OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA

OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA NEGOTINO

Skopje, 2008 Proekt: Unapreduvawe na obrazovanieto vo op{tinite

OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA NEGOTINO

Bro{urata e izrabotena od ~lenovite na op{tinskoto telo za obrazovanie: Lolita Ristova, Sovetnik za LER, javni dejnosti i sorabotka so nevladin sektor, Op{tina Negotino Slobodanka Krteva, Sorabotnika za op{testveni i socijalni pra{awa, Op{tina Negotino Jasmina Bo{kova, ^len na NVO GCPR, Negotino \or|ina Dimova, Nastavnik, OU „Stra{o Pinxur“, Negotino Elizabeta Trpkova, Direktor, OU „Goce Del~ev“, Negotino

Stru~ni sorabotnici: Zoran Uzunov, konsultant za obrazovni politiki Merita Kuli, konsultant za strate{ko planirawe

Lektura: Suzana Stojkovska

Grafi~ki dizajn: Biljana Mihajlovska

Tira`: 70

Bro{urata e rezultat na realizacija na proektot "Unapreduvawe na obrazovanieto vo op{tinite“ {to go realizira{e Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO) vo periodot fevruari 2006 do fevruari 2008 godina. Ovaa bro{ura be{e ovozmo`ena so poddr{ka od Institutot za trajni zaednici (ITZ) preku fondovi na Agencijata na Soedinetite Amerikanski Dr`avi za me|unaroden razvoj (USAID).

CIVIL SOCIETY STRENGTHENING PROJECT

Mislewata {to se ovde izrazeni im pripa|aat na avtorite i ne gi odrazuvaat stavo- vite na Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO), Institutot za trajni zaednici (ITZ) ili na Agencijata na Soedninetite Amerikanski Dr`avi za me|unaro- den razvoj (USAID). Isto taka, spomenuvaweto na trgovski marki ili komercijalni proizvodi ne pretstavuva poddr{ka ili preporaka za koristewe. PORAKA DO ^ITATELOT

o juli 2005 godina Makedonija usvoi paket zakoni za de- centralizacija vo osnovnoto i vo srednoto obrazova- V nie. Toa pretstavuva{e golema promena bidej}i na op{- tinite im se prenesoa pogolem del odgovornostite, pred s¢ vo oblasta na administriraweto i finansiraweto na u~i- li{tata. Makedonskiot centar za gra|ansko obrazovanie (MCGO) ve}e 4 godini kontinuirano raboti na dolgoro~ni proekti po- vrzani so jaknewe na kapacitetite na raznite subjekti vo sek- torot na obrazovanieto. Poseduvaj}i go iskustvoto MCGO go inicira{e proektot Unapreduvawe na obrazovanieto vo op{tinite ~ija glavna cel e zajaknuvawe na kapacitetot na vrabotenite vo op{tinite, u~ili{tata i nevladinite orga- nizacii da odgovorat na novite predizvici. Vo ovaa bro{ura se sodr`ani op{tinskite obrazovni politiki, kako i akcionite planovi izraboteni od pretstav- nici od razli~ni sektori od 10 op{tini. Vo nea se poso~eni problemite koi{to proizleguvaat od neadekvatnata infra- struktura ili, pak, pregolemiot broj na u~enici vo oddelni u~ili{ta, razli~nite sostojbi vo centralnite i vo podra~- nite u~ili{ta, urbanite nasproti ruralnite zoni, struktu- rata na nastavniot kadar, sodr`ani se prioritetite na de- luvawe ~ija cel e da se podobri kvalitetot na nastavniot pro- ces ili da se podobrat uslovite za rabota; preporakite za nabquduvawe i evalvacija, kako i metodite preku koi }e se zgolemi transparentnosta na op{tin- sko nivo za site aktivnosti povrzani so procesot na obrazovanieto. So cel da se promovira i prakti~- no da se primeni decentraliziraniot na~in na odlu~uvawe na nivo na sekoja op{tina se formiraa op{tinski tela za obrazovanie (OTO). Vo ovie tela ak- tivno u~estvuvaat pretstavnici na op{- tinite (prete`no od sektorite za obra- zovanie i za kultura), pretstavnici na vospitno-obrazovniot kadar od osnov- nite u~ili{ta, kako i pretstavnici na nevladiniot sektor koi{to aktivno de- luvaat na poleto na obrazovanieto na

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 3 op{tinsko nivo. ^lenovite na OTO od 10-te op{tini, preku strukturiran proces, gi realiziraa fazite na procena na potrebite na u~ili{tata, izvr{ija rangirawe i izbor na prioritetite zemaj}i gi predvid prilikite i predizvicite koi{to se specifi~ni za sekoja op{tina. Pri sprovedu- vaweto na proektnite aktivnosti, op{tinite imaa mo`nost prakti~no da go primenat modelot koj im be{e prezentiran za izgotvuvawe na op{tinskite obrazovni politiki. Vo tekot na realizacijata na proektot, od fevruari 2006 do fevruari 2008, bea postignati slednite reazultati: vospostaveni se mre`i me|u pret- stavnicite na u~ili{tata, pretstavnicite na NVO sektorot i op{tinskiot kadar vo 10 op{tini vo Makedonija, u~ili{tata i NVO, zajaknati se kapaci- tetite na vrabotenite vo op{tinskite tela za obrazovanie, definirani se strate{kite planovi vo koi{to sekoja od op{tinite gi istakna prioriteti- te za intervencija. Proektot be{e realiziran so poddr{ka od Institutot za trajni zaed- nici (ITZ) preku fondovi na Agencijata na Soedinetite Amerikanski Dr`a- vi za me|unaroden razvoj (USAID), a e rezultat na izvonrednata sorabotka so 10 op{tini vklu~eni vo proektot: Vrap~i{te, Ki~evo, Ko~ani, Mavrovo i Rostu{e, Negotino, Radovi{, Saraj, Sveti Nikole, Strumica i ^a{ka.

4 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO VOVEDEN DEL - informacii za Op{tina Negotino

p{tina Negotino e locirana vo centralniot del od Re- publika Makedonija vo oblasta na srednoto Povardar- O je. Pripa|a na vardarskiot region, a kako posebna pri- rodna sredina pripa|a na tikve{ko-povardarskiot mikrore- gion. Zafa}a povr{ina od 414 km2. Se nao|a na prose~na nad- morska viso~ina od 150 m. Praznik na Negotino e 8 Noemvri - denot na oslobodu- vaweto na gradot. Administrativnoto sedi{te na Op{tina Negotino e na: ul. „Aco Axi Ilov“ br. 2 - Negotino.

Demografski podatoci - populacija Spored posledniot popis vo Op{tina Negotino `iveat 19 212 `iteli ili 0,95% od vkupnoto naselenie vo Republi- ka Makedonija. Vo gradot Negotino, koj pretstavuva urban cen- tar na Op{tinata, `iveat 13,104 `iteli ili 68,2% od `ite- lite na celata Op{tina. Gustinata na naselenost iznesuva 46,5 `iteli na km2.

Etni~ki sostav na naselenieto Vo Op{tina Negotino, spored izjasnuvaweto za nacional- nata pripadnost, `iveat: Makedonci 17 768, Srbi 627, Romi 453, Turci 243, Albanci 30, Vlasi 14, Bo{waci 1 i ostanati nacionalnosti 76. Procentualnata zastapenost na naselenieto vo Op{ti- na Negotino spored nacionalnata pripadnost e prika`ana na sledniot dijagram (popis 2002).

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 5 Opis na naselenieto po polova, starosna, obrazovna struktura Polovata struktura na naselenieto vo Op{tina Negotino e slednata: „ 9 777 `iteli se od ma{ki pol ili procentualno 50,89%; „ 9 435 `iteli se od `enski pol ili 49,11 %.

Vo Op{tina Negotino vo odnos na vkupniot broj na `iteli so starost pove}e od 10 godini se 16 906, 16 401 `itel se pismeni, dodeka 505 `iteli se nepismeni ili procentualno 2,99% (na nivo na Republika Makedonija 3,62%). Pogolema nepismenost ima kaj `itelite od `enskiot pol kade imame 4,47% nepismeni (vo Makedonija 5,53%), dodeka kaj ma{kiot pol taa iznesuva 0,75% (vo Makedonija 1,71%).

Starosna struktura na naselenieto vo Op{tina Negotino:

Godini Broj na `iteli Procent 0-4 1 051 5,47% 5-9 1 225 6,38% 10-14 1 461 7,60% 15-19 1 548 8,06% 20-24 1 521 7,92% 25-29 1 416 7,37% 30-34 1 470 7,65% 35-39 1 440 7,50% 40-44 1 501 7,81% 45-49 1 464 7,62% 50-54 1 357 7,06% 55-59 972 5,06% 60-64 867 4,51% 65-69 774 4,03% 70-74 544 2,83% 75-79 351 1,83% 80-84 170 0,88% 85+ 78 0,41% Nema podatoci 2 0,01% Vkupno 19 212 100,00

6 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Obrazovna struktura na naselenieto

Bez obrazovanie Nekompletno osnovno Osnovno Sredno Vi{e obrazovanie Fakultet, akademija Magistri Doktori na nauka S¢ u{te vo proces na osnovno

Organiziranost na op{tinskata administracija vo sproveduvawe na obrazovnite politiki

Pogolem del od aktivnostite koi se povrzani so obrazovanieto se izvr{uvaat preku Oddelenieto za javni dejnosti i lokalen ekonomski razvoj.

Ova oddelenie gi vr{i rabotite od oblasta na: - osnovnoto i srednoto obrazovanie; - kulturata; - sportot i rekreacijata; - zdravstvenata, socijalnata i detskata za{tita; - elementarnite nepogodi, protivpo`arnata za{tita; - komunikacijata so mediumite i javnosta; - sorabotka so nevladiniot sektor; - lokalniot ekonomski razvoj; - prekugrani~nata sorabotka; - razvojot na lokalnata mre`a na institucii; - izgotvuvawe na izve{tai i informacii od svojata nadle`nost; - kako i drugi raboti {to }e bidat staveni vo negova nadle`nost so akt na Sovetot ili gradona~alnikot na Op{tinata.

So procesot na decentralizacija golem del od aktivnostite vo delot za obrazovanieto se vr{at i preku Oddelenieto za finansii i buxet pri Op{tina Negotino.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 7 1. POTREBA OD INFORMACII I ANALIZI ZA SITE ASPEKTI NA VOSPITNO-OBRAZOVNIOT PROCES VO OU VO OP[TINA NEGOTINO

1.1. BROJ NA U^ENICI PO U^ILI[TA VO OP[TINATA

1.1.1. PREGLED NA BROJOT NA U^ENICITE I BROJOT I STRUKTURATA NA PARALELKITE

Vo OU "Goce Del~ev“ nastavata ja sledat vkupno 1 079 u~enici rasporedeni vo 55 paralelki od koi 878 u~enici vo mati~noto u~ili{te rasporedeni vo 35 paralelki od koi 15 paralelki so u~enici vo I odd. na devetgodi{noto obrazova- nie i I do IV odd. na osumgodi{noto obrazovanie i 20 para- lelki so u~enici od V do VIII odd. Vo PU vo s. D. Disan se opfateni vkupno 84 u~enici ras- poredeni vo 9 paralelki od koi 1 paralelka od I odd. devet- godi{no obrazovanie, 4 paraleki od I do IV odd. - osumgo- di{no obrazovanie i 4 paralelki vo predmetna nastava. Vo PU vo s. opfateni se vkupno 64 u~enici ras- poredeni vo 5 paralelki od koi 1 paralelka vo I odd. - de- vetgodi{no obrazovanie i 4 paralelki od I do IV odd. - osum- godi{no obrazovanie . Vo PU vo s. opfateni se vkupno 40 u~enici ras- poredeni vo 5 paralelki od koi edna I odd. - devetgodi{no obrazovanie i 4 paralelki od I do IV odd. - osumgodi{no ob- razovanie. Vo PU vo s. op- fateni se vkupno 13 u~e- nici i formirana e edna paralelka so kombinirana nastava.

8 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Broj na u~enici po paralelki vo oddelenska nastava vo centralnoto u~ili{te i PU

Oddelenska nastava Oddelenska nastava vo PU Oddelenie Broj na Vkupno Oddelenie Broj na Vkupno u~enici u~enici Ia odd. /6 g./ 17 59 I odd. /PU s. D. Disan/ 6 21 Ib odd. /6g./ 21 I odd. /PU s. Timjanik/ 10 Iv odd. /6g./ 21 I odd. /PU s. Tremnik/ 2 I odd. /PU s. Kurija/ 3 Vkupno u~enici vo prvo oddelenie /devetgodi{no obrazovanie/ 80 Ia odd. /7 g./ 29 76 I odd. /PU s. D. Disan/ 10 39 Ib odd. /7g./ 23 I odd. /PU s. Timjanik/ 17 Iv odd. /7g./ 24 I odd. /PU s. Tremnik/ 9 I odd. /PU s. Kurija/ 3 Vkupno u~enici vo prvo oddelenie / osumgodi{no obrazovanie / 115 IIa odd. 29 85 II odd. /PU s. D. Disan/ 12 38 IIb odd. 28 II odd. /PU s. Timjanik/ 11 IIv odd. 28 II odd. /PU s. Tremnik/ 11 II odd. /PU s. Kurija/ 5 Vkupno u~enici vo vtoro oddelenie 123 IIIa odd. 24 80 III odd. /PU s. D. Disan/ 11 37 IIIb odd. 29 III odd. /PU s. Timjanik/ 16 IIIv odd. 27 III odd. /PU s. Tremnik/ 8 III odd. /PU s. Kurija/ 2 Vkupno u~enici vo treto oddelenie 117 IVa odd. 24 77 IV odd. /PU s. D. Disan/ 10 30 IVb odd. 28 IV odd. /PU s. Timjanik/ 10 IVv odd. 25 IV odd. /PU s. Tremnik/ 10 IV odd. /PU s. Kurija/ / Vkupno u~enici vo ~etvrto oddelenie 107 VKUPNO 377 VKUPNO 165 vo centralnoto u~ili{te vo podra~nite u~ili{ta Vkupno u~enici vo oddelenska nastava 542

Rast na brojot na u~enicite vo oddelenska nastava vo OU „Goce Del~ev“

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 9 Broj na u~enici po paralelki vo predmetna nastava vo centralnoto i vo PU vo s. D. Disan

Centralno u~ili{te PU vo s. D. Disan Oddelenie Broj na Vkupno Oddelenie Broj na Vkupno u~enici u~enici Va odd. 24 125 Va odd. 12 12 Vb odd. 25 PU vo s. D. Disan Vv odd. 25 Vg odd. 26 Vd odd. 25 Vkupno u~enici vo petto oddelenie 137 VIa odd. 21 116 VIa odd. 9 9 VIb odd. 25 PU vo s. D. Disan VIv odd. 22 VIg odd. 23 VId odd. 25 Vkupno u~enici vo {esto oddelenie 125 VIIa odd. 24 117 VIIa odd. 7 7 VIIb odd. 24 PU vo s. D. Disan VIIv odd. 23 VIIg odd. 24 VIId odd. 22 Vkupno u~enici vo sedmo oddelenie 124 VIIIa odd. 28 143 VIIIa odd. 7 7 VIIIb odd. 28 PU vo s. D. Disan VIIIv odd. 29 VIIIg odd. 29 VIIId odd. 29 Vkupno u~enici vo osmo oddelenie 150 VKUPNO 501 VKUPNO vo centralnoto u~ili{te vo PU vo s. D. Disan Vkupno u~enici vo predmetna nastava 536

