2 KOERSjaaroverzicht 2019

Missie

KOERS wenst zich te profileren als kopman wat het verzamelen, borgen en ontsluiten van het

mogelijke omstandigheden conserveren, maar ook een platform creëren voor de cultureel- - vijf museale basisfuncties wenst KOERS een topprioriteit te maken van digitalisering. Niet alleen omwille van de noodzakelijke digitalisering van de collectie en de digitale ontsluiting ervan, maar ook in functie van een verhoogde digitale participatie.

Kortom: KOERS wil enerzijds een fysiek en digitaal knooppunt worden waar jong en oud het wielervirus en de fietsmicrobe kunnen opdoen of verder cultiveren en anderzijds een uitnodigend trefpunt zijn van waaruit ze hun passie voor de fiets en de wielersport kunnen beleven en delen. KOERS wil zich verder ontplooien als een toeristisch speerpunt van de regio Roeselare en wil daarbij als lokale, regionale en bovenregionale netwerkleider en/of -facilitator fungeren.

In beeld

>> Start wielerwedstrijd Dwars door Vlaanderen 2019 in Roeselare met op de eerste rij (v.l.n.r.) Nederlands kampioen Mathieu van der Poel, wereldkampioen Alejandro Valverde, Belgisch kampioen Yves Lampaert en Luxemburgs kampioen Bob Jungels.

3 KOERSjaaroverzicht 2019

4 KOERSjaaroverzicht 2019

PROLOOG ...... 6 ZAKELIJKE WERKING ...... 9 Bestuur & organisatie(structuur) ...... 9 Organogram en personeel KOERS ...... 10 Financiële werking ...... 14 INHOUDELIJKE WERKING...... 15 1 | HERKENNEN & VERZAMELEN ...... 16 Inkomende collectiemobiliteit ...... 16 Schenking ...... 16 Aankopen ...... 18 Bruiklenen ...... 18 Uitgaande collectiemobiliteit ...... 19 Ontzamelen & herbestemmen ...... 21 2 | BEHOUDEN EN BORGEN ...... 22 Registreren ...... 22 Digitaliseren ...... 23 Depotbeheer & conserveren...... 23 Waarderen ...... 24 3 | ONDERZOEKEN ...... 27 Documentatiecentrum ...... 27 Informatievragen ...... 28 Gedrukte publicaties ...... 29 Online publicaties ...... 30 Lezingen & deelname aan expertisemomenten...... 31 4 | PRESENTEREN EN TOELEIDEN ...... 33 Publiekswerking ...... 33 Publieksactiviteiten ...... 33 Educatieve werking ...... 40 Gidsenwerking ...... 41 Vriendenkring ...... 42 Partnerships ...... 43 Communicatie ...... 44 Online communicatie ...... 44 Offline communicatie ...... 47 Pers en media ...... 50 5 | PARTICIPEREN ...... 55 Online participatie ...... 55 5 KOERSjaaroverzicht 2019

Participatiemedewerker ...... 58 Participatieve trajecten...... 58 STRATEGISCHE & OPERATIONELE DOELSTELLINGEN ...... 62 1 | POSITIONERINGSPLAN (inclusief digitale participatie) ...... 63 2 | PUBLIEKSPLAN (inclusief fysieke participatie) ...... 66 3 | ONDERZOEKSPLAN ...... 69 4 | COLLECTIEPLAN ...... 71 5 | ORGANISATIEPLAN ...... 73 BIJLAGES ...... 76 Bijlage 1 | Publicaties 2019 ...... 76 Bijlage 2 | Dashboard maart 2019 ...... 78

6 KOERSjaaroverzicht 2019

7 KOERSjaaroverzicht 2019

PROLOOG Voorliggend KOERSjaaroverzicht 2019 bestaat uit drie delen. Een eerste deel waarin de zakelijke werking van KOERS aan bod komt. Hier wordt stilgestaan bij bestuur en organisatie(structuur), het organogram en personeelsbestand van KOERS en de financiële werking. We verwijzen voor dit deel ook graag naar de formulier beleidsrelevante gegevens .

In een tweede deel wordt de inhoudelijke werking van KOERS gerapporteerd met als uitgangspunt de vijf decretale basisfuncties. In het derde deel ten slotte worden de strategische en operationele doelstellingen 2019-2023, deel van het Beleidsplan KOERS, hernomen. Per doelstelling wordt in telegramstijl weergegeven welke (zakelijke of inhoudelijke) acties er werden ondernomen. Op die manier kan deel drie gelezen worden als een samenvatting van de zakelijke en inhoudelijke werking.

Achteraan dit document zijn twee bijlagen opgenomen.

>> Het KOERSjaaroverzicht 2019 werd in een gebald filmpje gegoten. Deze KOERS-best-of 2019 wordt ook ingezet in de publiekswerking van het museum. [bekijk hier online] 8 KOERSjaaroverzicht 2019

9 KOERSjaaroverzicht 2019

ZAKELIJKE WERKING Hieronder komen de zakelijke rubrieken aan bod, zoals aangestipt in het sjabloon van het Departement Cultuur, Jeugd & Media. De focus ligt op nieuwe ontwikkelingen sinds de aanvraag van de werkingssubsidies 2019-2023, in het bijzonder de uitbreiding van het personeelsbestand met het oog op een realisatie van de beleidsprioriteiten. Om een totaalbeeld te krijgen op de zakelijke werking kan onderstaande best gelezen worden naast het document Beleidsrelevante gegevens (via KIOSK opgeladen bij deze verantwoording) enerzijds en de Vragenlijst zakelijke werking goed bestuur (zoals ingediend via KIOSK bij de aanvraag voor werkingssubsidies 2019-2023) waarin elementen zoals de toepassing van de principes van goed bestuur, het personeels- en verloningsbeleid of het financieel beleid uitvoerig worden behandeld.

Bestuur & organisatie(structuur) KOERS. Museum van de Wielersport maakt deel uit van de organisatiestructuur van de stad Roeselare. De organisatie bestaat uit een politiek luik (beleidsbepalend) en een administratief luik (beleidsvoorbereidend en -uitvoerend). Het beleidsbepalende deel heeft twee bestuursorganen met verkozenen: de gemeenteraad en het College van Burgemeester en Schepenen. Binnen het College is er een mandataris met een specifieke KOERS .

Aan het hoofd van de administratie en de drie directies staat de Algemeen directeur, die ondersteund wordt door een strategische cel. De departementen (en diensten) ressorteren onder drie directies:

>> Directie Mens (Beleidsontwikkeling Individuele dienst- dienstverlening)

>> Directie Ruimte (Beleidsontwikkeling Onderhoud openbaar domein)

>> Directie Ondersteuning (Bestuurszaken Communicatie Facility Organisatie met IDPBW onder directe leiding van de stadssecretaris Financiën)

Een financieel beheerder opereert onafhankelijk en los van de directies.

KOERS maakt in deze organisatiestructuur deel uit van het departement Publieke dienstverlening

mensen en groepen aan het maatschappelijke en culturele leven door hun weerbaarheid en Ze omvat zowel de eerstelijnsdiensten als de backoffice 10 KOERSjaaroverzicht 2019

Als dienst binnen de stad doet KOERS vanzelfsprekend beroep op de ondersteuning en het advies van medewerkers van verschillende andere departementen en diensten van Stad Roeselare, waarvan de voornaamste:

>> Departement Bestuurszaken en Archief (overeenkomsten, contracten, verzekeringen, juridisch advies, informatiebeheer)

>> Departement Communicatie (opmaak en druk flyers, uitnodigingen, advertenties; (externe) communicatie)

>> Departement Facilitair Beheer (gebouwtechnische ondersteuning)

>> Departement ICT (installatie en onderhoud hard- en software, onderhoud netwerk, advies digitalisering)

>> Departement Personeel en Organisatie (personeelsadministratie, opleidingen)

>> Dienst Ondersteuningspunt (dienstreizen, recepties en ontvangsten)

>> Departement Financiën (advies en opvolging overheidsopdrachten, betalingen facturen, boekhouding)

>> Dienst IDPBW (intern noodplan, advies veiligheid, opleidingen (EHBO))

>> Departement Onderhoud Openbaar Domein (kleine herstellingswerken en onderhoud technische installaties)

Organogram en personeel KOERS KOERS is een aparte dienst met een eigen organogram. De dagelijkse leiding van KOERS is in handen van het diensthoofd-conservator (KOERSdirecteur) (1VTE). De ploeg bestaat verder uit drie stafmedewerkers (wetenschappelijk medewerker, publieksmedewerker, digitale content-manager) (3 VTE), een medewerker behoud en beheer (1 VTE), een administratief medewerker (0.8 VTE), twee onthaalmedewerkers (2 VTE) en één onderhoudsmedeweker (1 VTE). KOERS krijgt op beleidsmatig 11 KOERSjaaroverzicht 2019

en projectmatig vlak ondersteunin Mens). Het heeft binnen dit departement een SPOC (single point of contact) die zich over de materies KOERS (0.2 VTE) en Toerisme buigt (0.8 VTE).

Diensthoofd-conservator KOERS Departement Thomas Ameye Beleids- 1 VTE - A ontwikkeling Team Onthaal Team Publiek en Wetenschappelijk Team onthaal, info, Participatie kenniscentrum, collectie, verkoop (co-)creatie, onderzoek, behoud en beheer, Nick Demets inschrijvingen doelgroepenwerking, ontsluiten en borgen (SPOC educatie, KOERS- communicatie, Toerisme) 0,2 VTE

Louise Silla Callewaert Dries De Diethard Debrabandere (publiekswerking) Zaeytijd Vlaeminck 1 VTE 1 VTE B (onderzoek) (digitalisering) Lore Verledens 1 VTE B 1 VTE - B 1 VTE Daisy Roels Siegfried Aneca

0.8 VTE - C 1 VTE - C

Vrijwilligers (18) onthaal (8), museaal (8), onthaal & museaal (2) Onderhoud en logistiek (1) Tilly Decloedt 1 VTE

Uitbreiding personeelsbestand

Zoals aangegeven in het Beleidsplan 2019-2023 wil KOERS bovenop de kwalitatieve en evenwichtige uitvoering van de basisfuncties prioritair inzetten op de registratie en digitalisering van de collectie en op (digitale) communicatie/participatie met de cultureel- erfgoedgemeenschap(pen) (= beleidsprioriteiten). Een condition sine qua non daarvoor is de aanwerving van twee extra B-profielen. Halfverwege 2019 werd een procedure opgestart voor de digitale collectie- . Diethard Vlaeminck ging op 16 augustus halftijds aan de slag in deze functie om op 1 oktober over te schakelen naar een voltijdse invulling. Als digitale collectie-manager coördineert hij de duurzame digitalisering, registratie en online ontsluiting van de collecties van KOERS. Het uitgangspunt hierbij is een digitale strategie die er moet voor zorgen dat de collectie digitaal beschikbaar/raadpleegbaar/bruikbaar wordt voor een zo breed mogelijk publiek (i.f.v. een verhoogde digitale participatie en publieksinteractie). Hij draagt ook bij tot de digitale dimensie van alle projecten en trajecten die het museum wil initiëren en waakt over de digitale maturiteit van de KOERSmedewerkers.

Eind 2019 werd daarnaast ook de aanwervingsprocedure gestart voor een extra publieksmedewerker met een uitgesproken educatief profiel. Deze publiekswerker educatie verantwoordelijk voor de co-creatie van educatieve projecten en producten die qua inhoud, vorm en duur aangepast zijn aan de noden, de interesses, het niveau van de verschillende doelgroepen van KOERS: kinderen, leerlingen, volwassenen en bijzondere doelgroepen (slechtzienden, doven, 12 KOERSjaaroverzicht 2019

Vanuit een educatieve reflex en met het oog op kruisbestuiving zal de publiekswerker educatie mee waken over de kind/familievriendelijkheid van projecten en

medewerker,...). De aanwerving van een publiekswerker educatie moet toelaten dat de huidige publiekswerker het takenpakket beter kan verdelen en (nog) sterker kan gaan inzetten op een participatieve werking, iets waar via concrete projecten de vorige jaren al de nodige inzichten in verworven werden (zie ook Inhoudelijke werking > 5 | Participeren).

Merk ook de permeabele lijnen in bovenstaand organogram op. We willen hiermee aanstippen dat medewerkers niet geïsoleerd op hun respectieve eilandje werken, maar hun expertise transversaal inzetten doorheen de verschillende basisfuncties.

>>

KOERSvrijwilligers

KOERS werkt met twee types vrijwilligers. Een eerste equipe bestaat uit 10 museumvrijwilligers die achter de schermen meewerken en vooral ingezet worden voor taken m.b.t. behoud en beheer, registratie en wetenschappelijk onderzoek (opzoekingen). Op het vlak van registratie werden deze vrijwilligers vooral ingezet op de fotocollectie en periodieke uitgaven. Zij ontdubbelen en herverpakken de collectie waar nodig en verzorgen de minimale registratie. Eén van de vrijwilligers houdt zich bezig met het inscannen van de foto- en negatievencollectie. Eén vrijwilliger, een jongere man met fulltime job, werkt vooral van thuis uit in ondersteuning van de wetenschappelijk medewerker (bv. bij de eindredactie van publicaties). Eind 2019 werd een vrijwilliger gevonden om aan de collectie fietsen te werken. Het betreft een oud-renner met ervaring als fietsenmaker. Hij 13 KOERSjaaroverzicht 2019

ontfermt zich klaarstomen voor de geplande retrofietsverhuur). Deze categorie vrijwilligers werkt onbezoldigd.

Een tweede equipe betreft vrijwilligers die ingezet worden bij beurzen, publieksactiviteiten of de werking van Toerisme Roeselare. In tegenstelling tot de eerste categorie worden zij volgens de vrijwilligersvergoeding van Stad Roeselare vergoed. Twee vrijwilligers zijn in beide categorieën actief.

Synergie KOERS-Toerisme

KOERS en Toerisme Roeselare werken in nauwe synergie gezien de gedeelde doelstellingen (Toerisme Roeselare werkt vanuit de drie pijlers Roeselare fiets- en wielerstad, Roeselare smaakstad, Roeselare shoppingstad). Dit reflecteert zich in een gezamenlijk onthaal sinds de tijdelijk intrek in de Paterskerk in 2015 (voor de duur van de vernieuwingswerken). Ook in de publiekswerking wordt voor bepaalde concrete projecten nauw samengewerkt (bv. beurswerking, uitwerking fietsr van KOERS-Toerisme behouden. De backofficemedewerkers van Toerisme Roeselare verhuisden mee naar het Arsenaal (de voormalige brandweerkazerne waarin KOERS gevestigd is).

Vrienden van KOERS vzw

KOERS kent met de vzw een bloeiende vriendenkring die met zijn bestuursorgaan uitbreidingsactiviteiten organiseert als aanvulling op de programmatie van KOERS. Daarnaast staan de Vrienden in voor de promotie van het museum in het veld en spelen ze ook een belangrijke rol in het signaleren of verwerven van interessante collecties. Zo droegen de Vrienden ook in 2019 financieel bij aan de huur van de internationaal erg waardevolle collectie Noël Grégoire. De Vrienden schonken ook een GIOS koersfiets (ca. 1975) van de laatste Belgische Giro- winnaar Johan De Muynck, aangekocht bij een particuliere verzamelaar. (zie ook Inhoudelijke werking > 4 | Presenteren en toeleiden).

Raad van Patrons & Commissarissen

Met het oog op een performante Interne Kwaliteitszorg en een nog betere communicatie met het veld werd eind 2017 een adviesraad ingehuldigd die op het lijf is geschreven van een museum van de koers: de Raad van Patrons & Commissarissen. Binnen de Raad zijn de Patrons de vertegenwoordigers uit de koerswereld. Zij hebben hun strepen verdiend in of rond het wielerpeloton, zijn nog steeds actief in het koersmilieu en dwingen ook respect af. De Commissarissen zijn de vertegenwoordigers uit de publieke sector (cultureel erfgoed, toerisme, etc.) die een kwalitatieve museale- en publiekswerking beogen en faciliteren.

De rol van de leden is drievoudig: >> In functie van de interne werking van KOERS (IKZ): de adviesraad is een klankbord- en reflectiegroep. KOERS is een thematische erfgoedactor die zich manifesteert binnen de koerswereld. Omdat de koersprotagonisten (in de Raad gerepresenteerd door de Patrons) vanuit een sportief perspectief meer kijken naar de toekomst dan naar het verleden, wil KOERS enerzijds haar eigen acties (binnen een netwerk van erfgoedactoren en andere stakeholders, in de Raad gerepresenteerd door de Commissarissen) aftoetsen en anderzijds die koersprotagonisten bewust maken van het belang van het verzamelen en borgen van wielererfgoed. De vraag kan immers gesteld worden of KOERS wel inzet op de juiste zaken? Op welke manier kan KOERS de eigen werking verder optimaliseren? Welke adviezen en suggesties zouden de respectieve Patrons en de respectieve Commissarissen 14 KOERSjaaroverzicht 2019

geven? Hoe kunnen bepaalde moeilijk te bereiken doelgroepen beter worden bereikt (bv. personen met een migratieachtergrond). Enerzijds wil KOERS dus zelf leren van de raadslieden. Anderzijds kunnen de raadslieden ook leren van dit forum dat door KOERS wordt aangeboden. Ze kunnen bijvoorbeeld van elkaar leren hoe moeilijk te bereiken doelgroepen (zoals personen met een migratieachtergrond) toch kunnen worden bereikt. Dat is a fortiori een aandachtspunt binnen he

>> In functie van de externe communicatie en positionering van KOERS: de raadslieden

KOERS is a-centraal gelegen in Vlaanderen en wil via die vaandeldragers verder fysiek proberen door te dringen in Vlaanderen.

>> In functie van erfgoeddetectie zwerfgoed. Van de respectieve Patrons en Commissarissen wordt verwacht dat ze fungeren

Kortom, de Raad van Patrons & Commissarissen moet er enerzijds toe bijdragen dat KOERS als koptrekker kan fungeren van een stabiel en duurzaam Vlaams ecosysteem met betrekking tot wielererfgoed (cf. de missie van KOERS) en er anderzijds toe bijdragen dat er interessante transfers kunnen worden gegenereerd naar andere erfgoedsectoren.

Financiële werking Aangezien KOERS als stadsdienst opereert, maakt het museumbudget (en dus ook de effectieve boekingen van de uitgaven en ontvangsten in de jaarrekening) deel uit van het budget/rekening van Stad Roeselare. Het budget en de rekening 2019 zijn opgemaakt op basis van de BBC- regelgeving. Naast de gebudgetteerde uitgaven en ontvangsten die specifiek voor KOERS ingeschreven staan, worden vanuit de stad ook algemene budgetten voorzien die gecentraliseerd bij een horizontale budgethouder beheerd worden, maar die door alle stadsdiensten benut kunnen worden. Deze centraal gebudgetteerde kosten (bv. aankoop schoonmaakmateriaal, algemeen drukwerk, ICT-materiaal) worden binnen de stad niet analytisch verwerkt, waardoor deze kosten in het financieel verslag niet zijn opgenomen. Ook het doorrekenen van de personeelskosten van ondersteunende diensten (boekhouding, P&O, ICT, ) die diensten verrichten voor het museum zijn niet opgenomen.

Er wordt binnen de stad een actief schuldbeheer gevoerd. Dit wil zeggen dat alle eigen middelen eerst uitgeput worden vooraleer er leningen aangegaan worden. Hierdoor wordt er niet meer per project geleend. Dit zorgt ervoor dat vb. voor de restauratie en de scenografie van KOERS geen financieringskosten in rekening gebracht worden, aangezien er hiervoor geen specifieke leningen aangegaan werden.

Aangezien KOERS deel uitmaakt van de stad wordt het tekort van KOERS automatisch gedekt door de stad. Er worden hierdoor ook geen reserves opgebouwd, noch maakt KOERS winst of verlies.

Toelichting m.b.t. de omzet

De 57.977,00 in het overzicht), verkopen in de museumshop (in het overzicht opgenomen onder - 54.649,12), de huurgelden via de concessie van het KOERSkaffee (in het overzicht opgenomen onder ere: concessie - 8.459,34) en de huurgelden via de verhuur van de Zaal der Wereldkampioenen en de vergaderzaal (opgenomen onder gebouw- en zalenverhuur - 3.652,50 euro om het onderscheid te kunnen maken met de concessie-inkomsten). 15 KOERSjaaroverzicht 2019

16 KOERSjaaroverzicht 2019

1 | HERKENNEN & VERZAMELEN KOERS verwerft actief en passief collectiestukken. Conform het collectiebeleidsplan wordt een strikt verzamelbeleid a.d.h.v. duidelijk gedefinieerde criteria gehanteerd. Schenkingen en bruiklenen die een meerwaarde voor de collectie vormen, worden aanvaard. Gerichte verwervingen moeten de collectie rijker maken. Deze stonden in 2019 vooral in het teken van het opvullen van hiaten en

57 objecten/collecties. Waar mogelijk wordt in deze gevallen een alternatieve bewaarnemer gesuggereerd.

Inkomende collectiemobiliteit Schenking

In 2019 werden 44 schenkingen geregistreerd. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de meest opvallende schenkingen per deelcollectie:

DOCUMENTAIRE COLLECTIE

>> Archief Albert Van Mossevelde, voormalig voorzitter van de Belgische Wielerbond (1974-1983). Deze verzameling werd geschonken door de dochter van krantenknipsels ook heel wat briefwisseling. Onderdeel van de collectie zijn ook tal van rouwbetuigingen n.a.v. het overlijden van Albert.

>> Archief Jules Vandergunst, voormalig voorzitter Wielerbond Vlaanderen, bestaande uit archieven rond de organisatie van wielerwedstrijden in West- Vlaanderen, affiches en wedstrijdbrochures.

