NIEUWE REVU Inhoud Voormalig Hoofd- 22 Redacteur Hans Verstraaten Over 18 HET BEKLAAG- Boze Miljonairs En DENBANKJE Een Gokje Dat Goed Meneer R

EDDY TERSTALL, GREGORIUS NEKSCHOT, CORTÉS & THEO VAN GOGH

8 AP 717953 205223 02019 NIEUWE THEMA- €3,99 20, 15 mei 2019 – Adviesprijs Nr. REVUNUMMER 38 PAGINA’S HET VRIJE WOORD

VECHTEN VOOR HET VRIJE WOORD

Hans Teeuwen: ‘Moedwillig iemand Sylvana Simons: ‘Ik heb met mijn kwetsen is verwerpelijk, maar gelukkig kinderen gesproken over de eventuele niet strafbaar. Vrijheid is belangrijker prijs die ik moet betalen voor… dan gekwetste gevoelens’ (p.32) Tja, voor wat eigenlijk?’ (p.24) Verdwalen in verhalen Bestel nú je favoriete tijdschrift op Tijdschrift.land 04 NIEUWSFOTO’S

12 COLOFON EDITIE 20, 2019 15 MEI 13 65 JAAR NIEUWE REVU Inhoud Voormalig hoofd- 22 redacteur Hans Verstraaten over 18 HET BEKLAAG- boze miljonairs en DENBANKJE een gokje dat goed Meneer R. uitpakte bedreigde zijn nieuws buurjongens 14 WIE DENKT Fajah Lourens wel 21 GEEN NIEUWS dat zij is? In de prullenbak

16 CARTOON 22 NEERLANDS Pardon Lul Nieuws HOOP United Wardrobe- 17 STREEK VD WEEK oprichter Sjuul Een berg schol- Berden: ‘We willen eksterstront in een positieve im- Bladel pact hebben op de wereld’

48 38 CORTÉS EN NEK- SCHOT Een dubbelinterview met het getekende columns geweten van GeenStijl 12 JONATHAN URSEM 24 Haat en lelijkheid SYLVANA SIMONS In gesprek met de features meest gehate vrouw 44 van Nederland. ‘Ik VRIJ LINKS wens niemand iets Een briefwisseling slechts toe’ tussen filmmaker Eddy Terstall en 32 schrijver Asis Aynan HANS TEEUWEN De cabaretier en 48 16 BART NIJMAN zijn strijd voor het OUDE REVU Internet zit in een STUDIO REVU vrije woord. ‘Vrijheid Terug naar het jaar adolescentiefase wordt te vaak ver- dat Theo van Gogh keerd begrepen’ bruut werd vermoord 21 JERRY HORMONE 72 SEKS ‘Het volk is een Heerlijk, zo’n met de aars op- tepel- of slaap- gepompte gele orgasme ballon’

74 SPORT 62 HERMAN 64 ALLEMAAL Kasper, het BRUSSELMANS WINNAARS spookje van Ajax ‘Bach schudde het De beste poppen- ene na het andere speler van Berkel- 76 STRIP kutmelodietje uit Enschot Boze Witte Man z’n kromme poten’

70 FILM & TV 78 LIEVE MAXIM 76 LEON ANP, CORNÉ DER STELT VAN BEWERKING Een slangenkuil vol ‘Gelukkig heeft VERDONSCHOT diva’s in Tel Aviv Peter van der Vorst Open brief aan SP- meteen Fransie lijsttrekker Arnout 71 MUZIEK Bauer naar zijn Hoekstra 64 COVERFOTO

lifestyle Vampire Weekend kutzender gehaald’

NIEUWE REVU — 3 NIEUWS FOTO Zoek de Star Wars-fan Je moet er een geoefend oog voor hebben, maar ergens op deze foto staat een Star Wars-fan (hint: hij houdt geen surfplank vast). John O’Dwyer is een van de vele fanaten die zijn afgereisd naar Ierland voor een Star Wars-festival. De locatie is niet voor niks gekozen. Die steenpuist in de verte (door de lokale inboorlingen Skellig Michael genoemd) is in de Star Wars-kaskrakers The Force Awakens en The Last Jedi het eiland waar Luke Skywalker jarenlang in ballingschap doorbracht. DK FOTO: GETTY NIEUWS FOTO

Thaise druiper Deze arme soldaat zweet zich de tandjes in zijn ceremonië- le uniform, wachtend op de komst van zijn nieuwe vorst Maha Vajiralongkorn. Die voortaan overigens dient te worden aangesproken als Rama X, zijn officiële naam sinds hij is gekroond tot koning. Beter maak je daarin geen fout, want op majesteitsschennis staan in Thailand serieuze straffen. Zal niet makkelijk zijn, want de beste man – die graag rondparadeert in tanktopjes en ooit zijn poedel Foo Foo benoemde tot luchtmaarschalk – smeekt bijkans om een straf potje schennis. Maar daar weet zijn vrouw (een voormalig stewardess met wie hij vlak voor zijn kroning stiekem is getrouwd) vast meer over te vertellen. DK FOTO: HOLLANDSE HOOGTE NIEUWS FOTO

Van doodskist tot kunstwerk Pas als Abdullah Ambrousi zijn bemanning de opdracht geeft een van de boordlampen aan te doen, vangt hij een eerste glimp op van de tragedie die zich al over enkele minuten zal ontvouwen. In het pikkedonker van de nacht ziet de kapitein van het Portugese containerschip King Jacob, gevan- gen in de lichtbundel van de boordlamp, een gammele houten vissersboot, volgestouwd met Afrikaanse vluchtelingen en machteloos dobberend op de golven van de Middellandse Zee. Kapitein Ambrousi vaart in de buurt als de Italiaanse kustwacht op 18 april 2015 de noodoproep verstuurt, maar kan niets uitrichten. Het vissersbootje begint te kapseizen, vijf minuten later is het verslonden door het water. Nu is het door de kunstenaar Christoph Büchel veranderd in een kunstwerk, te zien op de Biënnale in Venetië. DK FOTO: HOLLANDSE HOOGTE TERUG IN DE TIJD

Skamania County, 1980 123 Jaar lag ze in diepe slaap, maar op 18 mei wordt de vulkaan Mount Saint Helens in het noordwestelijke puntje van Amerika plotseling wakker. De uitbarsting geldt nog altijd als de dodelijkste en meest verwoestende in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Hoewel de vulkaan in een dunbevolkt gebied ligt, vallen er 57 slachtoffers. De kracht van de eruptie heeft ook een onvoorstelbare hoeveelheid bomen tegen de grond gekwakt. In de zomer van 1980 rijden zeshonderd vrachtwagens per dag af en aan om zoveel mogelijk timmerhout te redden. Mount Saint Helens heeft zichzelf op die noodlottige dag in mei lettterlijk een kopje kleiner gemaakt. De top ligt tegenwoordig op 2550 meter, vierhonderd meter lager dan vóór de uitbarsting. DK FOTO: GETTY IMAGES OP DE REDACTIE

EDITORIAL

Colofon Hoofdredactie Jonathan Ursem Artdirection Vincent Sterk Redactie Danny Koks Beeldredactie Roland Buiting Eindredactie Martin Bouwman, Niek Stolker, Haat en Edwin Struis Vormgeving Antonio Ortega Secretariaat Diane Beijer Aan dit nummer werkten mee Asis Aynan, Herman Brusselmans, Kay Coenen, lelijkheid Cortés, Kees van Dalsem, Bram de Graaf, Maxim Hartman, Guuz Hoogaerts, eder Burger mag zijn gevoelens uiten dan gezegd, maar een rake verbale tik kan Jerry Hormone, Marith Iedema, Marvin Jacobs, en verspreiden, op zoodanige wijze, als hard aankomen. Vraag maar aan Simons, die Andries de Jong, Arnold hij goedvindt, des niet strijdig met het met haar kinderen al heeft gesproken over Karskens, Hein de ‘ I Kort, Jeroen de Leijer, oogmerk der Maatschappij.’ De vrijheid van het zwartst mogelijke scenario: een aanslag Jossine Modderman, Rob meningsuiting werd in 1798 al vastgelegd in op haar leven. Muntz, Martijn Neggers, Gregorius Nekschot, De Staatsregeling, zeg maar de eerste Grond- ‘Haat en lelijkheid’ noemt Simons de bagger Steve Nestorovski, André Nientied, Bart Nijman, Ger wet van de Bataafse Republiek. In onze huidi- die haar ten deel valt omdat mensen het niet Post, Libben Reeskamp, ge Grondwet is de zinsnede ‘behoudens ieders met haar eens zijn. Ergens begrijp ik het wel; Alexander Schippers, Corné van der Stelt, Jasper verantwoordelijkheid volgens de wet’ toege- schelden, dreigen en geweld zijn de meest Suyk, Eddy Terstall, Leon voegd, dat in het geval van het vrije woord voor de hand liggende opties als je zelf geen Verdonschot, Frank Waals

een veel belopen bruggetje is naar het gelijk- argumenten hebt, of als je niet weet hoe je die Uitgever Anton Pijper heidsbeginsel en het discriminatieverbod uit moet overbrengen. Als taal zeg maar niet echt Redactieadres artikel 1 van diezelfde wet. jouw ding is. Als je zelf onkundig bent, is het Teleportboulevard 124 Enter Sylvana Simons. Met collega Frank makkelijk om met woorden of vuisten om je 1043 EJ Amsterdam [email protected] Waals sprak ik de politica voor dit thema- heen te slaan, zeker als de ander wel goed uit nummer over het vrije woord in het stadhuis haar woorden komt. Social media nieuwerevu van Amsterdam. Over de vrijheid van meningsuiting, maar vooral over de keerzijde Jonathan Ursem, hoofdredacteur Abonnementen Zie www.revu.nl/abonneren daarvan. Want woorden doen geen pijn wordt [email protected] @RevuJonathan of bel 0251-257924

Sales sales@pijpermedia.nl

Copyright & auteursrecht- ACHTER DE SCHERMEN voorbehoud © 2019 Pijper Media B.V. Niets uit deze uitgave mag geheel of gedeeltelijk worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geau- Alles Alles tomatiseerd gegevensbe- stand of openbaar worden zeggen (p. 32) tekenen (p. 38) gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder schriftelijke toestemming van de Journalist Bart Nijman: ‘Met Hans Teeuwen heb ik Redacteur Danny Koks: ‘Altijd als mijn dochtertje uitgever. De uitgever sluit vaker over de vrijheid van meningsuiting gesproken. vraagt of ik met stroop een bloem op haar pannenkoek iedere aansprakelijkheid voor schade als gevolg Hans heeft in de schaduw van zijn cabaretroem altijd wil tekenen (of mijn zoontje een auto) voel ik me van druk- en zetfouten uit. een reputatie gehad als strijder voor het vrije woord. betrapt. Ik kan namelijk niet tekenen. Elk teleurgesteld Zonder schriftelijke toestemming van de uitgever Ik zeg schaduw, omdat het in zijn geval zo nauw ver- gezicht van mijn kinderen als ze staren naar het vor- is opname van Nieuwe Revu weven is met zijn vriendschap met en de moord op meloze plasje schenkstroop dat volgens hun vader in een leesportefeuille niet Theo van Gogh. Die twee zijn in zijn leven onlosma- moet doorgaan voor een tulp of de Batmobiel, herin- toegestaan. kelijk met elkaar verbonden. Teeuwen heeft niet nert me daaraan. Meer schade dan in de dop geknakte alleen de reputatie, maar ook de diepere gedachten kinderzieltjes zal ik met mijn tekenarij nooit berokke- en bijbehorende argumenten om zijn liefde voor nen. Dat geldt niet voor Cortés en Gregorius Nek- VvMU solide te onderbouwen. Er is een permanente schot, de twee cartoonisten van GeenStijl. Hun spot- noodzaak om het vrije woord te verdedigen, en met prenten zorgen regelmatig voor een stroom aan dat argument wist ik hem tot dit interview te bewe- verwensingen en bedreigingen. Toch blijven ze door- gen. Omdat vrijheid van meningsuiting continu tekenen. Omdat ze vinden dat het vrije woord niet mag opnieuw uitgelegd moet worden, en bovenal: niet worden gemuilkorfd. Ik blijf ook doortekenen. Omdat binnenskamers.’ mijn kinderen pannenkoeken superlekker vinden.’

12 — NIEUWE REVU 65 JAAR

NIEUWE REVU

TEKST DANNY KOKS FOTO JOHN SCHAFFER getal vd week 65 jaar Nieuwe Revu, 65 jaar mooie verhalen. Elke week blikt een Revu- coryfee terug op zijn of haar wild- ste avonturen. Deze keer: ex-hoofdredacteur Hans Verstraaten over boze miljonairs en een grote gok die perfect uitpakte. raster schema

HANS VERSTRAATEN game

Beste beslissing rechtszaken. Die mensen wilden helemaal niet in CV ‘Nu we het toch over Ajax hebben... Die speelden de publiciteit komen, dus ze waren echt woe- Hans Verstraaten in 1995 dus wél de Champions League-finale. dend. Toen dacht ik: dit was eens, maar nooit (62) Tegen AC Milan, op een woensdagavond. Toen meer. Wie schetst mijn verbazing toen enkele had ik bedacht, ervan uitgaande dat Ajax zou jaren later maandblad Quote met eenzelfde for- Revu winnen, dat we een speciale Ajax-editie moesten mule kwam. Die maakten in het begin ook veel Mister Revu is van uitbrengen, zo spoedig mogelijk na de wedstrijd. fouten, maar die zetten wel door. Goed gedaan, 1989 tot en met Dat had ik allemaal geregeld met de drukkerij en zou ik zo zeggen. Dat hadden wij ook moeten 2000 hoofdredac- de distribiteur. Een zeer kostbare operatie, eentje doen.’ teur. Gouden jaren, ook die niet meer terug te draaien was, mocht met bakken winst en Ajax toch verliezen. Ik had het dan ook niet aan Die ene collega talloze primeurs. de uitgever gemeld. Soms kun je beter vragen om ‘Ik heb vele bijzondere collega’s gehad, maar er Shopaholic vergiffenis dan om toestemming. Het doelpunt was er eentje die er voor mij met kop en schou- Hans heeft ook ver- van Kluivert in de 85ste minuut zal ik dan ook ders bovenuit stak: Frits Barend. Die was altijd stand van winkels en kleur schema nooit vergeten, alleen wel om andere redenen aan het telefoneren met Jan en alleman, allemaal retails. Hij schrijft er plek vd week dan de meeste voetballiefhebbers. Als Ajax had om zijn gigantische netwerk te onderhouden. Hij al twaalf jaar verloren, dan had ik ontslag genomen. Of was ik was van 07.00 uur tot midddernacht met zijn columns over voor ontslagen, dat had natuurlijk ook gekund.’ beroep bezig. Elke receptie, elke wedstrijd, daar RetailTrends. stak hij enorm veel energie in en het leverde hem Grootste blunder ook enorm veel op. Onhandig ‘Begin jaren 90 dacht ik dat het leuk zou zijn om Als je elke dag dertig mensen belt om te vragen Ook over zichzelf een nummer te maken met de honderd rijkste hoe het met hen gaat, zit er altijd wel eentje tus- schrijft hij columns, Nederlanders. Geheel gejat van Forbes, maar dat sen die zegt: “Op het moment even niet zo goed.” in Libelle. Zijn grap- was niet zo erg. Dat nummer hebben wij toen En dan heb je dus nieuws. Een van zijn mooiste pigste zijn gebun- gemaakt in samenwerking met miljonairsdes- scoops was dat Ruud Gullit naar AC Milan ging. deld in De Onhandig- kundige Jos van Hezewijk. Daar kwamen een Dat had Revu als eerste. Gullit deed dat in een ste Man van Nederland. hoop negatieve reacties op van mensen die in die interview met Frits waarin hij ook zijn toenmali- lijst stonden. En een hoop dreigementen met ge werkgever PSV onderuit haalde.’ ✖

NIEUWE REVU — 13 groot getal Wie denkt Wat vinden anderen van vind ik weleens lastig, want Een stoer dat sijpelt ook door in haar Fajah vriendschappen. Dat is soms wijf is het Fajah Lourens zonde, want ze laat werkdin- Marith Iedema getjes vaak voor haar sociale Lourens? leven gaan. Ik heb weleens gedacht: misschien bijt ze zich wel vast in te veel din- wel dat zij is? gen. Tegelijk focust ze zich nu knap op de uitbreiding van haar bedrijf; mooi om te zien dat ze ook zakelijk heel vol- PROFIEL — Fajah Lourens (37) is wassen is geworden.’ in onderhandeling over een zelf- MARITH IEDEMA bedachte datingshow om een seksjournalist man voor haar te zoeken. Intus- ‘Vrouwen ervaren dickpics vaak als seksuele intimidatie. sen bieden de heren zich spon- Ik krijg ze ook geregeld. Ik taan aan op haar social media. denk dat Fajah en ik er rede- Niet met ouderwetse liefdes- Ze is een lijk goed mee omgaan omdat we het gewend zijn; ik vind briefjes natuurlijk, maar gewoon meisje van het soms wel walgelijk, maar met foto’s van hun piemels. ik raak er niet door van slag. de straat Een klein deel van die kerels Winston Post is zo onnozel dat ze denken: TEKST ANDRIES DE JONG FOTOGRAFIE BSR WINSTON POST ik heb zo’n geweldige pik, ik Ik ben goede vriend stuur hem even op, daar ver- een vrouw kunnen trekken. ‘Fajah ken ik sinds 2002, toen leid ik haar wel mee. Maar het Je moet de mensen soms een Wel heel origineel toch, jezelf aanbie- helemaal ze in GTST begon. Ze was overgrote deel van die man- beetje opvoeden.’ den met dickpics op social media? klaar met toen nog erg jong, maar ze nen weet dat ze vrouwen Fajah zet social media vlijtig in om haar swim- was direct erg aanwezig. ermee choqueren en intimi- MONA DE LEEUW wearcollectie Sapph by Faya en fitplatform dickpics Fajah kan ongenuanceerd deren. Digitale potloodven- deelneemster Big MyKillerBodyMotivation te promoten. Dat zijn, ze is een echte flapuit. ters zijn het. En zoals ze Brother 1 ‘Mijn dochter Romana deed in hengstige heren juist via Instagram, Facebook Maar alles wat ze zegt, komt vroeger al zeiden: als er in wel uit haar hart. Ik heb laatst Haar oplos- het park een man voor je 2013 mee aan het program- en Twitter contact zoeken met het struise seks- nog met haar geluncht; ze springt die z’n piemel laat ma Vier Handen op één Buik. symbool kan ze dus op zich wel begrijpen. sing is niet komt op mij rustiger over dan zien, moet je niet gillen, maar Fajah was aan Romana Alleen die vaak vunzige fallusfoto’s vindt ze vroeger. Ze is warm en lief- mijn stijl lachen. En dat doet Fajah, op gekoppeld, maar ze kregen vreselijk. Korte pikkies, paars opgezwollen Wat moeten we weten over Fajah devol, maar haar toekomsti- Kim Holland haar geheel eigen manier. vreselijke ruzie. Ik was bij de eikels, blauwe ballen, stijve harken, palen vol Lourens? ge partner moet wel zijn Een stoer wijf is het.’ opnames; het was denk ik kopkaas, lange leuters en slappe snikkels ont- Loopt al naar de veertig, maar is met haar kop eigen dingen hebben. In rela- eerst allemaal te braafjes, sieren haar berichtboxen. vol krullen en haar prachtig getrainde lijf een ties is ze een bulldozer; wie KIM HOLLAND waarna Fajah de boel heeft verschijning die vele mannen doen kwijlen van aan haar gaat hangen, wordt pornobazin opgestookt. Ze hebben staan Lourens vertelde onlangs dat ze de opwinding. Laat het lichaam waar ze zo hard afgeschud. Je delft als man ‘Mannen hebben vaak een schelden als viswijven. Als naam van zo’n man en zijn piemelplaatje voor werkt graag op sexy wijze zien op Insta- gegarandeerd het onderspit, speciale relatie met hun pik hulpmoeder had Fajah het online heeft gezet. Geen lullige maatregel. gram, waardoor de fantasie van oversekste idio- want Fajah kan zo hard zijn en hopen serieus dat het goede voorbeeld moeten Zo’n actie, dat is Lourens ten voeten uit. Ze ten blijkbaar op hol slaat. Post zelfs weleens dat ze over haar eigen lief- meisje reageert als hij een geven. Mijn dochter heeft er heeft een moeilijke jeugd gehad, waarin ze veel een naaktselfie op social media, maar weigert desgevoel heen kan stappen. foto van zijn sieraad stuurt. heel lang last van gehad, ze kreeg de meest vreselijke werd gepest op school. Ook haar vader zorgde ooit in blootblad Playboy te verschijnen. Voert Het is een prachtige meid, Maar het zijn vaak lelijke maar ik zou in een relatie wel foto’s die niks te maken heb- reacties. Psychologen von- voor veel problemen; hij probeerde haar vrien- momenteel afrondende gesprekken met een tv- bang voor haar worden, ben met seksuele spanning den het niet verantwoord van dinnen te versieren en werkte in Casa Rosso, producent over een datingprogramma waarin haha. Ze is een meisje van de opbouwen. De oplossing die Fajah dat ze mijn dochter waar hij live seksshows deed. Hij overleed al ze de ware jongeheer hoopt te vinden. straat en hoe ze dat nu ludiek Fajah kiest door de plaatjes meerdere malen vastgreep toen Lourens 20 jaar was. Door haar ingewik- oplost met die vervelende te publiceren, is niet mijn en verrot schold. Je ziet nu kelde achtergrond heeft ze geleerd te vechten Wat vindt Fajah Lourens van zichzelf? piemelplaatjes, past hele- stijl. Ik geef die jongens liever ook aan de manier waarop ze en voor zichzelf op te komen. Iedereen die haar ‘Ik ben helemaal klaar met dickpics.’ maal bij haar. Uit alles wat ze wat mee dan dat ik ze met die dickpics omgaat dat nog een pikprent stuurt, slingert ze resoluut aanpakt, wil ze het maximale afbrand, zoals wat tips over het een ordinaire vrouw is. met naam, toenaam en tampeloeres het inter- Wat vinden wij van Fajah Lourens? halen, zo enthousiast is ze. hoe ze op originele manieren Het is bij haar actie-reactie net op. Doe ons maar jouw chickpics op Insta. Ze is zakelijk keihard en dat de erotische aandacht van en dat vind ik niet goed.’ ✖

