E përjavshme Informative (Nr. 472) 10 - 20 Mars 2010 Çmimi 20 Lekë

D R E J T E S I Intervistë Niko Rapi: ... “Ky nivel të mos cënohet, madje, të rritet progresivisht”

Lexoni në faqen 3

Pippa Cookson: Zgjodha Shqipërinë, sepse kam dashur të mësoj shqip Lexoni në faqen 9

Poeti Dielli ynë, toka dhe hëna

Intervista Personazh “Krenaria ime: nëse qytetarët Meri Lalaj: "Qytetare dhe gjithë komuniteti do të Nderi" e Pogradecit ndihen mirë me mua” “ Në këtë 7 Mars kam tre gëzime, kam edhe -me deputetin e PD 8-ën, por më i madhi në jetën time, ky vlerësim që për Pogradecin zotin m’u bë, duke marrë në Kur krijojnë fëmijët... Fatbardh Kadilli- konsideratë kontributet Si botuese kam kënaqësinë ta sjell e femrave të këtij qyteti. Ergisin, për herë të parë në Shqipëri, Lexoni në faqen 5 Lexoni në faqen 6 në Pogradecin e Lasgushit, në faqet e “Nositit”. Besoj që moshatarët e Ergisit do t’i lexojnë poezitë e tij plot ndjenjë, siç është ajo me titull: “Perëndimin mbi liqen” , apo poezitë e tjera ku ai luan bukur me fjalën, me fantazinë dhe frymëzimin e moshës, me një sens humori e realizmi fëminor. Suksese Ergis! Lexoni në faqen 11 2 Aktualitet 10 - 20 Mars 2010

O P I N I O N Nga Dhimitër Gegprifti Tryeza: “Akuzat për grabitje” Ka kaluar jo pak kohë, kur në politikën shqiptare u rishfaq bojkoti nga forcat e majta të udhëhequra apo “Hetimin parlamentar...” nga PS, “si një mjet demokratik” për të kundërshtuar rezultatet e reporterët e KE do të vijnë këtu dhe politikës dhe politikanëve shqipatarë nuk e shprehin, por duhet marrë si zgjedhjeve të 28 qershorit 2009. do ta diskutojnë ata zgjidhjen. Si? E për zgjidhjen e krizave. përfundim logjik nga veprimet Me këto forca u bashkuan edhe dinë ata! Jeta ka treguar se kanë dhënë praktike të tyre, se Shqipëria është parti të djathta me të njëjtin Por kriza shqiptare përçau këto prova pozitive, por jasht “pronë” e tyre dhe se fati i këtij argument, duke kaluar edhe në ditë edhe KE, sipas forcave politike. institucioneve. Trembëdhjet shkurti vendi dhe i këtij populli qënka “në protesta masive. Dilema: “Të hapen apo të mos 2010 shtron dilemën: Do të mbaj dorën “ e tyre. Nuk është dhe nuk E majta hodhi në publik “tezën” hapen kutitë në Shqipëri”?!...Edhe mazhoranca mbi vete “akuzën e ka për të qenë kështu. se bojkoti ynë nuk është i tillë, por rezoluta e KE nuk përfshin objektin grabitjes së votave”, “iligjimitetin e Asnjëri nuk pranon humbjen, krijon një marrëdhënie të re me e hetimit. Ajo mbase le të institucioneve”, duke mos i hapur ekziston një “mefistofelizëm” në Parlamentin: marrëdhënie të nënkuptohet ose ruhet se mos kutitë apo do të pranoj hetim këto dy forca politike. Mos ka kushtëzuar: hyjmë në parlament me merret si një mbështje për njërën parlamentar pa këtë objekt, duke ardhur koha apo po piqen kushtet kusht hetimin e zgjedhjeve që duhet ose tjetrën palë dhe pret që këtë ta kaluar në stade të reja të politikës, të fillojë nga “Hapja e Kutive” dhe vendosin palët vetë me dialog në të zgjedhje dhe zgjidhjeve të për një forcë të re, që e dikton koha. bashkë me to edhe materiale tryezën ovale të presidentit. tjera...?! Një ide e tillë është hedhur kohë më zgjedhore, pasi sipas tyre në to Nga kjo tryezë pret Europa, pret Pa dyshim çdo qytetari dhe parë në skakierën e politikës fshihet e vërteta e këtyre Shqipëria, presin forcat politike, pret politikani i lindin pyetjet; Pse priti shqiptare. Dita e 13-të e shkurtit zgjedhjeve. Mazhoranca e eardhmja e vendit. Tryeza do të deri tani Europa? Po presidenti? Ai 2010 shpresuam të jetë dita e kundërshtoi prerazi dhe rreptësisht tregojë rolin e kryetarit të shtetit, shprehu gatishmërinë, por priste që zgjidhjes sa më racionale, me kosto me motivimin se nuk preken rolin e garantit të Kushtetutës, ta kërkonin forcat politike, ta zero për politikën, Shqipërinë dhe vendimet e gjykatave të një shteti justifikimin e rolit para kërkonte Europa. shqiptarët, një garanci për pjekuri ligjor, “kutitë nuk hapen”. Ajo ndërkombëtarëve. Por nuk duhet Dhe njëherësh të lind gjykimi se dhe maturi e politikës për synimet shkonte edhe më tej, duke e harruar edhe pjekuria dhe aftësia e këto dy forca politike, liderët e tyre tona madhore Europiane. mbështetur argumentin e saj me mbështetjen ndërkombetare, që sipas tyre i çertifikoi këto zgjedhje dhe i vlerësoi më të mirat e këtyre viteve. Kjo shërbeu si një kostante deri tani vonë dhe për çudi pësoi një metamorfozë:Asambleja Ekspozitë e fotografisë Parlamentare e Këshillit të Europës kërkon Hetim Parlamentar të artistike në Pogradec këtyre zgjedhjeve, kur deri dje kërkonte vetëm kthimin e opozitës po hyn në gjysmën e dekadës së Tona, por edhe i madhi Misto Cici, që në parlament dhe atje të bëhej themelimit të tij dhe ofron një mundësi pas vdekjes fizike, meriton të “beteja”, më vonë dialogun politik, reale të shkëmbimit kulturor respektohet- nënvizoi ndër të tjera në të gjendet gjuha, zgjidhje politike, ndërkombëtar...po krijon një hapësirë, fjalën e hapjes piktori Anastas kompromise etje. Këtë e deklaroi ku fotografia artistike të mos mbetet si Kostandini(Taso). edhe mazhoranca në fillimet e një iluzion, por një mundësi e Gjatë vitit 2009 në këtë konkurs bojkotit, por me kusht:kutitë të shprehjes së lirë dhe artistike”. Pasuri morën pjesë rreth 300 fotograf nga mbeten tabu. imazhesh dhe teknikash, shtete të ndryshme: nga Shqipëria, individualitetesh, kombesh dhe Kosova, Maqedonia, deri në Edhe raportet e OSCE, Foto nga Ardian Fezollari ODHIR-it ishin jo konçize lënë rrethanash të ndryshme kulturash janë Bangladesh, Indi e Indonezi, duke shumë për të diskutuar: e drejta mbledhur në këtë ekspozitë, duke sjellë vlera, tha në fjalën është me njërën palë dhe s’ mund Pogradec- Galeria e Arteve në zhvilluar një dialog intensiv. Në të përshëndetëse kuratori Osman të jetë me të dyja, po ashtu edhe Qendrën Kulturore “Lasgush ndjejmë se jetojmë si realitetin tonë, Demiri. gabimi. Poradeci”, u mbush me vizitorë të ashtu dhe atë jasht nesh, por që nuk Kësaj radhe dhe herë të tjera do të Kemi ardhur më 13 shkurt 2010. shumtë për të parë dhe shijuar nga është tashmë i huaj si dikur, në këto komunikojmë me mesazhet e shpirtit Opozita nuk ka hyrë në Parlament. afër fotografinë artistike të konkursit 63 fotografi në format standart”. Gjatë dhe të artit dhe jo të politikës, tha në Kryeministri deklaron nga Italia se ndërkombëtar të titulluar “FOKUS”- vitit 2009 morën pjesë rreth 300 fjalën e tij falënderuese deputeti do të jap ndihmesë për zgjidhje. international Competition -2009. Ky fotograf nga 15 shtet. Ndjehemi mirë Kadilli. Europa ka pranuar krizën politike aktivitet i organizuar në bashkëpunim që edhe fotografi ynë i pasionuar Të pranishmit vizituan ekspozitën, në Shqipëri, i kërkon presidentit të me “BernArt”, studio Fier, shoqata Ardian Fezollari merr pjesë në këtë shkëmbyen mendime, lanë luaj rolin e moderatorit në këtë “Antik”në ambjentet e galerisë më 20 eveniment artistik si për të treguar që përshtypjet dhe dhanë intervistat e proces vendimtar, duke thirrur palët shkurt 2010, ishte nën kujdesin e tradita e pasur e këtij qyteti në këtë çastit. në tryezë me shpresën e zgjidhjes. deputetit të rrethit të Pogradecit, zotit fushë vazhdon. Ne kemi dhe një Ativiteti u mbyll me një kokteil dhe Ndryshe më 22 shkurt Fatbardh Kadilli. Konkursi “FOKUS” “Krenaria e Qytetit” fotografin Niko duke uruar njëri tjetrin. 10 - 20 Mars 2010 Drejtësi 3