>> Archief Racing Shoes Camiel Thomas, geschonken door de nabestaanden. Dit omvangrijk archief behelst de hele geschiedenis van dit Roeselaars bedrijf, gespecialiseerd in het vervaardigen van wielerschoenen (ca. 1925-2008) en telt naast bedrijfsarchief ook correspondentie tussen de bedrijfsleider en andere sportfabrikanten, maar ook met diverse wielrenners. Dit archief is omwille van haar diversiteit en volledigheid uniek.

>> Ingekaderde foto van Victoire Van Nuffel [zie foto], de allereerste Belgische kampioene wielrennen bij de dames (1959). Deze foto werd door Victoire zelf geschonken na afloop van

waar ze eregaste was (cf. infra).

17 KOERSjaaroverzicht 2019

>> Diverse ploegdocumenten, geschonken door ploegleiders van WorldTour-teams Team Dimension Data en Trek-Segafredo.

>> , inclusief auteursrechten, overgemaakt door amateur-wielerfotografen.

>> Kleine documentaire verzamelingen (boeken, ontbrekende jaargangen van tijdschriften,...).

WIELERSPORTCOLLECTIE

In 2019 verwierf het museum diverse en vaak unieke wielertruien en -toebehoren, dit zowel van particulieren, als van de professionele ploegentourages (ploegleiding/renners). Deze schenkingen zijn heel vaak het resultaat van langere contacten en een goed uitgebouwde verstandhouding. Daarnaast werd een schilderij van Patrick Sercu geschonken aan KOERS.

>> Schenkingen door particulieren Groene trui Greg LeMond (met rugnummer 1 opgespeld Ronde van Frankrijk 1990); gele leiderstrui Lance Armstrong Tour DuPont, jaren negentig); pistetrui Gerrie Knetemann (gebruikt tijdens de Zesdaagse van Gent, jaren zeventig); groene trui Patrick Sercu (Ronde van Frankrijk 1974), ...

>> Schenkingen van wielerploegen & renners Leiderstrui Giulio Ciccone (winnaar bergklassement Ronde van Italië 2019), leiderstrui Jakob Fuglsang (eindwinnaar Ruta del Sol 2019), teamtrui van Geraint Thomas; nationale kampioenentrui Michal Kwiatkowski (Team Sky), wereldkampioenentrui Alejandro Valverde,...

>> Schenking schilderij Patrick Sercu aangeboden door zijn supportersclub Dit werk, daterend van 1963, kreeg na een reeks omzwervingen in 2019 een definitieve plek in het museum en werd opgenomen binnen de wielersportcollectie. Meer over dit werk op https://koersmuseum.be/nl/blog/patrick-sercu-portret- van-een-fenomeen

FIETSENCOLLECTIE

Binnen de fietscollectie waren de schenking van een Pinarello-fiets van meervoudig Tourwinnaar Chris Froome [zie foto] en een GIOS-fiets van Johan De Muynck het meest opvallend. De fiets van Froome werd geschonken door de entourage zijn wielerploeg Team Sky (het huidige Team Ineos). De fiets van De Muynck was een schenking van de Vrienden van KOERS, die deze fiets bij een particulier hadden aangekocht. 18 KOERSjaaroverzicht 2019

Aankopen

Het jaarlijks budget voor de aankoop van collectie werd in hoofdzaak gespendeerd aan twee gerichte verwervingen:

>> De aankoop van een unieke collectie wielergerelateerde gezelschapsspelen [zie foto] (circa 200 stuks). Deze sterk internationaal getinte verzameling behelst zowat de hel e 20ste eeuw en is een uitstekend voorbeeld van de culturele impact van de wielersport. De verwerving van

bij particuliere verzamelaars de kans kregen (een deel van) hun collectie voor te stellen aan het grote publiek.

>> De aankoop van een koersfiets van de meervoudige (ex)Tourwinnaar Lance Armstrong bij een particuliere verzamelaar. Deze fiets is een gepersonaliseerd exemplaar, gebruikt tijdens de Tour de France 2002.

>> Andere aankopen waren eerder gericht op het documentatiecentrum en de uitbreiding van het kenniscentrum. Voor de vaste opstelling in het museum werd een set wielen van het -Rou

Bruiklenen

In 2019 werden er 83 bruikleenovereenkomsten opgesteld (tegenover 53 in 2018). Met deze overeenkomsten verwerft KOERS collectiestukken voor een korte of langere termijn. Daarbij horen een toenemend aantal bruiklenen die op vraag van de eigenaar (twee)jaarlijks dienen vernieuwd te worden. Andere bruikleengevers gaan akkoord voor bruikleen voor onbepaalde duur.

27 bruikleencontracten betroffen kunstwerken voor de tijdelijke expo VDB Forever. Ook voor de tijdelijke expo MERCKX51 werden 17 overeenkomsten aangegaan. Samen is dit goed voor meer dan de helft van de bruikleenovereenkomsten. Enkele bruiklenen werden aangegaan voor de samenstelling van het tijdschrift Etappe. De res collectiestukken voor de verrijking van de museale opstelling. Sommige werden gericht aangegaan, andere werden aangeboden. 19 KOERSjaaroverzicht 2019

Bij de belangrijkste nieuwe, langlopende bruiklenen horen onder meer :

>> Gepersonaliseerde koersfiets BMC, Greg Van Avermaet, Tour de France 2018 + gele trui

>> Koersfiets Flandria, Briek Schotte, 1959

>> Collectie archivalia en wieleruitrusting m.b.t. Antonin Magne (winnaar Tour de Collections Noël Grégoire) [zie foto]

>> Archief en memorabilia Georges Vanhove (mecanicien Tour de France, jaren 1950)

>> G

>> Witte trui Tour de Romandie, Eddy Merckx, 1975

Uitgaande collectiemobiliteit Ter beschikking stellen van collectie

KOERS zet in op een actieve en eenvoudige (uitgaande) collectiemobiliteit, die open staat voor partners binnen en buiten de culturele sector. Op die manier treden de museale collecties letterlijk buiten hun muren. In 2019 werden in totaal 69 uitleencontracten afgesloten. Deze worden onder de betreffende basisfuncties verder behandeld.

Bij enkele tijdelijke tentoonstellingen en (erfgoed)projecten door derden omvat onze medewerking niet alleen een uitleen van collectie, maar ook een grote inhoudelijke insteek. Dit betreft niet alleen het opzoeken en digitaliseren van beeldmateriaal en documentatie, maar ook het inhoudelijk mee uitwerken van het project, incl. historisch onderzoek.

>> Een eerste groep overeenkomsten werd afgesloten met andere musea en erfgoedinstellingen in het kader van hun permanente opstelling. Deze uitlenen lopen doorgaans voor onbepaalde duur. Zo staan er stukken van KOERS in onder meer Eperon (Brussel), Museum aan de IJzer (Diksmuide), Yper Museum (Ieper), Centrum Ronde van Vlaanderen (Oudenaarde), Fransmansmuseum (Koekelare),

Native (Nederland), met wie KOERS een informeel samenwerkingsverband heeft.

>> In het kader van tijdelijke tentoonstellingen vallen deze opvallende uitlenen te noteren: > Belgische ambassade in de Verenigde Staten Washington DC (USA) Naar aanleiding van de Tourstart in Brussel in 2019 vroeg de Belgische Ambassade aan KOERS om een selectie topobjecten, gelinkt aan het Belgisch wielerverleden, uit te lenen. Deze objecten werden getoond op 11 mei, tijdens EU Open Days. KOERS voorzag daarnaast de nodige inhoudelijke info. Alle objecten werden via militair luchttransport naar de Verenigde Staten overgebracht.

> Pop-up wielerbeurs Rouleur Classic (Londen, GB) (incl. pop-up expo

20 KOERSjaaroverzicht 2019

De jaarlijkse beurs Rouleur Classic (1-3 november) is een internationaal gerenommeerde wielerbeurs, met standhouders van over de hele wereld. KOERS werd gevraagd om een reeks objecten te selecteren in het kader van de drie Grote Rondes (Tour, Giro, Vuelta) en deze van de nodige duiding te voorzien. Via een pop-

present tekende. Dezelfde collectiestukken werden door de organisatoren van

van de stad Harrogate tijdens het WK wielrennen aldaar eind september 2019.

> Pop-up wielermuseum E.K. wielrennen Alkmaar (NL) N.a.v. Europees Kampioenschap wielrennen in Alkmaar van 7 tot 11 augustus werd KOERS gevraagd om enkele objecten uit te lenen. KOERS stelde een pakket nationale wielertruien voor met de nodige duiding. Deze werden onderdeel van het lokale pop-up wielermuseum.

> Sport- en Feestcomité De Zwaluw (Dentergem Koers) N.a.v. de 70ste editie van Dentergem Koers in augustus 2019 polsten de organisatoren naar medewerking. Samen met hen ging KOERS op zoek naar objecten die gelinkt konden worden aan deze wedstrijd.

> Briek 100 N.a.v. de 100ste organiseerde de stad Tielt verschillende herdenkingsactiviteiten. Hiervoor deden ze zowel inhoudelijk als collectiegericht beroep op KOERS. In september werd onder meer waaraan KOERS meewerkte.

KOERS stelt via haar website [https://koersmuseum.be/general/collectie-lenen] enkele integrale tentoonstellingen ter beschikking. Ook in 2019 gingen enkele partners in op deze mogelijkheid:

>> Stad Damme leende zowel de expo Pelotonjargon als de expo Koers is Religie uit, dit in het kader van de Damse Wielerweek (17-23/03). Daarbij werden nog enkele collectiestukken, relevant voor het wielrennen in Damme, uitgeleend.

>> Gemeente Koekelare leende de expo West-Vlaanderen in/en de Tour uit. Ook enkele aan de Ronde van Frankrijk gelinkte collectiestukken werden uitgeleend, dit voor een periode van drie maanden. De expo kon samen of los van het Fransmansmuseum bezocht worden.

>> Bibliotheek Menen wenste in dezelfde periode de Tourexpo uit te lenen, maar kreeg als alternatief de reeks cartoonschilderijen van kunstenaar Nesten aangeboden voor hun project De Tour in de bib.

Andere uitleenovereenkomsten werden opgesteld voor evenementen, toneelopvoeringen, projecten voor het goede doel - als grootschalig. Enkele daarvan waren :

>> aankleding shop Toerisme Vlaanderen (Brussel)

>> Grote Sluitingsprijs van het literair wielermagazine Bahamontes (Gent)

>> slotevent Westsprint (event voor jeugdreeksen, organisatie Krant van West-Vlaanderen)

21 KOERSjaaroverzicht 2019

>> aankleding beursstanden Velofollies Kortrijk (Cycling Vlaanderen, Brouwerij De Brabandere, Fietstoerisme in Harmonie)

>> opendeur Ameel Candy World (Roeselare)

>> Open Bedrijvendag Minerva (fietsenhandel) (Ieper) (uitleen 20-tal unieke fietsen)

>> sporte

>> netwerkevent Renotec in de Brouckèretoren n.a.v. Grand Départ Tour de France (Brussel)

>> Toneelopvoering De dag dat het kampioenschap gewonnen werd (Lichtervelde)

Regelmatig werkt het museum samen met woonzorgcentra in het kader van reminiscentieprojecten. Er wordt doorgaans ingespeeld op de Ronde van Frankrijk door het uitlenen van wielertruien en grote, op zeventig.

tijdelijke tentoonstellingen en krijgen op die manier een tweede leven. WZC St-Henricus (Roeselare) en WZC Sint-Anna (Eernegem) deden in 2019 hieromtrent een beroep op KOERS.

KOERS leende enkele objecten uit aan fotografen, cineasten, reclamebureaus en dergelijke. Deze dienen doorgaans voor Een van de opvallendste was de uitleen van enkele cartoonschilderijen van Nesten die gebruikt werden in de affiche voor wielerwedstrijd Kuurne-Brussel-Kuurne [zie foto].

Ontzamelen & herbestemmen In 2019 werd verder werk gemaakt van het eerder opgestarte ontzamelbeleid. Dit gebeurt zowel op structurele als op projectmatige basis. Tot het structureel ontzamelen behoort het ontdubbelen van publicaties als boeken, tijdschriften en wedstrijdbrochures. Deze maken vaak deel uit van documentaire collecties die op hun geheel werden verworven. Een aantal van deze publicaties (over sport voor kinderen en jongeren) werd herbestemd naar het Sportimonium. Waardevolle dubbels worden voorlopig bijgehouden met het oog op ruilbeurzen of boekenmarkten, wat in 2018 eerder al een succes bleek bij liefhebbers van het wielergenre.

Projectmatig werd in 2019 gefocust op het ontzamelen van enkele grote stukken (een kolomboor, smissekap en draaibank) uit de voormalige smidse-opstelling van het museum voor de renovatie. Deze volumineuze objecten werden voorlopig bewaard in de depots van de stedelijke ateliers. Na overleg met de oorspronkelijke eigenaar (Marcel Hallaert) en ETWIE en conform de geldende richtlijnen werd een nieuwe bestemming gevonden bij een ambachtelijke smid uit Oostende. Deze smid komt uit een familie van fietshandelaars, die commerciële banden met Marcel Hallaert had. De machines werden hersteld en zijn intussen opnieuw in gebruik. 22 KOERSjaaroverzicht 2019

2 | BEHOUDEN EN BORGEN

Registreren In 2019 stonden de registratieactiviteiten nog steeds in het teken van de verhuis in 2018. Er werd meer ingezet op het depotbeheer dan op daadwerkelijke registratie. In het kader van het nieuwe beleidsplan 2019-2023 werden wel al enkele proefprojecten uitgeprobeerd. Met de aanwerving van een digitale collectie-manager wordt ook een (vernieuwd) meerjarenplan digitalisering opgemaakt. In afwachting hiervan werden geen nieuwe projecten buiten de reguliere registratie gestart.

Zoals de voorbije jaren werd voor de registratie verder gewerkt met Adlib en de webbased versie Axiell Collections. De bijhorende online ontsluiting via www.erfgoedinzicht.be bleef eveneens behouden. de medewerkers Erfgoed- databanken van het Departement Cultuur, Media en Jeugd van de Vlaamse Gemeenschap.

Voor de registratie en ontsluiting van de publicaties (i.c. boeken) werd in 2018 ingestapt in VUBIS. Hiervoor werkt KOERS samen met ARhus, het open kenniscentrum van de stad Roeselare. KOERS gebruikt het bibliotheekbeheerssysteem van ARhus dat door de meeste bibliotheken van de provincie West-Vlaanderen gebruikt wordt en geniet ondersteuning via ARhus. In 2019 werden via ARhus de voorbereidingen getroffen voor de overstap naar het nieuwe eengemaakte bibliotheek- systeem Wise dat in het voorjaar 2020 zou uitrollen.

De reguliere registratie wordt door de collectiemedewerker en vrijwilligers ter harte genomen. Bij de vrijwilligers werd vooral ingezet op de periodieke uitgaven (tijdschriften, jaarboeken en kranten), de fototheek (in het bijzonder de collecties Vervaecke en Charles Aerts), de fietscatalogen

In het kader van het waarderingsproject Assepoester (zie ook verder) werd zwaar ingezet op de koersschoenencollectie van het museum. Die bestaat uit meer dan 80 objecten, waarvan slechts de helft een minimale registratie kende. Op 29 januari werd voor het eerst een zogenaamde sessie Pelotonwerk uitgetest. Met een equipe van zes vrijwilligers en twee medewerkers werd een ganse dag intensief gewerkt aan een volledige registratie van de schoenencollectie, inclusief fotografie [zie foto]. Dit resulteerde in een volledige ontsluiting van de schoenencollectie in Adlib en Erfgoedinzicht. De collectie Racing Shoes Thomas medewerker van de projectvereniging BIE volledig geregistreerd en gefotografeerd. Deze gegevens werden nog niet in Erfgoedinzicht ontsloten, gezien de onduidelijkheid over de

bestemming van deze collectie.

In oktober was een studente van de bibliotheekopleiding aan de Arteveldehogeschool in Gent actief in KOERS. Haar hoofdtaak was het wegwerken van de registratieachterstand bij de boekencollectie. Onder meer de recent verworven collecties Jozef Hamels en Bruno Dubois 23 KOERSjaaroverzicht 2019

bestonden uit honderden titels die nog niet verwerkt waren door de verhuis en renovatiew

Digitaliseren Met het oog op de grote ambities en uitdagingen op het vlak van digitalisering en digitale ontsluiting werd een digitale collectie-manager aangeworven. Hij kwam op 16 augustus halftijds in dienst om op 1 oktober voltijds aan de slag te gaan.

Naar aanleiding van de tijdelijke tentoonstelling MERCKX51 werd voor een eerste maal geëxperimenteerd met 360°- fotografie [zie foto] van objecten. Dit gebeurde in samenwerking met de dienst ICT en databeheer van de Stad Roeselare binnen hun raamcontract inzake digitalisering. Meer dan 50 objecten werden door een externe firma gedigitaliseerd door 360° fotografie. Deze beelden, alsook de 2D-beelden werden gebruikt voor een tijdelijke website bij de tentoonstelling (zie verder). De beelden zullen in de toekomst gebruikt worden voor verdere ontsluiting in Wikimedia Commons, alsook voor de eigen werking. Dit eerste project was leerzaam om de positieve kracht van dergelijke beelden te ontdekken, maar ook de werk- en pijnpunten bij een volgend project.

Conform het beleidsplan (beleidsprioriteit registratie en digitalisering) wordt jaarlijks een budget van circa 40.000 euro uitgetrokken voor digitalisering. In 2019 werd de digitalisering van de omvangrijke negatievencollectie voorbereid. Dit betreft in eerste instantie de negatievencollectie met

digitaliseringsgraad van ca. 30% gedigitaliseerd kende. Ook de belangrijke collectie negatieven van fotograaf Marcel Anckaert wordt gedigitaliseerd. Ook voor deze collectie heeft KOERS de auteursrechten. Dit geldt eveneens voor de kleine en nog relatief ongekende collectie negatieven van Armand Vandeghinste. De resultaten van deze digitaliseringsopdracht worden pas in 2020 verwacht.

Depotbeheer & conserveren 2019 stond op het vlak van depotbeheer nog steeds grotendeels in het teken van de verhuis na de renovatie in 2018. Op basis van de eerste bevindingen werden enkele depots nog heringericht, van de wielersportcollectie bewaard wordt, alsook een gedeelte van de educatieve collectie en de amorfe fietsen. In functie hiervan werden extra depotrekken aangekocht. Op basis van de herschikkingen werden de depotplannen afgewerkt en in Adlib geïmplementeerd.

Een grondige(re) standplaatscontrole werd ingezet. In eerste instantie werden vooral de verpakkingen gelokaliseerd, waardoor deze allemaal snel teruggevonden kunnen worden. In het kader van de waardering van de deelcollectie trofeeën werd ook hier een grondige standplaatscontrole uitgevoerd. 24 KOERSjaaroverzicht 2019

Waar nodig werden ook enkele verpakkingen vervangen die na de verhuis aan vervanging toe waren. Er werd ook nieuw verpakkingsmateriaal verkocht, vooral voor het verder verpakken van de fototheek

Het centraal gestuurde datalogsysteem Darca Heritage Version 2.0 draaide voor het eerst een volledig jaar in het gebouw in vier depots en drie publieksruimtes. De temperatuur en relatieve vochtigheid wordt per maand bijgehouden. Waar nodig werden enkele maatregelen genomen. Pas na twee jaar wordt het mogelijk om een goed beeld te krijgen van de schommelingen in de ruimtes. De zomer van 2019 werd alvast sterkt verstoord door de opeenvolging van hittegolven die zichtbaar was in de depots, maar vooral in de publieksruimtes. In een van de depots bleek de verwarming niet goed afgesteld te zijn, wat verholpen kon worden.

Het museumgebouw is een historisch gebouw met zowel in het oosten als westen vele vensterpartijen. In de werkruimtes voor het personeel en de balie werd de lichtinval hinderlijk voor de werknemers en werden deze van een lichtdoorlatende folie voorzien die de hinder van de zon wegnam. In enkele burelen kwam er verduistering. In de publieksruimte Allez Jempi was de lichtinval een potentiële bron voor calamiteit voor de geëxposeerde stukken. Daarom werden deze 12,58). Een 40-tal wielertruien was vervuild geraakt door langdurige tentoonstelling in de Paterskerk, tijdens de expo Koers is Religie deze via droogkuis gereinigd.

In samenwerking met het stadsarchief van Roeselare werd een grote opdracht uitgeschreven voor het ontschimmelen van een deel van de collectie. Voor KOERS betrof dit de omvangrijke collectie van Racing Shoes Thomas die in quarantaine stond in de nabije Paterskerk. Deze collectie omvat

gereedschap. Gezien de erbarmelijke bewaaromstandigheden op de oorspronkelijke locatie en de onduidelijkheid van de herbestemming van de collectie (het bedrijfsarchief wordt wel in zijn volledigheid door KOERS overgenomen) werd besloten deze eerst te laten ontschimmelen via straling alvorens naar KOERS over te brengen. Ook het archief van wielerorganisatie KWC Ichtegem werd veiligheidshalve ontschimmeld gezien de oorspronkelijke bewaaromstandigheden ook te wensen overlieten. Dit archief stond sedert de verhuis in de eigen quarantaineruimte. Enkele kleinere stukken werden eveneens mee behandeld, zoals een collectie Italiaanse wielertijdschriften en enkele

Eind 2019 werd een nieuwe vrijwilliger gevonden om aan de collectie fietsen te werken. Het betreft een oud-renner met ervaring als fietsenmaker. Hij zal op vraag fietsen uit de collectie in orde zetten, onder meer voor de geplande retrofietsverhuur, maar even goed voor de geëxposeerde fietsen.