Rast na brojot na u~enicite od V do VIII oddelenie vo OU „Goce Del~ev“

Pregled na vkupniot broj na u~enici i paralelki za CU i PU Na nivo na u~ili{te Broj na u~enici Broj na paralelki Vkupno OU "Goce Del~ev“ /centralno/ 878 35 878 PU vo s. D.Disan 84 9 84 PU vo s.Timjanik 64 5 64 PU vo s. Tremnik 40 5 40 PU vo s. Kurija 13 1 13 Vkupno: 1079 55 1 079

10 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Vo OU "Stra{o Pinxur“ nastavata ja sledat 907 u~enici, i toa:

Oddelenska nastava Oddelenska nastava vo PU Oddelenie Broj na Vkupno Oddelenie Broj na Vkupno u~enici u~enici Ia odd. /6 g./ 16 32 I odd. /PU s. Krivolak/ 8 27 Ib odd. /6g./ 16 I odd. /PU s. Pepeli{te 9 I odd. /PU s. Voj{anci/ 6 I odd. /PU s. C. Bregovi/ 4 Vkupno u~enici vo prvo oddelenie /devetgodi{no obrazovanie/ 57 Ia odd. /7 g./ 22 69 I odd. /PU s. Krivolak/ 11 31 Ib odd. /7g./ 22 I odd. /PU s. Pepeli{te 5 Iv odd. /7g./ 25 I odd. /PU s. Voj{anci/ 8 I odd. /PU s. C. Bregovi/ 7 Vkupno u~enici vo prvo oddelenie / osumgodi{no obrazovanie / 100 IIa odd. 23 67 II odd. /PU s. Krivolak/ 15 35 IIb odd. 23 II odd. /PU s. Pepeli{te 12 IIv odd. 21 II odd. /PU s. Voj{anci/ 4 II odd. /PU s. C. Bregovi/ 4 Vkupno u~enici vo vtoro oddelenie 102 IIIa odd. 26 53 III odd. /PU s. Krivolak/ 19 42 IIIb odd. 27 III odd. /PU s. Pepeli{te 11 III odd. /PU s. Voj{anci/ 9 III odd. /PU s. C. Bregovi/ 3 Vkupno u~enici vo treto oddelenie 95 IVa odd. 24 53 IV odd. /PU s. Krivolak/ 16 34 IVb odd. 29 IV odd. /PU s. Pepeli{te 13 IV odd. /PU s. Voj{anci/ 4 IV odd. /PU s. C. Bregovi/ 1 Vkupno u~enici vo ~etvrto oddelenie 87 VKUPNO 274 VKUPNO 169 vo centralnoto u~ili{te vo podra~nite u~ili{ta Vkupno u~enici vo oddelenska nastava 443

Rast na brojot na u~enicite vo oddelenska nastava vo OU „Stra{o Pinxur“

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 11 Broj na u~enici po paralelki vo predmetna nastava

Oddelenie Broj na u~enici Vkupno Va odd. 26 105 Vb odd. 25 Vv odd. 26 Vg odd. 28 VIa odd. 21 114 VIb odd. 25 VIv odd. 24 VIg odd. 22 VId odd. 22 VIIaodd. 28 102 VIIb odd. 26 VIIv odd. 23 VIIg odd. 25 VIIIa odd. 29 131 VIIIb odd. 27 VIIIv odd. 23 VIIIg odd. 26 VIIId odd. 26 VKUPNO 452 u~enici vo predmetna nastava

Kombinirana posebna paralelka (I - odd.)

Oddelenie Broj na u~enici Oddelenie Broj na u~enici I odd. / V odd. / II odd. 1 VI odd. 5 III odd. / VII odd. 3 IV odd. / VIII odd. 3 I-IV odd. 1 V-VIII odd. 11

Pregled na vkupniot broj na u~enici i paralelki za CU i PU

Na nivo na u~ili{te Broj na u~enici Broj na paralelki Vkupno OU "Stra{o Pinxur“ /centralno/ 726 30 726 PU vo s. Krivolak 69 5 69 PU vo s. Pepeli{te 50 5 50 PU vo s. Voj{anci 31 3 31 PU vo s. 19 2 19 Posebna paralelka 12 1 12 Vkupno: 907 46 907

12 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Vo OMU „Vladimir Arsovski“ brojot na u~enici e raspredelen vo 8 paralelki od podgotvitelna do {esta godina. Grupna nastava - solfe` so teorija vkupno 98 u~enici. Individualna nastava: pijano - posetuvaat 43 u~enici, violina posetuvaat 22 u~enici i harmonika vkupno 7 u~enici. Bro- jot na u~enicite e zgolemen vo odnos na minatite godini, no se o~ekuva zgo- lemuvawe i zaradi noviot otsek gitara, ~ie voveduvawe kako nov i intere- sen instrument e vo tek.

Broj na u~enici na teritorijata na Op{tina Negotino

U~ili{ta Broj na u~enici Broj na paralelki Vkupno OU "Goce Del~ev“ 1079 55 1079 OU "Stra{o Pinxur“ 907 46 907 Vkupno: 1 986 101 1 986

Od analizata na brojot na u~enicite po paralelki mo`e da se zabele- `i deka vo predmetnata nastava i vo dvete OU, brojot na u~enicite e pomal vo odnos na zakonskiot maksimum primer: vo 6 odd. vo OU „Goce Del~ev“ ima 5 paralelki so 116 u~enici ili vo 6 odd. vo OU „Stra{o Pinxur“ ima 114 u~e- nici vo 5 paralelki i vo 7 odd. 102 u~enici vo 4 paralelki. Vakvata sostojba e odraz na trendot na opa|awe na natalitetot vo Op{- tinata i e zagri`uva~ki demografski podatok vo poslednite godini. Od druga strana, pak, pomaliot broj na u~enici vo paralelka sozdava optimalni uslovi za rabota na nastavniot kadar. Ova istovremeno zna~i i za{tita na nastavniot kadar, kon {to }e bide naso~ena op{tinskata obra- zovna politika. Za brojnata sostojba na decata vo u~ili{tata redovno se izvestuva MON i se dobiva soglasnost.

1.1.2. PREVOZ NA U^ENICITE

Prevozot za u~enicite do podra~nite u~ili{ta e finansiran od MON i e bezbeden i kvaliteten. U~enicite navreme i bezbedno pristignuvaat do u~ili{teto i potoa se vra}aat doma po zavr{uvawe na nastavata.

Za OU „Goce Del~ev“ prevozot se odviva na slednite relacii:

Relacija Broj na u~enici Oddale~enost Timjanik-Negotino 54 3 km Tremnik-Negotino 58 9 km Kurija-Negotino 14 10 km

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 13 Za OU "Stra{o Pinxur“ prevozot se odviva na slednite relacii:

Relacija Broj na u~enici Oddale~enost Krivolak - Negotino 68 5 km D. Kapija- Negotino 18 2 km Cr. Bregovi- Negotino 11 11 km Dubrovo - Voj{anci 2 2 km Dubrovo - Negotino 1 9 km Voj{anci - Negotino 20 11 km Pepeli{te - Negotino 50 5 km

Vo odnos na zadovolstvoto - nezadovolstvoto od prevozot na u~enici- te i dosega Op{tinata organizira{e sredbi i po~ituva{e mislewa i pred- lozi od mesnite zaednici i roditelite na decata koi doa|aat od naseleni- te mesta i se trudi da vlijae na podobruvawe na uslovite za organizirawe na prevozot. Naj~esti intervencii se pravat vo delot na prilagoduvawe na vremen- skiot period vo odvivawe na prevozot na oddelni relacii, se so cel u~eni- cite pomalku vreme da minuvaat na ulica ili vo u~ili{te vo ~ekawe na is- tiot. Drug problem okolu prevozot na u~enicite e vodeweto soodvetna evi- dencija na u~enicite koi se prevezuvaat. Imeno, voza~ite imaat spisok na u~enicite, me|utoa prevozot }e bide poefikasen dokolku u~enicite od dvete u~ili{ta nosat bexovi za evidencija ili u~ili{ni uniformi za {to ve}e Sovetot na roditelite na OU "Goce Del~ev“ pokrena inicijativa. Ne e isklu~ena mo`nosta vo idnina kako op{tinska politika za ispi- tuvawe na misleweto i sogleduvawe na realnite uslovi koi gi nudi prevo- zot, Op{tinata da organizira den vo koj sovetnici i lu|e od Op{tinata bi bile del od korisnicite na prevoz, kade direkno bi go po~uvstvuvale is- tiot. Isto taka, }e se sproveduva anketa na slu~aen primerok u~enici i ro- diteli so cel da se ispita i javnoto mislewe.

1.1.3. OSIPUVAWE NA U^ENICITE

Vo u~ili{tata se opfa}aat site u~ili{ni obvrznici spored reonot na osnovnoto u~ili{te. OU "Goce Del~ev“, pokraj u~enicite od reonot na gradot gi opfa}a i se- lata D. Disan, Tremnik, Timjanik i Kurija. OU "Stra{o Pinxur“ pokraj u~enicite od reonot vo gradot gi opfa}a i u~enicite od selata Krivolak, Pepeli{te, Voj{anci i Crveni Bregovi. Vo Op{tina Negotino nema golemo osipuvawe na u~enicite. Namaluva- weto na brojot na u~enicite i paralelkite se dol`i na namaluvaweto na natalitetot koj poslednite godini ima trend na opa|awe. Nezna~itelno osipuvawe se javuva kaj u~enicite prete`no od romska nacionalnost i toa pri preminot od oddelenska vo predmetna nastava. Vo u~ebnata 2007/2008

14 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO godina 4 u~enici ne go prodol`ija obrazovanieto vo petto oddelenie. 17 u~enici, isto taka, ne go prodol`ija obrazovanieto prethodnite u~ebni godini, a sè u{te se u~ili{ni obvrznici (do napolnuvawe 15 godini). Op{tinskata politika vo delot na osipuvawe na u~enicite }e bide naso~ena vo nekolku pravci: Dokolku osipuvaweto e od materijalna priroda, Op{tinata kako i do- sega }e prodol`i da dodeluva ednokratna pomo{ vo obezbeduvawe na knigi i drugi didakti~ki materijali za socijalno zagrozenite semejstva (prete`- no od romska populacija i od naselenite mesta). Kako strate{ka cel vo Strategijata za lokalen razvoj na Op{tina Ne- gotino 2007-2012, Op{tinata ima postaveno prioritena cel: plansko i se- opfatno obrazovanie, a kako strate{ko dejstvo: dodeluvawe na besplatni u~ebnici za decata od socijalno zagrozenite semejstva, kako i besplaten prevoz za decata od naselenite mesta. Toa zna~i deka Op{tinata strate{- ki raboti na ovaa komponenta, a so toa i planira pove}e sredstva vo buxe- tot za ovaa aktivnost. Preku edukativni tribini, osobeno za romskata populacija, }e se raz- rabotat temi za va`nosta od obrazovanieto, a preku Akcioniot plan na Ko- misijata za rodova ednakvost pri Sovetot na Op{tinata }e se raboti na iz- nao|awe na formi i metodi za ednakvi mo`nosti i pristap do obrazovani- eto na site bez ogled na polovata i nacionalnata pripadnost. Praktikata na Op{tinata za potrebata od permanentno obrazovanie }e prodol`i i vo idnina preku razni proekti za neformalna edukacija vo so- rabotka so nevladiniot sektor, kade posebno }e se raboti so deca i rodi- teli od ruralnite sredini. Vo kraen slu~aj, vo otsustvo na interes od roditelite }e bide koris- ten i represiven metod preku Dr`avniot prosveten inspektorat. So cel da ne dojde do pojava na tehnolo{ki vi{ok na nastaven kadar, poradi osipuvawe na brojot na u~enicite vo redovnite i vo kombiniranite paralelki, Op{tinata }e predlo`i politika na namaluvawe na brojot na u~enicite vo redovnite paralelki i preraspredelba na nastavniot kadar , koj }e se javi kako potencijalen tehnolo{ki vi{ok. Isto taka, navremeno }e intervenira vo slu~aite kade {to postojat uslovi za penzionirawe i }e bara dosledno ispolnuvawe i po~ituvawe na istite. Zemaj}i ja predvid stapkata na gra|ani so nedooformeno obrazovanie, vo Op{tinata ima uslovi da se realizira proektot za osnovno obrazovanie za vozrasnite promoviran od strana na MON, a Op{tinata }e bara veri- fikuvawe na osnovnoto obrazovanie za vozrasni od MON.

1.1.4. PROMOVIRAWE NA POSTIGAWATA NA U^ENICITE

Vo OU "Goce Del~ev“ se vr{at istra`uvawa, se sproveduvaat anketi i sl. Za podobruvawe na disciplinata i uspehot na u~enicite vo 2005 g. be{e izgotven Kodeks, vo 2007 g. e usvoen nov Ku}en red, a vo 2008 g. se planira i izgotvuvawe na Pravilnik za nagradi i pofalbi. Se podgotvuvaat i prezen- tiraat u~eni~ki portfolija.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 15 Uspehot na u~enicite postojano se sledi i vrednuva, a za potrebite na u~enicite se organizira dopolnitelna i dodatna nastava i SUA. Dostigawata se promoviraat kako vo ramki na u~ili{teto, taka i pred LZ. Se sledi u~estvoto na op{tinski, regionalni ili dr`avni natprevari. Se pottiknuva sorabotkata i natprevaruva~kiot duh. Uspesite i postigawata se promoviraat i na na{iot aktuelen veb- portal, www.gocedelcevnegotino.wetpaint.com. Talentiranite u~enici u~estvuvaat na u~ili{ni manifestacii, patronati, priredbi, rabotni grupi i sl. Vo u~ili{teto redovno se odr`uvaat u~ili{ni ili regionalni nat- prevari, a dve godini po red /2006, 2007/ se sproveduva Republi~kiot nat- prevar po francuski jazik za pottik na detskata kreativnost preku lite- raturni i umetni~ki tvorbi /www.poetesenherbe.wetpaint.com/ i imame name- ra tradicionalno da se odr`uva vo sorabotka so Francuskata ambasada. Vo u~ili{teto se sproveduvaat i proekti za promocija na decata u{te vo oddelenska nastava. Takov e Proektot za rano izu~uvawe na francuskiot jazik /bilingvalna paralelka/ i so nego se opfateni vkupno 83 u~enici od I, II i III oddelenie. So ovoj proekt u~ili{teto e povrzano vo mre`a za sora- botka na 5 u~ili{ta vo RM vo gradovite Skopje, Kumanovo, Tetovo, Bitola i Negotino vo koi se sproveduva istiot. Toj opfa}a kontinuirani lingvisti~- ki i pedago{ki obuki za nastavnicite i ovozmo`uva unapreduvawe na vos- pitno-obrazovnata rabota i promocija na u~enicite, osobeno vo ramki na predmetite muzi~ko, fizi~ko, likovno, matematika i PIO. Ovoj proekt bit- no vlijae vrz op{tinskata obrazovna politika so samiot fakt deka e kon- cipiran da stane proekt tesno povrzan so onoj {to ve}e 10 godini se spro- veduva vo DSU „Sv. Kiril i Metodij“ vo Negotino. U~ili{teto aktivno se vklu~uva vo kulturni i drugi aktivnosti, mani- festacii organizirani od Op{tinata. Se pravat napori osven promocijata na Internet, u~ili{teto da gi promovira svoite u~enici i preku pe~aten materijal /bilten i sl./. Za sekoe pozna~ajno postigawe u~ili{teto izgot- vuva yidni vesnici koi se zastakluvaat i so istite se ureduva vnatre{no- sta /holot i hodnicite/. U~ili{teto e zbratimeno so u~ili{teto "Jovan Jovanovi} Zmaj“ od Kru- {evac, Republika Srbija, a svojot patronat go slavi na 4 maj. Po toj povod se organiziraat razni konkursi, natprevari i se podgotvuvaat priredbi. U~i- li{teto sekoja godina izbira u~enik na generacijata. Vo OU "Stra{o Pinxur“ sekoja godina se organiziraat u~ili{ni nat- prevari. U~enicite koi }e poka`at najdobri rezultati odat na regionali i na dr`avni natprevari. U~ili{nite natprevari gi organizira u~ili{teto, dodeka regionalnite i dr`avnite natprevari gi organiziraat: BRO, Sojuzot za gri`i i vospituvawe na decata, zdru`enijata na nastavnicite. U~enicite koi na natprevarite postignuvaat visoki rezultati se na- graduvaat so pofalnici, diplomi ili knigi. Na krajot na sekoja u~ebna go- dina se proglasuvaat prvenci na generacijata koi se nagraduvaat so diplo- mi i knigi. DMU "Vladimir Arsovski“ promovirawe na postigawata vr{i preku javni nastapi vo u~ili{teto, a se planira i javna prezentacija preku lo- kalnite mediumi, vo osnovnite u~ili{ta, vo muzi~kite u~ili{ta vo drugi gradovi, pa i sorabotka so muzi~kite u~ili{ta od sosednite dr`avi.

