DOCSLIB.ORG

Historia Polsko-Chiƒskich Kontaktów Kulturowych W XVII W

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Historia Polsko-Chiƒskich Kontaktów Kulturowych W XVII W 1 Historia polsko-chiƒskich kontaktów kulturowych w XVII w. The History of Polish-Chinese Cultural Contacts in XVII Century 化接觸的歷史 HUMANITAS2 STUDIA KULTUROZNAWCZE Badania • Wprowadzenia • Monografie • èród∏a j Seria pod redakcjà Andrzeja Gielarowskiego Komitet Naukowy prof. dr hab. Tomasz Gàsowski, prof. dr hab. Henryk Pietras, prof. dr hab. Stanis∏aw Stabry∏a, dr hab. Krzysztof Koehler, prof. dr hab. Dariusz Rott, dr hab. Janusz Smołucha, dr hab. Stanis∏aw Sroka, dr hab. Andrzej WaÊko j Publikacje serii Humanitas. Studia Kulturoznawcze, przygotowywanej przez pracowników naukowych Instytutu Kulturoznawstwa Akademii Ignatianum w Krakowie, kierowane sà do czytelnika zainteresowanego refleksjà nad kulturà w zakresie jej êróde∏, natury oraz przemian dokonujàcych si´ przez wieki i wspó∏czeÊnie. Celem serii jest zarówno wprowadzanie w poszczególne dziedziny kulturoznawstwa, jak i prezentowanie najnowszych badaƒ w tym zakresie. Dlatego publikujemy prace zbiorowe i podr´czniki, jak te˝ monografie oraz teksty êród∏owe ujmujàce tematyk´ kulturoznawczà z ró˝nych perspektyw naukowych. Naukowy charakter serii, gwarantowany przez uczestnictwo kompetentnych badaczy poszczególnych dziedzin kultury w jej powstawaniu, idzie w parze z przyst´pnoÊcià równie˝ dla czytelników stawiajàcych pierwsze kroki w analizowaniu fenomenu kultury. 3 Monografie Jan Konior SJ / ⾼仁安神⽗, 耶穌會會 Historia polsko-chiƒskich kontaktów kulturowych w XVII w. (na przykładzie misji jezuickich) The History of Polish-Chinese Cultural Contacts in XVII Century (Jesuit Missions Examples) 化接觸的歷史 （耶穌會使命典） Akademia Ignatianum Wydawnictwo WAM Kraków 2013 4 © Jan Konior SJ, 2013 © Akademia Ignatianum, 2013 31-501 Kraków, ul. Kopernika 26 Recenzenci naukowi: prof. zw. dr hab. Ludwik Grzebień, Akademia Ignatianum w Krakowie prof. UŚ. dr hab. Dobrosława Wężowicz-Ziółkowska, Uniwersytet Śląski w Katowicach Publikacja dofinansowana ze środków przeznaczonych na działalność statutową Wydziału Filozoficznego Akademii Ignatianum oraz ze środków własnych Wydziału Filozoficznego Akademii Ignatianum w Krakowie Konsultacje sinologiczne prof. zw. dr hab. Roman Malek, Instytut Sinologiczny, Sankt Augustin Konsultacje historyczne prof. zw. dr hab. Ludwik Grzebień, Akademia Ignatianum, Kraków Redakcja naukowa dr Mariusz Pleszak Projekt okładki Photo Design – Lesław Sławiński Opracowanie techniczne Jacek Zaryczny ISBN 978-83-7614-133-6 (Ignatianum) ISBN 978-83-7767-908-1 (WAM) WYDAWNICTWO WAM ul. Kopernika 26 • 31-501 KRAKÓW tel. 12 62 93 200 • faks 12 42 95 003 e-mail: [email protected] www.wydawnictwowam.pl DZIAŁ HANDLOWY tel. 12 62 93 254-255 • faks 12 62 93 496 e-mail: [email protected] KSIĘ GARNIA WYSYŁ KOWA tel. 12 62 93 260, 12 62 93 446-447 faks 012 62 93 261 e.wydawnictwowam.pl Drukarnia Wydawnictwa WAM • ul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków 5 Memorial gratum facit Pamięć stanowi o wdzięczności (Seneka, De beneficiis, III 4, 2) 前事不忘後事之師 Wydarzenia przeszłości, jeśli nie zostaną zapomniane, stają się drogo- wskazem przyszłości (Przysłowie chińskie z Intryg Walczących Królestw) Książkę tę dedykuję prof. Jackowi Bolewskiemu SJ, znawcy buddyzmu i hinduizmu, odkrywającemu ziarenka prawdy w innych religiach i kulturach 6 7 Spis treści Wstęp 11 1. Uzasadnienie wyboru tematu 11 2. Literatura przedmiotu 14 3. Zachowane źródła archiwalne 17 4. Archivum Romanum Societatis Iesu 20 5. Korespondencja 23 6. Układ rozprawy 24 7. Ocena stanu badań 26 8. Podziękowania 29 1. Kontekst chiński 31 1.1. Filozoficzne myślenie Wschodu i Zachodu 32 1.2. Klasyczne dzieła chińskie – autorytetem dla Chińczyków 33 1.3. Konfucjanizm 41 1.3.1. Humanizm konfucjański (孔夫會意) 41 1.3.2. Czasy