Tworóg, 31 maja 2020

RAPORT O STANIE GMINY TWORÓG W ROKU 2019

Na podstawie art. 28aa ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym/art. 30a ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym/art. 34a ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa, Wójt Gminy Tworóg przedstawia niniejszym raport o stanie Gminy Tworóg w roku 2018.

Gmina Tworóg informacje ogólne:

Wspólnotę samorządową Gminy Tworóg stanowią mieszkańcy następujących miejscowości:

- Tworóg,

- ,

- ,

- ,

- Koty,

- Mikołeska,

- Nowa Wieś Tworoska,

- Połomia,

- Świniowice,

- Wojska.

Siedzibą organów gminy jest budynek Urzędu Gminy mieszczący się w Tworogu przy ul. Zamkowej 16.

Terytorium gminy obejmuje obszar o łącznej powierzchni 12,435 ha. W 2018 roku zmianie uległy granice Gminy co związane było z uporządkowaniem stanu prawnego mieszkańców Boruszowice – ich posesja leżała administracyjnie w Gminie Tarnowskie Góry i mieszkańców Strzybnicy których posesje leżały na terenie Gminy Tworóg.

Zmiany dotyczyły: gminy o statusie miasta Tarnowskie Góry i gminy Tworóg przez włączenie do dotychczasowego obszaru gminy o statusie miasta Tarnowskie Góry części obszaru obrębu ewidencyjnego Hanusek, to jest działek ewidencyjnych nr 111/23, 191/44, 192/43, 226/21, 227/21, 228/22 i 231, o łącznej powierzchni 18,90 ha, z gminy Tworóg oraz w powiecie tarnogórskim – gminy Tworóg i gminy o statusie miasta Tarnowskie Góry przez włączenie do dotychczasowego obszaru gminy Tworóg części obszaru obrębu ewidencyjnego Pniowiec, to jest działek ewidencyjnych nr 232/41, 1438/41 i 1439/41, o łącznej powierzchni 2,56 ha, z gminy o statusie miasta Tarnowskie Góry.

2

Rysunek1: Ilustracja obszarów zamienianych w procesie zmiany granic Gminy Tworóg oraz Gminy Tarnowskie Góry.

3

4

Rysunek 2: Graficzny przebieg granic administracyjnych Gminy Tworóg.

Tabela 1. Powierzchnia poszczególnych miejscowości Gminy Tworóg:

Miejscowość Pow. [ha] Boruszowice 670,3 Brynek 1158,7 Hanusek 654,9 Koty 2351,5 Mikołeska 928,7 Nowa Wieś Tworoska 503,2 Połomia 1052 Świniowice 1684,9 Tworóg 2423,6 Wojska 1007,3

5

Wykres 1. Udział procentowy powierzchni poszczególnych miejscowości Gminy Tworóg w jej całkowitej powierzchni 12435 ha.

MIEJSCOWOŚCI GMINY TWORÓG I ICH POWIERZCHNIA Wojska8% Boruszowice 5% Brynek9% Hanusek5% Tworóg20% Koty19% Świniowice14%

Mikołeska8% Połomia 8% Nowa Wieś Tworoska4%

Gmina działa poprzez swoje organy. Organami Gminy są:

- Rada Gminy Tworóg organ uchwałodawczy, - Wójt Gminy Tworóg jako organ wykonawczy.

W skład Gminy Tworóg wchodzą następujące jednostki organizacyjne:

1. Gminny Ośrodek Kultury w Tworogu. 2. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Tworogu. 3. Zespół Obsługi Placówek Oświatowych w Tworogu. 4. Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tworogu. 5. Gminne Przedszkole w Tworogu wraz z oddziałem zamiejscowym w Kotach. 6. Szkoła Podstawowa w Tworogu. 7. Zespół Szkolno - Przedszkolny w Boruszowicach. 8. Zespół Szkolno-Przedszkolny w Wojsce.

W gminie w 2019 r. obowiązywały następujące dokumenty strategiczne stanowione prawem lokalnym:

Statuty zatwierdzane uchwałami Rady Gminy:

1. Nr XLV/437/2014 z dnia 25.08.2014r. w sprawie Statutu Gminy Tworóg;

2. Nr XXV/214/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Two- róg;

6

3. Nr XXV/215/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Koty;

4. Nr XXV/216/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Świnio- wice;

5. Nr XXV/217/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Woj- ska;

6. Nr XXV/218/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Poło- mia;

7. Nr XXV/219/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Bry- nek;

8. Nr XXV/220/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectw Boru- szowice i Hanusek;

9. Nr XXV/221/2012 z dnia 3.12.2012r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Sołectwa Miko- łeska;

10. Nr XXIII/188/2012 z dnia 2.10.2012r. w sprawie przyjęcia tekstu jednolitego uchwały Rady Gminy XV/2210/2000 z dnia 2.03.2000r. w sprawie zatwierdzenia Statutu Samo- dzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Tworogu;

11. Nr XXI/195/2016 z dnia 14.11.2016r. w sprawie statutu Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych w Tworogu;

12. Nr XXIII/189/2012 z dnia 2.10.2012r. w sprawie przyjęcia statutu Gminnego Ośrodka Kultury w Tworogu;

13. Nr XV/97/2011 z dnia 5.12.2011r. w sprawie przyjęcia Statutu Gminnego Ośrodka Po- mocy Społecznej w Tworogu.

Inne dokumenty zatwierdzone uchwałami Rady Gminy:

1. Nr VI/44/2019 z dnia 25.03.2019r. w sprawie przyjęcia „Programu usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest dla Gminy Tworóg na lata 2017-2032”.

2. Nr XLI/357/2018 z dnia 24.04.2018r. w sprawie przyjęcia „Programu ograniczenia ni- skiej emisji dla Gminy Tworóg na lata 2018-2022”.

3. Nr XL/347/2018 z dnia 28.03.2018r. w sprawie przystąpienia Gminy Tworóg do Kla- stra Energii „Zielona Energia Leśnej Krainy”.

4. Nr XVIII/159/2016 z dnia 30.05.2016r. w sprawie przyjęcia do realizacji poprawionego „Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Tworóg”

5. Nr VI/52/2015 z dnia 30.03.2015r. w sprawie przystąpienia Gminy Tworóg do Lokal- nej Grupy Działania „Leśna Kraina Górnego Śląska”.

7

6. Nr XXXII/301/2013 z dnia 13.06.2013r. w sprawie wyrażenia zgody na utworzenie sto- warzyszenia pod nazwą Związek Gmin I Powiatów Subregionu Centralnego Woje- wództwa Śląskiego z siedzibą w Gliwicach.

7. Nr XIV/120/2007 z dnia 3.09.2007r. w sprawie nawiązania współpracy partnerskiej pomiędzy Gminą Tworóg a Gminą Benov.

8. VIII/61/2007 z dnia 2.04.2007r. w sprawie określenia zasad i trybu przeprowadzania konsultacji społecznych.

9. Nr XIII/181/2003 z dnia 30.12.2003r. w sprawie nawiązania współpracy z Gminą Kumhausen.

10. Nr VIII/61/91 z dnia 4.02.1991r. w sprawie utworzenia posterunków Policji Lokalnej w Tworogu i w Krupskim Młynie.

Mieszkańcy gminy:

W okresie od początku do końca 2019 r. liczba mieszkanek i mieszkańców zwiększyła się o 23 osoby, przez co na dzień 31 grudnia 2019 r. wyniosła 7923 osoby, w tym 4050 kobiet i 3873 mężczyzn. W odniesieniu do poszczególnych kategorii wiekowych:

 liczba mieszkanek zameldowanych w wieku przedprodukcyjnym (15 lat i mniej) wynosiła 590 osób, a liczba mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym — 607 osób. W sumie 1197.

 liczba mieszkanek zameldowanych w wieku produkcyjnym (16 lat — 59 lat) wynosiła 2412 osób, a liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym (16-64 lat) wynosiła 2722 osoby

 liczba mieszkanek zameldowanych w wieku poprodukcyjnym wynosiła 1048 osób, a liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym wynosiła 544 osoby.

