Studia Albanica

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Studia Albanica ACADÉMIE DES SCIENCES D’ALBANIE SECTION DES SCIENCES SOCIALES ET ALBANOLOGIQUES STUDIA ALBANICA 2 LIIe Année 2015 STUDIA ALBANICA _______ Conseil de Rédaction : Seit MANSAKU (Rédacteur en chef) Muzafer KORKUTI (Rédacteur en chef adjoint) Arben LESKAJ (Secrétaire scientifique) Francesco ALTIMARI Jorgo BULO Ethem LIKAJ Shaban SINANI Marenglen VERLI Pëllumb XHUFI © 2015, Académie des Sciences d’Albanie ISSN 0585-5047 Académie des Sciences d’Albanie Section des Sciences sociales et albanologiques 7, place Fan S. Noli AL-1000 Tirana STUDIA ALBANICA 2015/2 Marenglen VERLI LE TRAITEMENT DE LA QUESTION ALBANAISE EN YOUGOSLAVIE SUR LE PLAN BALKANIQUE (APRÈS 1945) I. Les origines du problème La question des Albanais de Yougoslavie, respectivement la question du Kosovo, celle des Albanais de Macédoine, du Monténégro et du sud de la République de Serbie après la Seconde Guerre mondiale, fait certainement partie de la question albanaise en général, dont les origines remontent à 1913, avec le morcellement drastique tristement connu des territoires albanais, sans parler de quelques faits antérieurs comme l’occupation, l’annexion et le nettoyage ethnique, à partir de 1878, du sandjak de Niš, vidé de presque toute sa population albanaise1. L’occupation serbe et monténégrine a réservé aux Albanais du Kosovo et des autres territoires en Yougoslavie la même politique qui s’est répétée tout au long des années 1913-19152. Bien que signataire du Traité sur les minorités de la Société des Nations dont elle était membre, la Yougoslavie de Versailles, celle de l’entre-deux-guerres 1918-1941, n’a pas changé d’attitude à l’égard des Albanais. D’ailleurs, cette période a été celle de l’institutionnalisation et de l’aggravation extrême du nettoyage ethnique à travers la violence et la terreur, les expropriations, les expulsions en masse et la colonisation slave des territoires albanais, parallèlement à l’assimilation des Albanais chrétiens qui étaient nombreux non seulement dans des régions compactes comme la Reka de Dibra, mais aussi dans les 1 Historia e Popullit Shqiptar, vol. II, Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Instituti i Historisë, Tirana, Toena, 2002, pp. 144, 147, 148 ; Sabit Uka, Dëbimi i shqiptarëve nga Sanxhaku i Nishit dhe vendosja e tyre në Kosovë, vol. III, Prishtina, 2004, pp. 38-40 ; etc. 2 Historia e Popullit Shqiptar, vëll. III, Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Instituti i Historisë, Tirana, Toena, 2007, pp. 424-428 ; Marenglen Verli, Reforma agrare kolonizuese në Kosovë 1918-1941, Bonn/Tirana, Iliria, 1992, pp. 9-21 ; etc. 4 Marenglen Verli régions d’Ohrid, de Prespa, de Monastir3 et ailleurs. Dans ce dernier cas, les actions lancées depuis longtemps à travers les institutions religieuses, les écoles et, finalement, à travers la différenciation sociale et politique opérée entre les Albanais chrétiens et ceux de confession musulmane ont été efficaces et leurs résultats seraient consolidés davantage au cours des décennies suivantes. Il faut souligner que, durant les années 1930, dans la partie méridionale de l’État serbo-croato-slovène, respectivement dans les régions de Vranja, Skopje et Monastir, autrement dit dans la Banovine du Vardar, de mauvais traitements ont été subis non seulement par les Albanais, mais aussi par la population locale slave, à la seule différence que dans son cas la politique officielle de Belgrade visait, d’une part, à la rendre hostile aux Albanais et, de l’autre part, à la serbiser en contrecarrant l’influence de la Bulgarie. Bien entendu, sur les territoires en question il y avait aussi d’autres minorités nationales, des Valaques, des Turcs, etc., à l’égard desquelles a été menée également une politique différenciée, calculée sur la base des conjonctures intérieures et internationales, notamment suivant les rapports avec les pays voisins