Christendemocratie: Voor Het Volk, Door Het Volk Christen Democratische Verkenningen Christendemocratie: Voor Het Volk, Door Het Volk
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
10,2 mm Christendemocratie: voor het volk, door het volk het door volk, het voor Christendemocratie: Christen Democratische Verkenningen Christendemocratie: voor het volk, door het volk Hoe geeft het cda als christendemocratische partij invulling aan zijn rol als volksvertegenwoordiger? Dit nummer blikt terug op de afgelopen periode en kijkt deels vooruit naar de toekomst. Hoe heeft het cda zijn gedachtegoed Zomer vormgegeven en hoe heeft het de stem van ‘het volk’ vertolkt? 2017 En welke stem dan precies, en van welk volk? En niet in de laatste plaats: welke raadgevingen krijgt het cda mee voor de toekomst van het land dat het door wil geven, richting de gemeenteraadsverkiezingen van 2018? ‘De historische rol van de christendemocratie is om een publieke kwartaaltijdschrift van het wetenschappelijk instituut voor het cda vriend en verdediger van de burgerlijke cultuur te zijn.’ govert buijs [op pagina 44] Christendemocratie: voor het volk, ‘Door de ontzuiling, de globalisering en de individualisering zijn onze samenlevingen fundamenteel uit het lood geslagen.’ door het volk Onder redactie van hans janssens [op pagina 107] Geerten Boogaard, Jan Prij, Jan Schinkelshoek & Hans Vollaard ‘De winst die Buma boekte, was vrucht van een Europese trend naar het Met bijdragen van fatsoenlijke midden. Ze kwam tot stand niet zozeer dankzij, maar James Kennedy, Govert Buijs, Henri Bontenbal, veeleer ondanks de campagne die zijn partij had gevoerd.’ Hans Janssens, Pieter Gerrit Kroeger, Wim van de Donk, Gabriël van den Brink, pieter gerrit kroeger [op pagina 113] Erik Borgman & Peter Cuyvers Zomer En interviews met ISSN 0167-9155 Cees Veerman, Janny Bakker, Karsten Klein & Teuni Scholthof 2017 CDV_2017-02_00_COVER_10.2mm_DEF.indd 1 29-06-17 15:55 Redactie Uitgever Drs. S.J.L. Aghina Uitgeverij Boom Mr. dr. G. Boogaard Prinsengracht 747-751 Prof. dr. Th.B.F.M. Brinkel 1017 JX Amsterdam Drs. P. van der Burg www.uitgeverijboom.nl In het volgende nummer Drs. P.H.J. Dijkman Drs. M.J. Fraanje Abonnementen Prof. dr. P.J.J. van Geest [voorzitter] Bel [ 0522 ] 237 555 of mail Drs. P.E. Heerma [email protected] Drs. G. de Jong Vrijhandel voor een abonnement of een Drs. L. Kooistra kennismakingsnummer. Mr. M. Neuteboom Drs. J. Prij [hoofdredacteur ad interim] Prijzen jaarabonnement voor 2017: P.J. Schenderling MSc Particulieren binnenland: Lange tijd is ingezet op een vrij verkeer van Drs. M.J. van der Stel online ¤ 67,50, papier en online ¤ 79,50; Dr. P.J.G. van Velthoven studenten en leden CDJA: goederen en diensten tussen verschillende landen. Eindredactie online ¤ 30,–, papier en online ¤ 40,50; Drs. W.M. van Koppen instellingen binnenland: Inmiddels is de vrijhandel niet meer zo populair. papier en online ¤ 123,50. Redactieadres Losse nummers ¤ 19,50. Zo zien lang niet alle burgers het nut en de Christen Democratische Verkenningen Een abonnement kan op elk noodzaak van handelsverdragen. Sterker, debatten Ter attentie van M. van Deelen-Kamps, MA gewenst moment ingaan. Postbus 30453 Opzeggen kan tot één maand voor over handelsverdragen leiden tot felle discussies 2500 GL Den Haag het einde van de jaargang. e-mail [email protected] www.tijdschriftcdv.nl tussen hartstochtelijke voorstanders en fanatieke internet www.tijdschriftcdv.nl Administratie Typografische verzorging tegenstanders. Want wat is er (gezien de gevolgen René van der Vooren [basisontwerp] Boom Distributiecentrum voor de democratie, de arbeidsomstandigheden, Pre Press Media Groep, Zeist. Postbus 400 7940 AK Meppel de planeet) nu zo vrij aan de vrijhandel? telefoon [ 0522 ] 237 555 telefax [ 0522] 253 864 Vanwege de aard en inhoud van de uitgave wordt u geacht het abonnement inhet kader van uw beroep of bedrijf te ontvangen en KERNREDACTIE: niet als consument op te treden in de zin van de artikelen art. 236 en 237 boek 6 BW. Gerrit de Jong & Jan Prij Mocht dit anders zijn, dan bent u gehouden dit binnen één maand na ingang van het abonnement per e-mail, telefonisch, schrif- telijk of anderszins bij de abonnementen- © 2017 Uitgeverij Boom, Amsterdam administratie van de uitgever aan te geven. ISSN 0167-9155 Jaargang 36 Niets uit deze uitgave mag worden Christen Democratische Verkenningen is vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt een voortzetting van Anti-Revolutionaire zonder voorafgaande schriftelijke Staatkunde, Christelijk Historisch toestemming van de uitgever. Tijdschrift en Politiek Perspectief CDV_2017-02_00_COVER_10.2mm_DEF.indd 3 29-06-17 15:55 Christen Democratische Verkenningen Zomer 2017 Christendemocratie: voor het volk, door het volk Boom Tijdschriften CDV_17_02_binnenwerk.indb 1 29-06-17 14:39 CDV_17_02_binnenwerk.indb 2 29-06-17 14:39 Inhoud 7 Ter introductie Actualiteit 10 dwars: THEO BRINKEL en BRIGITTE BAUER De Verenigde Staten zijn niet langer een betrouwbare bondgenoot 14 Federico Ottavio Reho Islamisme: een westerse politieke ideologie? 