16 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Postigawata na u~enicite u~ili{teto gi promovira preku lokalni- te mediumi pri odbele`uvawe na razni praznici i manifestacii. Op{tina Negotino i dosega praktikuva{e politika na nagraduvawe i promovirawe na uspe{nite u~enici i nastavnici. Imeno, nagradata 8 Noem- vri se dodeluva kako nagrada za `ivotno delo za osobeno zna~ajni ostvaru- vawa od interes na Op{tinata vo oblasta na stopanstvoto, obrazovanieto, kulturata, fizi~kata i tehni~kata kultura, zdravstvoto i socijalno - hu- manitarnata dejnost. Isto taka Priznanie po povod 8 Noemvri op{tinata dodeluva za pose- ben pridones vo razvojot, unapreduvaweto i afirmacijata na Op{tina Ne- gotino pome|u dvata praznika 8 Noemvri, pa ottuka i za postignati rezulta- ti vo oblasta na obrazovanieto. Sekoja godina po povod praznikot na gradot 8 Noemvri vo sorabotka so Sojuzot na u~ili{ni sportovi, a pod pokrovitelstvo na gradona~alnikot i Sovetot na Op{tinata se oraganiziraat tradicionalni Osmonoemvriski trki, na koi u~estvuvaat u~enici od V-VIII oddelenie. Za nagradenite op{- tinata obezbeduva vredni nagradi (sportska oprema), kako i diploma za os- voeno mesto. Dodeluvaweto na nagradite e javno i e prosledeno so prigod- na programa, a za nastavnicite u~esnici vo organizacijata na trkite op{- tinata organizira prigoden koktel. Godinava priznanie za postignatite rezultati vo kulturnata promo- cija na Op{tinata dobija dvajca u~enici od u~ili{teto "Goce Del~ev“ koi ja pretstavija Makedonija na detskiot Evrosong vo Roterdam i go osvoija 5-to mesto. Vo sorabotka so me|unarodni organizacii Op{tinata u~estvuvala na razni nagradi i konkursi, konkretno vo 2006 u~estvuva{e na "MRC-prezemi ne{to“ objavena od UNDP, kade u~enici od osnovnite u~ili{ta u~estvuvaa so literaturni, muzi~ki i multimedi- jalni tvorbi, za {to bea dodeleni so- lidni nagradi od fond obezbeden od UNDP, a promoviraweto na nagraden- ite i ednodnevnata ekskurzija za nagradenite u~enici i mentorite be{e vo organizacija na Op{tina Negotino. Vakvata pratika Op{tina Nego- tino ja prodol`uva i vo idnina i }e bide sostaven del od politikata za promovirawe i nagraduvawe na u~e- nicite i nastavnicite, a i u~ili{teto vo celost. Vo delot na nagraduvawe na talentiranite u~enici Op{tinata }e vos- postavi praktika na dodeluvawe nagradi sekoja godina vo nekolku oblasti, na pr.: prirodni nauki, op{testveni nauki, umetnosti (literatura, muzika, likovno). Istite }e bidat dodeluvani vrz osnova na sledewe na ostvaruva- wata na oddelni u~enici vo oblastite za koi poka`uvaat afinitet (vo period od 4 godini, na primer, od V do VIII oddelenie, }e se sledat osvoeni- te nagradi i priznanija na tie u~enici. Isto taka }e bide zemeno predvid misleweto na soodvetnite mentori i nastavni~kite soveti pri OU).

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 17 Dodeluvaweto }e se vr{i javno na krajot na sekoja u~ebna godina, a sredstvata }e bidat planirani vo buxetot na Op{tinata kako stavka za talentirani u~enici. Dodeluvaweto na nagradata prvenec na generacijata dosega se odbele- `uva{e vo ramkite na u~ili{tata, javno pred u~enicite i nastavnicite. Se planira za ovoj vid nagrada Op{tinata da obezbedi dopolnitelen fond, a dodeluvaweto da bide od strana na gradona~alnikot i Sovetot na Op{ti- nata vo organizacija na Op{tinata. Za taa cel u~ili{tata }e izgotvat so- lidni kriteriumi za vrednuvawe i evalvacija na kontinuitetot na posti- gawata za pravilen izbor na prvencite na generacijata.

1.2. STRUKTURA NA NASTAVNIOT KADAR

Vo OU „Goce Del~ev“ nastavata ja realiziraat vkupno 91 vraboten od koi rakovodni rabotnici 1, stru~ni rabotnici 2, vospitno-obrazovni ra- botnici 66, od koi 30 odd. nastavnici i 36 predmetni nastavnici, i admin- istrativno-tehni~ki rabotnici 22. Od vospitno-obrazovniot kadar, nastavnici so visoko obrazovanie se 24, so vi{o obrazovanie se 40 nastavnici i eden nastavnik so sredno obrazovanie.

„ Struktura na nastavniot kadar i stru~nite sorabotnici spored obrazovanieto

Red. Rabotno Struktura spored stru~nata podgotovka broj mesto VSS V[S SSS KV PKV Vkupno 1 Direktor 1 1 2 Pedagog 2 2 3 Nastavnici vo 11 18 1 30 oddelenska nastava 4 Nastavnici vo 17 20 37 predmetna nastava Vkupno 22 38 1 70

„ Starosna struktura na nastavniot kadar

25-35 god. 35-45 god. 45-55 god. 55-65 god.

18 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Vrz osnova na vklu~enosta na u~ili{teto vo proektot Kreativna nastava i u~ewe nastavniot kadar se zdobi so edukacija za primena na novi tehniki na u~ewe. Preku proektot E-{kolo vo u~ili{teto se sprovede obuka Inovativno koristewe na kompjuterite vo nastavata, dodeka vklu~enosta na u~ili{- teto vo proektot Rano izu~uvawe na francuskiot jazik ovozmo`i rabota na tri bilingvalni paralelki so u~enici od I do III odd., a za nastavniot kadar dopolnitelna pedago{ka obuka i edukacija za izu~uvawe na francuskiot jazik. So proektot PMO bea realizirani vkupno 3 obuki /Kreativni tehniki - tehniki na u~ewe, Menaxment vo u~ilnica i Proekt Menaxment/ vo koi u~estvuvaa 50 nastavnici od predmetna i oddelenska nastava. Pogolemiot del od nastavnicite vo oddelenska nastava se obu~ija za opisno ocenuvawe i istite obuki prodol`uvaat organizirani od BRO. U~ili{teto kako aneks na Programata za rabota na u~ili{teto za u~eb- nata 2007/2008 g. dostavi i Plan za profesionalen razvoj na nastavnicite vrz prethodno izvr{ena samoevalvacija. Soglasno planot se planiraat nekolku obuki za podobruvawe na nas- tavniot proces, ocenuvaweto, u~ili{nata klima i sl. U~ili{teto gi sledi aktivnostite na PEP proektot i aplicira vo pot- proektot: Unapreduvawe na ocenuvaweto, vodi smetka za stru~noto douso- vr{uvawe i aktivno go sledi profesionalniot razvoj na nastavnicite. Za taa cel be{e formirana Grupa za profesionalen razvoj sostavena od 12 ~lena /9 pretsedateli na stru~ni aktivi i 3 ~lenovi na proekten tim/.

„ Broj i struktura na nastavniot kadar i drugiot vraboten personal vo OU „Stra{o Pinxur“

Red. Rabotno Struktura spored stru~nata podgotovka broj mesto VSS V[S SSS KV PKV Vkupno 1 Direktor 1 1 2 Pedagog 1 1 3 Psiholog 1 1 4 Nastavnici vo 8 18 26 oddelenska nastava 5 Nastavnici vo 11 17 28 predmetna nastava 6 Sekretar - arhivar 1 1 7 Blagajnik 1 1 8 Haus -majstor 1 1 9 Ekonom 1 1 10 Higieni~ari 14 14 11 ^uvar 1 1 Vkupno 22 36 3 1 14 76

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 19 Vo ramkite na profesionalniot razvoj na nastavniot kadar nas- tavnicite posetuvaat razni obuki po odredeni proekti. Dosega se izvede- ni slednite obuki na nastavnici: Vo ramki na proektot ^ekor po ~ekor kontinuirano od 1996 do 2001 bea educirani nastavnicite od oddelenska i predmetna nastava za primena na razni tehniki na u~ewe, metodi na kvalitativna metodologija, istra`uva~- ki problemi, etapi na nau~no-istra`uva~ka rabota, modeli na pedago{ka komunikacija. Prodol`enie na ovoj proekt be{e proektot ^ekor po ~ekor do kriti~ko mislewe i Kreativna nastava i u~ewe, a nastavnicite bea educirani na slednite temi: Primena na tehnikite na u~ewe, Podobruvawe na rabotata vo u~ili{teto, Prodol`uvawe so drugi vidovi na kreativni tehniki na u~ewe. Kontinuirano site nastavnici bea educirani so proektot Gra|ansko obrazovanie i tie uspe{no gi implementiraat sodr`inite od programite Nie narodot-proekt gra|anin (za u~enicite od predmetna nastava) i Osnovi na demokratijata (za u~enicite od odd. nastava). Drugi proekti so koi nastavnicite bea educirani se: Borete se za Va{ite prava, Implementacija na Konvencijata za pravata na deteto vo VOR so u~enicite pri osnovnite u~ili{ta vo RM. Realizacijata na aktivnostite od Proektot za modernizacija na obra- zovanieto go opfati i profesionalnoto usovr{uvawe na nastavnicite. Spo- red izvr{enata samoevalvacija bea sogledani potrebite za nivno profe- sionalno usovr{uvawe pri {to najgo- lem del od niv se educiraa za osnovni i napredni kompjuterski ve{tini, ang- liski jazik, planirawe i realizirawe na proektni aktivnosti i rabota vo tim, profesionalno usovr{uvawe na nastavnicite po makedonski jazik. Vo isto vreme te~e{e i proektot E-{kolo vo ramkite na koj site nas- tavnici bea educirani za inovativno koristewe na IKT vo nastavata. Potoa sekoj nastavnik realizira najmalku eden nastaven ~as so primena na IKT. I preku MCGO nastavnicite se zdobija so po~etni kompjuterski ve{tini. Nastavnicite od oddelenska nastava bea educirani za koristewe na programata ToolKid vo nastavata od strana na BRO. Konstatirana e potreba od kontinuirano profesionalno usovr{uvawe na nastavnicite koga se vo pra{awe novi nastavni programi, rabotilnici i seminari za pomo{ na nastavnicite za realizacija na nastavniot materijal od strana na sovetnicite od BRO.

Vo OMU "Vladimir Arsovski“ se vraboteni 4 nastavnici koi se so so- odveten stepen na obrazovanie za predmetot koj go predavaat. Bidej}i toa se mladi i ambiciozni nastavnici, so svojata rabota postignuvaat golemi rezultati vo ostvaruvaweto na vospitno-obrazovniot proces vo u~ili{te-

20 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO to. Kaj vrabotenite postoi spremnost za me|usebna sorabotka i za vnesu- vawe na inovacii zaradi unapreduvawe na dejnosta. Bidej}i dosega OMU "Vladimir Arsovski“ ne koristelo i ne bilo vklu- ~eno vo nitu eden proekt, vrabotenite imaat potreba za razni vidovi na obuka i stru~no usovr{uvawe kako vo osnovnata dejnost, isto taka i po{i- roko vo soglasnost so sovremenite trendovi i vlijanija. Bidej}i pogolem del od nastav- niot kadar ima pominato niz razni vi- dovi na obuki, op{tinskata politika vo natamo{niot period }e bide naso- ~ena kon sledewe na postigawata niz rezultatite i primenata vo vospitno - obrazovanata praktika. Dokolku bide potrebna poddr{ka za realizacija na odredena proektna aktivnost Op{ti- nata }e bide zainteresirana istata da bide realizirana. Potrebata za kontinuirano pro- fesionalno usovr{uvawe na nastav- nicite ne treba da se sfati kako slaba strana, tuku kako realna potreba koja gi sledi obrazovnite trendovi i programi, za {to Op{tinata preku obrazovnite politiki }e se gri`i za zakonskata obvrska za kontiniurano profesionalno usovr{uvawe na nastavniot kadar, stru~nite sorabotnici i direktorite na OU. Za potrebite koi }e bidat sogledani od strana na u~ili{tata, Op{- tinata e obvrzana da sozdade uslovi istite da se realiziraat, a toa }e go pravi preku pogolema koordinacija so nadle`noto ministerstvo.

