I N Memoriam S I C C 0 Mansholt

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

I N Memoriam S I C C 0 Mansholt s&..o3 '995 39 1 I N MEMORIAM S I C C 0 MANSHOLT :un- Terwijl de Euro-Groene Herman toen Hans van Mierlo bij mij zijn opende Sicco het debat: 'Het gaat lijke Verbeek (ex-priester en -paar­ proefballonnetje opliet voor een hier om een wereldprobleem van 'een denfokker) en daarna de filosoof Progressieve Volkspartij, het Ieven en dood. Nederland werpt !hap Nauta aan de eikenhouten kist de samengaan van PvdA, o66 en te weinig gewicht in de schaal. ltei­ lof zongen van de gevelde reus, PPR. Hij zei toen: 'Maar daar­ We moeten daarom eerst Euro­ hiet bepeinsde ik wat ik zou zeggen als voor hebben we eigenlijk een pa mobiliseren. Aileen Europa lisa­ mij de eer te beurt ware gevallen. Hele, Nieuwe Grote Proble­ weegt zwaar genoeg om de rest ~te­ Een zin zou genoeg zijn geweest. matiek nodig! '. Ik zei dat ik die van de wereld ecologisch bij de 'het Toen in Juni 1940 de communist kon leveren want ik had net in les te houden, zo nodig te dwin­ tiek Andre Malraux ('La condition manuscript het eerste rapport aan gen.' Pronk sputterde meteen i"or- humaine') en de met-communist de Club van Rome gekregen van tegen: 'Ik houd niet van dat Euro­ Charles de Gaulle elkaar in rnijn nieuwe vriend Dennis centrisme.We hebben een grote zal Londen voor het eerst hadden Meadows 'Grenzen aan de schuld jegens de Derde Wereld.' het ontmoet, zeiden heiden los van groei'. Dat kwam dus goed uit. Hans Gruijters, niet altijd de In de elkaar: 'Enfin un homme ... ein­ Een Nieuwer en Groter pro­ fijngevoeligheid zelve: 'Ten eer­ eer deli jk een man'. bleem leek nauwelijks te verzin­ ste zit u hier als secretaris niet om :ijn. Dat vond ik al van Sicco toen ik nen. Ik voegde eraan toe: 'Maar mee te praten, maar om dingen !ne- hem voor het eerst in Brussel had je zult voor die Nieuwe Grote op te schrijven. Ten tweede heeft ontmoet na zijn Europalia-rede partij ook een nieuwe Ieider rnijn vader, een winkelier in waarin hij in zijn wanhoop had nodig hebben, nieuwer en groter Helmond rnij geleerd: "Nooit •ven gepleit voor 'een nieuwe Marx'. dan Den Uyl. Wat dacht je van schulden maken". Ten derde ~ de Ik zette hoven dat interview: Sicco Mansholt ?' weet ik niet eens hoe die landen ~ lijk 'Oude Mansholt wil nieuwe Van Mierlo, toen al een fat­ en hun leiders in die derde wereld ~ de Marx'. Ik vond dat wel een aardi­ soenlijk man, zei dat hij het aan van u allemaal he ten' . Dat was ~r is ge kop, maar Mansholt niet. Dat Joop zou voorleggen. Joop vond bijna het eind van Pronk's car­ •ati­ 'oude' beviel hem niet. Hij was het niet zo'n goed idee! Niette­ riere maar na acht weekends ·der pas 6 2 I En toch deed hij mij toen min kwam de tripartiete comrnis­ vergaderen (drie over de wereld­ loli­ al denken aan 'the old man and sie tot stand die door iedereen de problemen en vijf over de ede the sea'. Want dat was hij ook, commissie-Mansholt werd ge­ Pee/Vee/Pee) kwam er toch een nen zeezeiler en scheepstimmerman. noemd behalve door Joop den als opzienbarend gekenschetst ·een Eerst met de hoogaars Atalante Uyl want die bleef het hebben rapport. Een woord ontbrak: Ivan en later met het door hem eigen­ over de comrnissie van Zes. Die socialisme. Van Joop moest het, handig afgetimmerde casco waar­ zes waren Sicco Mansholt, Cees van Sicco hoefde het niet. En van mee hij de Atlantische Oceaan de Galan, Joop den Uyl, Hans van Van Mierlo mocht het niet. Maar over en daarna de Amazone 6p­ Mierlo, Hans Gruijters en Eric uit dat inmiddels vergeten rap­ ien zeilde. Zijn geheime wens was als Jurgens. Opdracht: het in kaart port is een uitdrukking blijven solozeiler