W 2019 roku w Gminie Tworóg narodziło się 66 osób, w tym 30 dziewczynek i 36 chłopców. Zmarły 74 osoby, w tym 39 kobiet i 35 mężczyzn. Wobec tego przyrost naturalny w 2019 roku wyniósł : — 1,01 ‰ .

Odnotowano w 2019 roku 1 zgon wśród niemowląt.

8

Wykres 2. Rozkład zamieszkujących w Gminie Tworóg w rozbiciu na miejscowości.

Boruszowice 2502 Brynek 410 717 Hanusek 517 Koty 959 831 Mikołeska Nowa Wieś Tworoska 510 798 579 Połomia Świniowice 100 Tworóg Wojska

Finanse gminy

Budżet na rok 2019 został przyjęty uchwałą Rady Gminy Tworóg nr III/24/2018 z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie uchwalenia budżetu gminy na rok 2019 r., gdzie dochody stanowiły kwotę 41.137.663,34 zł, a wydatki 45.157.260,73 zł.

Przyjęto zatem deficyt budżetu w wysokości 4.019.597,39 zł, który zaplanowano pokryć przychodami z tytułu kredytów.

W trakcie 2019 roku następowały zmiany planu zarówno po stronie dochodów, jak i wydatków. Po stronie dochodów budżet został zwiększony o kwotę 1.799.700,94 zł i po zmianach plan dochodów (wg stanu na dzień 31.12.2019 r.) wyniósł 42.937.364,28 zł. Ogółem dochody budżetu w 2019 roku wykonano w kwocie 42.712.196,34 zł, co stanowi 99,48 % planu.

Po stronie wydatków budżet został zwiększony o kwotę 2.581.249,01 zł i po zmianach plan wydatków (wg stanu na dn. 31.12.2019 r.) wyniósł 47.738.509,74 zł. Ogółem wydatki budżetu w 2019 roku wykonano w kwocie 43.811.360,35 zł, co stanowi 91,77 % planu.

9

Na koniec 2019 roku, w budżecie Gminy Tworóg zaplanowany deficyt ukształtował się w kwocie 4.801.145,46 zł. W zakresie wykonania planu na dzień 31.12.2019 r. budżet wykazuje deficyt w wysokości 1.099.164,01 zł.

Dochody w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły 5.390,91 zł, natomiast wydatki w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły 5529,64 zł.

Przychody w przeliczeniu na 1 mieszkańca wynosiły 763,09 zł (wpływy z zaciągniętych kredytów, nadwyżki środków pieniężnych), natomiast rozchody w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosiły 80,15 zł (spłaty rat zaciągniętych kredytów oraz pożyczek)

Wykres 3. Kształtowanie się dochodów i rozchodów (kolor żółty) i wydatków i rozchodów (niebieski) na jednego mieszkańca Gminy Tworóg za rok 2019.

2019 6000

5000

4000

3000

Kwoty w zł 2000

1000

0 dochody przychody wydatki rozchody

W roku 2019 w gminie kontynuowano projekt ze współudziałem środków zewnętrznych:

 Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej na terenie gminy Tworóg – planowane dofinansowanie środkami UE: 2.597.439,95 zł na lata 2018 – 2019,

 Budowy kanalizacji podciśnieniowej sanitarnej w sołectwie Nowa Wieś Tworoska

 Zagospodarowanie skweru przy ul. Szkolnej w sołectwie Boruszowice

Opis i zakres zrealizowanego zadania: Skwer zlokalizowany w sołectwie Boruszowice przy ul Szkolnej został doposażony o następujące elementy: - zakup altany z zapleczem gospodarczym

10

- zainstalowanie monitoringu - zakup pionków do gry w szachy plenerowe - zakup koszy na śmieci – 6 szt - montaż zewnętrznych latarni solarnych – 2 szt Dane finansowe dotyczące zrealizowanego zadania: Koszty całkowite realizacji zadania 41.922,87 zł Koszty kwalifikowalne realizacji zadania 41.922,87 zł Własne środki finansowe gminy przeznaczone na realizację zadania 22.894,72 zł Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej ze środków budżetu Województwa Śląskiego na realizację zadania 19.028,15 zł

 Doposażenie istniejącego terenu rekreacyjnego w sołectwie Mikołeska Opis i zakres zrealizowanego zadania Istniejący teren rekreacyjny w sołectwie Mikołeska został doposażony w następujące elementy: - orbitrek do ćwiczeń - karuzela - ścianka wspinaczkowa - poręcze gimnastyczne Dane finansowe dotyczące zrealizowanego zadania. Koszty całkowite realizacji zadania 12.589,05 zł Koszty kwalifikowalne realizacji zadania 12.589,05 zł Własne środki finansowe gminy przeznaczone na realizację zadania 2.589,05 zł

11

Wysokość wnioskowanej pomocy finansowej ze środków budżetu Województwa Śląskiego na realizację zadania 9.990,67 zł

W ramach funduszu sołeckiego, wyodrębnionego w gminie, zrealizowano wydatki na łączną kwotę 305.953,89 zł. Z powyższej kwoty Gmina Tworóg w roku 2020 otrzyma zwrot około 26 % wydatkowanych środków z Urzędu Wojewódzkiego.

Środki funduszu sołeckiego dla poszczególnych sołectw za 2019 wynoszą:

 Brynek 30.406,77 zł,

 Boruszowice 36.858,51 zł,

 Hanusek 29.584,66 zł,

 Koty 37.361,26 zł,

 Tworóg 37.303,65 zł,

 Połomia 26.525,24 zł,

 Wojska 36.206,86 zł,

 Mikołeska 11.467,26 zł,

12

 Nowa Wieś 33.229,32 zł,

 Świniowice 27.010,36 zł.

Wykres 4 : Rozkład środków z Funduszu Sołeckiego na poszczególne miejscowości Gminy Tworóg.

11467,26 Brynek 36206,86 33229,32 Boruszowice 26525,24 27010,36 Hanusek 37303,65 Koty 30406,77 Tworóg 37361,26 36858,51 Połomia

29584,66 Wojska Mikołeska Nowa Wieś Tworoska Świniowice W ramach funduszu sołeckiego zrealizowano min następujące przedsięwzięcia na wymienione niżej kwoty:  Czyszczenie rowów przydrożnych na kwotę 5.671,56 zł,  Współfinansowanie dożynek gminnych w kwocie 597,79 zł,  Wykaszanie terenów zielonych, paliwo do sprzętu, oraz zakup tablic informacyjnych w sołectwach na łączną kwotę 14.390,15 zł,  Remont tablic informacyjnych kosztował prawie 5.500,00 zł,  Sołectwa na dofinansowanie działalności jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych przeznaczyły 42.617,77 zł,  Na utrzymanie infrastruktury sportowej przeznaczono około 18.496,38 zł,  137,941,39 zł wydano na utrzymanie zieleni, skwery, wywóz śmieci w tzw. kontenerach wielkogabarytowych.  Na spotkania integracyjne mieszkańców Gminy Tworóg, festyny oraz doposażenie świetlic wydatkowano 75.638,85 zł,  5.100,00 zł wydano na darmowy wstęp dzieci na basen w Ośrodku Brzeźnica.

O sposobie i celach wydatkowania środków z funduszy sołeckich decydują mieszkańcy poszczególnych Sołectw zgromadzeni na zebraniach wiejskich.

13

Na promocję gminy w 2019 roku wydatkowano łącznie 34.744,97 zł.

Z powyższej kwoty zakupiono nagrody i dyplomy w konkursach organizowanych lub współorganizowanych przez Gminę Tworóg, zakupiono materiały promocyjne oraz usługi pozostałe. Gmina Tworóg jest organizatorem, współorganizatorem lub partnerem wielu wydarzeń sportowych, kulturalnych lub oświatowych.

