Anno 13 Distribuzione gratuita in: Mensile di attualità e cultura italo-albanese Albania, Australia, Numero 1 Belgio, Canada, Germania, Direttore editoriale: Hasan Aliaj Grecia, Francia, Italia, Aprile 2015 Stati Uniti e Svizera Gli Albanesi e l’Albania Le città ciclopiche del Lazio Un importante studio del geografo I mitici Pelasgi, parenti degli Etruschi, antenati dei Baschi Ferdinando Milone pubblicato nel 1942 o forse degli Albanesi da FRANCO TAGLIARINI I discendenti illirico–albanesi l professor Ferdinando Milone ( Napoli 1896 – Roma 1987 ), ppare naturale porsi alcune do- Iillustre geografo, docente nelle Università di Napoli e Roma, Amande: Esistono ancora i discen- Socio Nazionale dell’Accademia dei Lincei, autore di numerosi denti diretti dei Pelasgi? In tal caso, libri ancor oggi di capitale importanza per gli studi di geografia dove possiamo trovarli? Il francese Zacharie Mayani ha trovato connessio- economica, pubblicò nel numero del marzo 1942 della rivista del ni tra le lingue etrusca e pelasgica e la Touring Club Italiano “Le Vie d’Italia” un importante saggio dal moderna lingua albanese. La maggior titolo: “Gli Albanesi e l’Albania”. Ritengo utile riportare una sin- parte degli studiosi ritiene gli argomenti tesi dell’articolo, che certamente non è facilmente reperibile nelle di Mayani estremamente fragili. Tutta- biblioteche italiane né, ritengo, in quelle albanesi. via, l’ipotesi d’una discendenza degli L’autore afferma, all’inizio del saggio: Albanesi dai Pelasgi non ha solamente «Nella Balcania, groviglio di paesi e di genti, non sempre le forme un’origine nazionalista e non è neppure fisiche permettono distinzione netta tra l’una e l’altra regione,né d’epoca recente, anzi è molto antica ed le singole nazionalità risultano così spiccate da consentire una è stata sostenuta da diversi autori (Fala- divisione tra loro. Territori di transizione da una regione all’altra, schi, Catapano, Marchiano, D’Angely, abitati da popolazioni miste pei lunghi secoli di storia comune, Kolias, Pilika). dovranno necessariamente, più di una volta, essere assegnati a (segue a pagina 7) questo o a quello Stato politico. Con un po’ di buona volontà, molta rettitudine e studio obiettivo dei fatti, sarà possibile, però, anche in questa intricata grande regione fisica ed umana, venire ad una La grande epopea degli Illiri sistemazione equa e duratura». Quindi Ferdinando Milone passa a considerare il nuovo Stato Di TIBERIO OCCHINERO albanese. «Innanzi tutto – si chiede – esiste una nazionalità Dioràma Storico Albanese albanese? ». ll’inizio del II millennio a.C. scese Un Albanese autentico, il Ministro Ernest Koliqi – (Scutari, 20 Carta etnografica della Turchia in Europa. Il tratteggio orizzontale mostra Adal Nord nella penisola balcanica la maggio 1903 – Roma, 15 gennaio 1975) – scrittore e poeta al- che gli Albanesi si spingevano anche a NE e a Sud fino al golfo di Arta prima ondata dei Paleoindoeuropei cui fecero seguito altre ondate, fra le quali banese, nonché Ministro della Pubblica Istruzione in Albania dal o del monte, del nord o del sud, dell’acquitrino o dell’altopiano: 1939 al 1942 – nello sguardo d’insieme che apre la bella guida probabilmente quella dei Dori e certa- «Chi sei?» udrai sempre risponderti con fierezza orgogliosa: «Jam mente quella degli Illiri. Questi