dans la région, tels que la Grèce ou la Turquie4. La faiblesse de l’État albanais indépendant, dans les années 1920-1930, sa dépendance considérable de l’Italie, ainsi que de la politique des Grandes Puissances, tout d’abord de la France et pendant assez longtemps de la Grande Bretagne, visant à entraver la pénétration italienne dans les Balkans, ont été des facteurs déterminants de la violence extrême exercée par Belgrade sur la population albanaise5. Les chiffres des conséquences de cette politique sont assez éloquents. Dans l’espace de deux décennies, environ 300 000 Albanais ont été expulsés de Yougoslavie, en grande partie du Kosovo et des régions albanaises orientales6. Dans les régions 3 Ibid. ; Shqiptarët e Maqedonisë, Shkup, Meshihati i BI në RM, 1994, pp. 97, 127, 133, 145, 315 ; Tahir Abdyli, Hasan Prishtina në lëvizjen kombëtare e demokratike shqiptare 1908-1933, Prishtina, Rilindja, 1990, p. 338. 4 Noel Malcolm, Kosova një histori e shkurtër, Prishtina, Koha, 1998, pp. 290-300 ; Aleksandar Apostolov, Kolonizacijata na Makedonia vo stara Jugoslavija, Skopje, Kultura, 1966, p. 151 ; T. Abdyli, op. cit., pp. 229-231, 244, 248, 361 ; Historia e Popullit Maqedonas, Shkup, Flaka e vëllazërimit, 1983, pp. 202, 209-216, 221-227, 243 ; etc. 5 T. Abdyli, op. cit., pp. 259, 322, etc. ; M. Verli, op. cit., pp. 181-183 ; etc. 6 Zamir Shtylla, “Aspekte të politikës së shpërnguljes me dhunë të shqiptarëve nga Kosova në vitet 1936-1941”, in Studime historike, n° 3, Tirana, 1990 ; voir aussi Dëbimet e shqiptarëve dhe kolonizimi i Kosovës (1977-1995), Prishtina, OIK, 1997 ; etc. Le traitement de la question albanaise en Yougoslavie… 5 centrales et les périphéries orientales et méridionales de la Banovine du Vardar, la population albanaise a été effacée ou réduite au minimum à travers les expulsions et l’assimilation. À certains endroits comme à Monastir, Prilep, Skopje, dans la zone de Prespa et ailleurs, les rapports ethniques de la population ont été renversés de manière drastique au détriment de la population albanaise. Parallèlement, la discorde a été semée et nourrie entre Albanais et Slaves locaux. Ces derniers n’étaient attaqués que s’ils avaient des préférences pour la Bulgarie ou s’ils participaient au mouvement probulgare des Comitadjis, qui était assez actif dans les années 19207. La Seconde Guerre mondiale a créé de nouvelles situations dans la région et, en particulier, sur les territoires albanais en dehors des frontières politiques de l’Albanie de 1913. La plupart du Kosovo actuel et une partie considérable des territoires albanais de l’Est, qui se situent aujourd’hui dans la partie ouest et nord-ouest de la République de Macédoine, ont été annexés après 1941 par l’Italie et ont été rattachés à l’État albanais incorporé depuis avril 1939 dans l’Empire italien. Bien que sous occupation, la période en question a été perçue comme une libération par la majorité de la population albanaise qui s’est vue restituer les propriétés enlevées par expropriation ou confiscation dans les années 1913-1941 et autoriser à avoir une administration et une éducation albanaises, un marché unifié, le droit à se servir des symboles nationaux, etc.8. Or, force est de souligner que, même si l’Italie et la Bulgarie étaient des pays alliés durant la Seconde Guerre mondiale, dans la zone bulgare il y avait des différences quant au traitement réservé respectivement aux populations slave et albanaise, et cela au détriment de cette dernière9. Il y avait une ressemblance évidente avec la situation durant les années 1916-1918 de la Première Guerre mondiale. 