Konfucjusza 49 1.3.3. Idealni starożytni władcy – wzorem do naśladowania 57 1.3.4. Dobry i mądry władca 63 1.4. Taoizm 65 1.4.1. Lao Tse 老子 i główne koncepcje taoizmu 道家 65 1.5. Buddyzm 70 1.5.1. Epoka buddyjska fo jiao 佛教 70 1.5.2. Rozkwit buddyzmu w Chinach 73 1.5.3. Wpływ buddyzmu chan 讒 na kulturę chińską podczas panowania dynastii Han 漢 (206 p.n.e. – 220 n.e.) 74 1.5.4. Edukacja i formacja w klasztorach buddyjskich w Chinach 77 1.5.5. Trudności adaptacyjne buddyzmu na gruncie chińskim 80 1.6. Chrześcijaństwo 82 1.6.1. Próba adaptacji kultury chrześcijańskiej w obręb kultury chińskiej 82 1.6.2. Epoka chrześcijańskiego nestorianizmu w Chinach 85 1.7. Złoty wiek dynastii Tang 唐 (618-907) w kulturze chińskiej 91 1.7.1. Polityka i gospodarka 94 1.7.2. Kultura 98 1.7.3. Odkrycia 105 1.7.4. Nowe religie w czasach dynastii Tang 108 1.7.5. Upadek dynastii Tang 108 1.8. Dynastia Ming 明 111 8 historia polsko-chińskich kontaktów kulturowych 2. Jezuici polscy w XVII wieku 115 2.1. Misyjny charakter zakonu jezuitów 116 2.1.1. Początek jezuickich misji w Chinach, związany z działalnością św. Franciszka Ksawerego 116 2.1.2. Instrukcje misyjne Ignacego Loyoli 119 2.1.3. Motywy wstępowania do jezuitów pierwszych Polaków 127 2.1.4. Zjawisko filoorientalizmu 128 2.1.5. Publikacje misyjne w Polsce na przełomie XVI i XVII wieku 130 2. 2. Szkolnictwo jezuickie głównym środkiem działalności apostolskiej zakonu 134 2.2.1. Początki systemu szkolnictwa jezuickiego w Polsce 146 2.2.2. Rola oraz znaczenie jezuitów w rozwoju kulturalnym, naukowym i edukacyjnym Rzeczypospolitej Obojga Narodów 148 2.2.3. Szkoły jezuickie 149 2.2.3.1. Akademia Wileńska 151 2.2.3.2. Akademia Poznańska 158 2.2.3.3. Akademia Lwowska 160 2.2.3.4. Jezuickie szkoły krakowskie 161 2.2.4. Krytyka nauczania w szkołach Towarzystwa i literatura antyjezuicka 162 2.3. Tło duchowo-kulturowo-misyjne działalności jezuitów na ziemiach polskich 167 3. Jezuiccy misjonarze w Państwie Środka 175 3.1. Rola i znaczenie Chin dla Polaków od XIII do XVII wieku 175 3.2. Poszukiwania sposobu dotarcia do Chin za panowania króla Jana III Sobieskiego 184 3.3. Indipetae: prośby i motywacje jezuitów polskich starających się o wyjazd do Chin 185 3.4. Nauka jako punkt wyjścia w ewangelizowaniu Chin 193 3.5. Metody pracy misyjnej 200 3.6. Przedmiot sporu o ryty chińskie (spór akomodacyjny) 210 4. Sylwetki polskich jezuitów Andrzeja Rudominy, Mikołaja Smoguleckiego i Michała Boyma w kontekście misyjnej działalności Towarzystwa Jezusowego w Chinach 219 4.1. Andrzej Rudomina 盧安德 (1596-1631) 219 4.1.1. Pochodzenie, wykształcenie, kariera 219 4.1.2. Formacja duchowo-intelektualna 224 4.1.3. Zdobyć świat dla Chrystusa 236 4.1.4. Misja chińska Andrzeja Rudominy 238 4.2. Jan Mikołaj Smogulecki 穆尼閣 (1610-1656) 243 4.2.1. Pochodzenie, nauka, kariera społeczno-polityczna 243 4.2.2. W służbie Bogu i ludziom 245 4.3. Michał Boym – Bu Mige 卜彌各 (1612-1659) 254 4.3.1. Sylwetka Michała Boyma 254 4.3.2. Koleje życia Michała Boyma 257 SPIS TREŚCI 9 4.3.3. Brevis Relatio 中國略記 274 4.3.4. Flora Sinensis 中國植物志 277 4.3.5. China Illustrata 中國圖畫 280 5. W poszukiwaniu dialogu 287 5.1. Duchowy i apostolski wymiar działalności jezuitów Rudominy, Smoguleckiego i Boyma oraz ich wpływ na otoczenie 287 5.2. Dialog międzykulturowy jako obszar nadziei w spotkaniu Zachodu ze Wschodem i Wschodu z Zachodem 295 5.3. Jezuici – prekursorami dialogu międzykulturowego i międzyreligijnego 297 5.4. Praca jezuitów na niwie kulturalnej i naukowej 301 5.5. Wobec Innego. Działania XVII-wiecznych jezuitów polskich w Chinach w świetle filozofii dialogu 313 Zakończenie 319 1. XXI wiek – czasem nowych wyzwań i twórczej wymiany intelektualno-kulturowej pomiędzy Polską a Chinami 322 2. Ocena kontaktów międzykulturowych 326 3. Czego Polacy mogą nauczyć się od Chińczyków? 