NEE TEGEN ASSOCIATIEVERDRAG UITGAVE VAN HET WETENSCHAPPELIJK BUREAU VAN DE SP Verschijnt 11 keer per jaar, jaargang 18, nummer 3, maart 2016 NEE TEGEN ASSOCIATIEVERDRAG INHOUD 3 HARRY VAN BOMMEL: Op 6 april aanstaande vindt het vangen, terwijl er in Europa gebrek is ‘SP ZEGT DRIE KEER NEE’ referendum plaats over het associatie- aan banen, betaalbare woningen en 6 verdrag van de EU met Oekraïne. De essentiële voorzieningen. Hans van OORLOG EN REPRESSIE IN TURKIJE NEE-campagne van de SP draait Heijningen doet verslag. 9 inmiddels op volle toeren, maar Op Curaçao en Sint Maarten houden ‘ZIJN EIGEN PARTIJTOP IS VOOR anders dan bij het referendum over de criminelen de politiek in hun greep. SANDERS EEN GROTERE HINDERPAAL Europese Grondwet in 2005, zit ook Ronald van Raak stelt dat we daar DAN TRUMP’ het JA-kamp niet stil. Buitenland- hard tegen op moeten treden, want 12 woordvoerder Harry van Bommel alleen dan hebben de mensen op de MODERN LINKS vertelt hoe de campagne verloopt en eilanden een kans op een betere 14 gaat in op de kritiek en argumenten toekomst. KAPITAAL EN MAFFIA OP DE van voorstanders van het verdrag. NEDERLANDSE ANTILLEN Criminoloog Gwen van Eijk betoogt 16 In Turkije dreigt de democratische dat het hoog tijd wordt voor een SOCIAALECONOMISCHE rechtsstaat buitenspel te worden gezet hernieuwde discussie over de rol van ONGELIJKHEID EN door president Erdogan en de zijnen. sociaaleconomische status van HET STRAFRECHT De EU kijkt ondertussen liever weg verdachten en daders in strafrechte- 19 van de mensenrechtenschendingen lijke beslissingen en mogelijke DE BEPROEVING VOOR DE die door Erdogan en de Turkse staat structurele bevoordeling en benade- ZOGENAAMDE ‘DEELECONOMIE’ worden begaan, want zij wil de ling van sociale groepen in het 20 vluchtelingenstroom vanuit Turkije strafrecht. Zij doet daartoe een eerste DE MEGA-ONDERNEMING naar Europa aan banden leggen. aanzet. ONDER HET MES Spanning vroeg drie Turkije-kenners naar hun visie op de toenemende De rechtszaak die Amerikaanse conflicten in Turkije en de gevolgen chauffeurs van het taxibedrijf Uber COLOFON daarvan voor de regio. hebben aangespannen vanwege de Spanning wordt uitgegeven door het slechte arbeidsvoorwaarden zou Wetenschappelijk Bureau van de SP Dat Bernie Sanders, die zichzelf een volgens Mahir Alkaya wereldwijd wel Een abonnement kost 12 euro per jaar voor democratisch socialist noemt, het zo eens gevolgen kunnen hebben voor SP-leden en 25 euro voor niet-leden. De betaling gaat per incasso. goed zou doen in de strijd om de opkomende bedrijven als Uber en de Abonnementenadministratie presidentskandidatuur in de VS, mag durfkapitalisten die er achter staan. Snouckaertlaan 70 best opmerkelijk genoemd worden. Ook in Nederland. 3811 MB Amersfoort Volgens Alan Maass, redacteur van T (088) 243 55 40 SocialistWorker.org, spreekt Sanders Herman Beekers bespreekt tot slot E [email protected] zoveel gewone mensen aan, omdat hij De Macht van de Megaonderneming. In Redactieadres ze het gevoel geeft dat hij namens hen dit boek wordt niet alleen de macht Snouckaertlaan 70 spreekt. van de grootste internationaal 3811 MB Amersfoort opererende bedrijven aan de kaak T (088) 243 55 35 Onlangs vond de negende bijeen- gesteld, maar worden ook alternatie- E [email protected] komst van modern-linkse partijen in ven aangedragen. Redactie Tijmen Lucie IJsland plaats, waarbij ook de SP Hans van Heijningen aanwezig was. Belangrijke vraagstuk- Het volgende nummer van Spanning David Hollanders ken waren hoe een sociale uitweg te verschijnt in mei en zal in het teken Tekstredactie vinden uit de crisis en hoe vluchtelin- staan van de campagne voor een Daniël de Jongh gen op een humane manier op te publieke zorgverzekering. Redactieraad Tiny Kox Ronald van Raak Arjan Vliegenthart Basisontwerp Thonik en BENG.biz Vormgeving Robert de Klerk Gonnie Sluijs Illustratie cover Len Munnik Tenzij anders vermeld, is op de inhoud van deze publicatie de Creative Commons Naamsvermelding-Niet Commercieel-GeenAfgeleideWerken 3.0 Nederland licentie van toepassing. creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl 2 SPANNING MAART 2016 Aftrap van de campagne NEE is 3x beter op 12 maart in Amsterdam. ASSOCIATIEVERDRAG OEKRAÏNE HARRY VAN BOMMEL: ‘SP ZEGT DRIE KEER NEE’ Tekst: Peter Sas en Hans van Heijningen Foto: Paul Peters De SP voert de NEE-campagne regionale scholingsbijeenkomsten die bij het debat betrokken zullen raken. tegen het associatieverdrag van we over Oekraïne gehouden hebben, Daarom ben ik optimistisch over de de EU met Oekraïne aan, maar zijn goed bezocht. Bij sommige opkomst bij het referendum. Ik denk ook het JA-kamp zit niet stil. mensen was aanvankelijk twijfel over toch wel dat 40 à 50 procent, mis- Tweede Kamerlid Harry van ons standpunt, maar daar hebben we schien wel 60 procent van de mensen Bommel gaat in op de campagne, heel open over kunnen spreken en ik gaat stemmen. Dus de opkomst van 30 legt uit waarom