Tarehe 6 Agosti, 2012 (Mkutano Ulianza Saa T
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Hii ni Nakala ya Mtandao (Online Document) MAJADILIANO YA BUNGE _____________ MKUTANO WA NANE Kikao cha Arobaini na Moja – Tarehe 6 Agosti, 2012 (Mkutano Ulianza Saa Tatu Asubuhi) DUA Spika (Mhe. Anne S. Makinda) Alisoma Dua HATI ZILIZOWASILISHWA MEZANI: Hati zifuatazo ziliwasilishwa Mezani na:- NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA(TAMISEMI): Taarifa ya Mwaka na Hesabu zilizokaguliwa za Mradi wa Mabasi yaendayo Haraka (DART) kwa mwaka ulioshia tarehe 30 Juni, 2011 (The Annual Report and Audited Accounts of Dar es Salaam Rapid Transit for the year Ended 30th June, 2011. NAIBU WAZIRI, WIZARA YA KAZI NA AJIRA: Randama za Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara ya Kazi na Ajira kwa Mwaka wa Fedha, 2012/2013. NAIBU WAZIRI, WIZARA YA MAMBO YA NJE NA USHIRIKIANO WA KIMATAIFA: Hotuba ya Makadirio na Mapato na Matumizi ya Wizara ya Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kimataifa kwa Mwaka wa Fedha, 2012/2013. MHE. BETTY E. MACHANGU (K.n.y. MWENYEKITI WA KAMATI YA MAMBO YA NJE, ULINZI NA USALAMA): Taarifa ya Mwenyekiti wa Kamati ya Mambo ya Nje, Ulinzi na Usalama kuhusu utekelezaji wa Majukumu ya Wizara ya Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kimataifa kwa mwaka 2011/2012 pamoja na maoni ya Kamati kuhusu Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara hiyo kwa Mwaka wa Fedha, 2012/2013. MHE. RAYA IBRAHIM KHAMIS (K.n.y. MSEMAJI MKUU WA KAMBI YA UPINZANI KUHUSU WIZARA YA MAMBO YA NJE NA USHIRIKIANO WA KIMATAIFA): Taarifa ya Msemaji Mkuu wa Kambi ya Upinzani Juu ya Wizara ya Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kimataifa kuhusu Makadirio ya Mapato na Matumizi ya Wizara hiyo kwa Mwaka wa Fedha, 2012/2013. MASWALI NA MAJIBU Na. 324 Kuwawezesha Wajasiriamali Nchini MHE. FELIX F. MKOSAMALI (K.n.y. MHE. MOSES J. MACHALI) aliuliza:- Je, Serikali ina mpango gani wa kuwawezesha wajasiriamali nchini hususani Mafundi Seremala wa Kasulu kwa kuwasaidia nyenzo za kisasa ili waweze kujikwamua kiuchumi na kukomesha hali ya Serikali na Taasisi mbalimbali kutumia fedha nyingi kununua fenicha za nje na badala yake wanunue fenicha zinazotengenezwa hapa nchini? WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, UWEKEZAJI NA UWEZESHAJI alijibu:- Mheshimiwa Spika, kwa niaba ya Waziri Mkuu, napenda kujibu swali la Mheshimiwa Moses Joseph Machali Machali Mbunge wa Kasulu Mjini kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, Serikali kupitia Baraza la Uwezeshaji Wananchi Kiuchumi (NEEC) imeweka mikakati mbalimbali ya jinsi ya kuinua fani ya useremala kwa kutoa mafunzo ya ujasiriamali kwa mafundi seremala; kuwawezesha kushiriki katika maonesho mbalimbali na kuunda shirikisho liitwalo Tanzania Woodworking Federation (TAWOFE) ambalo linajumuisha makampuni, watu binafsi, ushirika na vikundi vya useremala. Wanachama waanzilishi wa shirikisho hilo wametoka Mikoa ya Dar es Salaam, Tanga, Pwani na Morogoro. Zoezi hili litaendelea kwa mikoa mingine na bila shaka Mkoa wa Kigoma hususani Wilaya ya Kasulu utafikiwa siku za karibuni. Mheshimiwa Spika, katika mkutano wa Bajeti wa mwaka 2009/2010, Serikali iliziagiza Wizara, Idara na Taasisi zake kuacha kununua samani (furniture) zilizotengenezwa