329 4. Dialog międzykulturowy i międzyreligijny 333 Aneks 335 1. Wybrane wydarzenia z historii Towarzystwa Jezusowego, związane z ewangelizacją Chin w XVII w. 335 2. Portret Andrzeja Rudominy 336 3. Mapa Chin z zaznaczonymi miejscami pobytu Andrzeja Rudominy 337 4. Odręczna notatka zawierająca informację o pochodzeniu Andrzeja Rudominy i dacie jego śmierci w Chinach, odnaleziona w zbiorach ATJKr. 338 5. Rękopis Krótkiego żywotu Rudominy, odnaleziony w zbiorach ATJKr. 339 6. List Andrzeja Rudominy do Mutiusa Vitelleschiego (bez daty) 340 7. Kolejny list Andrzeja Rudominy do Mutiusa Vitelleschiego (bez daty) 344 8. List Andrzeja Rudominy do Michaela Ortiza (Hamcheu, 31 lipca 1627) 346 9. List Jana Mikołaja Smoguleckiego do Mutiusa Vitelleschiego (Rzym, 6 czerwca 1641) 347 10. Początkowe strony Tianbu zhenyuan 天步貞原 (1653) – dzieła Jana Mikołaja Smoguleckiego, poświęconego tematyce astronomiczno-astrologicznej 349 11. Kolejne strony dzieła Tianbu zhenyuan 天步貞原 J.M. Smoguleckiego 350 12. Strona tytułowaTianbu zhenyuan congshu 天步貞原叢書 J.M. Smoguleckiego z 1644 r. (edycja uzupełniona i poprawiona, ale obejmująca te same rozdziały) 351 13. Pierwsze strony Lixue huitong 歷學會通 (1668-1680) J.M. Smoguleckiego 352 14. Rysunek przedstawiający Michała Boyma podczas pracy naukowej 353 10 historia polsko-chińskich kontaktów kulturowych 15. Rysunek przedstawiający krzew i owoc ananasa, zamieszczony w Flora Sinensis Michała Boyma 353 16. Rysunek przedstawiający drzewo i owoc papai, zamieszczony w Flora SinensisMichała Boyma 355 17. Rysunek przedstawiający drzewa papajowe, zamieszczony w China illustrata Athanasiusa Kirchera 356 18. List Michała Boyma do Mutiusa Vitelleschiego (Kraków, 5 lipca 1641) 357 19. List Michała Boyma do Mutiusa Vitelleschiego (Kraków, wrzesień 1641) 359 20. Chiny za panowania dynastii Ming (1368-1644) 361 Bibliografia 363 1. Wykaz ważniejszych skrótów 363 2. Źródła rękopiśmienne 364 2.1. Andrzej Rudomina 盧安德 364 2.2. Mikołaj Smogulecki 穆尼閣 364 2.3. Michał Boym 卜彌各 365 3. Źródła drukowane 365 Summary 407 Indeks osobowy 411 11 Wstęp 1. Uzasadnienie wyboru tematu Nazwiska Andrzeja Rudominy 盧安德
Load more

Recommended publications
  • Missionaries and the Beginnings of Western Music in China: the Catholic Prelude, 1294-1799
    MISSIONARIES AND THE BEGINNINGS OF WESTERN MUSIC IN CHINA: THE CATHOLIC PRELUDE, 1294-1799 By Hongyu GONG Unitec Institute of Technology, New Zealand Next to the Word of God, only music deserves being extolled as the mistress and governess of the feelings of the human heart. — Martin Luther (1538)1 he history of modern China is closely intertwined with the global expansion of TChristianity.2 The Protestant movement of the nineteenth and twentieth centuries in particular, as some scholars have convincingly argued, had played an important part in China’s search for modernity.3 No other agents of Western influence managed to achieve the kind of 1 Cited in Walter E. Buszin, “Luther on Music”, The Musical Quarterly, Vol. 32, No. 1 (1946), p. 81. 2 Rather than following the accepted Chinese scheme of periodization, which starts with the Opium War of 1839, here the term modern China refers to China since the late Ming, as used in Jonathan D. Spence’s The Search for Modern China (New York & London: W. W. Norton & Company, 1990). 3 The roles played by Christian missionaries in China’s search for modernity have been studied by a number of scholars both in China and abroad. For recent studies in Chinese, see Gu Changsheng/頋長 聲, Chuanjiaoshi yu jindai Zhongguo/《傳教士與近代中國》/Missionaries and Modern China (Shanghai: Shanghai renmin chubanshe, 1991); Shi Jinghuan/史静寰 and Wang Lixin/王立新, Jidujiao jiaoyu yu Zhongguo zhishi fenzi/《基督教教育與中國知識分子》/Christian Education and Chinese Intellectuals (Fuzhou: Fujian jiaoyu chubanshe, 1998). For an excellent overall survey of China missions during the ISSN 1092-1710, Journal of Music in China, vol.
