MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” (Gmina Nowy Staw, Powiat Malborski, Województwo Pomorskie)

Opracowanie:

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU ”MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” (gmina Nowy Staw, powiat malborski, województwo pomorskie)

Egz. nr 4

Zespół autorski:

mgr Łukasz Kowalski

mgr Katarzyna Kubik

Kierownik zespołu dr hab. Maciej Przewoźniak

mgr Ewa Sawon

mgr Andrzej Winiarski

Monitoring środowiska

Monitoring ornitologiczny mgr Wojciech Kosmalski

Monitoring mgr Mirosław Tomaszewski chiropterologiczny

Gdańsk, 21 czerwca 2014 r. 2 proeko Spis treści: 1. PODSTAWY PRAWNE PROGNOZY I METODY PROGNOZOWANIA...... 1.1. Podstawy prawne...... 1.2. Metody prognozowania...... 2. CHARAKTERYSTYKA USTALEŃ PROJEKTU PLANU I JEGO POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI...... 2.1. Charakterystyka ustaleń projektu planu...... 2.2. Powiązania projektu planu z innymi dokumentami...... 2.2.1. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego...... 2.2.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Staw...... 2.2.3. Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe...... 3. STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I JEGO POTENCJALNE ZMIANY...... 3.1. Struktura środowiska przyrodniczego...... 3.1.1. Położenie regionalne...... 3.1.2. Środowisko abiotyczne...... 3.1.3. Środowisko biotyczne...... 3.1.3.1. Charakterystyka szaty roślinnej...... 3.1.3.2. Charakterystyka fauny...... 3.1.4. Procesy przyrodnicze i powiązania przyrodnicze obszaru projektu planu z otoczeniem...... 3.2. Walory zasobowo-użytkowe środowiska przyrodniczego...... 3.3. Zagrożenia przyrodnicze...... 3.4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu planu 45 4. ANALIZA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI NA OBSZARACH FORM OCHRONY PRZYRODY OBRAZU...... 4.1. Źródła i stan antropizacji środowiska przyrodniczego...... 4.2. Formy ochrony przyrody i problemy ochrony ich środowiska...... 4.2.1. Ochrona przyrody na obszarze projektu planu...... 4.2.2. Formy ochrony przyrody w otoczeniu obszaru projektu planu...... 5. UWARUNKOWANIA OCHRONY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO, ZABYTKÓW, DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO...... 6. ANALIZA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM, KRAJOWYM I REGIONALNYM ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU 65 6.1. Poziom międzynarodowy i krajowy...... 6.2. Poziom regionalny...... 7. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWSKO...... 7.1. Wprowadzenie......

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 3 proeko 7.2. Oddziaływanie zespołu elektrowni wiatrowych...... 7.2.1. Przypowierzchniowa warstwa litosfery...... 7.2.2. Wody powierzchniowe i podziemne...... 7.2.3. Stan aerosanitarny i klimat...... 7.2.4. Klimat akustyczny...... 7.2.4.1. Etap inwestycyjny i etap likwidacji...... 7.2.4.2. Oddziaływanie elektrowni wiatrowych na warunki akustyczne na etapie eksploatacji...... 7.2.5. Emisja infradźwięków...... 7.2.6. Promieniowanie elektromagnetyczne...... 7.2.7. Efekt migotania cieni...... 7.2.8. Odpady...... 7.2.9. Roślinność...... 7.2.10. Fauna...... 7.2.10.1. Etap budowy i likwidacji...... 7.2.10.2. Etap eksploatacji...... 7.2.11. Osnowa ekologiczna...... 7.2.12. Formy ochrony przyrody, w tym obszary Natura 2000...... 7.2.12.1. Obszar projektu planu...... 7.2.12.2. Otoczenie obszaru projektu planu...... 7.2.13. Zasoby naturalne...... 7.2.14. Krajobraz...... 7.2.15. Zabytki...... 7.2.16. Dobra materialne...... 7.2.17. Ludzie...... 7.2.18. Oddziaływanie skumulowane...... 7.3. Oddziaływanie na środowisko zainwestowania osadniczego oraz towarzyszącej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej...... 151 7.5. Ocena oddziaływania ustaleń projektu planu na środowisko – synteza...... 160 7.5.1. Podsumowanie oceny oddziaływania...... 7.4.2. Klasyfikacja oddziaływań...... 7.4.3. Procedura ocen oddziaływania na środowisko...... 8. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO...... 9. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI ODDZIAŁYWAŃ NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARÓW NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TYCH OBSZARÓW...... 9.1. Zespół elektrowni wiatrowych...... 168 9.2. Zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna...... 170 10. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE PLANU...... 10.1. Zespół elektrowni wiatrowych...... 172

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 4 proeko 10.2. Zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna...... 173 11. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA...... 11.1. Zespół elektrowni wiatrowych...... 174 11.2. Zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna...... 175 12. WSKAZANIE NAPOTKANYCH W PROGNOZIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY...... 13. WYKAZ ŹRÓDEŁ INFORMACJI - SPIS LITERATURY, MATERIAŁÓW ARCHIWALNYCH I AKTÓW PRAWNYCH...... 14. SPIS DOKUMENTACJI KARTOGRAFICZNEJ I FOTOGRAFICZNEJ...... 15. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM......

Załączniki tekstowe: 1. Uzgodnienie zakresu prognozy przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku. 2. Uzgodnienie zakresu prognozy przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Malborku. 3. Kosmalski W., 2011, „Monitoring ornitologiczny terenu projektowanej Farmy Wiatrowej „Nowy Staw III” (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie). Raport końcowy”. 4. Tomaszewski M., 2011 „Raport z monitoringu chiropterologicznego na terenie planowanej Farmy Wiatrowej >Nowy Staw III<”. 5. Tabulogramy obliczeń akustycznych z programu Leq Professional v. 6. – zapis cyfrowy. 6. Analiza migotania cieni (obliczenia w programie WindPro 2.8 – Shadow) – zapis cyfrowy.

Załącznik graficzny: 1. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” gm. Nowy Staw (1:5.000).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 5 proeko 1. PODSTAWY PRAWNE PROGNOZY I METODY PROGNOZOWANIA 1.1. Podstawy prawne Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” w gminie Nowy Staw, opracowanego w 2014 r. Prognoza wykonana została na podstawie przepisów: • Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 12.06.2012 r., poz. 647 ze zm.); • Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235 ze zm.). Zgodnie z art. 17. Ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jednolity Dz. U. z 12.06.2012 r., poz. 647 ze zm.) projekt planu miejscowego sporządza się wraz z prognozą oddziaływania na środowisko przyrodnicze. Celem prognozy jest określenie i ocena skutków dla środowiska przyrodniczego, które mogą wyniknąć z realizacji projektowanej funkcji terenu oraz przedstawienie rozwiązań eliminujących lub ograniczających potencjalne negatywne wpływy na środowisko. Wg art. 51 ust. 2 ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235 ze zm.): 51.2. Prognoza oddziaływania na środowisko: 1) zawiera: a) informacje o zawartości, głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego powiązaniach z innymi dokumentami, b) informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy, c) propozycje dotyczące przewidywanych metod analizy skutków realizacji postanowień projektowanego dokumentu oraz częstotliwości jej przeprowadzania, d) informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko, e) streszczenie sporządzone w języku niespecjalistycznym; 2) określa, analizuje i ocenia: a) istniejący stan środowiska oraz potencjalne zmiany tego stanu w przypadku braku realizacji projektowanego dokumentu, b) stan środowiska na obszarach objętych przewidywanym znaczącym oddziaływaniem, c) istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności dotyczące obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, d) cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego dokumentu, oraz sposoby, w jakich te cele i inne problemy środowiska zostały uwzględnione podczas opracowywania dokumentu,

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 6 proeko e) przewidywane znaczące oddziaływania, w tym oddziaływania bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnio-terminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe oraz pozytywne i negatywne, na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, a także na środowisko, a w szczególności na: – różnorodność biologiczną, – ludzi, – zwierzęta, – rośliny, – wodę, – powietrze, – powierzchnię ziemi, – krajobraz, – klimat, – zasoby naturalne, – zabytki, – dobra materialne – z uwzględnieniem zależności między tymi elementami środowiska i między oddziaływaniami na te elementy; 3) przedstawia: a) rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru, b) biorąc pod uwagę cele i geograficzny zasięg dokumentu oraz cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru - rozwiązania alternatywne do rozwiązań zawartych w projektowanym dokumencie wraz z uzasadnieniem ich wyboru oraz opis metod dokonania oceny prowadzącej do tego wyboru albo wyjaśnienie braku rozwiązań alternatywnych, w tym wskazania napotkanych trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy. Uzgodnienia dotyczące zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko projektu „Planu ...” wydane zostały na wniosek Burmistrza Nowego Stawu przez Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku (załącznik 1) i przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Malborku (załącznik 2). Prognoza projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg”, zwanego dalej projektem „Planu...”, zawiera następujące, podstawowe zagadnienia: • charakterystykę ustaleń projektu „Planu…”; • diagnozę stanu środowiska przyrodniczego obszaru „Planu …” i jego otoczenia; • określenie i ocenę skutków wpływu realizacji ustaleń projektu „Planu …” na poszczególne komponenty środowiska przyrodniczego we wzajemnym ich powiązaniu

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 7 proeko oraz na jakość życia i zdrowie ludzi na etapach realizacji i funkcjonowania ustaleń planu, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów Natura 2000; • określenie i ocenę skutków wpływu realizacji ustaleń projektu „Planu…” w ujęciu według charakteru ich oddziaływania na środowisko; • uwarunkowania ochrony środowiska kulturowego i zabytków; • sposoby ograniczenia negatywnego wpływu ustaleń planu na środowisko przyrodnicze; • informacje o metodach zastosowanych przy sporządzaniu prognozy i o przewidywanych metodach analizy realizacji projektowanego dokumentu; • streszczenie w języku niespecjalistycznym . Integralną częścią prognozy jest załącznik kartograficzny: Projekt „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” - prognoza oddziaływania na środowisko (1:5.000).

1.2. Metody prognozowania W prognozie projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” zastosowano następujące metody prognozowania: • indukcyjno-opisową (od szczegółowych analiz po uogólniającą syntezę); • modelowania matematycznego (prognoza rozkładu poziomu hałasu i migotania cieni); • analogii środowiskowych (na podstawie założenia o stałości praw przyrody); • diagnozy stanu środowiska jako punktu wyjścia ekstrapolacji w przyszłość - jej wyniki przedstawiono w opracowaniach: − „Opracowanie ekofizjograficzne obszaru planowanego zespołu elektrowni wiatrowych >Nowy Staw III<” (2010) − „Monitoring ornitologiczny terenu projektowanej Farmy Wiatrowej „Nowy Staw III” (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie). Raport końcowy.” (Kosmalski 2011) − „Raport z monitoringu chiropterologicznego na terenie planowanej Farmy Wiatrowej >Nowy Staw III<” (Tomaszewski 2010); • wizualizacji fotograficznej (w odniesieniu do zagadnień krajobrazowych - fot. 1 - 6); • analiz kartograficznych (rys 1 - 17 i zał. kartogr.). Ww. metody opisane są m.in. w pracach Przewoźniaka (1987,1995, 1997) oraz w „Problemach Ocen Środowiskowych”. Prognozę, w zakresie problematyki oddziaływania na środowisko elektrowni wiatrowych wykonano zgodnie z metodyką zalecaną przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w opracowaniu „Wytycznymi w zakresie prognozowania oddziaływań na środowisko farm wiatrowych” (Stryjecki, Mielniczuk 2011).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 8 proeko 2. CHARAKTERYSTYKA USTALEŃ PROJEKTU PLANU I JEGO POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI

2.1. Charakterystyka ustaleń projektu planu Projekt „Planu...” obejmuje obszar o łącznej powierzchni około 1315,6 ha, położony w południowej części gminy Nowy Staw, na południe od miasta Nowy Staw (rys. 1). Celem „Planu…” jest ustalenie przeznaczenia terenów m.in. pod realizację „Parku Elektrowni Wiatrowych – zespół Tralewo-Dębina” służącego do produkcji energii elektrycznej oraz określenie sposobów ich zagospodarowania. Ponadto w projekcie „Planu…” uregulowano zagadnienia rozwoju osadnictwa, infrastruktury technicznej i układu komunikacyjnego. W projekcie „Planu…” ustalono: • przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania; • zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego; • zasady ochrony i kształtowania środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; • parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu oraz ograniczenia w użytkowaniu terenów; • warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy;

• zasady podziału nieruchomości objętych planem miejscowym; • zasady modernizacji, rozbudowy i budowy systemów infrastruktury technicznej i komunikacji; • sposób i terminy tymczasowego zagospodarowania, urządzania i użytkowania terenów.

Na obszarze projektu „Planu …” ustalono następujące funkcje terenów: 1) RM - zabudowa zagrodowa w gospodarstwach rolnych, hodowlanych i ogrodniczych; 2) U - usługi (handel - rzemiosło); 3) UP - usługi oraz obiekty produkcyjne, składy i magazyny; 4) UH - usługi (handel - gastronomia); 5) MNU - zabudowa mieszkaniowo-usługowa; 6) MW - zabudowa mieszkaniowa wielorodzinna; 7) UPR - zabudowa produkcyjno – usługowa dla rolnictwa; 8) UKr - obiekty kultu religijnego; 9) PP - funkcja przestrzeni publicznej; 10) UO - usługi oświaty; 11) US – tereny sportu i rekreacji;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 9 proeko 12) E/TD - tereny przeznaczone pod lokalizacje elektrowni wiatrowych, obowiązują: − maksymalna powierzchnia pod 1 elektrownię 1 ha; − maksymalna całkowita wysokość w stanie wzniesionego śmigła do 180 m n.p.t. − wyklucza się realizację elektrowni wiatrowych na stalowych konstrukcjach kratownicowych; − zachowanie nieprzekraczalnego poziomu hałasu zgodnie z przepisami odrębnymi dla przeznaczonych w „Planie…” funkcji; − turbiny o regulowanym poziomie hałasu; − wymagane dzienne i nocne, stałe oznakowanie przeszkodowe, zgodnie z przepisami odrębnymi; 13) E - teren urządzeń technicznych energetyki, istniejąca trafostacja; 14) R - tereny rolnicze, w tym 1.R – tereny rolnicze z dopuszczeniem zabudowy zagrodowej i 2.R – tereny rolnicze z dopuszczeniem zabudowy gospodarczej oraz zakazem zabudowy zagrodowej; 15) Zn - zieleń naturalna; 16) ZO – teren ogrodów przydomowych; 17) WS - wody powierzchniowe śródlądowe (cieki wodne, rowy melioracyjne, zbiorniki p. pożarowe). Tereny komunikacji, w tym: • KD - tereny dróg publicznych: − KDG – droga główna (G) w ciągu drogi krajowej: szerokość pasa drogowego zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi w miarę możliwości terenowych; − KDZ droga (ulica) zbiorcza (Z) w ciągu drogi powiatowej: szerokość pasa drogowego nie mniej niż 15 m; − KDL – drogi i ulice klasy lokalnej, szerokość pasa drogowego w liniach rozgraniczających – min. 12,0 m; − KDD – drogi i ulice dojazdowe, szerokość pasa drogowego w liniach rozgraniczających - 10÷12 m; − KDW – tereny dróg wewnętrznych szerokość pasa drogowego nie mniej niż 6,0 m; • KDX - drogi pieszo jezdne, szerokość min. 4,0 m, dla ruchu pieszego i sporadycznie kołowego; • KR - drogi rowerowe (M – międzyregionalne, R – regionalne, L – lokalne), projektowane na terenie po nieczynnej linii kolei wąskotorowych przekazanych do samorządu lub wzdłuż istniejących dróg.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 10 proeko

Rys. 1 Położenie obszaru projektu "Planu ..." na tle podziału administracyjnego

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 11 proeko W zakresie ochrony środowiska projekt „Planu…” zawiera m. in. następujące ustalenia: • ochrona naturalnych cieków wodnych, rowów melioracyjnych podstawowych i szczegółowych; • zakaz zmiany stosunków wodnych; • zachowanie zieleni nieurządzonej wzdłuż rzek i cieków wodnych; • ochrona i utrzymanie istniejących skupisk zadrzewień i zakrzewień; • ochrona cieków, stanowiących lokalne korytarze ekologiczne o charakterze łącznikowym dla powiązań struktury przyrodniczej; • sytuowanie ogrodzeń w odległościach nie mniejszych niż 1,5 m od granicy cieku lub podstawowego rowu melioracyjnego; • ochrona wód podziemnych i powierzchniowych oraz gleby przed zanieczyszczeniem.

Ponadto w odniesieniu do elektrowni wiatrowych w projekcie „Planu…” zapisano: • wymóg przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko, zgodnie z przepisami odrębnymi; • w celu minimalizacji wpływu inwestycji mogących znacząco pogorszyć stan środowiska należy w decyzjach środowiskowych i w uwarunkowaniach realizacji przedsięwzięć określić w szczególności: − warunki minimalizacji i czas okresowej uciążliwości środowiskowej związanej z budową, − zakres, sposoby i terminy wymaganego monitoringu oddziaływania na środowisko, − warunki dostosowania mocy akustycznej pracy elektrowni w godzinach nocnych, celem spełnienia wymogów przepisów odrębnych w odniesieniu do budynków mieszkalnych; • przy wdrażaniu ustaleń planu należy uwzględnić przepisy dotyczące ochrony gatunkowej roślin, zwierząt i grzybów zgodnie z przepisami odrębnymi;

W zakresie ochrony środowiska kulturowego projekt „Planu…” zawiera m. in. następujące ustalenia: • dla części terenu objętego projektem „Planu…” położonego w strefie ochrony konserwatorskiej ekspozycji zespołu zamku Krzyżackiego w Malborku wyklucza się budowę budynków i budowli zaburzających ekspozycję; • dla części terenu objętego projektem „Planu…” położonego w strefie ochrony konserwatorskiej ekspozycji układu urbanistycznego miasta Nowy Staw wyklucza się budowę budynków i budowli zaburzających ekspozycję; • w odniesieniu do obiektów ujętych w Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków (WEZ), obowiązuje:

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 12 proeko − zachowanie obiektu i utrzymanie go w dobrym stanie technicznym; − zachowanie bryły obiektu, jego elementów historycznych oraz rodzaju dachu,; − ochrona historycznej formy architektonicznej budynku, zachowanie dyspozycji ścian, otworów okiennych i drzwiowych (w tym podziałów stolarki okiennej), detalu architektonicznego oraz materiałów elewacyjnych; − dopuszcza się zmianę funkcji budynku oraz wykorzystanie poddasza na cele mieszkalne; − dopuszcza się dobudowę ganka lub rozbudowę obiektu w kierunku podłużnym ewentualnie na zapleczu budynku (maks. 35% istniejącej bryły budynku istniejącego); − dobudowane części budynku muszą zachować styl budynku objętego ochroną wraz z podziałem elewacji, podziałami i parametrami otworów okiennych i drzwiowych itp.; − zakaz stosowania materiałów budowlanych dysharmonizujących z materiałami historycznymi; • w odniesieniu do obiektów ujętych w Gminnej Ewidencji Zabytków (GEZ), obowiązuje: − zachowanie obiektu i utrzymanie go w dobrym stanie technicznym; − zachowanie gabarytów bryły obiektu, zachowanie rodzaju dachu i nachylenia jego połaci dachowych; − ochrona formy architektonicznej budynku, zachowanie dyspozycji ścian, otworów okiennych i drzwiowych oraz detalu architektonicznego; − dopuszcza się zmianę przeznaczenia (funkcji) budynku; − dopuszcza się dobudowę budynku, dobudowane części budynku muszą zachować styl budynku objętego ochroną wraz z podziałem elewacji, parametrami otworów okiennych, ozdobami architektonicznymi itp.; − zakaz stosowania materiałów budowlanych dysharmonizujących z materiałami historycznymi; − dopuszcza się dobudowę ganka lub dobudowę obiektu w kierunku podłużnym ewentualnie na zapleczu budynku (maks. 35% istniejącej bryły budynku istniejącego), − dobudowane części budynku muszą zachować styl budynku objętego ochroną wraz z podziałem elewacji, podziałami i parametrami otworów okiennych i drzwiowych itp.; − zakaz stosowania materiałów budowlanych dysharmonizujących z materiałami historycznymi; − dla budynków obowiązują przepisy odrębne (ustawa o ochronie zabytków i prawo budowlane), w tym uzgadniania prac w ramach elementów chronionych z właściwym konserwatorem zabytków; • w odniesieniu do budynków i obiektów wskazanych w projekcie „Planu…” do ich utrzymania i zachowania w niezmienionej formie, projekt „Planu…” wprowadza nastepujące ustalenia:

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 13 proeko − zachowanie obiektu i utrzymanie go w dobrym stanie technicznym; − zachowanie gabarytów bryły, kształtu dachu, detalu architektonicznego jeżeli istnieje, formy architektonicznej i dyspozycji ścian; − dopuszcza się dobudowę budynku, dobudowana część musi zachować charakter budynku pierwotnego; − dopuszcza się modernizację budynków polegającą na remoncie, zmianie pokrycia dachu oraz zmianie przeznaczenia (funkcji); • w odniesieniu do wszystkich budynków modernizowanych, w elewacji stosować materiały naturalne, kolorystyka elewacji pastelowa, zakaz stosowania materiałów budowlanych dysharmonizujących z materiałami historycznymi; • dopuszcza się zmianę funkcji budynków; • projekt „Planu…” wyznacza strefy ochrony konserwatorskiej dla wsi Tralewo oraz dla wsi Dębina, dla których wprowadza następujące ustalenia: − utrzymanie istniejącej zabudowy o charakterze historycznym wyróżnionej na rysunku planu, nawiązanie wyglądu nowej zabudowy do architektury regionalnej obszaru (dachy dwuspadowe, w szczycie budynku widoczne zwieńczenia, elewacje budynków: cegła, drewno, ew. mur pruski (lub jego elementy konstrukcyjne widoczne w elewacji budynku), tynki o kolorystyce pastelowej, − nową zabudowę realizować w nawiązaniu do zabudowy regionalnej, w tym: obrys budynku na rzucie prostokąta z ustawieniem boku dłuższego równolegle do drogi; − utrzymać proporcje zabudowy obiektów nowoprojektowanych lub przebudowywanych do skali istniejącej zabudowy; − nie wyklucza się możliwości współczesnej interpretacji form historycznych; − tworzyć tereny zielone poprzez realizację zieleni przydomowej; − chronić istniejące drzewa przydrożne, ich wycięcie regulują przepisy odrębne; • projekt „Planu…” wyznacza strefy ochrony ekspozycji (E) wokół wsi Tralewo oraz wokół wsi Dębina, dla których wprowadza następujące ustalenia: − zakaz nowej zabudowy z wyjątkiem budynków gospodarczych niezbędnych do prowadzenia gospodarstwa rolnego; − nowe budynki winny posiadać charakter i parametry zabudowy regionalnej. • Na obszarze projektu „Planu…” znajdują się stanowiska archeologiczne, oznaczone symbolami W-1, W-2, W-3, W-4 podlegające ochronie w celu przeprowadzenia badań. • Projekt „Planu…” ustala ochronę historycznej zieleni komponowanej związanej z siecią drożną oraz zabudową siedliskową. Ochronie podlega historyczny układ drożny wraz z zadrzewieniem

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 14 proeko W zakresie modernizacji i rozbudowy infrastruktury technicznej projekt „Planu…” przewiduje adaptację istniejących linii i sieci infrastruktury technicznej oraz urządzeń i budowli z nimi związanych wraz z ich modernizacją oraz budowę nowych budowli, urządzeń, sieci oraz linii infrastruktury technicznej podziemnych i napowietrznych, niezbędnych dla zaopatrzenia terenu lub tranzytowych. Planowane elektrownie wiatrowe to urządzenia bezobsługowe, które nie stwarzają zapotrzebowania na surowce, materiały oraz paliwa, nie jest wymagana także budowa stałego zaplecza socjalnego oraz infrastruktury wodno-kanalizacyjnej (brak poboru wody i odprowadzania ścieków).

2.2. Powiązania projektu planu z innymi dokumentami1

2.2.1. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego

W „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (uchwała Nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26.10.2009 r.) generalny cel polityki przestrzennej zapisano jako: Kształtowanie harmonijnej struktury funkcjonalno- przestrzennej województwa sprzyjającej równoważeniu wykorzystywania cech, zasobów i walorów przestrzeni z rozwojem gospodarczym, wzrostem poziomu i jakości życia oraz trwałym zachowaniem wartości środowiska dla potrzeb obecnego i przyszłych pokoleń. Cele główne polityki przestrzennej zapisane w „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009) to: 1. Powiązanie województwa z Europą, w tym przede wszystkim z regionem bałtyckim. 2. Wzrost konkurencyjności i efektywności gospodarowania przestrzenią. 3. Osiągniecie średniego europejskiego poziomu rozwoju i jakości życia porównywalnej z krajami europejskimi. 4. Zahamowanie dewaloryzacji środowiska oraz ochrona jego struktur i wartości. 5. Podwyższenie walorów bezpieczeństwa i odporności na skutki awarii i klęsk żywiołowych. Cele określone w projekcie „Planu …” zgodne z ww. zapisami dokumentu zwłaszcza w zakresie punktów 2 i 4. Część ustaleń „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009) – zaznaczone w tekście tłem szarym, jest wiążąca przy sporządzaniu miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Podstawowe zasady gospodarowania przestrzenią określone w „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009) są następujące : 1. Stałe równoważenie struktury funkcjonalno-przestrzennej regionu, zróżnicowanej terytorialnie i warunkowanej dynamiką rozwoju.

1 Dokumenty krajowe i regionalne z zakresu ochrony środowiska omówiono w rozdz. 6.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 15 proeko 2. Stosowanie trójochrony (integralnej ochrony wartości przyrodniczych, kulturowych, i krajobrazu) dla utrzymania równowagi środowiska i poprawy warunków i jakości życia. 3. Redukcja napięć i konfliktów w strukturach przestrzennych, dążenie do harmonijnego powiązania potrzeb społecznych z cechami i funkcjonowaniem środowiska. 4. Poprawa i kształtowanie ładu przestrzennego. 5. Wykorzystywanie naturalnych predyspozycji środowiska w planowaniu przestrzennym dla zrównoważonego i wielofunkcyjnego rozwoju regionu. 6. Dążenie do poprawy stabilności i sprawności funkcjonowania struktur przestrzennych oraz zwiększanie ich odporności na czynniki zewnętrzne. 7. Zrównoważone wykorzystanie zasobów naturalnych, oszczędność energii i ograniczenie ilości odpadów. Projekt „Planu…” w większości uwzględnia powyższe zapisy, zwłaszcza w zakresie punktów 1, 2, 4 i 5. Projekt „Planu …” uwzględnia zapisy „Planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009) dotyczące (…) utrzymania istniejących form ochrony przyrody oraz dążenia do poprawy ciągłości przestrzennej systemu obszarów chronionych i powiązań ekologicznych (zob. rozdz. 7.12,) . W zakresie ochrony krajobrazu w województwie pomorskim zadania polityki przestrzennej zapisane w „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009) obejmują: • zachowanie i eksponowanie najwartościowszych zespołów i fragmentów krajobrazu, panoram widokowych i wnętrz architektoniczno-krajobrazowych dla wzmacniania wizerunku regionu; • kształtowanie nowych walorów krajobrazowych, w tym odtworzenie krajobrazów zdegradowanych oraz przeciwdziałanie procesom zagrażającym walorom krajobrazu. Projekt „Planu …” uwzględnia powyższe zapisy - lokalizacje planowanych elektrowni wiatrowych dopuszczono poza strefami ekspozycji zabytkowych obiektów (zob. rozdz. 7.2.15.). W „Planie zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego (2009), określone są również następujące zasady zagospodarowania przestrzennego, stanowiące ustalenia wiążące dla gmin: a) przeciwdziałanie zjawisku „rozlewania się jednostek osadniczych” przez: – rozwój do wewnątrz jednostek osadniczych, przy utrzymaniu wielofunkcyjności obszarów miejskich, zachowaniu odpowiedniej powierzchni przestrzeni publicznej oraz obszarów biologicznie czynnych służących wypoczynkowi, rekreacji, sportowi i kulturze; – rozwój krawędziowy, o ile zapewni on dostęp do wszystkich funkcji miejskich bez konieczności korzystania z transportu indywidualnego; – rozwój nowych jednostek osadniczych: - tworzących pełnostandardowe ośrodki o funkcjach adekwatnych do ich rangi; - wyposażonych w zdefiniowane centra obsługi integrujące jednostkę osadniczą, spójny system przestrzeni publicznej, kompletny zestaw usług odpowiadający wielkości i charakterowi jednostki osadniczej;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 16 proeko – domykanie granic zainwestowania tak, aby na każdym etapie kształtowała czytelną krawędź terenów zagospodarowanych; – rozwój pasmowy w nawiązaniu do szlaków transportowych należy godzić z ochroną funkcji dróg zgodnie z ich rolą w systemie transportowym oraz klasą techniczną; można to osiągnąć poprzez kreowanie w tych pasmach ośrodków o znacznej samodzielności funkcjonalnej, tak aby przeciwdziałać korzystaniu z dróg tranzytowych w celu zaspokajania potrzeb lokalnych; wiązać te drogi w hierarchiczny sposób z lokalnym układem transportowym obsługującym tereny zabudowy; (…) c) formułowanie w gminnych dokumentach planistycznych kierunków działań i zasad realizacji ustaleń dla poszczególnych obszarów rozwojowych, w celu: – uruchamiania nowych obszarów rozwojowych przeznaczonych do zainwestowania, stosownie do zdolności zapewnienia przez gminę obsługi infrastrukturalnej oraz usług publicznych; – wyprzedzającego sporządzenia planów miejscowych dla tych terenów; – zapewnienia równoległej z rozwojem zabudowy i zainwestowania obsługi przez systemy infrastruktury transportowej i technicznej oraz dostęp do usług publicznych; d) ochrona funkcji drogi wprowadza przy projektowaniu terenów rozwojowych wymóg zapewnienia obsługi transportowej nowych obszarów rozwojowych przy zachowaniu warunków izolowania dróg o wyższej klasie od projektowanych terenów zabudowy, w tym projektowania węzłów, skrzyżowań i innych powiązań, na zasadach i w odległościach właściwych dla danej klasy drogi, odpowiadających parametrom dla obszaru niezabudowanego. Powyższe zapisy, zwłaszcza wymienione w punkcie „c”, uwzględniono w projekcie „Planu…”. W zakresie lokalizacji elektrowni wiatrowych, zgodnie z „Planem zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009), należy uwzględniać następujące uwarunkowania: • obszary objęte ochroną przyrody, w formie: parków narodowych i ich otulin, rezerwatów przyrody, obszarów NATURA 2000, parków krajobrazowych i ich otulin, obszarów chronionego krajobrazu, pomników przyrody, stanowisk dokumentacyjnych, użytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych; • projektowane obszary chronione, w tym wytypowane w ramach tworzenia Europejskiej Sieci Obszarów Chronionych NATURA 2000; • obszary tworzące osnowę ekologiczną województwa – korytarze ekologiczne; • tereny położone w strefach ekspozycji obiektów dziedzictwa kulturowego: pomników historii, cennych założeń urbanistycznych i ruralistycznych oraz założeń zamkowych, parkowo-pałacowych i parkowo-dworskich; • tereny w otoczeniu lotnisk wraz z polami wznoszenia i podejścia do lądowania; • tereny zabudowy mieszkaniowej oraz aktywnego wypoczynku; • drogi o nawierzchni utwardzonej i linie kolejowe; • linie elektroenergetyczne; • lasy oraz akweny i cieki wodne;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 17 proeko • pasy techniczne i ochronne brzegów morskich; • inne farmy wiatrowe. Lokalizacje elektrowni wiatrowych muszą obejmować możliwości przesyłu wyprodukowanej energii, uwzględniając oddziaływanie linii elektroenergetycznych na komponenty środowiska. Ustalenia projektu „Planu…” zostały poddane ocenie w aspekcie powyższych uwarunkowań w rozdz. 7 prognozy. Stwierdzono, że projekt „Planu…” uwzględnia ww. uwarunkowania i ograniczenia dotyczące lokalizacji elektrowni wiatrowych.

2.2.2. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Staw Dla gminy Nowy Staw przyjęto zmianę „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Staw” (nr 334/2009 Rady Miejskiej Nowy Staw z dnia 31 sierpnia 2009 r.). W zmianie „Studium…” (2009) dopuszczono lokalizację zespołów elektrowni wiatrowych w gminie Nowy Staw, w tym na obszarze objętym projektem „Planu…” Projekt „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” spełnia zapisy zmiany „Studium…” (2009).

2.2.3. Opracowanie ekofizjograficzne podstawowe

Dla centralnej i południowej części gminy Nowy Staw, w tym dla obszaru „Planu…” wykonano „Opracowanie ekofizjograficzne obszaru planowanego zespołu elektrowni wiatrowych >Nowy Staw III<” (2010). Ww. opracowanie zawiera następujące, podstawowe zagadnienia: • rozpoznanie i charakterystykę stanu oraz funkcjonowania środowiska; • diagnozę stanu i funkcjonowania środowiska, • wstępną prognozę dalszych zmian zachodzących w środowisku, polegającą na określeniu kierunków i możliwej intensywności przekształceń i degradacji środowiska, które może powodować dotychczasowe użytkowanie i zagospodarowanie; • określenie przyrodniczych predyspozycji do kształtowania struktury funkcjonalno- przestrzennej, polegające w szczególności na wskazaniu obszarów, które powinny pełnić przede wszystkim funkcje przyrodnicze; • określenie priorytetowych zadań w zakresie ochrony środowiska. W „Opracowaniu ekofizjograficznym …” (2010) nie stwierdzono istotnych ograniczeń przyrodniczych i krajobrazowych dla lokalizacji elektrowni wiatrowych w gminie Nowy Staw, w rejonie wsi Laski, Tralewo i Dębina, poza wymogami dotyczącymi zachowania

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 18 proeko obowiązujących norm i przepisów szczegółowych prawa ochrony środowiska, głównie w zakresie emisji hałasu do środowiska.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 19 proeko 3. STAN ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO I JEGO POTENCJALNE ZMIANY 3.1. Struktura środowiska przyrodniczego

3.1.1. Położenie regionalne

Pod względem administracyjnym obszar projektu „Planu…” położony jest w południowej części gminy Nowy Staw, między wsiami: Laski, Tralewo, Martąg i Dębina oraz miastem Nowy Staw, we wschodniej części województwa pomorskiego (rys. 1). Według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski Kondrackiego (1998) gmina Nowy Staw położona jest w obrębie mezoregionu fizycznogeograficznego Żuławy Wiślane, w granicach jego subregionu Żuławy Wielkie. Żuławy Wiślane, jako delta Wisły, stanowią rozległą równinę zbudowaną z piaszczystych i ilastych aluwiów oraz z utworów organogenicznych - torfów i utworów mułowo-torfowych. Równina Żuław obniża się od około 10 m n.p.m. u nasady do ok. -1,8 m p.p.m. w licznych depresjach. Głębokość zalegania pierwszego poziomu wód gruntowych wynosi w przewadze od około 0,5 do 1 m p.p.t. Specyfikę przyrodniczą Żuław podkreśla skomplikowany system hydrograficzny, z dwoma, wzajemnie uzupełniającymi się rodzajami odwodnienia - grawitacyjnym i polderowym. Obok Wisły główne elementy sieci hydrograficznej to Nogat i Szkarpawa z ujściami do Zalewu Wiślanego i Martwa Wisła z ujściem do Zatoki Gdańskiej (jej główny dopływ to Motława, której z kolei głównym dopływem jest Radunia). Ze względu na żyzne gleby typu mad, w użytkowaniu ziemi dominują grunty orne oraz łąki i pastwiska. Jedyny, zachowany większy płat panującego niegdyś na Żuławach łęgu jesionowo-wiązowego zachował się w widłach Nogatu i Wisły. Jest to tzw. Las Mątawski (objęty ochroną jako rezerwat przyrody). Wzdłuż koryta Wisły, u jej brzegów utrzymały się miejscami wąskie pasy zbiorowiska krzaczastych wierzb. Są to pionierskie zarośla, umacniające nadrzeczne aluwia, najbardziej zagrożone przy powodziach. Środowisko przyrodnicze Żuław Wiślanych jest sztucznie stworzone przez człowieka na bazie naturalnego substratu (osuszenie, likwidacja lasów, przystosowanie dla potrzeb rolnictwa i osadnictwa) i sztucznie przez niego podtrzymywane dzięki funkcjonowaniu systemów melioracyjnych oraz modyfikowane przez nasadzenia klimatyczne. Seminaturalny charakter przyrodniczy mają tylko obrzeża rzek. Warunki klimatyczne w obrębie Żuław Wiślanych kształtowane są zarówno przez cyrkulację atmosferyczną, jak i oddziaływanie wymiany energetycznej na styku ląd – powietrze. Równinne ukształtowanie terenu umożliwia swobodne przenikanie wpływów morskich, głównie jesienią i zimą. Z kolei wiosną i latem decydujący o warunkach klimatycznych jest wpływ mas powietrza kontynentalnego. Specyfika klimatu Żuław Wiślanych przejawia się w jednej z najwyższych w województwie rocznej amplitudzie temperatury, w najwyższych absolutnych maksimach temperatur powietrza oraz w największej liczbie dni gorących i liczbie dni bez zachmurzenia (Paszyński 1976). W obrębie równiny deltowej obserwuje się często zjawisko inwersji termicznej, wywołane spływem chłodnego powietrza znad sąsiadujących od wschodu i zachodu z terenem Żuław wysoczyzn.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 20 proeko Charakterystycznym zjawiskiem jest również występowanie silnych wiatrów, które ze względu na równinny i rozległy charakter obszaru nie napotykają istotnych przeszkód w postaci wyniesień terenu i lasów. Przez Żuławy Wiślane przebiega krajowy korytarz ekologiczny doliny Wisły, ograniczony w ich obrębie do tzw. międzywala. Rangę regionalną mają korytarze ekologiczne Nogatu, Motławy i Raduni. Charakter subregionalny mają korytarze Martwej Wisły i Szkarpawy. W generalnej ocenie regionalna struktura ekologiczna Żuław Wiślanych, na tle sąsiednich regionów pojeziernych, jest uboga. Żuławy Wiślane wykazują zróżnicowanie regionalne na trzy subregiony: • Żuławy Gdańskie - między Wisłą na wschodzie i strefą zboczową Pojezierzy Kaszubskiego i Starogardzkiego na zachodzie; • Żuławy Wielkie – między Nogatem na wschodzie i Wisłą na zachodzie; • Żuławy Elbląskie między strefą zboczową Pojezierza Iławskiego i Wysoczyzny Elbląskiej na wschodzie oraz Nogatem na zachodzie.

3.1.2. Środowisko abiotyczne

Ukształtowanie terenu i budowa geologiczna Obszar projektu „Planu…” stanowi fragment płaskiej równiny aluwialnej wykształconej na poziomie ok. 2 do 2,5 m n.p.m. Sporadycznie występują niewielkie fragmenty wyniesione do ok. 5 m n.p.m. Równinne ukształtowanie terenu urozmaicają formy antropogeniczne, jak rowy melioracyjne, nasypy drogowe, mikroskarpy itp. W podłożu terenu występują utwory akumulacji rzecznej (aluwia), reprezentowane przez piaski, namuły i utwory ilaste.

Warunki wodne Pod względem hydrograficznym obszar projektu „Planu…” położony jest w zlewni Szkarpawy uchodzącej do Zalewu Wiślanego dwoma ramionami – właściwą Szkarpawą, niedaleko ujścia Nogatu i odnogą zwaną Wisłą Królewiecką (jednolita część wód Wisła Królewiecka JCWP PLRW200005129 – rys. 9). Stosunki gruntowo-wodne i układ sieci hydrograficznej obszaru zostały całkowicie przekształcone w wyniku przeprowadzonych w przeszłości melioracji. Na współczesną sieć hydrograficzną obszaru projektu „Planu…” i jego sąsiedztwa, poza siecią melioracyjną, składają się rzeka Święta (uchodząca do Tugi i dalej do Szkarpawy) przepływająca wzdłuż zachodniej granicy obszaru i Kanał Świerkowski (przepływający na wschód od obszaru). Cieki przepływające przez obszar projektu „Planu…” charakteryzują się małymi spadkami, co powoduje małą zdolność samooczyszczania się wód. System melioracyjny w rejonie obszaru projektu „Planu…” składa się z dwóch współdziałających ze sobą podsystemów – grawitacyjnego i polderowego. W podsystemie grawitacyjnym, do którego należą Święta ze swoimi głównymi dopływami Kanałem Świerkowskim i Dębińską Strugą odpływ odbywa się w sposób zgodny ze spadkiem terenu.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 21 proeko Odwadnia on obszary leżące na wysokości powyżej 2,5 m n.p.m. oraz przejmuje wodę z obszarów depresyjnych i przydepresyjnych. W podsystemie polderowym, do którego należą m. in. tereny położone przy rzece Świętej, powyżej ujścia Kanału Świerkowskiego (na północ od obszaru projektu „Planu…”, ruch wody jest wymuszony przez pompownie. Na zachód od obszaru projektu „Planu…”, w odległości ok. 10 km przepływa Wisła, a na południe, w odległości ok. 3 km Nogat. Obszar projektu „Planu…” pod względem podziału na jednolite części wód podziemnych położony jest w jednostce JCWPd nr 16 - kod PLGW240016 (rys. 10). Zwierciadło pierwszego poziomu wód gruntowych zalega stosunkowo płytko, do głębokości ok. 1 - 2 m p.p.t. Poziom ten jest sztucznie utrzymywany przez system melioracyjny (część systemu melioracyjnego Szkarpawy).

Gleby W pokrywie glebowej obszaru projektu „Planu…” dominują mady, w przewadze mady ciężkie, wytworzone na aluwiach deltowych. Różnice w składzie mineralnym i wartości użytkowej tych gleb wynikają z rodzaju i głębokości zalegania osadów, na jakich zostały utworzone. Mady omawianego obszaru charakteryzują się w przewadze dużą żyznością (duży udział powierzchniowy kompleksu 2. pszennego dobrego).

Warunki klimatyczne Wg regionalizacji klimatycznej Polski (Woś 1999), przeprowadzonej na podstawie analizy częstości występowania różnych typów pogody, obszar projektu „Planu …” położony jest w obrębie Dolnej Wisły (IV). Specyfiką stosunków pogodowych tego obszaru jest m.in. względnie częste pojawianie się pogody chłodnej z dużym zachmurzeniem bez opadu (średnio 9 dni w ciągu roku). W porównaniu z innymi regionami znaczna frekwencją odznacza się tutaj pogoda przymrozkowa bardzo chłodna z dużym zachmurzeniem bez opadu (7 dni). Mniej liczne są tutaj dni przymrozkowe umiarkowanie zimne i zarazem pogodne bez opadu (poniżej 3 dni). Ogólnie w ciągu roku dni słonecznych występuje przeciętnie 36, pochmurnych 200, dni z dużym zachmurzeniem 128, dni bez opadu 198, a z opadem 166. Średni opad roczny dla posterunku Nowy Staw dla wielolecia (1961-2000) wynosi prawie 590 mm. W rozkładzie sezonowym występuje przewaga opadów półrocza letniego nad zimowym. W miesiącach od maja do października spada 63,2% rocznej sumy opadów. Najwyższe miesięczne sumy opadów występują w sierpniu i w lipcu, a najniższe w lutym (komentarz do Mapy Hydrograficznej Polski w skali 1:50.000 arkusz Malbork). Charakterystyczną cechą warunków klimatycznych jest stosunkowo wysoka średnia roczna prędkość wiatrów (w granicach 3,5 m/s). Obserwowany jest też znaczny udział dni bezwietrznych (nawet do ok., 20%) Zdecydowanie przeważają wiatry południowe, południowo-zachodnie i zachodnie.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 22 proeko 3.1.3. Środowisko biotyczne 3.1.3.1. Charakterystyka szaty roślinnej W gminnie Nowy Staw przeważają powierzchniowo typowo rolnicze tereny zdominowane przez intensywnie użytkowane grunty orne (83% powierzchni terenów wiejskich). Żyzne gleby ukierunkowują uprawę na pszenicę i buraki cukrowe. Mniejszą rolę odgrywa jęczmień, rzepak i rośliny pastewne. Niewiele jest sadów i upraw trwałych (0,23% całości terenu i 0,26% obszaru użytków rolnych na wiejskich terenach gminy). W granicach gminy stosunkowo niski jest udział trwałych użytków zielonych. Większość to dość intensywnie użytkowane łąki, rzadziej pastwiska. Obserwowana jest tendencja do dalszego zamieniania użytków zielonych w pola orne. Intensywny charakter rolnictwa, niewielki udział gruntów odłogowanych oraz niewielki stopień rozdrobnienia gospodarstw skutkujący w krajobrazie niewielkim udziałem miedz, nie sprzyja rozwojowi roślinności segetalnej. Na terenie gminy, wobec małej ilości lasów (0,72% - powierzchni gminy), rolę uzupełniającą w systemie ekologicznym stanowią stare parki i zadrzewione cmentarze, stanowiące ostoję niektórych gatunków flory i fauny leśnej. Roślinność wysoką uzupełniają też, miejscami wartościowe, zadrzewienia i zakrzewienia przydrożne, zarośla i zadrzewienia nadwodne i śródpolne. Podstawowe kompleksy roślinne obszaru „Planu…” tworzą: • agrocenozy – przeważają uprawy polowe, głównie pszenica, buraki cukrowe, rzepak; • zbiorowiska nawiązujące do naturalnych (nadwodne), jak szuwarowe i niektóre łąkowe – zajmują niewielkie powierzchnie w bezpośrednim otoczeniu cieków, kanałów i rowów melioracyjnych; • pasmowe zakrzewienia śródpolne oraz nadwodne, głównie wierzbowe; • nasadzenia wzdłuż dróg i rowów melioracyjnych z udziałem wierzby i topoli; • przydrożne aleje i szpalery drzew (kasztanowce, klony, lipy, topole); • przydomowe ogrody i sady oraz tereny zieleni urządzonej w obrębie zabudowy wsi. Powierzchnie planowane pod bezpośrednie lokalizacje elektrowni wiatrowych oraz prowadzące do nich drogi dojazdowe porośnięte są przez roślinność segetalną, towarzyszącą uprawom polowym.

W rejonie obszaru projektu „Planu…” w lipcu i sierpniu 2013 r. wykonane zostało rozpoznanie fitosocjologiczne i florystyczne oraz mikologiczne (obejmujące rozpoznanie grzybów wielkoowocnikowych i porostów – rys. 2). Wyniki inwentaryzacji zawiera opracowanie „Ocena wpływu przedsięwzięcia polegającego na budowie Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Tralewo – Dębina< z infrastrukturą techniczną oraz Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Lipinka< z infrastrukturą techniczną na szatę roślinną i grzyby” (Nowakowski, Wojciechowska, Zawistowski 2013).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 23 proeko Wg inwentaryzacji (Nowakowski, Wojciechowska, Zawistowski 2013): Obszar planowanej inwestycji cechuje niewielki stopień naturalności i różnorodności biologicznej. Krajobraz zdominowany jest przez wielkoobszarowe rolnictwo na terenach dawnych Państwowych Gospodarstw Rolniczych, a pod względem formy użytkowania terenu powierzchniowo zdecydowanie przeważają grunty orne. (…) Dominującą formacją roślinności są zbiorowiska segetalne, złożone z chwastów towarzyszących uprawom, wykształcone w formie szczątkowej (kadłubowej) z klasy Stellarietea mediae. Przejawiają się one występowaniem pojedynczo gatunków takich, jak: złocień polny Chrysanthemum segetum, chaber bławatek Centaurea cyanus, mak piaskowy Papaver argemone. W obrębie pól uprawnych nie stwierdzono występowania rzadkich bądź ginących gatunków chwastów upraw zbożowych lub okopowych. Większe zróżnicowanie reprezentują drobnopowierzchniowe płaty zbiorowisk umiejscowione na poboczach dróg lokalnych i polnych, drogach polnych oraz w sąsiedztwie i bezpośrednim obrębie rowów melioracyjnych. Na poboczach dróg dominują zbiorowiska z klasy pionierskich zbiorowisk ruderalnych (chwastów wieloletnich) zdominowanych przez perz Agropyrum repens z klasy Agropyretea intermedio-repentis, jak również zbiorowiska dywanowych muraw wydepczyskowych z rzędu Plantaginetalia majoris klasy Molino- Arrhenatheretea z dużym udziałem babki zwyczajnej Plantago major i głowienki pospolitej Prunella vulgaris. W obrębie rowów melioracyjnych oraz ich najbliższego sąsiedztwa stwierdzono występowanie nitrofilnych zarośli i ziołorośli typowych dla rowów na terenach użytkowanych rolniczo, składających się głównie z pokrzywy pospolitej Urtica dioica, kielisznika zaroślowego Calystegia sepium, barszcza zwyczajnego Heracleum sphondylium, cykorii podróżnik Cichorium intybus, kupkówki pospolitej Dactylis glomerata oraz wrotyczu pospolitego Tanacetum vulgare. W obrębie większych rowów występują również szczątkowe facje szuwarów z klasy Phragmitetea przeważnie z udziałem trzciny pospolitej Phragmites australis, kosaćca żółtego Iris pseudoacorus oraz wierzbówki kosmatej Epilobium hirsutum. Na silniej zarośniętych miedzach stwierdzono obecność zakrzewień oraz zadrzewień złożonych z powszechnie występujących gatunków jak: jeżyny Rubus sp., dzika Rosa canina, jabłoń domowa Malus domestica, klon zwyczajny Acer platanoides oraz jawor A. pseudoplatanus, dąb szypułkowy Quercus robur, wierzba biała Salix alba. Wśród grzybów wielkoowocnikowych i porostów stwierdzono obecność powszechnie występujących gatunków takich jak: pieczarka łąkowa Agaricus campestris, misecznica Lecanora sp. pustułka pęcherzykowata Hypogymnia physodes, tarczownica bruzdkowana Parmelia sulcata czy złotorost ścienny Xanthoria parietina. W miejscach przebiegu dróg dojazdowych i wewnętrznych połączeń kablowych SN występują formy zakrzewień i zadrzewień z drzewami w wieku powyżej 10 lat, które ewentualnie będą podlegać wycince – jednakże z powodu braku jednoznacznych informacji gdzie będzie konieczne przeprowadzenie takich działań, ich ilość i skład gatunkowy nie był możliwy do oszacowania na potrzeby niniejszego opracowania.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 24 proeko

granica obszaru projektu „Planu…”

Rys. 2 Tereny objęte rozpoznaniem fitosocjologicznym i florystycznym oraz mikologicznym na obszarze projektu „Planu…”. Źródło: Nowakowski, Wojciechowska, Zawistowski (2013)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 25 proeko W obrębie wszystkich wymienionych wyżej zbiorowisk, zarówno pośród roślin jak i grzybów, nie stwierdzono obecności gatunków chronionych częściowo bądź ściśle. Nie występują one zarówno w miejscach planowany elektrowni wiatrowych, jak i wzdłuż dróg dojazdowych i wewnętrznych połączeń kablowych. Wszystkie turbiny zlokalizowane będą wyłącznie na gruntach ornych (według stanu na VIII 2013 r.). Budowa części dróg dojazdowych, oraz wewnętrznych połączeń kablowych, oprócz zbiorowisk gruntów rolnych, zniszczy również strukturę ww. zbiorowisk szuwarowych, murawowych i zaroślowych, jednakże nie występują na nich żadne chronione gatunki roślin lub grzybów, jak również zbiorowiska te nie tworzą siedlisk przyrodniczych wymienionych w załączniku nr 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r (Dz. U. Nr 77, poz. 510, z późn. zm.). Zniszczenia te nie wpłyną zatem znacząco na uszczuplenie zasobów przyrodniczych nawet w skali lokalnej.

3.1.3.2. Charakterystyka fauny 3.1.3.2.1. Wprowadzenie Informacje nt. gatunków zwierząt łownych na terenie gminy Nowy Staw zawiera „Program ochrony środowiska miasta i gminy Nowy Staw” (2004). Wg „Programu…” charakterystyczne gatunki to: kuropatwa, bażant, sarna, rzadziej zając, liczne są drobne gryzonie; z drapieżników odnotowano występowanie głównie łasicowatych – kuny leśnej, kuny domowej, tchórza zwyczajnego i gronostaja. Ekosystemy wodne, leśno-zaroślowe, łąkowe tworzą siedliska dla zróżnicowanej fauny wodnej, lądowej i dwuśrodowiskowej – bezkręgowców, ryb, płazów, gadów, ptaków i ssaków. Opracowania regionalne nt fauny Żuław (np. Gromadzki i Nitecki 1976) są ogólne i nieaktualne. Charakterystykę ornitologiczną i chiropterologiczną obszaru projektu „Planu…” i jego otoczenia, opracowaną na podstawie rocznego monitoringu środowiska, przedstawiono odpowiednio w rozdziałach 3.1.3.2.2. i 3.1.3.2.3. Szczegółowe charakterystyki zawierają załączniki 3 i 4, stanowiące integralne części niniejszej „Prognozy…”.

3.1.3.2.2. Monitoring ornitologiczny Dla obszaru „Nowy Staw III”, obejmującego m.in. obszar „Planu…” (rys. 3), wykonany został monitoring ornitologiczny (Kosmalski 2011). Monitoring zrealizowano w okresie od 3 marca 2010 do 25 lutego 2011 r., z uwzględnieniem wszystkich okresów fenologicznych (…): • okres zimowy: 1 XII – 28 II 5 kontroli; • wędrówka wiosenna: 1 III – 30 IV 6 kontroli; • okres lęgowy: 1 V – 15 VII 7 kontroli, w tym kontrole w standardzie MPPL i nocne; • okres dyspersji polęgowej: 16 VII – 31 VIII 4 kontrole; • wędrówka jesienna: 1 IX – 30 XI 9 kontroli. Łączna liczba kontroli: 31.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 26 proeko W okresie migracji wiosennej na powierzchni „Nowy Staw III” stwierdzono obecność 54 gatunków ptaków. (…) Obserwacje ptaków w czasie migracji wiosennej (…) wykazały, że ponad 57,6% przelotów odbywało się na niskim pułapie, poniżej pracujących śmigieł elektrowni wiatrowej. W strefie stwarzającej ryzyko kolizji z ruchomymi elementami siłowni przemieszczało się 36,3% wszystkich obserwowanych osobników, natomiast na pułapie powyżej śmigła w stanie wzniesienia zaobserwowano jedynie 6% wszystkich osobników. (…) W okresie lęgowym (…) na terenie planowanej farmy wiatrowej „Nowy Staw III” stwierdzono: − gniazdowanie 4 par bociana białego Cicinia ciconia (…); − na północnym krańcu zespołu „Tralewo-Dębina” [obszaru „Planu…] stwierdzono lęgi błotniaka stawowego Circus aeruginosus, żurawia Grus grus, oraz kolonię jaskółki brzegówki Riparia riparia (…); − stanowiska lęgowe gąsiorka Lanius collurio, łącznie były to 4 pary (…) [wszystkie poza obszarem „Planu…”]; − obecność 25 odzywających się samców derkacza Crex crex (…) [w tym 4 na obszarze „Planu…]; − obecność 41 samców przepiórki Coturnix coturnix. (…). Do liczniejszych gatunków, przekraczających 25 par odbywających lęgi na terenie planowanej farmy „Nowy Staw III”, należały: skowronki Alauda arvensis, jaskółki dymówki Hirundo rustica i oknówki Delichon urbica, łozówki Acrocephalus palustris. Łącznie na terenie „Nowy Staw III” stwierdzono gniazdowanie 53 gatunków Lokalizację stanowisk lęgowych wybranych gatunków ptaków w sezonie lęgowym 2010 r. na obszarze objętym monitoringiem przedstawia rys. 4. Łącznie w czasie obu kontroli [w standardzie MPPL] na wszystkich 4 kwadratach [zob. rys. 3], stwierdzono 46 gatunków ptaków (…). Suma odnotowanych osobników dla wszystkich powierzchni wynosiła 383 (…) W okresie dyspersji polęgowej na badanej powierzchni obserwowano łącznie 49 gatunków ptaków. 6 z nich zostało wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej. Były to bocian biały Ciconia ciconia, błotniak stawowy Circus aeruginosus, żuraw Grus grus, siewka złota Pluvialis apricaria, łęczak Tringa glareola oraz gąsiorek Lanius collurio (…). Okres migracji jesiennej na tle pozostałych okresów fenologicznych charakteryzował się największą liczbą obserwowanych gatunków jak również ich liczebnością. Łącznie stwierdzono 74 gatunki, z których 6 posiadało wyższy status ochronny z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Były to: łabędź krzykliwy Cygnus cygnus (4 os. przelatujące na wysokości ~15 m nad ziemią), gęś mała Anser erythropus (1 os. migrujący w stadzie gęsi zbożowych), błotniak stawowy Circus aeruginosus (5 os. migrujących na niskim pułapie), żuraw grus grus, siewka złota Pluvialis apricaria oraz dzięcioł czarny Dryocopus martius. (…)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW J W

5 10

1 6 WJ WJ

1 10 5 10

WJ 6

1 10 WJ

WJ 5 6

granica obszaru projektu „Planu…”

1--47 planowane elektrownie wiatrowe 0 1 2 km

teren objęty monitoringiem ornitologicznym zespołu elektrowni wiatrowych „Nowy Staw III”

podział terenu na podpowierzchnie

transekty obserwacyjne

powierzchnie monitorowane w standardzie MPPL

stanowiska obserwacyjne

Rys. 3 Schemat organizacji monitoringu ornitologicznego obszaru „Nowy Staw III”, obejmującego m.in. obszar „Planu…”. Źródło: Kosmalski (2011)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 2

2 2 2

2 2

0 1 2 km granica obszaru projektu „Planu…”

1--47 planowane elektrownie wiatrowe

granica terenu objętego monitoringiem podział terenu na podpowierzchnie

derkacz kruk żuraw gąsiorek błotniak stawowy brzegówka myszołów noclegowisko szpaków bocian biały

Rys. 4 Lokalizacja stanowisk lęgowych wybranych gatunków ptaków oraz noclegowisko szpaków w sezonie lęgowym 2010 r. na powierzchni objętej monitoringiem ornitologicznym (cyfry przy lokalizacjach gniazd bociana białego oznaczają liczbę młodych ptaków w gnieździe podczas lipcowej kontroli) Źródło: Kosmalski (2011)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 29 proeko W okresie zimowym na obszarze planowanej farmy wiatrowej „Nowy Staw III” odnotowano łącznie 24 gatunki ptaków. (…) Stwierdzono występowanie czterech gatunków ptaków szponiastych Falconiformes w tym okresie. Były to myszołów Buteo buteo w liczbie do 6 osobników, a także po jednym osobniku myszołowa włochatego Buteo lagopus, krogulca Accipiter nisus oraz pustułki Falco tinnunculus.(…) Zestawienie wszystkich gatunków ptaków obserwowanych na obszarze „Nowy Staw III” w całym okresie trwania monitoringu zawiera tabela 1.