14 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 15 COLUMN BART NIJMAN

Zwemfeestje ‘Een globale e verbanning van opiniemakers Wanneer wordt een foto een meme, waar digitale deel- door tech-platforms, internationa- stopt auteursrecht om vrije (artistieke, satiri- le krampachtigheid rond auteurs- sche) bewerking de ruimte te geven? Waar tjesversneller D rechten, panische politieke reflexen tegen trek je de lijn tussen ‘opinie’ en ‘beïnvloe- als het open ‘nepnieuws’ en een online massa die zich ding’, wat is daarbinnen toegestaan? Mag je internet laat steeds verder afkeert van traditionele media Trump en Thierry met het fascisme vergelij- zich niet en politiek: het internet zit in een adolescen- ken, zoals het internationale Mainstream tiefase en niemand weet hoe het verder moet Mediapark gretig doet, maar trekken we wel atemmen’ qua opvoeding, studieplannen en volwassen een grens bij een parabel tussen Frans Tim- levensdoelen. mermans en een volgevreten, machtshonge- Oké, niet overdrijven. De openingszin slaat rig Orwelliaans EU-zwijn? slechts op een klein deel van het grote Ieder kamp en elke niche heeft daarover publiek. Babyboomend Nederland zit nog zijn eigen opvattingen. De botsingen avond aan avond mentaal ingedut vastgezo- daartussen hebben azijn en venijn als gen aan NPO 1, half werknemersland leest ingrediënt, sarcasme en satire als regionaal nieuws in de forensentrein en ver- wapens en schorsing of censuur door geet het daarin aangewakkerde ‘het is me met (meestal linkse, politiek correcte) wat-gevoel’ zodra ze inklokken op kantoor, bias besmette scheidsrechters als straf en driekwart van het internet deelt enkel kat- bij overtredingen. tenplaatjes, gezonde recepten en invoelende Het vrije internet is een eindig experi- woorden onder digitale condoleanceregisters ment als er geen manier gevonden wordt om van overleden mensen die ze nooit gekend er een échte publieke ruimte van te maken hebben. waarin context, redelijkheid en de ooit voor Maar die kleine groep politiek, publiek en het oer-internet zo kenmerkende onbaat- polemisch betrokken burgers zijn wel dege- zuchtigheid worden bewaakt. nen die zich het lot van het vrije debat op het Voor digitale democratisering is niet alleen vrije internet aantrekken, én bepalen. Ze politieke wil nodig. Er moeten badmeesters hebben alleen geen eenduidig idee hoe je een en ambulancebroeders zijn. Mensen die geen level playing fieldvoor miljardenmassa’s moet belang hebben om onderscheid te maken: als maken, met voorwaarden voor zoveel moge- het goed gaat mag iedereen in het zwembad, lijk in rationele regels verzekerde vrijheid. als het mis gaat, mag iedereen in de ambu- Als een 24 uurseconomie eerlijk laten draai- lance. en al een bijna onmogelijke opgave is, laat Maar op internet wil iedereen liever alleen een globale digitale deeltjesversneller als het maar zwemmen. ✖ open internet zich al helemaal niet temmen.

PARDON LUL NIEUWS

16 — NIEUWE REVU N IO T A C O L

STREEK VAN DE WEEK

N IO T A C O L

Nieuwe Revu bericht wekelijks over belangwekkend nieuws uit de regio. Deze keer zakken we af naar het

Brabantse Bladel, waar een dierbare A RA G muziekvriend zich manmoedig door T Y L U E H D een berg scholeksterstront pro- A C L S B beert te vechten.

TEKST DANNY KOKS CorStopper AM D R E T ichard Theuws uit Bladel is een mooi S 3000 DE M D mens. De voltallige Streek van de E A G Week-redactie kent Richard, en komt N I R L hem een paar keer per jaar tegen bij een fes- L

tival of concert. Biertje in de hand, gulle lach B om de mond, altijd een mooi verhaal paraat. Kortom, een Brabander zoals alle Brabanders gende dag een verse kwak kak gedeponeerd op zouden moeten zijn. Hoewel we hem nooit Richards schoongeschrobde stoepje. ‘Damn, daadwerkelijk naar een bandje hebben zien Cor is terug. Iemand een creatieve oplossing kijken – hij is altijd veel te druk met ouwehoe- om dat beest voor mijn deur weg te houden?’ ren – hebben we uit betrouwbare bron verno- Dek het spiegelglas af, gaf iemand als tip, mis- men dat Richard toch echt heel veel van punk schien is Cor verliefd op zichzelf. 45 minuten en metal (en Ween) houdt. Zoveel, dat hij op later twitterde Richard: ‘ARGH! OVERAL LIGT een gegeven moment T-shirts begon te bedruk- STRONT!’ Het afdekkarton dat voor de ramen ken met bandlogo’s en die ging verkopen. Dat ‘Cor moet was geplakt, door Richard gedoopt tot de Cor- ging zo goed, dat hij merchandise.nl inmiddels nog effe Stopper 2000, had hopeloos gefaald. heeft uitgebouwd tot een florerend bedrijf. Ook de CorStopper 3000 (dikker karton, op RP O Ja, onze Richard kan dingen. ZoalsD twitteren, leren waar nog meer ramen geplakt) bood geen soelaas. U daar is hij ook heel goed in. EindE vorige maand Jeroen de stagiair zal inmiddels armspieren I de plee is, kwakte hij een noodkreet opN Twitter: ‘WAT IS van staal hebben, zo vaak hebben wij hem op MET DEZE VOGEL EN WAAROM SCHIJT IE maar als Twitter de stoep schoon zien boenen. Omdat VOOR MIJN DEUR!?’ Het ging om een scholek- Richard van de nood graag een deugd maakt, ster, die het stoepje voor Richards kantoor had dat lukt en omdat zijn Twitter-verslag over Cor inmid- uitgekozen om vol te blaffen met dunne worden we dels viral was gegaan, en omdat hij een bedrijf stront. Vogelkenners wisten Richard te vertel- heeft dat T-shirts bedrukt, vond hij het tijd om len dat het dier waarschijnlijk een nest ergens vast maten,’ de schijtende scholekster zijn eigen kleding- in de buurt had en dat scholeksters in het alge- lijn te geven. En omdat Richard geen slaatje uit meen nogal territoriaal van aard zijn. En een twitterde stront hoeft te slaan, doneert hij elke cent van beschermde diersoort. Richard zat dus nog wel Richard elk Cor-shirt dat wordt besteld (dat kan op even met die schijtfabriek opgescheept. niefokkemeebrabant.nl), aan de stichting No Guts Nu moet je van Richard weten dat hij geen No Glory. Die zamelen geld in voor kankerbe- vlieg kwaad doet, laat staan een vogel. Hij gaf handelingen die nog niet worden vergoed door het beestje de genderneutrale naam Cor mee. zorgverzekeraars. Liepen er maar meer ‘Cor moet nog effe leren waar de plee is, maar Richards rond in dit land. Dan was er voor elke als dat lukt worden we vast maten,’ twitterde scholekster een warm nestje geweest, of ie nu hij. Daar dacht Cor anders over. Die had de vol- aan de schijterij is of niet. ✖ ✖

NIEUWE REVU — 17 Ze halen zelden de krantenkoppen, maar ook huis-tuin-en-keukencriminelen worden door de rechter ter verantwoording geroepen. In Het Beklaagdenbankje uw wekelijkse portie winkeldiefstal, huiselijk geweld en ander klein leed. Deze week meneer R. die zijn buurjongens belaagde met nepvuurwapens.

et loopt tegen de middag wanneer de teerd, ja. Het was al veel langer bezig.’ deuren van de rechtbank voor de ‘En dus nam u een gasdrukpistool mee naar bui- zoveelste keer die dag open zwiepen. ten.’ De bode roept de rechtszaak om, een ‘We wonen in een wijk met veel kinderen, wij H35-jarige meneer R. geeft gehoor aan de oproep. hebben zelf een baby, die erg van dat vuurwerk Met een chagrijnig gezicht, waarop zijn wenk- schrok, en ik was gewoon geïrriteerd. Ja, ik weet brauwen in een strenge houding zijn geperst, ook wel dat ik het niet had moeten doen, maar stapt hij de zaal binnen. Terwijl hij in het ja.’ beklaagdenbankje plaatsneemt, stapt ook zijn De rechter zucht een keer. Ze legt uit dat ze best vriendin de zaal binnen. Ze gaat op de voorste snapt dat puberjongens met vuurwerk het bank zitten, haar houding verraadt overduide- bloed onder de nagels vandaan kunnen halen. lijk dat ze het er niet mee eens is dat haar vriend ‘Maar,’ voegt ze daaraan toe, ‘laten we wel ter verantwoording geroepen is. Hoofdschud- wezen: die jongens hadden helemaal geen vuur- dend zet ze haar tas naast zich neer en slaat ze werk bij zich.’ haar armen en haar benen over elkaar heen. ‘Ja, mag ik daar nog één ding over zeggen?’ mop- Meneer R. zelf is groot, kaal en lijkt er ook flink pert meneer R. van te balen dat hij als verdachte is opgeroepen ‘Ja?’ om tekst en uitleg te komen geven. De rechter ‘Nou ja, dat was dus wel héél toevallig, dat ze dat knikt een keer naar de bode en kijkt dan nog één ineens niet meer hadden. Maar goed, ik had dat keer de zaal rond. Ze wijst meneer R. op zijn niet moeten doen, dat is ook zo. Maar, als ik daar rechten, maar adviseert hem daarbij wel goed nog één ding over mag zeggen: mijn vrouw op te letten. R. knikt, maar wel met tegenzin. stond buiten, en de tuin van die jongens grenst aan de onze, en toen stonden ze gewoon te Nepvuurwapens lachen.’ Dan staat de officier van justitie op. Ze schraapt ‘Dronken en stoned waren ze!’ voegt de vrouw TEKST haar keel en steekt van wal. Meneer R. zou op van meneer R. eraan toe. De rechter kijkt nog MARTIJN NEGGERS een kwade avond met een nepvuurwapen zijn eens geïrriteerd haar kant op. ILLUSTRATIE JEROEN DE LEIJER huis uitgestormd zijn en daarmee zijn buurjon- ‘Mevrouw, dit is de tweede keer. Ik waarschuw u.’ gens bedreigd hebben. Daarnaast staat hij De vrouw van meneer R. haalt verongelijkt haar terecht omdat hij naast twee nepvuurwapens schouders op. ‘Nee, oké, oké, ik zeg al niks meer, De man die zijn ook nog eens twee kogelpatronen in zijn bezit hoor.’ zou hebben. Terwijl de officier praat, zit R.’s ‘Maar, mag ik daar nog één ding over zeggen?’ vrouw heftig nee te schudden. Twee keer breekt onderbreekt R. zijn vrouw, en wendt zich weer ze bijna in, maar weet ze zich in te houden. De tot de rechter. derde keer houdt ze het niet meer en gromt wat ‘Ja.’ onverstaanbaars. ‘Ik hoorde dat die jongens zo geschrokken zou- ‘Goed, meneer R.,’ begint de rechter. ‘U heeft den zijn, dus ik wilde gaan praten, want ja, ik buurjongetjes gezegd dat dat allemaal klopt, toch?’ ben ook jong geweest, maar ik heb nooit meer ‘Ja,’ moppert R. wat van ze gehoord.’ ‘U hoorde vuurwerk op straat en u werd daar De rechter knikt en wil door met haar vraagge- boos van.’ sprek. Blijkbaar heeft R. de twee jongens, toen R. knikt, plukt aan zijn kin en vouwt zijn armen ze geen vuurwerk in hun handen bleken te heb- bedreigde weer boos over elkaar heen. ‘Ja. Ik was geïrri- ben, hun zakken leeg laten maken en alles

18 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 19 voor zich op de grond laten leggen. Weer onder- heeft geen strafblad, en dat wil ik ook wel mee- breekt R. haar. ‘Kijk, ik ben zelf ook jong geweest wegen.’ ‘Meneer hè, en ik heb ook wel dingen gedaan en zo, maar De officier eist een werkstraf van honderdvijftig betreft het wordt hier nou allemaal wel heel mooi neer- uur. De vrouw van meneer R. schudt afkeurend gezet. Ik bedoel: iemand mag die kinderen ook haar hoofd. Bij elke zin die de officier van justi- een vol- weleens in bedwang houden. En daarbij: ik was tie uitspreekt, gaat ze harder schudden. Af en wassen niet de enige die buiten was, hè?’ toe kijkt ze om zich heen om medestanders te ‘U was wel de enige met een vuurwapen.’ zoeken, maar in de publieksbanken proberen de meneer. ‘Ja oké,’ schokschoudert R. dan toch maar. andere toeschouwers het oogcontact te vermijden. ‘Mag ik daar nog één ding over zeggen?’ De jon- Volwassen meneer onderbreekt R. de officier nog maar eens. ‘Kijk, gens Dan is het woord aan de officier, die weinig ik heb een fout gemaakt en daar wil ik mijn mededogen lijkt te hebben met meneer R. Ze straf voor, maar iemand moet die kinderen ook waren vijf- begint nog maar eens uiteen te zetten dat hij gewoon terechtwijzen.’ tien. Hij zijn twee buurjongens dwong om hun zakken De rechter haalt een klein beetje van de straf af. leeg te maken en de spullen op straat te leggen. Meneer R. loopt naar buiten met honderdtwin- had zich Dat er ondertussen elders in de straat vuurwerk tig uur taakstraf, waarvan veertig uur voorwaar- afgestoken werd en dat R. daarna ook meteen delijk. Terwijl meneer R. en zijn vrouw naar bui- als een weg was. ten lopen, begint ze zachtjes tegen haar man te volwasse- ‘Daarnaast,’ vult de officier zichzelf aan, ‘meneer schelden op het rechtssysteem, de politie en de betreft een volwassen meneer. De jongens waren rechters. ne moeten vijftien. Hij had zich als een volwassene moeten ‘Ssst,’ sist R. haar toe. Mopperend schudt ze haar gedragen’ gedragen. Maar, aan de andere kant: meneer hoofd en stapt de rechtszaal uit. ✖

20 — NIEUWE REVU COLUMN JERRY HORMONE

Het volksbeest ‘Zo nu en dan et volk’ is een beestje dat zich reden toe – over hoge rekeningen en krappe draagt dat opblaast tot een beest. Een groot, portemonnees, maar ook over Piet die Zwart vervaarlijk monster, schor rochel- moet blijven en – waarom ook niet – over gedrochtelijke ‘H grommend van de door Jan Roos aangepre- chemtrails, wijst in het wildeweg om zich volksbeest zen zware shag, vet van de anti-Vegetarische heen schuldigen aan, Rutte, kartelpolitici, een geel Slagerse frikandellenlust, ogen die hels slinkse deugmensen, maar uiteraard ook hesje en mag fikken als uit de klauwen geëscaleerde moslims in het algemeen en asielzoekers in oudejaarsvuren en tanden als roestige hooi- het bijzonder, want die komen hier voor het bij de vorken – in de middeleeuwen het landbouw- de lol effe alle banen inpikken terwijl ze minister-pre- gereedschap bij uitstek voor hongerlijdende op hun luie reet in een uitkering onze sident op de keuterboertjes om samen sterk de lokale, vrouwen zitten te verkrachten. koffie’ bol volgevroten adel uit hun kasteeltje te Ondertussen staan in groten getale verjagen. Zo nu en dan draagt dat gedroch- basisschoolmeesters en -juffen op het telijke volksbeest een geel hesje en mag het Malieveld voor hoger salaris en lagere bij de minister-president op de koffie. werkdruk, demonstreren politieagen- Ja, het lijkt allemaal heel wat, maar ‘het volk’ ten voor meer pensioen, staken NS- is niet al te talrijk. Tenminste, er zijn weinig medewerkers voor betere arbeidsvoor- mensen die zichzelf tot ‘het volk’ rekenen, waarden en ziekenhuispersoneel zou zichzelf een Jan met de Pet noemen en samen hetzelfde doen, ware het niet dat je bejaar- met Jan Dijkgraaf verkleed als klaar-over op den en zieken niet zomaar een dagje kunt de Erasmusbrug 15 Miljoen Mensen gaan staan laten creperen. blèren (een kleine honderd malloten). Allemaal mensen die zich er niet expliciet ‘Wat wil het volk?’ dichtte volksschrijver op beroepen ‘het volk’ te zijn, maar wel Gerard Kornelis van het Reve eens. ‘Niet veel dezelfde zorgen hebben wat betreft hun goeds, dat is zeker.’ Maar dat is onjuist. ‘Het huishoudboekje en oude dag. Het grote ver- volk’ heeft geen idee wat het wil. ‘Het volk’ schil? Zij benoemen helder hun problemen voelt – correct en terecht – dat er iets niet en geven duidelijk aan hoe ze die opgelost lekker zit, maar wat precies? En wat daaraan willen zien. Zoals volwassenen doen, zeg te doen? Ze hebben geen idee! Wat dat betreft maar. Het opgeblazen volksbeest jengelt is ‘het volk’ een kleuter die slaap heeft. In ‘OpRutte!’ en is als puntje bij paaltje komt plaats van onder de wol te kruipen, gaat het te kinderachtig om een handje te geven. een potje lopen janken en valt het met geen ‘Het volk’ is een met de aars opgepompte, stok naar bed toe te slaan. gele ballon. Prik ’m kapot en je ruikt een ‘Het volk’ schreeuwt – en daar heeft het alle ranzige scheet. ✖

IN DE PRULLENBAK Sabine Veltstra uit Wou- Tjitske Reidinga en Mark denberg wint wereldreis Rietman voor het eerst naar New York, Bali, samen op het toneel Toronto, Madrid en Parijs BOS THEATERPRODUCTIES JUMBO

De redactie wordt dagelijks bestookt met persberichten. Tip: gratis Masturba- Deze pareltjes gingen onge- tion May Challenge opend de prullenbak in. MANDY RONDA

