DAFTAR KEPUSTAKAAN

Departemen Agama RI, 2006, Al-Qur`an dan Terjemahnya, : Nala Dana.

‘Abd al-‘Azîz Muhamamd ‘Azzâm (2005), Al-Qawâ’id al-Fiqhiyyah, Cairo: Dar al-Hadits.

‘Abd al-Hayy al-Farmawiy (terbit: Selasa, 6 Juli 2010), Syurûth al-‘Amal bi al- Mashlahah al-Mursalah, (dalam Hadyu al-).

‘Abd al-Karîm Zaidân (1396 H.), al-Wajîz fî Ushûl al-, Baghdad: Mu`assasah Qurthubiyyah.

‘Abd al-Wahhâb al-Khallâf (1396 H.) ‘Ilm Ushûl al-Fiqh, (Al-Qahirah: Maktabah al-Da’wah al-Islamiyah.

‘Abd al-Jalîl Mabrûr, Mabâhits fi ‘Urf, (t.p.t.t.) hal. 86-87.

‘Abdu al-Rahmân Al-Jazȋriy (t.th.), Al-Fiqh ‘alâ Madzâhib al-Arba’ah IV, Mishr: Maktabah Tijariyah Kubra.

‘Abdu al-Rahmân Ibn al-Jauziy (1403 H.), Talbîs al-Iblîs, Juz I (Cet I), Bairut- Lubnân: Dâr al-Qalam.

‘Abdu al-Halîm ‘Uways (1988), al-Fiqh al-Islami bayna al-Tathawwur wa al- Tsabât, (penerjemah A. Zarkasyi Chumaidy) Fikih Statis & Dinamis, Bandung: Pustaka Hidayah.

‘Abdu al-Qadîr ‘Audah (t.th.), Al-Tasyri’ al-Jinâ`iy al-Islâmiy Muqârinan bi al- Qanûn al-Wadh’iy, I, t.tp: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

‘Adhud al-Dîn Abd al-Rahmân ibn Ahmad al-‘Ἶjiy, (1977), Kitâb al-Mawâqif, (Jilid III, Cetakan I), Bairut: Dar al-Jail.

‘Alâ`i al-Dȋn al-Kisâniy (1982), Badâi’u al-Shanâi’u fȋ Tartȋbu al-Syarâi’u, (Mujallid VI), Beirut: Dar al-Kutub al-‘Arabi.

‘Alawiy Ahmad Al-Saqâf (t.th), Mukhtashar Kitâb Al-I’tishâm, (Mujallid I), Dar al-Saniyyah.

‘Alî Ahmad Al-Nadwiy (1406 H./1986M.), Al-Qawâ’id Al-Fiqhiyyah: Mafhûmuhâ, Nasy`atuhâ, Tahtawwuruhâ, Dirâsatu Muallafâtihâ, Adillatuhâ, Muhimmatuhâ, Tathbȋqâtihâ, Dimsyiq: Dâr al-Qalam.

446 447

‘Ali bin Muhammad Habîb Al-Mawardi (1983), Al-Ahkâm al-Sulthâniyah wa al- Wilayat al-Diniyyah, Kairo: Dar al-Fikr.

‘Ali Hasballâh, (1391H./1971 M.), Ushûl Tasyrî’ al-Islâmîy, Mishr: Dâr al- Ma’ârif.

‘Ali ibn Umar Abu al-Hasan al-Dâruquthniy al-Baghdadiy (1386 H./1966 M.), Sunan al-Daruquthni, (II), Beirut: Dar al-Ma’rifah.

‘Atha’u al-Rahmân al-Nadwiy (2006), al-Ijtihâd wa Dauruhu fî Tajdîd al-Fiqh al- Islâmiy, (Jilid 3), Riyadh: al-Mamlakat al-‘Arabiyyat

A. Aziz Masyhuri (1997), Masalah Keagamaan Hasil Muktamar dan Munas Alim Nahdhat al-Ulama Kesatu 1926 s.d. Kedua Puluh Sembilan 1994, Surabaya: PPRMI bekerjasama dengan Dinamika Press.

A. Djazuli (2007), Kaidah-kaidah Fikih: Kaidah kaidah Hukum Islam dalam Menyelesaikan Masalah-masalah yang Praktis, Jakarta: Kencana

A. Malik Madani (2008), Ijtihad Dalam Kemantapan Hidup Bermadzhab: Dari Halaqah-Halaqah di sampai dengan Munas Alim Ulama NU di Bandar ), Yogyakarta: Koleksi Perpustakaan Digital UIN .

A. Qadri Azizy (2003), Reformasi Bermadzhab Sebuah Ikhtiar Menuju Ijtihad Sesuai dengan Saintifik-Modern, Jakarta: Teraju

A. Aziz Dahlan, Ketua Tim Editor (2006) al-Mausû’ah al-Fiqhiyyah [Ensiklopedi Hukum Islam], (Jilid 2, Cetakan VII), Jakarta: Ichtiar Baru van Hoeve.

Abdul Halim (1970), Sejarah Perjuangan Kiai Haji Abdul Wahab, Bandung: Penerbit Baru.

Abdul Muchit Muzadi (2006), NU Dalam Perspektif Sejarah dan Ajaran, Surabaya: Khalista

Abdul Mughits (2008), Kritik Nalar Fiqh Pesantren, Jakarta: Kencana Prenada Media Group Abdurrahman I. Do’i (1412/1992), Syari’ah: The Islamic Law, (Kuala Lumpur, Third Print) Malaysia: Percetakan Zafar Sdn. Bhd.

Abdurrahman Wahid (1995), Islam, Ideologi, dan Ethos Kerja, dalam Kontekstualisasi Doktrin Islam dalam Sejarah, (Editor: Budhy Munawar Rahman, Jakarta: Paramadina.

447 448

Abu Hâmid al-Ghazâliy (1324 H.), Al-Mustashfâ min ‘Ilm al-Ushûl, Mesir: Amiriyyah.