een keer op zee te blij­ brengen van het Nieuwe Wereld­ hangen: Nederland Gidsland. ven. Die wens is hem niet ge­ probleem, het aandragen van Pronk is daar vaak op aangekeken gund. De zeezeiler is afgetakeld. oplossingen daarvoor en het leg­ maar de term stamt van Dennis Toen hij eerst zijn zakcomputer gen van de bodem voor de Pro­ Meadows, die vond dat Holland niet meer kon bedienen en daarna gressieve Volkspartij. De com­ een pilot-country moest wezen. de knop van zijn elektrische bed­ missie beschikt daarvoor over Een hoog opgeleide bevolking in deplank was het genoeg. Hij had twee rapporteurs-secretarissen, een veel te dicht opeengepakte nog wei even een op- en afrit voor Jan Pronk en ik. Ik zou de proble­ delta. Als hier het beste niet door zijn rolstoel ontworpen. men schetsen en Pronk de oploss­ zou breken dan zou het nergens Eindelijk een man ... zeldzaam ingen. Pronk zorgde echter on­ anders tijdig lukken. Welnu het is verschijnsel in de politiek! Met rniddelijk voor een nog nieuwer hier niet gelukt. De wereldbevol­ die politiek kreeg ik pas te maken probleem. Op de eerste zitting king is in die 25 jaren van 3,8 naar I ! l I · · · S &_07/8 1995 - 5,6 miljard gegroeid. En wat wij schap? Ik keek te zeer tegen hem ongerief en vroeg niet eens naar 'Noo ten onrechte het milieu noemen op. Het was eigenlijk een aange­ een Ausweis. datrr (en dan spreken we over Schip­ nomen vader-zoonrelatie. Hij Ander aspect van Mansholt de gesp1 hol, de Betuwelijn en gescheiden kwam vaak op onze boerderij in vader. Toen zijn zoon uit Italie vuldE vuilinzameling) waar we het zou­ Brabant die onder de vorige eige­ naar Straatsburg belde met een ~ den moeten hebben over de bio­ nares dankzij de adviezen van 'De probleem: 'Oude Citroen Trac­ apart toop waarin en waarvan wij moe­ Klein Aarde' was verkommerd tion Avant gekocht maar deuren Nica1 ten leven, is 'past the point of no van vier bunder weiland tot vier vallen eruit', stapte Sicco in zijn voon return'. We hoeven er ons niet bunder brandnetels. Die zouden dienstlimo, kocht bij een sloper te ve meer druk over te maken. Cees volgens Siets Leeflang binnen twee Citroen-deuren, reed door Euro· de Galan begreep dat al 25 jaar zeven jaar vanzelf weggaan. Ik naar ltalie, trok zijn jas uit en defe~ geleden. Toen Pronk zijn ingrij­ vroeg Sicco wat te doen. Sicco monteerde die deuren. 'A man of wort• pende oplossingen formuleerde, nam de pijp uit de mond en zei: all seasons!' In de ethologie, de 0 zei de Galan: 'Het is al verloren, 'Spuit'n jong. Doodspuit'n'. Ik gedragsleer van mensen, andere veror moeten we nu eerst de hele zaak stamelde: 'Maar Sicco ... '. Sicco dieren heet zo'n man een alfa! de ht ook nog op zijn kop gaan zetten?'. zei: 'Zonder insecticiden en her­ Tussen aangenomen vader-en­ voor De wereld dus niet gered en de bidden gaat de wereldbevolking zoon lag wel een andere geaard­ Vijfti PVP niet gebaard. Want toen de aan honger ten onder'. Ik: 'En heid. Doener Mansholt bedacht mark drie partijen erover hadden ge­ met?'. Sicco: 'Oat zien we dan voor ieder probleem een oplos­ 0 discussieerd en de PvdA op voor­ wei weer .. komt tijd, komt sing. Ik, de vooral niet-doener, go's 1 stel van Vander Louw nog een raad' . Daarna gingen we naar bin­ bedacht voor iedere oplossing er so. keer de Internationale had gezon­ nen en namen een neutje of vier een nieuw probleem. Maar bij ande1 gen, toen alles beklonken scheen, want Sicco was niet van de blau­ een gelegenheid heb ik hem in de snel! ging Den Uyl met vakantie. Hij we knoop, zoals andere oude steek gelaten. Hij was na een multi reed met zijn caravan langs de socialisten, gelijk Anna Vonde­ beroerte slecht ter been gewor­ op Sa brievenbus