Gemeente Súdwest Fryslân

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Gemeente Súdwest Fryslân Titel beleidsnota TitelTitel beleidsnotabeleidsnota onder titel (optioneel) onder titel (optioneel) onder titel (optioneel) Evenementenbeleid voor een evenwichtig vermaak 1 Gemeente Súdwest Fryslân Vastgesteld door het College van Burgemeester en Wethouders Gemeente Súdwest Fryslân op 20 december 2011 Opgesteld door: Afdeling Bedrijfsvoering, Team Juridische- en Veiligheidszaken M. Eringa-Dokter, (Beleids)adviseur Openbare Orde en Veiligheid Brandweer Súdwest Fryslân + Littenseradiel, Afdeling Risicobeheersing J.A.P. Pommer en R.Reiker In samenwerking met de onderstaande diensten: 2 Beheertabel Beheerder document M. Eringa Opstel datum 2011 Gewenste vaststelling door College B&W en burgemeester Daadwerkelijke vaststelling door College B&W en burgemeester Revisiedatum Februari 2014 Revisie vaststellen door College B&W en burgemeester Datum vaststelling revisie Datum wijziging Wijziging Reden Mei 2014 Oude paragrafen 3.5, 3.6 en 3.7 Gewijzigde regelgeving verwijderd. Nummering is hierdoor gewijzigd Mei 2014 Tekst onder 3.4 gewijzigd Gewijzigde regelgeving Mei 2014 Toevoegen 4.8 Locaties voor Vastleggen bestaande situatie (circus)tenten Mei 2014 Toevoegen locaties grote tenten Vastleggen bestaande situatie Mei 2014 Aanvulling vuurwerk Rol burgemeester april 2014 Gewijzigde procedure ingevolge Gewijzigde procedure LEAN project team vergunningen Februari 2014 Toevoegen beheertabel Bijstelling beleid na evaluatie Februari 2014 Door het hele document tekstuele Schrijffouten in oorspronkelijke wijzigingen versie en verbeteren leesbaarheid Februari 2014 Geen tijdelijke gebruiksvergunning Wijziging uitvoering regelgeving meer maar voorschriften in de vergunning Februari 2014 Toevoeging vuurwerkbesluit aanvulling Februari 2014 Toevoeging Natura 2000 aanvulling Februari 2014 Gewijzigde regeling Wijziging in regelgeving verkeersregelaars Februari 2014 Witmarsum toevoegen aan de Aanpassen aan de praktijk categorie dorpskernen Februari 2014 Dearsum, Raerd, Sibrandabuorren, Herindeling Boarnsterhim Tersoal en Poppenwier toevoegen aan categorie dorpskernen Februari 2014 Wijzigen van het maximum aan Aanpassen aan de praktijk zwaar belastende evenementen in de grotere dorpen en steden Februari 2014 Toevoegen afbouw evenement na Aanpassen aan praktijk stoppen muziek (p 21) Februari 2014 Buitentaps binnen terrasruimte Koppeling aan het evenement Februari 2014 Toevoegen kaders EHBO ontbrak Februari 2014 Toevoegen kaders beveiliging ontbrak Februari 2014 Wijzigen opdracht Gedeelte fusie verwijderd Februari 2014 Tekst onder de APV aangepast nu Wijziging tov 2011 toen de APV de APV is vastgesteld nog moest worden vastgesteld Februari 2014 De paragraaf 4.8 ’faciliteren door Wordt uitgewerkt in een separate de gemeente’ is verwijderd. beleidsnota Separaat loopt er een traject die duidelijkheid moet geven over dit onderdeel. Februari 2014 Wijziging toezichthoudende taak wetswijziging D&H van VWA naar gemeente Februari 2014 Aanvraagformulier aangepast actualisering (onnodige vragen verwijderd en veelvoorkomende vragen toegevoegd) 3 Februari 2014 Toevoegen bijlage 7 ‘format advies Nieuwe werkwijze team aanvraag’ vergunningen Februari 2014 Rol veiligheidsregio toegevoegd Regionale afspraken Februari 2014 Toevoegen meerjarige deregulering vergunningen 4 De inhoud in het kort De gemeente fungeert in de meeste gevallen niet als organisator van het evenement maar is wel verantwoordelijk voor de veiligheid binnen de gemeente. Om die reden is bepaald dat voor het organiseren van een evenement een vergunning nodig is. Op deze manier kan de gemeente al op voorhand invloed uitoefenen om er voor te zorgen dat een organisator het evenement op een verantwoorde manier vorm geeft. In het kader van de deregulering is er wel een categorie evenementen vastgesteld waarvoor geen vergunning nodig is. Dit betreft kleine evenementen waarbij op voorhand al duidelijk is dat deze geen buitengewoon toezicht van de gemeente behoeven. Bij deze evenementen kan worden volstaan met een melding. Voor evenementen die niet onder de noemer ‘klein evenement’ vallen moet middels een aanvraagformulier een vergunning worden aangevraagd. Dit formulier staat op de website van de gemeente. De gemeente voert een risicoscan uit, waarmee het evenement wordt aangemerkt als A, B of C evenement. Afhankelijk van de classificatie kunnen bepaalde aanvullende documenten van de organisator worden gevraagd (bijvoorbeeld een veiligheidsplan of een verkeers- en vervoersplan met tekeningen) en kunnen aanvullende voorschriften in de vergunning worden opgenomen. Door deze getrapte procedure wordt een organisator van een minder risicovol evenement niet onnodig belast met het aanleveren van gegevens en uitwerkingsplannen terwijl een organisator van een risicovol