NIEUWE REVU — 21 SJUUL BERDEN

Nieuwe Revu portretteert de leiders van een nieuwe

generatie. Zij helpen CV Nederland vooruit door kwalitatief hoogwaardige kleding, het heeft winkelstraat. Wij willen dat mensen niet naar de Wageningen ervoor gezorgd dat iemand geen kleding heeft H&M gaan om daar een shirtje uit de schappen te Sjuul heeft de de juiste vragen te stellen gekocht in een winkel.’ pakken, maar dat ze een cool tweedehands shirt bacheloropleiding of door zelf de antwoor- bij ons bestellen. Als je echt impact wil maken op Bedrijfs- en Als we nog even verder in de toekomst de wereld, dan moet je die grote volumes aanpak- Consumenten den te geven. Deze week: kijken: wat is jullie einddoel? ken en die zitten in de retail.’ wetenschappen gevolgd bij ‘Er is al een bizar grote hoeveelheid kleding op Wageningen United Wardrobe-oprich- deze wereld. Op het moment dat iedereen zijn Waar staat United Wardrobe over vijf University & ter Sjuul Berden (27). tweedehands kleding aanbiedt op United Wardro- jaar? Research. Tijdens be, kunnen we echt een statement maken naar de ‘Dan zijn we actief in meer dan tien Europese lan- zijn derde jaar heeft fast fashion-industrie. Om dat voor elkaar te krij- den en hebben we tweedehands kleding voor een hij samen met TEKST DANNY KOKS gen, moeten we ons bedrijf land voor land groot brede doelgroep geaccepteerd gemaakt. Tien, vijf- medestudenten maken en zorgen dat al die mensen hun kleding tien jaar geleden wilden mensen niet dood gevon- United Wardrobe Wat is je beste beslissing van de laatste platform waar jonge, hippe vrouwen en mannen die ze niet meer dragen voor een eerlijke en goeie den in tweedehands kleding. Dat beeld is nu snel opgericht. twaalf maanden? kleding met elkaar uitwisselen, was er nog niet.’ prijs aanbieden. De echte revolutie begint pas als aan het veranderen. Ten eerste omdat de kleding- ‘Dat we met United Wardrobe de Franse markt iets én beter én goedkoper is. Diezelfde dynamiek industrie niet snel verbetert. Ze geven nog steeds United Wardrobe zijn opgegaan. We hebben er eerst veel tijd en En dan zijn jullie ook nog eens lekker zie je bijvoorbeeld ook bij elektrische auto’s. geen enkele openheid over waar hun kleding van- De sociale online energie in gestoken om hier in Nederland een duurzaam bezig. Daarom worden die nu nog allemaal gesubsidi- daan komt en hoe het wordt geproduceerd. Blijk- marktplaats voor sterk platform te bouwen. Daarna zijn we vrij ‘Er zijn een miljoen manieren om geld te verdie- eerd. Dat principe werkt voor ons niet anders. baar is dat supermoeilijk, want geen enkel groot tweedehands snel uitgebreid naar België, maar de stap naar de nen. Wat wij graag willen doen, is uiteraard geld Wij moeten ervoor zorgen dat tweedehands kle- modemerk doet het. Niemand is volledig transpa- kleding is sinds de lancering in 2014 echt grote Europese landen hebben we lang afge- verdienen, maar ook een positieve impact hebben ding echt concurrerend wordt ten opzichte van rant. Ten tweede brengen platforms zoals wij op uitgegroeid tot een houden. Nu hebben we die stap wel gemaakt en op de wereld. Door alle kledingkasten in heel nieuwe kleding. Dat ga je alleen voor elkaar krij- een hippe manier de boodschap dat nieuwe kle- plek die door bijna dat gaat goed. Vorig jaar hebben we extra finan- Europa met elkaar te verbinden en zo één grote gen als je kwaliteit voor een goede prijs biedt.’ dingstukken voor 5 euro eigenlijk onbestaanbaar 200.000 mensen per ciering kunnen aantrekken (het Nederlandse marktplaats te creëren, waar iedereen zijn twee- is. Koop tweedehands, want dat is wél duurzaam. dag wordt bezocht. investeringsfonds Peak Capital heeft een miljoen dehands en vintage kleding kan kopen en verko- Welke landen staan na Frankrijk nog Dat heeft ertoe geleid dat tweedehands kleding euro in het kledingplatform gestoken, red.), en pen. Zo’n groot aanbod dat je nooit meer nieuwe meer op jullie hitlist? aan een enorme opmars bezig is.’ ✖ Succes dat was een vereiste om United Wardrobe verder kleren hoeft te kopen. Inmiddels hebben we ‘We gaan in de tweede helft van het jaar United Vijf jaar na de start uit te bouwen in Europa.’ geleerd dat een alternatief voor nieuwe kleding Wardrobe in nog een land lanceren. Welk land, staan er nu ongeveer bieden alleen niet genoeg is. De kleding die wij dat is nog bedrijfsgeheim. In de markt waar wij 1.2 miljoen United Wardrobe is een succesvolle onli- aanbieden, moet ook beter van kwaliteit zijn en ons begeven, geldt: the winner takes most. Dus nu kledingstukken op ne marktplaats waar mensen hun tweede- een lagere prijs hebben dan je in de retail kunt doen we twee landen dit jaar, maar uiteindelijk hun platform en hands kleding kunnen kopen en verkopen. krijgen.’ moet dat tempo wel omhoog anders ben ik tot heeft United Hoe kwam je op het idee? mijn veertigste het bedrijf aan het uitrollen in ‘Wij willen dat Wardrobe drie ‘Ik heb drie zusjes die veel kleding met elkaar uit- En de slogan Fuck Fast Fashion staat nog nieuwe landen.’ miljoen actieve gebruikers in wisselen. Met name mijn jongste zusje ontvangt altijd op jullie kantoormuren geschilderd? mensen niet naar Nederland, België op die manier veel kleren. En echt mooie, goede ‘Absoluut. Fast fashion is massa-geproduceerde Waar zit jullie grootste concurrentie? en Frankrijk. kledingstukken. Tegen mijn oudere zusjes zei ik: kleding van lage kwaliteit waarbij de kwaliteit ‘In Litouwen, daar zit een bedrijf dat Vinted heet de H&M gaan, “Als je het toch niet draagt, waarom verkoop je volledig ondergeschikt is aan het productiepro- en sinds een paar jaar wordt geleid door de Neder- het dan niet?” En tegen mijn jongste zusje zei ik: ces, zodat consumenten altijd en vooral veel nieu- lander Thomas Plantenga. Hun kracht is dat ze “Hoezo koop je niet alleen maar tweedehands? Er we kleding voor een lage prijs kunnen kopen.’ veel kapitaal ophalen en veel daarvan uitgeven maar dat ze een zijn vast meer meiden in Nederland waar jij kle- aan marketing, tv-spotjes bijvoorbeeld. Onze ding van zou willen kopen.” Daar zijn we toen Maar die fast fashion verkopen jullie insteek is: hoe kunnen we een zo perfect moge- cool tweede- verder over gaan praten. De conclusie was dat zelf toch ook door via jullie platform? lijk platform bouwen voor onze gebruikers? Hun Marktplaats te outdated is en te weinig beleving ‘Klopt. Aan de andere kant: elk item dat bij ons insteek is: hoe kunnen we zo snel mogelijk nieu- hands shirt bij biedt. En Facebook-groepen zijn ook niet alles, wordt gekocht, wordt niet gekocht in een winkel we landen pakken voordat de concurrentie dat want daar kun je niet filteren. Een goed werkend van H&M of Primark. Of het nu fast fashion is of doet? Maar liever willen wij concurreren met de ons bestellen’ NEERLANDS HOOP

22 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 23 SYLVANA SIMONS OVER DE GRENZEN VAN HET VRIJE WOORD ‘HET ALTERNATIEF

TEKSTIS FRANK WAALS MMV JONATHAN URSEMZWIJGEN’ FOTOGRAFIE ANP, HH Wie de naam Sylvana Simons googelt, vindt met gemak termen als ‘zwarte hoer’, ‘hypocriete bitch’ en ‘borderline trut’. Het zijn nog niet eens de ergste benamingen voor een politica die inmiddels dagelijks met de dood bedreigd wordt. De meest gehate vrouw van Nederland over het gesprek dat ze met haar kinderen voerde over een mogelijke aanslag: ‘Het is zo bizar dat je in alle ratio bezig bent met een eventuele prijs die je moet betalen voor het feit dat... Tja, voor wat eigenlijk?’

24 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 25 SYLVANA SIMONS OVER DE GRENZEN VAN HET VRIJE WOORD

binnen mijn eigen morele grenzen moet kunnen aankaarten. Dat kan ik ook, omdat ik geen extreme gedachten heb. Een aanslag kan ons allemaal overkomen – kijk naar Utrecht – maar ik lig wat dat betreft wel onder een ver- grootglas. Toch wil ik daar niet te veel mee bezig zijn en me vooral op de inhoud richten. Mijn vrienden willen het niet horen, maar dood gaan we allemaal. Ik ook. Ik ben niet gelovig en al helemaal niet religieus, maar het is niet aan mij hoe en wanneer het gebeurt. Daar heb ik geen invloed op. Het alternatief is echter zwijgen en dat vind ik eerlijk gezegd nog veel gevaarlijker.’

Haat en lelijkheid Duizenden aan haar gerichte scheldberichten De naam Sylvana Simons (48) staat sinds 18 op internet zijn reeds ingediend als officiële mei 2016 niet enkel en alleen meer voor de aangifte, in twintig gevallen leidde dit ook tot vrouw die ons land leerde kennen als presenta- een veroordeling. De vraag of men feller op trice van TMF en later RTL, maar als boegbeeld haar reageert dan op andere opiniemakers of van racisme- en discriminatiebestrijding. Op politici, vindt Simons lastig te beantwoorden. die dag sloot zij zich, na al enkele jaren tegen ‘Ik heb een ernstig gekleurd beeld vanwege de de karikatuur van kindervriend Zwarte Piet te lading drek waar ik elke ochtend eerst even hebben gestreden, aan bij de politieke bewe- doorheen moet als ik mijn telefoon aanzet. ging DENK. Tegenwoordig is ze gemeente- Daarin ben ik helaas niet de enige. Zo trof ik Draadslid in Amsterdam namens de door haar- laatst onder een online post van een artiest zelf opgerichte partij BIJ1 en staat haar naam met een nieuw singeltje de lelijkste reacties vandaag de dag ook symbool voor het uiten aan. Ik dacht: het maakt tegenwoordig dus van haat, bedreigingen en het spuien van alles echt niet meer uit wat je doet, want iedereen is wat lelijk is jegens een persoon. elkaar de hele dag gewoon verrot aan het Grenzen vervagen als Simons in beeld komt, ze schelden. Op Twitter is het een competitie is verworden tot vleesgeworden clickbait. Zet geworden om de meest bijdehante opmerking haar naam in de kop van een artikel en men te maken, waarbij mijn naam op een gegeven vindt er iets van. Een consequentie van een moment synoniem werd voor het feit dat je plaats op de barricaden en verworven recht in alles maar, zonder enige rem, gewoon moet het normaal dat je elkaar bekritiseert en de onze polderdemocratie. Het gaat echter een kunnen zeggen. De manier waarop ik de laat- dialoog aangaat, maar dit soort dingen gaan ‘Tot een jaar of vijf geleden was stap te ver wanneer het vrije woord in het ste jaren stelselmatig ben weggezet is echt echt een stap te ver.’ geding komt en er een prijs op het hoofd van uniek in Nederland. Tot een jaar of vijf geleden de vertolker komt te staan. In een land waar was ik voor de meesten nog die leuke, exoti- Open boek ik nog die leuke, exotische pre- Pim Fortuyn en Theo van Gogh met kogels het sche presentatrice, maar op het moment dat ik Simons krijgt regelmatig het verwijt snel op de zwijgen werd opgelegd, is het delen van je ide- me begon uit te spreken, veranderde dat van kast gejaagd te zijn, maar zelf moet ze daar sentatrice, maar op het moment alen verworden tot een risicovol dobbelspel. dag in nacht. De haat en lelijkheid gaat negen enkel om lachen. Net als haar kinderen. ‘Zij Letterlijk gesprekken aan de keukentafel over van de tien keer over mijn geslacht en huids- zeggen juist: nou, deze mensen weten niet hoe een mogelijke aanslag op je leven; Simons kleur, en dan alleen maar omdat ik ergens een jij eruitziet als je echt boos bent. Woest en hys- dat ik me begon uit te spreken, heeft ze moeten voeren, vertrouwt ze ons toe mening over heb. De relatie tussen beide snap terisch zijn veelgebruikte termen om mij te in de Stopera, het Amsterdamse stadhuis. ik echter niet. Ik heb toch werkelijk waar nooit beschrijven, maar geloof me: het grootste deel veranderde dat’ ‘Met mijn kinderen en mijn naasten. Dat is zo de behoefte gevoeld om nu eens iemand een van de dag heb ik ongelooflijk veel plezier en bizar, dat je je er echt geen voorstelling van berichtje te sturen met de tekst: “Ze moeten je ben ik ontzettend blij met mijn leven. Ik ben kunt maken. Dat je in alle ratio bezig bent met al je nagels uittrekken, uit elkaar rukken, ben- wel vaak duidelijk, dat is wat anders, maar zien burgers dus liever een buitenkant die ze een eventuele prijs die je moet betalen voor zine over je heen gooien en je in de fik steken.” men plakt dat frame nu eenmaal graag op me. prettig vinden, dan dat ze kijken naar de bin- het feit dat... Tja, voor wat eigenlijk? Ik ben er Of uitgebreid beschrijven hoe je verkracht Ze zijn het niet gewend. Premier Mark Rutte nenkant. Ik daag iedereen altijd uit om de nog steeds niet achter wat er nu zo verschrik- moet worden. Dat noem ik geen kritiek leve- komt altijd over als die leuke man, maar is in extreme, oneerlijke, destructieve en valse idee- kelijk is aan wat ik doe of zeg, en wat die enor- ren en bovendien allesbehalve fatsoenlijk. Kri- werkelijkheid de grootste boef die we op dit ën in mijn verhaal te vinden, maar die zijn er me waanzin van haat rechtvaardigt. Ik ben in tiek is zeggen dat ik jouw schoenen niet mooi moment in dit land hebben. Het feit dat hij in simpelweg niet. En dus zegt men: Sylvana is de politiek gegaan omdat ik op een aantal vind. Zeggen dat ik je een klap op je smoel geef alle rust een boef is en een grote glimlach explosief. Tja, als ik het ergens niet mee eens gebieden structurele verandering wil, en dat omdat je ze aanhebt is heel wat anders. Ik vind opzet, maakt hem niet minder boef. Blijkbaar ben, zul je het merken ook. What you see is ✖

26 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 27 SYLVANA SIMONS OVER DE GRENZEN VAN HET VRIJE WOORD

vreselijk zijn. Ik kan het me niet voorstellen, maar als ik in hun schoenen had gestaan, zou het het uiterste van me vragen daar niet woe- ‘Mijn dochter vroeg of ik haar dend om te worden. Het is te danken aan het feit dat ze al van jongs af aan zijn opgegroeid niet meer wilde taggen op met een bekende moeder dat ze nu met een redelijke afstand naar de situatie kunnen kijken. Ze kunnen het onderscheid maken tussen Instagram, want ze kreeg wat over ons privé gaat of de laag daaromheen is. Zij kennen mama Sylvana en hetgeen men daardoor allemaal vervelende er daarbuiten mee doet. Dat verschil zien ze heel goed, ook al is het momenteel heftiger dan ooit. Ze hebben in ieder geval beiden niet berichtjes’ mijn achternaam en dat maakt het al minder lastig voor ze, hoe triest het ook is dat ik dit nu als positief punt moet aandragen. Laatst vertelde een van mijn kinderen een gesprek over zwaaidag ondertekenden. ‘Ik kwam op een mij te hebben opgevangen van mensen die niet avond thuis en zag dat het buitenlampje bij wisten dat ik de moeder ben. Dan hoor je dus mijn voordeur het niet deed, waardoor ik de wat iemand echt over je denkt. Of wat te den- sleutel niet direct in het slot kreeg. Ik moest ken van mijn dochter, die vroeg of ik haar niet mijn telefoon uit mijn tas halen om bij te schij- meer wilde taggen op Instagram. Ik ben een nen en werd plotseling overvallen door het trotse moeder met een prachtige dochter en gevoel: wat nu als er iemand op me staat te wil dus af en toe een fotootje plaatsen, maar zij wachten? Je wilt het niet toegeven, maar je kreeg daardoor steeds weer allemaal vervelen- vindt dit dus eigenlijk doodeng, Sylvana! Ook de berichtjes. Dat soort dingen zijn weleens tegenover vriendinnen geef ik nooit toe wel- moeilijk en confronterend. Als moeder komt eens bang te zijn, totdat een van hen me er op het verdriet van je kinderen altijd twee keer zo wees dat ik al twee maanden op de bank sliep hard bij je binnen, zeker als het over dit soort in plaats van in bed. Omdat ik ze dan hoor bin- dingen gaat. Het voelt heel oneerlijk en ik kan nenkomen. Lig ik boven, dan is dat niet het ze er helaas niet tegen beschermen.’ geval, zei ik haar. Dat was wel een eyeopener. Ook stonden er eens een aantal zwart Breiwerkje geschminkte mensen voor mijn deur die, nog Samen met haar advo- what you get. Ik heb het grootste deel van mijn kernenergie. Als ik, terugkijkend, mijn jonge- Over de wijze waarop de politie de continue niet eens zo lang geleden, vervolgens nog- caat Ian van der Kooye leven voor het oog van de camera beleefd, dus re ik een advies zou moeten geven, dan zou ik stroom bedreigingen aan Simons’ adres aan- maals opdoken in de raadzaal van het gemeen- arriveert Sylvana men weet allang wat voor vlees ze in de kuip vooral benadrukken hoe mooi, slim en fantas- pakt kan ze niet te veel uitweiden, over het tehuis. Moet dat allemaal maar kunnen tegen- Simons bij de recht- hebben. Ik duik niet ineens op in een mantel- tisch ze eigenlijk is. Echt, ik zou haar helemaal bestaan daarvan wel. ‘Er zijn momenten woordig? Volgen daar geen repercussies op? bank van Amsterdam. pakje om de keurigheid zelve uit te hangen, volstoppen met complimenten. Ik had dat toen geweest dat de dreiging groter was dan nu en Voor mijn privéleven moet ik tegenwoordig dat zou totaal ongeloofwaardig zijn. Ik heb als totaal niet in de gaten, maar nu zou mijn beste daarop zijn toen de nodige maatregelen getrof- vaker weg naar het buitenland, maar toch ben twintiger een behoorlijk wild leven geleid in raad zijn: maak je niet te druk, het komt wel fen. Ik ben daadwerkelijk een tijd onveilig ik gelukkig. Ik ben enig kind en dus van jongs de iT, en in die vrijplaats van seks, drugs en goed met jou.’ geweest, dus deze waren ook echt nodig. Ik af aan gewend vaak alleen te zijn. Ik vind het rock-’n-roll gebeurde werkelijk van alles. kies er desalniettemin voor, zeker in Amster- ook fijn mezelf af te sluiten en, helemaal Gelukkig was dat nog geen tijd van mobiele Vrienden verloren dam, gewoon mijn leven te leven. Op straat alleen, heerlijk een beetje te tekenen, door de telefoontjes en social media, maar dan nog: Haar nieuwe leven in de politiek heeft ook even naast een dakloze gaan zitten om zijn ver- woonkamer te dansen of te breien. Echt waar, iedereen heeft recht op jeugdzondes. Alleen, gevolgen voor haar privéleven. Simons: ‘Ik heb haal aan te horen of met een luid “goedemid- soms neem ik mijn breiwerkje mee naar de wanneer je de politiek in gaat, willen mensen vrienden verloren door het werk dat ik nu doe. dag” bij de bakker binnenstappen... Dat wil ik fractie en maak ik die sjaal daar verder af. Dat wel dat je daar in ieder geval open en eerlijk Soms via stille afzondering, soms door het niet kwijtraken. Als ik denk aan het leven dat is ook weleens fijn, aan iets kunnen werken over bent. Mezelf in een keurslijf persen zou ik recht in mijn gezicht te zeggen. Dat doet pijn, Geert Wilders op dit moment leidt, dan weet ik zonder deadline.’ daarom niet willen, ik ben liever een open maar hoort ook bij het leven. Ik heb om soms zeker dat ik dat nooit zou willen. Helemaal boek.’ nog wel lulliger dingen afscheid moeten alleen zijn in een zee van mensen, wonen in Zwartjes Simons zegt al van jongs af aan het activisme nemen van mensen, maar heb er tegelijkertijd een safehouse en altijd omringd door body- Simons krijgt het regelmatig aan de stok met in zichzelf te hebben gevoeld, maar ze wist op ook veel nieuwe vrienden bijgekregen. Ik heb guards, dat is echte eenzaamheid, de werkelij- de media, waarbij PowNed de meest in het oog jonge leeftijd niet wat ze ermee aan moest. gemerkt dat ik daar goed mee kan omgaan, al ke dood.’ springende partij is wat betreft de methodes ‘Was dat wel zo geweest, dan was die haat al blijft het feit dat je politieke overtuiging je Simons zegt de impact van haar werk te voelen haar een quote te ontlokken. De kwestie rond- veel eerder begonnen. Al op de lagere school relaties zo beïnvloedt wel erg ingrijpend. Ook op momenten waarop ze het het minst ver- om BIJ1-kandidaat-gemeenteraadslid, Cailin nam ik het op voor gepeste kinderen of ging ik mijn zoon en dochter ondergaan de dagelijkse wacht, zoals in de periode waarop zestigdui- Kuit, zorgde ervoor dat een cameraploeg bij de leraar verhaal halen over zeehondjes en scheldpartijen jegens hun moeder en dat moet zend mensen de georganiseerde Sylvana-uit- dagenlang voor de woning van schrijfster