ultimi, dell’Albania edita dalla Consociazione Turistica Italiana nel 1940 Shqipëtar», sono albanese”. Ha ragione il Koliqi, afferma Milo- distaccatisi da un comune ceppo etnico – fa due importanti affermazioni: “le diverse vicissitudini storiche, ne: più ci fermiamo in Albania, più la studiamo ed impariamo a ario o indoeuropeo, si stabilirono sul attraverso le quali è passata la razza albanese, le hanno dato una conoscere questa terra così interessante e questo popolo così buono territorio albanese all’inizio dell’età del fisionomia particolare, varia e curiosa, che la fanno apparire un vero e leale, e più terra e popolo ci appaiono diversi da regione a regio- bronzo per diventare agricoltori e alle- mosaico di religioni, di usi e di costumi disparatissimi”. E più oltre ne, da gente a gente, da fis a fis. vatori in epoche successive. Riguardo ai nota: ”Se domandi alla gente del contado o della città, della piana (segue a pagina 3) risultati delle ricerche linguistiche e an- tropologiche, alle quali bisogna aggiun- asce di porfirite rinvenute nell’acropoli di gere anche le scoperte archeologiche Foiniki lo provano. Non mancano, anche degli ultimi decenni, continuano a offri- se scarse, testimonianze dell’età del ferro. EPITAFI I GLLAVENICËS re sempre più concrete prove della di- Le suppellettili trovate nella necropoli di scendenza illira degli odierni Albanesi. Komani insieme all’indice cefalico degli Fin dalle età più remote era abitata la scheletri dissepolti da quei tumuli sono zona litoranea dell’Albania. Oggetti liti- una sicura prova che la stessa Stirpe abita objekti më i shquar i mesjetës shqiptare tuttora il suolo albanese. ci ritrovati nell’Albania settentrionale e (segue a pagina 8) Nga MELSI LABI Drejtor i Muzeut Historik Kombëtar pitafi i Gllavenicës daton në vitin 1373 Papa Clemente XI-Albani e gli Edhe është zbuluar në qilarin e një shtëpie të rrënuar në afërsi të Ballshit. Në momentin që u gjet, epitafi ishte i palosur dhe i dëmtuar albori del nazionalismo albanese nga brejtësit. Epitafi i përkiste kishës së Di Prof. Dr. ANGJELIN SHTJEFNI, Dott. in processo NIKOLLË LOKA Gllavenicës (Ballshit të sotëm). Emërtimin l nazionalismo quantunque sia unico “Epitafi i Gllavenicës” e ka bërë studiuesi Ial mondo moderno, alcuni elementi Theofan Popa, duke u bazuar në titullin suoi s’incontrano presto lungo lo svi- kishtar që kishte peshkopi Kalist, i Gllavenicës luppo storico. Le prime tracce del na- dhe i Beratit. Për të arritur në këtë përfundim, zionalismo s’incontrano presso gli ebrei Popa është mbështetur në një gojëdhënë che si consideravano un popolo eletto, vendase, sipas së cilës: «Epitafi i Gllavenicës superiore, con una storia distinta dagli dhe lipsanet e Gorazhdit dhe të Angjellarit, altri popoli. Gli Antichi Greci altretan- të cilët kishin qenë episkopët e Gllavenicës to si sentivano superiori verso gli altri gjatë viteve të pushtimit bullgar, janë sjellë popoli perché ritenevano loro stessi più në kishën «Fjetja e Shën Mërisë» në kalanë abili nel governare. Questi sentimenti e Beratit nga kisha “Fjetja e Hyjlindëses” që kërkuan ndihmën e udhëheqësit të asaj kohe Epitafi është qëndisur në një pëlhurë në di superiorità intelettuale dettero iden- gjendej në Ballsh. Veç tyre ka pasur edhe z. Ramiz Alia, duke shfrytëzuar vizitën e tij në formë