hoffmann’ın studyosunda hedeflerine ulaşmak için oldukça Masalları’ndaki tum soprano rollerini, çaba gösterdi. Burada ses tekniğini geliştirip yine Jacques Offenbach’ın Ren Nehrinin muzik bilgisini derinleştiren Uyar, birçok Perileri’ndeki Armgard rolunu (bu yapıtın uluslararası yarışmanın birincisi olarak tum DVD’si yayımlanacak), Wolfgang Amadeus Avrupa’da tanındı ve yaşadığı ulke Fransa’da ilk Mozart’ın Don Giovanni’sindeki Donna Anna başrolunu aldı: Mozart’ın Sihirli Flut operasında rolunu, ’nin Norma’sındaki Gece Kraliçesi... Burcu Uyar’ın kariyeri Norma rolunu, Giacomo Puccini’nin böylelikle başladı. Madame Butterfly’ındaki Cio Cio San rolunu Sahne performansları uluslararası sanat gösterebiliriz. eleştirmenlerince oybirliği yapılmışçasına Burcu Uyar, bu konserde Gaetano beğenilen Burcu Uyar dunyanın en önemli Donizetti’nin Anna Bolena’sındaki Anna Bolena tiyatroların konuğu oldu. Uyar, Almanya’da rolunu ilk defa İstanbul Borusan İstanbul Berlin, Hamburg, Leipzig, Stuttgart, Dusseldorf; Filarmoni Orkestrası eşliğinde yorumlayacak. Avusturya’da Salzburg; İtalya’da Milano, Floransa, Roma, Bari, Padoue; Fransa’da Nantes, Tours, Marsilya, Toulon; Yunanistan’da Atina ; İsrail’de Tel Aviv ; Belçika’da Gand, Liège ; İngiltere’de Londra; Danimarka’da Kopenhag gibi unlu operalarda ve daha pek çok kentin sahnelerinde sanatını izleyicileriyle paylaştı. Duzenli olarak Mozart’ın Sihirli Flut’unde Gece Kraliçesi, Gaetano Donizetti’nin ’unda Lucia, Giuseppe

26 27 AKADEMİ BİFO

Borusan Sanat, 2016–2017 konser sezonunda Türkiye’deki genç klasik müzik öğrencileri ve sanatçılarının kendilerini geliştirmeleri ve sahne deneyimi kazanmalarına yönelik bir eğitim programı oluşturdu. Katılımcılarına yurtiçi ve yurtdışından eğitmenler ve profesyonellerle çalışma olanağı sunmayı amaçlayan programın adı Akademi BİFO’ydu. Türkiye’nin çeşitli konservatuvarlarından mezun ya da halen eğitimini sürdüren genç sanatçıların profesyonel opera sahnelerine hazırlanması amacıyla kurulan Akademi BİFO, 2016 Ekim’inde eğitime başladı. Akademi BİFO katılımcıları, Borusan Müzik Evi’nde Sascha Goetzel ile müzikal stil, Yekta Kara ile sahne, Avusturyalı bariton Benno Schollum ile diksiyon, Türkiye ve Avusturya’dan korrepetitörler ile stil ve yorum çalıştılar ve geçtiğimiz sezon Leyla Gencer Anısına: Güllü Şövalye başlıklı konserde Güllü Şövalye operasındaki rollerini başarı ile seslendirdiler. 2017-2018 konser sezonunda ise La Scala Akademisi işbirliğiyle düzenlenen ustalık sınıfları ile uluslararası opera sahnelerinin çok değerli isimleri olan soprano Luciana Serra, bariton Renato Bruson, soprano Eva Mei ve tenor Giuseppe Sabbatini’den İtalyan repertuvarı ağırlıklı olmak üzere kapsamlı bir eğitim gördüler; ayrıca piyanistler Vincenzo Scalera, Fügen Yiğitgil ve Barış Büyükyıldırım ile birlikte Akademi BİFO üyeleri Puccini’nin Gianni Schicchi operası için hazırlandılar. Akademi BİFO, tüm enerjisiyle gelecek sezon da müzikseverlerle buluşacak.

28 PROGRAM NOTLARI

GIACOMO PUCCINI [1858–1924] Gianni Schicchi Tek perdelik opera : Giovacchino Forzano

İtalya’da opera, operada gerçekçilik ve yüzyıl dönümü Avrupa’sında müzik denince adından söz edilmesi mutlak olan Giacomo Puccini’nin Il Trittico’sunun, yani üçlemesinin bir parçası da Gianni Schicchi’dir. 1910 yılından sonra Puccini’nin, bir Dante üçlemesi yapmayı aklına koyduğu bilinir. Besteci bu üçlemenin, gerçekçilik, gizem, korku ve komedi unsurlarını taşıyan bir yapı üzerine kurulu olmasını istemektedir. Dante Aligheri’nin 14. yüzyılda kaleme aldığı ve tüm zamanların en büyük edebiyat klasiklerinden biri olan İlahi Komedya’sının yolunu izleyen Puccini'nin üçlemesi Il Tabarro, Suor Angelica ve Gianni Schicchi adlı operalar oluşur. Operaların üçü de 1918 yılında tamamlanmıştır. Puccini’nin verdiği Il Trittico (The Triptych) üst başlığı ile gotik sanatın kanatlı sunak heykellerine de gönderme yapan bu operaların üçü de aynı yıl ve gün, 14 Aralık 1918’de, ilk kez New York’ta Metropolitan Operası’nda sahnelenmiştir. Gianni Schicchi’nin librettosu Giovacchino Forzano tarafından Dante’nin İlahi Komedya’sının birinci bölümü olan Inferno’dan Canto XXX’dan esinlenerek yazılmıştır. Operanın konusu 1299 yılında, Floransa’da geçer. Buoso Donati’nin ölümünün ardından malikânesinde matem havası hâkimdir. Ancak kısa bir süre sonra akrabalar arasında bir tartışma başlar. Donati, bütün mirasını bir manastıra bağışlamıştır. Simone, eğer miras işlemleri bir notere devredildiyse değişikliğin imkânsız olduğunu, ancak eğer vasiyetname halen malikânenin içindeyse, akrabaların lehine arzu edilen değişikliğin yapılabileceğini söyler. Buoso’nun tüm yakınları telaşla vasiyetnameyi aramaya koyulur. Sonunda evrakı Rinuccio bulur ve hemen fikrini söyler: Bu vasiyetin istedikleri şekilde değiştirilebilmesi için kendilerine yardım edebilecek tek kişi vardır, Gianni Schicchi. Ailenin diğer üyeleri bu fikre karşı çıkarlar, zira Gianni Schicchi doğma büyüme Floransalı bir kişi değil, bir göçmendir. Rinuccio burada Floransa şehrinin haklı ününü göçmenler sayesinde kazandığını vurgular ve nihayet Gianni Schicchi, kızı Lauretta ile birlikte malikaneye gelir. Lauretta, aynı zamanda Rinuccio’nun evlenmek istediği kızdır. Zita ise tüm bu olanlara karşı çıkar. Öfkelenen Gianni, orayı terk etmeye hazırlanmaktayken Lauretta’nın ısrarı nedeniyle bunu yapamaz. Aklına gelen senaryo şöyledir; eğer hiç kimse Buoso’nun ölümünden haberdar olmazsa, vasiyeti de rahatlıkla değiştirilebilir. Ancak bu sahtekârlığın çok ağır bir bedeli vardır. Sahtekârlığa karışmanın cezası sol eli kesilerek şehirden sürgün edilmektir. Malikâneye bir doktor çağırılır, Gianni, Buoso’nun sesini taklit eder ve hastalığının geçtiğini, iyi hissettiğini, yalnızca uyumak istediğini söyler. Aile notere ve işlem için gerekli tanıklara haber ulaştırır. Tüm bunlar olurken aile üyeleri, Gianni’ye vasiyetten istedikleri payları fısıldarlar. Noterin gelişiyle

29 işlemler başlar, artık güç Gianni’nin elindedir. Beklenmeyen bir şey olur: Gianni, tüm aile üyelerini malikâneden gönderecek şekilde bambaşka bir vasiyet yazdırır. Cezadan korkan aile üyelerinin, okunan “yeni” vasiyeti kabullenmekten başka çaresi yoktur. Noter ve tanıklar ayrılınca, hepsi Gianni’ye yüklenirler ama artık o, malikânenin yeni efendisidir, hepsini kovar. Yalnızca mutlu çift Lauretta ve Rinuccio bu işte hayallerine kavuşmuştur. Tarihte, yaşamış bir karakter olan Gianni Schicchi, Dante’nin çağdaşıdır ve Floransa’da yaşamıştır, ayrıca Donati ailesi ile de akrabadır. Floransa’ya yerleştirilmiş toprak sahibi olabilecek güçte, “yeni zenginler” olarak da nitelendirilen göçmenlerden biridir ki bu, Dante tarafından lanetlenen bir kesimdir. Dante’nin yapıtında, yaptığı bu sahtekârlık yüzünden cehenneme gönderilen Gianni, Puccini ve librettisti Forzano’nun “son gülen iyi güler” fikriyle, daha farklı bir sona ulaşır. — Sungu Okan

Gianni Schicchi (bariton) Lauretta, Gianni Schicchi’nin kızı (soprano) Zita, Buoso’nun kuzeni (mezzosoprano) Rinuccio, Zita’nın yeğeni (tenor) Gherardo, Buoso’nun yeğeni (tenor) Nella, Gherardo’nun eşi (soprano) Gherardino, Gherardo ve Nella’nın oğlu (mezzosoprano)

Betto, Buoso’nun eniştesi (bariton) Simone, Buoso’nun kuzeni (bas) Marco, Simone’nin oğlu (bariton) La Ciesca, Marco’nun eşi (soprano)

Maestro Spinelloccio, doktor (bas) Amentio di Nicolaio, noter (bas) Pinellino, ayakkabıcı (bas) Guccio, boyacı (bas)

Zita Zita Povero Buoso! Zavallı Buoso!

Simone Simone Povero cugino! Zavallı kuzenim!

Rinuccio Rinuccio Povero zio! Zavallı amcam!

La Ciesca, Marco Ciesca, Marco Oh! Buoso! Ah! Buoso!

Nella, Gherardo Nella, Gherardo Buoso! Buoso!

30 Betto Betto O cognato! o cognà... Ah enişte! Ah eni…

Tutti Herkes Sciii! Şşşt!

Gherardo Gherardo Io piangerò per giorni e giorni. Günler boyunca ağlayacağım. Sciò! Şşşt!

Nella Nella Giorni? Per mesi? Günlerce mi? Aylarca mı? Sciò! Şşşt!

La Ciesca Ciesca Mesi? Per anni ed anni! Aylarca mı? Yıllarca hatta!

Zita Zita Ti piangerò tutta la vita mia! Tüm ömrüm boyunca ağlayacağım sana!

La Ciesca, Marco Ciesca, Marco Povero Buoso! Zavallı Buoso!

Zita Zita Portatecelo voi, Gherardo, via! Gherardo, götürün onu buradan, haydi!

Zita, La Ciesca, Rinuccio, Marco, Simone Zita, Ciesca, Rinuccio, Marco, Simone Oh! Buoso, Buoso, Ah! Buoso, Buoso, tutta la vita Tüm ömrümüz boyunca piangeremo la tua dipartita! Ağlayacağız gidişine!

La Ciesca Ciesca Piangerem tutta la vita! Ömrümüz boyunca ağlayacağız!

Rinuccio Rinuccio Piangerem! Ağlayacağız!

Zita Zita Buoso! Buoso! Buoso! Buoso!

La Ciesca Ciesca …tutta la vita. … ömrümüz boyunca.

Nella Nella Ma come? Davvero? Fakat nasıl olur? Gerçekten mi?

Betto Betto Lo dicono a Signa. Signa’da böyle söylüyorlar.

Rinuccio Rinuccio Che dicono a Signa? Ne söylüyorlar Signa’da?

31 Nella Nella Si dice che... Diyorlar ki…

Rinuccio Rinuccio Giaaaa?! Nasıl olur?!

Betto Betto Lo dicono a Signa. Signa’da böyle söylüyorlar.

La Ciesca Ciesca Che dicono a Signa? Ne söylüyorlar Signa’da?

Betto Betto Si dice che... Diyorlar ki…

La Ciesca Ciesca Noooo!? Olamaz!? Marco, lo senti Marco, duydun mu che dicono a Signa? Signa’da ne söylediklerini? Si dice che... Diyorlar ki…

Marco Marco Eeeeh?! Ne?!

Zita Zita Ma in somma possiamo sapere... Peki, öğrenebilir miyiz acaba…

Betto Betto Lo dicono a Signa. Signa’da böyle söylüyorlar.

Zita Zita …che diamine dicono a Signa? … ne menem bir şey söylediklerini?

Betto Betto Ci son delle voci... Çeşitli söylentiler var… dei mezzi discorsi... Bir takım dedikodular… Dicevan iersera Dün gece şöyle konuşuyorlardı dal Cisti fornaio: Fırıncı Cisti’nin orada: “Se Buoso crepa, pei frati è manna! “Eğer Buoso ölürse, keşişlere kalacak her şey! Diranno: pancia mia, fatti capanna!” Dediler ki: midem, senin için Noel zamanı geldi!” E un altro:”Sì, sì, nel testamento Ve başka biri dedi ki: “Evet, evet, mirasında ha lasciato ogni cosa ad un convento.” her şeyini bir manastıra bıraktığı yazıyor.”

Simone Simone Ma che?! Chi lo dice? Ne demek?! Kim söylüyor bunu?

Betto Betto Lo dicono a Signa. Signa’da böyle söylüyorlar.

Simone Simone Lo dicono a Signa??? Signa’da böyle mi söylüyorlar?!

32 Gli Altri Diğerleri Lo dicono a Signa! Signa’da böyle söylüyorlar.

Gherardo Gherardo O Simone? Ah, Simone?

La Ciesca Ciesca Simone? Simone?

Zita Zita Parla, tu se’il più vecchio... Konuş, en yaşlımız sensin…

Marco Marco Tu se’ anche stato podestà a Fucecchio... Ve ayrıca Fucecchio valisiydin…

Zita Zita Che ne pensi? Ne düşünüyorsun?

Marco Marco Che ne pensi? Ne düşünüyorsun?

Simone Simone Se il testamento è in mano d’un notaio... Eğer vasiyeti bir avukatın elindeyse… chi lo sa? Forse è un guaio! Kim bilir? Belki bu bir sorun olabilir! Se però ce l’avesse Fakat eğer lasciato in questa stanza, onu bu odada bıraktıysa guaio pei frati, ma per noi: speranza! keşişler için bir sorun olur, bizim içinse: umut!

Zita, La Ciesca, Nella, Rinuccio, Gherardo, Marco, Betto Zita, Ciesca, Nella, Rinuccio, Gherardo, Marco, Betto Guaio pei frati, ma per noi: speranza! Keşişler için bir sorun olur, bizim içinse umut!

Rinuccio Rinuccio O Lauretta, amore mio, Ah Lauretta, aşkım, Speriam nel testamento dello zio! Umutlarımız amcamın vasiyetinde!

Simone Simone Ah! Ah! No. Non è! Hayır. Bu değil!

Zita Zita Ah! Ah! No. Non c’è! Hayır. Burada değil!

Marco Marco Dove sia? Nerede olabilir?

Simone, Betto Simone, Betto No! Non c’è! Hayır! Burada değil!

Rinuccio Rinuccio Salvàti! Salvàti! Kurtulduk! Kurtulduk! Il testamento di Buoso Donati! İşte Buoso Donati’nin vasiyeti!

33 Zia, l’ho trovato io! Hala, buldum onu! Come compenso, dimmi se lo zio, Bunun karşılığında söyle bana, amcam, povero zio, Ah zavallı amcam m’avesse lasciato bene bene, Bana iyi bir miras bıraktı mı? se tra poco si fosse tutti ricchi, Birazdan hepimiz zengin olacaksak eğer, in un giorno di festa come questo, böylesi mutlu bir günde, mi daresti il consenso di sposare evlenme izni verir misin bana la Lauretta figliola dello Schicchi? Schicchi’nin kızı Lauretta ile? Mi sembrerà più dolce il mio redaggio... Mirasım daha tatlı gelecek bana… potrei sposarla per Calendimaggio! eğer evlenebilirsem onunla Mayıs bayramında!

Betto Betto Ma sì! Ah tabii!

Gherardo Gherardo Ma sì! Ah tabii!

La Ciesca, Marco, Simone Ciesca, Marco, Simone Ma sì! Ah tabii!

Nella, Gherardo Nella, Gherardo C’è tempo a riparlarne! Bunun hakkında konuşmak için daha çok zaman var!

Rinuccio Rinuccio Potrei sposarla per Calendimaggio! Mayıs bayramında evlenebilirim onunla!

Gherardo, Marco Gherardo, Marco Qua, presto il testamento! Haydi, çabuk ver vasiyeti!

La Ciesca Ciesca Non lo vedi Görmüyor musun Che si sta con le spine sotto i piedi? adeta dikenlerin üzerinde yürüdüğümüzü?

Rinuccio Rinuccio Zia! Hala!

Zita Zita Se tutto andrà come si spera, Eğer her şey umduğumuz gibi giderse, sposa chi vuoi, sia pure la versiera! evlen kiminle istersen, dilersen şeytanın kızıyla!