evenement zijn verantwoordelijkheid moet nemen en wel meer gegevens en uitgewerkte draaiboeken moet aanleveren. De behandeltermijn voor een vergunning is acht weken. Bij C evenementen is dit twaalf weken. Deze termijnen beginnen te lopen zodra een aanvraag is ingediend. De A evenementen kunnen door het team vergunningen zelfstandig worden beoordeeld en afgehandeld. Politie, brandweer en gemeentelijke diensten worden door middel van een afschrift op de hoogte gesteld van het evenement. Bij B en C evenementen wordt schriftelijk advies opgevraagd, zowel intern als extern bij de hulpdiensten. Bij C evenementen en grotere B evenementen die niet eerder georganiseerd zijn wordt tevens advies gevraagd aan het kernteam veiligheid. Deze aanvragen worden besproken in het kernteam veiligheid. Dit team bestaat uit adviseurs van het team juridische en veiligheidszaken, de politie, de brandweer en de GHOR. Er wordt advies uitgebracht en uiteindelijk besluit het bestuursorgaan (in de praktijk is dit gemandateerd aan de teammanager Vergunningen) of een evenementenvergunning wordt afgegeven en welke voorschriften er aan de vergunning worden verbonden. De organisator is primair verantwoordelijk voor het nakomen van de vergunningvoorschriften. Om geluidsoverlast van evenementen te beperken heeft de gemeente Súdwest Fryslân duidelijke eindtijden voor evenementen vastgesteld, afhankelijk van de locatie van het evenement. Daarnaast is een maximum aantal evenementen per jaar vastgesteld waarbij er onderscheid is gemaakt in dorpskernen, grotere dorpen en steden en binnensteden. Daarnaast zijn uitgangspunten benoemd voor het afsluiten van wegen en het opruimen van afval. Door een evenementenvergunning is duidelijk welke afspraken er zijn gemaakt en aan welke voorschriften een organisator moet voldoen. Dit vergemakkelijkt ook het toezicht op evenementen. Indien de organisator zich niet aan de vergunningvoorschriften houdt kan de gemeenten en/of de politie waar nodig handhaven. Bij een overtreding van de vergunningvoorschriften kan zowel bestuursrechtelijk als strafrechtelijk worden opgetreden en in voorkomende gevallen ook privaatrechtelijk. Bij de C evenementen is het kernteam veiligheid actief voor het schouwen van het verloop van het evenement om indien nodig direct maatregelen te kunnen nemen als de veiligheid ernstig in geding is. In bepaalde gevallen en onder voorwaarden kan de gemeente faciliteren bij evenementen en/of een subsidie verstrekken. Deze notitie gaat niet over die aspecten, hiervoor wordt separaat een beleidsnota opgesteld. Schade aan gemeente eigendommen als gevolg van het evenement kan, indien verwijtbaar, bij de organisator in rekening worden gebracht. Na afloop van een B- en C evenement en tevens jaarlijks worden de evenementen geëvalueerd. Aan de hand van de input van de diverse diensten, de organisatoren en belanghebbenden wordt gekeken of evenementen in de toekomst doorgang moeten vinden of dat er wellicht aanpassingen aan de voorschriften van de vergunning moeten komen. Dit geldt ook voor het aanpassen van deze beleidsnota. 5 6 DE INHOUD IN HET KORT .................................................................................................................... 5 1. INLEIDING ...................................................................................................................................... 9 1.1. OPDRACHT ............................................................................................................................... 9 1.2. AFBAKENING INHOUD NOTA ....................................................................................................... 9 1.3. DOELSTELLING ......................................................................................................................... 9 1.4. LEESWIJZER ........................................................................................................................... 10 2. BEGRIPSOMSCHRIJVING .......................................................................................................... 11 2.1. HANDREIKING EVENEMENTENVEILIGHEID .................................................................................. 11 2.2. DEFINITIE EVENEMENT ............................................................................................................ 11 2.3. INDELEN VAN EVENEMENTEN ................................................................................................... 11 2.4. SAMENLOOP ........................................................................................................................... 13 3. WETTELIJK KADER .................................................................................................................... 14 3.1. DE ALGEMENE PLAATSELIJKE VERORDENING (APV) ...............................................................