ANALIZA Gjykata e Rrethit Gjyqësor-Pogradec

Korçë -Në një nga ambjentet e Niko Rapi: ... “Ky nivel të mos cënohet, hotel “Grand” të këtij qyteti Këshilli i Lartë i Drejtësisë organizoi analizën vjetore për vitin 2009 për madje, të rritet progresivisht” Gjykatat e Rretheve Gjyqësore Pogradec, Korçë dhe të Gjykatës së Apelit të këtij qarku. Për zhvillimin e kësaj analize Në vlerësimin tim ishin të pranishëm trupat gjyqësore të gjykatave respektive si dhe personeli i gjykatës prania e mediave lokale dhe dhe ai administrativ qendrore të shkruara dhe vizive. Analiza të tilla janë zhvilluar deri kanë qënë pozitive, tani edhe në qytetet e Durrësit, Fierit, Kavajës, Elbasanit. duke iu referuar disa Materialin përmbledhës vjetor për problematikat e kësaj analize e aspekteve si atyre referoi zoti Kreshnik Spahiu, sasiore dhe atyre zëvendëskryetar i KLD. Gjykatat e këtij qarku u cilësore, atyre kohore vlerësuan si shumë të rëndësishme në aktivitetin e tyre, duke e parë dhe për ofrimin e punën e tyre gjithvjetore nëpërmjet statistikave dhe politikave penale, shërbimeve gjyqësore nëpërmjet metodës krahasuese. në shërbim të Elementë të kësaj analize ishin edhe shkaqet e cënimeve të publikut vendimeve nga Gjykata e Lartë, duke mos harruar transparencën, Bashkëpunimi shumë i mirë duket se kanë qenë produktive. Në kënaqshme midis institucionit të gjykimet dhe vendimet me dy midis Ministrisë së Drejtësisë, KLD to janë diskutuar çështjet e kthyera Gjykatës, Prokurorisë dhe standarte për të njëjtën çështje, janë dhe gjykatave u nënvizua si vlerë për rigjykim, janë diskutuar vendime Komisariatit. Midis synime të tjera dobësi të gjykatave. Zoti Spahiu në pozitive, por u nënvizua se buxhetet me interes të përgjithshëm të kjo gjykatë ka rikonstruksionin e ish- vazhdim nënvizoi se konsultimi për këto institucione janë zvogëluar Gjykatës Kushtetuese, Gjykatës së shtëpisë së Oficerave për nevojat juridik sjell vetëm të mira. Vlerësimi nga 25-30 %, kur ka nevoja pr Lartë, akte të KLD, Ministrisë së e gjykatës. Këto janë disa nga i punës së gjykatave do të bëhet mbi infrastrukturë, për sigurinë e Drejtësisë dhe akte të brëndëshme argumentat që kryetari i kësaj bazën e disa parametrave që janë: gjyqtarëve. që kanë si synim rregullimin e gjykate zoti Niko Rapi arrin në ngarkesa, diversiteti, analiza e Në këtë analizë Gjykata e aspekteve proceduriale, përfundimin se: “Në vlerësimin tim komponentve, ku përfshihet Rrethit Gjyqësor Pogrdec me administrative të kësaj gjykate. personeli i gjykatës dhe ai dinamika, larmia, cilësia. kryetar zotin Niko Rapi erdhi me Të rëndësishme kanë qënë administrativ kanë qënë pozitive, Këto tre institucione janë edhe një analizë të detajuar me synime konsultat me institucionet, si duke iu referuar disa aspekteve si objekt i kontrollit të Inspektoriatit të dhe angazhime të qarta. Shifrat dhe Drejtoria Rajonale e Sigurimeve atyre sasiore dhe atyre cilësore, Lartë të Drejtësisë, i cili do të tabelat për vitin 2009 janë Shoqërore Korçë, Institucioni i atyre kohore dhe për ofrimin e studiojë për promovimin apo ka krahasuar me vitin 2008. Po Paraburgimit, Organet e Qeverisjes shërbimeve gjyqësore në shërbim vend për masa disiplinore. përmendim disa nga ato: Ankimime Vendore, Komisariati i Policisë, të publikut. Gjykata e Pogradecit për vitin vjetore viti 2009 ka 158 nga të cilat ZVRPP. Nuk mund të lë pa përmendur 2009 ngarkesa për gjyqtar 297, 89 civile themeli + 5 civile të Gjatë këtij viti përmendim në këtë anlizë faktin, që pavarësisht ndërsa Korça 311. Gjykata e veçanta + 2 urdhëra mbrojtje + 5 përfundimin e sistemit të vlerësimit përmirësimit të dukshëm në Korçes ka ndarje sipas çështjeve kundër vendimeve të ndërmjetme. të gjyqtarëve, planin për performancën e trupës gjyqësore Penale dhe Civile, Pogradeci nuk Ka pasur 57 penale nga të cilat: identifikimin dhe asgjësimin e (për respektimin e solemnitetit në ka një gjë të tillë. Shpejtësia e (35 penale themeli +13 penale të dosjeve deri më 1984 në bazë të ligjit gjykim, të orareve të gjykimit, të gjykimit në Pogradec brenda 6- veçanta + 9 masa sigurimi). nr.2583/12, datë 16.09.2009 të dorëzimit të dosjeve brenda afateve mujorit, në Korçë edhe më shpejtë. Janë lënë në fuqi 64 ose 40.5 Ministrisë së Drejtësisë. Janë të përcaktuara e të tjera aspekte si Pogradeci ka ende dosje të %, cënim ndryshim i plotë 14 ose përfunduar gjithësej 2078 çështje këto) apo të administratës pezulluara të viteve 2006-2007. 8.8 %, të pashqyrtuara 75 ose 47 nga të cilat 1814 civile dhe 264 gjyqësore (në drejtim të ofrimit të Cilësia e gjykimit ka qënë e mirë, % dhe çështjeve civile të ankimuara penale me 7 gjyqtarë. shërbimeve dhe efikasitetit në 65 % e vendimeve janë lënë në fuqi, 101. Gjatë analizës zoti Rapi ka Drejtime të tjera të punës së këtij veprime) gjithsesi është i nevojshme ndërsa Korça 87 % e çështjeve evidentuar shkaqe dhe arsye të institucioni kanë qenë më tepër përkushtim si dhe detyrim penale dhe 84 % civile. Sistemi i rezultateve të punës gjatë vitit 2009. transparenca, objektiviteti, që ky nivel të mos cënohet, madje, shortit nuk ka dhënë rezultate të Ndër to do të nënvizojmë përmirësimi i punës në aspektin të rritet progresivisht”. mira. mbledhjet javore të kësaj gjykate që administrativ, marrëdhëniet e 4 Aktualitet 10 - 20 Mars 2010

PUSHTETI VENDOR Mblidhet Këshilli Bashkiak i Pogradecit

Me një rend dite të ngjeshur, me këshilltarëve dha shpjegime të jo pak çështje, u mblodh dhe zhvilloi detajuara dhe bindëse kryetari i punimet Këshilli Bashkiak i këtij bashkisë zoti Artan Shkëmbi. qyteti më 23.02.2010. Gjatë diskutimit për Këshillin Edhe kësaj radhe problematika, Artistik këshilltari Vangjo Gusho bëri që do të diskutohej dhe miratohej vërejtje përsa i takonte formës së përbëhej nga 11 projektvendime, që paraqitjes së materialit, por edhe përfshinin çështje, si: miratim cilësisë së anëtarëve të paraqitur: ndihme ekonomike dhjetor 2009, mungojnë sivitë e tyre, për të krijuar janar 2010 dhe shtesë shkurt 2010, bindjen se ata vërtet do të jenë struktura e Bashkisë, institucioneve nxitës të cilësisë, ata duhet të jenë dhe ndërmarrjeve. Ndryshimet në me të vërtet autoritete të fushës dhe VKB nr.41, datë 15.10.2008, ata nuk duhen të kenë konflikt miratimin e buxhetit faktik 2009, kur interesi. është miratuar buxheti 2010 dhe Edhe për strukturën e Bashkisë, disa shtesa në këtë buxhet. Miratimi institucioneve dhe ndërmarrjeve në përfundimtar i listës për ata, që kanë vartësi të Bashkisë u diskutua nëse aplikuar për strehim, kerkesa për është detyrim ligjor vjetor apo vazhdim procedure për privatizim deritanishme diskutohet vetëm me cila është shpërndarë pa miratimin kërkesë dokumentare e degës së banese, nxierrje jashtpërdorimi i këshilltarët, pa prani të tjerë dhe e këshillit, duke e vlerësuar si Thesarit për të cilën diskutoi zoti materialeve. media. Gjatë zhvillimit të mbledhjes, shkelje ligjore. Për këtë problem, Syrja Palla. Edhe këto u morën në Edhe dy projektvendime: “Për diskutimet e këshilltarëve bën për shtim dhe rialokim buxheti për konsideratë dhe u miratuan pa krijimin e Këshillit Artistik” dhe “Për vërejtje lidhur me ndihmën këshillin artistik, për marrje kredie probleme. Këshilli vazhdoi me dyer shpallje “Qytetar Nderi”, që ky i ekonomike të muajit janar 2010, e nga bankat si dhe për trajnimin e të mbyllura diskutimin “Për shpallje fundit, sipas praktikës së “Qytetar Nderi” zonjën Meri Lalaj. SHOQERI CIVILE Takim për bashkëpunim Bashki-biznes

Pogradec- Në bashkëpunim furgonë të palicensuar, të cilët me shoqatën e Biznesit të Vogël në padrejtësisht konkurrojnë të shkallë qarku me qendër në Korçë, licesuarit. I njëti problem edhe me një përfaqësi nga biznesi taksitë. pogradecar e kryesuar nga kryetari Për këtë u ra dakord të i shoqatës së qarkut zoti Albert organizohet një takim me Nasto më 5 shkurt 2010 organizuan Inspektoriatin e Kontrollit Rrugor, i një takim pune me kryetarin e cili të disiplinojë vendqëndrimet e Bashkisë të këtij qyteti zotin Artan mjeteve të licensuara. Shkëmbi. Për Zyrën e Informacionit u Axhenda e diskutimeve në këtë diskutua të shihet mundësia e lidhjes takim përmbante probleme që së saj me internetin, ku çdo qytetar lidhen me luftën kundër 1.000 biznese të vogla që me punën në çdo biznes. Një masë e tillë u që kërkon informacin për X informalitetit, krijimi i kushteve e tyre u vijnë në ndihmë qytetarëve. vlerësua efektive. bizneset, ta marri në moment. konkrete për një informacion të Në këtë takim u diskutua gjatë Një problem tjetër që meritoj Kryetari i Shoqatës së qarkut hapur dhe korrekt për qytetarët për për luftën kundër informalitetit, duke vëmendje ishte ai i Tregut të “Biznesit të Vogël” me qendër në çdo biznes, për aktivitetin e tyre kërkuars që i gjithë biznesi të Shumicës, që diskutohet si i Korçë, zoti Nasto falënderoi brenda rregullave dhe ligjeve në funksionojë në bazë të ligjeve në pandershëm, për të vetmen arsye, kryetarin e Bashkisë zotin Artan fuqi. fuqi. U suall si fakt: se ka biznese se sot në qytet ka mjaft dyqane, të Shkëmbi për gatishmërinë, I njëjti problem edhe për që paguajnë taksat dhe tatimet, por cilët konkurrohen padrejtësisht nga vlerësimin dhe bashkëpunimin në të informalitetin në transportin urban. ka të tjerë që nuk paguajnë, duke e ai. Tregu në fjalë paguan vetëm një ardhmen midis tyre. Bashkëpunim, Takimi dhe bashkëpunimi me justifikuar me “mungesën e xhiros”. taksë mujore dhe asgjë tjetër. i cili do t’i shërbejë zgjerimit të Pushtetin Vendor u motivua nga Për këtë u kërkua që çdo biznes të U kërkua që dhe ai të mëtejshëm të kësaj shoqate dhe fakti se në qytetin e Pogradecit, jetë i paisur me një pullë fiskale, ku funksionojë si gjithë bizneset e tjera gjithë biznesit pogradecar për daljen sipas informacionit të kësaj shoqate të jenë shënuar sigla e shoqatës dhe të qytetit. Në transportin urban u nga informaliteti i panevojshëm. zhvillojnë aktivitete biznesi mbi e bashkisë dhe kjo të jetë e afishuar diskutua problemi se ka shumë Lavdërim Miminllari 10 - 20 Mars 2010 Intervista 5