Rinuccio Rinuccio Ah! lo zio mi voleva tanto bene, Ah! Çok severdi amcam beni, m’avrà lasciato code tasche piene! Eminim ceplerimi doldurarak gitti buradan! Corri da Gianni Schicchi, Koş, Gianni Schicchi’ye git digli che venga qui colla Lauretta: Ve ona buraya Lauretta ile birlikte gelmesini söyle: c’è Rinuccio di Buoso che l’aspetta! Buoso’nun yeğeni Rinuccio onu bekliyor! A te, due popolini: İşte sana, iki popolino: comprati i confortini! şeker al kendine!

Zita Zita “Ai miei cugini “Kuzenlerim Zita e Simone!” Zita ve Simone’ye!”

34 Simone Simone Povero Buoso! Zavallı Buoso!

Zita Zita Povero Buoso! Zavallı Buoso!

Simone Simone Tutta la cera tu devi avere! Tüm mumlar yanmalı senin için! Insino in fondo si deve struggere! Diplerine kadar yanmalılar! Sì! godi, godi! Evet, çıkar, çıkar keyfini! Povero Buoso! Zavallı Buoso!

I Parenti Akrabalar Povero Buoso! Zavallı Buoso! Se m’avesse lasciato questa casa! Keşke bu evi bana bırakmış olsan! E i mulini di Signa! Ve Signa’nın değirmenlerini! Poi la mula! Se m’avesse lasciato ... Ve eşeği! Keşke bana bırakmış olsan…

Zita Zita Zitti! E aperto! Susun! Açtım vasiyeti!

Simone Simone Dunque era vero! Noi vedremo i frati Doğruymuş demek! Keşişlerin ingrassare alla barba dei Donati! şişmanladığını göreceğiz Donati’nin parasıyla!

La Ciesca Ciesca Tutti quei bei fiorini accumulate Biriktirdiği onca güzel Florin finire nelle tonache dei frati! keşişlerin cübbelerine gidecek!

Marco Marco Privare tutti noi d’una sostanza, Hepimizi mahrum bırakıyor desteğinden e i frati far sguazzar nell’abbondanza! ve bolluğa boğuyor keşişleri!

Betto Betto Io dovrò misurarmi il bere a Signa, Benim Signa’da içtiklerimi kısmam gerekirken e i frati beveranno il vin di vigna! keşişler bağlardan gelen şarapları içecekler!

Zita, La Ciesca, Nella Zita, Ciesca, Nella Si faranno slargar spesso la cappa, Cübbelerini sık sık genişletecek onlar, noi schiantereni di bile, e loro ... pappa! biz öfkeden kuduracağız ve onlar… Yemek yiyecekler!

Rinuccio Rinuccio La mia felicità sarà rubata Mutluluğumu çalacak dall’ “Opera di Santa Reparata!” “Santa Reparata’nın Eseri”!

Gherardo Gherardo Aprite le dispense dei conventi! Açın manastırların kilerlerini! Allegri, frati, ed arrotate i denti! Mutlu keşişler, öğütün yiyecekleri!

Zita Zita Eccovi le primizie di mercato! İşte pazarın ilk mahsülleri! Fate schioccar la lingua col palato! Yalayın dudaklarınızı! A voi, poveri frati: tordi grassi! Sizin için, fakir keşişler: Yağlı ardıçkuşları!

35 Simone Simone Quaglie pinate! Tombul bıldırcınlar!

Nella Nella Lodole! Tarlakuşları!

Gherardo Gherardo Ortolani! Kirazkuşları!

Zita Zita Beccafichi! Ötleğen kuşları!

Simone Simone Quaglie pinate! Tombul bıldırcınlar! Oche ingrassate! Yağlı kazlar!

Betto Betto E galletti! Ve küçük horozlar!

La Ciesca, Nella, Rinuccio, Gherardo Ciesca, Nella, Rinuccio, Gherardo Galletti? Küçük horozlar mı?

Tutti Herkes Gallettini! Küçük horozlar!

Rinuccio Rinuccio Gallettini di canto tenerini! Çok yumuşak küçük horozlar!

Zita, Marco Zita, Marco E con le facce rosse e ben pasciute, Ve o kırmızı, besili yüzlerinizle ridetevi di noi: ah! ah! ah! ah! gülün bize siz: ah! ah! ah! ah!

Simone, Betto Simone, Betto E con le facce rosse e ben pasciute, Ve o kırmızı, besili yüzlerinizle, schizzando dalle gote la salute: içinden sağlık fışkıran yanaklarınızla:

La Ciesca, Nella, Gherardo, poi anche Rinuccio Ciesca, Nella, Gherardo, daha sonra Rinuccio Lodole e gallettini! Tarlakuşları ve küçük horozlar! Eccolo là un Donati! İşte size bir Donati!

Tutti Herkes Ah! ah! ah! Eccolo là! Ah! ah! ah! İşte orada! Eccolo là un Donati! İşte orada bir Donati! Ah! ah! ah! Eccolo là! Ah! ah! ah! İşte orada! E la voleva lui l’eredità! Ve işte o istiyordu mirası! Ridete, o frati, Gülün ey rahipler, ridete alla barba dei Donati! Gülün Donati’nin sakalına! Ah! ah! ah! ah! Ah! ah! ah! ah!

Zita Zita Chi l’avrebbe mai detto, Kim tahmin ederdi che quando Buoso andava al cimitero, Buoso mezara gittiği zaman si sarebbe pianto per davvero! gerçekten ağlayacağımızı!

36 Zita, La Ciesca, Nella Zita, Ciesca, Nella E non c’è nessun mezzo... Hiçbir yolu yok mu…

Simone, Betto Simone, Betto ...per cambiarlo? … bunu değiştirmenin?

Zita, Marco Zita, Marco ...per girarlo? … dönüştürmenin?

Gherardo Gherardo ...addolcirlo? … yumuşatmanın?

Marco Marco O Simone, Simone? Ah Simone, Simone?

Zita Zita Tu se’ anche il più vecchio! En büyüğümüz sensin!

Marco Marco Tu se’ anche stato podestà a Fucecchio! Ve ayrıca Fucecchio valisiydin…

Rinuccio Rinuccio C’è una persona sola Tek bir kişi var che ci può consigliare, bize yol gösterebilecek, forse salvare ... belki de kurtarabilecek…

Gli Altri Diğerleri Chi? Kim?

Rinuccio Rinuccio Gianni Schicchi! Gianni Schicchi!

Gli Altri Diğerleri Oh! Ah!

Zita Zita Di Gianni Schicchi, della figlioia, Gianni Schicchi ve kızından non vo’ sentirne parlar mai più! bahsetmenizi artık istemiyorum! E intendi bene! Ve çok ciddiyim!

Gherardino Gherardino È qui che viene! Buraya geliyor!

I parenti Akrabalar Chi? Kim?

Gherardino Gherardino Gianni Schicchi! Gianni Schicchi!

Zita Zita Chi l’ha chiamato? Kim çağırdı onu?

37 Rinuccio Rinuccio Io; l’ho mandato Ben, Gherardino’yu ben yolladım perché speravo ... çünkü umuyordum ki…

I parenti Akrabalar È proprio il momento Çok doğru bir zaman d’aver Gianni Schicchi fra I piedi! Gianni Schicchi’yi ayaklarımızın altına almak için!

Zita Zita Ah! bada! se sale, Ah! Dikkat et! Eğer yukarı çıkarsa gli fo ruzzolare le scale! onu merdivenlerden aşağı iteceğim!

Gherardo Gherardo Tu devi obbedire soltanto a tuo padre: Sen yalnızca babanın sözünü dinlemelisin: là! là! Oraya, oraya git!

Simone Simone Un Donati sposare la figlia d’un villano! Bir Donati böyle bir köylünün kızıyla evlenebilir mi?

Zita Zita D’un sceso a Firenze dal contado! Floransa’ya köyden gelmiş biri! Imparentarsi colla gente nova! Köyden gelenlerle akraba olmak mı? lo non voglio che venga! Onun buraya gelmesini istemiyorum! Non voglio! Hayır, istemiyorum!

Rinuccio Rinuccio Avete torto! Yanılıyorsunuz! È fine, astuto… O akıllı ve kurnaz… Ogni malizia di leggi e codici Kanun ve kitaplardaki tüm hileleri conosce e sa. bilir o. Motteggiatore! Beffeggiatore! Soytarı! Alaycı! C’è da fare una beffa nuova e rara? Yeni ve az bulunur bir şaka mı duydun? È Gianni Schicchi che la prepara! Gianni Schicchi’dir onu yaratan! Gli occhi furbi gli illuminan di riso Kurnaz gözleri kahkahayla aydınlatır lo strano viso, garip yüzünü, ombreggiato da quel suo gran nasone Kocaman burnu gölge yapar yüzüne che pare un torracchione tıpkı eski per così! bir kule gibi! Vien dal contado? Ebbene? Köyden mi gelmiş o? Ne olur yani? E che vuoi dire? Ne anlamı var bunun? Basta con queste ubbie grette e piccine! Bitsin artık bu dar görüşlü ve manasız önyargılar! Firenze è come un albero fiorito, Floransa çiçek açmış bir ağaç gibi, che in piazza dei Signori ha tronco e fronde, Signori Meydanı’nda gövdesi ve dalları var, ma le radici forze nuove apportano fakat kökleri yeni bir güç getiriyor dalle convalli limpide e feconde! taze ve verimli vadilerden! E Firenze germoglia ed alle stelle Ve Floransa’da filizlenip yıldızlara dek uzanıyor salgon palagi saldi e torri snelle! kudretli saraylar ve zarif kuleler! L’Arno, prima di correre alla foce, Arno nehri denize dökülmeden önce canta baciando piazza Santa Croce, şarkı söyler Santa Croce meydanını öperek e il suo canto è si dolce e sì sonoro ve şarkısı öyle tatlı, öyle yankılıdır ki che a lui son scesi i ruscelletti in coro! ona katılmaya gelir derelerin korosu! Così scendonvi dotti in arti e scienze Tıpkı böyle biraraya geldi sanatçı ve bilim adamları a far più ricca e splendida Firenze! Floransa’yı daha zengin ve görkemli kılmak için!

38 E di Val d’Elsa giu’ dalle castella Ve Val d’Elsa kalelerinden ben venga Arnolfo a far la torre bella! hoşgeldi Arnolfo bu güzel kuleyi yapmak için! E venga Giotto dal Mugel selvoso, Ve ağaçlarla dolu Mugel’den geldi Giotto e il Medici mercante coraggioso! Ve Medici, o cesur tüccar! Basta con gli odi gretti e coi ripicchi! Bitsin artık dar görüşlülük, nefret ve kin! Viva la gente nuova e Gianni Schicchi! Yaşasın yeni gelenler ve Gianni Schicchi! È lui! Bu o!

Gianni Schicchi Gianni Schicchi Quale aspetto sgomento e desolato!... Ne korku dolu ve perişan yüzler!

Rinuccio Rinuccio Lauretta! Lauretta!

Lauretta Lauretta Rino! Rino!

Schicchi Schicchi …Buoso Donati, certo è migliorato! … Buoso Donati şüphesiz daha iyidir!

Rinuccio Rinuccio Amore mio! Aşkım!

Lauretta Lauretta Perché sì pallido? Neden böyle soluk yüzün?

Rinuccio Rinuccio Ahimè, lo zio... Ah, amcam…

Lauretta Lauretta Ebbene, parla. Evet, anlat…

Rinuccio Rinuccio Amore, amore, Aşkım, aşkım, quanto dolore! ne büyük bir acı bu!

Lauretta Lauretta Quanto dolore! Ne büyük bir acı!

Schicchi Schicchi Ah! Andato?? Ah! Öldü mü o? Perché stanno a lacrimare? Neden ağlıyorlar ki? Ti recitano meglio d’un giullare! Bir soytarından daha iyi rol yapıyorlar! Ah! comprendo il dolor di tanta perdita ... Ah! Ah anlıyorum böylesi bir kaybın acısını… Ne ho l’anima commossa... Ben de çok üzgünüm…

Gherardo Gherardo Eh! la perdita è stata proprio grossa! Ah! Kaybımız gerçekten de çok büyük!

Schicchi Schicchi Eh! Son cose... Ah! Böyle olaylar… Mah! Come si fa! Fakat, yapacak bir şey yok! In questo mondo Bu dünyada

39 una cosa si perde... bir şeyi kaybeder… una si trova... başka bir şeyi bulursun… si perde Buoso, Buoso’yı kaybettiniz ma c’è l’eredità! Fakat geride mirası kaldı!

Zita Zita Sicuro! Ai frati! Ne demezsin! Rahiplere kaldı!

Schicchi Schicchi Ah! Diseredati? Ah! Mirastan mahrum mu edildiniz?

Zita Zita Diseredatì! Mirastan mahrum edilmek! Si, si, diseredati! Evet, evet, mahrum edildik! E perciò ve lo canto: Ve bu yüzden sana diyorum ki; pigliate la figliola, kızını da al levatevi di torno, ve git buradan! io non do mio nipote yeğenimi vermeyeceğim ad una senza dote! çeyizi olmayan bir geline!

Rinuccio Rinuccio O zia! io l’amo, l’amo! Ah hala! Seviyorum onu, seviyorum!

Lauretta Lauretta Babbo! Babbo! Lo voglio! Baba! Baba! Ben onu istiyorum!

Schicchi Schicchi Figliola, un po’ d’orgoglio! Kızım, gururlu ol biraz!

Zita Zita Non me ne importa un corno! Hiç umrumda değil!

Schicchi Schicchi Brava la vecchia! Brava! Per la dote Aferin yaşlı kadın! Bravo! Bir çeyiz için sacrifichi mia figlia e tuo nipote! harcıyorsun kızımı ve yeğenini! Vecchia taccagna! Stillina! İhtiyar paragöz! Cimri! Sordida! Spilorcia! Gretta! Çıkarcı! Hasis! Dar kafalı kadın!

Lauretta Lauretta Rinuccio, non lasciarmi! Rinuccio, bırakma beni! L’hai giurato sotto la luna a Fiesole. Söz vermiştin bana Fiesole’de ayışığı altında. L’hai giurato quando tu m’hai baciato! Söz vermiştin beni öptüğün anda! No, non lasciarmi! Hayır, bırakma beni! No, non lasciarmi Rinuccio, no! Hayır, bırakma beni Rinuccio, hayır!

Rinuccio Rinuccio Lauretta mia, ricordati, Lauretta’m benim, unutma, tu m’hai giurato amore! aşkın üzerine yemin etmiştin bana! E quella sera Fiesole Ve Fiesole’de o gece sembrava tutto un fiore! her şey güzeldi tıpkı bir çiçek gibi! Ricordati, ricordati, amore, amore! Unutma, unutma, aşkım, aşkım!

40 Zita Zita Anche m’insulta! Bir de hakaret ediyor bana! Senza la dote non do, Çeyizi olmadan vermem, non do il nipote, non do il nipote! vermem yeğenimi, vermem! Rinuccio, vieni, lasciali andare. Rinuccio, gel buraya, bırak gitsinler. Sarebbe un volerti rovinare! Senin için bir felaket olur bu! Vieni, vieni! Gel buraya, gel!

Lauretta, Rinuccio Lauretta, Rinuccio Addio, speranza bella, Elveda, güzel ümidimiz, s’è spento ogni tuo raggio, tüm ışığın söndü artık, non ci potrem sposare Evlenemeyeceğiz biz per il Calendimaggio! Mayıs bayramında!

Schicchi Schicchi Vieni, Lauretta, vieni, Gel, Lauretta, gel buraya, rasciuga gIi occhi, sil gözlerinin yaşını, sarebbe un parentado böyle cimri akrabalara di pitocchi! ihtiyacın yok senin! Un po’ d’orgoglio! Gururlu ol biraz! Ah! vieni, vieni! Ah! Gel buraya, gel!

Zita Zita Ma vieni! Rinuccio, vieni, Ah, gel buraya! Gel Rinuccio! ma vieni, vieni, Gel, gel buraya, lasciali andare. Bırak gitsinler. Via, via di qua! Gidin, gidin buradan!

I parenti Akrabalar Anche le dispute fra innamorati! Şimdi de sevgililerin kavgaları!

Lauretta, Rinuccio Lauretta, Rinuccio Babbo, lo voglio! Baba, ben onu istiyorum! O Zia, la voglio! Hala, ben onu istiyorum!

Zita Zita Ed io non voglio! Ve ben istemiyorum!

Schicchi Schicchi Un pò d’orgoglio! Gururlu ol biraz!

I parenti Akrabalar Proprio il momento! İşte tam zamanı! Pensate al testamento! Mirası düşünün!

Schicchi Schicchi Vecchia taccagna, gretta, sordida… İhtiyar paragöz, dar kafalı, çıkarcı kadın…

I parenti Akrabalar Pensate al testamento! Mirası düşünün!

Zita Zita Ma vieni, vieni! Haydi, gel, gel!

41 Schicchi Schicchi …spilorcia, via! … hasis kadın, çekil!

Lauretta, Rinuccio Lauretta, Rinuccio Amore! Aşkım!

Schicchi Schicchi Via, di qua! Ah, vieni, vieni! Çekil buradan! Ah, gel, gel kızım!

Zita Zita No, no, non voglio! Hayır, hayır, istemiyorum! Via di qua! Git buradan!

I parenti Akrabalar Pensate al testamento! Mirası düşünün!

Lauretta, Rinuccio Lauretta, Rinuccio Amore! Aşkım!

Zita Zita No! no! no! Hayır! Hayır! Hayır!

Schicchi Schicchi Vien! vien! vien! Gel! Gel! Gel kızım!