Tabela 1 Wykaz gatunków ptaków wykorzystujących obszar „Nowy Staw III” w cyklu rocznym z uwzględnieniem częstotliwości stwierdzeń i liczbą osobników na godzinę obserwacji. Status ochronny: CH – całkowita ochrona gatunkowa, (CH) – ochrona częściowa, DP – gatunek z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej UE, Ł – łowny z okresem ochronnym Status Liczba Liczba Status Lp. Nazwa polska Nazwa łacińska Frekwencja ochronny kontroli os./1h lokalny 1 Kormoran czarny Phalacrocorax (CH) 2 6,45 0,13 zalatujący/ carbo przelotny 2 Czapla siwa Ardea cinerea (CH) 7 22,58 0,08 zalatujący 3 Bocian biały Ciconia ciconia CH, DP 6 19,35 0,17 lęgowy/ zalatujący 4 Łabędź niemy Cygnus olor CH 9 29,03 0,36 lęgowy/ zalatujący 5 Łabędź krzykliwy Cygnus cygnus CH, DP 1 3,23 0,03 przelotny 6 Gęś zbożowa Anser fabalis Ł 3 9,68 3,64 przelotny 7 Gęś białoczelna Anser albifrons Ł 1 3,23 0,08 przelotny 8 Gęś mała Anser erythropus CH, DP 1 3,23 0,01 przelotny 9 Gęś gęgawa Anser anser Ł 1 3,23 4,39 przelotny 10 Cyraneczka Anas crecca Ł 1 3,23 0,02 przelotny 11 Krzyżówka Anas Ł 12 38,71 1,36 lęgowy/ platyrhynchos zalatujący/ zimujący 12 Czernica Aythya fuligula Ł 1 3,23 0,02 zalatujący 13 Nurogęś Mergus merganser CH 1 3,23 0,02 przelotny 14 Błotniak stawowy Circus CH, DP 11 35,48 0,27 przelotny/ aeruginosus lęgowy/ zalatujący 15 Jastrząb Accipiter gentilis CH 1 3,23 0,01 przelotny 16 Krogulec Accipiter nisus CH 3 9,68 0,03 zalatujący/ przelotny 17 Myszołów Buteo buteo CH 26 83,87 0,93 lęgowy/ widywany cały rok 18 Myszołów Buteo lagopus CH 5 16,13 0,05 przelotny/ włochaty zimujący 19 Pustułka Falco tinnunculus CH 6 19,35 0,05 zalatujący/ przelotny/ zimujący

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 30 proeko 20 Kobuz Falco subbuteo CH 1 3,23 0,01 przelotny 21 Kuropatwa Perdix perdix Ł 6 19,35 0,19 lęgowy 22 Przepiórka Coturnix coturnix CH 8 25,81 0,35 lęgowy 23 Bażant Phasianus Ł 5 16,13 0,06 lęgowy colchicus 24 Derkacz Crex crex CH, DP 5 16,13 0,20 lęgowy 25 Żuraw Grus grus CH, DP 11 35,48 15,61 przelotny/ lęgowy 26 Mornel Charadrius CH, DP 1 3,23 0,05 przelotny morinellus 27 Siewka złota Pluvialis apricaria CH, DP 9 29,03 5,72 przelotny 28 Siewnica Pluvialis CH 1 3,23 0,02 przelotny squatarola 29 Czajka Vanellus vanellus CH 19 61,29 56,24 przelotny/ lęgowy 30 Słonka Scolopax rusticola Ł 1 3,23 0,01 przelotny 31 Kulik wielki Numenius arquata CH 5 16,13 0,85 przelotny 32 Samotnik Tringa ochropus CH 1 3,23 0,01 przelotny 33 Łęczak Tringa glareola CH, DP 1 3,23 0,01 przelotny 34 Brodziec piskliwy Actitis hypoleucos CH 2 6,45 0,05 przelotny 35 Mewa śmieszka Larus ridibundus CH 12 38,71 8,23 zalatujący 36 Mewa pospolita Larus canus CH 12 38,71 20,17 zalatujący 37 Mewa żółtonoga Larus fuscus CH 1 3,23 0,02 zalatujący 38 Mewa srebrzysta Larus argentatus (CH) 2 6,45 0,08 zalatujący 39 Gołąb miejski Columba livia CH 15 48,39 3,39 zalatujący/ lęgowy w okolicy 40 Siniak Columba oenas CH 1 3,23 0,01 zalatujący 41 Grzywacz Columba Ł 18 58,06 2,77 przelotny/ palumbus lęgowy 42 Sierpówka Streptopelia CH 1 3,23 0,01 lęgowy w decaocto okolicy 43 Kukułka Cuculus canorus CH 9 29,03 0,23 lęgowy/ przelotny 44 Jerzyk Apus apus CH 5 16,13 0,23 zalatujący 45 Dzięcioł czarny Dryocopus martius CH, DP 1 3,23 0,01 zalatujący 46 Dzięcioł duży Dendrocopos CH 2 6,45 0,02 zalatujący major 47 Skowronek Alauda arvensis CH 22 70,97 8,98 lęgowy/ przelotny 48 Jaskółka Riparia riparia CH 1 3,23 0,33 lęgowy brzegówka 49 Jaskółka dymówka Hirundo rustica CH 11 35,48 3,25 lęgowy/ przelotny 50 Jaskółka oknówka Delichon urbica CH 6 19,35 0,92 lęgowy/ przelotny 51 Świergotek łąkowy Anthus pratensis CH 5 16,13 0,51 przelotny 52 Pliszka żółta Motacilla flava CH 11 35,48 0,47 lęgowy 53 Pliszka siwa Motacilla alba CH 10 32,26 0,20 lęgowy/ przelotny

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 31 proeko 54 Strzyżyk Troglodytes CH 1 3,23 0,01 lęgowy/ troglodytes przelotny 55 Rudzik Erithacus rubecula CH 7 22,58 0,16 przelotny 56 Słowik szary Luscinia luscinia CH 5 16,13 0,23 lęgowy 57 Kopciuszek Phoenicurus CH 4 12,90 0,07 lęgowy ochruros 58 Pleszka Phoenicurus CH 2 6,45 0,02 przelotny phoenicurus 59 Pokląskwa Saxicola rubetra CH 6 19,35 0,11 lęgowy/ przelotny 60 Białorzytka Oenanthe CH 4 12,90 0,08 lęgowy/ oenanthe przelotny 61 Kos Turdus merula CH 13 41,94 0,20 lęgowy/ widywany cały rok 62 Kwiczoł Turdus pilaris CH 13 41,94 3,63 przelotny/ lęgowy/ zimujący 63 Drozd śpiewak Turdus philomelos CH 5 16,13 0,26 przelotny 64 Droździk Turdus iliacus CH 2 6,45 0,02 przelotny 65 Paszkot Turdus viscivorus CH 1 3,23 0,01 przelotny 66 Brzęczka Locustella CH 3 9,68 0,04 lęgowy luscinioides 67 Rokitniczka Acrocephalus CH 5 16,13 0,06 lęgowy schoenobaenus 68 Łozówka Acrocephalus CH 6 19,35 0,38 lęgowy palustris 69 Trzcinniczek Acrocephalus CH 3 9,68 0,05 lęgowy scirpaceus 70 Trzciniak Acrocephalus CH 3 9,68 0,02 lęgowy arundinaceus 71 Zaganiacz Hippolais icterina CH 2 6,45 0,02 lęgowy 72 Piegża Sylvia curruca CH 3 9,68 0,08 lęgowy 73 Cierniówka Sylvia communis CH 7 22,58 0,26 lęgowy 74 Kapturka Sylvia atricapilla CH 3 9,68 0,02 lęgowy 75 Pierwiosnek Phylloscopus CH 3 9,68 0,04 lęgowy collybita 76 Piecuszek Phylloscopus CH 6 19,35 0,08 lęgowy trochilus 77 Mysikrólik Regulus regulus CH 1 3,23 0,18 przelotny 78 Raniuszek Aegithalos CH 3 9,68 0,07 przelotny caudatus 79 Czarnogłówka Poecile montanus CH 1 3,23 0,02 przelotny 80 Modraszka Cyanistes CH 12 38,71 0,94 przelotny/ caeruleus zalatujący 81 Bogatka Parus major CH 18 58,06 1,69 lęgowy/ przelotny 82 Wilga Oriolus oriolus CH 2 6,45 0,02 lęgowy 83 Gąsiorek Lanius collurio CH, DP 5 16,13 0,12 lęgowy 84 Srokosz Lanius excubitor CH 7 22,58 0,06 zalatujący/ zimujący

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 32 proeko 85 Sójka Garrulus CH 10 32,26 0,20 przelotny/ glandarius zalatujący 86 Sroka Pica pica (CH) 28 90,32 1,91 lęgowy/ widywany cały rok 87 Kawka Corvus monedula CH 5 16,13 0,69 zalatujący 88 Gawron Corvus frugilegus (CH) 2 6,45 0,08 zalatujący 89 Wrona Corvus cornix (CH) 8 25,81 0,12 lęgowy 90 Kruk Corvus corax (CH) 23 74,19 0,97 lęgowy/ widywany cały rok 91 Szpak Sturnus vulgaris CH 18 58,06 376,69 lęgowy/ zalatujący/ przelotny 92 Wróbel Passer domesticus CH 9 29,03 0,73 lęgowy/ widywany cały rok 93 Mazurek Passer montanus CH 13 41,94 2,96 lęgowy/ widywany cały rok 94 Zięba Fringilla coelebs CH 11 35,48 21,06 lęgowy/ przelotny 95 Jer Fringilla CH 1 3,23 0,02 przelotny montifringilla 96 Dzwoniec Carduelis chloris CH 18 58,06 0,89 lęgowy/ przelotny/ zimujący 97 Szczygieł Carduelis CH 15 48,39 1,22 lęgowy/ carduelis widywany cały rok 98 Makolągwa Carduelis CH 10 32,26 0,40 lęgowy/ cannabina przelotny 99 Czeczotka Carduelis flammea CH 1 3,23 0,03 przelotny 100 Gil Pyrrhula pyrrhula CH 4 12,90 0,20 przelotny/ zimujący 101 Trznadel Emberiza citrinella CH 28 90,32 3,44 lęgowy/ widywany cały rok 102 Potrzos Emberiza CH 10 32,26 0,23 przelotny/ schoeniclus lęgowy 103 Potrzeszcz Emberiza calandra CH 10 32,26 0,29 przelotny/ lęgowy Źródło: Kosmalski (2011).

Pełny tekst monitoringu ornitologicznego autorstwa Kosmalskiego (2011) zawiera załącznik 3, będący integralną częścią niniejszej „Prognozy…”.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 33 proeko 3.1.3.2.3. Monitoring chiropterologiczny Dla obszaru „Nowy Staw III”, obejmującego m.in. obszar projektu „Planu…”, wykonany został również monitoring chiropterologiczny (Tomaszewski 2011 - załącznik 4). W zależności od wyróżnionych fenologicznych okresów aktywności u nietoperzy, przeprowadzono kontrole według harmonogramu przedstawionego w tabeli 2.

Tabela 2 Okresy kontroli powierzchni objętych monitoringiem na tle badanej aktywności nietoperzy w 2010 r. Rodzaj badanej aktywności Okres badań (2010 r.) Daty kontroli nietoperzy 15 – 31 marca Opuszczanie zimowisk 17.03; 27.03; 1 kwietnia – 15 maja Wiosenne migracje; Tworzenie 7.04; 15.04; 26.04; 3.05; 17.05, kolonii rozrodczych 28.05 1 czerwca – 31 lipca Rozród; szczyt aktywności 4.06; 16.06; 28.06.; 16.07. lokalnych populacji 1 śierpnia – 15 września Rozpad kolonii 3.08.; 10.08.; 18.08.; 24.08.; i początek jesiennych migracji, 3.09.; 12.09. rojenie 16 września – 31 października Jesienne migracje, rojenie 16.09.; 25.09.; 2.10.; 10.10.; 20.10.; 29.10. 1 – 15 listopada Ostatnie przeloty pomiędzy 4.11.; 13.11. kryjówkami, początek hibernacji Źródło: Tomaszewski (2011).

Na monitorowanej powierzchni wyznaczono 8 stałych punktów nasłuchowych i 7 transektów (rys. 5), w tym w granicach obszaru projektu „Planu…” wyznaczono transekty i punkt nasłuchowy: • T1 – południowa część obszaru; • T2 – centralna część obszaru; • P2 – pólnocna część obszaru. Przez większą część okresu objętego monitoringiem, na obszarze projektu „Planu…” nie odnotowywano aktywności nietoperzy. Jedynie w okresie rozrodu, szczyt aktywności lokalnych populacji odnotowano umiarkowaną aktywność nietoperzy w rejonie transektu T2, a w okresie rozpadu kolonii rozrodczych i początku jesiennych migracji – niewielką aktywność w rejonie transektu T1. W obu ww. przypadkach dotyczyło to nietoperzy z gatunku mroczek późny. W punkcie nasłuchowym P2 nie odnotowano aktywności nietoperzy przez cały okres prowadzenia monitoringu. Miejsca obserwacji nietoperzy na obszarze objętym monitoringiem chiropterologicznym prezentuje rys. 6.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 34 proeko

granica obszaru „Planu…””

Rys. 5 Lokalizacje punktów nasłuchowych i transektów rejestracji głosów nietoperzy monitoringu chiropterologicznego. Źródło: Tomaszewski (2011).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 35 proeko

granica obszaru „Planu…””

Rys. 6 Występowanie nietoperzy na terenie objętym monitoringiem chiropterologicznym Źródło: Tomaszewski (2011).

W wywiadzie przeprowadzonym z mieszkańcami miasta [Nowy Staw] stwierdza się obecność nietoperzy w okresie letnim – obserwacje żerujących osobników w porze wieczornej. W dniu 04.08.2010 skontrolowano strychy kościoła Św. Mateusza oraz poddasze Nowostawskiego Ośrodka Kultury. Na strychach kościoła stwierdzono ślady występowania nietoperzy. (…) W wywiadzie przeprowadzonym z mieszkańcami wsi [Dębina], stwierdza się obecność nietoperzy w okresie letnim – obserwacje żerujących osobników w porze wieczornej. W dniu 12.08.2010 skontrolowano budynek gospodarczy oraz stodołę. Podczas kontroli miejscowości Dębina nie stwierdzono obecności nietoperzy oraz śladów ich przebywania w penetrowanych obiektach. Intensywne użytkowanie w/w obiektów sprawia, iż mogą one nie stanowić atrakcyjnego schronienia letniego dla nietoperzy. Dodatkowym negatywnym czynnikiem może być fakt stosowania insektycydów w budynkach

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 36 proeko gospodarczych, o czym świadczy duża ilość martwych owadów na poddaszu budynku gospodarczego. (…) W wywiadzie przeprowadzonym z mieszkańcami wsi [Martąg] stwierdza się rzadkie obserwacje osobników w porze wieczornej. W dniu 12.08.2010 skontrolowano poddasze budynku mieszkalnego, dnia 14.08.2010 skontrolowano poddasze obory. Podczas kontroli miejscowości Martąg nie stwierdzono obecności nietoperzy oraz śladów ich przebywania w penetrowanych obiektach. Mieszkanka kontrolowanego budynku mieszkalnego poinformowała o zimowaniu jednego nietoperza w podpiwniczeniu budynku w sezonie 2009/2010.

Pełny tekst monitoringu chiropterologicznego autorstwa Tomaszewskiego (2011) zawiera załącznik 4, będący integralną częścią niniejszej „Prognozy…”.

3.1.4. Procesy przyrodnicze i powiązania przyrodnicze obszaru projektu planu z otoczeniem Spośród procesów przyrodniczych najistotniejsze znaczenie w aspekcie zagospodarowania przestrzennego terenu mają procesy geodynamiczne, hydrologiczne, atmosferyczne i ekologiczne. Procesy geodynamiczne. Na obszarze projektu „Planu…”, ze względu na równinne ukształtowanie terenu nie występuje zagrożenie powstawania procesów geodynamicznych . Procesy hydrologiczne. Na obszarze projektu „Planu…” i w jego sąsiedztwie obieg wody jest regulowany przez funkcjonowanie systemu melioracyjnego. Nadmiar wód odprowadzany jest siecią rowów melioracyjnych i drobnych cieków do rzeki Świętej, przepływającej wzdłuż zachodniej granicy obszaru. Procesy atmosferyczne. Obszar projektu „Planu…” oraz jego rozległe otoczenie ma charakter rolny, co korzystnie wpływa na stan atmosfery. Przy wiatrach z północy możliwy jest napływ zanieczyszczeń znad miasta Nowy Staw, a przy wiatrach z południa znad Malborka (znaczna odległość - ponad 5 km). Procesy ekologiczne. Lokalnie występuje sukcesja roślinności. Na terenach nieużytkowanych rolniczo, zwłaszcza na skraju nielicznych płatów zadrzewień i zakrzewień oraz wzdłuż Kanału Świerkowskiego i rowów melioracyjnych obserwowana jest sukcesja wtórna roślinności krzewiastej i drzew, w tym nadwodnej. Na pozostałych obszarach sukcesji roślinności przeciwdziałają głównie zabiegi agrotechniczne. Powiązania ekologiczne (migracje roślin i zwierząt) stymuluje przede wszystkim osnowa ekologiczna danego obszaru. Osnowę ekologiczną tworzy system terenów przyrodniczo aktywnych, płatów i korytarzy ekologicznych przenikających dany obszar, w analizowanym przypadku rolniczy, umożliwiających przyrodnicze powiązania funkcjonalne w płaszczyźnie horyzontalnej. Istnienie osnowy ekologicznej warunkuje utrzymanie względnej równowagi

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 37 proeko ekologicznej środowiska przyrodniczego, wzbogaca jego strukturę materialno-funkcjonalną i urozmaica krajobraz w sensie fizjonomicznym. Korytarze ekologiczne Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z 2009, Nr 151, poz. 1220 ze zm. - art. 5. p.2) korytarz ekologiczny to obszar umożliwiający migrację roślin, zwierząt lub grzybów. Poziom krajowy Rejon obszaru projektu „Planu…” objęty jest następującymi opracowaniami planistycznymi i studialnymi rangi krajowej, w których wyznaczono korytarze ekologiczne (w kolejności chronologicznej) (rys. 7): 1. „Strategia wdrażania krajowej sieci ekologicznej ECONET-Polska” (Liro – red. 1998). Opracowanie zawiera koncepcję wyznaczenia sieci ekologicznej na obszarze Polski. Jest to koncepcja autorska, która nie została sformalizowana w postaci dokumentu prawnego. Wg tej koncepcji obszar projektu „Planu..." położony jest poza wyznaczonymi w nim tzw. obszarami węzłowymi i korytarzami ekologicznymi (rys. 7a)2, w otoczeniu korytarza ekologicznego Kwidzyńskiego Dolnej Wisły (02m) oraz na południe od obszaru węzłowego Ujścia Wisły (03M). 2. „Zwierzęta a drogi. Metody ograniczenia negatywnego wpływu dróg na populacje dzikich zwierząt” (Jędrzejewski i in. 2004). Poszczególne gatunki zwierząt przemieszczają się najczęściej wielokrotnie wzdłuż tych samych obszarów, które dobrze znają i które zapewniają im bezpieczeństwo. Badania związane z rozmieszczeniem korytarzy migracji wilka i rysia w XX w. oraz zmiany rozmieszczenia tych gatunków, pozwoliły na odtworzenie sieci korytarzy migracji zwierząt lądowych dla całej Polski. Wg tego dokumentu obszar projektu „Planu...” położony jest poza korytarzami migracji zwierząt lądowych (rys. 7b).

3 „Sieć korytarzy ekologicznych łączących obszary chronione w Polsce” (2009). W 2005 r. opracowany został na zlecenie Ministerstwa Środowiska projekt korytarzy ekologicznych łączących Europejską Sieć Ekologiczną Natura 2000 w Polsce (Jędrzejewski i in. 2005). Podstawą ich wyznaczania była analiza środowiskowa oraz rozmieszczenia aktualnego i historycznego, a także migracji wybranych gatunków wskaźnikowych: żubra, łosia, jelenia, niedźwiedzia, wilka i rysia. W sieci wyróżniono siedem korytarzy głównych, których rolą jest zapewnienie łączności w skali całego kraju i w skali międzynarodowej. Każdy z korytarzy głównych posiada szereg odnóg (korytarzy uzupełniających), dzięki którym łączy on wszystkie leżące w danym regionie kraju cenne obszary siedliskowe. Koncepcja ta opublikowana jest w pracy Jędrzejewskiego (2009) pt. „Sieć korytarzy

2 Mapy Polski wykonane są w przeglądowych skalach, co uniemożliwia precyzyjne naniesienie korytarzy na mapy topograficzne.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 38 proeko ekologicznych łączących obszary chronione w Polsce”, zawartej w pracy zbiorowej pt. „Ochrona łączności ekologicznej w Polsce” (Jędrzejewski, Ławreszuk – red. 2009). Według tej koncepcji południowo wschodni skraj obszaru projektu „Planu …” położony poza wyznaczonymi korytarzami ekologicznymi (rys. 7c). 4. „Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju 2030” (2012). Ww. dokument zawiera mapę (Rysunek 28) pt. „Kierunki polityki przestrzennej wobec obszarów funkcjonalnych cennych przyrodniczo”, według której południowo wschodni skraj obszaru projektu „Planu…” położony jest poza terenami zaliczanymi do systemu ponadlokalnych korytarzy ekologicznych (rys. 7d). Podsumowując, nie ma jednej, obowiązującej koncepcji korytarzy ekologicznych w Polsce – najbardziej miarodajna (formalna) jest koncepcja zawarta w „Koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju 2030” (2012) oraz koncepcja Jędrzejewskiego (2009). Według tych koncepcji obszar projektu „Planu...” położony jest poza ponadregionalnymi i regionalnymi korytarzami ekologicznymi. Podstawowym elementem osnowy ekologicznej w otoczeniu terenu lokalizacji przedsięwzięcia jest ponadregionalny (krajowy) korytarz ekologiczny Doliny Wisły (rys. 7). Korytarz ten (ograniczony w obrębie Żuław Wiślanych do tzw. międzywala) w minimalnej odległości ok. 10 km na zachód - korytarz obejmuje całą dolinę Wisły, która szczególnie w swym środkowym i dolnym biegu zachowała naturalny i półnaturalny charakter wielkiej rzeki nizinnej z licznymi mieliznami, wędrującymi piaszczystymi łachami, terasami zalewowymi, stanowiącymi siedliska ptactwa wodnego; na obszarze województwa pomorskiego cała dolina wraz z jej zboczami, stanowi ważny korytarz ekologiczny, typu lądowo-rzecznego.

Poziom regionalny Koncepcję korytarzy ekologicznych w skali woj. pomorskiego zawiera „Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (2009). Koncepcja ta jest bardzo schematyczna i nie przedstawia rzeczywistych zasięgów korytarzy – należy ją traktować jako schemat rozmieszczenia i powiązań korytarzy o różnym znaczeniu ekologicznym (korytarze wędrówek ptaków, ryb, ssaków, przemieszczania organizmów roślinnych itd.). W otoczeniu obszaru projektu „Planu...”, poza ponadregionalnym korytarzem Doliny Wisły, znajduje się regionalny korytarz ekologiczny Doliny Nogatu (rys. 8), obejmujący międzywale rzeki Nogat (w minimalnej odległości ok. 3,5 km od granicy obszaru projektu „Planu...”).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW obszar projektu „Planu …”

Rys. 7 Obszar projektu „Planu ..." na tle koncepcji korytarzy ekologicznych wg opracowań krajowych obszar projektu „Planu…”

Rys. 8 Położenie terenu lokalizacji przedsięwzięcia na tle korytarzy ekologicznych w województwie pomorskim Źródło: „Plan zagospodarowania województwa pomorskiego” (2009).

9 41 proeko Poziom subregionalny i lokalny Podstawowymi elementami osnowy ekologicznej obszaru projektu „Planu…” i jego otoczenia są: • subregionalny korytarz ekologiczny rzeki Świętej obejmujący jej koryto i brzegi; • lokalne korytarze ekologiczne większych cieków – dopływów Świętej (w tym Kanał Świerkowski); • niewielkie, izolowane pasma i płaty zadrzewień i zakrzewień oraz mikrokorytarze w postaci szpalerów i alei drzew. W otoczeniu obszaru projektu „Planu…” elementy osnowy ekologicznej, jak już stwierdzono, stanowią: • ponadregionalny (krajowy) korytarz ekologiczny doliny Wisły (ograniczony w obrębie Żuław Wiślanych do tzw. międzywala) w minimalnej odległości ok. 10 km od obszaru projektu „Planu…”; • regionalny korytarz ekologiczny Nogatu, obejmujący międzywale rzeki Nogat (w minimalnej odległości ok. 3,5 km od obszaru projektu „Planu…”).

3.2. Walory zasobowo-użytkowe środowiska przyrodniczego

Potencjał agroekologiczny Na obszarze projektu „Planu …” występują następujące kompleksy rolniczej przydatności gleb: • 1 - pszenny bardzo dobry; • 2 - pszenny dobry – przeważa powierzchniowo; • 3 - pszenny wadliwy; • 4 - żytni bardzo dobry; • 8 - zbożowo-pastewny mocny; Gleby obszaru „Planu…” pod względem klasyfikacji bonitacyjnej należą w przewadze do klas II i III, podlegających ochronie prawnej przed zmianą przeznaczenia na nierolnicze. W ogólnej ocenie potencjał agroekologiczny obszaru „Planu…” jest duży.

Zasoby wodne Obszar projektu „Planu…” położony jest poza zasięgiem głównych zbiorników wód podziemnych, wyznaczonych na obszarze całego kraju. Wody podziemne na obszraez gminy Nowy Staw występują w kilku poziomach – kredowym, trzeciorzędowym, dolno-czwartorzędowym i eemsko-holoceńskim. Wody czwartorzędowe są zwykle nie najlepszej jakości, o słabej izolacji od powierzchni. Centralna i południowa część Żuław Wiślanych to teren tzw. „anomalii fluorkowej”. Na obszarze tym, zarówno w wodach podziemnych utworów kredy, jak i czwartorzędu notuje się

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 42 proeko ponadnormatywne (ok. 5 mg/dm3) ilości fluoru. Ponadto na dużych obszarach Żuław, szczególnie w części centralnej i północnej, w przypowierzchniowych utworach czwartorzędu wody podziemne są zasolone. Ze względu na bardzo powolny przepływ wód podziemnych oraz strefy ich stagnacji, obszar Żuław narażony jest także na zanieczyszczenia migrujące z powierzchni terenu wraz z wodami opadowymi. Odrębnym problemem są zanieczyszczenia rolnicze objawiające się ponadnormatywnymi stężeniami związków azotu w wodach podziemnych. Reasumując, wody podziemne tego rejonu nie nadają się do zaopatrzenia w wodę bez uzdatnienia i są wykorzystywane do tego celu w ograniczonym zakresie. Gmina Nowy Staw jest zaopatrywana w wodę z Centralnego Wodociągu Żuławskiego. Zasoby wód powierzchniowych dotyczą wyłącznie elementów sieci melioracyjnej.

Zasoby surowców mineralnych Według danych Państwowego Instytutu Geologicznego (baza MIDAS) oraz „Bilansu zasobów kopalin i wód podziemnych w Polsce wg stanu na 31.12.2012 r.” (2013) na obszarze projektu „Planu…” nie występują udokumentowane złoża surowców.

3.3. Zagrożenia przyrodnicze W warunkach środowiska przyrodniczego Polski do podstawowych zagrożeń przyrodniczych należą zagrożenie powodziowe, ruchy masowe (zagrożenie morfodynamiczne) i ekstremalne stany pogodowe. Na obszarze Żuław powszechnie występuje zagrożenie powodziowe, jak również podtapianie przez wody terenów najniżej położonych. Do najbardziej zagrożonych terenów należy część depresyjna oraz przydepresyjna delty (tereny położone poniżej 2,5 m n.p.m.). Zgodnie z ustawą Prawo wodne dnia 18 lipca 2001 r. (tekst jednolity Dz. U. z 9 lutego 2012 r., poz. 145 ze zm.): Art. 88a. 1. Ochrona przed powodzią jest zadaniem organów administracji rz ą dowej i samorzą dowej. 2. Uż ytkownicy wód wspó ł pracuj ą z organami administracji rz ą dowej i samorz ą dowej w ochronie przed powodzią , w zakresie okre ś lonym w przepisach ustawy oraz w odr ę bnych przepisach. 3. Ochronę przed powodzi ą prowadzi si ę z uwzgl ę dnieniem map zagro ż enia powodziowego, map ryzyka powodziowego oraz planów zarzą dzania ryzykiem powodziowym. Art. 88b. 1. Dla obszarów dorzeczy przygotowuje się wst ę pn ą ocen ę ryzyka powodziowego. (…) Art. 88d. 1. Dla obszarów naraż onych na niebezpiecze ń stwo powodzi wskazanych we wstę pnej ocenie ryzyka powodziowego, sporz ą dza si ę mapy zagro ż enia powodziowego. 2. Na mapach zagroż enia powodziowego przedstawia si ę w szczególno ś ci: 1) obszary, na których prawdopodobień stwo wyst ą pienia powodzi jest niskie i wynosi raz na 500 lat lub na których istnieje prawdopodobień stwo wyst ą pienia zdarzenia ekstremalnego; 2) obszary szczególnego zagroż enia powodzi ą ;

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 43 proeko 3) obszary obejmują ce tereny nara ż one na zalanie w przypadku: a) przelania się wód przez koron ę wa ł u przeciwpowodziowego, b) zniszczenia lub uszkodzenia wał u przeciwpowodziowego, c) zniszczenia lub uszkodzenia budowli pię trz ą cych, d) zniszczenia lub uszkodzenia budowli ochronnych pasa technicznego. Art. 88e. 1. Dla obszarów, o których mowa w art. 88d ust. 2, sporzą dza si ę mapy ryzyka powodziowego. (…) Art. 88f. 1. Mapy zagroż enia powodziowego oraz mapy ryzyka powodziowego sporz ą dza Prezes Krajowego Zarzą du Gospodarki Wodnej. (…) 5. Przedstawione na mapach zagroż enia powodziowego oraz mapach ryzyka powodziowego granice obszarów, o których mowa w art. 88d ust. 2, uwzglę dnia si ę w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, planie zagospodarowania przestrzennego województwa, miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego oraz w decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy. 6. Od dnia przekazania map zagroż enia powodziowego i ryzyka powodziowego jednostkom samorzą du terytorialnego, wszystkie decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzje o warunkach zabudowy na obszarach wykazanych na mapach zagroż enia powodziowego, musz ą uwzgl ę dnia ć poziom zagro ż enia powodziowego wynikają cy z wyznaczenia tych obszarów. 7. Zmiany w dokumentach, o których mowa w ust. 5, wprowadza się w terminie 18 miesi ę cy od dnia przekazania map zagroż enia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego organom, o których mowa w ust. 4 pkt 2, 3 i 5. 8. Koszty wprowadzenia zmian w planach oraz decyzjach, o których mowa w ust. 5, ponoszą odpowiednio bud ż ety w ł a ś ciwych gmin albo województw. (…) Art. 88g. 1. Dla obszarów dorzeczy oraz dla regionów wodnych przygotowuje się , na podstawie map zagroż enia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego, plany zarz ą dzania ryzykiem powodziowym. (…) Art. 88h. 1. Plany zarzą dzania ryzykiem powodziowym dla obszarów dorzeczy przygotowuje Prezes Krajowego Zarzą du Gospodarki Wodnej w uzgodnieniu z ministrem wł a ś ciwym do spraw gospodarki wodnej. Podsumowując, w celu zminimalizowania ryzyka wystąpienia powodzi, związanych z nią zagrożeń dla życia i zdrowia ludzi, strat w gospodarce i szkód w środowisku naturalnym ww. ustawa nakłada nowe obowiązki na: • organy rządowe odpowiedzialne za krajową gospodarkę wodną, które sporządzają mapy zagrożenia powodziowego, mapy ryzyka powodziowego i plany zarządzania ryzykiem powodziowym,

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 44 proeko • jednostki samorządu terytorialnego, które muszą uwzględniać poziom zagrożenia powodziowego wynikający z wyznaczenia obszarów zagrożenia powodziowego i ryzyka powodziowego: w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zmiany wprowadza się w terminie 18 miesięcy od dnia przekazania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego; w decyzjach o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego lub decyzjach o warunkach zabudowy zmiany wprowadza się od dnia przekazania map zagrożenia powodziowego oraz map ryzyka powodziowego. Wspomniane wyżej, dokładne mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego sporządza się dla obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi, wskazanych w tzw. „Wstępnej ocenie ryzyka powodziowego” (w skrócie WOPR). Prezes KZGW w dniu 21 grudnia 2011 r. zatwierdził „Wstępną ocenę ryzyka powodziowego”, w ramach której opracowano m.in. „Mapę obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi w województwie pomorskim” oraz „Mapę obszarów, na których wystąpienie powodzi jest prawdopodobne w województwie pomorskim”. Zgodnie z ww. mapami, obszar projektu „Planu…” jest w całości w obrębie obszarów narażonych na niebezpieczeństwo powodzi. Opublikowane przez KZGW 22 grudnia 2013 r. mapy zagrożenia powodziowego i mapy ryzyka powodziowego nie obejmują obszaru projektu „Planu…” (www.mapy.isok.gov.pl). Warunki wodne na obszarze Żuław Wiślanych są sztucznie regulowane poprzez systemy melioracyjne. Z tego względu dla ochrony przed powodzią zasadnicze znaczenie mają zarówno główne urządzenia przeciwpowodziowe (np. wały) jak i wszystkie urządzenia hydrotechniczne (i ich stan techniczny) związane z regulowaniem gospodarki wodnej na tym terenie. Systemem gospodarki wodnej w imieniu Skarbu Państwa na terenie Żuław w powiecie nowodworskim zarządzają Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Gdańsku oraz Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku (nadzorowany przez Ministra Środowiska). W rejonie obszaru projektu „Planu…” tereny najniżej położone, w tym przydepresyjne zagrożone są podtapianiem, zwłaszcza po intensywnych opadach deszczu i w okresie roztopów. Lokalne podtopienia mogą występować w płytkich, podmokłych obniżeniach terenu, które związane są z obniżeniami dolinnymi cieków, szczególnie po intensywnych opadach atmosferycznych i po roztopach śniegu. Na obszarze „Planu…”, ze względu na równinne ukształtowanie terenu nie występują zagrożenia osuwaniem się mas ziemnych. Na obszarze projektu „Planu …” i w jego sąsiedztwie nie występują zarejestrowane tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi (wg "Rejestracji i inwentaryzacji naturalnych zagrożeń geologicznych na terenie całego kraju (ze szczególnym uwzględnieniem osuwisk oraz innych zjawisk geodynamicznych"). Powszechnym zagrożeniem w warunkach środowiska przyrodniczego Polski są ekstremalne stany pogodowe, jak bardzo silne wiatry, długotrwałe, intensywne opady

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 45 proeko deszczu lub śniegu. Zapobieganie ekstremalnym stanom pogodowym jest niemożliwe a likwidacja skutków jest kwestią organizacyjną.

3.4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji projektu planu Przeważająca część obszaru projektu „Planu…” użytkowana jest rolniczo, głównie, jako grunty orne (są to tereny o dobrych i bardzo dobrych warunkach agroekologicznych). Ustalenia projektu „Planu…” nie wprowadzają istotnych zmian w tym względzie. Kontynuacja użytkowania rolniczego na obszarze projektu „Planu…” będzie miała miejsce niezależnie od stanu realizacji jego ustaleń. Wpłynie ona na podtrzymanie dotychczasowych przekształceń środowiska przyrodniczego, związanych przede wszystkim z zabiegami agrotechnicznymi i chemizacją. Celem projektu „Planu…” jest przede wszystkim dopuszczenie lokalizacji zespołu elektrowni wiatrowych i towarzyszącej infrastruktury elektroenergetycznej. Nowe tereny osadnicze ze względu na wprowadzenie strefy ochronnej elektrowni wiatrowych i związane z tym ograniczenia w zabudowie mają ograniczony zasięg przestrzenny. Obejmują one tereny rolne przylegające do istniejącego zainwestowania wsi. Dopuszczenie lokalizacji na obszarze projektu „Planu…” elektrowni wiatrowych i ustalenie strefy ochronnej elektrowni wiatrowych z zakazem lokalizacji zabudowy mieszkalnej na gruntach rolnych (ze względu na położenie w zasięgu prognozowanego oddziaływania akustycznego planowanych elektrowni wiatrowych), wykluczy rozwój osadnictwa na tym obszarze i pozwoli na zachowanie dotychczasowej funkcji rolniczej. Brak realizacji ustaleń projektu „Planu...” spowodowałby eliminację potencjalnych zmian w środowisku związanych z lokalizacją elektrowni wiatrowych (zob. rozdz. 7.2.) na terenach dotychczas użytkowanych rolniczo. Brak lokalizacji elektrowni wiatrowych w gminie Nowy Staw przyczyniłby się do nie uzyskania wzrostu udziału źródeł energii odnawialnej w bilansach energetycznych Polski i województwa pomorskiego, ze wszystkimi tego konsekwencjami środowiskowymi i formalnymi, wynikającymi ze zobowiązań międzynarodowych Polski, w tym z członkowstwa w UE.

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 46 proeko 4. ANALIZA ISTNIEJĄCYCH PROBLEMÓW OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI NA OBSZARACH FORM OCHRONY PRZYRODY OBRAZU 4.1. Źródła i stan antropizacji środowiska przyrodniczego Główne przejawy antropizacji środowiska przyrodniczego na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu to: • dominacja rolniczego użytkowania ziemi, czego efektem są m. in. synantropizacja roślinności, degradacja struktury ekologicznej terenu oraz specyfika krajobrazu o cechach kulturowego krajobrazu rolniczego; • zanieczyszczenia obszarowe środowiska gruntowo-wodnego generowane przez rolnictwo w rezultacie uprawy ziemi, nawożenia oraz stosowania środków ochrony roślin; • osadnictwo wiejskie wzdłuż ciągów komunikacyjnych, we wsiach Tralewo, Laski i Dębina oraz bliskie sąsiedztwo terenów zainwestowanych miasta Nowy Staw, w tym obiekty przemysłowe, gospodarcze i usługowe - źródła emisji zanieczyszczeń do atmosfery oraz ścieków i odpadów komunalnych i gospodarczych; • droga krajowa nr 55 Nowy Dwór Gdański - Malbork, drogi powiatowe (Dębina - Świerki - Myszewo, Świerki - Lipinka i Nowy Staw – Malbork) oraz sieć dróg lokalnych – komunikacja samochodowa jako źródło emisji zanieczyszczeń atmosfery i hałasu; • napowietrzne linie elektroenergetyczne niskiego i średniego napięcia.

Warunki aerosanitarne Potencjalne źródła zanieczyszczenia atmosfery na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu stanowią: • paleniska domowe, źródła ciepła (głownie paliwa stałe – węgiel) i emisja technologiczna z obiektów gospodarczych; • emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych głównie z drogi krajowej nr 55 i dróg powiatowych; • emisja zanieczyszczeń z ciągników i maszyn rolniczych; • emisja niezorganizowana pyłów z terenów pozbawionych stale (np. drogi gruntowe) lub okresowo (np. grunty orne) roślinności; • napływ zanieczyszczeń z otoczenia, głównie znad miasta Nowy Staw w przypadku wiatrów z kierunku zachodniego i północno-zachodniego oraz znad Malborka w przypadku wiatrów z kierunku południowego. Źródłem zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego o wzrastającym znaczeniu jest komunikacja samochodowa. Rozkład i natężenie zanieczyszczeń związany jest przede wszystkim z przebiegiem tras komunikacyjnych. Wielkość wpływu na środowisko komunikacji

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 47 proeko samochodowej w zakresie zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego uwarunkowana jest natężeniem ruchu pojazdów. Przez północno-wschodni fragment obszaru projektu „Planu…”, przebiega droga krajowa nr 55 Nowy Dwór Gdański – Malbork, o istotnym znaczeniu regionalnym, natomiast przez jego zachodnia część przebiega droga powiatowa Nowy Staw – Malbork (stanowiąca główne powiązanie komunikacyjne tych miejscowości. Ponadto przez obszar projektu „Planu…” przebiegają fragmenty innych dróg powiatowych, o znaczeniu lokalnym. W 2010 r. wykonane zostały pomiary natężenia ruchu na drogach krajowych i wojewódzkich („Generalny pomiar ruchu w 2010 r.” 2011), w tym m.in. na terenie gminy Nowy Staw. Średni dobowy ruch pojazdów na drodze krajowej nr 55 na odcinku Nowy Dwór Gdański – Dębina wyniósł 4806 poj./dobę, a na odcinku Dębina –Malbork 7137 poj./dobę. Najbliższa stacja pomiarowa zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego (WIOŚ) znajduje się w mieście Nowy Staw. Wyniki pomiarów dwutlenku azotu (NO2), siarki (SO2) oraz benzenu wykonane w 2008 r. w tym punkcie zawiera tabela 3 (nie przekroczyły one wartości dopuszczalnych).

Tabela 3 Wyniki pomiarów dwutlenku siarki (SO2), dwutlenku azotu (NO2) i benzenu w 2008 r. w mieście Nowy Staw SO2 NO2 benzen Rodzaj Średnia Średnia Średnia roczna Stacja Max mc Max mc pomiaru roczna roczna [µg/m³] [µg/m³] [µg/m³] [µg/m³] [µg/m³] Nowy Staw pasywny 8,2 32,1 13,8 22,3 2,3 Źródło: Raport o stanie środowiska województwa pomorskiego w 2008 r. (2009).

Wyniki pomiarów na pobliskim punkcie pomiarowym nie są reprezentatywne dla obszaru projektu „Planu…” ze względu na jego całkowicie odmienny charakter w stosunku do przestrzeni miejskiej. W 2010 r. ocena jakości powietrza w województwie pomorskim (www.wios.gda.pl) dokonana została w oparciu o nowy układ stref. Ilość stref w województwie ograniczyła się do dwóch tj. aglomeracji trójmiejskiej i pozostałej części województwa zwanej strefą pomorską. Strefa pomorska za 2010 r. oceniona została następująco (www.wios.gda.pl): • klasyfikacja z uwzględnieniem parametrów kryterialnych pod kątem ochrony zdrowia – klasy A dla poszczególnych zanieczyszczeń na obszarze strefy, z wyjątkiem niedotrzymanych poziomów dla pyłu PM10, niedotrzymanych poziomów docelowych (2013 r.) benzo(a)pirenu, niedotrzymanych poziomów dla ozonu w przypadku celów długoterminowych (2020 r.); • klasyfikacja stref z uwzględnieniem parametrów kryterialnych pod kątem ochrony roślin – klasa A i zagrożone poziomy celów długoterminowych dla ozonu ustalonych na rok 2020.

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 48 proeko Hałas Na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu nie występują zakłady przemysłowe oraz obiekty uciążliwe pod względem emisji hałasu do środowiska. Źródła hałasu stanowią tu przede wszystkim: • komunikacja samochodowa na drodze krajowej nr 55 i w mniejszym stopniu na drogach powiatowych oraz na pozostałych drogach o charakterze lokalnym; • obiekty produkcyjno-usługowe i obsługi rolnictwa we wsiach; • praca maszyn i ciągników rolniczych. W odległości ok. 2 km na północ od obszaru projektu „Planu…” funkcjonują Farma Wiatrowa >Nowy Staw I< i część Farmy Wiatrowej >Nowy Staw II<, a w odlelości ok. 0,5 km na wschód funkcjonuje pojedyncza elektrownia wiatrowa „Tralewo” - źródła hałasu przemysłowego. Dla parku wiatrowego „Nowy Staw I” zostały wykonane pomiary hałau przez akredytowaną Pracownię Hałasu Wojciech Babicz, Radosław Jeżyna Spółka Cywilna z Wrocławia. Seria badań prowadzona została w okresie sierpień 2013 – luty 2014. Pomiary dokonano w 12 punktach pomiarowych, w porze dnia i nocy. Badania wykonywano pod kątem oceny oddziaływania hałasu na zabudowę chronioną w otoczeniu elektrowni. Pomiary tła akustycznego wykonano w wybranych punktach dla wariantu z wyłączonymi turbinami. Wyniki dokonanych pomiarów, we wszystkich analizowanych punktach, wykazały, że na granicy terenów chronionych akustycznie nie występują przekroczenia dopuszczalnych norm (zarówno w porze dziennej jak i nocnej), w związku z pracą Farmy Wiatrowej >Nowy Staw I<. Dla pozostałych terenów gminy Nowy Staw brak jest pomiarów dokumentujących poziom hałasu. Dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112). Rozporządzenie określa zróżnicowane dopuszczalne poziomy hałasu (zob. rozdz. 7.2.4.2.), w zależności od przeznaczenia terenu, wyrażone wskaźnikami hałasu LDWN, LN (mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem) oraz LAeq D i LAeq N (mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby)3.

Promieniowanie elektromagnetyczne Przez obszar projektu „Planu…” przebiegają linie elektroenergetyczne średniego i niskiego napięcia. Napowietrzne linie średniego napięcia (15 kV) i niższych napięć nie stanowią źródeł ponadnormatywnego promieniowania elektromagnetycznego.

Stan zanieczyszczenia wody i przekształcenia jej obiegu

3 Wartości wskaźników długookresowych LDWN, LN oraz wskaźników LAeq D i LAeq N (równoważny poziom dźwięku w porze dnia i porze nocy) są takie same.

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 49 proeko Wody rzeki Małej Świętej badane były przez WIOŚ w Gdańsku w 2004 r. powyżej Nowego Stawu (w minimalnej odległości ok. 3 km od obszaru projektu „Planu…”), a Świętej (Tugi) poniżej Nowego Stawu (w minimalnej odległości ok. 2,5 km od obszaru projektu „Planu…”). Mała Święta - wody IV klasy czystości (jakość niezadowalająca). Przez znaczną część roku o ich zadowalającej jakości decydował poziom substancji rozpuszczonych (91% wyników) i materii organicznej trudniej rozkładającej się (64% stężeń), a także spadek ich natlenienia w lipcu i wzrost wartości ChZT-Cr w grudniu oraz okresowy wzrost stężenia miedzi, rtęci, selenu i żelaza. Stan sanitarny rzeki był niezadowalający - IV klasa. Wzrost liczby bakterii coli typu fekalnego odnotowano we wrześniu (III klasa) i w październiku (IV klasa). Skład organizmów planktonowych wskazywał na zadowalającą jakość wód, a poziom chlorofilu „a” świadczył o ich dobrej jakości. Święta (Tuga) (poniżej Nowego Stawu) - wody IV klasy czystości. Przez znaczną część roku były one wysoko natlenione oraz nisko obciążone zawiesiną, związkami azotu i fosforu. Okresowe spadki ich natlenienia obserwowano w drugiej połowie roku. Zawartość materii organicznej trudniej rozkładalnej wskazywała natomiast na niezadowalającą lub złą jakość wód. Wyższy poziom stężeń ChZT-Cr występował w drugiej połowie roku - wyniki IV- klasowe stanowiły 20-30%. Zawartość substancji rozpuszczonych świadczyła o ich dobrej (30% stężeń) lub zadowalającej (70% stężeń) jakości. Wyższy poziom stężeń notowano w drugiej połowie roku. Stan sanitarny określony na podstawie liczby bakterii coli typu fekalnego spełniał wymogi III klasy czystości w całej rzece. O ocenie decydowało od 10 do 80% wyników. Skład organizmów planktonowych wskazywał na zadowalającą jakość wód. Poziom chlorofilu „a” świadczył o ich bardzo dobrej lub dobrej jakości. W 2000 r.4 Kanał Świerkowski prowadził wody zaklasyfikowane pod względem sanitarnym do II klasy. Pod względem fizyko-chemicznym wody tego kanału od stycznia do kwietnia odpowiadały II klasie, jednak w okresie letnim uznane zostały za pozaklasowe (NON) ze względu na bardzo małą ilość tlenu i rosnącą zawartość potasu i fosforu. Pod względem hydrobiologicznym wody Kanału Świerkowskiego zostały uznane za pozaklasowe ze względu na występującą w okresie wiosenno-letnim wysoką zawartość chlorofilu „a”. Miasto i gmina Nowy Staw są częściowo skanalizowane (miasto w 100%, a gmina w ponad 40% wg „Wieloletniego Planu Inwestycyjnego Miasta i Gminy Nowy Staw na lata 2005 – 2009”). Ścieki z miasta Nowy Staw i 4. sołectw zbierane są przez sieć kanalizacyjną w systemie podciśnieniewo-grawitacyjnym i poprzez przepompownię ścieków i rurociąg tłoczny odprowadzane są do oczyszczalni ścieków Spółki Wodno-Ściekowej „Nogat” w Czerwonych Stogach (gmina Malbork z odprowadzeniem oczyszczonych ścieków do Nogatu). Przekształcenia obiegu wody w rejonie obszaru projektu „Planu…” dotyczą przede wszystkim melioracji równiny aluwialnej budowę gęstej sieci kanałów oraz rowów odwadniających w powiązaniu naturalnego systemu odpływu z siecią melioracyjną.

4 Brak nowszych danych.

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 50 proeko Ramowa Dyrektywa Wodna 2000/60/WE (RDW) z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej jest wynikiem wieloletnich prac Wspólnot Europejskich zmierzających do lepszej ochrony wód poprzez wprowadzenie wspólnej europejskiej polityki wodnej, opartej na przejrzystych, efektywnych i spójnych ramach legislacyjnych. Zobowiązuje ona państwa członkowskie do racjonalnego wykorzystywania i ochrony zasobów wodnych w myśl zasady zrównoważonego rozwoju. Celem RDW jest osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do 2015 roku (Dyrektywa przewiduje odstępstwa od założonych celów środowiskowych, jeżeli ich osiągnięcie dla danej części wód w ustalonym terminie nie będzie możliwe z określonych przyczyn). Podstawowymi dokumentami planistycznymi według RDW są plany gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy i programy działań. W ww. planach przy ustalaniu celów środowiskowych dla jednolitych części wód powierzchniowych brano pod uwagę aktualny stan JCWP w związku z wymaganym zgodnie z Ramową Dyrektywę Wodną (RDW) warunkiem niepogarszania ich stanu z uwzględnieniem różnicy pomiędzy naturalnymi, a silnie zmienionymi oraz sztucznymi częściami wód. Zgodnie z tymi założeniami dla naturalnych części wód celem będzie osiągnięcie co najmniej dobrego stanu ekologicznego, dla silnie zmienionych i sztucznych części wód - co najmniej dobrego potencjału ekologicznego. Ponadto, w obydwu przypadkach, w celu osiągnięcia dobrego stanu/potencjału konieczne będzie dodatkowo utrzymanie co najmniej dobrego stanu chemicznego. Cele środowiskowe dla wód podziemnych określone w planach gospodarowania wodami na obszarach dorzeczy obejmują: • zapobieganie dopływowi lub ograniczanie dopływu zanieczyszczeń do wód podziemnych; • zapobieganie pogarszania się stanu wszystkich części wód podziemnych; • zapewnianie równowagi między poborem a zasilaniem wód podziemnych; • wdrożenie działań niezbędnych do odwrócenia znaczącego i utrzymującego się rosnącego trendu stężenia każdego zanieczyszczenia powstałego wskutek działalności człowieka. Obszar projektu „Planu…” położony jest w zasięgu objętym „Planem gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” (Uchwała Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2011 r. - M.P. z dnia 21 czerwca 2011 r.), w zlewni Wisły Królewieckiej JCWP PLRW200005129 (obejmującej m.in. zlewnię Szkarpawy – rys. 9), zakwalifikowanej jako silnie zmieniona część wód (zmiany hydromorfologiczne związane w dużej części z ochroną przeciwpowodziową). W ww. „Planie…” (2011) stan wód Wisły Królewieckiej JCWP PLRW200005129 oceniono jako zły, a osiągnięcie założonych celów środowiskowych (utrzymanie lub poprawa ich stanu do 2015 r., a w uzasadnionych przypadkach w terminie późniejszym) uznano za zagrożone i zalecono ustalenie celów mniej rygorystycznych (derogacje ze względu na dysproporcjonalne koszty wdrożenia działań – renaturyzacja rzeki spowodowałaby ogromne straty związane z zagrożeniem powodzią terenów Żuław).

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ Rys. 9 Położenie obszaruZESPÓŁ projektu ELEKTROWNI "Planu...” WIATROWYCH na tle >LIPINKA< podziału Z INFRASTRUKTURĄ hydrograficznego TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 52 proeko Obszar projektu „Planu…” pod względem podziału na jednolite części wód podziemnych położony jest w jednostce JCWPd nr 16 - kod PLGW240016 (rys. 10), której stan w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” 2011) oceniono jako zły pod względem stanu ilościowego (ze względu na duży pobór wód podziemnych w celu zaopatrzenia w wodę do spożycia – region turystyczny, i ingresje wód zasolonych) i dobry pod względem stanu chmicznego. Osiągnięcie celów środowiskowych dla tej części wód podziemnych uznano jako zagrożone i przesunięto termin realizacji celów środowiskowych do 2021 r. (derogacje czasowe ze względu na brak możliwości technicznych).

Rys. 10 Położenie obszaru projektu "Planu...” na tle mapy jednolitych części wód podziemnych

Przekształcenia litosfery Do podstawowych przekształceń litosfery na obszarze projektu „Planu…” należą: • przekształcenia właściwości fizykochemicznych gleb na terenach użytkowanych rolniczo związane przede wszystkim z zabiegami agrotechnicznymi; • przekształcenia związane z infrastrukturą komunikacyjną, w tym nasypy drogowe, wykopy i niwelacje; • tereny przekształceń geomechanicznych, związanych przystosowaniem terenu do zainwestowania; • przekształcenia związane z systemem melioracyjnym.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 53 proeko Gospodarka odpadami Na obszarze gminy Nowy Staw, w Świerkach (poza obszarem projektu „Planu…”), w latach 1994 – 2007 funkcjonowało gminne składowisko odpadów (składowisko wgłębno- nasypowe po wyrobisku żwiru o powierzchni składowania 2,67 ha i powierzchni w granicach ogrodzenia 4,34 ha). W 2007 r. składowisko częściowo zamknięto (w 2008 r. przyjmowało ono głównie odpady pobudowlane i zielone, np. z cmentarzy). Odpady komunalne aktualnie wywożone są poza teren gminy na składowisko odpadów komunalnych w Tczewie (ZUOS Sp. z o.o. w Tczewie).

4.2. Formy ochrony przyrody i problemy ochrony ich środowiska

4.2.1. Ochrona przyrody na obszarze projektu planu Na obszarze projektu „Planu…” i w jego bezpośrednim sąsiedztwie nie występują obszarowe formy ochrony przyrody przewidziane ustawą o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 880 z późn. zm.). Na obszarze „Planu…” występuje 5 pomników przyrody (tab. 4) (zał. kartogr.).

Tabela 4 Pomniki przyrody na obszarze „Planu…” Nr Rodzaj Gatunek Obwód Ilość Data Położenie rej. powołania 71 drzewo dąb szypułkowy 4.40 1 1988-09-02 Tralewo, posesja W. Strzelczyka 268 grupa drzew dąb szypułkowy 2.87 - 3.60 2 1996-12-31 Dębina, na posesji Nr 11 269 drzewo buk pospolity 3.01 1 1996-12-31 Dębina, na posesji Nr 11 270 drzewo lipa drobnolistna 3.00 1 1996-12-31 Dębina, na posesji Nr 11 271 drzewo dąb szypułkowy 3.45 1 1996-12-31 Dębina, na posesji Nr 11 Źródło : Rejestr pomników przyrody województwa pomorskiego Wymienione w tabeli 4. pomniki przyrody - drzewa i grupy drzew ustanowione były: • Zarządzeniem Nr 21/88 Wojewody Elbląskiego z dnia 02.09.1988 r.; • Rozporządzeniem Nr 8/96 Wojewody Elbląskiego z dnia 31.12.1996 r. Zgodnie z tymi przepisami ochrona drzew - pomników przyrody polega na przestrzeganiu poniższych zakazów: 1) wycinania, niszczenia lub uszkadzania drzewa; 2) zrywania z drzewa pączków, kwiatów, owoców i liści; 3) umieszczania na drzewie tablic, napisów oraz innych; 4) wchodzenia na drzewo; 5) nacinania drzewa, rycia napisów i znaków; 6) wznoszenia jakichkolwiek budowli w promieniu 20 m od pnia drzewa.

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 54 proeko Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody na obszarze opracowania, tak jak w całej Polsce, obowiązuje ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Zgodnie z rozpoznaniem fitosocjologicznym i florystycznym oraz mikologicznym (Nowakowski, Wojciechowska, Zawistowski 2013), na terenach bezpośrednio przeznaczonych pod lokalizację elektrowni wiatrowych i infrastrukturę towarzyszącą nie stwierdzono występowania chronionych gatunków roślin i grzymów. W trakcie monitoringu ornitologicznego (Kosmalski 2011) i monitoringu chiropterofauny (Tomaszewski 2011) na obszarze projektu „Planu…” i w jego sąsiedztwie stwierdzono występowanie: • 86 gatunków ptaków pod ochroną ścisłą i 7 pod ochroną częściową (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt – Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1419) - zob. tabela 1 w rozdz. 3.1.3.3.; • 2 gatunki nietoperzy (karlik malutki Pipistrellus pipistrellus i mroczek późny Eptysicus serotinus) - podlegające ochronie ścisłej zgodnie z ww. Rozporządzeniem.

4.2.2. Formy ochrony przyrody w otoczeniu obszaru projektu planu W regionalnym otoczeniu obszaru projektu „Planu…” (w odległości do ok. 20 km) występują następujące obszarowe formy ochrony przyrody (rys. 11): • rezerwaty przyrody: – Parów Węgry (w minimalnej odległości ok. 11,1 km w kierunku południowo-zachodnim); – „Las Mątawski” (w minimalnej odległości ok. 14,2 km w kierunku południowo-zachodnim); – „Biała Góra” (w minimalnej odległości ok. 19,6 km w kierunku południowo- zachodnim); • obszary chronionego krajobrazu: − Obszar Chronionego Krajobrazu „Rzeki Nogat" (w minimalnej odległości ok. 3,5 km w kierunku południowym i wschodnim); − „Środkowożuławski” Obszar Chronionego Krajobrazu (w minimalnej odległości ok. 10 km w kierunku zachodnim); − Obszar Chronionego Krajobrazu „Żuław Gdańskich" (w minimalnej odległości ok. 10,7 km w kierunku północno-zachodnim); − Obszar Chronionego Krajobrazu „Białej Góry" (w minimalnej odległości ok. 13,3 km w kierunku południowo-zachodnim); − Obszar Chronionego Krajobrazu „Rzeki Szkarpawy" (w minimalnej odległości ok. 15 km w kierunku północnym);

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Rys. 16 Położenie obszaru projektu „Planu...” na tle obszarowych form ochrony przyrody w regionalnym otoczeniu

Rys. 11 Położenie obszaru projektu „Planu…” na tle form ochrony przyrody 56 proeko

• obszary Natura 2000:

o ustanowiony obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły" PLB040003 (w minimalnej odległości ok. 10 km w kierunku zachodnim); o obszary mające znaczenie dla Wspólnoty: − „Dolna Wisła” PLH220033 (w minimalnej odległości ok. 8,5 km w kierunku południowo-zachodnim); − „Sztumskie Pole” PLH220087 (w minimalnej odległości ok. 12,8 km w kierunku południowo-zachodnim). − „Waćmierz” PLH220031 (w minimalnej odległości ok. 17,9 km w kierunku północno-zachodnim);

• użytki ekologiczne – najbliższy w gm. Nowy Staw „Półmieście”, obejmujący fragment międzywala Nogatu (w minimalnej odległości ok. 8 km na południowy-wschód);

• pomniki przyrody – poza pomnikami występującymi na obszarze projektu „Planu…”, w otoczeniu obszaru pomniki przyrody występują w mieście Nowy Staw oraz we wsiach Stogi, Świerki, Tragamin, Kościeleczki.