______(1426 H.), Ihyâ` ‘Ulûm al-Dȋn, Beirut-Luban: Dâr Ibn Hazm.

Abu Hasân Muslim bin Hajjâj Ibnu Muslim al-Qusyairi al-Nisâburiy (t.th), Shaȋh Muslim, Beirut : Dar al-Jail.

Imâm Abu ‘Abdillâh Muhammad bin Ismâ’il al-Bukhâriy (1423 H.). Shahȋh al- Bukhârȋ, Dimsyiq: Dâr Ibn Katsir li al-thaba’ah wa al-Nasyar wa al- Tauzi’.

Abu Muhammad ‘Izzuddîn Abdul ‘Azîz bin ‘Abdi al-Salâm (t.th.), Qawâ’id al- Ahkâm fi Mashâlih al-Anâm, (Beirut – Libanon: Dar al-Ma’arif.

Afifuddin Muhajir dan Imam Nahe`i (2002) Fungsionalisasi Ushul Fiqh dalam Bahtsul Masâ`il NU, dalam : Imdadun Rahmat, Kritik Nalar Fiqh NU, Jakarta: Lakpesdam.

______(2005), Meneguhkan Untuk Peradaban dan Dunia, dalam: Islam Nusantara : dari Ushul Fiqh Hingga Paham Kebangsaan, Bandung: Mizan.

Agus Hasan Bashori (2004), Koreksi Total Buku Fikih Lintas Agama: Membongkar Kepalsuan Paham Inklusif-Pluralis, Jakarta Timur: Pustaka al-Kautsar.

Ahmad Amîn (1953), Zhuhûr al-Islâm, Beirut: Dar al-Kitab al-‘Arabi.

Ahmad Arifi, (2010), Pergulatan Pemikiran Fiqh Tradisi Pola Mazhab, Yogyakarta: eLSAQ Press

Ahmad bin Husein bin ‘Alî bin Mûsâ Abu Bakar Al-Baihâqiy (1414 H./1994M.), Sunan al-Baihâqiy al-Kubrâ, Makkah al-Mukarramah: Maktabah Dar al-Baz.

Ahmad bin Muhammad Abu Ja’far Al-Thahâwiy (1399 H.), Syarh Ma’aniy al- Atsar, Beirut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

Ahmad bin Muhammad al-Zarqâ (1989), al-Qawâ’id al-Fiqhiyyah, Dimasyq: Dar al-Qalam.

Ahmad ibn Abdi al-Hâtim Ibnu Taimiyyah al-Harrani (t.th.), Siayâsah al- Syar’iyyah, t.tp.: Dar al-Ma’rifah.

448 449

Ahmad Muhtadi (2012), Bahts al-Masâ`il Nahdhat al-Ulama: Melacak Dinamika Pemikiran Madzhab Kaum Tradisionalis, Yogyakarta: Teras.

Ahmad Rafiq (2004), Fiqih Kontekstual dari Normatif ke Pemaknaan Sosial, Yogyakarta: Pustaka Pelajar.

Ahmad Warson Munawwir (1997), Kamus al-Munawwir Arab-Indonesia Terlengkap, (Edisi II, Cetakan XIV), Surabaya: Pustaka Progressif

Ahmad Zahro (2004), Lajnah Bahts al-Masâ`il 1926-1999, Tradisi Intelektual NU, Yogyakarta: LkiS.

Ahmad Zain al-Dîn al-Maghribiy al-Malibariy (1424 H. /2004 M.), Fath al- Mu’in, Beirut: Dar Ibn Hazm.

Al-Imâm Abu Abdillah Muhammad bin Ismâ’il al-Bukhâriy (t.th.), Matan al- Bukhâri, Maktabah wa Mathba’ah Sulaimân Zamâ’iy.

Alaiddin Koto (2014), Ilmu Fiqh dan Ushul Fiqh: Sebuah Pengantar, (Edisi Revisi), Jakarta: RajaGrafindo Persada.

Al-Hâfizh ‘Imâd al-Dîn Abi al-Fidâ` Ismâ’il Ibn Katsîr al-Qursyiy al-Dimasyq, (t.th.), Tafsîr al-Qur’ân al-‘Azhîm, Dar al-Ihya’ Kutub al-‘Arabiyyah, ‘Isa al-Bab al-Halabi wa Syurakâhu

Al-Hâfizh Abu Nu’aim, (1426 H.), Hilyat al-Auliyâ’ wa Thabaqât al-Ashfiya’, al- Riyâdh: Dâr al-Thayyibah.

Al-Hâfizh Abu Qasim Hibatullah bin al-Hasân al-Lâlikâ’i (t.th.), Syarh Ushûl I’tiqâd Ahl al-Sunnah wa al-Jamâ’ah, al-Riyâdh: Dâr al-Thayyibah.

Al-Hâfizh Ibn ‘Abd al-Barr al-Andalusi (1417 H.), al-Intiqa’ fi Fadhail al- A’immah al-Tsalatsah al-Fuqaha’, Beirut: Dâr al-Basyâr al- Islamiyyah.

Al-Imâm Abu Dâud (1994), Sunan Abû Dâud, Beirut: Dar al-Fikr.

Muhammad bin Husain al-Jizaniy (2010), Manhaj al-Salaf fî Jam’i baina al- Nushûsh wa al-Maqâshid wa Thathbîquhâ al-Mu’âshirât, Riyadh: al- Mamlakat al-‘Arabiyyat al-Sa’udiyyat Wizarat al-Ta’lim al-‘Ali.

Al-‘Alâmah Al-Munâwi (1994), Faidh al-Qadîr Syarh al-Jâmi’ al-Shaghîr, Bairut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyah.

Al-Sayyid ‘Abd al-Rahmân Ba’lawî (t.t.), Bughyat al-Mustarsyidîn, Bairût: Dâr al-Fikr.

449 450

Al-Sayyid al-Bakri (t.th.), Hâsyiyat I’ânat al-Thâlibîn, Beirut: Dar al-Fikri.

