Tweemaandelijks Tijdschrift / Verschijnt Niet in Juli En Augustus / Januari-Februari 1977 West-Vlaanderen Werkt
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
westvlaanderen werkt 1.1977 tweemaandelijks tijdschrift / verschijnt niet in juli en augustus / januari-februari 1977 west-vlaanderen werkt I. 1977 WESTVLAAMS EKONOMISCH STUDIEBUREAU 19e JAARGANG Baron Ruzettelaan 33 8320 Brugge 4 Telefoon : 050/33 81 31 Postrekening 000-0125243-16 BTW : 408.382.668 Beschermkomitee Ridder P. van Outryve d’Ydewalie, inhoud Goeverneur, Voorzitter WER ; De Heer H. Smissaert, Ere-voorzitter Raad van Beheer WER ; 1 De heer P. Monballyu, In niemoriani Ir. J.M.L. Demeyere Voorzitter Raad van Beheer WER ; O. Vanneste De heren H. De Fauw, L. Gillon, A. Legein, H. Olivier, Mevrouw B. Platteau-Van Elslande, 2 Leden van de Bestendige Deputatie. Grensarbeiders in Noord-Frankrijk Redaktiekomitee J. Theys De Heren R. Annoot, L. Bockstaele, G. Declercq, P. Delafontaine, J. Pattyn, F. Van Damme, O. Vanneste. 10 Vijf jaar RMT maar 130 jaar Oostends bedrijf Redaktiesckretaris D. Sanders De Heer D. Sanders. 19 Redaktiesekretariaat en publiciteitsvoorwaarden Informatief : West-VIaanderen na de fusies WES, Baron Ruzettelaan 33, 8320 Brugge 4. van de gemeenten Abonnement 1976 : 170 fr. (BTW inbegrepen) 30 Postrekening 000-0125243-16 Spektrum WES, Baron Ruzettelaan 33, 8320 Brugge 4. De resultaten van de Belgische expansiewetgeving tussen 1959 en 1975 / Stand van de ruilverkaveling in West-VIaanderen / Nieuwe firma Purina Protein Europe investeert te leper op industriegebied / Richtlijn van toepassing op de hotelnijverheid in toeristische gebieden / Eerste Europese veerdienst met draagvleugelboot vanuit Zeebrugge / Wijziging in het huisvestingsbeleid van de provincie West-VIaanderen / Groen licht voor vervoercentrum LAR 42 Nieuwtjes Lay-out Johan Mahieu Drukkerij Groeninghe, Kortrijk Foto kaft Bij naamvermelding verschijnt de bijdrage onder de verantwoordelijkheid van de auteur. INBEL - Brussel het gestelde doel. Inmiddels had hij ook de in memoriam auteurs van het boek ’ Structurele werkloosheid in West-Vlaanderen ’ bijgestaan in het zoeken naar verklaringen van bepaalde sociaal- ir. j.m.l. demeyere ekonomische verschijnselen en hen ook zijn rijke kennis van feiten en zijn visie op het ekonomisch gebeuren in West-Vlaanderen medegedeeld. In november 1954 trad Ir. J.M.L. Demeyere op als medestichter van de WER-WES. Hij werd beheerder van de jonge instelling en bleef dit tot in 1973. Persoonlijk was hij ervan overtuigd dat de welvaartsbevordering slechts kan slagen wanneer er een gemeenschappelijke wil is van alle sociaal-ekonomische geledingen en er een permanente equipe is die aanhoudend timmert aan de uitgekozen weg. Vanaf 1954 heb ik hem nader leren kennen als ekonomisch adviseur van het gewestplan Kortrijk, dat tussen 1954 en 1957 onder zijn leiding werd opgemaakt. Vanaf 1960 Op 8 december 1976 overleed onze kwamen onze wegen opnieuw samen : leermeester en vriend Ir. J.M.L. Demeyere. tot midden 1974 was hij lid van de equipe Een groot man is heengegaan ; zijn stempel WER-WES, als part-time adviseur. blijft gedrukt op de ekonomie en de ruimtelijke De gewestplannen werden voorbereid en vele ordening van West-Vlaanderen. elementen