Rinuccio Rinuccio Signor Giovanni, rimanete un momento! Bay Giovannni, durun bir dakika! Invece di sbraitare dategli il testamento! Bağırıp çağırmak yerine vasiyeti verin ona! Cercate di salvarci! Bizi kurtarmaya çalışın! A voi non può mancare Aklınıza gelmemesi imkansız un’idea portentosa, una trovata, mükemmel bir fikrin, buluşun, un rimedio, un ripiego, un espediente! çözümün, çıkış yolunun, kaynağın!

Schicchi Schicchi A pro di quelle gente? Bu insanlar için mi? Niente! Niente! Niente! Hiçbir şey yapmam! Hiçbir şey, hiçbir şey!

Lauretta Lauretta Oh! mio babbino caro, Ah! Sevgili babacığım, mi piace, è bello, bello; Hoşlanıyorum ondan, çok yakışıklı o, çok; vo’ andare in Porta Rossa Porta Rossa’ya gitmek istiyorum a comperar l’anello! nikâh yüzüğü almak için! Si, si, ci voglio andare! Evet, evet, gitmek istiyorum oraya! E se l’amassi indarno, Ve eğer boşunaysa onu sevmek andrei sul Ponte Vecchio, Vecchio köprüsüne gidip ma per buttarmi in Arno! Arno’ya atacağım kendimi! Mi struggo e mi tormento! Perişanım ve acı içindeyim! Dio, vorrei morir! Ölmek istiyorum, Tanrım! Babbo, pietà, pietà! Baba, merhamet et, merhamet et! Babbo, pietà, pietà! Baba, merhamet et, merhamet et!

Schicchi Schicchi Datemi il testamento! Vasiyeti verin bana!

42 Niente da fare! Yapacak hiçbir şey yok!

Rinuccio, Lauretta Rinuccio, Lauretta Addio, speranza bella, Elveda, güzel ümidim, dolce miraggio; tatlı hayalim; non ci potrem sposare mümkün olmayacak evlenmemiz per il Calendimaggio! Mayıs bayramında!

Schicchi Schicchi Niente da fare! Yapacak hiçbir şey yok!

Rinuccio, Lauretta Rinuccio, Lauretta Addio, speranza bella, Elveda güzel ümidim, s’è spento ogni tuo raggio. tüm ışığın söndü artık.

Schicchi Schicchi Però!... Fakat!...

Lauretta, Rinuccio Lauretta, Rinuccio Forse ci sposeremo per il Calendimaggio! Belki de evlenebiliriz Mayıs bayramında!

I parenti Akrabalar Ebbene? Durum nedir?

Schicchi Schicchi Laurettina, va sul terrazzino; Lauretta, terasa çık porta i minuzzolini all’uccellino. ve kuş için ekmek kırıntılarını götür. Sola. Tek başına! Nessuno sa che Buoso ha reso il fiato? Buoso’nun son nefesini verdiğini kimse biliyor mu?

I parenti Akrabalar Nessuno! Hiç kimse bilmiyor!

Schicchi Schicchi Bene! İyi o zaman! Ancora nessun deve saperlo! Şimdilik hiç kimse bilmemeli bunu!

I parenti Akrabalar Nessuno lo saprà! Hiç kimse bilmeyecek!

Schicchi Schicchi E i servi? Peki ya hizmetliler?

Zita Zita Dopo l’aggravamento, Durumu kötüleştiğinden beri in camera, nessuno! hiçbiri girmedi odasına!

Schicchi Schicchi Voi due portate il morto e i candelabri Siz ikiniz ölüyü ve şamdanları là dentro nella stanza dirimpetto! şu karşıdaki odaya götürün! Donne! Rifate il letto! Ve kadınlar, yatağı toplayın!

43 Zita, La Ciesca, Nella Zita, Ciesca, Nella Ma... Fakat…

Schicchi Schicchi Zitte. Obbedite! Susun ve söylediklerimi yapın!

I parenti Akrabalar Ah! Ah!

Schicchi Schicchi Chi può essere? Ah! Kim olabilir bu? Ah!

Zita Zita Maestro Spinelloccio, il dottore! Doktor, Bay Spinelloccio!

Schicchi Schicchi Guardate che non passi! Dikkat edin, gelmesin buraya! Ditegli qualche cosa, Bir şeyler söyleyin, che Buoso è migliorato e che riposa. Ona deyin ki iyileşti ve dinleniyor Buoso!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio L’è permesso? İçeri girebilir miyim?

I parenti Akrabalar Buon giorno, Maestro Spinelloccio! Günaydın Bay Spinelloccio!

Zita, Marco, Betto Zita, Marco, Betto Va meglio! O daha iyi!

La Ciesca, Rinuccio, Gherardo Ciesca, Rinuccio, Gherardo Va meglio! O daha iyi!

Nella Nella Va meglio! O daha iyi!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio Ha avuto il benefissio? Bir gelişme var mı?

Zita, Simone, Betto Zita, Simone, Betto Altro che! Hem de nasıl! Hem de nasıl!

La Ciesca, Nella, Marco Ciesca, Nella, Marco Altro che! Hem de nasıl!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio A che potensa l’è arrivata la sciensa! Ne büyük bir güce sahip bilim! Be’, vediamo, vediamo. Evet, şimdi ona bir bakalım, bakalım ona.

Zita, Marco Zita, Marco No! Riposa! Hayır olmaz! Dinleniyor şimdi!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio Ma io... Fakat ben…

44 Schicchi Schicchi No! no Maestro Spinelloccio! Hayır! Hayır Bay Spinelloccio!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio Oh! Messer Buoso! Ah! Bay Buoso!

Schicchi Schicchi Ho tanta voglia di riposare, Şimdi dinlenmek istiyorum, potreste ripassare questa sera? bu akşam tekrar gelebilir misiniz? Son quasi addormentato … Uykuya dalmak üzereyim…

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio Si, Messer Buoso! Tabii, Bay Buoso! Ma va meglio? Siz daha iyi misiniz?

Schicchi Schicchi Da morto, son rinato! Ölüp tekrar dirildim sanki! A stasera! Akşama görüşmek üzere!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio A stasera! Akşama görüşmek üzere! Anche alla voce sento: è migliorato! Sesinden de belli oluyor, iyileşmiş! Eh! a me non è mai morto un ammalato! Ah! Hiçbir hasta ölmedi benim kontrolümdeyken! Non ho delle pretese, Benim hiçbir iddiam yok, il merito l’è tutto tüm maharet della scuola bolognese! Bolonga ekolünün! A questa sera. Akşama görüşmek üzere!

I parenti Akrabalar A stasera, Maestro! Akşama görüşürüz Maestro!

Maestro Spinelloccio Maestro Spinelloccio A questa sera. Akşama görüşürüz.

Schicchi Schicchi Era uguale la voce? Sesim benziyor muydu?

I parenti Akrabalar Tale e quale! Tıpatıp aynısıydı.

Schicchi Schicchi Ah! Vittoria! Vittoria! Ah! Yaşasın! Yaşasın! Ma non capite? Anlamıyor musunuz?

I parenti Akrabalar No! Hayır!

Schicchi Schicchi Ah!…che zucconi! Ah!... ne aptalsınız! Si corre dal notaio: Notere koşacak ve diyeceksiniz ki: “Messer notaio, presto! “Beyefendi çabuk olun! Vien da Buoso Donati! Buoso Donati’nin yanına gelin! C’è un gran peggioramento! Çok kötüleşti birden!

45 Vuol fare testamento! Ve vasiyetini bildirmek istiyor! Portate su con voi le pergamene; Kâğıtlarınızı yanınızda getirin; presto, messere, se no è tardi!” Çabuk olun beyefendi, yoksa geç olacak!” Ed il notaio viene. Ve noter gelir. Entra: la stanza è semioscura, İçeri girer: Oda yarı karanlıktır, dentro il letto intravede yatağın içinde görür di Buoso la figura! Buoso’nun silüetini! Il testa la cappellina! Kafasında şapkası! Al viso la pezzolina! Yüzünde mendilini! Fra cappellina e pezzolina un naso Şapkası ve mendili arasında bir burun olacak, che par quello di Buoso e invece è il mio Buoso’nun sanacak, halbuki benim burnum olacak o, perché al posto di Buoso ci son io! çünkü Buoso’nun yerinde ben yatıyor olacağım! Io, io Schicchi, con altra voce e forma! Ben, ben Schicchi, başka bir ses ve görünüm ile! Io falsifico in me Buoso Donati, Buoso Donati gibi davranacağım, testando e dando al testamento norma! Talimatlar verip vasiyetimi söyleyeceğim! O gente! Questa matta bizzarria Dinleyin akrabalar! che mi zampilla dalla fantasia Hayal ettiğim bu çılgın oyun ile è tale da sfidar l’eternità! meydan okuyacağız ölüme!

I parenti Akrabalar Schicchi! Schicchi!

Zita Zita Va’, corri dal notaio! Koş, notere git!

Rinuccio Rinuccio Io corro dal notaio. Koşarak notere gidiyorum.

I parenti Akrabalar Caro Gherardo, Marco, Zita, Ciesca, ecc. Sevgili Gherardo, Marco, Zita, Ciesca…

Schicchi Schicchi Oh, quale commozione! Ah ne duygusal bir an bu! Oh, quale commozione! Ah ne duygusal bir an bu!

I parenti Akrabalar Com’è bello l’amore fra i parenti! Ne güzel şey akraba sevgisi! Com’è bello l’amore fra i parenti! Ne güzel şey akraba sevgisi!

Simone Simone O Gianni, ora pensiamo Gianni o halde şimdi düşünelim un po’ alla divisione: dağıtımı nasıl yapacağımızı: i fiorini in contanti? nakit Florinleri nasıl dağıtacağız?

I parenti Akrabalar In parti eguali! Eşit olarak dağıtacağız!

Simone Simone A me i poderi di Fucecchio. Ben Fucecchio’daki çiftlikleri istiyorum.

Zita Zita A me quelli di Figline. Ben Figline’dekileri alayım.

46 Betto Betto A me quelli di Prato. Ben Prato’dakileri.

Gherardo Gherardo A noi le terre d’Empoli. Bize Empoli’dekileri verin.

Marco Marco A me quelle di Quintole. Bana Quintole’dekileri.

Betto Betto A me quelle di Prato. Bana Prato’dakileri.

Simone Simone E quelle di Fucecchio. Ve bana Fucecchio’dakileri.

Zita Zita Resterebbero ancora: Geriye hâlâ şunlar kalıyor: la mula, questa casa Eşek, bu ev e i mulini di Signa. ve Signa’daki değirmenler.

Marco Marco Son le cose migliori... Bunlar mirastaki en iyi şeyler.

Simone Simone Ah, capisco, capisco. Ah anlıyorum, anlıyorum. Perché sono il più vecchio Çünkü en yaşlı benim e sono stato podestá a Fucecchio, ve Fuceccio valisiydim, volete darli a me! bu yüzden onları bana vermek istiyorsunuz! Io vi ringrazio! Çok teşekkür ederim!

Zita Zita No, no, no, no! Un momento! Hayır, hayır, hayır, hayır! Bir dakika! Se tu se’ vecchio, peggio per te! Eğer sen yaşlıysan, bu senin sorunun! Peggio per te! Bu senin sorunun!

I parenti Akrabalar Sentilo, sentilo, il podestà! Dinleyin, dinleyin sayın valiyi! Vorrebbe il meglio dell’eredità! Mirasın en iyi kısmını almak istiyor o! La casa, la mula, I mulini di Signa toccano a me! Ev, eşek, Signa’daki değirmenler benim olmalı! La mula, I mulini, la casa toccano a me! Eşek, değirmenler, ev benim olmalı! La casa, I mulini toccano a me! ecc. Ev, değirmenler benim olmalı!...

Schicchi Schicchi Quanto dura l’amore fra i parenti! Bu kadar sürüyormuş işte aile sevgisi! Ah! ah! Ah! Ah! Ah! ah! ah! ah!... Ah! Ah! Ah! Ah!...

I parenti Akrabalar L’hanno saputo! Öğrendiler! Hanno saputo che Buoso è crepato! Buoso’nun öldüğünü öğrendiler!

Schicchi Schicchi Tutto crollato! Her şey bitti!

47 Lauretta Lauretta Babbo, si può sapere? Baba, neler oluyor? L’uccellino non vuole più minuzzoli. Kuş daha fazla ekmek kırıntısı istemiyor.

Schicchi Schicchi Ora dàgli da bere! O zaman ona içecek bir şey ver!

Gherardo Gherardo E preso un accidente al moro battezzato Bir kaza geçirmiş del signor capitano! kaptanın vaftiz evladı!

I parenti Akrabalar Requiescat in pace! Huzur içinde yatsın!

Simone Simone Per la casa, la mula, i mulini Ev, eşek ve değirmenler için propongo di rimetterci önerim; kararı alla giustizia, all’onestà di Schicchi. Schicchi’nin adaleti ve dürüstlüğüne bırakmak.

I parenti Akrabalar Rimettiamoci a Schicchi. Bunu Schicchi’ye bırakalım.

Schicchi Schicchi Come volete! Nasıl isterseniz! Datemi i panni per vestirmi, presto! Giyeceğim şeyleri verin bana! Presto, presto! Haydi, çabuk olun!

Zita Zita Ecco la cappellina! İşte şapka! Se mi lasci la mula, questa casa, Eğer eşeği, bu evi i mulini di Signa, ve Signa’daki değirmenleri bırakırsan ti do trenta fiorini. sana otuz Florin veririm.

Schicchi Schicchi Sta bene! Anlaştık!

Simone Simone Se lasci a me la casa, Eğer evi bana bırakırsan, la mula ed i mulini, Eşeği ve değirmenleri, ti do cento fiorini! sana yüz Florin veriririm!

Schicchi Schicchi Sta bene! Anlaştık!

Betto Betto Gianni, se tu mi lasci Gianni eğer bana bırakırsan questa casa, la mula ed i mulini bu evi, eşeği ve Signa’daki değirmenleri, di Signa, ti fo gonfio di quattrini! sana para yağdırırım!

Schicchi Schicchi Sta bene! Anlaştık!

48 Nella Nella Ecco la pezzolina! İşte mendilin! Se lasci a noi la mula, Eğer bize bırakırsan eşeği, i mulini di Signa e questa casa, Signa’daki değirmenleri ve bu evi, a furia di fiorini ti s’intasa! seni paraya boğarız!

Schicchi Schicchi Sta bene! Anlaştık!

La Ciesca Ciesca Ed ecco la camicia! İşte gömleğin! Se ci lasci la mula, Eğer eşeği bize bırakırsan, i mulinì di Signa e questa casa, Signa’daki değirmenleri ve bu evi, per te mille fiorini! sana bin Florin vereceğiz!

Schicchi Schicchi Sta bene! Anlaştık!

Nella Nella Spogliati, bambolino, Soyun küçük bebek, ché ti mettiamo a letto. ve seni yatağına yatıralım. E non aver, non aver dispetto, no, no, Hiç ama hiç rahatsız olma bundan, hayır, hayır, se cambio il camicino! eğer gömleğini değiştirirsem! Si spiuma il canarino, Kanarya tüylerini döker, la volpe cambia pelo, tilki kürkünü il ragno ragnatela, örümcek ağını, il cane cambia cuccia, köpek yatağını il serpe cambia buccia. yılansa derisini değiştirir.

Zita Zita E bello, portentoso! Ne müthiş, ne harika o! Chi vuoi che non s’inganni? Kim buna kanmaz ki? È Gianni che fa Buoso, Gianni mi Buoso’yu taklit ediyor, È Buoso che fa Gianni? yoksa Buoso mu Gianni’yi? Il testamento è odioso? Korkunç mu vasiyet? Un camicion maestoso, Harika bir gecelik, il viso, il viso dormiglioso, Bir yüz, uykulu bir yüz, il naso poderoso, Büyük bir burun, l’accento lamentoso, ah! Ve şikâyet eden bir ses, ah!

La Ciesca Ciesca Fa’presto, bambolino, Haydi çabuk, küçük bebek, ché devi andare a letto. yatağa gitme zamanı geldi. Se va bene il giochetto, Eğer işe yararsa bu oyun, ti diamo un confortino! Sana ödül vereceğiz! L’uovo divien pulcino, Yumurta civcive dönüşür, il fior diventa frutto Çiçek meyveye e i frati mangian tutto, ve keşişler her şeyi yerler, ma il frate impoverisce, fakat keşiş fakirleşirse eğer la Ciesca s’arricchisce, ah! Ciesca zengin olur, ah!

Nella Nella E il buon Gianni Ve iyi çocuk Gianni

49 Zita Zita cambia panni, Değiştirir kıyafetlerini,

Nella Nella per poterci servir! Bize yardım etmek için!

La Ciesca Ciesca cambia viso, Yüzünü değiştirir,

Zita Zita muso e naso, Ağzını ve burnunu,

Nella Nella cambia accento Konuşmasını değiştirir

Zita Zita Testamento, Ve vasiyeti,

Tutte e tre Üçü birden per poterci servir! Bize yardım etmek için!

Schicchi Schicchi Vi servirò a dover! Size yardım edeceğim!

Le donne Kadınlar Bravo, così! Bravo, tam da istediğimiz gibi!

Schicchi Schicchi Contente vi farò! Memnun edeceğim sizi!

Le donne Kadınlar Proprio così! İşte tam da böyle! O Gianni Schicchi, nostro salvator! Ah Gianni Schicchi, sen bizim kahramanımızsın!

La Ciesca, Nella Ciesca, Nella O Gianni Schicchi, nostro salvatore! Ah Gianni Schicchi, sen bizim kahramanımızsın!

Zita Zita O Schicchi! Ah Schicchi!

La Ciesca, Nella Ciesca, Nella O Schicchi! Ah Schicchi!