katërkëndëshe, e cila ka një kornizë tificazioni più universali sotto l’Impero objekte të tjera kishtare si libra liturgjikë dhe Berat. Epitafin e kishin mbështjellë rrulo dhe me gjerësi rreth 14,5 cm. Korniza është e Romano. Il fenomeno della nascita del- pergamenë». Fillimisht murgjit e manastirit i e kishin futur në një sënduk. Ramiz Alia duke qëndisur me fije argjendi të lara me ar dhe le nazioni per causa delle circostanze shpunë ato në manastirin e Shën Gjergjit në parë kushtet e këqija ku ruhej epitafi urdhëroi është e stolisur me 250 kryqe të vendosur create, in Occidente è stato fatto prima fshatin Mbreshtan të Beratit. Pas islamizimit që ta sillnin në Tiranë. dy e nga dy në vijë paralele. Sipërfaqja ku che in Oriente, mentre nei paesi balca- të fshatit në kohën e pushtimit osman reliket Në vitin 1981, Epitafi i Gllavenicës është është Krishti i shtrirë ka përmasat 148x41 nici ancora più tardi. In Occidente che e shenjta u prunë në kishën «Fjetja e Shën ekspozuar në stendat e Muzeut Historik cm. Fusha e ndërmjetme është e zbukuruar si sviluppò più presto, le prime nazio- Mërisë» në kalanë e Beratit. Kombëtar në Tiranë. Epitafi i Gllavenicës me rreth 194 lule të rrumbullakta të ni naquero proprio nel passaggio tra la Në vitin 1980, kur u përurua Muzeu i gjendet në pavijonin e mesjetës, në katin e qëndisura me fije argjendi të lara me ar mbi fine del sistema feudale e la nascita ceto Artit Mesjetar në qytetin e Korçës, qytetarëve dytë të muzeut. Ai është vendosur në një mëndafsh. Lulet janë në ngjyrë blu, të kuqe borghese come strato e classe sociale. nazionale presso gli albanesi ebbe un per- beratas, duke ditur se dispononin mjaft vitrinë prej xhami, në mesin e sallës. Gjatësia dhe të gjelbër. Madhësia e luleve është rreth Intanto la formazione della nazione al- objekte me vlerë u lindi idea që të krijonin e epitafit është 212 cm, aq sa gjatësia e një 4x4 cm, ndërsa madhësia e gjetheve është corso più lungo per via dell’occupazione banese e lo sviluppo della coscienza ottomana. një muze mesjetar në qytetin e tyre. Për këtë varri të zakonshëm, ndërsa gjerësia 114 cm. 4,5x3,7cm. (Vijon në faqen 2) (segue a pagina 11) cmyk Mitologia Anno 13 n.1 Aprile 2015 pagina 2 Gjurmë ilire edhe në Pamir “Atlantida” të reja pellazgo ilire po dalin mbi sipërfaqe “Atlantida’ te reja pellazgo ilire po dalin mbi siper- faqe. Nje filozof kish thene: ‘Nese kujtesa shtypet me force nga jashte, rikthimi i kesaj kujtese nodh herdo kurdo vecse me rrembyeshem’. Mbase edhe e njejta gje po ndodh edhe me shqiptaret; qyteterimi i mah- nitshem i tyre poellazgo ilir, i cili ose u pervetesua nga te tjeret ose u tjetersua dhe u fsheh ne menyre qe shqiptaret mos te kishin mundesine te merreshin me historine e tyre. Por, e kaluara pellazgo ilire po rikthehet ne kete mijevjecar me hove te rrembyesh- me. Zbulohen burushet ose hundezaket ne Hunze te Pakistanit (pasardhes te komandanteve ilir te Lekes se Madh). Zbulohen kalashet ne Nuristan midis Af- ganistanit dhe Pakistanit, edhe keta pasardhes te ush- tarave te Lekes, madje epirotas ose thene me shqip, came te vertete. Per t’ua hequr skepsat, mjafton qe te shihni nje valle te tyre qe quhet vallja ‘Tsiam’. Kjo valle nga kalashet behet ne perkujtim te nje atedheu te lashte te lene me mijera kilometra larg dhe te nje rikthimi te mundshem ne kete atdhe.