28 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 29 SYLVANA SIMONS OVER DE GRENZEN VAN HET VRIJE WOORD

ambush. Ik doe daar niet aan mee. Schrijf over me wat je vindt, doe je toch wel. Lieg over me, ‘Ik ben gewoon een doe je toch wel. Praat ik niet, praat ik wel, het item – kort of lang en gemonteerd zoals ze willen – komt er toch wel. Kortom: it has nothing to burger die op enig do with me anyway. Ik ben niet bezig met het Anja Meulenbelt bivakkeerde. Het partijbe- overtuigen van het PowNed-publiek, maar met moment dacht: ik zie stuur, Simons incluis, kwam er samen om te het organiseren van het BIJ1-publiek en ga het bespreken hoe Kuits functie van sociaal hulp- dus ook niet in stand houden. Respect is iets verlener onder de noemer ‘psychiater’ op haar wederkerigs. Je kunt het altijd van me krijgen, het anders en dus cv terecht was gekomen. Waarom zweeg maar du moment dat jij besluit dat het tussen Simons in plaats van simpelweg een korte quo- ons niet bestaat, hoef ik ook niet aan dat spel neem ik het heft in te te geven en er dan, hoogstwaarschijnlijk, mee te doen.’ vanaf te zijn? ‘Omdat dat is wat we tot nu toe De politica denkt nog weleens terug aan het altijd gedaan hebben. Om die reden kunnen moment dat de beeldvorming om haar persoon eigen hand. Dat kan dat soort media de ruimte innemen die ze drastisch veranderde. Het gewraakte moment innemen, en dat is gevaarlijk. Als PowNed de in De Wereld Draait Door van 13 mei 2015, waar- jij ook doen’ ene dag Zuidoost intrekt om eens ‘op safari in ze presentator Martin Simek aansprak op met wilde dieren’ te gaan praten, waarom zou het gebruik van de term ‘zwartjes’ en ze de ik ze dan de andere dag te woord moeten grens van showbizz naar politiek definitief staan? Ik kom ook uit de media en ben daarom overstapte. ‘Ik wist dat het iets teweeg zou veiligheid had ik in ieder geval nooit verwacht. Simons in gesprek niet onder de indruk van het feit dat jij een brengen, maar ik kon me er geen voorstelling Mensen zeggen me nu weleens: je kent je plek met PvdA-voorman camera op je schouder hebt. Want dat is wat ze van maken. Dat ik nu, vier jaar later, een niet. Ik denk dan: ik heb heel lang heel goed Lodewijk Asscher. doen. Je al draaiend aanvallen als een soort gesprek zou moeten voeren over mijn eigen mijn plek gekend, en heb dus ook geweten wat er gebeurt als ik een andere inneem of om meer ruimte vraag. Dat de reactie zo heftig zou zijn, kon ik echter niet inschatten. Dat heeft misschien ook wel te maken met de naïe- ve gedachte dat ik geen grenzen overschrijd met wat ik zeg. Dingen die pijn doen, die schu- ren, maar wat geen schelden is. Ik wens niemand iets slechts toe. De scheidslijn tussen mening en feit is echter vertroebeld, omdat die twee steeds vaker door elkaar gehaald worden.’

Emancipatiebeweging Hoe ziet Simons de toekomst voor zich? ‘Met BIJ1 zijn we geschiedenis aan het schrijven en over twintig jaar zal blijken dat het zo is. We maar dan moet je politiek draagvlak en een doen dingen op een manier zoals dat nog niet achterban hebben die jou dat vertrouwen geeft. eerder is gedaan, met een verhaal dat nog niet Maar onze aanwezigheid an sich is al zo is verteld, die een plek inneemt die nog niet is belangrijk. Ik ben, net als de lezers van dit arti- ingenomen en vanuit een positie die niet kel of de mensen die vroeger naar TMF keken, gebruikelijk is in de politiek. We weten dat zelf gewoon een burger die op enig moment dacht: heel goed en zijn daar dus ook niet vals ik zie het anders en dus neem ik het heft in bescheiden over. Het is daarbij voor mij als lei- eigen hand. Dat kan jij ook doen. Ik zeg niet der van de partij een uitdaging altijd te blijven dat iedereen een politieke partij moet begin- checken of er ook mensen zijn die mij durven nen, maar men mag zich wel realiseren dat we tegenspreken. Dat ik niet eindig met alleen niet in het vaste stramien mee hoeven te lopen. maar jaknikkers om me heen en dat ik dicht Dat er meer opties zijn om invulling te geven bij mezelf blijf. Genoeg mensen hebben me aan je dromen, idealen, wensen en gedachten. geadviseerd eerst het politiek spel mee te spe- Dat hoeft niet per se op mijn manier, maar kan len tot ik zit waar ik wil zijn, alleen is dat niet ook via andere wegen. Laatst las ik in de krant wat ik wil. Ik ben hier niet ingestapt om het dat mijn aanwezigheid in de politiek van grote politiek spel te herkauwen, maar ben met iets symbolische waarde is, al was het maar omdat veel groters bezig; een emancipatiebeweging. jonge vrouwen van kleur erdoor geïnspireerd Natuurlijk wil je doorzettingsmacht vergaren, kunnen raken. Mooi toch?’ ✖

30 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 31 GROOT INTERVIEW HANS TEEUWEN

Hans Teeuwen (52) is behalve om zijn grappen en absurdistische shows ook bekend als voorvechter van het vrije woord. Vaak verzint hij daar een eigen vorm voor, zoals een lied of een sketch, maar kan hij er ook een serieuze bespiegeling op loslaten? ‘Vrijheid is geen garantie voor gelijkheid. Het is ook geen garantie voor geluk. Maar het is wel de meest kansrijke omgeving waarin de beste ideeën tot wasdom kunnen komen.’ ‘Vrijheid wordt te vaak verkeerd begrepen’

TEKST BART NIJMAN FOTOGRAFIE CORNÉ VAN DER STELT

32 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 33 GROOT INTERVIEW HANS TEEUWEN

Hoe keek je terug op dat incident? bed, en daarna is dat weer een vanzelfsprekend- veranderen. Het is van een onwaarschijnlijke ‘Het geeft een besef over de vrijheid van menings- heid. Waarschijnlijk sta je dan alsnog heel snel decadentie, een nikserig luchtgevecht dat over uiting. Dat er een zekere mate van moed voor op, om drugs te gaan kopen in de stad. Want ja, de hoofden van immigranten wordt uitgevoch- nodig is om onder intimidatie uit te komen. De wat heb je anders te doen? Het is zaterdag. En dat ten. Je kan heel veel dingen aan nieuwkomers in moed van de eenling, die het aandurft om een is een vrije dag. Was altijd al zo. Is niet zo bijzon- onze cultuur uitgelegd krijgen, maar dit nooit. onderwerp op te werpen of een grap te maken, der. Ja, dan is de waarde van die vrijheid wel een Soms lijkt het zelfs alsof we dit onderwerp onder maar niet weet of iedereen zijn stap naar voren beetje weg. Beetje omslachtig voorbeeld mis- elkaar niet eens meer bespreekbaar krijgen. zal volgen, of dat hij daar alleen komt te staan. In schien, maar ik ben een komiek, halló. De taak Vrije uitwisseling van ideeën is het enige wat de wind. Op zulke momenten vind ik dat de soli- van een komiek is om dingen die iedereen allang ons vooruit kan helpen. Maar vrijheid wordt ook dariteit van mensen die gewoon, zonder geweld weet op een nodeloos omslachtige, amusante te vaak verkeerd begrepen.’ en zonder bedreigingen, een debat willen voeren, manier te vertellen.’ zichtbaar moet worden. Want wat gaan die Hells De vrijheid krijgt te snel de schuld? Angels doen als er een massaal statement wordt Ik bedoel het misschien praktischer. In ‘Als er iets onwelgevalligs gezegd wordt, of iets Wanneer werd de vrijheid van menings- gemaakt? Ze kunnen niet iedereen op hun bek Groningen worden overlast gevende asiel- wat ook echt moreel verwerpelijk is, dan wordt er NIEUWE REVU uiting een thema voor jou? slaan. Diezelfde wetmatigheid had moeten gelden zoekers op lijn 73 beloond met hun eigen soms te snel gedaan alsof dat een uitwas is van de ONTMOET W‘De eerste keer dat ik ging nadenken over de vrij- rondom de eerste cartoons over Mohammed, in buslijn, van VVD-staatssecretaris Mark Har- vrijheid van meningsuiting, en niet van de over- HANS heid van meningsuiting en hoe fragiel die is, Denemarken. Toen er echte bedreigingen kwa- bers. Weet hij niet hoe je de confrontatie tuigingen van de boodschapper. Dan zou je op het TEEUWEN kwam door twee incidenten met de Hells Angels men, die door toch een te groot deel van de islami- met onvrijheid aan moet gaan? moment dat een vrouw de boel oplicht, dus ook in de jaren 90. In het programma van Jack Spij- tische gemeenschap in elk geval niet werden ver- ‘Je kan een confrontatie heel lang uitstellen. Of kunnen zeggen: “Ja, dat krijg je, met die vrou- Waar? Gewoon bij kerman werden grappen gemaakt over Hells oordeeld. Meteen bij het eerste geweld hadden geld naar het probleem gooien om die confronta- wenemancipatie.” Als je dit doortrekt, leidt iede- Teeuwen thuis in Angels die in een bordeel waren doodgeschoten. ALLE (Teeuwen vraagt hier expliciet om hoofdlet- tie te vermijden. Maar er zit wel een einde aan die re misdaad van een immigrant meteen tot een Amsterdam, waar Henk van Dorp had iets gezegd over de vermeend ters, red.) kranten die cartoons moeten afdruk- strategie. Dit is kennelijk hoe ver het kan gaan als argument tegen migratie: “Ja, dat krijg je, met die we mogen aan- schuiven bij het criminele activiteiten van deze volstrekt onschul- ken, om zo de boodschap af te geven dat dát is wat mensen zo sterk als slachtoffer worden gezien, diversiteit.” Of andersom: ieder doelpunt dat avondeten. Een dige jongensclub. Spijkerman werd toen bedreigd er gebeurt als je een onwelgevallige mening met dat ze van iedere morele verantwoordelijkheid Ziyech voor Ajax maakt, zou dan een argument uitstekende kip tan- en Henk van Dorp moest na een klap in zijn geweld of de dreiging daarvan probeert te intimi- worden ontslagen. In dit geval is het ook nog eens vóór diversiteit zijn. Of begin ik nu te ratelen?’ doori met rijst legt gezicht twee weken lang met een blauw oog zijn deren – dan krijg je hem in duizendvoud terug.’ piëtisme, en dat is een gevolg van de bij sommige de basis onder het programma presenteren, want de jongens waren mensen wel heel hoge interesse in het zichzelf Maar hoe moeten we dan omgaan met gesprek, dat we aan even langs geweest. Van Dorp en Spijkerman Na Charlie Hebdo stond de Dam toch ook moreel verheven maken of voelen. Totdat ze met die vrijheid van meningsuiting? tafel in de woon- boden zelfs hun excuses aan de Angels aan, op vol met bordjesdragers die ‘Je Suis Charlie’ de realiteit van dat streven worden geconfron- ‘Nou, dat zal ik je eens exact uitleggen. Zit je lek- kamer voeren. Hoe beeld. Dat was al schokkend genoeg, maar nog zeiden? teerd, en die realiteit is vaak best ingewikkeld. ker? Komt ie: je kan een indeling maken tussen ging dat? Teeuwen veel schokkender was dat niemand zich uitsprak ‘Ja, maar dat was after the fact, toen was het kwaad Dan krijg je te maken met cultuurverschillen, die mensen die wel en mensen die niet met de vrij- kan niet blijven tegen wat toch wel heftige bedreigingen en zelfs al geschied. Het is op zichzelf niet zo dapper dat linksom of rechtsom overbrugd zullen moeten heid van meningsuiting kunnen omgaan. Men- zitten tijdens het in- geweld waren. Artistieke vrijheid en persvrijheid je tegen het afslachten van een complete redactie worden. Met een enigszins koket patriarchaal sen die het niet kunnen, hebben ook vaak een terview. Regelmatig werden door een klein clubje aan de motorlaars bent. Maar als je vóór vrijheid van meningsuiting schuldgevoel kom je dan niet erg ver.’ slechte adem. En weinig fantasie, ze zijn niet staat hij op en beent gelapt. Ik geloof niet dat het ooit de ambitie van bent, ook als dat meningen omvat die omstreden flexibel in hun hoofd. Ze hebben houvast en hij wat door de de Hells Angels was om Nederland te gaan rege- zijn, dan moet je flink zijn.’ Maar is het dan zo moeilijk om te vra- zekerheid nodig, maar in een wereld waarin alles huiskamer. Een paar keer doet hij ad hoc ren, maar op het moment dat het doodstil blijft gen of iemand zich gewoon een beetje wil ter discussie gesteld kan worden, hebben ze die een absurdistisch als je zoiets flikt, realiseer je je wel hoe effectief Je leert dus pas wat de vrijheid van gedragen? zekerheid niet. Misschien zijn ze bang dat door intermezzo, om net de dreiging van geweld is als je mensen het zwij- meningsuiting is als je geconfronteerd wordt ‘Het cliché-idee wat er de afgelopen decennia bij relativering alles waardeloos wordt, maar ik denk zo makkelijk weer in gen op wil leggen. Dat vond ik oprecht schok- met de inperking ervan? heel veel mensen is ingestampt, is dat wij als dat alles wat echt van waarde is niet kapot gerela- serieuze zinnen ver- kend. Een van de weinige mensen die zich daar ‘Dat geldt voor de vrijheid in het algemeen. Het is westerlingen een morele schuld hebben bij met tiveerd kan worden – althans niet door vrijeme- der te praten. Nog toen net zo druk over maakte als ik, was nota heel moeilijk om mensen de waarde in te laten name Afrika en het Midden-Oosten, plekken ningsuiting. Ik kan een miljoen satirici en komie- iets genuttigd? bene Theo van Gogh. Terwijl de reactie van de zien van iets wat niet bedreigd wordt. Mensen in waar veel immigranten vandaan komen. Dat ken loslaten op het principe 1 + 1 = 2, maar ik We drinken cola, meeste mensen was van: “Joh, doe nou maar niet, dit land weten onderhand niet beter dan dat vrij- maakt dat veel mensen het domweg ongepast lij- denk niet dat ze het kapot krijgen. Maar als je twee kleine blikjes want die lui zijn knettergek.”’ heid er altijd geweest is, en er ook altijd zal zijn.’ ken te vinden om welke eis dan ook te stellen hetzelfde doet met iemands bewering dat hij de de man. Na het in- aan iemand die uit zo’n gebied hiernaartoe creator van het universum gesproken heeft, zou- terview zit het werk Kunnen we beter met onvrijheid omgaan komt. “Wie denken we wel niet dat we zijn?” den diezelfde miljoen grappenmakers dat idee erop, zegt Hans, en dan met vrijheid, omdat onvrijheid tenmin- Zeker ten opzichte van welwillende immigran- wel aan het wankelen kunnen krijgen.’ komen er biertjes ste kaders en normen en regels heeft? ten die onze cultuur willen verkennen en willen op tafel om het te ‘Als je vóór vrijheid van ‘Als je geen talent hebt om vrijheid in te vullen, weten hoe het hier werkt, is het raar als die dan Dat wordt niet alleen door gelovigen vieren. Het bleef nog lang onrustig, heb je er ook niet zoveel behoefte aan. Dan heb je ontdekken dat onze spelregel is dat wij ons hier gevreesd. Er is een zekere politiek correcte die avond. meningsuiting bent, ook liever structuur. Vergelijk het met dat je in bed vooral heel erg schuldig voelen. Daar heb je niet afkeer van het internet, komt dat ook door ligt; je ligt zo lekker, maar je denkt dat je er over zoveel aan. “Maar jullie hebben de zaakjes wel mensen die dachten te weten hoe alles in een kwartier uit moet, maar je wil niet uit je heer- goed voor elkaar,” zal die migrant zeggen. “Ja, elkaar zit? als dat meningen omvat lijke bed, want je bed is de beste plek ter wereld. maar allemaal gebouwd op het bloed van jouw ‘De hiërarchie en hoe het debat was ingericht, En dan idealiseer je dat in bed blijven liggen, voorvaderen,” zeggen wij dan. Ik denk niet dat met kranten, radio en televisie, daar hebben heel die omstreden zijn, dan omdat je denkt dat het juist niet kan. Maar ineens iemand, die uit een oorlogsgebied komt en die veel mensen zich heel lang heel vertrouwd bij realiseer je je: het is zaterdag, ik hoef helemaal onbeschrijfelijke gruwelijkheid heeft moeten gevoeld. Juist degenen die zich de hiërarchie moet je flink zijn’ niet op. Dan ben je vijf minuten heel erg blij, in je zien, er op zit te wachten dat wij straatnamen eigen gemaakt hadden en een positie daarin