Zita Zita O Gianni Schicchi, nostro salvatore! Ah Gianni Schicchi, sen bizim kahramanımızsın!

Nella, Gherardo Nella, Gherardo È preciso? Her şey yolunda mı?

La Ciesca, Marco, Simone, Betto Ciesca, Marco, Simone, Betto Perfetto! Her şey mükemmel!

50 Le donne Kadınlar A letto! Haydi yatağa!

Gli uomini Erkekler A letto! Haydi yatağa!

Schicchi Schicchi Prima un avvertimento. Öncelikle size uyarmalıyım. O signori, giudizio. Ah beyler, bayanlar, dikkatli olun. Voi lo sapete il rischio? Riskin farkında mısınız? “Per chi sostituisce “Her kim ki sé stesso in luogo d’altri Bir başkasının yerine geçerse in testamenti e lasciti, vasiyet ve mülkler için per lui e per i complici onun ve suç ortaklarının c’è il taglio della mano e poi l’esilio!” önce elleri kesilir, sonra da sürgün edilirler!” Ricordatelo bene! Se fossimo scoperti: Bunu unutmayın! Eğer suçumuz anlaşılırsa. la vedete Firenze? Görüyor musunuz Floransa’yı?

Addio, Firenze, addio, cielo divino, Elveda Floransa, elveda ilahi gökyüzü, io ti saluto con questo moncherino, seni geride kalan gövdem ile selamlıyorum e vo randagio come un Ghibellino! ve gidiyorum buralardan bir Ghibellino gibi!

I parenti Akrabalar Addio, Firenze, addio, cielo divino, Elveda Floransa, elveda ilahi gökyüzü, io ti saluto con questo moncherino, seni geride kalan gövdem ile selamlıyorum e vo randagio come un Ghibellino! ve gidiyorum buralardan bir Ghibellino gibi!

Rinuccio Rinuccio Ecco il notaro. İşte noter.

Il Notaio, Pinellino, Guccio Noter, Pinellino, Guccio Messer Buoso, buon giorno! Bay Buoso, günaydın!

Schicchi Schicchi Oh! siete qui? Ah! Geldiniz mi? Grazie, messere Amantio! Teşekkürler Bay Amantio! O Pinellino calzolaio, grazie! Ah ayakkabıcı Pinellino, teşekkürler! Grazie, Guccio, tintore, troppo buoni Teşekkürler boyacı Guccio, çok iyisiniz, di venirmi a servir da testimoni! buraya gelip bana şahitlik yapıyorsunuz!

Pinellino Pinellino Povero Buoso! Zavallı Buoso! Io l’ho sempre calzato, ayakkabılarını her zaman ben yaptım, vederlo in quello stato, seni bu halde görünce vien da piangere! içimden ağlamak geliyor!

Schicchi Schicchi Il testamento avrei voluto scriverlo Vasiyetimi ben yazmak isterdim con la scrittura mia, kendi elyazımla, me lo impedisce la paralisia. Fakat engel oluyor felçli halim buna. Perciò volli un notaio, Bu nedenle bir noter çağırdım, solemne et leale. Ciddi ve güvenilir.

51 La Ciesca, Nella Ciesca, Nella Povero Buoso! Zavallı Buoso!

Zita, Simone Zita, Simone Povero Buoso! Zavallı Buoso!

Il notaio Noter Oh! Poveretto! Basta! Ah! Zavallı! Yeter! I testi videro, Şahitler gördü bunu, testes viderunt! gördü şahitler! Possiamo incominciare. Başlayabiliriz artık. Ma- i parenti? Peki, ya akrabalar?

Schicchi Schicchi Che restino presenti! Burada kalabilirler!

Il notaio Noter Dunque incomincio: In Dei nomini, anno Dei Nostri O halde başlıyorum: Jesu Christi ab eius salutifera incarnatione millesimo Tanrı’nın adıyla, İsa Mesih’in kutsal doğumunun bin ducentesimo nonagesimo nono, die prima septembris, iki yüz doksan dokuzuncu yılının 1 Eylül gününde, indictione undecima, ego notaro Amantio di Nicolao, ben Amantio di Nicolaio, noter ve bir Floransa civis Florentiae, per voluntatem Buosi Donati scribo vatandaşı olarak Buoso Donati’nin dileği üzerine bu hoc testamentum... vasiyeti yazmaktayım…

Schicchi Schicchi Annulans, revocans Tüm eski vasiyetlerimi iptal ediyorum, feshediyorum et irritans omne aliud testamentum! ve geçersiz kılıyorum!

Zita, La Ciesca, Nella Zita, Ciesca, Nella Che previdenza! Yerinde bir tedbir!

Marco, Simone, Betto Marco, Simone, Betto Che previdenza! Yerinde bir tedbir!

Il notaio Noter Un preambolo: dimmi, i funerali, İlk konu: söyle bana, cenazenin (il più tardi possibile) -gecinden versin- li vuoi ricchi? Fastosi? Dispendiosi? gösterişli mi olmasını istersin? Süslü? Pahalı?

Schicchi Schicchi No, no, pochi quattrini! Hayır, hayır, az para harcansın! Non si spendano più di due fiorini! İki Florinden daha fazla harcanmasın!

Gherardo Gherardo Oh! che modestia! Ah! Ne kadar da mütevazı!

Marco Marco Oh! che modestia! Ah! Ne kadar da mütevazı!

La Ciesca, Nella, Rinuccio Ciesca, Nella, Rinuccio Povero zio! Zavallı amcam!

52 Zita Zita Che animo! Ne zarif bir insan!

Betto Betto Che cuore! Ne iyi bir kalbi var!

Simone Simone Gli torna a onore! Onur veriyor!

Schicchi Schicchi Lascio ai frati minori Keşişler e all’Opera di Santa Reparata ... ve Santa Reparata’nın kutsal eserleri için… -cinque lire! beş lira bırakıyorum!

Simone, Betto Simone, Betto Bravo! Bravo! Bravo! Bravo!

Zita, Marco, Simone, Betto Zita, Marco, Simone, Betto Bisogna sempre pensare alla beneficenza! Her zaman bağış yapmak gerek!

Il notaio Noter Non ti sembrano un po’ poco? Sizce az değil mi bu miktar?

Schicchi Schicchi Chi crepa e lascia molto Ölmeden önce alle congreghe e ai frati kilise ve rahiplere çok para bırakan kişi fa dire a chi rimane: geride kalanlara demek ister ki “eran quattrin rubati” “bu çalıntı bir paraydı.”

Nella, Rinuccio, Gherardo Nella, Rinuccio, Gherardo Che massime! Ne kadar da prensipli!

La Ciesca, Marco, Betto Ciesca, Marco, Betto Che mente! Ne kadar da zeki!

Zita, Simone Zita, Simone Che saggezza! Ne kadar da bilge!

Il notaio Noter Che lucidezza! Ne kadar da düşünceli!

Schicchi Schicchi I fiorini in contanti Nakit paramı li lascio in parti uguali fra i parenti. akrabalarım arasında eşit bölüştürün.

La Ciesca, Nella, Rinuccio Ciesca, Nella, Rinuccio Oh, Grazie, zio! Ah, teşekkürler amca!

Zita Zita Grazie, cugino! Teşekkürler kuzen!

Simone, Betto Simone, Betto Grazie, cognato! Teşekkürler enişte!

53 Schicchi Schicchi Lascio a Simone i beni di Fucecchio! Simone’ye Fucecchio’daki mallarımı bırakıyorum!

Simone Simone Grazie! Teşekkürler!

Schicchi Schicchi Alla Zita ì poderi di Figline. Zita’ya Figline’deki tarlaları.

Zita Zita Grazie, grazie! Teşekkürler, teşekkürler!

Schicchi Schicchi A Betto i campi a Prato. Betto’ya Prato’daki arsaları.

Betto Betto Grazie, cognatol Teşekkürler Enişte!

Schicchi Schicchi A Nella ed a Gherardo i beni d’Empoli. Nella ve Gherardo’ya Empoli’deki malları.

Nella, Gherardo Nella, Gherardo Grazie, grazie! Teşekkürler, teşekkürler!

Schicchi Schicchi Alla Ciesca ed a Marco i beni a Quintole! Ciesca ve Marco’ye Quintole’deki malları!

La Ciesca, Marco Ciesca, Marco Grazie! Teşekkürler!

I parenti Akrabalar Or siamo alla mula, Şimdi sıra eşekte, alla casa ed ai mulini. evde ve değirmenlerde.

Schicchi Schicchi Lascio la mula, Üç yüz Florin quella che costa trecento fiorini, değerindeki eşeğimi, ch’è la migliore mula di Toscana ki Toscana’nın en iyisidir al mio devoto amico ... Gianni Schicchi. Sadık dostum, Gianni Schicchi’ye bırakıyorum.

I parenti Akrabalar Come? Come? Com’è? Com’è? Nasıl? Nasıl? Nasıl? Nasıl olur?

Il notaio Noter Mulam relinquit eius amico devoto Joanni Schicchi. Eşeğini sadık dostu Gianni Schicchi’ye bırakıyor.

I parenti Akrabalar Ma... Fakat…

Simone Simone Cosa vuoi che gl’importi Nereden biliyorsunuz a Gianni Schicchidi quella mula? Gianni Schicchi’nin eşeği isteyip istemeyeceğini?

54 Schicchi Schicchi Tienti bono, Simone! Sakin ol Simone! Lo so io quel che vuole Gianni Schicchi! Biliyorum, Gianni Schicchi istiyor o eşeği!

I parenti Akrabalar Ah! Furfante, furfante, furfante! Ah! Hain, hain, hain!

Schicchi Schicchi Lascio la casa di Firenze al mio Floransa’daki bu evimi caro devoto affezionato amico sadık ve sevgili dostum Gianni Schicchi! Gianni Schicchi’ye bırakıyorum!

I parenti Akrabalar Ah! Basta, basta! Ah! Yeter, yeter! Un accidente a quel furfante di Gianni Schicchi! Allah kahretsin hain Gianni Schicchi’yi! Ci ribelliamo, ci ribelliamo, ecc. Boyun eğmeyelim, boyun eğmeyelim…

Schicchi Schicchi Addio, Firenze, addio, cielo divino, Elveda Floransa, elveda kutsal gökyüzü,

I parenti Akrabalar Ah! Ah!

Schicchi Schicchi io ti saluto. Son kez selamlıyorum seni.

Il notaio Noter Non si disturbi Müdahale edilmemeli del testator la volontà! vasiyet eden kişinin dileğine!

Schicchi Schicchi Messer Amantio, io lascio a chi mi pare! Bay Amantio, mallarımı dilediği gibi dağıttım! Ho in mente un testamento e sarà quello! Aklımda bir vasiyet vardı ve o da buydu! Se gridano, sto calmo e canterello! Eğer bağırırlarsa, sakin kalıp şarkı söyleyeceğim!

Guccio Guccio Ah! Che uomo! Ah! Ne adam!

Pinellino Pinellino Che uomo! Ne adam!

Schicchi Schicchi E i mulini di Signa... Ve Signa’daki değirmenleri…

I parenti Akrabalar I mulini di Signa? Signa’daki değirmenleri?

Schicchi Schicchi I mulini di Signa (addio, Firenze!) Signa’daki değirmenleri -elveda Floransa!- li lascio al caro (addio, cielo divino!) onları sevgili dostum -elveda kutsal gökyüzü!- affezionato amico ... Gianni Schicchi! sadık arkadaşım Gianni Schicchi’ye bırakıyorum!

55 I parenti Akrabalar Ah! Ah!

Schicchi Schicchi La, la, la, la, la, la, la, la! La, la, la, la, la, la, la, la! Ecco fatto! İşte bu kadar! Zita, di vostra borsa Zita, şimdi çantandan date venti fiorini ai testimoni yirmi Florin çıkarıp şahitlere, e cento al buon notaio! yüz Florin de notere ver!

Il notaio Noter Messer Buoso, grazie! Bay Buoso, teşekkürler!

Schicchi Schicchi Niente saluti. Vedalaşmaya gerek yok. Andate, andate. Gidin, gidin buradan! Siamo forti. Bizler çok güçlüyüz.

Il notaio Noter Che peccato! Çok yazık!

Il notaio, Pinellino, Guccio Noter, Pinellino, Guccio Che perdita! Ne büyük bir kayıp!

Guccio Guccio Coraggio! Güçlü olun!

Pinellino Pinellino Coraggio! Güçlü olun!

Zita Zita Ladro! Hırsız!

I parenti Akrabalar Ladro! Hırsız! Ladro, ladro, Hırsız, hırsız, Furfante! Traditore! Düzenbaz! Hain! Birbante! Iniquo! Alçak! Ahlaksız! Ladro! Ladro! Hırsız! Hırsız! Furfante, birbante, Düzenbaz, alçak, Traditore! Hain!

Schicchi Schicchi Gente taccagna! Paragöz insanlar! Vi caccio via di casa mia! Kovuyorum sizi evimden! È casa mia! Burası benim evim!

I parenti Akrabalar Saccheggia! Saccheggia! Saccheggia! Yağmalayın! Yağmalayın! Yağmalayın!

Gherardo, Simone, Betto Gherardo, Simone, Betto Saccheggia! Saccheggia! Yağmalayın! Yağmalayın!

56 Zita Zita Bottino! Bottino! Ganimetler! Ganimetler!

Marco Marco La roba d’argento! Gümüşler!

Schicchi Schicchi Via! Via! Via! Gidin! Gidin! Gidin buradan!

I parenti Akrabalar Le pezze di tela! La roba d’argento! Keten kumaşlar! Gümüşler!

Schicchi Schicchi È casa mia! Burası benim evim!

I parenti Akrabalar La roba d’argento! Le pezze di tela! Gümüşler! Keten kumaşlar!

Schicchi Schicchi Via! Via! Gidin! Gidin! Via! Via! Gidin! Gidin! Via! Via! Gidin! Gidin! È casa mia, vi caccio via! Benim evim burası, kovuyorum sizi!

I parenti Akrabalar La roba d’argento! Le pezze di tela! Gümüşler! Keten kumaşlar! Bottino! Bottino! Ganimetler! Ganimetler! Saccheggia! Saccheggia! Yağmalayın! Yağmalayın!

Schicchi Schicchi Via! Via! Via! Gidin! Gidin! Gidin!

Zita, La Ciesca, Nella Zita, Ciesca, Nella Ah! Ah!

Schicchi Schicchi Via! Via! Via!... Gidin! Gidin! Gidin!

I parenti Akrabalar Ladro, iniquo, furfante, traditore! Hırsız, ahlaksız, düzenbaz, hain!

Schicchi Schicchi Via! Via! Via! Gidin! Gidin! Gidin!

I parenti Akrabalar Ladro, ladro, furfante, traditore! Hırsız, hırsız, düzenbaz, hain!

Schicchi Schicchi Via! Via! Gidin! Gidin!

I parenti Akrabalar Ah! Ah! Ah! Ah!

57 Schicchi Schicchi Via! Via! Gidin! Gidin!

Rinuccio Rinuccio Lauretta mia, staremo sempre qui! Lauretta’m benim, her zaman burada kalacağız! Guarda, Firenze è d’oro! Bak, altın gibi parlayan Floransa! Fiesole è bella! Güzel Fiesole!

Lauretta Lauretta Là mi giurasti amorel Orada aşkın üzerine yemin etmiştin bana!

Rinuccio Rinuccio Ti chiesi un bacio. Ve bir öpücük istemiştim senden.

Lauretta Lauretta Il primo bacio. İlk öpücüğümüz.

Rinuccio Rinuccio Tremante e bianca volgesti il viso. Heyacandan titreyen solgun yüzünü çevirdin bana.

Lauretta, Rinuccio Lauretta, Rinuccio Firenze da lontano ci parve il Paradiso! Ve Floransa uzaktan bir cennet gibi göründü sonra!

Schicchi Schicchi La masnada fuggi! Kaçtı hırsız çetesi! Ditemi voi, signori, Siz söyleyin bana hanımlar, beyler, se i quattrini di Buoso Buoso’nun paraları potevan finir meglio di così! Bundan daha iyi harcanabilir miydi? Per questa bizzarria Bu acayip şaka için m’han cacciato all’inferno Beni cehenneme yolladılar e così sia; ve de öyle olsun; ma, con licenza del gran padre Dante, Fakat büyük usta Dante’nin izniyle se stasera vi siete divertiti, eğlendiyseniz siz de bu gece concedetemi Siz de verebilirsiniz bana l’attenuante! Hafifletici sebeplerimi!

Libretto çeviri Ayşen Zülfikar

58 GAETANO DONIZETTI [1797–1848] Maria Stuarda’dan: Sinfonia II. Perde Finali: “Qual loco è questo?… E’ sempre la stessa… Figlia impura di Bolena.” III. Perde Finali: “È gia vicino del tuo morir l’istante… Di Un Cor Che More… Ah! Se Un Giorno...”

Operanın başında Iskoçya Kraliçesi Maria, ülkesinden kaçmış, sığındığı kuzeni İngiltere Kraliçesi Elisabetta tarafından Fotheringhay Şatosu’na hapsedilmiştir.