van Socialisme en ling die bij de tong in Saur tonic den. Ik had hem eind '93 mijn straft Democratie en stak daar een artikel dronk. Mansholt deed trouwens boekje gestuurd Vrede is het aileen karak in waar hij te kennen gaf dat meer dingen waar Marx en in de pauze waaruit blijkt dat op B! die Pee/Vee/Pee nog wel een Engels niet aan gedacht zouden grond van de chaostheorie, de Dutd jaar of tien, vijftien op zich zou hebben: vrouwen vielen als rijpe systeemdynarnica, de ethologie social laten wachten. Joop wou maar appels voor zijn voeten. Zijn aan­ en de ecologie, de succesvolste noga een ding redden: de PvdA. Van wezigheid domineerde ieder ge­ diersoort uit de evolutie het lood­ besch Mierlo kreeg een bloedspoewing zelschap ook al zei hij niks. Toen je gaat leggen. Hij belde 'Kom trede door dat verraad en derhalve zal de so in de Wieringermeeer bin­ eens praat'n jong'. Maar ik had stand de PVP er nooit komen, ook al nenviel waar hij met zijn verzets­ veel aan mijn hoofd en het kwam In bepleiten Scheffer, De Beus en groep zat te vergaderen, richtte ernietvan. Joegc Kalma het nog zo hevig. Politieke de reus zich in zijn volle lengte op Ennuis de eik geveld. Het spijt er me me. biotopen zijn hardnekkig. en zei: 'Dit is een werkgroep van kaner Tot zover mijn excursie in de het Rode Kruis. Wij beraden ons Devr partijpolitiek waar journalisten over voedseltransport naar de W. L. BRUGSMA perm trouwens niets te zoeken hebben. hongerende steden'. Zijn presen­ publicist en destijds rapporteur van de mach· Maar de vriendschap met ce was genoeg .De Sicherheits­ commissie-Mansholt dig Zl dienst excuseerde zich voor het Mansholt bleef. Hoewel vriend- 'recht een gJ o. ervari geven HetE .
Recommended publications
  • Voor Mijn Moeder En in Liefdevolle Herinnering Aan En Met Bewondering Voor Mijn Vader
    Hete hangijzers : de aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen. Kreemers, B. Citation Kreemers, B. (2009, February 10). Hete hangijzers : de aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen. Retrieved from https://hdl.handle.net/1887/13498 Version: Not Applicable (or Unknown) Licence agreement concerning inclusion of doctoral thesis in the License: Institutional Repository of the University of Leiden Downloaded from: https://hdl.handle.net/1887/13498 Note: To cite this publication please use the final published version (if applicable). HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Hete Hangijzers De aanschaf van Nederlandse gevechtsvliegtuigen PROEFSCHRIFT ter verkrijging van de graad van Doctor aan de Universiteit Leiden, op gezag van Rector Magnificus professor mr. P.F. van der Heijden volgens besluit van het College van Promoties te verdedigen op dinsdag 10 februari 2009 klokke 13.45 uur door Hubertus Petrus Maria (Bert) Kreemers geboren te Maastricht op 14 mei 1955 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Promotor: Professor dr. B.A.G.M. Tromp (overleden op 20 juni 2007) Professor dr. J. de Vries Referent: Professor dr. ir. J.J.C. Voorhoeve Promotiecommissie: Professor dr. K. Colijn, Erasmus Universiteit Rotterdam Professor mr. dr. E.R. Muller Professor dr. J.Q.Th. Rood, Universiteit Utrecht Professor dr. R. de Wijk 2 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN Voor mijn moeder en in liefdevolle herinnering aan en met bewondering voor mijn vader 3 HETE HANGIJZERS: DE AANSCHAF VAN NEDERLANDSE GEVECHTSVLIEGTUIGEN “The essence of ultimate decision remains impenetrable to the observer – often, indeed, to the decider hemself. […] There will always be the dark and tangled stretches in the decision- making process – mysterious even to those who may be most intimately involved”.