34 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 35 GROOT INTERVIEW HANS TEEUWEN

was het nieuwe. Het was onontgonnen. Het inter- wen te deseksualiseren, op een zo sexy mogelijke net ging van onbezonnen ontwapening naar een manier in beeld te brengen. Daaronder zit de ‘Gekwetste gevoelens mogen toch bijna agressief vrijzinnige puberteit, maar nu zit angst om tegen de bully met de baard te zeggen: het in een soort adolescente fase waarin er ook “Bemoei je met je eigen lichaam!”’ nooit meer gelden als argument een enorme grotemensenwereld achter schuil blijkt te gaan, met economische verleidingen en Het zijn vaak niet eens de moslims die politieke belangen en misschien zelfs wel de als eerste boos worden, het is policor links. om iets wel of niet te zeggen?’ morele verantwoordelijkheden die alle jeugdige ‘Da’s waar. Men vult het in, namens hen. Maar onbezonnenheid overal vanaf strippen.’ zoals wij gewend zijn aan vrijheid, zijn mensen Daarbinnen dacht men dat er al genoeg hoor en die altijd met repressie geleefd hebben gewend wederhoor was en genoeg diversiteit van menin- Maar bij volwassen worden hoort toch om de toorn van de bully met de baard te omzei- gen. Ging er toch ineens een wereld open.’ ook het kweken van een dikke huid, tegen len. Ze hebben hun angst geïnternaliseerd, en kwetsen bijvoorbeeld? daarmee ook hun hypocrisie. De Thomas Erd- Het NOS Journaal als baken in de nieuws- ‘Rekening houden met gevoelens is natuurlijk brink-manier: laten zien dat je ook in Iran best lol voorziening, Sonja Barend als ankerpunt in prima bij mensen onder de zestien, maar daarna kunt hebben, als je niet al te frontaal de confron- het debat, de Europese Unie als voldongen mogen gekwetste gevoelens toch nooit meer gel- tatie zoekt en alleen ónder je boerka een paar feit van vrede en veiligheid? den als argument om iets wel of niet te zeggen? Je biertjes meesmokkelt naar een geheim verjaar- ‘Ja, precies. Godverdomme, wat zeg je dat mooi. moet ervan uitgaan dat je gesprekspartner in dagsfeestje. Maar ik ben pas tevreden als het Heb je mij wel nodig? Ik kan ook gewoon leuke staat is om met woorden uit te drukken wat hij of hoofddoek verbrandende meisje aan niemand grapjes gaan verzinnen, en dan schrijf jij lekker zij vindt. Op het moment dat ik iets zeg waarvan verantwoording hoeft af te leggen en onbevreesd zelf op hoe het zit. Je ziet nu dus dat er aan de de ander zegt “dat kwetst mij heel erg”, dan wil kan zeggen dat ze walgt van die seksueel gefrus- stoelpoten van het internet wordt gezaagd. Het ik weten waarom. Als er dan geen goed antwoord treerde mannen die haar vertellen wat ze wel en nieuwe is er af, het is niet meer onontgonnen, komt, zie ik geen enkele reden om mezelf te cen- niet met haar eigen lichaam mag doen. Het is geen Wilde Westen meer. Maar om meerdere sureren. Simpelweg zeggen “dit kwetst mij” is daar in Iran nog maar een klein groepje dat de redenen, zoals bijvoorbeeld auteursrechten, is niet genoeg. Er is een belangrijk verschil tussen hoofddoek afwerpt. En terwijl we de vrijheid hier het wel logisch en misschien ook wel noodzake- kwetsen en bedreigen. Moedwillig iemands hebben om openlijk discussie te voeren, met en lijk dat er regulering wordt toegepast. Maar daar- gevoelens kwetsen is verwerpelijk, maar geluk- door mensen als Hirsi Ali, kiezen we er voor om bij moet de vrijheid van meningsuiting wel kig niet strafbaar. Het is jammer als van die vrij- dat niet te doen en zijn we eerder geneigd om een bewaard blijven. Niet dat overheden en een paar heid misbruik gemaakt wordt, maar de vrijheid is andere bus in te zetten.’ grote bedrijven alsnog gaan bepalen wat wel en belangrijker dan die gekwetste gevoelens. Die vooral niet is toegestaan op het vrije internet. De vrijheid maakt namelijk ook dat er altijd de En dat komt allemaal door ons morele plotselinge introductie van de term fake news mogelijkheid is om de bullebak van repliek te die- gevoel van schuld en zonde? lijkt een soort filterpoging geweest te zijn, om nen. En dat er dan ondanks deze regels nog ver- ‘Door dat schuldgevoel is het al moeilijk voor ons onwelgevalligheid van bepaalde uitingen te mar- schillen zijn tussen mensen, omdat er mensen om te zeggen dat we een samenleving waarin keren. Maar het werd metéén in hun eigen zijn die slimmer zijn, rapper van de tongriem zijn mannen en vrouwen gelijk zijn beter vinden dan gezicht teruggeslagen, omdat de term geridiculi- gesneden, beter zijn opgeleid – dat is nou een- een samenleving waarin mannen en vrouwen dat seerd werd totdat hij al zijn waarde verloor. Wat maal zo. Die drift om via sociale regels of zelfs niet zijn. Want wie denken wij wel dat we zijn? wel bewijst dat het zo makkelijk nog niet is om politieke regels ieder pijntje te voorkomen en Dat lijkt heel nobel, maar het is laf, conflictver- het internet aan banden te leggen. Maar een leger iedere ongelijkheid weg te willen poetsen, kan mijdend. Soms is vermeende tolerantie gewoon veroverd hebben, die schrikken als er ineens een aan mensen met een overeenkomstige ideologi- veel catastrofaler uitwerken dan af en toe eens een excuus om de confrontatie niet aan te hoeven invloed van buiten komt die ook heel veel men- sche overtuiging, die online iemand belagen, is iets onaangenaams horen, lezen of zien. Vrijheid gaan. Maar de beste manier om die aan te gaan, is sen bereikt en waar zij geen grip op hebben. Dat wel zeer intimiderend. Om daar tegen te kunnen, is geen garantie voor gelijkheid of geluk. Het is om erover te praten. Gedachten uitwisselen en je verstoort in hun ogen de natuurlijke orde. Inter- heb je een bepaald karakter nodig.’ niet eens een scheppende voorwaarde. Maar het standpunten voor het voetlicht brengen, hoe net is heel verfrissend. Het is ongezond als men- is wel de meest kansrijke omgeving waarin de gevoelig ook. Helaas is het inmiddels zo ziek sen te lang onaantastbaar zijn, dan worden ze lui, Wat voor karakter? beste ideeën tot wasdom kunnen komen. Dat geworden dat niet degene die geweld gebruikt gaan ze hun macht en invloed als iets vanzelf- ‘Als je diep vanbinnen nog een onzekerheid hebt moet je niet gaan blokkeren door gekwetst zijn verantwoordelijk wordt gehouden, maar degene sprekends zien. Internet is voor links moeilijker of je wel goed bent, of je er wel mag zijn, of als je tot argument te verheffen.’ die een confronterend statement maakt. Die geweest dan voor rechts. De conservatieven had- bent groot gebracht in een omgeving waar niet al krijgt het verwijt te provoceren. “Je wéét toch dat den de jaren 60 en 70 al over zich heen gehad, die te veel conflict was, dan ga je het op Twitter niet Want daar krijg je badpakken-edities van dit gebeurt als je dat zegt” – zo’n reactie. Alsof kenden hun plek al. Maar dat er ineens een blogje redden. Wat ook een reden is dat ik er nooit op Sports Illustrated zonder badpakken van? het een wetmatigheid is dat wanneer je bepaalde verschijnt waarop Freek de Jonge wordt bespot, gezeten heb. Godzijdank ben ik ook, mede vanwe- ‘Hoe kan ik zo geil mogelijk in een boerkini op de onderwerpen bespreekt, je een gewelddadige dat was echt nieuw. Die omkering zagen ze niet ge mijn goddelijke fysiek, nog steeds razend popu- foto? Hoe stoot ik de moellahs niet voor het hoofd reactie kunt verwachten. En als je die wet dan aankomen. Maar dat er behoefte aan was, is wel lair. Maar één welgemikte tweet richting mijn en toon ik tegelijkertijd mijn emancipatie? Zie- toch tart, dan heb je het aan jezelf te danken. Ja, evident. Dat kwetsende blogje van jou, Zonder diep verborgen minderwaardigheidscomplex is daar, de hypocrisie. Ik denk dat na Ayaan Hirsi Ali dan gooi je een van de belangrijkste peilers weg Stijl of hoe heet het, is het bewijs daarvan. Ineens genoeg om mij een dag lang in foetushouding aan te weinig mensen het aangedurfd hebben om de onder succesvolle samenlevingen waar mensen werd ook duidelijk dat er allerlei ongeschreven het bed gekluisterd te houden. Hoewel ik er steeds strijd aan te gaan met religieuze fanatici over juist naar toe willen emigreren in plaats van er regels waren, dat er een bepaalde ideologische beter mee om kan gaan, maar dat is omdat de vrouwenrechten, uit angst voor geweld. En nu vandaan willen vluchten. En je krijgt er niks koers gevaren werd door gevestigde media, die dood dichterbij komt en dan maakt het allemaal zijn we ons in onmogelijke bochten aan het wrin- goeds voor in de plaats: niet het beste idee wint, altijd als vanzelfsprekend werd aangenomen. niks meer uit. Het spannende aan het internet, gen om een kledingstuk dat bedoeld is om vrou- maar de fanatiekste aanhanger.’ ✖

36 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 37 WAT MAG JE TEGENWOORDIG NOG TEKENEN? KRABBEN WAAR HET JEUKT

TEKST DANNY KOKS ILLUSTRATIES CORTÉS EN GREGORIUS NEKSCHOT Een dubbelinterview met Cortés en Gregorius Nekschot (die zich zelden laat interviewen, we zeggen het maar even). De twee huiscartoonisten van GeenStijl over cartoons en inquisiteurs, de profeet en de Brexit, en het hellende vlak waar onze vrijheid van meningsuiting op balanceert. ‘Als je een onderwerp laat liggen terwijl je vindt dat het wel aan bod moet komen, dan doe je je werk niet goed.’

WIE IS De Brexit, moslimfundamentalisme, nabele kwaliteit had Vilks overigens niet CORTÉS? Trump, Zwarte Piet, politieke demagogen; alleen Mohammed beledigd, maar ook alle zijn het rijke tijden voor een cartoonist? tekenaars. Ik vond dat een extra aansporing Cortés is sinds vijf Cortés: ‘Je hoeft als cartoonist inderdaad niet om mijn anonimiteit voorlopig te behouden. jaar fulltime car- te klagen dat er te weinig gebeurt. Wat ik wel Ik vind dat je met alles satire moet kunnen toonist. Hij tekent merk, en ik weet niet of dat vroeger ook zo is bedrijven, juist met de onderwerpen waarvan onder meer voor Folllow the Money, geweest, is dat de karikatuur vaak wordt inge- mensen niet willen dat je er satire mee bedrijft. maar verreweg de haald door de realiteit. Nieuwsverhalen waar- Daar wil je jezelf niet in afremmen. Op het meeste van zijn van je denkt: dit had van De Speld kunnen zijn. moment dat je veel bijgedachten hebt over wat politieke spot- Je kunt de overdrijving bijna niet meer als je niet moet doen, is dat fnuikend voor je crea- prenten verschij- stijlvorm gebruiken.’ tiviteit en vrijheid van expressie. Het drukt de nen in het Eindho- creatieve stemming. Veel van mijn cartoons vens Dagblad en op Waarom heb je ervoor gekozen in de verschijnen op GeenStijl. Een rebels platform GeenStijl. Hij heeft anonimiteit te werken? dat alles durft aan te pakken, daarvan zijn er meegewerkt aan de tentoonstelling ‘Toen ik nog niet fulltime tekende, wilde ik in Nederland maar weinig. Je kunt het met ze Serieus Grappig mijn dagelijkse werk en politieke zaken eens zijn of niet, de manier waarop ze het (tot en met 15 sep- gescheiden houden. Rond de tijd dat ik besloot doen kan je smaak zijn of niet, maar ik vind tember te zien in om me volledig aan cartoons te wijden, speel- het juist goed dat ze alles vrij compromisloos het instituut voor den de kwesties rond de Deense en Zweedse doen. Dan wil je als cartoonist niet van tevo- Beeld en Geluid in tekenaars Kurt Westergaard en Lars Vilks (bei- ren allerlei thema’s en onderwerpen voor Hilversum). den werden door moslims bedreigd nadat hun jezelf wegstrepen omdat je er weleens gezeik spotprenten van de profeet Mohammed in de mee kan krijgen. Sommige mensen noemen krant waren verschenen, red.). Met zijn abomi- het misschien laf dat ik de anonimiteit

38 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 39 WAT MAG JE TEGENWOORDIG NOG TEKENEN?

vind ik dat een cartoonist zijn werk veel vrijer kan doen als het risico dat hij neemt wordt gedeeld door de samenleving. Bij de Moham- med-cartoons is dat bijvoorbeeld niet gebeurd. Wat de kranten in West-Europa destijds hadden moeten doen, was massaal die spotprenten afdrukken. Om zo het risico te delen en op te komen voor de vrijheid van meningsuiting. Dat is niet gebeurd. Na de aanslag op de redactie van Charlie Hebdo riep iedereen Je suis Char- lie, maar na een week ging iedereen weer ver- kies, maar gezien de recente geschiedenis en der met zijn eigen leven en mochten de de opkomst van social media waardoor relle- cartoonisten weer alle risico lopen. Dat vind ik tjes binnen een dag kunnen escaleren, vind ik een zorgelijke ontwikkeling. Men koketteert mijn keuze volledig gerechtvaardigd.’ graag met de verworvenheden die we hebben, zaken als vrijheid van meningsuiting en gelijk- Heb je al veel gezeik gehad door je car- heid tussen man en vrouw, maar die kernwaar- toons? den kosten je ook wat. Uiteindelijk merk je ‘Tot nog toe valt het me mee, moet ik zeggen. toch dat mensen daar de prijs niet voor willen Het hangt er ook heel erg van af of je toevallig betalen. En denken of hopen dat het vanzelf- op de radar terechtkomt van iemand die erop- sprekend en gratis is. Dat is niet zo. Die ver- ‘Als ik zelf uit is om stennis te schoppen. Als je kijkt naar worvenheden zijn door vorige generaties verdie Mohammed-cartoons, daar was in eerste diend en moeten door de huidige generatie in oncomfor- instantie niks mee aan de hand. Die waren al stand worden gehouden. Dat is een continue gepubliceerd en niemand was er echt over strijd tegen groepen die daar graag wat aan tabel word gevallen. Alleen is toen vervolgens een Deense willen veranderen.’ van een car- imam ermee gaan touren. Die heeft er veel ophef over gemaakt en toen is het ineens geës- Wat is de kerntaak van een cartoo- toon waar ik caleerd. Dat merk je vaak met die ophefjes en nist? relletjes: je komt op iemands radar, die gaat ‘Om te krabben waar het jeukt. Die jeuk komt aan werk, is een hoop stennis over jou maken en op een voort uit zaken als hypocrisie, machtsmis- gegeven moment krijgt dat momentum en bruik, politieke correctheid. Er wordt door dat meestal kom je terecht in een stroomversnelling waar politici en bestuurders veel moeite gedaan om een teken je niet in wilt zitten. Als ik zelf oncomfortabel een bepaald beeld te schetsen van zaken. Als word van een cartoon waar ik aan werk, is dat satiricus wil je de dingen laten zien zoals ze dat ik op meestal een teken dat ik op de goede weg zit. echt zijn.’ Het is echt de kunst om het randje op te zoe- de goede ken en daar 10, 20 procent overheen te gaan. Zitten er grenzen aan dat krabben weg zit’ Want je wil verrassen en soms shockeren, waar het jeukt? maar je wilt vooral dat mensen blijven luiste- ‘Weinig. De grens zoals die zou moeten zijn, is: ren naar wat je te zeggen hebt. Als je te hard geweld of het aanzetten daartoe. Maar beledi- schreeuwt, word je evenmin gehoord dan wangen of haatzaaien, daar kun je niks mee. Dat neer je helemaal niet schreeuwt.’ zijn zulke subjectieve begrippen. Men probeert dat te gebruiken om zijn zin te krijgen, Maak je net zo makkelijk een cartoon om onwelgevallige meningen weg te drukken. als Facebook en Twitter door overheden onder en de mensen die daarna roepen dat dergelijke over de islam als over de Brexit? Of kies je Dat vind ik een glijdende schaal. Neem alle druk worden gezet om bepaalde meningen te fanatici niks met de islam te maken hebben. dan toch eerder voor de ‘veilige’ optie? ophef rond Ruben L. Oppenheimer en zijn censureren zodat zij dat niet zelf hoeven te De vakjury had de prent aanvankelijk afge- ‘Veiliger is het wel, in de zin van minder poten- spotprent over de Turkse president Erdogan. doen.’ keurd. Misschien vanwege het bloed, mis- tieel gezeik. Je zult niet snel Brexit-jihadi’s Wat je dan krijgt, is dat een hoop mensen zich schien vanwege het woord islam, geen idee. aan de deur krijgen. Dus natuurlijk is een car- daarmee gaan bemoeien en roepen dat zoiets Hoeveel cartoons over de islam heb jij Juryvoorzitter Claudia de Breij schreef in het toon over de islam veel risicovoller. Als het om niet kan. Dat je daarmee een bevolkingsgroep in je portfolio zitten? juryrapport dat het haar niet lekker zat dat ze de Brexit gaat, zal niemand je de keel willen kwetst. Die gaan het kwetsen als argument ‘In 2017 was er wat gedoe binnen de jury van mijn cartoon hadden weggelegd, puur omdat doorsnijden. Met religie heb je dat wel, en de gebruiken. De emotie is een juridisch wapen de Inktspotprijs over een van mijn cartoons. die een werkelijkheid weergaf die ze liever islam heeft daar een behoorlijke trackrecord geworden om iets al dan niet te kunnen ver- Een bebloede autoband rolt over de weg. In het niet zo zag. Omdat het haar tot denken aan- in. Als cartoonist heb je daar een taak. Als je bieden. Politieke opportunisten en belangen- bandenprofiel zelf staat te lezen “Allahu zette, is de jury teruggekomen op zijn besluit een onderwerp laat liggen terwijl je vindt dat groepjes proberen zo voor zichzelf extra juri- Akbar”, maar op de afdruk op het asfalt staat en kreeg mijn cartoon een eervolle vermel- het wel aan bod moet komen, dan doe je je dische ruimte te creëren. En waar ruimte is, “Nothing to do with islam”. Daarmee wilde ik de ding. Dat is dus precies wat je als cartoonist werk niet goed. Dus als ik vind dat een bepaal- zullen mensen dat misbruiken. We zitten in tegenstelling in beeld brengen tussen aansla- moet doen: zorgen voor discussie. Een de spotprent nodig is, dan doe ik dat. Tegelijk een heel gevaarlijke tijd, waar grote platforms gen die uit naam van de islam worden gepleegd groter compliment kun je niet krijgen.’

40 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 41 WAT MAG JE TEGENWOORDIG NOG TEKENEN?