    [Show full text]
  • Rabikauskas-Vilniaus-Akademija-Ir
    VILNIAUS UNIVERSITETO 425-OSIOMS METINĖMS FONTES H1STORIAE UNIVERSITATIS VILNENSIS VILNIAUS UNIVERSITETAS Paulius Rabikauskas VILNIAUS AKADEMIJA IR LIETUVOS JĖZUITAI Sudarė LIUDAS JOVAIŠA aidai mmii UDK 23/28(474.5)(091) Vi-169 Serijos „FONTES HiSToRIAE UNIVERSITATIS VILNENSIS“ redaktorių kolegija: Jonas Boruta Alfredas Bumblauskas Birutė Butkevičienė Mečislovas Jučas Benediktas Juodka Domas Kaunas Romanas Plečkaitis Vygintas Bronius Pšibilskis (koordinatorius) Eugenija Ulčinaitė Knygos leidimą parėmė LR Kultūros ministerija, LKMA ISBN 9955-445-39-4 © Lietuvių Katalikų Mokslo Akademija, 2002 © Liudas Jovaiša, sudarymas, 2002 © „Aidai“, 2002 TURINYS Pastangos įsteigti Vilniaus universitetą (1565-1570) / 7 Karaliaus Stepono Batoro privilegijos Vilniaus universitetui / 19 Popiežiaus Grigaliaus XIII bula Vilniaus universitetui / 31 Medžiaga senojo Vilniaus universiteto istorijai / 45 Pranciškaus Sunierio informacija apie naujai įsteigtą Vilniaus kolegiją (1570) / 51 Kolegijos valdos ir jų našumas 1573 metais / 71 Vilniaus kolegijos privilegijų ir sutarčių sąrašas (1574-1575 ir 1586 m.) / 79 Pirmieji jėzuitai Vilniuje ir pirmieji lietuviai jėzuitai (1569-1573)/95 Vilniaus akademijos rektoriai (1569)—1579—1773 / 127 Iš Vilniaus universiteto istorijos / 191 Mokslinė pažanga Vilniaus akademijoje / 209 Lietuviškumo apraiškos Vilniaus akademijoje / 243 Teisė ir medicina Vilniaus akademijoje / 269 Apie pirmąjį bandymą praplėsti Vilniaus universitetą (1618-1623) / 303 Vilniaus akademija / 317 18-jo amžiaus Lietuvos bruožai / 335 Teatras jėzuitų mokykloje
    [Show full text]
  • Tracing the Bicentennial History of Oriental Studies in Lithuania
    SPECIAL ISSUE: Studying THE ORIENT IN Lithuania Introduction: Tracing the bicentennial history of Oriental studies in Lithuania Audrius Beinorius Vilnius University Historiam nescire hoc est semper puerum esse CICERO This special issue of Acta Orientalia Vilnensia is dedicated to the bicentenary of the commencement of Asian studies in Lithuania and particularly at Vilnius University, which was founded in 1579 and is the oldest academic institution in Lithuania. Two hundred years is a comparatively short period, but these years have a wealthy history, especially keeping in mind that Asian or Oriental studies, as it was called at the beginning of this period, was a newly emerging academic field that has grown from a purely comparative and philological approach to recently discovered non-European cultures due to of the increasing implications of colonial aims and the imperative to manage properly those subjugated Asian counties and nations. Certainly, an integral part of this interest in Asian learning was European romantic fascination with the cultural and intellectual otherness of that area. Lithuania was not excepted from this kind of intellectual involvement. The beginning of the 19th century was a politically complicated and turbulent period in Lithuanian history. After the third and last division of the Polish–Lithuanian Commonwealth, between Tsarist Russia and Prussia in 1795, the Grand Duchy of Lithuania became an eastern province of the Russian Empire and formally disappeared from the world map for a more than a century. Notwithstanding, some academic institutions, including the main one, Vilnius University, continued their activities, even though under the strict control and supervision of Russian officials.