-me deputetin e PD për Pogradecin zotin Fatbardh Kadilli-

Në këto ditë fundshkurti “Krenaria ime: nëse qytetarët dhe gjithë intervistuam zotin Kadilli, me synimin komuniteti do të ndihen mirë me mua” për të realizuar një profil sa më të plotë “Pavarësisht se sistemi i ri të personalitetit të tij, elektoral krijon mandate por edhe në raport me përfaqësuese në bazë qarku, për lehtësi të organizimit të veprimtarisë elektoratin, për ta politike, por njëherësh për të ruajtur prezantuar atë në identitetin përfaqësues të publik për ndjenjën komunitetit është bërë një ndarje territoriale. Aktiviteti im si deputet dhe vlerësimin, që i shtrihet në të gjithë rrethin e bën ai mandatit të Pogradecit. parë si Deputet. Duke patur katër gjyshërit nga kjo trevë: Velçan, Starovë, Pojan dhe Baban, mund të isha fare mirë përfaqësues i secilës prej tyre, por Zoti Deputet! Pogradeci është vlerësuar më Ju falënderojmë për kohën që tërheqës me bukurinë natyrore dhe vutë në shërbimin tonë dhe njëherë njerëzit e tij dhe për mua përbën një urime për funksionin e Deputetit në sfidë më të prekshme”. të mirë të elektoratit pogradecar! -A kini takuar komunitete të -Cili është Fatbardh Kadilli, një djalë Danielin. Bashkëshortia nga të cilat do të matet suksesi i ndryshme në këtë rajon? Çfarë momente nga jeta, formimi dhe djali jetojnë në Gambia. Një mandatit, që më është besuar nga kini konstatuar? kulturor e profesional vend i vogël në Afrikën qytetarët. Këto mbeten të varura “Kam qënë në kontakt të “Kam lindur në Tiranë. Perëndimore, pasi Etleva punon në nga zhvillimet politike. Objektivi i përhershëm, jo vetëm me struktura Prindërit e mi: babai është nga OKB (Agjensia për Mbrojtjen e veçantë personal është: vendosja të forcës sime politike, por në radhë Starova, kurse mamaja nga Pojani Fëmijëve (UNICEFI)”. dhe mbajtja e një raporti të ngushtë të parë me çdo qytetar, që ka i Korçës. Gjithë formimi im është -Kur kini hyrë në politikë, besimi me të gjithë komunitetin e dashur të punojë me mua. Kam influencuar nga kjo trevë e cilat janë motivet, si ndihi dhe si zonës. qënë në kontakt me drejtuesit e Shqipërisë. Ai ka kaluar në pista të e vlerësoni mandatin e Depuetit Krenaria ime e vërtetë do të jetë komunave, pavarësisht përkatsive ndryshme. Shkollën e Mesme e kam “Angazhimi im në politik fillon nëse në fund të këtij mandati politike, dhe së bashk me ta kam mbaruar për ndërtim. Dukej se do me Komitetin e Orientimit të qytetarët dhe i gjithë komuniteti do trokitur në të gjitha dyert për të të bëhesha inxhinier, por “biografia” Poltikave, KOP-i, një moment i të ndihen mirë me mua si siguruar mbështetje për projektet nuk më lejonte. rëndësishëm në politikën shqiptare, prfaqësues dhe do të kenë besim e tyre me fonde nga Qeveria, por Gjatë viteve ’80 kreva pasi politika për herë të parë në të shtuar”. edhe nga donatorë të huaj”. shërbimin ushtarak në Sazan, Vlorë. Shqipëri pranoi se shumë vlera të -A ka Deputeti Kadilli një Cilat do të jenë disa nga Pasion kam pasur letërsinë dhe saj ishin prodhuar jasht saj. Për katër platformë konkrete dhe cila është investimet kapitale, që do të regjizurën, por barierat politike ma vite kam qënë këshilltar i përmbajtja e saj mbajnë “firmën” Tuaj ? bënin të pamundur. Me ndryshimet Kryeministrit për politikat “Rëndësi parësore ka “Investimet madhore apo të Demokratike, studiova për Gjuhë Antikorrupsion. Kjo për mua ishte infrastruktura, sidomos rrugët, ku vogla mbajnë firmën e Qeverisjes dhe Letërsi shqipe. Studimet një rritje graduale drejtë një vendin kryesor e zë projekti i rrugës Qendrore dhe Qeverisjes pasuniversitare në fushën e pozicionimi më të rëndësishëm, ku së Mokrës (Qaf-Plloçë - Qukës), Vendore. Përkushtimi im si sociologjisë. nuk përfaqëson vetëm bindjet shëtitorja Lin-Tushemisht. Këto dy Deputet ka qënë dhe është nxitja Kam filluar karierën në individuale, por vullnetin, projekte do të jenë ato që do të e projekteve, lobimi për administratë në mesin e viteve ’90 mbështetjen dhe besimin e lehtësojnë të gjitha punët e mira që mbështetjen e tyre dhe realizimin dhe më pas kam punuar në disa qytetarëve. shteti apo vetë njerëzit do të bëjnë përfndimtar dhe nuk bën dallim, i organizata ndërkombëtare: Ky është një ndryshim i në këtë trevë. Sa i takon aspektit madh apo i vogël. UNICEF dhe USAID, gjithmonë i rëndësishëm që më bën të jem i personal, jam angazhuar në nismën Të tillë kemi: shkollën e angazhuar në Shoqërinë Civile. vendosur ta interpretoj brenda e projekteve të vogla, që synojnë Starovës, rrugën e Osnatit, Në periudhën 2001-2004 kam vlerave të mia individuale, duke e përmirësimin e jetës shoqërore, Ujësjellësin në Bishnicë, drejtuar Koalicionin Shqiptar të justifikuar me aksionin tim politik kulturore të komunitetit. Më shumë degëzimin e rrugës së Linit drejtë Shoqërisë Civile kundër dhe interesat e gjithë komunitetit, që sesa para këto projekte kërkojnë mozaikut. Korrupsionit. përfaqësoj”. dëshira dhe përkushtim”. Do të ndihem i lumtur dhe për Në vitin 2004 kemi organizuar -Cilat kini objektiva madhore -Në cilën zonë e ushtroni çdo projekt të vogël, që ndikon në maratonën antikorrupsion, ku bënte në këtë mandat të parë? mandatin e Deputetit, si e kini infrastrukturën shpirtërore të pjesë edhe Pogradeci. “Objektivat e shpallura gjatë orientimin nga forca politike, që komunitetit”. Intimitet: Jam i martuar dhe kam fushatës do të jenë një nga aspektet, përfaqësoni vijon në faqen 6 6 Intervista 10 - 20 Mars 2010

pa zyra, pa sekretar) si i mbani dhe do t’i mbani lidhjet me “Krenaria ime: nëse qytetarët dhe gjithë komunitetin? “Unë jam prezent çdo fund jave në qytet dhe në fshatra të rrethit. Për komuniteti do të ndihen mirë me mua” komunikimin nuk ka qënë mungesa e një zyre, por nuk besoj se është vijon nga faqja 5 Demokracisë në zgjedhjet e fundit mund të forcojmë besimin në cënuar sadopak intesiteti i ishin një provë e këtij përmirësimi. institucionet e zgjedhura me komunikimit me elektoratin. Nuk -Marrëdhëniet Tuaja me Krijohet një anormalitet, një shkatërrimin e besimit në është zyra dhe makina, por dëshira Qeverisjen Vendore, si punoni me mosfunksionim artificial. Mendoj që Kushtetutën e vendit, në Pushtetin dhe serioziteti. Telefoni im ka qënë to? gjithmonë ka rrugëzgjidhje, mjafton Gjyqësor dhe Parlament. Jam i “Më shumë kontakte kam me të ketë dëshira për gjetjen e tyre. gatshëm të mbështes çdo dhe mbetet gjithmonë i hapur për kryetarët e komunave pa dallime Në gjykimin tim mazhoranca ka marrëveshje, që nuk cënon arsyet këdo e për çdo gjë”. politike, por më shumë do të donim treguar gatishmëri dhe bujari në madhore për të cilat ne, si -Çfarë probleme për zgjidhje me qytetin e Pogradecit...” propozimet e veta. mazhorancë po luftojmë për kini tani dhe në perspektivë? -Si do ta vlerësonit periudhën Shpresojmë që dialogu të çojë mbrojtjen e institucioneve të “Sigurimi i financimeve të postzgjedhore, qershor 2008 në zgjidhjen e këtij problemi, pavarura e demokratike”. mëdha apo të vogla është shqetësimi deri tani, Pozitë-Opozitë? megjithëse kam dëshmi të forta se -Sa dhe si janë bërë çështje dhe gëzimi i punës sime të “E kam përjetuar me shqetësim zoti Rama nuk e ka nisur këtë dite shqetësimet e zonës apo përditëshme, pa harruar përpjekjet mungesën e opozitës në Parlament. përballje dhe nuk është ulur në këtë rajonit në Legjislativ apo për të mobilizuar më shumë njerëz Kjo jo për hipokrizi, që të ngjaj bukur, tryezë për arritjen e diçkaje Qeveri? sesa para për pasurimin e jetës por realisht. Debatet dhe opinionet parimore. Kërkesa për “Kam qënë në komunikim të shpirtërore dhe shoqërore të të të e opozitës ndikojnë në cilësinë e transparencë, duke mosrespektuar përhershëm me Kryeministrin githë komunitetit të rrethit dhe të qeverisjes. Keqardhje kam ndjerë institucionet e një shteti demokratik Berisha, me Ministra për të gjitha qytetit të Pogradecit” dhe për faktin se në momentin e është njësoj si të nisesh të vësh problematikat e këtij komuniteti”. Ju faleminderit! përmirësimit të niveleve të vetulla dhe të nxierrësh sytë. Nuk -Në kushtet e reja ( pa makina, Dhimitër Gegprifti Meri Lalaj: "Qytetare Nderi" e Pogradecit