Recommended publications
  • 6 Second Periodical Report Presented to the Secretary General Of
    Strasbourg, 26 May 2003 MIN-LANG/PR (2003) 6 EUROPEAN CHARTER FOR REGIONAL OR MINORITY LANGUAGES Second Periodical Report presented to the Secretary General of the Council of Europe in accordance with Article 15 of the Charter NETHERLANDS 1 CONTENTS Volume I: Second report on the measures taken by the Netherlands with regard to the Frisian language and culture (1999-2000-2001)............................................4 1 Foreword........................................................................................................4 2 Introduction...................................................................................................5 3 Preliminary Section.....................................................................................10 PART I .....................................................................................................................25 4 General measures.........................................................................................25 PART II .....................................................................................................................28 5 Objectives and principles.............................................................................28 PART III 31 6 Article 8: Education.....................................................................................31 7 Article 9: Judicial authorities.......................................................................79 8 Article 10: Administrative authorities and public services..........................90 10 Article
    [Show full text]
  • Parochieblad
    Parochieblad Sint Antonius van Paduaparochie 27 februari 2021 PASTORAAL WOORD PATER KUNT U MIJ EEN KUNSTJE LEREN? Als Bolswarder bewaar ik bijzondere herinneringen aan pater Gregorius van de Ven ofm. Toen ik diaken werd gewijd op 17 december 1994 gaf hij mij een boek waarin alle teksten staan die door priesters tijdens de Mis in Latijn kunnen worden gezongen. Dit boek is goed gebruikt want het mag onderhand wel eens opnieuw worden ingebonden. Pater van de Ven leerde ik goed kennen toen hij na zijn pensionering als pastoor van Heerenveen in 1975 in Bolsward kwam te wonen. Daarvoor was hij jarenlang als Miswekenpater door het hele land getrokken met andere medebroeders franciscanen. Zij namen dan een gehele week een parochie over met als doel om in die week de gehele parochie van een zwijgende tot meezingende en meebiddende gemeenschap te maken; de gelovigen meer actief te betrekken bij het vieren van de liturgie. U moet zich voorstellen dat er vroeger niet door de mensen hardop werd geantwoord tijdens de Mis en meezingen deed men alleen in het Lof of bij de bijeenkomsten van godsdienstige verenigingen. Tussen 1944 en 1964 is hij hiervoor 505 keer het land ingetrokken. Met zijn prachtige baritongeluid kreeg hij de mensen mee, maar hij kreeg ook vaak ruzie met het kerkkoor dat plaats en ruimte moest maken voor de volkszang; iets wat ze vaak als minderwaardig en als inlevering van hun meerstemmige repertoire ervoeren. Hij was niet altijd even tactisch en sprak de heren zangers vaak toe met de volgende zin: ‘Koorzangers hebben een hart van goud… om te vervolgen met: ‘en een kop van hout!’ Zodoende kwam hij wel eens halverwege de Misweek terug in het klooster.