1. Perde Westminster Sarayı: Saray erkânı heyecan içinde Kraliçe Elisabetta’nın gelişini bekler. Dillerde Fransa ile İngiltere tahtının birleşeceği söylentileri dolaşır. Kraliçe halkın iyiliği ve kendi duyguları arasında kalmıştır; başka birine duyduğu gizli aşkını zarif kavatininde açıklar (“Ah, quando all’ara scorgemi”). Saray ve Talbot kraliçeden kuzeni Maria’ya ılımlı davranmasını ister. Cecil ise ona rakibinin güvenilmezliğini anımsatır; kraliçe kararsızdır. Leicester gelince, ondan Fransız sefirine gidip prensin evlenme teklifini kabul ettiğini iletmesini ister. Bu durum Leicester’ı etkilemez ve emri uygulayacağını söyler. Kraliçe canı sıkkın bir biçimde oradan ayrılır. Talbot, Leicester’e Fotheringhay’e gittiğini ve Maria Stuarda’nın bu tatsız durumundan kurtulabilmek için mektupla Leicester’den yardım talep ettiğini, birlikte resmini de gönderdiğini açıklar. Stuarda’nın portresindeki güzelliğinden ve içinde bulunduğu acıklı durumdan çok etkilenen Leicester (“Ah, rimiro il bel sembiante”) onu kurtarmayı arzular ve Talbot’a herhangi bir düşüncesiz davranışla onu tehlikeye atmayacağına dair söz verir. Kraliçe geri döner ve Leicester’dan Talbot’un ulaştırdığı mektubu isteyip okuyunca Maria’nın kendi sahip olduğu taht ve ilgilendiği adam hakkında bir takım planlar kurduğunu fark eder. Kraliçe, düet sırasında Leicester’ın Maria’yı sevdiğinden kuşkulandığını dile getirir. Leicester kraliçeden Fotheringhay Hapishanesi’ndeki Maria’yı ziyaret etmesini rica eder ve bu ricası kabul edilir (“Era d’amor l’immagine” ve “Sul crin la rivale”).

2. Perde Maria, Fotheringhay Kalesi’nin bahçesinde nedimesi Anna ile geçmiş günlerden, Fransa’da, saraydaki mutlu yaşamından söz eder (“Oh nube! Che lieve per l’aria ti aggiri”). Tüm tatlı hayaller kraliçenin av partisi nedeniyle gerilime dönüşür; arzuladığı, özlem duyduğu bu karşılaşma artık onun ürkmesine neden olmaktadır. Sahneye önce Leicester gelir. Maria’nın kraliçeye uysal davranmasını ister. Kraliçe inatçı tutumunda ısrar ederse intikam almak ve düetin sonunda Maria’ya, onu bu şanssız kaderinden kurtaracağına dair and içer. Elisabetta, içindeki güvensizlik, Cecil’in ektiği kuşkular ve kuzeniyle ilk kez karşı karşıya gelmenin yarattığı endişeyle doludur. Altılı başlar: Maria hiç değişmemiştir; gururlu ve mağrurdur (“E sempre la stessa, superba, orgogliosa”). Maria, kraliçenin önünde eğilmek için kendini zorlar; hıyanet ve kocasını öldürme suçlamalarının affedilmesi için yalvarır, ancak öfkesine yenik düşerek kraliçeye hakaret eder (“Figlia impura di Bolena” ve “Bastarda”). Hırslanan kraliçe korumalarını toplar ve rakibi olan kuzenini ölüme mahkûm eder.

59 3. Perde Westminster Sarayı’nda Kraliçe Elisabetta kuzeni Maria’nın ölüm cezasını imzalamak için bekler (“Quella vita a me funesta”). Leicester görünür; kraliçe, onun kuzeniyle bir aşk yaşadığını düşünmektedir. Cecil’in devamlı telkinleri de bu şüpheyi desteklemektedir. Ölüm belgesini imzalar ve karşılıklı suçlamaları dile getiren üçlü başlar. Bu arada Kraliçe Leicester’a idamın infazına tanıklık etmesini emreder. Maria, hapsedildiği Fotheringhay Kalesi’ne ölüm emrini getiren Cecil’i kovar ve Talbot’un kalmasını ister. İzleyen sahnede sadık Talbot onu sakinleştirmeye ve ona huzur vermeye çalışır. Maria, ikinci eşi Henry Darnley’yi hayalet olarak karşısında görür (“Delle mie colpe lo squallido fantasma”). Acıyla Rizzio’nun katledilişini hatırlar,fakat vicdanı rahatlayınca (“Quando di luce rosea”) kocasının ölümüyle ilgili suçlamaları reddeder. Ancak Tanrıdan hiçbir şeyin saklanamayacağını da bilmektedir; huzur dileyerek ölüme gider. İnfazın yapılacağı yere yakın bir odada, Maria’nın yandaşları suçsuz bir kadının idamını protesto etmektedir. Anna, hanımefendisi son saatlerinde rahatsız edilmesin diye onları durdurmak ister. Maria gelip onları görür ve sükûnet içinde Tanrıya dua eder (“Deh! Tu di un umile preghiera”). İlk topun ateşi infaz vaktinin geldiğini anlatır. Maria’ya son arzusu sorulduğunda, Anna’nın darağacına kendisiyle birlikte gelmesini ister; tevekkül içindedir (“Di un cor che muore”). Leicester ise perişandır ve ikinci top ateşi protestoları daha da hızlandırır (“Ah, se un giorno da queste ritorte”). Üçüncü top ateşi duyulur ve Maria vakur bir şekilde ölüme doğru ilerler. — Gül Sabar

II. Perde Finali: “Qual loco è questo?… E’ sempre la stessa… Figlia impura di Bolena.” Libretto: Giuseppe Bardari

Elisabetta Elisabetta Qual loco è questo? Neresi burası?

Leicester Leicester Forteringa. Fotheringhay.

Elisabetta Elisabetta Oh, Conte! Dove mi scorgi? Ah Kont! Nereye getirdin beni?

Leicester Leicester Non dubitare; Korkmana gerek yok; Maria sarà in breve guidata al tuo cospetto Birazdan bilge Talbot Maria’yı Dal saggio Talbot. senin huzuruna getirecek.

Elisabetta Elisabetta A qual per te discendo sacrifizio! Senin için ne büyük bir fedakârlıkta bulunuyorum Lo vedi? Görüyor musun? Discosta i cacciatori Yolla avcıları Da’ contigui viali; komşu bölgelere; È troppo ingombro di popolo il sentier. Bu yol fazlasıyla insanla dolu.

Cecil Cecil Vedi, Regina, come l’Anglia ti adora. Bak kraliçem, nasıl da tapıyor sana İngiltere. Ah! tu lo sai qual capo ella ti chiede. Ah! Biliyorsun kimin başını istediklerini.

60 Elisabetta Elisabetta Taci. Sus.

Leicester Leicester Deh! ti rammenta Ah! Unutma ki Che a dar conforto Acı içindeki bir kızkardeşe Alla dolente vita di una sorella Huzur vermen için Io ti guidai. Getirdim seni buraya. La mano che di squallor la cinse Onu bu mutsuzluğa iten el Al contento primier Geçmişteki mutluluğunu da Può ridonarla. Geri verebilir ona.

Elisabetta Elisabetta (Io l’abborro! -Nefret ediyorum ondan! Ei non fa che rammentarla.) Tek yaptığı Maria’yı düşünmek.-

Talbot Talbot Vieni. Buraya gel.

Maria Maria Deh! mi lascia. Ah! Bırak, Al mio asil mi riconduci. Hücreme geri götür beni.

Tutti Herkes Eccola. İşte burada.

Maria Maria Oh Dio! Ah Tanrım!

Elisabetta Elisabetta (È sempre la stessa - -Her zamanki gibi- Superba, orgogliosa; Kendini beğenmiş, gururlu; Coll’alma fastosa O gösterişli hali M’inspira furor; İçimi öfkeyle dolduruyor; Ma tace; sta oppressa Fakat sessiz şimdi; belli ki Da giusto terror.) Ezilmiş korkudan.-

Leicester Leicester (La misera ha impressi -Zavallı kadının yüzünde In volto gli affanni Görülüyor çektiği tüm acılar. Nè gli astri tiranni Öfkeli yıldızlar Si placano ancor. Durulmadı daha. Salvarla potessi Keşke kurtarabilsem onu Da tanto dolor.) Bu büyük acıdan.-

Cecil Cecil (Vendetta repressa -Bastırılmış intikam hırsının Scoppiare già sento, Patlayacağını hissediyorum şimdiden. Nel fiero cimento, mi palpita il cor. Bu büyük gerginliğin içinde Fia vittima oppressa Hızla çarpıyor kalbim. Di eterno dolor.) Zalimce mahkûm edilecek o.-

61 Maria Maria (Sul viso sta impressa O zalim kadının Di quella tiranna Yüzüne mühürlenmiş sanki La truce condanna, Haince suçlama Il fiero livor. Ve acımasız kin. Quest’anima è oppressa Bu büyük korku Da crudo timor.) Eziyor ruhumu adeta.

Talbot Talbot Almeno tacesse Ah keşke dinse Nel seno reale Kraliçenin kalbindeki Quell’ira fatale O ölümcül öfke. Quel cieco furore Gözünü kör eden hiddeti Che barbaro oppresse Gaddarca ezmekte Un giglio d’amor. Bir aşk çiçeğini.

Anna Anna (Nell’anima ho impressa -Tüm ruhumu sardı La tema funesta. O ölümcül korku. Oh! quale si appresta Ah! Kim bilir daha Cimento a quel cor! Ne büyük acılar görecek onun kalbi. Ciel! Ciel! salva l’oppressa Tanrım! Tanrım! Kurtar o biçareyi Da nuovo rancor.) yeni bir intikamdan.-

Leicester Leicester Deh! l’accogli. Haydi! Konuş onunla.

Elisabetta Elisabetta Sfuggirla vorrei. Yok saymak istiyorum onu.

Talbot Talbot Non sostarti. Tutma kendini.

Maria Maria L’abisso ho vicino. Cehennemdeyim sanki.

Elisabetta Elisabetta Troppo altera. Ne kadar da gururlu.

Leicester Leicester Da un crudo destino Kötü bir kaderin Avvilita dinanzi ti sta. kurbanı olarak karşında duruyor.

Maria Maria Morta al mondo, e morta al trono, Dünyada bir ölü, tahtta bir ölü olarak Al tuo piè son io prostrata. Ayaklarına eğiliyorum. Solo imploro il tuo perdono: Yalnızca affını diliyorum senden: Non mostrarti inesorata. Acımasız olma lütfen. Ah! sorella, omai ti basti, Ah! Kardeşim, yeter artık bu acı Quanto oltraggio a me recasti! Ne kadar çok hırpaladın beni! Deh! solleva un’infelice Ah! Ayağa kaldır bu mutsuz kadını Che riposa sul tuo cor. Ve bas onu kalbine.

62 Cecil Cecil Poca fè, te ne scongiuro, Güvenme ona, dinle beni. A quel labbro mentitor. İnanma o yalan sözlere.

Elisabetta Elisabetta No, quel loco a te si addice; Hayır, burada olmayı hakediyorsun. Nella polvere e nel rossor. Tozların ve utancın içinde.

Maria Maria (Sofferenza.) -Ne büyük acı.- E a me si fiera Bana karşı nasıl böyle Chi ti rende? Kibirli olabiliyorsun?

Elisabetta Elisabetta Chi? Tu stessa; Kim? Öncelikle sen; L’alma tua, quell’alma altera, Senin ruhun, o gururlu ruhun Vile, iniqua ... Alçak, hain…

Maria Maria (E il soffrirò? e il soffrirò?) -Buna katlanmalı mıyım? Katlanmalı mıyım buna?-

Elisabetta Elisabetta Va, lo chiedi, o sciagurata, Git ve sor bunu sefil kadın, Al tuo talamo tradito, İhanet ettiğin düğün yatağına, Ed all’ombra invendicata Ve intikamını alamamış Di quel misero marito; Zavallı kocanın hayaletine; Al tuo braccio, all’empio core Sor kendi kollarına, hain kalbine. Che tra’ vezzi dell’amore O kalbin ki aşkın sahte dokunuşları sırasında Sol delitti e tradimenti, Yalnızca suç, ihanet Solo insidie macchinò. Ve alçak planlar peşindeydi.

Maria Maria Ah! Roberto! Ah! Roberto! Più resistere non so. Daha fazla dayanamayacağım.

Leicester Leicester O Dio! che tenti? Ah Tanrım! Ne yapacaksın?

Cecil Cecil Ah! non dar fè, te ne scongiuro Güvenme ona, dinle beni. A quel labbro mentitor. İnanma o yalan sözlere.

Leicester Leicester Chiama in sen la tua constanza! Topla tüm cesaretini! Qualche speme ancor ti avanza. Biraz daha ümit var hâlâ! Non ti costi onore e vita Onurun ve hayatın ile ödeme Una grazia a te impartita, Sana bir zamanlar vadedilen iyiliğin bedelini. Un favor che al nostro affetto Tanrının aşkımız için Tante volte il ciel negò. birçok kez reddettiği bir iyilik.

Elisabetta Elisabetta Quali accenti al mio cospetto! Benim huzurumda nasıl böyle konuşabiliyorsun! Parla, o Conte. Anlat kont.

63 Leicester Leicester E che dirò? Ne söyleyebilirim ki?

Elisabetta Elisabetta Ov’è mai di amor l’incanto, Nerede şimdi aşkın büyüsü, E quel volto amabil tanto? Ve o çok sevdiğin çehre nerede? Se a lodarlo ognun si accese Ona iltifat eden herkes A favori un premio rese; Ödülünü alıyordu bunun karşılığında; Ma sul capo di Stuarda Fakat Stuarda başının üzerinde Onta eterna ripiombò. Artık sonsuz bir utanç taşıyor.

Maria Maria Ah, che sento! Ah, neler duyuyorum! Più resistere non so. Ah! Roberto! Dayanamayacağım daha fazla. Più resistere non so! Ah! Roberto! Dayanamayacağım daha fazla!

Leicester Leicester O Dio, ti frena! Ah Tanrım, tut kendini!

Maria Maria Quale insulto! Ne büyük bir hakaret bu! O ria beffarda! Ne kötü bir alay!

Leicester, Talbot Leicester, Talbot Che favelli! Taci, deh! taci! Neler söylüyorsun! Ah, sus, haydi!

Elisabetta Elisabetta Quali accenti! Trema, trema! Nasıl sözler bunlar! Titre, kork benden!

Cecil Cecil Trema, trema! Titre korkudan, titre!

Maria Maria Ah! no, no! Ah! Hayır, hayır! Figlia impura di Bolena, Bolena’nın ahlaksız kızı, Parli tu di disonore? Sen mi bahsediyorsun onursuzluktan? Meretrice indegna e oscena, Değersiz ve şehvet düşkünü fahişe, In te cada il mio rossore. Utancım düşsün senin üzerine. Profanato è il soglio inglese, İngiltere tahtı kaybetti kutsallığını Vil bastarda, dal tuo piè! Senin gibi aşağılık bir piçin başa gelmesiyle.

Elisabetta Elisabetta Guardie, olà! Nöbetçiler, yakalayın onu!

Tutti Herkes Quali accenti! Ella delira! Neler söylüyor! Delirdi sanki! Giusto ciel! Perduta ell’è! Ah Tanrım! Kaybetti kendini!

Elisabetta Elisabetta Va, preparati, furente, Git ve hazırlan deli kadın, A soffrir l’estremo fato: Acı çekerek ölmeye; Sul tuo capo abbominato O nefret ettiğim başını La vergogna spergerò. Utanca boğacağım.

64 Trascinate la furente Bu delirmiş kadını alın götürün buradan. Che se stessa condannò! Kendi sonunu hazırladı o.

Cecil Cecil Dell’audace il ciel possente Bu cüretli kadın karşısında kudretli Tanrı La vendetta ormai segnò! İlan etti sonunda intikamını!

Maria Maria Grazie, o ciel! Alfin respiro. Çok şükür, Tanrım! Nefes alabiliyorum sonunda. Dai miei sguardi ell’è fuggita. Gitti ve uzak şimdi benden bakışları. Al mio piè restò avvilita, Karşımda güçsüz hissediyor kendini La sua luce si oscurò! Ve sönüyor ışığı!

Elisabetta Elisabetta Nella scure che ti aspetta Seni bekleyen darağacının altında Troverai la mia vendetta. Göreceksin intikamımı. Trascinate la furente Bu delirmiş kadını alın götürün buradan Che se stessa condannò. Kendi sonunu hazırladı o.

Maria Maria Or guidatemi alla morte: Şimdi götürün beni ölümüme: Sfiderò l’estrema sorte. Meydan okuyacağım makus kaderime. Di trionfo un sol momento O tek bir anın coşkusu ile Ogni affanno compensò. Unutacağım tüm acılarımı.

Leicester Leicester Ah! ti perdo, o sconsigliata, Ah! Kaybediyorum seni şimdi, cesur kadın, Quando salvarti bramai. Kurtarmayı umarken. Quando fido a te tornai Tüm sadakatimle sana dönmüşken Il destin ci fulminò. Kader indirdi darbesini.

Anna, Talbot Anna, Talbot Quali accenti! Sventurata! O sözler! Bahtsız kadın! Tu offendesti Elisabetta! Kızdırdın sen Elisabetta’yı! Forse, ah, forse la vendetta Belki, ah belki de bir intikam planlayacak All’offesa destinò. Bu hakaretten sonra o.

Maria Maria Di trionfo, un sol momento O tek bir anın coşkusu ile Ogni affanno compensò. Unutacağım tüm acılarımı.

Leicester, Talbot e Anna Leicester, Talbot ve Anna Ah! qual dai, qual dai tormento Ah! Acı çekiyor, acı çekiyor A chi salva ti bramò. Seni kurtarmak isteyenler.

Cortigiani Saray Erkânı Taci…vieni… incauta, trema: Sus… Yaklaş… Gafil, titre: Ogni speme si ecclissò. Senin için bitti tüm umutlar. Del supplizio l’onta estrema Bu büyük ayıbın cezası olarak La Regina a te serbò. Kraliçe verdi kararını.