Rezerwaty przyrody „Parów Węgry” – utworzony Zarządzeniem MLiPD z dn. 05.10. 1968 r. w celu ochrony starego lasu mieszanego o charakterze zbliżonym do naturalnego. Rezerwat położony na wysokiej skarpie, ok. 750 m od rzeki Nogat obejmuje stary, ponad 150 letni drzewostan dębowy z domieszką sosny i równie starym drugim piętrem grabowym. Na obrzeżu rezerwatu rosną liczne dęby, o obwodzie predestynującym je do uznania za pomniki przyrody. Najczęstszym siedliskiem jest las świeży, w części środkowej rezerwatu występują też fragmenty lasu łęgowego. Na fragmentach odsłoniętych zboczy występują zbiorowiska roślin kserotermicznych. Z gatunków objętych ochroną ścisłą występują m. in. tojad dzióbaty (Aconitum variegatum) oraz goryczka gorzkawa (Gentiana amarella). „Las Mątawski” – rezerwat leśny o powierzchni 231,78 ha, położony w gminach Sztum i Miłoradz. Rezerwat utworzono w 2005 r. w wyniku połączenia rezerwatów „Mątawy” (utworzony w 1970 r.) i „Las Łęgowy nad Nogatem” (utworzony w 1968 r.) oraz włączenia w jego granice nowych terenów w otoczeniu. Celem ochrony jest zachowanie unikatowego, największego i relatywnie najlepiej zachowanego kompleksu leśnego, w tym drzewostanów dębowo i jesionowych, w wieku przekraczającym 150 lat, unikalnych w skali regionu oraz siedlisk łęgu wiązowo-jesionowego i grądu pomorskiego. Kompleksy leśne stanowią relikt dawnych lasów delty Wisły – Żuław Wiślanych. Inne wartości obiektu to bogate populacje rzadkich i chronionych gatunków zwierząt, w tym ornitofauny oraz rzadkich, zagrożonych wyginięciem i chronionych gatunków roślin naczyniowych (rezerwat znajduje się w zasięgu obszaru specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły” PLB 040003). „Biała Góra” – rezerwat florystyczny obejmujący obszar ochronny na Powiślu (o powierzchni 3,47 ha, ustanowiony w roku 1968). Ochronie rezerwatu podlegają stanowiska

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 57 proeko roślinności stepowej (dyptam jesionolistny, lepnica wąskopłatkowa, lepnica zielonawa, ciemiężnik białokwiatowy, bodziszek czerwony, strzęplica sina, pięciornik piaskowy, smagliczka górska, jastrzębiec żmijowcowaty, pajęcznica gałęzista, traganek piaskowy i driakiew żółtawa).

Obszary chronionego krajobrazu Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Nogat obejmuje tereny międzywala Nogatu, o powierzchni 11578 ha. Obszar ten w woj. warmińsko-mazurskim (granicę stanowi rzeka Nogat) ma kontynuację w kierunku wschodnim w postaci obszaru chronionego krajobrazu o tej samej nazwie. Szczególne walory krajobrazowe posiada toń wodna oraz występujące w jej otoczeniu pasy oczeretów, szuwarów, i innej roślinności wodnej, a także strefy zadrzewień i zakrzewień nadwodnych. Środkowożuławski Obszar Chronionego Krajobrazu zajmuje powierzchnię 2 513 ha. W jego skład wchodzi międzywale Wisły (w obrębie Żuław Wiślanych) stanowiące strefę ochronną zabezpieczającą biotop rzeki. Obszar Chronionego Krajobrazu Żuław Gdańskich obejmuje cały teren Żuław Gdańskich z wyjątkiem jego północnej części, o powierzchni 30092 ha. Żuławy Gdańskie to równina aluwialna - część delty Wisły, użytkowana w przewadze rolniczo. Specyfikę obszaru podkreśla skomplikowany system hydrologiczny (grawitacyjny i polderowy). Obszar Chronionego Krajobrazu „Białej Góry" zajmuje powierzchnię 3971 ha. Obejmuje tereny międzyrzecza Wisły-Leniwki i Nogatu oraz tereny położone między Nogatem, a ścianą lasu rosnącego na zboczu doliny Wisły. Brzegi rzek porastają oczerety i szuwary, stwarzając dogodne warunki do bytowania oraz lęgów ptactwa wodnego i błotnego. Obszar Chronionego Krajobrazu Rzeki Szkarpawy zajmuje powierzchnię 4 296 ha. Obejmuje północną część Żuław Wielkich ze Szkarpawą, prawobocznym ujściowym ramieniem Wisły. Szkarpawa rozgałęzia się na Wisłę Królewiecką i Elbląską. Cały obszar ma silnie rozbudowaną sieć hydrograficzną. Dominują tu użytki rolne i zielone oraz szuwary trzcinowe. Środkowożuławski Obszar Chronionego Krajobrazu zajmuje powierzchnię 2 513 ha. W jego skład wchodzi międzywale Wisły (w obrębie Żuław Wiślanych) stanowiące strefę ochronną zabezpieczającą biotop rzeki.

Obszary Natura 20005 Obszar Natura 2000 specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły” PLB040003, Obszar rozciągnięty jest wzdłuż ponad 260 kilometrowego odcinka rzeki Wisły. Na niektórych jej odcinkach obecne są liczne mielizny i wyspy, odsłaniane szczególnie podczas niskiego stanu wody. W wielu miejscach na obszarze międzywala znajdują się rozległe podmokłe łąki. Na terasie zalewowej obecne są starorzecza i pozostałości lasów łęgowych . W miejscowości Piekło znajduje się śluza odcinająca Nogat od Wisły. Za śluzami w kierunku północnym zaczyna się żuławski odcinek Wisły. W obszarze prowadzona jest różnorodna

5 Charakterystyka na podstawie informacji ze strony internetowej www.natura2000.mos.gov.pl.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 58 proeko gospodarka wodna i rolna. Ostoja jest ważnym miejscem dla ptaków wodno-błotnych podczas migracji i zimowania, ale także podczas lęgów. Obszar Dolina Dolnej Wisły jest ostoją ptaków o randze międzynarodowej PL028 (Wilk i inni 2010). Gniazduje w niej 28 gatunków ptaków z listy zał. I Dyrektywy Ptasiej; 9 gatunków znajduje się w polskiej czerwonej księdze. Okres lęgowy: W okresie lęgowym obszar ważny dla następujących gatunków ptaków wymienionych w zał. I Dyrektywy Ptasiej:błotniaka stawowego, bielika, rybitwy rzecznej, rybitwy białoczelnej, zimorodka i jarzębatki (>1% populacji krajowej, kryterium C6) oraz dla 5 gatunków spoza zał. I Dyrektywy Ptasiej (powyżej 1% populacji krajowej) – ohara, nurogęsia (5-7% populacji krajowej), sieweczki rzecznej (ponad 2,5%), brodźca piskliwego, mewy srebrzystej (ponad 2%) i brzegówki (ponad 3% populacji krajowej). W stosunkowo wysokim zagęszczeniu występuje łabędź niemy (0,54%), mewa pospolita (0,8% populacji krajowej), trzciniak (0,8% populacji krajowej) i remiz (0,96% populacji krajowej). Liczebność 20 gatunków ptaków spełnia warunki przyznania rangi „przedmiotów ochrony” (co najmniej 0,51% populacji krajowej lub z innych względów); są to: łabędź niemy, ohar, nurogęś, bielik, błotniak stawowy, derkacz, żuraw, sieweczka rzeczna, brodziec piskliwy, mewa pospolita, mewa srebrzysta, rybitwa rzeczna, rybitwa białoczelna, rybitwa białowąsa, rybitwa czarna, zimorodek, dzięcioł zielony, brzegówka, trzciniak, jarzębatka, remiz i dziwonia. Okres migracji, zimowania: Podczas inwentaryzacji ptaków nielęgowych w latach 2011–2012 stwierdzono 59 gatunków ptaków wodnych i wodno-błotnych, w tym 16 gatunków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej. Liczebność co najmniej 4 gatunków przekraczała próg 1% populacji wędrówkowej: gągoł – liczebność w okresie migracji 13 993 os. to 1,2 % populacji migrującej (kryterium C3), krzyżówka – liczebność w okresie migracji 31 251 os. to 1,56 % populacji migrującej (kryterium C3), żuraw - liczebność w okresie migracji 3650 os. to 2,4 % populacji migrującej, gęś zbożowa - 8258 os. co stanowi ok. 1,4% populacji migrującej. Ponadto w okresie wiosennym, jesiennym i zimowym koncentracje ptaków przekraczały 20 000 os., co pozwala zakwalifikować obszar do kryterium C4. Ocena wielkości migracji ptaków w okolicach Świecia wykazuje, że obszar spełnia także ważną funkcję jako korytarz migracyjny (ponad 3 600 żurawi – kryterium C5). W latach wcześniejszych wykazywano także wysokie liczebności siewek złotych (6000 8000, C2), kulików wielkich (750-1100, C1) (Mokwa i in. 2010). Na obszarze specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły” PLB040003 stwierdzono występowanie co najmniej 44 gatunków ptaków wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Ptasiej (79/409/EWG). Spośród nich, przedmiot ochrony stanowią następujące gatunki ptaków, zgodnie z kryteriami kwalifikującymi gatunki ptaków i ich siedliska do ochrony w formie obszarów Natura 2000 (gatunki z oceną A, B lub C wg standardowego formularza danych): • A036 Cygnus olor łabędź niemy; • A039 Anser fabalis gęś zbożowa;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 59 proeko • A048 Tadorna tadorna ohar; • A053 Anas platyrhynchos krzyżówka; • A067 Bucephala clangula gągoł; • A070 Mergus merganser nurogęś; • A075 Haliaeetus albicilla bielik; • A081 Circus aeruginosus błotniak stawowy; • A122 Crex crex derkacz; • A127 Gurus gurus żuraw; • A130 Haematopus ostralegus ostrygojad; • A136 Charadrius dubius sieweczka rzeczna; • A140 Pluvialis apricaria siewka złota; • A142 Vanellus vanellus czajka; • A160 Numenius arquata kulik wielki • A168 Actitis hypoleucos brodziec krzykliwy • A182 Larus canus mewa siwa; • A184 Larus argentatus mewa srebrzysta • A193 Sterna hirundo rybitwa rzeczna; • A195 Sternula albifrons rybitwa białoczelna; • A196 Chlidonias hybrida rybitwa białowąsa; • A197 Chlidonias niger rybitwa czarna. • A229 Alcedo atthis zimorodek; • A298 Acrocephalus arundinaceus trzciniak; • A307 Sylvia nisoria jarzębatka; • A336 Remiz pendulinus remiz; • A371 Carpodacus erythrinus dziwonia.

Gatunki lęgowe: • Błotniak stawowy • Ohar • Bielik • Nurogęś • Derkacz • Sieweczka rzeczna • Żuraw • Brodziec piskliwy • Rybitwa rzeczna • Mewa srebrzysta • Rybitwa białoczelna • Brzegówka • Rybitwa białowąsa • Dziwonia • Rybitwa czarna • Mewa czarnogłowa • Zimorodek • Mewa siwa • Jarzębatka • Remiz • Łabędź niemy • Trzciniak Gatunki migrujące i zimujące: • Żuraw • Czajka • Gęś zbożowa • Kulik wielki • Krzyżówka • Siewka złota • Gągoł • Bielik • Nurogęś

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 60 proeko Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty „Dolna Wisła” PLH220033, o powierzchni 10374.19 ha, obejmuje fragment doliny Wisły w jej dolnym biegu, od południowej granicy woj. pomorskiego do Mostu Knybawskiego na południe od Tczewa. Poza tym w granicach ostoi znajduje się również górny odcinek Nogatu od śluzy w Białej Górze do śluzy pod Wielbarkiem. Szczególnie bogata i cenna jest ichtiofauna. We florze roślin naczyniowych stwierdzono liczne gatunki zagrożone i prawnie chronione w Polsce. Jest to też fragment ostoi ptasiej o randze europejskiej. Na murawach kserotermicznych występują rzadkie i zagrożone gatunki owadów reprezentujących m.in. pontyjski element zasięgowy i/lub umieszczone na Polskiej Czerwonej Liście - m.in. żądłówka z rodziny grzebaczowatych chwastosz pluskwiakowiec Tachysphex fulvitarsus (CR), wardzanka Bembix rostrata (VU), czy osiągające skrajnie północne stanowiska w Polsce: żądłówka smukwa kosmata Scolia hirta (VU), pasikonik wątlik paskowany Leptophyes albovittata i ślimak wstężyk austriacki Cepaea vindobonensis. W obrębie obszaru występują zróżnicowane zbiorowiska roślinne, w tym dobrze wykształcone i zachowane różne typy łęgów. Znaczenie dla obszaru ma 8 rodzajów siedlisk z Załącznika I Dyrektywy Rady 92/43/EWG, które spełniają kryteria dla utworzenia obszaru Natura 2000 (tj. siedliska będące przedmiotami ochrony z oceną A, B lub C): • 3150 starorzecza i naturalne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion; • 6120 ciepłolubne, śródlądowe murawy napiaskowe (Koelerion glaucae); • 6510 niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arthenatherion eletioris); • 9160 grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio-carpinetum) • 9170 grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (Galio-Carpinetum, Tilio- Carpinetum); • 9190 pomorski kwaśny las brzozowo-dębowy (Betulo-Quercetum); • 91E0 łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion); • 91F0 łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe (Ficario-Ulmetum). Ponadto, spośród spełniających kryteria dla utworzenia obszaru Natura 2000, gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG odnotowano tu jeden gatunek z grupy płazów i gadów Bombina bombina (kumak nizinny) i 5 gatunków grupy ryb: Lampetra fluviatilis (minóg rzeczny) Salmo salar (łosoś atlantycki), Aspius aspius (boleń), Cobitis taenia (koza), Cottus gobio (głowacz białopłetwy). Wśród oddziaływań negatywnych mających duży wpływ na obszar o istotnym znaczeniu (ranga H) nie wymieniono oddziaływań zewnętrznych.

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty „Sztumskie Pole” PLH220087, o powierzchni 571,9 ha, obejmuje fragment kompleksu leśnego, w którym występują są niewielkie zagłębienia terenu, zajęte przez bór bagienny lub torfowiska przejściowe, niekiedy

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 61 proeko z dystroficznymi oczkami (w kilku z nich występuje strzebla błotna). Lasy występują głównie na siedlisku grądu subatlantyckiego. W centralnej części ostoi na terenie leśnym znajduje się skupienie niedużych wydm parabolicznych. W granicach obszaru występują następujące typy siedlisk wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Siedliskowej (92/43/EWG) spełniające kryteria dla utworzenia obszaru Natura 2000 (tj. siedliska będące przedmiotem ochrony z oceną A, B lub C): • 3160 naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne; • 7140 torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea); • 9160 grąd subatlantycki (Stellario-Carpinetum); • 91D0 bory i lasy bagienne (Vaccinio uliginosi-Betuletum pubescentis, Vaccinio uliginosi- Pinetum, Pino). Ponadto, spośród spełniających kryteria dla utworzenia obszaru Natura 2000, gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG (tj. będących przedmiotem ochrony w - z oceną A, B lub C) odnotowano tu jeden gatunek ichtiofauny – Phoxinus percnurus (strzelba przekopowa). Wśród oddziaływań negatywnych mających duży wpływ na obszar o istotnym znaczeniu (ranga H) nie wymieniono oddziaływań zewnętrznych.

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty „Waćmierz” PLH220031, o powierzchni 388,3 ha, obejmuje falisty teren, zagospodarowany rolniczo, gdzie wśród pól rozrzucone są zagłębienia z torfowiskami, eksploatowanymi w przeszłości. Występują na nich zbiorniki o charakterze dystroficznym, zasiedlone przez strzeblę błotną. Obszar ma kształt wydłużony w kierunku północ - południe, przecięty równoleżnikowo odcinkiem szosy do Waćmierza. Pojedynczo rozrzucone gospodarstwa znajdują się przy granicy lub na obrzeżach obszaru. Skupienie zbiorników z bogatą populacją strzebli błotnej, gatunku priorytetowego z załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG w terenie, który wydaje się umożliwiać dalsze bytowanie tego gatunku w przyszłości, przy podjętej ochronie. Jest to stanowisko na peryferiach głównego zasięgu tego chronionego gatunku ryby w województwie. Dyrektywy Siedliskowej (92/43/EWG) spełniające kryteria dla utworzenia obszaru Natura 2000 (tj. siedliska będące przedmiotem ochrony z oceną A, B lub C): • 3160 naturalne, dystroficzne zbiorniki wodne; • 7140 torfowiska przejściowe i trzęsawiska (przeważnie z roślinnością z Scheuchzerio- Caricetea); Ponadto, spośród spełniających kryteria dla utworzenia obszaru Natura 2000, gatunków zwierząt z Załącznika II Dyrektywy Rady 92/43/EWG odnotowano tu jeden gatunek z grupy płazów Bombina bombina (kumak nizinny) oraz z grupy ryb Phoxinus percnurus strzebla błotna.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 62 proeko Wśród oddziaływań negatywnych mających duży wpływ na obszar o istotnym znaczeniu (ranga H) nie wymieniono oddziaływań zewnętrznych.

Użytek ekologiczny. Najbliższy użytek ekologiczny „Półmieście” znajduje się w odległości ok. 8 km na południowy-wschód od planowanej lokalizacji elektrowni wiatrowych. Użytek ten o powierzchni 16,21 ha, obejmuje fragment międzywala Nogatu z pasami oczeretów, szuwarów i innej roślinności wodnej, ze strefą zadrzewień, zakrzewień nawodnych.

Pomniki przyrody. W otoczeniu obszaru projektu „Planu…” pomniki przyrody znajdują się, w mieście Nowy Staw oraz we wsiach Stogi, Świerki, Tragamin, Kościeleczki (w odległości od ok. 300 m do ok. 2 km od granic obszaru projektu „Planu…”) (tab. 5).

Tabela 5 Pomniki przyrody w otoczeniu obszaru projektu „Planu …” Nr Data Rodzaj gatunek obwód Położenie rejestru powołania Nowy Staw 73/88 grupa topola 3,45 1988-09-02 Nowy Staw przed budynkiem Urzędu 3 drzew 4,07 Miejskiego przy ul. Bema 5,03 16/95 drzewo dąb szypułkowy 3.94 1995-03-17 Nowy Staw ul. Gdańska 11 17/95 drzewo dąb szypułkowy 4.39 1995-03-17 Nowy Staw na skarpie przy rzece Świętej w sąsiedztwie parku 248/96 drzewo dąb szypułkowy 3.50 1996-12-31 Nowy Staw na posesji przy ul. Gdańskiej 37 Stogi 132 drzewo dąb szypułkowy 3,95 1993-12-27 Stogi, na gruntach właściciela W. Goworka 131 drzewo dąb szypułkowy 4,50 1993-12-27 Stogi,na cmentarzu pomennonickim Świerki 70 drzewo platan klonolistny 3.70 1988-09-02 Świerki, posesja Z. Mroza 72 grupa lipa drobnolistna 3.40 1988-09-02 Świerki, teren starego cmentarza 5 drzew -2.80 Tragamin 56 drzewo klon srebrzysty 3.0 1998-12-28 Tragamin, przy drodze Nw. Dwór Gd. Kościeleczki 133 drzewo jesion wyniosły 3,06 1993-12-27 Kościeleczki, na gruntach właściciela A. Oryca Źródło: Rejestr pomników przyrody w województwie pomorskim.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 5. UWARUNKOWANIA OCHRONY ŚRODOWISKA KULTUROWEGO, ZABYTKÓW, DÓBR KULTURY WSPÓŁCZESNEJ I KRAJOBRAZU KULTUROWEGO Elementy dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu obejmują (zał. kartogr.): 1) obszar proejktu „Planu …”: • obiekty wpisane do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków oraz do Gminnej Ewidencji Zabytków. Są to:  na terenie wsi i obrębu Dębina: dom mieszkalny na posesji Nr: 1, 5, 11(d.6), 13 i 27, stodoła na posesji Nr: 1, 5, 11(d.6), budynki gospodarcze na posesjach Nr: 5, 11(d.6 – 2 obiekty), obora na posesji Nr: 5 i 11(d.6) oraz brama na posesji Nr: 11(d.6);  na terenie wsi i obrębu Tralewo: dom mieszkalny na posesji Nr: 4, 11, 24. • obiekty wnioskowane do wpisania do Gminnej Ewidencji Zabytków (łącznie 43 obiekty we wsiach Dębina, Tralewo i Laski); • zabytkowe układy wsi Tralewo i Dębina, dla których projekt „Planu…” wyznacza strefy ochrony konserwatorskiej historycznego układu ruralistycznego wsi oraz strefy ochrony ekspozycji „E”; • stanowiska archeologiczne wraz ze strefami ochrony archeologicznej „W-1”, „W-2”, „W-3” i „W-4” (na południe od wsi Dębina i w południowej części wsi Tralewo); 2) otoczenie obszaru projektu „Planu …”: • obiekty w rejestrze zabytków województwa pomorskiego, najbliższe w mieście Nowy Staw (obiekty mieszkalne, kościoły i wieża ciśnień – łącznie pięć obiektów) oraz we wsi Świerki (kościół parafialny p.w. Św. Bartłomieja Apostoła i dom nr 37); 1. zachowany, jako jedyny w centrum Żuław, układ zabytkowy miasta średniowiecznego Nowego Stawu – układ urbanistyczny Nowego Stawu znajduje się w rejestrze zabytków województwa pomorskiego pod nr 845; • zabytkowe układy wsi Lipinka, Chlebówka i Świerki ze strefami ochrony konserwatorskiej oraz licznymi obiektami wpisanymi do gminnej ewidencji zabytków, w sąsiedztwie obszaru projektu „Planu…”; • zachowane elementy krajobrazu kulturowego Żuław, na który składa się system wodno-melioracyjny obszaru Żuław oraz układ rozłogów polnych i sieci drożnej. Ponadto, w otoczeniu obszaru projektu „Planu …”, w minimalnej odległości ok. 5 km na południe znajduje się Zamek Krzyżacki w Malborku objęty różnymi formami ochrony zabytków: 1. Zamek Krzyżacki w Malborku wpisany jest do rejestru zabytków, jako: • zespół zamku krzyżackiego w Malborku w granicach murów obronnych - wpis do rejestru decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku z dnia

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 20.09.1949 r. - nr rej. zabytków województw pomorskiego 23, (dawny rejestr zabytków województwa gdańskiego - nr 29); • układ urbanistyczny Starego Miasta Malborka z terenem zamkowym - wpis do rejestru decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku z dnia 17.08.1959 r. - nr rej. zabytków województw pomorskiego 115, (dawny rejestr zabytków województwa gdańskiego - nr 83). 2. „Malbork - zespół zamku krzyżackiego” uznany został za pomnik historii Zarządzeniem Prezydenta Rzeczpospolitej polskiej z dnia 8 września 1994 r. (Monitor Polski Nr 50, poz. 420). Zgodnie z ww. Zarządzeniem celem ochrony pomnika historii jest zachowanie, ze względu na wartości historyczne, przestrzenne, architektoniczne oraz wartości niematerialne, zespołu średniowiecznego warownego klasztoru rycerskiego i wysokiej klasy dzieła gotyckiej architektury, rzeźby i malarstwa. 3. Zamek krzyżacki w Malborku został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego pod nr 847 w 1997 r. na podstawie kryteriów II, III i IV Konwencji jako: II. dobro ukazujące znaczącą wymianę wartości, zachodzącą w danym okresie czasu lub na danym obszarze kulturowym świata w dziedzinie rozwoju architektury lub techniki, sztuk monumentalnych, urbanistyki lub projektowania krajobrazu; III. dobro niosące unikalne lub co najmniej wyjątkowe świadectwo tradycji kulturowej lub cywilizacji wciąż żywej bądź już nieistniejącej; IV. dobro będące wybitnym przykładem typu budowli, zespołu architektonicznego, zespołu obiektów techniki lub krajobrazu, który ilustruje znaczący(e) etap(y) w historii ludzkości. Konwencja UNESCO, dotycząca Światowego Dziedzictwa Kulturalnego i Naturalnego jest podstawą wszelkich działań związanych ze Światowym Dziedzictwem. Tekst Konwencji został przyjęty na 17 sesji Konferencji Generalnej UNESCO w 1972 r. w Paryżu. Po ratyfikowaniu jej przez 20 państw Konwencja weszła w życie w 1975 r. Polska złożyła dokument ratyfikacyjny 29 czerwca 1976 r. - polski tekst Konwencji został opublikowany w Dzienniku Ustaw nr 32 z 30 września 1976 r., poz. 190. Obecnie na Liście znajduje się 14 obiektów z Polski, w tym Zamek krzyżacki w Malborku.

Projekt „Planu…”, zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku wyrażonym w postanowieniu z dn. 23 grudnia 2013 r. (Znak: ZN.5150.368.2013.EM), wyznacza strefę ochrony konserwatorskiej ekspozycji zespołu zamku Krzyżackiego w Malborku obejmującą przeważającą, południową część obszaru projektu „Planu…” oraz strefę ochrony konserwatorskiej ekspozycji układu urbanistycznego miasta Nowy Staw. W obrębie ww. stref projekt „Planu…” wyklucza budowę budynków i budowli zaburzających ekspozycję, o której mowa wyżej z istniejących ciągów komunikacyjnych.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 6. ANALIZA CELÓW OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONYCH NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM, KRAJOWYM I REGIONALNYM ISTOTNYCH Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTU PLANU

6.1. Poziom międzynarodowy i krajowy Instrumentem polityczno-strategicznym Unii Europejskiej w zakresie ochrony środowiska jest strategia „Europa 2020”, a polityka w dziedzinie środowiska ma być koordynowana w ramach inicjatywy przewodniej tej strategii „Europa efektywnie korzystająca z zasobów”. Strategia ta tworzy długookresowe ramy działania w wielu obszarach polityki, takich jak walka ze zmianami klimatu, energia, transport, przemysł, surowce, rolnictwo, rybołówstwo, ochrona różnorodności biologicznej oraz rozwój regionalny. Wdrożenie strategii ma zwiększyć pewność prowadzenia inwestycji i działalności innowacyjnej oraz zapewnić uwzględnienie kwestii efektywnego korzystania z zasobów w sposób zrównoważony we wszystkich dziedzinach polityki. Szczegółowe rozwiązania formalno-prawne Unii Europejskiej zapisane są w dyrektywach UE, które z zasady muszą być wdrożone do porządku prawnego państw członkowskich oraz w rozporządzeniach i decyzjach wydawanych przez instytucje Unii, które wiążą w całości i są bezpośrednio stosowane, przy czym rozporządzenia mają zasięg ogólny, a decyzje wskazują i wiążą jedynie adresatów. W aspekcie ochrony środowiska w odniesieniu do projektu „Planu …” istotne znaczenie mają dyrektywy: • Dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (ze zmianami, w tym wniesionymi Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r.); • Dyrektywa Rady 92/43/EEC z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, zmieniona Dyrektywą 97/62/EEC; • Dyrektywa Rady z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne, 85/337/EWG (Dz. U. UE L z dnia 5 lipca 1985 ze zm.) oraz Dyrektywa Rady 97/11/WE z dnia 3 marca 1997 r. zmieniająca dyrektywę 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre publiczne i prywatne przedsięwzięcia na środowisko; • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko; • Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 2003/4/WE z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylająca dyrektywę Rady 90/313/EWG; • Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2003/35/WE z dnia 26 maja 2003 r. przewidującej udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającej w odniesieniu do udziału

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG i 96/61/WE; • Dyrektywy 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej i Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/32/WE z dnia 11 marca 2008 r. zmieniająca dyrektywę 2000/60/WE ustanawiającą ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej, w odniesieniu do uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji). Ww. dyrektywy zostały transponowane do polskiego prawa poprzez ustawy i rozporządzenia wykonawcze do nich, w tym przede wszystkim: • Ustawę z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze. zm.). • Ustawę z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235 ze zm. ); • Ustawę z dnia 18 lipca 2001 r. „Prawo wodne” (tekst jednolity Dz. U. z 9 lutego 2012 r., poz. 145 ze zm.). Zobowiązania międzynarodowe Polski w zakresie środowiska wynikają również z ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską umów i konwencji międzynarodowych. Są to m.in.: • Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, Berno (1979); • Konwencja Ramsarska o obszarach wodno-błotnych, mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego (1975), ze zmianami wprowadzonymi w Paryżu (1982) i Reginie (1987); • Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Rio de Janeiro (1992); • Konwencja o różnorodności biologicznej z Rio de Janeiro (1992); • Ramowa konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Kioto, wraz z Protokołem (1997); • Konwencja o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska (Konwencja z Aarhus); • Europejska Konwencja Krajobrazowa (2000).

Przyjęta w 1997 r. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej zapewnia ochronę środowiska człowieka, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Zasadę tę uwzględnia „II Polityka ekologiczna państwa” oraz dostosowane do niej strategie i programy środowiskowe, w tym przede wszystkim: • „Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016”;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW • „Krajowa strategia ochrony i umiarkowanego użytkowania różnorodności biologicznej” (2003); • „Strategia gospodarki wodnej” (2005); • „Program wodno-środowiskowy kraju” (2010); • „Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030” (SPA 2020) (2013). Wymienione dokumenty strategiczne uwzględniają zobowiązania i cele ochrony środowiska przyjęte w ratyfikowanych przez Rzeczpospolitą Polską konwencjach międzynarodowych. W zakresie rozwoju energetyki istotne są następujące strategiczne dokumenty Unii Europejskiej i krajowe: 1) W marcu 2007 r. Rada Unii Europejskiej przyjęła założenia związane z przeciwdziałaniem zmianom klimatu: • redukcja do 2020 r. emisji gazów cieplarnianych o 20% poniżej poziomu z 1990 r., • zwiększenie do 20% udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w całkowitym zużyciu w 2020 r., • zmniejszenie wykorzystania energii o 20% w odniesieniu do prognoz na rok 2020 poprzez zwiększenie efektywności, • zwiększenie do 10% udziału biopaliw w paliwach drogowych. W celu wypełnienia ww. założeń w dniu 5 czerwca 2009 r. opublikowane zostały cztery akty prawne wchodzące w skład pakietu energetyczno-klimatycznego. Jednym z nich jest decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych (zwana decyzją non-ETS). 2) Dyrektywa 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Dyrektywa ta wskazuje, że z uwagi na korzyści płynące z szybkiego zastosowania energii ze źródeł odnawialnych oraz z uwagi na jej zrównoważony charakter i korzystny wpływ na środowisko państwa członkowskie, stosując przepisy administracyjne, powinny uwzględnić wkład odnawialnych źródeł energii w realizację celów związanych z ochroną środowiska i zmianami klimatycznymi, zwłaszcza w porównaniu z instalacjami wytwarzającymi energię ze źródeł nieodnawialnych. Na mocy Dyrektywy o promocji wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, każde państwo członkowskie zobowiązane jest do stworzenia systemów wsparcia, zapewniających maksymalne wykorzystanie potencjałów krajowych OZE. Polska musi osiągnąć udział 15% energii z OZE w bilansie energii zużytej w roku 2020. 3) „Polityka energetyczna Polski do 2030” (2009), której jednym z celów strategicznych jest (...) rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii OZE, w tym m.in.:

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW • Wzrost udziału odnawialnych źródeł energii w finalnym zużyciu energii co najmniej do poziomu 15% w 2020 r. oraz dalszy wzrost w latach następnych; • Bezpośrednie wsparcie budowy nowych jednostek OZE i sieci elektroenergetycznych umożliwiających ich przyłączenie z wykorzystaniem funduszy europejskich oraz środków funduszy ochrony środowiska …; 4) „Polityka klimatyczna Polski. Strategia redukcji emisji gazów cieplarnianych w Polsce do roku 2020” (2003) sporządzona w związku z obowiązkiem podjęcia działań zabezpieczających przed trwałymi zmianami klimatu globalnego, wynikającym z Ramowej Konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu, a przede wszystkim z Protokołu z Kioto. Projekt „Planu...” nawiązuje do tych dokumentów, uwzględniając ich wytyczne poprzez opracowania regionalne. Istotą projektu „Planu...” będącego przedmiotem niniejszej „Prognozy…” jest dopuszczenie lokalizacji elektrowni wiatrowych, wraz z infrastrukturą towarzyszącą, wchodzących w skład farmy wiatrowej na terenie gminy Nowy Staw. Elektrownie wiatrowe stanowią źródło tzw. czystej energii. Ich wykorzystanie, dzięki zastępowaniu konwencjonalnych źródeł energii, przyczynia się do spadku emisji do atmosfery CO2, SO2,

NOx i pyłów, co powoduje korzystne skutki środowiskowe w skalach od lokalnej (spadek zanieczyszczenia powietrza, lepsze warunki aerosanitarne życia ludzi) po globalną (ograniczenie klimatycznych i pochodnych skutków efektu cieplarnianego). Zastosowanie odnawialnych źródeł energii jest zgodne z zasadami rozwoju zrównoważonego i wymagane zobowiązaniami międzynarodowymi Polski, zwłaszcza wynikającymi z przynależności do Unii Europejskiej (zalecane zwiększenie udziału produkcji energii elektrycznej z odnawialnych źródeł do 20%) i z przystąpienia do Konwencji z Kioto.

„Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wraż liwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030” (SPA 2020) Dnia 29.10.2013 r. Rada Ministrów przyjęła Strategiczny plan adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030 (SPA 2020). SPA 2020 określa warunki stabilnego rozwoju społeczno-gospodarczego w obliczu ryzyk, jakie niosą ze sobą zmiany klimatyczne. Przewidziano w nim także rozwiązania wykorzystujące pozytywny wpływ, jaki działania te mogą wywierać nie tylko na stan środowiska, ale również na wzrost gospodarczy. Działania adaptacyjne, podejmowane zarówno przez podmioty publiczne, jak i prywatne, będą dokonywane poprzez realizację polityk, inwestycje w infrastrukturę oraz technologie. Niezwykle istotna jest również wiedza i informacja o konsekwencjach zmian klimatycznych, a także zmiany zachowań społecznych. Podobne działania podejmowane są na całym świecie. Komisja Europejska, mając na celu wdrożenie Programu z Nairobi, przygotowała unijną strategię adaptacji do zmian klimatu, opublikowaną w kwietniu 2013 r.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Strategia ta zostanie włączona do kluczowych polityk UE i będzie istotnym elementem unijnej polityki zagranicznej. Główne cele formułowane na poziomie UE to: wzmocnienie bazy dowodowej z zakresu zmian klimatu, wprowadzenie adaptacji do kluczowych polityk UE, jej finansowanie oraz wymiana wiedzy i dobrych praktyk. SPA 2020 jest elementem szerszego projektu badawczego o nazwie KLIMADA, obejmującego okres do 2070 roku. Strategia wpisuje się w działania unijnej strategii adaptacji do zmian klimatu, której celem jest poprawa „odporności” państw członkowskich na aktualne i oczekiwane zmiany klimatu, ze szczególnym uwzględnieniem lepszego przygotowania do ekstremalnych zjawisk klimatycznych i pogodowych oraz redukcji kosztów społeczno- ekonomicznych z tym związanych. SPA 2020 jest spójny z przyjętą przez rząd we wrześniu 2012 r. Strategią Rozwoju Kraju 2020. Ma również charakter komplementarny w stosunku do tzw. strategii zintegrowanych. W dokumencie wskazano cele i kierunki działań adaptacyjnych, które należy podjąć do roku 2020 w najbardziej wrażliwych sektorach i obszarach: gospodarce wodnej, rolnictwie, leśnictwie, różnorodności biologicznej i obszarach prawnie chronionych, zdrowiu, energetyce, budownictwie, transporcie, obszarach górskich, strefie wybrzeża, gospodarce przestrzennej i obszarach zurbanizowanych. W dokumencie uwzględniono i przeanalizowano obecne i oczekiwane zmiany klimatu, w tym scenariusze zmian klimatu dla Polski do roku 2030. Wykazały one, że największe zagrożenie dla gospodarki i społeczeństwa będą stanowiły ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak deszcze nawalne, powodzie, podtopienia, osunięcia ziemi, fale upałów, susze, huragany, osuwiska itp. Zjawiska te będą występowały prawdopodobnie z coraz większą częstotliwością i natężeniem, obejmując coraz większe obszary kraju. Celem gł ównym SPA 2020 jest zapewnienie zrównowa ż onego rozwoju oraz efektywnego funkcjonowania gospodarki i społ ecze ń stwa w warunkach zmian klimatu. Cele szczegół owe i kierunki dzia ł a ń to: 1. Zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego i dobrego stanu środowiska. 1.1. Dostosowanie sektora gospodarki wodnej do zmian klimatu - zapewnienie funkcjonowania w warunkach zarówno nadmiaru, jak i niedoboru wody. 1.2. Adaptacja strefy przybrzeż nej do zmian klimatu - g ł ównie dalsza rozbudowa i monitoring systemu ochrony przeciwpowodziowej, zapobieganie degradacji linii brzegowych oraz rozwój monitoringu stref przybrzeż nych. 1.3. Dostosowanie sektora energetycznego do zmian klimatu - m.in. poprzez wdrożenie stabilnych niskoemisyjnych źródeł energii. Istotne będzie także wykorzystanie odnawialnych źródeł energii: energii słonecznej, wiatrowej, biomasy i energii wodnej. 1.4. Ochrona róż norodno ś ci biologicznej i gospodarka le ś na - najistotniejsze jest: utrzymanie obszarów wodno-bł otnych oraz ich odtwarzanie wsz ę dzie tam, gdzie jest to moż liwe, prowadzenie zrównowa ż onej gospodarki le ś nej w zmiennych warunkach oraz przygotowanie ekosystemów leś nych na m.in.: okresy suszy, fale upa ł ów, gwał towne opady deszczu, porywiste wiatry.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 1.5. Adaptacja do zamian klimatu w gospodarce przestrzennej i budownictwie - obję cie cał ego terytorium kraju skutecznym systemem planowania przestrzennego, zapewniają cego w ł a ś ciwe i zrównowa ż one wykorzystanie terenów. 1.6. Zapewnienie funkcjonowania skutecznego systemu ochrony zdrowia w warunkach zmian klimatu - stworzenie systemu monitoringu i ostrzegania przed zjawiskami klimatycznymi i pochodnymi, które mogą szkodliwie wp ł ywa ć na zdrowie i jako ść życia. 2. Skuteczna adaptacja do zmian klimatu na obszarach wiejskich, szczególnie wrażliwych na zmiany klimatu. 2.1. Stworzenie lokalnych systemów monitorowania i ostrzegania przed zagroż eniami. Ma to szczególnie znaczenie w produkcji rolniczej. Wyniki monitoringu powinny być elementem dział alno ś ci informacyjnej wspieraj ą cej rozwój produkcji rolniczej i stosowania nowoczesnych metod agrotechnicznych. Natomiast monitorowanie nadzwyczajnych zagroż e ń na terenach wiejskich ma kluczowe znaczenie dla ludnoś ci, infrastruktury i gospodarstw rolniczych i powinno by ć bezpo ś rednio zwią zane z lokalnym systemem ostrzegania. 2.2. Organizacyjne i techniczne dostosowanie działalności rolniczej i rybackiej do zmian klimatu - doradztwo i dostosowanie technologiczne, jak również adekwatne do wyzwań klimatycznych gospodarowanie zasobami. 3. Rozwój transportu w warunkach zmian klimatu. 3.1. Wypracowywanie standardów konstrukcyjnych uwzględniających zmiany klimatu - w tym dotyczących infrastruktury transportowej na etapie projektowania i budowy. 3.2. Zarządzanie szlakami komunikacyjnymi w warunkach zmian klimatu. 4. Zapewnienie zrównoważonego rozwoju regionalnego i lokalnego z uwzględnieniem zmian klimatu. 4.1. Monitoring stanu środowiska i systemy wczesnego ostrzegania i reagowania w kontekście zmian klimatu (miasta i obszary wiejskie). 4.2. Miejska polityka przestrzenna uwzględniająca zmiany klimatu - adaptacja instalacji sanitarnych i sieci kanalizacyjnych do zwiększonych o padów nawalnych, mała retencja miejska oraz zwiększenie obszarów terenów zieleni i wodnych w mieście. 5. Stymulowanie innowacji sprzyjających adaptacji do zmian klimatu 5.1. Promowanie innowacji na poziomie działań organizacyjnych i zarządczych sprzyjających adaptacji do zmian klimatu. 5.2. Budowa systemu wsparcia polskich innowacyjnych technologii sprzyjających adaptacji do zmian klimatu. 6. Kształtowanie postaw społecznych sprzyjających adaptacji do zmian klimatu. 6.1. Zwiększenie świadomości odnośnie do ryzyk związanych ze zjawiskami ekstremalnymi i metodami ograniczania ich wpływu.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 6.2. Ochrona grup szczególnie narażonych przed skutkami niekorzystnych zjawisk klimatycznych. Realizacja działań wskazanych w SPA2020 kierunków działań będzie procesem wymagającym zaangażowania wielu podmiotów i instytucji na poziomie krajowym, regionalnym i lokalnym. Chodzi o administrację centralną, samorządy województw, samorządy lokalne oraz przedsiębiorców. Działania adaptacyjne będą finansowane z różnych źródeł, tzn. zarówno krajowych, jak i zagranicznych (w szczególności UE) oraz ze środków prywatnych. Monitorowanie realizacji SPA 2020 będzie prowadzone przez Ministerstwo Środowiska w oparciu o wskaźniki na poziomie celów szczegółowych wymienionych powyżej. Jednocześnie, z uwagi na fakt, że działania adaptacyjne zostały wskazane w innych rządowych dokumentach strategicznych, ich realizacja będzie przedmiotem monitoringu w ramach tych strategii. Projekt „Planu…” jest zgodny z celami szczegółowymi i kierunkami działań przyjętymi w „Strategicznym planie adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu do roku 2020 z perspektywą do roku 2030”. Cele środowiskowe dla jednolitych części wód wynikające z Ramowej Dyrektywy Wodnej 2000/60/WE (RDW) i obowiazującego „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” (2011) omówiono w rozdz. 4.1. „Prognozy…”.

6.2. Poziom regionalny W aspekcie projektu „Planu...” szczególnie istotne są cele ochrony środowiska zapisane w dokumentach regionalnych (spójne z celami ochrony środowiska dokumentów wyższego rzędu). Są to przede wszystkim: • „Program ochrony środowiska województwa pomorskiego na lata 2013-2016 z perspektywą do roku 2020” (2007) - Uchwała nr 528/XXV/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2012 r.; • „Plan gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego 2018” - Uchwała Nr 415/XX/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 czerwca 2012 r.

„Program ochrony środowiska województwa pomorskiego na lata 2013-2016 z perspektywą do roku 2020” W „Programie…” wyznaczono cztery cele perspektywiczne (I-IV), nawiązujące do priorytetów VI Wspólnotowego Programu Działań w zakresie środowiska naturalnego, Polityki Ekologicznej Państwa na lata 2009-2012 z perspektywą 2013-2016 oraz misji Strategii Rozwoju Województwa Pomorskiego 2020: I. Środowisko dla zdrowia – dalsza poprawa jakości środowiska i bezpieczeństwa ekologicznego, II. Podniesienie świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz aktywacja rynku na rzecz środowiska,

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW III. Ochrona dziedzictwa przyrodniczego i racjonalne wykorzystanie zasobów przyrody, IV. Zrównoważone wykorzystanie energii, wody i surowców naturalnych. Kolejny poziom stanowi 12 celów średniookresowych, których realizacyjne, osiągnięcie w większości przypadków założono w rozszerzonym okresie programowania tj. do roku 2020). Należą do nich m. in.: 1) Osiągnięcie i utrzymanie dobrego stanu wód powierzchniowych, w tym wód przybrzeżnych (2013-2020); w tym cel priorytetowy: - Wyposażenie w zbiorcze systemy kanalizacji sanitarnej i oczyszczalnie ścieków z podwyższonym usuwaniem biogenów wszystkich aglomeracji powyżej 15 000 RLM” (2015). 2) Osiągnięcie i utrzymywanie standardów jakości środowiska, wpływających na warunki zdrowotne (2013-2020). 3) Zapewnienie wysokiego stopnia odzysku odpadów w sposób bezpieczny dla środowiska poprzez budowę nowoczesnego i skutecznego systemu gospodarki odpadami (2013-2020). 4) Ochrona mieszkańców województwa i ich mienia przed zagrożeniami naturalnymi i skutkami katastrof naturalnych (2012-2019). 5) Kształtowanie u mieszkańców województwa pomorskiego postaw i nawyków proekologicznych oraz poczucia odpowiedzialności za stan środowiska (2013-2020). 6) Aktywizacja rynku do działań na rzecz środowiska, zwiększenie roli ekoinnowacyjności w procesie rozwoju regionu (2012-2019). 7) Ochrona krajobrazu i różnorodności biologicznej, powstrzymanie procesów degradacji oraz poprawa spójności systemu obszarów chronionych (2013-2020). 8) Dostosowanie ekosystemów leśnych do zmian klimatycznych i warunków siedliskowych; przywracanie i zachowanie walorów ekologicznych obszarom rolniczym (2013-2020). 9) Racjonalizacja wykorzystania zasobów wód podziemnych, ochrona głównych zbiorników wód podziemnych stanowiących ważne źródło zaopatrzenia ludności w wodę (2013- 2020). 10) Zrównoważone użytkowanie zasobów kopalin, eliminacja nielegalnego wydobycia oraz minimalizowanie niekorzystnych skutków ich eksploatacji (2013-2020). 11) Wspieranie wytwarzania i wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych (2013 – 2020); 12) Rozbudowa efektywnych systemów produkcji i dystrybucji energii, optymalizacja jej zużycia oraz ograniczenie niekorzystnych oddziaływań energetyki na środowisko (2013 – 2020). (…) Cele określone w projekcie „Planu...” są zgodne z ww. zapisami „Programu…”, zwłaszcza z określonym w punktach 11 i 12. Projekt „Planu…” określa przede wszystkim zapisy regulujące możliwość lokalizacji elektrowni wiatrowych i infrastruktury technicznej służącej przesyłowi wytworzonej energii.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW „Plan gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego 2018” (2012) W „Krajowym programie gospodarki odpadami 2014” (2010) określone zostały następujące cele główne: • utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB; • zwiększenie udziału odzysku, w szczególności recyklingu w odniesieniu do szkła, metali, tworzyw sztucznych oraz papieru i tektury, jak również odzysku energii z odpadów zgodnego z wymogami ochrony środowiska; • zmniejszenie ilości odpadów kierowanych na składowiska odpadów; • wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów; • utworzenie i uruchomienie bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami (BDO). W „Planie gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego 2018” (Uchwała Nr 415/XX/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 czerwca 2012 r.) poza ww. celami głównymi przyjęto następujące cele: 1) w gospodarce odpadami komunalnymi: • objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych wszystkich właścicieli nieruchomości w województwie najpóźniej do 1 lipca 2013 r.; • objęcie wszystkich właścicieli nieruchomości w województwie systemem selektywnego zbierania odpadów najpóźniej do 1 lipca 2013 r.; • zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska tak, aby nie było składowanych: w 2013 r. więcej niż 50%, w 2020 r. więcej niż 35%, wagowo całkowitej masy odpadów komunalnych ulegających biodegradacji w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych na terenie województwa pomorskiego w 1995 r.; • zmniejszenie do końca 2014 r. masy składowanych odpadów komunalnych do nie więcej niż 60 % masy wytworzonych odpadów komunalnych; • osiągnięcie w terminie do 31 grudnia 2020 r. poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego wykorzystania następujących frakcji odpadów komunalnych: papier, metal, tworzywa sztuczne, szkło – w wysokości minimum 50 % wagowo; • tworzenie punktów selektywnego zbierania odpadów komunalnych; • rozwój selektywnego zbierania odpadów: niebezpiecznych w strumieniu odpadów komunalnych, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, odpadów wielkogabarytowych oraz z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW • wyeliminowanie praktyk nielegalnego składowania odpadów; • zrekultywowanie zamykanych lokalnych składowisk; • prowadzenie stałego nadzoru, monitoringu zrekultywowanych składowisk oraz bieżących remontów wierzchowiny, skarp, urządzeń odgazowujących i odwadniających; • opracowanie i realizacja planu działań naprawiających stan środowiska gruntowo- wodnego w przypadkach, gdy wyniki monitoringu wskazują na istotne zanieczyszczenie wód podziemnych wokół obiektów gospodarki odpadami; • zwiększenie udziału przetwarzania odpadów komunalnych metodami termicznymi lub innymi nowoczesnymi metodami spełniającymi kryterium najlepszej dostępnej technologii. 2) w gospodarce odpadami niebezpiecznymi: • minimalizacja ilości wytwarzanych odpadów niebezpiecznych oraz ograniczenie ilości odpadów poddawanych procesowi unieszkodliwiania poprzez składowanie; • sukcesywne zwiększanie ilości odpadów poddawanych procesom odzysku; • organizacja i rozwój nowych systemów zbierania odpadów niebezpiecznych. 3) dla wszystkich odpadów innych niż niebezpieczne i komunalne: • zwiększenie udziału odpadów poddawanych procesom odzysku, • zmniejszenie udziału ilości odpadów unieszkodliwianych poprzez składowanie.

Zgodnie z zapisami „Planu gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego 2018” (2012) gmina Nowy Staw położona jest w Regionie Wschodnim gospodarki odpadami. Region Wschodni jest powierzchniowo największym regionem, liczy ponad 365 tys. mieszkańców z terenu 32 gmin województwa pomorskiego. Na terenie regionu wschodniego istnieje instalacja regionalna do przetwarzania odpadów komunalnych – RIPOK Gilwa Mała. Docelowo w regionie tym funkcjonować będą 2 instalacje regionalne, RIPOK Gilwa Mała oraz RIPOK Tczew, którego budowa obecnie jest realizowana – uruchomienie zakładu planowane jest na początku 2014 r. Z uwagi na fakt, że RIPOK Gilwa Mała nie jest w stanie przetworzyć wszystkich odpadów z regionu Wschodniego wyznaczono (do czasu uruchomienia RIPOK Tczew) 7 składowisk odpadów komunalnych pełniących rolę instalacji zastępczych. Składowiska te zlokalizowane są w miejscowościach: Tczew, Gołębiewo Wielkie, Minięta, Nowa Wieś Sztumska, Nicponia, Ropuchy, Szaleniec (wszystkie poza granicami gminy Dzierzgoń). Po uruchomieniu RIPOK Tczew składowiska w Tczewie, Gołębiewie Wielkim, Miniętach, Ropuchach i Szaleńcu stracą status instalacji zastępczych – planowane jest ich zamknięcie i rekultywacja, do końca 2015 r. Składowiska w Nowej Wsi Sztumskiej i Nicponi po uruchomieniu RIPOK w Tczewie również nie będą pełniły już roli instalacji zastępczych. Planowane jest przekształcenie składowiska w Nicponi w obiekt unieszkodliwiania odpadów zawierających azbest. W ramach zagospodarowania selektywnie zebranych odpadów zielonych jako instalację regionalną wyznaczono, należącą do

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW firmy Kommunalservice Vornkahl Polska, kompostownię pryzmową o mocy przerobowej 50 000 Mg/rok (RIPOK Tczew) („Plan gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego 2018”, 2012).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 7. ANALIZA I OCENA PRZEWIDYWANYCH ODDZIAŁYWAŃ USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWSKO 7.1. Wprowadzenie W wyniku realizacji ustaleń projektu „Planu...” możliwe będą: • lokalizacja elektrowni wiatrowych; • rozwój osadnictwa, towarzyszącej infrastruktury komunikacyjnej i technicznej; • kontynuacja gospodarki rolnej i leśnej. W niniejszej „Prognozie...” ocena skutków środowiskowych przeprowadzona została dla dwóch głównych grup ustaleń projektu „Planu...”, jakimi są: 1. Realizacja 4 elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą (place montażowe, drogi dojazdowe, kablowe linie elektroenergetyczne i telekomunikacyjne) - rozdz. 7.2. 2. Rozwój osadnictwa - teren zabudowy zagrodowej, obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych oraz tereny innych usług, wraz towarzyszącą infrastrukturą komunikacyjną i techniczną - rozdz. 7.3. W zakresie oddziaływań przeanalizowano oddziaływania na następujące elementy środowiska w ich wzajemnym powiązaniu: • przypowierzchniową warstwę litosfery; • wody powierzchniowe i podziemne; • powietrze atmosferyczne i klimat; • klimat akustyczny (hałas); • roślinność; • zwierzęta; • różnorodność biologiczna; • formy ochrony przyrody, w tym obszary Natura 2000; • zasoby naturalne; • zabytki; • dobra materialne; • krajobraz; • ludzi. Oceniano oddziaływania bezpośrednie, pośrednie i wtórne, krótko-, średnio- i długoterminowe, chwilowe, okresowe i stałe. W podsumowaniu (rozdz. 7.4.2.) przedstawiono klasyfikację oddziaływań, zgodną z art. 51 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235 ze zm.).

7.2.1. Przypowierzchniowa warstwa litosfery Oddziaływanie dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą na litosferę będzie miało miejsce głównie na etapie budowy trwającej zazwyczaj kilka miesięcy. Teren prac budowlanych zostanie rozpoznany pod względem warunków geotechnicznych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. z dnia 27 kwietnia 2012 r., poz. 463). Zgodnie z projektem budowlanym wykonane zostaną drogi dojazdowe, wykopy pod fundamenty wież elektrowni i wykopy pod kable elektroenergetyczne i światłowody oraz stacja elektroenergetyczna. Wykonanie wykopów spowoduje likwidację pokrywy glebowej i przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych oraz powstanie odpadów w postaci gleby i ziemi (zob. rozdz. 7.2.8.). Przewiduje się fundamentowanie wież elektrowni wiatrowych na głębokości ok. 3 m p.p.t., co przy parametrach fundamentów zazwyczaj stosowanych (podstawa ok. 400 m2, w kształcie koła lub ośmiokąta), spowoduje nadmiar urobku z wykopu, w odniesieniu do każdej elektrowni, około ½ objętości wykopu, czyli ok. 600 m3 gruntu (piaski gliniaste i gliny). Dla zespołu do 4 elektrowni wiatrowych daje to wartość około 2400 m3 gruntu. Nadmiar urobku z wykopów stanowić będzie odpad (zob. rozdz. 7.2.8. Odpady). Pewne ilości gleby i ziemi usunięte zostaną w wyniku wykopów pod realizację nawierzchni dróg dojazdowych i placów montażowych i pozostałej infrastruktury towarzyszącej. Grunt z wykopów może być wykorzystany do niwelacji terenów drogowych i zagospodarowania całości terenu po zakończeniu budowy lub zagospodarowany w inny sposób. Nadmiar urobku z wykopów stanowić będzie odpad (zob. rozdz. 7.2.8.). Tereny tymczasowych placów montażowych i dojazdów po zakończeniu budowy zostaną przywrócone do użytkowania rolniczego. W trakcie budowy elektrowni, w związku z użyciem ciężkiego sprzętu i składowaniem elementów konstrukcyjnych, mogą też wystąpić przekształcenia fizyczne pokrywy glebowej w sąsiedztwie terenów bezpośredniej lokalizacji elektrowni. Przekształcenia fizykochemicznych właściwości gleb wystąpią również na terenach składowania materiałów budowlanych i w wyniku pracy sprzętu budowlanego oraz potencjalnie w przypadkach wystąpienia awaryjnych wycieków substancji ropopochodnych. Skutkiem tych prac mogą być: • zmiany struktury litologicznej skały macierzystej (podglebia); • zniszczenie profilu glebowego; • zmiany fizycznej struktury gleby w wyniku ugniatania sprzętem budowlanym i składowanym materiałem. Na terenach posadowienia elektrowni, na placach montażowych wokół nich oraz na terenach nowych dróg dojazdowych (o łącznej powierzchni ok. 4 ha) nastąpi likwidacja

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW pokrywy glebowej. W trakcie prac należy odkładać w wydzielone miejsce wierzchnią warstwę gleby (w celu późniejszego wykorzystania przy rekultywacji terenu), natomiast grunt z wykopów pod fundamenty, w miarę przydatności wykorzystać do budowy nasypów drogowych i zagospodarowania terenu po zakończeniu budowy. W przypadkach nadmiaru gruntu należy go, przewieźć w ustalone miejsca, z możliwością wykorzystania. Zdjęcie pokrywy glebowej i złożenie nadkładu do późniejszego wykorzystania, po zakończeniu prac ziemnych wystąpi również w trakcie realizacji wykopów pod połączenia kablowe między elektrowniami (linie SN i kable światłowodowe). W projekcie „Planu…” nie zostały ustalone lokalizacje podziemnych sieci elektroenergetycznych SN. Kable elektroenergetyczne mogą zostać ułożone w tradycyjnym wykopie lub zastosowana może zostać metoda płużenia. Wykopy mają zazwyczaj postać rowu w przekroju zbliżonym do prostokątnego o wymiarach 0,5 – 1,5 m szerokości (szerokość wykopu może być większa, gdyż zależy od ilości układanych wiązek kablowych) i ok. 1,3 m głębokości. Wykonywane są zazwyczaj z użyciem maszyn budowlanych (koparek). W szczególnych przypadkach (np. w bliskim sąsiedztwie istniejących instalacji podziemnych lub w pobliżu cennych okazów drzew) wykopy mogą być prowadzone ręcznie. Położenie sieci kablowych metodą wykopu wiąże się z czasowym składowaniem urobku. Realizacja linii kablowych metodą wykopu, stosowana jest głównie na terenach użytkowanych rolniczo oraz na obszarach o niskim stopniu zainwestowania (np. drogi nieutwardzone, tereny ogrodów działkowych, pobocza dróg utwardzonych itp.). Do zalet tej metody należą łatwość zastosowania podsypki i zabezpieczenia przewodów kablowych oraz możliwość prowadzenia wykopów na obszarach z istniejącą infrastrukturą podziemną. Z kolei lokalizacja sieci kablowych metodą płużenia polega na wyorywaniu bruzdy i lokalizacji kabla bezpośrednio w gruncie, za pomocą specjalnej konstrukcji pługa. Bruzda wykonana przez pług jest relatywnie niewielka (porównując do rozmiaru wykopów przy metodzie opisanej wcześniej). Stosowanie tej metody nie wiąże się z silnym naruszeniem struktury podłoża oraz z powstaniem urobku. Bruzda likwidowana jest zasypką a pokrywa glebowa jest rekultywowana. Przy przejściach elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych linii kablowych pod drogami utwardzonymi, uzbrojeniem terenu oraz ciekami wodnymi możliwe jest zastosowanie metod bezwykopowych: przecisku lub przewiertu sterowanego, minimalizujących oddziaływanie prac budowlanych na litosferę. W trakcie prac ziemnych związanych z realizacją sieci kablowych nastąpią następujące przekształcenia wierzchniej warstwy litosfery: • likwidacja pokrywy glebowej (zdjęcie pokrywy glebowej i złożenie nadkładu do późniejszego wykorzystania, po zakończeniu prac ziemnych) – dotyczy odcinka na którym prowadzony będzie wykop; przy zastosowaniu metody płużenia nastąpi jedynie przemieszanie wierzchnich warstw litosfery; z kolei przy zastosowaniu metod bezwykopowych tj. przewiertu lub przecisku sterowanego (pod drogami utwardzonymi oraz

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW większymi ciekami) wierzchnie warstwy litosfery zostaną nienaruszone poza punktami wejścia i wyjścia kabli); • przy zastosowaniu metody wykopu nastąpią przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych (związane z wybraniem warstwy ziemi z wykopu i okresowe zdeponowanie jej na powierzchni do czasu ułożenia kabli; • masy ziemi z wykopów zostaną zużytkowane na miejscu do ich zasypania, nadmiar urobku z wykopów stanowić będzie odpad (zob. rozdz. 7.2.8.). Po zakończeniu prac wszystkie wykopy pod kable zostaną zasypane i zrekultywowane. Na etapie eksploatacji zespołu elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej, nie będą powstawać znaczące przekształcenia wierzchniej warstwy litosfery. Oddziaływanie na powierzchnię ziemi na tym etapie wynikać będzie z zachowania na przeważającej części terenu użytkowania rolniczego, z czym związane jest prowadzenie zabiegów agrotechnicznych. Na etapie likwidacji powierzchnia ziemi i gleby zostanie uwolniona od obiektów elektrowni, infrastruktury elektroenergetycznej oraz od betonu z fundamentów. Wykopy po fundamentach wymagać będą rekultywacji (wypełnienie utworami mineralnymi, nawiezienie substratu glebowego). Po przeprowadzeniu rekultywacji teren może być przywrócony do produkcji roślinnej. Obowiązek rekultywacji terenu po zlikwidowanym zespole elektrowni spoczywać będzie na właścicielu elektrowni (wg aktualnego stanu prawnego). Podsumowując, w wyniku realizacji zespołu elektrowni wiatrowych i towarzyszącej infrastruktury, dopuszczonych w projekcie „Planu…”, nastąpią przekształcenia wierzchnich warstw litosfery obejmujące głównie tereny rolne o powierzchni ok. 4 ha. Tereny przekształcone w wyniku realizacji kablowych linii elektroenergetycznych oraz tymczasowych placów budowy i dróg, po zrealizowaniu inwestycji zostaną zrekultywowane i przywrócone do poprzedniego użytkowania.