    [Show full text]
  • Kwartierstaat Van Der HEIJ Blad 1
    Kwartierstaat van der HEIJ * ca 1575 Franeker Anna MATTHIJS * 1563 Kantens, Eemsmond, Groningen Cornelis van WALSWEER Aencke WILCKES Lou STOFFELS Jaen ALLESDR Lieuwe DOUWES 676∞677 63 662 6 ∞ ca 1600 657 656 0 08-04-163 Sneek * 1603 Franeker + 17-07-1678 Tjerkwerd Abraham WALSWEER Antje CHRISTOPHORUS Antje Pyter RIEMERSMA * ca 1600 Huins Antje LOUWS * ca 1631 Oppenhuizen + 20-04-1670 Oppenhuizen Botte ROSIER ~ 11-01-1624 Langweer + 18-04-1670 Oppenhuizen Sijuerttije UIJLCKESDR Pieter LIEUWESZN ~ 23-08-1618 Langweer Uijlke CLAASES Uijlke Auck CLAASES Auck Pier RINKES Pier 336 338 ∞ 339 DRAGER Frans 331 329 330 ∞ ca 1635 328 ∞ a 1655 Idzegahuizen, Heeg 1-1644 c 07-0 ngweer Trijntje WALSWEER Trijntje er La Sijte RIEMERSMA Langwe Antje BOTTES * 1669 Oppenhuizen + 31-01-1716 Langweer Douwe PYTTERS * 01-10-1654 Langweer + 05-1707 ten Dijken 362 363 Wybe DOUWES Wybe Claaske UILKES Claaske 3 68 Johannes FEDDES Johannes Jetske SIPKES 3 Ymck DURCKS Ymck 70 Klaas SYTZES Workum 29-08-1670 ~ Rinke PIERS Rinke Vroukjen Workum 14-11-1675 ~ Maijke FRANSES Maijke Jan BLEEKER 168 ∞ 169 ∞ 165 29-07-1660 164 8 ca 168 Huins, Jorwerd eer w Pyter SYTSES ~ 23-07-1671 Huins, Jorwerd g Oosterend 1675 ca * an PYTERS Pytie L Maria JANSDR * ca 1700 + 21-11-1773 Sloten Botte DOUWESZ * 18-12-1698 Langweer + 16-09-1778 Sloten Jeltje JELGERS * Fernwoude * Pieter EELKES Pieter 1 Nanne FERDINANTS 80 * Exmorra * 1 Antje SIKKES Antje 81 18 + vr 04-1736 Gaast 04-1736 vr + 2 55 WYBES Douwe 1 ∞ 1 9 83 73 1 54 5-1 8 1 -0 um 2 4 ∞ 3 17 ork JOHANNES Trijntje 4- 5 W Hinke CLAZES
    [Show full text]
  • Gemeente Noordoostpolder BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER
    Gemeente Noordoostpolder BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER GEMEENTE NOORDOOSTPOLDER BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER Buro Vijn BV - OenkerV me( 1995 ;NTE NOORDOOSTPOLDER 91-99-08 /15-05-95 BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEER TOELICHTING INHOUDSOPGAVE blz 1. INLEIDING 1 t. 1. Algemeen 1 1. 2. Van Basisplan Usselmeer naar bestemmingsplan 1 1. 3. Begrenzing van het bestemmingsplangebied Usselmeer 2 1. 4. De opzet van de toelichting 4 2. FUNCTIES EN ONTWIKKELINGEN IN HET IJSSELMEER 5 2 1. Waterecosysteem Usselmeer 5 a Usselmeer 5 b Milieu 5 C. Natuur 7 2. 2. Menselijke activiteiten 9 a. Integraal waterbeheer 9 b Recreatie 12 c Beroepsvisserij 16 d. Agrarisch gebruik 16 e Beroep ssc heepvaa n 16 f. Diepe deitsiotwinmng 18 g Zandwinning 20 h. Transportleidingen 20 L Energievoorziening 20 j. Miliiair gebruik 23 k. Berging van specie en afval 23 3. INSTRUMENTARIUM 26 4. BELEIDSKADER 32 4. 1. Rijksbeleid 32 4. 2. Provinciale plannen 42 4. 3. Gemeentelijke plannen 46 5. GEMEENTELIJKE BELEIDSUITGANGSPUNTEN BESTEMMINGSPLAN IJSSELMEEER 47 5. 1. Beleidskeuzen conform het Basisplan Usselmeer 47 a Landschap 48 b Natuur 48 c. Waterbeheer 48 d. Recreatie 49 e Beroepsvissenj 49 f. Boroopsschoopvaart 50 g. Diepe detfstoffenwmning SO h. Zandwinning 50 1. Transportleidingen 50 J. Energievoorziening 51 k. Berging van specie on afval 51 6. PLANBESCHRIJVING 52 6 1. De juridische vormgeving 52 6. 2 Bestemmingskeuze 52 6 3 Opzet bestemmi ngs regel mg 53 6. 4 Toelichting op de bestemming 55 7. INSPRAAK EN OVERLEG 59 7 I. Algemeen 59 7. 2. Inspraak 59 7. 3. Overlegreaclies 59 Bijlage 1 Functies van het IJsselmeergebied en de sectorale wetgeving Bijlage 2 Reactie Flevoland: Vooroverleg Basisplan Usselmeer Bijlage 3 Verbetering vaarweg Amsterdam-Lemmer: trace-keuze Bijlage 4 Aangeschreven Instanties ten behoeve van het overleg ex artikel 10 Bro Bijlage 5 Reacties inspraak en overleg ex arlikel 10 Bro 91-99-08-NQP pg 1 t INLEIDING 1 1.