65 III. Perde Finali: “È gia vicino del tuo morir l’istante… Di Un Cor Che More… Ah! Se Un Giorno...”

Cecil Cecil È gia vicino del tuo morir l’istante. Ölüm anın yaklaştı artık. Elisabetta vuol che sia paga ogni tua brama. Elisabetta son dileklerinin gerçekleşmesini istiyor. Parla. Konuş.

Maria Maria Da lei tanta pietà non isperai. Ondan böyle bir merhamet beklemiyordum. Lieve favor ti chiedo. Küçük bir dileğim olacak senden. Anna i miei passa al palco scorga. Darağacına giderken bana Anna eşlik etsin.

Cecil Cecil Ella verrà. Gelecek seninle.

Maria Maria Se accolta hai la prece primiera, İlk dileğimi gerçekleştirdiğine göre Ah! altra ne ascolta. Ah! Dinle, bir dileğim daha var. D’un cor che muore reca il perdono Ölmek üzere olan bir kalbin affını ilet A chi m’offese, mi condannò. bana ıstırap veren, beni mahkûm eden kişiye. Dille che lieta resti sul trono, Söyle ona, tahtında mesut oturmaya devam etsin. Che i suoi bei giorni non turberò. Güzel günlerinin huzurunu bozmayacağım Sulla Bretagna, sulla sua vita, İngiltere için, onun hayatı için Favor celeste implorerò. Cennetin lütuflarını dileyeceğim. Ah! dal rimorso non sia punita; Ah! Pişmanlığı cezası olmasın onun; Tutto col sangue cancellerò. Kanım ile temizleyeceğim tüm yaşananları. Ah! d’un cor che muore reca il perdono, Ölmek üzere olan bir kalbin affını ilet, Ah! dal rimorso non sia punita, Ah! Pişmanlığı cezası olmasın onun; Tutto col sangue cancellerò. Kanım ile temizleyeceğim tüm yaşananları.

Coro e Talbot Koro ve Talbot Scure tiranna! Tronchi una vita Acımasız balta! Bitireceğin o hayat Che di dolcezze ci ricolmò. İçimizi mutlulukla dolduruyordu.

Cecil Cecil La sua baldanza restò punita; Küstahlığı cezalandırıldı sonunda; Fra noi la pace tornar vedrò. artık huzur yine bizimle olacak.

Leicester Leicester Ah! Ah!

Talbot Talbot Giunge il Conte. Kont geldi.

Maria Maria Ah! a quale ei viene lugubre scena. Ah! Ne korkunç bir anda geldi buraya.

Leicester Leicester Io ti rivedo. Bir kez daha görüyorum seni. Perduta, opressa da ingiuste pene, Umutsuz, çektiği haksız acılardan bunalmış, Vicina a morte ... Ölüme yakın…

66 Maria Maria Frena, frena il dolor! Bırak, bırak üzülmeyi artık! Addio per sempre! Sonsuza dek elveda!

Cecil Cecil Si avanza l’ora. Vakit yaklaşıyor.

Leicester Leicester Ah, che non posso lasciarti ancora. Ah, seni bırakamam bir kez daha. Scostati, o vile! Çekil buradan, alçak!

Maria Maria Taci! Sus!

Leicester Leicester Tremate! Iniqui tutti! Titreyin korkudan! Hepiniz hainsiniz! Temete un Dio Korkun masumların Dell’innocenza vendicator! İntikamını alan Tanrıdan!

Maria Maria Te stesso perdi! Kendin kaybediyorsun.

Tutti Herkes Ah! Perchè non posso nel sangue mio Ah! Neden kendi kanımla Spegnere il cieco vostro furor! Dindiremiyorum sizi kör eden şu öfkeyi!

Maria Maria Roberto! Roberto! Ascolta! Roberto! Roberto! Dinle beni! Ah! se un giorno da queste ritorte Ah! Eğer geçmişte bir gün beni yüklerimden Il tuo braccio involarmi dovea, Kurtarıp kollarına almayı istediysen, Or mi guidi a morire da forte O halde şimdi de götür beni ölümüme ve Per estremo conforto d’amor. Aşkının en büyük tesellisi olsun bu. E il mio sangue innocente versato Akan masum kanım Plachi l’ira del cielo sdegnato, Dindirsin göklerin büyük öfkesini, Non richiami sull’Anglia spergiura Yalancı Britanya üzerinde olmasın Il flagello d’un dio punitor. Cezalandırıcı Tanrının kırbacı.

Cecil Cecil Or dell’Anglia la pace è sicura, Artık kesindir İngiltere’nin huzuru, evet! La nemica del regno già muor. Son nefesini veriyor krallığın düşmanı.

Coro Koro Quali accenti! Qual truce sventura! Ah! Nasıl sözler bunlar! Ne korkunç bir kader! Ah! Innocente, infamata, ella muor. Masum ve iftiraya uğramış kadın, ölüyor.

67 GAETANO DONIZETTI [1797–1848] Roberto Devereux’den: Sinfonia II. Perde Finali: “Ecco l’indegno!... Alma infida, ingrato core…” III. Perde Finali: “E Sara in questi orribili momenti… Vivi, ingrato a lei d’accanto... quel sangue versato”

Essex Kontu Roberto Devereux askeri görevinde başarılı olamayıp İrlanda’ya dönmüştür ve yargılanmayı beklemektedir.

1. Perde Roberto Devereux’ye âşık olan Nottingham Düşesi Sara, Rosamonda’nın öyküsünü okurken saraydaki diğer leydilerden gözyaşlarını saklayamaz (“All’afflitto é dolce il pianto”). Kraliçe Elisabetta gelir ve Sara’ya kontu görmesine izin verildiğini açıklar. Kraliçe için Roberto’suz bir yaşamın anlamı yoktur; ama sadakatsizlik yapmışsa şayet, yaşam kraliçe için matem ve gözyaşından ibaret olacaktır (“L’amor suo mi fe’ beata”). Cecil girer ve ihanetle lekelenen Essex Kontu hakkında verilen karara onay ister, ancak kraliçe suçun daha fazla araştırılmasını ve kontu göreceğini söyler. Kabalettasında güçlü duyguları dile gelir. Kont saraya sadakatini sunar: Ona göre suçu, zafer kazandıklarına merhamet göstermiş olmasıdır. Kraliçe bir süre önce ona, yaşamının güvencesini sağlamak için verdiği yüzükten söz eder. Kont bir an için Sara’ya duyduğu gizli tutkuyu kraliçenin bildiğini düşünecek kadar kendini kaybeder. Kraliçe şüphe içindedir ve kontun ağzından laf almaya çalışır. Kont dirense de şüpheyi hafifletemez ve kraliçe onu mutsuzluğuyla başbaşa bırakıp çıkar. Dostu Nottingham Dükü, konta konseyde destek olacağına dair güvence verir; kavatinada eşi Sara’nın tuhaf davranışları nedeniyle kendinde şüphe uyandırdığını açıklar (“Forse in quel cor sensibile”). Cecil Nottingham’ı Lordlar Meclisi’ne çağırır. Nottingham Dükü ise Essex Kontuna dostluğunu gösterecektir. Nottingham Malikânesi’nde Sara’nın dairesi: Essex Kontu, Sara’ya başkasıyla evlendiği için çıkışmaya gelir. Sara kendini savunur; kont yurtdışındayken sevgisiz bir evliliğe zorlanmıştır. Konta kraliçeye dönmesini söyler. Kalbi aşk için öldü diye itiraz eden kont, parmağından kraliçenin verdiği yüzüğü çıkarıp masanın üzerine atar. Düette Sara ona kendi işlediği mavi bir eşarp verir. Kont, Sara’yı bırakıp uzaklara gitmek zorundadır; eşarbı ölünceye kadar kalbinin üzerinde tutacağına yemin eder.

2. Perde Westminster Sarayı’ndaki salon: Lordlar ve leydiler kontun olası kaderi hakkında kara kara düşünürler. Kraliçenin yardımı olmadan kontun işi çok zordur ve kraliçeden de bir yardım eli uzanmayacak gibi görünmektedir. Cecil gelir ve kraliçeye Nottingham Dükü’nün savunmasına rağmen konseyin ölüm kararı verdiğini ve kararın kraliçenin onayını beklediğini bildirir. Cecil’in gidişinin ardından Gualtiero gelir ve Elisabetta’ya Essex Kontu tutuklandığı sırada göğsüne saklanmış ipek bir eşarp bulunduğunu anlatır. Kraliçe çok öfkelenir. Nottingham’ın kontu kurtarma çabaları boşunadır. Kont huzura getirildiğinde kraliçe eşarbı bildiğini ve zamanında âşık olduğunu inkâr ederken, ona yalan söylediğini yüzüne vurur. Nottingham Dükü de eşinin eşarbını tanır ve vefasız arkadaşından intikam almak için yemin eder. İhanete uğrayan dost, aşkı ortaya çıkan ve korkan sevgili ve sevdiği adam başkasına âşık olduğu için öfkeyle köpüren kadının üçlüsü başlar (“Un perfido, un vile, un mentitore tu sei”). Saraylıların da katılımıyla finale geçilir.

68 3. Perde Sara, kontun mahkûmiyeti ve cezası hakkında haber alır ve plan yapmaya başlar. Kontun parmağından çıkarttığı yüzüğü kraliçeye götürecek ve merhamet isteyecektir. Ama kocası her şeyi öğrenmiştir ve intikam peşindedir. Sara, eşinin intikam duyguları için tanrıdan merhamet diler. İkilinin düetinde dük, kontun aleyhinde konuşur ve eşinin kraliçeye gitmesini engeller. Dışarıdan suçlunun hapishaneye götürüldüğünü anlatan sesler duyulur ve Sara bayılır. Kont, Londra Kulesi’ndeki hücrede af haberi bekler. Yüzük kraliçeye teslim edildikten sonra affedileceğine inanır. Kendini Nottingham kılıcına adayacak ve dostunu, Sara’nın erdemine hiçbir leke gelmediğine inandıracaktır (“Come uno spirito angelico”). Ama beklenen af gerçekleşmez; onu ölüme götürmeye gelen nöbetçilerin sesleri duyulur. Kraliçe, büyük salonda etrafındaki leydilerle rahatlayabilmek için Sara’nın gelişini ve onunla birlikte dükün göndereceğini düşündüğü yüzüğü bekler. Aryası (“Vivi ingrato”) onun affedici yönünü gösterir. Perişan haldeki Sara yüzüğü getirir. Nefret edilen rakip ortaya çıkmış, kraliçenin de öfkesi yumuşamıştır; sevdiği adamı affedecektir. İnfazın durmasını emreder, ama kumandana sinyal veren bir top atışı duyulur. Kraliçe ıstırap içinde Sara’yı suçlamak isteyince, dük yüzüğün kraliçeye ulaşmamasında kendisinin suçlu olduğunu açıklar. Kraliçe ikisini de muhafızlara teslim eder. Opera, kanlı hayaller ve tahtının olduğu yerde açılmış bir mezar gören Elisabetta’nın sahnesi ile biter. — Gül Sabar

II. Perde Finali: “Ecco l’indegno!... Alma infida, ingrato core…” Libretto: Salvatore Cammarano

Elisabetta Elisabetta (Ecco l’indegno!...) -İşte burada o aşağılık adam!...- Appressati...ergi l’altera fronte. Yaklaş yanıma… Kaldır o mağrur başını. Che dissi a te? Rammentalo. Ne söylemiştim sana? Hatırla. Ami, ti dissi, o conte? Seviyor musun onu dedim Kont? No: rispondesti... Un perfido, Hayır: diye cevap verdin… Hainsin, un vile, un mentitore utanmaz bir yalancısın sen tu sei... del tuo mendacio Şimdi yalanlarını kanıtlayan il muto accusatore guarda, o sessiz şahit bakıyor sana, e sul cor ti scenda ve kalbine akıyor fero di morte un gel. ölümün acımasız soğukluğu.

Nottingham Nottingham (Che!...) -Nasıl olur bu?...- (Orrenda luce balena...) -Korkunç bir fikir geldi aklına…-

Elisabetta Elisabetta Tremi alfine. Titriyorsun sonunda.

Roberto Roberto (Oh ciel!...) -Ah Tanrım!-

Elisabetta Elisabetta Alma infida, ingrato core, Hain ruh, vefasız kalp; ti raggiunse il mio furore. hisset sana olan öfkemi.

69 Pria che in sen di fiamma rea O hain ateşi kalbinde yakmadan önce t’accendesse il Dio nemico Bana düşman Tanrı pria d’offender chi nascea O büyük VIII. Enrico’nun kızını dal tremendo ottavo Enrico, kızdırmamak yerine, scender vivo nel sepolcro canlı canlı mezara gömülmeyi seçtin tu dovevi, o traditor. sen aşağılık adam.

Nottingham Nottingham (Non è ver... delirio è questo -Doğru değil… Delilik bu, sogno orribile funesto! korkunç, uğursuz bir rüya! No, giammai d’un uomo il core Hayır, hiçbir adamın kalbi tanto eccesso non accolse... kaldıramaz böylesi bir günahı… Pur... si covre di pallore! İşte… Soluverdi yüzü! Ahi! che sguardo a me rivolse! Ah! Nasıl da bakıyor bana öyle! Cento colpe mi disvela Yüzlerce suçu açıklıyor quello sguardo, e quel pallor!) o bakış bana ve bu solgun yüz!-

Roberto Roberto (Mi sovrasta il fato estremo! -Korkunç kaderim belirlendi artık! Pur di me, di me non tremo... Yine de kendim için titremiyorum korkudan… Della misera il periglio O zavallı kadının içinde olduğu tutto estinse il mio coraggio... tehlike eritip bitiriyor tüm gücümü… Di costui nel torvo ciglio Adamın gaddar bakışlarında folgorò sanguigno raggio! kanlı bir öfke alevlendi! Ahi! quel pegno sciagurato Ah! O aşağılık işaret fu di morte, e non d’amor!) ölümün işaretiydi, aşkın değil!-

Nottingham Nottingham Scellerato!... malvagio!... e chiudevi Kötü adam!... Alçak! Sadakatsiz kalbinde mi tal perfidia nel core sleale?... saklıyordun bu ihaneti? E tradir sì vilmente potevi?...la regina? Nasıl haince ihanet edebildin kraliçeye?

Roberto Roberto (Supplizio infernale!...) -Cehennem azabı bu!-

Nottingham Nottingham Ah! la spada, la spada un istante Ah! Bir kılıç, bir kılıç verilsin al codardo, all’infame sia resa... bu korkak, rezil adama hemen… Ch’ei mi cada trafitto alle piante... Benim önümde düşsün toprağa… Ch’io nel sangue deterga l’offesa... Ve kanıyla ödesin bu aşağılamanın bedelini…

Elisabetta Elisabetta O mio fido! Ah benim güvenilir adamım! E tu fremi, tu pure Ve titriyorsun sen de, sen bile dell’oltraggio bana yapılan bu hakaretin karşısında! che a me fu recato! Şimdi iyi dinle beni. Io favello: m’ascolta. La scure O nefret ettiği başının üzerinde già minaccia il tuo capo esecrato: baltayla tehdit ediyor seni: qual si noma l’ardita rivale Bu cesur rakibimin adı her ne ise söyle bana, di’ soltanto, e lo giuro, vivrai. yemin ederim, ölmeyeceksin. Parla, ah! parla. Konuş, ah! Konuş.

70 Nottingham Nottingham (Momento fatale!) -Ne uğursuz bir an!-

Roberto Roberto Pria la morte. Ölürüm daha iyi.

Elisabetta Elisabetta Ostinato! İnatçı adam! Sì, l’avrai. Gerçekleşecek o zaman bu dileğin.

Elisabetta Elisabetta Tutti udite. II consiglio de’ Pari Herkes dinlesin beni. Konseyin kararına göre di costui la condanna mi porse. bu adamın infaz kararını ben vereceğim. Io la segno. Ciascuno la impari. Ve imzalıyorum bu kararı. Duysun herkes. Come il sole, che parte già corse Güneş bir kısmını tamamladığı turunu sona del suo giro, al meriggio sia giunto, erdirdiğinde s’oda un tuono del bronzo guerrier: ve meridyenine ulaştığında lo percuota la scure bir top sesi duyulacak: in quel punto. Bir balta başını kesecektir işte o anda.

Coro Koro (Tristo giorno di morte forier!) -Ne üzücü, ölümcül bir gün!-

Elisabetta Elisabetta Va’; la morte sul capo ti pende, Git; başının üzerinde sul tuo nome l’infamia discende... bekliyor ölüm seni, Tal sepolcro t’appresta il mio sdegno, kalmadı isminin itibarı… che non fia Öfkem sana öyle bir mezar hazırlıyor ki, chi di pianto lo scaldi: hiçbir gözyaşı con la polve di vili ribaldi ısıtamayacak onu: la tua polve confusa ne andrà. hain asilerin külleriyle karışacak senin küllerin.

Roberto Roberto Del mio sangue la scure bagnata Benim kanımla ıslanan balta più non fia d’ignominia macchiata. lekelenmeyecek bir daha başka suçlarla. Il tuo crudo, implacabile sdegno Senin acımasız, amansız öfken non la fama, la vita mi toglie: itibarımı değil, hayatımı alacaktır: ove giacion le morte mie spoglie ölü bedenimden kalan parçaların olduğu yerde ivi un’ara di gloria sarà. bir zafer sunağı yükselecektir.