nje ya nchi na badala yake wanunue samani zinazotengenezwa nchini kwa malighafi za hapa nchini ili Seremala wetu wawe na soko la uhakika. Taasisi za Serikali zilizoko Kasulu zinapaswa pia kutekeleza agizo hili. Mheshimiwa Spika, pamoja na juhudi hizo za Serikali, natoa wito kwa Mafundi Seremala wa Kasulu kuanzisha vikundi au Vyama vya Ushirika vya Useremala ili kuimarisha biashara zao. Lengo ni kuwezesha kupata mikopo ya kununulia nyenzo za kisasa za kufanyia kazi pamoja na kuongeza mitaji yao kupitia mikopo kutoka kwenye taasisi za Fedha na vile vile kuongeza sauti zao. MHE. FELIX F. MKOSAMALI: Mheshimiwa Spika, nakushukuru, lakini nina maswali mawili ya nyongeza; kwa kuwa Serikali imekiri kwamba imekataza taasisi zake kununua bidhaa hizi, kwa nini isipige marufuku kabisa uingizaji wa bidhaa ambazo zinaweza zikatengenezwa na Watanzania ili tuweze kuboresha soko la ndani? Mheshimiwa Spika, Serikali imesema, bila shaka hawa watu Tanzania Wooding Federation watafika Kigoma, nataka kujua ni lini sasa watafika Kigoma, Baraza la uwezeshaji kichumi na Tanzania Wooding Federation hususani Kibondo na Kasulu? WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, UWEKEZAJI NA UWEZESHAJI: Mheshimiwa Spika, kwanza namshukuru Mheshimiwa Mkosamali kwa maswali yake, kwa sababu yananipa fursa ya kuieleza Tanzania kwamba, nchi hii haitaki kuwa nchi ya kuagiza bidhaa nje, ingetaka kuimarisha uzalishaji wa bidhaa ndani ya nchi na wananchi wake kuthamini bidhaa zinazotengenezwa ndani ya nchi. Mheshimiwa Spika, Mbunge anauliza kwa nini Serikali haipigi marufuku uingizaji wa samani hizo kutoka nje ya nchi. Tanzania siyo kisiwa na ili Tanzania iwe imara katika biashara na katika kukuza ubora wa bidhaa zake inabidi ishindane na bidhaa kutoka nje, kwa sababu tukijifungia ndani wenyewe tutabweteka na vile vile tunapaswa kushiriki katika biashara ya dunia na kutumia fursa zetu za nchi zingine kupeleka bidhaa zetu. Kwa hivyo, itakuwa siyo vizuri kuwanyima wengine kuleta bidhaa zao. Mheshimiwa Spika, swali lake la pili ameuliza ni lini Kigoma na Kasulu, Baraza la Uwezeshaji litafika kule kuhamasisha na kuwaunganisha Mafundi Seremala. Napenda kumwambia kwamba nikimwambia tarehe kamili na mwezi kamili pengine wao wanaweza wasiwe tayari au kukatokea jambo. Jambo ambalo nataka kumhakikishia ni kwamba, Serikali inataka wananchi wake na hasa vijana na mafundi seremala wajizatiti katika kujiunga wenyewe ili uwezo wao uwe mkubwa na ili wawe na sauti kubwa ya kuliwezesha soko lenyewe likubali kwamba kuna seremala ambao wako tayari kutoa huduma ya kutengeneza samani kwa ajili ya Serikali na watumiaji wengine. Mheshimiwa Spika, kwa hivyo, ajaribu kufuatilia nami pamoja na Baraza la Uwezeshaji kuona ni lini tutafika Kigoma lakini bila kupoteza muda, naamini mikoa yote ya Tanzania tutawafikia na tutakapokuwa na nchi nzima ambayo ina umoja wa seremala tutakuwa nchi imara zaidi katika kuzalisha samani ambazo Serikali itazihitaji. MHE. MAGDALENA H. SAKAYA: Mheshimiwa Spika nakushukuru, naomba kuuliza swali moja dogo la nyongeza. Serikali inasema kwamba, Tanzania siyo kisiwa, lakini kitendo cha Serikali kuruhusu fenicha kutoka China kujaa kwenye showroom Dar es Salaam na Mikoa yote, inafanya bidhaa za Tanzania hasa wanaofanya shughuli za useremala bidhaa zao