    [Show full text]
  • 7 Geleden Belangstelling Op April Merkwaardigerwijze Corydalis
    7 TWIRRE 1,1990,3 Cornelis Brakman Een Zeeuw bestudeerde honderd jaar geleden de flora van Friesland, aflevering 2 Douwe +T.E. van der Ploeg zijn In Twirre 1 (2) is in het kort de levensloop van Cornelis Brakman en de tot standkoming van Friesland heeft ”Flora Frisica” beschreven. Tevens is verslag gedaan van plantenexcursies die hij in het Brakman-verbaal we de gehouden van 1886 tot 1895. In deze tweede aflevering van volgen excursies 1896 tot 1906 wordt de betekenis Brakman de kennis de van en ingegaan op van voor van Friese plantenwereld. is veranderd en de flora sterk is verarmd, 1896 stemt het toch tot tevredenheid dat genoemde Ook thans blijkt weer Brakmans belangstelling soorten in een afgelegen beschermd terrelntje voor de stinzenflora. Op 18 april bezoekt hij nog aanwezig zijn. Dekema State bij Jelsum en Martena State in 23 30 mei constateert Brakman dat noteert de Op en Cornjum, Merkwaardigerwijze hij op Senecio "zeer veel Hartena State rijkelijk voorkomende soorten Moeraaandljvie congestus (voorkomt) in de Vorkumermeer daaromheen". Voorjaarshelmbloem Corydalis solida en Holwor- en Na reis stoomboot Sloten 12 tel C. bulbosa met een vraagteken. een per naar op Op 13 mei blijkt dat de stadsgrachten in Sneek Juli, volgt weer een onderbreking in de schoon dat drie soorten aantekeningen tot 8 nog zo zijn er september. Fonteinkruid kunnen worden aangetekend. De worden niet 26 kleistreken verwaarloosd; op mei wordt er gewandeld van station Dronrljp naar station Delnum via Menaldum, Beetgum, Beetgumermolen en Marssum. O.a. worden Zee- Carex flacca groene zegge en Valse voszegge C. cuprina vermeld.
    [Show full text]
  • Kerkbeheer Oktober 2014
    14 E JAARGANG , NUMMER 9, OKTOBER 2014 KERKBEHEER In deze uitgave: n Sytze ten Hoeve uit zijn zorgen over roerend kerkelijk erfgoed n Eerste deel verslag actie Kerkbalans 2014 n Beknopte handleiding voor de actie Kerkbalans 2014 n Kerk verwarmen op maat en energiebesparing VERENIGING VOOR KERKRENTMEESTERLIJK BEHEER IN DE PKN De Leeuwenbergh Utrecht (boven) en de Rank Nieuwegein Bureau voor Architectuur en Restauratie Bureau voor Consultancy Bureau voor nieuwe inbouw Zuiderkerk Enkhuizen Architectuurhistorie Kariatiden www.vanhoogevest.nl volg ons op fotografie Joris Helming Joriskerk Amersfoort Subsidie voor uw monument? Regel het nu! De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed Wilt u weten of uw gebouw ook onder de stelt ook dit jaar weer subsidie beschik- regeling valt en of de subsidie voor u baar voor onderzoek naar de herbestem- interessant kan zijn? Neem dan vrijblijvend mings- of voortbestemmingsmogelijkheden contact met ons op. De aanvraag moet van uw monumentale (kerk)gebouw. De voor 1 december ingediend zijn. subsidie bedraagt maar liefst 70% van de totale onderzoekskosten. Wij kunnen voor u de gehele aanvraag verzorgen. Vorig jaar zijn alle door ons Dit is uw kans om er op een betaalbare verzorgde aanvragen volledig toegekend! manier achter te komen welke mogelijk- Voor de volledige regeling verwijzen wij u heden uw kerkgebouw biedt! naar onze website: www.KAAder.nl. KAAder kerkadvies Zomerhofstraat 86 | 3032 CM Rotterdam | T 06 24491848 | E [email protected] | KvK Den Haag 27348494 294 KERKBEHEER Kerkgeluidstechniek op z’n best! de techniek als hulpmiddel, ook in uw kerk De kerkgeluidstechniek schrijdt voort ... met rasse schreden! Dialoog Church Sound is als specialist op kerkgeluidstechniek niet achtergebleven en heeft met meer dan 1800 kerken in Nederland een groot werkgebied.