Nottingham Nottingham (No: l’iniquo -Hayır: hain adam non muoia di spada, bir kılıç darbesiyle ölmemeli, sovra il palco infamato egli cada... darağacında sallandırılmalı. né il supplizio O aşağılık adama serbato all’indegno verilen ceza basta all’ira yetmez içimde yanan öfkeyi che m’arde nel seno... söndürmeye… A placarla, ad estinguerla appieno Onu dindirmek, söndürmek için altro sangue versato sarà!) başka birinin kanı daha dökülecek!-

71 Cecil e Gualtiero Cecil ve Gualtiero Sul tuo capo la scure già piomba... Başının üzerine balta indi bile… Maledetto il tuo nome sarà. Adın lanetlenecek bundan sonra.

Coro Koro (Al reietto nemmeno la tomba -Bu mahkûma mezarda bile un asilo di pace darà?) huzur verilmeyecek mi?-

III. Perde Finali: “E Sara in questi orribili momenti… Vivi, ingrato a lei d’accanto... quel sangue versato”

Elisabetta Elisabetta (E Sara in questi orribili momenti -Bu en kötü anımda Sara Poté lasciarmi?... yalnız bırakabilir mi beni? Al suo ducal palagio, Gualtiero’nun onu aceleyle götürdüğü onde qui trarla s’affrettò Gualtiero, dukalık sarayında hâlâ. e ancor!... De’ suoi conforti Dostluğu l’amistà mi sovvenga, teselli etsin artık beni, io n’ho ben d’uopo... yardımıma gelsin. Io sono donna alfine. Çok ihtiyacım var buna… Il foco è spento Kadınım ben ne de olsa! del mio furor...) Söndü artık öfkemin ateşi…-

Dame Leydiler (Stan nel turbato aspetto -Bu endişeli görüntüsünün altında d’alto martir le impronte!... çektiği büyük acının izleri var! Più non le brilla in fronte Yüzü parlamıyor artık l’usata maestà!...) her zamanki ihtişamıyla!-

Elisabetta Elisabetta (Vana la speme -Boşuna olmasın bu umudum… non fia... presso a morir, l’augusta gemma ölmeden önce o kıymetli mücevheri ei recar mi farà... Pentito il veggo bana verecek… Pişman olduğunu göreceğim alla presenza mia... onun huzurunda… Pur... fugge il tempo!... Fakat, uçup gidiyor zaman! Vorrei fermar gl’istanti. E se la morte, Durdurmak istiyorum zamanı. ond’esser fido alla rival, scegliesse?... Peki ya ölümü seçerse rakibime sadık kalmak için? Oh truce idea funesta!... Ah, ne acımasız, uğursuz bir düşünce bu! E già s’appressa al palco?... Peki ya şu an ölüme götürülüyorsa? Ahi crudo! arresta... Ah! Hayır! Dur… Vivi, ingrato, a lei d’accanto; Yaşa sen nankör adam, onun yanında; il mio core a te perdona... affediyorum seni… Vivi, o crudo, e m’abbandona Yaşa sen acımasız adam ve in eterno a sospirar... terk et beni sonsuz ıstıraba… Ah! si celi questo pianto, Ah! Saklamalıyım gözyaşlarımı… Ah! non sia chi dica in terra: Ah! Hiçkimse söylemesin La Regina d’inghilterra İngiltere Kraliçesini ho veduto lagrimar.) ağlarken gördüğünü.-

Elisabetta Elisabetta Che m’apporti? Söyle, ne haber getirdin bana?

72 Cecil Cecil Quell’indegno O ahlaksız adam al supplizio s’incammina. ölümüne doğru gidiyor.

Elisabetta Elisabetta (Ciel!...) Né diede un qualche pegno -Tanrım!- Kraliçeye verilmek üzere da recarsi alla regina? hiçbir şey göndermedi mi?

Cecil Cecil Nulla diede. Hiçbir şey vermedi.

Elisabetta Elisabetta (Ingrato) -Nankör adam- Alcun s’appressa!... Biri geliyor! Deh! si vegga. Haydi! Alın içeri.

Cecil e Coro Cecil ve Koro È la duchessa... Düşes geldi…

Elisabetta Elisabetta Questa gemma donde avesti!... Nereden buldun bu yüzüğü?... Quali smanie!... qual pallore!... Bu kaygılı halin! Solgun yüzün! Oh sospetto!... potesti Ah ne büyük bir şüphe bu! forse!... Ah! parla. Yoksa sen… Ah, anlat.

Sara Sara Il mio terrore...Tutto... dice... Io son... Korkum… Anlatıyor her şeyi… Benim o.

Elisabetta Elisabetta Finisci. Bitir cümleni.

Sara Sara Tua rivale. Senin rakibin.

Elisabetta Elisabetta Ah!... Ah!…

Sara Sara Me punisci... Cezalandır beni… Ma... del... conte serba... i giorni... Fakat… Bağışla… Kontun… Hayatını…

Elisabetta Elisabetta Deh! correte... deh! volate... Haydi! Koşun… Ah! Gidin hemen… Pur ch’ei vivo a me ritorni, Onu bana canlı olarak getirirseniz il mio serto domandate... isteyebilirsiniz benden tacımı…

Cavalieri Şövalyeler Ciel, ne arrida il tuo favore. Tanrı senin yanında olsun.

Nottingham Nottingham Egli è spento. Öldü.

73 Gri Altri Diğerleri Qual terrore!... Ne korkunç!...

Elisabetta Elisabetta Tu, perversa... tu soltanto Sen, ahlaksız kadın… lo spingesti nell’avello... Sen ittin onu mezara… Onde mai tardar cotanto Neden bu kadar geciktin a recarmi questo anello? bana bu yüzüğü vermek için?

Nottingham Nottingham Io, regina, io fui soltanto Ben, Kraliçem, ben alıkoydum onu; io, tradito nell’amor, Aşkına ihanet edilen ben, sangue volli, e sangue ottenni. kan almak istedim ve elde ettim onu.

Elisabetta Elisabetta Alma rea!... Suçlusun sen! Spietato cor!... Vicdansız adam!… Quel sangue versato al cielo s’innalza... Akıttığınız bu kan cennete gidiyor… Giustizia domanda, reclama vendetta... Adalet istiyor, intikam istiyor… Già l’angiol di morte Ölüm meleği şimdiden fremente v’incalza... öfkeyle düştü peşinize. Supplizio inaudito entrambi vi aspetta... Hiç görülmemiş cezalar bekliyor ikinizi. Sì vil tradimento, delitto sì rio Bu büyük ihanet, clemenza non merta, böylesi büyük bir suç hak etmiyor affımı, non merta pietà... hak etmiyor merhametimi. Nell’ultimo istante volgetevi a Dio; Bu son anlarınızda yakarın Tanrıya; che forse perdono conceder potrà. o belki affedebilir sizi. Tacete: Non regno... Susun: Bundan sonra yönetmeyeceğim ülkeyi… non vivo... Yaşamayacağım… Uscite…tacete, mirate; Dışarı çıkın… Susun ve bakın; quel palco... O darağacına… di sangue rosseggia... Kan içinde kaldı… È tutto di sangue quelserto bagnato... Tıpkı kan içindeki tacım gibi… Un orrido spettro percorre la reggia, Korkunç bir hayalet dolaşıyor krallıkta, tenendo nel pugno il capo troncato... Kesik başının üzerine kaldırmış yumruğunu… Di gemiti, e grida il cielo rimbomba... Hıçkırık ve çığlıklarla inliyor gökyüzü… Pallente del giorno del giorno la luce si fe’... Gün ışıkları sönüyor giderek… Ov’era il mio trono Bir zamanlar tahtımın olduğu yerde s’innalza una tomba... şimdi bir mezar yükseliyor… In quella discendo... Ben ona doğru gidiyorum… fu schiusa per me. Kendi kazdığım mezara.

Coro Koro Ti calma... Sakin ol… rammenta le cure del soglio: Ve hatırla tahta olan görevlerini: chi regna, lo sai, non vive per sé. Biliyorsun ülkeyi yöneten Regina! yaşamaz kendi için.

Elisabetta Elisabetta Lo voglio... İstediğim bu… Dell’anglica terra sia Giacomo il re. Bırakın Giacomo olsun kutsal toprakların kralı.

74 GAETANO DONIZETTI [1797–1848] Anna Bolena’dan: Sinfonia II. Perde Finali, Anna Bolena’nın Aryası: “Piangete voi… Al dolce guidami… Coppia iniqua.”

1. Perde Windsor Kalesi’nin büyük merdiveni. Bazı saray mensupları kralın o sırada yaklaşmakta olan Giovanna Seymour’a karşı gittikçe yoğunlaşan aşkını tartışırlar. Kraliçenin rakip olduğunu fark edemediği birine gösterdiği ilgi ve yakınlıktan da endişe duymaktadırlar. Giovanna girer, duyguları onu huzursuz etmektedir. Merasim müziği ile kraliçe girer. Yaver Smeton’un onu eğlendirmek için söylediği acıklı şarkının etkisiyle gelişen bazı önseziler kaplamıştır içini. Kraliçenin küçük kavatinini (“Come, innocente giovane”) bir kabaletta izler; arkasından saraylı nedimesi ile ayrılır. Geri dönen Giovanna’nın içinde bir korku vardır; ihanetini kraliçenin anlamasından korkar. Kral gelir ve sıkıntı içindeki Giovanna’ya ateşli bir tarzda kur yapar; endişelerini dağıtır; sahne bir düetle sona erer. Kral, eşinin ihanetini ortaya çıkarıp Giovanna ile evlenmek niyetindedir. Sarayın avlusu: Kraliçenin kardeşi Rochefort, Percy’yi görünce şaşırır. Kral, Percy’yi sürgünden geri getirtmiştir ve niyeti eşinin ihanetini ortaya çıkarmaktır. Percy, genç bir kız olduğu dönemde Anna Bolena’ya duyduğu aşkın hâlâ bitmediğini aryasında dile getirir (“Da quel di che lei perduta”). Kral ve kraliçe gelir. Kraliçenin kafasının karışıklığı Percy’nin umudunu güçlendirir. Sahnede etkileyici bir beşlinin devamı sırasında (“Io sentii sulla mia mano”), kral, Hervey’ye Percy’nin kraliçeye davranışını izlemesi için talimat verir. Rochefort, yakın dostu Percy’nin sağduyusunu kullanamamasından yakınır; saraylılar ise olayların bu yeni akışından kaygı duymaya başlarlar. Smeton, kraliçenin özel dairesine giden koridorda sevinç içinde göğsünde sakladığı kraliçeye ait minyatürü çıkarıp izler ve aşkını anlatan şarkıyı söylerken minyatürü öper ve kraliçe, kardeşi Lord Rochefort ile yaklaşırken hemen saklanır. Lord Rochefort, Percy’yi huzura kabul etmesi için kraliçeyi ikna etmeye çalışır. Ama Percy gelince kraliçe ona soğuk davranır: O, evli biridir ve kraliçedir; bu nedenle Percy’yi dinlemeyecektir. Düetin sonunda kraliçe onu tekrar görmeyi reddedince Percy kendini öldürmek için kılıcını çeker. Smeton saklandığı yerden fırlar ve gerilime dayanamayan kraliçe baygınlık geçirir. Bu arada Rochefort gelip kralın yaklaştığını söyler. Kral Henry kraliçeyi suçlamak istediği pozisyonda yakalayabilmek arzusuyla gelir (“Tace ognuno é ognun tremante!”) Daha sonra kraliçenin Smeton’un boynunda asılı olan portresinin ortaya çıkmasıyla işler daha da karışır; Smeton’un kraliçenin suçsuzluğuna tanıklık etmesinin pek yararı olmaz. Kral öfkelidir; onları ayrı hücrelere gönderir ve kraliçeye savunmasını ona değil hâkimlere yapmasını emreder: “Giudici, ad Anna” ve Anna’nın umutsuz haykırışı “Ah, segnata é la mia sorte” duyulur.

2. Perde Kraliçe gözaltındadır. Duruşmayı beklerken nedimeleri onu rahatlatmaya çalışır ama Hervey, kralın kraliçeyi her tür destekten yoksun bıraktığını açıklar. Giovanna gelir ve suçu kabul etmesini söyleyerek kraliçeyi kurtarmak ister; kralın Anna’nın tahtına kendisini oturtacağını itiraf eder. İzleyen düette her şeyi kralın düzenlediğinden emin olan Anna, Giovanna’yı affeder. Konseyin önündeki girişte Hervey saray erkânına Smeton’un konuştuğunu ve kraliçeyi işe karıştırdığını anlatır. Kral gelir; kraliçe de gururla üzerine yüklenen suçlamaları reddeder,

75 aynı zamanda kraliçe olmadan önce Percy’yi sevmiş olduğunu da itiraf eder. Kralın öfkesi, hesaplaşması, Percy’nin aşkını açıklaması, kraliçenin pişmanlığı ve ümitsizliği nefis bir üçlüde dile getirilir. Kraliçe ve Percy götürüldükten sonra Giovanna bahtsız kraliçe için aracılık etmeyi dener (“Per questa fiamma indomita”). Ricaları boşunadır; kralı fikrinden caydıramaz. Hervey gelir ve konseyin oybirliği ile verdiği kararı bildirir. Kraliçe ve suç ortakları ölüme mahkûm edilmişlerdir. Suçluların yeri Londra Kulesi’ndedir. Hervey gelip Percy ve Rochefort’a kralın onlara merhamet gösterip affedeceğini iletmesi üzerine ikisi de bu teklifi kabul etmez, çünkü ölecek olan kraliçedir ve suçsuzdur. Kraliçe Anna, Londra Kulesi’nde ölümünü beklemektedir. Aklını kaybetmiştir; o gün evleneceğini ve kralın kendisini beklediğini zannederek etrafındaki nedimelere kızıp, ağladıkları için azarlar. Devamlı değişen bir ruh haliyle hareketleri tuhaflaşmıştır. Hayalinde Percy’nin ona gülümsediğini görür ve korkusu sevince dönüşür. Vecd içinde aryasını söyler: “Al dolce guidami.” Hervey, kraliçe ve diğer suçluları darağacına götürmeye gelir. Smeton yanlış açıklama yaptığını kabul eder ama bunun kraliçeye bir yararı olmayacaktır. Anna Smeton’a arpını alıp çalmasını ve ona şarkı söylemesini emreder. Daha sonra Smeton, Percy ve Rochefort’un da katıldığı bir dua seslendirmeye başlar (“Cielo, a miei lunghi spasimi”). Top sesleri duyulur, çanlar çalmaya başlar: Bu yeni kraliçeyi selamlamak içindir. Perde Anna’nın büyük bir patlama ile isyanını ve suçlamasını dile getiren bölümle sona erer (“Coppia iniqua”). — Gül Sabar

II. Perde Finali, Anna Bolena’nın Aryası: “Piangete voi… Al dolce guidami… Coppia iniqua.” Libretto: Felice Romani

Anna Anna Piangete voi? donde tal pianto?... È questo Ağlıyor musunuz? Neden bu gözyaşları?... giorno di nozze. Il Re mi aspetta... Bugün düğün günümüz. Kral bekliyor beni… l’altare infiorato. Datemi tosto Çiçeklerle süslendi sunak. Hemen getirin il mio candido ammanto; il crin m’ornate beyaz elbisemi; süsleyin saçlarımı del mio serto di rose... che Percy güllerden yapılan tacımla… non lo sappia... il Re l’impose. Percy bilmesin bunu… Fakat kral emrediyor.

Coro Koro Oh! memoria funesta! Ah! Ne acı hatıralar!

Anna Anna Oh! chi si duole? Ah! Kim o acı çeken? Kim bahsediyor Percy’den?… Chi parlò di Percy?... Ch’io non lo vegga. Görmemeli o beni. Saklayın beni onun bakışlarından. Ch’io m’asconda a’ suoi sguardi. È vano. Ei viene... Ah, nafile! Buraya geliyor… Ve suçluyor beni… ei mi accusa... ei mi sgrida. Oh! mi perdona... bağırıyor. Ah! Affet… Çok mutsuzum. Çekip al beni bu Infelice son io. Toglimi da questa sonsuz ıstırabın içinden. Gülümsüyor musun yoksa?... miseria estrema... Tu sorridi?... Oh gioia! Ne büyük mutluluk bu! Ölmemeliyim asla burada Non fia, non fia che qui deserta io moia! böyle tek başıma. No, no, no! Hayır, hayır, hayır! Tu sorridi, Percy? Oh gioia, oh gioia! Gülümsüyor musun Percy? Ah ne büyük mutluluk!

Al dolce guidami castel natio, Al götür beni buradan çocukluğumun o güzel ai verdi platani, kalesine…

76 al queto rio, o yeşil ağaçlara, che i nostri mormora o sessizce akan dereye, sospiri ancor. ki hâlâ sesleniyor bize Colà, dimentico iç çekişlerimizle. de’ scorsi affanni, Unutacağım orada un giorno rendimi tüm acılarımı. de’ miei primi anni, Yalnızca bir gününü geri ver bana un giorno solo ömrümün ilk yıllarının. del nostro amor. Yalnızca bir gününü aşkımızın.

Anna Anna Qual mesto suon?... che vedo?... Nedir bu hüzünlü ses? Neler görüyorum? Hervey, le guardie?... Hervey, nöbetçiler?

Hervey Hervey Ite, dal carcer loro Gidin, getirin sian tratti i prigionieri. mahkûmları hücrelerinden.

Anna Anna Oh! in quale istante Ah! Bir anda del mio delirio mi riscuoti, o cielo! kendime getirdin beni deliliğimden, ah Tanrım! A che mai mi riscuoti... Ne için uyandırıyorsun beni peki?

Rochefort e Percy Rochefort ve Percy Anna! Anna!