    [Show full text]
  • Andrius Rudamina (Andrzej Rudomina) Vakarų Ir Kinijos Dialoge Andrius Rudamina (Andrzej Rudomina) in the Dialogue Between China and the West
    Gauta 2012 12 20 LoREta PoškaItė Lietuvos kultūros tyrimų institutas andRIuS RudamIna (andRzEj RudomIna) VakaRų IR kInIjoS dIaLogE andrius Rudamina (andrzej Rudomina) in the dialogue between China and the west SummaRy the evangelical activity by the most famous Christian jesuit missionaries in China is an object of longtime scholarly investigation in the w estern and Chinese studies. However, in recent times scholars have brought to light facts about less famous missionaries and texts about their activity. this research reveals some unique yet very important details about the activity of Christian missionaries, as well as the dialogue between Christians and Confucians on the level of daily talks and between western Christians and their Chinese converts. the topic of this article is the activity of the Lithuanian jesuit andrius Rudamina (also known as andrzej Rudomina S.j., and as Lu ande 盧安德, 1596–1632), the only known Lithuanian missionary in China. It concentrates on his methods of evangelization, as revealing the politics of the „adaptation to Chinese culture“, namely, the popularization of the achievements of western science, the use of visual material (pictorial representations of the Christian doctrine in symbolical images) and the appeal to par- ticular concepts shared by Christian and Confucian adepts, such as heart in Christianity and the heart-mind (xin) in Confucianism. the investigation is based on a unique book written by the Chinese convert, Li jiubiao. It is entitled, „the diary of oral admonitions“ (kouduo richao 口鐸日抄). the diary is the only source of a.Rudamina’s talks with Chinese people about Christianity. SantRauka Pirmųjų krikščionių misionierių jėzuitų veikla kinijoje yra gana seniai ir plačiai studijuojama Vakaruose bei kinijoje.
    [Show full text]
  • Ganytojai Ir Broliai Biografistikos Perspektyva
    ix GANYTOJAI IR BROLIAI BIOGRAFISTIKOS PERSPEKTYVA VILNIUS 2018 407 l i e t u v i ų k a t a l i k ų m o k s l o a k a d e m i j a / l i t h u a n i a n c a t h o l i c a c a d e m y o f s c i e n c e b a ž n y č i o s i s t o r i j o s s t u d i j o s , i x GANYTOJAI IR BROLIAI: BIOGRAFISTIKOS PERSPEKTYVA s t u d i e s i n c h u r c h h i s t o r y , i x SHEPHERDS AND BRETHREN: A BIOGRAPHICAL PERSPECTIVE VILNIUS, 2018 1 Projekto kodas: Nr. 09.3.3-ESFA-V-711-01-0004 Periodinių mokslo leidinių leidyba ir jos koordinavimas LKMA METRAŠTIS, t. XL / LCAS ANNUALS, vol. XL Serija B: Bažnyčios istorijos studijos / Series B: Studies in Church History BA ž N Y č I O S ISTORIJOS S T U D I J ų redaktorių kolegija / Editorial Board Dr. Liudas Jovaiša (vyr. redaktorius / chief editor) Vilniaus universitetas / Vilnius University Dr. Vytautas Ališauskas Vilniaus universitetas / Vilnius University Dr. Darius Baronas Lietuvos istorijos institutas / The Lithuanian Institute of History Dr. Mindaugas Paknys Lietuvos kultūros tyrimų institutas / Lithuanian Culture Research Institute Dr. Arūnas Streikus Vilniaus universitetas / Vilnius University Dr. Paulius Subačius Vilniaus universitetas / Vilnius University Tomo sudarytojas / Editor of volume dr. Martynas Jakulis LKMA Metraščio redakcinės kolegijos pirmininkas LKMA akademikas / Chairman of the LCAS Annuals editorial board LCAS academician vysk.
    [Show full text]
  • Universitas Vilnensis 1579-2004
    CONTENTS . THE UNIVERSITY OF VILNIUS: A HISTORICAL OVERVIEW . LITHUANIA BEFORE THE UNIVERSITY 7 3. THE AGE OF BAROQUE: THE JESUIT UNIVERSITY 1579–1773 3 4. THE UNIVERSITY IN THE AGE OF ENLIGHTENMENT 1773–1832 9 5. THE UNIVERSITY IN THE 20TH CENTURY: 40 5.1. The Reconstitution of the University of Vilnius 40 5.2. The University of Stephanus Bathoreus 1919–1939 43 5.3. In the Turmoil of World War Two: 1939–1940–1941–1943 46 5.4. The University in the Soviet Epoch 1944–1990 48 6. ON THE ROAD TO THE 21ST CENTURY 56 7. THE LIBRARY OF THE UNIVERSITY AND ITS COLLECTIONS 6 8. THE OLD BUILDINGS OF THE UNIVERSITY OF VILNIUS 68 9. THE BOOK OF HONOUR OF THE UNIVERSITY OF VILNIUS 79 . The University of Vilnius: A Historical Overview On the wall of the old observatory of the University of Vilnius there is an inscription: Hinc itur ad astra (from here one rises to the stars). It is not enough just to say that the University of Vilnius is the The new coat of arms of the University of oldest and most famous university in Lithuania, that it gave rise to Vilnius was designed by the artist Petras Repšys in 1994. In the bottom part of the shield, below the almost all other graduate schools and universities in Lithuania. Such coat of arms of Lithuania Vytis, it features a hand holding a book. In the creation of the coat of arms, a definition would be insufficient to reveal the historical significance the European heraldic tradition was followed since quite a few old European universities have of the University of Vilnius.