Broj i stepen na obrazovanie na nastavniot, stru~niot i administrativniot kadar vo Op{tina Negotino:

Rakovoden Stru~na Predmetni Oddelenski kadar slu`ba nastavnici nastavnici

U~ili{te Pedagog Zamenik direktor Pomo{en direktor Psiholog Defektolog Sociolog VSS V[S VKUPNO V[S SSS Direktor VSS VKUPNO OU "Goce Del~ev“ 1 2 17 20 37 11 18 1 30 OU "Stra{o Pinxur“ 1 1 1 1 11 17 28 8 18 26 VKUPNO 2 1 3 1 28 37 19 36 1 3 4 65 56

Soglasno novite reformi za podobruvawe na kvalitetot na obrazova- nieto, ima potreba od dopolnuvawe na stru~nite slu`bi so soodvetni kadri /2 sociolozi, 1 psiholog i 1 defektolog za OU "Stra{o Pinxur“/, doostru- ~uvawe ili prekvalifikacija na kadarot, posebno vo oddelenska nastava.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 21 1.3. ANALIZA NA USLOVITE VO U^ILI[NITE OBJEKTI

OU "Goce Del~ev“ - Negotino raspolaga so vkupno 3 580 m2 povr{ina koja ja so~inuvaat 17 klasi~ni u~ilnici, 6 kabineti i 3 zanimalni, fiskul- turna sala, 5 kancelarii i 2 prostorii za drugi nameni. Vo u~ili{teto vo periodot 2004 - 2007 se sprovedoa pove}e proekti koi zna~itelno gi podobrija materijalno-tehni~kite uslovi na u~ili{teto. Analizata na sostojbite gi poka`uva slednive rezultati:

A) Centralno u~ili{te:

- u~ilni~ki prostor 1 500 m2 - prosek po u~enik 1,75; - u~ili{ten prostor 1 980 m2 - prosek po u~enik 2,31.

So proekt finansiran od Svetskata banka vo 2005 bea sanirani sani- tarnite jazli vo centralnata zgrada, vo 2006 so proektot PMO be{e rekon- struiran podot vo sportskata sala, a vo 2007 so proekt na Norve{kata ambasada i IMG se izvr{i promena na prozorcite. Istata godina so proekt finansi- ran od strana na MCGO se izvr{i sani- rawe na sanitarniot jazol vo sportskata sala. Za podobruvawe na materijalno- tehni~kite uslovi potrebna e rekons- trukcija na podnite povr{ini vo u~ilni- cite i kabinetite, kompletna promena na stolarijata, ureduvawe na soblekuval- nite i na kabinetite, promena na stak- loto na fasadniot portal, sanirawe na yidnite povr{ini, ureduvawe na kancelariskite prostorii /sanirawe na plafonite/, promena na elektri~- nata mre`a, obnova na fasadata, varosuvawe i sl. Za podobruvawe na bezbednosta na u~enicite i imaj}i predvid deka u~ili{teto e na tri kata, potrebna e za{titna ograda po skalite i hodni- cite. Za voveduvawe na kabinetska nastava i rabota vo edna smena potreb- no e pro{iruvawe na u~ili{teto /nova lamela/ ili u{te 18 novoizgradeni u~ilnici. Za celosno zadovoluvawe na potrebite, potrebni se novi klupi i stol~iwa i drug neophoden u~ili{ten mebel. Kako problem se nametnuva i soodvetnoto nadvore{no osvetluvawe na objektot, ureduvawe i ograduvawe na dvorot. U~ili{teto ne raspolaga so dovolen broj na kompjuteri. Kabinetot po informatika e opremen so 11 kompjuteri, donacija od Kineskata vlada, a po zavr{uvaweto na proektot E - {kolo u~ili{teto dobi u{te 4 kompjuteri od Kineskata vlada. Vo OU ja nema potrebnata tehni~ka oprema ili dokolku ja ima, taa e zastarena i nefunkcionalna. Potrebna e nova kompjuterska, tehni~ka i zvu~na oprema /razglas, fotokopir, LCD proektor, televizor, DVD i sl./.

22 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO B) PU vo s. :

- u~ilni~ki prostor 628 m2 - prosek po u~enik 7,57; - u~ili{ten prostor 328 m2 - prosek po u~enik 3,95.

Polnoto podra~no u~ili{te vo s. Dolni Disan ima potreba za podobru- vawe na materijalno-tehni~kite uslovi. Potrebna e promena na krovnata konstrukcija koja protekuva i vlijae na bezbednosta na u~enicite, insta- lacija na parno greewe bidej}i sega greeweto e na pe~ki na drva koi, isto taka, se dotraeni i {tetno vlijaat na zdravjeto na u~enicite, podobruvawe na sanitarnite uslovi/ novi sanitarni jazli vnatre vo u~ili{teto/ i sl. Bidej}i stanuva zbor za osumgodi{no obrazovanie, za potrebite na predme- tot informatika potrebna e nova kompjuterska oprema /najmalku 5 novi kompjuteri/ povrzani na Internet. Potrebni se novi klupi i stol~iwa i do- polnitelen u~ili{ten mebel.

V) PU vo s. Timjanik:

- u~ilni~ki prostor 226 m2 - prosek po u~enik 3,65; - u~ili{ten prostor 130 m2 - prosek po u~enik 2,10.

So proekt na [vajcarskata vlada, MON i Op{tina Negotino u~ili{- teto be{e celosno rekonstruirano i gi zadovoluva potrebite na u~enicite. Vo idnina se planira ograduvawe na dvornoto mesto i nova kompjuterska oprema /5 novi kompjuteri/.

G) PU vo s. Tremnik:

- u~ilni~ki prostor 88 m2 - prosek po u~enik 2,20; - u~ili{ten prostor 52 m2 - prosek po u~enik 1,30.

Iako u~ili{teto e izgradeno vo 1986 g., sepak, uslovite ne zadovolu- vaat. Potrebna e sanacija na yidnite povr{ini i obezbeduvawe na noviot del na zgradata od ponatamo{no propa|awe, kako i varosuvawe, oplemenu- vawe na dvornoto mesto i negovo ograduvawe. Treba da se promeni i gromo- branskata instalacija i delumno da se sanira sostojbata na sanitarnite jazli. Potrebni se novi klupi i stol~iwa i 5 novi kompjuteri.

D) PU vo s. Kurija:

- u~ilni~ki prostor 44 m2 - prosek po u~enik 3,38; - u~ili{ten prostor 40 m2 - prosek po u~enik 3,08.

U~ili{teto vo 2007 g. e sanirano so poddr{ka na LS. Vo idnina potreb- no e nova fasada, ureduvawe na vleznite skali, pristapni pateki i ople- menuvawe na dvornoto mesto, instalacija na parno greewe, adaptacija na dopolnitelnite prostorii i nivna prenamena zavisno od potrebite na u~i- li{teto ili gra|anite /igralna, dneven prestoj, sala za sportski aktivnos- ti i sl./. Potrebni se novi klupi i stol~iwa i instalacija na 2 kompjuteri.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 23 Tehni~kata procenka na sostojbata na objektite vo koi se izveduva nas- tavata e izvr{ena spored kriteriumite: bezbednost, osnovni potrebi na u~enicite, sistem na zagrevawe, nadvore{no i vnatre{no ureduvawe, os- novna u~ili{na oprema, stolarija i sostojbi vo podra~nite u~ili{ta. A) Krovnata konstrukcija na u~ili{teto e stara, no so solidna osno- va. Vo PU vo s. D. Disan pokrivot protekuva i sozdava problem za normalno izveduvawe na nastavata. Vo u~ebnata 2007/2008 poradi golema o{tetenost na krovnata povr{ina i na plafonot, edna u~ilnica be{e zatvorena i vo nea ne se izveduva nastava poradi bezbednosni pri~ini. Zatoa, potrebna e celosna rekonstrukcija na krovot. B) Za nepre~eno odvivawe na vospitno-obrazovnata rabota u~ili{- teto ima potreba od voveduvawe na kabinetska nastava za {to nema dovolno prostorni uslovi. Zatoa se javuva potreba od dogradba na lamela. Za ovaa potreba Op{tinata na barawe na OU "Goce Del~ev“ dostavi barawe za dogradba na lamela preku proektot na Vladata za izgradba na 100 u~ili{ta. Ova, isto taka, }e pridonese za pogo- lema bezbednost na u~enicite, organizirawe nastava vo edna sme- na i za{teda na elektri~na i toplotna energija. V) Zatopluvaweto na u~ili{teto e centralno, na nafta /zaedno so PU vo s. Tremnik i PU vo s. Timjanik/ i na pe~ki na drva vo osmoletka- ta vo s. D. Disan i vo PU vo s. Kurija. Za poefikasno greewe po- trebno e itno ~istewe na parniot kotel vo centralnata zgrada so {to }e se za{tedi na potro{uva~kata na nafta koja na godi{no nivo se dvi`i me|u 40-50 t. Na inicijativa na Mesnata zaednica na s. D. Disan, vo idnina treba da se razmisluva na montirawe na parno greewe /radijatori/ vo PU vo s. D. Disan, t.e. instalacija povrzana za paren kotel koj bi ni bil na raspolagawe od strana na privatnoto pretprijatie "Venec“. Momentalnata sostojba so gree- weto vo s. D. Disan e mo{ne lo{a i nedostasuvaat pe~ki na drva. Postoe~kite se stari i nefunkcionalni. Ispu{taat ~ad i {tetno vlijaat na zdravjeto na decata. Treba da se razmisluva i za alter- nativen tip na zagrevawe vo PU vo s. Kurija. G) Najgolem prioritet na u~ili{teto e sanacija na podnite povr{ini vo centralnoto u~ili{te i zamenata na dotraenite vrati. Za ovoj problem u~ili{teto ima dostaveno proekt-aplikacija /PEP proekt/. D) Drug problem so koj se soo~uva u~ili{teto e dotraenata vodovodna i kanalizaciona instalacija vo centralnata zgrada. Imeno, sani- tariite bea sanirani neodamna i toj proekt e uspe{en ako se zeme predvid nivoto na poka~ena higiena vo u~ili{teto. Sepak, potreb- no e sanirawe i promena na mre`ata koja e stara, dotraena i {tet- no vlijae na zdravjeto na u~enicite. Za takviot zafat u~ili{teto izgotvi tehni~ka ponuda koja naskoro }e bide aplicirana do Op{- tina Negotino i do MON. \) Elektri~nata instalacija e stara i potrebna e nejzina promena vo najskoro vreme. Voedno treba da se podobri osvetluvaweto, vnatre

24 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO i nadvor od zgradata. U~ili{niot dvor treba da se osvetli so kandelabri koi }e pridonesat da se zgolemi nivoto na bezbed- nost i sigurnost. E) Kako problem se nametnuvaat i yidnite povr{ini koi iako se va- rosuvaat redovno, potrebno e da se saniraat. Potrebno e sanirawe na procepite ostanati od zemjotresot {to go pogodi Negotino pred 10tina godini, treba da se bojadisa cokleto na skalite koi porano bea nefunkcionalni, a sega poradi bezbednosni i higienski pri~i- ni se staveni vo funkcija i sl. Isto taka, vo s. Tremnik treba da se izvr{i sli~na intervencija so cel da se obezbedi zgradata od pro- pa|awe. @) So cel da se za{tedi toplotna energija vo zimskiot period, treba da se promeni fasadniot portal, so instalacija na termopan stak- lo. Z) Mebelot i u~ili{niot inventar vo zgradata e star i dotraen. Potrebno e negovo zbogatuvawe. Nedostigaat klupi i stol~iwa i stol~iwa za nastavnicite. Y) Potrebno e ureduvawe na nastavni~kata kancelarija, oplemenu- vawe na vnatre{niot prostor i oplemenuvawe na dvornoto mesto so ogled na faktot deka u~ili{teto se nao|a vo centarot na gra- dot. Treba da se uredi dvorot i vo PU vo s. Tremnik, so negovo po{umuvawe, ograduvawe i so izgradba na detsko igrali{te. I) Voedno, u~ili{teto se soo~uva so potrebata da se ogradi dvornoto mesto so nova ograda, so ureduvawe na spomenikot na Goce Del~ev i fontanata, so postavuvawe korpi za otpadoci vo dvorot koj nali- kuva na zelen park. J) Za podobruvawe na nastavniot proces potrebna e dopolnitelna nabavka na kompjuteri, sportski rekviziti i nagledni sredstva i ureduvawe na postoe~kite kabineti soglasno normativite i potre- bite. K) So proektot PMO se sanira podot na sportskata sala, me|utoa za soodvetno da se so~uva potrebna e promena na stakleniot portal i sanirawe na preostanatiot del koj vo momentot e is~isten i slu`i za ~uvawe na sportskite rekviziti. Toa e mala, dopolnitelna sala koja, dokolku e sanirana, soodvetno }e mo`e da se koristi za gim- nastika.

Za del od sanaciite na u~ili{teto „Goce Del~ev“ vo gradot i vo pod- ra~nite u~ili{ta vo Tremnik i D. Disan vo sorabotka so Op{tina Negotino podgotveni se predmer presmetki (za molerovarosuva~ki raboti i za izved- ba na pomali grade`ni raboti na fasadite) vo visina od 2.065.755,00 dena- ri. Istite se dostaveni do Oddelenieto za investicii pri MON vo 2007 godina .

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 25 Vo OU "Stra{o Pinxur“ vo gradot vospitno - obrazovniot proces se izveduva vo edna u~ili{na zgrada i edna baraka.

Broj, struktura i namena na u~ili{niot prostor (u~ilnici, kabineti, laboratorii, administrativni prostorii)

Red. broj Vid na prostorija Broj m2 1. Univerzalni u~ilnici 20 1309 2. Specijalizirani u~ilnici 1 30 3. Medijateka 1 50 4. Rabotilnica po TO 1 20 5. Biblioteka 1 45 6. Drugi nastavni prostorii 3 153 7. Nastavni~ka kancelarija 1 50 VKUPNO: 28 1 657

Prostorii za op{testvena i pedago{ka dejnost

Red. broj Vid na prostorija Broj m2 1. Prostorija za nastavnicite 3 30 i direktorot 2. Prostorija za stru~nite 1 16 rabotnici 3. Prostorii za nastavnicite 4 62 vo podra~nite paralelki VKUPNO: 8 108

Prostorii za zdravstveni i sanitarni potrebi i drugi pomo{ni prostorii

Red. broj Vid na prostorija Broj m2 1. U~ili{na kujna 1 65 2. U~ili{na trpezarija 1 216 3. Hodnici 5 485 4. Skali 4 120 5. Sanitarni jazli 20 92 6. Magacin 1 16 7. Podrum 1 75 8. Prostorii za haus majstor 2 90 VKUPNO: 35 1 159

U~ili{ten dvor i drugi prostorii

Red. broj Vid na prostorija Broj m2 1. Sportski poligoni 3 1 780 2. U~ili{ten park 1 1 720 VKUPNO: 4 3 500

26 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Vo sostav na centralnoto u~ili{te rabotat i 4 podra~ni u~ili{ta, i toa vo: s. Krivolak, s. Pepeli{te, s. Voj{anci i s. Crveni Bregovi.