Anna Anna Fratello! Kardeşim! E tu, Percy!... per me, per me morite! Ve sen, Percy!... Benim için, benim için ölüyorsun sen!

Smeton Smeton Io solo vi perdei, me maledite… Sırf benim yüzümden oldu bunlar, lanet et bana…

Anna Anna Smeton! Smeton!

Percy Percy Iniquo! Alçak!

Smeton Smeton Ah, sì... Io son... ch’io scenda Ah evet… Öyleyim… Bu yüzden con tal nome fra l’ombre, io mi lasciai gölgelerin içerisine bu isimle gitmeliyim. İzin verdim dal Re sedurre. Io v’accusai credendo Kralın aklımı çelmesine. Sizi suçlarken umudum serbarvi in vita; ed a mentir mi spinse hayatını kurtarmaktı ve yalan söylemek zorunda un insano desire, una speranza kaldım; deli bir arzu, ch’io tenni in core un anno intier repressa. bir yıldır içimde tuttuğum umut yüzünden. Maleditemi voi. Lanet edin bana.

Anna Anna Smeton!... T’appressa. Smeton! Yaklaş yanıma Sorgi che fai? Ché l’arpa tua non tempri? Ayağa kalk, ne yapıyorsun? Neden çalmıyorsun Chi ne spezzò le corde? arpını? Kim kesti tellerini?

77 Rochefort Rochefort Anna. Anna.

Percy Percy Che dici? Ne söylüyorsun?

Donzella Nedimeler Ritorna a vaneggiar. Geri geliyor deliliği.

Anna Anna Un suon sommesso Kısık bir ses duyuluyor tramandan esse come il gemer tronco ölüm acısıyla inleyen di un cor che muore... Egli è il mio cor ferito bir kalp gibi… O benim yaralı kalbim che l’ultima preghiera al ciel sospira. Tanrıya son duasını haykıran. Udite tutti. Dinleyin hepiniz.

Rochefort, Percy e Smeton Rochefort, Percy ve Smeton Oh! rio martir! Ah! Ne büyük işkence!

Coro Koro Delira. Deliriyor.

Anna Anna Cielo: a’ miei lunghi spasimi Tanrım: Bu büyük ıstırabıma concedi alfin riposo son ver artık e questi estremi palpiti ve bu son kalp çarpıntılarım, sian di speranza almen. izin ver umudum olsun.

Tutti Herkes L’estremo suo delirio Bu son deliliğini prolunga, o ciel pietoso; görsün kudretli Tanrı; fa che la sua bell’anima Ve onun güzel ruhunu di te si desti in sen. kollarına alsın.

Anna Anna Suon festivo? che fia? favellate. Bir kutlama sesi mi? Ne oluyor? Söyleyin bana. Dove sono? Neredeyim?

Coro Koro Acclamata dal popolo contento Halk mutlu bir şekilde è regina... yeni kraliçesini kutluyor.

Anna Anna Tacete... cessate. Sessiz olun… Durun. Manca, ahi! manca solo a compire il delitto Ah! Bu suçun tamamlanması için tek eksik kalan d’Anna il sangue, e versato sarà. Anna’nın kanı ve akacak o artık.

Tutti Herkes Ciel! Risparmia al suo core trafitto Tanrım! Yardım et yaralı kalbine, questo colpo a cui regger non sa. dayanamadı bu son darbeye.

78 Anna Anna Coppia iniqua, l’estrema vendetta Hain çift, son bir intikam almak değil niyetim sizden non impreco in quest’ora tremenda; böyle perişan bir haldeyken; nel sepolcro che aperto m’aspetta beni bekleyen açık mezara giderken col perdono sul labbro si scenda, bağışlayıcı sözler dökülüyor dudaklarımdan. ei m’acquisti clemenza e favore Üzerimde olsun merhamet ve iyilikler al cospetto d’un Dio di pietà. şefkatli Tanrının huzurunda.

Libretto çeviri Ayşen Zülfikar

79 BORUSAN İSTANBUL FİLARMONİ ORKESTRASI

1. KEMANLAR VİYOLA FLÜT TROMBON Pelin Halkacı Akın Öykü Koçoğlu Erdem Bülent Evcil Tolga Akkaya Başkemancı Grup Şefi Solo Flüt Solo Trombon Nilay Sancar Verda Gül Recep Fıçıyapan Aslı Erşen Peter Goetzel Grup Şefi Yard. Zeynep Keleşoğlu Grup Şefi Betül Kır Pınar Dinçer Piccolo Hüseyin Çakır Ersun Kocaoğlu Filip Kowalski Özgecan Günöz Dinç Nayan OBUA TUBA Çağlar Haznedaroğlu Evrim Baştaş Sezai Kocabıyık Bahtiyar Önder Gökçe Ergin Dündar Seçil Öztürk Karakoç Grup Şefi Solo Tuba Aida Pulake Barış Kerem Bahar Ayşin Kiremitçi Aycan Küçüközkan Ayşegül Baytöre Barkın Balık PİYANO Murat Erginol Mert Bilginer Korangle Sarper Kaynak Leyla Berk Aslı Özbayrak VİYOLONSEL KLARNET ARP Ayda Tunçboyacı Çağ Erçağ Ferhat Göksel İpek Mine Sonakın Grup Şefi Solo Klarnet Solo Arp 2. KEMANLAR Poyraz Baltacıgil Filiz Yılmaz Sever Rüstem Mustafa Grup Şefi Yard. Sercan Büyükedes TİMPANİ Grup Şefi İdil Onaran Bas Klarnet Torino Tudorache Kerem Berkalp Çağlayan Çetin Solo Timpani Grup Şefi Yard. Gökhan Bağcı FAGOT Yaren Budak Melih Kara Cavit Karakoç VURMALI SAZLAR Erkan Çavdaroğlu Selin Nardemir Solo Fagot Müşfik Galip Uzun Semih Kartal Gözde Yaşar Sertaç Çevikkol Amy Salsgiver Barış Öğüt Kerem Öktem Tülay Karşın KONTRBAS KORNO Mehmet Yasemin Onur Özkaya Cem Akçora Melisa Uzunarslan Grup Şefi Grup Şefi İmge Tilif Tayfun Tümer Sertan Sancar Başak Erdem Atasoy Grup Şefi Yard. Barış Bayer Eylül Umay Taş Deniz Yurdakul Murat Araman Mehmet Sönmez Aslı Yetişener TROMPET Nevra Küçükoğlu Gabriel Posdarescu Solo Trompet Gabriel Gyarmati Erkut Gökgöz

80 DOMES A Journey Through European Architectural History Metinler Michael Forsyth, Ahmet Ertuğ, büyüleyici güzellikte olduğu kadar önemli de olan bu kitabında Robert Ousterhout, mimarinin en belirleyici simgesi olan kubbeleri özüne gidiyor. Kitap, göklere Doğan Kuban açılan gözpenceresi ve devasa küresel kubbesiyle 1. yüzyıldan kalma Roma’daki Fotoğraflar Pantheon’dan günümüzün en çok ziyaret edilen yeni mimari yapılarından, Ahmet Ertuğ Norman Foster imzalı Berlin’deki Bundestag’ın çelik ve cam kombinasyonuna uzanan bir yolculuk vaat ediyor mimarlık tarihi içinde... 2011 Yolculuğun ara durakları arasında kubbesine açılmış geçme tonozlarıyla adeta İngilizce mucizevi bir şekilde uçuyormuş gibi görünen Ayasofya gibi Bizans kubbeleri, 35 x 48 cm ortaçağ, Rönesans ve barok dönemin her biri mimarına bin bir teknik bilmece çıkaran zorlu kubbeleri, Brunelleschi’nin Floransa Katedrali, Michelangelo’nun 212 sayfa St Peter’i, Sir Christopher Wren’in Londra’daki St Paul Katedrali ve 19. yüzyıl (110 renkli levha) Fransa’sının demir ve cam kubbeleri yer alıyor... İsviçre’de basılıp Ahmet Ertuğ’un incelikli fotoğrafları, birbirinden büyüleyici ve her biri kendi ciltlenmiş; ipek kumaş öyküsüne sahip 27 ünlü kubbeyi olağanüstü bir görsellikle sunuyor. ciltli ve özel kutu içinde.

www.borusansanat.com 81 20172018

25.05.2018 CU 20.30

AKADEMİ BİFO KONSERİ #2

20.30 Kapı Açılışı 21.00 Konser

BİLETLER Tam: 35 TL (Numarasız) Öğrenci: 25 TL

82 83 TEŞEKKÜRLER

Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası’nın 17 Mayıs 2018 tarihli konseri aşağıdaki Borusan kuruluşlarının katkılarıyla gerçekleşmiştir.

84 TEŞEKKÜRLER

Değerli desteği için başta TC KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI olmak üzere aşağıdaki kurumlara teşekkür ederiz.

ANKARA DEVLET OPERA VE BALESİ ANTALYA DEVLET OPERA VE BALESİ ANTALYA DEVLET SENFONİ ORKESTRASI CUMHURBAŞKANLIĞI SENFONİ ORKESTRASI İSTANBUL DEVLET OPERA VE BALESİ İSTANBUL DEVLET SENFONİ ORKESTRASI İZMİR DEVLET OPERA VE BALESİ İZMİR DEVLET SENFONİ ORKESTRASI

İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ KENT ORKESTRASI BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ, AKADEMİK ORKESTRA BAŞKENT KARŞIYAKA BELEDİYESİ ODA ORKESTRASI

AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ ANTALYA DEVLET KONSERVATUVARI ANADOLU ÜNİVERSİTESİ KONSERVATUVARI ANKARA ÜNİVERSİTESİ DEVLET KONSERVATUVARI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ DEVLET KONSERVATUVARI MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ KONSERVATUVARI

85 TEŞEKKÜRLER

BİFOKART Gold sahibi dinleyicilerimize BİFO’ya ve Borusan Sanat’a verdikleri destek için teşekkür ederiz.

Nil Adula Dilek Doltaş Ayşe Bedia Kurşuncu Şen Akçit Ali Savaş Düvenci Ayşe İnci Kuru Levent Akson Münir Ekonomi Salih Kuzu Bekir Aktaş Berrak Eltan Anna Laudel Faruk Alagöl Hakan Elverdi Sezen Malta Bahar Algon Suna Eralp Ülkü Necipoğlu Ceren Algon Hamit Sedat Eratalar Türkay Okvuran Erdem Altan Hülya Erbak Necdet Gürcan Oral Atilla Altop Yelda Erbel Zeynep Hüveyda Oral Cengiz Altop Eren Erkli Vakur Öker Ayşe Birgül Aral Ahmet Ermişoğlu Rengin Önen Mina Argün Zeynep Erol Emine Örs Rıza Atilla Atlı Cengiz Evgin Kaya Örs Rengin Avunduk Pearly Gabay Mehmet Sami Özdemir Ayşe Semiha Baban Orhan Göker İffet Sehran Özer Suna Baban Elvan Gökşahin İnci Özkan Murat Barlas Murat Tolga Görgülü Ahmet Nazım Paksoy Rezan Barutçu Yılmaz Ermelik Gürfırat Canan Reeves Fatma Aslı Başgöz Ayla Zırh Gürsoy Fahri Saraçoğlu Hakan Batı Tilda Hakmen Neslihan Sarı Özkan Derbend Berkarda Belkıs Halfon Oğuz Selvi Sevim Berker Tülay Hatırnaz Ayşe Sezen Emre Berkin Fikret İlkiz Hüsnü Alev Sonat Nuteyra Berkmen Esin İnan Yenal Suci Suha Fazlı Beziray Tayfun İndirkaş Turkan Özilhan Tacir Cemaliye Bezmen Ayşenur İshakoğlu Demet Taner Mehmet Refik Birsel Gökçe Kabatepe Zeynep Taşkent Nakiye Avdan Boyacıgiller Filiz Kandemir Gonca Tekant Lerzan Boyner Gülseren Kangal Suzan Teksel Epseviya Brukner Sühran Kangal Mustafa Terzioğlu Cenk Büyükünal Macide Kapps Tarık Terzioğlu Hilal Cankurtaran Murat Karaçorlu Vecdet Tezcan Müşerref Cimcoz Hülya Karadoğan Yavuz Tezeller Solmaz Coşkun Ali Karahöyüklü Fatma Nil Tuna Nilgün Cömert İdil Karayegen Ahmet Cengiz Tüzün Nurbanu Çalışkan Mair Kasuto Ayşe Nilser Utku Firuz Çelikoğlu Yusuf Kasuto Zehra Üsdiken Hakan Damcı Gülsel Kavalalı Gülseren Yalçın Hasan Fehmi Demir Meral Keskin Zeynep Yarsuvat Ülkü Dilber Mutlu Demirel Özden Kırış Feyhan Yaşar Nükhet Demiren Tülin Kiper Levent Yeşildağ Mehmet Selahattin Demirhan Özden Kolay Ahmet Rona Yırcalı Sinem Demiröz Rima Kolbaşı Cavidan Yorgun Fuat Diriker Gülsün Konuray Osman Yücesan

86 BORUSAN KOCABIYIK VAKFI BORUSAN SANAT

MÜTEVELLİ HEYETİ YÖNETİM Başkan Genel Müdür F. Zeynep Hamedi Ahmet Erenli

Üyeler Mali ve İdari İşler Müdürü A. Ahmet Kocabıyık Meltem Doğan Z. Nurhan Kocabıyık Mali İşler Uzmanı Levent Kocabıyık Zeynep Çubukçu A. Nükhet Özmen Mali İşler Uzman Yardımcısı Serpil Dağ YÖNETİM KURULU Başkan Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası, F. Zeynep Hamedi Borusan Quartet ve Borusan Müzik Evi Müdürü Başkan Yardımcısı Aydın Dorsay Z. Nurhan Kocabıyık Kurumsal İletişim Müdürü Üyeler Sinem Duman Balkan C. Bülent Demircioğlu Leyla Hamedi Konuk Ağırlama Yöneticisi A. Ahmet Kocabıyık Linda Banjska Levent Kocabıyık Orkestra Müdür Yardımcısı Aslı Özmen Kerem Gökbuget A. Nükhet Özmen Prodüksiyon Sorumlusu Agâh Uğur Kerem Tüzün Sahne Amiri YÖNETİM Saadettin Günay Genel Sekreter Kurumsal Fotoğraflar Canan Ercan Çelik Özge Balkan Ses Kayıt ve Arşivi Eğitim Müdürü ve Hukuk Müşaviri Can Aykal Berrin Yurdakul Mekân Sorumlusu Esin İstanbullu Mali ve İdari İşler Yöneticisi Derya Sarıçayır Ertuğ & Kocabıyık Yayınları Koordinatörü İdari İşler Yetkilisi Stella Hazbay İlyazer Nilay Güleç Kurum Kimliği ve Yayınlar Yöneticisi Kurumsal İletişim Dr. Evren Barın Egrik Şule Yücebıyık Borusan Holding Kurumsal İletişim Direktörü Akademi BİFO Yöneticisi Ayşen Zülfikar

Gişe, Protokol ve BİFOKART Programı Yöneticisi Çiğdem Açan Bilet Satış Operasyonları Yöneticisi Ersun Küçükkoçkaya

İdari İşler Halil Aşık, Atilla Akgül, Yusuf Koç, Hasan Çelen

Borusan Sanat, Borusan Kocabıyık Vakfı’nın kültür sanat iktisadi işletmesidir.

87 SOSYAL MEDYADA BORUSAN SANAT

Danışman www.facebook.com/borusansanat Sacide Erkman

Protokol Danışmanı www.foursquare.com/borusansanat Zeliha Kaya twitter.com/borusansanat twitter.com/borusanmuzikevi Sosyal Medya Sorumlusu, Stil Danışmanı Konsept Tasarımcısı instagram.com/borusansanat Z. Berhan Yılmaz www.flickr.com/photos/borusansanat Reklam Ajansı Piramit Tasarım ve Reklamcılık AŞ vimeo.com/borusansanat İnci Karatağ (Müşteri İlişkileri)

Medya İlişkileri www.periscope.tv/borusansanat Tribeca İletişim Danışmanlık Neslihan Yurtsever, Ezgi Atabilen, Rüya Ardıhan

Uluslararası Medya İlişkileri maren borchers . for artists gmbH Philip Krippendorff

İnteraktif Ajans Heartfactory Alper Altun (Proje Yöneticisi)

Kurumsal Kimlik Tasarımı ve Danışmanlığı Spot Emre Çıkınoğlu

88 KONSER KİTAPÇIĞI

Yayıma Hazırlayan Dr. Evren Barın Egrik

Program Metinleri Gül Sabar Sungu Okan

Grafik Tasarım Emre Çıkınoğlu

Uygulama ve Baskı Öncesi Hazırlık Hatice Çavdar, Spot

Baskı Tunç Matbaacılık M.Nezihi Özmen Mahallesi Merter Tekstil Merkezi Fatih Caddesi No:28 Güngören 34173 İstanbul

© Borusan Sanat, 2018

BORUSAN SANAT İstiklal Caddesi No: 160A Beyoğlu 34433 İstanbul T 0 (212) 705 87 80 F 0 (212) 252 45 91 [email protected] www.borusansanat.com

Borusan Sanat tarafından kişisel verilerinizin ne şekilde işlendiği ile ilgili bilgilere www.borusansanat.com adresinde yer alan Kişisel Verilerin Korunması sekmesinden ulaşabilirsiniz. Bu konudaki soru ve taleplerinizi her zaman Borusan Sanat’ın yukarıda yer alan adresine iletebilirsiniz.

89 © BORUSAN SANAT 2018 91 92