    [Show full text]
  • Dissertation Full Text
    國立臺灣師範大學翻譯研究所 博士論文 Doctoral Dissertation Graduate Institute of Translation and Interpretation National Taiwan Normal University 「「修辭翻譯修辭翻譯」：艾儒略《《聖夢歌聖夢歌》》研究研究 “Rhetorical Translation”: Giulio Aleni’s Shengmeng ge 指導教授指導教授：：：：李奭學李奭學 Advisor: Li, Sher-Shiueh 研究生研究生：：：：吳建林吳建林 Author: Wu, Chien-Lin 中華民國一中華民國一○○○○五年七月五年七月 July 2016 謝 辭 我要特別感謝中研院文哲所李奭學老師。奭學老師從我碩士到博士階段，都 擔任我的指導教授，啟發我的學問，時時給予鼓勵。老師學識淵博，課堂上旁徵 博引，言語滔滔，使人如沐春風。也是受老師研究熱忱的感染，我竟爾未察自己 能力不足，貿然踏上晚明耶穌會士翻譯研究這條路，選擇《聖夢歌》當博士論文 題目。幸好有老師的指引與提攜，才得以平安渡過，不致顛仆。老師大德，銘感 在心。此外，承蒙北京大學中國語言文學系康士林（Nicholas Koss ）教授、政大 英國語文學系林質心教授、中央大學英美語文學系易鵬教授、臺大歷史學系陳慧 宏教授惠允擔任論文口試委員，在口試時提供神學、文學、修辭學、翻譯論述、 耶穌會士教育與靈修等方面的修改方向與意見，並指出我有些用語並無明確定 義，有些脈絡也未詳細說明，以及我在論文研究的深度與廣度上，存在諸多缺失 與不足。他們提出的諸多改正意見，是我以後有幸繼續鑽研學問時，必須特別注 意與改進之處。此次修改，時間較為倉促，尚無法一一補強。我才疏學淺，論文 與修改難免無法完全達到他們的學術期許與要求，對此深感歉意。論文如仍有訛 誤與缺失，乃是我的罪過。 我在撰寫論文期間，有幸獲得奭學老師主持的中研院深耕計畫補助，參與《聖 夢歌》箋注與相關研究事務。去年因為師大的國際學術交流協議，更有機會獲得 義大利羅馬智慧大學（Università degli Studi di Roma “La Sapienza” ）“Rome as a Centre of Circulation of Knowledge on China and the Far East (XVI-XVIII Centuries)” 研究計畫補助，以短期訪問學者身分到羅馬蒐集拉丁詩《冬夜寂靜 時》的不同版本，並研究義大利靈肉辯論詩傳統。由於我論文的研究重心是放在 《冬夜寂靜時》中譯到《聖夢歌》的翻譯過程與相關翻譯脈絡，在羅馬的研究心 得尚無法反映到論文內，甚感遺憾。智慧大學歷史文化宗教學系（Dipartimento di Storia Culture Religioni ）伊麗（Elisabetta Corsi ）教授是我在羅馬期間的學術指導， i 承蒙提供諸多協助，並分享她在漢學領域的卓越研究成果與相關資料。也由於她 的推薦信，我才得以進入相關機構蒐集《冬夜寂靜時》不同版本，研讀資料。該 校 Renzo Bragantini 教授、宋春媛博士（當時為博士生）、 Graziella Gaglione 、 Federico Gelsomini 等人在學術、行政、生活上提供諸多協助，伍爾班大學漢學 研究中心（Il Centro di Studi Cinesi dell’Università Urbaniana）戴德中（Alessandro Dell’Orto ）、趙宏濤兩位教授熱情款待，我都銘感在心。同時也要感謝師大東亞 學系潘鳳娟老師。因為鳳娟老師，我才得以一圓國外研究的夢想。鳳娟老師提供
    [Show full text]
  • CRI 102 Features
    Features 327 Albert Chan, S.J. Chinese Books and Documents in the Jesuit Archives in Rome: A Descriptive Catalogue: Japónica-Sinica I–IV. Study of the Ricci Institute for Chinese-Western Cultural History. An East Gate Book. Armonk, NY: M. E. Sharpe, 2001. xliii, 627 pp. Hardcover $145.00, isbn 0–7656–0828–6. On February 23, 1555, Ignatius of Loyola wrote a letter to the Negus of Ethiopia, an alleged descendant of the mysterious Prester John, stating his willingness to in- tercede on his behalf to facilitate full reconciliation with the Holy See. According to historical accounts, this unfortunate Jesuit enterprise in what was then known as Abyssinia revolved around the Negus Galawdewos, Claudius, who had been appealing to the King of Portugal, John III, to defend his tiny king- dom from Muslim assaults. The Portuguese king, in turn, believing that these re- quests in fact were a loosely disguised bid to unite the African nation with the Ro- man Church, sought the help of the recently constituted Society of Jesus, asking Ignatius to select from among his brethren a suitable candidate for appointment as Patriarch of Ethiopia. The plan was that the Patriarch would be assisted in his mission by two bishops and a group of twelve other Jesuit missionaries. The exu- berance of the Portuguese king, who evidently envisioned the union of the Church of Ethiopia with the Roman Church as a giant step toward a more lasting consolidation of his colonial empire, provoked a comparable response from Igna- tius. The Ethiopian mission was in fact the only case in which the saint agreed to make such an exception to the rule which forbade Jesuits from promotion to episcopal and prelatial appointments.