Imâm Jalâl al-Dîn al-Suyuthi (1431), al-Kaukab al-Sâthi Nazhm Jam’i al- Jawâmi’, Arab Saudi: Dar Ibn al-Jauziy. Al-Sya’rani, Abi al-Mawâhib Abd. Al-Wahab bin Ahmad al-Anshori (1409), al- Mizân al-Kubrâ, (Tahqiq dan ta’liq Abd al-Rahman ‘Umirah) t.tp. : Al-Alim al-Kutub. Imam Abi al-Fath Muhammad ibn Abd al-Karîm Al-Syahrastâni (14132), al-Milâl wa al-Nihâl, Beirut-Lubnan: Dâr al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

Al-Syâthibi (t.th.), Al-Muwafaqât fi Ushûl al-Syari’ah, Beirut-Lubnan: Dar al- Kutub al-‘Ilmiyyah.

Alwi Shihab (2001), Al-Tashawwuf al-Islâmî wa Atsâruhu fî al-Tashawwuf al- Indûnîsî al-Mu’âshir, diterjemahkan oleh Muhammad Nurshamad, Islam Shufistik: Islam Pertama dan Pengaruhnya hingg Kini di Indonesia, Bandung: Mizan.

Alyasa’ Abubakar (2008), Penerapan Syari’at Islam di Aceh Nanggroe Darussalam (Upaya Penyusunan Fiqih dalam Negara Bangsa, Banda Aceh: Dinas Syari’at Islam Provinsi Naggroe Aceh Darussalam.

Amin Abdullah (2015), Fikih dan Kalam Sosial Era Kpntemporer: Perjumpaan ‘Ulum al-Din dan Sains Moder Menuju Fresh Ijtihad, dalam: Ahmad Sahal dan Abdul Aziz (editor), Islam Nusantara dari Ushul Fiqh Hingga Paham Kebangsaan, Bandung: PT. Mizan Pustaka.

Aminoto Sa’doellah (2002), Masa`ilnya Bahtsul Masa`il, dalam Kritik Nalar Fiqh NU, Transformasi Paradigma Bathsul Masa`il, oleh M. Imaduddin Rahmat (Ed.), Jakarta :Lakpesdam.

Amir Syakib Arselan, Hadhîr al-‘Alam al-Islâmî, (Cuplikan Tulisan: Dalam Berita Nahdlatoel Oelama, Nomor 21, Tahun 9, 1939.

Amirullah Kandu (2010), Ensiklopedi Dunia Islam, Bandung: Pustaka Setia.

Andree Feillard (1999), NU Vis a Vis Negara, Pencarian Isi, Bentuk dan Makna, Yogyakarta: LKiS.

Arbiyah Lubis, (1989), Pemikiran Muhammadiyyah dan Muhammad Abduh: Suatu Studi Perbandingan, Jakarta: Bulan Bintang. Asaf A.A.Fyzee (965), al-Hukm al-Islâmî, diterjemahkan oleh Arifin Bey, Pokok- Pokok Hukum Islam, Djakarta: Tintamasa.

MAJALAH AULA, Nomor 7, Agustus 1992, Zakat dan Pajak: Jawaban Masdar Farid Mas’udi kepada kiai Kholil Bisri Rembang”.

450 451

Azyumardi Azra, (1997), Pemimpin Redaksi, Ensiklopedi Islam, Jakarta: Ichtiar Baru van Hoeve.

Badru al-Din al-‘Aini al-Hanafiy (1420 H./2000 M.), Al-Binâyah Syarh al- Hidâyah, Beirut-Luban: Dâr al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

Choirul Anam (2010), Pertumbuhan dan Perkembangan NU, Surabaya: PT. Cipta Aksara Mulia.

Cholil Nafis (2007), Menata Arah Baru Lembaga Bahts al-Masâ`il Nahdlat al- Ulama, Makalah Rakernas I LBM di Jakarta.

Cik Hasan Bisri (1998), Hukum Islam dalam Tatanan Masyrakat Indonesia, (Jakarta: Logos.

Dedi Ismatullah (2012), Sejarah Sosial Hukum Islam, Jakarta: Media Grafika.

Deliar Noer (1980), Gerakan Modern Islam di Indonesdia 19900-1942, Jakarta: LP3ES.

Inspektorat Jenderal Departemen Agama (2006), Rencana Aksi Naisonal Pemberantasan Korupsi dengan Pendekatan Agama, Monitoring dan Evaluasinya di Lingkungan Departemen Agama tahun 2006-2009, Jakarta.

Departemen Pendidikan Nasional (2005), Kamus Besar Bahasa Indonesia, Jakrta: Balai Pustaka.

Dewan Reaksi (1997), Ensiklopedi Islam, (Jilid Keempat, Cetakan IV,), Jakarta: Ichtiar Baru.

Dewan Syari’ah Pusat PKS (2006), Fatwa-Fatwa Dewan Sayri’ah PKS, Bandung: Syamil Cipta Media.

Djohan Effendi (2010), Pembaharuan Tanpa Membongkar Tradisi, Wacana Keagamaan di Kalangan Generasi Muda NU Masa Kepemimpinan Gus Dur, Jakarta: PT Kompas Media Nusantara.

Fathurrahman Djamil (1995), Metode Ijtihad Majlis Tarjih Muhammadiyyah, (Jakarta: Logos. Fazlur Rahman (2000), Revival and Reform in Islam: A Study of Islamic Fundamentalist, penerjemah Aam Fahmia, Gelombang Perubahan dalam Islam, Jakarta: Raja Grafindo Persada.

451 452

Isma’il Muhammad ‘Ali ‘Abdu al-Rahmân, (1436 H./2015 M.), Ghâyat al- Wushûl fi Syarh Lub al-Ushûl, Mashr: Maktabah al-Rahmah al- Muhdât.