Këshilli Bashkiak i qytetit të nga qyteti, por edhe nga ,, nga pjesëmarrësit, Fondacinin, Këshillin Intervista: Pogradecit me vendimin nr 13, datë Shkupi, Volosi e shumë të tjerë.. dhe kryetarin e Bashkisë zotin Ne biseduam me zonjën 23.02.2010, me propozim të Shkëmbi. Nuk munguan urimet e Meri: kryetarit të Bashkisë zotit familjes nga Shkupi, të aktores “Në këtë 7 Mars kam tre Artan Shkëmbi, mbështetur Drita Pelingu. Ndër të tjera recitoi gëzime, kam edhe 8-ën, por më në ligjin nr. 8652, datë 31.07. poezinë “Këngë Pleqërishte”. Por i madhi në jetën time, ky 2000 “Për Organizimin dhe nuk munguan urime edhe nga të vlerësim që m’u bë, duke marrë Funksionimin e Qeverisjes tjerë ,si këngëtarja dhe në konsideratë kontributet e Vendore” vendosi Të interpretuesja e talentuar e këngës femrave të këtij qyteti. shpallë “Qytetare Nderi” të popullore Irini Qirjako me putpuritë: Ky vlerësim do më nxitë të Pogradecit znj. Meri Lalaj “Te rrapi në Mashkullorë”, "Do punoj edhe më shumë, të realizoj me këtë motivacion: marr çiften, do të dal për gjah”. E punët e nisura. Gjithçka që kam “Personalitet i shquar në të tjera. Jehoi si dikur edhe në këtë shkruar dhe do të shkruaj ka fushën e letrave dhe të mbrëmje zëri vibriues i këngëtares mbajtur e do të mbaj aromë përkthimit, e pamposhtur së njohur dhe “Qytetare Nderi” e Pogradeci. nga vështirësitë e jetës, këtij qyteti Roza Dhami. Këngët e Kohët e fundit kam fituar aktiviste e njohur për të Rozës sollën jehonën e këngës çmim të tretë me tregimin drejtat e gruas”. shqiptare në vite. Pedagogu i “Ndodh edhe kështu”. Kërkesën pranë këtij Universitetit “Fan S. Noli”- Korçë, Jam anëtare e këtij institucioni për dhënie titull Ilir Shyta, i cili solli veçanti të Fondacioni prej 8 vitesh, ku nderi e ka bërë Fondacioni gjuhës së përkthimit në veprat e marrin pjesë gra të shquara të Kulturor Mbarëkombëtar përkthyera nga Meri Lalaj. artit dhe të letërsisë. Qendra “Nermin Vlora Falaschi” Urime, por me vargje solli edhe është në Vlorë, me filiale Fier, me presidente zonjën interpretuesja e njohur Marjana Tiranë, por edhe jashtë kufijve: Zenepe Luka dhe zv. Shkurti. Shkup, Prishtinë,, Kalabri, Turqi, Presidente “Artiste e Popullit”, Aktivitetin e çeli kryetari i I gjithë aktiviteti u shoqërua me Gjermani dhe së shpejti në zonja Tinka Kurti. Bashkisë, duke uruar të gjithë këngë e valle nga të gjitha trevat Zvicër.. Në ambientet e hotel “1 Maji” pjesëmarrësit, duke evidentuar shqiptare, por nuk mungoi as kënga Marr shkas të uroj nga zemra fondacioni “Nermin Vlora Falaschi” vlera të zonjës Meri Lalaj, duke dhe vallja me ritmet e njohura e të të gjitha nënat dhe gratë dhe Bashkia Pogradec organizuan komunikuar vendimin e Këshillit ëmbëla greke të grupit nga Vollosi shqiptare brenda dhe jashtë ceremoninë e dorëzimit të këtij Bashkiak. nën shoqërimin e orkestrës dhe vendi, të kenë gëzime dhe të titulli. Mes organizatorëve Pas këtij momenti zonja Lalaj orkestrantëve të talentuar të këtij rritin fëmijë sa më të denjë për ndodheshin shumë miq dhe të ftuar në fjalën e saj uroi me gjithë zemër lokali. Shqipërinë tonë”. 10 - 20 Mars 2010 Kujtesë 7

Në prag 7 marsi Nga Tasi Gusho Kujtimet e mia si nxënës Kujtime si nxënës (Korçë, maj – 1973) Në shkollën fillor – plotore me Ditën e dytë mësuesi na vuri për arithmetikë, vizatim, këngë e frëngjisht: 6 klasa . në çdo bankë nga një prej tj. Frer o zhakë, frer o zhakë, Në Pogradec ka patur shkolla nxënësve më të rritur, që dinin ta Më vonë, nga viti 1924, një Dormë vu, dorme vu. e tj… edhe më përpara, por këto ishin në shkruanin e të lexonin. Këta na pjesë e mësuesve të parë, që nuk Me këtë melodi këndonim në gjuhën greke dhe turke. Edhe shkrojtën nga një radhë abecenë: kishin arsimin përkatës, u larguan shqip këngën e mëposhtme: shkolla shqipe u hapën, por këto a, b, c, ç, d…. dhe na porositën që nga arsimi dhe u morën me ndonjë Baballarë shqipëtarë ishin, si të thuash, grupe nxënësish t’í shkruanim e t’í mësonim punë tjetër, ose punë private; kurse Zgjohuni, zgjohuni, ku vinin pak djem të atyre përmendësh. Përsa í përket pjesa tjetër vazhduan si mësues Se ne do mësojmë, prindërve me ndjenja patriotike e arithmetikës e numërave, nuk mbaj duke bërë kurse kualifikimi, ose Në skoli, në skoli. e tj. që deshin që fëmijët e tyre të mend se si u veprua se unë nuk duke vazhduar shkollën Normale mësonin në gjuhën shqipe. Këta e vajta më në shkollë. Ika për tërë në Elbasan. Një nga këta është * * * paguanin mësuesin vetë. vitin, për ta vazhduar vitin tjetër. edhe Kol Koci, í cili e vazhdoi Më 1924, në kohën e Fan Nolit, Kur ardhën francezët në Vitin tjetër, vitin shkollor 1920 shkollën Normale. ardhi si drejtor Abidin Shkëmbi, í Pogradec, (gjatë Luftës së Parë – 1921, e vazhdova rregullisht Mësuesit e mij, që mbaj mend, cili ishte fannolist (kështu theshin Botërore) në shtator të vitit 1917 shkollën si nxënës í klasës së parë. kanë qenë: Esat Minarolli, Seit për të). Nuk më harrohet një këngë dhe Pogradeci lidheshe me Këtë vit ishim në një ndërtesë vajta Kadilliu, Fondi Burrnazi, Gjergj që na í mësoi ai vetë. Thuhej se í Republikën Autonome të Korçës, për herë të parë vitin e kaluar, u Papajani, Tushi Pasko, Nevruz kishte bërë vetë fjalët e vjershës, shkollat u bënë të gjitha vetëm bë vetëm për vajzat, kurse shkolla Starova, Ilo Mitkë Qafëzezi, Toli kurse melodinë nuk e di nga e shqipe. Këto morën tani kuptimin e djemve ishte më vete. Xhaxhollari, Filip Vesho, Zia Sala, kishte marrë. Kënga ishte për Avni “shkolla” dhe u shtuan e u zgjeruan Këtë vit, mbaj mend, se e Abidin Shkëmbi etj. Rustemin. Ja disa vargje që í mbaj si në qytet, ashtu edhe nëpër përfundova si nxënës í mirë në Me disa prej këtyre unë, pas mend edhe sot: fshatrat afër qytetit. mësime dhe dola í dyti në klasë. gjashtë vjetëve, Si mbarova Vran’ idealistin e shtrenjtë, Unë mbaj mend që kam vajtur Atëhere, për çdo vit e për çdo shkollën Normale Elbasan, u bëra Shtyllënë e kombësisë. për herë të parë në shkollë në vitin klasë, nxirrnin nga tre nxënës të koleg me mësuesit e mi. shkollor 1919 - 1920. Ishte dalluar: í pari, í dyti, í treti dhe u Për tu shënuar është se që në Tradhëtar’ í Atdheut t’ shenjtë ndërtesa e veçantë e Mitropolisë, jepnin nga një dhuratë në fund të klasën e parë bënim edhe mësimin Vrau shpresën e djalërisë. atje ku ishte më parë shkolla greke. vitit shkollor. Mua, që dola í dyti, e fesë. Këtë mësim e bënim në ditë Që ditën e parë na grumbulluan më dhanë peshqesh një pllakë. të caktuara, një orë në javë. Atë Ah, më tu thafshin ato duar! në një dhomë të madhe, por ne Ndër tre nxënësit e parë që dolën ditë ndaheshim, nxënësit e Shtire, vrave atë djalë, ishim më shumë sesa nxinte ajo. të dalluar ishte dhe shoku i klasës krishterë veç, e muhamedanët veç. Ta dish që më shum’ í shtove Në bankat rrinim ngushtë e të Koli Vako, i cili ishte më i miri në Të krishterët bënin mësim me Dragojt e demokracisë. ngjeshur sa nuk lëviznim dot. lëndën e aritmetikës. priftin pjesë si tregime nga “Dhiata Kishte plot nxënës, edhe më të Dëftesën e klasës së parë e e Vjetër”, “Të bërët”, kurse Po kjo këngë nuk zgjati shumë mëdhenj se ne, të vitit të parë. Ata kam edhe sot, nuk di se si më ka muhamedanët bënin me hoxhën të këndohej, se ardhi shpejt regjimi rrinin në bankat e para, kurse ne mbetur dhe e kam ruajtur mirë. pjesë nga “Kurani”. Ne bënim í Zogut dhe Abidin Shkëmbin nuk rrinim nga fundi. Nga ne nuk Atje janë lëndët që bëheshin dhe edhe disa rregulla të ceremonive e di ku e transferuan. kërkoheshe asnjë punë, veçse të notat për çdo lëndë. Nota (1) ishte fetare si falje etj. Shkollat e qytetit ishin me 6 rrinim urtë e me duar të lidhura më e mira. Këngët që na mësonin e që (gjashtë) klasa I–VI dhe quheshin përpara bankës. Ata të bankave të Në fillim, në vitet e para, këndonim në shkollë, sidomos në “plotore”, kurse shkollat e para bënin mësim herë me një mësuesit nuk kanë patur ndonjë vitet e para, ishin patriotike, si p.sh: fshatrave ishin me katër klasa I- mësues, e herë me një mësues arsim të lartë, apo të mesëm të “Për Mëmëdhenë”, “Sot lipset me IV. Nxënësit e fshatrave që deshin tjetër, sipas lëndëve. Dita e parë plotë, por vetëm se dëshira, vullneti flamurë”, të Mihal Gramenos, “Që të vazhdonin shkollën vinin në nuk e di si shkoi, por për ditën e e patriotizmi í tyre, ka qenë í madh. më një të kollozhegut” e shoqërisë qytet për të vazhduar klasën e dytë na porositi mësuesi të Nuk kishin metoda mësimi dhe nuk së Sofies, “Vlora, Vlora” etj. pestë e të gjashtë. Sigurisht vinin merrnim nga një pllakë dhe nga një ecnin me programe të caktuara Interesant ishte se në këto vitet e perokollo. (një lloj si shkumës í hollë sipas nivelit të klasave e të para, vazhdonim të këndonim edhe ata të fshatrave afër me qytetin, si dhe shumë í fortë që shërbente për nxënësve, por ato që dinin ua disa këngë frëngjisht, por pa ua ata të Starovës, Tushemishtit, të shkruar në pllakën e shkrimit). jepnin e ua mësonin nxënësve të ditur kuptimin e fjalëve, si p. sh. Zagorçanit, Rëmënjit e ndonjë Pllakat ishin ose prej rrase guri në tyre. Nuk ka patur mësues të Hymnin e Francës. (Po í shkruaj tjetër. Vinin që në mëngjes dhe ngjyrë të zezë, ose prej kartoni të veçantë për çdo klasë por, sipas vargjet ashtu si í këndonim): bukën e drekës e merrnin me vete, ngjyrosura në të zezë. Atëhere, në aftësisë e zotësisë së tyre, jepnin Alon zanfont dë la patri se atëhere bëhej mësim edhe pas klasat e para, shkruanin në pllaka, atë lëndë që mund ta zotëronin më E lë zhur dë gluar e tasia dreke. Pas mësimit të pasdites nuk përdoreshe as fletore e as mirë. Kështu, për çdo vit, ne kishim Kontrë nu dë la tiranië… shkonin në fshatrat e tyre. penë. mësues të veçantë: për këndim, Mandej një këngë tjetër 8 Sociale 10 - 20 Mars 2010