Pregled na u~ili{niot prostor vo podra~nite u~ili{ta

Red. s. Krivolak s. Pepeli{te Vid na prostorija broj Broj m2 Broj m2 1. Univerzalni u~ilnici 5 211 5 211 2. Prostorija za nastavni sredstva i nastavni pomagala 1 10 1 10 3. U~ili{na kujna 1 55 1 55 4. Hodnici 1 68 1 68 5. Sanitarni jazli 7 68 7 68 6. U~ili{na trpezarija 1 85 1 85 7. Podrum 1 100 1 100 8. Dvorna povr{ina 1 226 4 050 9. U~ili{na ekonomija nadvor od u~ili{niot dvor 1 5 000

s. Crveni Red. s. Voj{anci Vid na prostorija Bregovi broj Broj m2 Broj m2 1. Univerzalni u~ilnici 2 96 1 21 2. Nastavni~ka kancelarija 1 12 1 12 3. Hodnik 1 48 1 5 4. Sanitaren jazol 1 6 1 4 5. U~ili{ten dvor 1 1 046 1 472

Za OU "Stra{o Pinxur“ tehni~kata procenka na sostojbata na objek- tite vo koi se izveduva nastavata izvr{ena spored kriteriumite: bezbed- nost, osnovni potrebi na u~enicite, sistem na zagrevawe, nadvore{no i vnat- re{no ureduvawe, osnovna u~ili{na oprema, stolarija i sostojbi vo pod- ra~nite u~ili{ta e slednata: A) Krovnata konstrukcija na u~ili{teto e stara i pokrivot protekuva na odredeni mesta. So toa se naru{uva i normalnoto odvivawe na nastavata i potrebno e celosna rekonstrukcija na krovot. B) Za nepre~eno odvivawe na vospitno-obrazovnata rabota u~ili{teto ima potreba od voveduvawe na kabinetska nastava za {to nema dovolno prostorni uslovi. Zatoa se ja- vuva potreba od dogradba na lamela. Za ovaa potreba Op{- tinata na barawe na OU „Stra- {o Pinxur“ ima inicirano do- gradba na lamela preku proek-

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 27 tot na Vladata za izgradba na 100 u~ili{ta. Dokolku Op{tinata ostane da go realizira kako kapitalna investicija vo naredniot period, istata }e se izveduva vo nekolku fazi spored utvrdeni presmetki po fazi. V) Zatopluvaweto vo u~ili{teto e centralno na nafta, me|utoa instalacijata na cevkite vo noviot del na zgradata e nesoodvetna (tesni cevki) za dostignuvawe na optimalna temperatura vo u~ilnicite vo grejnata sezona. Potrebna e nova instalacija na sis- temot za parno greewe.

Prozorcite vo noviot del na u~ili{teto se dotraeni i ne se zatvoraat pa taka ima i golema zaguba na toplinata. Potrebno e celosno zamenuvawe so novi prozorci so termopan staklo. So toa bi se zadr`uvala toplinata i }e dojde do za{teda na energija. Sekoja u~ebna godina vo letniot period vo ramkite na mo`nostite se vr{i varosuvawe na onie u~ilnici za koi{to e najneophodno, kako i boewe na cokliwata na yidovite. [to se odnesuva do {kolskiot inventar - u~ili{teto ima potreba od opremuvawe na u~ilnicite so 5 tabli i klupi i stol~iwa za 10 u~ilnici. Isto taka i za del od sanaciite na u~ili{teto „Stra{o Pinxur“ vo gradot i vo podra~nite u~ili{ta vo s. Pepeli{te, s. Krivolak, s. Voj{anci i s. Crveni Bregovi, vo sorabotka so Op{tina Negotino, podgotveni se pred- mer presmetki (za molerovarosuva~ki raboti i za izvedba na pomali gra- de`ni raboti na fasadite) vo visina od 1.960.098,00 denari. Istite se dostaveni do Oddelenieto za investicii pri MON vo 2007 godina.

Vo OMU „Vladimir Arsovski“ prostornite uslovi gi zadovoluvat potrebite za izveduvawe na vospitno-obrazovniot proces dvo u~ili{teto iako e sogledana potrebata za pove}e intervencii. Bidej}i nastavata vo muzi~koto u~ili{te se izveduva grupno i individualno, raspredelbata na prostoriite e prilagodena na takviot na~in na nastava. Tehni~kata procenka na sostojbata na objektite vo koi se izveduva nas- tavata izvr{ena spored kriteriumite: bezbednost, osnovni potrebi na u~e- nicite, sistem na zagrevawe, nadvore{no i vnatre{no ureduvawe, osnovna u~ili{na oprema, stolarija i sostojbi vo podra~nite u~ili{ta e slednata: A) Krovnata povr{ina na u~ili{nata zgrada treba da pretrpi po- pravka i rekonstrukcija. Elektri~na instalacija e stara od godi- nata na izgradba na objektot (80 godini). Objektot nema gromobran- ska instalacija. Statikata i konstrukcijata na objektot e od kamen, a gradbata e od pred 80 god. Mali zafati za adaptacija na pros- torot se izvr{eni vo1994 god. B) Sanitarniot jazol - eden i za u~enicite i za nastavnicite od 1,5 m2 e vo lo{a sostojba i se nao|a nadvor od u~ili{nata zgrada. V) Zagrevaweto se vr{i kombinirano - vo dve prostorii so ogrevno drvo, a vo ~etiri pomali prostorii so el. energija (grealki). Termi~ka izolacija dosega ne e postavena.

28 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO G) Vo odnos na nadvore{noto ureduvawe potrebno e fasadirawe na objektot, a potrebna e promena na podnite povr{ini na prizemje- to, bidej}i podot e neramen, dotraen, ne e cvrsta gradba. D) Osnovnata u~ili{na oprema e zadovoluva~ka, no so ogled na dej- nosta potrebna e obnova na instrumentite zaradi nivna amorti- zacija. \) Stolarijata - prozorcite i vratite se stari, dotraeni, bez nikakva izolacija zaradi {to e neophodna nivna zamena.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 29 2. POSTAVUVAWE PRIORITETI I PREZEMAWE SOODVETNI AKTIVNOSTI

2.1. SWOT* ANALIZA - BAZA ZA DEFINIRAWE NA STRATE[KITE CELI

SWOT ANALIZA NA OSNOVNOTO OBRAZOVANIE VO OP[TINA NEGOTINO

SILNI STRANI SLABI STRANI „ relativno dobar imix na „ postar nastaven kadar; u~ili{tata; „ nivo na obrazovanie na „ soliden i kvaliteten kadarot (visok procent so nastaven kadar; vi{a stru~na podgotovka); „ entuzijazam na mladiot „ kompjuterska neobu~enost na nastaven kadar; postariot nastaven kadar; „ vospostavena sorabotka so „ namalen broj na u~enici po lokalnata samouprava i paralelki; Sovetot na Op{tinata; „ dotraen inventar (klupi, „ dobar menaxerski tim; stol~iwa, tabli itn.); „ dobar proekten tim; „ ruiniranost na delovi od „ pozitivni me|u~ove~ki u~ili{nite objekti (u~ilni- relacii; ci, podovi, sanitarni jazli, krov, sportska sala); „ sprovedeni proektni aktivnosti vo u~ili{tata; „ nesredeni nadvore{ni sportski tereni; „ tradicija povrzana so uspeh i postignuvawa (osvojuvawe „ nedostaok na sportska sala na nagradi na republi~ki vo edno od u~ili{tata; natprevari); „ slab fond i opremenost na „ uslovi za razvoj na kreativ- u~ili{nite biblioteki; nosta i talentot na u~eni- „ nemawe na uslovi za kabi- cite; netska nastava; „ kompjuterska opremenost „ dotrajani nagledni sredstva; na u~ili{tata: „ namalena vospitna kompo- „ raspolo`liva prostorna nenta i disciplina vo u~i- povr{ina na u~ili{nite li{tata; objekti; „ slabo funkcionirawe na „ dobra mestopolo`ba; stru~nite aktivi. „ raspolo`livost so dvorna povr{ina.

______* SWOT (Strenghts, Weaknesses, Opportunities, Threats) - izrazot e prezemen od angliskoto jazi~no podra~je. Vo prevod zna~i: Silni strani, Slabi strani, Mo`nosti i Zakani i pretstavuva metod za analiza na sostojbite, procesite i pojavite pri planirawe i izgotvuvawe na strate{ki dokumenti.

30 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO MO@NOSTI ZAKANI „ sproveduvawe na vtorata „ nenavremeno vklu~uvawe vo faza na procesot na decen- proekti; tralizacija; „ nenavremeno implementira- „ interes na lokalnata samo- we na proektni aktivnosti; uprava za re{avawe na in- „ nedovolna gri`a na zaedni- frastrukturnite problemi; cata za obrazovanieto; „ iskoristuvawe na donaciite „ lo{a politi~ka klima vo od me|unarodnite organiza- Op{tinata; cii; „ namaluvawe na natalitetot i „ zajaknata koordinacija i natamo{no osipuvawe na me|uu~ili{na sorabotka vo brojot na u~enicite vo para- Op{tinata; lelkite; „ zajaknata roditelsko-u~i- „ slaba komunikacija so medi- li{na sorabotka vo orga- umite; nizirawe na prevozot na u~enicite; „ nepostoewe lokalna televi- zija. „ razmena na iskustva so drugi u~ili{ta; „ sorabotka so drugite obra- zovno-kulturni institucii; „ dobra sorabotka so lokalni NVO; „ pogolema sorabotka so so- vetite na roditelite; „ sorabotka so biznis sekto- rot; „ dopolnuvawe na vospitnata komponenta preku neformal- na edukacija; „ pogolema afirmacija na postigawata na u~ili{tata.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 31 MISIJA NA OU „GOCE DEL^EV“: Razvivawe i primenuvawe na programite za vos- pitno-obrazoven razvoj na u~enicite preku aktiv- nosti koi ovozmo`uvaat maksimalno razvivawe na nivnite individualni potencijali i kreativ- ni ve{tini.

VIZIJA NA OU „GOCE DEL^EV“: Sovremena, moderna, efikasna i kvalitetna nas- tava, prilagodena spored potrebite i interesi- te na u~enicite vo edna bezbedna i pozitivna u~i- li{na sredina.

Za pokvalitetna nastava vo OU "Goce Del~ev“ potrebno e u~ili{teto da se snabdi so novi nagledni sredstva i pomagala i voveduvawe na kabi- netska nastava. Poradi nedostig na finansii i soodvetni prostorni uslovi toa te{ko se sproveduva. Postoe~kite kabineti ne gi zadovoluvaat potre- bite na u~enicite i treba da se opremat soglasno standardite. Na u~ili{teto mu e potrebna i soodvetna prostorija za funkcionalna u~ili{na biblioteka so novi naslovi, lektirni izdanija i stru~na liter- atura za potrebite na nastavniot kadar. Iako kako aktivnosti postojat, sepak specifi~nostite na lokalnata sredina treba da bidat del od nastavnite planovi i programi /pr., odbele- `uvaweto na praznikot Sv. Trifun preku likovni, literaturni i dr. aktiv- nosti, tradicionalniot Negotinski pana|ur niz likovni aktivnosti i u~es- tvo vo kulturno-umetni~ki nastani, tradicionalniot gradski kros po povod 8 Noemvri preku nastavata po fizi~ko, opfat na kulturno-istoriskite spo- menici i stavawe akcent na lokalnata istorija i sl./.

32 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO CELI NA OU „GOCE DEL^EV“: Kade sme sega? Kade sakame da bideme? Samoevalvacija na u~ili{teto - prioriteti Razvoen plan na u~ili{teto - strate{ka cel 1) Iznao|awe na~in na podobruvawe na uslovite i doopre- muvawe na sportskata sala i na kabinetite 2) Sanirawe na sportskata sala 3) Opremuvawe na sportskata sala so potrebnata sportska oprema i nabavuvawe na sportski rekviziti 1. Vospostavuvawe zdrava 4) Sanacija na podnite povr{ini na u~ilnicite vo central- klima i podobruvawe nata zgrada na uslovite za rabota na u~ili{teto 5) Nabavka na soodveten u~ili{ten inventar (klupi, stol- ~iwa, {kafovi) 6) Sanacija na vratite i prozorcite 7) Instalirawe na nova zvu~na oprema /razglas/ 1) Nabavka na nagledni sredstva, stru~na literatura i zbo- gatuvawe na kni`niot fond na u~ili{nata biblioteka 2) Oprema na kabinetite so nagledni sredstva, nabavka na 2. Osovremenuvawe stru~na literatura, potro{en materijal i nabavka na i podobruvawe na kvalitetot sportski rekviziti na nastavata 3) Zbogatuvawe na medijatekata i bibliotekata 1) Obuka na nastavniot kadar za rabota so kompjuteri, u~e- we stranski jazik, obuka za obu~uva~i i sta` za nastav- nici po stranski jazik. 2) Osovremenuvawe na nastavata i sozdavawe mo`nost za 3. Usovr{uvawe integralen pristap na odredeni sodr`ini i iznao|awe na i profesionalen razvoj poefikasen na~in za motivacija na poslabite u~enici na nastavniot kadar 3) Doobu~uvawe na nastavnicite za koristewe na novite tehnologii pri izrabotka na nastavni planovi i programi 1) Internet mre`a za sorabotka so drugi u~ili{ta 2) Izgotvuvawe na u~ili{ten vesnik ili informator za promovirawe na uspesite na u~enicite 3) Izgotvuvawe pravilnik za disciplinski merki 4) Izgotvuvawe pravilnici za disciplinski merki, pofal- bi, nagradi na u~enicite i na nastavnicite soglasno Za- konot na RM 5) Reorganizacija na rabotata na Sovetot na roditelite i pro{iruvawe na proektniot tim i sostavuvawe na aktivni komisii vo ramki na u~ili{teto za spravuvawe vo odredena situacija. 6) Organizirawe na rabotilnici so u~enicite po odredeni temi (seksualni odnosi, zloupotreba na droga, agresivno odnesuvawe i sl. 4. Podobruvawe na imixot 7) Iznao|awe na konkretni formi i aktivnosti za podobru- na u~ili{teto vawe na li~niot, socijalniot i emotivniot `ivot na u~enicite 8) Pottiknuvawe na pogolema motiviranost na roditelite za u~estvo vo u~ili{nite aktivnosti 9) Promocija na postigawata na u~enicite za li~na afirma- cija i afirmacija na u~ili{teto (mediumsko pretsta- vuvawe) 10) Organizirawe na edukativni rabotilnici so roditelite po programata Sorabotka so roditelite 11) Organizirawe na poaktivni rabotilnici i tribini so roditelite 12) Reorganizacija na Sovetot na roditelite i pro{iruvawe na proektniot tim.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 33 Vo OU „Goce Del~ev“ konstatirani se slednite potrebi:

vo centralnoto u~ili{te: - rekonstrukcija na podot i zamena na vratite na u~ilnicite; - opremuvawe na kabinetite; - sanacija na elektri~nata mre`a i promena na svetle~kite tela /neonki/; - ograduvawe i osvetluvawe na u~ili{teto i ureduvawe na dvornoto mesto; - sanacija na yidnite povr{ini, varosuvawe na cokleto; - promena na fasadata i vgraduvawe termopan staklo na fasaden portal; - sanacija na vodovodnata i kanalizacionata mre`a; - sanacija na pomo{niot del /mala sala/ - podni, yidni povr{ini; - nabavka na novi nagledni sredstva; - nabavka na novo pijano i razglas, zaedno so monta`a na oprema za ozvu~uvawe;

vo podra~nite u~ili{ta: - rekonstrukcija na krovot vo s. D. Disan - nabavka na 6 novi kompjuteri i Internet za osmoletkata vo s. D. Disan; - instalacija na parno greewe / radijatori/ vo PU s. D. Disan; - sanacija na o{tetuvawata na zgradata vo s. Tremnik; - ureduvawe i zagraduvawe na dvorot vo s. Tremnik, - adaptirawe ili dograduvawe na u~ilnica za potrebite na devetoletkata vo s. Tremnik; - izgradba na detsko ili sportsko igrali{te vo s. Tremnik; - nabavka na nagledni sredstva.