Greg Fealy (2009), Ijtihad Politik Ulama, Sejarah NU 1952-1967, Yogyakarta: LkiS. H. Muhtarom H.M. (2005), Reproduksi Ulama di Elobalisasi: Resistensi Tradisional Islam, Yogyakarta: Pustaka Pelajar.

H.A.R. Gibb (1978), Modern Trend in Islam (New York: Octagon Books.

Hamim Syahid (1968), Riwayat Taswirul Afkar, Naskah Pidato Peringatan 50 tahun, Surabaya.

Hamka (2003), al-Azhar, Jilid 10, (Singapura: Pustaka Nasional.

Hammudah Abd al-‘Athi (1984), The Family Structure in Islam, (Terjemahan Anshari Thayib), Keluarga Muslim, Surabaya: Bina Ilmu.

Hans Wehr (Third Edition, May 1980), A Dictionary of Modern Written , (edited by Milton Cowan), Bairut: Maktabah Lubnan.

Harry J. Benda (1974), Kontinyuitas dan Perubahan Dalam Islam di Indonesia, dalam Taufiq Abdullah (ed), Islam di Indonesia, (Jakarta: Tintasmas.

Harun Nasution (1995), Islam Rasional: Gagasan dan Pemikiran, Bandung: Mizan.

______(1976), Pembaharuan dalam Islam: Seajarah, , Pemikiran dan Gerakan, Jakarta: Bulan Bintang.

Hasan al-Turâbi (1986 M./1407 H.), Tajdîd Ushûl al-Fiqh al-Islâmî, (Penerjemah Afif Muhammad), Bandung: Penerbit Pustaka.

Hasan Utsman (1986), Manhâj al-Bahts al-Târîkhîy, (Tim Penerjemah Depag RI), Metode Penelitian Sejarah, Jakarta: Dirjen Binbagais.

Hasyim Asy’ari, (1417H./1996 M.), al-Durar al-Saniyah fi al-Ajwibat al- Najdiyyah. t.tp. : t.pnb. http://putrinyaperwirafisip09.web.unair.ac.id/artikel_detail-64798- diakses 18 Februari 2017. http://rere-comp.blogspot.co.id/2011/02/assunnah-periode-tabiit- tabiin.html?m=1), diakses 4 Januari 2016.

452 453

http://www.bbc.com/indonesia/berita_indonesia/2015/06/150614, diakses Rabu, 28 September 2016. Jam 15.45 WIB. http://www.eramuslim.com/berita/analisa/habib-rizieq-inilah-kesesatan-islam- nusantara.htm diakses: Kamis, 29 September 2016 http://www.traidnt.net/vb/traidnt1147499/ diakases 15 Februari 2017. https://liputanislam.com, Blak-blakan Muktamar Aswaja Sedunia Soal Wahabisme, diakses terakhir, 28 Sept. 2016.

Husain Syahatah (2008), al-Risywah fî Mîzân al-Syarî’ah al-Islâmiyyah, (penerjemah Kamran As’ad Irsyadi), Suap dan Korupsi dalam Perspektif Syari’ah, Jakarta: Amzah.

Ibn Jarîr al-Thabariy (1407), Jâmi’ al-Bayân ‘an Ta`wîl Ayi al-Qur`ân, Bairut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyah.

Ibn Qayyim al-Jauziyyah (t.th.), al-Thurûq al-Hukmiyyah fȋ al-Siyâsah al- Syar’iyyah, (tahqiq Dr. Muhammad Jamil Ghazi), Kairo: Mathba’ah al-Madani,

Ibnu Hajar al-'Asqalaniy (1412 H), Fath al-Bârîy, Juz XX (Beirut: Dar al-Jail.

Ibrâhîm Mushthafâ (et all), (t.th), al-Mu’jam al-Wasîth, t.tp. : Dar al-Da’wah

Ignaz Goldziher, The Spanish Arab and Islam, (diterjemahkan oleh J. De Semagyi), Muslim Word. Vol. LIII.

Imâm Abi Abdillah bin Muhammad bin Muhammad al-Hathabiy (1984), Tahrîr al-Kalâm fi Masâil al-Iltizâm, Beirut : Dar al-Gharb al-Islami.

Imâm Al-Hâfizh Abu Dâud Sulaimân bin al-Asy’ats al-Azdiy al-Sijistâniy, (1430 H./2009 M.), Sunan Abu Daud, Kitab al-Sunnah, Dimsyiq: Dâr al- RisValah al-‘Ilmiyyah.

‘Abdullah bin ‘Abd al-Muhsin al-Turkiy, (1417 H./1998 M.), Musnad Imam Ahmad ibn Hanbal, Beirut-Lubnan: Muassasah Al-Risalah.

Imâm Ahmad Ibnu Hanbal, Musnad Imam Ahmad, hadits no. 12022, CD Hadits: Mausu’at al-Hadits al-Syarif.

Imâm Al-Baihâqi (2003), Sunan al-Baihaqî, Bairut: Dar al-Kutub al-‘Ilmiyyat.

Abi Muhammad ‘Abdillah bin ‘Abd al-Rahman bin al-Fadhli al-Dârimi (1434 H.), al-Musnâd al-Jâmi’, Makkah al-Mukarramah: Dar al-Basyar al- Islamiyyah.

453 454

Imâm Al-Hâfizh Abu Zakariya Muhyi al-Din bin Syaraif al-Din Murra al- Nawawi (t.th), Syarh al-Nawaiy ‘ala Muslim, Al-Irdan: Bait al-Afkar al-Duwaliyyah.

Imâm al-Haramain al-Juwaini (1997), Burhân fi Ushûl al-Fiqh, Beirut: Dar al- Kutub al-Ilmiyah.

Imâm Al-Nawâwi (1405 H), Raudhat al-Thâlibîn, Beirut: al-Maktab al-Islami.

Imâm Al-Qarâfi (t.th.), Kitâb al-Furûq: Anwar al-Burûq fi Anwa`i al-Furûq, (t.tp. Dar al-Salam. Imam AZ dan Nasikh, Liputan Halaqah Denanyar, No. 3, Th. I 1990.