Waarderen

In 2018 werd een projectsubsidie van de Vlaamse Gemeenschap bekomen in het kader van pilootprojecten waardering. Het project Assepoesters in de collectie: naar een regionaal ecosysteem voor waardering, collectiebeheer en ontsluiting werd ingediend samen projectvereniging BIE en SIM werd binnen de werking van BIE aangesteld voor de coördinatie van het project i.s.m. met de wetenschappelijke medewerkers van de beide musea. Dit project liep van augustus 2018 tot eind 25 KOERSjaaroverzicht 2019

2019 om volledig af te ronden in 2020. Voor KOERS zelf betrof het een waarderingstraject voor de eigen schoenen in de collectie. Het project behelsde ook de waardering en aangekoppelde inventarisering van de private collectie van het opgedoekte bedrijf Racing Shoes Camiel Thomas uit Roeselare dat naast een goed bewaard bedrijfsarchief ook een grote collectie (koers)schoenen, machines en schoenmakersgereedschap omvatte. Deze collectie werd door de erfgenamen/eigenaars onder slechte omstandigheden bewaard [zie foto] en integraal aangeboden aan KOERS. Vooraleer het museum kon ingaan op deze vraag, was het belangrijk om te weten wat er aanwezig was in de collectie en hoe waardevol de stukken waren. Ook voor de familie was een waardering van de stukken die sowieso niet voor KOERS bestemd zouden zijn van belang om nadien een goede herbestemming te vinden.

Na de voorbereiding door de projectmedewerker en de familie Thomas m.m.v. de wetenschappelijk medewerker en verschillende overlegmomenten werden drie intensieve waarderingssessies georganiseerd en een afsluitende klankbordgroep. Deze omvatten ook de schoenencollectie van het museum zelf. Deze waren eerder door de vrijwilligers en medewerkers in een elotonwerk in

via de externe experten, waaronder de zoon van een koersschoenenfabrikant en een oud-renner, heel wat interessante informatie ingewonnen over de collectie van zowel KOERS, als Racing Shoes Thomas. Zo werd een correcter beeld van de collectie en de waarde ervan gevormd.

Deze visie werd bevestigd door de klankbordgroep waar mogelijke (her)bestemmingen geformuleerd werden. De omvang (meer dan 160 paar schoenen) en de diversiteit (machines, werktuigen, grondstoffen,...) van de collectie Thomas zorgt ervoor dat het onmogelijk is om alles onder te brengen bij één instelling. De eindresultaten van het traject werden in een informerende film gego van het doorlopen waarderingstraject, interesse om onder meer typevoorbeelden per model en de inspiratiemodellen op te nemen in de museale collectie. Andere schoenen kunnen ingezet worden binnen de educatieve werking. Machines en werktuigen worden in de mate van het mogelijke

initiatief zal nemen. Het bedrijfsarchief werd in dit traject buiten de waardering gelaten door het aparte karakter ervan. Wat de schoenen uit de eigen collectie betreft, wed vooral een beter beeld op de deelcollectie gevormd. Hiaten werden gedetecteerd; bepaalde stukken bleken waardevoller dan verwacht en omgekeerd.

Deelcollectie trofeeën

Met de opgedane ervaring in het waarderingstraject Assepoester werd een waarderingstraject op

uitgevoerd. De trofeeën werden hetzij in groep (stukken die samen horen), hetzij op stukniveau gewaardeerd aan de hand van vijf criteria (koers-historische, sociaal-historische, artistieke, museale waarde en herkomst). Op basis van deze waardering werden voorstellen uitgeschreven, onder meer m.b.t. het opwaarderen, behouden, herbestemmen en/of afstoten. Deze voorstellen worden in 2020 verder uitgewerkt en opgevolgd. 26 KOERSjaaroverzicht 2019

27 KOERSjaaroverzicht 2019

3 | ONDERZOEKEN KOERS profileert zich als wielerexpertise- en kenniscentrum. Daartoe stelt het haar documentatiecentrum (en expertise) ter beschikking van derden en voert het zelf (vernieuwend) wetenschappelijk onderzoek naar de fiets en wielersport(geschiedenis) in al haar facetten. De resultaten van dit onderzoek worden via verschillende kanalen naar buiten gebracht.

> zie bijlage 1: Publicaties 2019

Documentatiecentrum In 2019 beschikte KOERS, na de renovatiewerken, voor het eerst over een volwaardig, gebruiksvriendelijk en professioneel uitgerust documentatiecentrum. KOERS blijft haar documentaire collectie verder gericht aanvullen met publicaties, archieven en relevante tijdschriften. In 2018 werden, ondanks de sluiting, op de tijdelijke locatie 80 leeszaalbezoekers ontvangen. In 2019 was dat aantal opgelopen tot 132. In het profiel van deze bezoekers valt vooral de diversiteit op: van studenten geschiedenis en hobby- wielervorsers over binnenlandse en buitenlandse professionele wielerjournalisten van gerenommeerde wielerbladen (SportVoetbalmagazine, Bahamontes, Rouleur (GB), De Muur (NL) ...) tot medewerkers van museale instellingen. Bij de leeszaalbezoekers waren er 9 uit het buitenland.

BEZOEKERS DOCUMENTATIECENTRUM 140 132

120

100 80 80 65 60 50 41 40 29 21 15 20 9 5 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

Sedert 2016 werkt KOERS samen met de opleiding sportjournalistiek van de hogeschool Howest in Kortrijk. De studenten leren door een pitchsessie in school geleid door de wetenschappelijk medewerker van KOERS én door een werkbezoek ter plaats het documentatiecentrum van een 28 KOERSjaaroverzicht 2019

museum zoals KOERS kennen en hoe ze zich er kunnen informeren. Op basis daarvan dienen ze een radio-interviewopdracht af te werken. Deze integrale (niet-gemonteerde) interviews worden nadien aan het museum afgestaan voor later onderzoek. Dit jaar stond de opdracht in het teken van mocht opnieuw één van de studenten een artikel in onze publicatie Etappe #07 verzorgen.

In 2019 werd voor het eerst samen gewerkt met KU Leuven Campus Kulak Kortrijk in het kader van

doorheen het museum en maakte onder andere actief kennis met het documentatiecentrum.

Informatievragen Met de verdere uitbouw van het documentatiecentrum stijgt ook het aantal informatievragen over de fiets en wielersport. De gestelde vragen zijn erg uiteenlopend: informatie over oude fietsmerken, -renners, waardebepalingen over collectiestukken, Verder zijn er ook heel wat vragen om inhoudelijke en collectiegerichte input bij tentoonstellingen en publicaties. Na 254 geregistreerde informatievragen in 2018 liep dit aantal in 2019 verder op tot 386.

Heel wat vragen kunnen eenvoudig en zonder veel bijkomend opzoekwerk beantwoord worden. Zowat een vierde van deze aanvragen vergen echter een grotere inspanning van het wetenschappelijk team. Het betreft gerichte inhoudelijke vragen rond een bepaald thema of actuele invalshoek en soms zelfs tot inhoudelijke medewerking voor externe publicaties en tentoonstellingen. KOERS werkte in 2019 op deze manier mee aan publicaties in binnen- en buitenland, artikels in dagbladen en diverse wielergerelateerde periodieken (zie bijlage . Daarnaast werd KOERS door verschillende mediakanalen naar toelichting gevraagd. In dat kader werden interviews gegeven voor de NOS Radio, Radio 2, de regionale televisiezender WTV, De Standaard, de Krant van West-Vlaanderen, Sporza Radio...

450 INFORMATIEVRAGEN 400 385 350 300 254 250 230 200 152 137 150 112 87 91 100 55 50 30 0 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019

29 KOERSjaaroverzicht 2019

>> Publicatie met medewerking van KOERS.

Gedrukte publicaties Historisch magazine Etappe

Het jaarlijkse magazine Etappe. Magazine over historische fietshelden is het uithangbord van de wetenschappelijke werking van KOERS. In 2019 stond dit thematisch magazine in het teken van de

nummer in hoofdzaak gebaseerd op eigen collecties, aangevuld met relevante externe informatie en objecten. In dit nummer werd niet alleen dieper ingegaan op sportieve prestaties, maar werden diverse sociaal-maatschappelijke topics behandeld. Een specifieke bijdrage ging over straatnamen en standbeelden (in België) van Tourwinnaars. In een ander artikel werd het fenomeen van het bijzonder populaire Tourkrantje (1947-1982) van Het Volk onder de loep genomen. Ook de opkomst van de typisch Vlaamse Natourcriteriums kwam aan bod, net als de vrouwelijke tegenhanger van de Ronde van Frankrijk met een artikel over de allereerste Belgische wielrenster die een Tour-etappe wist te winnen. Deze renster, Josiane Vanhuyse, was te gast bij de voorstelling van Etappe #07.

Toeval of niet, enkele maanden later werd zij door de stad Wervik, waar zij woont, met het ereburgerschap vereerd tijdens een hulde-avond. De redactie van het magazine wordt zoals steeds door KOERS zelf geleid. Medewerkers van 30 KOERSjaaroverzicht 2019

KOERS stonden in voor drie artikels. Voor de andere werd beroep gedaan op externe schrijvers, waarbij ook naar een heterogene samenstelling van auteurs gekeken wordt die elk vanuit een eigen invalshoek en blik hun artikel schrijven.

75 Dwars door Vlaanderen

Op vraag van de organisatie van de wielerklassieker Dwars door Vlaanderen (met start in Roeselare en aankomst in Waregem) werd n.a.v. de geplande 75ste editie in 2020 een boek geschreven over deze wedstrijd. KOERS stond in voor het inhoudelijk uitdenken van het concept, het voeren van het onderzoek en het uitschrijven van de bevindingen. Voor dit boek werd beroep gedaan op een externe medewerker, die instond voor het afnemen en uitschrijven van interviews met tweevoudige winnaars. Het

alleen wordt stilgestaan bij winnaars, maar ook bij

sociaal-maatschappelijke context beschreven.

[bekijk inkijkexemplaar]

Andere

wielergerelateerde artikels over rennersfamilies. Naast ondersteuning van andere auteurs verzorgde de wetenschappelijk medewerker ook zelf een artikel waarbij hij focuste over de mogelijke bronnen voor onderzoekers wanneer zij over wielrenners willen schrijven.

Online publicaties Op de blogpagina van de website van KOERS [https://koersmuseum.be/nl/blog] worden op frequente basis korte verhalen gebracht rond een bepaalde invalshoek, al dan niet gelinkt aan de wieleractualiteit. Sommige worden opgebouwd rond een collectiestuk dat aan het museum geschonken werd. Zo werd naar aanleiding van de wedstrijd Omloop Het Nieuwsblad dieper ingegaan op de bredere maatschappelijke betekenis van deze koers. In een blogpost over Federico Bahamontes werd een heersende mythe in de wielergeschiedenis gefileerd. In een blog naar aanleiding van de Ronde van Vlaanderen voor vrouwen werd dan weer de voorgeschiedenis van deze wedstrijd beschreven.

Ook op andere blogs en website verschijnen artikels vanuit de pen van een KOERSmedewerker. Zo vroeg de Koninklijke Bibliotheek van Nederland een bijdrage over enkele historische wielerboeken voor hun maandelijkse nieuwsbrief met het item Parels uit de DBNL.

31 KOERSjaaroverzicht 2019

Lezingen & deelname aan expertisemomenten Vanuit zijn expertise in de wielersport, maar ook over andere aspecten van de museumsector wordt vaak een beroep gedaan op het museum en zijn medewerkers. Dit omvat niet alleen de hoger genoemde informatievragen, maar ook heel gerichte vragen om lezingen of medewerking in adviesgroepen of aan symposiums.

>> Het symposium De Toekomst van de koers is daar een van de grootste voorbeelden. Dit symposium in het Historische stadhuis van Gent op 11 april werd in het kader van de Leerstoel Frans Verheecke door de UGent, de stad Gent en KOERS georganiseerd. Tien sprekers gaven in panelgesprekken en lezingen hun visie over de toekomst van de koers en het wielrennen. De KOERSdirecteur gaf hier een inleiding en een lezing. Tijdens dit symposium werd n.a.v. het 60ste Belgisch kampioenschap wielrennen op de weg voor dames hulde gebracht aan de eerste winnares, Victoire Van Nuffel.

>> Tijdens het waarderingsproject Assepoesters werd de wetenschappelijk medewerker r en omgekeerd werd de -sessies.

>> Erfgoedinstellingen vroegen de medewerking van KOERS tijdens denkdagen. Vooral met Projectvereniging BIE werd enkele keren samengezeten. De publiekswerker was aanwezig op de denkdag (21/03) en adviesgroep (03/10). De KOERSdirecteur nam deel aan de BIE- beleidsplanningstweedaagse (25-26/06).

>> Verschillende musea en andere instellingen bezochten KOERS om inspiratie op te doen voor eigen projecten in het kader van de uitbouw of vernieuwing van musea, de herbestemming van historische gebouwen en/of de samenwerking met een toeristische dienst. Zo mocht KOERS onder meer delegaties verwelkomen van erfgoedcel Kusterfgoed (11/01), de Portugese stad Torres Vedras (plannen voor Museo de Ciclismo Joaquim Agostinho) (14/03), Musea & Toerisme Aalst (24/06), Yper Museum (03/09), de Belgische Boerenbond (08/11) en de stad Tienen (02/12)

>> Studenten van de opleidingen sportjournalistiek (Howest) en geschiedenis (Kulak) bezochten het museum in het kader van hun opleiding. Op 25 april werden prof. Dr. Jan Tolleneer en enkele studenten Sportmanagement van de Kulak ontvangen en begeleid. Hierbij werden heel wat ervaringen uitgewisseld.

>> De KOERSdirecteur zetelde in de jury voor de aanstelling van een medewerker marketing bij NAVIGO en Museum Ter Duinen in Koksijde (09/01) en die voor de museografie/scenografie van het Bakkerijmuseum Veurne (27/02). Op 14/11 gaf hij zijn input als lid van de adviescommissie van het Sportimonium in Hofstade.

>> In 2019 werden enkele lezingen gegeven. De wetenschappelijk medewerker was gast

boekvoorstellingen om er de nodige netwerken te onderhouden. De KOERSdirecteur ging de werking van KOERS toelichten op een studiedag voor het personeel van Open Kenniscentrum ARhus in Roeselare (05/06). Hij was eveneens moderator tijdens de opening van de tentoonstelling n.a.v. 50 jaar Dentergem Koers (19/07). Tijdens een collega-groep digitale participatie (PACKED, VIAA, FARO) in Brugge deelde KOERS zijn desbetreffende visie (12/12). 32 KOERSjaaroverzicht 2019

33 KOERSjaaroverzicht 2019

4 | PRESENTEREN EN TOELEIDEN

Publiekswerking Publieksactiviteiten

1 maart 14 april (verlengd tot 28 april) | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

Met 73 zeges werd 2018 meer dan ooit gedomineerd door The Wolfpack. De ploeg rond manager Patrick Lefevere haalde met Remco Evenepoel toen ook een absolute sensatie in huis. Fotograaf Sigfrid Eggers volgde The Wolfpack tijdens hun recordjaar 2018 en legde ook het profdebuut van Remco vast. De tentoonstelling werd een selectie van de beste beelden uit het boek 'The Wolfpack' aangevuld met extra fotomateriaal. Bezoekers kregen een parcours met meer dan honderd grootformaatbeelden voorgeschoteld. Omwille van het grote succes werd de expo verlengd tot en met 28 april.

RONDLEIDING: THE WOLFPACK DOOR DE OGEN VAN SIGFRID EGGERS

8 april | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

Daags na de Ronde van Vlaanderen opende KOERS uitzonderlijk haar deuren op maandag om de expo The Wolfpack te beleven door de ogen van fotograaf Sigfrid Eggers die een jaar lang de renners van Deceuninck - Quick-Step op de voet volgde. Eggers nam de bezoekers mee op exclusieve rondgang van een uur vol boeiende verhalen, leuke weetjes en extra duiding bij .

>> aantal deelnemers: 24

34 KOERSjaaroverzicht 2019

11 april | i.s.m. UGent en stad Gent | Stadhuis Gent

Op 11 april 2019 dag op dag 150 jaar nadat de eerste koers op Belgische bodem werd verreden organiseerde de UGent-Leerstoel Frans Verheeke samen met de Sportdienst Gent en KOERS een publieke meeting rond De Toekomst van de Koers. Het evenement, gemodereerd door Xavier Taveirne, vond plaats in de historische zalen van het Gentse Stadhuis. Meteen ook een mooie symboliek, want in datzelfde Stadhuis werd 150 jaar eerder de toestemming gegeven om die eerste koers te laten doorgaan. Sprekers van dienst waren o.a. Frank Glorieux (Cycling Vlaanderen), Griet Langedock (Gent-Wevelgem), Tomas Van Den Spiegel (Flanders Classics), Bert Celis (Flan ), Guy Fransen (Het Nieuwsblad), Fons Leroy (Sport Vlaanderen-Baloise).

>> aantal deelnemers: 228

ERFGOEDDAG: HOE MAAKT U HET?

28 april | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

In de jaren 30 was Camiel Thomas stichter van Racing Shoes Camiel Thomas een ware pionier in het metier van wielrennersschoenen. De Roeselarenaar werkte samen met grote namen als Hector Martin, Sylvère en Romain Maes. Ook Briek Schotte was kind aan huis bij Racing Shoes Camiel Thomas. Camiel maakte de schoenen, zijn zussen stonden in voor het afleveren van wielerpetjes voor grote ploegen als Flandria. In 1995 werd de zaak stopgezet en in 2019 trokken Projectvereniging BIE samen aan de kar voor de bewaring en ontsluiting van de omvangrijke collectie oude koersschoenen, facturen en souvenirs zoals prentbriefkaarten die renners de familiezaak toestuurden. Naar aanleiding van Erfgoeddag dook achterkleindochter Aline Thomas in de familiearchieven om aan de hand van de familiestamboom en enkele opmerkelijke objecten het verhaal achter het vakmanschap van haar overgrootvader te reconstrueren. Op twee momenten doorheen de dag nam Aline haar publiek mee op een reis doorheen de geschiedenis van de opmerkelijke familiezaak. 35 KOERSjaaroverzicht 2019

Wie zelf het vakmanschap van de familie Thomas in de vingers wou krijgen, kon doorlopend in de educatieve ruimte De Fabriek terecht voor het bedrukken van een eigen wielerpetje, naar het voorbeeld van de zussen Thomas. Bezoekers konden in de museumshop een blanco wielerpetje aankopen en met de originele en authentieke drukstempels van Racing Shoes Camiel Thomas aan de slag gaan om die te bedrukken.

>> aantal bezoekers: 1.183 >> aantal petjes: 51

PRAATAVOND RIVALEN VAN

2 mei | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

In het voorjaar van 2019 - vijftig jaar na de eerste zege van Eddy Merckx in de Ronde van Vlaanderen blikten we samen met auteur Filip Osselaer terug op de rivalen van Merckx. De Kannibaal won ongelofelijk veel en heel vaak, maar had ook zijn breekbare momenten waarbij rivalen hem het vuur aan de schenen legden. Onder andere Hubert Hutsebaut, Lucien Van Impe en Freddy Maertens blikten tijdens de praatavond terug op het moment dat ze Merckx heel even konden doen wankelen.

>> aantal deelnemers: 144

5 juni | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

In 2019 was het exact 50 jaar geleden dat Eddy Merckx voor het eerst de Ronde van Frankrijk won én de gele trui haar 100-jarig bestaan vierde. KOERS lanceerde daarom één maand voor de Grand Départ in Brussel haar 7e nummer van Etappe. Magazine over historische fietshelden. Het jaarlijks historisch wielermagazine kleurde helemaal geel; naast de eerste eindzege van Merckx in de Tour van in het nummer ook de band tussen het Belgisch wielrennen en de Tour centraal, net als het 100-jarig bestaan van de gele trui. Die avond lanceerde KOERS ook de nieuwe tijdelijke expo MERCKX 51 voor de Vrienden van KOERS.

>> aantal deelnemers: 150

36 KOERSjaaroverzicht 2019

MERCKX

6 juni 30 juli | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

In 1969 won Eddy Merckx eerste Ronde van Frankrijk. Als eerbetoon aan die prestatie vond de Grand Départ van de 106e Tour de France in Brussel plaats. Maar in 2019 vierde ook de -jarig bestaan. KOERS bracht naar aanleiding van deze historische gebeurtenissen 51 gele truien samen in één expo. Het aantal verwijst naar het intussen ee Merckx van start ging De expo werd een samenwerking tussen KOERS, fietsbelevingscentrum De Velodroom in Boom en diverse bruikleengevers uit binnen- en buitenland. Ook de Tourwinnaar van 2019, Egan Bernal, bezocht de expo. Alle 51 truien werden ook gedigitaliseerd en kunnen in 360°-modus online bekeken worden via de website https://merckx.koersmuseum.be/.

YELLOW RIDE + WERELDRECORDPOGING

30 juni | Roeselare Gent

In de marge van het BK wielrennen werd op 30 juni in Gent het Guinness World Record 'meeste mensen in een gele trui op één plek' aangevallen. Het BK Wielrennen in Gent met fandorp aan de Watersportbaan vormde het ideale kader voor de recordpoging. Als één van de initiatiefnemers trok KOERS alle registers open en fietste het museum die ochtend met een geel peloton vanuit Roeselare richting Gent. Na een lokale ronde op het verkeersvrije BK-parcours, kwamen uiteindelijk alle 683 Yellow Riders samen in de fanzone waar een deurwaarder het wereldrecord kon vaststellen. Het vorige record was in handen van bedrijf SKY (270 gele truien) en werd gevestigd in 2015 om de Tourwinst van Team Sky-renner Chris Froome dat jaar extra luister bij te zetten. De recordpoging kwam er op voorzet van KOERS en De Velodroom (Boom) en gebeurde in samenwerking met de organisatoren achter het BK Wielrennen.