    [Show full text]
  • A Complex Adaptive System Perspective on Flood Risk Management
    A COMPLEX ADAPTIVE S YSTEM PERSPECTIVE ON FLOOD RISK MANAGEMEN T A CASE STUDY IN THE MUNICIPALITY OF LEEU WARDEN Author: Tomas Post, S3556247 University: University of Groningen Supervisor: Gert de Roo Date of submission: 2nd of August, 2019 Faculty: Spatial sciences Master: Environmental and infrastructure planning Key concepts flood risk management, Complex adaptive system theory, uncertainty, coevolution, governance, institutions 2 ABSTRACT In Dutch flood risk management we can observe a gradual transformation from traditional preventive flood risk management towards more adaptive flood risk management. Adaptive flood risk management aims to anticipate change in the ability to prevent and adapt to uncertainties. Climate change, societal and economic developments are constantly evolving and influencing flood risk management. This research explores to what extent flood risk managers in Leeuwarden are experiencing events and influences that are complementary with complex adaptive system theory. Complex adaptive system theory emphasises a constantly evolving world that is able to organise itself without control. The link between theory and practice is made through a literature review, a policy document review and interviews with flood risk managers in practice. The research shows that the policy documents mainly focus on calculated uncertainty in the form of scenarios and not on uncertainty. However, flood risk managers in practice experience uncertainty and developments that are complementary with complex adaptive system theory. In practice, there is awareness of fundamental uncertainty, but robust measures and calculations remove a lot of uncertainties in the current situation. However, flood risk managers are still subject to unknown events and this will increase when future climate change is taken into consideration.
    [Show full text]
  • Putting Frisian Names on the Map
    GEGN.2/2021/68/CRP.68 15 March 2021 English United Nations Group of Experts on Geographical Names Second session New York, 3 – 7 May 2021 Item 12 of the provisional agenda * Geographical names as culture, heritage and identity, including indigenous, minority and regional languages and multilingual issues Putting Frisian names on the map Submitted by the Netherlands** * GEGN.2/2021/1 ** Prepared by Jasper Hogerwerf, Kadaster GEGN.2/2021/68/CRP.68 Introduction Dutch is the national language of the Netherlands. It has official status throughout the Kingdom of the Netherlands. In addition, there are several other recognized languages. Papiamentu (or Papiamento) and English are formally used in the Caribbean parts of the Kingdom, while Low-Saxon and Limburgish are recognized as non-standardized regional languages, and Yiddish and Sinte Romani as non-territorial minority languages in the European part of the Kingdom. The Dutch Sign Language is formally recognized as well. The largest minority language is (West) Frisian or Frysk, an official language in the province of Friesland (Fryslân). Frisian is a West Germanic language closely related to the Saterland Frisian and North Frisian languages spoken in Germany. The Frisian languages as a group are closer related to English than to Dutch or German. Frisian is spoken as a mother tongue by about 55% of the population in the province of Friesland, which translates to some 350,000 native speakers. In many rural areas a large majority speaks Frisian, while most cities have a Dutch-speaking majority. A standardized Frisian orthography was established in 1879 and reformed in 1945, 1980 and 2015.
