K O M E N T A
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Tabela 4. Stan czystości badanych cieków i jezior. OGÓLNA OCENA STANU ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO jez. Szczuczno Tucholski Park Krajobrazowy o pow. 36 983 ha (w granicach arkusza I STOPNIA JEGO DEGRADACJI 10. (Sztuczno, 21,3 22,5 21,3 20,0 525,6 2,5 6,5 Rzeka Punkt 17 280 ha) został utworzony w 1985 r. w celu ochrony południowo-wschodniego Rok Stan Stan Główne parametry KOMENTARZ Lp. (km biegu rzeki), pomiarowo- Sztuczne) badań ekologiczny ogólny zanieczyszczeń regionu Borów Tucholskich. Wytyczenie na mapie granic parku pozwala na ochronę jezioro kontrolny Stan środowiska obszaru objętego opracowaniem można ocenić jako dobry. 11. Jez. Krasne 21,0 23,5 21,0 20,6 668,7 3,2 6,4 elementów tworzących krajobraz przed niepożądanymi przekształceniami oraz fosfor ogólny, fosforany, DO MAPY SOZOLOGICZNEJ Czerska Struga poniżej Spośród wszystkich komponentów najbardziej degradowane są wody powierzch- 1. 2003 - NON azotyny, miano Coli typu stworzenie warunków do uprawiania turystyki kwalifikowanej. Ze względu na sposób (11,4 km) Czerska fekalnego niowe i wody podziemne. Ich jakość zdeterminowana jest nieoczyszczonymi W SKALI 1 : 50 000 12. jez. Grzybiec 14,4 12,5 14,4 14,5 174,0 1,2 2,6 użytkowania powierzchni, charakter parku można określić jako leśno-rolny, ponieważ makrofity, tlen rozpusz- lub tylko częściowo oczyszczonymi ściekami oraz zanieczyszczeniami pochodze- ponad 86% jego terenu zajmują lasy, a użytki rolne prawie 9%. Granice parku czony, BZT , suma 13. jez. Bieliniec - 10,0 - 10,0 - - - 2. Brda (123,1 km) Rytel 2009 II V 5 nia rolniczego. ARKUSZ N-33-84-D naszkicował już ponad 20 tys. lat temu lodowiec skandynawski, pozostawiając benzo(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu Najbardziej widocznym przejawem ingerencji człowieka w stosunki wodne jest 14. Jez. Białe 53,8 50,0 53,8 51,5 2161,5 4,0 9,8 po sobie równinę sandrową urozmaiconą licznymi pagórkami, morenowymi wzgó- CZERSK 3. Brda (110,9 km) Lutomski Młyn 2009 II - makrofity, fosfor ogólny największy polski akwedukt w miejscowości Fojutowo. Jest to unikalny zabytek rzami i wydmami. budowli hydrotechnicznej o długości 75 km zbudowany w XIX wieku (1845 - 49) 15. jez. Rytki - 3,1 - 4,0 - - - azot Kjeldahla, fosforany, Czerska Struga Obszary chronionego krajobrazu to jedna z najmniej restrykcyjnych form 4. Nowy Młyn 2006 - V miano coli typu przez Prusaków. Akweduktem płyną wody Kanału Brdy 11 m powyżej lustra wody (0,5 km) jez. Przymielonek ochrony przyrody. Obszary te uznawane są za cenne ze względu na wyróżniający fekalnego, ChZT-Cr 16. - 11,0 10,4 10,3 353,6 3,4 5,5 Czerskiej Strugi, która to prowadzi wody w sposób naturalny do Brdy. Kanał służy (Przylonek) się krajobraz, zróżnicowanie ekosystemów lub pełnioną często funkcję korytarzy tlen rozpuszczony, Opracowała: 5. Jez. Spierewnik - 2004 - III do nawodnienia terenów położonych w zlewni Bielskiej strugi i jeziora Białego ekologicznych między ważniejszymi obszarami chronionymi, np. parkami narodo- chlorofil 'a', makrofity Joanna Fac-Beneda 17. jez. Duk - - - 2,0 - - - w południowo-wschodniej części obszaru. wymi, krajobrazowymi i rezerwatami. Obszary chronionego krajobrazu są przezna- tlen