7 Shqiptarët e Maqedonisë …, pp. 361, 389, 399 ; Historia e Popullit Maqedonas…, pp. 212-223 ; N. Malcolm, op. cit., pp. 275-300 ; Marenglen Verli, Kosova - sfida shqiptare në historinë e një shekulli, Tirana, BOTIMPEX, 2007, pp. 111, 159, 175, 199 ; T. J. Poreçki, Istina o Makedoniji kroz dokumentaciju, Beograd, 1922, p. 97 ; Reshat Nexhipi, Shtypja dhe rezistenca shqiptare në Maqedoni nëpër shekuj, Manastir, 1996, p. 321 ; etc. 8 Ibid. ; voir aussi Historia e Popullit Shqiptar, vol. IV, Akademia e Shkencave e Republikës së Shqipërisë, Tirana, Toena, 2009, pp. 129-149 ; Lefter Nasi, Ripushtimi i Kosovës (shtator 1944-korrik 1945), Tirana, Shtypshkronja “Tirana”, 1994 ; Muhamet Shatri, Kosova në Luftën e Dytë Botërore, Prishtina, 1997 ; Muhamet Pirraku, Ripushtimi i Kosovës 1945, Prishtina, Dielli, 1992 ; etc. 9 Historia e Popullit Shqiptar..., vol. IV, pp. 129-148 ; Shqiptarët e Maqedonisë..., p. 399 ; etc. 6 Marenglen Verli Cependant, les grands alliés du bloc antifasciste, les États- Unis, l’URSS et la Grande Bretagne, n’ont pas reconnu les modifications de frontières effectuées par les pays de l’Axe et ont permis au PC Yougoslave conduit par Tito de prendre le contrôle du mouvement communiste et de la résistance antifasciste sur l’ensemble du territoire de l’ancien Royaume de Yougoslavie, de déjouer l’influence du PC Bulgare sur les contrées méridionales, d’écarter des postes dirigeants tous ceux qui étaient suspectés d’appartenir à cette tendance et d’attirer au rôle d’apprenti sorcier le PC Albanais avec les forces armées antifascistes que ce dernier contrôlait, même au-delà des frontières de 1913. C’est d’ailleurs pour cette raison que les contrées albanaises et, en général, toutes les régions de la rive droite du Vardar sont devenues le foyer principal de la résistance antifasciste10. II. Le traitement de la question albanaise en Yougoslavie après la Seconde Guerre mondiale Après la guerre et tout au long de la période entre 1945 et 1990, les Slaves de l’ex-Banovine du Vardar ont bénéficié pour la première fois d’une entité étatique propre à eux, la République de Macédoine dans le cadre de la RSF de Yougoslavie. La population appelée jadis bulgare et petit à petit macédonienne, grâce aussi à un mouvement qui s’était développée à l’émigration et qui avait lancée cette idée depuis longtemps, peut-être depuis 1903, a été reconnue comme seule nation constitutive de la république et a pris la direction de l’administration, de l’économie, de l’éducation et de tout autre secteur public11.
Recommended publications
  • Bashkia F I E R Fondacioni Kulturor “H a R P A” Panairi Kombëtar I Librit “F I E R I 2 0 1 5” Programi I Aktivitete
    BASHKIA F I E R FONDACIONI KULTUROR “H A R P A” PANAIRI KOMBËTAR I LIBRIT “F I E R I 2 0 1 5” PROGRAMI I AKTIVITETEVE: E ENJTE, 21 MAJ 2015: 11.00-11.30: Ceremonia zyrtare e çeljes së Panairit 11.30-12.00: Vizitë ne stendat e Panairit 12.00-13.00: Konferencë Shkencore: “Libri dhe problemet e tij në tregun e sotëm”, Fondacioni „‟Harpa‟‟ (Salla e Bashkisë) 13.00-14.00: Promovim i krijimtarise se poetit dhe studiuesit Kujtim M. Shala, Ministër i Kulturës, Kosovë. 14.00-15.00: Promovim i romanit „‟Përtej urrejtjes‟‟ , Arben Dano (Stenda SHB ABC) 15.00-16.00: Promovim i librit “Përmbysja e komunizmit”, i autorit Servet Pëllumbi ( Stenda SHB UET Press) 17.00-18.00: Takim me autorin Abdullah Zeneli (Stenda SHB Buzuku) 17.30-18.30: Promovim i librit „‟Aroma e gjetheve të limonit‟‟ të Clara Sánchez, përkthim i Adrian Beshajt (Stenda SHB Dudaj) 17.30-18.30: Takim me autorin Ylli Molla (Stenda SHB Botart) 18.30-19.30: Takim me shkrimtarin dhe studiuesin, Zejnullah Rrahmani (Stenda SHB Faik Konica) E PREMTE, 22 MAJ 2015: 10.00-11.00: “Caste” - aktivitet në nder të autorëve më në zë të letërsisë, atyre që kanë përvjetore këtë vit. Ndër ta përmendim: Naim Frashëri, Martin Camaj, Cajupi, Sami Frashëri, Ernest Koliqi, Xhevahir Spahiu, Pashko Vasa, Gjergj Fishta ( Salla e Bashkisë ) 12.00-13.00: Konferencë Shkencore: “Fatos Arapi, zëri brilant në letërsinë shqipe”, Fondacioni „‟Harpa‟‟ (Salla e Bashkisë) 13.00-14.00: Promovim i librit „‟Trupi im më përket mua‟‟ të autorit Kleo Lati (Salla e Bashkisë) 13.00-14.00: Promovim i librit “Mallkimi i priftëreshave të Ilirisë‟‟, Mira Meksi (Stenda SHB Toena).