Bezpośrednio lub poprzez jednostki organizacyjne w 2019 uczestniczyliśmy w:  Konkursach oświatowych (konkursy w szkołach i przedszkolach),  Konkursach ekologicznych,  Imprezach szkoleniowych (Forum Przedsiębiorczości),  Grach, turniejach sportowych (Dycha po Trowie),  Imprezach kulturalnych (m.in. Dni Tworoga, dożynki gminne),  Imprezach charytatywnych (Koty, Tworóg),  Festynach sołeckich (mikołajki, dzień dziecka, wakacyjne imprezy plenerowe, festyny z okazji święta św. Marcina itp.),  Coroczne spotkania z okazji Złotych Godów,  Uhonorowanie narodzin nowych mieszkańców Gminy (wysyłka gratulacji wraz z kocykami z napisem „Jestem Skarbem z Gminy Tworóg”)  Oraz wiele innych.

Spółka komunalna Zakład Usług Komunalnych Sp. z o. o.

W Gminie Tworóg funkcjonuje spółka komunalna tj. Zakład Usług Komunalnych Sp. z o.o. od 01.01.1999 r., która wcześniej funkcjonowała jako zakład budżetowy pod nazwą Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej.

Kapitał zakładowy Spółki wynosi 11.989.000 zł i dzieli się na udziały 500 zł każdy

Kapitał zapasowy Spółki na koniec 2019 roku wynosi 1.009.207,51 zł.

W 2018 roku Spółka osiągnęła przychody w wysokości 6.170.699,78 zł w tym przychody ze sprzedaży produktów stanowią 6.162.437,14 zł.

W 2019 roku Rada Nadzorcza oraz Zgromadzenie Wspólników nałożyło na Zarząd Spółki 3 cele zarządcze tj.:

1. Osiągnięcie zysku spółki z działalności. Cel został osiągnięty i zysk za 2019 rok wynosi 230.238,50 zł.

14

2. Osiągnięcie zwiększenia wartości przychodów z działalności operacyjnej. Wykonano z kwoty 6.016.142,23 zwiększono do kwoty 6.170.699,78 zł.

3. Realizacja inwestycji zgodnie z harmonogramem. Jest w trakcie realizacji wykonanie SUW w Boruszowicach. Plan inwestycyjny za 2019 rok został wykonany a tym samym cel trzeci został zrealizowany.

W Spółce zatrudnionych jest 50 osób na 44,8 etatu. W tym kadra kierownicza stanowi 4%, dozór adm.-tech. 9%, adm. i kasa 11%, pracownicy fizyczni 76%.

Zakład Usługo Komunalnych Tworóg Sp. z o.o. prowadzi działalność w zakresie gospodarki komunalnej, realizując jedno z ważniejszych zadań gminy. Działalność Spółki prowadzona była na podstawie Planu Rocznego, który jest częścią składową Planu Wieloletniego.

Działalność gospodarcza prowadzona jest min w następujących dziedzinach:

 Administracja budynków komunalnych  Dostarczanie wody  Wywóz nieczystości  Roboty rem.-bud, transport., różne  Oczyszczanie ścieków  Usługi cmentarne  Usługi rekreacyjne  Przewóz osób  Najem pomieszczeń i gruntów  Sprzedaż materiałów i towarów Przychody z powyższej działalności w stosunku do roku 2018 wzrosły o 3%.

Przedsiębiorcy

Na koniec roku 2019 w centralnej ewidencji działalności gospodarczej widniały 360 podmioty działające na terenie Gminy Tworóg. W trakcie roku sprawozdawczego zarejestrowano 25 nowych przedsiębiorstw natomiast 17 podmiotów wyrejestrowano. Przedsiębiorcy z terenu Gminy Tworóg zajmują się głównie handlem, budownictwem, transportem, edukacją, działalnością związana z kulturą, rozrywką i rekreacją. Każdego roku Urząd Gminy organizuje tzw. Forum przedsiębiorczości dla wszystkich prowadzących działalność gospodarczą z terenu gminy.

15

Działalność inwestycyjna

Realizację projektu w Gminie Tworóg dotyczące Budowy kanalizacji podciśnieniowej sanitarnej w sołectwie Nowa Wieś Tworoska rozpoczęto już w 2018 r. Całkowity koszt inwestycji szacowny jest na 10 066 939,72 PLN brutto, przy czym finansowanie zewnętrzne wynosi prawie 7.000.000, pochodzące ze środków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) dla osi priorytetowej: V. Ochrona środowiska i efektywne wykorzystywanie zasobów dla działania: 5.1. Gospodarka wodno-ściekowa dla poddziałania: 5.1.1. Gospodarka wodno-ściekowa ZIT pn: Budowa sieci kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej w miejscowości Nowa Wieś Tworoska wraz z pompownią próżniowo tłoczną i rurociągiem tłocznym - NR WNIOSKU: WND-RPSL.05.01.01-24-06F8/17-003 (planowany termin zakończenia inwestycji – wrzesień 2020).

Projekt obejmuje cały obszar zabudowy ww. miejscowości. Główne kolektory prowadzone są wzdłuż dróg powiatowych oraz dróg gminnych. Studzienki zaworowe lokalizowano na terenach prywatnych oraz w drogach dojazdowych do działek. Pompownia próżniowo tłoczna jest zlokalizowana w miejscu przewidzianym w planie zagospodarowania przestrzennego. Zebrane ścieki pompowane będą rurociągiem

16

tłocznym do istniejącej sieci kanalizacyjnej w miejscowości Nowa Wieś Tworoska i dalej do gminnej oczyszczalni ścieków w Tworogu.

 W roku 2019r zakończono realizację i oddano do użytkowania projektu pn: Termomodernizacji budynków użyteczności publicznej na terenie Gminy Tworóg w ramach osi priorytetowej IV. Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna dla działania: 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej dla poddziałania: 4.3.1. Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i mieszkaniowej - ZIT, koszt całkowity inwestycji szacowany jest na 2 496 674,28 PLN brutto, przy czym finansowanie zewnętrzne, 1 942 440,91 PLN.

W ramach którego modernizowano:  Budynek GOK w Tworogu,  Budynek OSP w Tworogu,  Budynek Szkoły Podstawowej w Boruszowicach,  Budynek Przedszkola w Wojsce,  Budynek OSP w Świniowicach,  Budynek LKS Orzeł Koty,  Budynek OSP w Kotach,  Przebudowa ul. Szkolnej w Tworogu

Inwestycja została współfinansowana w ramach Funduszu Dróg Samorządowych w kwocie 138 144,00 PLN. Całkowity koszt inwestycji: 276 287,11 PLN Zakres robót objętych projektem: W ramach niniejszego projektu przewidziano: - Frezowanie ist. nawierzchni bitumicznej - Wykonanie nawierzchni asfaltowej jezdni – warstw ścieralna oraz wiążąca - Wykonanie konstrukcji o nawierzchni z kostki betonowej - Regulacja zasuw i studni - Przebudowa zjazdów - Wykonanie oznakowania poziomego oraz pionowego. Inwestycję wykonała Firma DOMAX P.H.U z siedzibą w Boronowie (wygrała przetarg nieogra- niczony, miała najwyższą ilość punktów w kryterium oceny ofert).

 Demontaż, odbiór, transport i utylizacja wyrobów zawierających azbest z terenu Gminy Tworóg.

17

Celem ww. inwestycji było usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest zgodnie z obowiązującymi przepisami. Łączna kwota inwestycji wyniosła 15 301,96 PLN brutto i unieszkodliwiono 28,92 Mg wyrobów azbestowych. Przedmiotowa inwestycja została wykonana ze środków własnych Gminy Tworóg. Program jest nadal kontynuowany.

 W ramach Programu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków w Gminie Tworóg – w ramach realizacji ww. programu wykonano roku 2019r 24 sztuk na terenie Gminy Tworóg łączna kwota dotacji 201 600,00 PLN. Dotacja jest udzielana na podstawie uchwały Rady Gminy Tworóg nr IX/62/2019 z dnia 8 lipca 2019r w sprawie zasad i trybu udzielania dotacji celowej z budżetu Gminy Tworóg osobom fizycznym oraz wspólnotom mieszkaniowym, na cele związane z realizacją "Programu budowy przydomowych oczyszczalni ścieków w Gminie Tworóg na lata 2019-2024”. Program uwzględnia nieruchomości zlokalizowane na terenie nieobjętym istniejącą, lub planowaną kanalizacją sanitarną oraz dopuszcza dofinansowanie inwestycji polegającej na podłączeniu kilku budynków do jednej przydomowej oczyszczalni ścieków. Infrastruktura drogowa w gminie obejmowała w roku 2020 r. 47 km dróg, z czego w drogi asfaltowe stanowiły 59% tj. około 28 km ogółu dróg w Gminie Tworóg.