    [Show full text]
  • Chronicle71.Pdf
    CHRONICLE OF THE CATHOLIC CHURCH IN LITHUANIA No 71 A Translation of the Complete Lithuanian Original LIETUVOS KATALIKŲ BAŽNYČIOS KRONIKA Nr. 71 Documenting the Struggle for Human Rights In Soviet-Occupied Lithuania Today Translated by: Rev. Casimir Pugevičius Translation Editor: Marian Skabeikis Published by Lithuanian Catholic Religious Aid, Inc. 351 Highland Blvd. Brooklyn, NY 11207 Lithuanian Catholic Religious Aid, 1987 ISSN 0197-0348 Franciscan Fathers Press 341 Highland Blvd. Brooklyn, NY 11207 ON THE COVER: Bishop Julijonas Steponavičius (left), and Father Sigita Tamkevičius In Vilnius. (See p. 2) CHRONICLE OF THE CATHOLIC CHURCH IN LITHUANIA No. 71 Introduction In 1940, when the Soviet Union occupied Lithuania by force, 85.5% of the country's more than 3 million inhabitants were Roman Catholic, 4.5% Protestant, 7.3% Jewish, 2.5% Orthodox and 0.2% of other persuas i ons. In the two archdioceses and four dioceses were: 708 churches, 314 chapels, 37 monasteries, 85 convents, three archbishops, nine bishops, 1271 diocesan priests, 580 monks, of whom 168 were priests. Four seminaries had 470 students. There were 950 nuns. Nuns cared for 35 kindergartens, 10 orphanages, 25 homes for the aged, two hospitals, a youth center, and an institute for the deaf-mute. On June 15, 1940, the Red Army marched into Lithuania; the independent government was replaced by a puppet regime. On July 14-15, rigged elections were staged. On July 21, with the Red Army surrounding the assembly house, the new People's Diet "unanimously" declared Lithuania a Soviet Socialist Republic. On June 25, 1940, the Church was declared separate from the state, and the representative of the Holy See was expelled.
    [Show full text]
  • S. 34-45 Monika Miazek-Męczyńska
    Nurt SVD 2 (2014) s. 34-45 Michał Piotr Boym i Jan Mikołaj Smogulecki - dwie jezuickie drogi do Państwa Środka Monika Miazek-Męczyńska [email protected] Adiunkt w Instytucie Filologii Klasycznej Uniwersytetu im. A. Mickiewi­ cza w Poznaniu. Literaturoznawca, tłumacz z języka łacińskiego. W swo­ ich badaniach skupia się na archiwaliach i starodrukach łacińskich, do­ tyczących misji jezuickich w Chinach, ze szczególnym uwzględnieniem twórczości polskich jezuitów. Współpracuje z Makau Ricci Institut oraz Monumenta Serica Institut. Zajmuje się także twórczością poetów epo­ ki augustowskiej oraz literaturą kobiecą wieków średnich. „Najczcigodniejszy Ojcze, jednym słowem opisuję ich obu: obaj są nadzwyczaj pokorni, wielkiego miłosierdzia. Miłosierdzie zarówno ojca Mikołaja, jak i ojca Michała, objawiło się w pełni, gdy dniem i nocą nieśli ochoczo pomoc chorym braciom, bła­ gając mnie zawczasu o zgodę na sprawowanie tego zajęcia, któ­ remu oddawali się przez czas dłuższy. W wyrzeczeniu byli dla wszystkich wzorem. W poświęceniu stali, posłuszni, rozmiło­ wani w ubóstwie, w czystości niezachwianie wytrwali. Odda­ ni studiom. W gorliwości żarliwi i skoncentrowani. Zaprawdę godni, by Bóg wybrał ich sobie na naczynia wybrania"1. ymi słowami pisał Marcin Hińcza SJ2, popierając kandydatury Jana TMikołaja Smoguleckiego (1610-1656) i Michała Piotra Boyma (1612­ 1659) na misjonarzy w Chinach. List, datowany na 27 listopada 1641 roku, miał przekonać ówczesnego generała Towarzystwa Jezusowego, Mutio Vitelleschiego (1563-1645), że obaj wychowankowie krakow- 1 Łaciński oryginał listu Marcina Hińczy znajduje się w Archivum Romanum Societatis Iesu, Pol. 79, f. 19 r. 2 M. Hińcza (1592-1668) - rektor krakowskiego kolegium Towarzystwa Jezuso­ wego oraz polski prowincjał w latach 1633-1636. DWIE JEZuicK IE DRQGI DQ pAŃSTWA SRQDKA skiego kolegium jezuitów w równym stopniu zasłużyli na wyjątkowe wyróżnienie, jakim było zaliczenie w poczet misjonarzy przeznaczo­ nych do ewangelizowania krajów azjatyckich.