    [Show full text]
  • Blauwhuis, De R.K. Sint Vituskerk
    BLAUWHUIS, DE R.K. SINT VITUSKERK Geschiedenis De parochie is ontstaan als gevolg van de Hervorming. ln 1580 werden in Friesland alle rooms-katholieke parochies opgeheven, ook de ruim tien kleine parochies, gelegen iets ten zuiden van de lijn Bolsward- Sneek (Greonterp, Dedgum, Hieslum, Abbega, Oosthem, Westhem e.a.). Relatief veel bewoners in deze streek bleven echter trouw aan de katholieke leer, zij werden regelmatig bezocht door rondreizende priesters. In 1630 werd er in dit missiegebied, met stilzwijgende toestemming van de autoriteiten, een priester aangesteld, die zijn intrek nam in Hieslum. Het gebied was daarmee een statie geworden, de priester bediende 10 dorpen. Een van de vele kleine meertjes in deze waterrijke streek, de Sensmeer, werd in 1632 drooggelegd. De nieuwe polderlanden werden al snel in gebruik genomen. De vergaderingen van de ingelanden en de opslag van gereedschappen vonden plaats in een gebouw in de polder dat wegens zijn dak van blauwe pannen de naam "it Blauhûs" kreeg. Dit "Blauwe Huis", eigendom van een katholieke Haarlemse dame, werd in 1651 ter beschikking gesteld aan de katholieken. De priester, die in Hieslum niet erg centraal woonde, nam er zijn intrek; één van de kamers werd als kerkje ingericht. |n1775 kregen de katholieken het recht om eigen kerken te bouwen. Reeds in 1780 werd het Blauwe Huis eigendom van de statie. Het kamerkerkje werd later te klein en in 1785 werd de eerste echte kerk in gebruik genomen, het huis werd pastorie. Tot patroonheilige werd de martelaar Sint Vitus gekozen. ln 1855 werd de statie een officiële parochie, nog niet met de naam Blauwhuis maar met de naam Sensmeer.
    [Show full text]
  • Terpen Tussen Vlie En .Eems
    • VERENIGING VOOR TERPENONDERZOEK • TERPEN TUSSEN VLIE EN .EEMS EEN GEOGRAFISCH-HISTORISCHE BENADERING DOOR • H. HALBER TSMA II • TEKST • • • J. B. WOLTERS GRONINGEN • • TERPEN TUSSEN VLIE EN EEMS VERENIGING VOOR TERPENONDERZOEK TERPEN TUS'SEN VLIE EN EEMS EEN GEOGRAFISCH-HISTORISCHE BENADERING DOOR H. HALBERTSMA Conservator bij de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek te Amersfoort 11 TEKST J. B. WOLTERS GRONINGEN 1963 Uitgegeven in opdracht van de Vereniging voor Terpenonderzoek, met steun van de Nederlandse organisatie voor zuiver-wetenschappelijk onderzoek (Z. W.O.), het Prins Bernhard Fonds, de provinciale besturen van Friesland en Groningen, het Provinciaal Anjeifonds Friesland en het Harmannus Simon Kammingafonds Opgedragen aan Afbert Egges van Giffen door de schrijver WOORD VOORAF Het is geen geringe verdienste van de Vereniging voor Terpenonderzoek, de ver­ schijning van dit werk mogelijk te hebben gemaakt. Met nimmer aflatend ver­ trouwen heeft het Bestuur zich bovendien de moeilijkheden willen getroosten en de oplossingen helpen zoeken toen de schrijver zijn arbeid op een aanzienlijk later tijdstip voltooide dan hij zich aanvankelijk had voorgesteld, met alle gevolgen van dien. Moge de ontvangst" welke het werk vindt, de verwachtingen derhalve niet beschamen. Dank is de schrijver ook verschuldigd aan de Directeur van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek te Amersfoort, die hem ten volle in de ge­ legenheid stelde zich geruime tijd vrijwel uitsluitend aan de samenstelling van atlas en tekst te wijden en nimmer een beroep op de hulpmiddelen van zijn Dienst afwees. Woorden van erkentelijkheid zijn niet minder op hun plaats aan het Biologisch­ Archaeologisch Instituut der R.U. te Groningen, het Provinciaal Museum aldaar, het Fries Museum te Leeuwarden, het Rijksmuseum van Oudheden te Leiden, de Stichting voor Bodemkartering te Bennekom, de Topografische Dienst te Delft, de Niedersächsische Landesstelle für Marschen- und Wurtenforschung te Wilhelms­ haven alsmede aan de Hypotheekkantoren te Groningen en Leeuwarden.