Z najważniejszych zadań związanych z infrastrukturą drogową realizowanych w 2019 roku należą:

1. Przebudowa ulicy Szkolnej.

2. Oświetlenie drogowe 496 213,19 zł w tym:

a. Energia – 242 420,29 zł,

b. Dystrybucja energii – 253 792,90 zł;

1. Remonty dróg gminnych w 2019r.

Remonty dróg w 2019 roku ( masa bitumiczna)

miejscowość m 2 kwota

Tworóg 140,60 24 746,65

Koty 40,90 7 199,91

Mikołeska 10,80 1 899,53

Boruszowice/Hanusek 92,50 16 279,43

Wojska 30,50 5 368,68

18

Połomia 6,10 1 074,74

Świniowice 5,50 968,06

suma 326,90 57 537,00

Remonty dróg w 2019 roku ( szutry)

miejscowość m 2 kwota

Tworóg 408,00 10 164,53

Koty 69,50 1 748,18

Mikołeska 275,00 9 749,63

Boruszowice 93,00 2 406,44

Hanusek 260,00 6 518,78

Połomia 12,00 301,84

Brynek 105,00 2 606,15

suma 1 222,50 33 495,55

2. Oznakowanie dróg 15 000,00 zł brutto;

3. Koszenie poboczy 14 000,00 zł brutto.

W 2019 roku zakończono wykonanie dokumentacji dla ul. Polnej w Kotach

Gmina Tworóg ujęta jest w Krajowym Programie Oczyszczalni Ścieków Komunalnych (numer identyfikacyjny PL SL088). W KPOŚK zgłoszona jest jedna aglomeracja. W skład aglomeracji Tworóg wchodzą 4 miejscowości: Koty wraz z przysiółkiem Wesoła, Tworóg, Nowa Wieś Tworoska, Brynek. W analizie gospodarki ściekowej Gminy Tworóg uwzględniono dwa aspekty:

19

- gospodarkę ściekową poprzez podłączenie mieszkańców do sieci kanalizacyjnej z odprowadzeniem ścieków w zbiorczej oczyszczalni ścieków w Tworogu; - gospodarkę ściekową poprzez indywidualne rozwiązania zgodne z uwarunkowaniami prawnymi i technicznymi. Na obszarze gminy siecią kanalizacyjną objęte są miejscowości o najbardziej skoncentrowanej zabudowie, dla których istnieje ekonomiczne uzasadnienie budowy sieci kanalizacyjnej.

Na terenie gminy Tworóg funkcjonuje system kanalizacji sanitarnej znajdujący się w miejscowościach Koty, Tworóg, Brynek ze wspólną oczyszczalnią ścieków w miejscowości Tworóg. W 2019r. kontynuowano budowę kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej w Nowej Wsi Tworoskiej z udziałem środków w ramach w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014-2020 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego) dla osi priorytetowej: V. Ochrona środowiska i efektywne wykorzystywanie zasobów dla działania: 5.1. Gospodarka wodno-ściekowa dla poddziałania: 5.1.1. Gospodarka wodno-ściekowa ZIT pn: Budowa sieci kanalizacji sanitarnej podciśnieniowej w miejscowości Nowa Wieś Tworoska wraz z pompownią próżniowo tłoczną i rurociągiem tłocznym. W ramach realizacji ww. inwestycji zostanie podłączonych ponad 288 gospodarstw domowych. Obecnie można przyjąć 70% skanalizowania Aglomeracji Tworóg, która po wybudowaniu kanalizacji w sołectwie Nowa Wieś Tworoska osiągnie niemal 100% wskaźnik skanalizowania. Na terenie gminy Tworóg obecnie funkcjonuje 29,06 km kanalizacji, 808 sztuk studni kanalizacji sanitarnej oraz około 30 km kanalizacji deszczowej. Gmina Tworóg nie posiada kanalizacji ogólnospławnej. W aglomeracji Tworóg funkcjonuje mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków SBR o projektowanej przepustowości 2679 m3/d, która aktualnie jest obciążona w ilości 750 m3/d. Oczyszczalnia jest zlokalizowana na działce o nr 1230/228, przy ulicy Kotowskiej 20, która jest własnością Zakładu Usług Komunalnych – Tworóg Sp. z o.o. z siedzibą w Tworogu, ul. Zamkowa 16. Ścieki dopływające do oczyszczalni są oczyszczane w procesie mechaniczno- biologicznym. W procesie tym występują następujące urządzenia do oczyszczania ścieków i odwadniania osadów: - kraty; - pompownia ścieków i osadów; - piaskownik pionowy; - komory napowietrzania – hektobloki; - zagęszczacz osadu; - pompownia osadu zagęszczonego - poletka ociekowe osadu; - poletka ociekowe skratek i piasku; Osady ściekowe powstające w procesach biologicznego oczyszczania ścieków po odwodnieniu na poletkach osadowych wywożone są na składowisko odpadów.

20

Powierzchnia terenu oczyszczalni pozwala na rozbudowę oczyszczalni, a szczególności na rozbudowę przeróbki odpadów pościekowych np. przez kompostowanie. W chwili obecnej wszystkie urządzenia części mechanicznej i biologicznej są w pełni sprawne i pracują prawidłowo, o czym świadczą bardzo dobre efekty oczyszczania ścieków dopływających do oczyszczalni. Na chwilę obecną nie planuje się rozbudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków w Tworogu.

Gmina Tworóg charakteryzuje się wysokim stopniem zwodociągowania 95 %. Na terenach nie objętych zbiorowym zaopatrzeniem w wodę mieszkańcy zaopatrują się z własnych ujęć. Łączna długość sieci wodociągowej bez przyłączy do budynków i innych obiektów na terenie gminy Tworóg wynosi 72,7 km, natomiast długość przyłączy domowych wynosi 42,1 km. Najdłuższa długość sieci wodociągowej wraz z przyłączami tj. 27,8 km występuje w miejscowości Tworóg, zaś najkrótsza długość sieci tj. 0,5 km wraz z przyłączami występuje w miejscowości Pusta Kuźnica. Największe straty wody występują w Boruszowicach, Hanusku, najmniejsze w Połomii i Brynku. Z wykonanych analiz przez ZUK Sp. z o.o. Tworóg straty te ulegają zmniejszeniu tzn w roku 2009 wynosiły 43%, w 2014- 26% natomiast w 2018 niecałe 20%, Zakład czyni dalsze starania by straty te były z roku na rok mniejsze. Pozostałe zabudowania w miejscowościach Świniowice, Połomia, Wojska, Mikołeska, Boruszowice i Hanusek leżą w znacznym oddaleniu od siebie i zobowiązane są do prowadzenia indywidualnej gospodarki ściekowej opartej na szczelnych zbiornikach bezodpływowych lub przydomowych oczyszczalniach ścieków. Do tego rozwiązania Gmina Tworóg stwarza możliwość uzyskania dofinansowania. Z ubiegłych latach z programu dofinansowania do przydomowych oczyszczalni ścieków korzystało:

 W roku 2015 – 28 beneficjentów,  W roku 2016 – 41 beneficjentów,

 W roku 2017 – 19 beneficjentów,

 W roku 2018 – 24 beneficjentów.