    [Show full text]
  • 26897488Milazim-Krasniqi-Soneta
    1 2 SONETI në poezinë shqipe 3 4 Dr. Milazim KRASNIQI SONETI në poezinë shqipe Prishtinë, 2005 5 Redaktor: Sali Bashota Ballina dhe përgatitja teknike: Arben Grajqevci Copyright © Milazim Krasniqi PEN Qendra e Kosovës Bulevardi Nënë Tereza. Pallati i Radios, kati III Tel: 038 225 566- local 220 6 PARATHËNIE Studimi i sonetit në poezinë shqipe, ka qenë një preokupim i hershëm imi, që nga vitet 1986-1989, kur i kam studiuar sonetet e Ndre Mjedjes, sepse që atëherë kam qenë i bindur se studimi i kësaj forme poetike jep një pamje esenciale të evoluimit dhe të strukturës së vargut shqip. Mirëpo, për shkak të përmbysjeve të mëdha që sollën vitet nëntëdhjetë, puna ime në këtë projekt pati ndërprerje dhe u mbajt në këmbë me një ritëm tepër të ngadaltë. Këtij projekti studimor iu riktheva me përqendrimin e duhur vetëm pas vitit 2001, kur u miratua si tezë e doktoranturës në Fakultetin e Filologjisë të Universitetit të Prishtinës. Idetë e hershme dhe materialet e mbledhura nëpër vite, qenë një ndihmesë e jashtëzakonshme, për ta intensifikuar punën në këtë projekt dhe për të sublimuar rezultatet e punës studimore për një periudhë dyvjeçare. Mirëpo, finalizimit të këtij projekti, sërish i dolën ngatërresa në rrugë, të cilat jo vetëm e shtynë mbrojtjen publike të tij për dy vjet të plota, por ndikuan që të bëja edhe disa plotësime sasiore të studimit, si dhe disa ndryshime metodologjike, të cilat nuk më ishin dukur shumë domethënëse për trajtim. 7 Versioni që po botohet, ka përjetuar disa shkurtime, që janë të natyrshme. Por, pamja e përftuar e sonetit në poezinë shqipe, besoj se mbetet mjaft e plotë dhe paraqet një pikënisje thelbësore edhe për studimet e mëtejshme në këtë lëmi.
    [Show full text]
  • LE ISTITUZIONI EDUCATIVE in ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il Ruolo Della Manualistica Scolastica Nella Formazione Dell’Identità Nazionale Albanese
    View metadata, citation and similar papers at core.ac.uk brought to you by CORE provided by Archivio istituzionale della ricerca - Università di Macerata 1 UNIVERSITÀ DEGLI STUDI DI MACERATA DIPARTIMENTO DI SCIENZE DELL’ EDUCAZIONE E DELLA FORMAZIONE, DEI BENI CULTURALI E DEL TURISMO CORSO DI DOTTORATO DI RICERCA IN HUMAN SCIENCE CICLO XXVI TITOLO DELLA TESI LE ISTITUZIONI EDUCATIVE IN ALBANIA DAL 1878 AL 1913 Il ruolo della manualistica scolastica nella formazione dell’identità nazionale albanese RELATORE DOTTORANDO Chiar.ma Prof.ssa Dorena Caroli Dott.ssa Esmeralda Hoti Dani COORDINATORE Chiar.ma Prof.ssa Anna Ascenzi ANNO 2014 2 Indice Introduzione .......................................................................................................................................... 3 I. Le istituzioni educative dal 1878-1886 ........................................................................................... 12 1.1. Il contesto storico........................................................................................................................... 12 1.2. Uno sguardo sulla società tradizionale albanese .......................................................................... 20 1.3. La Lega di Prizren e la nascita delle istituzioni scolastiche in lingua madre ............................... 31 1.4. L‟organizzazione dell‟istruzione nell‟Impero ottomano ................................................................ 49 1.5. L‟organizzazione dell‟istruzione in Albania .................................................................................