Wibracje Na etapie budowy i likwidacji dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej, mogą zostać wywołane drgania (wibracje). Spowodowane one są pracą ciężkiego sprzętu budowlanego (koparki, spychacze). Ich występowanie jest krótkotrwałe (ustępuje po zakończeniu prac) i dotyczy obszaru maksymalnie do kilkudziesięciu m od strefy pracy urządzeń. Przyjmuje się, że zasięg oddziaływań parasejsmicznych generowanych przez źródła drgań takich jak ruch drogowy czy drgania technologiczne (np. powstałe przy pracy ciężkich maszyn budowlanych) jest stosunkowo niewielki i ogranicza się do nie więcej niż 30 m. Zgodnie z Polską Normą PN-85/B-02170 „Ocena szkodliwości drgań przekazywanych przez podłoże na budynki” obciążenia wywołane drganiami przekazywanymi przez podłoże mogą być pomijalne, gdy obiekt budowlany znajduje się w odległości większej niż: • 25 m od osi linii kolejowej;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW • 20 m od źródeł drgań technologicznych (wbijanie pali, wibromłoty, itd.); • 25 m od źródeł drgań przemysłowych. W przypadku dopuszczonych w projekcie „Planu …” elektrowni wiatrowych drgania takie będą występowały w okresie budowy fundamentów wież elektrowni i na etapie ich likwidacji. Nie będą one szkodliwe dla konstrukcji budynków, położonych w minimalnej odległości ponad 400 m od planowanych terenów lokalizacji elektrowni wiatrowych. Konstrukcje współczesnych elektrowni wiatrowych minimalizują powstawanie wibracji związanych z pracą elektrowni na etapie ich eksploatacji. Do podstawowych metod ograniczenia drgań konstrukcji elektrowni wiatrowych należą: • konstrukcja łopat wirnika (jej profil aerodynamiczny); • zastosowanie elektronicznych zabezpieczeń (zmiana kąta natarcia łopaty i zmniejszanie prędkości wirnika przed wejściem w zakres prędkości, w którym występują drgania łopat); • konstrukcja przekładni (w tym zastosowanie elastycznego sprzęgła); • odpowiednie fundamentowanie wieży elektrowni z wibroizolacją. Zgodnie z wnioskami panelu doradców naukowych Amerykańskiego oraz Kanadyjskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej (American Wind Energy Association, AWEA oraz Canadian Wind Energy Association, CanWEA) (2009) analizującego wpływ turbin wiatrowych na zdrowie ludzi (…) przenoszone przez podłoże wibracje pochodzące od turbin wiatrowych są zbyt słabe, by były odczuwalne, lub miały wpływ na ludzi. Podsumowując, nie prognozuje się wystąpienia zagrożeń wibracjami dla budynków i ludzi w nich przebywających na etapie budowy i likwidacji, ze względu na znaczne odległości zabudowy mieszkalnej i usługowej od dopuszczonych w projekcie „Planu…” lokalizacji elektrowni wiatrowych (powyżej 400 m) oraz na etapie eksploatacji, ze względu na przewidywane rozwiązania konstrukcyjne elektrowni wiatrowych.

7.2.2. Wody powierzchniowe i podziemne Na terenie bezpośrednich lokalizacji elektrowni wiatrowych nie występują wody powierzchniowe. Najbliższe elementy hydrograficzne stanowią rowy i kanały systemu melioracyjnego Żuław Wiślanych. Projekt „Planu…” zawiera ustalenia dotyczące zachowania i ochrony elementów sieci melioracyjnej. Ewentualne, na niewielkich odcinkach (przejście drogi dojazdowej), skanalizowanie rowu lub cieku i jego przykrycie, poprzedzone muszą być projektem przyjętym przez właściwy zarząd melioracji. Posadowienie elektrowni wiatrowych poprzedzi wykonanie badań geotechnicznych gruntu. W związku z fundamentowaniem elektrowni na głębokości ok. 3 m p.p.t. wystąpi naruszenie pierwszego poziomu wód gruntowych, który występuje na głębokości 1-2 m p.p.t. Posadowienie fundamentów należy wykonać metodą gwarantującą miejscowe odwodnienie, zapobiegającą naruszeniu warunków hydrogeologicznych i zapobiegającą odwodnieniu

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW wykraczającemu poza teren objęty posadowieniem fundamentów i koniecznych do tego celu wykopów (np. metodą z wykorzystaniem ścianek Larsena lub inną). Potencjalnie, w sytuacjach awaryjnych, na etapie budowy, może wystąpić zanieczyszczenie wód powierzchniowych i podziemnych rozlewami substancji ropopochodnych i innych substancji chemicznych, w wyniku awarii sprzętu budowlanego lub środków transportu. Zalecenia dotyczące minimalizacji skutków ewentualnych, awaryjnych wycieków substancji ropopochodnych i związanych z tym zagrożeń zanieczyszczenia gruntu i wód podziemnych zawiera rozdz. 9. Na etapie eksploatacji oddziaływanie elektrowni wiatrowych na hydrosferę, polegać będzie tylko na lokalnym ograniczeniu infiltracji wody opadowej do gruntu – woda ta spłynie po powierzchni fundamentów elektrowni i wsiąknie do gruntu w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Również odprowadzanie wód opadowych z terenów komunikacyjnych odbywać się będzie powierzchniowo do gruntu. Ze względu na charakter i małą intensywność ruchu pojazdów po tych drogach (jedynie pojazdy rolnicze dojeżdżające do pól oraz obsługa serwisowa elektrowni), zagrożenie zanieczyszczenia wód podziemnych w sytuacjach awaryjnych będzie znikome. Na etapie likwidacji dopuszczonych w projekcie „Panu…” elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą, potencjalnie może wystąpić zagrożenie dla wód gruntowych, w wyniku wycieków substancji ropopochodnych z demontowanych generatorów oraz z pojazdów i maszyn rozbiórkowych. Zapobieganie tego typu zagrożeniom jest kwestią dobrej organizacji i przestrzegania zasad bezpieczeństwa (właściwe prowadzenie prac rozbiórkowych i dbanie o stan techniczny urządzeń).

Wpływ ustaleń projektu „Planu …” na realizację założeń „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” (2011). Wody powierzchniowe Obszar projektu „Planu…” położony jest w zasięgu zlewni Wisły Królewieckiej JCWP PLRW200005129 (rys. 9) (silnie zmieniona część wód) – zlewnia ta ujęta jest w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” przyjętym Uchwałą Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2011 r. (M.P. z 2011 r. Nr 49, poz. 549). W „Planie…” szczególną rolę zajmuje podsumowanie działań zawartych w „Programie wodno-środowiskowym kraju” (PWŚK). Działania te powinny zostać zrealizowane na obszarze dorzecza w celu zapewniania utrzymania lub poprawy, jakości wszystkich wód do 2015 r., a w uzasadnionych przypadkach w terminie późniejszym. Wg „Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” (2011) stan JCWP PLRW200005129 oceniono jako zły, a osiągnięcie celów środowiskowych uznano jako zagrożone. Zgodnie z uzasadnieniem derogacji przesunięcie terminu osiągnięcia celu zostało wyznaczone ze względu na dysproporcjonalne koszty wdrożenia działań – renaturyzacja rzeki spowodowałaby ogromne straty związane z zagrożeniem powodzią terenów Żuław.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Wody podziemne W podziale na jednolite części wód podziemnych obszar objęty projektem „Planu...” położony jest w jednostce JCWPd nr 16 - kod PLGW240016 (rys. 10), której stan ww. „Planie…” 2011) oceniono jako zły pod względem stanu ilościowego (ze względu na duży pobór wód podziemnych w celu zaopatrzenia w wodę do spożycia – region turystyczny, i ingresje wód zasolonych) i dobry pod względem stanu chemicznego. Osiągnięcie celów środowiskowych dla tej części wód podziemnych uznano jako zagrożone i przesunięto termin realizacji celów środowiskowych do 2021 r. (derogacje czasowe ze względu na brak możliwości technicznych). Oddziaływanie ustaleń projektu „Planu…” Realizacja ustaleń projektu „Planu…”, w zakresie realizacji zespołu elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą przy zastosowaniu wyżej opisanych technologii i zabezpieczeń chroniących środowisko wodne przed potencjalnym zanieczyszczeniem, nie spowoduje powstania zagrożeń dla wód powierzchniowych i podziemnych oraz nie będzie miała wpływu na osiągniecie celów środowiskowych ww. jednolitych części wód powierzchniowych, jeziornych i podziemnych. Podsumowując, realizacja ustaleń projektu „Planu…” nie spowoduje oddziaływania na wody powierzchniowe i podziemne. Budowa i eksploatacja zespołu elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą będzie neutralna w aspekcie osiągnięcia celów środowiskowych określonych dla jednolitych części wód w zasięgu obszaru „Planu…” – zob. rozdz. 4.1.

7.2.3. Stan aerosanitarny i klimat Bezpośrednie oddziaływanie na stan zanieczyszczenia powietrza wystąpi w trakcie etapów budowy i likwidacji zespołu elektrowni wiatrowych i towarzyszącej infrastruktury. Potencjalne zanieczyszczenia wynikać będą głównie z: • pracy maszyn budowlanych oraz środków transportu (spalanie paliwa) – emisja tlenków azotu, tlenku węgla i węglowodorów; • ruchu pojazdów i maszyn po terenie placu budowy oraz prac ziemnych - emisja pyłu; • składowania urobku z wykopów i ewentualnie sypkich materiałów budowlanych (okresowa emisja pyłów do atmosfery); • prac spawalniczych. Ww. zanieczyszczenia będą posiadały niezorganizowany charakter, a ich zasięg będzie ograniczony głównie do terenów budowy. W związku z dobrymi warunkami przewietrzenia nie będą miały znaczącego wpływu na stan aerosanitarny otoczenia.

Zanieczyszczenia komunikacyjne Wzmożone przejazdy pojazdów transportowych materiałów budowlanych, sprzętu oraz ludzi podobnie jak sprzęt budowlany spowoduje okresowy wzrost zanieczyszczeń powietrza produktami spalania paliw w silnikach spalinowych oraz pyłem.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW W projekcie „Planu…” dopuszczono lokalizację czterech elektrowni wiatrowych. Nieznacznym źródłem zanieczyszczenia powietrza związanym z realizacją przedsięwzięcia będą m.in. spaliny z silników pojazdów i maszyn budowlanych. Emisja zanieczyszczeń spowodowana ruchem sprzętu budowlanego i pojazdów samochodowych będzie miała charakter niezorganizowany i krótkotrwały, o zasięgu ograniczonym do terenu budowy oraz dróg dojazdowych. W emisjach z silników spalinowych wyróżniono kilkanaście tysięcy substancji. W ocenach uwzględnia się tylko istotne, charakterystyczne dla komunikacji substancje chemiczne - tlenki azotu, węglowodory, tlenek węgla oraz pył zawieszony (w przypadku ruchu pojazdów ciężkich). Tabela 6 przedstawia wielkości najwyższych stężeń maksymalnych zanieczyszczeń komunikacyjnych wg obliczeń Dudy (2013) dla pojedynczej elektrowni wiatrowej. Tabela 6 Najwyższe stężenia maksymalne zanieczyszczeń komunikacyjnych

Rodzaj Odległość od źródła emisji Smax Dopuszczalny poziom zanieczyszczenia [m] (mg/m3) lub wartość odniesienia. 3 D1 (mg/m ) NOx oś drogi 5 200 10 m od krawędzi drogi 2 CO 10 m od krawędzi drogi 0,05 30000 CxHy 10 m od krawędzi drogi 0,3 2000* PM10 10 m od krawędzi drogi 0,06 280

3 3 * średnia wartość odniesienia D1 = 2000 mg/m (węglowodory alifatyczne D1 = 3000 mg/m ; 3 węglowodory aromatyczne D1 = 1000 mg/m ) na podstawie: 1) Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2012, Nr 0, poz. 1031); 2) Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2010, Nr 16, poz. 87). Żródło: Duda 2013.

Z przeprowadzonych obliczeń wynika że: • maksymalne stężenie tlenków azotu w osi drogi (lub w miejscu lokalizacji źródeł emisji na placu budowy) jest znacznie poniżej 10 % dopuszczalnego poziomu; • maksymalne stężenie tlenków azotu w odległości 10 m od krawędzi drogi maleje do wielkości śladowych (1 % dopuszczalnego poziomu); • maksymalne stężenia pozostałych zanieczyszczeń (CO, CxHy, PM10) są pomijalne (znacznie poniżej 0,1% wartości odniesienia). Reasumując, stężenia wszystkich zanieczyszczeń komunikacyjnych emitowanych w fazie budowy projektowanej elektrowni wiatrowej będą śladowe (pomijalne). Na etapie eksploatacji elektrownie wiatrowe nie powodują emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Przeciwnie elektrownie wiatrowe są w swej istocie urządzeniami proekologicznymi, które w ogólnym bilansie ograniczają emisję do atmosfery zanieczyszczeń energetycznych

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Na etapie likwidacji skład jakościowy emitowanych zanieczyszczeń będzie podobny jak podczas etapu budowy zespołu elektrowni. Ponadto należy zwrócić uwagę, iż nie wiadomo obecnie jakimi charakterystykami ilościowymi emisji będą odznaczać się urządzenia i pojazdy wykorzystywane podczas prac rozbiórkowych, za 25-30 lat.

Pozostałe zanieczyszczenia atmosfery

Przy pracach spawalniczych (etap budowy) emitowany będzie CO, NO2 i pył zawieszony. Natomiast w trakcie prac wykończeniowych, możliwa jest emisja benzyny typu C, pyłu opadającego, ksylenu i toluenu. Wpływ emisji zanieczyszczeń powstających w trakcie prac montażowych i wykończeniowych będzie praktycznie ograniczony do obszaru ich bezpośredniego otoczenia i nie będzie stanowił zagrożenia dla środowiska. Podsumowując, prognozowane stężenia wszystkich zanieczyszczeń komunikacyjnych emitowanych w fazie budowy i likwidacji do czterech elektrowni wiatrowych na obszarze projektu „Planu…” będą śladowe, a tym samym pomijalne. Na etapie eksploatacji elektrownie wiatrowe nie powodują emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Przeciwnie - elektrownie wiatrowe są w swej istocie urządzeniami proekologicznymi, które w ogólnym bilansie ograniczają emisję do atmosfery zanieczyszczeń energetycznych.

Wpływ elektrowni wiatrowych na lokalne warunki klimatyczne przejawiać się będzie przede wszystkim osłabieniem siły wiatru. Energia kinetyczna wiatru zamieniona będzie w energię mechaniczną urządzeń prądotwórczych i docelowo w energię elektryczną (istota funkcjonowania elektrowni wiatrowych). Zmiany te obejmą przede wszystkim strefę obracania się śmigieł od ok. 50-180 m n.p.t. w zależności od typu elektrowni. Niewielkie zmiany anemometryczne będą też miały miejsce w otoczeniu wież elektrowni, w tym przy powierzchni ziemi. Konstrukcje elektrowni spowodują także niewielki spadek natężenia bezpośredniego promieniowania słonecznego docierającego do powierzchni ziemi (zacienienie). Będą to zmiany nieistotne dla organizmów żywych. Podsumowując, wpływ elektrowni wiatrowych na lokalne warunki klimatyczne będzie niewielki, bez znaczenia dla organizmów żywych, w tym dla ludzi.

7.2.4. Klimat akustyczny 7.2.4.1. Etap inwestycyjny i etap likwidacji Emisja hałasu na etapie budowy i likwidacji elektrowni wiatrowych i towarzyszącej infrastruktury będzie miała podobny charakter – będzie ona związana głównie z transportem samochodowym (konstrukcji elektrowni, urobku z wykopów, betonu do wylewania fundamentów itp.) oraz z pracą ciężkiego sprzętu na terenie planowanego przedsięwzięcia.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Przykładowe poziomy hałasu (w odległości 7 m od pracującego urządzenia) emitowanego przez urządzenia i maszyny budowlane, na podstawie danych zawartych w bazie danych „Database for prediction of noise on construction and open sites”, opracowanej przez Helpworth Acoustics na zlecenie DEFRA (Department for Environment, Food and Rural Affairs) przedstawiają się następująco: • zdejmowanie warstwy glebowej przez spychacz – 87 dB(A); • młot pneumatyczny (np. przy pracach związanych z rozbiórką elementów betonowych) – 90 dB(A); • koparka gąsienicowa – 85 dB(A); • pojazdy ciężarowe (wywrotki, pompy betonu, gruszki do transportu betonu) – 82 dB(A). Zgodnie z wytycznymi zawartymi w rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska ze zm. (Dz. U. z 2005 r., Nr 263, poz. 2202 ze zm.), poziom mocy akustycznej urządzeń stosowanych w budownictwie podlega ograniczeniom w zależności od typu urządzenia i zainstalowanej mocy netto. Hałas powstający na etapie budowy i likwidacji jest krótkotrwały, o charakterze lokalnym i ustępuje po zakończeniu robót. Jego uciążliwość akustyczna zależna będzie od odległości od placów budowy i terenów prowadzonych prac likwidacyjnych oraz od czasu pracy poszczególnych urządzeń. W związku z tym, iż prace budowlano-instalacyjno-montażowe i likwidacyjne przeprowadzane będą głównie w porze dziennej oraz brak w bliskim sąsiedztwie zabudowy mieszkalnej (najbliższa aktualnie istniejąca w odległości ponad 400 m – od planowanych terenów elektrowni wiatrowych) prognozuje się, że uciążliwość hałasu poza terenem prowadzonych prac, spowodowana pracą maszyn budowlanych i towarzyszących im urządzeń technicznych, a także zwiększonym ruchem pojazdów samobieżnych i samochodowych, nie będzie znacząca. W przypadku gdy proces technologiczny wymagać będzie pracy także w porze nocnej (np wylewanie fundamentów) to będą one dozwolone o ile nie będą powodować przekroczenia dopuszczalnego poziomu hałasu na terenach chronionych. Ogólne zapisy projektu „Planu...” nie pozwalają na wykonanie szczegółowej analizy wpływu budowy na klimat akustyczny otoczenia.

Podsumowując, hałas powstający na etapie budowy i likwidacji elektrowni wiatrowych będzie krótkotrwały i ustanie po zakończeniu zaplanowanych robót. Poziom ekwiwalentny hałasu poza terenem prowadzonych prac, spowodowany pracą maszyn budowlanych i towarzyszących im urządzeń technicznych, a także zwiększonym ruchem pojazdów samobieżnych i samochodowych, nie będzie uciążliwy dla mieszkańców. Okresowy, niekorzystny wpływ na klimat akustyczny, związany z pracami budowlano – montażowymi i rozbiórkowymi, nie będzie stanowił zagrożenia dla środowiska i ludzi oraz najbliższych terenów chronionych akustycznie.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 7.2.4.2. Oddziaływanie elektrowni wiatrowych na warunki akustyczne na etapie eksploatacji Podstawa merytoryczna analizy • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112); • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz. 1291); • Polska Norma PN-ISO 9613-2 Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania; • Program komputerowy LEQ Professional 6.0 for Windows zgodny z ww. normą; • Ustalenia projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg”; • Dane elektrowni określone w „Raporcie o oddziaływaniu na środowisko „Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Świerki<” z infrastrukturą techniczną (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie)” (2012); • dane techniczne elektrowni wiatrowej „Tralewo”.

Cel analizy Projekt „Planu…” dopuszcza budowę do czterech elektrowni wiatrowych mających stanowić zespół „Tralewo – Dębina” w gminie Nowy Staw. Ponadto, w odlełości ok. 0,5 km na wschód od granic obszaru projektu „Planu…” znajduje się funkcjonująca elektrownia wiatrowa „Tralewo”, a w odległości od ok. 0,6 do ok. 2,7 km planowana jest lokalizacja ośmiu elektrowni wiatrowych Zespołu Elektrowni Wiatrowych „Świerki” (dla zespołu Burmistrz Nowego Stawu dnia 20.07.2012 r. wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Zespół Elektrowni Wiatrowych >Świerki< z infrastrukturą techniczną” – znak: GKIP.6220.2.2012). Elektrownie te uwzględniono w analizie akustycznej ze względu na potencjalny efekt skumulowany. Kolejne zespoły elektrowni wiatrowych znajdują się lub zostały zaprojektowane w odległościach wykluczających kumulowanie się oddziaływania akustycznego (ponad 2 km). Dotyczy to następujących zespołów (zob. rozdz. 7.2.18.): • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw I” (19 turbin – „Zespół Brzózki, Zespół Stawiec”) – wybudowany w minimalnej odległości ok. 2 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ponad 4 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw II” (3 turbiny – „Zespół Mirowo”) – wybudowany w minimalnej odległości ok. 4 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ponad 5,5 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw II” (7 turbin – „Zespół Mirowo”) –

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW projektowany w minimalnej odległości ok. 2,1 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 3,7 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Zespół Elektrowni Wiatrowych „Lipinka” – projektowany w minimalnej odległości ok. 2,4 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 3,9 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej.

W analizie akustycznej uwzględniono skumulowane oddziaływanie 13 elektrowni wiatrowych, w tym 4 elektrownie wiatrowe dopuszczone do lokalizacji na obszarze projektu „Planu…”, funkcjonującą, pojedynczą elektrownię wiatrową „Tralewo” oraz 8 planowanych elektrowni wiatrowych zespołu „Świerki”. Analiza akustyczna ma na celu prognostyczne określenie wartości i zasięgu hałasu emitowanego do środowiska z planowanych elektrowni wiatrowych, co pozwoli na ocenę skumulowanych skutków wpływu inwestycji na klimat akustyczny obszaru projektu „Planu…” i jego otoczenia.

Charakterystyka źródeł hałasu Źródłem hałasu emitowanego z dopuszczonych w projekcie „Planu…” 4 elektrowni wiatrowych, będzie praca rotorów i śmigieł powodująca emisję energii akustycznej do otoczenia. Projekt „Planu…” dopuszcza maksymalną wysokość elektrowni, na wszystkich terenach rozmieszczenia urządzeń produkcji energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych (oznaczonych na rysunku projektu „Planu...”: E 1/TD, E 2/TD, E 3/TD, E 4/TD), do 180 m n.p.t., bez określenia wartości parametrów dotyczących mocy akustycznej turbin. Dla istniejącej elektrowni wiatrowej „Tralewo” przyjęto parametry zgodne ze specyfikacją techniczną zastosowanej turbiny, tj.: • wysokość wieży – 100 m n.p.t.; • moc akustyczna – 104,2 dB; Dla elektrowni wiatrowych planowanych w zespole „Świerki” w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach przedsięwzięcia, wydanej przez Burmistrza Nowego Stawu dnia 20.07.2012 r. (znak: GKIP.6220.2.2012), określono maksymalną wysokość planowanych turbin w stanie wzniesionego śmigła na 180 m n.p.t. W ww. decyzji brak jest zapisów dotyczących maksymalnego poziomu mocy akustycznej, a w raporcie o oddziaływaniu na środowisko zespołu „Świerki”, w analizie hałasu przyjęto maksymalny poziom akustyczny dla części elektrowni - 107,0 dB oraz 107,5 dB dla pozostałych elektrowni.

Metoda prognozowania poziomu hałasu Analiza akustyczna planowanych elektrowni wiatrowych, zawarta w niniejszej „Prognozie…” wykonana została z wykorzystaniem programu komputerowego LEQ Professional v.6, zgodnego z Polską Normą PN ISO 9613-2 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania”, z uwzględnieniem Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Stosowanie do obliczeń hałasu w środowisku metody obliczeniowej zgodnej z PN ISO 9613-2 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania” wynika z polskiego i unijnego prawa. Zgodnie z polskim prawem do oceny hałasu przemysłowego (w tym od elektrowni wiatrowych, które są obiektami przemysłu energetycznego) zastosowanie ma załącznik nr 6 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. 2008 r., Nr 206, poz. 1291), w którym w punkcie F „Obliczeniowe metody oceny hałasu emitowanego do środowiska” wskazano powyższą PN ISO 9613-2 do określania poziomu hałasu metodami obliczeniowymi. Zgodnie z Dyrektywą Unijną 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 25 czerwca 2002 r., dotyczącą oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku, w załączniku II również zalecane jest stosowanie powyższej normy dla obliczeniowej prognozy hałasu przemysłowego. W związku z powyższym metoda jest jedyną, z wykorzystaniem której można oceniać inwestycje przemysłowe w aktualnym stanie prawnym. Zawarte w ww. PN ISO 9613-2 ograniczenia w stosunku do wysokości, na której mogą znajdować się źródła hałasu, nie wykluczają jej stosowania. Norma mówi jedynie, że dla źródeł znajdujących się blisko powierzchni ziemi wyniki obliczeń zawierają się w określonych granicach błędów. Wyniki porealizacyjnych, kontrolnych pomiarów akustycznych elektrowni wiatrowych są z reguły poniżej wartości wynikających z obliczeń. Należy też podkreślić, że często poziom hałasu funkcjonujących elektrowni wiatrowych jest nierozróżnialny z poziomem tła akustycznego występującego na danym terenie (np. hałas komunikacyjny, osadniczy, maszyn rolniczych, także hałas powodowany bezpośrednio i pośrednio przez wiatr). W analizie akustycznej dla potrzeb „Prognozy…” zastosowano metodę alternatywną obliczania poziomu dźwięku A 6, zgodną z PN ISO 9613-2 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania”. W metodzie alternatywnej, przy spełnieniu następujących warunków: • przedmiotem zainteresowania jest tylko poziom dźwięku w punkcie odbioru (celem analizy w „Prognozie …” jest określenie poziomu dźwięku w punktach recepcyjnych zlokalizowanych na granicy terenów chronionych akustycznie - zob. tab. 7. i rys. 13); • dźwięk rozchodzi się na gruntem porowatym lub mieszanym z przewagą porowatego (na obszarze projektu „Planu…” w użytkowaniu terenu w otoczeniu elektrowni wiatrowych przeważają powierzchniowo tereny użytkowane rolniczo czyli porowate); • dźwięk nie jest tonem (ton to najprostszy sygnał akustyczny, czyli dźwięk charakteryzujący się sinusoidalnym przebiegiem czasowym ciśnienia akustycznego, typowe zjawiska akustyczne w tym hałas – mają bardziej złożony przebieg czasowy; można je traktować jako sumę wielu składowych (tonów) o różnych częstotliwościach i amplitudach7; tłumienie przez grunt jest obliczane ze wzoru określonego w normie PN ISO 9613-2.

6 Ze względu na kontrowersje dotyczące wartości przyjmowanego w ogólnej metodzie obliczeń akustycznych elektrowni wiatrowych współczynnika tłumienia gruntu (G) dla potrzeb „Prognozy …” zastosowano metodę alternatywną zgodnie z PN ISO 9613-2. 7 http://www.programyzdrowotne.pl/proramyprofilaktyczne/sluch/Halaspodstawowepojecia/

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Hałas mechaniczny i aerodynamiczny elektrowni Maksymalna moc akustyczna przyjęta w obliczeniach, uwzględnia zarówno hałas mechaniczny jak i aerodynamiczny elektrowni. Jak wykazano na rys. 12 maksymalna moc akustyczna elektrowni przyjmuje kumulację zarówno hałasu mechanicznego i jak aerodynamicznego, dzięki czemu przyjmując jako miejsce propagacji maksymalnego hałasu od źródła punktowego, jakim jest gondola elektrowni wiatrowej możliwe jest obliczenie propagacji hałasu generowanego przez turbinę.

Rys. 12 Porównanie rodzajów hałasu generowanego przez elektrownie wiatrową Źródła: http://wiatrowa.blox.pl/2013/05/Jak-mierzyc-poziom-dzwieku-od-elektrowni.html „Energetyka wiatrowa” 2007, Prof. dr. Hab. Inż. Tomasz Boczar, Politechnika Opolska

Prognozę natężenia i zasięgu hałasu emitowanego do środowiska z planowanych czterech elektrowni wiatrowych dopuszczonych na obszarze projektu „Planu…” opracowano, przyjmując: 1) najbardziej niekorzystne (czyli najmniej tłumiące hałas) pod względem temperatury powietrza i wilgotności względnej powietrza (temperatura powietrza 10ºC, wilgotność względna 70%) oraz pod względem rozchodzenia się dźwięku z wiatrem, współczynniki tłumienia dźwięku przez atmosferę, zawarte w Polskiej Normie PN-ISO 9613-2 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania”; Zgodnie z normą PN-ISO 9613-2 „Akustyka – tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania.”, hałas w najmniejszym stopniu jest tłumiony przez powietrze przy temperaturze 10oC.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 2) prędkość wiatru powodującą maksymalne natężenie hałasu pracującej turbiny wiatrowej – uwzględnione w danych dotyczących maksymalnej mocy akustycznej turbiny wiatrowej. Ponadto algorytm obliczeniowy programu LEQ Professional, zgodnym z Polską Normą PN-ISO 9613-2 „Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania” uwzględnia zawsze propagację hałasu tak, jakby odbywała się ona z kierunkiem wiatru – dla większości typów turbin jest to prędkość wiatru ok. 10m/s mierzona na wysokości 10 m n.p.t. W związku z powyższym obliczenia akustyczne wykonano dla warunków meteorologicznych (termicznych, wilgotnościowych i anemometrycznych) najbardziej niekorzystnych pod względem natężenia i zasięgu rozprzestrzeniania się hałasu.

Określenie kryterium oceny oddziaływania hałasu na środowisko Kryterium dopuszczalnego poziomu hałasu w środowisku dla funkcji chronionych określa się na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112). W ww. Rozporządzeniu wskazane zostały normy akustyczne obowiązujące na obszarach chronionych, tj. na obszarach zabudowy mieszkaniowej z podziałem na zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, wielorodzinną, mieszkaniowo-usługową i zabudowę zagrodową oraz na tereny określonych usług. Zgodnie z ww. Rozporządzeniem, dopuszczalny poziom hałasu od planowanych elektrowni wiatrowych, przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną i usług chronionych akustycznie (zabudowa związana ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży) nie może przekraczać:

– LAeqD = 50 dB w godz. od 6- 22 (pora dzienna),

– LAeqN = 40 dB w godz. od 22-6 (pora nocna). Z kolei na terenach przeznaczonych pod zabudowę wielorodzinną, mieszkaniowo- usługową, zabudowę zagrodową oraz rekreacyjno-wypoczynkową dopuszczalny poziom hałasu w środowisku jest wyższy i wynosi:

• LAeqD = 55 dB w godz. od 6- 22 (pora dzienna),

– LAeqN = 45 dB w godz. od 22-6 (pora nocna). Planowane elektrownie wiatrowe mają być zlokalizowane na terenach użytków rolnych i żadna z działek, na których mają być posadowione, nie graniczy bezpośrednio z obszarami o funkcji chronionej. Zgodnie z ustaleniami projektu „Planu…” teren wokół planowanych elektrowni wiatrowych wyłączony jest z możliwości lokalizacji zabudowy zagrodowej, budynków mieszkalnych oraz innych przeznaczonych na pobyt ludzi.

Tło akustyczne Tło akustyczne rejonu obszaru projektu „Planu …” przedstawiono w rozdz. 4.1.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Źródłem hałasu w rejonie terenu dopuszczonej lokalizacji elektrowni wiatrowych są przede wszystkim: • komunikacja samochodowa, głównie na drodze krajowej nr 55, drogach powiatowych i pozostałych drogach lokalnych; • obiekty produkcyjno-usługowe i obsługi rolnictwa we wsiach; • okresowo, w trakcie prac polowych ruch pojazdów i maszyn rolniczych; • funkcjonująceelektrownie wiatrowe – uwzględniono elektrownię „Tralewo”. Dla rejonu obszaru projektu „Planu…” brak pomiarów dokumentujących poziom natężenia hałasu komunikacyjnego.

Tereny chronione akustycznie w otoczeniu planowanych elektrowni wiatrowych Dopuszczone w projekcie „Planu...” elektrownie wiatrowe mają być zlokalizowane na użytkach rolnych i nie sąsiadują bezpośrednio z zabudową o funkcji chronionej. Najbliższe, wyznaczone w projekcie „Planu…” tereny chronione akustycznie znajdują się w minimalnej odległości ponad 400 m (tereny zabudowy zagrodowej). Ponadto, na obszarze projektu „Planu…” zostały wyznaczone tereny zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej (w minimalnej odległości ponad 1300 m), tereny zabudowy mieszkaniowo-usługowej (w minimalnej odległości ponad 1000 m) oraz tereny usług chronionych (oświaty – w odlelości ok. 1,5 km). W granicach obszaru projektu „Planu…” nie występują tereny zabudowy jednorodzinnej. Obliczenia hałasu przedstawione zostały za pomocą izofon (linii równego poziomu dźwięku) oraz w postaci punktów obliczeniowych zlokalizowanych na granicy terenów chronionych akustycznie. Szczegółowe informacje dotyczące punków obliczeniowych hałasu zawiera tabela 7 Punkty obliczeniowe oznaczone są na rys. 13 i 14. Tabela 7 Charakterystyka punktów obliczeniowych hałasu uwzględnionych w analizie akustycznej czterech elektrowni dopuszczonych w projekcie „Planu…”. nr Wieś Rodzaj zabudowy Minimalna odległość od przyjętych lokalizacji elektrowni [m] 1. Tralewo zabudowa zagrodowa – siedliksko 680 2. Tralewo zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 1220 3. Laski zabudowa zagrodowa – siedliksko 1210 4. Laski zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 1260 5. Laski zabudowa zagrodowa – siedliksko 840 6. Laski zabudowa zagrodowa – siedliksko 650 7. Laski zabudowa zagrodowa – siedliksko 880 8. Dębina zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 760 9. Dębina zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 980 10. Dębina zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 800

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 11. Dębina zabudowa zagrodowa – siedliksko 660 12. Dębina zabudowa zagrodowa – siedliksko 470 13. Dębina zabudowa zagrodowa – siedliksko 650 14. Tralewo zabudowa zagrodowa – siedliksko 930 15. Dębina zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 540 (od elektrowni „Tralewo”) 16. Dębina zabudowa mieszkaniowo-usługowa – zwarta 720 (od elektrowni zabudowa wsi „Tralewo”) 17. Dębina zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 770 (od elektrowni „Tralewo”) 18. Dębina zabudowa zagrodowa – zwarta zabudowa wsi 680 (od elektrowni zespołu „Świerki”) Źródło: projekt „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg”

Analiza akustyczna – pora dzienna W celu określenia zasięgu propagacji hałasu dla pory dziennej od dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych do programu LEQ Professional wprowadzono dane urządzeń określone w tabeli 8. Dla dopuszczonych na obszarze projektu „Planu…” elektrowni wiatrowych przyjęto moc akustyczną na poziomie 107,5 dB.

Tabela 8 Dane przyjęte do analizy akustycznej – pora dzienna Objaśnienia: X[m], Y[m] – lokalizacja turbiny w lokalnym układzie współrzędnych, Z[m] – wysokość turbiny n.p.t. , Pma – przyjęta do obliczeń moc akustyczna turbiny,

Źródło: Program LEQ Professional

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Wyniki analizy akustycznej – pora dzienna W efekcie przeprowadzonej analizy otrzymano obraz pola akustycznego wynikający z pracy 4 elektrowni wiatrowych na obszarze projektu „Planu…”, 8 elektrowni wiatrowych Zespołu „Świerki” i istniejącej elektrowni „Tralewo” w otoczeniu dla pory dziennej (rys. 13). Propagacja hałasu od planowanych elektrowni przedstawiona została w postaci izofon (linii równego poziomu dźwięku) oraz w postaci 18 punktów obliczeniowych poziomu hałasu, zlokalizowanych na granicach terenów przeznaczonych pod funkcje chronione (tarany zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowo-usługowej), w otoczeniu elektrowni wiatrowych. Charakterystyka zabudowy w odniesieniu dla poszczególnych punktów obliczeniowych zamieszczona została w tab. 7). Otrzymane wyniki wskazują, że w przypadku zastosowania na obszarze projektu

„Planu…” czterech turbin o mocy akustycznej LAW = 107,5 dB oraz przy uwzględnieniu funkcjonowania 9 elektrowni wiatrowych w otoczeniu, praca łącznie 13 elektrowni wiatrowych, byłaby możliwa w porze dziennej bez ograniczeń – w żadnym punkcie obliczeniowym nie wystąpiło przekroczenie dopuszczalnego poziomu hałasu dla pory dziennej (zob. tab. 9.).

Tabela 9 Wyniki analizy akustycznej Objaśnienia: X[m], Y[m] – lokalizacja punktu obliczeniowego hałasu w układzie współrzędnych, Z[m] – wysokość punktu obliczeniowego 4 m n. p. t. , Leq – poziom hałasu w dB w punkcie obliczeniowym (granica terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową).

Program LEQ Professional 6 dla Windows - Wydruk wyników

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Rys. 12 Obraz pola akustycznego w środowisku - pora dzienna

granica obszaru projektu „Planu…” tereny zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowo-usługowej tereny usług

granica terenu z zakazem zabudowy o funkcji mieszkalnej

tereny loklaizacji elektrowni wiatrowych i przyjęte lokalizacje turbin

izofona 50 dB

izofona 45 dB

izofona 40 dB

punkty obliczeniowe natężenia hałasu PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Analiza akustyczna – pora nocna W celu ograniczenia ponadnormatywnego oddziaływania dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych w porze nocnej do terenów, dla których wprowadzono w projekcie „Planu…” zakaz zabudowy o funkcji mieszkalnej, konieczne było ograniczenie mocy akustycznej planowanych elektrowni wiatrowych do poziomów określonych w tabeli 10. Tabela 10 Dane przyjęte do analizy akustycznej – pora nocna Objaśnienia: X[m], Y[m] – lokalizacja turbiny w lokalnym układzie współrzędnych, Z[m] – wysokość turbiny n.p.t. , Pma – przyjęta do obliczeń moc akustyczna turbiny,

Źródło: Program LEQ Professional

Wyniki analizy akustycznej – pora nocna W efekcie przeprowadzonej analizy otrzymano obraz pola akustycznego wynikający z pracy czterech elektrowni wiatrowych na obszarze projektu „Planu…”, ośmiu elektrowni wiatrowych Zespołu „Świerki” i istniejącej elektrowni „Tralewo” w otoczeniu dla pory nocnej (rys. 14). Propagacja hałasu od planowanych elektrowni przedstawiona została w postaci izofon (linii równego poziomu dźwięku) oraz w postaci 18 punktów obliczeniowych poziomu hałasu, zlokalizowanych na granicach terenów przeznaczonych pod funkcje chronione (tarany zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowo-usługowej), w otoczeniu elektrowni wiatrowych. Charakterystyka zabudowy w odniesieniu dla poszczególnych punktów obliczeniowych zamieszczona została w tab. 7). Otrzymane wyniki wskazują, że możliwe jest takie dobranie mocy akustycznych dla poszczególnych elektrowni wiatrowych dopuszczonych do realizacji na obszarze projektu „Planu…”, że ich praca nie spowoduje przekroczenia dopuszczalnych norm na granicy

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW terenów chronionych akustycznie (przy uwzględnieniu funkcjonowania 9 elektrowni wiatrowych w otoczeniu) (zob. tab. 11.).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Rys. 13 Obraz pola akustycznego w środowisku - pora nocna

granica obszaru projektu „Planu…” tereny zabudowy zagrodowej oraz mieszkaniowo-usługowej tereny usług

granica terenu z zakazem zabudowy o funkcji mieszkalnej

tereny loklaizacji elektrowni wiatrowych i przyjęte lokalizacje turbin

izofona 50 dB

izofona 45 dB

izofona 40 dB

punkty obliczeniowe natężenia hałasu 98 proeko Tabela 11 Wyniki analizy akustycznej – pora nocna

Objaśnienia: X[m], Y[m] – lokalizacja punktu obliczeniowego hałasu w układzie współrzędnych, Z[m] – wysokość punktu obliczeniowego 4 m n. p. t. , Leq – poziom hałasu w dB w punkcie obliczeniowym (granica terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową).

Program LEQ Professional 6 dla Windows - Wydruk wyników

Podsumowanie analizy akustycznej Wykonana analiza wykazała, że z punktu widzenia ochrony warunków akustycznych dopuszczone w projekcie „Planu…” 4 elektrownie wiatrowe (łącznie z istniejącą elektrownią wiatrową „Tralewo” oraz ośmioma planowanymi elektrowniami wiatrowymi Zespołu „Świerki”), mogą pracować w porze dziennej przy mocy akustycznej każdej z turbin – 107,5 dB. W porze nocnej, w celu ograniczenia ponadnormatywnego oddziaływania planowanych elektrowni wiatrowych do granic terenów dla których wprowadzono w projekcie „Planu…” zakaz zabudowy o funkcji mieszkalnej, konieczne było ograniczenie ich mocy akustycznych do wartości:

• LAW = 105,5 dB – dla elektrowni na terenie E1 / TD;

• LAW = 106,0 dB – dla elektrowni na terenach E3 / TD, E4 / TD;

• LAW = 106,5 dB – dla elektrowni na terenie E2 / TD. Oddziaływanie akustyczne dopuszczonych w projekcie „Planu…” czterech elektrowni wiatrowych w skumulowanym oddziaływaniu z pozostałymi 9 elektrowniami w otoczeniu spełnia normy Rozporządzenia Ministra Środowiska, z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 99 proeko Przeprowadzona analiza akustyczna jest właściwa dla elektrowni wiatrowych o wysokości wież w granicach około 120 m n.p.t., dla przyjętych poziomów mocy oraz dla lokalizacji elektrowni wiatrowych (w centralnych punktach terenów wyznaczonych w projekcie „Planu…”). Przyjęte w „Prognozie…” parametry urządzeń nie są wiążące dla realizacji inwestycji. Możliwy jest dobór innych turbin oraz ich przesunięcie (w ramach wyznaczonych w projekcie „Planu…” terenów dopuszczalnej lokalizacji), o ile zostaną spełnione ustalenia zawarte w projekcie miejscowego planu i nie zostanie przekroczony dopuszczalny poziom hałasu na ternach chronionych akustycznie w otoczeniu. Przedstawione wyżej wnioski są oparte na prognozie wynikającej z modelowych obliczeń. Prognoza winna być zweryfikowana w oparciu o stan faktyczny inwestycji, jaki zostanie stwierdzony po jej realizacji, na podstawie pomiarów wykonanych w ramach analizy porealizacyjnej (zob. rozdz. 11.).

7.2.5. Emisja infradźwięków Według polskiej normy PN-86/N-01338 infradźwiękami nazywamy dźwięki lub hałas, którego widmo częstotliwościowe zawarte jest w zakresie od 2 Hz do 16 Hz. Według ISO 7196 infradźwiękami nazywamy dźwięki lub hałas, którego widmo częstotliwościowe zawarte jest w zakresie od 1 Hz do 20 Hz. W odniesieniu do infradźwięków sztucznego pochodzenia, funkcjonuje pojęcie hałasu infradźwiękowego oraz hałasu niskoczęstotliwościowego, który obejmuje zakres częstotliwości od około 10 Hz do 250 Hz. W przypadku hałasu turbin wiatrowych rozpatrywać powinno się oba zakresy: hałasu infradźwiękowego hałasu i niskoczęstotliwościowego. Infradźwięki i hałas niskoczęstotliwościowy charakteryzują się bardzo dużą długością fali (powyżej 17 m od częstotliwości 20 Hz) i przez to są słabo tłumione i mogą rozchodzić się na duże odległości (wg informacji zawartych na stronie internetowej Centralnego Instytutu Ochrony Pracy - www.ciop.pl.). Hałas infradźwiękowy w środowisku otwartym, w tym od turbin wiatrowych, jest nienormowany i nie posiada zdefiniowanych wskaźników do oceny jego szkodliwości dla ludzi, niemniej jednak aby odczuć hałas infradźwiękowy w odległości 300 metrów, poziom mocy akustycznej źródła powinien wynosić co najmniej 145 dB na częstotliwości 10 Hz i więcej dla niższych częstotliwości bądź większych zasięgów. Tymczasem typowy zakres poziomu mocy akustycznej turbiny wiatrowej mieści się w zakresie od 100 do 110 dBA. Nie ma danych wskazujących, jakoby turbiny wiatrowe kiedykolwiek generowały poziom choćby zbliżony do wartości 140 dB. Z informacji dostępnych od producentów turbin wiatrowych poziom mocy akustycznej typowej turbiny wiatrowej dla tercji 16 Hz wynosi mniej niż 110 dB przy wietrze 10 m/s. Najwyższe poziomy infradźwięków mierzone obok turbin i odnotowane w literaturze wynosiły poniżej 90 dB przy 5 Hz i mniej przy wyższych częstotliwościach w miejscach oddalonych o 100 m.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 100 proeko Oznacza to, że poziom infradźwięków już w odległości 100 m będzie się wahał w zakresie 50-55 dB, co jest znacznie poniżej progu percepcji wynoszącego 85 dB. Częstotliwości mniejsze niż 16 Hz posiadają jeszcze wyższy próg percepcji i wymagają źródeł o znacznie większych poziomach mocy akustycznej. Dlatego poziom ciśnienia dźwięku generowany przez turbiny wiatrowe dla bardzo małych częstotliwości infradźwiękowych (<16 Hz) jest znacznie mniejszy od progu percepcji dla tych częstotliwości. Zgodnie z polską normą PN ISO 7196 infradźwięki o poziomie 90 dBG i mniejszym są przez większość ludzi nie wyczuwalne. Potwierdzeniem powyższych stwierdzeń są pomiary wykonane w Polsce przy turbinie wiatrowej, wchodzącej w skład nowo oddanej do użytkowania farmy wiatrowej składającej się z 15 jednakowych turbin, o sumarycznej mocy elektrycznej 30 MW (Boczart, Malec, Wotzka, 2012). Podczas wykonanych pomiarów określono poziom hałasu infradźwiękowego i niskoczęstotliwościowego dla różnych prędkości wiatru z przedziału od 1,3 m/s do 7,6 m/s. W żadnym z pomiarów poziom hałasu infradźwiękowego, mierzony liniowo, bez jakichkolwiek krzywych ważenia, nie przekraczał poziomu 80 dB, a dla większości częstotliwości był znacznie mniejszy (rys. 15).

poziom prędkość wiatru dźwięku [dB] m/s

częstotliwość [Hz]

Rys. 15 Widma amplitudowe sygnałów akustycznych niskiej częstotliwości generowanych przez badaną turbinę wiatrową wyznaczone dla różnych prędkości wiatru Źródło: Boczart T., Malec T, Wotzka D., „Studiem on infrasound noise emitted by wind turbines of large power”, Acta Physica Polonica A, vol. 122 (2012), No. 5

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 101 proeko Podsumowując, elektrownie wiatrowe na obszarze projektu „Planu…”, przy założonej mocy akustycznej do 107,5 dB (zob. rozdz. 7.2.4.) oraz odległości od zabudowy mieszkalnej we wsiach w otoczeniu i pojedynczych siedlisk powyżej 400 m, będą źródłem infradźwięków na bardzo niskim poziomie, zdecydowanie poniżej wartości mogących wpływać na zdrowie ludzi. Zmiana mocy akustycznej turbin również nie wpłynie znacząco na poziom infradźwięków - nadal będą to poziomy poniżej wartości mogących wpływać na zdrowie ludzi.

7.2.6. Promieniowanie elektromagnetyczne Uwarunkowania prawa W Polsce zagadnienie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów reguluje ustawa „Prawo ochrony środowiska” (tekst jednolity Dz. U. z dnia 23 października 2013 r. poz. 1232 ze zm.) i Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30.10.2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883. W rozporządzeniu jako wartości graniczne podane są (tab. 12 i 13): • wartość dopuszczalna pola elektrycznego 50 Hz dla terenów dostępnych dla ludności – 10 kV/m; • wartość dopuszczalna pola elektrycznego dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową – 1 kV/m; • wartość dopuszczalna pola magnetycznego 50 Hz w środowisku – 60 A/m. Wartości te są podawane dla wysokości 2 m nad powierzchnią ziemi lub innymi powierzchniami, na których mogą przebywać ludzie. Tabela 12 Dopuszczalne poziomy elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego charakteryzowane przez wartości graniczne wielkości fizycznych, dla miejsc dostępnych dla ludności. Lp. Zakres częstotliwości Składowa Składowa Gęstość mocy promieniowania elektryczna magnetyczna 1 0 Hz 10 [kV/m] 2500 [A/m] - 2 od 0 Hz do 0,5 Hz - 2500 [A/m] - 3 od 0,5 Hz do 50 Hz 10 [kV/m] 60 [A/m] 4 od 0,05 kHz do 1 kHz - 3/f [A/m] - 5 od 0,001 MHz do 3 MHz 20 [V/m] 3 [A/m] - 6 od 3 MHz do 300 MHz 7 [V/m] - - 7 od 300 MHz do 3 GHz 7 [V/m] - 0.1 [W/m2] Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 102 proeko Tabela 13 Dopuszczalne poziomy elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego charakteryzowane przez wartości graniczne wielkości fizycznych, dla terenów przeznaczonych pod zabudowę. Lp. Zakres częstotliwości Składowa Składowa Gęstość mocy promieniowania elektryczna magnetyczna 1 50 Hz 1 [kV/m] 60 [A/m] - Źródło: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883)

Zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jednolity z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.) podmioty prowadzące instalacje oraz użytkownicy urządzeń emitujących pola elektromagnetyczne (będące stacjami elektroenergetycznymi lub napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi o napięciu znamionowym nie niższym niż 110 kV, lub instalacjami radiokomunikacyjnymi, radionawigacyjnymi lub radiolokacyjnymi, emitującymi pola elektromagnetyczne, których równoważna moc promieniowana izotropowo wynosi nie mniej niż 15 W, emitującymi pola elektromagnetyczne o częstotliwościach od 30 kHz do 300 GHz) są obowiązani do wykonywania pomiarów poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku. Pomiarów tych dokonuje się bezpośrednio po rozpoczęciu użytkowania instalacji lub urządzenia oraz każdorazowo w przypadku zmiany warunków ich pracy, o ile zmiany te mogą mieć wpływ na zmianę poziomów pól elektromagnetycznych, których źródłem jest instalacja lub urządzenie. Ustawodawca nie nałożył obowiązku pomiarów porealizacyjnych poziomów pól elektromagnetycznych dla kablowych linii WN, SN, sieci telekomunikacyjnych oraz towarzyszącej im infrastruktury technicznej.

Źródła promieniowania elektromagnetycznego na obszarze projektu „Planu…” W projekcie „Planu…” zostały dopuszczone następujące potencjalne źródła promieniowania elektromagnetycznego: • elektrownie wiatrowe; • linie kablowe SN (doziemne), w tym dostarczające wytworzoną energię do stacji transformatorowej (poza obszarem projektu „Planu…”) określonej przez zarządcę sieci elektroenergetycznej w warunkach technicznych przyłączenia. Elektrownie wiatrowe Urządzenia turbiny elektrowni wiatrowej generujące fale elektromagnetyczne (zarówno generator jak i transformator) znajdować się będą wewnątrz gondoli i będą zamknięte w przestrzeni otoczonej metalowym przewodnikiem o właściwościach ekranujących, co w konsekwencji spowoduje, że efektywny wpływ elektrowni wiatrowych na kształt klimatu elektromagnetycznego środowiska będzie nieznaczący. Pole generowane przez generator turbiny jest polem o częstotliwości 100Hz, natomiast pole generowane przez transformator – polem o częstotliwości 50Hz. Wypadkowe natężenie pola elektrycznego na wysokości 2 m n.p.t. (czyli w miejscach dostępnych dla ludzi) wynosi ok. 9 V/m, natomiast wypadkowe pole

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 103 proeko magnetyczne wynosi ok. 4,5 A/m (Stryjecki, Mielniczuk 2011). Są to wartości znacznie niższe od dopuszczalnych poziomów elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) - tabele 12 i 13. Reasumując, planowane elektrownie wiatrowe będą źródłem pola elektromagnetycznego o bardzo niewielkim natężeniu, nieszkodzącym ludziom, zanikającym w odległości 30-40 m od źródła (umieszczonego na wysokości 100-120 m n.p.t.). Sieci kablowe średniego napięcia generują pole elektromagnetyczne, którego poziom jest na tyle niski, iż nie zagraża środowisku. Przykładowo, w przypadku typowych linii średniego napięcia 30 kV poziom natężenia pola elektrycznego sięga do 0,6 kV/m. Typowe natężenie pola magnetycznego nie przekracza natomiast 5 A/m. Są to wartości znacznie niższe od dopuszczalnych poziomów elektromagnetycznego promieniowania niejonizującego określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) - tabele 12 i 13. Łącznie z kablami średniego napięcia układane będą kable telekomunikacyjne niestanowiące źródła jakiegokolwiek promieniowania elektromagnetycznego. Podsumowując, elektrownie wiatrowe i kablowe, doziemne linie elektroenergetyczne SN nie stanowią istotnych źródeł promieniowania elektromagnetycznego. Technologia wykonania tego typu urządzeń energetycznych, jak kable i generatory elektrowni wiatrowych, zakłada stosowanie odpowiednich ekranów, uniemożliwiających wypromieniowywanie energii elektromagnetycznej do otoczenia – środowiska.

7.2.7. Efekt migotania cieni

Efekt migotania cieni polega na występowaniu efektu optycznego związanego z rzucaniem cieni na otaczające tereny przez obracające się łopaty wirnika turbiny wiatrowej. Efekt migotania cieni występuje w porze dziennej, w warunkach słonecznej pogody. Im kąt padania promieni słonecznych jest większy, tym zasięg terytorialny migotania cieni jest mniejszy. Największy zasięg terytorialny migotania występuje w krótkich okresach dnia, w godzinach porannych i popołudniowych, gdy nisko położone na niebie słońce świeci zza turbiny, a cienie rzucane przez łopaty wirnika są najbardziej wydłużone. Największe zasięgi w ciągu całego roku występują w okresie zimowym, kiedy kąty padania promieni słonecznych są najmniejsze – zarazem jednak dzień jest wówczas najkrótszy, a pogoda w polskich warunkach najczęściej pochmurna. Ponadto należy zwrócić uwagę na to, że migotanie cieni zależy od kierunku wiatru, gdyż wirnik (śmigła) ustawia się prostopadle do kierunku wiatru. Największy efekt osiągany jest, gdy wiatr wieje z kierunku, z którego padają promienie słoneczne, a zanika, gdy wiatr wieje z

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 104 proeko kierunku prostopadłego do kierunku padania promieni słonecznych (rotor jest wówczas ustawiony prostopadle do padających promieni). Zasięg terytorialny strefy objętej migotaniem cieni jest zależny od wysokości wieży elektrowni i średnicy wirnika – wzrasta wraz z nimi. Czas migotania cieni zależy wprost od czasu obracania się wirnika. Prędkość obracania się wirnika (prędkość obrotowa) warunkuje częstotliwość migotania. Dla typowych elektrowni wiatrowych przeważnie mieści się w granicach od 0,5 do 1 Hz (1 Hz - 60 obrotów na minutę). Ukształtowanie terenu może wpływać na przesłonięcie cienia i tym samym ograniczenie jego zasięgu, podobnie jak występowanie takich przesłon cienia, jak budynki, zadrzewienia itp. Zgodnie z przeprowadzonymi badaniami, dla człowieka uciążliwe może być migotanie o częstotliwości powyżej 2,5 Hz (u większości osób reakcja ze strony organizmu pojawia się przy wielokrotnie wyższych częstotliwościach, rzędu 16 - 25 Hz). Maksymalne częstotliwości migotania wywołanego przez współczesne turbiny wiatrowe, nie przekraczają 1 Hz, czyli znajdują się dużo poniżej progowej wartości 2,5 Hz i nie powinny być odbierane jako szkodliwe (http://www.oddzialywaniawiatrakow.pl/). W Polsce występowanie zjawiska migotania cieni nie jest regulowane w przepisach prawa. Zagadnienie to nie zostało również uwzględnione w opracowaniu „Wytyczne w zakresie prognozowania oddziaływań na środowisko farm wiatrowych” (Stryjecki, Mielniczuk, 2011) wydanym przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska w Warszawie.

Analiza efektu migotania cieni zespołu elektrowni wiatrowych dopuszczonych na obszarze objętym projektem „Planu …” Ze względu na potencjalne, skumulowane oddziaływanie, w obliczeniach uwzględniono cztery elektrownie wiatrowe dopuszczone do realizacji ustaleniami projektu „Planu…”, funkcjonującą elektrownię wiatrową „Tralewo” i osiem elektrowni wiatrowych Zespołu Elektrowni Wiatrowych „Świerki”. Metodyka Analizę efektu migotania cieni, przeprowadzono przy użyciu programu WindPro v. 2.8 Shadow. Do obliczeń przyjęto: • dane przykładowej turbiny spełniającej maksymalne wymiary elektrowni wiatrowej, tj. maksymalna, całkowita wysokość w stanie wzniesionego śmigła do 180 m ponad poziom terenu - w związku z tym do analizy migotania cieni przyjęto wariant najbardziej niekorzystny czyli najwyższe możliwe elektrownie wiatrowe tj. odpowiednio wysokość wieży i promień rotora 120 m+60 m (dotyczy elektrowni wiatrowych dopuszczonych ustaleniami projektu „Planu…” oraz elektrowni planowanych w Zespole „Świerki”);

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 105 proeko • parametry istniejącej elektrowni wiatrowej „Tralewo”, tj. odpowiednio wysokość wieży i promień rotora 100 m+50 m; • łączny czas pracy turbin na poziomie ok. 7500 godzin (86 % godzin w roku); • strukturę kierunkową (%) wiatru - jako medianę charakterystyk wieloletnich wektora wiatru geostroficznego8 (1971-2000) wg opracowania pt. „Biuletyn monitoringu klimatu Polski Rok 2012” (2012); • uśrednione dane dotyczące usłonecznienia ze stacji meteorologicznej w Gdyni (dane z lat 1969-1993). W celu określenia prognozowanej długości efektu migotania cieni do programu WindPro wprowadzono 28 receptorów (A-AB), położonych w miejscach lokalizacji najbliższych budynków mieszkalnych i terenów planowanych pod zabudowę wg projektu „Planu…”, w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina (zob. rys. 16).

Wyniki Przeprowadzona analiza efektu migotania dała wyniki przedstawione w tab. 14 i na rys. 16. Tabela 14 Wyniki analizy efektu migotania cieni elektrowni wiatrowych w rejonie obszaru „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg”. Lp. Receptor Wieś Długość (godziny/rok) - 1. A Dębina (zachodni kraniec) 8:22 2. B Dębina (część południowo-zachodnia) 8:27 3. C Dębina (południowy kraniec) 11:31 4. D Dębina (część południowo-wschodnia) 11:55 5. E Dębina (część wschodnia) 14:50 6. F Dębina (część wschodnia) 17:21 7. G Dębina (część północno-wschodnia) 7:45 8. H Dębina (siedlisko) 27:08 9. I Dębina (siedlisko) 16:13 10. J Dębina (siedlisko) 10:18 11. K Dębina (siedlisko) 14:46 12. L Tralewo (siedlisko) 15:07 13. M Tralewo (siedlisko) 8:26 14. N Tralewo (część południowo-wschodnia) 0:00 15. O Tralewo (część wschodnia) 0:00 16. P Tralewo (część wschodnia) 0:00 17. Q Tralewo (część północno-wschodnia) 3:33

8 Wiatr geostroficzny - teoretyczny wiatr, który byłby wynikiem dokładnej równowagi sił efektu Coriolisa i gradientu ciśnienia działających na poruszające się powietrze- w warunkach tych powietrze porusza się prostopadle do zmiany ciśnienia. Wiatr rzeczywisty prawie zawsze różni się od wiatru geostroficznego, mimo to, wiele zjawisk atmosferycznych na średnich szerokościach geograficznych jest bliskie przepływowi geostroficznemu a przyjęcie takiego przepływu jest cennym pierwszym przybliżeniem zjawisk (polski serwis naukowy www.naukowy.pl).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 106 proeko 18. R Tralewo (część północna) 4:51 19. S Laski (siedlisko) 1:39 20. T Laski (część wschodnia) 1:01 21. U Laski (część wschodnia) 0:00 22. V Laski (część wschodnia) 0:00 23. W Laski (siedlisko) 2:31 24. X Laski (siedlisko) 1:29 25. Y Laski (siedlisko) 0:00 26. Z Laski (siedlisko) 0:00 27. AA Martąg (część zachodnia) 1:26 28. AB Stogi (siedlisko) 0:00 Źródło: Program WindPro v. 2.8 (moduł Shadow).