zinakosa soko. Je, Serikali inafanya nini kulinda viwanda vya ndani na kulinda ajira za vijana wa ndani angalau kuwe na kiwango maalum cha bidhaa zinazoingia ili bidhaa zinazotengenezwa Tanzania zipate soko? WAZIRI WA NCHI, OFISI YA WAZIRI MKUU, UWEKEZAJI NA UWEZESHAJI: Mheshimiwa Spika, kwanza namshukuru kwa swali lake na nawashukuru Wabunge kwa kulikazania jambo hili la Serikali kununua samani zinazotengenezwa na Seremala wetu. Anauliza Serikali kuruhusu bidhaa za China ni kuwanyima soko Seremala wetu au bidhaa zingine za Tanzania kuwa soko. Mheshimiwa Spika, namna ya kuimarisha uzalishaji Tanzania na Watanzania wapende kununua bidhaa zao si kunyima bidhaa za nchi zingine, bali ni kuimarisha viwanda vyetu na kuimarisha vijana wetu. Hata hivyo, kwa sababu sisi ni nchi changa ukiangalia kiviwanda, tuna mambo ambayo Serikali inayafanya kama kuongeza ushuru wa forodha. Mheshimiwa Spika, kuna sera ambazo tumeziweka za kuweka upendeleo kwa viwanda vyetu na watu binafsi ambao wanazalisha bidhaa ndani ya nchi, lakini wakati huo ni lazima turuhusu ushindani ili kusudi na sisi Watanzania tuwe tayari kuwa kwenye soko la dunia. Na. 325 Kuboresha Miundombinu Mji Mdogo wa Mbalizi MHE. MCH. LUCKSON N. MWANJALE aliuliza:- Mji Mdogo wa Mbalizi –Mbeya Vijijini ni kati ya Miji midogo nchini inakuwa kwa kasi sana, lakini miundombinu kama Maji, Barabara na Upimaji wa Viwanja haiendelezwi:- (a) Je, ni lini miundombinu ya Mji huo itaboreshwa ili kwenda sambamba na ukuaji wake? (b) Je, ni lini Serikali itatenga fedha kwa ajili ya ujenzi wa barabara na upimaji katika Mji huo? NAIBU WAZIRI, OFISI YA WAZIRI MKUU, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA (TAMISEMI) alijibu:- Mheshimiwa Spika, kwa niaba ya Mheshimiwa Waziri Mkuu, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Mchungaji Luckson N. Mwanjale, Mbunge wa Mbeya Vijijini, lenye sehemu (a) na (b) kama ifuatavyo:- (a) Mheshimiwa Spika, nakubaliana na Mheshimiwa Mbunge kwamba Mji wa Mbeya unakua wa kasi kiasi cha kuhitaji mipango madhubuti ili kuendana na kasi hiyo. Kutokana na hali hiyo, Halmashauri imefanya utafiti wa kupata vyanzo vipya vya Nsalala, Sawala na Ilunga vyenye uwezo wa kuzalisha mita za ujazo 5,016 kwa siku ikilinganishwa na mita za ujazo 836.54 kwa siku zilizopo kwa sasa. Serikali imepanga kujenga upya mfumo wa usambazaji pamoja na kupanua mtandao wa maji katika Mji huo kazi ambayo inafanywa na mtaalam mshauri kampuni ya SEURECA. Hatua inayoendelea ni usanifu wa kina wa mradi baada ya kukamilika kwa usanifu wa awali ili kutangaza zabuni kwa ajili ya ujenzi. Mheshimiwa Spika, ili kuboresha miundombinu ya barabara katika Mji wa Mbalizi, Serikali katika mwaka 2010/2011 ilitenga shilingi 91.7 ambazo zilitumika kujenga mifereji ya maji ya mvua mita 600 na matengenezo ya barabara kilomita tatu kwa kiwango cha changarawe. Kwa mwaka wa fedha 2011/2012, Serikali ilitenga jumla ya shilingi milioni 27.5 ambazo zilitumika kujenga mfereji wa maji ya mvua mita 65 kwa gharama ya shilingi milioni 15.2 na matengenezo ya kawaida ya barabara kwa gharama ya shilingi ya milioni 12.3. (b) Mheshimiwa Spika, katika bajeti ya mwaka 2012/2013, zimetengwa shilingi milioni 150.8 kwa ajili ya ujenzi wa stendi ya mabasi awamu ya kwanza kwa kiwango cha matofali ya zege. Mkandarasi tayari amepatikana