Imâm Ibnu Majjah, Sunan Ibnu Mâjah, Kitâb al-Fitan, Bab Iftirâq al-Umam, hadits no. 3983, CD hadits: Mausu’at al-Hadits al-Syarif.

Imâm Jalâl al-Din Al-Suyuthiy (t.th.), Al-Asybah wa al-Nazhâ`ir fî Qawâ’id wa Furû’ Fiqh al-Syâfi’iyyah, Riyadh: Maktabah Nizar al-Baz.

Imâm Muhammad bin Ahmad Abi Bakar al-Qurthubaiy (1427H./2006 M.), al- Jâmi’u li Ahkâam al-Qur’ân, Beirut-Lubnan : Mausu’ah al-Risalah.

Imâm Al-Hâfizh Abi al-Husain Muslim bin Hajjâj al-Qusyairiy al-Naisâbûriy, (1437 H./2006 M.) Shahîh Muslim, al-Riyâdh: Dâr al-Thayyibah.

Imâm al-Syafi’i (2011), al-Risâlah: Tahqîq wa Syarh Syekh Ahmad Muhammad Syakir, (penerjemah Mishbah).

Imam Yahya (2002), Fiqh Sosial NU: Dari Tradisionalis Menuju Kontekstualis, M. Imdadun Rahmad (ed.), Kritik Nalar Fiqh NU Transformasi Paradigma Bahts al-Masâ`il, Jakarta: Lakpesdam.

Imdadun Rahmat (2002), Kritik Nalar Fiqh NU, Jakarta: Lakpesdam.

Imran Ahsan Khan Nyazee (1945), Theories of Islamic Law, Pakistan: Islamic Research Institut and International Institut of Islamic Thought.

Jalâl Muhammad ‘Abd al-Hamîd Mûsâ (1982 M.), Nasy`at al-Asy’ariyyah wa Tathawwuruha, Beirut-Lubnan: Dâr al-Kitâb.

Jamal D. Rahman (ed.), (1997), Wacana Baru Fiqh Sosial, Bandung: Mizan bekerjasama dengan Bank Muamalat.

Jamal Ma’mur Asmani (2007), Fiqh Sosial: Kiai Sahal Mahfuzh antara Konsep dan Implementasi, Surabaya: Khalista.

454 455

Jamâl al-Dîn Muhammad Ibn Manzhûr al-Afriqiy al-Mishriy (1990), Lisân al- ‘Arab, Bairut: Dar al-Fikr.

John L.Esposito (2002), Oxford Encyclopedia of the Modern Islamic World, (penerjemah Eva YN, dkk), Ensiklopedi Oxford: Dunia Islam Modern, Bandung: Mizan.

Saifuddin Zuhri (1972), Abdul Wahab Chasbullah Bapak dan Pendiri NU, Jakarta: Yamunu.

K.H.M.A. Sahal Mahfuzh (2007), Agenda Krusial Bahts al-Masâ`il: Mempertimbangkan Realitas di Hadapan Kebenaran Teoritik, Makalah Rakernas I Lembaga Bahts al-Masâ`il Pengurus Besar (6-9 Agustus 2007 di Jakarta).

______(2002), Bahts al-Masâ`il dan Istinbâth Hukum NU: Sebuah Catatan Pendek, pengantar buku: Kritik Nalar Fiqh NU, (Jakarta: Lakpesdam NU. ______(2004), Nuansa Fiqh Sosial, Yogyakarta: LkiS.

Komaruddin Hidayat (2010), Posisi NU dan ; dalam buku NU dan Keindonesiaan, karya Mohammad Sobary, Jakarta : PT Gramedia Pustaka Utama.

Kuntowijoyo (1991), Paradigma Islam Interpretasi Untuk Aksi, (A.E. Priyono ed.), (Bandung: Mizan.

Laily Manshur (1996), Ajaran dan Teladan para Shufi, Jakarta: Raja Grafindo Persada.

Lexy J. Moleong (2010), Metodologi Penelitian Kualitatif, (Bandung: Remaja Rosdakarya.

Lothrop Stoddard, (1966), Pasang Naik Kulit Berwarna, (terjemahan dari) The Rising Tide Of Colour, Jakarta: Panitia Penerbit.

Louis Ma’luf (1987), Munjid fi al-Lughah wa al-‘Alam Beirut: Dar al-Masyriq

Al-Fairuz Abadi (1988), al-Qamus al-Muhith, Beirut: Muassasah al-Risalah.

Lukman Hakim (2004), Islam Kultural: Relasi Asosiatif Pertumbuhan Civil Society dan Doktrin Aswaja NU, Surabaya: Pustaka Eureka.

M. Abu Zahrah (t.th.), Ushûl al-Fiqh, Cairo: Dar al-Fikr al-‘Arabi.

455 456

M. Ali Haidar, NU: Wawasan Sosio Kultural dan Keagamaan, dalam: Majalah Aula, No. 03/Tahun XVI/Maret 1994.

M. Atho Mudzhar (2000 M./1402 H.), Membaca Gelombang Ijtihad: Antara Tradisi dan Liberasi, Yogyakarta: Titian Ilahi Press.

M. Ishom El-Saha, Epistemologi Hukum Islam Perspektif NU, dalam: Kritik Nalar Fiqh NU

M. Dimyati (2000), Penelitian Kualitatif, Paradigma, Epistemologi, Pendekatan, Metode dan Terapan, Malang: Univeristas Negeri Malang.

Mahdini (2003), Raja dan Kerajaan dalam Kepustakaan Melayu, Pekanbaru: Yayasan Pusaka Riau.

Mahmud ‘Abd Harmusy (t.th.), al-‘Urf, Bairut: Jami’ah al-Jinan.

Mahmud al-Alusiy Abu Fadhl (t.th.), Rûh al-Ma’âniy fi Tasȋr al-Qar’ân al- ‘Azhȋm wa al-Sab’u al-Matsâniy, Beirut: Da al-Ihya’ al-Turats al- ‘Arabiy.