W wyniku przeprowadzonej analizy obliczeniowej stwierdzono, iż efekt migotania cieni, od dopuszczonych w projekcie „Planu…” czterech elektrowni wiatrowych wraz z elektrowniami w otoczeniu (łącznie 13 elektrowni wiatrowych), może wystąpić na granicy terenów przeznaczonych pod zabudowę o funkcji mieszkalnej w obrębie obszaru „Planu…” od ok. 1 do ok. 27 godzin w skali roku. Spośród analizowanych 28 receptorów najwyższe wartości, powyżej 10 godzin w ciągu roku, wystąpią w 9 punktach: • w rejonie pojedynczych siedlisk rolniczych na południe od wsi Dębina (receptory H, I, J, K); • w południowej i wschodniej częsci zabudowy wsi Dębina (receptory C, D, E, F) – oddziaływanie głównie elektrowni istniejącej i elektrowni planowanych na wschód od obszaru projektu „Planu…”; • w rejonie pojedynczego siedliska rolniczego na wschód od wsi Tralewo (receptor L). Stwierdzone na pozostałych receptorach długości występowania efektu migotania cienia są niższe i wynoszą od 1 do ok. 8,5 godzin w skali roku. Ww. wartości wskazują, że efekt migotania cieni może wystąpić na zabudowaniach mieszkalnych średnio w ciągu dnia od kilku sekund do kilku minut. Podsumowując, analiza migotania cieni dla czterech elektrowni wiatrowych na obszarze projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” oraz elektrowni w otoczeniu (istniejąca elektrownia „Tralewo” i osiem planowanych elektrowni zespołu „Świerki”) wykonana z wykorzystaniem programu WindPro Shadow wykazała, że efekt migotania cieni na obiektach mieszkalnych może wystąpić średnio od ok. kilku sekund do kilku minut dziennie. Przedstawiona analiza nie uwzględnia różnego typu przeszkód terenowych (przesłonięć przez zabudowę i zadrzewienia). W związku z tym można uznać, że zjawisko migotania cieni, które pojawi się po wybudowaniu zespołu elektrowni wiatrowych, będzie oddziaływać w mniejszym stopniu niż to wykazano w analizie i nie będzie stanowić znaczącej uciążliwości dla mieszkańców w otoczeniu.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 107 proeko W Polsce nie ma przepisów określających normy związane z problemem migotania cieni.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Zasięg efektu występowania migotania cieni w wariancie realnym (prawdopodobnym) z uwzględnieniem usłonecznienia rzeczywistego, kierunku wiatru i czasu pracy elektrowni w godzinach w roku

godzin w roku

Rys. 16 Analiza efektu migotania cieni zespołu elektrowni wiatrowych w rejonie obszaru projektu „Planu …” (program WindPro v. 2.8 - Shadow)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 109 proeko

7.2.8. Odpady

Etap budowy W trakcie budowy dopuszczonych w projekcie „Planu...” 4 elektrowni wiatrowych (drogi, sieć elektroenergetyczna, sieć telekomunikacyjna, fundamenty elektrowni oraz montaż elektrowni oraz stacja elektroenergetyczna) powstaną odpady budowlane, zaliczane do niżej wymienionych grup wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów - Dz. U. Nr 112, poz. 1206 (tab. 15). Szacunek ilości odpadów wykonano metodą analogii do zrealizowanych już zespołów elektrowni wiatrowych.

Tabela 15 Odpady na etapie budowy zespołu elektrowni wiatrowych Kod Ilość grupy Rodzaj odpadów (dla 4 elektrowni odpadów wiatrowych) 15 ODPADY OPAKOWANIOWE; SORBENTY, TKANINY DO WYCIERANIA, MATERIAŁY FILTRACYJNE I UBRANIA OCHRONNE NIEUJĘTE W INNYCH GRUPACH 15 01 Odpady opakowaniowe (włącznie z selektywnie gromadzonymi komunalnymi odpadami opakowaniowymi) 15 01 01 Opakowania z papieru i tektury 3,8 m3 15 01 02 Opakowania z tworzyw sztucznych 11,4 m3 15 01 03 Opakowania z drewna 1,8 m3 15 01 04 Opakowania z metali 0,01 t 15 01 05 Opakowania wielomateriałowe 0,15 m3 15 01 06 Zmieszane odpady opakowaniowe 0,5 m3 15 02 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania i ubrania ochronne 15 02 03 Sorbenty, materiały filtracyjne, tkaniny do wycierania (np. szmaty, 0,3 m3 ścierki) i ubrania ochronne inne niż wymienione w 15 02 02 17 ODPADY Z BUDOWY, REMONTÓW I DEMONTAŻU OBIEKTÓW BUDOWLANYCH ORAZ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ (WŁĄCZAJĄC GLEBĘ I ZIEMIĘ Z TERENÓW ZANIECZYSZCZONYCH) 17 01 Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty, ceramika) 17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów 4,8 m3 17 01 81 Odpady z remontów i przebudowy dróg 0,8 m3 17 01 82 Inne niewymienione odpady 0,4 m3 17 02 Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych 17 02 01 Drewno 1,2 m3 17 02 03 Tworzywa sztuczne 0,6 m3 17 03 Odpady asfaltów, smół i produktów smołowych 17 03 80 Odpadowa papa 0,7 m3

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 110 proeko 17 04 Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali 17 04 05 Żelazo i stal 0,7 tony 17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10 200 mb 17 05 Gleba i ziemia (włączając glebę i ziemię z terenów zanieczyszczonych oraz urobek z pogłębiania) 17 05 04 Gleba i ziemia, w tym kamienie, inne niż wymienione w 17 05 03 1400 m3 17 06 Materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest 17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03 0,7 m3 Źródło: opracowanie własne, klasyfikacja odpadów wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów. Znaczna część ww. odpadów (z wyjątkiem gleby i ziemi) będzie tymczasowo gromadzona w przeznaczonych do tego specjalnych kontenerach/pojemnikach, co zminimalizuje ryzyko przedostania się zanieczyszczeń do środowiska gruntowo-wodnego. Większość odpadów z grupy 17 wymienionych w tabeli 15, z wyjątkiem odpadów grup 17 01 82, 17 02 03, 17 04 11 i 17 06 04, ich posiadacz (inwestor lub wykonawca robót), zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527, zm. Dz. U. z 2008 r. Nr 235, poz. 1614), może przekazać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami, do wykorzystania na ich własne potrzeby (zgodnie z zasadami określonymi w ww. rozporządzeniu). Odpady nieprzekazane osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym niebędącym przedsiębiorcami, do wykorzystania na ich własne potrzeby, muszą zostać wywiezione na koszt inwestora, na legalnie działające składowisko odpadów. Odbiór odpadów musi być prowadzony przez podmiot gospodarczy posiadający odpowiednią decyzję Starosty Powiatu Malborskiego lub innego. Firma ta będzie odpowiedzialna za dalsze magazynowanie, odzysk lub/i unieszkodliwianie odpadów. W trakcie układania sieci elektroenergetycznej i telekomunikacyjnej doziemnej nie przewiduje się powstawania odpadów, z wyjątkiem niewielkich ilości kabli przekazywanych wyspecjalizowanej firmie do odzysku lub/i unieszkodliwiania. Gleba i ziemia z wykopów pod ułożenie kabli zostanie w całości wykorzystana do ich zasypania. Przy zastosowaniu metody bezwykopowej przewiertu sterowanego przy przejściach linii kablowej pod drogami i ciekami może być wykorzystywana płuczka wiertnicza, będąca mieszaniną wody i bentonitu lub argipolu. Bentonit jest substancją pochodzenia naturalnego, natomiast argipol jest polimerem syntetycznym, ulegającym naturalnemu rozkładowi. Obydwie substancje są obojętne i bezpieczne dla środowiska. Obieg płuczki będzie obiegiem zamkniętym. Płuczka wiertnicza po zakończeniu wiercenia będzie przekazywana uprawnionym podmiotom lub będzie magazynowana w szczelnych pojemnikach (beczkach) na następne wiercenia. Również zwiercina o dużym stopniu rozdrobnienia zbierana będzie do odpowiednio zabezpieczonych pojemników metalowych magazynowanych analogicznie jak płuczka wiertnicza.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 111 proeko Powstające odpady powiernicze czyli mieszanina płuczki i urobku nie będzie zawierać substancji niebezpiecznych. Dlatego można ją zaliczyć do odpadu innego niż niebezpieczny z kategorii 01 05 – płuczki wiertnicze i inne odpady wiertnicze o kodzie 01 05 99 – inne niewymienione odpady (wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów – Dz. U. Nr 112, poz. 1206). Wszystkie odpady z grupy 01 05 99 będą przekazywane uprawnionym podmiotom, posiadającym zezwolenia na ich zagospodarowanie, które będą odpowiedzialne za dalsze magazynowanie, odzysk lub/i unieszkodliwianie odpadów zgodnie z ustawą z dnia 10 lipca 2008 r. o odpadach wydobywczych (tekst jednolity dz. U. z dnia 25 września 2013 r. ze zm.). W czasie prowadzenia prac budowlanych na terenie zaplecza (placu) budowy powstanie również pewna ilość odpadów komunalnych z grupy 20 03, tj. odpady komunalne powstające w wyniku obsługi socjalno-bytowej pracowników na terenie budowy. Odpady komunalne powinny być regularnie obierane przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa na podstawie indywidualnej umowy i następnie przekazane na składowisko odpadów. Na etapie budowy elektrowni wiatrowych dopuszczonych w projekcie „Planu” nie przewiduje się powstania odpadów niebezpiecznych.

Etap eksploatacji Podczas etapu eksploatacji dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej nie będą powstawać odpady, z wyjątkiem odpadów związanych z okresowymi pracami konserwacyjnymi urządzeń technicznych. Dla różnych typów turbin, zgodnie z danymi producentów, można założyć wymianę oleju przekładniowego z częstotliwością od 1 raz na rok do 1 raz na kilkanaście lat (jest to sprawa indywidualna nawet dla poszczególnych elektrowni wiatrowych w obrębie farmy - czy olej powinien być wymieniony ustala się na podstawie analiz w cyklu półrocznym dla oleju przekładniowego i w cyklu rocznym dla oleju hydraulicznego). Ilość oleju w jednej turbinie, zależnie od typu, kształtuje się na poziomie 60 - 90 l. W przypadkach konieczności wymiany oleju i filtrów w podzespołach turbin mogą powstawać odpady niebezpieczne (tab. 16).

Tabela 16 Możliwe rodzaje i ilości odpadów niebezpiecznych w planowanym zespole elektrowni wiatrowych na etapie eksploatacji Ilość odpadów Sposób postępowania z Lp. Rodzaj odpadu Kod w ciągu roku 1/ odpadami 1 mineralne oleje hydrauliczne nie 13 01 10* ok. 60 kg 2 przekazywanie odbiorcy zawierające związków odpadów chlorowcoorganicznych 2 mineralne oleje silnikowe, 13 02 05* ok. 3,5 kg 3/ przekazywanie odbiorcy przekładniowe i smarowe odpadów niezawierające związków chlorowcoorganicznych 3 inne oleje silnikowe, przekładniowe 13 02 08* ok. 80 kg 4/ przekazywanie odbiorcy i smarowe odpadów

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 112 proeko 4 opakowania zawierające 15 01 10* ok. 60 kg wykorzystywane do pozostałości substancji przejściowego maga- niebezpiecznych lub nimi zynowania odpadów zanieczyszczone i/lub przekazywane odbiorcy odpadów 5 sorbenty, materiały filtracyjne, 15 02 02* ok. 34 kg przekazywanie odbiorcy tkaniny do wycierania i ubrania odpadów ochronne zanieczyszczone substancjami niebezpiecznymi 6 zużyte urządzenia zawierające 16 02 13* ok. 22 kg przekazywanie odbiorcy niebezpieczne elementy inne niż odpadów wymienione w 16 02 09 do 16 02 12 1/ Szacunek na podstawie informacji z funkcjonujących zespołów elektrowni wiatrowych. 2/ Przepracowane oleje hydrauliczne stanowią odpad po wykonaniu (przeciętnie co 5 lat) głównego przeglądu instalacji oleju hydraulicznego – między przeglądami ew. niewielkie przecieki usuwane są przy użyciu tkanin do wycierania. 3/ Przepracowane oleje przekładniowe stanowić mogą odpad tylko w przypadku nieprzewidzianej utraty ich właściwości (w normalnej eksploatacji nie przewiduje się wymiany tego oleju) - ew. niewielkie przecieki usuwane są przy użyciu tkanin do wycierania. Źródło: opracowanie własne, klasyfikacja odpadów wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów.

Postępowanie z odpadami Oleje przepracowane (lp. 1, 2 w tabeli 16), w przypadku konieczności spuszczenia oleju z instalacji, gromadzone będą w szczelnych pojemnikach (lp. 4 w tabeli 16) w zamkniętej wieży elektrowni wiatrowej, w sposób uniemożliwiający rozlanie, na utwardzonym nieprzepuszczalnym podłożu, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968). Zgodnie z ww. Rozporządzeniem: „Oleje odpadowe zbiera się i magazynuje selektywnie według wymagań wynikających ze sposobu przemysłowego ich wykorzystania lub unieszkodliwiania (…) Oleje odpadowe zbiera się do szczelnych pojemników, wykonanych z materiałów trudno palnych, odpornych na działanie olejów odpadowych, odprowadzających ładunki elektryczności statycznej, wyposażonych w szczelne zamknięcia, zabezpieczonych przed stłuczeniem (…) Pojemniki do zbierania odpadów mogą być stosowane w rotacji pomiędzy wytwórcą odpadów, a ich kolejnym posiadaczem, miejscem odzysku albo unieszkodliwiania” Materiały filtracyjne i tkaniny do wycierania (lp. 5 w tabeli 16) gromadzone będą w specjalnych pojemnikach na poziomach obsługi generatorów wiatrowych i po zapełnieniu przekazywane odbiorcy odpadów. Na odbiór i utylizację olejów przepracowanych oraz tkanin zaolejonych wymagane jest zawarcie umowy z uprawnioną firmą. Zużyte lampy fluorescencyjne (lp. 6 w tabeli 16) gromadzone będą w metalowych opakowaniach producenta w wyznaczonym miejscu w pomieszczeniu magazynu podręcznego

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 113 proeko w sposób zabezpieczający przed stłuczeniem. Na odbiór i unieszkodliwienie zużytych źródeł światła wymagane jest zawarcie umowy z uprawnioną firmą.

Etap likwidacji Na etapie likwidacji dopuszczonych w projekcie „Planu...” 4 elektrowni wiatrowych (rozbiórka elektrowni wiatrowych, likwidacja fundamentów elektrowni, oraz sieci elektroenergetycznej i telekomunikacyjnej) powstaną odpady budowlane, zaliczane do grupy 17 zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów - Dz. U. Nr 112, poz. 1206. Szacunek ilości odpadów wykonano metodą analogii do zrealizowanych już zespołów elektrowni wiatrowych. (zob. tab. 17).

Tabela 17 Rodzaje odpadów na etapie likwidacji elektrowni wiatrowych

Kod grupy Rodzaj odpadów Ilość odpadów 17 ODPADY Z BUDOWY, REMONTÓW I DEMONTAŻU OBIEKTÓW BUDOWLANYCH ORAZ INFRASTRUKTURY DROGOWEJ (WŁĄCZAJĄC GLEBĘ I ZIEMIĘ Z TERENÓW ZANIECZYSZCZONYCH) 17 01 Odpady materiałów i elementów budowlanych oraz infrastruktury drogowej (np. beton, cegły, płyty, ceramika) 17 01 01 Odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów ok. 2400 m3 17 01 03 Odpady innych materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia ok. 2,8 m3 17 01 07 Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego, odpadowych ok. 3 m3 materiałów ceramicznych i elementów wyposażenia inne niż wymienione w 17 01 06 17 01 81 Odpady z remontów i przebudowy dróg ok. 400 m3 17 01 82 Inne niewymienione odpady ok. 8,2 m3 17 02 Odpady drewna, szkła i tworzyw sztucznych 17 02 03 Tworzywa sztuczne (łopaty wirnika) ok. 54 t 17 04 Odpady i złomy metaliczne oraz stopów metali 17 04 05 Żelazo i stal ok. 1960 t (gondola, piasta, wieża elektrowni – jedna elektrownia ok. 410 t) 17 04 11 Kable inne niż wymienione w 17 04 10 ok. 3.000 mb 17 06 Materiały izolacyjne oraz materiały konstrukcyjne zawierające azbest 17 06 04 Materiały izolacyjne inne niż wymienione w 17 06 01 i 17 06 03 ok. 3,5 m3 Źródło: opracowanie własne, klasyfikacja odpadów wg Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów. Odpady będą odbierane przez uprawnione firmy – odpowiedzialne za gospodarowanie odpadami po ich demontażu.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 114 proeko Konstrukcje elektrowni (przy zastosowaniu konstrukcji stalowych) wymagać będą złomowania (maksymalnie 4 elektrownie x ok. 410 Mg = 1640 Mg), podobnie jak kable energetyczne i elementy zbrojenia fundamentów (4 fundamentów x 80 Mg = 320 Mg). Specyficznym rodzajem odpadów powstającym w wyniku demontażu elektrowni wiatrowych będą tworzywa sztuczne (laminaty poliestrowo-szklane), z których wykonane są łopaty wirnika (w ilości ok. 54 Mg). Odpady laminatów poliestrowo-szklanych mogą być składowane na składowiskach odpadów lub poddane jednej z trzech metod ich recyklingu (Jurczak, Jastrzębska 2010): • recykling surowcowy, tj. degradacja makrocząsteczek na frakcje o mniejszej masie cząsteczkowej, np. metodą hydrolizy, alkoholizy, uwodornienia czy pirolizy, które mogą być ponownie użyte, jako monomery lub surowce do wytwarzania innych lub takich samych produktów chemicznych; • odzysk energii podczas spalania, • recykling materiałowy, tj. ponowne, bezpośrednie przetwarzanie odpadów bez stosowania procesów chemicznych, z uzyskaniem materiału stanowiącego pełnowartościowy surowiec do dalszego przetwarzania. Współcześnie w Polsce odpady laminatów poliestrowo-szklanych trafiają przeważnie na składowiska odpadów. Jednakże, w przyszłości (za 25-30 lat) ww. technologie recyklingu mogą stać się znacznie bardziej powszechne. Likwidacja fundamentów elektrowni oraz stacji transformatorowej spowoduje powstanie gruzu, który zostanie wywieziony na składowisko odpadów lub przekazany do wykorzystania osobom fizycznym (zgodnie z aktualnie obowiązującą ustawą o odpadach – nie wiadomo, jakie przepisy będą obowiązywać za 25-30 lat). Objętość gruzu betonowego z fundamentów elektrowni i innych elemnetów przedsięwzięcia wyniesie ok. 2400 m3. Analogicznie jak na etapie budowy w trakcie prac likwidacyjnych powstanie również pewna ilość odpadów komunalnych i komunalno-podobnych z grupy 20 03, w wyniku obsługi socjalno-bytowej pracowników. Odpady komunalne odbierane powinny być sukcesywnie przez wyspecjalizowane przedsiębiorstwa na podstawie indywidualnej umowy w celu przekazania na składowisko odpadów.

Inne odpady (w tym niebezpieczne) Poza wymienionym w tabeli 17, rodzajami budowlanych, w związku z likwidacją elektrowni powstaną dodatkowo następujące odpady: • odpadowe oleje hydrauliczne i odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe - z grup 13 01 i 13 02 (odpady niebezpieczne) w ilości ok. 360 dm3; • zużyte zaolejone czyściwo i ubrania kod 15 02 02 (odpad niebezpieczny), • niesegregowane zmieszane odpady komunalne kod 20 03 01, magazynowane będą w wyznaczonych i zabezpieczonych miejscach (odpady niebezpieczne przechowywane będą w szczelnych zamykanych pojemnikach) do czasu odbioru (przez firmy specjalistyczne)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 115 proeko lub przekazania do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwione. W przypadku wymiany elektrowni na nowe wystąpi problem złomowania konstrukcji dotychczas funkcjonujących elektrowni. Nie sposób obecnie przesądzić czy do wykorzystania nadawać się będą ich fundamenty. Zasady postępowania z odpadami regulują ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z dnia 8 stycznia 2013 r., poz. 21 ze zm. ) i rozporządzenia wykonawcze do niej. Podsumowując, odpady będą powstawać zarówno na etapie budowy, eksploatacji jak i likwidacji dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych. Na etapie budowy będą to głównie odpady gleby i ziemi oraz w mniejszym stopniu materiały budowlane. Na etapie eksploatacji mogą powstawać odpady niebezpieczne, wymagające specjalnego postępowania. Na etapie likwidacji będą powstawać głównie odpady materiałów budowlanych i konstrukcji elektrowni wiatrowych oraz odpady niebezpieczne. Postępowanie z odpadami reguluje Ustawa o odpadach i rozporządzenia wykonawcze do niej.

7.2.9. Roślinność Oddziaływanie elektrowni wiatrowych na szatę roślinną będzie miało miejsce wyłącznie na etapach budowy i likwidacji. Na terenach bezpośredniej lokalizacji elektrowni (place montażowe), ewentualnej stacji elektroenergetycznej oraz na terenach nowych dróg dojazdowych zlikwidowana zostanie aktualnie występująca roślinność, reprezentowana głównie przez agrocenozy z okresową roślinnością segetalną (w przypadku gdy będzie ona występować, gdyż nie wiadomo w jakiej porze roku zostaną przeprowadzone prace budowlane i demontażowe). Do likwidacji roślinności dojdzie również na trasach przebiegu przyłączy kablowych SN (pomiędzy elektrowniami) oraz na terenach lokalizacji pozostałej infrastruktury elektroenergetycznej. Ponieważ lokalizacje te nie zostały ustalone w projekcie „Planu…” niemożliwa jest na etapie prognozy ocena ich oddziaływania na roślinność. Przyjmując przebieg linii elektroenergetycznych między elektrowniami i towarzyszących im kabli telekomunikacyjnych w śladach dróg i w obrębie terenów upraw rolnych, ich realizacja nie wpłynie negatywnie na występujące w otoczeniu płaty leśne, zadrzewienia i zarośla. Szczegółowe przebiegi linii elektroenergetycznych i ich technologie ustalone zostaną na etapie opracowania projektu budowlanego na podstawie warunków technicznych uzgodnionych z zarządcą sieci. W trakcie budowy dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej, w związku z użyciem ciężkiego sprzętu i składowaniem elementów konstrukcyjnych, mogą też wystąpić okresowe, fizyczne przekształcenia szaty roślinnej w sąsiedztwie terenów bezpośredniej lokalizacji elektrowni. Po zakończeniu prac inwestycyjnych, powierzchnia tymczasowo wykorzystywana na potrzeby budowy (np. tereny składowe, place montażowe, tymczasowe dojazdy, sieci kablowe doziemne) zostanie zrekultywowana poprzez przywrócenie jej funkcji rolniczej.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 116 proeko Projekt „Planu…” zakłada maksymalne zachowanie istniejących układów zieleni wysokiej, lasów, zadrzewień przydrożnych, śródpolnych i nadwodnych. W zakresie ochrony drzew i krzewów obowiązują przepisy art. 83 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze zm.). Art. 83. 1. Usunięcie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości może nastąpić, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, po uzyskaniu zezwolenia wydanego przez wójta, burmistrza albo prezydenta miasta na wniosek posiadacza nieruchomości. Jeżeli posiadacz nieruchomości nie jest właścicielem - do wniosku dołącza się zgodę jej właściciela. 2. Zezwolenie na usuniecie drzew lub krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków. „2a. Zezwolenie na usunięcie drzew w obrębie pasa drogowego drogi publicznej, z wyłączeniem obcych gatunków topoli, wydaje się po uzgodnieniu z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska. 2b. Niewyrażenie stanowiska w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu zezwolenia, o którym mowa w ust. 2a, przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska uznaje się za uzgodnienie zezwolenia. 2c. Organ właściwy do wydania zezwolenia, o którym mowa w ust. 1, przed jego wydaniem dokonuje oględzin w zakresie występowania w obrębie zadrzewień gatunków chronionych. (...) 5. Wydanie zezwolenia na usunięcie drzew lub krzewów na obszarach objętych ochroną krajobrazową w granicach (...) rezerwatu przyrody wymaga uzyskania zgody (...) regionalnego dyrektora ochrony przyrody. 6. Przepisów ust. 1 i 2 nie stosuje się do drzew lub krzewów: 1) w lasach; 2) owocowych, z wyłączeniem rosnących na terenie nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków oraz w granicach parku narodowego lub rezerwatu przyrody - na obszarach nieobjętych ochroną krajobrazową; 3) na plantacjach drzew i krzewów; 4) których wiek nie przekracza 10 lat; 5) usuwanych w związku z funkcjonowaniem ogrodów botanicznych lub zoologicznych; 6) (uchylony); 7) usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu z obszarów położonych między linią brzegu a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, z wałów przeciwpowodziowych i terenów w odległości mniejszej niż 3 m od stopy wału; 8) które utrudniają widoczność sygnalizatorów i pociągów, a także utrudniają eksploatację urządzeń kolejowych albo powodują tworzenie na torowiskach zasp śnieżnych, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 117 proeko 9) stanowiących przeszkody lotnicze, usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu; 10) usuwanych na podstawie decyzji właściwego organu ze względu na potrzeby związane z utrzymaniem urządzeń melioracji wodnych szczegółowych. W przypadku konieczności wycinki drzewa lub krzewu nieowocowego o wieku powyżej 10 lat, po wykonaniu inwentaryzacji, niezbędne będzie uzyskanie zgody Burmistrza Nowego Stawu lub Starosty Powiatu Malborskiego w przypadku nieruchomości gminnych. Proponowane zalecenia dotyczące zabezpieczenia drzew występujących w bezpośrednim sąsiedztwie prowadzonych prac, minimalizujące oddziaływanie na drzewa przydrożne zawiera rozdz. 9 „Prognozy …”. Na etapie eksploatacji nie wystąpi oddziaływanie na roślinność dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej. Na etapie likwidacji elektrowni wiatrowych nastąpi likwidacja pokrywy roślinnej wokół fundamentów elektrowni wiatrowych i stacji elektroenergetycznej. Prawdopodobnie będzie to roślinność agrocenoz. Docelowo, w wyniku rekultywacji terenu po zlikwidowanych elektrowniach wiatrowych wprowadzona zostanie roślinność użytkowa, najprawdopodobniej uprawy polowe.

Podsumowując, realizacja elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą spowoduje w głównej mierze likwidację agrocenoz oraz roślinności segetalnej. Obszary tymczasowo zajęte na potrzeby budowy (tymczasowe place montażowe i dojazdy oraz wykopy pod linie elektroenergetyczne i telekomunikacyjne) zostaną zrekultywowane i przywrócone do poprzedniej funkcji. Ewentualna wycinka drzew (o ile będzie konieczna), poprzedzona inwentaryzacją, wymagać będzie zgody Burmistrza Nowego Stawu lub Starosty Powiatu Malborskiego.

7.2.10. Fauna 7.2.10.1. Etap budowy i likwidacji W trakcie budowy i likwidacji elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej, w wyniku uciążliwości związanych z funkcjonowaniem sprzętu budowlanego (hałas, spaliny, drgania, zagrożenie fizyczne) i dojazdami na place budowy, fauna wyemigruje prawdopodobnie okresowo na sąsiednie tereny, z wyjątkiem gatunków łatwo podlegających synantropizacji, o dużych zdolnościach adaptacyjnych do zmiennych warunków środowiskowych (przede wszystkim niektóre gatunki gryzoni i ptaków). Ze względu na lokalizację elektrowni wiatrowych na gruntach ornych, poza terenami atrakcyjnymi dla fauny, nie prognozuje się negatywnego oddziaływana na nią, poza ewentualnym płoszeniem. Obserwacje terenowe wykazują, że płoszenie fauny w trakcie prac budowlanych sięga kilkuset metrów od placów budów. Jest to typowe oddziaływanie okresowe. Poza ptakami, płoszenie może dotyczyć przede wszystkim pojawiających się okresowo, na polach, jako na żerowisku, saren i dzików (nie podlegają ochronie gatunkowej).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 118 proeko Nie wystąpi oddziaływanie na nietoperze, gdyż prace budowlane (rozbiórkowe) będą prowadzone w dzień, a nietoperze charakteryzują się aktywnością nocną. Nie wystąpi oddziaływanie na płazy i gady (wszystkie gatunki objęte są w Polsce ścisłą ochroną - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt - Dz. U. 2011, Nr 237, poz. 1419) – ich siedliska pozostaną nienaruszone w trakcie budowy i likwidacji przedsięwzięcia. Potencjalne zagrożenie dla zwierząt mogą stanowić wykopy budowlane pod fundamenty i kable - powinny one być monitorowane, a znalezione zwierzęta przenoszone poza strefę prowadzonych prac. Przejścia sieci kablowych przez elementy sieci melioracyjnej i w ich bliskim otoczeniu mogą wymagać zastosowania działań minimalizujących oddziaływania na płazy. Zalecenia dotyczące ograniczenia potencjalnego wpływu prac budowlanych na faunę zawiera rozdz. 9. Na terenach bezpośredniej lokalizacji elektrowni wiatrowych, placów montażowych i drogi dojazdowej, w związku z likwidacją pokrywy glebowej, wystąpi likwidacja fauny glebowej (edafon). Po zakończeniu likwidacji elektrowni i infrastruktury towarzyszącej ustanie wszelkie oddziaływanie inwestycji na zwierzęta.

Podsumowując, budowa i likwidacja planowanych elektrowni wiatrowych może spowodować płoszenie okolicznej fauny oraz w miejscach bezpośrednich wykopów zlikwidowany zostanie edafon. Przy zastosowaniu działań minimalizujących (zob. rozdz. 9.), nie wystąpią istotne oddziaływania na zwierzęta migrujące.

7.2.10.2. Etap eksploatacji

Oddziaływanie na ptaki Wg autorów monitoringu ornitologicznego (Kosmalski 2011 – załącznik 3): 1. Teren planowanej inwestycji jest mocno przekształcony przez człowieka, a lęgowy skład awifauny w przeważającej większości stanowią gatunki związane z terenami rolniczymi. W świetle przeprowadzonego rocznego monitoringu nie należy spodziewać się znacznego zubożenia lokalnej awifauny gdyż w obecnym stanie nie wykazuje ona ponadprzeciętnych wartości pod względem liczebności oraz składu gatunkowego. 2. Na północnym skraju podpowierzchni „Tralewo-Dębina” [w odległości ponad 3 km od granicy obszaru „Planu…”] stwierdzono kolonię lęgową jaskółki brzegówki usytuowaną w hałdach ziemi do wysokości 4 m n.p.t. Osobniki tego gatunku były obserwowane jedynie w pobliżu kolonii gdzie nie planuje się lokalizacji siłowni wiatrowych, co pozwala sądzić iż wpływ inwestycji na ten gatunek będzie znikomy. 3. W północnej części podpowierzchni „Tralewo-Dębina” zlokalizowano noclegowisko szpaków wykorzystywane z różną intensywnością w okresie dyspersji polęgowej i migracji jesiennej [na północnym krańcu obszaru „Planu…”, w odległości ponad 1 km od planowanych lokalizacji elektrowni wiatrowych]. Z uwagi na możliwość

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 119 proeko występowania alternatywnego miejsca nocowania wskazane zwrócenie większej uwagi na te tereny w trakcie monitoringu porealizacyjnego. 4. Stwierdzono lęgi 5 gatunków wymienionych w Załączniku I dyrektywy Ptasiej: bocian biały, błotniak stawowy, derkacz, żuraw i gąsiorek. Nie przewiduje się znacznego negatywnego oddziaływania na populacje ww. gatunków, jednak zalecana jest weryfikacja lub potwierdzenie oceny w trakcie monitoringu porealizacyjnego. 5. Nie stwierdzono na powierzchni „Nowy Staw III” ani w sąsiedniej okolicy lęgów gatunków objętych ochroną strefową. 6. Nie stwierdzono by monitorowany obszar farmy „Nowy Staw III” stanowił część istotnego korytarza migracyjnego, a trasy o lokalnym znaczeniu były wykorzystywane przez niektóre gatunki ptaków wróblowych (np. zięba, sikory), które preferowały przeloty na niskim pułapie wzdłuż pasów zadrzewień i zakrzewień. 7. Monitorowany obszar stanowi miejsce żerowania dla niektórych gatunków ptaków znajdujących się w fazie migracji lub dyspersji polęgowej, a atrakcyjność terenów pod tym kątem nie ulegnie zmianie po zrealizowaniu inwestycji. 8. Z uwagi na brak precyzyjnych narzędzi oceny prawdopodobieństwa kolizji z pracującą elektrownią wiatrową, szacunki śmiertelności ptaków powinny zostać zweryfikowane w trakcie monitoringu porealizacyjnego. 9. W świetle przeprowadzonej rocznej inwentaryzacji ptaków na terenie planowanej farmy „Nowy Staw III” nie stwierdzono możliwości znacznego, negatywnego oddziaływania na populacje gatunków użytkujących badany obszar. Wskazane jest prowadzenie monitoringu porealizacyjnego z uwzględnieniem wskazówek zawartych w niniejszym opracowaniu. 10. Wyniki monitoringu oraz odległość od obszarów chronionych w okolicy nie wskazują aby przedmiotowa inwestycja wpłynęła na spójność sieci Natura 2000. Pełny tekst monitoringu ornitologicznego autorstwa Kosmalskiego (2011) zawiera załącznik 3, będący integralną częścią niniejszej „Prognozy…”. Przedstawione w ww. monitoringu ornitologicznym wnioski, zostaną zweryfikowane w ramach monitoringu porealizacyjnego (zob. rozdz. 11).

Oddziaływanie na nietoperze Wg wyników monitoringu chiropterologicznego (Tomaszewski 2011 – załącznik 4): • Analiza publikowanych i niepublikowanych źródeł oraz inwentaryzacja w terenie wykazały, że w otoczeniu planowanej farmy wiatrowej brak znaczących zimowisk nietoperzy. • Przeprowadzone badania aktywności nietoperzy w rejonie planowanej lokalizacji farmy wiatrowej wskazują, że zasoby lokalnej fauny nietoperzy wykorzystują północno- wschodnią część badanej powierzchni [poza obszarem „Planu…”, w odległości ok. 5 km na wschód od niego]. • Ogółem stwierdzono 2 gatunki nietoperzy [na obszarze „Planu…” obserwowano sporadycznie jedynie mroczka późnego].

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 120 proeko • Stwierdzone gatunki nietoperzy to gatunki pospolite, ale objęte ochroną gatunkową na poziomie krajowym. • Nie stwierdzono gatunków o najwyższym statusie ochronnym tj. uwzględnionych w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej. • Na terenie planowanej farmy i w jej otoczeniu nie ma obszaru Natura 2000 chroniącego nietoperze. • Niska aktywność nietoperzy w okresie wiosny i jesieni świadczy o braku tras migracyjnych nietoperzy przecinających planowane lokalizacje wiatraków. • (…) • Aktywności nietoperzy w obrębie pozostałych lokalizacji miały charakter epizodyczny i nie pozwalają na przewidywanie potencjalnego negatywnego oddziaływania. (…) Ze względu na brak obszarów powołanych w celu ochrony nietoperzy w obrębie terenu planowanej inwestycji i w promieniu 1 km od niej inwestycja nie wzbudza zastrzeżeń w tym zakresie. Znaczna odległość (12 km) od najbliższego obszaru powołanego w celu ochrony nietoperzy („Mopkowy Most” [użytek ekologiczny]) i brak aktywności gatunku, z powodu którego rezerwat został powołany dają podstawy do stwierdzenia braku ryzyka znaczącego oddziaływania inwestycji na obszary ochrony nietoperzy. (…) Wykorzystanie przestrzeni przez nietoperze obszaru planowanej inwestycji w 2010 roku nie wskazuje na możliwość wystąpienia znaczącego oddziaływania na nietoperze tak w skali lokalnej jak i ponad lokalnej.

Pełny tekst monitoringu chiropterologicznego Tomaszewskiego (2011) zawiera załącznik 4, będący integralną częścią niniejszej „Prognozy…”. Przedstawione w monitoringu chiropterologicznym wnioski, zostaną zweryfikowane w ramach monitoringu porealizacyjnego (zob. rozdz. 11).

Oddziaływanie na inne zwierzęta Występujące w regionie terenu lokalizacji przedsięwzięcia gatunki dużych ssaków związane są przede wszystkim ze środowiskiem leśnym i okrajkowym i ich pojawianie się na terenach rolnych jest krótkotrwałe. Oddziaływanie elektrowni wiatrowych (funkcjonujących na terenach użytkowanych rolniczo), na te zwierzęta nie będzie znacząco odmienne niż funkcjonowanie innych obiektów infrastrukturowych i gospodarczych. W literaturze naukowej dotyczącej wpływu elektrowni wiatrowych na zwierzęta brak informacji nt. ich oddziaływania na zwierzęta poruszające się po ziemi (w tym płazy i gady) – oddziaływanie takie stwierdzono tylko w odniesieniu do zwierząt fruwających, przede wszystkim ptaków, które mogą ulegać kolizjom z konstrukcjami elektrowni. Z doświadczeń farm wiatrowych funkcjonujących w Europie Zachodniej oraz według członków kół łowieckich w Polsce wynika, że elektrownie wiatrowe nie powodują znaczących zmian w faunie „naziemnej” danego terenu. Zwierzęta te oddalają się od terenu po zakończeniu

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 121 proeko budowy, następnie powracają po okresie około 2 lat. Elektrownie wiatrowe nie stanowią barier dla przemieszczających się po lądzie zwierząt. Ewentualna śmiertelność ptaków może powodować zmiany w rozmieszczeniu padlinożerców, dla których tereny elektrowni wiatrowych mogą stać się potencjalnym żerowiskiem. Oddziaływanie fal dźwiękowych (w pełnym zakresie spektrum, w tym ultra- i infradźwięków), wibracji i ruchu śmigieł na kręgowce naziemne i wodne oraz na bezkręgowce jest prawdopodobne, ale nie było badane (Goc, Meissner, 2007). Ze względu na niskie poziomy hałasu infradźwiękowego mierzonego w sąsiedztwie siłowni wiatrowych, nieodczuwalnego dla człowieka i nie powodującego żadnych dowiedzionych ujemnych skutków dla organizmu człowieka, można przyjąć, że również dla zwierząt są one nieszkodliwe. Polskie prawo nie reguluje problemu oddziaływania hałasu oraz infradźwięków na zwierzęta. Obowiązujące Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112) zawiera normy dopuszczalnego hałasu wyłącznie dla ludzi.

Podsumowując, oddziaływanie elektrowni wiatrowych na etapie eksploatacji na inne zwierzęta niż ptaki i nietoperze będzie zbliżone do oddziaływania innych obiektów infrastrukturowych i gospodarczych. W literaturze dotyczącej wpływu elektrowni wiatrowych na zwierzęta brak informacji nt. ich oddziaływania na zwierzęta poruszające się po ziemi.

7.2.11. Osnowa ekologiczna Obszar projektu „Planu…” położony jest poza korytarzami ekologicznymi rangi regionalnej i ponadregionalnej. Ponadto dopuszczone w projekcie „Planu…” tereny lokalizacji elektrowni wiatrowych wyznaczono w obrębie terenów rolnych, poza lokalnymi elementami osnowy ekologicznej. Wobec powyższego oceniono, że realizacja ustaleń projektu „Planu…”, w tym budowa i eksploatacja elektrowni wiatrowych nie spowoduje utraty wartościowych ekosystemów i gatunków roślin w zasięgu korytarzy oraz nie ograniczy dostępności korytarzy dla migrującej fauny (zob. rozdz. 7.2.10.). Podsumowując, dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe będą miały neutralny charakter wobec osnowy ekologicznej w ich otoczeniu, w szczególności nie wpłyną negatywnie na korytarze ekologiczne.

7.2.12. Formy ochrony przyrody, w tym obszary Natura 2000 7.2.12.1. Obszar projektu planu Jak już stwierdzono w rozdz. 4.2.1., na obszarze projektu „Planu…” i w jego bezpośrednim sąsiedztwie nie występują obszarowe formy ochrony przyrody przewidziane ustawą o ochronie przyrody (tj. Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 122 proeko Na obszarze „Planu…” występuje 5 pomników przyrody. Projekt „Planu…” uwzględnia występowanie na jego obszarze pomników przyrody. Wszystkie pomniki przyrody zlokalizowane są w obrębie terenów zainwestowanych wsi, z dala od terenów lokalizacji elektrowni wiatrowych oraz poza przewidywanymi trasami dojazdowymi do nich.

Ochrona gatunkowa Zgodnie z ustawą o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze zm.): 1. Ochrona gatunkowa obejmuje okazy gatunków oraz siedliska i ostoje roślin, zwierząt i grzybów. 2. Ochrona gatunkowa ma na celu zapewnienie przetrwania i właściwego stanu ochrony dziko występujących na terenie kraju lub innych państw członkowskich UE j rzadkich, endemicznych, podatnych na zagrożenia i zagrożonych wyginięciem oraz objętych ochroną na podstawie przepisów umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest stroną, gatunków roślin, zwierząt i grzybów oraz ich siedlisk i ostoi, a także zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej. 3. W celu ochrony ostoi i stanowisk roślin lub grzybów objętych ochroną gatunkową lub ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania zwierząt objętych ochroną gatunkową mogą być ustalane strefy ochrony. Szczegółowe przepisy w zakresie ochrony gatunkowej zawiera ustawa o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze zm.) oraz rozporządzenia wykonawcze do niej: • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z dnia 20 stycznia 2012 r., poz. 81); • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1765); • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r., w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. Nr 237,poz. 1419).

Ochrona gatunkowa roślin i grzybów Zgodnie z „Oceną wpływu przedsięwzięcia polegającego na budowie Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Tralewo – Dębina< z infrastrukturą techniczną oraz Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Lipinka< z infrastrukturą techniczną na szatę roślinną i grzyby” (Nowakowski W., Wojciechowska J., Zawistowski J. 2013): W obrębie wszystkich (…) zbiorowisk, zarówno pośród roślin jak i grzybów, nie stwierdzono obecności gatunków chronionych częściowo bądź ściśle. Nie występują one zarówno w miejscach planowany elektrowni wiatrowych, jak i wzdłuż dróg dojazdowych i wewnętrznych połączeń kablowych. Wszystkie turbiny zlokalizowane będą wyłącznie na gruntach ornych (według stanu na VIII 2013 r.). Budowa części dróg dojazdowych, oraz wewnętrznych połączeń kablowych, oprócz zbiorowisk gruntów rolnych, zniszczy również

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 123 proeko strukturę ww. zbiorowisk szuwarowych, murawowych i zaroślowych, jednakże nie występują na nich żadne chronione gatunki roślin lub grzybów, jak również zbiorowiska te nie tworzą siedlisk przyrodniczych wymienionych w załączniku nr 1 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r (Dz. U. Nr 77, poz. 510, z późn. zm.). Zniszczenia te nie wpłyną zatem znacząco na uszczuplenie zasobów przyrodniczych nawet w skali lokalnej.

Ochrona gatunkowa zwierząt Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” możliwe jest oddziaływanie elektrowni wiatrowych na chronione gatunki ptaków i nietoperzy, o osobniczym charakterze, niezagrażające populacji gatunków – co wynika z monitoringów ornitologicznego i chiropterologicznego (zob. rozdz. 7.2.10.2. i 7.2.10.3.). Jak wykazano w rozdz. 7.2.10. „Prognozy…” oraz w monitoringach (Kosmalski 2011) i monitoringu nietoperzy (Tomaszewski 2011), przy wdrożeniu odpowiednich działań ograniczających oddziaływanie na środowisko dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych (zob. rozdz. 9), potencjalna śmiertelność zwierząt objętych ochroną gatunkową będzie zminimalizowana. Nie przewiduje się oddziaływania na gatunki chronione poza ptakami i nietoperzami.

7.2.12.2. Otoczenie obszaru projektu planu W regionalnym otoczeniu obszaru projektu „Planu...” (w odległości do ok. 20 km) występują formy ochrony przyrody wymienione w rozdz. 4.2.2. (rys. 11).

1. Rezerwaty przyrody Budowa i eksploatacja dopuszczonych projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych, ze względu na znaczne odległości i brak powiązań przyrodniczych, nie wpłynie na środowisko przyrodnicze rezerwatów przyrody w regionalnym otoczeniu. Najbliższym rezerwatem przyrody jest rezerwat „Parów Węgry”w minimalnej odległości ponad 11,2 km od granic obszaru „Planu…” i ponad 12 km od najbliższych terenów lokalizacji elektrowni wiatrowych. Realizacja ustaleń projektu „Planu...” nie wpłynie również na pozostałe rezerwaty przyrody w otoczeniu – najbliższe z nich są to rezerwaty leśne. Ze względu na odległości i przesłony krajobrazowe (zadrzewienia, zainwestowanie osadnicze itp.), dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe nie będą widoczne z występujących w otoczeniu rezerwatów ani na ich tle.

2. Obszary chronionego krajobrazu Realizacja ustaleń projektu „Planu...” w zakresie budowy i eksploatacji elektrowni wiatrowych nie będzie stanowić zagrożenia dla walorów przyrodniczych obszarów chronionego krajobrazu i ich funkcji jako korytarzy ekologicznych oraz nie naruszy przepisów dotyczących obszarów chronionego krajobrazu w województwie podlaskim.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 124 proeko Wpływ na walory krajobrazowe obszarów będzie ograniczony. Dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe będą widoczne w umiarkowanym zakresie z najbliższego OChK Rzeki Nogat, z odległości ponad 4,7 km (odległośc od granic obszaru projektu „Planu…” ok. 3,5 km). Wynika to głównie ze specyfiki OChK Rzeki Nogat, który obejmuje w tym rejonie międzywale rzeki, co w znacznym stopniu powoduje jego fizjonomiczną izolację od terenów w otoczeniu. Elektrownie nie naruszą ciągłości korytarza ekologicznego międzywala Nogatu i nie ograniczą sprawności jego funkcjonowania. Widoczność elektrowni z tego obszaru, mimo niewielkiej odległości będzie znacznie ograniczona przez wały przeciwpowodziowe. Ze względu na odległości (ponad 10 km) i występowanie przeszkód terenowych, elektrownie będą widoczne w umiarkowanym lub w niewielkim stopniu z pozostałych obszarów chronionego krajobrazu występujących w otoczeniu.

3. Obszary Natura 2000 Najbliższe obszary Natura 2000 specjalnej ochrony ptaków to „Dolina Dolnej Wisły” PLB040003, w minimalnej odległości ok. 10 km w kierunku zachodnim od granicy obszaru projektu „Planu…”. Tereny dopuszczonej lokalizacji elektrowni wiatrowych znajdują się w minimalnej odległości ponad 12 km od granic obszaru. Najbliższy obszar Natura 2000 mający znaczenie dla Wspólnoty w otoczeniu obszaru projektu „Planu…” to „Dolna Wisła” PLH220033 w odległości ok. 8,5 km na południe od jego granic (tereny dopuszczonej lokalizacji elektrowni wiatrowych znajdują się w minimalnej odległości ok. 11 km i ok. 7,3 km od jego granic). W ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze zm.) w odniesieniu do obszarów Natura 2000 zapisano m. in., że: (...) Art. 33. 1. Zabrania się, z zastrzeżeniem art. 34, podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności: 1) pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczono obszar Natura 2000 lub 2) wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub 3) pogorszyć integralność obszaru Natura 200 lub jego powiązania z innymi obszarami. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty, znajdujących się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1, do czasu zatwierdzenia przez Komisję Europejską jako obszary mające znaczenie dla Wspólnoty i wyznaczenia ich jako specjalne obszary ochrony siedlisk. 3. Projekty polityk, strategii, planów i programów oraz zmian do takich dokumentów a także planowane przedsięwzięcia, które mogą znacząco oddziaływać na obszar Natura 2000, a które nie są bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000 lub obszarów, o których mowa w ust. 2, lub nie wynikają z tej ochrony, wymagają przeprowadzenia postępowania w sprawie oceny oddziaływania na zasadach określonych w ustawie z dnia 3 października 2008

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 125 proeko r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. (...) Art. 34. 1. Jeżeli przemawiają za tym konieczne wymogi nadrzędnego interesu publicznego, w tym wymogi o charakterze społecznym lub gospodarczym, i wobec braku rozwiązań alternatywnych, właściwy miejscowo regionalny dyrektor ochrony środowiska, a na obszarach morskich dyrektor właściwego urzędu morskiego, może zezwolić na realizację planu lub działań mogących znacząco negatywnie oddziaływać cele ochrony obszaru Natura 2000 lub obszary znajdujące się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1, zapewniając wykonanie kompensacji przyrodniczej niezbędnej do zapewnienia spójności i właściwego funkcjonowania sieci obszarów Natura 2000. 2. W przypadku gdy znaczące negatywne oddziaływanie dotyczy siedlisk i gatunków priorytetowych, zezwolenie, o którym mowa w ust. 1, może zostać udzielone wyłącznie w celu: 1) ochrony zdrowia i życia ludzi; 2) zapewnienia bezpieczeństwa powszechnego; 3) uzyskania korzystnych następstw o pierwszorzędnym znaczeniu dla środowiska przyrodniczego; 4) wynikającym z koniecznych wymogów nadrzędnego interesu publicznego, po uzyskaniu opinii Komisji Europejskiej.) (…) Art. 35a. W przypadku działań przewidzianych do realizacji w ramach planowanych przedsięwzięć, zezwolenie, o którym mowa w art. 34 ust. 1, zastępuje się decyzją o środowiskowych uwarunkowaniach lub uzgodnieniem z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska, w rozumieniu ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. (…). Art. 36. 1. Na obszarach Natura 2000, z zastrzeżeniem ust. 2, nie podlega ograniczeniu działalność związana z utrzymaniem urządzeń i obiektów służących bezpieczeństwu przeciwpowodziowemu oraz działalność gospodarcza, rolna, leśna, łowiecka i rybacka, a także amatorski połów ryb, jeżeli nie oddziałuje znacząco negatywnie na cele ochrony obszaru Natura 2000. (...) Ponadto Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. Nr 25, poz. 133 ze zm.) zawiera zapisy, że: (...) § 4 Celami wyznaczenia obszarów, o których mowa w § 2, są: ochrona populacji dziko występujących gatunków ptaków, utrzymanie i zagospodarowanie ich siedlisk zgodnie z wymogami ekologicznymi, przywracanie zniszczonych biotopów oraz tworzenie biotopów. § 5 Przedmiotem ochrony są gatunki ptaków wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia, które spełniają kryteria określone w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 126 proeko kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U. Nr 77, poz. 510), oraz ich naturalne siedliska. (…) Uzupełniające przepisy prawa powszechnego w odniesieniu do obszarów Natura 2000 wprowadza Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia, jako obszary Natura 2000 (Dz. U. z 2010 r., Nr 77, poz. 510 ze zm.). Zgodnie z Ustawą o ochronie przyrody dla obszaru Natura 2000 sprawujący nadzór nad obszarem sporządza projekt planu zadań ochronnych na okres 10 lat (projekt podlega ustanowieniu przez regionalnego dyrektora ochrony środowiska w drodze zarządzenia) i/lub projekt planu ochrony (projekt podlega ustanowieniu przez ministra właściwego do spraw środowiska w drodze rozporządzenia). Projekty planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 Dolina Dolnej Wisły PLB040003 i Dolna Wisła PLH220033 są w trakcie opracowania (dotychczas - czerwiec 2014 r. projekty te nie zostały zamieszczone na stronie internetowej RDOŚ w Gdańsku).

Obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły” PLB040003 Realizacja i funkcjonowanie zespołów elektrowni wiatrowych w otoczeniu obszaru nie została wymieniona w standardowym formularzu danych jako potencjalne zagrożenie dla funkcjonowania ostoi. W trakcie monitoringu (Kosmalski 2011), spośród gatunków stanowiących przedmiot ochrony obszaru specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły” PLB040003 (zob. rozdz. 4.2.), na powierzchni Nowy Staw III (obejmującej również obszar projektu „Planu…”), stwierdzono występowanie jedynie derkacza – gatunek lęgowy na powierzchni. Dane zawarte w standardowych formularzach obszarów Natura 2000 „Dolina Dolnej Wisły” oraz „Ujście Wisły” wskazują również siewkę złotą Pluvialis apricaria jako gatunek pojawiający się na ich terenach w trakcie przelotów migracyjnych. Liczebność ptaków migrujących to około tysiąc osobników na terenach OSO „Ujście Wisły” oraz 6-8 tysięcy na terenach OSO „Dolina Dolnej Wisły” i jedynie ocena populacji na terenach drugiego obszaru posiada klasyfikację C. Liczebności siewki złotej stwierdzone podczas przedrealizacyjnego monitoringu ornitologicznego w trakcie migracji jesiennej wynosiły w trakcie pojedynczej kontroli maksymalnie 129 osobników na w rejonie obszaru projektu „Planu…”. Obszar objęty monitoringiem awifauny obejmował także rozległe tereny w otoczeniu obszaru projektu „Planu…”, a łączna liczba osobników siewki złotej stwierdzona na wszystkich powierzchniach nie przekraczała 190 podczas jednego dnia obserwacji. Liczebności te są znacznie niższe od podawanych dla OSO „Dolina Dolnej Wisły” oraz „Ujście Wisły”. Wyniki badań w skali kraju wykazały, iż liczebność stad siewki złotej w okresie migracji jesiennej waha się od kilku osobników do prawie 5 tysięcy, a największy udział liczebności w stwierdzanych stadach mieścił się w przedziale 11 do 100 osobników (Meissner i in. 2006). Również w kontekście tych wyników liczebności siewki złotej stwierdzone w rejonie obszaru projektu „Planu…” nie odbiegają znacząco od przeciętnych wartości w skali kraju.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 127 proeko Lęgowe tereny siewki złotej zlokalizowane są na północy kontynentu oraz północnej Syberii, zimowiska znajdują się w zachodniej Europie oraz okolicach basenu Morza Śródziemnego. Takie położenie miejsc zimowania i rozrodu sprawia, że obszar środkowej Europy, w tym Polski, znajduje się na trasie wędrówek populacji tego gatunku. Tereny pól uprawnych na obszarze Żuław Wiślanych pod względem topografii terenu nie zawierają elementów sprzyjających koncentracji przelotów lokalnych. W skali ponadlokalnej korytarze ekologiczne skupiające przelot migracyjny stanowią elementy krajobrazu z reguły wyróżniające się w skali regionu liniowym układem np. strefy wybrzeża morskiego, mierzeje, przełęcze, doliny rzeczne itp. Obszar objęty monitoringiem pod względem topograficznym nie posiada elementów, które w istotny sposób mogłyby wpłynąć na koncentrację przelotu. Obserwacje siewek złotych w trakcie monitoringu przedrealizacyjnego dotyczyły w znacznej mierze odpoczywających lub żerujących osobników i miały miejsce na terenach pól uprawnych poddawanych intensywnym zabiegom agrotechnicznym ubogich pod względem przyrodniczym. Siedliska te w znacznym stopniu odbiegają od tych, które znajdują się na wspomnianych wcześniej obszarach Natura 2000 i charakteryzują duża różnorodnością biologiczną. Zgodnie z wnioskami z monitoringu ornitologicznego (Kosmalski 2011 – załącznik 3): Z uwagi na charakterystykę stwierdzonej na powierzchni „Nowy Staw III” awifauny i znaczną odległość nie przewiduje się wpływu przedmiotowej inwestycji na ten obszar Natura 2000. (…) We wszystkich okresach fenologicznych awifauna nie wykazywała cech charakterystycznych i związanych z obszarem Natura 2000. (…) Pozostałe obszary Natura 2000 specjalnej ochrony ptaków występują w odległościach ponad 15 km. Zgodnie z wynikami rocznego monitoringu ornitologicznego (Kosmalski 2011 – załącznik 3): Monitorowany obszar to głównie krajobraz rolniczy użytkowany od wielu lat przez człowieka i zarówno pod względem siedliskowym jak i krajobrazowym różni się od siedlisk znajdujących się na okolicznych obszarach sieci Natura 2000 (OSO „Dolina Dolnej Wisły”, „Zalew Wiślany” i „Ujście Wisły”).(…) Nie stwierdzono tras przelotów wędrówkowych o charakterze ponadlokalnym (…) Wyniki monitoringu oraz odległość od obszarów chronionych w okolicy nie wskazują aby przedmiotowa inwestycja wpłynęła na spójność sieci Natura 2000. Pełny tekst monitoringu ornitologicznego autorstwa Kosmalskiego (2011) zawiera załącznik 3.

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty „Dolna Wisła" PLH220033 Ze względu charakter oddziaływania i odmienność środowiska elektrowni wiatrowych na obszarze projektu „Planu…” nie będzie miało wpływu na siedliska oraz gatunki zwierząt występujące na obszarze mającym znaczenie dla Wspólnoty „Dolna Wisła” PLH220033 (zob. rozdz. 4.2.) – obszar projektu „Planu…” nie jest atrakcyjny dla gatunków zwierząt

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 128 proeko chronionych w ramach ostoi (są to zwierzęta związane ze środowiskiem doliny dużej rzeki – głównie ryby i jeden gatunek płaza). Ze względu na odległość oraz odmienność środowisk obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty i obszaru projektu „Planu…” oraz brak istotnych powiązań ekologicznych pomiędzy nimi, dopuszczone elektrownie wiatrowe nie będą miały żadnego wpływu na te obszary, w tym na chronione w ich granicach siedliska przyrodnicze oraz gatunki roślin i zwierząt. Lokalizacja elektrowni wiatrowych w otoczeniu nie została również wymieniona jako potencjalne zagrożenie dla żadnego z ww. obszarów. Zgodnie z zapisami monitoringu chiropterologicznego (Tomaszewski 2011): ze względu na brak obszarów powołanych w celu ochrony nietoperzy w obrębie terenu planowanej inwestycji i w promieniu 1 km od niej inwestycja nie wzbudza zastrzeżeń w tym zakresie. Znaczna odległość (12 km) od najbliższego obszaru powołanego w celu ochrony nietoperzy („Mopkowy Most” [jest to użytek ekologiczny, a nie obszar Natura 2000]) i brak aktywności gatunku z powodu którego [użytek] został powołany dają podstawy do stwierdzenia braku ryzyka znaczącego oddziaływania inwestycji na obszary ochrony nietoperzy. Ze względu na odległości (ponad 13,8 km), odmienność środowisk oraz charakter oddziaływania elektrowni wiatrowech nie, wystąpi oddziaływanie dopuszczonych ustaleniami projektu „Planu…” elektrowni na siedliska oraz gatunki roślin i zwierząt stanowiące przedmiot ochrony pozostałych, występujących w otoczeniu obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty. Jedynie w przypadku obszaru mającego znaczenie dla Wspólnoty „Jezioro Druzno” PLH280028 (oddalonego o ponad 20 km od granic obszaru projektu „Planu…”), wśród gatunków zwierząt stanowiących przedmiot ochrony obszaru wymieniono nietoperza - Myotis dasycneme (nocek łydkowłosy). Osobniki tego gatunku nie były obserwowane na terenie lokalizacji przedsięwzięcia (Tomaszewski 2011 – załącznik 4).