>> aantal deelnemers: 45

37 KOERSjaaroverzicht 2019

SCHATTEN VAN VLIEG | ZOMERZOEKTOCHT

1 juli 31 augustus | KOERS

Jonge speurneuzen konden tijdens de zomervakantie opnieuw op zoek naar de Schatkist van Vlieg al dan niet op de loopfiets. Wie is de beste waterdrager? Welke weg levert de meeste ijsjes op? En is er zoiet als een fiets volledig uit groenten en fruit? Elke opdracht die tot een goed einde werd gebracht, leverde een tip op om de geheime vindplaats van de schatkist te achterhalen. Speurwerk werd beloond met een smakelijk aandenken uit de schatkist.

NATOURCRITERIUM: NATOUR4KIDS + OPENDEURDAG

30 juli | KOERS

Naar aanleiding van het 10e Dovy Natourcriterium in Roeselare zorgde KOERS voor de opwarming dankzij een programmatie voor jong en oud. De parking naast het museum werd omgetoverd tot één groot oefenterrein waar kinderen samen met hun (groot)ouders terecht konden met hun fiets. Onder begeleiding van de Vlaamse Wielerschool kregen de jonge renners-in- wording de kans om hun skills te oefenen op het fietsbehendigheidsparcours. Ook de Gemeenschapswacht was van de partij om fietsen te labelen en alle vragen rond fietsdiefstalpreventie te beantwoorden. Tijdens deze Roeselaarse wielerhoogdag was het museum gratis te bezoeken.

>> aantal deelnemers: 265

38 KOERSjaaroverzicht 2019

KOFFIEWORKSHOP N.A.V. 3 JAAR GOUDEN GREG

6 augustus | KOERS

In augustus 2016 behaalde Greg Van Avermaet goud op de Olympische Spelen. Dag op dag drie jaar later blikte KOERS terug op dit historisch moment van olympisch goud aan de hand van zwart goud. Want koffie is tenslotte ook de lievelingsdrank van Gouden Greg en de zogenaamde coffee ride is een bekend fenomeen onder renners en wielertoeristen. Tijdens een workshop in KOERS kwam tweevoudig Belgisch Kampioen Cuptasting én Barista Louis Donck alles vertellen over de huidige trends en smaken in de koffiewereld. Aanvullend volgde een praktische demo met proevers.

>> aantal deelnemers: 15

OPEN MONUMENTENDAG + 1 JAAR KOERS: TAART VOOR & DOOR IEDEREEN

8 september | KOERS

Tijdens Open Monumentendag bestond KOERS één jaar en dat mocht gevierd worden met een feestelijk taartbuffet en wielerplezier voor de ganse familie. Op het programma stonden tal van activiteiten zoals miniatuurrenners beschilderen, wielertwister spelen, medailles knutselen of je eigen fluojasje of fietshelm bedrukken. Maar kers op de taart was de verkiezing van de origineelste wielerverjaardagstaart. KOERS riep iedereen op om mee te komen vieren, maar tegelijkertijd ook om zelf een taartje te bakken voor de feesttafel zodat KOERS een feestje kon bouwen vóór iedereen, maar ook dóór iedereen. Heel wat feestvierders gaven gehoord aan de oproep en brachten een taartje mee. De jury, bestaande uit Bake Off-winnaar 2017 Hans Martens, topsportdiëtiste Stephanie Scheirlynck en de Roeselaarse meester-bakker Kris Goegebeur, lauwerde de drie lekkerste koerstaartjes.

>> aantal deelnemers: 950

39 KOERSjaaroverzicht 2019

WEEK VAN DE BEWEGING

23-29 september | KOERS, ARhus, VIVES, HoWest, AZ Delta, Sport #VANRSL

Zitten is het nieuwe roken en beweging is het medicijn. Daarom sloegen de dienst orthopedie van AZ Delta, ARhus, Sport #VANRSL, KOERS, VIVES en HoWest voor de derde keer de handen

werden een week lang verschillende gratis activiteiten rond sport en beweging voor het hele gezin georganiseerd. KOERS liet bezoekers een proeven van virtueel fietsen via Wahoo, organiseerde one-to-one trainingsadvies, richtte een spinningsessie met harstslagmeter, in en hostte ook enkele Bert Celis, co-founder van kwam tot slot ook enkele toekomstvisies m.b.t. koers en technologie (aerodynamica, cooling thermoregulatie, DNA-based nutrition, ) en m.b.t. (fiets)mobiliteit delen.

>> aantal deelnemer: 75 (KOERS)

12 oktober 4 januari | Zaal der Wereldkampioenen, KOERS

Op 12 oktober 2009 verloor België één van haar meest memorabele coureurs. Maar ook tien jaar na zijn plotse dood spreekt Frank Vandenbroucke nog steeds tot de verbeelding. Met de expo 'VDB Forever' brachten 34 kunstenaars één voor ieder levensjaar op hun eigen manier hulde aan de memorabele 'pédaleur de charme'. De

waarin journalist-schrijver Stijn Vanderhaeghe 34 kunstenaars en 34 auteurs elk op hun eigen manier hulde laat brengen aan VDB. Tijdens de officiële voorstelling van zowel het boek als de expo overhandigde Helmut Lotti het

Vanruymbeke. Bezoekers die geïnspireerd raakten door de kunstwerken, kregen de kans om zelf in de rol van kunstenaar te kruipen. Allerlei tekenmateriaal moedigde bezoekers aan om hun eigen VDB-kunstwerk te tekenen, te schrijven of te ontwerpen op de VDBe Creative Wall.

40 KOERSjaaroverzicht 2019

KERSTZOEKTOCHT

23 december 6 januari | KOERS

De olijke vrienden Killianus de Kerkuil, Oona de Ooievaar, Harry de Hamster, Egbert de Egel, Monica de Muis, Vladimir de Vleermuis en Ellie de Eekhoorn waren tijdens de kerstvakantie opnieuw op bezoek in KOERS. Jonge speurneuzen konden - al dan niet met de loopfiets - op zoek gaan naar het zevental dat telkens een leuke opdracht in petto had. Wie net zo goed kon hamsteren als Harry de Hamster en even scherpe ogen als Killianus de Kerkuil had, werd beloond.

Educatieve werking

SCHOOLAANBOD

Op basis van de try-outs met o.a. Speelpleinwerking eind 2018 werden voor het schooljaar 2018- 2019 drie educatieve pakketten uitgewerkt.

>> Voor het kleuteronderwijs en de eerste graad van het basisonderwijs werkte KOERS het -en- ontdekopdrachten waarbij muzische en zintuiglijke waarneming voorop staat, trekken de kleuters op verkenning door het museum en de wielersport vroeger en nu.

>> Voor de tweede graad van het basisonderwijs t doorheen het museum om hen onder te dompelen in de geschiedenis van de fiets en de kleurrijke wielerwereld.

>> Leerlingen van de derde graad trekken op verkenning door het museum aan de hand van het Roadbook. Het activiteitenboekje leent er zich voor 10-12-jarigen toe om autonoom en op eigen tempo het museum en de collectie te ontdekken. De rol van de leerkracht verschuift naar een ondersteunende rol.

Met de opstart van een aanwervingsprocedure voor een extra publiekwerker begin 2010 (cf. deel 1: zakelijke werking) medewerk(st)er zet KOERS in op de verdere uitrol van het educatief aanbod voor scholen en het educatieve werkveld.

41 KOERSjaaroverzicht 2019

GEZINSAANBOD

1 | Roadbook. 15 wervelende etappes voor het hele gezin

Tijdens de krokusvakantie lanceerde KOERS het gezinspakket Roadbook voor 6-12-jarigen en hun familie. Een musette, het typische bevoorradingstasje van renners, een vierkleurenpotlood en een activiteitenboekje helpen hen op weg om het museum op interactieve wijze te verkennen. Aan de hand van 15 belevingsopdrachten die inspelen op de tentoongestelde collectie, leren kinderen en jongeren meer over de koers. Samen met hun familie ontdekken ze hoeveel koers(herinneringen) in hun dorp aanwezig is, kunnen ze hun eigen wielerbijnaam verzinnen, een hoge bi uit de 19e eeuw testen,... Op het einde van hun bezoek kunnen ze het postkaartje uit hun musette KOERS verstuurt die naar de gewenste bestemmeling die dan hopelijk ook eens langskomt om het museum te ontdekken.

2 | Vakantiezoektocht

Naast de jaarlijkse zomerzoektocht Schatten van Vlieg startte KOERS met aanvullende vakantiezoektochten tijdens reguliere schoolvakanties. Rode draad doorheen deze gratis vakantiezoektocht vormen de zeven vrienden Killianus de Uil, Oona de Ooievaar, Harry De Hamster, Vladimir de Vleermuis, Monica de Muis, Ellie de Eekhoorn en Egbert de Egel bewoners van het voormalige brandweerarsenaal waarin het museum huist. Elke vakantiezoektocht kent een nieuw thema als rode draad. De vakantiezoektochten zijn gratis en richten zich op de allerjongste bezoekers.

Gidsenwerking

De museumgidsen van de West-Vlaamse Gidsenkring afdeling Mandeldal (Roeselare) staan in voor alle toeristische rondleidingen in de stad, inclusief het museum. Voor het vernieuwde KOERS volgden de gidsen de aanvullende die Toerisme Roeselare in samenwerking met Syntra West inrichtte in 2018. In 2019 waren 19 KOERSgidsen inzetbaar, waarvan drie vrouwen.

Aanvragen voor een gegidst bezoek aan KOERS worden behandeld door Toerisme Roeselare en volgens een beurtrol verdeeld onder de KOERSgidsen. Bij elke verdeling wordt wel rekening gehouden met de aard van de groep en de insteek van het bezoek. Zo worden gidsen met een sterkere koerstechnische achtergrond sneller ingezet bij sportieve groepen, daar waar gidsen met een uitgesproken sociale achtergrond bij specifiekere doelgroepen ingeschakeld worden.

Het gidsenteam vervult een belangrijke rol binnen de publiekswerking van KOERS. Daarom wordt na elk bezoek een evaluatieformulier aan de groepsverantwoordelijke bezorgd en verder opgevolgd en sluiten museummedewerkers van tijd tot tijd aan bij een gidsbeurt. Jaarlijks zijn er 42 KOERSjaaroverzicht 2019

enkele gidsenvergaderingen, bedoeling ervan is informatie te delen en van gedachten te wisselen over de werking.

Vriendenkring

De vzw uitbreidingsactiviteiten als aanvulling op de programmatie van KOERS. Daarnaast staan de Vrienden in voor de promotie van het museum in het veld en spelen ze ook een belangrijke rol in het signaleren of verwerven van interessante collecties. Zo droegen de Vrienden ook in 2019 financieel bij aan de huur van de collectie Noël Grégoire (huurovereenkomst 2017-2019). De collectie kent heel wat internationale allure en vormt een waardevolle verrijking van de museumcollectie. Verschillende topstukken zijn in de permanente opstelling van KOERS opgenomen. De Vrienden schonken ook een GIOS koersfiets (ca. 1975) van de laatste Belgische Giro-winnaar Johan De Muynck, aangekocht bij een particuliere verzamelaar (3.000 euro).

>> Het bestuursorgaan heeft in 2019 het ontslag van één bestuurder (omwille van gezondheidsredenen) aanvaard en bestond in 2019 uit 13 leden, waarvan drie niet- stemgerechtigd. De rollen van voorzitter, secretaris en penningmeester bleef ten opzichte van 2018 ongewijzigd en werden ook in 2109 opgenomen door respectievelijk Laurent Stragier, Wilfried Devoldere en Katy Vanpeteghem. Het bestuursorgaan kwam in 2019 vijfmaal samen.

>> De Algemene Vergadering is ongewijzigd gebleven ten opzichte van 2018 en bestaat uit 23 leden, waarvan 20 stemgerechtigd en drie functie-gebonden (schepen van KOERS, KOERSdirecteur en publieksmedewerker KOERS). De Algemene Vergadering kwam in 2019 eenmaal samen.

Sinds de vernieuwing van de lidgeldadministratie eind 2018 werd in 2019 alle communicatie en opvolging omtrent het lidmaatschap gecoördineerd vanuit KOERS, in nauw overleg met de penningmeester van de Vrienden van KOERS vzw.

Leden van de Vrienden van KOERS worden steevast uitgenodigd voor alle publieksactiviteiten die georganiseerd worden door KOERS, waaronder jaarlijks een exclusieve avond n.a.v. de opening van het museumjaar,

praatavond, lezingen, (boek)voorstellingen. Vrienden ontvangen ook jaarlijks het KOERS-tijdschrift Etappe en een korting van vijf euro bij aankopen in de museumshop. Daarnaast organiseert het bestuur van de Vriendenkring aanvullende uitstappen en bezoeken voor haar leden. In 2019 vonden volgende activiteiten plaats:

>> 2 februari | gegidste rondleiding in KOERS + etentje in KOERSkaffee

>> 18 april | bezoek aan de Service Course (logistieke uitvalsbasis) van wielerploeg Trek- Segafredo te Deinze + rondleiding in brouwerij Sint-Canarus

>> 7 juli |

>> 25 augustus | fietstocht voor Vrienden tijdens West-Vlaanderens Mooiste 43 KOERSjaaroverzicht 2019

De Vrienden van KOERS klopten eind 2019 af op 314 Vriend(inn)en. Tijdens het Natourcriterium Roeselare organiseerden de Vrienden ook een ledenwervingsactie.

Partnerships

KOERS zet in op de uitrol van een partnernetwerk om op die manier een divers publiek te bereiken en voor het museum verdere naambekendheid te genereren.

Zo bouwde KOERS sinds de heropening partnerships uit met Davidsfonds, Open Monumenten, OKRA, Klasse, Fietsersbond en European Disability Card. Leden van deze partnerorganisaties bezoeken op vertoon van een geldige lidkaart het museum aan het voordeeltarief van vijf euro. Begin 2019 werd ook de overeenkomst met Iedereen Verdient Vakantie gefinaliseerd en afgeklopt op het 1 euro-tarief per bezoeker met sociaal attest. Tot slot verlengde KOERS ook de overeenkomst met Riebedebie en ICOM en stapte het museum sinds augustus 2019 mee in het verhaal van museumPASSmusées. Op vertoon van een geldige lidkaart of pas bezoekt men het museum gratis.

De partnerorganisaties bezorgen KOERS een commerciële return onder vorm van online visibiliteit (vermelding website, nieuwsbrief, sociale media) en gerichte communicatie naar de leden

KOERS blijft verder inzetten op de samenwerking met socio-culturele en maatschappelijke partners om zo een divers publiek te bereiken. Eind 2019 waren verkennende gesprekken met Gezinsbond en Willemsfonds lopende, met het oog op verdere finalisering in 2020.

In 2019 werden 784 bezoeken van partnerleden geregistreerd:

> Davidsfonds: 41

> Open Monumenten: 9

> OKRA: 8

> Klasse: 274

> Fietsersbond: 96

> European Disability Card: 3

> Iedereen Verdient Vakantie: 107

> Riebedebie: 14

> ICOM: 13

> museumPASSmusées: 219

44 KOERSjaaroverzicht 2019

Communicatie Online communicatie

ONLINE PLATFORMEN

1 | koersmuseum.be

De nieuwe website, in 2018 opgestart, draait stabiel. In 2019 had de website gemiddeld 6.483 bezoekers, goed voor 7.669 sessies. Het aantal Belgen bij de bezoekers lag op 86,62%. Het bouncepercentage ligt met 61,31% wel aan de hoge kant.

BEZOEKERSCIJFERS WEBSITE KOERS 16000 100,00%

14000 90,00% 12000 80,00% 10000

8000 70,00%

6000 60,00% 4000 50,00% 2000

0 40,00% jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec

sessies gebruikers bounce Belgen

De piek in maart en april valt logischerwijze te verklaren door het klassieke wielerseizoen en de expo The Wolfpack. De piek in juni valt grotendeels toe te schrijven aan succesvolle facebookpost waarbij een campagnevideo [bekijk] met Yves Lampaert online werd geplaatst in de aanloop naar het BK. In juli hield het online succes nog verder aan, en werd op zijn beurt ook nog versterkt door de publicatie van een tweede campagnefilmpje [bekijk] van Jasper Stuyven. Ook het Natourcriterium eind juli stond mee aan de basis van de piek. De lichte stijging in oktober kan verklaard worden door de expo VDB Forever.

2 | merckx.koersmuseum.be

Naar aanleiding van de expo MERCKX51 werd ingezet op virtual reality fotografie om een extra bezoekersbeleving te creëren. De gele truien werden 360° gefotografeerd en samengesteld tot een interactief beeld per gele trui. De 51 verschillende digitale renders werden samengebracht op de website https://merckx.koersmuseum.be/.

3 | ErfgoedInZicht

KOERS maakt voor de ontsluiting van haar collectie gebruik van de portaalwebsite: Erfgoedinzicht. Deze website werd ontwikkeld door Picturae en valt onder het beheer van de Vlaamse Overheid (Departement CJM). Ze is verbonden met de Adlib-databank die door KOERS gebruikt wordt om haar collectie in te beheren (cf. behouden en borgen registratie). Er worden geen individuele bezoekersstatistieken bijgehouden per instelling bijgehouden. Mensen worden wel uitgenodigd om bij de beelden een opmerking na te laten om correcties door te geven of herinneringen te delen. 45 KOERSjaaroverzicht 2019

4 | Wikipedia

In 2019 werden de eerste verkennende stappen gezet om KOERSverhalen, - -objecten te ontsluiten via de diverse wiki-platformen. Zo werden er onder meer onderstaande Wikipedia

>> Robert Janssens [bekijk]

>> Jesse Vandenbulcke [bekijk]

>> Patrick Sercu [bekijk]

>> Mark Vanlombeek [bekijk]

>> Charles Deruyter [bekijk]

>> Victoire Van Nuffel [bekijk]

>> Dries De Zaeytijd [bekijk]

>> Jef Braeckevelt [bekijk]

In deze fase gebeurde de upload, verspreiden van beelden en de aanmaak van teksten door een museummedewerker, maar het is de bedoeling om hier in 2020 participatieve trajecten (schrijfsessies a.k.a. wikipelotons) aan te koppelen.

Via de Glamorous-tool worden de statistieken voor het hergebruik van de beelden op Wikipedia- Tijdens de zomermaanden was er een piek wat overeenkomt met de periode rond en vlak na de Tour de France. Deze was ook gelinkt aan de upload van een foto van Tourwinnaar Egan Bernal in het museum tegen de gele truienwand van MERCKX51.

5 | KOERSplatform

KOERS maakt werk van een digitaal/online/interactief KOERSplatform (werktitel) dat de kerncollectie en attractieve deelcollecties zal ontsluiten; een soort webmuseum naast de eerder informatieve website koersmuseum.be. De voorbereidingen hierop werden eind 2019 gestart. Doel is om dit KOERSplatform te lanceren in aanloop naar het WK 2021 in Vlaanderen (zie ook 5 | Participeren > Online Participatie).

DIGITALE NIEUWSBRIEF

In 2019 verstuurde KOERS maandelijks een online nieuwsbrief naar een adressenbestand van ruim 5.500 e-mailadressen. Inschrijven voor de nieuwsbrief gebeurt via de website of op persoonlijke vraag. Wie zich lid maakt van de Vrienden van KOERS, wordt automatisch opgenomen in het adressenbestand. Op beurzen worden actief e-mailadressen verzameld conform de GDPR- richtlijnen. Elke nieuwsbrief beschikt steeds over een uitschrijfmogelijkheid.

SOCIALE MEDIA

Ook de sociale mediakanalen blijven een belangrijk communicatiemiddel. 46 KOERSjaaroverzicht 2019

1 | facebook

De facebookpagina van KOERS wordt aangewend voor aankondigingen van activiteiten, teasers, s, berichtgeving over belangrijke schenkingen, aankondiging van nieuwe blogberichten, het inspelen op internettrends en -memes, etc. In 2019 nam het aantal vind-ik-leuks toe van 3.909 naar 5.353. Een eerste grootste stijging valt op te merken in maart, de start van het wielerseizoen. Er werd vooral gepiekt rond de voorstelling van The Wolfpack. Een tweede grote stijging kan waargenomen worden in juni. Hier kan de stijging toegeschreven worden aan een betalende facebookpost waarbij het campagnefilmpje met Yves Lampaert de aanloop naar BK in de kijker plaatste. De post haalde in juni alleen al een bereik van 175.000.

In 2019 werden via communicatiebureau Absoluut (cf. communicatieplan heropening 2018) nog enkele laatste betalende berichten gepost, wat duidelijk loonde in de aangroei van het aantal volgers en het bereik. In totaal ging het om 21 betalende berichten, waarvan 8 items in de zomermaanden juni en juli waardoor de groei een duw in de goede richting kreeg. In maart en april werden drie berichten geboost en tijdens de overige maanden schommelde dat aantal tussen toe te schrijven valt aan de cijfers van juni en juli.

FACEBOOK KOERS 6000 300

5000 250

4000 200

3000 150

leuks leuks en bereik

-

Aangroei ik

- 2000 100 vind

1000 50

0 0 jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec aangroei 35 37 270 161 38 264 185 96 62 65 148 83 vind-ik-leuks 3944 3981 4251 4412 4450 4714 4899 4995 5057 5122 5270 5353 bereik 2422 3392 5608 5275 3481 3742 4910 4322 3379 5058 3184 3068

2 | twitter

Het minst gebruikte sociale medium is twitter. Dit medium is vooral populair bij (sport)journalisten, influencers en ook wel bij wielrenners zelf. Met het oog op het bereiken van pers en media wordt dit medium verder onderhouden, maar er wordt niet zwaar op ingezet. In 2019 steeg het aantal volgers van 1182 naar 1308.