    [Show full text]
  • A1993literature.Pdf
    ALBANIAN LITERATURE Robert Elsie (1993) 1. The historical background - II. Attributes of modern Albanian literature - III. Literature of the post-war period - IV. Literature of the sixties, seventies and eighties - V. Albanian literature in Kosovo - VI. Perspectives for the future - VII. Chronology of modern Albanian literature 1. The historical background Being at the crossroads between various spheres of culture has never been a gain to the Albanians as one might have expected. An Albanian national culture and literature1 was late to develop and had enormous difficulty asserting itself between the Catholic Latin civilization of the Adriatic coast, the venerable Orthodox traditions of the Greeks, Serbs and Bulgarians and the sophisticated Islamic culture of the Ottoman Empire. First non-literary traces of written Albanian are known from the 15th century, e. g. Bishop Paulus ’ baptismal formula of November 8, 1462. Beginning with the Missal (Meshari) of Gjon Buzuku2 in 1555, the early Albanian literature of the 16th and 17th century with its primarily religious focus might have provided a foundation for literary creativity in the age of the Counter- Reformation under the somewhat ambiguous patronage of the Catholic Church, had not the banners of Islam soon been unfurled on the eastern horizons. The Ottoman colonization of Albania, which had begun as early as 1385, was to split the Albanians definitively into three spheres of culture, all virtually independent of one another: 1) the cosmopolitan traditions of the Islamic Orient using initially
    [Show full text]
  • Përmbajtja / Sommario
    nr. 7 9, viti/anno XIV , janar-theristí /gennaio-giugno 2015 e-mail: jetarbre [email protected] - http://digilander.libero.it/jetarbreshe (Mondo Italo-Albanese) Del nga gjasht ë muaj - Semestra le online della Minoranza linguistica storica Albanese d’Italia - Eianina / Purçill (Cs- Italia) Përmbajtja / Sommario (Numër i kushtuar figurës dhe v eprës së Emanue le G iordano-s) BIOGRAFIA E ZOTIT EMANUELE GIORDANO (1920-2015) faqe 3- 4 EDITORIALI faqe 5 Drejtori NGA ‘FJALIMET E LIPIT’ faqe 6-10 Donato imzot Oliverio, Angelo Catapano, Alessandro Rennis, Caterina La Rocca, Vittorio Giordano KUJTIMI I AMBASADAVET SHQIPTARE NË ITALI E NË VATIKAN faqe 11 Neritan Ceka, Ardian Ndreca KUJTIME E RRËFIME KA AR BËRIA faqe 12-30 Nik Pace, Antonio Bellusci, Kostandin Bellushi, Ferdinando Elmo, Paolo Borgia, Francesco Fusca, Zef Chiaramonte, Carmine Stamile, Vincenzo Cucci, Zef Schirò di Maggio, Mario Massaro, Zef Kakoca, Pierfranco Bruni KUJTIME, MBRESA, STUDIME NGA BOTA SHQIPTARE faqe 31 -44 Lush Gjergji, Odette Luoise, Imri Badallaj, Bardh Rugova, Merita Sauku-Bruci, Klara Kodra, Emil Lafe, Helena Grillo, Vilma Proko (Jasezhiu) AKTE KUVENDES MBI VEPRIMTARINË E ZOTIT EMANUELE GIORDANO Kuvend “Nderim papas Jordanit” (Frasnitë 1996) faqe 45-60 Gennaro Cortese, Spiro Kalemi, Italo Costante Fortino, Alessandro Rennis, Agostino Giordano Kuvend “Presentazione della II* Edizione del “Fjalor” (Frasnitë 2000) faqe 61 Francesco Fusca Kuvend “Vepra fetare dhe kulturore e protopapasit Emanuele Giordano (Frasnit ë 2006) faqe 62-78 Eleuterio F.Fortino, Nik Pace, m.v. Maria
    [Show full text]
  • THE BERNARD and MARY BERENSON COLLECTION of EUROPEAN PAINTINGS at I TATTI Carl Brandon Strehlke and Machtelt Brüggen Israëls
    THE BERNARD AND MARY BERENSON COLLECTION OF EUROPEAN PAINTINGS AT I TATTI Carl Brandon Strehlke and Machtelt Brüggen Israëls GENERAL INDEX by Bonnie J. Blackburn Page numbers in italics indicate Albrighi, Luigi, 14, 34, 79, 143–44 Altichiero, 588 Amsterdam, Rijksmuseum catalogue entries. (Fig. 12.1) Alunno, Niccolò, 34, 59, 87–92, 618 Angelico (Fra), Virgin of Humility Alcanyiç, Miquel, and Starnina altarpiece for San Francesco, Cagli (no. SK-A-3011), 100 A Ascension (New York, (Milan, Brera, no. 504), 87, 91 Bellini, Giovanni, Virgin and Child Abbocatelli, Pentesilea di Guglielmo Metropolitan Museum altarpiece for San Nicolò, Foligno (nos. 3379 and A3287), 118 n. 4 degli, 574 of Art, no. 1876.10; New (Paris, Louvre, no. 53), 87 Bulgarini, Bartolomeo, Virgin of Abbott, Senda, 14, 43 nn. 17 and 41, 44 York, Hispanic Society of Annunciation for Confraternità Humility (no. A 4002), 193, 194 n. 60, 427, 674 n. 6 America, no. A2031), 527 dell’Annunziata, Perugia (Figs. 22.1, 22.2), 195–96 Abercorn, Duke of, 525 n. 3 Alessandro da Caravaggio, 203 (Perugia, Galleria Nazionale Cima da Conegliano (?), Virgin Aberdeen, Art Gallery Alesso di Benozzo and Gherardo dell’Umbria, no. 169), 92 and Child (no. SK–A 1219), Vecchietta, portable triptych del Fora Crucifixion (Claremont, Pomona 208 n. 14 (no. 4571), 607 Annunciation (App. 1), 536, 539 College Museum of Art, Giovanni di Paolo, Crucifixion Abraham, Bishop of Suzdal, 419 n. 2, 735 no. P 61.1.9), 92 n. 11 (no. SK-C-1596), 331 Accarigi family, 244 Alexander VI Borgia, Pope, 509, 576 Crucifixion (Foligno, Palazzo Gossaert, Jan, drawing of Hercules Acciaioli, Lorenzo, Bishop of Arezzo, Alexeivich, Alexei, Grand Duke of Arcivescovile), 90 Kills Eurythion (no.