Znaczące negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000 może wystąpić, gdy: • nastąpi pogorszenie korzystnego stanu siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt stanowiących cel ochrony, • inwestycja wpłynie negatywnie na korzystny stan gatunków, dla których obszar został wyznaczony jako obszar Natura 2000, • inwestycja pogorszy integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami (spójność sieci Natura 2000). Korzystny stan siedliska ma miejsce, gdy: • jego naturalny zasięg i powierzchnia w obrębie tego zasięgu są stałe lub zwiększają się, • specyficzna struktura i funkcje konieczne do jego długotrwałego zachowania istnieją i prawdopodobnie będą istnieć w dającej się przewidzieć przyszłości, • stan ochrony gatunków typowych dla tego siedliska jest korzystny. Korzystny stan gatunku wynika z sumy oddziaływań na jego liczebność i rozmieszczenie w obrębie naturalnego zasięgu i ma miejsce w sytuacji gdy: • nie zmienia się ich liczebność - dane o dynamice liczebności populacji rozpatrywanych

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 129 proeko gatunków wskazują, że same utrzymują się w skali długoterminowej jako zdolny do samodzielnego przetrwania składnik swoich siedlisk, • nie zmniejsza się zasięg ich naturalnego występowania ani nie ulegnie zmniejszeniu w dającej się przewidzieć przyszłości, • istnieje i prawdopodobnie będzie istnieć siedlisko wystarczająco duże, aby utrzymać swoje populacje przez dłuższy czas. Integralność obszaru Natura 2000 oznacza dobrą kondycję siedlisk i gatunków oraz ich dużą odporność i zdolności regeneracyjne, a także zachowanie tych struktur i procesów ekologicznych, które tę dobrą kondycję warunkują. W odniesieniu do poszczególnych obszarów, oceniając wpływ na spójność sieci Natura 2000 bierze się pod uwagę znaczenie, jakie ma dany obszar dla zachowania spójności sieci w stosunku do gatunków i siedlisk, które są na nim chronione. Podsumowując, realizacja ustaleń projektu „Planu…”, w tym budowa i eksploatacja zespołu elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą: • nie wpłynie negatywnie na gatunki ptaków stanowiące przedmiot ochrony najbliższych obszarów Natura 2000, zwłaszcza obszaru „Dolina Dolnej Wisły” PLB040003 (Kosmalski 2011); • nie spowoduje pogorszenia stanu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt najbliższego obszaru Natura 2000 mającego znaczenie dla Wspólnoty „Dolna Wisła" PLH220033 oraz pozostałych obszarów Natura 2000 mających zanczenie dla Wspólnoty w dalszym otoczeniu; • nie pogorszy integralności obszarów Natura 2000 oraz ich powiązań z innymi obszarami.

5. Pozostałe ustanowione formy ochrony przyrody Ze względu na znaczne odległości (zob. rozdz. 4.2.2.), charakter oddziaływania zespołu elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej oraz cele ochrony pozostałych form ochrony przyrody w otoczeniu tj. użytków ekologicznych i pomników przyrody (najbliższy pomnik przyrody znajduje się w odległości ok. 1 km, a użytek ekologicznu – ponad 8 km od granic obszaru „Planu…”) realizacja ustaleń projektu „Planu…” nie wpłynie negatywnie na stan ich ochrony.

7.2.13. Zasoby naturalne

Ochrona gleb W wyniku realizacji ustaleń projektu „Planu...” część gruntów zostanie wyłączona z produkcji rolnej (użytki rolne III i IV klasy bonitacyjnej), na rzecz lokalizacji elektrowni wiatrowych i nowych dróg dojazdowych. Zgodnie z Ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity Dz. U. z dnia 11 października 2013 r. poz. 1205) grunty rolne wyższych klas bonitacyjnych podlegają ochronie prawnej. Zgodnie z art. 7 ww. ustawy: Art. 7.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 130 proeko 1. Przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne wymagające zgody, o której mowa w ust. 2, dokonuje się w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, sporządzanym w trybie określonym w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 2. Przeznaczenie na cele nierolnicze i nieleśne: 1) gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klas I-III - wymaga uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi; 2) gruntów leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa – wymaga uzyskania zgody Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa [obecnie ministra właściwego do spraw środowiska] lub upoważnionej przez niego osoby; 3) (skreślony) 4) (skreślony) 5) pozostałych gruntów leśnych wymaga uzyskania zgody marszałka województwa wyrażonej po uzyskaniu opinii izby rolniczej. Przeznaczenie w projekcie „Planu …” gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klasy III na cele nierolnicze wymagać będzie uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Lasy Planowane tereny lokalizacji elektrowni wiatrowych i prowadzące do nich drogi dojazdowe zostały wyznaczone poza terenami leśnymi. W związku z realizacją planowanego zespołu elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą nie przewiduje się zmiany przeznaczenia terenów na nieleśne.

Wody powierzchniowe i podziemne Jak wykazano w rozdz. 7.2.2., realizacja ustaleń projektu „Planu...”, w tym budowa, eksploatacja i likwidacja elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej nie spowoduje powstania zagrożeń dla osiągnięcia celów środowiskowych określonych dla jednolitej części wód powierzchniowych Wisły Królewieckiej (JCWP PLRW200005129) oraz dla dla jednolitej części wód podziemnych JCWPd nr 16 - kod PLGW240016.

7.2.14. Krajobraz

Ogólne uwarunkowania krajobrazowe Podstawowe, obiektywne uwarunkowania oceny wpływu na krajobraz lokalizacji elektrowni wiatrowych na obszarze objętym projektem „Planu…” to: • przewidywana wysokość poszczególnych siłowni wiatrowych (maksymalna wysokość całej budowli wraz ze śmigłem w jego górnym położeniu do 180 m n.p.t.); • konstrukcja obiektów w postaci litych słupów nośnych; • jasna, jednolita kolorystyka całej konstrukcji siłowni (czerwone końcówki śmigieł - oznakowanie przeszkodowe);

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 131 proeko • zgrupowanie elektrowni w zespole do 4 sztuk; • małe zróżnicowanie morfologiczne rejonu lokalizacji elektrowni – równina aluwialna; • zainwestowanie osadnicze wsi Tralewo, Dębina i Laski na obszarze „Planu…” oraz wsi Chlebówka, Świerki, Martąg, Lasowice Wielkie, Tropiszewo i Trępnowy w jego bliskim otoczeniu; • położenie w bezpośrednim sąsiedztwie miasta Nowy Staw oraz w odległości ok. 5,5 km od Malborka; • ekspozycja krajobrazowa obszaru „Planu …” z drogi krajowej nr 55 Nowy Dwór Gdański – Malbork i powiatowej Dębina – Świerki – Myszewo; • występowanie zadrzewień przydrożnych w otoczeniu ograniczających widoki; • położenie terenu lokalizacji elektrowni poza terytorialnymi formami prawnej ochrony przyrody; • położenie terenu lokalizacji elektrowni w otoczeniu zabytkowych układów wsi objętych ochroną konserwatorską (Tralewo i Dębina) i wpisanego do rejestru zabytków układu urbanistycznego Nowego Stawu oraz w wyznaczonej w projekcie „Planu…” strefie ochrony konserwatorskiej ekspozycji zespołu zamku Krzyżackiego w Malborku (zob. rozdz. 7.2.15.).

Szczegółowa analiza uwarunkowań krajobrazowych Dopuszczone w projekcie „Planu …” elektrownie wiatrowe, jako duże obiekty techniczne, zmienią dotychczasowy krajobraz rolniczy południowej części gminy Nowy Staw i jej otoczenia. Kartowanie terenowe (zob. fotografie 1 - 6) i analiza map topograficznych w skali 1:10.000 i 1:50.000 wykazały, że elektrownie wiatrowe będą postrzegane przede wszystkim: 1) z terenów upraw rolnych – z bezpośredniego otoczenia terenu lokalizacji elektrowni wiatrowych, 2) z wiejskich jednostek osadniczych (głównie z wsi położonych na obszarze projektu „Planu…”, w tym z terenów rozwojowych wsi), elektrownie postrzegane będą również na tle zabudowy wiejskiej z użytków rolnych, śródpolnych dróg gruntowych oraz dróg utwardzonych; 3) z miasta Nowy Staw (z odległości ponad 2 km) oraz z północnych fragmentów miasta Malborka (w umiarkowanym zakresie – z odległości ponad 5,5 km), 4) z ciągów komunikacyjnych (w tym z drogi krajowej nr 55), 5) z występujących w otoczeniu obszaru projektu „Planu…” form ochrony przyrody. Ad. 1) Na użytkowanym rolniczo terenie lokalizacji elektrowni, gdzie odległości od obserwatorów są najmniejsze (kilkaset m), a w efekcie ich ekspozycja krajobrazowa będzie największa, elektrownie będą dominującym elementem w krajobrazie. Ludzie przebywają tu

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 132 proeko głównie okresowo, w trakcie prac polowych, w związku z tym oddziaływanie planowanych elektrowni wiatrowych na obserwatorów będzie ograniczone. Najbliższa istniejąca zabudowa zagrodowa znajduje się w odległości ponad 400 m od terenów dopuszczonej lokalizacji elektrowni wiatrowych. Ad. 2) Elektrownie wiatrowe będą widoczne z terenów zwartej zabudowy wsi (istniejącej i projektowanej), położonych na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu, w następujących strefach wizualnego oddziaływania elektrowni9 (zał. kartogr.): • Strefa I: widoczność z terenów zabudowy wsi z odległości do ok. 2 km - elektrownie wiatrowe będą elementem dominującym w krajobrazie, zwłaszcza z brzeżnych partii zabudowy o ekspozycji widokowej w kierunku elektrowni wiatrowych; przesłony krajobrazowe stanowią najczęściej linijne zadrzewienia przydrożne i śródpolne oraz sąsiednie budynki w głębi terenów zabudowanych; w strefie tej znajdują się wsie: − Tralewo (obszar projektu „Planu…”) – widoczność w kierunku wschodnim i północno-wschodnim, z odległości od ok. 0,7 km do ok. 2 km; − Dębina (obszar projektu „Planu…”) – widoczność w kierunku południowo-zachodnim i zachodnim, z odległości od ok. 0,4 km do ok. 1,4 km; − Laski (obszar projektu „Planu…”) – widoczność w kierunku południowo-wschodnim, z odległości od ok. 1,4 km do ok. 2,5 km; − Martąg (poza obszarem projektu „Planu…”) – widoczność w kierunku zachodnim, z odległości od ok. 1,3 km do ok. 2,4 km; • Strefa II: widoczność z terenów zwartej zabudowy wsi, z odległości od ok. 2 km do ok. 4,5 km - elektrownie wiatrowe będą wyróżniać się w krajobrazie, ale nie będą elementem dominującym; przesłony krajobrazowe stanowią najczęściej linijne zadrzewienia przydrożne i śródpolne, wzniesienia terenu, rozproszona zabudowa zagrodowa na przedpolu widokowym oraz sąsiednie budynki w głębi terenów zabudowanych. W strefie tej znajduje się miasto Nowy Staw oraz następujące wsie: − Stawiec – widoczność w kierunku południowym, z odległości od 3,4 km do ok. 4,8 km (elektrownie w znacznym stopniu przesłonięte przez zainwestowanie miasta Nowy Staw); − Chlebówka – widoczność w kierunku południowo-zachodnim, z odległości od ok. 2,8 km do ok. 3,7 km (elektrownie częściowo przesłonięte przez zainwestowanie wsi Dębina); − Świerki – widoczność w kierunku zachodnim i południowo-zachodnim, z odległości ok. 4 km (elektrownie częściowo przesłonięte przez zainwestowanie wsi Dębina);

9 W nawiązaniu do stref wizualnego oddziaływania elektrowni opisanego w opracowaniu „Wytyczne w zakresie prognozowania oddziaływań na środowisko farm wiatrowych” (Stryjecki, Mielniczuk 2011).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 133 proeko − Lasowice Wielkie i Tragamin – widoczność w kierunku północno-zachodnim, z odległości od ok. 2,1 km do ok. 3,7 km; − Kościeliczki – widoczność w kierunku północnym, z odległości od ok. 3,5 km do ponad 4,6 km; − Stogi (zabudowa rozproszona, w tym na obszarze projektu „Planu…”) – widoczność w kierunku północno-wschodnim, z odległości od ok. 2,5 km do ponad 3 km; − Tropiszewo – wodoczność w kierunku wschodnim, z odległości od ok. 4,2 km do ok. 4,8 km (elektrownie częściowo przesłonięte przez zainwestowanie wsi Tralewo); − Trępnowy – widoczność w kierunku południowo-wschodnim, z odległości od ok. 3 km do ok. 4,5 km (elektrownie częściowo przesłonięte przez zainwestowanie wsi Laski). • Strefa III: widoczność z odległości od ok. 4,5 km do ok. 7 km - elektrownie wiatrowe będą widoczne, ale nie będą wyróżniać się w krajobrazie; liczne przesłony krajobrazowe w znacznym stopniu ograniczają postrzeganie elektrowni, które jest możliwe tylko w rejonach „otwarć widokowych” (tj. z terenów pozbawionych zabudowy oraz roślinności wysokiej i średniej). W strefie tej znajduje się północna część Malborka oraz następujące większe wsie: − Mirowo – w kierunku południowym, z odległości ponad 5 km; − Lipinka – w kierunku zachodnim i południowo-zachodnim, z odległości ponad 5,6 km; − Lichnowy – w kierunku wschodnim i południowo-wschodnim, z odległości ponad 6,7 km; − Parchowo – w kierunku południowo-wschodnim, z odległości ponad 6,2 km. Ad. 3) Elektrownie wiatrowe będą widoczne z miasta Nowy Staw położonego w bezpośrednim sąsiedztwie północnej granicy obszaru „Planu…”, głównie z jego dzielnicy przemysłowej (położonej w południowej części miasta) i z jego wschodnich fragmentów, z odległości ponad 2 km. Widoczność elektrowni z Malborka będzie miała miejsce głównie z jego północnych dzielnic, w tym z dzielnicy przemysłowej oraz z dzielnic Piaski Pierwsze, fragmentu Starego Miasta i z Kałdowa. Postrzeganie planowanych elektrowni z centralnej części miasta (w tym ze Starego Miasta) będzie ograniczone przez zainwestowanie przemysłowe w pólnocno- wschodniej części Malborka oraz przez tereny leśne i parkowe w jego północnej częsci. Widoczność z dzielnicy Kałdowo będzie ograniczona przez duże obiekty infrastrukturowe, w tym nasypy linii kolejowej i drogi krajowej nr 55 oraz oczyszczalnię ścieków. Obszary te i obiekty tam występujące tworzą swoistą strefę buforową ograniczającą otwarcia widokowe z pozostałej części miasta na północ, w kierunku planowanych elektrowni wiatrowych. Postrzeganie planowanych elektrowni wiatrowych z Zamku Krzyżackiego w Malborku zostało omówione w rozdz. 7.2.15.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 134 proeko

Ad. 4) Oddziaływanie dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych na krajobraz postrzegany z ciągów komunikacyjnych będzie miało miejsce przede wszystkim: • z drogi krajowej nr 55 Nowy Dwór Gdański-Mal.bork – widoczność z odcinka Malbork – Dębina – Marynowy, w kierunku zachodnim, z odległości od ok. 0,6 km do ponad 5 km (w szczególności z odcinka Tragami – Dębina położonego w Strefie I widoczności); • z dróg powiatowych przebiegających przez zachodnią część obszaru „Planu…”, w tym Malbork – Tralewo – Nowy Staw i Stogi – Tralewo, widoczność w kierunku wschodnim, z odległości od ok. 0.5 km (w tym położonych w Strefie I widoczności); • z magistralnej linii kolejowej Gdańsk – Malbork – Warszawa, z odcinka Szymankowo – Malbork (granica miasta) (Strefa III widoczności). W wielu przypadkach występowanie drobnych zadrzewień i zakrzewień oraz przydrożnych szpalerów drzew i pasmowych zakrzewień będzie ograniczać widoczność elektrowni. Ad. 5) Ograniczone postrzeganie planowanych elektrowni wiatrowych (górnych części) z form ochrony przyrody będzie miało miejsce głównie z najbliższego Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Nogat”, z minimalnej odległości od ok. 4,3 km – elektrownie nie będą widoczne na jego tle (obszar w większości położony w międzywalu). Ze względu na odległość oraz występowanie przeszkód terenowych (głównie zabudowa wsi), elektrownie będą widoczne w umiarkowanym i niewielkim stopniu z pozostałych obszarów chronionych występujących w otoczeniu. Likwidacja elektrowni za ok. 30 lat spowoduje powrót krajobrazu do stanu wyjściowego (o ile teren użytkowany będzie nadal rolniczo).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Fot. 1 Widok na centralną i północną część obszaru „Planu…” ze wsi Tralewo – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 1,3 do ok. 1,8 km)

Fot. 2 Widok na centralną i południową część obszaru „Planu…” z okolic wsi Dębina – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 0,7 do ok. 1,5 km)

Fot. 3 Widok na obszar „Planu…” z jego południowo-zachodniego krańca, z drogi Tralewo - Malbork – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 2,4 do ok. 3,1 km)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Fot. 4 Widok w kierunku obszaru „Planu…” ze wschodu z okolic zabudowań wsi Martąg – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 2 do ok. 3 km)

Fot. 5 Widok w kierunku obszaru „Planu…” ze wschodu, z drogi Świerki – Lasowice Małe – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 4,6 do ok. 5,1 km)

Fot. 6 Widok w kierunku obszaru „Planu…” z północnych obrzeży Nowego Stawu w rejonie wsi Stawiec – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 3,5 ok. 5 km), elektrownie w znacznym stopniu przesłonięte przez lokalne zadrzewienia i zakrzewienia

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 137 proeko

Podsumowując, z analizy krajobrazowej wynika, że dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe będą nowym, elementem antropizacji krajobrazu. Ich ekspozycja krajobrazowa będzie miała miejsce: 1) z wsi położonych na obszarze „Planu…”, tj.: Tralewo, Dębina, Laski i Stogi z odległości od ok. 0,4 do ok. 2 km, w mniejszym zakresie z wsi Mirowo, Staiec, Chlebówka, Świerki, Lasowice Wielkie, Tragamin, Kościeliczki, Tropiszewo i Trępnowy, z odległości od ok. 2,2 do ok. 4,5 km oraz w ograniczonym zakresie z wsi w dalszym otoczeniu; 2) z miasta Nowy Staw (z odległości od ok. 2 km) oraz w umiarkowanym zakresie z Malborka, głównie z jego północnych obrzeży (z odległości ponad 5,5 km); 3) z ciągów komunikacyjnych przecinających obszar „Planu…” i przebiegających w jego otoczeniu, w tym z drogi krajowej nr 55 Nowy Dwór Gdański – Malbork z odległości od ok. 600 m do ponad 5 km oraz z dróg powiatowych przebiegających z odległości od kilkuset m do ponad 3,5 km; w niewielkim zakresie elektrownie będą widoczne z magistralnej linii kolejowej Gdańsk – Warszawa (z odcinka na zachód od Malborka); 4) widoczność elektrowni wiatrowych z występujących w otoczeniu form ochrony przyrody będzie miała miejsce głównie z obrzeży Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Nogat” (z odległości ok. 4,3 km). Ze względu na odległość oraz położenie, elektrownie będą widoczne w niewielkim stopniu lub nie będą widoczne z pozostałych obszarów objętych formami ochrony przyrody (w tym z rezerwatów i obszarów chronionego krajobrazu) występujących w dalszym otoczeniu. W wielu przypadkach widoczność planowanych elektrowni wiatrowych będzie ograniczona, a nawet wyeliminowana przez przesłony terenowe, w postaci przydrożnych szpalerów drzew, zadrzewień i zakrzewień, małych kompleksów leśnych, wzniesień terenu oraz obiektów budowlanych.

7.2.15. Zabytki Na obszarze „Planu …” i w jego sąsiedztwie występują obiekty i zespoły o wartościach historyczno-kulturowych wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego i gminnej ewidencji zabytków chronione na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Są to (zob. rozdz. 5) (zał. kartogr.): • zabytkowe układy wsi Tralewo i Dębina, ze strefami ochrony konserwatorskiej, w tym:  strefy ochrony konserwatorskiej historycznego układu ruralistycznego wsi;  strefa ochrony ekspozycji „E”; • obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków, we wsiach Tralewo, Dębina i Laski (głównie domy mieszkalne i gospodarcze oraz zieleń wysoka wzdłuż drogi przez wieś); • kapliczka wskazana do ochrony; • historyczne nasadzenia zieleni wysokiej i zabytkowe aleje.

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: „ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA<” Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ „ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW 138 proeko Tereny planowanych lokalizacji elektrowni znajdują się poza strefami ochrony konserwatorskiej (w minimalnej odległości ponad 120 m od strefy ochrony ekspozycji „E” i ok. 330 m od strefy ochrony konserwatorskiej zabytkowych układów wsi). Ponadto, żadna z planowany elektrowni wiatrowych oraz z prowadzących do nich dróg dojazdowych nie znajduje się w zasięgu stanowisk archeologicznych. Wobec powyższego, w wyniku realizacji planowanego zespołu elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej nie wystąpią fizyczne oddziaływania na dobra kultury.

Zagadnienie ochrony krajobrazowej Zamku Krzyżackiego w Malborku w rejonie lokalizacji elektrowni wiatrowych Przedpole ekspozycyjne Zamku Krzyżackiego w Malborku Zamek Krzyżacki w Malborku posiada rozległe przedpole krajobrazowe (ekspozycja czynna) na Żuławach w kierunkach: • zachodnim z Nogatem na pierwszym planie (z zachodnich elewacji obiektów usytuowanych wzdłuż Nogatu, zwłaszcza z Zamku Wysokiego i z Zamku Średniego); • północnym (z północnej elewacji Zamku Średniego i z niektórych baszt). Przedpole krajobrazowe (ekspozycja czynna) jest zarazem częściowo strefą widoczności Zamku z otoczenia (ekspozycja bierna). W obrębie przedpola krajobrazowego Zamku Krzyżackiego w Malborku można wyróżnić (rys. 17): • przedpole główne - do ok. 5 km o d Zamku; • przedpole pośrednie - od ok. 5 do ok. 10 km od Zamku; • przedpole dalekie – ponad 10 km, w tym części żuławska i wysoczyznowa. Obszar projektu „Planu…” znajduje się w zasięgu przedpola krajobrazowego północnego, pośredniego, w odległości ok. 6,5 – 13 km od Zamku (rys. 17). Zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku zapisanym w uzasadnieniu do postanowienia z dn. 23 grudnia 2013 r. (Znak: ZN.5150.368.2013.EM) w sprawie uzgodnienia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Staw w zakresie wprowadzenia funkcji zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej (jednorodzinnej i wielorodzinnej), usługowej (w tym handlu, rzemiosła, produkcji, przemysłu, przechowalnictwa, usług transportowych, gastronomii, przetwórstwa, oświaty, kultu religijnego), zabudowy produkcyjnej z przeznaczeniem na lokalizację siłowni wiatrowych służących do produkcji energii elektrycznej metodą ekologiczną oraz komunikacji dla obszaru położonego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg, zrezygnowano z lokalizacji czterech elektrowni wiatrowych w południowo-zachodzniej części obszaru projektu „Planu…” (ograniczenie liczby planowanych elektrowni wiatrowych z 8 do 4 szt.). Tym samym spełniony został postulat Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku.

RAPORT O ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO PRZEDSIĘWZIĘCIA PN.: „ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >TRALEWO-DĘBINA<” Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ ORAZ „ZESPÓŁ ELEKTROWNI WIATROWYCH >LIPINKA< Z INFRASTRUKTURĄ TECHNICZNĄ W GMINIE NOWY STAW Rys. 17 Relacje krajobrazowe: obszar projektu „Planu…” (oraz planowane elektrownie wiatrowe) – zamek Krzyżacki w Malborku 140 proeko Elektrownie wiatrowe obserwowane z odległości ok. 6,5 – 13 km (przedpole krajobrazowe pośrednie, w obrębie którego połozony jest obszar projektu „Planu…”), nie wyróżniają się znacząco w krajobrazie. Ze względu na odległości oraz częściowe przesłonięcia przez pasmowe zadrzewienia i zabudowę elektrownie postrzegane z Zamku nie będą stanowiły elementu dewaloryzującego strefę ekspozycji krajobrazowej. Ponadto lokalizacje elektrowni planowane są poza osiami widokowymi (rys. 17): • Zamek – historyczne centrum Nowego Stawu; • Zamek – historyczne centrum Tczewa. Widoczność elektrowni na przedpolu widokowym w kierunku Zamku Krzyżackiego w Malborku może dotyczyć przede wszystkim przedmieść Nowego Stawu i pól uprawnych w jego okolicy oraz lokalnych dróg. Ze względu na liczne przesłony krajobrazowe, jak zabudowania, aleje drzew itp. Zamek w Malborku z tych terenów jest widoczny w znikomym zakresie. Podsumowując, dopuszczone w projekcie „Planu …” elektrownie wiatrowe nie spowodują oddziaływania na występujące w otoczeniu obiekty i tereny objęte ochroną konserwatorską, w tym na stanowiska archeologiczne. Ze względu na duże odległości do Zamku Krzyżackiego w Malborku oraz występowanie licznych zadrzewień i terenów zainwestowanych elektrownie nie będą stanowić elementu dewaloryzującego strefę ekspozycji krajobrazowej Zamku. W projekcie „Planu…” uwzględniono zalecenie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku dotyczące rezygnacji z lokalizacji wcześniej planowanych czterech dodatkowych elektrowni wiatrowych „stwarzających największe zagrożenie dla ekspozycji” Zamku Krzyżackiego w Malborku.

7.2.16. Dobra materialne Dobra materialne na obszarze projektu „Planu…” reprezentowane są przez tereny osadnicze wsi Tralewo, Dębina i Laski, pojedyncze siedliska zabudowy zagrodowej, sieć dróg (w tym drogę krajową, drogi powiatowe i gminne, utwardzone i gruntowe). Pozostałe dobra materialne w rejonie obszaru to elementy infrastruktury technicznej, w tym sieci wodociągowe, linie elektroenergetyczne średniego i niskiego napięcia oraz sieci telekomunikacyjne. Na etapie inwestycyjnym dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych istniejące drogi, wedle potrzeb zostaną wyremontowane i zmodernizowane, w celu zabezpieczenia swobodnego dojazdu pojazdom, obsługującym elektrownie wiatrowe w trakcie ich budowy i eksploatacji. Ewentualne modernizacje polegać będą na utwardzeniu istniejącej nawierzchni dróg lub ich poszerzeniu wyprofilowaniu łuków oraz skrzyżowań. Zmodernizowane drogi pozostaną drogami ogólnodostępnymi. Modernizacja dróg zostanie wykonana, gdy generalny wykonawca przedsięwzięcia uzna to za konieczne ze względów technicznych i bezpieczeństwa.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 141 proeko Drogi dojazdowe na gruntach prywatnych stanowić będą dojazdy do planowanych elektrowni wiatrowych. Dla potrzeb prac budowlanych, poza drogami dojazdowymi, mogą być realizowane drogi tymczasowe. Drogi dojazdowe po zakończeniu budowy elektrowni zostaną dopuszczone do ogólnego użytkowania, natomiast tereny zajęte pod tymczasowe place składowe, montażowe i drogi tymczasowe będą zrekultywowane przez nałożenie uprzednio zdjętej warstwy glebowej (przywrócenie funkcji rolniczej). Szczegółowe warunki techniczne w sytuacjach wspówykorzystania innych obiektów budowlanych (np. pasa drogowego) lub zbliżeń i skrzyżowań telekomunikacyjnego obiektu budowlanego do innych obiektów budowlanych, w tym m.in. dróg i gazociągów określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 października 2005 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać telekomunikacyjne obiekty budowlane i ich usytuowanie (Dz. U. z 2005 r. Nr 219, poz. 1864 ze zm.). Przebiegi planowanych elektroenergetycznych linii kablowych oraz linii kablowych elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych (w projekcie „Planu…” nie ustalono ich lokalizacji) przecinać mogą występujące na tym terenie cieki i rowy melioracyjne. Realizacja tych elementów infrastruktury technicznej tak jak w przypadku dróg wymaga uzgodnienia z właściwym zarządem melioracji i urządzeń wodnych. Poza siecią drogową i infrastrukturą techniczną (w sytuacji kolizji ich przebiegu) budowa elektrowni wiatrowych nie spowoduje fizycznego oddziaływania na inne dobra materialne. W szczególności budowa elektrowni wiatrowych nie spowoduje negatywnego wpływu na zainwestowanie wsi w ich otoczeniu. Oddziaływanie na dobra materialne będzie dotyczyć dysponowania gruntami w zasięgu ponadnormatywnego oddziaływania elektrowni wiatrowych na klimat akustyczny. Teren lokalizacji elektrowni i ich ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego (zob. rozdz. 7.2.4.2.) jest i pozostanie w użytkowaniu rolniczym i leśnym. Funkcjonowanie elektrowni nie spowoduje skutków dla działalności rolniczej, w związku z czym grunty jako użytki rolne nie stracą na wartości. Wartość działek lokalizacji elektrowni wzrośnie ze względu na dochody z dzierżawy terenów (korzyści ekonomiczne bezpośrednie). Samorząd gminy Świerki uzyska korzyści ekonomiczne ze zwiększenia wpływów z tytułu podatku od nieruchomości, które zostaną zainwestowane w rozwój gminy, w tym nowe dobra materialne.

7.2.17. Ludzie Oddziaływanie ustaleń projektu „Planu…” na zdrowie ludzi na etapie inwestycyjnym (budowa elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą), w wyniku transportu samochodami: • materiałów budowlanych na place budów;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 142 proeko • ludzi na place budów i z powrotem; • wywozu urobku z wykopów pod fundamenty elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej; • elementów elektrowni wiatrowych. Uciążliwości związane z oddziaływaniem transportu samochodowego, tj. zanieczyszczenie atmosfery (spaliny i pylenie z dróg), hałas oraz zagrożenie wypadkowe będą ograniczone przestrzennie (otoczenie dróg) i czasowo (okres budowy trwa przeciętnie około 9 miesięcy). Dopuszczone ustaleniami projektu „Planu…” elektrownie wiatrowe i towarzysząca im infrastruktura na etapie ich eksploatacji mogą potencjalnie wywierać wpływ na zdrowie ludzi przez następujące oddziaływania; • emisję hałasu przez elektrownie – w rozdz. 7.2.4.2. wykazano, że oddziaływanie elektrowni na klimat akustyczny będzie spełniało obowiązujące normy i nie będzie źródłem pogorszenia warunków życia ludzi; • emisję infradźwięków – elektrownie wiatrowe emitują infradźwięki na bardzo niskim poziomie, zdecydowanie poniżej wartości mogących wpływać na zdrowie ludzi (zob. rozdz. 7.2.5.); • emisję promieniowania elektromagnetycznego – generatory prądu elektrowni emitują promieniowanie o bardzo niewielkim natężeniu, nieszkodzącym ludziom, zanikające w odległości 30-40 m od źródła (umieszczonego na wysokości ponad 100 m), również kablowe (podziemne) linie elektroenergetyczne średniego i wysokiego napięcia, nie stanowią źródeł emisji promieniowania elektromagnetycznego o wartościach ponadnormatywnych; z uwagi na fakt, iż teren stacji elektroenergetycznej będzie ogrodzony, ponadnormatywne wartości pól elektromagnetycznych ograniczone będą do miejsc niedostępnych dla ludzi (zob. rozdz. 7.2.6.); w przypadku realizacji przyłączeniowej linii elektroenergetycznej jako napowietrznej, ze względu na jej przebieg poza jednostkami osadniczymi, w znacznych od nich odległościach, uciążliwości związane z emisją promieniowania elektromagnetycznego będą bardzo ograniczone; • w sytuacji nadzwyczajnej (katastrofa budowlana) przez przewrócenie się konstrukcji elektrowni – sytuacja nadzwyczajnego zagrożenia jest teoretycznie wykluczona, gdyż konstrukcja elektrowni spełnia wszelkie normy w zakresie wytrzymałości i obciążeń; ewentualne wywrócenie planowanych elektrowni wiatrowych nie zagrozi siedliskom ludzi (tereny lokalizacji elektrowni wiatrowych będą oddalone o ponad 400 m); • efekt stroboskopowy – został praktycznie wyeliminowany we współczesnych elektrowniach przez zastosowanie matowych powłok i farb zapobiegających odbiciom światła; • efekt migotania cieni – efekt optyczny związany z rzucaniem cienia na otaczające tereny przez obracające się łopaty wirnika turbiny wiatrowej (zob. rozdz. 7.2.7.); w analizowanym przypadku może to dotyczyć obiektów zabudowy mieszkalnej, przez krótki okres czasu średnio, od kilku sekund do ok. 5 minut dziennie;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 143 proeko • efekt zacienienia (efekt cienia rzucanego przez konstrukcję elektrowni) – efekt ten w zależności od pory roku i dnia zanika w odległościach większych niż 2-3 krotna wysokość elektrowni; ze względu na odległość (tereny lokalizacji elektrowni wiatrowych będą oddalone o ponad 400 m), planowane elektrownie mogą spowodować krótkotrwały efekt zacienienia w obrębie siedlisk ludzkich jedynie w okresie zimowym, a w pozostałych porach roku przy niskich położeniach Słońca - wobec powyższego oddziaływanie efektu zacienienia na zdrowie ludzi nie ma istotnego znaczenia; • efekt percepcji zmienionego krajobrazu – oddziaływanie okresowe, bardzo zróżnicowane ze względu na indywidualne, subiektywne odczucia ludzi (zob. rozdz. 7.2.14.); • postrzeganie elektrowni wiatrowych przez kierowców - rozpraszanie uwagi kierowców przez elektrownie wiatrowe (podobnie jak ich oceny estetyczne), jest kwestią subiektywną, zależną od osobniczych odczuć i upodobań; oddziaływanie elektrowni wiatrowych w tym zakresie nie różni się od wpływu innych obiektów budowlanych, które ze względu na swoje gabaryty, nietypową architekturę, czy zawartą informację (np. bilbordy reklamowe), mogą absorbować uwagę kierowców. Potencjalny wpływ na kierowców pojazdów ww. efektów stroboskopowego i migotania cieni mają znikome znaczenie, gdyż dyskomfort związany z tymi oddziaływaniami uzależniony jest od czasu ekspozycji, a podróżujący drogami kierowcy pozostają w strefie oddziaływania przez krótki czas. Oprócz tego, ze względu na ciągłą zmianę położenia pojazdów względem pracujących turbin (zmiana odległości i kąta obserwacji turbin), efekty te są neutralizowane. Obserwacje z krajów Europy Zachodniej (Niemcy, Dania) wskazują, że następuje „oswojenie” obserwatorów (kierowców) z elektrowniami, które są tam obiektami powszechnie występującymi. Brak doniesień nt. pośredniego wpływu postrzegania elektrowni przez kierowców na wzrost liczby wypadków drogowych.

Podsumowując, eksploatacja dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych nie spowoduje negatywnego oddziaływania na zdrowie ludzi. Może natomiast, tak jak każdy inny zespół elektrowni wiatrowych, wpłynąć na okolicznych mieszkańców, głównie w sferze emocjonalno-psychicznej. Może to być efektem braku akceptacji dla zmiany środowiska życia (przede wszystkim zmian krajobrazu) i subiektywnej, ale jak wykazano w „Prognozie…” bezzasadnej obawy, że standardy ochrony środowiska w zakresie hałasu i promieniowania elektromagnetycznego nie będą dotrzymane.

Różne aspekty oddziaływania elektrowni wiatrowych na zdrowie ludzi omówione są w pracy „Człowiek i środowisko. Świadomość i akceptacja społeczna” (Mroczek – red. 2011), a zwłaszcza w zawartych w niej artykułach: „Fakty wspierające projekt instalowania elektrowni wiatrowych” (Augustyn 2011) – artykuł zawiera analizę badań naukowych nt. oddziaływania turbin wiatrowych na

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 144 proeko środowisko, ze szczególnym uwzględnieniem aspektu wpływu poziomu hałasu, w tym infradźwięków, na zdrowie ludzi. Zgodnie z wnioskami do artykułu (Augustyn 2011): − Badania naukowe potwierdziły, iż poziom hałasu z uwzględnieniem infradźwięków, wartości natężenia pola elektromagnetycznego czy powstającego efektu stroboskopowego podczas pracy elektrowni wiatrowych nie stanowią zagrożenia dla zdrowia ludzi. − Praca elektrowni wiatrowych posadowionych w odległości kilkuset metrów od domostw i zabudowań gospodarskich nie jest w ogóle słyszalna, z uwagi na to, że dźwięk emitowany przez obracające się śmigła wirnika jest pochłaniany prze otoczenie (szum wiatru w drzewach i roślinach, tzw. „hałas otoczenia”). „Mity, przekonania stereotypy na temat farm wiatrowych w opinii dorosłych mieszkańców miejscowości położonych w pobliżu farm wiatrowych w Polsce” (Mroczek 2011) – artykuł podejmuje analizę głównych przekonań mieszkańców miejscowości, w otoczeniu których planowana jest lokalizacja farm wiatrowych. Zgodnie z wnioskami do artykułu, przekonanie o niekorzystnym wpływie turbin wiatrowych wynika m.in. z braku dostępu do informacji ze strony profesjonalistów (opartej na opiniach naukowych w odniesieniu do najnowszych osiągnięć technicznych). „Ocena wpływu farm wiatrowych na zdrowie człowieka w opinii mieszkańców Wolina oraz okolicznych miejscowości” (Tarasiuk, Mroczek 2011a) – artykuł przedstawia ocenę stanu zdrowia oraz zmian w stanie zdrowia mieszkańców Wolina i okolic, których gospodarstwa domowe znajdują się w bliskim sąsiedztwie farm wiatrowych. Zgodnie z wnioskami do artykułu (Tarasiuk, Mroczek 2011a): − Mieszkańcy poddani badaniu za pomocą skali SF-36 [pozwalającej na ocenę 8 wskaźników jakości życia] oceniają swoje zdrowie pozytywnie zarówno w sferze fizycznej, jak i psychicznej. Obecność turbin wiatrowych nie wpływa na ocenę codziennego funkcjonowania. (…) − Opinie mieszkańców na temat inwestycji były pozytywne, twierdzili, że turbiny nie wpływają negatywnie na zdrowie ludzi. „Krytyczna analiza wyników badań przedstawionych przez Ninę Pierpont w książce zatytułowanej Wind Turbine Syndrome – A Report on a Natural Experiment” (Tarasiuk, Mroczek 2011b) – w artykule zawarto porównanie wyników badań zawartych w książce Niny Pierpont (książka stanowi jeden z głównych argumentów przeciwników lokalizacji turbin wiatrowych), z innymi badaniami ekspertów w poszczególnych zagadnieniach oddziaływania turbin wiatrowych. Zgodnie z wnioskami do artykułu (Tarasiuk, Mroczek 2011b): • Wyniki badań pochodzące z metodologicznie prawidłowo prowadzonych badań w wymiarze wieloaspektowym, przez specjalistów z różnych dziedzin, nie tylko medycznych, ale także technicznych, pozwalają na odrzucenie wątpliwych

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 145 proeko metodologicznie wyników badań Niny Pierpont, jednocześnie mogą posłużyć jako dowody, naukowo udokumentowane do prowadzenia konsultacji społecznych. Dopuszczone w projekcie „Planu …” elektrownie wiatrowe, ze względu na brak przetwarzania, wytwarzania lub magazynowania substancji niebezpiecznych, nie są zaliczane do zakładów o zwiększonym ryzyku lub zakładów o dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii przemysłowych. Elektrownie wiatrowe nie należą do inwestycji, dla których tworzy się obszar ograniczonego użytkowania10. Zgodnie z ustaleniami projektu „Planu…” tereny w zasięgu oddziaływania akustycznego elektrowni pozostaną w dotychczasowym użytkowaniu rolniczym i leśnym.

7.2.18. Oddziaływanie skumulowane

Efekt kumulowania się oddziaływań środowiskowych dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych Dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe przyczynią się do wzrostu udziału proekologicznych źródeł energii w bilansie produkcji energii elektrycznej. Proekologiczność elektrowni wiatrowych polega na wykorzystaniu przez nie odnawialnego źródła energii oraz na braku emisji gazowych, ciekłych i stałych zanieczyszczeń do środowiska. Eksploatacja elektrowni wiatrowych może jednak także spowodować negatywne oddziaływanie na środowisko, zwłaszcza w zakresie jego stanu fizycznego (zagadnienia sozologiczne), funkcjonowania przyrody (zagadnienia ekologiczne) i fizjonomii krajobrazu (zagadnienia estetyczne). Zagadnienia sozologiczne w przypadku elektrowni wiatrowych dotyczą przede wszystkim emisji hałasu (oddziaływanie energetyczne). Przy spełnieniu zapisanych w niniejszej prognozie zaleceń, zespół elektrowni wiatrowych nie spowoduje w tym zakresie oddziaływania ponadnormatywnego, szkodliwego dla ludzi. Elektrownie nie spowodują na etapie eksploatacji oddziaływania materialnego na środowisko (emisja odpadów stałych, ciekłych i gazowych) i pozwolą na uniknięcie dodatkowej emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłowych do atmosfery z energetyki konwencjonalnej. Elektrownie wiatrowe zastępują energetykę konwencjonalną, opartą na spalaniu węgla, ropy lub gazu, lub ograniczają jej rozwój. Tym samym wpływają doraźnie lub docelowo na ograniczenie emisji do atmosfery produktów spalania, czyli przede wszystkim CO2, SO2, NOx i pyłów. To korzystnie oddziałuje na stan zanieczyszczenia atmosfery i powinno wpłynąć na ograniczenie skutków efektu cieplarnianego – klimatycznych i pochodnych. Przyczynek do tego stanowić będą elektrownie w gm. Nowy Staw. Skumulowany efekt oddziaływania zespołu elektrowni wiatrowych na środowisko w zakresie sozologicznym można uznać za pozytywny.

10 Zgodnie z Ustawą „Prawo ochrony środowiska” obszar ograniczonego użytkowania tworzy się dla „oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów komunalnych, kompostowni, trasy komunikacyjnej, lotniska, linii i stacji elektroenergetycznej oraz instalacji radiokomunikacyjnej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej”.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 146 proeko Budowa i eksploatacja dopuszczonych na obszarze projektu „Planu…” elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej spowoduje skumulowane oddziaływanie na ekosystemy, w tym: 1) likwidację siedlisk przyrodniczych na etapie budowy (place montażowe, fundamenty elektrowni, drogi dojazdowe) – dotyczyć to będzie tylko agroekosystemów o małej wartości ekologicznej; 2) likwidację roślinności na etapie budowy – dotyczyć to będzie tylko agrocenoz i roślinności ruderalnej o małej wartości ekologicznej; 3) przekształcenia siedlisk na etapie eksploatacji (oddziaływanie hałasu) – małe znaczenie ze względu na ograniczony zakres przestrzenny oddziaływania, charakter siedlisk (użytki rolne) i zdolności adaptacyjne przyrody ożywionej; 4) potencjalne oddziaływanie na zwierzęta fruwające, przede wszystkim na ptaki i nietoperze – jak wykazano w rozdz. 7.2.10., zagrożenie negatywnego oddziaływania przy spełnieniu zaleceń minimalizujących jest niewielkie. Skumulowane oddziaływanie dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych na ekosystemy oceniono, jako potencjalnie małe. Eksploatacja planowanych elektrowni wiatrowych nie spowoduje skumulowanego oddziaływania na zdrowie ludzi. Emisja hałasu przez elektrownie wiatrowe, przy spełnieniu przyjętych założeń, nie przekroczy dopuszczalnych norm. W generalnej ocenie skumulowane oddziaływanie zespołu 4 elektrowni wiatrowych po stronie oddziaływań pozytywnych spowoduje ograniczanie emisji zanieczyszczeń do atmosfery (lepsze warunki aerosanitarne życia ludzi), a po stronie oddziaływań negatywnych wpłynie przede wszystkim na zmiany krajobrazu. W zasięgu znaczącego, stałego oddziaływania krajobrazowego zespołu elektrowni wiatrowych dopuszczonego w projekcie „Planu…” pozostawać będą przede wszystkim mieszkańcy wsi położonych w sąsiedztwie i otoczeniu terenu lokalizacji tj. wsi: Dąbrowa, Tralewo i Liski. Należy podkreślić, że oddziaływanie na krajobraz będzie okresowe (ok. 25 - 30 lat) – po likwidacji elektrowni nastąpi powrót krajobrazu do stanu zbliżonego do obecnego i ustanie emisja hałasu.

Efekt skumulowanego oddziaływania na środowisko elektrowni wiatrowych na obszarze projektu „Planu…” w jego otoczeniu Istotą problemu oddziaływania elektrowni wiatrowych na środowisko w skali subregionalnej i regionalnej jest ich skumulowane oddziaływanie na środowisko. Oddziaływanie skumulowane w dużych skalach przestrzennych dotyczy zawsze krajobrazu i warunków życia ludzi, a potencjalnie oddziaływania na ptaki i nietoperze oraz konfliktów funkcji społeczno-gospodarczych (Przewoźniak 2012). W odlełości ok. 0,5 km w kierunku wschodnim od granic obszaru „Planu…”, funkcjonuje pojedyncza turbina „Tralewo”.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 147 proeko Ponadto, w otoczeniu obszaru projektu „Planu…” (w gminie Nowy Staw) funkcjonują: • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw I” (19 turbin – „Zespół Brzózki, Zespół Stawiec”) – w minimalnej odległości ok. 2 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ponad 4 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw II” (3 turbiny – „Zespół Mirowo”) – wybudowany w minimalnej odległości ok. 4 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ponad 5,5 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej;

Kolejne zespoły elektrowni wiatrowych są planowane do realizacji w otoczeniu obszaru projektu „Planu…” (w gminie Nowy Staw): • Zespół Elektrowni Wiatrowych „Świerki” (8 turbin o mocy do 3 MW każda) – projektowany w minimalnej odległości ok. 0,6 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 2,1 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej, (wydana decyzja środowiskowa); • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw II” (kolejne 7 turbin – „Zespół Mirowo”) – projektowany w minimalnej odległości ok. 2,1 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 3,7 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Zespół Elektrowni Wiatrowych „Lipinka” – projektowany w minimalnej odległości ok. 2,4 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 3,9 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej. Zespoły elektrowni wiatrowych projektuje się również w gminach sąsiadujących z gminą Nowy Staw i w dalszym otoczeniu (według informacji pozyskanych z urzędów gmin), w odlełości ponad 5,5 km od granic obszaru projektu „Planu…”, w tym: • w gminie Miłoradz – Farma Wiatrowa „Miloradz” - maksymalnie 23 elektrowni wiatrowych, o łącznej mocy nieprzekraczającej 69 MW i maksymalnej mocy jednej elektrowni nieprzekraczającej 3 MW (obowiązujący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego); • w gminach Nowy Dwór Gdański i Stegna – Farma Wiatrowa „Nowotna” mająca składać się maksymalnie z 20 elektrowni wiatrowych o łącznej mocy nieprzekraczającej 60 MW, a maksymalna moc każdej elektrowni to 3 MW (w budowie); • w gminie Nowy Dwór Gdański – uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dopuszczające lokalizację 82 elektrowni wiatrowych (brak określenia parametrów elektrowni); • w gminie Stare Pole – uchwalone miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego dopuszczające lokalizację elektrowni wiatrowych (brak określenia liczby elektrowni i ich parametrów).

Ww. elektrownie wraz z elektrowniami na obszarze projektu „Planu…” dadzą efekt skumulowany w skali subregionalnej w następujących zakresach:

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 148 proeko 1. Skumulowane oddziaływanie na krajobraz – wszystkie ww. elektrownie wiatrowe będą widoczne z wiejskich jednostek osadniczych położonych w ich otoczeniu oraz z ciągów komunikacyjnych; 2. Potencjalne skumulowane oddziaływanie na faunę, zwłaszcza awifaunę (zmiana siedlisk i przeszkoda w przemieszczaniu się ptaków o dużej skali przestrzennej). W wyniku realizacji ww. zespołów elektrowni wiatrowych oraz sugerowanej zmiany struktury upraw rejony te zmniejszą atrakcyjność jako żerowiska dla ptaków. 3. Skumulowane oddziaływanie na klimat akustyczny może wystąpić tylko w skali lokalnej w przypadku bliskiego sąsiedztwa zespołów, co w przypadku elektrowni wiatrowych planowanych na obszarze „Planu…” dotyczy istniejącej elektrowni „Tralewo” oraz przewidzianych do lokalizacji na wschód od obszaru projektu „Planu…” elektrowni zespołu „Świerki” – elektrownie te uwzględniono w analizie akustycznej (rozdz. 7.2.4.2.). 4. Skumulowane oddziaływanie w zakresie migotania cieni może wystąpić tylko w przypadku bliskiego sąsiedztwa elektrowni, co w przypadku elektrowni na obszarze projektu „Planu…” (podobnie jak w przypadku oddziaływania akustycznego) może dotyczyć istniejącej elektrowni „Tralewo” oraz projektowanych elektrowni zespołu „Świerki” – elektrownie te uwzględniono w analizie migotania cieni (rozdz. 7.2.7.).

1. Skumulowane oddziaływanie na krajobraz: Skumulowane oddziaływanie na krajobraz może dotyczyć elektrowni wchodzących w skład zespołów „Nowy Staw I” (zespół istniejący), „Nowy Staw II” (częściowo istniejący), pojedynczej turbiny >Tralewo< oraz projektowanych zespołów „Świerki” i „Lipinka” z elektrowniami dopuszczonymi do lokalizacji na obszarze projektu „Planu…”, z uwagi na ich usytuowanie. Należy przy tym zauważyć, że układ lokalizacji elektrowni w tych zespołach jest stosunkowo luźny (odległości pomiędzy elektrowniami wynoszą w niektórych przypadkach ok. 1,5 km). Skumulowane oddziaływanie krajobrazowe ww. zespołów będzie dotyczyło również elektrowni wiatrowych dopuszczonych do realizacji w gminie Nowy Dwór Gdańsk. Dotyczyć to będzie głównie południowej części gminy. Na obecnym etapie brak jest informacji o konkretnych zamierzeniach inwestycyjnych w gminie Nowy Dwór Gdański (z wyjątkiem FW „Nowotna”). Nie wiadomo ile elektrowni (spośród dopuszczonych 82 szt.) zostanie zrealizowanych i jakie będą ich parametry. W związku z powyższym nie jest możliwa szczegółowa analiza ich wspólnego oddziaływania. Niemniej, elektrownie wchodzące w skład zespołów w gminie Nowy Staw oraz w gminie Nowy Dwór Gdański będą tworzyć kompleks antropogenicznych przekształceń krajobrazu, towarzyszący osobom poruszającymi się po szlakach komunikacyjnych oraz będą obserwowane w różnych kierunkach z miasta Nowy Staw i wsi występujących w rejonie terenu lokalizacji zespołów elektrowni, w tym z obszaru projektu „Planu…”. Oddziaływanie na krajobraz będzie okresowe (ok. 25 - 30 lat).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 149 proeko 2. Potencjalne skumulowane oddziaływanie na awifaunę Efekt skumulowanego oddziaływania farm wiatrowych na ptaki można rozpatrywać dwojako. Jednym z aspektów tego oddziaływania jest wielokrotna, powtarzalna ekspozycja na ryzyko kolizji. Dotyczy to zwłaszcza par lub populacji lęgowych na terenach farmy wiatrowej lub w bezpośredniej okolicy, kiedy elektrownie wiatrowe znajdują się pomiędzy gniazdem, a żerowiskiem. Zinwentaryzowane gatunki lęgowe i wpływ planowanych na obszarze projektu „Planu…” elektrowni wiatrowych na populacje omówiono w monitoringu ornitologicznym stanowiącym integralną część niniejszej „Prognozy…”. Drugim przypadkiem jest efekt wielu farm wiatrowych znajdujących się na trasie migracji. Zagadnienie to jest trudne w prognozowaniu z uwagi na brak wystarczająco precyzyjnych informacji na temat dokładnych tras przelotów poszczególnych osobników i stad zarówno w skali makroregionu jak i globalnej. Na podstawie dostępnych informacji o istniejących i planowanych przedsięwzięciach wiatrowych w okolicy przedmiotowej inwestycji, w poniżej zacytowano zapisy monitoringu ornitologicznego dotyczące możliwych efektów skumulowanego oddziaływania, w tym efekt bariery. W trakcie monitoringu przedrealizacyjnego zgromadzono dane dla jednego cyklu rocznego, w tym migracji ptaków nad obszarem projektu „Planu…”. Nie stwierdzono korytarzy migracyjnych („wąskich gardeł”), które sprzyjałyby koncentracji przelotów w tym rejonie. Oceniano kierunek lotu ptaków w ośmiostopniowej skali róży wiatrów, co pozwoliło na ustalenie głównych kierunków migracji wiosennej i jesiennej. Przyjęta metodyka, zgodna z „Wytycznymi w zakresie oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki” (PSEW i OTOP 2008) nie daje odpowiedzi skąd wyruszyły, dokąd lecą i jaką trasą stwierdzone w trakcie monitoringu przedrealizacyjnego ptaki, tym samym nie dając możliwości na ustalenie faktycznej liczby projektów wiatrowych jakie ptaki mogą napotkać na trasie swoich wędrówek i w precyzyjny sposób określić prawdopodobieństwo potencjalnych kolizji kumulujących efekty negatywnych oddziaływań. Zgodnie z zapisami z monitoringu ornitologicznego (Kosmalski 2011 – załącznik 3): Planowane na Żuławach Wiślanych lokalizacje farm „Nowy Staw I, II i III”, „Szymankowo”11, „Nowotna” i „Grochowo”12 w skali regionu rozmieszczone są skupiskowo, nie tworząc zwartego liniowego układu. Ich układ na tle Żuław Wiślanych generalnie jest zbliżony do głównych kierunków ptasiej migracji stwierdzonych w trakcie rocznego monitoringu. Odległości pomiędzy poszczególnymi planowanymi farmami wiatrowymi w okolicy wynoszą kilka kilometrów, co powinno zapewnić niezakłócony przelot migrujących ptaków. Biorąc pod uwagę przeważające kierunki migracji przebiegające w układzie północny-wschód, południowy zachód można prognozować, że migranci dalekodystansowi (w skali regionu) omijając bokiem jedną z planowanych farm nie znajdą na swej drodze pozostałych barier w przestrzeni powietrznej. Istotne przy tym jest dołożenie wszelkich starań

11 Aktualnie projekt ten nosi nazwę FW „Miłoradz” 12 Aktualnie (czerwiec 2014 r.) wstrzymano wszelkie działania planistyczne i inwestycyjne związane z lokalizacją FW „Grochowo” w gminie Sztutowo. Mpzp dla tego terenu został uchylony a inwestor wycofał się z tego projektu.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 150 proeko by zapewnić odpowiednią widoczność planowanych elektrowni. Elektrownie wiatrowe powinny być oznakowane zgodnie z przepisami obowiązującego prawa w zakresie oznakowania przeszkodowego dziennego i nocnego. Uważa się, że jednolite ciągłe światło może w warunkach gorszej widoczności działać przywabiająco na niektóre gatunki ptaków, dlatego nadal trwają poszukiwania optymalnego oznakowania, które zapewniłoby lepszą widoczność i zmniejszyło kolizyjność awifauny. Brak należytego oznakowania elektrowni wiatrowych może skutkować brakiem reakcji omijania planowanych farm i w efekcie napotkanie na trasie przelotów wszystkich źle oznakowanych parków wiatrowych, co może wpłynąć na zwiększoną śmiertelność w wyniku kolizji. Efekt bariery jest powszechnie znanym zjawiskiem, któremu podlega większość przebadanych gatunków ptaków. Hötker (i in. 2006) uważa, że najsilniej wyrażony jest w przypadku gęsi, żurawi, kań Milvus sp. i wielu ptaków wróblowatych Passeriformes. Dotychczasowe badania w okresie migracyjnym, przy użyciu nasłuchów radarowych przeprowadzonych na morskich farmach wiatrowych, dotyczące kaczek morskich oraz gęsi wykazały, iż nadłożony dystans w przypadku farmy złożonej z 72 turbin wynosił 500 m (Desholm i Kahlert 2005) oraz w przypadku farm z 7 i 5 turbinami wahał się odpowiednio w zakresach 1,2- 2,9 km oraz 1,2-1,9 km (Pettersson 2005). Z powyższych danych można wnioskować, iż dodatkowy dystans potrzebny do ominięcia bariery jest znikomy, a wzrost nakładów energetycznych niewielki w stosunku do pokonywanej trasy w czasie wędrówki sięgającej nawet kilku tysięcy kilometrów. Wszystkie wysokie budowle wzniesione przez człowieka (np. wysokie budynki, latarnie morskie itp.) stanowią potencjalną barierę dla ptaków w przestrzeni powietrznej, jeśli nie są możliwe do ominięcia. Charakterystyka i lokalizacja parków wiatrowych w regionie pozwala przypuszczać, że efekt bariery będzie pomijalny i wzrost nakładów energetycznych powstały na skutek omijania planowanych inwestycji w okolicy nie wpłynie znacząco na zinwentaryzowane gatunki na powierzchni Nowy Staw III. Z sześciu planowanych inwestycji rozpatrywanych pod kątem skumulowanego nakładania oddziaływań, potencjalnie największy udział wydaje się przypadać na FW „Grochowo” i części farmy „Szymankowo”, które znajdują się względnie blisko obszarów Natura 2000, lecz szczegółowe wnioski mogą zostać sformułowane, po ocenie znaczenia tamtejszych terenów dla ptaków, przez ornitologa zaangażowanego w przedrealizacyjny monitoring środowiska tamtejszych projektów, w oparciu o wyniki rocznej inwentaryzacji terenowej.

3. Skumulowane oddziaływanie na klimat akustyczny Wykonana na potrzeby niniejszej „Prognozy…” analiza akustyczna uwzględnia skumulowane oddziaływanie akustyczne elektrowni dopuszczonych do lokalizacji na obszarze projektu „Planu…” i na sąsiadującym z nim od wschodu terenie w gminie Nowy Staw (istniejąca elektrownia „Tralewo” i projektowany zespół „Świerki”). Ze względu na odległość (ponad 2 km od granic obszaru projektu „Planu…” i ponad 3,5 km od planowanych na jego obszarze elektrowni wiatrowych), nie wystąpi efekt kumulacji oddziaływania akustycznego z pozostałymi istniejącymi i planowanymi elektrowniami wiatrowymi w otoczeniu obszaru projektu „Planu…”.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 151 proeko 4. Skumulowane oddziaływanie w zakresie efektu migotania cieni Wykonana na potrzeby niniejszej „Prognozy…” analiza efektu migotania cieni uwzględnia skumulowane oddziaływanie w zakresie efektu migotania cieni elektrowni dopuszczonych do lokalizacji na obszarze „Planu…” oraz funkcjonującej w sąsiedztwie jego granic elektrowni „Tralewo” i planowanych elektrowni zespołu „Świerki”.

Podsumowując, najważniejszym efektem skumulowanym oddziaływania na środowisko elektrowni dopuszczonych na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu, będzie ich oddziaływanie na zmiany fizjonomii krajobrazu oraz w mniejszym stopniu ograniczenie terytorialnych możliwości rozwoju innych funkcji społeczno-gospodarczych, w tym zainwestowania osadniczego.

7.3. Oddziaływanie na środowisko zainwestowania osadniczego oraz towarzyszącej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej W projekcie „Planu…” uwzględniono istniejące zainwestowanie osadnicze i tereny rozwojowe wsi o funkcjach: zabudowy zagrodowej, mieszkaniowo-usługowej i usługowej. W związku z realizacją nowego zainwestowania, niezależnie od przyjętych szczegółowych rozwiązań, przekształcenia środowiska przyrodniczego ograniczać się będą głównie do zmian na etapie inwestycyjnym. Zmiany w środowisku reprezentowane będą przede wszystkim przez: • zmiany lokalnego ukształtowania terenu w wyniku prac inwestycyjnych w obrębie poszczególnych działek budowlanych i projektowanych ciągów komunikacyjnych; • przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych, związane z pracami ziemnymi w celu posadowienia budynków i poprowadzenia ciągów komunikacyjnych oraz uzbrojenia terenu; • likwidację i przekształcenia fizyczne pokrywy glebowej; • zmiany aktualnego użytkowania gruntów i likwidację istniejącej roślinności (na obszarze „Planu …” dotyczyć to będzie głównie agrocenoz i roślinności ruderalnej); • zmiany w lokalnym obiegu wody przez ograniczenie infiltracji i wzrost parowania (wprowadzenie sztucznych nawierzchni – ciągów komunikacyjnych i placów itp.); • zmiany fizjonomii krajobrazu przez wprowadzenie nowych obiektów kubaturowych na tereny dotychczas nie zainwestowane.