 W roku 2019 – 24 beneficjentów

Gospodarka odpadami na terenie Gminy Tworóg

Zarys zasad obowiązującego nowego systemu gospodarki odpadami komunalnymi w 2019 r. przedstawia się w następujący sposób:

Zakres usług świadczonych za wnoszoną opłatę:

21

Nieruchomości zamieszkałe zostały wyposażone przez Gminę Tworóg w pojemniki służące do zbierania odpadów komunalnych: a) zabudowa jednorodzinna została wyposażona w pojemniki na odpady zmieszane – 120 l oraz worki do selektywnej zbiórki odpadów tj. zielony na szkło, niebieski na papier, żółty na tworzywa sztuczne oraz szary na odpady komunalne w zamian za selektywna zbiórkę odpadów komunalnych; b) zabudowa wielorodzinna – została wyposażona w pojemniki na odpady zmieszane – 1100 l oraz w zależności od ilości osób zamieszkujących w danej zabudowie wielorodzinnej pojemniki z przeznaczenie do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych – 120 l i 1100 l. W zabudowie jednorodzinnej pojemniki oraz worki z odpadami komunalnymi winny być wystawione przed posesję w dniu odbioru, a w zabudowie wielorodzinnej odbierane są z miejsc wskazanych przez zarządcę. Odbiór odpadów odbywa się według ustalonych harmonogramów. Gmina ustaliła segregację u źródła następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru i tektury, tworzyw sztucznych, szkła, metalu, popiołu oraz wskazała, które odpady należy oddawać selektywnie do stworzonego Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK).

Częstotliwość odbioru odpadów komunalnych: a) w zabudowie jednorodzinnej zmieszane odpady komunalne należy usuwać z nieruchomości nie rzadziej niż raz w miesiącu, natomiast odpady komunalne pochodzące z selektywnej zbiórki raz w miesiącu, b) w zabudowie wielorodzinnej zmieszane odpady komunalne należy usuwać nie rzadziej niż dwa razy w miesiącu, natomiast odpady komunalne pochodzące z selektywnej zbiórki nie rzadziej niż raz w miesiącu, c) odpady z popiołu i żużla paleniskowego należy usuwać raz w miesiącu w okresie od 1 września do 30 kwietnia.

Punkt selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (PSZOK) został utworzony na terenie Zakładu Usług Komunalnych Tworóg Spółka z o.o. Mieszkańcy nieruchomości zamieszkałych mogą we własnym zakresie dostarczyć tam bezpłatnie odpady komunalne zebrane w sposób selektywny między innymi:  zielone i ogrodowe,  papier i tektura,  tworzywa sztuczne,  metale,  szkło,  zużyty sprzęt elektryczny i elektroniczny,  wielkogabarytowe,  zużyte baterie i akumulatory,  zużyte baterie i akumulatory,  zużyte opony,  opakowania wielomateriałowe.

Ponadto mieszkańcy mogą oddać w Ośrodku Zdrowia przeterminowane leki.

22

Stawki od mieszkańca za wywóz śmieci segregowanych (kolor niebieski) i niesegregowanych (pomarańczowy) 40

35

30

25

20

15

Kwota w w Kwota zł/miesiąc 10

5

0 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 Rok

Serie1 Serie2

Planowanie przestrzenne

Na końcu 2019 r. około 52 % powierzchni gminy Tworóg było objętych miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego. Na obszarze gminy obowiązywało 15 miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

W 2019 r. wydano 3 decyzje o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego. Inwestycje dotyczyły:

- budowy zbiornika retencyjnego „Źródełko” w Nowej Wsi Tw,

- budowy sieci gazowej,

- budowy sieci kablowej 20 kV.

W 2019r. wydano 8 decyzji o warunkach zabudowy, w tym 4 decyzje dotyczyły zabudowy mieszkaniowej, 2 decyzje – budynków gospodarczych oraz 2 decyzje – budynków inwentarskich.

23

Organizacje pozarządowe i stowarzyszenia:

1 stycznia 2019 r. funkcjonowało w gminie 18 organizacji pozarządowych, w tym 0 fundacji, 7 stowarzyszeń, 7 klubów sportowych, 4 koła gospodyń wiejskich.

1. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Tworóg. 2. Stowarzyszenie Goracket. 3. Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Katowicach Koło nr 116 Brynek. 4. PZHGP Okręg Oddział 0161 Tworóg. 5. Koło Łowieckie Młody Leśnik w Brynku. 6. Stowarzyszenie Miłośników Boruszowic i Hanuska. 7. Stowarzyszenie Górników i Emerytowanych Pracowników Górnictwa Gminy Tworóg.

1. LKS SPARTA Tworóg. 2. LKS OLIMPIA Boruszowice. 3. LKS ISKRA Połomia. 4. LKS ORZEŁ Koty. 5. „BJJ IKI ZAMA CLUB”. 6. Uczniowski Klub Sportowy – Akademia Piłki Nożnej Gmina Tworóg. 7. Stowarzyszenie Pozytywnej Energii.

1. Koło Gospodyń Tworóg. 2. Koło Gospodyń Nowa Wieś Tworoska. 3. Koło Gospodyń Boruszowice-Hanusek. 4. Koło Gospodyń Świniowice.

24

W ramach otwartych konkursów ofert, skierowanych do organizacji pozarządowych, powierzono wykonanie następujących zadań publicznych:

 zadanie Upowszechnianie kultury fizycznej oraz działalność na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży; wpłynęło 7 ofert, opiewające na kwotę 200.240 zł; kwota dotacji 110 000 zł – zadanie zostało wykonane,

 zadanie Upowszechnianie kultury fizycznej i sportu w zakresie sekcji piłki nożnej; wpłynęło 5 ofert, opiewające na kwotę 32.000 zł, kwota dotacji 32.000 zł – zadanie zostało wykonane,

W ramach trybu małych dotacji, wsparto wykonanie następujących zadań:

 zadanie – Uzupełniające zarybianie śródlądowego zbiornika retencyjnego Brzeźnica – wpłynęła 1 oferta, wybrano ofertę organizacji Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego Koło PZW 116 Brynek, opiewającą na kwotę 6.000 zł, kwota dotacji 6.000 zł – zadanie zostało wykonane,

 zadanie Upowszechnianie kultury fizycznej w zakresie sekcji biegania i nordic walking; wpłynęła 1 oferta, wybrano ofertę Ludowego Klubu Sportowego „Orzeł” Koty, opiewającą na kwotę 2.500,00 zł, kwota dotacji 2.500,00 zł – zadanie zostało wykonane.

W ramach Stowarzyszenia na rzecz rozwoju Gminy Tworóg uzyskano dofinansowanie do rozbudowy Ośrodka wypoczynkowego Brzeźnica – wartość inwestycji to 278.416,95 brutto, całość dofinansowania stanowiły środki zewnętrzne – projekt w trakcie rozliczania.

Gospodarka mieszkaniowa i komunalna

Zasób mieszkaniowy gminy Tworóg na początku 2019 roku obejmował 165 lokale mieszkalne o łącznej powierzchni użytkowej 8748 m2. Przeciętna powierzchnia użytkowa w zasobach gminy jednego mieszkania wynosiła 53 m 2. Zasady przyznawania mieszkań reguluje uchwała rady Gminy Tworóg Nr XXVII/269/2018 w sprawie zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Głównym kryterium przydzielenia mieszkania na czas nieoznaczony osobom znajdującym się w trudnej sytuacji w trudnych warunkach mieszkaniowych i osiągającym dochód nie wyższy niż: 150 % najniżej emerytury brutto w gospodarstwie jednoosobowym, 100 % w gospodarstwach wieloosobowych (dochód z trzech miesięcy poprzedzający datę złożenia wniosku). W szczególności także: osobom uprawnionym do lokalu zamiennego, które opuściły dom dziecka lub rodzinny dom dziecka po uzyskaniu pełnoletności, osobom zamieszkującym mieszkanie w budynku w jakim zachodzi konieczność przeprowadzenia remontu związanego z zagrożeniem bezpieczeństwa ludzi i mienia, niepełnosprawnym, inwalidom trwale

25 niezdolnym do pracy, rodzinom wielodzietnym posiadającym czworo lub więcej dzieci. Pierwszeństwo do wynajmu lokalu socjalnego na czas oznaczony, przysługuje osobom: które nabyły takie prawo na podstawie orzeczenia sądowego, które nie mają zaspokojonych potrzeb mieszkaniowych i znalazły się w niedostatku, wskutek czego ich dochód miesięczny nie zezwala na wynajem lokalu na zasadach ogólnych, którym jako najemcom mieszkaniowego zasobu gminy wypowiedziano umowę najmu, na skutek zaległości czynszowych. Dochód takich osób nie może przekraczać 50 % najniższej emerytury brutto w gospodarstwach wieloosobowych lub75 % w gospodarstwach jednoosobowych. Opinie w sprawie przydziału mieszkań wydaje Komisja Mieszkaniowa. Niewykorzystanych/ niezamieszkałych było 3 mieszkania w tym jedno wymagające budowy przewodu kominowego i wentylacyjnego ( prace te zostały wykonane ) , dwa znajdujące się w budynku przeznaczonym do sprzedaży.