    [Show full text]
  • DRITARJA NGA SHOHIM BOTËN LETËRSIA 6 Për Klasën E Gjashtë Të Shkollës Fillore LIBRI I MËSUESIT
    Rrok Gjolaj ● Vjollca Osja DRITARJA NGA SHOHIM BOTËN LETËRSIA 6 Për klasën e gjashtë të shkollës fillore LIBRI I MËSUESIT Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore PODGORICË, 2020 Rrok Gjolaj Vjollca Osja DRITARJA NGA SHOHIM BOTËN LETËRSIA 6 PËR KLASËN E GJASHTË TË SHKOLLËS FILLORE LIBRI I MËSUESIT PROZOR ZA GLEDANJE SVIJETA KNJIŽEVNOST 6 PRIRUČNIK ZA ŠESTI RAZRED OSNOVNE ŠKOLE Botuesi: Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore; Podgoricë Për botuesin: Pavle Goranoviq Kryeredaktor: Radulle Novoviq Redaktor përgjegjës: Llazo Lekoviq Redaktor i librit: Dimitrov Popoviq Recensues: Dr. Marko Camaj Prof. dr. Alfred Çapaliku Aishe Resulbegoviq Prof. dr. Gëzim Dibra Prof.as.dr.Mithat Hoxha Dizajni dhe faqosja: studio ZUNS Korrektor: Dimitrov Popoviq Redaktore teknike: Dajana Vukçeviq CIP – Каталогизација у публикацији Национална библиотека Црне Горе, Цетиње ISBN 978-86-303-2382-9 COBISS.CG-ID 17037060 Këshilli Kombëtar i Arsimit, me vendimin nr. 10903-119/20-3335/14 të datës 24. 07. 2020 e miratoi këtë komplet të Тekstit mësimor për përdorim në shkollat fillore. Copyright © Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore, Podgoricë, 2020 PËRMBAJTJA PARATHËNIE ............................................ 4 KAPITULLI I ............................................. 5 Gjergj Fishta: GJUHA SHQIPE. .........................................................6 Andon Z. Çajupit: FSHATI IM ..........................................................8 Lasgush Poradeci: KROI I FSHATIT TONË ...............................................10 Aleksa Shantiq: RRINI KËTU ...!”
    [Show full text]
  • Letërsia Shqipe (Akademik Sabri Hamiti)______42
    Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës JAVA E BIBLIOTEKËS NË KOSOVË 7-13 prill 2003 Botues: Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës Kryeredaktor i botimeve: Dr. Sali BASHOTA Këshilli redaktues: JAVA E BIBLIOTEKËS Vehbi MIFTARI Drita DEVA NË KOSOVË Muhamed ÇITAKU 7-113 prill 2003 Realizimi komjuterik: Hekuran REXHEPI Biblioteka Kombëtare dhe Universitare e Kosovës Prishtinë 2004 Përmbajtja Fjala e hapjes (Mr. Rexhep Osmani)____________________________9 Fjalimi inaugurues për Javën e Bibliotekës në Kosovë (Michael McClellan)___11 Fjala hyrëse (Dr. Sali Bashota )_______________________________14 Bibliotekat Kombëtare dhe shtrirja e misionit të tyre zgjerues (Grant Harris) ___________________________________16 Fëmijët në ditaret pa mure (Mr. Ibrahim Berisha) _______________23 Studimet për shqipen dhe aktualiteti(Akademik Rexhep Ismajli) ___25 Fjalë me rastin e hapjes së ekspozitës së dokumenteve për de Radën (Akademik Rexhep Ismajli )______________________39 Letërsia Shqipe (Akademik Sabri Hamiti)______________________42 Dorëshkrime dhe informacione shkencore me vlerë të veçantë nga fusha e albanologjisë (Dr. Musa Ahmeti ) ___________50 Komponentet digjitale në Biblioteka - Sistemet e integruara bibliotekare ( ILS )(Grant Harris)___________________________66 Shuflaj për shqiptarët (Mr. Behxhet Brajshori)___________________74 Shuflaj për shqiptarët (Dr. M.Panxhiq)________________________76 Fondi i kodikëve të AQSH (Dr. Shaban Sinani)__________________78 Dr. Milan Pl. Shuflaj (Šufflay), Acta Albaniae III dhe Balshajt (Dr. Shaban Sinani)______________________________93 Gjetja e pamjeve dhe zërave në faqe të internetit (Grant Harris)__________________________________101 Fjalor i rëndësishëm i Letërsisë Botërore (Dr. Isak Shema)_______ 110 Bija shqiptare - Nëna e botës - Tani Shenjtëresha e Sashurisë Nëna Tereze /1910 - 1997/ (Dr. Don Lush Gjergji)________________115 Fjalë rasti (Nehat Krasniqi )__________________________________122 “Krijimi i grupeve të pakicave brenda shoqërisë”( Anthony Lee) ______124 Bashkudhëtar dhe kronikan i letërsisë (Mr.