rozpuszczony, 6. Jez. Białe - 1999 - III chlorofil 'a', makrofity, Degradacja środowiska w postaci skupisk źródeł niskiej emisji gazów i pyłów, jez. Karaski 18. - - - 1,4 - - - czone głównie na rekreację, a działalność gospodarcza podlega tylko niewielkim fosforany, fosfor ogólny składowisk surowców przemysłowych szczególnie widoczna jest na terenie głów- OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO OBSZARU (Karaskie) ograniczeniom (zakaz budowania zakładów przemysłowych i obiektów uciążliwych Bielska Struga poniżej Jeziora 7. 2003 - NON chlorofil 'a' nych jednostek osadniczych. Największe oddziaływanie liniowe wykazuje droga (6,1 km) Białego 19. jez. Rudnica - 25,0 23,4 22,4 889,2 3,8 6,5 dla środowiska, niszczenia środowiska naturalnego). krajowa 22. Położenie fizycznogeograficzne poniżej ujścia Obszar objęty arkuszem Czersk całkowicie należy do obszaru Natura 2000 Bo- miano coli typu Z prawnych formy ochrony przyrody na opisywanym arkuszu występują pięć 8. Brda (104,2 km) Raciążskiej 2006 - III 20. Jez. Raciąskie 39,2 37,5 39,2 34,3 2309,7 5,9 13,2 fekalnego Obszar objęty arkuszem mapy Czersk według podziału Polski na jednostki fi- ry Tucholskie (PLB220009) w ramach specjalnej ochrony gatunków ptaków (OSO), Strugi rezerwaty przyrody, jeden park krajobrazowego, jeden obszar chronionego krajo- 1 a rezerwat „Mętne” i jego najbliższe otoczenie do obszaru Natura 2000 (PLH220061) zycznogeograficzne (Kondracki, 2000), obejmuje dwa mezoregiony: mezoregion IRŚ – Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie * Od 2008 r. wody powierzchniowe klasyfikowane są w obowiązującej obecnie 5-cio stopniowej brazu, 2 obszary NATURA 2000, a także 47 użytków ekologicznych oraz 51 pomni- Bory Tucholskie (314.71) oraz Pojezierze Krajeńskie (314.69) usytuowane w grani- 2KJP – Katalog Jezior Polski A. Choiński (1991) w ramach ochrony siedlisk (SOO). skali czystości (Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 sierpnia 2008 r. (Dz. U. Nr 162, ków przyrody. 3AJP – Atlas Jezior Polski J. Jańczak – red.(1997) Formy ochrony środowiska na tym arkuszu uzupełniają cztery (4) ujęcia wód poz. 1008) oraz Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 15 listopada 2011 r. (Dz. U. Nr 258, cach makroregionu Pojezierze Południowopomorskie (314.6-7) podprowincji Poje- poz. 1550), a ponieważ wytyczne do Mapy Sozologicznej Polski w skali 1:50 000 przewidują skalę zierza Południowobałtyckie (314). podziemnych. czterostopniową, decyzją konsultanta krajowego, klasa jakości IV i V została połączona i określona Wody podziemne jako klasa NON (wody pozaklasowe) i według takiej procedury, sygnatury klasy jakości zostały WSKAZANIA DOTYCZĄCE KSZTAŁTOWANIA Tabela 2. Pomniki przyrody umieszczone na mapie. I OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Według Atlasu Hydrogeologicznego Polski (Paczyński, 1993) obszar zaliczony jest do regionu pomorskiego (V), dla którego moduł zasobów odnawialnych Lp.* Miejscowość Pomnik przyrody Jakość wód Brdy (Rytel) w roku 2009 była dobra (kryterium ekologiczne) oraz Bezsprzecznie do najważniejszych zadań w zakresie kształtowania i ochrony 3 2 zła (kryterium ogólne) ze względu na przekroczone wartości makrofitów, tlenu z czwartorzędowego piętra wodonośnego jest w przedziale 100 do 200 m /24h km . 