3 | instagram

Instagram is een snel groeiend sociaal medium dat erg beeldgericht is. Sinds de heropening in 2018 namen zowel het aantal berichten als het aantal volgers een vlucht, een aanhoudende tendens die 47 KOERSjaaroverzicht 2019

ook in 2019 waar te nemen is. Er wordt ook meer geëxperimenteerd met Instagram Stories om bepaalde activiteiten in beeld te brengen. In 2019 steeg het aantal volgers van 1.515 naar 2.392. In 2019 werden 171 berichten geplaatst, exclusief stories.

INSTAGRAM KOERS 160 3000 140 2500 120 100 2000 80 1500 60 1000 40 20 500 0 0 dec jan feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec groei 69 52 36 112 152 70 45 61 107 46 78 42 76 gepost 19 22 11 19 15 16 15 14 17 6 13 11 12 volgers 1515 1567 1603 1715 1867 1937 1982 2043 2150 2196 2274 2316 2392

groei gepost volgers

4 | youtube

Daar waar het YouTube kanaal van KOERS aanvankelijk opgericht werd om momentopnames van de verbouwingswerken in beeld te brengen om op die manier de verbouwblog Onderweg te voorzien van content, wordt het medium steeds actiever ingezet als digitale component. KOERS schenkt tijdens publieksactiviteiten bv. aandacht aan het capteren van een aftermovie. Deze worden gecentraliseerd op het YouTube kanaal van KOERS. Het kanaal telt in 2019 24 filmpjes.

Offline communicatie

KOERSKRANT

De begin 2019 gelanceerd. Als verwijzing naar de rol van kranten in de organisatie van wielerwedstrijden in het begin van de 20e eeuw werd ervoor gekozen om de museumflyer in krantvorm uit te geven vervult de KOERSkrant een tweeledige functie. Als extern communicatiemiddel worden potentiële bezoekers geïnformeerd en voorzien van alle praktische informatie. Als bezoekersgids wordt de krant ook meegegeven bij de balie om museumbezoekers wegwijs te maken doorheen KOERS. De opname van een plattegrond in het krantje versterkt dit. 48 KOERSjaaroverzicht 2019

De krant kende een oplage van 40.000 exemplaren en werd voor het eerst gelanceerd op de druk bezochte fiets- en wielerbeurs Velofollies. Naast de reguliere afzetkanalen doorheen het jaar werd de krant tweemaal gericht verspreid via een folderdistributiebedrijf.

>> 7.500 exemplaren werden verspreid over het cultureel netwerk in gans Vlaanderen Brussel naar aanleiding van de Grand Départ in Brussel (april-juli). >> 2.500 exemplaren werden verspreid over het cultureel en toeristisch netwerk rond het Brugse Ommeland en Leiestreek naar aanleiding van de kerstperiode (december).

Enkele KOERSvrijwilligers trokken enkele malen op pad voor een distributieronde richting horeca, wielercafés, fietshandelaars en wielershops in Vlaanderen.

TOERISTISCH MAGAZINE

Het toeristisch magazine van Toerisme Roeselare bleef in 2019 ongewijzigd ten opzichte van 2018. De brochure trekt het wielerthema door in haar look & feel en speelt naast gastronomie en shoppen ook KOERS en de wielersport als belangrijke pijler uit.

In 2019 werd gestart met de opmaak van een update van het Toeristisch Magazine voor publicatie begin 2020. De look & feel en rode draad blijven behouden.

BEURSDEELNAMES

Om de werking en activiteiten van KOERS verder bekend te maken bij verschillende doelgroepen, werd ook in 2019 deelgenomen aan diverse beurzen. Er wordt hierbij gekozen voor een differentiatie in het type beurzen. Voor verschillende beurzen werd erg nauw samengewerkt met Toerisme Roeselare en de dienst Publiekswerking (Sport) van Stad Roeselare. Zo kan Stad Roeselare zich in zijn geheel profileren als fiets- en wielerstad (cf. ook het Toeristisch magazine).

> LEEF-beurs | 11-14 januari | Expohallen Roeselare | doelpubliek: actieve vrijetijdsgenieters & recreatieve fietsers > Velofollies | 19-21 januari | Kortrijk Xpo | doelpubliek: fiets- en wielerliefhebbers Op de beursstand werd de kaart van de Grand Départ in Brussel getrokken. > Reisevenement Davidsfonds Cultuurreizen | 19 januari | Provinciehuis Leuven > Fiets- en wandelbeurs | 2-3 februari | Flanders Expo Gent | doelpubliek: actieve vrijetijdgenieters, fietsers en wandelaars > Infodag groepen | 23 februari | Brielpoort Deinze | doelpubliek: groepsverantwoordelijken 49 KOERSjaaroverzicht 2019

> Vakantiebeurs Wallonië in Vlaanderen | 15-17 maart | Grote Markt Roeselare | doelpubliek: Vlaamse toeristen > Vlaanderen Elektrisch | 16 maart | Expohallen Roeselare | doelpubliek: (elektrische) fietsers > Tools 4 Schools | 10 april | Kortrijk Xpo | doelpubliek: leerkrachten & onderwijspersoneel > Vlaanderen Wandelt | 28 april | Expohallen Roeselare | doelpubliek: wandelaars > Neos Cultuur- & Toerisme happening | 14 juni | Sint-Niklaas | doelpubliek: groepsverantwoordelijken > West-Vlaanderens Mooiste | 22-25 augustus | Expohallen Roeselare | doelpubliek: fietsers > Cultuurmarkt Antwerpen | 25 augustus | Meir Antwerpen | doelpubliek: cultuurliefhebbers > Inspiratiedag voor groepsuitstappen | 11 oktober | Kasteel van Loppem | doelpubliek: groepsverantwoordelijken > Rouleur Classic | 31 oktober-2 november | Victoria House, London | doelpubliek: wielerwereld

MUSEUMSHOP

Een sfeervolle shop met een origineel aanbod versterkt de museale beleving en betekent een belangrijk verlengstuk van het museum. Diverse (eigen) producten dragen (on)opvallend bij aan de promotie van KOERS. Bovendien is de museumshop een steeds belangrijkere bron van inkomsten.

In de museumshop ligt de focus vooral op wielergerelateerde items. Een deel hiervan

publicaties en gadgets die door KOERS zelf ontwikkeld zijn en doorgaans ook het logo van het museum dragen. Bij de uitwerking van die eigen producten legt KOERS waar mogelijk een link met de collectie. Zo werden in 2019 musettes (totebags) gemaakt met het opschrift Parijs is nog ver, een knipoog naar de bekende uitspraak van wielrenner Joop Zoetemelk. Het uithangbord bij uitstek is de eigen KOERS- wieleruitrusting, bestaande uit een wielertrui, wielerbroek en pet. Deze zijn zowel voor heren, dames en kinderen (deze laatste weliswaar op vraag) verkrijgbaar. De uitrusting werd in maart voorgesteld.

Ook eigen museumpublicaties als Etappe. Magazine over historische fietshelden, Het mooiste van worden als shopartikel in de kijker geplaatst omwille van het promotionele luik. Publicaties die in huis geschreven worden, kunnen gezien worden als een visitekaartje voor de wetenschappelijke werking en collectie van KOERS. Deze publicaties vormen dan ook een belangrijke promotiekanaal. Via de verkoop ervan of de inzet als relatiegeschenk komt men in aanraking met de collectie en het museum. 50 KOERSjaaroverzicht 2019

Bepaalde artikelen worden ook samen met Toerisme Roeselare ontwikkeld. Zo neemt KOERS zijn rol op in de citymarketing van de stad Roeselare en promoot Toerisme Roeselare op zijn beurt het museum als een van de belangrijkste toeristische troeven.

Een ander gedeelte van het aanbod betreft artikelen die in concessie aangeboden worden. Hier horen heel wat wielerboeken bij, maar ook wielergadgets zoals wielerbieren, miniatuurrenners, kindvriendelijke producten, toeristische (streek)producten van de stad Bij de opstart van The Wolfpack en VDB Forever werd zp een afzonderlijk verkooppunt ingericht in de museumshop. Het ging hierbij steeds om de verkoop van het boek dat bij beide aan de basis van de expo lag en aanvullende merchandise (kleding, gadgets,

Verder vinden in de museumshop ook enkele verkooptransacties plaats waarbij de shop enkel doorgeefluik voor derden is. Het gaat hierbij om de verhuur van fietsen voor Eco-Velo, het innen van inschrijvingsgelden voor activiteiten van de Vrienden van KOERS, de verkoop van van Centrumstraten Roeselare. In 2019 vond de zomerzoektocht van Gezinssport in Roeselare plaats, waarbij KOERS als een van de verkooppunten van de zoektochten functioneerde. Het museum was overigens startplaats van de zoektocht.

Naast een fysieke shop, biedt KOERS ook heel wat shopartikelen online aan. KOERSproducten van worden besteld en worden per post bezorgd. Deze service wordt vooral ter beschikking gesteld van klanten die veraf of in het buitenland wonen.

Pers en media

FREE PUBLICITY

Free publicity is een belangrijk speerpunt in de promotie en marketing. De organisatie van persconferenties, 'previews', actief benaderen van de pers, afsluiten van ruiladvertenties, verzilveren van partnerships zijn manieren om die te behalen.

In 2019 werden er 503 persvermeldingen genoteerd voor KOERS. Dit betreft vermeldingen van het museum in diverse mediakanalen, ongeacht de grootte van de berichtgeving over het museum. Sommige artikels handelen exclusief over het museum, zijn werking en/of collectie; andere vermelden het museum terloops of putten beeldmateriaal uit de collectie van KOERS. Alle mediakanalen worden hierbij samen behandeld. Dit betreft niet alleen de klassieke kanalen zoals kranten en tijdschriften, maar ook eenmalige losse uitgaven (geen monografieën), uitzendingen op radio en TV en niet te vergeten de onlinekanalen zoals blogs, digitale nieuwsbrieven en informatieve websites.

De spreiding van het aantal persvermeldingen volgt min of meer het sportieve wielerseizoen. Eenmaal het klassieke wielerseizoen in Vlaanderen aanvangt, schiet de aandacht voor het museum de hoogte in, met een tweede opflakkering in de aanloop en tijdens de Ronde van Frankrijk in de zomer. In de media verschijnen er in die periode veel meer wielergerelateerde artikels, waardoor automatisch ook vaker een beroep gedaan wordt op het museum. Zo zijn er hele artikelreeksen in 51 KOERSjaaroverzicht 2019

Sportwereld- ijdens de Ronde. Eenmaal de zomer voorbij verzwakt de aandacht van de media.

PERSVERMELDINGEN 80

70 70 60 59 50 56 52 40 46 44 38 30 37 31 20 26 25 19 10

0 jan. feb. mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec

Verschillende activiteiten van KOERS lokten heel wat persaandacht uit. Vooral de opening van de [bekijk] met voorafgaand de persvoorstelling van de wielrenners van ploeg Deceuninck-QuickStep in KOERSkaffee lokten de pers massaal naar KOERS, met ook een opvallende Waalse delegatie [bekijk]. De tentoonstelling en het museum werden onder meer

door gast en oud- Wol [bekijk].

-aandacht [bekijk], maar werd nationaal minder opgepikt. Opvallend was wel het bezoek van televisiezender RTL4 uit Nederland voor een reportage in hun nieuwsuitzending over de geschiedenis van de gele trui in de Ronde van Frankrijk aan de vooravond van de Grand Départ in Brussel [bekijk]. De Yellow Ride tijdens het BK Gent kort voor die Grand Départ zorgde eveneens voor heel wat media-aandacht [bekijk], inclusief live-interviews op Radio 1 en Radio 2.

-aandacht een voltreffer voor KOERS. De expo kwam aan bod in de nieuwsuitzendingen van EEN [bekijk] en VTM, en op de mediakanalen van Sporza. Naast de klassieke mediakanalen zoals de dagbladen [bekijk] en de lokale tv-zender Focus-WTV [bekijk] kwam ook Ring TV [bekijk] uit Vlaams-Brabant langs. Het Waalse Notélé [bekijk] kwam later nog voor een reportage in het bijzijn van de vader en dochter van Frank Vandenbroucke. Notélé was overigens al eerder in 2019 te gast voor een reportage over het museum [bekijk].

Enkele schenkingen aan het museum werden door de pers opgepikt, vooral dan door de regionale media. Dit was onder meer het geval voor de schenking van het schilderij van Patrick Sercu [bekijk] en de fietsen van Chris Froome [bekijk] en Johan De Muynck [beluister]. Opvallend was het blitzbezoek van de Spaanse wereldkampioen Alejandro Valverde [bekijk] en zijn schenking van een wereldkampioenentrui. Zijn bezoek werd door Sporza opgepikt in hun tv-verslaggeving over de wielerwedstrijd Dwars door Vlaanderen met start in Roeselare. Deze wielerwedstrijd, het Natourcriterium Roeselare en de (weliswaar wegens noodweer afgelaste) Grote Prijs Jean-Pierre Monseré zorgen eveneens quasi automatisch voor een verhoogde aandacht voor het museum.

52 KOERSjaaroverzicht 2019

Andere opvallende media-passages waren onder meer de interviews die gids en vrijwilliger Michel Stockman in januari op Eclips TV als weekgast

Het nieuwe roadbook [bekijk] werd tijdens de voorstelling ervan behandeld door Radio 2 West- gewoon naar KOERS gevonden heeft, net als de redactie van de West-Vlaamse tv-zender Focus-WTV. KOERS verscheen ook in [bekijk] van

Vlaanderen Vakantieland [bekijk] en was de tentoonstelling VDB Forever één van de vragen tijdens

Monumentendag kwam zeer goed in de media [bekijk], zowel vooraf bij de oproepen om medewerking als nadien in de verslaggeving. Enkele activiteiten van derden waar KOERS aan meewerkte, zorgden ook voor extra aandacht zoals onder meer de viering van Briek 100 in Tielt [bekijk] en de expo West-Vlaanderen in/en de Tour in Koekelare [bekijk].

In het bovenstaande overzicht werd al enkele keren naar buitenlandse media-kanalen verwezen. In totaal werd er 45 vermeldingen genoteerd buiten het Vlaamse medialandschap. Dit is 8,95% van het totaal. Naast de bovengenoemde betreft dit veelal buitenlandse wielertijdschriften en - websites. Daar zijn heel wat Nederlandse (o.a. De Muur, Wi en Angelsaksische (o.a. Rouleur, Pez Cycling [bekijk], Velonews [bekijk] minder gebruikelijke taalgebieden vonden in 2019 hun weg naar KOERS. Zo verschenen er in

Het Oostenrijkse Radio FM4 zond in de ochtend van de Ronde van Vlaanderen een interview met [bekijk]. Dit artikel behandelde de passie voor het wielrennen in Vlaanderen en schoof het museum als een van de belangrijkste veruitwendigingen daarvan naar voor.

ADVERTENTIES & RUILOVEREENKOMSTEN

Van tijd tot tijd koopt KOERS ook advertentieruimte in relevante media of stuurt het aan op een 53 KOERSjaaroverzicht 2019

advertentie/ruilovereenkomst met Het Nieuwsblad er uit. Deze deal was nog een uitloper van de campagne die met communicatiebureau Absoluut op poten werd gezet richting de heropening van KOERS.

54 KOERSjaaroverzicht 2019

55 KOERSjaaroverzicht 2019

5 | PARTICIPEREN Hoewel een nieuwe basisfunctie, draagt In het beleidsplan 2015-2019 was 'participatie' reeds opgenomen als strategische doelstelling en deelbeleidsplan (SD2 / Publieksplan: publiekswerking en -participatie). Dit resulteerde de afgelopen jaren in enkele participatieve projecten en trajecten.

>> Zo was er in 2015 het uitleenproject Museum in de Living. Living in a Museum waar collectiestukken tijdens de sluitingstijd niet in de depots bewaard, maar bij particulieren thuis. Via een laagdrempelig reservatiesysteem, de website www.museumindeliving.be, konden geïnteresseerden een collectiestuk - fietsen, truien, kunstwerk in huis halen.

>> Nog in 2015 werd een menselijke verhuisketting ingeschakeld voor de verhuis van een groot deel van de fietscollectie en deelcollectie trofeeën naar ofwel de Paterskerk (waar de pop- Ruim 150 Vrienden van het museum en andere 'museumsupporters' hadden deel in deze verhuis.

>> Na afloop van de tijdelijke expo 'Koers is Religie' in de Paterskerk, gaf KOERS symbolisch de fakkel doorgeven aan particuliere verzamelaars (i.c. de cultureel-

laats op 22 april 2018 (Erfgoeddag met als centrale thema 'kiezen'). Om en bij de 25 particuliere verzamelaars en eigenaars toonden er een selectie uit hun verzameling voor het grote publiek. Met dit initiatief wilde het museum de erfgoedgemeenschap van de wielersport onder één dak brengen, een forum geven, én tegelijk ook het verhaal achter hun verzameling vastleggen. Tegelijk werd deze erfgoedgemeenschap gesensibiliseerd rond waardering, registratie en bewaaromstandigheden.

Ook beleidsmatig wil KOERS participatief te werk gaan. Patrons en Commissarissen' ingehuldigd, een adviesraad waarin de stakeholders van KOERS worden gerepresenteerd.

Gesterkt door deze ondersteuning en bovenstaande ervaringen hield het museum in 2019 haar participatieve koers aan. Dat manifesteert zich op meerdere sporen:

Online participatie KOERS zet in de periode 2019-2023 sterk in op de registratie en digitalisering van de collectie en op interactieve digitale participatie. In die context situeert zich ook de aanwerving van een digitale collectie-manager. Hoewel we pas in het voorjaar van 2020 een digitale strategie en meerjaren- digitaliseringsplan zullen opleveren, werd in de tweede helft van 2019 al tussentijdse initiatief genomen en geëxperimenteerd.

Museum in de Living 2.0

Begin 2019 kreeg KOERS een subsidie toegekend voor het project Museum in de Living: etappe 2. Locatie-gebaseerde synchronisatie van Vlaams wielererfgoed met koers op tv (Projectsubsidie voor cultureel-erfgoedwerking op landelijk of internationaal niveau). Voor de in

it Gent. 56 KOERSjaaroverzicht 2019

Het onderwerp van deze projectaanvraag - - , kan als het ware beschouwd worden als een digitaal verlengstuk van bovenvermeld uitleenproject rerfgoed, dat nog vaak verscholen zit in musea zoals KOERS (maar evengoed in particuliere collecties) virtueel tot in de woonkamer. Het principe is eenvoudig: wat op tv te zien is tijdens een wielerwedstrijd (een renner/ster; een specifieke plaats zoals een kasseistrook, helling, aankomstlijn, of valpartij van weleer) wordt synchroon gelinkt aan wielererfgoed (de koersfiets van deze renner/ster; historische

waarop dit in real time getoond wordt via een livefeed op de website van KOERS (www.koersmuseum.be / www.koersplatform.be > zie verder). Dit wordt mogelijk doordat we de metadata van collectie uitbreiden met een geo-tag waardoor we ze kunnen mappen op het parcours van een wedstrijd en vervolgens synchroniseren met de wedstrijdlocatie op TV.

Het participatieve van dit project situeert zich in verschillende aspecten. In eerste instantie wordt dit project gerealiseerd mét het publiek. De bedoeling is om met dit project naar buiten te treden op het WK in Vlaanderen 2021. In tussentijd moet deze technologie uiteraard worden getest. Dit gebeurt door gebruikersgroepen. Deze gebruikersgroepen werden heterogeen door ons samengesteld (mannen, vrouwen, koersfreaks, -fans, -leken, digital natives & immigrants, etc.), maar mensen konden, na onze oproep via sociale media en nieuwsbrief, hier ook spontaan op intekenen. Na het testen werden zij bevraagd via een google form (over de aangeboden content, hun voorkeuren, gebruiksvriendelijkheid, etc.). Er vonden in 2019 tests plaats tijdens de E3 Harelbeke en de Grand Départ te Brussel. Dit was mogelijk omdat voor die wedstrijden al veel content was gecreëerd (boek E3 Harelbeke. Excentrieke klassieker, en Etappe #07 met Grand Départ als rode draad). Op basis van de eerste gebruikerstest werd bv. een gamification element toegevoegd en werden linken gelegd met externe content (bv. wikipedia-artikel over een wielrenner of wielerPOI). De testversie van de Grand Départ is nog steeds te raadplegen via volgende link. [bekijk]

Een tweede participatief aspect schuilt in onze ambitie om ook particuliere verzamelaars (= primaire cultureel-erfgoedgemeenschap) de mogelijkheid te geven hun eigen content/collecties te mappen op het parcours van wielerwedstrijden crowd sourced geotagging in onderstaande afbeelding). KOERS heeft een goede verstandhouding opgebouwd met heel wat particuliere verzamelaars. Vele van die verzamelaars voelen zich alleen al door de vele bruikleenovereenkomsten - Dit project kan dienen als een katalysator voor een nog hogere participatiegraad. Ook zal het platform/de technologie opengesteld worden naar andere (niet-wielergerelateerde) erfgoedorganisaties die hun content op het parcours willen mappen. De participatie van verschillende erfgoedorganisaties rond dit ene platform zou tijdens het WK 2021 (in Vlaanderen) kunnen uitmonden in een virtuele tentoonstelling van het Vlaamse wieler- en culturele erfgoed aan het wielerminnende wereldpubliek. De resultaten van het project (de met-metadata-verrijkte collectiestukken) kunnen tot slot ook in andere toepassingen gebruikt worden (thematische tentoonstellingen van een bepaalde regio, een zoekmachine voor wielercommentatoren, etc.) 57 KOERSjaaroverzicht 2019

Wikipedia

Samen met partners MEEMOO (Vlaamse Instituut voor het Archief) en Wikimedia België werd eind 2019 een traject opgestart om in de loop van 2020 Wikipedia schrijfsessies te organiseren met het publiek. Uitgangspunt is om de collecties van KOERS (en van particuliere verzamelaars) ook een online leven te geven en om dit samen met het publiek te doen in de vorm van WIKIpeloton- schrijfsessies.