    [Show full text]
  • Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2002 Nieuwkomers in De Politiek
    Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2002 Nieuwkomers in de politiek Jaarboek Parlementaire Geschiedenis Nieuwkomers in de politiek Redactie: C.C. van Baaien W. Breedveld J.W.L. Brouwer P.G.T.W. van Griensven J.J.M. Ramakers W.R Secker Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Sdu Uitgevers, Den Haag Foto omslag: Hollandse Hoogte Vormgeving omslag: Wim Zaat, Moerkapelle Zetwerk: Wil van Dam, Utrecht Druk en afwerking: A-D Druk BV, Zeist © 2002, Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Alle rechthebbenden van illustraties hebben wij getracht te achterhalen. Mocht u desondanks menen aanspraak te maken op een vergoeding, clan verzoeken wij u contact op te nemen met de uitgever. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher. isbn 90 12 09574 3 issn 1566-5054 Inhoud Ten geleide 7 Artikelen 9 Paul Lucardie, Van profeten en zwepen, regeringspartners en volkstribunen. Een beschouwing over de opkomst en rol van nieuwe partijen in het Nederlandse poli­ tieke bestel 10 Koen Vossen, Dominees, rouwdouwers en klungels. Nieuwkomers in de Tweede Kamer 1918-1940 20 Marco Schikhof, Opkomst, ontvangst en ‘uitburgering’ van een nieuwe partij en een nieuwe politicus. Ds’ 70 en Wim Drees jr. 29 Anne Bos en Willem Breedveld, Verwarring en onvermogen. De pers, de politiek en de opkomst van Pim Fortuyn 39 Jos de Beus, Volksvertegenwoordigers van ver.
    [Show full text]
  • 1978 Achtergronden Van
    1 Achtergronden van d’66 Het eerste decennium als “Vierde Stroming” Door Pieter Fokkink 1 D’66 is ontstaan vanuit de gedachte dat – met voorbijgaan van de bestaande politieke stromingen confessionalisme, liberalisme en socialisme – radicale democratisering noodzakelijk was, waarbij de kiezer bepaald welk beleid er gevoerd moet worden, wie het beleid gaat uitvoeren en hoe het gecontroleerd moet worden en dat dat beleid gebaseerd moet zijn op rationele deskundigheid gericht op werkbare oplossingen zonder ideologische vooringenomenheid. Inleiding Tijdens een van de vele discussies over de Politieke vernieuwing werd eind januari 1966 in Hotel Polen te Amsterdam een bijeenkomst gehouden waarbij ik in gesprek kwam met het VVD-gemeenteraadslid Hans Gruijters over zijn ideeën tot het op gang brengen van een beweging tot democratisering van het politieke bestel. Uiteindelijk leidde het tot het Appèl van d’66, waar ik mij op 16 september 1966 bij aansloot. Hans Gruijters wilde geen liberale beweging, omdat het liberalisme bij de VVD in conservatief vaarwater terecht was gekomen. De verdere geschiedenis van 30 april en 15 september is bekend. Hans Gruijters was niet bekend met de artikelen van Jan Glastra van Loon in het Juristenblad, althans hij bracht het niet ter sprake en betrok Glastra van Loon ook niet in de verdere aanloop naar het Appèl. De kern volgens Gruijters moest zijn: democratie en zeggenschap van de burger. Van meet af aan was de radicaaldemocratische 2 gedachte leidend in de ontwikkeling en vormde de basis voor het Appèl. Uit gesprekken met veel betrokkenen bleek dat Hans in het proces naar 15 september de dominante ideeëndrager was.