nga Rrapi Meçi ...Se një ditë do të

-T'i rrojë djali Josifit dhe me këmbë të mbarë! Kishte tri çupa dhe shyqyr që bëhesh dhe ti vjehrrë! bëri këtë djalë. Kështu thoshin komshinjt, shoqëria dhe gjithë të Edhe një shoqja ime më tha qa afërmit. Jo më pak u gëzuan m’i bëri vjehrra të gjitha punët, prindërit e djalit. Po më shumë por nuk e dua, nuk ma do zemra. se kushdo u gëzua gjyshi dhe -Unë nuk kam të drejtë të hyj në gjyshja. Për ata niprit dhe mbesat punët e brendëshme tuajat, por duhen shumë, aq më tepër, kur them të mendohesh mirë para se është një djalë i vetëm. të veprosh dhe të kesh parasysh Këtë e dinë ata, që janë në se një ditë do të bëhesh edhe ti këtë moshë. Koha kalonte pa u vjehrrë. kuptuar dhe çupat ishin rritur Ish nxënësja Paolë, tani nuse, mjaft. E madhja ishte e martuar, fjalët e ish-mësueses Drita e kurse djali vazhdonte shkollën. stepën. Nuk e zinte gjumi. Ish e Gjyshi dhe gjyshja kishin ndërruar çorientuar. Detyrohet të jetë. konsultohet me burrin e saj, i cili Mbas disa vjetësh, djali pas disa bisedash i tha:- Mblidhe tashmë i rritur, si mbaroi shkollën mendjen se unë nuk ndahem nga tetëvjeçare shkoi në shkollën e prindërit. Ata më kanë bërë peshkimit në Durrës dhe si e kokën dhe veç kësaj ata sot janë, mbaroi atë filloi punë në nesër s’janë. Apo të ka marrë motobarkën e asaj kohe, ku koka erë, se bisedon me gratë e gjuanin peshk në gjol bashkë me tjera dhe të është ngritur mendja. shokët e tjerë të ndërmarrjes. -Unë edhe të dua, por e ke gabim, Me ndryshimin e sistemit blen se nuk ke ndonjë përfitim, vetëm për tekat e tua e bën. një varkë dhe filloi të gjuajë peshk kompletuar dhe me harmoni. Dritat, uji do të harxhohen dyfish, Në këto raste burri ka rolin privatisht. Por nuk ish e thënë të sikur nuk shkon. kryesor për zgjidhjen e situatës Tani, ai djalë i vogël, që gëzoi vazhdonin kështu. Kish ditë që Nusja kish qef të ndahej, por në familje, ashtu si presidenti i familjen, kur u lind, prisnin t’i nusja, kur vinte nga puna në këto rrethana s’ia mbante. republikës për zgjidhjen e gëzonte përsëri, kur të martohej. shfrynte, vjehrrën e shikonte Një ditë, papritur takon ish- krizave. Josifi me të shoqen, tani pleq, shtrembër, përplaste dyert. Ishte mësuesen e saj Dritën, tani në Burri tek gruaja dhe djali tek kishin dalë në pension, ndërsa aq e nervozuar sa edhe fëmijët i pension. prindërit duhet të ndërhyjnë me çupat ishin martuar të tria. rrihte me faj e pa faj. Vjehrra, Pas përshëndetjes së mënçuri dhe me takt që mishi të Pleqtë kishin merak të gjenin që vitet e moshës e kishin bërë zakonëshme mësuesja i thotë: - piqet dhe helli të mos digjet. Të një nuse të mirë nga një familje “psikologe” e kuptonte se nusja Ç’ mora vesh unë, sikur kërkon mos tregohen patrialkal, por dhe e mirë. Sipas proverbit: nga avllia kishte diçka. të ndahesh me vjehrrën! -Pse të mos lejojë të flasë vetëm duket shtëpia, nga e ëma duket e Për këtë i thotë edhe plakut, kështu? jastëku. Këtu qendron takti dhe bija. Nuk donin nga ato me por një ditë i thotë edhe nuses. - -Unë të kam pasur nxënëse mënçuria. Megjithatë situata dashuriçka, por ca me ndërhyrje, Pse, moj nuse sillesh kështu? - shëmbullore dhe si çupën time, mbeti në ngërç. Ish i nevojshëm ca me dashuri, djali u fejua dhe Çfarë të kemi bërë? Ne sa ndaj s’më vjen mirë, kur dëgjoj biseda me prindërit e të dy palëve më vonë u martua me një çupë, mundemi ju ndihmojmë: bëjmë kështu. nuses dhe djalit me praninë e të që punonte në një firmë punët, bukë, gjellë, mbajmë Mësuesja e kish marrë vesh dyve. Dhe ashtu ndodhi. Pas rrobaqepësie. fëmijët. Nga ne vetëm të mira nga e vjehrra e nuses. - Ashtu shumë bisedimesh të pjekura Për çupat nuk u mundua kini. Nuk di pse i bëni yzmet kësaj është i përgjigjet nusja. Dhe unë vendosën: pleqtë do të paguanin shumë që i martoi, se kur kë çupa mendje. Në kërkon të ndahesh, të kam patur si nënën time. Por drutë, telefonin, korentin, ujin, të trokasin vetë në derë, ndërsa, ndaju! Ne nuk të mbajmë, por nga edhe unë dua të jetoj jetën time. telefonin. Nusja dhe djali të kur ke djalë duhet të trokasësh shtëpia ne nuk luajmë dhe na vjen Të jem e pavarur, të komandoj paguanin gjithë ushqimet. Për të vetë. keq për nipin dhe mbesën, se pa paranë time, të bëj si dua vetë. - gatuar do të gatuante vjehrra. Megjithatë fati qe i mirë dhe ata nuk rrimë dot. Po pse, mesa di unë ty nuk të Kjo ish zgjidhja më e mirë për të vazhdonin jetën normalisht. Dhe Vetëm duhet të dish një gjë. pengon njeri. Ata të ndihmojnë dy palët, duke evituar ndarjen ekonomikisht nuk ishin keq, se Po zure shtëpi me qera, qeraja për punët e shtëpisë, sidomos të dhe grindjet. Për ato qerrata para edhe pleqtë ishin me pension. të vret. Po të rrish në këtë shtëpi, mbajnë fëmijët dhe e ke mendjen ngrihej gurguleja. Mbas disa vitesh çifti kish por më vehte nuk është punë, të fjetur. -Ashtu është, por, kur Kështu familja gjeti qetësinë lindur një djalë e një çupë dhe vazhdonte vjehrra. Dy soba për je me dy pleq kujt ia prish dhe dhe harmoninë e dikurshme. ishin bërë një familje e një ngrohje, dy furnella për gatim. kujt ia ndreq. Nuk ke qetësi. 10 - 20 Mars 2010 Sociale 9

Pippa Cookson: 1. Ju lutem na tregoni për veten tuaj. Ku keni lindur ? -Jam martuar në 1959, dhe kemi - Në Krosham, Wiltshire, Angli. shkuar të jetojmë në Geelong, Cili është edukimi juaj? Viktoria, Australi, ku për një vit, kam -Kam kryer shkollën fillore, në të punuar mbi studimin e rrobave të cilën babai im ishte drejtor, në një nga leshta (leshit- wool research). Më pas u tërhoqa, për të krijuar një familje- dy shkollat e gramatikës në Swidon, kam 3 djem, në 1963,65,67. Ne u Wilshire; në Kolegjin Somervill, larguam nga Australia në 1969, dhe Oksford (diplomuar për Kimi), dhe në jetuam për një vit në Swindoun, Mançester “Tech” ( Master në Kimi). ndërsa trajnoheshim si mësues, dhe 2.Çfarë ju motivon? më pas jemi transferuar në një fshat -Besimi im në fenë Bahai. në Oxfordshire, në një shkollë 3. Cilat janë disa nga arsyet e Kuakeri, ku kam dhënë mësim në qëndrimit tuaj në Pogradec? Pippa Cookson: Zgjodha Shqipërinë, kimi dhe bashkëshorti im në -Arsyeja kryesore që po qëndroj matematikë dhe fizikë. Djemtë u në Pogradec është se qeveria sepse kam dashur të mësoj shqip rritën dhe u larguan nga shtëpia, dhe Maqedonase i lejon njerëzi, si unë, të prindërit e tyre u ndanë (pas 29 qëndrojnë vetem me viza turistike, për 5. Cilat janë disa nga gjërat që nevojë për ndihmë. Në vitin 2003 vitesh martesë!) keni bërë gjatë qëndrimit tuaj vizitova Maqedoninë për një muaj, dhe 3 muaj, më pas duhet të kalojnë 3 Unë u largova nga Anglia dhe këtu? vendosa që do të isha më e dobishme muaj diku tjetër. Zgjodha Pogradecin shkova të jetoj në Irlandën e Veirut, -Vazhdoj të ruaj lidhjet me miqtë e aty se sa në Belfast, ku jetoja atëherë. sepse laget nga i njëjti liqen ai i Ohrit, për të cilën kam qënë shumë e mi nëpërmjet internetit dhe kam Kështu që pas një viti u ktheva aty. të cilin e cilësoj si shtëpinë time, dhe interesuar sepse si një Kuaker që shpenzuar shumë kohë duke mësuar 8. Çfarë mendoni se do të jeni isha, kisha shumë interes për paqen. shoqëria ime mund të vijë të më shqip, nëpërmjet leximit të gazetës duke bërë vitin tjetër në këtë Në atë kohë vazhdonin akoma vizitojë. dhe televizionit. periudhë? bombardimet! (1988). Kam jetuar për Zgjodha Shqipërinë sepse 6. Kur të ktheheni në Maqedoni, Shpresoj që të punoj me një shumicën e kohës time atje në një gjithmonë kam dëshiruar të mësoj ku do të shkoni? projekt në Ohër i cili do të më japë shtëpi në një zonë të vogël të shqip. Do të kthehem në Ohër. Do takoj mundësinë të fitoj shtetësi (qëndrim) përzierë në një anë të kufirit. Kam 4. Cilat janë përshtypjet tuaja miqtë dhe do të rifilloj jetën time aty. afatgjatë, që të mos më duhet të parë të ndërtohet muri ndoshta më i nga Shqipëria, nga Pogradeci? Si u përfshitë në fenë Bahai? largohem pas 3 muajsh. Por ka njohur, vetëm pak më poshtë vendit -Kam gjetur njerëz shumë të Për herë të parë kam dëgjuar për mundësi që të qëndroj gjatë muajve ku kam jetuar. Kam shpenzuar dashur,të ndershëm dhe përkrahës. fenë Bahai në 1983, jam bërë anëtare Qershor dhe Gusht në Tushemisht kohën time duke punuar si vullnetare Mendoj se vendi është shumë i bukur, e saj në 1989. Një nga gjërat që ose Pogradec, sepse në këtë me OJQ të ndryshme në të dy ndarjet dhe traditat kulturore janë të kërkohet nga kjo fe është që të periudhë në Ohër ka shumë njerëz politike. Më pas vajta në Maqedoni. mrekullueshme. “lobohet” për vendet e tjera që kanë dhe shumë zhurmë. Dhomëza e ngrohtë