KOERSplatform

Hoewel de collectie van KOERS van internationaal niveau is, leert de realiteit dat het voor een in Vlaanderen a-centraal gelegen thematisch museum geen evidentie is om hoge bezoekersaantallen te genereren. Toch mag dit geen reden zijn tot fatalisme. De fysieke begrenzingen kunnen deels digitaal worden geremedieerd cultureel- erfgoedgemeenschap permanent worden aangesproken. Met de ontwikkeling van koersplatform.be wil het museum uitgaan van zijn eigen sterkte (kennis én collectie gekoppeld aan dynamische online en offline communicatie), en wil het zich ook ten dienste stellen van de cultureel- erfgoedgemeenschap door een wielerhistorisch platform te creëren.

Het uiteindelijke platform wordt een soort webmuseum waarop de collectie (verhalen en op een eigentijdse manier wordt ontsloten zodat bezoekers er effectief mee aan de slag kunnen (interactie en participatie). Hergebruik zal niet alleen toegelaten, maar ook gestimuleerd worden (cf. Rijksstudio). In dit koersplatform zullen ook andere online initiatieven van KOERS zoals (cf. Museum in de Living) geïntegreerd worden. De uitwerking ervan ziet KOERS als een participatief traject (service design), zodat dit onlineplatform ook effectief gedragen wordt door de cultureel-erfgoedgemeenschap en niet in de ijle lucht zweeft. Doel is om het KOERSplatform na de zomer van 2020 te kunnen aanbesteden en het platform te lanceren in aanloop naar het WK 2021 in Vlaanderen. De sterke inzet op registratie en digitalisering kadert vanzelfsprekend in de oplevering van dit platform. 58 KOERSjaaroverzicht 2019

Participatiemedewerker In 2019 werd een vacature uitgeschreven voor de aanwerving van een additionele publiekswerker met focus op educatie. Door deze aanwinst krijgt het team Publiekswerking van KOERS versterking en stelt het KOERS ook in staat om één medewerker sterker in te schakelen op participatie. Net zoals de nieuwe digitale collectie- en aspecten van de volledige museale werking, zal participatie doorsijpelt in alle facetten van de werking (cf. de transversale werking doorheen de verschillende museale basisfuncties, ).

Participatieve trajecten Als museum wil KOERS haar bezoekers en deelnemers zien als actieve participanten, in plaats van passieve bezoekers die louter mogen toekijken wat opgebouwd werd. Waar mogelijk probeert het museum haar publieksactiviteiten groot of klein - dus van een participatieve insteek te voorzien. Zaken die er in 2019 tussenuit sprongen, waren de expo VDB Forever en de insteek bij Open Monumentendag 1 jaar KOERS.

VDBe creative wall

De expo VDB Forever werd op zodanige wijze opgebouwd zodat er een witte wand over de volledige lengte van de zaal beschikbaar vrij bleef. KOERS voorzag de aanzet door allerlei crea- en tekenmateriaal te voorzien en bezoekers op te roepen om geïnspireerd door de kunstuitingen van de 34 kunstenaars zelf in de rol van kunstenaar te kruipen. Men werd opgeroepen om gevoelens, woorden, beelden op het witte canvas aan te brengen die gelinkt konden worden aan Frank Vandenbroucke. Het resultaat was een bonte mix van boodschappen, tekeningen en uitingen over het Godenkind en de wielersport in het algemeen.

59 KOERSjaaroverzicht 2019

Taart voor en door iedereen

Naar aanleiding van Open Monumentendag besloot KOERS een feestje te bouwen om het eerste jaar na heropening in de kijk er te plaatsen. Een nazicht van de bezoekercijfers hadden aangewezen dat heel binnenkort de 25.000ste bezoeker het museum zou bezoeken, Roeselaars wereldkampioen Jean-Pierre Monseré zou net op desbetreffende dag jarig geweest zijn en het museum kon terugblikken op één jaar KOERS. Redenen genoeg dus om er een groot verjaardagsfeest van te maken. Omdat een verjaardag niet af is zonder taart, werd ook een taartbuffet voorzien. De participatieve toets schuilde erin dat het niet alleen KOERS was die voor de taart zorgde. Een oproep werd gelanceerd aan bezoekers, sympathisanten, Roeselarenaren en andere feestvierders om mee het feest vorm te geven en samen de schouders te zetten van een taartenbak. Zo kon KOERS een feestje bouwen voor iedereen, maar ook samen door iedereen. Op de dag van 1 jaar KOERS -tal mensen een taartje of gebak afleveren, wat tot een uitgebreid taartenbuffet leidde en voldoende stukjes taart voor de 950 aanwezigen.

60 KOERSjaaroverzicht 2019

61 KOERSjaaroverzicht 2019

62 KOERSjaaroverzicht 2019

STRATEGISCHE & OPERATIONELE DOELSTELLINGEN De strategische en operationele doelstellingen volgen uit de beleidsuitdagingen van de SWOT- confrontatiematrix zoals opgenomen in het Beleidsplan 2019-2023. De strategische doelstellingen (SD) geven aan waar KOERS wil staan in 2023, op het einde van de beleidsperiode. De operationele doelstellingen (OD) zijn concrete tussenstappen om die strategische doelstellingen te realiseren. Voor elke operationele doelstelling wordt in telegramstijl vermeld welke acties in 2019 werden ondernomen. Bepaalde acties betreffen logischerwijze een continuering van eerdere initiatieven. Verschillende acties worden trouwens verder in dit jaarverslag uitvoeriger geduid.

De realisatie van elke strategische doelstelling kan op zich beschouwd worden als een deelbeleidsplan. Zo concretiseerden we vijf strategische doelstellingen of vijf deelbeleidsplannen: een positioneringsplan (inclusief digitaal participatieplan), een publieksplan (inclusief fysiek participatieplan), een collectieplan, een onderzoeksplan en een organisatieplan. KOERS ziet deze respectieve plannen niet als beleidsmatige eilandjes, maar wenst ze op een geïntegreerde en interactieve manier op elkaar af te stemmen, cf. de transversale werking doorheen de verschillende museale basisfuncties (vandaar ook de onderlinge kruisverwijzingen).

KOERS werkt met maandelijkse 'dashboards' ) van de museumwerking gebundeld worden (zie bijlage 2). Gedetailleerde resultaten (cijfers) m.b.t. de geformuleerde doelstellingen en de reguliere werking worden er in gerapporteerd (o.a. aantal en herkomst bezoekers, bereik publieksactiviteiten-sociale media-websites, free publicity, shopinkomsten, bruik- en uitlenen, verwervingen, registraties, infovragen, publicaties, (bijdrage) -cyclus van het KOERS (PDCA = Plan-Do-Check-ACT).

De rapportering van de 'dashboards' gebeurt enerzijds richting het beleid (tweewekelijks structureel overleg mandataris-diensthoofd-beleidsmedewerker en per kwartaal via de kwartaalbeleidsoverleggen), anderzijds is het ook een handig instrument om de behaalde resultaten binnen het team te tonen. De 'dashboards' laten toe zowel beleidsmatig als operationeel beslissingen te nemen/bij te sturen. Door de bundeling van de maandelijkse 'dashboards' worden trends doorheen het jaar of in vergelijking met vorige jaren sneller zichtbaar. De 'dashboards' maken het ook mogelijk sneller tot een jaarverslag of andere rapporatagedocumenten te komen.

63 KOERSjaaroverzicht 2019

1 | POSITIONERINGSPLAN (inclusief digitale participatie)

SD1 | KOERS is een trefpunt, forum en platform met betrekking tot de wieler- en fietscultuur in Vlaanderen: het is de koptrekker voor een stabiel en duurzaam Vlaams ecosysteem rond wielererfgoed

SD1-OD1 | Profilering van de regio als bakermat van de Belgische wielersport Het belang van de regio in de internationale wielergeschiedenis vormt het bestaansrecht van KOERS. Het KOERS treedt daarom op als kopman in de netwerking en profilering hieromtrent. Het zet daarbij maximaal in op samenwerking.

Acties:

>> ontvangst Toerisme Leiestreek voor werkvergadering strategisch beleidsplan van deze regio (13/02) >> ter beschikking stellen vergaderzaal voor bestuursvergaderingen Cycling Vlaanderen afdeling West-Vlaanderen >> gastheer ploegvoorstelling Deceuncink-QuikStep (28/02) >> gratis toegankelijk op koersdagen (GP Monseré, Dwars door Vlaanderen, Natourcriterium) >> gastheer uitreiking nieuwe Q-labels door Westtoer (11/03) >> gastheer werkvergadering burgemeesters en directeurs Centrumsteden (12/03) >> ontvangst delegatie stads Torres Vedras (Portugal) m.b.t. plannen voor Museo de Ciclismo Joaquim Agostinho (14/03) >> versterken samenwerking Hennie Kuiper Native (NL) >> medewerking met diverse buitenlandse journalisten en tijdschriften >> samenwerking Cyc >> netwerkevent voor buitenlandse journalisten en medewerkers fietsmerk Specialized (10/04) >> medewerking EU Open Days Belgische Ambassade in de VS, Washington DC (11/05) >> gastheer BROERE-dag (samenwerkingsverband bibliotheken BIE-regio) (17/06) >> voorstelling KOERS en zijn werking aan personeel ARhus tijdens vormingsdag (05/06) >> i opname in mobiele studio (Brugge, 2/10) >> deelname wielerbeurs Rouleur Classic in Londen (31/10-02/01) >> bijwonen Gala van de Flandrien (Het Nieuwsblad) als partnerorganisatie (05/11) >> pitch Rode Kruissticker 2021 met insteek WK Wielrennen (inhaken op Roeselare, hoofdstad der wereldkampioenen) >> pitch Bpost postzegelreeks 2021 met insteek WK Wielrennen >> kandidatuur European Museum of the Year Award 2020 >> bijeenkomst Raad van Patrons en Commissarissen te KOERS: advies over plannen KOERS (09/12)

64 KOERSjaaroverzicht 2019

SD1-OD2 | Implementatie van nieuwe geïntegreerde communicatiekanalen (in functie van toeristische attractiviteit regio)

Acties:

>> KOERSkrant (editie 2019) als gids enerzijds, infobrochure anderzijds binnen en buiten het museum >> sterke positionering van KOERS in toeristische campagnes Visit Roeselare (o.a.

wiele >> continue actualisering website koersmuseum.be (drietalig) >> >> >> d >> display met promo KOERS en Visit Roeselare in Lokaalmarkt Roeselare (en station)

SD1-OD3 | Positionering in Vlaanderen versterken door in te zetten op digitale visibiliteit en participatie Met het oog op hogere bezoekersaantallen moet vooral worden ingezet op het Vlaamse tussenniveau. De visibiliteit moet worden aangezwengeld o.a. door de ontwikkeling van een digitaal interactief koersplatform (i.f.v. een verhoogde participatie).

Acties:

>> toekenning van toelagen voor cultureel-erfgoedproject KOERS i.s.m. IMEC :

>> tijdelijke website met 360°- (jun.-aug.) >> ontwikkelen visie over Wikipedia en Wikimedia Commons n.a.v. proefprojecten >> vijfdaagse opleiding Open Data Bootcamp (PACKED), gevolgd door digitale collectie-manager (16-18/10; 23-24/10) >> start opmaak Digitale strategie KOERS en (retro)planning koersplatform >> deelname aan en lezing (titel: KOERS. Museum van de Wielersport - Fysiek én digitaal tref- en knooppunt) over werking en visie KOERS tijdens Collegagroep digitale participatie (12/12) >> instap in TETRA-project Scan4Stories van Howest (opleidingen Toerisme en Recreatiemanagement & Digital Arts & Entertainment) rond Immersive Heritage Storytelling i.s.m. diverse andere partners

SD1-OD4 | Intensifiëren van maatschappelijke rol als promotor van de fiets De fiets neemt als gezond, groen en democratisch transportmiddel een maatschappelijke sleutelrol in. KOERS activeert fietsgebruik door zich in te zetten voor initiatieven ter promotie van de fiets.

Acties:

>> afwerken fietsonthaalpunt in KOERS (douches incl. voorzieningen voor rolwagens >> samenwerking en ondersteuning KOERSkaffee als fietsvriendelijke ontmoetingsplaats (o.a. Horeca Award starter van het jaar) 65 KOERSjaaroverzicht 2019

>> KOERS als een van de startpunten voor deelproject elektrische steps >> t (wielrennen op school) (21/02) >> ontvangst peters en meters fiets- en wandelroutes stad Roeselare (14/03) >> medewerking fietsevenementen van externen (o.a. Damse Wielerweek (17- 23/03), West-Vlaanderens Mooiste (22-25/08), Open Bedrijvendag fietsenhandel Minerva (06/10)) >> Yellow Ride ism stad Gent en andere (30/06) >> uitlenen collectie aan sportieve evenementen en bedrijven (Rode- neuzendagactie VTI Roeselare (28-29/11), Vision 21 (02-09/03), Biking Box

>> infopaneel Gent-Wevelgemfietsroute op site KOERS (Westtoer) (16/04) >> fietsverhuur i.s.m. Eco-vélo >> persvoorstelling door Westtoer van jaarcijfers fietstoerisme in West-Vlaanderen (12/06) >> deelname juni-challenge stadspersoneel Roeselare (duurzaam naar het werk) >> KOERSkaffee startplaats voor Vlaamse Ardennenrit van wielerclub Wheels in Action (03-04/08) >> Week van de Beweging : o.a. virtueel fietsen, fiets op rollen met hartslagmeter, workshop EHBO bij fietsongevallen, one-to-one advies voor fietsers (24-29/09) >> ter beschikking stellen Zaal der Wereldkampioenen voor Fietscafé provincie West-Vlaanderen (debatavond over fietsmobiliteit) (15/10) >> voorbereiden samenwerking Museeuw Bike Experience voor begeleide fietstochten vanuit KOERS met Johan Museeuw (2020) >> voorbereiden verhuur retrofietsen vanuit KOERS i.s.m. Eco-Vélo (2020)

66 KOERSjaaroverzicht 2019

2 | PUBLIEKSPLAN (inclusief fysieke participatie)

SD2 | KOERS bereikt een gedifferentieerd publiek en realiseert participatie

SD2-OD1 | Voeren van publieksonderzoek

Acties:

>> invoer evaluatieformulier voor groepsverantwoordelijken na gidsbeurt >> testbezoek met rolstoelgebruikers (09/04) >> bijeenkomst Raad van Patrons en Commissarissen te KOERS: advies over plannen KOERS (09/12)

SD2-OD2 | Uitwerken van een aanbod op maat Op basis van bezoekersprofielen stelt KOERS een permanent aanbod samen dat door verschillende doelgroepen op een aangepaste wijze beleefd kan worden.

Acties:

>> kortingen voor leden diverse socio-culturele verenigingen >> s >> o op maat voor scholen/jeugdgroepen (27/02) >> ontwikkeling klaspakketten (proefpakketten tot definitieve ontwikkeling) >> uitwerken module groepsbezoeken in Recreatex (i.s.m. Visit Roeselare en ICT- dienst) >> m >> ter beschikking stellen van collectie aan woonzorgcentra voor reminiscentieprojecten (jul.) >> instap in museumPASS (01/08) >> opleiding en uitwerken mogelijkheden voor bezoek met blinden en slechtzienden, incl. inleefopleiding en eerste proefsessie, i.s.m. gidsenkring (testrondleiding 12/11) >> kerstzoektocht voor kleuters (21/12 04/01/2020)

SD2-OD3 | Afstemmen van communicatie op doelgroepen (zie ook S1-OD2)

Acties:

>> deelname wielerbeurs Velofollies (18-20/01) >> distributierondes KOERSkrant 2019 (en toeristisch magazine) naar logies & horeca + distributieronde wielercafés, fietshandelaars en wielershops >> sterke inzet op sociale media (fb, instagram) (inc. gebootste pots) >> online inspiratiefilmpje KOERS [bekijk online] >> interviewreeks met gids/vrijwilliger op seniorenzender EclipsTV (14-18/01) >> opname van museum in gerichte toeristische blogs (roeckiesworld) >> deelname met Visit Roeselare aan beurzen voor groepsreizen (o.a. Davidsfonds, - >> overlegmomenten met Gidsenkring >> voucheractie i.s.m. Het Nieuwsblad >> 67 KOERSjaaroverzicht 2019

>> deelname Cultuurmarkt Vlaanderen (25/08) >> openstellen locatie voor opnames reportages m.b.t. wielersport (o.a. Vive le Vélo, Sporza, De zomer van 1969, Iedereen Beroemd, Studio Sport (RTVS Slovakia), Notélé, RTL4 (NL), Facebook live Israel Cycling Aca >> organisatie persconferenties met oog op free publicity

SD2-OD4 | Organisatie en ontwikkeling van tijdelijke publieksprojecten in en buiten het museum Tijdelijke projecten binnen en buiten de muren, in samenwerking met diverse partners, van het museum moeten een breed publiek bereiken en tot een herhaalbezoek stimuleren. Hierbij worden bruggen gelegd

Acties:

>> foto-expo The Wolfpack (28/02-28/04) >>

>> Erfgoeddag : bedrukken koerspetjes met stempels van Racing Shoes Thomas, lezingen door kleindochter over de activiteiten van de familie (28/04) >> praatavond : De Rivalen van Merckx (02/05) >> cursus seingever te KOERS i.s.m. Cycling Vlaanderen (22/05) >> website (05/06-11/08) >> Arhonautenkamp (vakantiekamp voor 1 dag vanuit ARhus in KOERS), ontvangst Speelpleinwerking (jul.) >> KOERS als startpunt en verkooppunt voor zomerzoektocht Gezinssport + korting deelnemers (jul.-sep.) >> voorstelling met publiek en praatgasten van Etappe #07 (05/06) >> wandeling van de maand / Zomerse Zondag (Visit Roeselare) : Jempi achterna (16/06), geleid bezoek KOERS (15/09) >> zomerzoektocht Schatten van Vlieg (jul.-aug.) >> Natour4Kids: fietsbehendigheidsparcours n.a.v. Natourcriterium Roeselare (31/07) >> medewerking herdenkinge tussen Tielt en KOERS en korting op toegang (vnl. jul.-sep.) >> medewerking inhoudelijk en met collectie aan expo n.a.v. 50 jaar Dentergem Koers, incl. modereren openingsavond (19-23/07) >> koffieworkshop 3 jaar Gouden Greg (06/08) >> Open Monumentendag / 1 jaar KOERS met tal van gezinsvriendelijke activiteiten (08/09) >> #hackdevelo : jongerenproject van ARhus retrofietsen met oud-renner (autoloze zondag 22/09) >> Week van de beweging : one-to-one-advies, lezing, workshops, fietsen op rollen, -29/09) >> pop- -Vlaanderens Mooiste (22- 25/08) >> expo VDB Forever, inclusief opening voor genodigden en pers (11/10- 04/01/2020) >> Passage 11.Trail (urban trail) doorheen museum en expo VDB Forever (20/10) >> medewerking Awarenessday (VMS Roeselare) (24/10) >> - en win dienst publiekswerking stad Roeselare) (dec.) >> pitch naar + verkennend gesprek met productiehui

68 KOERSjaaroverzicht 2019

SD2-OD5 | Organiseren van participatieve projecten in co-creatie met de cultureelerfgoedgemeenschap(pen) De globale betrachting is de realisatie van een stabiel en duurzaam Vlaams ecosysteem rond wielererfgoed (cf. SD1). Daarbij is het ook belangrijk om oog te hebben voor bredere wielererfgoededucatie en - participatie zodoende dat de cultureelerfgoedgemeenschap rond wielererfgoed duurzaam en toekomstgericht kan blijven groeien (= inclusieve benadering met oog voor diversiteit en bijzondere doelgroepen).

Acties:

>> intense samenwerking met familie Thomas inzake behoud en herbestemming archief en collectie schoenenfabriek Racing Shoes Camiel Thomas

>> tests Museum in de Living Etappe 2 (o.a. E3 BinckBank, Grand Départ) met gebruikersgroepen >> Rainbow messageboard in balie tijdens Internationale Dag tegen Holebi- en Transfobie (17/05) >> 1 jaar KOERS : taart voor (en vooral) door iedereen >> voorbereiding crowdfunding/crowdsourcing project Monument voor Monseré (n.a.v. 50 jaar WK-winst Monseré) >> conceptontwikkeling KOERSbus

69 KOERSjaaroverzicht 2019

3 | ONDERZOEKSPLAN

SD3 | KOERS is het wielerexpertise- en kenniscentrum

SD3-OD1 | Verder uitbouwen van een professioneel documentatiecentrum KOERS faciliteert onderzoek door te voorzien in een gastvrij en professioneel uitgerust documentatiecentrum.