Registar na potrebite i prioritetite na OU "Goce Del~ev“ 2007/2008 g. 1. Sanacija na podnite i y idnite povr{ini vo u~ilnicite na cen- tralnata zgrada. 2. Oprema na kabinetite so novi nagledni sredstva. 3. Izgotvuvawe na pravilnici za disciplinski merki, pofalbi, nagradi na u~enicite i na nastavnicite soglasno Zakonot na RM. 4. Reorganizacija na rabotata na Sovetot na roditelite i pro{iru- vawe na proektniot tim i sostavuvawe na aktivni komisii vo ramki na u~ili{teto za spravuvawe vo odredena situacija.

34 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO MISIJA NA OU „STRA[O PINXUR“: Da realizirame sovremeni programi za zadovo- luvawe na potrebite na u~enicite i da pottiknu- vame do`ivotno u~ewe.

VIZIJA NA OU „STRA[O PINXUR“: Sakame na{eto u~ili{te da bide u~ili{te so so- vremena, efikasna i kvalitetna nastava, prila- godena na potrebite i interesite na u~enicite vo edna bezbedna i disciplinirana sredina.

CELI NA OU „STRA[O PINXUR“: Kade sme sega? - samoevalvacija na u~ili{teto - Kade sakame da bideme? prioriteti Razvoen plan na u~ili{teto - strate{ka cel - Voveduvawe na kabinetska nastava po predmetite biologija, hemija, fizika - Izgradba na sportska sala - Nabavuvawe na stru~na literatura i lektirni izdanija za nastavnite predmeti SC 1 - Nabavka na nastavni sredstva i pomagala za nastavata vo Podobruvawe na prostornite i u~ili{teto materijalnite uslovi vo - Rekonstrukcija na podot vo u~ili{teto vo s. Pepeli{te i u~ili{teto s. Krivolak - Izgradba na sanitaren jazol vo u~ili{teto vo s. Crveni Bregovi - Stru~no usovr{uvawe na nastavnicite od odd. nastava, informatika i ostanatite predmeti - Obuka na nastavnicite za rakuvawe so kompjuter i u~ewe angliski jazik SC 2 - Celosna realizacija na nastavniot plan i programa vo Podobruvawe na kvalitetot na najsovremeni uslovi nastavata - Dobivawe na standardizirani testovi za sporeduvawe na te`inskite nivoa na rezultatite pri interno ocenuvawe od edna u~ebna godina vo druga - Edukacija na roditelite - staratelite na identifiku- vanata grupa podlo`na na osipuvawe za zna~eweto na SC 3 obrazovanieto Zgolemuvawe na nivoto na - Kampawa pod mototo - I na Romite im e potrebno obrazo- sorabotka so roditelite i vanie lokalnata zaednica - Unapreduvawe na sorabotkata so roditelite na u~enicite so neprilagodeno odnesuvawe - Ograduvawe na u~ili{niot dvor vo centralnoto u~ili{te SC 4 - Ograduvawe na u~ili{niot dvor vo PU vo s. Crveni Podobruvawe na bezbednosta Bregovi na u~enicite vo u~ili{teto i - Soobra}ajna signalizacija - vertikalna i horizontalna nadvor od nego

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 35 Vo OU „Stra{o Pinxur“ konstatirani se slednite potrebi:

vo centralnoto u~ili{te: - rekonstrukcija na krovot; - nova instalacija na parno greewe vo noviot del; - izgradba na sportska sala; - voveduvawe na kabinetska nastava -dogradba na novi u~ilnici; - zamena na prozorcite vo noviot del; - renovirawe na del od sanitarnite jazli; - zamena na vratite; - opremuvawe na 5 u~ilnici so novi klupi, stol~iwa i tabli; - nabavka po 10 kompleti lektiri za site oddelenija i nabavka na stru~na literatura za site predmeti; - opremuvawe na hemiskiot kabinet so hemiski reagensi i aparati;

vo podra~nite u~ili{ta: - nabavka na kompjuteri; - nabavka na didakti~ki materijal za u~enicite od prvo oddelenie na devetoletkata; - izgradba na nov u~ili{ten objekt vo s. Crveni Bregovi.

Registar na prioritetite za OU „Stra{o Pinxur“, 2007/2008 1. Rekonstrukcija na krovot. 2. Stru~no usovr{uvawe na nastavnicite od oddelenska nastava. 3. Vklu~uvawe na roditelite vo edukativni rabotilnici. 4. Postavuvawe na soobra}ajna signalizacija pred u~ili{teto - ver- tikalna i horizontalna.

36 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Od pri~ina {to razvojniot plan na OMU „Vladimir Arsovski“ e vo faza na podgotovka, i misijata i vizijata s¢ u{te ne se definirani. Vrz osnova na realnata sostojba u~ili{teto ima identifikuvano po- ve}e celi i prioriteti.

CELI I PRIORITETI NA OMU „VLADIMIR ARSOVSKI“: Kade sme sega? - samoevalvacija na u~ili{teto - Kade sakame da bideme? prioriteti Razvoen plan na u~ili{teto - strate{ka cel - Doinstalacija na parno greewe - Osposobuvawe na pomo{na prostorija za upotreba 1. Podobruvawe - Sanirawe na sanitarnite jazli na infrastrukturnite uslovi - Ograduvawe na vlezot na u~ili{teto vo u~ili{teto - Monta`na dogradba za skladirawe na drva - Nabavka na stol~iwa za svirewe na pijano - Sanirawe i restavracija na postoe~kite instrumenti 2. Obezbeduvawe - Nabavka na novi instrumenti nagledni sredstva - Nabavka na klupi i stol~iwa

- Internet konekcija 3. Podobruvawe na kvalitetot - Obuka i profesionalen razvoj na nastavniot kadar na nastavata preku - Sorabotka so nastavnicite od drugi u~ili{ta so ista profesionalen razvoj dejnost na nastavniot kadar - Izgotvuvawe na razvoen plan i strategija za razvoj na u~ili{teto 4. Kreirawe na u~ili{nata - Izgotvuvawe na akcionen finansiski plan za pouspe{no politika vo sorabotka so samofinansirawe zaednicata - Kampawa vo javnosta za promocija na u~ili{teto.

Od ovie prioriteti izdvoeni se slednive ~etiri koi se planirani za realizacija vo u~ebnata 2007/2008 godina vo OMU „Vladimir Arsovski“: 1. Doinstalacija na parno greewe. 2. Nabavka na stol~iwa za svirewe pijano. 3. Internet konekcija. 4. Izgotvuvawe razvoen plan i strategija za razvoj.

Potrebite vo delot na doinstalacija na parno greewe vo OMU „Vladi- mir Arsovski“ se del od godi{niot finansiski plan na u~ili{teto. Isto taka, i potrebata za nabavka na stol~iwa za svirewe pijano se del od godi{niot finansiski plan na u~ili{teto. Finansiskite potrebi se utvr- deni vrz osnova na presmetki. Se pravat napori po pat na samofinansi- ra~ki aktivnosti da bide obezbedena Internet konekcija. Op{tinata vo golema mera po pat na razmena na iskustva i primeri od drugite OU }e mu pomogne na u~il{teto vo podgotovka na razvojniot plan.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 37 Obrazovnata politika na Op{tina Negotino i vo naredniot period vo delot na podobruvawe na prostornite i infrastrukturnite uslovi }e bide naso~ena kon nadvore{nite izvori kako mo`nosti za finansirawe. I vo dosega{nata obrazovna politika kako istaknata silna strana mo`e da se zabele`i intervencijata napravena vo u~ili{tata po pat na razni proekti i donacii kade Op{tinata vo sorabotka so u~ili{tata vo golem del pod- gotvuva presmetki, proekti, aplicira pred me|unarodnite organizacii i finansiski u~estvuva preku buxetot na Op{tinata vo delot za kapitalni investicii. Za odredeni aktivnosti i proekti koi nenadejno se javuvaat, Op{tinata se proiznesuva preku rebalansot na buxetot. Sledej}i gi viziite, misiite i registarot na potrebite na u~ili{tata kako vrz baza na razvojnite planovi, taka i preku godi{nite programi na u~ili{tata, Op{tinata na kratok i na podolg rok }e vospostavi politika na re{avawe na prioritetite kako preku op{tinskiot buxet, isto taka i po pat na obezbeduvawe na dopolnitelni sredstva po razni osnovi. Preku godi{nite izve{tai na u~ili{tata koi }e bidat dostavuvani i razgleduvani na Sovetot }e se sledi uspe{nosta vo postigawata i rezul- tatite na u~il{tata vo site aspekti od vospitno-obrazovniot proces.

38 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 3. FINANSIRAWETO VO OBLASTA NA OBRAZOVANIETO

redstvata za finansirawe na dejnosta obrazovanie se obezbeduvaat od buxetot na RM, na na~in i postapka ut- S vrdeni so Zakonot za buxetite na RM, Zakonot za izvr- {uvawe na buxetot na RM i Zakonot za finansirawe na edi- nicite na lokalnata samouprava. Za po~etokot na odvivawe na procesot na decentralizacija, soglasno Zakonot, bea pre- frleni namenskite dotacii, a vo vtorata faza se pomina i na blok-dotaciite i toa za onie op{tini koi se podgotveni da vlezat vo vtorata faza na procesot na decentralizacija. Op{tina Negotino uspe{no ja sovlada prvata faza od procesot na decentralizacija i so toa premina vo vtorata fa- za pri {to gi prezema nadle`nostite od vtorata faza na de- centralizacija, kade finansiraweto na obrazovanieto e klu~- na rabota. Razmisluvaj}i razvojno, finansiraweto na obrazovani- eto se odnesuva na na~inite na koi se generiraat sredstvata za obrazovanieto. Decentralizacijata pretpostavuva generi- rawe na prihodi na obrazovanieto preku koristewe na izvo- rite na odano~uvawe na lokalno nivo, kako i namaluvawe na operativnite tro{oci. Pri vakov model na decentralizaci- ja, celta e da se prenese del od tovarot za finansirawe na obrazovanieto na lokalno nivo, na zaednicata, na roditeli- te. Isto taka, treba da se zeme predvid deka pogolemata ak- tivna vklu~enost na pove}e op{testveni institucii ili gru- pi }e dovede do zgolemuvawe ili nadopolnuvawe na raspo- lo`livite sredstva za obrazovanieto. Vo ovoj del treba da se naglasi i podgotvenosta i pret- priema~kiot duh na u~ili{niot menaxment za generirawe na prihodi i samofinansira~ki aktivnosti koi }e bidat name- neti i }e bidat reinvestirani za potrebite na u~ili{teto i u~enicite. Vo godi{nite planirawa na u~ili{tata za odredeni intervencii od infrastrukturen karakter treba da se vos- postavi pogolema koordinacija so Op{tintata i potrebite da se utvrduvaat spored realnite mo`nosti na Op{tinata, a pritoa ne zanemaruvaj}i ja mo`nosta za dopolnitelni izvori na finansirawe.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 39 4. MEHANIZMI ZA KONTINUIRANO SLEDEWE NA RABOTATA NA U^ILI[TATA

4.1. METOD ZA MONITORING I EVALVACIJA

Vo Op{tina Negotino vo ramkite na osnovnite u~ili{ta postoi razviena strategija za monitoring i evalvacija na ce- lokupnata vospitno-obrazovna dejnost. Vo prodol`enie e naveden na~inot na koj{to istata se realizira vo trite osnovni u~ili{ta. So cel da bide pottiknat natprevaruva~ki duh me|u u~i- li{tata, vo naredniot period Op{tinata vo sorabotka so stru~nite slu`bi od u~ili{tata ima namera da vospostavi politika na sledewe na uspehot na u~enicite pri preminot od osnovno vo sredno obrazovanie. Preku toa }e se vosposta- vi i sistem na sledewe na objektivnosta pri ocenuvaweto na u~enicite. Indikatorite za uspeh mo`at da bidat koristeni na kra- jot od sekoja u~ebna godina so cel da se oceni efikasnosta na rabotata na u~ili{teto, za {to Op{tinata }e obezbedi sti- mulativna nagrada. Sekoja u~ebna godina mo`at da bidat po- staveni odredeni kriteriumi koi se o~ekuva od u~ili{teto da bidat ispolneti i koi }e bidat realno i objektivno mer- livi.

(vidi prilog 3) Predlog - plan za monitoring i evalvacija na op{tin- skata obrazovna politika vo Op{tina Negotino

U~ili{teto „Goce Del~ev“ ima i se rakovodi spored slednive dokumenti: „ Godi{na programa za rabota „ Godi{en izve{taj za VOR na u~ili{teto „ Pedago{ka evidencija za uspehot na u~enicite „ /Potrebno e kontinuirano sledewe i evalvacija duri i otkako u~enicite }e se zapi{at vo nekoe drugo u~ili{te, me|uu~ili{na sorabotka, pismen izve{taj do roditelite za postigawata na u~enicite i sl./

40 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO „ Podatoci za vrabotenite /osnovni podatoci/ „ Plan za profesionalniot razvoj /podatoci za profesionalniot razvoj i stru~no dousovr{uvawe, izve{tai za u~estvo na seminari i obuki, postavuvawe kriteriumi za uspe{en nastavnik/ „ Samoevalvacija na OU „ Plan za finansiska odr`livost „ /Potreben e i izve{taj za samoodr`uva~kite aktivnosti na OU/ „ Naodi i predlog - merki od op{tinski prosveten inspektor „ Redovna ili vonredna integralna evalvacija od Dr`avniot prosveten inspektor „ Anketni pra{alnici od soodvetni oblasti od vospitno-obra- zovniot proces „ Sprovedeni istra`uvawa.

OU „Stra{o Pinxur“ „ Na krajot na sekoja u~ebna godina direktorot podnesuva izve{taj za uspehot i postignatite rezultati za vospitno-obrazovnata rabota vo u~ili{teto do BRO, U~ili{niot odbor i osnova~ot. „ Prethodno izve{tajot se razgleduva na sostanokot na Nastavni~- kiot sovet. „ Predlog merkite i zaklu~ocite {to se navedeni vo izve{tajot se pojdovna osnova za izgotvuvawe na Godi{nata programa za rabota na u~ili{teto za narednata u~ebna godina. „ Postignatiot uspeh na u~enicite na krajot od sekoe tromese~je se razgleduva i se pravi analiza vo sporedba so minatite godini i generacii. Istiot se razgleduva na sostanokot na Nastavni~ki sovet od kade {to proiezleguvaat predlog-merki i zaklu~oci za podobruvawe na uspehot. Za osnovno obrazovanie se vr{i samoe- valvacija na rabotata na sekoja treta godina. „ Po izvr{enata samoevalvacija u~ili{teto soglasno Zakonot za osnovno obrazovanie, U~ili{niot odbor donesuva razvoen plan na u~ili{teto. „ Na~inot, postapkata i podra~jata za vr{ewe na samoevalvacijata na osnovnite u~ili{ta podetalno gi propi{uva ministerot. „ Poslednata samoevalvacija be{e napravena pred dve godini, vo ramkite na Proektot za modernizacija na obrazovanieto. Istata be{e dosta uspe{no realizirana, a ottamu proizlegoa i se real- iziraa ostanatite aktivnosti od proektot. Idnata godina po izvr{enata samoevalvacija u~ili{teto }e izraboti razvoen plan. „ U~ili{teto podgotvuva godi{en finansiski izve{taj za samofi- nansira~kite aktivnosti na OU.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 41 „ Vospitno-obraznata rabota na u~ili{teto redovno ja sledi i vrednuva dr`avniot prosveten inspektor, koj po sekoj uvid dosta- vuva zapisnik za konstatiranata sostojba, kako i uka`uvawa za merkite koi{to treba da gi prezeme u~ili{teto za nadminuvawe na eventualnite zabele{ki.