Malik Madani (2008), Ijtihad Dalam Kemantapan Hidup Bermadzhab: Dari Halaqah-halaqah di Pesantren sampai dengan Munas Alim Ulama NU di Bandar Lampung, Perpustakaan Digital UIN Suka Yogyakarta.

Martin van Bruinessen (2015), , Pesantren dan Tarekat, (terj. Farid Wajdi- Kata Pengantar , Yogyakarta: Gading Publishing.

______(1994), NU: Tradisi, Relasi-relasi Kuasa, Pencarian Wacana Baru, terj. Farid Wajidi, Yogyakarta: LKiS.

Marzuki Wahid & Hifzil Alim [Editor], (2016), Jihad NU Melawan Korupsi, Jakarta: Lakpesdam PBNU.

Masdar Farid Mas’udi, (2004), Paradigma dan Metodologi Islam Emansipatoris, Very Verdiansyah, Islam Emansipatoris : Menafsir Agama Untuk Praksis Pembebasan Jakarta: P3M [Perhimpunan Pengembangan Pesantrean dan Masyarakat].

______(2004), Berakar pada Tradisi Bervisi Modern, (Solo: Asrama Haji Donohudan.

Mery Suestephenson (2000), Content Analysis, alih bahasa M. Diah, Analisis Isi, Pekanbaru: Pusat Bahasa.

456 457

Michael H. Hart (1989), The 100, A Ranking of the Most Influential Persons in History, diterjemahkan oleh Mahbub Djunaedi, Seratus Tokoh yang Plaing Berpengaruh dalam Sejarah, Jakarta: Pustaka Jaya.

Muhammad Sultan Fatoni (2015), NU dan Islam Nusantara, dalam: Ahmad Sahal dan Munawir Aziz (Editor), Islam Nusantara, Dari Ushul Fih Hingga Konsep Historis, Bandung: Mizan.

Muhammad bin ‘Alwi al-Mâliki, (1400 H.), Al-Insân al-Kâmil: Kamâl Syari’atih wa Wafa`uha bi Hayât al-Basyar, Jeddah: Sahra.

Muhamamd Djakfar (2010), Teologi Ekonomi: Membumikan Titah Langit Dalam Ranah Bisnis, Malang: UIN Maliki Press.

Muhammad Ali Haidar (1994), Nahdhat al-Ulama dan Islam di Indonesia, Pendekatan Fikih dalam Politik, (Jakarta: Gramedia.

Muhammad Amin Summa, (1997), Karakteristik Ayat-Ayat Hukum dalam al- Qur`an, dalam pidato pengukuhan Guru Besar Tetap dalam bidang Ilmu Hukum Islam pada Fakultas Syari’ah IAIN Syahid, Jakarta: 1997.

Muhammad bin Husain bin Hasan al-Jizaniy (1427 H.) Ma’âlim Ushûl al-Fiqh ‘Inda Ahl al-Sunnah wa al-Jamâ’ah, Beirut: Dar Ibn al-Jauziy.

Muhammad bin Ismâ’il Abu Abdillah Al-Bukhâriy al-Ja’fiy (1987), Shaȋh Al- Bukhârȋ, Beirut: Dar Ibn Katsir.

Muhammad Daud Ali (1990), Hukum Islam, UUPA dan Masalahnya, dalam Mimbar Hukum: Aktualisasi Hukum Islam, Nomor 1 Tahun 1, Jakarta: al-Hikmah dan Direktorat Pembinaan Badan Peradilan Agama Islam.

Muhammad Fu`âd ‘Abd al-Bâqî (1422 H/2000 M.), al-Mu’jam al-Mufahrasl li Alfâzh al-Qur`ân al-Karîm, al-Qâhirah: Dâr al-Hadîts.

Muhammad Gharayibah, Takhshîsh ‘Ãm al-Nash al-Syar’i bi al-‘Urf, dalam al- Majallah al-Urduniyyah fi Dirasat al-Islamiyyah.

Mahmûd ‘Abd Harmûsy (t.th.), al-‘Urf, Beirut: Jami’ah al-Jinan.

Muhammad ibn Idrîs al-Syâfi’iy, (1939), al-Risâlah, Cairo: Dar al-Ma’rifah.

Muhammad Idrus Ramli, (2011), Pengantar Sejarah Ahlussunnah wa al-Jamâ’ah, Jakarta: LTN PBNU.

457 458

Muhammad Iqbal (1979), The Mission of Islam, (Penterj. Sumarno, Jakarta: Gunung Jati, 1982).

Syekh Muhammad Abduh (t.th.), Risalah Tauhid, (Penterj. Firdaus, A.N), Jakarta: Bulan Bintang.

Muhammad Jawwad Mughniyyah (2011), al-Fiqh ‘alâ Madzâhib al-Khamsah, (penerjemah Masykur AB, et. all), Fiqih Lima Madzhab; Ja’fari, Hanafi, Maliki, Syafi’i dan Hanbali, Jakarta: Lentera.

Muhammad Hudhari Bik (1387 H./1967 M.), Târikh al-Tasyri’ al-Islâmiy, Mishr: Dar al-Fikr.

Muhammad Nashiruddin al-Albani (t.th), Shahȋh wa Dhaȋif Sunan al-Tirmiziy, Iskandariyah: Manzhumah al-Thqiqat al-Hadȋtsiyyah.

Muhammad Rawwâs Qal’ah Ji, (1408 H./1988 M.), Mu’jam al-Lughah al- Fuqaha’, Beirut: Dar al-Nafâ`is.

Muhammad Shahrur (2004), Nahw Ushûl Jadîdât li al-Fiqh al-Islâmî, (Penerjemah Sahiron Syamsuddin dan Burhanuddin), Metodologi Fiqih Islam Kontemporer, Yogyakarta: eLSAQ Press.