W 2019 roku z gminnych zasobów dokonano sprzedaży 1 lokalu mieszkalnego na kwotę 42.884 złotych. Sprzedaż odbyła się w trybie bezprzetargowych na rzecz dotychczasowych najemców z uwzględnieniem bonifikaty.

W 2019 roku, Zarządca budynków komunalnych tut. Gminy , który zawiera umowy najmu z osobami które otrzymały przydział mieszkania od gminy, nie skierował do postępowania eksmisyjnego żadnego wniosku.

W 2019 roku dokonano remontu dwóch przewodów kominowych do lokali mieszkalnych. Z całego zasobu komunalnego posiadanego przez Gminę 20 % mieszkań nie posiada własnych toalet – stan na koniec 2019.

W 2019 roku w zasobach gminy, znajduje się jeden budynek niemieszkalny (obecnie nieużytkowany) przeznaczony do sprzedaży (Boruszowice, ul. Składowa 4 – budynek w którym znajdowała się poczta) oraz drugi wykorzystywany na prowadzenie działalności handlowo- usługowej (Tworóg, Pl. Wolności 1).

Na początku 2019 roku oczekiwało na najem mieszkania od gminy 23 osób na koniec 2019 roku 21 osoby. Średni czas oczekiwania na przydział mieszkania ok.2 lat. Dla osób które mają pierwszeństwo w uzyskaniu najmu czas ten jest krótszy. W 2019 r. wypłacono dodatki mieszkaniowe na łączną kwotę 76.368 zł, których beneficjentami było 45 osób. Najwyższe dodatki przyznawane są w zasobach spółdzielni mieszkaniowej średnio ok.553 złotych.

26

Transport

W 2019 r. organizatorem transportu zbiorowego był Zarząd Transportu Metropolitalnego. Na terenie Gminy kursowały autobusy komunikacji publicznej w ramach linii 129, 143, 180, 742 oraz 743.

Na transport publiczny w ramach umowy z MZKP wydatkowano w roku 2019 kwotę 1.619 658,25 zł.

Wykres 5: Wydatki na transport publiczny na przestrzeni lat 2013 – 2019.

Wydatki na transport publiczny w ramach ZTM 2500000

2000000

1500000

Kwota zł Kwota 1000000

500000

0 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Rok

Gmina Tworóg zawarła także umowę z ZTM na zakup uprawnień do bezpłatnych przejazdów dla dzieci w wieku 7 do 16 lat środkami komunikacji miejskiej. Koszt tego zadania wyniósł 26 311,47 zł.

Ochrona środowiska

Zanieczyszczenie powietrza Tworóg

Średnioroczne zanieczyszczenie pyłem PM 2.5 w Tworogu  20-25 μg/m³: 118.0 km²  25-30 μg/m³: 6.1 km² Średnioroczne zanieczyszczenie pyłem PM 10 dla Tworoga  30-35 μg/m³: 79.0 km²  35-40 μg/m³: 46.0 km²

27

W 2019r Gmina Tworóg kilkakrotnie dokonywała wizji w terenie dot. kontroli domowych pie- ców, na podstawie, której przesłuchano domowników, udzielono pouczenia pisemnego. Większość interwencji to wynik zgłoszeń mieszkańców zaniepokojonych czarnym dymem.

Na dzień 1 stycznia 2019 r. szacowano, że 305 mieszkanek i mieszkańców narażonych było na hałas drogowy, według ministerialnych przedziałów przekroczeń, na dzień 31 grudnia 2019 liczba ta nie uległa zmianie.

W roku 2019r na 1 mieszkańca/mieszkankę gminy przypadało około 70 kg selektywnie zebranych odpadów komunalnych oraz około 200 kg zmieszanych odpadów komunalnych. Gmina Tworóg systematycznie przeprowadza kampanię informacyjną związaną z selektywną zbiórką odpadów komunalnych.

W celu polepszenia warunków środowiskowych, w których żyją mieszkańcy gmina podjęła działania związane z edukacją ekologiczną oraz podjęła kampanię informacyjną, rozdystrybuowała książki, ulotki oraz gadżety związane z ochroną środowiska.

Ochrona zdrowia

Na terenie gminy funkcjonował jeden podmiot leczniczy, zarządzany przez gminę – Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej w Tworogu. Liczba pacjentek i pacjentów w 2019 r., korzystających SPZOZ wynosiła 7592 osoby, a liczna udzielonych świadczeń zdrowotnych to 36992.

Na terenie gminy zrealizowano następujące programy zdrowotne:

- program realizacja zadań w zakresie zapobiegania chorobom i urazom kostno- stawowym – skorzystały 424 osoby

 program „Cytologia raka szyjki macicy” z programu skorzystało 36 osób,

 program – akcja badania wzroku – 6 razy – z programu skorzystało 90 osób,

 program – akcja badanie doplera, badanie naczyń – 2 razy, z programu skorzystało 25 osób,

 program – akcja osteoporoza – 2 razy, z programu skorzystało około 30 osób,

 program Mammografia – 3 razy,

28

W ramach podstawowej opieki zdrowotnej świadczenia zapewniano w SPZOZ Tworóg . W 2019 r. udzielono 34543 porad, które dotyczyły najczęściej zadań Z76.0 – powtórne recepty oraz I10 – samoistne (pierwotne)nadciśnienie.

W gminie w roku 2019 funkcjonowała jedna apteka oraz jeden punkt apteczny. Obie placówki znajdują się w miejscowości Tworóg.

Pomoc społeczna

Pomoc i wsparcie z pomocy społecznej w 2019r. Uzyskało 294 osób, co stanowi 3,7% wszystkich mieszkańców gminy, w tym 87 osób w wieku produkcyjnym, 13 osób w wieku poprodukcyjnym oraz dzieci.

Na terenie gminy w 5 sołectwach (Tworóg, Świniowice, Połomia, Koty, Boruszowice) prowadzone były zajęcia opiekuńczo-wychowawcze z elementami profilaktyki dla wszystkich chętnych głównie dzieci i młodzieży. Uczestnicy zajęć dodatkowo mieli organizowane różne zabawy i konkursy (np. Mikołajki, „Dzień dziecka”). Zajęcia były prowadzone 2-3 razy w tygodniu po 2-3 godziny.

W 2019 r. funkcjonowały następujące: placówki stacjonarnej pomocy społecznej:

Mieszkania chronione dla 6 osób starszych i niepełnosprawnych. Z pobytu w mieszkaniu chronionym w roku 2019 skorzystało 6 osób.

W roku 2019 kontynuowano prowadzenie Klubu Senior+ w nowej Wsi Tworoskiej dla 35 seniorów.

W tym zakresie wykonano:

29

- remont schodów, - doposażono kuchnię, - zakupiono artykuły i akcesoria akustyczne dla potrzeb prowadzenia teatrzyku, - zakupiono rzutnik z ekranem, - zakupiono telewizor z wieszakiem. Koszt całkowity zadania: 30.860,15 zł, w tym: - dotacja budżetu państwa: 24.688,10 zł, - wkład własny gminy: 6.172,05 zł.

W roku 2019 Gmina Tworóg zapewniała transport dla 3 osób niepełnosprawnych, którzy dojeżdżają na zajęcia w warsztatach terapii zajęciowej oraz dziennego domu pomocy społecznej dla niepełnosprawnych.