Waarom besloot je vorig jaar weer de pen op te pakken? ‘Ik werd door GeenStijl gevraagd en dat vond ik WIE IS Mag een cartoonist binnen de kaders van de eervol. Ik beschouw GeenStijl namelijk als een NEKSCHOT? wet elke grap over elk onderwerp maken? baken van licht in een duister, bijna volledig Gregorius Nek- Nekschot: ‘Jazeker.’ gelijkgeschakeld Nederlands medialandschap. Er schot publiceert is in de Nederlandse media weinig ruimte voor sinds begin deze Geldt voor een cartoonist: hoe harder de afwijkende meningen. Ik zoek mijn heil dan ook eeuw zijn cartoons grap, hoe sterker de boodschap? al jaren op internet. Zo lang als dat nog duurt, en spotprenten op ‘Hangt ervan af voor welk medium je werkt, en uiteraard.’ het internet. welk onderwerp het betreft. Een spitsvondig grap- Bewonderaar Theo je over het verzorgen van kamerplanten – ik zeg Merk je dat het politieke en maatschap- van Gogh bood op maar wat – kan in Libelle mogelijk als keihard wor- zijn eigen site De pelijke klimaat in Nederland is veranderd Gezonde Roker den ervaren.’ sinds je in 2011 besloot de pen neer te leg- veel ruimte aan het gen? werk van Nek- Vergroten of verkleinen harde cartoons ‘Er zijn nog geen wezenlijke veranderingen. Het schot, die later de kloof in de samenleving? cordon sanitaire, zowel in de politiek als in de vooral veel voor ‘Er is helemaal geen kloof. Punt is: in een democra- media, bestaat nog altijd. In Nederland zijn de GeenStijl tekent. In tie wordt voortdurend politieke strijd geleverd. gevestigde politieke partijen en de gevestigde 2008 wordt hij Op vreedzame wijze. Daarom is democratie zo’n media verknoopt. Een erfenis van de verzuiling. gearresteerd goed systeem. Cartoons zijn simpelweg een onder- Men heeft als gezamenlijk belang de status quo. wegens enkele deel van de politieke strijd. Het is gezond mensen Nieuwe, succesvolle politieke partijen worden cartoons die de te laten weten dat niet iedereen hun opvattingen daarom in de media onmiddellijk verdacht islam zouden heb- uit de weg gaat. Niemands overtuiging is heilig. gemaakt en vervolgens in de politiek uitgesloten ben beledigd. De Oppositie en spot zijn noodzakelijk om een demo- bij besluitvorming. Maar op den duur is dat aangifte is afkom- cratie te laten functioneren.’ onhoudbaar. De gevestigde politieke partijen en stig van de Neder- landse imam de gevestigde media lijken in een hoger tempo ter- Abdul-Jabbar van Heb je ooit jezelf gecensureerd? rein te verliezen. In een democratie veranderen – de Ven. Anderhal- ‘Ja, en dat had ik vaker moeten doen. Sommige vroeg of laat – zaken vanzelf. Wie had ooit kun- ve dag later wordt prenten maak je in een opwelling, die zijn achter- nen denken dat voorheen oppermachtige Nekschot vrijgela- af gezien niet altijd goed genoeg. Maar dan heb ik instituten als het CDA en de PvdA zouden worden ten. Na een aantal het over een grap die niet helemaal uit de verf gereduceerd tot marginale partijtjes?’ jaren te zijn komt, niet dat het onderwerp te gevoelig ligt.’ gestopt, tekent hij Is het vrije woord meer of minder onder inmiddels weer Wat dacht je toen de politie op 13 mei druk komen te staan? Youp van ’t Hek zei in zijn interview met meningsuiting is totaal of hij is niet.’ voor GeenStijl. 2008 met tien man sterk je huis binnenviel? ‘Meer. Een negatieve en zelfs gevaarlijke ontwikke- Revu vorig jaar dat hij geen kritiek op de Geloof je daar nog altijd in? ‘Uiteraard schrok ik, maar ik had er altijd reke- ling is de toenemende censuur op internet. Met islam durft te hebben. Snap jij dat? ‘Meer dan ooit zelfs. Vandaar mijn bezwaar ning mee gehouden. De aanleiding was een door name bij de monopolisten Google, Facebook en ‘Nee. En al helemaal niet als je zoveel talent hebt tegen inperking van de vrijheid van meningsui- de islamitische fundamentalist Abdul-Jabbar van Twitter. Sinds 2011 is de invloed van Social Justice als Youp van ’t Hek. Hij zou op verhulde of indi- ting op grond van volstrekt willekeurige en de Ven georganiseerde actie, om aangifte te doen Warriors veel sterker geworden. Een goudmijn recte wijze islamitisch geïnspireerde waanzin steeds wisselende juridische criteria. In 1932 ‘Het Vrije bij het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI). De voor iedereen die van onwelgevallige meningen af belachelijk kunnen maken. Zodanig, dat toch werd het verbod op smalende godslastering betreffende wetsartikelen, op grond waarvan ik wil. Als dit zo doorgaat, is het Vrije Westen bin- iedereen begrijpt waar hij op doelt. Youp is op een geïntroduceerd. Een en ander leverde de schrij- Westen is mogelijk ooit problemen zou kunnen verwachten, nenkort overgeleverd aan humorloze scherpslij- stuitende manier gemakzuchtig. Of hij houdt ver Gerard Kornelis van het Reve in 1968 een binnenkort lagen tot grote verbazing van de officier van justi- pers, die al snel “nazi” roepen, of “discriminatie”.’ rekening met zijn politiek-correcte achterban – showproces op. Het krankzinnige verbod op tie op mijn bureau.’ dat kan natuurlijk ook.’ smalende godslastering is pas in 2014 definitief overgele- Van Gogh, Fortuyn, Westergaard, Char- afgeschaft. Op dit moment zijn vage juridische Drie jaar na je arrestatie kondigde je aan lie Hebdo: heb jij weleens gevreesd voor je Je hebt vanaf het begin gekozen voor de begrippen als “groepsbelediging” en “haatzaai- verd aan te stoppen met je cartoons. Waarom deed je leven? anonimiteit, vanwege het gevaar dat je en” in de mode. Zodoende kunnen er onder humorloze dat? ‘Ik ben in Denemarken bij de uiterst sympathieke mogelijk zou kunnen lopen door je cartoons. politieke druk opnieuw showprocessen worden ‘Dat was om persoonlijke redenen.’ Kurt Westergaard op bezoek geweest. We hebben De voorvechter van het vrije woord leeft in gevoerd. Het is heel goed voorstelbaar dat, scherp- het toen onder andere gehad over zijn bezoek aan zelfgekozen gevangenschap. Hoe vrij is het onder aansturing van de Hogepriesters van de Had je toen het gevoel dat ‘zij’ je hadden Duitsland, waar hij met alle egards werd ontvan- vrije woord dan nog? Klimaatkerk, een arrestatieteam mij in de toe- slijpers’ verslagen? gen door Angela Merkel. Kort daarvoor nog was ‘Zolang mijn prenten – en daar gaat het om – kun- komst van mijn bed licht. Omdat ik Gerrit ‘Integendeel, het was per slot van rekening mijn Kurt alleen thuis met zijn kleindochter en drong nen verschijnen, is er wat mij betreft geen sprake Hiemstra zou hebben gekwetst, en hij heel hard eigen beslissing. En Ernst Hirsch Ballin (destijds een dol geworden Somaliër de woning binnen. Ze van gevangenschap. Daarom, nogmaals, hulde moest huilen. Weten de lezers van Nieuwe Revu minister van Justitie, red.) was na mijn arrestatie hebben het ternauwernood overleefd. Dat was aan GeenStijl.’ overigens dat de temperatuur in het heelal 270 uitgeregeerd. Hij rommelt nog wat in de marge geen grap en voor mij nogmaals een aansporing graden Celcius onder nul is? Godzijdank is er van het CDA, maar zal de geschiedenis ingaan als altijd voorzichtig te blijven. Onder andere door zo In een interview met striptijdschrift opwarming van de aarde!’ ✖ inquisiteur.’ min mogelijk interviews te geven.’ Zozolala zei je eens: ‘De vrijheid van

42 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 43 BRIEFWISSELING EDDY TERSTALL EN ASIS AYNAN Vrij linkse lente TEKST EDDY TERSTALL & ASIS AYNAN FOTOGRAFIE HH

Filmmaker Eddy Terstall en schrijver Asis Aynan zijn twee van de vier auteurs van het Vrij Links-manifest, waarin ze pleiten voor een vrij en onbelemmerd debat, een levensbeschouwelijk-neutrale staat, seculier onderwijs voor alle kinderen en een herwaardering van individuele vrijheid. In een briefwisseling geven ze een inkijkje in de oorsprong van hun ideeën.

Beste Asis, ting. De som van de indrukken en gesprekken deed bij mij een even naïeve als oprechte gedachte opbor- De gewone man uit de relen: iedereen heeft recht op een Amsterdam. De vrijheid die ik daar had, zag ik elders niet in die mate wijk van Terstall In de buurt waar ik opgroeide, had je twee smaken links. De gewone man stemde CPN, de kaste van terug. Talloze verhalen, vaak ook van kunstenaars uit landen waar persoonlijke vrijheid minder van- stemde CPN. de schoolmeester, de beter behuisden, stemde PvdA. Maar het waren die welgestelden die voor ver- zelfsprekend waren, metselden een rigide vrijzinnig wereldbeeld in mijn hoofd. heffing waren. Het feit dat mijn opa met twaalf broers en zusters op één verdieping woonde, was Ik bleef half-slapend lid van de PvdA. Ik zat wel in praatgroepen en folderde. Toen Hans Janmaat met hen een doorn in het oog. Dezelfde verdieping waar mijn opa in een kast sliep, staat nu te koop voor zijn Centrum Democraten opkwam, bleken de laatste Jordanezen, waarvan er toen nog een aantal in de meer dan 10.000 euro per vierkante meter. Jordaan woonden, niet meer op de partij van ooit Joop den Uyl te stemmen. ‘Stem dan in ieder geval op Toen de verheffingsgezinde schoolmeester bij mijn opa aanklopte met de suggestie dat mijn moe- een democratische partij!’ riep ik ze nog na. der niet, zoals de rest van de klas, naar de huishoudschool moest, maar naar een ‘hogere school’, Toen werd Theo van Gogh vermoord. Theo had mij als jongere collega onder de arm genomen. Steeds kreeg de meester nul op het rekest. Mijn moeder moest niet denken ‘dat ze meer was dan de ande- een uurtje bij grand café Luxembourg, wilde hij me bijbrengen hoe acteurs in elkaar zaten en waarom ren’, was de gedachte. Bovendien duurde het dan lang voordat ze een baan had en dat was voor nie- producenten boeven waren. Na de dood van Theo was ik een van de eersten die Het Journaal belde, nog mand goed. voor zijn dood aan mij bevestigd was. ‘De fascisten zijn onder ons,’ zei Theo altijd. Toen nog niet wetend welke van de vele beledigde partijen Theo had omgebracht, gooide ik deze quote er maar in. Zo rolde ik Eddy Terstall (55) is De volksklas in het debat over integratie. filmmaker en verbon- Mijn opa was communist en kwam uit een familie waar er een aantal vanwege hun activiteiten het ein- den aan Vrij Links. de van de oorlog niet haalden. Toen ik acht was, ontmoette mijn moeder een Duitse sociaaldemocraat. Opstandeling by nature Een hippie. Hij bracht me bij dat je democratisch en ondemocratisch links had en dat je van dat laatste Wat ik zei en wat ik schreef, samen met partijgenoot Marcel Duyvestein op ons PvdA-weblog Liefdevol verre moest blijven. Lid, werd opgepakt door partijgenoten.Vooral linkse Turks-Nederlandse en Berbers-Nederlandse partij- We waren een tri-cultureel gezin. Mijn stiefbroer was Creool-Surinaams. In Paramaribo geboren. Ook op genoten zochten ons op. Seculieren noemen we ze vandaag. Ze wisten dat ik de partijtop kende. Wouter school kreeg ik veel met Suriname te maken. De jaargangen waren in twee parallelklassen verdeeld: die Bos had me een plek op de landelijke kieslijst aangeboden. Ik ben opstandeling by nature, dus ik vertel- van de grachtengordel, waar de kinderen Martijn en Iris heetten, en de volksklas. De volksklas, daar de hem dat dat een slecht idee was. Ik ben regisseur. Voor je het weet heb je de lijst-Terstall. Ik wil onaf- zaten Jordanezen en kinderen uit de Zeedijkbuurt van Surinaamse komaf. Een deel van onze leraren hankelijk zijn en alleen verantwoording hoeven af te leggen voor wat ik zelf zeg of doe. ‘Ik wil was ook Surinaams-Nederlands. Er werd voorgelezen over Anansi de Spin, maar ook uit Minoes. Op het Partijgenoten met Turkse en Marokkaanse achtergrond wilden vaak hun verhaal kwijt. Ze vroegen zich schoolplein was de onderverdeling in sociale en geografische afkomst niet terug te vinden. Doordat af waarom ‘rechtse religieuze of nationalistische partijleden toegang hadden tot de leiding van een link- onaf an toen ik opgroeide, ook door de arbeidersbeweging, doorleren niet meer een ongebruikelijke keuze was se partij en hun geestverwanten op links niet’. In het verkiezingsprogramma van de PvdA stond ooit: voor iemand met mijn wortels, ging ik naar het vwo. ‘Hij of zij die wil emanciperen tegen druk van een collectief in, dient onvoorwaardelijk te worden kelijk zijn Ik werd belichter in de filmwereld. Een van mijn werkgevers stelde voor dat ik geen cameraman maar gesteund.’ Wat mij betreft komt dat terug in het programma. En niet als dode letter. Neem als links stel- regisseur zou worden. Ik was een verteller, vond hij. Ik moest een brede maatschappelijke studie volgen ling in het grote vraagstuk van deze tijd; de groep versus het individu. Het is op wereldschaal een route en alleen vond mijn baas, Stan Schram. Telg uit een bekende Nederlandse filmfamilie. Ik schreef me in voor de tegen de stroom in. Collectivisten spelen een hoofdrol op het wereldtoneel, maar in een moderne pro- studie politicologie aan de UvA, maar al in mijn propedeusejaar kreeg ik subsidie voor mijn eerste speel- gressieve samenleving als de onze moeten inspanningen toch resultaten kunnen opleveren. Laat kleur verant film, en was ik vroeger dan gedacht regisseur. alleen daar een rol spelen waar het verbindt. woording Voordat ik wist hoe hij het ambt zou invullen, folderde ik in New Hampshire voor Barack Obama omdat ‘De fascisten zijn onder ons’ zijn verkiezing een belangrijke stap voorwaarts zou zijn in een land waar tot in de zestiger jaren nog hoeven af Van mijn tijd als belichter had ik geld overgehouden, en ik besloot in de negentiger jaren om tijd door te apartheid was, en er nog meer dan in Europa grote sociaal-economische achterstanden bestaan in brengen in delen van de wereld waar verandering op til was. Ik was reizen gewend. In de hippietijd gekleurde wijken. De preek van een zwarte dominee bij het huwelijk van Harry en Meghan in Windsor te leggen voerden mijn ouders me langs vele landen. Daar zag ik al dat kansen niet gelijk verdeeld waren en dat was ook van grote symbolische waarde in een postkoloniale samenleving. sterkte me in mijn engagement. Misschien ben ik naïef en kan dit land niet meer in alles lijken op het schoolplein van mijn jeugd, waar voor wat In de jaren 90 bracht ik vooral tijd door in het Midden-Oosten, maar ook in Rusland en op de Balkan, op kinderen van allerlei geografische en sociale komaf samenspeelden. ik zelf zeg Cuba, in Zuid-Afrika en Hongkong. Cafés bezoeken. Mensen spreken. Deze stortvloed aan indrukken werd aangevuld door de vele reizen die ik als filmer zou maken. De teller staat op 103 landen and coun- Eddy Terstall of doe’

44 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 45 BRIEFWISSELING EDDY TERSTALL EN ASIS AYNAN

Cher Eddy,

Ken je het eenregelige gedicht Ieder Is Zijn Eigen Broer van Jan Hanlo? Daar moest ik aan denken na het lezen van je briefessay. In mijn hoofd werd de dichtregel: ieder is zijn eigen migratie. Toen jij je stiefvader leerde kennen, reisde jemma (moeder) in maart 1980 van het uitgestrekte dorp in de heuvels naar het vliegveld van Al Hoceima, de zeeboezem die sinds tweeënhalf jaar het centrum van de Opstand in de Rif tegen de Marokkaanse dictatuur is. De gps op mijn telefoon laat zien dat het tegenwoordig 77 kilometer is naar Al Hoceima, twee uur met de auto. In die tijd was het een halve dag ploeteren door het zinderende landschap. Mijn moeder werd weggebracht door haar schoonvader, opa Mimoun. Vanaf Al Hoceima vloog ze naar het westen: Tanger. Daar stapte ze over naar Brussel. Mijn moeder deed dat als analfabete. De enige taal die ze kon lezen en schrijven was die van de natuur. Vloog ze naar vliegveld Zaventem? Ik weet het niet, want ik was nog niet geboren, maar ik bestond Asis Aynan (38) is wel. In haar buik. Ze was hoogzwanger. En waar was mijn vader? Kreeg hij geen vrij van de honden- schrijver, docent op de brokkenfabriek waar hij de lopende band bediende? Werd er op de kosten gelet? Want mijn moeder Hogeschool van reisde met haar vier kinderen, de jongste 2 jaar oud en de oudste 10 jaar. Op een Brussels vliegveld Amsterdam en ver- stapte ze over naar Schiphol. bonden aan Vrij Links. Kunstmatige lijm Mijn vader werd herenigd met zijn gezin. Het wordt daarom in de lectuur gezinshereniging genoemd, wat het eigenlijk niet is, want als vijf mensen hun habitat achterlaten en in een volstrekt onbekende Het waren de jaren nul; de moord op filmmaker Theo van Gogh en de stand van de multiculturele Gezellig integreren op omgeving samen worden gebracht met de echtgenoot, de vader, dan is dat geen hereniging, maar een samenleving dwongen me mijn (familie)geschiedenis te onderzoeken en na te denken over wie ik een multiculti-feestje. verscheurd gezin dat in den vreemde wordt gelijmd. Het was kunstmatige lijm. wilde zijn in deze maatschappij. Het werd een trek door mijn achtergrond, de literatuur, debatza- Onlangs daalde ik in een gesprek af in mijn verleden en eerlijk gezegd schrok ik van wat ik daar aan- len en nachtcafés. trof. Herinneringen zijn sferen en geen feiten, dus hoe waarheidsgetrouw die geschiedenis is weet ik Het onderdompelen in mijn Berber-achtergrond verschafte baanbrekende inzichten. Want als ik niet, maar het is allerminst een bagatelle, er moet iets van waar zijn. dacht aan het uitgestrekte dorp waar ik ben verwekt, zag ik de grote verscheidenheid van het land- Mijn kindertijd in een witte buurt was er een van uitsluiting. Als ik denk aan de contacten die onze schap. Al die ongelijke heuvels, wilde planten en de aardbodem, die net als het dialect om de paar ‘Ik familie had met andere gezinnen in de buurt, dan waren die er nauwelijks. Sommigen hadden nog meter van kleur verandert. Het was een grote vergissing om in die omgeving één enkele god te wel het respect om ons gedag te zeggen. Toen ik dit terugvond in mijn herinneringen was daar ener- aanbidden, omdat die superdiverse contreien niet corresponderen met één almachtige heer die zeg niet zijds ontsteltenis, anderzijds begrijp ik het ook wel; onze familie zag er voor de buitenwereld uit als alle zeden en gewoonten gelijkslaat, eenvormig maakt. een gesloten bastion. We waren in die tijd de Nederlandse taal niet goed machtig en onze gebruiken dat men en tradities waren voor de buitenwacht vreemd. Er kwamen bij ons niet veel mensen over de vloer, Witte vlucht op een paar na, zoals de deftige kleuterleidster die de oudergesprekken aan huis deed, en bij ziekte Op de hogeschool waar ik lesgeef, zie ik dat grenzen ter discussie stellen helaas geen vanzelfspre- moet de huisarts. kendheid is. Zo’n 60 procent van onze studentenpopulatie heeft familiebanden elders op de wereld integre Op mijn vijftiende ontmoette ik een jongen met wie ik voor het eerst in mijn leven echte vriendschap – een perfecte afspiegeling van de Amsterdamse straat. Een groot deel van die meerderheid stu- ervoer. Hij woonde met zijn ouders, die het niet breed hadden, in een pieperhuis. Hun hond heette deert samen en toont interesse in elkaars feesten, religie en taal. De andere 40 procent is autoch- ren in de Boomer, en die liet scheten waarvan je net niet van je stokje ging. toon, wit, trekt vooral met elkaar op en komt vaak niet uit de grote stad. Het is echt een vreemd Ik denk dat ik toen afscheid van het geloof nam. De religie die zich enkele honderden jaren geleden beeld om voor de klas te staan en de witte studenten bij elkaar te zien zitten. Een witte vlucht in de culturen aan onze familie open binnendrong, zegt over niet-moslims dat ze naar de hel gaan. Ik weet nog klas. goed hoe de volgende gedachte zich in mijn adolescentenhoofd vormde; mocht er een onderwereld Mijn ouders zijn jaren geleden naar dit land gekomen en hun trek heeft economische en intellec- die erbij zijn, dan ga ik liever naar het vuur, waar ook mijn vriend naartoe gaat. tuele voorspoed gebracht. Maar het grootste migratiecadeau is dat deze tijd beter te verstouwen is. De vrijheid die het geloofsafscheid gaf, was immens. Met mijn beste vriend danste ik zonder schuld, De moderne technologie maakt contact tussen mensen en culturen eenvoudig en tegelijkertijd zijn zonder rem, zonder grens op alle discovloeren die Haarlem rijk was. Toen het moment daar was, complex. Soms begrijp je de ander in een handomdraai en soms is het verwarring alom. Dat vereist gekomen, verlieten we het ouderlijk huis en gingen we in een buurt wonen met de naam Harmenjanswijk. Al dat je niet bang bent voor de ander en snel moet kunnen schakelen, en door de migratie van mijn snel ervoer ik dat een deel van de bewoners weinig van ons moest hebben. De wijk werd in de volks- ouders heb ik niet anders gedaan. maar ik mond de Beits genoemd. Het kwartier deed haar giftige naam eer aan: we werden regelmatig uitge- De samenleving heeft zich te lang blindgestaard op de integratie van minderheden, waardoor de scholden voor homo. anderen uit het oog zijn verloren, en nu zie ik ze onthand en ontriefd bij elkaar in mijn klas zitten. wens Ik zeg niet dat men moet integreren in de culturen die erbij zijn gekomen in Nederland, maar ik Eén almachtige heer wens iedereen migratie toe. Elke dag weer. Want iedere nieuwe morgen is een reis ergens naartoe. iedereen Het waren sowieso vreemde jaren. Ik had een vriendin en haar ouders dwongen ons uit elkaar te Wie weet heeft van die reis maakt zijn wereld begrijpelijker en overzichtelijker. migratie gaan, vanwege mijn Marokkaanse achtergrond. Uiteindelijk werd ik de relatie en de wijk uit Goeie reis gewenst, Eddy. gepest. Samen met de beste vriend verhuisden we naar Amsterdam-Osdorp, en dat is hoe ik toe’ afscheid nam van mijn geboortestad. Asis Aynan

46 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 47 Oude Revu Elke week herpubliceren we een artikel uit ons rijke archief. Deze keer 14 pagina’s uit de eerste Revu na de moord op onze oud-columnist Theo van Gogh op 2 november 2004.