voorstanders van denk dat we erin geslaagd zijn om procent die minimaal nodig is om het het associatieverdrag veel iedereen binnen de partij te overtui- referendum rechtsgeldig te laten zijn, actiever zijn dan bij het referen- gen van de noodzaak van onze daar maak ik me geen zorgen om.’ dum over de Europese Grondwet NEE-campagne. Mijn verwachting is in 2005 en weerlegt de argumen- dat het in de dagen voor het referen- › Het referendum leeft dus bij de ten en kritiek van het JA-kamp. dum behoorlijk zal bruisen in mensen in het land? Nederland, met activiteiten, debatten, ‘Ja, dat denk ik wel. Wij worden › Hoe staat het met onze campagne discussies in de media, et cetera. Er is dagelijks bestookt met verzoeken om tegen het associatieverdrag? door de overheid 2 miljoen aan sprekers te leveren voor informatie- en ‘Het gaat heel goed. Wij zijn dé partij subsidies verstrekt aan tal van debatavonden, zowel Kamerleden als die het nee onder de aandacht van organisaties die campagne gaan regionale SP’ers. Het is duidelijk dat alle Nederlanders brengt. Daarbij voeren voor hetzij JA, hetzij NEE. Al mensen veel vragen hebben bij het maken wij tevens duidelijk dat een nee die organisaties gaan zaaltjes huren, associatieverdrag. Is het inderdaad tegen dit verdrag ook een nee is tegen folders maken, spotjes maken, niet meer dan een handelsverdrag, de neoliberale politiek van Rutte, die opiniestukken schrijven en nog veel zoals Rutte zegt? Of is het ook een in dit verdrag niet meer ziet dan ‘een meer. En wanneer twee partijen tegen politiek verdrag, zoals de SP zegt? normaal vrijhandelsverdrag’. We elkaar gaan opboksen, krijg je vanzelf Dergelijke vragen proberen wij te zitten nu op 800.000 flyers, 500.000 die broeierige sfeer in de samenle- beantwoorden in onze flyers, in kranten en 60.000 affiches. De zeven ving, waardoor steeds meer mensen debatten, en ook op radio en tv. Voor SPANNING MAART 2016 3 een deel van de mensen is dit onge- landelijke team een wat groter team Towers: “Don’t mention the war!” Dat twijfeld een ver-van-mijn-bedshow. van regionale sprekers te organiseren er een militair conflict gaande is in Maar veel andere mensen vertrouwen die allemaal goed in staat zijn om ons Oekraïne tussen pro-Europese en dit verdrag gewoonweg niet en willen standpunt op regionaal niveau uit te pro-Russische groepen, aangestoken het naadje van de kous weten. Zij dragen. Dat alles maakt dat we nu door machtsbeluste oligarchen, dat weten heel goed dat Europa de goed voorbereid zijn om deze wordt door het JA-kamp voor het afgelopen 10 jaar altijd een kwestie is campagne te voeren, ondanks de veel gemak maar even onder het tapijt geweest van méér, méér, méér. sterkere tegenstand die we nu geveegd.’ Mensen voelen aan hun water dat dit ondervinden.’ verdrag neerkomt op een uitbreiding › Hoe kijk jij aan tegen het verwijt dat van de invloedssfeer en de werkings- › Heeft deze grote inzet van het de SP haar ideaal van internationale sfeer van de EU. JA-kamp ook te maken met de solidariteit verkwanselt, omdat we Oké, Oekraïne wordt geen echt economische belangen achter het niet solidair zouden zijn met de EU-lid, maar het land wordt wel associatieverdrag? pro-Europese en pro-democratische onderdeel van de gemeenschappelijke ‘Dat denk ik wel, ja. Kijk, de Europese jongerenbeweging die achter de markt. En Nederland kan dan in Grondwet was een politiek-ideologi- Maidan-revolutie zat? Oekraïne misschien wel een hoop sche kwestie: welke kant gaan we op ‘We moeten niet vergeten dat de geld verdienen, maar hoe zit het met Europa? Maar nu praten we verdeeldheid in Oekraïne niet op het vervolgens met de komst van Oekraï- vooral over financiële en economische Maidanplein zichtbaar werd. Op ners naar Nederland, de effecten op belangen. Want voor de Europese Maidan werd getoond wat de Europe- de producten in onze winkels, de kapitalisten valt er ontzettend veel te aan graag wil zien, namelijk mensen oplopende spanningen tussen Oost en halen in Oekraïne. De industrie daar – waaronder veel idealistische West? Dat zijn dingen waar mensen is verouderd en de staatssteun moet jongeren – die zich identificeren met zich zorgen over maken.’ worden afgebouwd, dus de hele Europa, met onze rechtsstaat en onze Oekraïense economie zal in elkaar democratische waarden. Het is een › Klopt het dat de voorstanders van donderen. De weinige bedrijven die zeer zichtbare groep, die gesteund dit verdrag veel actiever zijn dan de dan overblijven koop je voor een wordt door ngo’s zoals de Open voorstanders van de Europese habbekrats op, je doet een aantal Society Foundation van Soros. Maar Grondwet waren in 2005? slimme investeringen, en je hebt waar veel minder aandacht voor is, is ‘Absoluut. In 2005 tijdens de aanloop plotseling de hele markt in handen. de rol die extreem-rechts en zelfs naar het referendum over de Euro- Het is een walhalla voor durfkapitalis- openlijk fascistische organisaties pese Grondwet waren er maar een ten.