Do 31 grudnia 2019 roku przekazano ok. rodzajów produktów dla około 350 mieszkańców, tj, mleko, ryż, ser, koncentrat pomidorowy, groszek z marchewką, makaron, szynka, pasztet, cukier, olej, fasolka, buraczki wiórki, kasza gryczana, herbatniki, szynka drobiowa (około 6 ton). Dodatkowo dla osób korzystających z Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa organizowane były bezpłatne warsztaty o tematyce dotyczącej zdrowej żywności, marnotrawstwu żywności, itp.

W 2019r. 203 rodziny otrzymały zasiłki rodzinne na dzieci. Liczba dzieci, na które rodzice otrzymywali zasiłek rodzinny, wynosiła na początku roku sprawozdawczego 363 dzieci a na koniec roku 378 dzieci. Kwota świadczeń zasiłków rodzinnych w 2019 r. wyniosła 666 495, ,32 zł, a kwota zasiłków pielęgnacyjnych – 549 452,00 zł.

Liczba rodzin pobierających świadczenia z funduszu alimentacyjnego – 16 rodziny

Liczba osób uprawnionych do pobierania świadczeń z funduszu alimentacyjnego – 23 osoby.

Łącznie świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłacono na kwotę 182.100,00 zł

W roku 2019 r. 934 rodzin pobierało świadczenie wychowawcze (tzw. 500+) wydatki w tym zakresie wyniosły w roku 2019 – 5.851.090,00 zł.

W roku 2019 - 621 rodzin otrzymało świadczenie „Dobry Start” (300+) dla 932 dzieci na kwotę 279.600,00 zł.

Profilaktyka alkoholowa i narkomanii:

W Gminie Tworóg zadania z zakresu profilaktyki realizowane są przez GOPS w Tworogu.

Wydatki na zadania profilaktyczne w roku 2019 wyniosły:

30

- profilaktyka alkoholowa – 140.186,19 zł,

- profilaktyka narkomanii – 3.500,00 zł.

Z tzw. funduszu alkoholowego środki finansowe przeznaczone były w roku 2019 w szczególności na:

 prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych w sołectwach Tworóg, Koty, Świniowice, Boruszowice i Połomia (zakup materiałów do zajęć, dofinansowanie imprez „Dzień Dziecka”, „Mikołajki”, itp., zakup wyposażenia pomieszczeń w których prowadzone są zajęcia oraz remont tych pomieszczeń),

 organizacja i finansowanie szkoleń i warsztatów dla dzieci i młodzieży w szkołach i przedszkolach, dla nauczycieli i rodziców oraz członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Tworogu i Radnych Gminy Tworóg.

 udzielanie bezpłatnej dla mieszkańców pomocy psychologicznej i prawnej,

 udzielenie pomocy terapeutycznej,

 dofinansowanie wszelkich form aktywności w ramach zapobiegania nałogom i promowania zdrowego trybu życia ( bieg „Tworogowsko 10 po trowie”, wycieczki organizowane przez sołectwa i organizacje pozarządowe, obozy sportowe dla dzieci i młodzieży),

 dofinansowanie działalności Grupy Samopomocowej „Krokusik” dla osób pozostających w stanie trzeźwości.

31

Oświata - szkoły:

W gminie w 2019 roku funkcjonowały: 2 zespoły szkolno – przedszkolne oraz 1 szkoła podstawowa.

1 uczeń korzystał z nauczania indywidualnego w roku 2019 oraz 1 uczeń korzystał z zindywidualizowanej ścieżki kształcenia w roku szkolnym 2019/2020.

Wydatki Gminy na oświatę – szkoły - wyniosły 8.461.185,81 zł, z tego 7.515.160,00 zł to subwencja oświatowa przekazana z budżetu państwa.

W roku 2019 uzyskano dodatkowo finansowanie na:

 tzw. Zielone Szkoły 5.860,00 zł (dotacja z WFOŚ)  program Aktywna Tablica 27.999,20 zł (środki z Urzędu Wojewódzkiego) Gmina Tworóg podpisała umowę o dofinansowaniu projektu: „Poprawa efektywności kształcenia ogólnego uczniów z terenu Gminy Tworóg” w ramach Programu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego na lata 2014 -2020 współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w dniu 14.05.2019 r. z Województwem Śląskim reprezentowanym przez Zarząd Województwa Śląskiego o całkowitej wartości projektu – 584.714,29 zł. Kwota dofinansowania to: 526.242,86 zł, z czego środki europejskie to – 497.007,14 zł natomiast dotacja celowa z budżetu krajowego – 29.235,72 zł. Celem projektu jest zakup pomocy dydaktycznych stanowiących doposażenie pracowni przedmiotów przyrodniczych oraz matematycznych, zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze, zajęcia rozwijające dla uczniów, zajęcia specjalistyczne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, wyjazdy dla uczniów, studia podyplomowe dla nauczycieli, szkolenia dla nauczycieli.

We wrześniu 2019 roku naukę szkołach podstawowych Gminy Tworóg rozpoczęło 529 uczniów i uczennic z czego 262 uczennic i 267 uczniów . W szkołach odbywała się obowiązkowa nauka dwóch języków obcych nowożytnych tj. angielski i niemiecki w klasach VIII, natomiast w klasach VII j. francuski/ j. rosyjski/ j. włoski oraz języka mniejszości narodowej – języka niemieckiego.

Do jednej klasy (oddziału) uczęszczało w 2019 r. średnio 16 osób. W Szkole Podstawowej w Wojsce najmniej liczny oddział to 7 uczniów a najwięcej 20, średnio 13 uczniów na oddział. W Szkole Podstawowej w Tworogu najmniej liczny oddział to 13 uczniów a najwięcej 21 uczniów, średnio 18 uczniów na oddział. W Szkole Podstawowej w Boruszowicach najmniej liczny oddział to 9 uczniów a najwięcej 22 uczniów, średnio 17 uczniów na oddział.

W poszczególnych szkołach zatrudniono 86 nauczycieli i nauczycielek, co w przeliczeniu na etaty pedagogiczne wynosi 67,91 etatu. Z tego nauczycieli stażystów – 5, nauczycieli kontraktowych – 10, nauczycieli mianowanych – 16, nauczycieli dyplomowanych – 55.

32

Na jeden etat pedagogiczny przypada średnio – 7,8 uczniów i uczennic.

Na zakończenie roku szkolnego 2018/2019 zostało zorganizowane spotkanie najlepszych absolwentów szkół podstawowych z przedstawicielami Gminy tj. Wójtem, Przewodniczącą Rady Gminy, na którym zostały absolwentom wręczone dyplomy oraz nagrody rzeczowe. Spotkanie organizowane jest co roku.

Przedszkola:

W 2019 r. funkcjonowały 3 przedszkola gminne, w tym 2 wchodzące w skład zespołów szkolno – przedszkolnych, do których uczęszczało 234 dzieci.

W 2019 roku na prowadzenie przedszkoli gmina wydała: 3.044.938,72 zł, w tym 228.380,46 zł (7,5 %) stanowiło kwotę dotacji przedszkolnej pochodzącej z budżetu państwa.

Zespół Obsługi Placówek Oświatowych w Tworogu

Koszt utrzymania Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych w Tworogu wyniósł w roku 2019 – 447.925,50 zł.

Wójt Gminy Tworóg w 2019 roku przyznał stypendia dla uczennic i uczniów za wybitne osiągnięcia edukacyjne na kwotę 9100 zł (uhonorowanych zostało 26 osób)

Na podstawie nowo wprowadzonej uchwały Rady Gminy Tworóg Stypendium za wybitne osiągniecia sportowe w roku 2018 otrzymał 1 mieszkaniec Gminy. Kwota stypendium wyniosła 1500 zł.

Na zakończenie roku szkolnego 2018/2019 zostało zorganizowane spotkanie najlepszych absolwentów gimnazjum z przedstawicielami Gminy tj. Wójtem, Przewodniczącą Rady Gminy, na którym zostały absolwentom wręczone dyplomy oraz nagrody rzeczowe. Spotkanie organizowane jest co roku.