Muhammad Sulton Fatoni (2015), NU dan Islam Nusantara, (dalam: Ahmad Sahal & Munawir Aziz, ediotr,) Islam Nusantara dari Ushul Fiqh Hingga Paham Kebangsaan, Bandung : PT. Mizan Pustaka.

Muhammad Tholhah Hasan (2005), Ahlussunnah wal Jama’ah dalam Persepsi dan Tradisi NU, Jakarta: Lantabora Press.

Muhammad Yahya Harahap (1992), Informasi Materi Kompilasi Hukum Islam: Memposisikan Abstraksi Hukum Islam, (dalam Cik Hasan Bisri, editor), Kompilasi Hukum Islam dan Peradilan Agama dalam Sistem Hukum Nasional, Ciputat: Logos Wacana Ilmu.

Muhyi al-Dîn Abu Zakariya al-Nawâwi, (t.th.), Majmû’ Syarh al-Muhadzdzab, Beirut: Dar al-Fikr.

Muliadi Kurdi (2011) Ushul Fiqh Sebuah Pengenalan Awal, Banda Aceh: Lembaga Kajian Agama dan Sosial (LKAS).

Mun’im A.Sirry, [editor], (2004), Fiqih Lintas Agama: Membangun Masyarakat Inklusif-Pluralis, Jakarta: Paramadina.

Mushtafâ al-Syak’ah, Islâm bilâ Madzâhib, hal. 281.

458 459

Muslim bin Hajjâj Ibnu Muslim al-Qusyairiy al-Nisaburiy (t.th.), Shahȋh Muslim, Semarang : Toha Putra.

Nabil Shehaby (1982), ‘Illa and Qiyas in Early Islamic Legal Theory. Journal of the American Oriental Society 102.

Nurcholish Madjid (1984), Ibnu Taimiyya on Kalam and Falsafa, disertasi pada The University of Chicago.

______(1992), Islam: Doktrin dan Peradaban, Sebuah Telaah Kritis Tentang Masalah Keimanan, Kemanusiaan dan Kemodrenan, Jakarta: Yayasan Waqaf, Paramadina.

P.P. Muhammadiyyah (1990), Tajdid Keputusan Muhammadiyyah XXII, Jakarta: P.P. Muhammadiyyah.

PBNU (2004), Ahkâm al-Fuqahâ’, LTN-NU Jatim.

_____ (2012), Materi Munas dan Konbes NU, di Pondok Pesantren Kempek – Cirebon, Tahun 2012, (Setjend PBNU: Jakarta.

_____ (1347), “Poetoesan-Poetoesan Congres Nahdlatoel Oelama’,” Oetoesan Nahdlatoel Oelama’, No. 3 Th I, Soerabaya: tpnb.

_____ (2004), Ahkâmul Fuqahâ` fȋ Muqarrirât Mu’tamarât Nahdlatul Ulamâ`- Solusi Problematika Aktual Hukum Islam (Keputusan Muktamar, Munas, dan Konbes Nadlatul Ulama (1926-1999), Jakarta: Lajnah Talif wan Nasyr Jawa timur dan Lembaga Studi dan PengEmbangan Pesantren Surabaya. _____ (2010), Anggaran Dasar NU, Hasil Muktamar NU ke 32 di Makassar, Maret 2010.

_____ (2015), Anngaran Dasar dan Anggaran Rumah Tangga NU, (Jakarta: Lembaga Ta`lif wan Nasyr PBNU

_____ (1999), Hasil Bahtsul Masail Pada Muktamar ke-XXX NU di Lirboyo- Kediri-Jatim, Setjend PBNU: Jakarta.

_____ (2002), Hasil Bahtsul Masail Pada Munas & Konbes NU, 25-25 Juli 2002, Asrama Haji Pondok gede-Jakarta, Setjend PBNU: Jakarta.

_____ (2014), Hasil Munas & Konbes Nahdlatul Ulama 2014, Jakarta 1-2 November 2014, (Setjend PBNU: Jakarta.

_____ (2015), Hasil-hasil Muktamar ke 33 NU Jombang 1-5 Agustus 2015, Jakarta: Setjen PBNU

459 460

_____ (2010), Hasil-hasil Muktamar ke-32 NU di Makassar 22-27 Maret 2010, Jakarta: Setjend PBNU. _____ (2004), Hasil-Hasil Muktamar XXXI NU di Asrama Haji Donohudan- Boyolali, 28 N0v-2 Des 2004, Jakarta : Setjend PBNU. _____ (2006), Hasil-Hasil Musyawarah Nasional Alim Ulama NU, di Asrama Haji Sukolilo-Surabaya-Jawa Timur, 27-30 Juli 2006, Jakarta :Setjend PBNU. Pengurus Wilayah NU Jawa Timur (t.th.), Khiththah Nahdhatul Ulama, (Surabaya: Lajnah Ta’lif wan Nasyr. Pimpinan Pusat Muhammadiyyah (t.th.), Himpunan Putusan Tarjih, Yagyakarta: PP Muhmmadiyyah. Quraish Shihab (1428H./2007M.), Tafsir al-Mishbah: Pesan, Kesan dan Keserasian al-Qur`an, (Volume 14), Jakarta: Lentera Hati.

Quthub al-Raisuniy, Al-Tawaqquf ‘Inda al-Fuqahâ` Dirâsah ta`shîliyyah Tahlîliyyah, (Bairut-Lunan : Dar Ibn Hazm, Cet. I, 1427 H./2007 M.), hal. 89. Raed al-Jabari, editor, Oxford Essential Arabi dictionary: English-Arabic and Arabic-English, (New York: Oxford University Press, First Edition Published 2010), hal. 177. Redaksi Tanwirul Afkar, Fiqh Rakyat: Pertautan Fiqh dengan Kekuasaan (Yogyakarta: LkiS, 2000), hal. Xviii-xxii. Rosihan Anwar (971), Pergerakan Islam dan Kebangsaan Indonesia, Jakarta: PT. Kartika Tama. Said Agiel Siradj (1999), Ahlussunnah wa al-Jama’ah dalam Lintasan Sejarah, Yogyakarta: LKPSM. Said Agil Husein al-Munawwar (2002), al-Qur`an Membangun Tradisi Kesalehan Hakiki, Editor Abdul Halim, Jakarta: Ciputat Press.