nisje.I vetëm më duhej të rrija jashtë diku në qoshe Qënka ftohtë,për dreq, -shtoi -, të mos kisha të agjensisë së pasagjerëve e cila i hapte dy, tre orë dalë që tani. më vonë sportelet e brendshme.Për të thyer Pasi shkëmbyem dhe ca fjalë të tjera gjeta shteg monotoninë e mposhtur të ftohtit nisa të lëvizja para dhe i thashë. e prapa.Kur në lëvizje e sipër , gati nën këmbët e More Pandi, po ç’bën aty? mija dëgjoi një zhurmë të çuditëshme nga poshtë.Po -Ku- tha - e sytë i drejtoi nga puseta. kjo , çtë jetë ,thashë.Kur papritur shoh të ngrihet Po ti, ke ngrohje në shtëpi, je me dru zjarri apo në kapaku i rëndë prej hekuri i një pusete,Te paktën ndonjë pallat ku vete ngrohja? Aty poshtë është ashtu dukej nga ana e jashtme.Dhe o zot, ca flokë të dhoma ime.Aty fle unë, sa të ikin të ftohtat.Është vend shpupurisur si të një ferre, dhe një zë i ngjirur,me i ngushtë po të ngrohet barku se kalojnë tubat e tone të larta. Tecit.(Kaldaja qendrore e qytetit qe punonte me Ç”kemi,erdhi autobuzi i linjës Korçë-Gjirokastër? qymyrguri dhe hirnoste fasadat e banesave përreth Po ky thashë, po ky është i tëri Pandi “ Gjiza” ( pas dhe mushkëritë e banorëve) Pandi. Portret i mjeshtrit fotograf Eliano Kalemi Monumentit të Luftëtarit Kombëtar, më i njohuri dhe Dhe mos e bëj të mënçur Pandin po deshe?! - më i dashuri në Korçë. thashë me vete- duke i drejtuar një buzëqeshje Tifozi Nr 1 i “Skëndërbeut” të Korcës që e dashamirëse. -Skicë- ndiqte skuadrën në tërë turnetë, duke sakrikuar Pandi, përcolli shumë dimra të tjerë. Ka vetem zërin e tij të pangjashëm në tërë Shqipërinë, pak vite që s’e sheh më në rrugët e Korçës.Po Ishte një i ftohtë janari Korçe që të përcëllonte dispeceri special, vullnetar i autobuzave, i fotografia artistike e mjeshtrit fotograf të” Kodakut” fytyrën.Nën pallton e vjetër treçerekshe, me kuadrate merakosur në shi e borë për të përcjellë me gjithë Eliano Kalemit, me portretin e Pandit vazhdon të bardhë e blu po prisja herët në mëngjes, pa bagazhet cdo udhëtar. Dhe….zëdhënësi i të rejave kërkohet nga ata që e kanë njohur dhe të tjerë që i zbardhur dita mbritjen e autobuzit të linjës Korçë- të bujshme të qytetit, në bulevarde, stadiume, kafene, kanë dëgjuar vetëm zërin e “bëmat” Gjirokastër.Isha i pari pasagjer, më i paduruari për rrugicë më rrugicë….) Nga Kostaq Duka 10 Faqja letrare 10 - 20 Mars 2010 Revistë e poezisë dhe e kulturës poetike Doli në qarkullim numri i ri i revistes POETEKA (16, dimër 2009 - 2010). Në të, përveç rubrikave të përhershme (poezi shqipe, poezi e përkthyer, kritikë ese mbi artin - eseja e këtij numri i kushtohet Pikturës dhe Poezisë si pikëtakim, poezisë me tekst përballë dhe tregimeve) lexuesit do të gjejnë në revistë rubrikat: · Ad Honorem kushtuar poetes italiane Alda Merini; · Dossier kushtuar përkthyesit nxënës të Gjimnazit të Tiranës Agron Tufa çmimi të çmuar Nikollë Dakaj në 90 “”. vjetorin e tij të lindjes Ballinën dhe Pasqyrën e material i shoqëruar me Lëndës i gjeni bashkëngjitur. vlerësime për personalitetin e tij si i madh i letërsisë dhe përkthime të zgjedhura prej Këshilli botues, autorët që sollën Homerit, Virgjilit, Horacit, Katulit, krijimtarinë e tyre dhe Në fillim të muajit shkurtit origjinale në shkrimin e prozës. Lukrecit, Ovidit, Propercit; bashkëpunëtorët e përhershëm të Ministria e Kulturës shpalli Çmimet “Çmimi Lasgush · Posthumous kushtuar revistës Kombëtare të Letërsisë 2009. PORADECI”: Iu dha poetit Vilson personalitetit të shquar të ju falënderojnë për ndihmën dhe “Çmimi i Madh i Letërsisë”: Blloshmi për botimin e plotë të gjuhësisë komunikimin. Iu dha shkrimtarit Agron Tufa, për poezive të tij. Ky çmim vlerëson dhe filologjisë shqiptare Bashkëpunimet janë të librin “Thembra e Akcilit” për stilin përpjekjet për emancipimin estetik të Selman Riza në 100 vjetorin e mirëpritura dhe mund t’i dërgoni postmodern, për risinë e zhanrit të artit të poezisë duke sfiduar (ri)lindjes; në adresën miniaturës, për çlirimin e gjuhës nga banalitetin e regjimit nën të cilin krijoi. · Të ftuar me krijimet e para [email protected]. klishetë dhe për nivele të larta të “Çmimi Jusuf VRIONI”: Iu shkrimit të shqipes. dha përkthyesit Edmond Tupja për POETEKA 16 / Përmbajtja “Çmimi ” : Iu dha përkushtimin e tij të qëndrueshëm në editorial | e poezisë së madhe botërore - studiuesit Ardian Vehbiu për përcjelljen e vlerave të letërsisë Agron Tufa / Mbijetesa e poezisë Homeri | Virgjili | Horaci | Katuli vështrimin e thellë sociogjuhësor të shqipe në gjuhën frënge. 3 poezi shqipe | pjesa I - | Lukreci | Ovidi | Properci deformimit të shqipes nën trysninë “Çmimi ”: Ilirjana Stringa posthumous | Selman Riza në 100 e dogmës komuniste, duke e Iu dha shkrimtarit Romeo Çollaku Lisandër Kola vjetorin e (ri)lindjes vlerësuar për stilin postmodern, për përmbledhjen me tregime “Për Kozeta Boci Behar Gjoka / Ndihmesa e Selman nivelin e lartë të shkrimit të shqipes shtegtarët e pak metrave katrorë”, Viola Isufaj Rizës dhe çlirimin e letërsisë nga klishetë. për hijeshinë dhe befasinë e gjuhës Shpendi Sollaku (Noé) në zbulimin e shenjave letrare të “Çmimi Faik KONICA”: Iu e të kompozimit. ese | pjesa I Enton Bido / Dihatje letërsisë së hershme shqipe - dha studiueses Floresha Dado për “Çmimi At Donat KURTI”: Iu në livadhin e mbrëmjes - të ftuar | librin “Sfidat teorike të historiografisë dha shkrimtarit Virgjil Muçi për poezi shqipe | pjesa II - Xheni Xhoga / Nuk linda për urrejtje, letrare” për trajtimin origjinal të kontributin në afrimin e lexuesit të ri Ilir Paja por për dashuri - temave të rëndësishme të debatit drejt visareve të kulturës popullore Shazim Mehmeti Xhoel Leka / Frika - teorik letrar shqiptar. shqipe Kujtim Morina Izabela Stefani / Kujtimet - “Çmimi ”: Iu dha Edicioni “Çmimet Kombëtare të Edlira Tonuzi (Macaj) Eliza Haxhinasto / Jeta - përkthyesit Afrim Koçi për Letërsisë” i cili akordon për vlerat Menduh Leka Armenlinda Toma / Nga të gjitha përkthimin në një shqipe të më të spikatura në fushën e letërsisë Avni Mulaj krijesat me shpirt e gjykim, më të mjerat admirueshme të kryeveprës së çmimet: “Gjergj Fishta”, “Faik ese | pjesa II Alan Filreis / Ut qenkemi ne femrat - Pejana Shanaj / Një nobelistit Tomas Mann “Mali Konica”, “Fan Noli”, “Mitrush Pictura Poesis - dorë e ngrohtë - Jonida Aliçka / Urrejtja - Magjik”. Kuteli”, “”, “”, ad honorem | Alda Merini - bilingual | “Çmimi Petro MARKO”: Iu “”, “Jusuf Vrioni”, portret | ese dhe poezi Marjan Sean Thomas Dougherty - dha shkrimtarit për “At Donat Kurti”, përfaqëson një Strojan – Drita Çomo - romanin “Otello, arapi i Vlorës” për eveni-ment të përvitshëm, nëpërmjet dossier | në 90 vjetorin e lindjes p(r)oezia | aftësinë e ndërthurjeve rrëfimtare të cilit vlerësohet krijimtaria letrare, Nikollë Dakaj (1919 - 1988 - Lev Rubinshtajn / Nëna lau kornizën dhe për një këndvështrim të ri në studi-mo-re dhe përkthimore, e cila Dy fjalë hyrëse nga Gj. Shllaku, N. - romanin shqiptar. karakterizohet nga një dallueshmëri Jokl, K. Gurakuqi, J. Kastrati Fatmir Musai / Vdekja e bletës - “Çmimi MIGJENI”: Iu dha e spikatur letrare dhe estetike që i Agron Tufa / Nikollë Dakaj postFestival | autores së re Eir Plasari për romanin ofrohet editorisë shqiptare përgjatë përkthyesi i parë i hekzametrit në shqip Mira Tuci / Festivali Ndërkombëtar “Bërthama”, për përpjekjen e saj një viti kalendarik. - Nikollë Dakaj: florilegium | antologji i Poezisë, Poeteka, Edicioni V - 10 - 20 Mars 2010 Faqja letrare 11