17 Alwyn de Jong De Qatar-crisis: kleine oorzaken, grote gevolgen? 21 uitgesproken politiek: Désanne van Brederode De narcist 22 binnenhof buitenom: Jan Dirk Snel Extraparlementair Christendemocratie: voor het volk, door het volk 26 geerten boogaard, jan prij, jan schinkelshoek & hans vollaard Christendemocratie: bemiddelen tussen staat en straat vertegenwoordiging in historisch perspectief 36 James Kennedy Hoe beginselpolitiek uit de tijd raakte 42 Govert Buijs Christendemocratie als hoeder en ontwikkelaar van de burgerlijke cultuur Christen Democratische Verkenningen | Zomer 2017 CDV_17_02_binnenwerk.indb 3 29-06-17 14:39 inhoud 4 51 Cor van Beuningen Democratie gaat stuk aan emoties, maar kan ook niet zonder evaluatie: vertegenwoordiging via beginselen 62 Henri Bontenbal Voor een aarde die we door willen geven 71 Jan Prij In gesprek met Cees Veerman ‘Politiek van de rentmeester vraagt om boerenverstand, historisch inzicht en empathie’ 78 Rien Rouw cda: een analyse van de opstelling in de oppositie 86 intermezzo: Karsten Klein ‘We hebben nuchtere bestuurders nodig met een solidair hart’ 88 Marcel ten Hooven Bedenk, cda: gematigd handelen vergt vermetel denken evaluatie: vertegenwoordiging via vertolking 96 Peter Cuyvers cda: maak werk van je eigen iconen 104 Hans Janssens De brede volkspartij als waarborg en tegenwicht voor populisme 111 Pieter gerrit Kroeger Ergens tussen Vlieland en Avondland 121 Hans Vollaard De zorgzame raadsleden van het cda 128 intermezzo: janny bakker ‘Zorgen mét mensen in plaats van vóór mensen’ Christen Democratische Verkenningen | Zomer 2017 CDV_17_02_binnenwerk.indb 4 29-06-17 14:39 inhoud 5 toekomstperspectieven: vertegenwoordiging via verbeelding 132 Wim van de Donk De pacificatieopdracht van de politiek 141 Gabriël van den Brink Waarom politiek zonder verbeelding onmogelijk is 149 Erik Borgman De representatie van wat zich niet laat representeren 156 intermezzo: Teuni Scholthof ‘Heel serieus een stem geven aan de burger, ook al is het eng’ 158 Erie Tanja De actualiteit van Alexander Frederik de Savornin Lohman Boeken 166 Rob van de Beeten Sybe Schaap Rechtsstaat in verval. Over de lange mars door de instituties 170 Thijs Tromp Erik Borgman Leven van wat komt. Een katholiek uitzicht op de samenleving 174 Frank van den Heuvel Bas van Bavel The invisible hand? How market economies have emerged and declined since ad 500 Bezinning 178 uit de kunst: Rien Fraanje Als niets vanzelfsprekend is, moeten we kleur bekennen 180 Jan Schinkelshoek Christen Democratische Verkenningen | Zomer 2017 CDV_17_02_binnenwerk.indb 5 29-06-17 14:39 CDV_17_02_binnenwerk.indb 6 29-06-17 14:39 7 Ter introductie Was het resultaat van de afgelopen verkiezingen vooral een succes omdat het cda weer beter de geluiden van de gewone man heeft laten horen, of was het vooral het succes van het authentieke cda-geluid? Of was er misschien (ook) nog iets anders aan de hand? Deze cdv wil een kader bieden om de laatste verkiezingsuitslag te evalueren langs twee lijnen: die van de vertolking van de cda-beginselen en die van de vertolking van de stem van het volk. De kernvraag was: hoe gaf het cda als christendemocratische partij invulling aan zijn vertegen- woordigende rol? Daartoe kijken diverse auteurs terug op de afgelopen verkiezingsperiode, en er wordt ook vooruitgekeken naar de toekomst. Hoe heeft het cda zijn gedachtegoed vormgegeven en hoe heeft het de stem van het volk vertolkt? En niet in de laatste plaats: welke raadgevingen krijgt het cda mee voor de toekomst van het land dat het door wil geven, richting de gemeenteraadsverkiezingen van 2018? Deze cdv staat in de goede traditie om na een belangwekkende verkiezingsuitslag kritisch én opbouwend de balans op te maken (denk bijvoorbeeld ook aan het winternummer uit 2010, De Balken ende-balans). *** Dit nummer, getiteld Christendemocratie: voor het volk, door het volk, is opgebouwd uit vier delen. In het eerste deel, ‘Vertegenwoordiging in histo- risch perspectief’, meent James Kennedy dat het voor het cda steeds moeilijker zal worden zijn christendemocratische beginselen te herscheppen voor een telkens weer schuivend electoraat waar- voor die beginselen (rentmeesterschap, gespreide verantwoordelijkheid, solidariteit en publieke gerech- tigheid) steeds minder zeggingskracht hebben. Govert Buijs is optimistischer. Zijn these is dat de hedendaagse burgerlijke cultuur, die zich dankzij het christendom heeft kunnen ontwikkelen, de leitkultur van Europa is. Als hoeder en uitdrager van die burgerlijke cultuur begrijpt de christendemocratie het hart van het Christen Democratische Verkenningen | Zomer 2017 CDV_17_02_binnenwerk.indb 7 29-06-17 14:39 ter introductie