    [Show full text]
  • Een Kroniek Van De JOVD 1949-2015
    HOOFDSTUK 2 • DE JOVD IN DE JAREN ZESTIG Elf over roze Hans Wiegel was van 6 november 1965 tot 29oktober1966 voorzit­ ter van de JOVD. De jaren zestig vond hij een fantastische tijd. Wiegel studeerde in Amsterdam, het magische centrum van Nederland en volgens de Amsterdammers natuurlijk ook van de wereld, en zag al­ les voorbijkomen: de happenings van antirookmagiër Robert Jasper Grootveld, de ludieke protesten van Provo, de rookbom bij het hu­ welijk van Beatrix en Claus op 10 maart 1966 en de oprichting van o' 66 in hotel Krasnapolsky een half jaar later .1 In tegenstelling tot veel van zijn generatiegenoten koos Wiegel echter niet voor linkse politiek. In 1967 zou hij, amper 25 jaar, voor de vvo in de Tweede Kamer worden verkozen. Toch had ook de 'rechtse' Wiegel iets van de vernieuwingsdrang van de jaren zestig meekregen. In 1968 verscheen het boekje Een partijtje libre, waarin Wiegel zijn liberale idealen uit de doeken deed. Hij moest weliswaar niets hebben van staatkundige vernieuwingen waar 0'66 zich hard voor maakte, maar hij vond het wel ontzettend belangrijk dat jonge­ ren en politieke jongerenorganisaties in alle vrijheid kritiek konden leveren op de politiek: Een politicus moet bereid zijn naar kritiek te luisteren, ook als die kritiek niet erg vriendelijk geformuleerd is. Meer incasseringsver­ mogen is hard nodig. Wie niet tegen kritiek kan moet niet in de po­ litiek gaan. Het in het oog houden door de liberale jongeren van de liberale principes is, zeker - en dat is niet altijd gemakkelijk - wan­ neer dat z'n weerslag vindt in afgewogen en zorgvuldig geformu­ leerde standpuntbepalingen, voor de toekomst van het liberalisme van betekenis.
    [Show full text]
  • Verdwaalde Intellectueel 125X200 HR.Indd
    KLAAS TAMMES EEN VERDWAALDE INTELLECTUEEL HANS GRUIJTERS (1931-2005), kroegbaas, oprichter van D’66, minister in het kabinet-Den Uyl, eerste burgemeester van Lelystad 2020 Prometheus Amsterdam © 2020 Klaas Tammes Omslagontwerp cmrb Foto omslag Archief familie Gruijters Foto auteur Sacha de Boer Lithografie afbeeldingen bfc, Bert van der Horst, Amersfoort Zetwerk Mat-Zet bv, Huizen www.uitgeverijprometheus.nl isbn 978 90 446 4129 5 ‘Als de eerste trein naar Lelystad komt, neem ik de volgende terug naar Amsterdam’1 1 Het begin Op 1 januari 1980 werd Lelystad een zelfstandige gemeente. Het was de afsluiting van een lang proces en tegelijkertijd een nieuw begin. Getooid met de ambtsketen van Lelystad was het aan Hans Gruijters om vanaf dat eerste moment aan die nieu- we gemeente bestuurlijk leiding te geven. Er werd veel van hem verwacht, en als oud-minister met een groot Haags net- werk was hij alleszins zeer welkom. Contouren van een nieuwe stad. (Nationaal Archief, collectie Anefo, Eric Koch) 13 Van Eesteren Voor de Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders was het een hele uitdaging: een nieuwe stad bouwen in de nieuwe polder. Toen minister Henk Korthals van Verkeer en Waterstaat in 1963 Will Otto, die nog maar net in dienst was als nieuwe di- recteur van de Rijksdienst, opdracht gaf Lelystad snel van de grond te tillen, was er niets. Geen stedenbouwkundig plan, geen duidelijkheid over de toekomstige functie van Lelystad en geen budget. Het enige houvast voor Otto was de ‘Eerste Nota inzake de Ruimtelijke Ordening’ uit 1960 waarin stond dat de overloop uit het noordelijke deel van de Randstad opge- vangen moest worden.