Një vajzë e vogël nga shkolla Lasgushit, në faqet e “Nositit”. Afroviti Gusho Koli Gusho, këtu në Pogradec, më Besoj që moshatarët e Ergisit do solli një tregim “Një ëndërr me notat t’i lexojnë poezitë e tij plot ndjenjë, e muzikës”. Mësuesja e muzikës, siç është ajo me titull: “Perëndimin Tasha, ma rekomandoi për botim në mbi liqen” , apo poezitë e tjera ku Kur gazetë. ai luan bukur me fjalën, me Ndërkohë më mbritën me e-mail fantazinë dhe frymëzimin e moshës, nga një miku im “Vjershat e me një sens humori e realizmi Ergisit”. Surprizat e fëmijëve fëminor. krijojnë s’paskan të sosur. Ergisi Meçaj, 11 Suksese Ergis! vjeç, që banon në Euclid, Ohio (ShBA), me prindër shqiptarë, sapo ...Por, për t'u bërë edhe një ka botuar librin e tij “Dielli ynë, toka sfidë lexuesve tanë po i botojmë fëmijët... dhe hëna”. Kur ishte 8 vjeç ka së pari në anglisht, siç i ka shkruar poemën “Faleminderit Zot, shkruar Ergisi. Santa Klaus di të notojë!”, dhe ka Ju ftojmë të dërgoni përkthimin e tyrë në redaksinë e Është vërtet emocionuese nëse “Mësonjëtorja e parë shqipe” tani fituar disa çmime në konkurse gazetës Nositi. Përkthimi më i ulesh dhe punon me krijimet e janë gati për botim. Ndërsa punoja poetike. bukur do të botohet në gazetë fëmijëve. Kjo javë kështu ka kaluar me mësuesen e tyre të letërsisë dhe shpërblehet me një set të në shtëpinë Botuese “DIJA Vasilika Lubonja, disa herë, e pyeta: Si botuese kam kënaqësinë ta librave të Sh.B "Dija Poradeci", Poradeci”. Fabulat e shkruara nga Vërtet i kanë shkruar nxënësit këto sjell Ergisin, për herë të parë në si dhe librin në origjinal të nxënësit e shkollës 9-vjeçare fabula?! Shqipëri, në Pogradecin e Ergisit. P O E Z I Lake Sunset Nga Ergis Mecaj Rain I stare on my balcony, Today is a rainy day. And what do I see? Here there’s no need for a I cannot go outside and play. A calm blue lake bummer. Instead I stay inside my house. As big as the sea. The warming sun soon turns hot, So does my dog, my cat, and Th e shimmering waters And staying warm is what mouse. Give a glimpse in my eye you’ve got! I watch the raindrops drop on As I see the sun setting When it turns chilly, then it’s fall. the ground. As it leaves the sky. Rolling in leaves and playing Th is soothing experience football. I hear a dripping-dropping I cannot believe Th e leaves soon fall, in shades sound. When I stare at the water of red, Sometimes it’s soft, like a My eyes are deceived. Yellow, orange, brown, making drizzle, As the night rolls in, a comfy bed. Sometimes it’s so hard it makes Th e lake fades to black. In winter, there’s a lot of snow. your hair frizzle. But I do not worry, Going outside is where some go. Inside my house I read a book, Cause I’ll know I’ll be back. Now all of the trees are bare, Or do a puzzle, or I’ll look And oddly, so do you. Waiting for spring and leaves to Out my window just to see Your relaxation’s gone today, wear. Raindrops beating down on me. Every night I stare outside But this night’s surely new. The season cycle goes ‘round Soon the raindrops start to My window into black. and ‘round, soften. I lay upon my cozy bed Seasonal Art Going on from town to town. For sleep is what I lack. Winter, spring, summer, fall, Now they aren’t beating down Every season, plants change I close my eyes, signaling rest We love these seasons, we love so often. color. As peace comes to my mind. them all. But still the rain keeps on I put tomorrow in my sight, One season waiting after pouring, And leave today behind. another, Weather But now the rain isn’t so boring. I enter into worlds of black, It makes great art just like a Look! Look! The rain has As the rain pours down, As my mind empties out. painting, ceased. Each diff erent picture keeps on As the snow drifts by, Suddenly dreams start to form, Now it’s heading to the east. waiting. As the sun beats down, With colors all about. I put on my hat, my boots, and In the springtime, all the trees As the hailstones fl y, Diff erent nights have diff erent coat, dreams, Turn a very bright shade of As tornadoes strike, And then I grab my red toy boat. Some horror and some fi ne. green, As hurricanes form, I say to mom, “I’m out for the Th e fun ones make you want Then comes out the warming As the wind blows hard, them more. sun, Bringing with it a storm. day!” Th e nightmares tingle your And now it’s time to start the Do you think it’s getting worse? And then I go outside to play. spine. fun! Do you think it’s getting better? But as I start to leave the den, At last, the sun wakes from its When leaves turn dark green, No matter where you are, I wish for the rain to come sleep, then it’s summer. It’s all about weather. again. 12 Personalitet 10 - 20 Mars 2010

(Interpretim për tablonë "Shtërgu i fundit" e piktorit Gjergji Lako)

,në mbarim(më 12 nëntor 1987) fluturoi… duke nisur kështu Këngë dashurie për jetën shtegtimin drejt pavdekësisë ,drejt përjetësisë. Grupi emëror kryefjalë”Shtërg’ Xhevahir Shtupa i fundit” nga kritikët letrarë e komentuesit është marrë si personifikim (me bazë metaforën) 1.FRYMËZIMET E POETIT Po. Shtërgu i fundit,që fluturoi Lasgushi u frymëzua nga me shpirt të gjorë ,por madhështor “…vjersh’ e Vendit tem!”(e deshi është vetë Lasgushi. deri në dhimbje dhe e vlerësoi Këtë thotë piktori Gjergji Lako atë;”Kënga pleqërishte”), nga në tablonë e tij.Të motivuar për të zemërzjarrti Naim (e vlerësoi dhe kuptuar më tej çfarë thotë piktori e e adhuroi atë deri në përgjëratë, atë si e thotë, ju ftoj ta vështrojmë me që u dogj dhe u tret nga malli për: vëmëndje tablonë. Fjalët e Gjuhës së Zjarrtë. "Naim 3.Interpretimi i tablosë Frashërit"), nga trimat “Toskë e Lind pyejtja: po ku është Malësorë”…(që) shtërgu? Ne nuk po shohim shtërg Me flamur të kuq në dorë (lejlek) aty.Nga poezia e dimë që ai Si dhëndurë me kurorë fluturoi. Mirëpo… ja, aty në fole, Seç u mblodhen mu në Vlorë.” aty mbi çati kemi vezët e tij.Një (që i adhuroi e u këndoi këngë ) detaj artistik shumë kuptimplotë. Se ç’bënë trimat “Toskë e Edhe Lasgushin nuk e shohim më Malësorë “ në atë “ditën e njëzet e Poezia lasgushiane është një fizikisht. Tabloja është më shumë tetës”e ka shkruar historia e më këngë gëzimi, dashurie e malli për Jetën. se një homazh për të. mirë populli në këngët e tija. Me mund pa fund e “frymëzim lirie”. Ai krijoi Por aty në plan të parë kemi dy “Dh’atëhere… figura simbolike që kujtojnë Nisi këng’ e shenjtëruar,” një art të magjishëm,fin e të bukur me Lasgushin dhe na e bëjnë atë të (“Ç’u mbush mali”, “ Dita e mesazhe e vlera universale pranishëm.Shohim të pikturuara njëzet e tetës “) bukur përballë njëra-tjetrës shtëpinë Trimi u frymëzua nga vashat Ai pasqyroi në to shpirtin e tij e vëmendje e jam mrekulluar nga e poetit dhe Nositin nënë me zogjtë leshverdha trëndeline (që ua çmoi poetik; grafikat e pikturat në vaj te Tasos e vet. Piktori sikur ka qëndruar aty, bukurinë e u këndoi dashurinë). “Vetëveten fije-fije,”. për Lasgushin e motivet e poezisë në bregliqen ku na fton të ndalemi Vlerësoi heroizmin e Reshitit e Në kopshtin e poezisë shqipe Ai lasgushiane. dhe ne dhe se bashku të Muharremit e shkroi me dhimbje e është bilbil finoshi që këndoi siç i Po kështu janë plot vlera, art e meditojmë… mburrje baladat për ta. Shoqëroi pati hije “Në bunacë e në furtunë fantazi punët e piktorit të talentuar Në mes të tablosë e në breg mendjendriturin Sokrat në “fjalë poezie “Që mban ere Gentjan Zeka etj. Cuci që po rri me kokën pak të udhëtimin e tij teologjik e duke e Shqipërie.” 2. “ Shtërgu i fundit” mënjanuar e po qan për të zotin që përjetuar dhimbshëm atë…,që Poezia lasgushiane është një Edhe piktori Gjergji Lako ka s’po e sheh më nga vajti. “…breshkat e moçalit, këngë gëzimi ,dashurie e malli për realizuar një numër të madh Në liqenin e kaltër reflektohen qartë Manastiri i Shën Naumit,Mali Vranë filozof Sokratin Jetën. Me mund pa fund e veprash që e kanë frymëzimin aty, i Thatë e ato pak re të Madhështorin Dre të malit.” “frymëzim lirie”,Ai krijoi një art të tek poezia lasgushiane.Një nga bardha..Liqeri pa kufir… “Pa qau me lot e përmes lotëve tha magjishëm,fin e të bukur me kompozimet më të bukura të kufir”mund të kuptohet i madh ,por me hidhërim: mesazhe e vlera universale. mjeshtrit Lako është tabloja “ edhe pa kufi, (pa ndarje në mes.) “Qani male,qani fusha, Lasgushi me poezinë e tij gjithmonë Shtërgu i fundit”realizuar ne vitin Poeti e deshi këtë liqer që të moçmit Qaj ti ,moj Greqi e Vjetër, na fal kënaqësi estetike e na 1996.Një sinteze artistike për poetin e quanin Liqeri i Dritës. Me dritën Qaj, o moj Evropë e re, përcjell mesazhe guximi e qëndrese, e Dashurisë,për birin e Liqerit,për e reflekset e tij ai është bukuria Se nuk vjen nje Sokrat tjetër.” dashurie e shprese.Ajo reflekton Nositin fatlum,për Gjeniun e anijes vetë.Pa të nuk do të kishim as (“Ekskursioni teologjik i Sokratit”) bukuri e çliron energji. që u përmbys me gas se prapa la poezinë lasgushiane,as vetë Poeti ynë i madh i deshi e u Për lirizmin e filozofinë që vazhdën e ndritur,për Lundërtarin e Nositin. këndoi me mall; Kroit të fshatit tonë bart,për temat, motivet e flamurin që valon lirisht. Titulli është “Pra,ja!pra,ja!se dita ndezi, që: figurshmërinë poetike,ajo ka qënë një metaforë dhe ështe marrë nga Se fund’i ujit vetëtiti, “Ç’na shëroke plagët, ç’na e mbetet një burim i përhershëm vargu i parë i poezisë “Mbarim Se pasi lajmëtar –mëngjesi , shëroke sytë.”, Poradecit (që e bëri frymëzimi për artistët;kompozitorë vjeshte” e vetë poetit: Del zogu i bardh’ i një nositi…..” pjesë të emrit dhe të identitetit të tij e këngëtare, piktorë e “Fluturoj dhe shtërg’ i (Strofa e fundit e poezisë” artistik),Liqerit pa kufir,Drinit plak skulptorë,regjisorë e aktorë,mësues fundit,madhështor, me shpirt të Mëngjes”,fq.83) e të përrallshëm që mburon prej e doktorë,një pikë referimi për gjorë”. (Lasgush Poradeci,Vepra Brenda hapësirës së tablosë Shëndaumi e mbarë Shqipërisë , në psikologët,sociologët e filozofët,një letrare, Shtëpia botuese ”Naim vendin kryesor e zënë pikërisht gjuhën e shenjtëruar e krijoi me shkollë për poetët e një Akademi Frashëri”, Tiranë 1990 fq. 86) shtëpia e poetit dhe Nositi(Simboli i “mund pa fund…art magjie”,perla për estetët. Puditërisht edhe poeti,ashtu si poetit). poezie. Kam parë gjithmonë me interes shtërgu i fundit,në një ditë vjeshte vijon në numrin e ardhshëm 10 - 20 Mars 2010 Analizë 13