Acties:

>> aanvullen documentatiecentrum met nieuwe publicaties en periodieken >> verwerven van diverse documentaire objecten en collecties (o.a. archief Georges Vanhove, Jules Vandergunst, Van Mossevelde, KBWB, ) >> inventarisatie op stukniveau periodieke uitgaven (doorlopend)

SD3-OD2 | Publiek maken van vernieuwend wetenschappelijk onderzoek KOERS bestendigt zijn voortrekkersrol op het gebied van wielerhistorisch onderzoek, zowel door eigen onderzoek met onder meer het eigen periodiek tijdschrift Etappe. Magazine over historische fietshelden, als door het optimaal ondersteunen van onderzoek door derden (studenten, auteurs, journalisten,

Acties:

>> publicatie blogartikels op eigen website >> ondersteunen onderzoek van derden door bekendmaking op sociale media,

>> redactie Etappe #07 + eigen artikels >> boek 75 Dwars door Vlaanderen + boekvoorstelling >>

SD3-OD3 | Delen zijn (vak)kennis en info over de wielersport KOERS stelt zijn kennis en expertise zowel ter beschikking voor de cultureelerfgoedgemeenschap(pen) als voor het brede publiek. Die kennis en expertise wordt zowel offline als online ter beschikking gesteld.

Acties:

>> voortdurende opvolging informatievragen via telefoon, mail, balie en sociale dagbladen, vooral in koersperiodes >> deelname jury aanwerving medewerker NAVIGO-Ter Duinen (09/01) >> museummedewerker (06/02) >> deelname jurymoment museografie/scenografie Bakkerijmuseum Veurne (27/02) >> ontvangst prof. Dr. Tolleneer en studenten sportmanagement (KUL) (25/04) >> deelnames denkdag en planningstweedaagse nieuwe beleidsplan Projectvereniging BIE 70 KOERSjaaroverzicht 2019

>> diverse interviews n.a.v. 150 jaar koers (1869-2019), 100 jaar gele trui, overlijdens

>> (11/04) >> samenwerking met opleiding sportjournalistiek HOWEST m.b.t. studentenopdracht (radio-interview oud-renners) (gepromoot op Docentendag van de Vlaamse & Nederlandse opleidingen journalistiek in Ede (NL)) >> deelname adviescommissie Sportimonium (14/11) >> ga >> lezing (titel: KOERS. Museum van de Wielersport - Fysiek én digitaal tref- en knooppunt) over werking en visie KOERS tijdens collega-groep digitale participatie (12/12) >> ontvangst studenten Kulak >> expertisedeling over renovatie en werking museum tijdens studiebezoeken andere actoren (Kusterfgoed (11/01), Musea & Toerisme Aalst (24/06), Yper Museum (03/09), stad Wervik (18/09), stad Herentals (feb.), stad Tienen (02/12),

>> laagdrempelig info [bekijk online]

71 KOERSjaaroverzicht 2019

4 | COLLECTIEPLAN

SD4 | KOERS verzamelt (en ontzamelt), beheert, borgt en ontsluit wielererfgoed

SD4-OD1 | Voeren van een gefundeerd verzamel- en ontzamelbeleid Het collectiebeleidsplan legt de prioriteiten vast bij de verwerving en afstoting van collectie en getuigt van inzet voor het borgen en ontsluiten van wielererfgoed (in samenwerking met de diverse actoren en stakeholders).

Acties:

>> expertise inwinning over deelcollectie (carbuur)lampen bij Velorama (NL) (31/01) >> aanvaarden en opvolgen diverse aangeboden schenkingen en bruiklenen volgens collectiebeleid >> gerichte verwervingen en bruiklenen ter versterking van de gepresenteerde col >> herbestemming grote objecten uit voormalige fietssmidse i.s.m. oorspronkelijke eigenaar >> reguliere afvoer van dubbels in de documentaire collectie, met herbestemming waar mogelijk

SD4-OD2 | Continueren van een kwalitatieve registratie en digitalisering Een gestructureerde en projectmatige aanpak van de collectieregistratie vormt een fundament van de goede museale werking van KOERS.

Acties:

>> eerste groepssessie registratie rond één deelcollectie (Pelotonwerk) (29/01) >> -fotografie (mei) >> bulkdigitalisering negatievencollecties Terryn en Anckaert (dec. - opstart) >> uitzetten meerjarenplanning digitalisering (2020-2023) >> niet-goedgekeurd subsidiedossier wegwerken registratieachterstand

SD4-OD3 | Handhaven van een duurzame bewaring van de collectie Aangepaste depots en bewaaromstandigheden maximaliseren de levensduur van de collectie wielererfgoed.

Acties:

>> opmaak intern noodplan i.s.m. dienst preventie en bescherming op het werk >> uitrollen sleutelplan, incl. toegang met badges en QR-codes voor externe bezoekers >> voortdurend monitoren en waar mogelijk bijsturen temperatuur en relatieve vochtigheid depots en publieksruimtes >> aankoop duurzame verpakkingen, vnl. voor fototheek >> waardering en intensieve standplaatscontrole deelcollectie trofeeën >> opmaak en aanpassing depotplannen n.a.v. noodzakelijke herinrichtingen >> aantrekken vrijwilliger (oud-renner) voor onderhoud fietsen in collectie 72 KOERSjaaroverzicht 2019

>> droogkuis selectie vervuilde wielertruien >> aanbrengen lichtwerende folie in Allez Jempi (15/07) >> ontschimmelen van collectie Racing Shoes Thomas, KWC Ichtegem en andere uit quarantaineruimte (nov.-dec.)

SD4-OD4 | Ontsluiten en het ter beschikking stellen van de collectie Een actief en eenvoudig uitleenbeleid, de virtuele ontsluiting van de collectie en het etaleren van de collectie in het kijkdepot verhogen de raadpleegbaarheid en toegankelijk van de collectie.

Acties:

>> soepel uitleenbeleid voor andere erfgoedinstellingen >> soepel uitleenbeleid voor (erfgoed)projecten particulieren en verenigingen (o.a. Velofollies (18-20/01), Dwars door Ameel Candyworld (17-18/02), Open Bedrijvendag fietsenhandel Minerva (06/10), Bahamontes on Tour (06/04), pop-up museum EK wielrennen Alkmaar (NL) (05-11/08), Flanders Corner (WK Harrogate, GB) (15-22/09), Rouleur Classic (Londen, GB) (31/10- >> soepel uitleenbeleid voor film- en fotoprojecten (o.a. affiche KBK) >> uitleenbare tentoonstellingen (o.a. Damse Wielerweek (17-23/03), Tour in/en West-Vlaanderen (Fransmansmuseum Koekelare) (04/06-30/07), De Tour in de bib (Menen) (01/07-02/08), Pelotonjargon (Berlaar (06/04-27/05) en Geel (01-27/07) >> tijdelijke site met 360°- -aug.) >>

>> huldeavond voor jeugdrenners door Krant van West-Vlaanderen (24/10)

SD4-OD5 | Samenwerken rond collectiebeheer voor een optimale bewaring, beheer en ontsluiting van wielererfgoed Door het actief inwinnen en delen van expertise rond collectiebeheer ontstaan samenwerkingsverbanden die leiden tot een beter beheer van (wieler)erfgoed in de regio en in Vlaanderen.

Acties: >> (erfgoedcel regio Roeselare) en SIM (Stedelijke Izegemse musea) >> medewerking aan Erfgoedinzicht i.s.m. Vlaamse Gemeenschap, bijwonen werkvergaderingen, vorming en ontmoetingsdag Erfgoeddatabanken (11/06) >> samenwerking met ARhus i.k.v. ontsluiting publicaties >> plaatsbezoeken aan private verzamelaars met oog op bewaring, (her)bestemming en waardering collecties >> verkennen diverse mogelijkheden Wikipedia (wikidata, wikimedia) en samenwerking Wikipedia-gemeenschap (i.s.m. Wikimedia Belgium en PACKED) >> instap in TETRA-project Scan4Stories van Howest (opleidingen Toerisme en Recreatiemanagement & Digital Arts & Entertainment) rond Immersive Heritage Storytelling i.s.m. diverse andere partners >> voorbereiding subsidieaanvraag gezichtsherkenningsproject FAME (FAce MEtadata) i.s.m. PACKED (Meemoo), IDLab, ADVN, Kunstenpunt, Vlaams Parlement 73 KOERSjaaroverzicht 2019

5 | ORGANISATIEPLAN

SD5 | KOERS kent een sterke, gedragen organisatiestructuur

SD5-OD1 | Uitbouwen van een uitgebalanceerd personeelsteam KOERS beschikt over een klein, dynamisch en flexibel team. In functie van de beleidsprioriteiten (cf. ook de strategische visienota) is het noodzakelijk dat het wordt uitgebreid met twee extra profielen. Zie ook het Organogram.

Acties: >> sollicitatieprocedure en aanwerving digitale-collectie manager >> voorbereiding sollicitatieprocedure educatief medewerker / participatie (2020) >> inzetten en opleiden jobstudenten voor (bijkomende) permanentie balie in weekend en nocturnes, idem voor vrijwilligers bij nocturne (versterking medewerkers) >> inzetten stagiairs o.a. Arteveldehogeschool (informatiebeheer) voor registratie/collectiebeheer en Burgerschool Roeselare (balie)

SD5-OD2 | Belichamen van de waarden van de organisatie De werking van KOERS weerspiegelt de vijf organisatiewaarden vertrouwen, klant centraal, samenwerken, engagement, voortdurend verbeteren van Stad Roeselare.

Acties: >> diverse structurele overlegmomenten (wekelijks overleg publiekswerking, tweewekelijks overleg wetenschappelijke werking, tweewekelijks digitaal overleg, driewekelijks collectief overleg, tweewekelijks overleg met KOERSkaffee, 2/jaar Uitgebreid Directieteam Mens, 2/jaar RSL op koers voor beleidsmedewerkers en

>> deelname juni-challenge (duurzaam naar het werk), Dag van de Collega (21/06)

(25/06) >> teambuilding : Escape Room (12/07) / Dag van het team (04/10) / eindejaarsdrink (12/12) >> vormingen en infosessies door medewerkers (niet-exhaustief): > infosessie aanwezigheidsbeleid ontwikkelgesprekken (Thomas, 15/01) > > w > remediëringscursus Frans (Roeselare, baliepersoneel, 11-18/03) > 26/03) > opleidingen OneNote (team KOERS) (07/05 & 13/06) > workshop smartphonefotografie (Silla) (14/05) > studiedag familievriendelijk erfgoed (Silla) (Tervuren, 16/05) > infosessie vzw-wetgeving (Silla) (Staden, 20/05) > ontmoetingsdag Erfgoeddatabanken (Siegfried, Antwerpen, 11/06) > workshop voor blinden en slechtzienden met gidsen (Oostende, 21/06) > inspiratiedag Participatief werken (Silla, Anderlecht, 27/06) 74 KOERSjaaroverzicht 2019

> intervisie Waarderen (Diethard, Brussel, 03/09) > participatief werken (Silla, Brussel, 17/10) > bootcamp Open Culturele Data (Diethard, Packed, Gent, 16-17-18- 23-24/10) > Scan4Stories (Diethard, Thomas, 07/11) > workshop Digital Storytelling (Diethard, Silla, 19/11) > expeditie Cultuur (VRT) (Diethard, Thomas, 21/11) > workshop Schrijven in CMS Erfgoedinzicht (Diethard, Gent, 25/11) > workshop CultURIze (Diethard, Brussel, 26/11) > deelname UIT-forum (Silla, Bornem, 10/12) > s Nieuwe manieren voor het raadplegen van archief en b Brussel, 13/12) > i -

SD5-OD3 | Blijvend inzetten op een sterke vrijwilligerswerking Door de vrijwilligers goed te begeleiden en hen in te zetten volgens hun interesses en competenties, blijven zij een grote meerwaarde vormen voor het museum en worden zij enthousiaste ambassadeurs.

Acties: >> bijwonen (conservator + publiekswerker) van bestuursvergadering vzw Vrienden van KOERS + opvolging (agenda, verslag, helpen uitwerken van uitstappen, modernisering vernieuwing lidmaatschap, etc. ) >> versterken van vrijwilligers als ambassadeur van KOERS door

KOERSkranten bij stakeholders/toeristische actoren, ophalen collectie in bruikleen

>> betrekken vrijwilligers bij afterwork-momenten >> dankmoment voor vrijwilligers tijdens Dwars door Vlaanderen (03/04) >> aantrekken extra vrijwilliger voor fietsonderhoud

SD5-OD4 | Realiseren van een flexibele werking binnen een overheidsstructuur De positionering binnen een overheidscontext vormt een sterke onderbouw voor de werking van KOERS, maar brengt weliswaar enkele beperkingen met zich mee. Een verdere vorm van autonomie lijkt aangewezen om in de toekomst snel te kunnen anticiperen op opportuniteiten en wisselende omstandigheden. De bestuurlijke verankering en ondersteuning mag evenwel niet volledig op de helling komen te staan.

Acties: >> cultureel ondernemerschap: binnen een overheidsstructuur genereren van extra inkomsten: > opmaak verhuurreglement en extra inkomsten via verhuur Zaal der Wereldkampioenen > voorbereiding crowdfunding/crowdsourcing project Monument voor Monseré > realisatie webshop > uitbreiding en verfijning aanbod shop (met eigen producten zoals KOERSoutfit)

75 KOERSjaaroverzicht 2019

76 KOERSjaaroverzicht 2019

BIJLAGES

Bijlage 1 | Publicaties 2019 Eigen publicaties

MONOGRAFIEËN

>> DE ZAEYTIJD, Dries, AMEYE, Thomas en VAN DE VELDE, Tieneke. 75 Dwars door Vlaanderen. S.l., 2019.

ARTIKELS

>> AMEYE, Thomas. "Geel/geen geluk. De gemiste maillot jaune van Norbert Callens" in: Etappe #07, 12-14 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Het snelheidslied van de avondeditie. De keten achter het befaamde Tourkrantje" in: Etappe #07, 43-48 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Vélodocteur Georges Vanhove. In dienst van de Belgische Tourploeg" in: Etappe #07, 90-93 >> De ZAEYTIJD, Dries. "In het wiel van Marc Renier. Bronnen voor een boeiende wielerbiografie" in: Vlaamse Stam, LV (2019-1) 49-52 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Parels uit de DBNL" in: Nieuws van de DBNL, juni 2018 >> De ZAEYTIJD, Dries. "Honger naar geel? Dit is een voorsmaakje van de unieke vedetteroulette" in: www.wielerverhaal.com, 13 juni 2019

BLOGARTIKELS | WWW.KOERSMUSEUM.BE

>> DE ZAEYTIJD, Dries. "Daar is de lente, daar is de Omloop! (en omgekeerd)" in: www.koersmuseum.be, 28/02/2019 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Patrick Sercu. Portret van een fenomeen" in: www.koersmuseum.be, 25/03/2019 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Over de roots van de ronde voor vrouwen" in: www.koersmuseum.be, 05/04/2019 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "De moeizame weg naar het allereerste BK voor vrouwen" in: www.koersmuseum.be, 28/06/2019 >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Merci Eddy, merci Henri!' in: www.koersmuseum.be, 09/07/2019. >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Federico eet een ijsje! Snel, een foto!' in: www.koersmuseum.be, 17/07/2019. >> DE ZAEYTIJD, Dries. "Campagnebeeld 'Merckx51' wekt 50 jaar later nóg emoties op!' in: www.koersmuseum.be, 29/07/2019.

Publicaties met medewerking

MONOGRAFIEËN

>> BAATH, Anne. Gevonden! 2019. s.l., 2019 >> CARTMAN, Gareth. We rode all day. The story of the 1919 Tour de France. Milton Keynes, 2019. >> CORNILLIE, Patrick. Sylveer Maes. Portret van een tweevoudig Tourwinnaar. S.l., 2019. 77 KOERSjaaroverzicht 2019

>> DE SMAELE, Gérard. Du Vélocipède à la bicyclette dans les livres et revues d 1817 à 1939. Le cheval bleu. Parijs, 2018. >> EGGERS, Sigfrid. The Wolfpack. 365 days at the weel. 2019 >> Honderd Historische Roeselarenaars. S.l., 2019 >> PAS, Niek, GASTAUT, Yvan en DELHEYE, Pascal. Who's Who? Les champions sportifs à l'épreuve des colonisations et des migrations. Sporting Champions's encounter with colonization and migration. Amsterdam, 2019. >> SCHEPENS, Jean-Marie. Henri 'Ritten' De Wolf. Wilskracht op wielen.Gavere, 2019. >> SCHEPENS, Jean-Marie. Triphon Verstraeten. De Groene Leeuw van Zingem. Zingem, 2017 >> VAN IMPE, Jos. Jan Debusscher. Den Dau. De reus uit Dworp 1900-1987. s.l., 2019. >> Van Michaux tot Merckx. Een geschiedenis van 100 jaar ijzeren ros in de koers. Hofstade, 2019. >> VANDERHAEGHE, Stijn. VDB Forever. Tielt, 2019. >> VANSEVENANT, Johny. Het jaar van Eddy Merckx. Tielt, 2019 >> WUYTS, Jana en PEETERS, Marnix. De zomer van 1939. Een tijdreis door België met de Guide Michelin. Antwerpen, 2019

ARTIKELS

>> "Goeie training om bomkraters te omzeilen" in : NU. Weekendbijlage Het Nieuwsblad, 12/01/2019, 9 >> "Paraphernalia" in : Rouleur, 2019 (4) 19, 31, 54-56, 145 >> AMVB. "Velomuseum.brussels" in : Arduin. Zesmaandelijks tijdschrift van het Archief en Museum voor het Vlaamse leven te Brussel vzw, 24 (dec. 2018) 1-136 >> BECUWE, Frank. "1919. De meest heroïsche wielerwedstrijd ooit" in : Cycling Vlaanderen Magazine, #4 (2019) 43-46 >> CALLENS, Bernard. "Lionel Vandamme: een korte carrière en een kort leven" in : KW Sport, 16 augustus 2019 >> CALLEWAERT, Pierre. "Rik Van Looy, empereur en silence" in : L'Équipe, 30 juli 2019. >> DE SCHAMPHELEIRE, Bart. "Een halve eeuw evolutie" in : Grinta!, 2019 (4) 43-49. >> DEMARET, Noah. "Oudste nog in leven zijnde Belgische geletruid www.wielerverhaal.com, 22 juli 2019 >> DERYCKE, Erik. "Twee eeuwen op de fiets" in : Touring Magazine, (maart 2019) 42-45 >> DEVOLDERE, Wilfried. "Wielrennen zit in het bloed. Op bezoek bij de wielrennersfamilie Meersman" in : Vlaamse Stam, LV (2019-1) 18-20. >> EECKMAN, Emma. "KOERS. Trefpunt voor wielersupporters én (wieler)boekenfans" in : www.koersmuseum.be, 24 oktober 2019 >> EJSMONT Piotr en EJSMONT Joanna. "Wyscig jest religia" in : Rower Tour, 2019 (aug) 54- 58 >> FARIN, Tim. "Brüsseler Spirtzentreffen" in : Tour, 2019 (7) 20-26 >> KLAASSE, Rens. "De hoofdrol in de Ronde van Frankrijk voor een muis" in : Cyclelive Magazine, 61 (X) 24-27 >> KLAASSE, Rens. "Sulle strade di Michele (op de wegen van Michele)" in : Cyclelive Magazine, 58 (X) 18-22 >> LEUNIS, Nena. ""Ik won de Omloop in '69 tussen twee veldritten door"" in : Het Koersblad. Editie 74e Omloop Het Nieuwsblad, 2019 >> LOWE, Felix. "Re-Cycle. When the Deloor brothers ruled the Vuelta" in : www.eurosport.co.uk, 10 september 2019 >> McGRATH, Andy. "Jempi" in : Rouleur (19.6) 98-116 >> OUWERKERK, Peter. "Alles schuurt en botst: van Jempi bier naar Bjorg Lambrechts en Grinton Moor" in : De Muur, 66 (sep. 2019) 22-29 >> PAULI, Walter. "ONCE's overwinnelijke Armada. Het gele leger van Manolo Saiz" in : Bahamontes (extra editie Vuelta) 124-130 78 KOERSjaaroverzicht 2019

>> ROELEN, Thijs. "Parijs - Brussel: een reis door 126 jaar wielergeschiedenis in Brussel" in : www.bruzz.be, 6 september 2019 >> SCHOTTE, Renaat. "Er is er maar één" in : www.koersmuseum.be, 5 september 2019 >> VANCLOOSTER, Benedict. "Vandaag exact 150 jaar geleden werd in ons land de allereerste wielerwedstrijd gereden." in : De Standaard, 11/04/2019, 30-31 >> VANWALLEGHEM, Rik. "De Buysse-dynastie, of de onzin van het rennersgen" in : De Muur, 63 (jan. 2019) 134-145 >> VANWALLEGHEM, Rik. "Handelaar in luchtkastelen" in : Bahamontes, 27 (sep. 2019) 102- 108 >> VOS, Wim "RETRO KOERS. Paula Gemoets, de eerste vrouw in de koers, won in 1966 met Herman Vanspringel Gent-Wevelgem" in Sportwereld, 28 maart 2019. >> VOS, Wim. "100 jaar gele trui. "Het was één grote grap. Slapstick zelfs"" in Sportwereld, 11 juli 2019. >> VOS, Wim. "100 jaar gele trui. "Ik was een snotneus met een gele trui"" in Sportwereld, 23 juli 2019. >> VOS, Wim. "100 jaar gele trui. De gele minuten van Willy Teirlinck" in Sportwereld, 22 juli 2019. >> VOS, Wim. "100 jaar gele trui. Jaune pour un jour. Deel 1: A-J" in Sportwereld, 16 juli 2019.