    [Show full text]
  • Personalization of Political Newspaper Coverage: a Longitudinal Study in the Dutch Context Since 1950
    Personalization of political newspaper coverage: a longitudinal study in the Dutch context since 1950 Ellis Aizenberg, Wouter van Atteveldt, Chantal van Son, Franz-Xaver Geiger VU University, Amsterdam This study analyses whether personalization in Dutch political newspaper coverage has increased since 1950. In spite of the assumption that personalization increased over time in The Netherlands, earlier studies on this phenomenon in the Dutch context led to a scattered image. Through automatic and manual content analyses and regression analyses this study shows that personalization did increase in The Netherlands during the last century, the changes toward that increase however, occurred earlier on than expected at first. This study also shows that the focus of reporting on politics is increasingly put on the politician as an individual, the coverage in which these politicians are mentioned however became more substantive and politically relevant. Keywords: Personalization, content analysis, political news coverage, individualization, privatization Introduction When personalization occurs a focus is put on politicians and party leaders as individuals. The context of the news coverage in which they are mentioned becomes more private as their love lives, upbringing, hobbies and characteristics of personal nature seem increasingly thoroughly discussed. An article published in 1984 in the Dutch newspaper De Telegraaf forms a good example here, where a horse race betting event, which is attended by several ministers accompanied by their wives and girlfriends is carefully discussed1. Nowadays personalization is a much-discussed phenomenon in the field of political communication. It can simply be seen as: ‘a process in which the political weight of the individual actor in the political process increases 1 Ererondje (17 juli 1984).
    [Show full text]
  • University of Groningen Jelle Zal Wel Zien Harmsma, Jonne
    University of Groningen Jelle zal wel zien Harmsma, Jonne DOI: 10.33612/diss.67125602 IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 2018 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Harmsma, J. (2018). Jelle zal wel zien: Jelle Zijlstra, een eigenzinnig leven tussen politiek en economie. Rijksuniversiteit Groningen. https://doi.org/10.33612/diss.67125602 Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 26-09-2021 Jelle zal wel zien Jelle zal wel zien_150x230_proefschrift.indd 1 31-10-18 17:41 Jelle zal wel zien_150x230_proefschrift.indd 2 31-10-18 17:41 Jelle zal wel zien Jelle Zijlstra, een eigenzinnig leven tussen politiek en economie Proefschrift ter verkrijging van de graad van doctor aan de Rijksuniversiteit Groningen op gezag van de rector magnif cus prof.
    [Show full text]
  • De Europese Unie Op Een Twee– Sprong
    Tijdschrift voor het sociaal-liberalisme De Europese N0 203 Unie december 2018 op een Europe as a people’s project? twee– The state of Europe sprong How to move and shake the EU towards becoming a real democracy Lessen uit het verleden Van Mierlo vertelt… Wat is sociaal- liberalisme? longread — Coen Brummer woord vooraf droom van een federaal Europa, of is dat in de huidige samenstelling en tijd geen haalbare kaart meer? Moet de federale droom plaatsmaken voor een pragmati- sche voortzetting, een Europese Unie die gebaseerd is op samenwerking tussen landen als het hen uitkomt? Om over deze vragen van gedachten te De Europese Unie wisselen hebben we een aantal toonaan- op een tweesprong gevende stemmen in het Europese debat gevraagd om een bijdrage te leveren aan Al sinds haar ontstaan worstelt de Euro- deze idee. Ik wijs u graag op de artikelen pese Unie met haar identiteit en doel- van met name Luuk van Middelaar, stellingen. Discussies hierover worden Ulrike Guérot, Jan Zielonka en Alberto met name in de aanloop naar Europese Alemanno. Op de voor hun typerende verkiezingen gevoerd. Dat is ook nu weer wijze beschrijven zij de tweesprong waar het geval. Volgend jaar zijn er verkiezin- de Europese Unie voor gesteld is. Wij zijn gen, en politieke partijen schrijven mo- verheugd met hun bijdragen en hopen menteel hun programma’s. De verschillen dat deze het sociaal-liberale gesprek over in opvattingen over de toekomst van de de Europese Unie zullen verrijken en Europese Unie zullen daarin groot zijn, verdiepen. met name over cruciale onderwerpen waar de Europese Unie momenteel mee Graag vraag ik expliciet uw aandacht geconfronteerd wordt.