NIEUWE REVU — 49 Oude Revu

50 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 51 Oude Revu

52 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 53 Oude Revu

54 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 55 Oude Revu

56 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 57 Oude Revu

58 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 59 Oude Revu

60 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 61 63 Johann Sebastian Bach — NIEUWE REVU personen uit de uit de personen De onderschatte onderschatte De Vlaamse schrijver Vlaamse schrijver wereldgeschiedenis. beledigt overschatte beledigt overschatte Herman Brusselmans Herman Brusselmans Bach werd z’n hele leven ondersteund door Bach werd z’n hele leven ondersteund die hun zogenaamde mecenassen, dat zijn pipo’s van aan geld aan kunstenaars geven in plaats bedelaars, zwervers, oude prostituees daklozen, en zwakzinnigen. Nu zijn de meeste kunstenaars zwakzinnig, dus dat geld kwam toch nog goed terecht. Als je denkt dat die Bach, tussen het verwekken een van ongeveer zeventien kinderen door, minuut stilzat, denk dan maar wat anders. Het ene kutmelodietje na het andere schudde hij uit z’n kromme poten en het ergste van alles is dat vele van z’n creaties nu nog steeds worden radiozenders. klassieke gedraaid op achterlijke z’n evergreens Mädchen mit Härigen Pussie, Vooral Mir Leit en Kriebeln Sich Mir Unter Mein Zwanze Tut momenten. ongepaste meest de op je hoor Öksel word je ervan,Strontziek en dat kattengejank duurt geen drie minuten, zoals een normale song, maar vaak 34 tot 45 minuten. Gelukkig kreeg Bach van lieverlede suikerziekte aan z’n ellebogen, sneeuwblindheid, een rauwe fluitendelever, in de en een kikker testikels en al deze symptomen zorgden er ten keel, eerste voor dat hij geen muziek meer kon componeren en ten tweede dat hij doodviel. Leve de symptomen! ✖

STEVE NESTOROVSKI

HERMAN BRUSSELMANS HERMAN

ohann Sebastian Bach was het zestiende ohann Sebastian Bach was het zestiende - kind van de 24 van Sjürt Bach en z’n debie Hoffeman le echtgenote Adelina Bach-Von J ILLUSTRATIE TEKST Bach heeftBach een can- nooit durven aan de fiets tate - aan de para wijden. Wel potplant en aanplubak, de kilo zemelen een halve beindurchauseinander. chenstutlerkrombeindurchauseinander. Sjürt en z’n was zelf de 23ste zoon van z’n vader en Adelina de veertiende dochter. moeder, die als konijnen op viagra, dat konden Kweken wilde Bach-idioten wel, maar voor iets anders geen van hen deugen. gegoede Sjürt was opruimer van de stront die de Adelina burgers door hun open raam scheten en maken touwen baljuw de van dienst in moest waaraan homo’s, joden, allochtonen, godslaste- raars en fietsers werden opgehangen. Fietsen was in die tijd, de periode 1685-1750, namelijk cantate een nooit ook dan heeft Bach verboden. aan de fiets aan de durvenWel wijden. paraplubak, de potplant, de halve kilo zemelen, Zelf rookte hij tijdens het wandtapijt en de pijp. het schrijven van z’n tingeltangel-muziek de ene pijp na de andere. Hij had 134 pijpen, en (92 pijpen), Beethoven klopte hij Mozart daarmee (47 pijpen) en Tsjajkovski (een niet-roker). De muziekstijl die Bach aanwendde was de door veel te veel noten, barok, die zich kenmerkt toonladder een hoort, passionaro waar arpeggio om op te schieten, de lage do, de hoge do, om het andere do, een ritme om gek van te even welke worden, tempi waar je de tyfus zou van krijgen en een opvallend gebrek aan samenhang tussen te probeerde Bach Dit laatste de pianotoetsen. vermijden door geen piano maar orgel te spelen. hetzelfdeis Dat humor- die Hartman Maxim als een nooit vermijden door probeert te loosheid grap te maken. Herman Brusselmans Herman EUWE REVU NI —

62 OVERSCHATTE MENSEN ALLEMAAL WINNAARS De beste Voor sommige winnaars worden er boottochten door de Amsterdamse poppenspeler van grachten georganiseerd, voor anderen blijft het bij een broodje kroket in de kantine, of bij een medaille aan de schoorsteenmantel. Nieuwe Revu gaat Berkel-Enschot TEKST MARTIJN NEGGERS op bezoek bij de vele bijna onzichtbare FOTOGRAFIE ALEXANDER SCHIPPERS winnaars die Nederland rijk is.

recht uit een dertigerjarenstrip-act te komen, maar Frans stoft er meteen ook maar even de deurpost mee af. Ha, nou uitstekend, plumeer vooral even door. Geen probleem.

Enorme miniatuurfabriek Frans’ woonkamer is redelijk leeg. In de ene hoek staat een klein tafeltje, aan de muur van de woonkamer hangen wat foto’s en schilderijen, in de andere hoek staat een enorme televisie. Frans loopt naar het ding toe en stoft het af. Hé, maar jij bent dus de beste poppenspeler van Berkel- Ik sta voor de deur van de beste poppenspeler van Enschot? Berkel-Enschot. Heel even twijfel ik of ik aan zal Even denkt Frans na. Hij lijkt te twijfelen. Alle bellen:I als je nog niet aangebeld hebt, kun je nog andere poppenspelers in Berkel-Enschot laat hij altijd terug. Poppenspelers hebben iets mysteri- in gedachten de revue passeren. ‘Ja, die stelling eus, iets onheilspellends. Misschien zijn het de durf ik wel aan,’ antwoordt hij na een paar secon- cartoons uit het begin van de vorige eeuw, waar den. ‘Al woont er nog wel een, hier in de buurt. kleine poppetjes van de gewone mensen aan de Maar zij doet meer shows voor kinderen. Wacht, touwen van boosaardig grijnzende fabrieksdirec- ik zal wat koffie creëren.’ teuren en bisschoppen bungelden. Misschien zijn Frans legt zijn plumeau terzijde en loopt de keu- het Pinokkio en Geppetto, misschien is het Chuc- ken in. Ik kijk naar een vitrine waar een enorme ky, of Bassie en Robin, maar héél even twijfel ik: miniatuurfabriek in staat, die ik herken uit een zal ik aanbellen? Ja. Ik bel aan. van de YouTube-filmpjes. Het is de fabriek waar Na een beetje gestommel achter de voordeur ver- Frans’ bekendste poppen Ferry van de Zaande en schijnt de 54-jarige Frans van der Meer in de Fred van Boesschoten werken. deuropening. Frans is de geestelijk vader van pop- Hé, maar dit is toch de fabriek uit de filmpjes? pen als Ferry van de Zaande, Fred van Boesscho- ‘Dit is inderdaad de Vadumestru afvalstoffenrecy- ten, Arend-Jan Stoetwegen en professor Homini- cling en diervoeders BV.’ lupus. Al jarenlang treedt hij op tijdens festivals, Pardon? in theaters, op bruiloften en familiefeesten. Met ‘De Vadumestru afvalstoffenrecycling en diervoe- de deurknop in de hand kijkt hij me heel eventjes ders BV op ware grootte. Althans, ja, niet op ware onderzoekend aan, dan glimlacht hij. ‘Welkom grootte natuurlijk, maar we filmen dat dan alle- in mijn nederige stulpje,’ mompelt hij traag. maal precies zo dat het net lijkt alsof dat wel zo is.’ ‘Ik was net het meubilair aan het plumeren.’ Even twijfel ik of Frans me in de maling neemt, Glimlachend houdt hij een grote zwarte plumeau maar hij kijkt me met een serieus gezicht aan en omhoog, die hij in zijn hand heeft. Het ding lijkt blijft wachten.

NIEUWE REVU — 65 ALLEMAAL WINNAARS

‘Tegen een optreden op een uitvaart heb ik onlangs nee gezegd. Daar voelde ik me een beetje ongemakkelijk bij’

‘Ja ja, het wonder der verbeelding,’ voegt hij eraan toe.

Poppenimperium We raken aan de praat over zijn eerste jaren als poppenspeler. Frans begon als kind met een kleine poppenkast, die hij langzaam uitbreidde tot een poppenimperium. Steeds meer personages, steeds meer stemmetjes, steeds meer zelfgemaak- te poppen. ‘Maar goed,’ vertelt hij op zijn gemak verder. ‘Uiteindelijk is het begonnen toen ik met Jeroen de Leijer, die voor de Nieuwe Revu tekent, een poppenshow ben gaan spelen, en van daaruit rol je dan toch het commerciële circuit in.’ Oh? Op kermissen en in feesttenten? ‘Ja, nou, dat natuurlijk sowieso. Ik treed in principe overal op. Alleen tegen een optreden op een ‘Nou ja, wel natuurlijk, maar ja, er moet ook Frans van der Meer uitvaart heb ik onlangs nee gezegd. Daar voelde gewoon brood op de plank komen. En dan moet (1966) is de beste pop- ik me toch een beetje ongemakkelijk bij. Maar, je in de commerciële entertainmentbusiness toch penspeler van Berkel- nee, ja, je bent toch gewoon een zelfstandig gewoon je optredens doen in het hele land. Je wil Enschot. ondernemer, hè. Dus dan pak je je koffers maar toch ook gewoon geld verdienen.’ Ambitie: een eigen weer, en dan wandel je van de parkeergarage Voor een kunstenaar met zo’n excentriek beroep als theatershow, al is dat naar de feestlocatie.’ poppenspeler vind ik dat je vaak over geld praat. ook wel weer veel Wordt het niet vervelend? Heb je geen grotere ambities ‘Ik zal je vertellen: als ik met muzikanten of ande- gedoe dan alleen maar de feesttenten en het 25-jarige huwelijk re kunstenaars praat, gaat het uiteindelijk vaker van Kees en Anneke? over geld dan over kunst. Je praat over hoeveel je ‘Hé, als je gaat trouwen of zo, boek mij gerust. Ik voor het ene of het andere optreden verdiend kom wel. Ik zou natuurlijk best wel een theater- hebt, en daar drink je dan een pilsje bij.’ voorstelling willen maken. Maar goed, dat moet Een mens moet wat. ook allemaal weer ergens van betaald worden, ‘Ja, precies. Ja, het kan aan mij liggen, hoor, maar hè? Dan moet je weer een boeker hebben. En ik heb het er inderdaad wel vaak over, ja. Mis- iemand die alles regelt. Het is toch ook wel echt schien heb ik dat geleerd op de kermis. Daar gaat een gedoe, hoor. En ik ben toch meer een maker het namelijk écht alleen over geld.’ dan een regelaar, moet ik zeggen.’ Want je hebt ook op de kermis gewerkt? Maar je bent 53. Je zei dat je al vanaf kinds af aan pop- ‘Ja. Ik heb diverse attracties beschilderd. Zweef- penspeler bent. Nooit gestopt? Dat is lang, hoor. molens, cakewalks, er staat zelfs, hoewel ik er ‘Nou, ik ging een tijdje naar de middelbare school, nooit een foto van heb gezien, in dat park van en ik was vrij fanatiek bezig met brommers. Toen Michael Jackson een zweefmolen die ik beschil- heeft het wel een tijdje stilgelegen.’ derd heb.’ Even valt het gesprek stil. Frans zucht een keer Michael Jackson en neemt een slok van zijn koffie. ‘Ja, verder is Terwijl Frans praat en wacht tot de koffie klaar is, het natuurlijk ook maar gewoon werk, hè.’ wandelt hij een beetje ongemakkelijk door zijn Voor een entertainer heb je een wat bedompt gemoed, als woonkamer heen. Dan loopt hij de keuken weer ik heel eerlijk mag zijn. in, om met een kan koffie terug te komen. ‘Ik ben op zich niet per se heel vrolijk, nee. Maar En heb je dan artistiek niets meer te wensen? dat is toch typerend voor entertainers?’ ✖

66 — NIEUWE REVU Even geen zorgEn voor Ahmad

Geef om vluchtelingkinderen Naar een ver en vreemd land vluchten is voor kinderen een traumatische gebeurtenis. Eenmaal in Nederland zijn ze veilig, maar duurt het nog lang voor ze gewoon kind kunnen zijn. Wij geven ze die kans. Help mee op vluchtelingenwerk.nl juni. Tickets eninfo: van 25meit/m30 Fotofestival, datduurt te zien zijn op het Ajax-foto’s vanBjörn een selectievande naar Naarden,waar Je kuntookafreizen DK fotofestivalnaarden site opzijn kunt bestellen Rood enWit, datje maakt, fotoboek vange- heeft ereenmooi voor hunclub.Hij Ajacieden hebben en passie die de liefde foto’s geschotenvan heeft hijprachtige graaf. Inaldiejaren porter énalsfoto- rond bijAjax,alssup- loopt altwintigjaar trots. BjörnMartens tegende zal afleggen pijn hetuiteindelijk we gokken ookdat de beide, gokken we, en trots? Eenbeetjevan altijd, ofzweltievan rood-witte hartnog te vragen.Bloedtzijn het’mamper durven we heeft verwerkt, de Arenaaleenbeetje avond vorige week in - dramatische voetbal Of BjörnMartensde NAARDEN – FOTOFESTIVAL ’bout a thing ’bout bybjornmartens Don’t worry 68

— Mijn Dierbaar NI EUWE REVU EUWE . . com nl . .

LIFESTYLE LIFESTYLE NIEUWE REVU PREVIEW — 69

FOTO BJÖRN MARTENS LIFESTYLE FILM & TV

TIP 3

FISKEPARK In de vijver van Tomas de Soete (gespeeld door Tomas de Soe- te) ligt zanger/presentator Bent Van Looy (gespeeld door zanger/presentator Bent Van Looy) met een handbijl in de schedel. Whodunnit? Zaligma- kende Vlaamse parodie op het truecrimegenre. DK (vanaf 15/5, elke woensdag, 21.20 uur, Canvas) Biologisch afbreekbare COLLEGE TOUR voorbinddildo’s Gezien al het geharrewar rond zijn inkomen, is het de vraag of deze eerste College Tour van Matthijs van Nieuwkerk ook meteen zijn laatste zal zijn. Zo EUROVISIE SONGFESTIVAL Snollebollekes, de Brabantse Malta wil volgens de geruch- ja, dan hadden we hem specta- – We laten ons niet kennen. feestbrigade die zo graag uut tenmachine het publiek culairdere gasten gegund dan We gaan gewoon maar zunne panty knalt. bedelven onder een tsunami Bénédicte Ficq en Peter Pan- door. Want wie niet tegen En nu maar hopen dat aan Playmobil en Liechten- nekoek. Wel leuk: voetbalma- z’n verlies kan, die is maar Duncan Laurence deze week stein blaast hoog van de kelaar Mino Raiola. DK zielig hoor. in Tel Aviv ook genadeloos toren met een mysterieuze (vanaf 19/5, elke zondag, 20.25 uit zijn panty gaat scheuren. act rond voorbinddildo’s (en Nu Ajax de Champions Tuurlijk, volgens de laatste een rapper) die volledig biolo- League voor ons heeft ver- berichten staat hij bij de gisch afbreekbaar zijn (behal- kloot, kunnen wij ons onge- bookies nog steeds stijf ve de rapper). Frankrijk gaat breideld oranje chauvinisme bovenaan met zijn nummer kaasplankjes uitdelen. De weer daar op richten waar Arcade, maar we weten alle- halve finale van Duncan Lau- het thuishoort. Ooit was het maal dat Europa een slangen- rence is op donderdag 16 Eurovisie Songfestival een kuil vol diva’s is die elkaar mei, twee dagen later gevolgd chique, statige aangelegen- het licht in de ogen niet gun- door de finale. DK (18/5, heid met presentatoren in nen. Dus een gelopen race? 21.00 uur, NPO 1) SHADOW smoking, zangeressen in bal- Dat dachten ze in de Johan Zhang Yimou-films zijn al acht jurken en een uitpuilende Cruijff Arena ook. keer door China ingezonden Een gelopen voor de Oscars, maar nog nooit orkestbak met pauken en Laten we ons derhalve vooral won de regisseur het beeldje cello’s en wat dies meer zij. niet rijk rekenen. Duncan zal race? Dat voor beste buitenlandse film. Gelukkig is de organisatie tij- tot diep in blessuretijd moe- dachten ze Het visuele spektakel Shadow BSR AGENCY dig tot inkeer gekomen, ten knokken. Moldavië gaat wordt vast poging negen. De zodat het liedjesconcours uitpakken met een ijskonin- in de Johan Chinese superster Deng Chao zich de laatste jaren meer en gin die de concertzaal in Cruijff speelt de koning en zijn dubbel- meer heeft weten op te trek- wordt gedragen door honder- ganger, de schaduw. JU ken naar het niveau van de den hoogzwangere eenden, Arena ook (16/5 in de bioscoop) FOTOGRAFIE

70 — NIEUWE REVU LIFESTYLE MUZIEK Triomfantelijke terugkeer

VAMPIRE WEEKEND Father of the Bride

Met hun titelloze debuut uit 2008 leverde de New Yorkse band Vampire Weekend een van de ver- rassendste albums van de jaren nul af, een heerlijk onstuimige brok muziek die alle kanten op stuiter- de. Hoewel in essentie ‘gewoon’ studentikoze indierock van gefortuneer- de blanke mannetjes met tot dan toe een leven waar weinig over te klagen viel, maakten vooral de vele Afrikaanse ritmes van hun debuut een onweerstaan- bare luisterervaring. Welnu, die Afrikaanse ritmes vind je niet meer SØREN SOLKÆR terug. Net als Rostam Bat- FOTO manglij, multi-instrumen- talist en mede-oprichter, TIP 3 die Vampire Weekend liet voor wat het was ten faveure van een – tot nog toe goeddeels geflopte – solocarrière. Wel aan boord gebleven is zanger Ezra Koenig, maar die is dan weer verhuisd van New York naar Los Ange- les. De Westcoast-invloe- den zijn dan ook talrijk op BANANARAMA EDITORS WARHOLA Father of the Bride, Vampire IN STEREO THE BLANCK MASS YOUNG LOVING Weekends eerste plaat in Veel potsierlijker dan Banana- SESSIONS Wij hebben Thomas Azier, de zes jaar. Muzikale ideeën rama kun je het niet krijgen, Terwijl de Editors in 2017 hun Vlamingen hebben Warhola. qua bandnamen althans. Wat album Violence op zaten te Hoewel muzikaal in hetzelfde heeft Koenig nog genoeg, het nog knapper maakt dat ze nemen, gaven ze een aantal straatje, is er ook een levens- blijkt wel uit dit ambitieu- er überhaupt nog zijn, al is het tracks mee aan Blanck Mass om groot verschil. Waar Azier de ze werk. Het zijn ook niet meidentrio inmiddels geslon- op los te gaan. En losgegaan, ene EP na de ander uitbrengt de lulligste ideetjes. Ster- ken tot damesduo. Wat mis- dat is de Britse koning van de (Raven on the First Floor heet ker nog, zwakke momen- schien nog veel gekker gaat elektronische noise zeker. Intri- zijn jongste), is dit pas de eerste ten hebben we amper kun- klinken: zo beroerd is In Stereo, gerend en excentriek, deze her- plaat van Oliver Symons. Die nen ontdekken op Father hun eerste nieuwe muziek in interpretaties, spijtig dat er ook de toetsenist is van Bazart, of the Bride. tien jaar, eigenlijk helemaal maar zeven op deze plaat staan. dus zijn trage werktempo is DK niet. DK DK hem vergeven. DK