Przypowierzchniowa warstwa litosfery i gospodarka odpadami W związku z realizacją nowego zainwestowania kubaturowego oraz infrastruktury technicznej i komunikacyjnej, niezależnie od przyjętych szczegółowych rozwiązań, przekształcenia środowiska przyrodniczego w zakresie przypowierzchniowej warstwy litosfery będą reprezentowane przede wszystkim przez: • przekształcenia w przypowierzchniowych strukturach geologicznych w wyniku robót

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 152 proeko ziemnych w celu posadowienia budynków i uzbrojenia terenu (wykopy, wprowadzenie podsypek); • zmiany lokalnego ukształtowania terenu w wyniku prac niwelacyjnych oraz ewentualnych nasypów ziemnych, podcięcia skarp; • likwidację pokrywy glebowej w miejscach wykopów i przekształcenie fizykochemicznych właściwości gleb na terenach placów budów oraz w ich sąsiedztwie na terenach składowania materiałów budowlanych i w wyniku pracy sprzętu budowlanego; • powstanie odpadu w postaci gleby i ziemi wydobytej z wykopów pod fundamenty; • zmiany aktualnego użytkowania gruntów; • utwardzenie części terenu (głównie przeznaczonej na ciągi komunikacyjne i miejsca postojowe). W przypadku realizacji (budowa, przebudowa i rozbudowa) nowych odcinków infrastruktury technicznej, mogą wystąpić istotne przekształcenia, których rozmiar i charakter będzie zależny od przebiegu, parametrów realizowanych obiektów (średnicy i długości) oraz przyjętych metod ich budowy. Generalnie, przekształcenia litosfery w wyniku realizacji planowanych obiektów będą typowe dla noworealizowanych inwestycji i ograniczone do działań niezbędnych. Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” kontynuacja rolniczego użytkowania powodować będzie przede wszystkim: • przekształcenia właściwości fizykochemicznych gleb; • potencjalnie na terenach o większym nachyleniu możliwe jest uruchomienie procesów erozyjnych – erozja wietrzna i erozja wodna. Na terenach zainwestowania wiejskiego i w ich sąsiedztwie może nastąpić intensyfikacja przekształceń litosfery, polegających głównie na wydeptywaniu terenu w wyniku penetracji pieszej obszaru projektu „Planu…” i jego otoczenia. Skutkować to może powstaniem ewentualnych, wydepczysk i klepisk.

Gospodarka odpadami Funkcjonowanie obiektów mieszkaniowych (w obrębie zabudowy zagrodowej i mieszkaniowo-uwsługowej), usługowych i obiektów obsługi rolnictwa będzie skutkować powstawaniem odpadów bytowych i technologicznych. Ze względu na brak szczegółowych informacji na temat charakteru planowanych obiektów nie można wykluczyć ewentualności wytwarzania w nich odpadów uznanych za niebezpieczne w rozumieniu ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z dnia 8 stycznia 2013 r., poz. 21 ze zm). Podobna sytuacja ma miejsce w przypadku dopuszczenia usług z zakresu rzemiosła – nie jest znany ich charakter.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 153 proeko Prawidłowo prowadzona gospodarka odpadami, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, nie stwarza zagrożeń dla stanu środowiska i warunków życia ludzi. W projekcie „Planu…” ustalono ogólną zasadę, gospodarowania odpadami (w oparciu o selektywną zbiórkę odpadów), zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi oraz uchwalonymi przepisami prawa miejscowego. Odzysk odpadów i ich magazynowanie do czasu odbioru (przez firmy specjalistyczne) lub przekazania (do najbliżej położonych miejsc, w których mogą być poddane odzyskowi lub unieszkodliwione) musi się odbywać zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, a zwłaszcza z ustawą z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z dnia 8 stycznia 2013 r., poz. 21 ze zm.) oraz regionalnym i lokalnymi planami gospodarki odpadami.

Wody powierzchniowe i podziemne Wody powierzchniowe i podziemne na obszarze projektu „Planu...” i w jego bezpośrednim sąsiedztwie reprezentowane są przez przez liczne rowy melioracyjne i cieki o silnie przekształconym charakterze (funkcjonowanie w ramach systemu melioracjnego Żuław). Gospodarka wodno-ściekowa W projekcie „Planu...” ustalono wymóg odprowadzania ścieków do sieci kanalizacji sanitarnej jeżeli taka znajduje się w pobliżu, w innym przypadku do szamba lub innych dopuszczonych prawem urządzeń - docelowo, z chwilą realizacji sieci kanalizacyjnej obowiązkowo do sieci. Dopuszczenie odprowadzania ścieków do zbiorników bezodpływowych (rozwiązanie tymczasowe) stwarza potencjalne zagrożenie dla stanu czystości wód i gruntu (nieszczelność zbiorników, nielegalny wywóz). Koniecznae jest okresowe wykonywanie kontroli szczelności zbiorników i dokumentacji związanej z wywozem ścieków do oczyszczalni. W zakresie gospodarowania wodami opadowymi w projekcie „Planu …” ustalono wymóg podczyszczania wód odprowadzanych z zanieczyszczonych terenów utwardzonych do parametrów zgodnych z przepisami odrębnymi. Dla wody opadowej z powierzchni nieutwardzonych, dachów itp. projekt „Planu…” dopuszcza odprowadzanie do zbiorników lokalizowanych na własnej działce z wykorzystaniem ich do celów gospodarczych przy pielęgnowaniu ogrodu przydomowego, na terenach mieszkaniowych lub na terenach usługowych i usługowo produkcyjnych do celów bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Szczegółowe wymogi obowiązujące w zakresie gospodarki wodno-ściekowej określają m.in.: • Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jednolity Dz. U. z 9 lutego 2012 r., poz. 145 ze zm.); • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód i do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz. U. Nr 137, poz. 984);

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 154 proeko • Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 13.09.1996 (tekst jednolity Dz. U. z dnia 28 listopada 2013 r., poz. 1399). Podsumowując, przy założeniu właściwego funkcjonowania wszystkich elementów planowanego systemu unieszkodliwiania ścieków sanitarnych oraz wód opadowych zminimalizowana zostanie możliwość powstania zagrożeń dla wód powierzchniowych, podziemnych i gruntu. Przekształcenie obiegu wody Na terenach nowego zainwestowania wystąpią typowe zmiany proporcji w ogniwach lokalnego obiegu wody. Głównie nastąpi spadek znaczenia infiltracji wody (powierzchniowy wzrost sztucznych nawierzchni zróżnicowany w zależności od obiektów) i ewaporacji (w związku ze wzrostem udziału sztucznych nawierzchni). Wystąpią zmiany w zasilaniu pierwszego poziomu wodonośnego oraz modyfikacje warunków siedliskowych (zmniejszenie powierzchni przyrodniczo czynnej w zależności od funkcji obszaru do: - 60% powierzchni terenu dla terenów UO; - 50% powierzchni terenu dla terenów RM, UKr; - 40% powierzchni terenu dla terenów UP; - 30% powierzchni terenu dla terenów UPR, PP; - 20% powierzchni terenu dla terenu U, UH, US, MNU, MW. Generalnie, ze względu na mały stopień planowanego zainwestowania, prognozowane zmiany stosunków wodnych na obszarze projektu „Planu ...” i w jego sąsiedztwie nie będą miały istotnego znaczenia dla ograniczenia w zasilaniu pierwszego poziomu wodonośnego oraz modyfikacji warunków siedliskowych. Wpływ ustaleń projektu „Planu …” na realizację założeń „ Planu gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” (2011). Ze względu na małą skalę i zasięg przestrzenny planowanego zainwestowania osadniczego, przy zachowaniu obowiązujących przepisów w zakresie ochrony wód realizacja ustaleń projektu „Planu …” nie stworzy zagrożenia dla jakości wód powierzchniowych i podziemnych oraz osiągnięcia celów środowiskowych określonych w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły” (2011) - zob. rozdz. 4.1.

Powietrze atmosferyczne Ewentualna emisja zanieczyszczeń powietrza w trakcie inwestycyjnym realizacji ustaleń projektu „Planu...” (praca sprzętu budowlanego i transport materiałów budowlanych, pylenie w wyniku składowania materiałów budowlanych), będzie miała charakter krótkotrwały i ograniczony przestrzennie. Ograniczenie emisji można osiągnąć przez wygrodzenie terenów realizacji prac budowlanych lub ewentualnie zwilżanie obszaru w sytuacjach małej wilgotności powietrza itp.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 155 proeko Źródła ciepła i emisja technologiczna Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” źródłami zanieczyszczenia atmosfery (poza zewnętrznymi) będą: • emisja zanieczyszczeń powietrza na etapie budowy nowych obiektów mieszkalnych i gospodarczych – oddziaływanie okresowe, ograniczone przestrzennie i jakościowo; • emisja niska z indywidualnych źródeł ciepła – paleniska domowe planowanej zabudowy; • emisja technologiczna z obiektów obsługi produkcji w gospodarstwach rolnych, w tym hodowlanych; • motoryzacyjne zanieczyszczenia powietrza. Ze względu na małą skalę planowanego zainwestowania osadniczego realizacja ustaleń projektu „Planu…” nie spowoduje istotnego zwiększenia emisji zanieczyszczeń do powietrza atmosferycznego – wskazana jest modernizacja systemów grzewczych i stosowanie niskoemisyjnych źródeł ciepła, co przewidują ustalenia projektu „Planu …”. Faktyczny stopień szkodliwości emisji zanieczyszczeń do atmosfery z istniejących i projektowanych obiektów obsługi gospodarki rolnej zależeć będzie od zastosowanych technologii, charakteru i wielkości działalności usługowej i produkcyjnej. Zgodnie z obowiązującym prawem powszechnym, zasięg uciążliwości dla środowiska prowadzonej działalności musi być ograniczony do granic obszaru, do którego inwestor posiada tytuł prawny. Zanieczyszczenia komunikacyjne Wpływ na jakość powietrza atmosferycznego obszaru projektu „Planu…” będą miały tak, jak obecnie zanieczyszczenia komunikacyjne pochodzące głównie z dróg (krajowej i powiatowych). Realizacja ustaleń projektu „Planu…” może spowodować zwiększenie natężenia ruchu pojazdów i pogorszenie stanu aerosanitarnego powietrza atmosferycznego na jego obszarze i w otoczeniu. Szczegółowa prognoza wzrostu emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych jest aktualnie niemożliwa, ze względu na brak niezbędnych danych dotyczących przewidywanego natężenia ruchu i rodzaju prowadzonej działalności.

Klimat Na etapie realizacji ustaleń projektu „Planu...” na terenach nowego zainwestowania będzie postępować modyfikacja lokalnych warunków klimatycznych, związana ze zmianami charakteru warstwy czynnej – granicznej między atmosferą a podłożem. Powierzchnia ziemi pokryta w przewadze roślinnością, zastępowana będzie częściowo przez sztuczne powierzchnie, co spowoduje m. in. zmiany warunków termicznych (wzrost temperatury) i wilgotnościowych (spadek wilgotności). Powstające obiekty kubaturowe wpływać także będą na zmiany usłonecznienia i lokalnych warunków anemometrycznych. Realizacja ustaleń projektu „Planu...” nie wpłynie na zmniejszenie przewietrzania terenu i nie spowoduje to stagnacji zanieczyszczonego powietrza nad obszarami zabudowanymi.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 156 proeko Hałas Na etapie budowy nowych obiektów budowlanych odczuwalny będzie okresowy wzrost natężenia hałasu, związany z pracą sprzętu budowlanego i transportem materiałów budowlanych. Hałas powstający na etapie budowy jest krótkotrwały, o charakterze lokalnym i ustąpi po zakończeniu robót. Jego uciążliwość akustyczna zależna będzie od odległości od placu budowy oraz od czasu pracy poszczególnych urządzeń. Ze względu na mały zasięg przestrzenny oraz prowadzone indywidualnie procesy inwestycyjne uciążliwości akustyczne dla mieszkańców w otoczeniu nie będą znaczące. Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” poza dopuszczonymi na gruntach rolnych elektrowniami wiatrowymi (ich oddziaływanie na klimat akustyczny otoczenia i związane z tym ograniczenia dla lokalizacji nowej zabudowy mieszkalnej omówiono w rozdz. 7.2.4.2.) będą: • emisja hałasu technologicznego z obiektów produkcji rolniczej; • praca maszyn rolniczych; • obsługa komunikacyjna istniejącej i planowanej zabudowy. Nie prognozuje się istotnego wzrostu natężenia hałasu na etapie eksploatacji planowanych obiektów. Zgodnie z przepisami prawa powszechnego ewentualna uciążliwość prowadzonej działalności usługowej i produkcyjnej winna być ograniczona do granicy działki. Jak już wspomniano dopuszczalne poziomy hałasu w środowisku reguluje Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112). Rozporządzenie określa zróżnicowane dopuszczalne poziomy hałasu, w zależności od przeznaczenia terenu, wyrażone wskaźnikami hałasu LDWN, LN (mają zastosowanie do prowadzenia długookresowej polityki w zakresie ochrony przed hałasem) oraz LAeq D i LAeq N (mają zastosowanie do ustalania i kontroli warunków korzystania ze środowiska, w odniesieniu do jednej doby)13. Promieniowanie elektromagnetyczne Na całym obszarze projektu „Planu…” dopuszczono przebudowę istniejących i budowę nowych sieci elektroenergetycznych (kablowych i napowietrznych) niskich i średnich napięć oraz linii wysokiego napięcia, bez wskazania ich lokalizacji. Projekt „Planu…” wprowadza wymóg uwzględnienia stref ochronnych od linii elektroenergetycznych, z zakazem zabudowy. Na etapie oceny ustaleń projektu „Planu…” ze względu na ogólne zapisy w zakresie dopuszczonej infrastruktury elektroenergetycznej i telekomunikacyjnej, brak charakterystyki technicznej urządzeń oraz ich lokalizacji nie ma możliwości oceny potencjalnego oddziaływania promieniowania elektromagnetycznego. Ewentualna budowa linii

13 Wartości wskaźników długookresowych LDWN, LN oraz wskaźników LAeq D i LAeq N (równoważny poziom dźwięku w porze dnia i porze nocy) są takie same.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 157 proeko elektroenergetycznych wysokiego napięcia należy do przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko i może wymagać (zob. rozdz. 7.4.3.) przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

Szata roślinna W wyniku lokalizacji dopuszczonego w projekcie „Planu...” zainwestowania (zabudowa kubaturowa, infrastruktura komunikacyjna, uzbrojenie terenu) nastąpi likwidacja istniejącej roślinności ruderalnej i upraw rolnych. W przypadku lokalizacji podziemnej infrastruktury technicznej oddziaływanie to będzie miało miejsce tylko na etapie inwestycyjnym i będzie znacznie ograniczone przestrzennie. W projekcie „Planu…” zapisano wymóg ochrony i utrzymania istniejących zadrzewień. grup drzew, przydrożnych szpalerów drzew oraz pojedynczych drzew, a także naturalnych i sztucznych rowów i terenów podmokłych wraz z występującą na tych terenach zielenią nieurządzoną. Ewentualna likwidacja pojedynczych drzew i krzewów nieowocowych musi uwzględniać przepisy art. 83 Ustawy o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze zm.). Na terenach osadniczych ukształtowana zostanie zieleń towarzysząca nowej zabudowie. Projekt „Planu…” przewiduje zachowanie najmniej 20% - 60% powierzchni działki (w zależności od jej przeznaczenia), jako teren biologicznie czynny Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” do najistotniejszych źródeł powstawania ewentualnych, negatywnych przekształceń istniejącej i planowanej (urządzonej) roślinności należeć będzie penetracja terenu przez ludzi – użytkowników i mieszkańców. Przekształcenia te mogą być szczególnie nasilone w sąsiedztwie obiektów mieszkalnych i usługowych, na terenach obsługi produkcji rolnej i w sąsiedztwie innych obiektów wymagających obsługi.

Fauna Na etapie budowy nowych obiektów, w efekcie uciążliwości związanych z funkcjonowaniem sprzętu budowlanego (hałas, spaliny, drgania, zagrożenie fizyczne) i dojazdami na place budowy oraz w efekcie zmian siedliskowych, fauna prawdopodobnie wyemigruje na sąsiednie tereny, z wyjątkiem gatunków łatwo podlegających synantropizacji, o dużych zdolnościach adaptacyjnych do zmiennych warunków środowiskowych (niektóre gatunki ptaków, gryzoni i owadów). Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” wystąpi dalsza synantropizacja fauny. Ze względu na stosunkowo niewielki obszar (aktualnie użytkowany rolniczo) przeznaczony pod nowe zainwestowanie nie prognozuje się istotnego oddziaływania na faunę. Ze względu na ogólne zapisy projektu „Planu …” niemożliwa jest na etapie „Prognozy…” ocena oddziaływania infrastruktury elektroenergetycznej na faunę.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 158 proeko Różnorodność biologiczna Ze względu na dotychczasowe przekształcenia antropogeniczne obszaru, w tym występowanie wielkoobszarowych upraw rolnych i terenów zainwestowania osadniczego wsi, nie przewiduje się istotnego zmniejszenia różnorodności biologicznej obszaru w stosunku do stanu aktualnego. Zieleń najbardziej wartościowa pod względem ekologicznym tj. zadrzewienia, przydrożne szpalery drzew, wody powierzchniowe wraz z roślinnościa na ich brzegach itp., zgodnie z ustaleniami projektu „Planu…”, podlegają ochronie.

Formy ochrony przyrody, w tym obszary Natura 2000 Obszarowe formy ochrony Tereny osadnicze, istniejące i nowe, dopuszczone w projekcie „Planu …”, położone są poza obszarowymi formami ochrony przyrody (zob. rozdz. 4.2.2.). Realizacja ustaleń projektu „Planu…”, dotyczących rozwoju osadnictwa, ze względu na znaczne odległości i lokalny zasięg oddziaływania, nie będzie miała wpływu na środowisko przyrodnicze form ochrony przyrody w regionalnym otoczeniu. Projekt „Planu…” uwzględnia występowanie na jego obszarze pomników przyrody.

Ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Ze względu na lokalizację nowego zainwestowania na terenach rolnych i w sąsiedztwie istniejącej zabudowy wiejskiej występowanie chronionych gatunków roślin i grzybów jest mało prawdopodobne. Potencjalne zagrożenia dla chronionych gatunków zwierząt w wyniku realizacji ustaleń projektu „Planu…”, to przede wszystkim ich płoszenie (na terenach zabudowanych i drogach dojazdowych) oraz na terenach upraw rolnych w okresie prac polowych. Będą to oddziaływania nieznaczne, nie zagrażające populacjom chronionych gatunków.

Zasoby użytkowe środowiska Oddziaływanie ustaleń projektu „Planu…” na zasoby naturalne dotyczyć będzie głównie zasobów glebowych – zmiana przeznaczenia na cele nierolnicze części terenów przeznaczonych pod zainwestowanie i kontynuacja gospodarki rolnej na pozostałym obszarze. Przeznaczenie w projekcie „Planu…” gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klasy III i wyższej na cele nierolnicze, wymagać będzie uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi.

Krajobraz Zmiany krajobrazowe zależne będą od standardu i formy architektonicznej nowej zabudowy, jakości jej wykonania oraz charakteru urządzonej zieleni towarzyszącej. W związku z ograniczonym zasięgiem terenu dopuszczonej zabudowy zagrodowej, usługowej i obsługi

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 159 proeko rolnictwa oraz jej parametrami (wysokość budynków do 9,5 m dla budynków mieszkalnych i do 10,5 m dla budynków gospodarczych) zmiany te będą miały lokalne znaczenie. W przypadku realizacji napowietrznych linii elektroenergetycznych nN, SN, a w szczególnoci WN, pojawią się nowe, obce, techniczne, elementy w krajobrazie.

Dobra materialne i zabytki Na obszarze projektu „Planu...” dobra materialne reprezentowane są przez zainwestowanie osadnicze wsi, infrastrukturę techniczną i komunikacyjną. Realizacja ustaleń projektu „Planu...” umożliwi modernizację i rozbudowę zainwestowania osadniczego, w tym zabudowy zagrodowej, usługowej, obiektów obsługi produkcji rolnej oraz spowoduje wzrost zasobności obszaru w dobra materialne. Projektu „Planu...” uwzględnia i obejmuje ochroną obiekty zabytkowe i stanowiska archeologiczne występujące na jego obszarze (zob. rozdz. 5.). W zapisach projektu „Planu…” uwzględniono stanowisko Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku zapisanym w uzasadnieniu do postanowienia z dn. 23 grudnia 2013 r. (Znak: ZN.5150.368.2013.EM) w sprawie uzgodnienia projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego gminy Nowy Staw w zakresie wprowadzenia funkcji zabudowy zagrodowej, mieszkaniowej (jednorodzinnej i wielorodzinnej), usługowej (w tym handlu, rzemiosła, produkcji, przemysłu, przechowalnictwa, usług transportowych, gastronomii, przetwórstwa, oświaty, kultu religijnego), zabudowy produkcyjnej z przeznaczeniem na lokalizację siłowni wiatrowych służących do produkcji energii elektrycznej metodą ekologiczną oraz komunikacji dla obszaru położonego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg.

Ludzie Na obszarze projektu „Planu...” przeważają względnie korzystne warunki bioklimatyczne. Planowane, docelowe wyposażenie w infrastrukturę techniczną ochrony środowiska zapewni właściwe warunki bytowe i sanitarne dla mieszkańców. Ocenę oddziaływania elektrowni wiatrowych na warunki życia ludzi na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu, w tym na terenach osadniczych, zawiera rozdz. 7.2.17.

Oddziaływania skumulowane nowego zainwestowania osadniczego obejmować będzie przede wszystkim: • zmiany w użytkowaniu gruntów i zmniejszenie potencjału agroekologicznego; • oddziaływania sozologiczne nowego zainwestowania – głównie wpływ na stan aerosanitarny powierza atmosferycznego i klimat akustyczny, potencjalne zagrożenie zanieczyszczeniem wód i gruntu (np. w wyniku gromadzenia ścieków w zbiornikach bezodpływowych); • oddziaływania na krajobraz, w tym intensyfikacja zainwestowania (oddziaływanie lokalne).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 160 proeko Znaczące, skumulowane oddziaływanie na środowisko może spowodować realizacja obiektów gospodarki rolnej, w tym gospodarstw specjalistycznych w zakresie upraw lub hodowli lub innych obiektów produkcyjnych obsługi rolnictwa oraz innych obiektów usługowych i produkcyjnych. Obiekty te mogą należeć (w zależności od ich zakresu i parametrów) do kategorii mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko i odpowiednio wymagają lub mogą wymagać przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko (zob. rozdz. 7.5.3.).

7.5. Ocena oddziaływania ustaleń projektu planu na środowisko – synteza

7.5.1. Podsumowanie oceny oddziaływania Głównym celem projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” jest umożliwienie lokalizacji zespołu elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Do potencjalnie znaczących oddziaływań planowanego zespołu elektrowni wiatrowych na środowisko będą należeć: • na etapie budowy nie wystąpią znaczące oddziaływania na środowisko poza robotami ziemnymi – będą to oddziaływania typowe i nieuniknione ze względu na samą istotę procesu inwestycyjnego oraz posadowienia projektowanych elektrowni, takie jak: lokalne przekształcenia powierzchni ziemi, likwidacja roślinności i pokrywy glebowej, powstanie odpadu z wykopów; ponadto powstaną odpady budowlane oraz okresowe uciążliwości związane z transportem materiałów budowlanych pojazdami samochodowymi) – będą to oddziaływania bezpośrednie, stałe w odniesieniu do skutków prac ziemnych i krótkookresowe w stosunku do pozostałych oddziaływań; • na etapie eksploatacji emisja hałasu przez elektrownie i ich oddziaływanie na krajobraz; • na etapie likwidacji powstanie odpadów materiałów budowlanych i konstrukcji elektrowni. Oddziaływanie zespołu elektrowni wiatrowych na ptaki i nietoperze, w ramach danych dostępnych na etapie opracowywania niniejszej „Prognozy...”, nie uznano za potencjalnie znaczące, pod warunkiem spełnienia zaleceń minimalizujących oddziaływania. Zagadnienie to zostało przedstawione w sprawozdaniach z monitoringu środowiska (załączniki 3 i 4). Kumulacja oddziaływania na środowisko elektrowni wiatrowych oraz istniejącej i planowanej infrastruktury Kumulacja oddziaływania na środowisko planowanych elektrowni wiatrowych oraz ewentualnej napowietrznej linii elektroenergetycznej 110 kV14 wystąpi w zakresie oddziaływania na krajobraz i potencjalnie może wystąpić w odniesieniu do wpływu na ptaki.

14 Nie wystąpi kumulacja oddziaływań elektrowni wiatrowych z istniejącymi i ewentualnymi nowymi liniami elektroenergetycznymi średniego- i niskiego napięcia, co wynika ze znikomego oddziaływani tego typu obiektów.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 161 proeko Pod względem krajobrazowym dominujący będzie wpływ elektrowni wiatrowych (wysokie konstrukcje do 180 m z obracającymi się śmigłami) – nawet kilkudziesięciometrowe słupy linii elektroenergetycznych stanowić będą przy nich mało istotne akcenty w krajobrazie.

Oddziaływania rozwoju osadnictwa na obszarze projektu „Planu …” obejmować będą przede wszystkim: • typowe przekształcenia na etapie budowy, w szczególności w zakresie przypowierzchniowej warstwy ziemi, zmiany w użytkowaniu gruntów, likwidację szaty roślinnej (głównie agrocenoz, ruderalnej i przydomowej) i zmiany krajobrazu - będą to zmiany nieznaczne ze względu na ograniczenia rozwoju osadnictwa, w tym całkowite wyłączenie z zabudowy o funkcji mieszkalnej części obszaru projektu „Planu…”; • na etapie funkcjonowania - emisja zanieczyszczeń (emisja ze źródeł ciepła, emisja z obiektów gospodarczych, w tym obiektów obsługi rolnictwa) i hałasu, potencjalne zagrożenie zanieczyszczeniem wód i gruntu (tymczasowe gromadzenie ścieków w zbiornikach bezodpływowych); • przekształcenia krajobrazu z rolnego w osiedlowy i lokalnie przemysłowy (oddziaływanie zależne od standardu i formy architektonicznej zabudowy, jakości jej wykonania oraz charakteru urządzonej zieleni towarzyszącej); • nie wystąpi oddziaływanie na formy ochrony przyrody w otoczeniu.

7.4.2. Klasyfikacja oddziaływań Klasyfikację oddziaływań na środowisko ustaleń projektu „Planu...”, w tym oddziaływania skumulowanego na zdrowie ludzi i na biosferę, zgodnie z art. 51 Ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235 ze zm.) przedstawiono w tabelach 18 i 19 (oddziaływania wynikające z realizacji zespołu elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą) oraz tabelach 20 i 21 (zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna).

Trwałość Zasięg przestrzenny Natężenie jakościowe Mechanizm Czas oddziaływania skutków oddziaływania oddziaływania oddziaływania KRYTERIA oddziaływania

i i e e e e e e e e e y y y y n n ż b n n n n n n w w w w l l n l l d d u a KLASYFIKACJI a a l o o o o ł a a a a e e l d s s s a s w i c c Lp. r r w k n e e e n ś ś o a a o o o r w r r l o l o o r i r k i k h k k u g r p p w w g c o o o e z a e m d d o i o o r e i r o o u g k b b m n t e k u u i ł u ó d s s

ODDZIAŁYWANIA n r e d r k ś

Oddziaływania na litosferę:

1. zmiany morfologii terenu X X X X X (niwelacje, nasypy drogowe itp.) przekształcenia fizyczne 2. przypowierzchniowej budowy geologicznej X X X X X (wykopy budowlane) likwidacja i przekształcenia fizyczne 3. pokrywy glebowej (wykopy i inne prace X X X X X budowlane) 4. zanieczyszczenia podłoża gruntowego X X X X X (sytuacje awaryjne)

5. drgania gruntu X X X X X (prace budowlane)

Oddziaływania na hydrosferę:

6. zanieczyszczenia wód gruntowych X X X X X (sytuacje awaryjne)

7. zanieczyszczenie wód powierzchniowych X X X X X (sytuacja awaryjne)

Oddziaływania na atmosferę:

8. emisja hałasu X X X X X (prace budowlane, transport)

9. emisja zanieczyszczeń do atmosfery X X X X X (prace budowlane, transport)

10. zmiany klimatyczne X X X X X (zmiany charakteru powierzchni czynnej)

Oddziaływania na biosferę:

11. likwidacja roślinności - agrocenozy X X X X X (prace budowlane)

12. likwidacja siedlisk roślinności X X X X X (prace budowlane)

13. potencjalne zagrożenia dla drzew X X X X X X przydrożnych (wycinka, uszkodzenie)

14. likwidacja fauny glebowej X X X X X (prace budowlane)

15. dewaloryzacja siedlisk fauny naziemnej X X X X X (prace budowlane)

16. dewaloryzacja siedlisk zwierząt fruwających X X X X X (prace budowlane)

Oddziaływania na użytkowe zasoby przyrodnicze

17. ubytek pokrywy glebowej (prace X X X X X budowlane) Oddziaływania na antroposferę (dziedzictwo materialne, w tym kulturowe)

18. naruszenie infrastruktury technicznej, w tym X X X X X drogowej (prace budowlane, transport)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 19. powstawanie odpadów (prace budowlane) X X X X X

Oddziaływanie na krajobraz

20. zmiany fizjonomii z postępem prac X X X X X X X X X budowlanych i ww. oddziaływań

Oddziaływania na ludzi (na warunki życia)

21. zmiany klimatu akustycznego (emisja X X X X X hałasu- prace budowlane i transport) zmiany stanu aerosanitarnego (imisja 22. zanieczyszczeń – prace budowlane i X X X X X transport) 23. drgania gruntu X X X X X (prace budowlane, transport)

24. zagrożenie wypadkowe (transport) X X X X X

25. zmiany sprawności funkcjonowania X X X X X infrastruktury technicznej, w tym drogowej

26. zmiany krajobrazu (narastające wraz z X X X X X postępem prac budowlanych)

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Przewoźniak (2012).

Tabela 19 Klasyfikacja oddziaływań na środowisko ustaleń projektu „Planu...” w zakresie realizacji zespołu elektrowni wiatrowych - etap eksploatacji

Trwałość Zasięg przestrzenny Natężenie jakościowe Mechanizm Czas oddziaływania skutków oddziaływania oddziaływania oddziaływania KRYTERIA oddziaływania

i i e e e e e e e e e y y y y n n ż n b n n n n n w w w w l l n l l d d u a KLASYFIKACJI a a l o o o o ł a a a a e e l d s s s a s w

Lp. i c c r r w k n e e e n ś ś o a a o o o r r r w l o l o o r r i k i k k k h u g r p p w w g c o o o e z a e m d d i o o o r e i r o o g u k b b m n t e k u i u ł u ó d s s

ODDZIAŁYWANIA n r e d r k ś

Oddziaływania na hydrosferę:

zmiany zasilania wód gruntowych 1. (terytorialne ograniczenie infiltracji wód X X X X X 1 opadowych)

Oddziaływania na atmosferę:

2. emisja hałasu X X X X X 2 (funkcjonowanie elektrowni)

3. emisja infradźwięków X X X X X 3 (funkcjonowanie elektrowni)

4. ograniczenie emisji zanieczyszczeń do X X X X X X 4 atmosfery z konwencjonalnych źródeł energii

Emisja promieniowania 5. elektromagnetycznego (stacje X X X X X elektroenergetyczne)

6. zmiany klimatyczne (funkcjonowanie X X X X X 6 elektrowni i zmiany powierzchni czynnej)

Oddziaływania na biosferę:

7. dewaloryzacja siedlisk fauny naziemnej X X X X X 7 (funkcjonowanie elektrowni)

8. dewaloryzacja siedlisk fauny fruwającej X X X X X 8 (funkcjonowanie elektrowni)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW oddziaływanie na ptaki (funkcjonowanie X X X elektrowni i dewaloryzacja siedlisk), 9. oddziaływania a) – c) mogą się kumulować: X X X 9 a) śmiertelność; X X X X X X X X b) ograniczenie lęgów niektórych gatunków; X X X XX X X X X X c) ubytek żerowisk. X X X X X X X X oddziaływanie na nietoperze (funkcjonowanie elektrowni i dewaloryzacja 10. siedlisk), oddziaływania a) – b) mogą się 1 kumulować: a) śmiertelność; X X X X X b) ograniczenie przelotów i zmiany ich tras; X X X X X X X Oddziaływania na użytkowe zasoby przyrodnicze 11. ograniczenie zużycia surowców X X X X X 1 energetycznych (węgiel, ropa, gaz) Oddziaływania na antroposferę (dziedzictwo materialne, w tym kulturowe) 12. zmiany otoczenia obiektów dziedzictwa X X X X X 1 materialnego, w tym kulturowego

13. zmiany wartości gruntów X X X X X 1 (oddziaływanie ekonomiczne) poprawa stanu technicznego istniejących 14. dróg i nowe drogi (dojazdy do elektrowni) X X X X X X X 1 i nowe drogi (dojazdy do elektrowni)

rozwój infrastruktury gminnej 15. (inwestowanie przychodów gminy z podatku X X X X X 1 od nieruchomości od zespołu elektrowni)

16. powstawanie odpadów X X X X X 1 (prace remontowe) ograniczenie terytorialnych możliwości 17. rozwoju innych funkcji społeczno- X X X X X X X 1 gospodarczych, zwłaszcza zainwestowania osadniczego w zakresie mieszkalnictwa

Oddziaływanie na krajobraz

18. zmiany fizjonomii (oddziaływanie X X X X X X X X X 2 naziemnych elementów zespołu elektrowni)

Oddziaływania na ludzi (na warunki życia)

19. zmiany klimatu akustycznego X X X X X 2 (eksploatacja elektrowni)

20. emisja infradźwięków X X X X X 2 (eksploatacja elektrowni)

21. efekt stroboskopowy X X X X X 2 (eksploatacja elektrowni)

22. efekt migotania cieni X X X X X 2 (eksploatacja elektrowni)

23. przekształcenie krajobrazu (istnienie i X X X X X X X X 2 eksploatacja elektrowni)

24. poprawa warunków aerosanitarnych (jako X X X X X X X X 2 efekt spadku emisji zanieczyszczeń – p. 4)

25. eksploatacja dróg zmodernizowanych i X X X X X 2 zbudowanych dla zespołu elektrowni wykorzystanie infrastruktury gminnej 26. zbudowanej za przychody gminy z podatku X X X X X 3 od nieruchomości zespołu elektrowni 27. indywidualne dochody z dzierżawy gruntów X X X X X 3 pod elektrownie i infrastrukturę towarzyszącą

oddziaływania pozytywne

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Przewoźniak (2012).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW Tabela 20 Klasyfikacja oddziaływań na środowisko ustaleń projektu „Planu...”, w zakresie zainwestowania osadniczego i infrastruktury technicznej - etap budowy Oddziaływania na Rodzaje oddziaływania Czas oddziaływania Mechanizm oddziaływania Ocena oddziaływania środowisko bezpo- pośrednie wtórne krótkoter- średnio- długo- chwilowe okresowe stałe pozytywne negatywne neutralne średnie minowe terminowe terminowe Przekształcenia wierzchniej warstwy X X X X litosfery Likwidacja pokrywy X X X X X glebowej Likwidacja roślinności X X X X X X głównie ruderalnej i przydomowej Przekształcenie X X X X X X X warunków siedliskowych Przekształcenie obiegu X X X X X wody Oddziaływanie na faunę X X X X X X X (głównie płoszenie) Emisja zanieczyszczeń do atmosfery (samochody i X X X X X X sprzęt budowlany) Emisja hałasu i wibracji (samochody i sprzęt X X X X X X budowlany) Skumulowane oddziaływanie na X X X X X X X bioróżnorodność Zagrożenia dla terytorialnych form X ochrony przyrody Powstanie odpadów (głównie ziemia z X X X X wykopów) Skumulowane oddziaływanie na zdrowie X X X X X X X ludzi Źródło: opracowanie własne

Tabela 21 Klasyfikacja oddziaływań na środowisko ustaleń projektu „Planu ...”, w zakresie zainwestowania osadniczego i infrastruktury technicznej- etap eksploatacji

Oddziaływania na Rodzaje oddziaływania Czas oddziaływania Mechanizm oddziaływania Ocena oddziaływania środowisko bezpo- pośrednie wtórne krótkoter- średnio- długo- chwilowe okresowe stałe pozytywne negatywne neutralne średnie minowe terminowe terminowe Emisja zanieczyszczeń do atmosfery (ze źródeł X X X X X ciepła, technologiczna i komunikacyjna) Emisja hałasu X X X X komunikacyjnego Emisja promieniowania X X X X X X elektromagnetycznego Powstawanie ścieków sanitarnych i X X X X X X technologicznych Przekształcenia krajobrazu X X X X X X Wpływ na dobra materialne - modernizacja X zabudowy Skumulowane oddziaływanie na X X X X X X X X roślinność, faunę i bioróżnorodność Zagrożenia dla terytorialnych form X ochrony przyrody Powstanie odpadów (komunalnych, X X X X X technologicznych i ewentualnie hodowlanych) Skumulowane oddziaływanie na zdrowie X X X X X X ludzi Źródło: opracowanie własne

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 166 proeko

7.4.3. Procedura ocen oddziaływania na środowisko Uwarunkowania prawne ocen oddziaływania na środowisko określa Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235 ze zm.). Zgodnie z ww. ustawą przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko w ramach postępowania w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga realizacja następujących planowanych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: 1) planowanego przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko; 2) planowanego przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Do kategorii znacząco oddziaływujących na środowisko, w rozumieniu ww. Ustawy , Rozporządzenia Rady Ministrów z 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 Nr 213 poz. 1397) i Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z dnia 17 lipca 2013 r., poz. 817) mogą należeć dopuszczone w projekcie „Planu…”: • elektrownie wiatrowe o wysokości do 180 m (w stanie wzniesionego śmigła); • ewentualna linia napowietrzna wysokiego napięcia; • inne obiekty infrastruktury technicznej i komunikacyjnej (np. drogi publiczne, sieci kanalizacyjne itp.), w zależności od ich parametrów; • lokalizacja nowych obiektów produkcji w gospodarstwach rolnych (np. chów lub hodowla zwierząt w zależności od dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP); • budowa pozostałych obiektów usługowych i produkcyjnych w zależności od ich charakteru i parametrów. Ww. przedsięwzięcia należą lub mogą należeć (w zależności od ich zakresu i parametrów) do kategorii mogących zawsze lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. Wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach wymaga (dla przedsięwzięcia mogącego zawsze znacząco oddziaływać na środowisko) lub może wymagać (dla przedsięwzięcia mogącego potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko) uprzedniego wykonania raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Procedurę OOŚ przeprowadza się ponadto w przypadku, gdy RDOŚ uzna, że zachodzi ewentualność negatywnego wpływu przedsięwzięcia na obszar Natura 2000. Elementem postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko na etapie opracowywania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest sporządzenie prognozy jego oddziaływania na środowisko - niniejsze opracowanie.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 167 proeko 8. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU USTALEŃ PROJEKTU PLANU NA ŚRODOWISKO

Analiza skutków środowiskowych związanych z realizacją ustaleń projektu „Planu...” , którego obszar położony jest w odległości w odległości ponad 60 km od granicy Polski (z Rosją – Obwód Kaliningradzki) wskazuje, że nie wystąpią oddziaływania transgraniczne na środowisko. Obszar projektu „Planu…” położony jest ponadto poza szlakami transgranicznej migracji zwierząt (zob. rozdz. 3.1.4.).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 168 proeko 9. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZENIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTU PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI ODDZIAŁYWAŃ NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARÓW NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TYCH OBSZARÓW

9.1. Zespół elektrowni wiatrowych Zapobieganie i zmniejszenie negatywnych oddziaływań dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą, można osiągnąć przez: 1) zastosowanie proekologicznej technologii prac budowlanych; 2) dobór parametrów technicznych planowanych elektrowni i infrastruktury towarzyszącej ograniczających ich wpływ na środowisko; 3) ograniczenie potencjalnego oddziaływania na faunę, w szczególności ptaki i nietoperze.

Ad 1) Ograniczenie oddziaływania na środowisko dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą na etapie budowy można osiągnąć przez: • zorganizowanie zaplecza budowy w sposób zapewniający oszczędne korzystanie z terenu; • maksymalne ograniczenie rozmiarów placów budów poszczególnych elektrowni i pozostałych elementów infrastruktury technicznej w celu ograniczenia przekształceń wierzchniej warstwy litosfery; • składowanie zdjętej warstwy gleby w celu wykorzystania budowy rekultywacji terenu po ukończeniu budowy - zdjęcie warstwy ziemi urodzajnej i składowanie jej w pryzmach usytuowanych poza placami budowy; • zabezpieczenie gruntu i wód w rejonie inwestycji przed zanieczyszczeniami związanymi z pracą sprzętu zmechanizowanego, poprzez dbałość o stan techniczny urządzeń, zabezpieczenie miejsc tymczasowych baz sprzętu (zastosowanie nawierzchni nieprzepuszczalnych) oraz wyeliminowanie ewentualnych napraw sprzętu poza tymi terenami; • wyposażenie placu budowy w sorbenty do likwidacji ewentualnych wycieków paliwa i oleju w celu ograniczenia potencjalnych zagrożeń dla podłoża gruntowego i wód podziemnych w sytuacjach awaryjnych; • prowadzenie prac budowlanych poza godzinami nocnymi (22 – 6); • wywożenie urobku z wykopów pod fundamenty oraz transport materiałów budowlanych i elementów konstrukcyjnych elektrowni poza godzinami nocnymi (22 – 6) z wyjątkiem transportu samochodami elementów wielkogabarytowych (elementy elektrowni), które mogą być realizowane w godzinach nocnych, gdy natężenie ruchu na drogach jest najmniejsze - uwarunkowania prawne dotyczące ruchu pojazdów nienormatywnych reguluje ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. (tekst jednolity Dz. U. z 18.10.2012, poz. 1137, ze zm.);

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 169 proeko • wykorzystanie nadmiaru urobku z wykopów pod fundamenty elektrowni do rekultywacji wyrobisk poeksploatacyjnych i innych terenów zdewastowanych w gminie Nowy Staw lub w jej otoczeniu; • zabezpieczenie drzew i krzewów przed uszkodzeniem na czas trwania prac budowlanych w przypadku modernizacji istniejących dróg w ich pobliżu i budowy infrastruktury elektroenergetycznej; • realizację wykopów pod linie kablowe elektroenergetyczne i telekomunikacyjne w pobliżu drzew ręcznie, bez uszkadzania korzeni; • prowadzenie kontroli wykopów budowlanych pod kątem uwięzionych w nich zwierząt (np. płazów i ssaków – w razie konieczności zwierzęta przenosić poza strefę prowadzonych prac; • zbieranie w sposób selektywny powstających odpadów i ich czasowe gromadzenie ich do czasu wywozu na składowisko odpadów lub innego zagospodarowania; • zorganizowanie odbiór i zagospodarowanie odpadów zakwalifikowanych do niebezpiecznych (np. oleje przekładniowe) przez specjalistyczne służby, zgodnie z warunkami wynikającymi z ustawy o odpadach; • po położeniu kabli niezwłoczne zasypanie ziemią wykopów i przywrócenie terenu do stanu pierwotnego; • wyposażenie zaplecza socjalnego dla pracowników budowy w tymczasowe sanitariaty, opróżniane przez firmę posiadającą stosowne pozwolenia. • przywrócenie stanu środowiska terenów przekształconych w trakcie prac budowlanych do pierwotnego stanu.

Ad 2) Ograniczenie oddziaływania na środowisko dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej na etapie eksploatacji można osiągnąć dzięki: • wykorzystaniu nowoczesnych technologicznie turbin, maksymalizujących produktywność energii elektrycznej, przy jednoczesnym ograniczeniu potencjalnego oddziaływania na środowisko (emisja hałasu); • nieumieszczaniu na konstrukcji elektrowni reklam, w celu ograniczenia ich oddziaływania na krajobraz (za wyjątkiem logo właściciela lub producenta turbin); • zastosowaniu ujednoliconej kolorystyki elektrowni wiatrowych, nie kontrastującej z otoczeniem; • zastosowaniu farb eliminujących efekt wizualny - stroboskopowy; • zastosowaniu podziemnych kabli elektroenergetycznych i telekomunikacyjnych między elektrowniami, co wpłynie na zminimalizowanie oddziaływania na środowisko.

Ad. 3) W celu ograniczenia potencjalnego oddziaływania elektrowni na ptaki i nietoperze (w tym nie zwiększanie dla nich atrakcyjności terenu lokalizacji elektrowni), zasadne jest

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 170 proeko przestrzeganie następujących zaleceń na obszarze lokalizacji zespołu elektrowni wiatrowych i w strefie jego oddziaływania: • nie tworzyć nowych terenów zielonych, zwłaszcza obsadzonych zielenią wysoką; • nie wprowadzać nowych zalesień (w odległości bliższej niż 200 m od terenów lokalizacji elektrowni); • nie obsadzać, zwłaszcza zielenią wysoką, dróg dojazdowych do elektrowni wiatrowych, dróg przebiegających przez teren zespołu oraz znajdujących się w zasięgu jego oddziaływania; • nie tworzyć oczek wodnych i stawów; • unikać oświetlania elektrowni wiatrowych światłem białym i migającym, które przyciąga owady, a za nimi wabione są nietoperze (Tomaszewski 2011 – załącznik 3).

Kompensacja przyrodnicza Ze względu na położenie poza obszarowymi formami ochrony przyrody, w tym obszarami Natura 2000 oraz znaczne odległości od nich, a także ze względu na ograniczony zasięg oddziaływania dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych, nie wystąpią zagrożenia dla form ochrony przyrody w jego otoczeniu, a w szczególności: • nie wystąpi pogorszenie stanu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt chronionych w sieci obszarów Natura 2000; • nie wystąpi dezintegracja obszarów Natura 2000; • nie wystąpi oddziaływanie na spójność sieci obszarów Natura 2000. W związku z powyższym na etapie „Prognozy …” nie przewidziano konieczności podjęcia działań z zakresu kompensacji przyrodniczej.

9.2. Zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna Ograniczenie uciążliwości zainwestowania osadniczego i towarzyszącej infrastruktury technicznej na obszarze projektu „Planu…” można osiągnąć przez: • maksymalne ograniczenie rozmiarów placów budowy w celu minimalizacji przekształceń wierzchniej warstwy litosfery; • zabezpieczenie gruntu i wód w rejonie inwestycji przed zanieczyszczeniami związanymi z pracą sprzętu zmechanizowanego; • rekultywację zniszczonych w procesie budowlanym terenów; • maksymalne skrócenie czasu trwania prac budowlanych; • zdjęcie aktywnej biologicznie warstwy gleby w miejscach wykopów budowlanych i wykorzystanie jej do kształtowania terenów zieleni urządzonej; • ochronę istniejących zadrzewień i zakrzewień przydrożnych i śródpolnych; • w nowych nasadzeniach zastosowanie gatunków adekwatnych siedliskowo i geograficznie;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 171 proeko • ograniczenie do niezbędnego minimum terenów utwardzonych (z uwzględnieniem konieczności utwardzenia terenów dopuszczonych do ruchu samochodów); • pozostawienie jak największej powierzchni biologicznie-czynnej; • prowadzenie selekcji odpadów, w celu umożliwienia ich prawidłowego unieszkodliwiania i odzyskiwania surowców wtórnych; • kontrolę szczelności zbiorników bezodpływowych na ścieki.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 172 proeko 10. ROZWIĄZANIA ALTERNATYWNE DO ROZWIĄZAŃ ZAWARTYCH W PROJEKCIE PLANU

10.1. Zespół elektrowni wiatrowych Alternatywne rozwiązania dla przyjętego w projekcie „Planu…” wariantu lokalizacji elektrowni wiatrowych stanowią: 1) wariant rezygnacji z lokalizacji elektrowni wiatrowych – wariant niepodejmowania przedsięwzięcia, 2) realizacja mniejszej liczby elektrowni wiatrowych wchodzących w skład zespołu.

Ad. 1. Wariant niepodejmowania przedsięwzięcia Tereny planowanej lokalizacji elektrowni wiatrowych i dróg dojazdowych są użytkowane rolniczo. W sytuacji zaniechania budowy elektrowni gospodarka rolna byłaby kontynuowana. Wariant ten byłby najkorzystniejszy dla środowiska w aspekcie lokalnym, tj. dla terenu lokalizacji i jego bezpośredniego otoczenia. gdyż środowisko pozostałoby bez zmian wynikających z realizacji przedsięwzięcia. Brak realizacji elektrowni wiatrowych spowodowałby zmniejszenie ilości planowanej (w skali kraju) produkcji tzw. „czystej” energii, która zrekompensowana musiałaby być przez budowę konwencjonalnych elektrowni, charakteryzujących się dużą emisją zanieczyszczeń do środowiska. Jest to aspekt ogólnokrajowy przedsięwzięcia (zob. rozdz. 6.) i jest on w sensie interesu społecznego nadrzędny w stosunku do aspektu lokalnego. Zaniechanie budowy zespołu elektrowni wiatrowych wiązałoby się również z rezygnacją z rozbudowy i modernizacji towarzyszącej infrastruktury elektroenergetycznej i komunikacyjnej (modernizacja istniejących dróg i budowa nowych dróg dojazdowych do elektrowni wiatrowych).

Ad.2. Realizacja mniejszej liczby elektrowni wiatrowych wchodzących w skład zespołu. Pierwotnie na obszarze projektu „Planu…” planowano lokalizację 8 elektrowni wiatrowych. Ich liczba i szczegółowe lokalizacje były wynikiem wdrożenia wniosków z następujących opracowań środowiskowych: • „Opracowanie ekofizjograficzne obszaru planowanej Farmy Wiatrowej >Nowy Staw III<”, BPiWP „Proeko” (2010); • „Monitoring ornitologiczny terenu projektowanej Farmy Wiatrowej „Nowy Staw III” (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie). Raport końcowy” (Kosmalski W. 2011); • „Raport z monitoringu chiropterologicznego na terenie planowanej Farmy Wiatrowej >Nowy Staw III<” (Tomaszewski M. 2011).

Ze względy na konieczność spełnienia zaleceń Wojewódzkiego Konserwatora Zabtków (wyrażonych w uzasadnieniu do postanowienia z dn. 23 grudnia 2013 r. Znak: ZN.5150.368.2013.EM), dotyczących wykluczenia lokalizacji elektrowni wiatrowych na

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 173 proeko głównych kierunkach ekspozycji czynnej i biernej zespołu zamkowego w Malborku, ograniczono liczbę planowanych elektrowni do czerech, lokalizując je na terenach dopuszczonych przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i zarazem niekonfliktowych przyrodniczo.

10.2. Zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna Projekt „Planu...” zawiera poprawne docelowe ustalenia w zakresie kształtowania środowiska na nowych terenach osadniczych i wyposażenia w infrastrukturę ochrony środowiska. Wskazane jest jak najszybsze włączenie istniejących i planowanych obiektów do sieci kanalizacji sanitarnej. W zakresie rozwoju infrastruktury elektroenergetycznej projekt „Planu …” dopuszcza podziemne i napowietrzne sieci niskich i średnich napięć, oraz budowę linii WN 110 kV. W przypadku linii elektroenergetycznych nN i SN wskazana jest realizacja linii kablowych doziemnych, co miałoby mniejszy wpływ na zmiany użytkowania ziemi, w tym ograniczenie wyłączeń terenów z produkcji rolniczej, ograniczenia w użytkowaniu, przekształcenia krajobrazu oraz potencjalny wpływ na zwierzęta fruwające. Dla drogi krajowej nr 55 (przebiegającej aktualnie przez wieś Dębina, w granicach obszaru projektu „Planu…”), rozważana jest zmiana jej przebiegu, co zostało uwzględnione w sąsiadującym od wschodu „Miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Świerki, Chlebówka, Martąg, Dębina w gminie Nowy Staw, zwanego >Park elektrowni wiatrowych – zespół Świerki<”. Zmiana przebiegu drogi ma na celu ominięcie od wschodu zabudowy wsi Dębina. Byłoby to rozwiązanie korzystne ze względu na eliminację uciążliwości związanych z przebiegiem drogi o dużym natężeniu ruchu przez teren zwartej zabudowy wsi i zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 174 proeko 11. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI USTALEŃ PROJEKTU PLANU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA

11.1. Zespół elektrowni wiatrowych Projekt „Planu …”, po wdrożeniu jego ustaleń będzie wymagać analizy skutków jego realizacji, przede wszystkim w zakresie oddziaływania na środowisko elektrowni wiatrowych. Dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe, po ich oddaniu do eksploatacji, wymagać będą monitoringu w zakresach: 1) pomiarów poziomu hałasu w otoczeniu, 2) kontroli ewentualnego wpływu na zachowania i śmiertelność ptaków; 3) kontroli ewentualnego wpływu na nietoperze.

Ad. 1) Pomiary hałasu powinny być przeprowadzone zgodnie z zasadami określonymi w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz. 1291). Dla oceny zmian klimatu akustycznego w rejonie obszaru projektu „Planu…” należy wykonać minimum dwa cykle pomiarów poziomu hałasu w środowisku: • pierwszy cykl pomiarów należy zrealizować po uzyskaniu pozwolenia na budowę, ale przed rozpoczęciem prac budowlanych lub po zrealizowaniu przedsięwzięcia razem z cyklem 2., przy wyłączonych turbinach - pomiary te będą przedstawiać stan istniejący klimatu akustycznego i będą stanowić punkt odniesienia dla oceny zmian, jakie nastąpią w wyniku eksploatacji zespołów elektrowni wiatrowych; punkty pomiarowe należy rozmieścić w pobliżu skrajnych zabudowań mieszkalnych lub zagrodowych najbliższych miejscowości; lokalizacja punktów powinna być tak dobrana, aby na mierzony poziom dźwięku nie miały wpływu hałasy bytowe pochodzące z zabudowań; • drugi cykl pomiarów należy wykonać po wybudowaniu i oddaniu do eksploatacji projektowanych elektrowni wiatrowych w tych samych punktach pomiarowych – pomiary te winny być wykonane w możliwie identycznych warunkach (pora roku, pokrycie terenu, temperatura, siła wiatru) do warunków, w jakich wykonano pierwszą serię pomiarów. W przypadku stwierdzenia przekroczeń dopuszczalnych poziomów hałasu określonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112), należy zastosować obniżenie nastaw elektrowni, najbliższych w stosunku do punktów pomiarowych, w których stwierdzono przekroczenia i wykonać ponownie pomiary kontrolne. Dodatkowe pomiary kontrolne mogą okazać się konieczne w sytuacji wybudowania w pobliżu innych zespołów elektrowni wiatrowych, w odległościach mogących mieć wpływ na skumulowane kształtowanie się klimatu akustycznego.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 175 proeko Ad. 2) Po wybudowaniu zespołu elektrowni wiatrowych wskazane jest prowadzenie monitoringu porealizacyjnego, który umożliwi weryfikację śmiertelności oraz pozostałych potencjalnych oddziaływań zespołu elektrowni wiatrowych na ptaki. Zgodnie z „Wytycznymi w zakresie oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki” (2008, PSEW Szczecin)15, monitoring ornitologiczny porealizacyjny farmy elektrowni wiatrowych powinien obejmować cykl roczny, stanowiąc replikę badań przedrealizacyjnych i powinien być trzykrotnie powtarzany w ciągu 5 lat po oddaniu farmy do eksploatacji, w wybrane przez eksperta-ornitologa lata (np. w latach 1, 2, 3 lub 1, 3, 5), z uwagi na występowanie efektów opóźnionych w czasie. Wskazane jest wykonywanie badań wpływu farmy na wykorzystanie przestrzeni przez ptaki równolegle z badaniami śmiertelności w wyniku kolizji. Zasady monitoringu podstawowego: 1. Długość trwania: 3 lata z uwzględnieniem wszystkich okresów fenologicznych. 2. Przedmiot obserwacji: (1) skład gatunkowy i (2) liczebność, a w odniesieniu do ptaków obserwowanych w locie również (3) wysokość przelotu w rozbiciu na 3 pułapy (do wysokości dolnego zakresu pracy śmigła, w strefie pracy śmigła, powyżej śmigła w stanie wzniesienia) i (4) kierunek przelotu, a także śmiertelność w wyniku kolizji. 3. Zakres badań: moduły 1-4 jak wyżej i dodatkowo monitoring śmiertelności.

Ad. 3) Zgodnie z „Tymczasowymi wytycznymi dotyczącymi oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (wersja II, grudzień 2009)” niezbędne jest przeprowadzenie minimum trzyletniego monitoringu poinwestycyjnego, obejmującego badanie śmiertelności nietoperzy oraz rejestrację ich aktywności w pobliżu wież, zgodnie z wytycznymi aktualnymi na lata funkcjonowania farmy.

11.2. Zainwestowanie osadnicze i infrastruktura techniczna Na terenach zainwestowania osadniczego szczególnie istotny będzie monitoring: • wpływu ewentualnych prac budowlanych na warunki gruntowo-wodne (na etapie budowy); • zasięgu przestrzennego placów budowy (na etapie budowy); • skuteczności unieszkodliwiania ścieków - na etapie budowy i funkcjonowania, w tym okresowa kontrola szczelności i ewidencjonowania opróżniania zbiorników na ścieki bytowe (co najmniej dwa razy w roku) oraz kontrola ich likwidacji po włączeniu obiektów do sieci kanalizacji sanitarnej;

15 Opracowany został projekt nowych wytycznych dotyczących metod prowadzenia monitoringu ornitologicznego: „Projekt wytycznych dotyczących oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki” (Chylarecki, Kajzer, Wysocki, Tryjanowski, Wuczyński 2011).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 176 proeko • gospodarki odpadami - na etapie budowy i funkcjonowania (co najmniej dwa razy w roku).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 177 proeko 12. WSKAZANIE NAPOTKANYCH W PROGNOZIE TRUDNOŚCI WYNIKAJĄCYCH Z NIEDOSTATKÓW TECHNIKI LUB LUK WE WSPÓŁCZESNEJ WIEDZY

Opracowując „Prognozę...” nie napotkano trudności wynikających z niedostatków techniki i luk we współczesnej wiedzy. Luki we współczesnej wiedzy dotyczącej stanu środowiska przyrodniczego, zostały uzupełnione w zakresie rozpoznania roślinności, siedlisk oraz fauny, w tym w szczególności ptaków i nietoperzy, w wyniku przeprowadzenia specjalistycznych badań przyrodniczych i monitoringów. Ich wyniki zawierają opracowania: • „Ocena wpływu przedsięwzięcia polegającego na budowie Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Tralewo – Dębina< z infrastrukturą techniczną oraz Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Lipinka< z infrastrukturą techniczną na szatę roślinną i grzyby” (Nowakowski, Wojciechowska, Zawistowski 2013) – wyniki uwzględnione w „Prognozie…”; • „Monitoring ornitologiczny terenu projektowanej Farmy Wiatrowej „Nowy Staw III” (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie). Raport końcowy” (Kosmalski 2011) - załącznik 3 do „Prognozy …”; • „Raport z monitoringu chiropterologicznego na terenie planowanej Farmy Wiatrowej >Nowy Staw III<” (Tomaszewski 2011) - załącznik 4 do „Prognozy …”.