    [Show full text]
  • Een Versplinterd Landschap Belicht Deze Historische Lijn Voor Alle Politieke NEDERLANDSE Partijen Die in 2017 in De Tweede Kamer Zijn Gekozen
    Markus Wilp (red.) Wilp Markus Wielenga, CarlaFriso vanBaalen, Friso Wielenga, Carla van Baalen, Markus Wilp (red.) Het Nederlandse politieke landschap werd van oudsher gedomineerd door drie stromingen: christendemocraten, liberalen en sociaaldemocraten. Lange tijd toonden verkiezingsuitslagen een hoge mate van continuïteit. Daar kwam aan het eind van de jaren zestig van de 20e eeuw verandering in. Vanaf 1994 zette deze ontwikkeling door en sindsdien laten verkiezingen EEN VERSPLINTERD steeds grote verschuivingen zien. Met de opkomst van populistische stromingen, vanaf 2002, is bovendien het politieke landschap ingrijpend veranderd. De snelle veranderingen in het partijenspectrum zorgen voor een over­ belichting van de verschillen tussen ‘toen’ en ‘nu’. Bij oppervlakkige beschouwing staat de instabiliteit van vandaag tegenover de gestolde LANDSCHAP onbeweeglijkheid van het verleden. Een dergelijk beeld is echter een ver simpeling, want ook in vroeger jaren konden de politieke spanningen BIJDRAGEN OVER GESCHIEDENIS hoog oplopen en kwamen kabinetten regelmatig voortijdig ten val. Er is EEN niet alleen sprake van discontinuïteit, maar ook wel degelijk van een doorgaande lijn. EN ACTUALITEIT VAN VERSPLINTERD VERSPLINTERD Een versplinterd landschap belicht deze historische lijn voor alle politieke NEDERLANDSE partijen die in 2017 in de Tweede Kamer zijn gekozen. De oudste daarvan bestaat al bijna honderd jaar (SGP), de jongste partijen (DENK en FvD) zijn POLITIEKE PARTIJEN nagelnieuw. Vrijwel alle bijdragen zijn geschreven door vertegenwoordigers van de wetenschappelijke bureaus van de partijen, waardoor een unieke invalshoek is ontstaan: wetenschappelijke distantie gecombineerd met een beschouwing van ‘binnenuit’. Prof. dr. Friso Wielenga is hoogleraar­directeur van het Zentrum für Niederlande­Studien aan de Westfälische Wilhelms Universität in Münster. LANDSCHAP Prof.
    [Show full text]
  • Chapter 4: Introducing New Parties
    Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/20075 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Otjes, Simon Pieter Title: Imitating the newcomer. How, when and why established political parties imitate the policy positions and issue attention of new political parties in the electoral and parliamentary arena: the case of the Netherlands Issue Date: 2012-10-31 104 Chapter 4: Introducing new parties “In the beautiful month of May each bird lays an egg and each Dutchman founds his own party.” – Doe Hans, journalist (cited in Vossen 2003, 17 translation SO) 4.1 Introduction The Dutch political system is known for its openness. The liberal journalist Doe Hans wrote before the Second World War that in May every Dutchman founds his own political party, just like birds lay eggs. While not entirely true, the Netherlands has seen a large number of new parties running in elections: between 1918 and 1940, 125 parties participated in elections, and after 1946, 173 individual parties attempted to enter the Dutch parliament (Kiesraad 2012): from the conservative liberal VVD, one of the big five Dutch political parties, the CDA, which has been in government for more than two decades since its foundation in 1977, to the LPF of the maverick politician Fortuyn and the sectarian IKB (Internationale Communistenbond/International Communist League). Not all of these parties will be studied here; this study will focus on nineteen new parties that are selected because they form truly new parties (as defined in section 3.2). A full list of parties that ran in elections since 1946 can be found in appendix 6.