    [Show full text]
  • Andrius Rudamina
    Gauta 2013 11 12 loretA poškAitė lietuvos kultūros tyrimų institutas ANDRIUS RUDAMINA (ANDRZEJ RUDOMINA) ir Giulio Aleni reliGijų diAloGe: žmoGAus kūno sAmprAtA krikščionybėje ir konfuciAnizme Andrius Rudamina (Andrzej Rudomina) and Giulio Aleni in the dialogue between religions: the treatment of Human body in christianity and confucianism summAry the paper aims to reveal the differences in the treatment of the human body in christianity and confucian- ism, as they became evident in the spread of christianity in 16th-17th century china. it will stress the influence of chinese metaphysical and cosmological ideas in the confucian understanding of human body, which, as will be argued, became the basis of the whole program of self-cultivation, on the one hand, but a seriuos problem for the christian missionaries in their popularization of their doctrine in china, on the other hand. the investigation is based on the comparative analysis of confucian texts and the „diary of Oral Admonitions“ (Kouduo richao 口鐸日抄), written by li jiubao and translated into english by erik zurcher. it records the conversations between the famous jesuit Giulio Aleni, as well as lithuanian jesuit Andrius rudamina, with chinese converts and those interested in christian doctrine. the paper will discuss some chinese concepts related to the understanding of the body (such as vital energy qi, five agents wux- ing, spirit shen, heart mind xin, human nature xing) and their relations, in oder to reveal the main points of disagreement as well as possible ways to resolve the differences of its understanding in two religions. sAntrAukA straipsnio tikslas – atskleisti žmogaus kūno sampratų skirtumus krikščionybėje ir konfucianizme, mat jie tapo rimta šių dviejų religijų atstovų nesusikalbėjimo priežastimi.
    [Show full text]
  • CHRONICLE of the CATHOLIC CHURCH in LITHUANIA, No. 65
    CHRONICLE OF THE CATHOLIC CHURCH IN LITHUANIA No. 65 A Translation of the Complete Lithuanian Original LIETUVOS KATALIKŲ RAŽNYČIOS KRONIKA Nr. 65 Documenting the Struggle for Human Rights In Soviet-Occupied Lithuania Today Translated by: Rev. Casimir Pugevičius Translation Editor: Marian Skabeikis Published by Lithuanian Catholic Religious Aid, Inc. 351 Highland Blvd. Brooklyn, NY 11207 ©Lithuanian Catholic Religious Aid, 1985 ISSN 0197-0348 Franciscan Fathers Press 341 Highland Blvd. Brooklyn, NY 11207 COVER: Priests lead a procession of believers around the Church of St. Peter and Paul in Vilnius during the closing ceremonies of the 500th anniversary since the death of St. Casimir, Lithuania's patron saint. August 26, 1984. CHRONICLE OF THE CATHOLIC CHURCH IN LITHUANIA No. 65 Introduction In 1940, when the Soviet Union occupied Lithuania by force, 85.5% of the country's more than 3 million inhabitants were Roman Catholic, 4.5% Protestant, 7.3% Jewish, 2.5% Orthodox and 0.2% of other persuasions. In the two archdioceses and four dioceses were: 708 churches, 314 chapels, 73 monasteries, 85 convents, three archbishops, nine bishops, 1271 diocesan priests, 580 monks, of whom 168 were priests. Four seminaries had 470 students. There were 950 nuns. Nuns cared for 35 kindergartens, 10 orphanages, 25 homes for the aged, two hospitals, a youth center, and an institute for the deaf-mute. On June 15, 1940, the Red Army marched into Lithuania; the independent government was replaced by a puppet regime. On July 14-15, rigged elections were staged. On July 21,with the Red Army surrounding the assembly house, the new People's Diet "unanimously" declared Lithuania a Soviet Socialist Republic.
    [Show full text]