Bijlage 2 | Dashboard maart 2019 1. COMMUNICATIE 1.1. KOERS in de media (SD2-OD3) • Aantal vermeldingen in de pers en publicaties : 70 • -Pierre Monseré, schenking schilderij Sercu, bezoek Hubert Hutsebaut tijdens koers E3 Harelbeke,

79 KOERSjaaroverzicht 2019

1.2. Sociale media / websites (SD1-OD2 / SD2-OD3) Facebook

• Het wielerseizoen is duidelijk in gang geschoten. De aangroei lag dubbel zo hoog als in maart 2018 en veel hoger dan de voorbije wintermaanden. Er

Internationale Vrouwendag. • Het bereik is het voorbije jaar nooit zo hoog geweest! Het ligt zelfs hoger dan in maart 2018. (betreft organisch bereik) • De 3 betalende berichten buiten beschouwing gelaten had het bericht n.a.v. herdenking van het overlijden van Jempi het hoogste bereik (12.000), gevolgd door het bericht n.a.v. Internationale Vrouwendag (8.100) en een kijktip voor

• Betalend bereik : 3.972 (3 berichten) (SD5-OD4)

80 KOERSjaaroverzicht 2019

FACEBOOK KOERS 6000 600

5000 500

4000 400 en bereik en

3000 300

leuks

-

Aangroei ik

- 2000 200 vind 1000 100

0 0 maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa aangroei 118 32 8 23 45 181 501 63 125 28 35 37 270 vind-ik-leuks 2903 2935 2943 2966 3011 3192 3693 3756 3881 3909 3944 3981 4251 bereik 4414 1764 1376 1170 1301 1676 3778 4128 4138 2289 2422 3392 5608

Instagram

• Er was in maart een heel sterke aangroei op Instagram, verglijkbaar met de topperiode na heropening. • Het hoogste aantal likes werd bereikt voor een foto van Zdenek Stybar met KOERS-vlag uit 2018 n.a.v. zijn zege in de Omloop Het nieuwsblad (184), gevolgd door een foto van Bob Jungels in KOERS na zijn zege in Kuurne (153). Het filmpje met de nieuwe KOERS-tenue werd 553 maal weergegeven.

INSTAGRAM KOERS 160 2000 140 1800 1600 120 1400 100 1200 80 1000 60 800 600 40 400 20 200 0 0 ma ma apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb a a groei 71 94 103 59 21 64 134 119 119 69 52 36 112 gepost 16 14 12 10 19 11 9 17 17 19 22 11 19 volgers 733 827 930 989 1010 10741208 1327 1446 1515 15671603 1715

groei gepost volgers

81 KOERSjaaroverzicht 2019

Twitter • Op Twitter was er iets meer activiteit met redelijke bezoekerscijfers tot gevolg. Een twitterbericht over het blogbericht over de Omloop haalde 3.113

TWITTER - TWEETS, MENTIONS EN GROEI 70 35 60 30 25 50 20 40 15 30 10 20 5 0 10 -5 0 -10 ma ma apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb a a vermeldingen 52 12 13 6 10 6 38 10 28 15 29 18 38 tweets 12 4 6 2 6 2 17 14 3 11 9 7 8 aangroei volgers 33 1 10 2 10 -7 17 13 3 3 5 13 10 tweets vermeldingen aangroei volgers

TWITTER - BEZOEKEN 30000 1200 25000 1000 20000 800 15000 600

10000 400 impressions profile visits 5000 200 0 0 ma ma apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb a a impressions 1810 5121 3843 24648950 1918 6328 25605692 7067 7764 1550 1430 profile visits 1023 622 310 235 376 233 718 524 405 309 312 272 549

Website • De bezoekerscijfers liggen bijna dubbel zo hoog als de voorbije maanden en moet het voorbije jaar enkel de heropeningsmaand laten voorbijgaan. De piek

Monseré was er een kleine piek. Het hoge bouncepercentage blijft wel. 84% van de bezoekers kwamen uit België. • Op 1 maart waren er 1.087 bezoekers! Op 10/3 596.

82 KOERSjaaroverzicht 2019

Cijfers uit grafiek voor maart-augustus betreffen oude website

bezoekerscijfers website KOERS 20000 100,00%

18000 90,00% 16000 14000 80,00% 12000

10000 70,00% 8000 60,00% 6000 4000 50,00% 2000

0 40,00% maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb maa

sessies gebruikers nieuw bounce Belgen 2. KOERS ONTWIKKELING 2.1 Werken aan gebouw - KOERS • 05/03 : levering en installatie koffiemachine voor burelen. • 15/03 : er werden lichtwerende screens in de twee bureelruimtes geplaatst. • De doucheruimte voor mensen met een beperking kreeg extra kapstokken. (SD1-OD4) • De douche- en fietslockerruimte is met paspoortbadge toegankelijk. (SD1-OD4) • Er worden werken voorzien voor de opberging van de bistroafels in het berghokje in de Zaal der WK.

2.2 Beleidsontwikkeling KOERS

2.3 Werking KOERS - uitbating KOERSkaffee • Wekelijks overleg tussen Stefanie en KOERSkaffee mbt werking en komende activiteiten • 18/03 : overleg mbt toegang via QR-codes (Stefanie, Delphine, Tina) (SD5- OD4) • 20/03 : demo online ticketing met dienst ICT (Thomas, Andries) (SD1-OD2) • 21/03 : opstart eerste klaspakket kleuters (Silla, Stefanie, Saar) (SD2-OD2) • In tegenstelling tot vorig maandverslag zijn de tafelnappen voor de bistrotafels niet permanent in KOERS, maar iets voor het ondersteuningspunt. • De sleutels voor de zij-ingang worden ingeleverd door personeel KOERS/Toerisme, niet door VTP. (SD04-OD3) • Voor het vastleggen van de vergaderzaal, Fabriek, Zaal der WK of andere dient voortaan in Recreatex een reservatie uitgevoerd te worden. : evenementen.roeselare.be (SD1-OD2/SD5-OD4) • De mailboxen van koersmuseum en visit worden niet meer door het VTP

83 KOERSjaaroverzicht 2019

3. BEZOEKERSCENTRUM 3.1 Bezoekers okt nov dec jan feb maa

Openingsdagen 27 26 25 27 24 31

Bezoekers 2040 2399 1473 946 1294 2706

Bezoekers onthaal 766 915 310 65 174 201

Bezoekers museum 690 1027 637 456 418 1666

Bezoekers groepen 350 441 333 103 290 538

Bezoekers activiteiten 0 0 50 0 0 0

Bezoekers activiteiten derden 234 16 143 322 412 301

Bezoekers buitenland 81 82 26 60 48 157

Gidsbeurten 12 13 11 7 13 14

Groepen buiten uren 3 3 2 2 2

Educatieve pakketten 5 0 0 0 0 6

Groepen zonder begeleiding 13 3 4 0 3 9

Vergaderingen 3 6 4 7 8 7

Zaalverhuur (derden) 2 2 2 0

• Tabel

gratis Inwoners : 476 (100) 3-18j. : 117 (11) 65+ : 173 (56) niet-inw. : 397 (190) School (R.) : 108 (21) School : 98 (36) Groep : 225 (178) Roadbook : 48 (-) Kinderen -3 j : 7 (1) Studenten -26 : - (8) Klasse : 18(5) Vrienden : 11 (11) Iedereen vakantie : - Davidsf. : 10 (2) Andere Begeleiders : 61 (10) Herita : 2 (-) Combi piste : - (-) Leerkr. klas : 14 (3) OKRA : - (2) buiten uren : 28 (49) Riebedebie : - (-) gratis Fietsersbond : 5 (1) ICOM : - (1) voucher : 2 (-) Pers : 21 (5) opendeurdag : 370 (-) Personeel stad : 2 (-) Stadsgidsen : 11 (18)

• Binnenlandse bezoekers per provincie : West-Vlaanderen (2155), Oost- Vlaanderen (222), Antwerpen (108), Limburg (22), Vlaams-Brabant (34), Brussels Hoofdstedelijk Gewest (5), Henegouwen (2), Luik (1) • buitenlandse bezoekers : 157 Nederland (105), Verenigd Koninkrijk (21), Frankrijk (13), Spanje (1), Denemarken (5), Zweden (3), Slovakije (2), Hongarije (4), Rusland (2), Canada (1) • Het bezoekersaantal ligt véél hoger dan de voorbije wintermaanden. Het aantal onthaalbezoekers blijft relatief laag, maar het aantal museumbezoekers boomde in maart. Dit komt onder meer door de 84 KOERSjaaroverzicht 2019

Krokusvakantie met slecht weer, de l

educatieve pakketten. • De twee gratis dagen lokten 182 dagen op de 1e zondag van de maand en 188 op de uiteindelijk niet- - • T.o.v. maart 2018 is er quasi een verdubbeling en dan waren er nog 538 bezoekers van activiteiten waaronder een boekvoorstelling en de finissage van Koers is Religie. • in KOERS; ▪ (oud-)wielrenners : Hubert Hutsebaut, Sven Nys ▪ Koersorganisatoren : K.W.C. De Mandelzonen ▪ Journalisten/fotografen : Bart Aerts, Samuel Brecka (RTVS), Sigfrid Eggers, Renaat Schotte ▪ Burgemeesters en algemene directeurs centrumsteden (o.a. Mathias Declercq, Lieven Dehandschutter, Wim Dries, Bart Somers, Bart Tommelein,

gedeputeerde toerisme Sabien Lahaye-Battheu ▪

3.2 Eigen activiteiten in het museum (SD02-OD4)

• ▪ 28/02-28/04 (wordt met twee weken verlengd) ▪ Opstelling in Zaal der Wereldkampioenen

3.3 Eigen activiteiten buiten het museum beurzen (i.s.m. Visit Roeselare) (SD2-OD3)

• Vakantiebeurs Wallonië in Vlaanderen Roeselare 15-17/03 ▪ Tent, Grote Markt ▪ Organisatie door Toerisme Wallonie-Bruxelles gericht op Vlaamse toeristen. Toerisme Roeselare als gaststad aanwezig ▪ Mooie opkomst met voldoende interesse ▪ 3 dagen met vnl. vrijwilligers + Jolien op 15/03, Saar op 17/03 85 KOERSjaaroverzicht 2019

• Vlaanderen elektrisch Roeselare 16/03 (SD1-OD4) ▪ Expo Roeselare beurs elektrische fietsen ▪ Medewerking aan stand dienst publiekswerking/West-Vlaanderens Mooiste

3.4 Activiteiten van derden in het museum (SD1-OD1)

• Persruimte voor Grote Prijs Jean-Pierre Monseré 10/03 ▪ Niet doorgegaan door annulatie wedstrijd door storm ▪ Wel gratis toegang als koersdag • Uitreiking Q-label door Westtoer 11/03 (SD1-OD2 / SD5-OD2) ▪ Uitreiking door Westtoer van Q-labels aan diverse (nieuwe) toeristische ambassadeurs, waaronder vooral musea, maar ook Toerisme Roeselare, in aanwezigheid van gedeputeerde Sabien Lahaye-Battheu ▪ Ca. 120 deelnemers

• Werkvergadering centrumsteden 12/03 ▪ Werkvergadering met ontbijt voor burgemeesters en algemene directeurs van Vlaamse centrumsteden • Persvoorstelling schenking schilderij Sercu 14/03 (SD4-OD1) 86 KOERSjaaroverzicht 2019

• Schenking door Marc Vanlerberghe (oud-schepen Izegem) van schilderij door

1963 • Ontvangst meters en peters routes 14/03 (SD1-OD4) ▪ Nocturnebezoek en etentje KOERSkaffee ▪ Dankmoment voor vrijwilligers van fiets- en wandelroutes in stad Roeselare ▪ 16 p. + Jolien en Saar • Persvoorstelling KOERS-wielerkledij 29/03 (SD1- OD4) ▪ Voorstelling KOERS-kledij in KOERSkaffee

3.5 Vrienden van KOERS (SD1-OD1) • van fotograaf Sigfrid Eggers ▪ 96 vrienden aanwezig

3.6 Shop (SD2-OD4/SD5-OD4) • • De omzet lag dubbel zo hoog als in februari. Bij alle categorieën was er een duidelijke meerverkoop, behalve bij de streekproducten waar de groei minder uitgesproken was • -pop-upstore (onder gadgets)). • De Roadbooks worden apart in dit overzicht opgenomen. • Hoewel pas eind maart opgenomen in de shop was de KOERS-wielerkledij goed voor ee • Binnen de feitelijke shop (zonder tickets en verkoop voor derden) is 43,76% (+14%) van de verkochte artikelen afkomstig van eigen productontwikkeling. Als de streekproducten worden meegeteld, is dat 52,16% (+4,50%). • Nieuw : KOERS-wielerkledij, KOERS-

verkopen shop per maand 14.000,00 12.000,00 10.000,00 8.000,00 6.000,00 4.000,00 2.000,00 0,00 mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt omzet 7.470, 4.601, 3.234, 8.312, 3.205, 3.930, 4.953, 4.982, 8.818, 12.363 6.328, 5.850, 11.790 87 KOERSjaaroverzicht 2019

SHOP MAART

kadobon boeken 8% 13%

kledij 12%

Eigen productontwikkeling

gadgets tickets 10% prentkaarten boeken; 46% ; 230,00 322,00 routes; 9,00 streekproduc ten Roadbook routes 4% prentkaarten 4% roadbook; 1% 475,00 2%

gadgets; 73,00

kledij;

1.256,00

4. ERFGOEDCENTRUM 4.1 Collectiemobiliteit en verwerving

schenkingen bruiklenen aankopen uitlenen 2 1 0 13

• Belangrijkste aanwinsten: (SD4-OD1) ▪ gele trui Christophe Moreau (bruikleen) • Belangrijkste uitlenen: (SD4-OD4) ▪ Uitleen nav Damse Wielerweek, Bahamontes gala- ▪ ▪ • Geweigerde schenkingen/verwervingen: 2 (SD4-OD1)

4.2 Ontsluiting, behoud & beheer (SD4-OD2/OD3/OD4) 88 KOERSjaaroverzicht 2019

• De collectie Racing Shoes Thomas is bijna geregistreerd door BIE en de familie Thomas. (SD4-OD5) • Tijdens E3 Binckbank Classic liep het proefproject ism IMEC Museum in de Living 2.0. (29/03) (SD1-OD3) • De dienst archief ging op 27/03 langs bij een Nederlandse firma voor een proef mbt 360°-fotografie van objecten en nam ook enkele museumstukken mee. (SD1-OD3) • Op Wikipedia werd in voorbereiding op betere ontsluiting een Wikipedia-

artikels bij wijze van voorbeeld aangevuld, gecorrigeerd en aangemaakt, alsook werd er al met Wikimedia Commons geëxperimenteerd. Zo werd het artikel over Jef Braeckevelt, Benoni Beheyt en Mark Vanlombeek sterk aangevuld en kwamen er nieuwe artikels over wielerjournalist Robert Janssens en Dries De Zaeytijd. (SD1-OD3/SD3-OD3)

TEMP. 17°-23° min max REL. VOCHT. 49%-55% min max

Ventoux 66,20% 14,5 20,5 Ventoux 32,4% 42,40% 54,80%

Koers Is 4,80% 22,3 26,9 Koers Is 0% 26,60% 40,70%

Service Course 100% 18,2 22,7 Service Course 1,2% 32,20% 49,90%

Terryn 100% 20,3 22,4 Terryn 0% 38,00% 50,70%

Zaal 70,40% 20,4 24 Zaal 0% 27,10% 48,80%

Friess 100% 17,6 19,4 Friess 59,20% 42,30% 55,50%

Ferdy 100% 18,2 22,3 Ferdy 27,30% 34,30% 54,90%

te warm in de publieksruimtes, vooral in Koers Is en Overal te droog, vooral in toegankelijke ruimtes. In in mindere mate in de Zaal der WK. de depots meer binnen de normen. 89 KOERSjaaroverzicht 2019

Ventoux Koers Is

Terryn Service Course

Zaal

Friess Ferdy

90 KOERSjaaroverzicht 2019

5. KENNISCENTRUM 5.1 Behandelde informatievragen (SD3-OD3) • Aantal binnengekomen vragen : 40, waarvan buitenlands : 6

INFORMATIEVRAGEN

binnenland buitenland

4

8 6

3 2 2 45 1 3 2 3 4 33 34 22 1 23 21 18 15 18 0 16 15 9 11

MRT APR MEI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEC JAN FEB MRT

leeszaalbezoekers

23 20

13 2 11 6 1 0 0 1 4 8 10 mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt

5.2 Bezoeken aan documentatiecentrum (SD3-OD1)

• Aantal bezoekers aan documentatiecentrum : 13, waarvan buitenlands 0

5.3 Expertisedeling

• Verschenen publicaties: 4 (SD3-OD2) ▪ Eigen publicaties: 1 • DE ZAEYTIJD, Dries. " Patrick Sercu. Portret van een fenomeen" in: www.koersmuseum.be, 25/03/2019 • Medewerking aan verleend : 3 ▪ DERYCKE, Erik. "Twee eeuwen op de fiets" in : Touring Magazine, (maart 2019) 42-45 ▪ DE SMAELE, Gérard. Du Vélocipède à la bicyclette dans les livres et revues d 1817 à 1939. Le cheval bleu. Parijs, 2018. ▪ VOS, Wim "RETRO KOERS. Paula Gemoets, de eerste vrouw in de koers, won in 1966 met Herman Vanspringel Gent-Wevelgem" in Sportwereld, 28 maart 2019.

91 KOERSjaaroverzicht 2019

• Tentoonstellingen met medewerking van KOERS (SD3-OD3/SD4-OD4/SD2- OD4) ▪ Uitlenen aan musea/erfgoedinstellingen van onbeperkte/langlopende duur : 8 ▪ Tentoonstellingen van derden ▪ Koninginnen van de Koers, CRVV, Oudenaarde, 02/02/2018- 01/05/2018 (verlengd, loopt nog voor onbepaalde duur) ▪ Koersen in de Groote Oorlog. CRVV, Oudenaarde, 04/05/2018- 12/05/2019 (wordt verlengd tot 31/08) ▪ Velomuseums Brussel, AMVB Archief en Museum voor het Vlaams Leven in Brussel, Brussel, 22/09/2018-07/07/2019 ▪ ROOK, Het Huis van Alijn, Gent, 19/10/2018-22/04/2019 ▪ Damse Wielerweek, De Cultuurfabriek, Damme, 17/03/2019- 23/03/2019 ▪ Binnenkort : Van Michaux tot Merckx. Een geschiedenis van 100 jaar ijzeren ros in de koers, Sportimonium, Hofstade, 01/04/2019 tot 15/09/2019 • Expertisedeling lezingen (SD1-OD1/SD3-OD3/SD4-OD5) ▪ Overleg met BIE i.kv. waarderingskader koersschoenen (Dries, Siegfried, 04/03) ▪ Denkdag Projectvereniging BIE (Silla, 21/03)

6. INTERNE WERKING DIENST 6.1 Personeel & stagiairs (SD5-OD1)

• Langlopende afwezigheid van 2 baliemedewerkers (1 ouderschapsverlof, 1 ganse maand) • 1 nieuwe (tijdelijke) vrijwilliger (Pieter Vanhauwere) tijdens ziekteverlof, ingezet bij registratie AC- s

6.2 Vrijwilligers (museum) (SD5-OD3)

• 34 Vrijwilligersbezoeken ▪ Claude : scannen negatieven ▪ Dylan : uitsorteren kranten KWC Ichtegem ▪ Ferdi : registreren wedstrijdbrochures ▪ Katy : registreren kranten (Sportwereld), beurzen ▪ Marc : registratie foto-albums Vervaecke, hulp bij opzoekingen ▪ Martin : herverpakken fotocollectie Aerts ▪ Pieter : registratie fotocollectie Aerts ▪ Stephan T. : actief bij waarderingsproject Assepoester ▪ Stephane dS. : invoer boeken, beurzen

6.3 Vrijwilligers (beurzen & balie)

• Voor de Walloniëbeurs werden verschillende vrijwilligers en jobstudenten ingeschakeld.

92 KOERSjaaroverzicht 2019

6.4 Vorming & studiedagen (SD5-OD2)

• • Remidiëringscursus Frans (Roeselare, baliepersoneel, 11-18/03) • (Brussel, Siegfried, 26/03)

6.5 Overleg & netwerking

• Bijwonen Opening museumjaar door Vrienden van KOERS (Thomas, Dries, Louise, Siegfried, Silla, Stefanie, 01/03) • Overleg Lotto-Soudal mbt Jelle Wallays-supporterscafé (Thomas, 01/03) • Ontvangst Sven Nys en Renaat Schotte (Dries, 10/03) • Ontvangst delegaties centrumsteden (Dries, Stefanie, 12/03) • Ontvangst Sporza & Hubert Hutsebaut (Dries, 25/03) • Overleg IMEC (Thomas, 05/03, Thomas, Dries, Siegfried 18/03) (SD1-OD4 • Overleg Bidong (Thomas, 01/03) • Overleg Biking Box (fietstoerisme Westhoek) (Thomas, Dries, 06/03) • Persconferentie KOERS-wieleruitrusting (Dries, 29/03) • Overleg VOC Op Stap (Silla, 01/03) • Overleg educatief pakket (Gent, Thomas, Stefanie, 25/03) • Bijwonen persconferentie BK Gent (Drongen, Thomas, 22/03) • Overleg ARhus Week van de beweging (Thomas, 26/03) • Overleg mbt boek Dwars door Vlaanderen (Thomas, Dries, 05/03) • Ontvangst delegatie stadsbestuur Torres Vedras (Portugal) mbt plannen Museo de ciclismo Joaquim Agostinho (Dries, 14/03) • Ontvangst Marie-Claire Monseré (Dries, 13/03) • Persconferentie schenking schilderij Patrick Sercu door Marc Vanlerberghe (Dries, 14/03) • Ontvangst Jules Vandergunst (Dries, 14/03) • Ontvangst verzamelaar Pierre Simoens (Plume Vaincqueur) (Dries, 29/03) • Klankbordgroep Erfgoedinzicht (Brugge, Siegfried, 11/03)

93 KOERSjaaroverzicht 2019