    [Show full text]
  • Review 24 Hubert Smeets, Een Wonderbaarlijk Politicus. Hans Van M
    bmgn — Low Countries Historical Review | Volume 136 (2021) | review 24 Hubert Smeets, Een wonderbaarlijk politicus. Hans van Mierlo, 1931-2010 (Amsterdam: De Bezige Bij, 2021, 584 pp., isbn 9789403114217). De impact van de oorlog: wijlen D66-politicus Hans van Mierlo had het daar regelmatig over. Zijn geestverwanten en hijzelf, aanjagers van de roerige jaren zestig in Nederland, waren hierdoor gevormd. ‘Interessant is dat de sleutelfiguren in de oorlog in de puberteit waren. Alles bewust meemaken – geen rol kunnen spelen, te groot voor servet – te klein voor tafellaken’ (29), zo noteerde Van Mierlo in 1979 als bijna vijftigjarige in zijn schrijfboek. Tot zijn kring behoorden politicoloog en collega- journalist bij het Algemeen Handelsblad Hans Gruijters, advocate Anneke Goudsmit en de Nieuw Linksers Han Lammers en Marcel van Dam, om enkele aansprekende voorbeelden te noemen. De biograaf van Van Mierlo, historicus en journalist Hubert Smeets, heeft het over een generatie, hoewel hij erkent dat dit begrip omstreden is onder historici. Maar hij bevestigt andermaal de belangrijke rol van jaren-dertigers als voortrekkers van nieuwe politiek-sociale en culturele denkbeelden en activiteiten, in de literatuur ook wel aangeduid als ‘stille generatie’. Dat zijn hoofdpersoon ‘een wonderbaarlijk politicus’ was, heeft met de oorlogservaringen te maken. Zekerheden die voor anderen vanzelfsprekend leken, waren dat niet voor Van Mierlo. Ook karakter en afkomst speelden een rol, zo blijkt. Van Mierlo was geboren in Breda in 1931, in een milieu van katholieke bankiers. Naast een vaak sombere en tobberige man, was hij een bon vivant, zoals journalist Ben Rogmans hem in een eerdere biografie aanduidde.1 De grote economische crisis van de jaren dertig had hij minder bewust meegemaakt dan armere leeftijdgenoten.
    [Show full text]
  • Emotie in De Politiek
    r - - Jaarboek Parlementaire Geschiedenis ^ 2003 Emotie in de politiek / Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2003 Emotie in de politiek Jaarboek Parlementaire Geschiedenis Emotie in de politiek Redactie: C.C. van Baaien W. Breedveld J.W.L. Brouwer P.G.T.W. van Griensven J.J.M. Ramakers W.R Secker Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Sdu Uitgevers, Den Haag Foto omslag: Roel Rozenburg Vormgeving omslag en binnenwerk: Wim Zaat, Moerkapelle Zetwerk: Wil van Dam, Utrecht Druk en afwerking: A-D Druk BV, Zeist © 2003, Centrum voor Parlementaire Geschiedenis, Nijmegen Alle rechthebbenden van illustraties hebben wij getracht te achterhalen. Mocht u desondanks menen aanspraak te maken op een vergoeding, dan verzoeken wij u contact op te nemen met de uitgever (www.sdu.nl). Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher. isbn 90 12 09 9 6 7 6 issn 15 6 6 -5 0 5 4 Inhoud Ten geleide 7 Artikelen 11 Retnieg Aerts, Emotie in de politiek. Over politieke stijlen in Nederland sinds 1848 12 Rady B. Andeweg en Jacques Thomassen, Tekenen aan de wand? Kamerleden, kiezers en commentatoren over de kwaliteit van de parlementaire democratie in Nederland 26 Carla van Baaien, Cry if I want to? Politici in tranen 36 Ulla Jansz, Hartstocht en opgewondenheid. Kamerdebatten over mensenrechten in de koloniën rond 1850 47 Marij Leenders, ‘Gesol met de rechten van vervolgde mensen.’ Emoties in het asieldebat 1938-1999 57 Carla Hoetink, Als de hamer valt.
    [Show full text]