    [Show full text]
  • 'De Lytse Marren'
    U komt na 5 km bij een fietsbrug (15) . Hier stapt u af en u vervolgt uw route onder de spoorbrug door . Fietstocht U kunt ook even een bezoekje brengen aan het 400 meter verderop gelegen Doris Mooltsje, een onlangs gerestaureerde spinnekop molen. In dat geval fietst u even een stukje door over de fietsbrug waarna u de molen al ziet liggen. Wilt u de route weer verder volgen dan keert u vanzelfsprekend weer terug naar de fietsbrug. Bij de eerste driesprong gaat u links en na een paar honderd meter meteen weer rechts richting Greonterp/Blauwhuis. In Greonterp staat ‘Huize het gras’ waar Gerard van het Reve (auteur van: ‘De Avonden’) enige jaren heeft gewoond. Na Greonterp gaat u bij het vee-rooster linksaf (14) het fietspad op richting Hieslum/Parrega. Aan het eind van dit fietspad gaat u op de Atzeburenweg rechtsaf. Vlak voor Parrega (10) weer rechtsaf richting Dedgum. U gaat door Dedgum Bij de eerstvolgende driesprong (11) gaat u linksaf richting Tjerkwerd. In Tjerkwerd kunt u een bezoek brengen aan Galerie Artisjok. U gaat over de brug en meteen rechtsaf het jaagpad op langs het water van de Workumertrekvaart terug naar Bolsward (5) . Aan het einde van het fietspad gaat u onder het viaduct door en rechtdoor langs het kaatsveld en de speeltuin. U passeert hierbij de enige schapenvachtlooierij van Nederland, de firma van Buren. Een bezoekje zeker waard! Over de Blauwpoortsbrug (5) gaat u rechtdoor en u komt weer bij de ‘De Lytse Marren’ bibliotheek (heeft u een ander startpunt dan Bolsward, ga naar ‘startpunt Bolsward’) Soort veer : Voet-Fietsveer Vaarperiode : 1 April t/m 30 September Fietstocht aangepast op het fietsroutenetwerk ‘Zuidwest’ Dagen : Dagelijks Vaartijden : ma-za 8:00-12.00 uur 13.00-18.00 uur 19.00-20.00 uur zondag 11.00-12.00 uur Uitgave: VVV-Zuidwest-Friesland i.s.m.
    [Show full text]
  • Infoflyer Ankertsjerke
    Ankertsjerke, Oudega SWF Algemeen U bevindt zich in de Ankertsjerke in Oudega , de kerk stamt uit 1755. Uit dat jaar dateren ook de fraaie preekstoel en de gebrandschilderde ramen. De kerk biedt plaats aan ongeveer 230 kerkgangers en elke week is er een zondagse eredienst van de Protestantse Gemeente Oudega, waaron- der ook de dorpen Idzega, Sandfirden, Wolsum, Greonterp, Blauwhuis en Westhem behoren. Bij de grote restauratie in 2000 is aan dit van oor- sprong Hervormde kerkgebouw de nieuwe naam “Ankertsjerke” gegeven. Het Gereformeerde kerkgebouw aan de Breksdyk is gesloten en verkocht met woonbestemming. Historie Al in 1132 was er sprake van een “capelle” op deze plaats, deze was van hout. Rond 1500 werd deze “capelle” vervangen door een kerk van steen met een zadeldaktoren , deze kerk was gewijd aan de Heilige Martinus. Rond 1580 vond in Oudega de hervorming plaats. De huidige kerk dateert van 1755, in dat jaar werd namelijk ook de tweede kerk van steen vervangen, waarbij het eikenhouten gewelf werd hergebruikt en ook de zadeldaktoren bewaard bleef. De zijmuren van de kerk zijn weer op de oude fundering van klooster- moppen gebouwd. In 1757 werd de toren hersteld en werd de kerk naar het oosten verlengd, deze verlenging is aan de binnenzijde duidelijk zichtbaar door de afwijkende gewelfconstructie. In 1868 is de zadeldaktoren gesloopt en is er op de westgevel een houten toren met een met leien bedekte spits geplaatst, deze is nog steeds in tact. De eikenhouten preekstoel is vervaardigd door Eite Tjebbes. De preekstoel heeft halve gewrongen kolommen en het afgehakte wapen van Grietman Juckema van Burmania op de voorzijde.
    [Show full text]