1. Malachin cis pospolity środowiska przyrodniczego zaliczyć trzeba ochronę i przeciwdziałanie degradacji Rozpoznanie hydrogeologiczne obszaru mapy jest słabe i nierównomierne. rozpuszczonego, BZT5, sumy benzo(b)fluorantenu i benzo(k)fluorantenu, zaś wód powierzchniowych poprzez prowadzenie odpowiedniej gospodarki wodno- 2. Malachin cis pospolity Stosunkowo dobre jest w okolicach Czerska. Skład chemiczny wód podziemnych w Lutomskim Młynie stan ekologiczny określono jako dobry. Głównym parametrem ściekowej. Ważne jest też uzupełnienie kanalizacji w większości miejscowościach. dąb szypułkowy, jesion wyniosły, daglezja zielona, buk zwyczajny, zanieczyszczeń były makrofity i fosfor ogólny. W roku 2006 (raport…, 2007) rzeka jest typowy dla płytkiego obiegu wód rejonów Polski Północnej – wody wodorowo- 3. Malachin Budowa oczyszczalni ścieków i doskonalenie istniejących oraz poszerzenie działań świerk pospolity węglanowo-wapniowe. poniżej ujścia Raciąskiej Strugi miała umiarkowany stan ogólny spowodowany o monitoring ich sprawności należą również do działań przeciwdziałających degra- 4. Malachin dąb szypułkowy 2 szt., jarząb brekinia, cis pospolity 5 szt. W granicach opracowania znajduje się południowa część głównego zbiornika bakteriami coli typu fekalnego. dacji. Jak wszędzie na obszarach wysoczyznowych wskazana jest kontynuacja wód podziemnych Zbiornik Czersk z morenowymi wodami czwartorzędowymi. 5. Malachin choina kanadyjska Jakość wód Czerskiej Strugi w roku 2007 była badana w profilu zlokalizowa- tworzenia obiektów małej retencji. 2 nym w miejscowości Nowy Młyn w 0,5 km biegu rzeki w zakresie monitoringu Powierzchnia Zbiornika Czersk wynosi 142 km z zasobami dyspozycyjnymi 6. Malachin jarząb brekinia, żywotnik zachodni Kolejnym zadaniem jest ochrona i przeciwdziałanie degradacji wód podziem- 50 tys. m3/d. Oznaczony jest on w zestawieniu GZWP numerem 121 (Kleczkow- operacyjnego. Najważniejszym czynnikiem kształtującym jakość wód cieku są nych poprzez zmniejszenie ich wykorzystania do celów przemysłowych, moderni- 7. Malachin żywotnik zachodni ski, 1990). Przeważająca część terenu to obszar o bardzo wysokim stopniu zagro- ścieki z oczyszczalni komunalnej w Czersku. Analiza jakości wód wykazała, zacja i rozbudowa ujęć wody. żenia wód podziemnych (brak izolacji i płytkie zaleganie poziomu wodonośnego). 8. Czersk dąb szypułkowy że wody cieku nie spełniają wymogów dobrego stanu wód, ze względu na podwyż- W ramach gospodarki odpadami proponuje się jej doskonalenie poprzez bu- szone stężenia parametrów ChZT-Mn i fosforu ogólnego. Na podstawie wskaźnika W rejonie Czerska, przy słabej izolacji poziomu wodonośnego występują potencjal- 9. Czersk dąb szypułkowy dowę dużych systemów utylizacji odpadów komunalnych. Wskazana byłaby mikrobiologicznego, stan sanitarny wód Czerskiej Strugi oceniono jako niezadowala- budowa gminnych kompostowni. Likwidacji powinny ulec niekontrolowane, niekiedy ne ogniska zanieczyszczeń wód podziemnych. Obszar ten określono jako średnio 10. Czersk dąb szypułkowy 2 szt. zagrożony. jący. W 2006 roku w wodach Czerskiej Strugi poniżej Czerska przekroczone zostały początkowo niewielkie składowiska odpadów w otoczeniu wsi, w lasach, w oczkach 11. Kłodnia jodła pospolita,