Vo OMU „Vladimir Arsovski“ monitoring i evalvacija se ostvaruva preku: „ izgotvuvawe na finansov plan i izve{taj i u~estvo vo negovoto realizirawe; „ izgotvuvawe na godi{en plan i izve{taj na u~ili{teto; „ sledewe na a`urnosta na administrativno - finansoviot personal; „ navremeno sproveduvawe na popisot na inventarot; „ so ogled na edukativnata, kulturnata i javnata dejnost na osnovno- to muzi~ko u~ili{te i potrebata za afirmacija vo sredinata vo koja raboti i nadvor od nea, monitoring i evalvacija za aktivnos- tite na u~ili{teto se vr{i i od strana na javnosta preku: - organizirawe koncerti so u~enicite-solisti, hor, orkestar vo u~ili{teto i nadvor od nego; - u~estvo vo muzi~kata programa vo ramkite na priredbite i prigodnite proslavi na Op{tinata; - u~estvo na snimawe za radio i televizija; - u~estvo na sredbi, festivali i natprevari; - postigawata i rezultatite od site ovie javni nastapi se del od mehanizmite za evalvacija na rabotata na u~ili{teto.

42 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 5. TRANSPARENTNOST

a rabotata na u~ili{tata LZ treba da bide izvestena preku lokalnite mediumi, na roditelskite sredbi, pre- Z ku Sovetot na roditelite. U~ili{teto treba da ima svoj u~ili{ten vesnik, oglasna tabla, informator, a, isto taka, i tim za izvestuvawe i u~ili{ten portparol. Informaciite so javnosta mo`at da se spodelat preku veb-portal, blog ili veb-stranica, a za anketirawe na rodi- telite i razmena na mislewa treba da se sostavi grupa za dis- kusija na koja roditelite postojano }e mo`at da gi dostavu- vaat svoite zabele{ki, kritiki ili komentari. Elektronskata adresa na OU „Goce Del~ev“ e [email protected]. Isto taka, u~ili{teto ima formirano diskusionen forum koj, za `al, roditelite s¢ u{te ne go koristat vo dovolen broj. Zamisleno e na istiot da se pu{taat redovni anketni pra{awa na koi bi se dobivale odgovori, predlozi i nasoki Za rabotata na OU „Stra{o Pinxur“ postoi veb-strani- ca www.strasopindzur.org.mk. Za transparentno finansisko rabotewe se podnesuvaat finansiski izve{tai do Sovetot na Op{tinata, gradona~al- nikot, UO, Nastavni~kiot sovet, Sovetot na roditelite i sl. Op{tina Negotino vo ramkite na svoite aktivnosti za transparentno rabotewe podgotvuva Info bilten koj izlegu- va na sekoi 3 meseci i vo koj, pokraj drugoto, izvestuva i za rezultatite na u~ili{tata vo sproveduvaweto na razli~ni proekti i aktuelnite tekovni aktivnosti. Najnovite infor- macii od Op{tinata, isto taka, se istaknuvaat na oglasna tabla vo gra|anskiot informativen centar. Site odluki na Sovetot na Op{tina Negotino koi se povrzani za obrazova- nieto se istaknuvaat na oglasna tabla vo Op{tinata i se publikuvaat vo "Slu`ben glasnik na Op{tina Nego- tino“. Vo Op{tina Negotino raboti lice za odnosi so mediumite koe redovno do- stavuva izve{tai do lokal- nite mediumi za sî {to e ak- tuelno vo rabotata na lo- kalnata samouprava, vklu- ~itelno i vo delot na obra- zovanieto.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 43 6. FORMALNI I NEFORMALNI TELA ZA IMPLEMENTACIJA NA OBRAZOVNITE POLITIKI

6.1. U^ILI[NI ODBORI

UO na OU broi 9 ~lena soglasno Zakonot za osnovno ob- razovanie, formiran od 1 ~len od MON, 2 ~lena od LS, 3 od Sovetot na roditelite i 3 od Nastavni~kiot sovet. Za ~lenovite na UO potrebni se obuki za podobro da se zapoznaat so Zakonot i zakonskite regulativi koi se odnesu- vaat na rabotata na u~ili{teto, za efikasno vodewe na sos- tanocite, donesuvawe zaklu~oci i odluki i sproveduvawe na istite. Potrebno e da se izgotvat kriteriumi za u~estvo i izbor vo UO, izborot da se vr{i po prethodno aplicirawe na zainteresiranite kandidati/ biografija, rabotno iskustvo, profesija, motivacija i sl./ do komisiite za izbor.

6.2. SOVET NA RODITELITE

Vo OU „Goce Del~ev“ formiran e Sovet na roditelite. ^lenovite na Sovetot na roditelite se biraat od roditel- skite odbori koi brojat 50 ~lena /spored brojot na oddeleni- jata/. Sovetot na roditelite broi 13 ~lena /9 pretstavnici od centralnoto u~ili{te i 4 od PU/. Toj treba da e aktivno vklu~en vo rabotata na u~ili{teto, da dava inicijativi, da ima ~lenovi vo komisii vo ramkite na u~ili{teto, da bide kooperativno telo i sl. Treba da izgotvi i da raboti po prethodno izgotven plan i programa za rabota, soglasno Pra- vilnikot koj vo u~ili{teto postoi i pretstavuva ramka na deluvawe. Roditelite treba {to e mo`no pove}e da bidat prisut- ni na sostanocite i sovesno da gi ispolnuvaat svoite dol- `nosti kon u~ili{teto i kon u~enicite. Dokolku u~ili{teto ima u~eni~ki fond po`elno e Sovetot na roditelite da raspolaga so sredstvata koi bi se vlo`ile vo interes na u~enicite.

44 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Koordinativnoto telo pretstavuva zasiluvawe na proektniot tim na u~ili{teto i treba da e sostaveno od ~lenovi koi so svoeto znaewe i ve{tini mo`at da pridonesat za spravuvawe so problemite na u~ili{teto. Sovetot na roditelite treba postojano da gradi partnerski odnos so u~ili{teto, da organizira i sproveduva rabotilnici kako za u~enicite, taka i za nastavnicite. Vo delot na profesionalnata orientacija mo`e da se sprovedat rabotilnici koi tokmu roditelite }e }e gi sproveduvaat vo sorabotka so pedago{kata slu`ba. Idnite nasoki na deluvawe se vo pravec na obuki za roditelite koi }e se sproveduvaat vo sorabotka so NVO centarot i drugite institucii zain- teresirani za sorabotka /OVR Negotino, Medicinskiot centar i sl./. Ovie obuki }e bidat korisni kako za roditelite taka i za u~ili{teto.

Planirana obuka za roditelite Sproveduva~ Celna grupa Droga i dr. {tetni materii OVR Negotino Roditeli na u~enici od VIII odd. Promenite vo pubertetot Medicinski Roditeli na u~enici od centar VI i VII oddelenie Roditelstvo NVO Centar Sega{ni ili idni roditeli Timska rabota FOKIM KO pri Sovetot na roditelite i proekt tim sostaven od nas- tavnici

Sovetot na roditelite vo u~ili{teto „Stra{o Pinxur“ broi 11 ~lena koi redovno odr`uvaat sostanoci i rabotat po odnapred utvrdena programa za rabota. ^lenovite na Sovetot na roditelite se biraat od roditelskite odbori koi brojat 50 ~lena /spored brojot na oddelenijata/ . Od Sovetot na roditelite proizlezena e i inicijativata za formirawe na Roditelsko- u~ili{ten fond. Sobranite sredstva od ovoj fond se koristat za potrebite vo u~ili{teto vo funkcija na nastavata (nabavka na kompjuterski masi~ki, dresovi na rakometarskiot tim, topki). Sovetot na roditelite dosega u~es- tvuval vo razni vidovi edukacii, a, isto taka, za potrebite na roditelite ima organizirano obuki. Aktivno u~estvuval vo proektni aktivnosti pri rekonstrukcija na u~ili{nata zgrada, kako i vo drugi proekti za renovi- rawe i opremuvawe na u~ili{teto. Pokraj ovie aktivnosti Sovetot na roditeli vo golema mera dava od- redeni sugestii okolu podobruvawe na uslovite za ishrana i vidot na is- hrana na u~enicite vo u~ili{teto. Isto taka, pottiknuva i stimulira na pogolemi vonnastavni aktivno- sti, ~lenuvawe na u~enicite vo razni neformalni oblici na obrazovanie, zaradi zajaknuvawe na vospitnata komponenta kaj u~enicite i nivna pogo- lema za{tita od porocite na dene{ninata. Obrazovnata politika na Op{tina Negotino e naso~ena vo pravec na organizirawe na zaedni~ki sostanoci so gradona~alnikot, Sovetot i so so- vetite na roditelite na u~ili{tata, kako i so u~ili{nite odbori zaradi prezemawe na konkretni inicijativi i re{avawe na konkretni problemi. Zaedni~kata sorabotka vo idnina e sogledana kako neophodnost i va`na potreba bidej}i obrazovanieto e gri`a na zaednicata.

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 45 6.3. SORABOTKA SO LOKALNATA ZAEDNICA

U~ili{teto organizirano sorabotuva so LZ i gradi mre`a na partner- stvo so drugi institucii i NVO od Op{tinata. So niv izgotvuva i sprove- duva razni proektni aktivnosti od lokalen interes. Vo idnina treba da se organiziraat poseti na u~enicite za zapozna- vawe so rabotata na gradona~alnikot, na Sovetot na Op{tinata i so niv pretsedatelite na SR i na UO da odr`uvaat redovni sostanoci so cel una- preduvawe na rabotata na u~ili{teto. U~estvo vo humanitarni ili sobirni akcii, u~estvo vo gradski mani- festacii (pr., Aprilijada), poddr{ka od LS na prvenecot na generacijata (pr., letuvawe i sl.), formirawe na fond za nagraduvawe na talentirani u~enici, obezbeduvawe na besplatni u~ebnici za decata od socijalno za- grozenite semejstva, ostvaruvawe na pogolema bezbednost i pristap na u~e- nicite do u~ili{teto. Vo sorabotka so lokalnata zaednica treba da se organiziraat razni tribini, kako i drugi formi za preventivna i zdravstvena za{tita kaj mla- data populacija, a so prisustvo na nadvore{ni eksperti vo u~ili{teto da se govori otvoreno za problemite na zaednicata na koi e izlo`ena mlada- ta populacija. Vo delot na promovirawe na u~ili{tata i pottiknuvawe na natpreva- ruva~ki duh, pokraj patronatite, Op{tinata vo ramkite na obrazovnata politika i ponatamu }e poddr`uva aktivnosti od tipot: kvizovi na znaewa me|u u~ili{tata koi }e bidat organizirani javno, nagraduvawe na najuspe{- no portfolio, vo sorabotka so u~ili{tata i kulturnite institucii: Bib- liotekata i Gradskiot muzej organiziraat natprevari i se pokroviteli na nagradi za najuspe{nite literaturni i likovni tvorbi po povod Sveti Trifun. Vo sorabotka so bibliotekata „Stra{o Pinxur“ i ponatamu }e pod- dr`uva razni poetski ~itawa - gostuvawa na istakanati pisateli. Ova se voedno i solidni mo`nosti za promovirawe na istaknatite ~itateli - u~enici od Op{tinata, kako i promocija na talentiranite mladi avtori. Op{tinata kontinuirano }e poddr`uva organizirawe na koncerti i drugi formi na muzi~ka promocija na talentiranite u~enici.

46 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO PRILOG 1 KAKO DA SE SPROVEDE PROCESOT NA IZRABOTKA NA OBRAZOVNITE POLITIKI - PODGOTOVKA NA PLAN ZA REALIZACIJA AKTIVNOST ROK ODGOVORNI LICA FORMA - METOD - POSTAPKA 1. DA SE FORMIRA TELO, ORGAN, Juni / ODDELENIE ZA OBRAZOVANIE 2007 2. DA SE ORGANIZIRAAT SREDBI 13 maj Lolita Ristova Informativen sosta- SO RAKOVODNI LICA NA OU, SOU 2007 - Op{tina Negotino nok so direktorite na Slobodanka Krteva u~ili{tata - Op{tina Negotino Jasmina Bo{kova - NVO GCPR 3. DA SE IDENTIFIKUVAAT Juni U~ili{ni timovi Od razvojnite PROBLEMI-PRIORITETI VO 2007 planovi U^ILI[TETO 4. DA SE ZAPOZNAAT ORGANITE Juni Pretsedatelite Informativen NA UPRAVUVAWE, SOVETOT NA 2007 na sovetite sostanok RODITELITE na roditelite 5. DA SE PODGOTVI PRA[ALNIK, Juni OTO Pra{alnici ANKETEN LIST, TABELI ZA 2007 PODATOCI ([TO SE BARA?) 6. DA SE SOBERAT PODATOCITE Juli OTO Vrz osnova na krite- 2007 riumi za procena 7. DA SE ANALIZIRAAT Avgust OTO Metod na analiza PODATOCITE 2007 8. DA SE UTVRDAT PREDLOG- Septemvri Od Op{tinata i Razvojni planovi OBRAZOVNI POLITIKI 2007 direktori na OU i SOU 9. DA SE ORGANIZIRA SREDBA SO Septemvri Od Op{tinata i Sostanok RAKOVODNITE LICA NA OU, SOU, 2007 direktori na OU i SOU ZAPOZNAVAWE SO PREDLOGOT

10. DA SE ORGANIZIRA SREDBA Oktomvri Od Op{tinata i Oddelenie za javni SO ORGANITE NA OP[TINATA ZA 2007 direktori na OU i SOU dejnosti pri Op{tina UTVRDUVAWE NA OBRAZOVNITE Negotino POLITIKI 11. OBRAZOVNITE POLITIKI DA SE Oktomvri Od Op{tinata i Sostanok so Komisi- PREDLO@AT ZA RAZGLEDUVAWE 2007 direktori na OU i SOU jata za op{testveni I USVOJUVAWE dejnosti pri Sovetot na Op{tinata 12. DA SE USVOJAT OBRAZOVNITE Oktomvri Sovetot na Op{tina Sednica na Sovetot POLITIKI NA ORGANITE NA 2007 Negotino OP[TINATA 13. DA SE DEJSTVUVA PO USVOENITE Noemvri Direktori na Redovno preku rabo- OBRAZOVNI POLITIKI 2007 u~ili{tata tata na u~ili{tata i vo sorabotka so site formi na vos- Oddelenie za obrazo- pitno- obrazovno vanie pri Op{tinata deluvawe i drugite segmenti na obrazo- vanieto