Trudność formalną stanowił brak w Polsce unormowań prawnych, takich zagadnień jak: • dopuszczalne poziomy infradźwięków w środowisku w aspekcie ochrony zdrowia ludzi; • dopuszczalne okresy występowania efektu migotania cieni na terenach osadniczych; • występowanie w krajobrazie tzw. dominant krajobrazowych.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 178 proeko 13. WYKAZ ŹRÓDEŁ INFORMACJI - SPIS LITERATURY, MATERIAŁÓW ARCHIWALNYCH I AKTÓW PRAWNYCH Algorytmy obliczeń hałasu drogowego i kolejowego (opis polski) zawarte w metodach zalecanych przez Dyrektywę 2002/49/WE Parlamentu Europejskiego oraz Rady z dnia 25 czerwca 2002 odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku, z uwzględnieniem dodatkowych zapisów dokumentu Commision Recommendation of 6th August 2003 concerning the guidelines on the revised interim computation methods for industrial noise, aircraft noise, road trafic noise and railway noise, and related emission data (2003) oraz normy PN-ISO 9613-2:2002. „Akustyka – Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania”, 2007, Instytuty Ochrony Środowiska, Główny Inspektor Ochrony Środowiska, Warszawa Arnett E. B., Erickson W. P., Kerns J., Horn J. 2005. Relationships between Bats and Wind Turbines in Pennsylvania and West Wirginia: An Assesement of Fatality Search Protocols, Patterns of Fatality and Behavioural Interactions with Wind Turbines. A final report prepared for Bats and Wind Energy Cooperative. Bat Conservation International, Austin. Augustowski B. (red.), 1976, Żuławy Wiślane, Ossolineum, Gdańsk. Augustyn S., 2011, Fakty wspierające projekt instalowania elektrowni wiatrowych. W: Mroczek B. (red.), 2011, Człowiek i środowisko. Świadomość i akceptacja społeczna. V Konferencja Rynek Energetyki Wiatrowej. Wydawnictwo Continuo Wrocław. Augustyńska D. 2009. Wartości graniczne ekspozycji na infradźwięki - przegląd piśmiennictwa, Podstawy i metody oceny środowiska pracy, 2009, nr 2 (60), s. 5-15. Chylarecki P., Jawińska D., Kuczyński L. 2004. Monitoring pospolitych ptaków lęgowych - raport z lat 2001-2002. OTOP, Warszawa Chylarecki P., Jawińska D., Kuczyński L. 2006. Monitoring pospolitych ptaków lęgowych - raport z lat 2003-2004. OTOP, Warszawa Chyralecki P., Jawińska D., 2007, Monitoring Pospolitych Ptaków Lęgowych – raport z lat 2005- 2006, OTOP, Warszawa Cichocki Z., 2004, Metodyka prognoz oddziaływania na środowisko do projektów strategii i planów zagospodarowania przestrzennego, IOŚ, Warszawa. Czochański J. (red), 2001, Opracowanie ekofizjograficzne do planu zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego, Pomorskie Studia Regionalne, Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego, Gdańsk Decyzja Komisj Europejskiej „Commission Decision of adopting, pursuant to Council Directive 92/43/EEC, a fourth updated list of sites of Community importance for the Continental biogeographical region(notified under document number C(2010)XXXX) (2010/XX/EU)” Deja A., Kram B., 1995, Prognozy skutków wpływu ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze - elementem realizacji zasad ekorozwoju i zapewnienia ładu przestrzennego (materiał szkoleniowy). Desholm M., Kahler J. 2005 Avian collision risk at an offshore wind farm. Biol. Lett. 1:296-298 Downs N. C., Racey P. A. 2006. The use of habitat features in mixed farmland in Scotland. Acta Chiropterologica 8. Dürr T. 2007. Die bundesweite Kartei zur Dokumentation von Fledermaeusverlusten an Windenergieanlagen – ein Rückblick auf 5 Jahre Datenerfassung. Nyctalus (N.F.) 12 (2/3): 108-114. Dyrcz A. 1989. Tereny ważne dla ornitologii i ochrony ptaków w Polsce. Prz. Zool. XXXIII,3 Dyduch-Falniowska A., Kaźmierczakowa R., Makomska-Juchiewicz J., Zając K. 1999. Ostoje przyrody w Polsce. IOP PAN Kraków.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 179 proeko Dyrektywa 2003/4/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 roku w sprawie publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i uchylająca dyrektywę Rady 90/313/EWG. Dyrektywa Rady 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 roku w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne. Dyrektywa Rady 97/11/WE z dnia 3 marca 1997 roku zmieniająca dyrektywę 85/337/EWG w sprawie oceny wpływu wywieranego przez niektóre publiczne i prywatne przedsięwzięcia na środowisko. Dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 roku w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa - wcześniej dyrektywa Rady 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa. Dyrcz A., 1989, Tereny ważne dla ornitologii i ochrony ptaków w Polsce. Prz. Zool. XXXIII,3 Faliński J.B. 1969. Zbiorowiska autogeniczne i antropogeniczne. Próba określenia i klasyfikacji. Dyskusje fitosocjologiczne (4). Ekol. Pol. B 15 (2). Głowaciński Z. (red.) 2001. Polska czerwona księga zwierząt: Kręgowce. PWRiL. Warszawa. Głowaciński Z. 2002. Vertebrata – kręgowce. [W:] Głowaciński Z. (red.). Czerwona Lista Zwierząt Ginących i Zagrożonych w Polsce. IOP PAN, Kraków: 13-22. Goc M, Kosmalski W., Meissner Wł., 2008, Monitoring ornitologiczny [w:] „Procedura oceny oddziaływania na środowisko zespołu elektrowni wiatrowych >Nowy Staw II< (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie). Monitoring środowiska. GPR 2010, Generalny pomiar ruchu w 2010 roku (http://www.gddkia.gov.pl/pl/987/gpr-2010). Gromadzki M., Dyrcz A., Głowaciński Z., Wieloch M., 1994, Ostoje ptaków w Polsce. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Gdańsk. Gromadzki M., Przewoźniak M. 2002, Ekspertyza nt. ekologiczno-krajobrazowych uwarunkowań lokalizacji elektrowni wiatrowych w północnej (Pobrzeże Bałtyku) i w centralnej części woj. pomorskiego, BPIWP „Proeko”, Gdańsk (maszynopis). Herman K., Stano Ł., Furmankiewicz J., 2011, Analiza możliwości ochrony nietoperzy na farmach wiatrowych. Rynek energetyki wiatrowej w Polsce 12-14 kwietnia 20011, Warszawa Hötker H., Thomsen K.-M., Jeromin H. 2006. Impacts on biodiversity of exploitation of renewable energy sources: the example of birds and bats - facts, gaps in knowledge, demands for further research, and ornithological guidelines for the development of renewable energy exploitation. Michael-Otto-Institut im NABU, Bergenhusen. Ingielewicz R., Zagubień A., 2004, Uciążliwości hałasowe elektrowni wiatrowych, [w:] Zielona Planeta, 1 (52)/2004. Ingielewicz R., Zagubień A., 2013, Pomiar hałasu infradźwiękowego wokół farmy wiatrowej, [w:] PAK vol. 59, 7/2013. Ingielewicz R., Zagubień A., 2014, Tłumienie gruntu w analizach akustycznych farm wiatrowych, [w:] PAK vol. 60, 2/2014. Kepel A. (red.), Ciechanowski M., Furmankiewicz J., Górawska M., Hejduk J., Jaros R., Jaśkiewicz M., Kasprzyk K., Kowalski M., Przesmycka A., Stopczyński M., Urban R. 2009. Tymczasowe wytyczne dotyczące oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (wersja II, grudzień 2009). http://www.oton.sylaba.pl/wiatraki-wytyczne-2009-II.pdf Kepel A (red.) 2011. Wytyczne dotyczące oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (Projekt). Kondracki J. 1998, Geografia fizyczna Polski, PWN, Warszawa. Kosmalski W., 2010, Screening ornitologiczny zespołu elektrowni wiatrowych „Nowy Staw III”, pod kątem zagrożeń dla ornitofauny.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 180 proeko Kosmalski W., 2011, Monitoring ornitologiczny terenu projektowanej Farmy Wiatrowej „Nowy Staw III” (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie). Raport końcowy. BPiWP „Proeko”. Kowalski M., 2000, Przegląd krajowych gatunków. W: Poznajemy nietoperze. ABC wiedzy o nietoperzach, ich badaniu i ochronie. M. Kowalski, G. Lesiński (red.). OTON, Warszawa: 54–69. Kurek R., Rybacki M., Sołtysiak M, 2011, Poradnik ochrony płazów. Ochrona dziko żyjących zwierząt w projektowaniu inwestycji drogowych. Problemy i dobre praktyki. Stowarzyszenie Pracownia na rzecz Wszystkich istot, Bystra. Lesiński G., 2006, Wpływ antropogenicznych przekształceń krajobrazu na strukturę i funkcjonowanie zespołów nietoperzy w Polsce. Wydawnictwo SGGW Warszawa Lesiński G., Kowalski M., Wojtowicz B., Gulatowska J., Lisowska A. 2007 Bats on forest islands of different size in an agricultural landscape. Folia. Zool. 56: 153–161 Lewandowski W., 2002, Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa. Liro A., Głowacka I., Jakubowski W., Kaftan J., Matuszkiewicz A.J., Szacki J., 1995: Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-PL, IUCN - Poland, Warszawa. Makomaska-Juchiewicz M., Perzanowska J., Ogólne zalecenia dla ochrony typów siedlisk oraz gatunków zwierząt (poza ptakami) i roślin wymienionych w załącznikach I i II Dyrektywy Siedliskowej, przewidywane na terenach Specjalnych Obszarów Ochrony sieci Natura 2000 w Polsce, http://www.mos.gov.pl/strony tematyczne/natura 2000 Matuszkiewicz W. 2001, Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. W: J. B. Faliński (red.). Vademecum Geobotanicum. Wyd. Naukowe PWN, Warszawa, ss. 537. Meissner W., Sikora A., Antczak J., Guentzel S. 2006. Liczebność i rozmieszczenie siewek złotych Pluvialis apricaria i czajek Vanellus vanellus w Polsce jesienią 2003 roku. Not. Orn. 47: 11– 22. Michałowska-Knap 2006. Wpływ elektrowni wiatrowych na zdrowie człowieka. Instytut Energetyki Odnawialnej, Warszawa. Mroczek B. (red.), 2011, Człowiek i środowisko. Świadomość i akceptacja społeczna. V Konferencja Rynek Energetyki Wiatrowej. Wydawnictwo Continuo Wrocław Mroczek B., 2011, Mity, przekonania stereotypy na temat farm wiatrowych w opinii dorosłych mieszkańców miejscowości położonych w pobliżu farm wiatrowych w Polsce. W: Mroczek B. (red.), 2011, Człowiek i środowisko. Świadomość i akceptacja społeczna. V Konferencja Rynek Energetyki Wiatrowej. Wydawnictwo Continuo Wrocław Natura 2000. Standardowe Formularze Danych obszarów Natura 2000 Ocena skutków środowiskowych planów zagospodarowania przestrzennego, 1995, Gospodarka przestrzenna - praktyczny podręcznik, IGPiK - Oddział w Krakowie. Ochrona przyrody i krajobrazu w planowaniu przestrzennym gmin - wskazania, 1994, praca zbior. pod red. E. Gackiej-Grzesikiewicz i M. Wilanda, IOŚ, Warszawa. Opracowanie ekofizjograficzne obszaru planowanego zespołu elektrowni wiatrowych >Nowy Staw III<”, 2010, BPiWP Proeko, Gdańsk. Pawlaczyk P., Jermaczek A. 2004. Natura 2000 – narzędzie ochrony przyrody. Planowanie ochrony obszarów Natura 2000. WWF Poland, s. 76. Warszawa Petersen, I. K., Christensen, T. K., Kahlert, J., Desholm, M., and Fox,. A. D. 2006. Final results of bird studies at the offshore wind farms at Nysted and Horns Rev, Denmark, NERI Raport. Pettersson J. 2005. The Impact of Offshore Wind Farms on Bird Life in Southern Kalmar Sound, Sweden. A final report based on studies 1999–2003. Raport requested by the Swedish Energy Agency, pp.124. Plan gospodarki odpadami dla województwa pomorskiego 2018” - Uchwała Nr 415/XX/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 25 czerwca 2012 r.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 181 proeko Plan zagospodarowania przestrzennego województwa pomorskiego” (Uchwała Nr 1004/XXXIX/09 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 26.10.2009 r.). Polska czerwona księga zwierząt. Kręgowce, 2001, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa. Polska Norma PN-ISO 9613-2 Akustyka. Tłumienie dźwięku podczas propagacji w przestrzeni otwartej. Ogólna metoda obliczania i program komputerowy LEQ Professional 6.0 for Windows zgodny z tą normą. Problemy Ocen Środowiskowych. Prognoza oddziaływania na środowisko projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Świerki, Chlebówka, Martąg, Dębina w gminie Nowy Staw, zwanego >Park elektrowni wiatrowych – zespół Świerki<” Program ochrony środowiska województwa pomorskiego na lata 2013-2016 z perspektywą do roku 2020” (2007) - Uchwała nr 528/XXV/12 Sejmiku Województwa Pomorskiego w Gdańsku z dnia 21 grudnia 2012 r. Przewoźniak M., 1987, Podstawy geografii fizycznej kompleksowej, Wyd. UG, Gdańsk. Przewoźniak M., 1995, Studia przyrodniczo-krajobrazowe w ocenach oddziaływania na środowisko, w: Studia krajobrazowe jako podstawa racjonalnej gospodarki przestrzennej, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław. Przewoźniak M., 1997, Teoria i praktyka w prognozowaniu zmian środowiska przyrodniczego dla potrzeb planowania przestrzennego, w: Materiały szkoleniowe do konferencji nt. “Prognoza skutków wpływu ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na środowisko przyrodnicze, jako istotne narzędzie przeciwdziałania powstawaniu zagrożeń ekologicznych”, TUP, Katowice. Przewoźniak M., 2005, Ochrona przyrody w planowaniu przestrzennym. Teoria, prawo i realia, Przegląd Przyrodniczy t. XVI, z. 1-2. Przewoźniak M., 2007a, Ochrona przyrody w planowaniu przestrzennym, czyli o tym, że przyroda jest krzywa, a jej ochrona w planowaniu przestrzennym nie jest prosta, Urbanista 1(49). Przewoźniak M., 2007b, Oddziaływanie elektrowni wiatrowych na środowisko – zagadnienia sozologiczne, ekologiczne i krajobrazowe, w: II Konferencja „Rynek energetyki wiatrowej w Polsce“, PSEW, Warszawa 20-21.03.2007. Przewoźniak M., 2012, Klasyfikacja i ocena oddziaływań elektrowni wiatrowych na środowisko lądów oraz ich aspekty wdrożeniowe ze szczególnym uwzględnieniem planowania regionalnego, BPiWP „Proeko”, Gdańsk. Racinowski R., 1987, Wprowadzenie do fizjografii osadnictwa, PWN, Warszawa. Rachwald A., 1996, Wybrane zagadnienia metodyki terenowych badań nietoperzami. II. Badanie echolokacji, radiotelemetria, analiza diety. Prz. Zool. 40: 43-53 Raport o oddziaływaniu na środowisko przedsięwzięcia pn. >Budowa napowietrzno-kablowej linii elektroenergetycznej 110 kV relacji GPZ „Stawiec” – GPZ „Malbork–Rakowiec”< (pow. malborski, woj. pomorskie), 2009, BPiWP Proeko, Gdańsk. Raport o oddziaływaniu na środowisko >Park elektrowni wiatrowych Nowy Staw I i Nowy Staw II wraz z napowietrzno-kablową linią elektroenergetyczną 110 kV relacji GPZ Stawiec – GPZ Malbork-Rakowiec< (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie), BPiWP „Proeko”, Gdańsk Raport o oddziaływaniu na środowisko „Zespołu Elektrowni Wiatrowych >Świerki<” z infrastrukturą techniczną (gm. Nowy Staw, pow. malborski, woj. pomorskie), 2011, BPiWP „Proeko”, Gdańsk Regionalna strategia energetyki ze szczególnym uwzględnieniem źródeł odnawialnych, 2006, Uchwała nr 1098/LII/06 Sejmiku Województwa Pomorskiego z dnia 23 października 2006 r.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 182 proeko Rodrigues L., Bach L., Dubourg-Savage M.-J., Goodwin J., Harbusch C. 2008, Guidelines for consideration of bats in wind farm projects. EUROBATS Publication Series No. 3 (English version). UNEP/EUROBATS Secretariat, Bonn. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 kwietnia 2006 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom fizycznym lub jednostkom organizacyjnym, niebędącym przedsiębiorcami oraz dopuszczalnych metod ich odzysku (Dz. U. Nr 75, poz. 527, zm. Dz. U. z 2008 r. Nr 235, poz. 1614). Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 4 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z olejami odpadowymi (Dz. U. Nr 192, poz. 1968). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymywania tych poziomów (Dz. U. Nr 192, poz. 1883) Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (tekst jednolity Dz. U. z dnia 22 stycznia 2014 r., poz. 112). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. z dnia 20 stycznia 2012 r., poz. 81). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 31 stycznia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej (Dz. U. z 2006, nr 30, poz. 208.). Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla urządzeń używanych na zewnątrz pomieszczeń w zakresie emisji hałasu do środowiska ze zm. (Dz. U. z 2005 r., Nr 263, poz. 2202 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 4 listopada 2008 r. w sprawie wymagań w zakresie prowadzenia pomiarów wielkości emisji oraz pomiarów ilości pobieranej wody (Dz. U. Nr 206, poz. 1291). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz. U. Nr 168, poz. 1764). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. 2011, Nr 237, poz. 1419). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 13 kwietnia 2010 r. w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz. U. z 2010 r., Nr 77, poz. 510 i Dz. U. z dnia 20.09.2012 r., poz. 1041) Rozporządzenie Ministra Transportu i Budownictwa z dnia 14 stycznia 2006 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie sposobu zgłaszania oraz oznakowania przeszkód lotniczych (Dz. U. Nr 9, poz. 53) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz. U. 2011, Nr 25, poz. 133 ze zm.). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie przypadków, w których wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza z instalacji nie wymaga pozwolenia (Dz. U. 2010, Nr 130, poz. 881). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 2 lipca 2010 r. w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia (Dz. U. 2010, Nr 130, poz. 880). Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 18.09.2012 r., poz. 1031).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 183 proeko Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 26 stycznia 2010 r. w sprawie wartości odniesienia dla niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. 2010 Nr 16, poz. 87). Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych (Dz. U. z dnia 27 kwietnia 2012 r., poz. 463). Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie rodzajów i ilości substancji niebezpiecznych, których znajdowanie się w zakładzie decyduje o zaliczeniu go do zakładu o zwiększonym ryzyku albo zakładu o dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej z późniejszymi zmianami. (Dz. U. z 2002 r. Nr 58, poz. 535 i Dz. U. z 2006 r. Nr 30, poz. 208). Sachanowicz. K. Ciechanowski. M. 2008. Nietoperze Polski. Multiko Oficyna Wydawnicza, Warszawa. Sachanowicz K., Ciechanowski M., Piksa K. 2006. Distribution patterns, species richness and status of bats In Poland. Vespertilio 9-10: 151-173. Sidło P.O., Błaszkowska B., Chylarecki P. (red.) 2004, Ostoje ptaków o znaczeniu europejskim w Polsce, OTOP, Warszawa. Sikora A., Rohde Z., Gromadzki M., Neubauer G. & Chylarecki P. (red.) 2007. Atlas rozmieszczenia ptaków lęgowych Polski 1985-2004. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań. Stanowska-Sikorska A., 1994, Ocena oddziaływania na środowisko jako narzędzie planowania przestrzennego w ekorozwoju, Wyd. Ekonomia i Środowisko, Białystok. Stryjecki M., Mielniczuk K., 2011, Wytyczne w zakresie prognozowania oddziaływania na środowisko farm wiatrowych, GDOŚ, Warszawa. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Nowy Staw, Uchwała nr 334/2009 Rady Miejskiej Nowy Staw z dnia 31 sierpnia 2009 r. Szafer W., 1977, (red) Szata roślinna Polski, PWN, Warszawa. Szmigiel R., Jaśkiewicz M., 2011, Efekt migotania cienia – wytyczne w zakresie oceny oddziaływania energetyki wiatrowej, metody minimalizacji. „Wind Energy Market i Poland” PWEA Conference and Exibition 12-14.04.2011 Warszawa-Ożarów Maz. Szuba M. (red.), 2005, Linie i stacje elektroenergetyczne w środowisku człowieka, Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., Warszawa Tarasiuk E., Mroczek B., 2011a, Ocena wpływu farm wiatrowych na zdrowie człowieka w opinii mieszkańców Wolina oraz okolicznych miejscowości. W: Mroczek B. (red.), 2011, Człowiek i środowisko. Świadomość i akceptacja społeczna. V Konferencja Rynek Energetyki Wiatrowej. Wydawnictwo Continuo Wrocław Tarasiuk E., Mroczek B., 2011b, Krytyczna analiza wyników badań przedstawionych przez Ninę Pierpont w książce zatytułowanej Wind Turbine Syndrome – A Report on a Natural Experiment. W: Mroczek B. (red.), 2011, Człowiek i środowisko. Świadomość i akceptacja społeczna. V Konferencja Rynek Energetyki Wiatrowej. Wydawnictwo Continuo Wrocław Tomiałojć L. 1990. Ptaki Polski. PWN, Warszawa. Tomiałojć L., Stawarczyk T. 2003. Awifauna Polski - rozmieszczenie, liczebność i zmiany. PTPP Pro Natura, Wrocław. Trojanowski P,,Kużniak S., Kujawa K.,Jerzak L. 2009. Ekologia ptaków krajobrazu rolniczego. Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań Tymczasowe wytyczne dotyczące oddziaływania elektrowni wiatrowych na nietoperze (wersja II, grudzień 2009). Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (tekst jednolity Dz. U. z dnia 3 czerwca 2013 r., poz. 627 ze zm.). Ustawa „Prawo ochrony środowiska” (tekst jednolity Dz. U. z dnia 23 października 2013 r. poz. 1232 ze zm.).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 184 proeko Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. z dnia 8 stycznia 2013 r., poz. 21 ze zm.). Ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (tekst jednolity Dz. U. z dnia 11 października 2013 r. poz. 1205). Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (tekst jednolity Dz. U. z dnia 24 października 2013 r. poz. 1235). Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (tekst jedn. Dz. U. z 12.06.2012 r., poz. 647 ze zm.). Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r., Nr 243, poz1623 ze zm. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. „Prawo wodne” (tekst jednolity Dz. U. z 9 lutego 2012 r., poz. 145 ze zm.. Ustawa Prawo o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. (tekst jednolity Dz. U. z 18.10.2012, poz. 1137, ze zm.). Wilk T., Jujka M., Krogulec J., Chylarecki P. (red.), 2010, Ostoje ptaków o znaczeniu międzynarodowym w Polsce, OTOP, Marki Woś A., 1999, Klimat Polski, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa. www.natura2000.mos.gov.pl Wuczyński A. 2009. Wpływ farm wiatrowych na ptaki. Rodzaje oddziaływań, ich znaczenie dla populacji ptasich i praktyka badań w Polsce. Notatki Ornitologiczne 50: 206-227. Wytyczne w zakresie oceny oddziaływania elektrowni wiatrowych na ptaki, 2008, PSEW Szczecin. Zieliński P., Marchlewski A. 2007. Report on monitoring influence of wind farm in the vicinity of Gnieżdżewo (gmina of Puck, pomorskie voivodeship) on birds. Gdańsk. Zarządzanie obszarami Natura 2000. http://www.lkp.org.pl/n2k/zarzadzanie www.natura2000.gdos.gov.pl www.kzgw.gov.pl www.mos.gov.pl

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 185 proeko 14. SPIS DOKUMENTACJI KARTOGRAFICZNEJ I FOTOGRAFICZNEJ Spis rysunków Rys. 1 Położenie obszaru projektu „Planu ...” na tle podziału administracyjnego Rys. 2 Tereny objęte rozpoznaniem fitosocjologicznym i florystycznym oraz mikologicznym na obszarze projektu „Planu…” Rys. 3 Schemat organizacji monitoringu ornitologicznego obszaru „Nowy Staw III”, obejmującego m.in. obszar „Planu…” Rys. 4 Lokalizacja stanowisk lęgowych wybranych gatunków ptaków oraz noclegowisko szpaków w sezonie lęgowym 2010 r. na powierzchni objętej monitoringiem ornitologicznym (cyfry przy lokalizacjach gniazd bociana białego oznaczają liczbę młodych ptaków w gnieździe podczas lipcowej kontroli). Rys. 5 Lokalizacje punktów nasłuchowych i transektów rejestracji głosów nietoperzy monitoringu chiropterologicznego. Rys. 6 Występowanie nietoperzy na terenie objętym monitoringiem chiropterologicznym Rys. 7 Obszar projektu „Planu ..." na tle koncepcji korytarzy ekologicznych wg opracowań krajowych Rys. 8 Położenie terenu lokalizacji przedsięwzięcia na tle korytarzy ekologicznych w województwie pomorskim Rys. 9 Położenie obszaru projektu „Planu …” na tle podziału na hydrograficznego Rys. 10 Położenie obszaru projektu „Planu…” na tle jednolitych części wód podziemnych Rys. 11 Położenie obszaru objętego projektem „Planu…” na tle obszarowych form ochrony przyrody w regionalnym otoczeniu Rys. 12 Porównanie rodzajów hałasu generowanego przez elektrownię wiatrową Rys. 13 Obraz pola akustycznego w środowisku - pora dzienna. Rys. 14 Obraz pola akustycznego w środowisku - pora nocna. Rys. 15 Widma amplitudowe sygnałów akustycznych niskiej częstotliwości generowanych przez badaną turbinę wiatrową wyznaczone dla różnych prędkości wiatru Rys. 16 Analiza efektu migotania cieni elektrowni wiatrowych w rejonie obszaru projektu „Planu …”(program WindPro v. 2.8 - Shadow) Rys. 17 Relacje krajobrazowe: obszar projektu „Planu…” (oraz planowane elektrownie wiatrowe) – zamek Krzyżacki w Malborku

Załącznik kartograficzny: Prognoza oddziaływania na środowisko projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” gm. Nowy Staw (1:5.000).

Spis fotografii Fot. 1 Widok na centralną i północną część obszaru „Planu…” ze wsi Tralewo – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 1,3 do ok. 1,8 km) Fot. 2 Widok na centralną i południową część obszaru „Planu…” z okolic wsi Dębina – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 0,7 do ok. 1,5 km)

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 186 proeko Fot. 3 Widok na obszar „Planu…” z jego południowo-zachodniego krańca, z drogi Tralewo - Malbork – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 2,4 do ok. 3,1 km) Fot. 4 Widok w kierunku obszaru „Planu…” ze wschodu z okolic zabudowań wsi Martąg – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 2 do ok. 3 km) Fot. 5 Widok w kierunku obszaru „Planu…” ze wschodu, z drogi Świerki – Lasowice Małe – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 4,6 do ok. 5,1 km) Fot. 6 Widok w kierunku obszaru „Planu…” z północnych obrzeży Nowego Stawu w rejonie wsi Stawiec – wmontowane sylwety elektrowni wiatrowych (odległość do elektrowni od ok. 3,5 ok. 5 km), elektrownie w znacznym stopniu przesłonięte przez lokalne zadrzewienia i zakrzewienia

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 187 proeko 15. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM

1. Podstawy prawne i zakres opracowania Przedmiotem opracowania jest prognoza oddziaływania na środowisko projektu „Miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w obrębach: Tralewo, Laski, Dębina, Nowy Staw, Martąg” w gminie Nowy Staw, opracowanego w 2014 r. Obszar projektu "Planu ..." obejmuje obszar o łącznej powierzchni około 1315,6 ha położony w południowej części gminy Nowy Staw.

2. Charakterystyka ustaleń planu Jednym z głównych celów projektu „Planu…” jest przeznaczenie części terenów rolniczych pod lokalizację zespołu do 4 elektrowni wiatrowych i związanych z nimi obiektów infrastruktury technicznej. Ponadto na obszarze „Planu…” przewiduje się przeznaczenie nowych terenów pod zainwestowanie osadnicze. W obrębie obszaru „Planu…” ustalono tereny funkcjonalne o następującym przeznaczeniu: • zabudowa zagrodowa; • usługi, w tym usługi komercyjne, oświaty i kultu religijnego; • tereny mieszkaniowo-usługowe; • zabudowa usługowo-produkcyjna; • tereny przestrzeni publicznej; • tereny przeznaczone pod lokalizację elektrowni wiatrowych; • tereny rolnicze, w tym R1 – tereny rolnicze z dopuszczeniem zabudowy zagrodowej i R2 – tereny rolnicze bez prawa do zabudowy o funkcji mieszkalnej; • zieleń naturalna; • ogrody przydomowe; • wody powierzchniowe; • tereny komunikacji.

3. Stan środowiska przyrodniczego i jego potencjalne zmiany Obszar projektu „Planu…” położony jest w zasięgu płaskiej, zmeliorowanej równiny (część systemu melioracyjnego Szkarpawy) na Żuławach Wiślanych. Na zachód od obszaru projektu „Planu…”, w odległości ok. 10,5 km przepływa Wisła. Obszar projektu „Planu…” położony jest w zasięgu obszaru potencjalnego zagrożenia powodzią w przypadku przelania się wód (Wisły) przez korony wałów lub przerwania wałów. Środowisko przyrodnicze obszaru projektu „Planu…” jest w dużym stopniu przekształcone, przede wszystkim w wyniku dominacji rolniczego użytkowania ziemi. Główne przejawy przekształceń środowiska przyrodniczego na obszarze projektu „Planu…” i w jego otoczeniu to: • dominacja rolniczego użytkowania ziemi - zanieczyszczenia obszarowe generowane przez rolnictwo w rezultacie uprawy ziemi, nawożenia i stosowania środków ochrony roślin oraz degradacja struktury ekologicznej terenu;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 188 proeko • osadnictwo wiejskie wzdłuż ciągów komunikacyjnych na obrzeżach obszaru „Planu …” i w jego sąsiedztwie, we wsiach Dębina, Tralewo, Laski i Martąg oraz w mieście Nowy Staw, w tym obiekty gospodarcze i usługowe - źródła emisji zanieczyszczeń do atmosfery oraz ścieków i odpadów komunalnych i gospodarczych; • droga krajowa nr 55 Nowy Dwór Gdański – Malbork, drogi powiatowe Malbork-Tralewo- Nowy Staw i Tralewo-Stogi oraz sieć dróg lokalnych (komunikacja samochodowa jako źródło emisji zanieczyszczeń atmosfery i hałasu); • napowietrzne linie elektroenergetyczne niskiego i średniego napięcia Obszar projektu „Planu ” położony jest w sąsiedztwie Nowego Stawu i w odległości ok. 5 km na północ od Malborka. W rejonie obszaru projektu „Planu…” w lipcu i sierpniu 2013 r. wykonane zostało rozpoznanie fitosocjologiczne i florystyczne oraz mikologiczne (obejmujące rozpoznanie grzybów wielkoowocnikowych i porostów. Centralna i południowa część gminy Nowy Staw planowana pod lokalizacje zespołów elektrowni wiatrowych „Nowy Staw III”, w tym obszar projektu „Planu…” wiosną 2010 r. objęta została rocznym monitoringiem ptaków i nietoperzy. Poprzedzone one zostały odpowiednio wstępnym rozpoznaniem ptaków i nietoperzy. Szczegółowe opracowania faunistyczne (roczne monitoringi ptaków i rozpoznania nietoperzy) wykonane zostały także dla terenów położonych na północny-zachód, północ i północny-wschód od miasta Nowy Staw, planowanych pod lokalizację farm wiatrowych „Nowy Staw I” oraz „Nowy Staw II”. Przeprowadzone obserwacje fauny ptaków wykazały, że centralna i południowa część gminy Nowy Staw, w tym rejon obszaru projektu „Planu…” ma umiarkowane znaczenie zarówno dla awifauny lokalnej jak i przelotnej. W trakcie rozpoznania nietoperzy stwierdzono występowanie 3 synantropijnych gatunków nietoperzy, nie należą one do gatunków szczególnie rzadkich czy zagrożonych w skali kraju lub regionu.

4. Ochrona przyrody Na obszarze projektu „Planu…”, z wyjątkiem 5 pomników przyrody, nie występują formy ochrony przyrody. W otoczeniu obszaru „Planu...” występują: • rezerwaty przyrody: – „Parów Węgry” (w minimalnej odległości ok. 11,2 km w kierunku południowym); – Las Mątawski (w minimalnej odległości ok. 14,2 km w kierunku południowo- zachodnim); – „Biała Góra” (w minimalnej odległości ok. 19,7 km w kierunku południowo- zachodnim); • obszary chronionego krajobrazu: − Obszar Chronionego Krajobrazu „Rzeki Nogat" (w minimalnej odległości ok. 3,5 km w kierunku wschodnim);

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 189 proeko − Środkowożuławski Obszar Chronionego Krajobrazu (w minimalnej odległości ok. 10 km w kierunku zachodnim); − Obszar Chronionego Krajobrazu „Żuław Gdańskich" (w minimalnej odległości ok. 10,7 km w kierunku północno-zachodnim); − Obszar Chronionego Krajobrazu „Białej Góry" (w minimalnej odległości ok. 13,4 km w kierunku południowym); − Obszar Chronionego Krajobrazu „Rzeki Szkarpawy" (w minimalnej odległości ok. 15 km w kierunku północnym); • Obszary Natura 2000: − ustanowiony obszar specjalnej ochrony ptaków „Dolina Dolnej Wisły" PLB040003 (w minimalnej odległości ok. 10 km w kierunku zachodnim); − obszary Natura 2000 mające znaczenie dla Wspólnoty: − „Dolna Wisła" PLH220033 – planowane powiększenie obszaru zostało zgłoszone do Komisji Europejskiej 30.10.2009 r. (w minimalnej odległości ok. 8,5 km w kierunku południowo-zachodnim); − „Sztumskie Pole” PLH220087 (w minimalnej odległości ok. 12,9 km w kierunku południowym); − „Waćmierz” PLH220031 (w minimalnej odległości ok. 18 km w kierunku południowo-zachodnim);

5. Ochrona dziedzictwa kulturowego Na obszarze projektu „Planu…” występują obiekty i zespoły o wartościach historyczno- kulturowych. Są to: • zabytkowe układy wsi Tralewo i Dębina, ze strefami ochrony konserwatorskiej; • obiekty ujęte w gminnej ewidencji zabytków, we wsiach Tralewo, Dębina i Laski (głównie domy mieszkalne oraz zieleń wysoka wzdłuż drogi przez wieś) • obiekty wnioskowane do wpisania do Gminnej Ewidencji Zabytków (łącznie 43 obiekty we wsiach Dębina, Tralewo i Laski); • stanowiska archeologiczne wraz ze strefą ochrony archeologicznej „W” (na południe od wsi Dębina i w południowej części wsi Tralewo); Ponadto, w otoczeniu obszaru projektu „Planu …”, w minimalnej odległości ok. 5 km na południe znajduje się Zamek Krzyżacki w Malborku objęty różnymi formami ochrony zabytków. Inne obiekty wpisane do rejestru zabytków województwa pomorskiego znajdują się w mieście Nowy Staw. Projekt „Planu…”, zgodnie ze stanowiskiem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku, wyznacza strefę ochrony konserwatorskiej ekspozycji zespołu zamku Krzyżackiego w Malborku obejmującą przeważającą, południową część obszaru projektu „Planu…” oraz strefę ochrony konserwatorskiej ekspozycji układu urbanistycznego miasta Nowy Staw.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 190 proeko Projekt „Planu…” uwzględnia ww. uwarunkowania i zawiera ustalenia dotyczące ochrony zabytkowych obiektów i zespołów.

6. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym, krajowym i regionalnym istotne z punktu widzenia projektu „Planu…” Projekt „Planu...” uwzględnia zapisy międzynarodowych, krajowych i regionalnych dokumentów określających cele i zasady ochrony środowiska, w szczególności w zakresie zwiększenia wykorzystania odnawialnych źródeł energii.

7. Prognozowane oddziaływania realizacji projektu „Planu…” na środowisko 7.1. Etap budowy dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych Na etapie budowy dopuszczonych w projekcie „Planu …” elektrowni wiatrowych i towarzyszącej infrastruktury nie wystąpią znaczące oddziaływania na środowisko poza robotami ziemnymi – będą to oddziaływania typowe i nieuniknione ze względu na samą istotę procesu inwestycyjnego oraz posadowienia projektowanych elektrowni oraz okresowe uciążliwości związane z transportem materiałów budowlanych pojazdami samochodowymi) – będą to oddziaływania bezpośrednie, stałe w odniesieniu do skutków prac ziemnych i krótkookresowe w stosunku do pozostałych oddziaływań. Na terenach bezpośredniej lokalizacji elektrowni i innych obiektów budowlanych oraz na terenach nowych dróg dojazdowych zlikwidowana zostanie aktualnie występująca roślinność - głównie upraw polowych. Budowa zespołu elektrowni wiatrowych nie wpłynie negatywnie na siedliska chronione w sieci obszarów Natura 2000, ani na chronione gatunki roślin i zwierząt – nie stwierdzono ich obecności na terenach planowanych pod lokalizacje elektrowni wiatrowych i dróg dojazdowych do nich.

7.2. Etap eksploatacji dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych Na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…”, czyli na etapie eksploatacji elektrowni wraz z obsługującą je infrastrukturą, główne oddziaływania na środowisko to oddziaływanie na ptaki, nietoperze, klimat akustyczny oraz na krajobraz. Do znaczących oddziaływań na etapie eksploatacji należeć będą emisja hałasu przez elektrownie i ich oddziaływanie na krajobraz. Nie wystąpi oddziaływanie na wierzchnią warstwę ziemi, w tym na gleby oraz na roślinność. Wpływ na warunki wodne i lokalne warunki klimatyczne będzie znikomy. Oddziaływanie zespołu elektrowni wiatrowych na ptaki i nietoperze, w ramach danych dostępnych na etapie opracowywania niniejszej „Prognozy...”, nie uznano za potencjalnie znaczące pod warunkiem spełnieni zaleceń minimalizujących oddziaływania. Wg wyników monitoringu ornitologicznego (Kosmalski 2011):

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 191 proeko • nie należy spodziewać się znacznego zubożenia lokalnej awifauny gdyż w obecnym stanie nie wykazuje ona ponadprzeciętnych wartości pod względem liczebności oraz składu gatunkowego (…); • na terenie objętym monitoringiem stwierdzono lęgi 5 gatunków wymienionych w Załączniku I dyrektywy Ptasiej (…). Nie przewiduje się znacznego negatywnego oddziaływania na populacje ww. gatunków (…) • na terenie objętym monitoringiem nie stwierdzono (…) lęgów gatunków objętych ochroną strefową (…); • nie stwierdzono by monitorowany obszar (…) stanowił część istotnego korytarza migracyjnego (…); • nie stwierdzono możliwości znacznego, negatywnego oddziaływania [związanego z funkcjonowaniem elektrowni wiatrowych] na populacje gatunków użytkujących badany obszar (…); • wyniki monitoringu oraz odległość od obszarów chronionych w okolicy nie wskazują aby przedmiotowa inwestycja wpłynęła na spójność sieci Natura 2000.

Zgodnie z wnioskami monitoringu chiropterologicznego (Tomaszewski 2011): (…) wykorzystanie przestrzeni przez nietoperze obszaru planowanej inwestycji w 2010 roku nie wskazuje na możliwość wystąpienia znaczącego oddziaływanie na nietoperze tak w skali lokalnej jak i ponad lokalnej.

Prognozowane oddziaływanie akustyczne dopuszczonych w projekcie „Planu…” 4 elektrownie wiatrowe w skumulowanym oddziaływaniu z funkcjonującą elektrownią wiatrową „Tralewo” i z projektowanymi 8 elektrowniami zespołu „Świerki” spełnia normy Rozporządzenia Ministra Środowiska, z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (zob. też p. 7.4. streszczenia). Wykonana analiza akustyczna wykazała, że dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe mogą pracować w porze dziennej przy mocy akustycznej każdej z turbin – 107,5 dB. W porze nocnej w celu ograniczenia ponadnormatywnego oddziaływania planowanych elektrowni wiatrowych do granic terenów dla których wprowadzono w projekcie „Planu…” zakaz zabudowy o funkcji mieszkalnej, konieczne było ograniczenie ich mocy akustycznych do wartości 105 dB (dla elektrowni na terenach E1 / TD, E2 / TD, E3 / TD) i 104,5 dB (dla elektrowni na terenie E4 / TD). Przyjęte w „Prognozie …” parametry urządzeń nie są wiążące dla realizacji inwestycji. Możliwy jest dobór innych turbin oraz ich przesunięcie (w ramach wyznaczonych w projekcie „Planu…” terenów dopuszczalnej lokalizacji), o ile zostaną spełnione ustalenia zawarte w projekcie miejscowego planu i nie zostanie przekroczony dopuszczalny poziom hałasu na ternach chronionych akustycznie w otoczeniu. Oddziaływanie na formy ochrony przyrody (zob. pkt. 4. streszczenia): • obszar projektu „Planu …”: projekt „Planu…” uwzględnia występowanie na jego obszarze pomników przyrody;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 192 proeko ochrona gatunkowa - na etapie funkcjonowania ustaleń projektu „Planu…” możliwe jest oddziaływanie elektrowni wiatrowych na chronione gatunki ptaków i nietoperzy - przy wdrożeniu odpowiednich działań ograniczających oddziaływanie na środowisko elektrowni wiatrowych (zob. pkt. 9 streszczenia), potencjalna śmiertelność zwierząt objętych ochroną gatunkową będzie zminimalizowana; • otoczenie obszaru projektu „Planu …”: rezerwaty przyrody - ze względu na znaczne odległości i brak powiązań przyrodniczych brak oddziaływania na środowisko przyrodnicze rezerwatów przyrody w regionalnym otoczeniu; elektrownie wiatrowe nie będą widoczne z rezerwatów przyrody w otoczeniu ani na ich tle; obszary chronionego krajobrazu - nie wystąpią zagrożenia dla walorów przyrodniczych obszarów chronionego krajobrazu i ich funkcji jako korytarzy ekologicznych; nie zostaną naruszone przepisy dotyczące obszarów chronionego krajobrazu w województwie pomorskim; wpływ na walory krajobrazowe obszarów będzie ograniczony; elektrownie wiatrowe będą widoczne z najbliższego OCHK Rzeki Nogat z odległości od ok. 4,3 km; ze względu na odległości i przesłony krajobrazowe (lasy wzniesienia tereny, zainwestowanie osadnicze) elektrownie wiatrowe nie będą widoczne z pozostałych OCHK w otoczeniu; • obszary Natura 2000 - realizacja ustaleń projektu „Planu…”, w tym budowa i eksploatacja zespołu elektrowni wiatrowych z infrastrukturą towarzyszącą: nie wpłynie negatywnie na gatunki ptaków stanowiących przedmiot ochrony najbliższych obszarów Natura 2000, w tym obszaru „Dolina Dolnej Wisły" – na podstawie dotychczasowych obserwacji (Kosmalski 2011) można stwierdzić, że przewidziany w „Planie...” zespół elektrowni wiatrowych nie stanowi zagrożenia dla gatunków ptaków, dla których ochrony utworzono ww. obszar Natura 2000; nie spowoduje pogorszenia stanu siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk gatunków roślin i zwierząt występujących w otoczeniu (w minimalnej odległości ponad 9 km) obszarów Natura 2000 mających znaczenie dla Wspólnoty; • pozostałe ustanowione formy ochrony przyrody - ze względu na znaczne odległości, charakter oddziaływania zespołu elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej oraz cele ochrony pozostałych form ochrony przyrody w otoczeniu tj. pomników przyrody i użytków ekologicznych realizacja ustaleń projektu „Planu…” nie wpłynie negatywnie na stan ich ochrony; Analiza krajobrazowa wykazała, że dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe będą nowym, elementem przekształceń krajobrazu. Ich ekspozycja krajobrazowa będzie miała miejsce: • z wsi położonych na obszarze projektu „Planu…” (Tralewo, Dębina i Laski) oraz w jego otoczeniu (w tym głównie Mirowo, Stawiec, Chlebówka, Świerki, Lipinka, Martąg, Lasowice Wielkie, Targamin, Kościeliczki, Tropiszewo i Trępnowy) z odległości od kilkuset metrów do ok. 4,5 km;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 193 proeko • z Nowego Stawu (z odległości od ok. 2 km) oraz z północnych obrzeży Malborka (odległość ok. 5,5 km); • z terenów komunikacyjnych przecinających obszar „Planu…” i przebiegających w jego otoczeniu, w tym z drogi krajowej nr 55 Nowy Dwór Gdański – Malbork z odległości od ok. 600 m do ponad 5 km oraz z dróg powiatowych przebiegających z odległości od kilkuset m do ponad 3,5 km; • elektrownie będą w ograniczonym zakresie widoczne z obrzeży najbliższego Obszaru Chronionego Krajobrazu „Rzeki Nogat”, z minimalnej odległości od ok. 4,3 km i nie będą widoczne na jego tle. Lokalizacja zespołów elektrowni wiatrowych przewidzianych do funkcjonowania przez okres 20-25 lat (okresowe oddziaływanie na krajobraz) w obrębie terenów pozostawionych w użytkowaniu rolniczym, przyczyni się do ochrony krajobrazu przed wprowadzeniem trwałego, dewaloryzującego zainwestowania typu osadniczego. Likwidacja elektrowni spowoduje powrót krajobrazu do stanu wyjściowego (o ile teren użytkowany będzie nadal rolniczo).

Zabytki i dobra kultury Realizacja ustaleń projektu „Planu…” w zakresie budowy elektrowni wiatrowych i dróg dojazdowych, nie spowoduje na etapie budowy fizycznego oddziaływania na dobra kultury, w tym w szczególności na zabytki. Dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe spełniają wymagania Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w zakresie ochrony krajobrazowej Zamku Krzyżackiego w Malborku. Na terenie stref ochrony archeologicznej obowiązuje uzgadnianie i opiniowanie wszelkich zamierzeń inwestycyjnych i innych związanych z pracami ziemnymi przez Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Gdańsku, w zakresie archeologii w porozumieniu z Muzeum Archeologicznym w Gdańsku.

Dobra materialne Ustalenia dotyczące lokalizacji elektrowni wiatrowych i infrastruktury towarzyszącej poza sieciami drogową, infrastruktury technicznej i melioracji nie spowodują fizycznego oddziaływania na inne dobra materialne. W szczególności budowa zespołu elektrowni wiatrowych nie spowoduje negatywnego wpływu na zainwestowanie wsi w otoczeniu.

Ludzie Planowane elektrownie wiatrowe i towarzysząca mu infrastruktura mogą potencjalnie wywierać wpływ na zdrowie ludzi przez: • emisję hałasu przez elektrownie – w „Prognozie...” wykazano, że możliwy jest taki dobór mocy akustycznej elektrowni, iż oddziaływanie elektrowni na klimat akustyczny będzie spełniało obowiązujące normy i nie będzie źródłem pogorszenia warunków życia ludzi; • emisję infradźwięków – elektrowni wiatrowe emitują infradźwięki na bardzo niskim poziomie, zdecydowanie poniżej wartości mogących wpływać na zdrowie ludzi;

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 194 proeko • emisję promieniowania elektromagnetycznego – generatory prądu elektrowni emitują promieniowanie o bardzo niewielkim natężeniu, nieszkodzącym ludziom, zanikające w odległości 30-40 m od źródła (umieszczonego na wysokości ponad 100 m), również kablowe (podziemne) linie elektroenergetyczne nie stanowią źródeł emisji promieniowania elektromagnetycznego o wartościach ponadnormatywnych; z uwagi na fakt, iż teren stacji elektroenergetycznej będzie ogrodzony, ponadnormatywne wartości pól elektromagnetycznych ograniczone będą do miejsc niedostępnych dla ludzi (zob. rozdz. 7.2.6.); • w sytuacji nadzwyczajnej (katastrofa budowlana) przez przewrócenie się konstrukcji elektrowni – sytuacja nadzwyczajnego zagrożenia jest teoretycznie wykluczona, gdyż konstrukcja elektrowni spełnia wszelkie normy w zakresie wytrzymałości i obciążeń; ewentualne wywrócenie elektrowni wiatrowej nie zagrozi siedliskom ludzi, które będą oddalone o minimum 400 m; • efekt stroboskopowy – efekt optyczny wywoływanych okresowo refleksów świetlnych, związanych z odbijaniem promieni słonecznych od obracających się śmigieł – znikome oddziaływanie ze względu na znaczną odległość do zabudowy (ponad 400 m), ponadto efekt ten został praktycznie wyeliminowany we współczesnych elektrowniach przez zastosowanie matowych powłok i farb zapobiegających odbiciom światła; • efekt migotania cieni – efekt optyczny związany z rzucaniem cienia na otaczające tereny przez obracające się łopaty wirnika turbiny wiatrowej; w analizowanym przypadku może to dotyczyć obiektów zabudowy mieszkalnej, przez krótki okres czasu średnio, od ok. kilku sekund do ok. 5 minut dziennie; • efekt zacienienia (cienia rzucanego przez konstrukcję elektrowni) – efekt ten w zależności od pory roku i dnia zanika w odległościach większych niż 2-3 krotna wysokość elektrowni; ze względu na odległość (ponad 400 m), planowane elektrownie mogą spowodować krótkotrwały efekt zacienienia w obrębie siedlisk ludzkich jedynie w okresie zimowym, a w pozostałych porach roku przy niskich położeniach Słońca; • przekształcenia krajobrazu – oddziaływanie okresowe, bardzo zróżnicowane ze względu na indywidualne odczucia ludzi.

7.3. Etap likwidacji dopuszczonych w projekcie „Planu…” elektrowni wiatrowych Na etapie likwidacji planowanego zespołu elektrowni wiatrowych przewiduje się następujące oddziaływanie na środowisko: • okresowa emisja zanieczyszczeń do atmosfery i emisja hałasu (samochody i sprzęt rozbiórkowy). • powstanie odpadów materiałów budowlanych (gruz, złom itp.); • powstanie odpadów innych, w tym niebezpiecznych (np. zużyte oleje i smary); • powrót krajobrazu do stanu sprzed inwestycji.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 195 proeko 7.4. Oddziaływanie skumulowane Najbliższe pracujące elektrownie wiatrowe w otoczeniu obszaru projektu „Planu…” to: • 1 elektrownia wiatrowa „Tralewo”, w minimalnej odległości ok. 0,5 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 1,5 km od terenów dopuszczonej lokalizacji elektrowni wiatrowych w projekcie „Planu…”; • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw I” (19 turbin – „Zespół Brzózki, Zespół Stawiec”) – wybudowany w minimalnej odległości ok. 2 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ponad 4 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw II” (3 turbiny – „Zespół Mirowo”) – wybudowany w minimalnej odległości ok. 4 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ponad 5,5 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; Ponadto, w otoczeniu obszaru projektu „Planu…” w gminie Nowy Staw planuje się realizację kolejnych zespołów elektrowni wiatrowych: • Zespół Elektrowni Wiatrowych „Świerki” (8 turbin) – w minimalnej odległości ok. 0,6 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 2,7 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej (dla zespołu Burmistrz Nowego Stawu dnia 20.07.2012 r. wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia pn. „Zespół Elektrowni Wiatrowych >Świerki< z infrastrukturą techniczną” – znak: GKIP.6220.2.2012). • Park Elektrowni Wiatrowych „Nowy Staw II” (7 turbin – „Zespół Mirowo”) – projektowany w minimalnej odległości ok. 2,1 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 3,7 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej; • Zespół Elektrowni Wiatrowych „Lipinka” – projektowany w minimalnej odległości ok. 2,4 km od granicy obszaru projektu „Planu…” i ok. 3,9 km od najbliższej, dopuszczonej jego ustaleniami elektrowni wiatrowej. Najważniejszym efektem skumulowanym oddziaływania elektrowni dopuszczonych na obszarze „Planu…” i w ich otoczeniu na środowisko, będzie ich oddziaływanie na zmiany fizjonomii krajobrazu oraz w mniejszym stopniu ograniczenie terytorialnych możliwości rozwoju innych funkcji społeczno-gospodarczych, w tym zainwestowania osadniczego. W wykonanej na potrzeby niniejszej „Prognozy…” analizie akustycznej uwzględniono elektrownie wiatrowe (istniejącą i projektowane), których oddziaływanie może kumulować się z oddziaływaniem elektrowni dopuszczonych do realizacji ustaleniami projektu „Planu…”. Wykonana analiza akustyczna wykazała, że skumulowane oddziaływanie akustyczne elektrowni wiatrowych spełnia normy Rozporządzenia Ministra Środowiska, z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku

7.5. Oddziaływanie zainwestowania osadniczego oraz towarzyszącej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 196 proeko Oddziaływania rozwoju osadnictwa oraz towarzyszącej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej w rejonie obszaru projektu „Planu…” obejmować będą przede wszystkim: • typowe przekształcenia na etapie budowy, w szczególności w zakresie przypowierzchniowej warstwy ziemi, zmiany w użytkowaniu gruntów, likwidację szaty roślinnej (głównie agrocenoz, ruderalnej i przydomowej) i zmiany krajobrazu - będą to zmiany nieznaczne ze względu na ograniczenia rozwoju osadnictwa (dla część obszaru projektu „Planu…” wprowadzono zakaz lokalizacji zabudowy o funkcji mieszkalnej); • na etapie funkcjonowania - emisja zanieczyszczeń (emisja ze źródeł ciepła, emisja z obiektów gospodarczych, w tym obiektów obsługi rolnictwa i planowanej biogazowni rolniczej) i hałasu, odprowadzanie oczyszczonych ścieków z oczyszczalni do wód powierzchniowych; potencjalne zagrożenie zanieczyszczeniem wód i gruntu (tymczasowe gromadzenie ścieków w zbiornikach bezodpływowych do czasu realizacji kanalizacji sanitarnej); • nie wystąpi oddziaływanie na formy ochrony przyrody w otoczeniu; • przekształcenia krajobrazu z rolnego w osiedlowy i lokalnie przemysłowy (oddziaływanie zależne od standardu i formy architektonicznej zabudowy, jakości jej wykonania oraz charakteru urządzonej zieleni towarzyszącej). W wyniku realizacji ustaleń projektu „Planu...” nastąpi modernizacja i wzbogacenie dóbr materialnych reprezentowanych przez zainwestowanie osadnicze, gospodarcze, sieć drogową i infrastrukturę techniczną. Podsumowując, rozwój osadnictwa oraz towarzyszącej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej spowoduje w większości typowe przekształcenia środowiska na etapie inwestycyjnym o charakterze lokalnym oraz nieznaczne oddziaływania na etapie funkcjonowania. Ochrona zasobów użytkowych środowiska przyrodniczego. W wyniku realizacji ustaleń projektu „Planu...” część gruntów zostanie wyłączonych z produkcji rolnej (w tym gleby III klasy bonitacyjnej), na rzecz lokalizacji elektrowni wiatrowych i nowych dróg dojazdowych. Przeznaczenie w projekcie „Planu…” gruntów rolnych stanowiących użytki rolne klasy III na cele nierolnicze wymagać będzie uzyskania zgody ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Realizacja ustaleń projektu „Planu...” nie będzie wymagała zmiany przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne. Jak wykazano „Prognozie …”, realizacja ustaleń projektu „Planu...”, nie spowoduje powstania zagrożeń dla osiągnięcia celów środowiskowych określonych dla wód powierzchniowych części zlewni Wisły Królewieckiej oraz jednolitych części wód podziemnych określonych w „Planie gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Wisły (2011).

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 197 proeko 7.6. Procedura ocen oddziaływania na środowisko Zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko i Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: dopuszczone w projekcie „Planu…” : • elektrownie wiatrowe; • ewentualna linia napowietrzna wysokiego napięcia; • inne obiekty infrastruktury technicznej i komunikacyjnej (np. drogi publiczne, sieci kanalizacyjne itp.), w zależności od ich parametrów; • lokalizacja nowych obiektów produkcji w gospodarstwach rolnych (np. chów lub hodowla zwierząt w zależności od dużych jednostek przeliczeniowych inwentarza (DJP); • budowa pozostałych obiektów usługowych i produkcyjnych w zależności od ich charakteru i parametrów. należą do kategorii obiektów mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko i wymagają uzyskania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, do której wydania może być wymagane sporządzenie raportu o oddziaływaniu na środowisko.

8. Oddziaływania transgraniczne Analiza skutków środowiskowych związanych z realizacją ustaleń projektu „Planu ...” położonego w odległości, w odległości ponad 60 km od granicy Polski (z Rosją – Obwód Kaliningradzki) wskazuje, że nie wystąpią oddziaływania transgraniczne na środowisko.

9. Sposoby minimalizacji wpływu ustaleń planu na środowisko i rozwiązania alternatywne Sposoby minimalizacji negatywnego wpływu ustaleń projektu zmiany „Planu…” na środowisko można osiągnąć przez: • zastosowanie proekologicznej technologii prac budowlanych; • dobór parametrów technicznych planowanych elektrowni i infrastruktury towarzyszącej ograniczających ich wpływ na środowisko; • kształtowanie środowiska przyrodniczego terenu lokalizacji i jego otoczenia (np. nie wprowadzanie zalesień, nie obsadzanie, zwłaszcza zielenią wysoką, dróg dojazdowych do elektrowni wiatrowych, nie tworzenie oczek wodnych i stawów); • ograniczenie potencjalnego oddziaływania na faunę, w szczególności ptaki i nietoperze, poprzez kształtowanie środowiska otoczenia terenu lokalzaicji elektrowni wiatrowych (uwzględnione w projekcie „Planu…”). Alternatywne rozwiązania dla przyjętego w projekcie „Planu …” wariantu lokalizacji 4 elektrowni wiatrowych stanowią: • wariant niepodejmowania przedsięwzięcia,

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW 198 proeko • realizacja mniejszej liczby elektrowni wiatrowych wchodzących w skład zespołu - ze względu na potencjalne oddziaływanie na krajobraz otoczenia Zamku Krzyżackiego w Malborku w projekcie „Planu…” zrezygnowano z czterech wcześniej planowanych lokalizacji elektrowni (zgodnie z opinią Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków). W zakresie zainwestowania osadniczego i towarzyszącej infrastruktury technicznej wskazane jest jak najszybsze włączenie istniejących i planowanych obiektów do projektowanej sieci kanalizacji sanitarnej. W zakresie rozwoju infrastruktury elektroenergetycznej w przypadku linii elektroenergetycznych niskiego i średniego napięcia wskazana jest realizacja linii kablowych doziemnych, co miałoby mniejszy wpływ na zmiany użytkowania ziemi, w tym ograniczenie wyłączeń terenów z produkcji rolniczej, ograniczenia w użytkowaniu, przekształcenia krajobrazu oraz potencjalny wpływ na zwierzęta fruwające.

10. Monitoring oddziaływania ustaleń planu na środowisko Dopuszczone w projekcie „Planu…” elektrownie wiatrowe, po ich oddaniu do eksploatacji, wymagać będą pomiarów poziomu hałasu w otoczeniu oraz kontroli ewentualnego wpływu na zachowania i śmiertelność ptaków i nietoperzy. Pod względem kontroli stanu środowiska na obszarze „Planu...” istotne są również: monitoring systemów unieszkodliwiania ścieków sanitarnych oraz skuteczność i prawidłowości gospodarki odpadami.

11. Wskazanie napotkanych w prognozie trudności wynikających z niedostatków techniki lub luk we współczesnej wiedzy Przy sporządzaniu prognozy oddziaływania na środowisko projektu „Planu…” nie napotkano trudności wynikających z niedostatków techniki. Luki we współczesnej wiedzy dotyczącej stanu środowiska przyrodniczego, zostały uzupełnione na zamówienie inwestora planowanych elektrowni wiatrowych w zakresie rozpoznania roślinności, siedlisk oraz fauny, w tym w szczególności ptaków i nietoperzy, w wyniku przeprowadzenia specjalistycznych badań przyrodniczych i monitoringów. Trudność formalną w realizacji „Prognozy…” stanowił brak w Polsce unormowań prawnych, takich zagadnień jak; • dopuszczalne poziomy infradźwięków w środowisku w aspekcie ochrony zdrowia ludzi; • dopuszczalne okresy występowania efektu migotania cieni na terenach osadniczych; • występowanie w krajobrazie tzw. dominant krajobrazowych.

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO PROJEKTU „MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W OBRĘBACH: TRALEWO, LASKI, DĘBINA, NOWY STAW, MARTĄG” GM. NOWY STAW