NIEUWE REVU — 71 LIFESTYLE SEKS

Orgasmes zijn er in alle soorten en maten, zo valt te lezen in orgasme Het orgasme bijbel Kom Je Ook? Onze seksexpert klapperde niet alleen met haar oren

toen ze las over allerlei klaarkom- klaarkomt, is heel, héél klein. Hang dus niet weet waar de methodes die zich ver van de clitoris direct de vlag uit. Het overgrote deel van de vrouwen komt enkel en alleen klaar van clitora- afspelen. le stimulatie. tepel hangt Tepelorgasme TEKST MARITH IEDEMA k blader door het boek Kom Je Ook?, de ultie- Maar er zijn dus uitzonderingen. Zelf heb ik nog FOTOGRAFIE JASPER SUYK me orgasmegids voor iedere vrouw. Een nooit zo’n ander orgasme mogen ervaren. Hoe LINGERIE PLEASUREMENTS I soort orgasmebijbel, die ook mannen brood- zit dat bij mijn vriendinnen? Veruit de meesten nodig moeten lezen. Want er valt op dit vlak zijn net zo bleu als ik op dit gebied, concludeer nog genoeg te leren. Oefening baart kunst is het ik na een belrondje. Maar N. (33) ervaart bijzon- motto van schrijfster Laura Hiddinga. Haar boek dere opwinding van een tepelorgasme. ‘Hele- staat vol met tips om alleen of met partner te maal zonder dat je clitoris wordt aangeraakt?’ werken aan meer, betere en andere orgasmes. vraag ik. ‘Ja!’ antwoordt ze enthousiast. Hoe Eh, andere? Ja. Volgens Laura bestaan er dertien dan, wil ik weten. Ze heeft geen idee. ‘Maar het soorten. Bekende, zoals het vaginale en clitorale voelt alsof er een rechtstreekse verbinding is hoogtepunt. Maar ik lees ook over orgasmes tussen mijn borsten en clitoris.’ De kans waarvan ik nooit eerder hoorde. ‘Een keelorgas- Het gebeurde een aantal jaar geleden per onge- me?!’ Ik kijk auteur Laura verbijsterd aan. We luk voor het eerst. N. wist niet wat haar over- dat jouw drinken koffie en praten over vrouwen en kwam, maar was in de wolken. Sinds die tijd seksplezier. Ik schud met mijn hoofd. Dat moet bereikte ze een paar keer een orgasme via haar geliefde een fabel zijn, verzonnen door een grapjas die tepels. ‘Het lukt lang niet altijd, hoor. Dat maakt poogde zijn vrouw ervan te overtuigen dat een het extra speciaal.’ plezier penis, diep in de keel héérlijk is. Laura: ‘Ja, ik J. (29) kan ook anders komen. ‘Ik heb slaaporgas- vond het ook moeilijk te geloven.’ mes.’ Dat mannen natte dromen hebben, weten beleeft Maar nadat ze een oproep plaatste in de Face- we allemaal. Maar dat vrouwen ook orgasmes book-groep van online seksmagazine LotteLust kunnen krijgen tijdens hun slaap, is niet alge- aan deep waarvoor zij schrijft, stroomden de andere meen bekend. J. wist niet dat het mogelijk was. throaten, orgasme-ervaringen van lezeressen binnen. Lau- Tot ze het zelf ervoer. ‘Het is een vreemde erva- ra las ze allemaal. ‘We kregen ook een paar ver- ring,’ zegt ze. ‘Zeker die allereerste keer.’ Inmid- en hier halen over het keelorgasme binnen.’ dels is ze eraan gewend. ‘Ik word wakker terwijl ik klaarkom, met de vage herinnering aan een zelfs van Deep throaten geile droom.’ Dat klinkt goed! J.: ‘Oh ja, het is Ik ken geen vrouwen die deep throaten als bij- fantastisch.’ klaar- zonder plezierig ervaren. Oké, het idee kan opwindend zijn. Zo van: kijk mij eens, ik lijk wel Levende deurmat komt, is een pornoster. En het is natuurlijk leuk de Mannen hebben vaak natte dromen in hun tie- geliefde of scharrel te zien genieten. Maar het nerjaren of als twintiger, maar vrouwen ervaren heel, héél zelf werkelijk lekker vinden: onmogelijk. Tenzij deze slaaporgasmes meestal als ze rond de 45 kokhalzen terwijl de tranen over je wangen stro- jaar zijn, blijkt uit onderzoek. Er is dus nog hoop klein men jouw idee van een feestje is. Bizar genoeg voor mij op een slaaporgasme! geldt dat dus voor sommige dames, weet Laura. Ook mannen kunnen op bijzondere manieren In Kom Je Ook? staat het verhaal van een 41-jari- klaarkomen. Ik sprak ooit ‘een levende deur- ge vrouw opgetekend. Ze vertelde Laura dat ze mat’. Een man die ervan geniet gebruikt te wor- het gevoel van een penis in haar keel waanzin- den als voetveeg. Hij is het gelukkigst als er tien nig vindt. Sterker nog: ‘De vrouw krijgt mind- vrouwen met naaldhakken bovenop hem staan. blowing orgasmes van keelneuken.’ Het is hem zelfs gelukt klaar te komen toen een Klinkt dit jou als muziek in de oren? Weet dit: ja, hooggehakte dame balanceerde op zijn lies. Het het is mogelijk dat vrouwen het orgasmegevoel orgasme, van mannen én vrouwen werkt dus in ervaren zonder dat de clitoris gestimuleerd mysterious ways. Misschien heb jij wel een unie- wordt. Maar de kans dat jouw geliefde plezier ke erogene zone. Ik zou zeggen: (s)experimen- beleeft aan deep throaten, en hier zelfs van teer! ✖

72 — NIEUWE REVU NIEUWE REVU — 73 S V A N U I H SPORT R U T I S S 1938 Spookje Kasper

et zachte gemor begon een paar rijen achter ons, vlak nadat Ajax-Tottenham H Hotspur in gang was gezet. Helemaal goed kon ik het niet verstaan, maar aan de toon kon ik horen dat deze supporters iets niet beviel aan de basiself van Ajax. Aan de hand van het e dwangarbeiders van darische Gino Bartali (l) in de Giro A4’tje met de opstelling keek ik het veld in en de weg werden ze wel d’Italia van 1938. Tachtig jaar later toen zag ik het ook. Waar op het velletje nog de Dgenoemd, de wielren- hebben de pedaleurs het een stuk naam van David Neres stond, bleek in de praktijk ners die in vroeger tijden onder makkelijker. Zoals onze troef Tom zijn plek ingenomen door Kasper Dolberg. Oei, erbarmelijke en niet-geasfalteerde Dumoulin, die op 2 juni in Vero- dacht ik toen ook. Da’s een fikse aderlating. Is omstandigheden over een berg wer- na als winnaar op het erepodium Klaas-Jan Huntelaar dan enkel goed genoeg om te den gestuurd, zoals hier de legen- hoopt te staan. FOTO: GETTY IMAGES mogen starten tegen Excelsior? Hoewel het Ajax voor de wind ging, verstomde de kritiek niet. Die zwol gaandeweg de wedstrijd DE GLAZEN BAL steeds verder aan, ook al omdat elke keer dat de bal in de buurt van Dolberg kwam, deze vierkant Donderdag 16 mei 2019 Zaterdag 18 mei 2019 Ook ruim een week na de bittere De Telegraaf besluit om in de leek te worden. Wat is er met die gozert aan de uitschakeling van Ajax in de hal- aanloop naar de Champions hand? Waar is het misgegaan? Fenomeen-in- ve finale van de Champions League-finale van 1 juni toch een wording doopte ik hem twee seizoenen geleden League kan clubicoon Sjaak Barcelona-Ajax-bijlage uit te in de krant. En nu zag ik hem bijverdienen als Swart nog steeds niet verkrop- brengen. ‘Johan Cruijff zou het zo Kasper het spookje, want onzichtbaar, bijna pen dat niet zijn club, maar Tot- gewild hebben,’ aldus hoofdre- zeventig minuten lang. Pas toen werd hij (en wij) tenham Hotspur het straks dacteur Paul Jansen. ‘Wie is er uit zijn (ons) lijden verlost. opneemt tegen Liverpool. ‘Ik nou geïnteresseerd in een finale Inmiddels stond er 2-2 op het scorebord. Nee, niet had graag voor de vijftigste keer tussen Tottenham Hotspur en de schuld van Dolberg, maar elke bal zijn kant op het verhaal van de mistpartij uit Liverpool, niemand toch? Ik laat leidde wel tot balverlies. Voor hem in de plaats ’66 willen opdissen, dit is echt nog liever twee uur lang m’n hond kwam geen gretige pinchhitter, maar Daley een gemiste kans.’ uit.’ Sinkgraven. Tja, Johan Cruijff had ongetwijfeld Vrijdag 17 mei 2019 Zondag 19 mei 2019 een aanvallender wissel toegepast, maar zoveel In kort geding eist Lee Towers dat Telstar heeft met onmiddellijke branie heeft een van zijn verre opvolgers bij Ajax Gerry & the Pacemakers eindelijk ingang de hele selectie ontsla- nu ook weer niet. En dat terwijl de Londense erkennen dat het Liverpool-club- gen. ‘Alle spelers gaven aan dat ze storm net was geluwd. Een ideaal moment om de lied You’ll Never Walk Alone toch op vrijdag wel wat beters te doen ruimte die vrijkwam te benutten. echt op het conto van de Rotter- hadden dan het afwerken van een Inmiddels was het zachtjes morren ingeruild dammer moet worden geschre- potje voetbal in de onderste regi- voor het gooien van bier richting een plukje ven. Towers: ‘Het is een onen van de eerste divi- Engelse supporters die zich vlak naast de pers- wijdverbreid mis- sie,’ aldus technisch tribune verschanst had. Schuimloos en verstand dat dat directeur Piet verschraald bier zijn die Britten wel gewend, nummer wordt Buter. ‘Zes van onze laptops en kleding wat minder. Vanonder toegedicht aan hen verkozen mijn capuchon zag ik Ajax in de 96ste minuut die prutsers zelfs een uit Liverpool. bezoek aan hun capituleren. Bitter, zuur en wreed waren de Dat moet schoonmoeder adjectieven die gebruikt werden voor deze voor eens en boven het spe- EDWIN STRUIS EDWIN bizarre ontknoping. Ik moest vooral denken aan voor altijd de len van een wed- die arme Deense spits, die het voetballen opeens wereld uit.’ strijd.’

TEKST verleerd lijkt te zijn. ✖

74 — NIEUWE REVU Nieuwe Revu online Word 1 van onze 24.403 beste vrienden en volg @NieuweRevu op Twitter! Kijk ook op:

Reacties op de rubriek wie denkt Peter R. de Vries wel dat hij is? (NR18):

‘Wordt vast het slechtst ver- maar daar enorm z’n best voor kochte exemplaar ooit.’ doet.’ – William Hagenstein – Annemieke Willemsen ‘Het wordt tijd dat Steve ‘Je moet hem persoonlijk ken- Brown hem weer een keer nen om te weten hoe hij is. onder handen neemt.’ Best gelezen Een groot harnas naar de bui- – Chris Gerrits tenwereld maar zo’n klein op Blendle: hartje, die het liefst iedere ‘Is nieuw revu een rechtse nabestaande van een moord krantje? Een aftreksel van de 1. ‘Ik zie mezelf niet als helpt. Dat doet hij allemaal telegraaf. Ik zal het even aan achter de schermen, maar ik andere vragen. Zowel de bitch’ kan zeggen dat mijn contact broodjes aap eters boven als met hem na de moord op beneden..denken dit. Waar- 2. Memoires van een mijn zusje toch wel enigszins om? Omdat ik het zeg. Net als mijn leven heeft gered.’ nieuw revu ga ik ook mijn moordenaar – Cristianne Smit rechtse manier van denken doordrukken met iets wat fei- 3. Voorpublicatie Ik Was ‘Wat ik wel in hem bewonder telijk lijkt..maar feitelijk een is dat ie op het oog zichzelf is aanname is.’ – Tarik Fes een Seksslavin

NIEUWE REVU — 75 COLUMN LEON VERDONSCHOT

Zo sneu is de SP

‘Jullie zijn de Beste SP-lijsttrekker Arnout Hoekstra, zelfs koekjes met het hoofd van Karl Marx gele hesjes erop. In het filmpje zie je Hoekman koek- Ken je dat spotje van de PvdA over een soci- jes in de oven schuiven. Als hij in de oven van deze ver- alistische lijsttrekker uit Vlaardingen, die kijkt, zien we de koekjes liggen, met de kiezingen ongelooflijk veel op jou lijkt, zelfs in zijn hoofden van Jozef Stalin erop, Pol Pot, geworden: jul- naam, die in dat spotje namelijk Arnoud Fidel Castro en natuurlijk de oervader van lie verwarren Hoekman luidt? de SP: Mao Zedong. In het filmpje bladert Het schijnt een antwoord te zijn op jullie Hoekman eerst verwoed door het recepten- onvrede met spotje over Frans Timmermans, waarin jul- boek, op zoek naar het aantal seconden dat onfatsoen’ lie de nadruk legden op zijn lichaamsge- de koekjes in de oven moeten. Hij schrikt wicht en zijn leeftijd: als de ‘Hans Brussel- van het antwoord: 100 miljoen, per mans’ in het filmpje staat te pissen, ongelooflijk toeval precies gelijk aan schijnen zijn prostaatproblemen door. De het aantal doden door het commu- SP immers, met de S van Smaakvol. nisme. In het PvdA-filmpje over Arnoud Hoekman Ken je dat spotje niet, nee? is hij een lijsttrekker uit Vlaardingen, de Goed mogelijk. Het bestaat name- stad die we vooral kennen omdat een man lijk niet. Omdat de PvdA niet kiest er ooit zijn moeder vilde en vervolgens het voor het kopiëren van de aller- verkeer ging regelen met haar huid als jas. smerigste Trumpiaanse campagne- Het huidkleurige jasje dat Arnoud Hoek- methoden van persoonlijke ver- man in het spotje draagt is er een speelse dachtmakingen, maar gewoon vertelt verwijzing naar, al zullen woordvoerders wat voor Europa ze willen, net als de van de PvdA wanneer ze daar op worden VVD, GroenLinks, de PVV, de PvdD, eigen- gewezen zeggen: “Verrek, nu u het zo zegt. lijk iedereen behalve jullie. Nu zie ik het ook.” Jullie zijn met dit spotje de handweigeren- De lijsttrekker uit het filmpje is er voor de gele hesjes van deze verkiezingen verantwoordelijk dat zijn volledige geworden: jullie verwarren onvrede met gemeenteraadsfractie opstapte omdat hij onfatsoen. Aanhangers van het misver- voor ze had verzwegen dat hij Europees stand dat ongenoegen een vrijbrief is voor lijsttrekker werd, ook al zo uit jouw leven onbeschoftheid. gegrepen. ‘Zou ú deze man nog vertrou- Daarom hebben alle andere partijen niet wen?’ luidt de voiceover. zo’n spotje over jou. De lijsttrekker uit het filmpje is verstokt Daarom, en natuurlijk ook omdat niemand marxist. Ook al net als jij: jij bakt immers je kent. ✖

76 — NIEUWE REVU Volgende week in Nieuwe Revu

BOB FOSKO: ‘Ach, de dood. Die gast is een oude vriend van mij’ ← REPORTAGE EUROPESE VERKIEZINGEN: NAAR DE HOEREN IN STRAATSBURG

→ DOSSIER DE BIZARRE

COMEBACK REUTERS ISTOCK, TERLAAK, ANDREAS VAN SILVIO BERLUSCONI

(82) FOTOGRAFIE Nieuwe Revu 21 verschijnt op 22 mei

NIEUWE REVU — 77 Martijn Neggers Marcel v Rosmalen Edwin Struis

Toekomstmakers Toekomstmakers

Klein / Inzetje Klein / Inzetje Voetbal Voetbal

Lieve Maxim, Het langste interviewGadgets aller Film Lifestyle Gadgets Film Lifestyle tijden, afgenomen door de lezers van Nieuwe Revu. Heb 377 je ook een vraag voor Maxim? Doe je aan afval Stel ’m via [email protected]. scheiding? Annelies van Kempen

376 a. Lege flessen, papier en karton Ben je weleens gaan apart. De rest pleur ik gewoon bedreigd? ‘Krank- J bij elkaar. Ook het plastic. Dat komt Sjaak Vollebrecht omdat ik in een zogenaamde naschei- zinnig dingsgemeente woon. Dit wil niet zeggen dat iedereen daar ooit getrouwd is dat ons geweest, maar dat het plastic afval pas Gun achteraf gescheiden wordt in plaats vanMusic Megafoon Gun Music Megafoon belas- vooraf door de burgers zelf. Dat is ook effi- igitaal, dus niet echt levensbe- tinggeld ciënter, maar zeg dat nou maar niet tegen dreigend. Wel uitgescholden al die mensen die plastic afval keurig D voor kale kankerlijer, ouwe vie- gebruikt apart houden en netjes afgeven. Dat werkt zerik en vrouwenhater, maar dat zegt demotiverend. Net als tegen een goed- weinig. Als ik de haters vraag om dat wordt bedoelende man zeggen dat al zijn gebef wat ze typen nogmaals te zeggen, maar om Chi- weinig tot geen zin heeft. Dat is ook lullig. dan recht in mijn muil, dan komen ze nooit opdagen. Bij ruzies of akkefietjes nezen zo N N IO IO op straat komt verbaal dreigen natuur- T T A A lijk wel voor. Dat hoort er ook een beetje te deni- C C O O bij. Dat stelt ook daar niet zoveel voor. greren’ 378 L L De gevaarlijkste mensen dreigen name- Nasi of bami? lijk niet. Zelf word ik ook juist heel stil Jail Sterre van der Vlist Jail vlak voordat ik meedogenloos of heel fysiek ga worden. Dan sluit het taal- centrum zich en concentreert alles zich rond mijn spieren en grove motoriek. AM AM Vechten of vluchten? Bij mij is het altijd D D R R E E het conflict aangaan en desnoods vech- ilvervliesrijst. Ik moet nu meteen T N T N S IO S IO T T ten. Door de testosteron voel ik namelijk denken aan die onzinnige NPO-M A M A A C A C geen angst meer. Als het onoverwinne- serie van die zwakbegaafde Frans O O Z L L lijke toverdrankje van Asterix en Obelix. Bauer waarin hij samen met zijn Maris Red Bull geeft je helemaal geen vleugels. naar China ging om al zijn domme voor- Testosteron wel. oordelen lachend te poneren. Krankzin- nig dat ons belastinggeld gebruikt wordt om Chinezen zo te denigreren. Gelukkig heeft de nieuwe RTL-CEO Peter van der Vorst Fransie meteen naar zijn oranje-paarse kutzender N N IO IO gehaald. Opgeruimd staat netjes. T T A A C C O O L L

78 — NIEUWE REVU

Maxim Kaart Maxim Kaart

N N IO IO T T A A C C O O L L

N N IO IO T T A A C C O O L L 50% 51 × voor KORTING € 102,50 i.p.v € 205,49

Profiteer direct! Ga naar revu.nl/korting of bel 0251-257924 (lokaal tarief).

JOUW VOORDELEN OP EEN RIJ: JE ONTVANGT NIEUWE REVU ELKE WEEK DE BESTE NA DE ACTIEPERIODE GOEDKOPER DAN WANNEER JE REPORTAGES, INTERVIEWS EENVOUDIG PER MAAND HEM LOS IN DE WINKEL KOOPT EN COLUMNS OP JE DEURMAT OPZEGBAAR

Deze aanbieding is geldig tot en met 30 juni 2019. Je abonneert je ten minste voor de opgegeven periode tot wederopzegging, dat kan per maand. Prijswijzigingen, druk- en zetfouten zijn voorbehouden. Nieuwe Revu kost in de winkel €3,99. Op deze abonnementsovereenkomst zijn de leveringsvoorwaarden en het privacy- en cookiebeleid van Pijper Media van toepassing. WAAR REN JIJ MEE?

Ren tegen kanker en voor het leven. Geef jouw race extra betekenis door geld op te halen voor baanbrekend kankeronderzoek en draag daarmee bij aan een wereld waarin niemand meer sterft aan kanker.

Schrijf je in voor het team en ren mee in Utrecht, Rotterdam, Amsterdam, Biddinghuizen of Eindhoven. Je ontvangt dan je startbewijs, een trainingsprogramma en ondersteuning tijdens elke stap die je zet.

GA NAAR RENTEGENKANKER.NL

NIEUWE REVU Inhoud Voormalig Hoofd- 22 Redacteur Hans Verstraaten Over 18 HET BEKLAAG- Boze Miljonairs En DENBANKJE Een Gokje Dat Goed Meneer R

NIEUWE REVU Inhoud Voormalig Hoofd- 22 Redacteur Hans Verstraaten Over 18 HET BEKLAAG- Boze Miljonairs En DENBANKJE Een Gokje Dat Goed Meneer R