    [Show full text]
  • E 17 Exile and N 750'Den Bug Ostalgia in Güne Arnav Albanian L Vut Lirik
    Mediterranean Journal of Humanities mjh.akdeniz.edu.tr I /1, 2011, 123-139 Exile and Nostalgia in Albanian LyL ric Poetryr since 1750 1750’den Bugüne Arnavut Lirik Şiirinde Sürgün ve Nosttalji Addam GOLDWYN* Abstrraact: Albanian literature in general – and poetry in particular – has received little scholarly attention outside the Balkans, and yet this literature haas much to offer reader and critic alike. Robert Elsie, one of the few Albanologists working in English, has brought attention to Albanian literaturre by way of several books of translation as well as critical works on politics, culture, history and individual authors. There is as yet no significant body of literary criticism which analyzes broad thematic trends and poetic memes in texts from a variety of periods and places. This essay seeks to serve as a foundatiion for this kind of synthetic scholarship. Through close readings of poems from the beginnings of Albanian literature to today on the inter-related themes of exile and nostalgia, this work emphasizes the evolution of Albanian attitudes about colonization and independence as they are viewed from at home and inn the diaspora. Keywoords: : Albania, exile, poetics, diaspora Özet: Genelde Arnavut edebiyatı ve özelde de Arnavut şiiri Balkan’ların dışına taşan bir akademik ilgiye sahip olmuştur; ancak halen okuyucu ve eleştirmenlere bu edebiyatın sunacakları çoktur. İngilizce yazan Arnavutbilimcilerden Robert Elsie yapmış olduğu çeviriler ve politik, kültürel, tarihseel ve bireysel yazan bir çok yazar hakkındaki eleştirileriyle Arnavvuut edebiyatını çalışan bir kaç kişiden birridir. Ancak, bir çok tarihsel dönem ve coğrafi bölgeden gelen edebi metinlerin konularını ve şiirsel özelliiklerini konu edinen çalışma halen çok azdır.
    [Show full text]
  • Reti Medievali E-Book Monografie 4
    Reti Medievali E-Book Monografie 4 Reti Medievali E-book Comitato scientifico Claudio Azzara (Università di Salerno) Pietro Corrao (Università di Palermo) Roberto Delle Donne (Università di Napoli Federico II) Stefano Gasparri (Università di Venezia) Paola Guglielmotti (Università di Genova) Gian Maria Varanini (Università di Verona) Andrea Zorzi (Università degli Studi di Firenze) Giovanna Petti Balbi Governare la città. Pratiche sociali e linguaggi politici a Genova in età medievale Firenze University Press 2007 Governare la città : pratiche sociali e linguaggi politici a Genova in età medievale / Giovanna Petti Balbi. – Firenze : Firenze university press, 2007. (Reti Medievali. E-book, Monografie; 4) http://www.storia.unifi.it/_RM/e-book/titoli/PettiBalbi.htm http://digital.casalini.it/9788884536037 ISBN 978-88-8453-603-7 (online) ISBN 978-88-8453-604-4 (print) 945.1804 (ed. 20) Liguria - Medioevo Volume realizzato con il contributo del Prin 2004, Linguaggi e culture politiche nell’Italia del Rinascimento, coordinato da Giuseppe Petralia. Impaginazione: Alberto Pizarro Fernández Editing: Leonardo Raveggi © 2007 Firenze University Press Università degli Studi di Firenze Firenze University Press Borgo Albizi, 28 50122 Firenze, Italy http://epress.unifi.it/ Printed in Italy Indice Introduzione 7 I. Organizzazione familiare 13 1. Strutture familiari nella Liguria medievale 15 2. La vita e la morte: riti e comportamenti in ambito urbano 29 3. I Visconti di Genova: identità e funzioni dei Carmadino (secoli XI-XII) 51 4. I Fieschi: un percorso familiare 83 II. Dinamiche sociali 99 1. Magnati e popolani in area ligure 101 2. L’apogeo della città tra Due e Trecento 127 3. I Gerosolimitani in Liguria in età medievale tra tensioni politiche e compiti istituzionali 145 4.