van ekonomische groei hadden een Ir. J.M.L. Demeyere werd geboren te sterk ruimtelijke en infrastrukturele inslag. Kortrijk op 19 maart 1895. Na schitterende Velen die hem gekend hebben, zullen studies van burgerlijk bouwkundig ingenieur onmiddellijk begrijpen dat hij niet enkel een aan de Katholieke Universiteit Leuven was hij technisch adviseur was, maar veeleer de wijze opeenvolgend direkteur van de Stedelijke raadsman, die steeds verder zocht, aandachtig Technische School en stadsingenieur te kon luisteren, jong van hart was, innoverend Kortrijk, Kommissaris in de Dienst voor het dacht. In april 1974 werd hij voor zijn grote Ekonomisch Herstel, Regeringskommissaris bijdrage tot West-Vlaanderens’ welvaart en voor de Wederopbouw van West-Vlaanderen en welzijn gehuldigd in het Provinciaal Hof nadien opnieuw stadsingenieur te Kortrijk. door de heer Goeverneur en de leden van de Na zijn oppensioenstelling te Kortrijk werd hij Bestendige Deputatie, omringd van zijn part-time technisch adviseur van de WER-WES echtgenote en kinderen en de vele vrienden en nam hij het voorzitterschap waar van de van de WER-WES. vzw Studex. Omwille van zijn grote veelzijdigheid is Reeds tussen beide wereldoorlogen het moeilijk Ir. J.M.L. Demeyere te verwierf hij ruime bekendheid in ons land als karakteriseren : intelligent wetenschapsman, demograaf. De stedebouw waarin hij als pionier verfijnd waarnemer van het maatschappelijk kwantitatief zocht te werken, bracht hem tot gebeuren, met grote werkkracht bedeeld, de studie van de mens in gezins- en groeps visionair, vol liefde en kommer voor de zijnen, verband. Zodoende werd hij een der levend vanuit een diepe vroomheid. grondleggers in ons land van de jonge Wat mij van mijn leermeester en vriend wetenschappen der demografie en der lr. J.M.L. Demeyere nog het meest zal planologie. bijblijven is zijn zin voor rechtvaardigheid en De gevolgen en de nasleep van de crisis zijn onuitputtelijke dienstvaardigheid voor zijn 1930 zijn hem steeds bijgebleven. De massale medemensen. werkloosheid onder arbeiders en bedienden, Toen ik hem ontmoette, amper enkele het verlies van have en goed door falingen, dagen voor zijn heengaan, kwamen mij de vele menselijke drama’s die eruit volgden, onwillekeurig de regels in de geest van zijn voor deze sociaal-gerichte man een P. Van Langendonck : doorlopende aansporing geweest tot denken en doen. ’ schoon hoofd, wars van versiering, los van Het is dan ook niet verwonderlijk dat de logen, initiatiefnemers tot het oprichten van de Westvlaamse Ekonomische Raad en het doorgroefd van voren, door de idee geleid, Westvlaams Ekonomisch Studiebureau in 1953 diep over al dat wereldsch wee gebogen bij Ir. J.M.L. Demeyere te rade gingen en in dat, staag opwellend, in Uw boezem schreit. ’ hem onmiddellijk een entoesiast medestander vonden, die zich ook persoonlijk inzette voor Prof. Dr. O. Vanneste 1 In 1961 werden in het huidige West-Vlaanderen grensarbeiders ongeveer 16.000 grensarbeiders geteld en in het huidige arrondissement Moeskroen 10.000 grensarbeiders3 *; in noord-frankrijk eind 1970 waren het er respektievelijk 5.076 en 4.784. Evolutie van het aantal grensarbeiders in Noord-Frankrijk, 1961-70 Totaal Mannen Vrouwen Totaal 1961 1970 1961 1970 1961 1970 