W 2019 r. pokrycie kosztów utrzymania dzieci z Gminy Tworóg w placówkach przedszkolnych innych gmin wynosiło:

- Zbrosławice: 6398,40 zł

- Koszęcin: 3344,96 zł

- Wielowieś: 33157,80 zł

- Krupski Młyn: 20828,19 zł

- Tarnowskie Góry: 48001,70 zł

Gmina pokrywała także koszty zatrudnienia nauczyciela religii w Kościele Ewangelicko – Augsburskim w 2019 r. w Tarnowskich Górach i Gliwicach:

- Tarnowskie Góry 2085,04 zł

33

- Gliwice: 1096,24 zł

W 2019 r. pracodawcy otrzymali łącznie kwotę 72257,62 zł na dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianych pracowników z Funduszu Pracy. Wydano 12 decyzji, w tym 6 za pełny okres nauki, 4 dotyczyły dwóch uczniów, którzy zmienili pracodawcę w trakcie trwania nauki, Dofinansowanie otrzymało 8 pracodawców, a wyszkolonych zostało 10 uczniów ( 8 przyjętych do nauki zawodu, a 2 do przyuczenia do wykonywania określonej pracy (przyjęci przez Wojewódzkie Komendy OHP).

Centra, domy i ośrodki kultury, kluby i świetlice

W gminie w 2019 r. w ramach GOK funkcjonowały następujące ośrodki i świetlice:

 Gminny Ośrodek Kultury w Tworogu,  Świetlica Wielofunkcyjna w Nowej Wsi Tworoskiej,  Świetlica Wielofunkcyjna w Połomii. Dostosowanie budynków do osób niepełnosprawnych: w budynku Gminnego Ośrodka Kultury toalety dostosowane są do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.

Najważniejsze cykliczne wydarzenia zorganizowane lub współorganizowane przez GOK w 2019 r.:

 Kolędowanie Śląsko-Góralskie,  Półkolonie dla dzieci (zimowe i letnie),  „Babiniec”,  „Bery”,  „Babski Comber”,  Ogólnopolski Konkurs Literacki: „To, co ważne. Mój głos w sprawie wartości”,  Międzyszkolny Konkurs Recytatorski,  Międzygminny Konkurs Regionalny: „Rajcowanie przi swaczynie”,  „Piknik na Kocu”,  Festyny: Dni Tworoga, Dożynki, festyny sołeckie: w Brynku, Świniowicach ,Mikołesce, Kotach, Boruszowicach-Hanusku,  Marcinki w Tworogu i Wojsce,  Jarmark Adwentowy,  Koncert noworoczny.

34

Wydarzenia te wiązały się z poniesieniem kosztów w wysokości: 121 631,00 zł.

Przy gminnych jednostkach kultury funkcjonują:  Akademia Sportu DESHI,  Fitness, akrobatyka,  Taniec nowoczesny dla dzieci,  Warsztaty plastyczne,  Gimnastyka zdrowotna dla seniorów,  Kluby: Klub Seniora

Zrzeszające 215 mieszkanek i mieszkańców Gminy.

W ich ramach zorganizowano zajęcia:  Teatralne: występy kabaretu Klubu Seniora;  Turystyczne: wycieczki do Żywca i Bochni;  Sportowo-rekreacyjne: warsztaty taneczno-sportowe dla dzieci, obóz sportowy, fitness, maraton jumping-frog, halloweenowy fitness, soboty na sportowo, nocne maratony i biwaki;  Prelekcje: „Suplementy diety a zdrowie”, „Trudne lata dla Śląska 1919-1922”, „Stanisław Moniuszko i jego muzyka”, „Pomoc osobom starszym, formy pomocy”, „Dom Trzech Króli – dolina Renu”.

Biblioteki:

W gminie w 2019 r. funkcjonowały następujące biblioteki: Gminna Biblioteka Publiczna w Tworogu i Filie w Wojsce i Boruszowicach.

35

Księgozbiór:  Stan na dzień 1 stycznia 2019 r. - 36 507 woluminów;  Zakupiono - 1 216 woluminów;  Zubytkowano - 2 831 woluminów;  Stan na dzień 31 grudnia 2018r. – 34 992 woluminów. Łączna liczba woluminów w przeliczeniu na 1 mieszkańca wyniosła:  Na dzień 1 stycznia 2019r. - 4,62;  Na dzień 31 grudnia 2019r. - 4,58; Czytelnicy i wypożyczenia:  Zarejestrowano - 1041 czytelników;  Liczba odwiedzin – 11 634 czytelników;  Liczba wypożyczeń – 21 739 woluminów. Polityka gromadzenia zbiorów oparta jest na potrzebach czytelników - 90% zakupów to literatura piękna dla dorosłych i dla dzieci, nowości wydawnicze, kontynuacje serii, 10% literatura popularnonaukowa. Wszystkie biblioteki posiadają dostęp do szerokopasmowego Internetu i katalogi on-line. Łączna liczba komputerów dla czytelników wynosi 4 szt.

Wydarzenia mające na celu promocje czytelnictwa:  Podchody w bibliotece;  Konkurs Literacki „Czytanie to najlepszy sposób uczenia się”;  Lekcje biblioteczne dla przedszkolaków i uczniów szkół podstawowych;  Cykliczne spotkania z książką dla dzieci;  Dzień Misia;  Konkurs Literacki „ Moje spotkanie ze Św. Mikołajem;  Spotkania autorskie z Joanną Krzyżanek, Tomaszem Sobanią i Zbigniewem Kołba;  Obchody 70-lecia Gminnej Biblioteki Publicznej w Tworogu.

W wydarzeniach tych wzięło udział 1 600 mieszkańców. Biblioteki poniosły w związku z tymi wydarzeniami wydatki w kwocie: 15 474,00 zł. W 2019 roku na prowadzenie bibliotek i upowszechnianie czytelnictwa gmina wydała 300 000 zł. Struktura zatrudnienia:  Gminna Biblioteka Publiczna w Tworogu – 2 etaty;  Filia Boruszowice – ½ etatu;  Filia Wojska – ½ etatu.

36

Ochotnicze Straże Pożarne:

W 2019 roku na terenie Gminy Tworóg funkcjonowało 6 jednostek ochotniczych straży pożarnych, odpowiednio:  OSP Boruszowice Hanusek,  OSP Koty,  OSP Połomia,  OSP Świniowice,  OSP Tworóg,  OSP Wojska. Łącznie we wszystkich jednostkach OSP w Gminie Tworóg zrzeszonych było 190 czynnych druhów, którzy w sumie w roku 2019 uczestniczyli w 383 wyjazdach do różnego typu zagrożeń na terenie naszej gminy i gmin ościennych.

Wydatki na bieżące utrzymanie poszczególnych jednostek w roku 2019 kształtowały się następująco:  OSP Boruszowice Hanusek – 54.175,45 zł,  OSP Koty – 79.914,98 zł,  OSP Połomia – 44.408,46 zł,  OSP Świniowice – 48.590,70 zł,  OSP Tworóg – 93.297,30 zł,  OSP Wojska – 48.165,62 zł. Całość daje łączną kwotę około 368.552,51 tyś. zł (w tym z funduszu sołeckiego 42.617,77 zł) Wszystkie OSP z terenu Gminy Tworóg posiadają specjalistyczny sprzęt co pozwala niemal wszystkim jednostkom (z wyłączeniem OSP Połomia) należeć do Krajowego Systemu Ratowniczo Gaśniczego KSRG. Samochody będące na wyposażeniu Ochotniczych Straży Pożarnych z tereny Gminy Tworóg: OSP Tworóg 1. Man – rocznik 2012 2. Jelcz – rocznik 1984 3. Ford – rocznik 2008 OSP Koty 1. Mercedes-Benz – rocznik 2016 2. Ford – rocznik 2005 OSP Boruszowice-Hanusek 1. Opel – rocznik 2001 2. Jelcz – rocznik 1974

37

3. Magirus – rocznik 1973 4. Jelcz – rocznik 1979 OSP Wojska 1. Mercedes-Benz – rocznik 2017 2. Volkswagen – rocznik 1977 OSP Świnowice 1. Mercedes – rocznik 1979 2. Ford – rocznik 2002 OSP Połomia 1. Magirus – rocznik 1983

38