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 47 PRILOG 2 KAKO DA SE SPROVEDE PROCESOT NA IZRABOTKA NA OBRAZOVNITE POLITIKI - REALIZIRAWE NA PLANOT O^EKUVAN ROK FORMA - REALIZATOR PRIDOBIVKI REZULTAT METOD - planiran realiziran POSTAPKA 1. FORMIRANO Juni 2007 Oktomvri Preku orga- Sovetot na Pogolema pregled- TELO, ORGAN, 2007 nizaciona Op{tina Negotino nost i koordinaci- ODDELENIE ZA {ema na ja vo oblasta na OBRAZOVANIE Op{tinata obrazovanieto. Potreba koja pro- izleguva od nad- le`nostite so pro- cesot na decentra- lizacija 2. ORGANIZIRANI 13 maj 13 maj Sostanok Lolita Ristova Dogovoreni ~ekori SREDBI SO 2007 2007 - Op{tina Nego- za podgotovka na RAKOVODNITE tino obrazovni politi- LICA NA OU, SOU Slobodanka ki Krteva - Op{tina Negotino Jasmina Bo{kova - NVO GCPR 3. PODGOTVEN PRA- Juni 2007 Juli 2007 Nasoki za OTO na sostanok Utvrdeni nasoki i [ALNIK, ANKE- podgotovka so koordinatorot vostanoven terk za TEN LIST, TABELI na obrazov- za obrazovni po- izrabotka na obra- ZA PODATOCI ni politiki litiki Zoran zovni politiki ([TO SE BARA?) Uzunov 4. IDENTIFIKUVA- Juni 2007 U~ili{ni Od razvoj- U~ili{ni timovi Utvrdeni prio- NI PROBLEMI- timovi nite riteti PRIORITETI VO planovi U^ILI[TATA 5. ZAPOZNAENI Juni 2007 Na rodi- Na roditel- Direktori i klas- Zapoznaeni - ro- ORGANITE NA telskite skite sred- ni rakovoditeli ditelite i po{i- UPRAVUVAWE, sredbi vo bi vo rokata javnost SOVETOT NA septemvri septemvri preku informa- RODITELI tivniot bilten na Op{tina Negotino 6. SOBRANI PODA- Septemvri Oktomvri Integriraw OTO preku dosta- Podgotvena pred- TOCI (SISTEMA- 2007 2007 e na poda- veni podatoci: log - verzija na TIZIRANI) tocite vo Elizabeta obrazovnite poli- utvrdeniot Trpkovska, direk- tiki terk za tor na OU „Goce obrazovni Del~ev“ politiki Gorgina Dimova, nastavnik po in- formatika vo OU „Stra{o Pinxur“ i ~len na OTO Dragi Stankov, direktor na OMU „Vladimir Arsov- ski“ Integrirawe i sistematizirawe: Lolita Ristova Op{tina Negotino, sovetnik za javni dejnosti i LER

48 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO O^EKUVAN ROK FORMA - REALIZATOR PRIDOBIVKI REZULTAT METOD - planiran realiziran POSTAPKA 7. ANALIZIRANI Oktomvri Noemvri Selektira Integrirawe i Razgleduvawe na PODATOCI 2007 2007 we na va`- sistematizirawe: predlog-verzijata nite poda- Lolita Ristova na obrazovnite toci po pat Op{tina Negoti- politiki podgot- na analiza no - sovetnik za vena za konsul- javni dejnosti i tantite za OTO LER 8. UTVRDEN Oktomvri Noemvri Vrz osnova OTO Unificirawe na PREDLOG ZA 2007 2007 na dobien dokumentot OBRAZOVNI terk i na- POLITIKI soka od MCGO 9. ORGANIZIRANA Oktomvri Dekemvri Sostanok OTO so direk- Podobruvawe na SREDBA SO 2007 2007 torite predlogot so RAKOVODNITE odredeni sugestii LICA NA OU, SOU, ZAPOZ- NAVAWE SO PREDLOGOT 10. ORGANIZIRANA Oktomvri Dekemvri Komisija za OTO i ~lenovite Zapoznavawe so SREDBA SO 2007 2007 javni na Komisijata za predlog-verzijata ORGANITE NA dejnosti na javni dejnosti zaradi dostavu- OP[TINATA sednica vawe na Sovetot ZA UTVRDUVAWE NA OBRAZOV- NITE POLITIKI 11. OBRAZOVNITE Noemvri Januari Sednica na Sovetot na Usvoen dokument - POLITIKI 2007 2008 Sovetot Op{tina steknat legitimi- PREDLO@ENI Negotino i tet za dejstvuva- ZA RAZGLEDU- ~lenovi na OTO we VAWE I USVO- JUVAWE 12. USVOENI Noemvri Januari Odluka vo Op{tinskata Podgotven stra- OBRAZOVNITE 2007 2008 slu`beniot administracija te{ki dokument POLITIKI glasnik na vo tek na podgo- za osnovnoto NA ORGANITE Op{tina tovka. Pe~atewe obrazovanie vo NA OP[TINATA Negotino na dokumentot Op{tina Negotino MCGO 13. DEJSTVUVAWE Dekemvri od januari Niz aktiv- OTO Strate{ki priod PO OBRAZOV- 2007 2008 nosti na UO vo oblasta na NITE POLITIKI u~ili{tata Sovetot na obrazovanieto preku pro- roditelite grami vo Direktorite tesna sora- NVO botka so Gradona~alnikot Op{tina Sovetot na Op{- Negotino i tina Negotino NVO sekto- rot

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 49 PRILOG 3 PREDLOG - PLAN ZA MONITORING I EVALVACIJA NA OBRAZOVNITE POLITIKI NA OP[TINA NEGOTINO Glavni Izvor Vreme i Kriteriumi Odgovorno Metod oblasti na na podatoci frekvencija za uspehot lice na analiza interes i metod na pribirawe (indikatori) i izvestuvawe po u~ili{te na pribirawe na podatocite (izvori na dokazi) 1. Broj na u~e- - Godi{na programa Na po~etok i - Osvoeni Sovetnikot za - Analiza na go- nici - koi za rabota na u~i- kraj od u~ebna- priznanija, javni dejnosti i di{niot izve{taj poka`uvaat li{teto ta godina, a po diplomi, lokalen eko- za rabotata na posebni afi- - Godi{en izve{taj potreba i na u~estvo na nomski razvoj vo u~ili{teto niteti i za rabota na u~i- barawe na natprevari sorabotka so - Mislewa i pred- talent li{teto Op{tinata stru~nite slu`- lozi od nastav- - Naodi i predlog- bi od u~ili{ta- ni~kiot sovet merki od op{tin- ta i OTO - Mislewa na men- skiot prosveten tori-nastavnici inspektor 2. Aktivnosti - Godi{na programa Na po~etok i - Realizrani Sovetot na - Godi{en izve{taj za promocija za rabota na u~i- kraj od u~ebna- proekti Op{tina za rabota na na u~ili{- li{teto ta godina, a po - U~estvo vo Negotino u~ili{teto teto - Godi{en izve{taj potreba i na javni nastani - Info biltenot na za rabota na u~i- barawe na vo zaednicata Op{tina Negotino li{teto Op{tinata i po{iroko - Mediumite

3. Profesio- - Godi{na programa - Na po~etok i - Primena na Vrz osnova na - Godi{en izve{taj nalen razvoj za rabota na kraj od u~eb- sovremeni misleweto na za rabota na u~i- na nastaven u~ili{teto nata godina metodi vo stru~nite slu`- li{teto kadar i po- - Godi{en izve{taj - Po zavr{uva- vospitno- bi vo u~ili{te- - Listi za samoe- stignuvawa za rabota na u~i- we na plani- obrazovnata to, misleweto valvacija li{teto ranata obuka praktika na u~ili{niot - Zapisnici od - Programa za pro- - % na reali- menaxment op{tinskiot pro- fesionalen razvoj zirana pro- Naodi i pred- sveten inspektor na nastavnicite grama za pro- log- merki od - Pokani za u~estvo fesionalen op{tinskiot na seminari razvoj prosveten ins- - Zapisnik od sos- - Broj na pektor tanoci na nastav- realizirani ni~ki sovet seminari - Naodi i predlog- merki od op{tin- skiot prosveten inspektor - Samoevalvacija na profesionalniot razvoj na nastav- nicite-godi{no 4. Tehni~ki i - Godi{na programa Na po~etok i - Broj na rea- - Vrz osnova na - Godi{en izve{taj prostorni za rabota na kraj od u~ebna- liziranite mislewe na za rabota na u~i- uslovi vo u~ili{teto ta godina infrastruk- stru~nite li{teto u~ili{nite - Godi{en izve{taj turni zafati slu`bi vo - Godi{en izve{taj objekti za rabota na u~i- - Brojot na na- u~ili{teto za rabotata na li{teto baveni mate- - Mislewe na Sovetot na rodi- - Razvoen plan na rijalni dobra u~ili[niot telite u~ili{teto - Stepen na menaxment - Izve{taj od Dr- zadovolstvo/ - Stru~en nad- `avniot prosveten nezadovols- zor od Op{ti- inspektorat tvo na u~eni- na Negotino - Naodi i predlog- cite - Sovet na rodi- merki od op{tin- - Stepen na telite, UO skiot prosveten zadovolstvo inspektor -nezadovol- stvo od rodi- telite

50 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO Glavni Izvor Vreme i Kriteriumi Odgovorno Metod oblasti na na podatoci frekvencija za uspehot lice na analiza interes i metod na pribirawe (indikatori) i izvestuvawe po u~ili{te na pribirawe na podatocite (izvori na dokazi) 5. Finansira- - Godi{na programa Na po~etok i Bilans na pri- U~ili{ten - Zavr{na smetka we na u~i- za rabota na u~i- kraj od u~ebna- hodi i rashodi menaxmen i na u~ili{teto li{tata li{teto ta godina smetkovodstvo, dostavena do - Godi{en izve{taj slu`bata za Centralniot za rabota na u~i- buxet i finasii registar li{teto pri Op{tina Konsolidirana Negotino zavr{na smetka Op{tina Negotino 6. Rabota na - Godi{na programa - Na po~etok i - Broj na rea- Sovetnikot za - Vrz osnova na u~ili{niot za rabota na u~i- kraj od u~eb- lizirani sos- javni dejnosti i zapisnici od odbor li{teto nata godina tanoci na UO lokalen eko- oglasni tabli - Godi{en izve{taj - Po zavr{uva- - Broj na done- nomski razvoj vo - Godi{en izve{taj za rabota na u~i- weto na sekoj seni odluki sorabotka so za rabota na li{teto sostanok za- na UO stru~nite slu`- u~ili{teto - Godi{na programa pisnikot se - Broj na bi od u~ili{- za rabota na UO dostavuva do sprovedeni tata i Sovetot - Godi{en izve{taj Op{tinata odluki na UO na Op{tina za rabota na UO Negotino - Zapisnik od sos- tanocite na UO - Naodi i predlog- merki od op{tin- skiot prosveten inspektor 7. Rabota na - Godi{na programa Na po~etok i - Broj na rea- - Vrz osnova na - Zapisnici od sovetot na za rabota na sove- kraj od u~ebna- lizirani sos- misleweto na odr`ani sosta- roditeli tot na roditeli ta godina tanoci na stru~ni noci - oglasna - Godi{en izve{taj sovetot na teslu`bi vo tabla za rabotata na so- roditeli u~ili{teto - Godi{en izve{taj vetot na roditeli - Broj na spro- - Misleweto na za rabotata na - Godi{na programa vedeni ak- u~ili{niot sovetot na rodi- za rabota na u~i- tivnosti od menaxment teli li{teto sovetot na - Godi{en izve{taj roditeli za rabota na u~i- li{teto 8. Sorabotka so - Godi{na programa Na po~etok i - Broj na rea- - Vrz osnova na - Godi{en izve{taj lokalnata za rabota na u~i- kraj od u~ebna- lizirani misleweto na za rabotata na sredina li{teto ta godina nastani vo stru~nite u~ili{teto - Godi{en izve{taj u~ili{teto i slu`bi vo - Info bilten na za rabota na u~i- nadvor od u~ili{teto Op{tina Negotino li{teto nego - Misleweto na - Odluki na Sove- - Arhivski doku- - Sprovedeni u~ili{niot tot na Op{tina menti od razni aktivnosti menaxment i Negotino nastani organi- spored op{- misleweto na zirani od u~ili{- tinskata Sovetot na teto ili, pak, nas- obrazovna Op{tina Nego- tani kade {to e politika tino zemeno u~estvo - Fotografii - Op{tinska obra- zovna politika

Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO 51 OBRAZOVNI POLITIKI NA OP[TINA NEGOTINO

rz osnova na prethodno izvr{enata podgotovka za iden- tifikuvanite problemi vo osnovnite u~ili{ta, izvr- V {enata analiza na podatocite i utvrdenite predlog- obrazovni politiki na OTO na Op{tina Negotino, a so cel da se podobri sorabotkata pome|u osnovnite u~ili{ta, Op{ti- nata i NVO, da se obezbedat osnovnite preduslovi za opti- malno izveduvawe na vospitno-obrazovniot proces vo os- novnite u~ili{ta, Op{tina Negotino i OU „Goce Del~ev“, OU „Stra{o Pinxur“ i OMU „Vladimir Arsovski“, vo sorabotka so NVO „Gra|anski centar za preventiva i resocijalizacija“, se soglasija da se usvojat obrazovni politiki koi vo sebe }e gi sodr`at slednite elementi: VOVEDEN DEL - informacii za Op{tina Negotino (postavenost, broj na naselenie, struktura i drugi pova`ni socio-ekonomski pokazateli koi imaat vlijanie na obrazovanieto) ...... 5 1. POTREBA OD INFORMACII I ANALIZI ZA SITE ASPEKTI NA VOSPITNO-OBRAZOVNIOT PROCES VO OU VO OP[TINA NEGOTINO ...... 8 1.1. Broj na u~enici po u~ili{ta vo Op{tinata ... 8 1.2. Struktura na nastavniot kadar ...... 18 1.3. Analiza na uslovite vo u~ili{nite objekti.. 22 2. POSTAVUVAWE PRIORITETI I PREZEMAWE SOODVETNI AKTIVNOSTI ...... 30 2.1. SWOT Analiza - baza za definirawe na strate{kite celi ...... 30 3. FINANSIRAWETO VO OBLASTA NA OBRAZOVANIETO ...... 39 4. MEHANIZMI ZA KONTINUIRANO SLEDEWE NA RABOTATA NA U^ILI[TATA ...... 40 4.1. Metod za monitoring i evalvacija ...... 40 5. TRANSPARENTNOST ...... 43 6. FORMALNI I NEFORMALNI TELA ZA IMPLEMENTACIJA NA OBRAZOVNITE POLITIKI ... 44 PRILOZI za procesot na izrabotka na obrazovnite politiki ...... 47

52 Obrazovni politiki na op{tina NEGOTINO