Dr. Ec. J. Theys, Huidig West- Vlaanderen 11.352 3.441 4.674 1.635 16.026 5.076 Wetenschappelijk Medewerker WES Gemeentengroep Moeskroen-Dottenijs 4.918 2.208 2.112 991 7.030 3.199 Gemeentengroep Ploegsteert-Komen 2.092 992 931 593 3.023 1.585 Huidig arrondissement In 1962 werd door de Westvlaamse Ekonomische Moeskroen 7.010 3.200 3.043 1.584 10.053 4.784 Raad, met de medewerking van het Ministerie van Tewerkstelling en Arbeid, de gewestelijke bureaus van de Vroeger West- Vlaanderen 18.362 6.641 7.717 3.219 26.079 9.860 Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening, de werknemers organisaties, de werkgeversorganisaties, de gemeenten en Waarvan van Franse nationaliteit het Nationaal Instituut voor de Statistiek, een uitgebreide Huidig West- enquête gehouden onder de grensarbeiders van het Vlaanderen 318 488 190 161 508 649 toenmalige West-Vlaanderen (met inbegrip dus van het huidige arrondissement Moeskroen). In het onderzoek Gemeentengroep werden circa 4.700 grensarbeiders betrokken evenals ruim Moeskroen-Dottenijs 680 723 427 359 1.107 1.082 1.500 gewezen grensarbeiders. Doel van het onderzoek was Gemeentengroep een beter inzicht te krijgen in de arbeidssituatie van de Ploegsteert-Komen 244 321 159 171 403 492 grensarbeiders, te komen tot een afwegen van de kansen tot tewerkstelling in de toekomst en op dit inzicht een beleid Huidig arrondissement terzake op te bouwen. Het aantal grensarbeiders Moeskroen 924 1.044 586 530 1.510 1.574 tewerkgesteld in Frankrijk bedroeg voor het toenmalige West-Vlaanderen ongeveer 24.000 eenheden. De ontleding Vroeger West- Vlaanderen 1.242 1.532 776 691 2.018 2.223 van de gegevens leidde tot het besluit dat er op korte termijn nog plaats was voor een belangrijk aantal grensarbeiders in de Noordfranse industrie, maar dat op Het is sinds 1958 dat de vermindering van het aantal halflange en lange termijn de toekomst minder veilig was. grensarbeiders ononderbroken is voortgezet; voordien was Er werd voorop gesteld dat voorzien diende te worden in dit aantal schommelend met de konjunktuursituatie. werk in eigen land voor ruim 13.000 van de 24.000 grensarbeiders In de periode 1961-70 is er een daling geweest in West-Vlaanderen van ongeveer 68 %. De vermindering was Inmiddels is gebleken dat de grensarbeidersgroep ook aanzienlijk, hoewel iets minder groot, in het inderdaad een bedreigde groep was, voor wie tewerkstelling arrondissement Moeskroen (52 %), waar de afstand tot het in de Noordfranse industrie steeds minder interessant is werk in de Noordfranse industrie gemiddeld eerder klein is. geworden. Er was een daling van 54 % in de gemeentengroep Gegevens geput uit de volkstellingen van 1961 en 1970 Moeskroen-Dottenijs en van 48 % in de gemeentengroep laten toe een beeld te schetsen van de evolutie en een aantal Ploegsteert-Komen. aspekten te ontleden waarover geen enkele andere bron In 1961 lag het aantal grensarbeiders in het huidige inlichtingen verstrekt. Gegevens worden verstrekt over het West-Vlaanderen bijna 60 % hoger dan in het huidige huidige West-Vlaanderen en over het arrondissement arrondissement Moeskroen ; in 1970 bedroeg het verschil Moeskroen, dit laatste uitgesplitst in de gemeentengroepen nog slechts 6 %. Moeskroen-Dottenijs (voorheen behorend tot