Saifuddin Zuhri (1979), Sejarah Kebangkitan Islam dan Perkembangannya di Indonesia, Bandung: PT Al-Ma’arif. Sayyid Ahmad al-Hasyimim (2011), Syarh Mukhtar al-Ahadits, transleted by Moch. Anwar, et al., Choice and Explanations, Bandung: Sinar Baru Algesindo.

Sayyid Mubarak (2012), Mashâdir al-Fiqh al-Islâmî, Mishr: Dar al-Fikr.

Setjen PBNU (2002), Hasil Munas Alim Ulama NU di Asrama Haji Pondok Gede Tahun 2002

460 461

Shubhi al-Shâlih (1977), Mabâhits fi ‘Ulûm al-Qur’ân, Beirut: Dar al-‘Ilm li al- Malâyîn.

______(1977), ‘Ulûm al-Hadîts wa Musthâlahuhu, Beirut: Dar al-‘Ilm li al-Malâyîn.

Soerjono Soekanto (1990), Sosiologi: Suatu Pengantar, Jakarta: PT Raja Grafindo Persada.

Solihin Selam (1974), Sekitar , Kudus: Menara Kudus.

Suara Merdeka, 12 Mei 2016, Deklarasi NU-ISOMIL Tanpa “Ekspor” Islam Nusantara.

Sudirman Tebba [editor] (1993) Perkembangan Mutakhir Hukum Islam di Asia Tenggara, Studi Kasus Hukum Keluarga dan Pengkodifikasiannya, Bandung: Mizan.

Sugiyono, (2011), Penelitian Pendidikan: Pendekatan Kuantitatif, Kualitatif dan R&D, Bandung: Alfabeta.

Sulaiman bin Ahmad bin Ayyub Abu al-Qasin al-Thabrani (1404 H. /1983 M), Al- Mu’jam al-Kabir, Mosul: Maktabah al-‘Ulum wa al-Hukm.

Sumanto Al-Qurtuby (2014), Nahdlatul Ulama, Dari Politik Kekuasaan Sampai Pemikiran Keagamaan, Semarang: eLSA Press.

Syaikh Sa’id ibn ‘Ali ibn Wahf al-Qahthâniy (t.th), Syarh ‘Aqidah Washithiyyah li Syaikh al-Islam Ibn Taimiyyah, Penerjemah Hawin Murtadha, Syarh ‘Aqidah Washithiyyah li al-Syaikh al-Islam Ibn Taimiyyah: Studi tentang ‘Aqidah Ahl al-Sunnah wa al-Jama’ah, Solo: At-Tibyan.

Syeikh Husain al-Maghribi al-Mâliki, (1356 H./1937 M.), Qurrat al-‘Ain, Misr: Maktabah Mushthafa Muhammad.

Syeikh Ibnu Hajar al-Haytâmiy al-Syâfi’i, (t.th.), Hawâsyi Tuhafah al-Muhtâj fi Syarh al-Minhâj, Mishr: Mathba’ah Musthafa Muhammad.

Syihâb al-Dîn Abi al-‘Abbas Ahmad bin Idrîs bin ‘Abd al-Rahmân al-Shanhâjiy- al-Qarâfi, (1421 H. /2001 M.), Kitâb al-Furuq: Anwâr al-Burûq fî Anwâ`i al-Furûq, Qahirah : Dâr el-Salâm

Syihâb al-Dîn Ahmad ibn Hijaziy al-Fasyaniy (t.th), Mawâhib al-Shamad fi Halli Alfâzh al-Zabadi, T.tp.: Dar al-Buhuts wa al-Dirasat.

461 462

Tim Prima Pena, (t.th.), Kamus Besar Bahasa Indonesia, t.tp. : Gitamedia Press.

Umar Burhan (1981) Hari-hari Sekitar Lahir NU, Aula, No. 1, tahun 1981

Wael B. Hallaq (2000), Sejarah Teori Hukum Islam: Pengantar untuk Ushul Fiqh Mazhab Sunni, (terj. E. Kusnadiningrat dan Abdul Haris bin Wahid, Jakarta: Raja Grafindo Persada.

Wahbah al-Zuhayliy (2011 M.) Al-Fiqh al-Islâmiy wa Adillatuh, Dimsyiq: Dâr al- Fikr

Muslim Moderat, NU Punya Cabang di 194 Negara, [online]. Tersedia di: http://www.muslimoderat.net/2016/11/nu-ormas-terbesar-dunia- dengan-194.html Diakses Senin, 19 Februari 2017.

Wikipedia, Gerakan Pemuda Ansor: id.wikipedia.org/wiki/ Istimewa Perubahan- terbaru. www.nu.or.id., diakses tanggal 10 Juli 2015.

Zain An-Najah (2010), Majlis Tarjih Muhammadiyah: Pengenalan, Penyempurnaan dan Pengembangan, [online] Tersedia di:ahmadzain. wordpress.com. Diakses, Rabu 12 oktober 2010.

Zakariya al-Anshari (1980), Ghâyat al-Wushûl, Bairut: Dar al-Kutub.

Zamahsyari Dhafier (1982), Tradisi Pesantren, Jakarta: LP3ES.

Zulkayandri (2008), Fiqih Muqaran: Merajut `Arâ` al-Fuqahâ` dalam Kajian Fikih Perbandingan Menunju Kontekstualisasi Hukum Islam dalam Aturan Hukum Kontemporer, Pekanbaru: PPs UIN Suska Riau.

Zulkayandri (2004), Stratifikasi Hukum Islam dalam Perspektif Konsep Ihsan ‘Izz al-Din ibn ‘Abd al-Salam dan Relevansinya dengan Ijtihad Kontemporer, Pekanbaru: Suska Press.

462