    [Show full text]
  • Giulio Variboba
    GIUSEPPE FERRARI GIULIO VARIBOBA E LA SUA OPERA POETICA ALBANESE zyxwvutsrqponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA CASA EDITRICE CRESSATI - BARI I VITA Precisamente due secoli addietro, nel 1762, vede­ va la luce in Roma la prima opera poetica, fino ad oggi conosciuta, in lingua albanese. Autore di essa un sa­ cerdote italo-albanese di Calabria: Giulio Variboba. Non si può, con precisione, stabilire la sua da­ ta di nascita, non esistendo più alcun documento che ne faccia riferimento diretto. In un ritratto, chs di lui si conserva nella chiesa parrocchiale del suo paese na­ tio, lo si dice morto a Roma, all'età di anni sessanta- cjuattro, il 31 dicembre del 1788. Le notizie che si pos­ sono ricavare dalla sua operetta e quelle assai più c<j- piose intorno alla sua vita travagliata e alla sua atti­ vità, di cui esiste lungo elenco di documenti originali in vari archivi, ci indicano come assai probabili le date di cui sopra. Non vi è dubbio alcuno circa il luogo di sua na­ scita e della sua morte. Notizie certe abbiamo pure della sua famiglia e della sua attività. - 7 GIULIO VARIBOBA' nacque dunque nel 1724, a San Giorgio Albanese^, in provincia di Cosenza'. Suo padre, Giovanni Variboba^, nel 1714, £u eletto pro-zyxwvutsrqponmlkjihgfedcbaZYXWVUTSRQPONMLKJIHGFEDCBA ^ Nei documenti e testi più antichi vien sempre scritto Varibobba. Ciò avviene perchè, nell'albanese, la consonan- te B è più forte che la corrispondente italiana. Non ha quindi il significato della doppia italiana. - In italo-albanese è chiamato MBUZAT-I. A. Masci ed altri studiosi lo dicono derivato dalla famiglia BUZA, di cui un ramo sarebbe stato tra i fondatori del villaggio.
    [Show full text]
  • Albanien in Vergangenheit Und Gegenwart
    Südosteuropa - Studien ∙ Band 48 (eBook - Digi20-Retro) Klaus-Detlev Grothusen (Hrsg.) Albanien in Vergangenheit und Gegenwart Verlag Otto Sagner München ∙ Berlin ∙ Washington D.C. Digitalisiert im Rahmen der Kooperation mit dem DFG-Projekt „Digi20“ der Bayerischen Staatsbibliothek, München. OCR-Bearbeitung und Erstellung des eBooks durch den Verlag Otto Sagner: http://verlag.kubon-sagner.de © bei Verlag Otto Sagner. Eine Verwertung oder Weitergabe der Texte und Abbildungen, insbesondere durch Vervielfältigung, ist ohne vorherige schriftliche Genehmigung des Verlages unzulässig. «Verlag Otto Sagner» ist ein Imprint der Kubon & Sagner GmbHKlaus-Detlev. Grothusen - 978-3-95479-688-5 Downloaded from PubFactory at 01/11/2019 09:42:44AM via free access 00063460 SUDOSTEUROPA-STUDIEN herausgegeben im Auftrag der Südosteuropa-Gesellschaft von Walter Althammer Band 48 Klaus-Detlev Grothusen - 978-3-95479-688-5 Downloaded from PubFactory at 01/11/2019 09:42:44AM via free access 00063480 Albanien in Vergangenheit und Gegenwart Internationales Symposion der Südosteuropa-Gesellschaft in Zusammenarbeit mit der Albanischen Akademie der Wissenschaften Winterscheider Mühle bei Bonn, 12. —15. September 1989 herausgegeben von Klaus-Detlev Grothusen Südosteuropa-Gesellschaft München 1991 Klaus-Detlev Grothusen - 978-3-95479-688-5 Downloaded from PubFactory at 01/11/2019 09:42:44AM via free access CIP-Einheitsaufnahme ־־ Die Deutsche Bibliothek Albanien in Vergangenheit und Gegenwart : internationales Symposion der Südosteuropa-Gesellschaft in Zusammenarbeit mit der Albanischen Akademie der Wissenschaften, Winterscheider Mühle bei Bonn, 12.—15. September 1989 / hrsg. von Klaus-Detlev Grothusen. — München : Südosteuropa-Ges., 1991 (Südosteuropa-Studien ; Bd. 48) ISBN 3-925450-2Ф6 NE: Grothusen, Klaus-Detlev [Hrsg.]; Südosteuropa-Gesellschaft «Deutschland»; GT © Copyright 1991 by Südosteuropa-Gesellschaft, D-8000 München A lle Rechte Vorbehalten Gesamtherstellung: J.
    [Show full text]