1- ... me zjarr ju flas, me zjarr... Motiv Lasgushian Përsëritja e rrethanorit të mënyrës që është cilësia e të folurit dhe asonanca me foljen flas (a-ja e të dy fjalëve: flas-zjarr), e përforcuar nga reticensa, që jep mënyrën e zvarritur, Lasgush Poradeci pauzat, i japin ligjërimit peshën e një amaneti të rëndë që nuk duhet harruar. Pranëvënia e jetës dhe vdekjes, e lumturisë dhe vuajtjes, etj. "Vdekja e Nositit" jepet në vargjet antonimike të mëposhtme: Shpresë - varr; jap – marr; zëmbak - gjak; dashuri - Ma.Natasha Lushaj llaftari; nginj – vdes; jetë - vdekje etj. Katër strofat e para krijojnë Eshtë një lirikë filozofike ku pamjen e vetëflijimit, me tërë imtësitë trajtohet motivi i vetëflijimit në emër e veprimeve e të ndjenjave. të dashurisë dhe jetës. Poezia ka Vargjet 2-3: Në gjoksin e heroit strofa trevargëshe, me varg 9- shpresa jeton në kontrastin që ofron rrokësh, shumica me rima fundore pranëvënia e jetës dhe e vdekjes, të të puthura, që krijojnë imazhin e para si dy anë të së njëjtës monedhë, fjalëve të zgjatura, të thëna me pa një vijë ndarëse, po vetëm si lidhje vështirësi, si të njeriut në prag të shkak-pasojë që s’mund të shmangin vdekjes. Po të shohim rrokjet e njëra-tjetrën. Elementi që e bën të fundit të rimave, s’janë gjë tjetër mundur këtë lëvizje është zjarri, që veçse klithmat e fundit të shpendit jo rastësisht përsëritet dy herë në (ose njeriut), përmes dhimbjesh të fillim e dy herë në fund. Ai është fillimi llahtarshme që i ka pranuar me dhe mbarimi, shkaku dhe pasoja, ai vetëdije. Poezia ka një rrëfim në është vetë dashuria, që ka pranë, vetë të parë që të emocionon me përsëri jo rastësisht, flas - fjalën: mënyrën se si përshkruhet thelbi i krijimin si akt (është folje) - dhe kuptimit të jetës si vetëflijim në Me zjarr ju flas... me zjarr. natyrisht folësin (krijuesin). Në këto shërbim të të tjerëve. Ka diçka prej Në gjirin tim kam hapur varr... marrë-dhënie (t’i jap - t’ia marr) të mëmësisë, por është edhe më artist dhe si materie që lind, Që t’i jap shpresë - edhe t’ja dyfishta përsëri kemi një treshe të shumë se kaq. Është vetëflijim në riprodhon vetveten dhe marr... 1 domosdoshme (duhej të thoshim - të një kuptim më të gjerë, të njeriut si shkatërrohet, duke u rikthyer në trefishta), në të cilën zhvillohet e qenie shoqërore, në shërbim të të materien anonime universale në Un’ik liqerit zemërak bazohet drama e ekzistencës dhe tjerëve. Kështu nositi këtu është një bazë të një ligji që nuk njeh Fatlum dh’i pastër si zëmbak siguron vazhdimin e vetes shpresa, personifikim. Kurse përjashtime. Tek çdo qenie Po zemra ime kullon gjak: 2 jeta, universi. Pra, fjalë-kyçe janë: bashkëbiseduesi i tij është lexuesi. përsëritet i njëjti fat si dhe e njëjta zjarr / flas / varr. Këto pranëvënie janë tipike për dhimbje, përmasat e së cilës vijnë Se vijnë-urtuar zogjtë-e mi Poradecin dhe japin thelbin e heroit duke u rritur progresivisht në varësi Dh’u jap ushqim me dashuri - 2- Ja si emërtohet liqeri i lirik: një lloj Prometeu, një lloj të madhësisë, ashtu si rrathët që Një dashuri për llaftari: 3 personifikuar (se më poshtë ai do të Krishti, por krijuar me një brumë përfshijnë njëri-tjetrin, por që të ndiejë, do të flasë) - jeta - në të cilën romantik e origjinal, sipas kuptimit gjithë kanë të njëjtën pikë nisjeje: ti Pa nis ah! gjirin ta godas... nositi - konkretizim i ligjit universal, panteist të autorit. Ai i sheh heronjtë lind nga diçka prej dashurisë, prej Dh’e hap ah! gjirin më një pjellë dhe viktimë e të cilit është. Epiteti e tij tek natyra, megjithë tisin mistik. teje lind diçka tjetër dhe pastaj duhet ças... zemërak ka kuptimin e ashpërsisë së Ata janë të pranueshëm e fisnikë, të japësh nga vetja që ajo të Dh’i nginj ah! zogjtë- e vdes me jetës, sepse, nëse do të ishte vetëm njerëzore, sepse s’ka asgjë hyjnore vazhdojë rrugën dhe ti të rikthehesh gas!...4 vdekja e afërt e pjellës së vet shkak i në forcën e tyre morale për t’u në po atë gji nga je nisur, për hir të zemërimit, do të kishim formën “i sakrifikuar. Është gati pagan. Heroi dashurisë. Të njëjtën rrugë ka Ahere - helmohet e buçet zemëruar”, kurse këtu fjala tregon një është qënie vdekatare, që ndien përshkuar edhe dhimbja që të ndjek Pas mallit tim liqeri - i shkret, cilësi si gjendje të përhershme, tipar dhimbje dhe e di se e pret vdekja pas si kohë e dytë ose si zë i dytë: ti E rrit tallazin posi det. 5 karakteri, gjë që s’përjashton edhe pa kthim. Krishti e dinte se do të mohon në emër të jetës dhe shkakun e momentit. Portreti i nositit: ringjallej, Prometeu e di se nuk do mohohesh po në emër të asaj që Ay e tund, ay e shkund, i bukur, i fortë, i realizuar (fatlum), i të vdesë. Figura e nositit është fillon si dashuri dhe mbaron si Ay e hap sa me të mund, dlirë (i pastër si zëmbak) në çastin dramatike, por jo tragjike, sepse në dhimbje, duke kryer të plotë ciklin Gjer mun në gjit, gjer mun në që do t’i rikthehet krijuesit dhe të mbizotëron jeta, jo vdekja. Jeta e ekzistencës. Tek qenia janë që në fund.6 harmonia vetë në dukje dhe në thelb. në jetën e të tjerëve. Kontrastet e lindje të dyja këto, sepse çdo krijim Le të rikujtojmë pamjen e një shpendi mësipërme japin këtë kuptim ka brenda edhe jetën, për atë që E shpirtin dyke ma përcjellë, të tillë uji: krahasimi si zëmbak i ka të universal në figurën e tij. lind, edhe vdekjen, për atë që e lind. Më thotë ah! Shih sesa ‘sht’i gjitha elementet që të kujtojnë atë, ka Në fund ky raport përmbyset, në fellë delikatesën e harmoninë e linjave dhe Duhet thënë që në fillim se favor të një qenieje të re dhe rikthimi Ky gjir’i em që të pat pjellë... 7 ngjyrave (bishti i gjatë i zambakut dhe ligjëruesi i vërtetë në poezi është një tek gjiri i parë s’është tjetër veç ...Me zjarr ju flas, me zjarr. 8 qafa e gjatë, pak e harkuar, tërë finesë figurë universale që përfshin njeriun mbyllje e qarkut për të nisur nga e e shpendit). si qenie e natyrës: si prind, si krijues, para. vijon në numrin e ardhshëm 14 Shëndeti 10 - 20 Mars 2010

dhe ai radikal. Ndër masat parandaluese do të rekomandoja: Në masën e gjerë të popullit me evitimin e gjendjes sedentare duke vena varikoze nënkuptohet thjesht bërë nje jetë aktive dhe për aq sa të sëmundja e variceve, apo zgjerimi i jetë e mundur të ushtroheni me damarëve të këmbeve. Por e vërteta fiskulturë, sporte apo shëtitje në është pak më gjerë se kaq. Me natyrë. Evitimin e qëndrimeve të sindromin e vena varikozës do të zgjatura e pa lëvizur me këmbë apo nënkuptojmë një sëmundje që prek ulur. Evitimin e kapsllëkut dhe të sistemin venoz në përgjithësi dhe atë diaresë kronike me një ushqyerje sa të pjesës së poshtëme të trupit të më të shëndetëshme. njeriut në vecanti. Kur kjo sëmundje Evitimin e ushqimeve pikante, të shfaqet në këmbë emërtohet “vena kafesë dhe të pijeve alkoolike. varikoza kruris”, (zgjerim i venave Evitimin e këpucëve apo sandaleve të kërcinjëve), kur shfaqet në zorën me takë të larta si dhe të veshjeve e trashë ose për rreth anusit të ngushta dhe rigide. Evitimin apo emërtohet “hemoroide”, (suadhe, uljen e mbipeshësh dhe të barrave majasëll) dhe kur shfaqet në skrotum të shumta. Tregoni kujdes në tek meshkujt emërtohet mjekimin e hipertensionit, “varikocelë”. pamjaftueshmërisë së zemrës dhe Për shkak të shpeshtësisë së kolitit. shfaqjes së tyre me interes do të Mjekimi konservativ për varicet ishte qe te ndalemi vetem ne dy te konsiston në përdorimin e pomadave parat. Që të kuptohet më qartë se me përmbajtje heparine, të corapeve përse dhe si shfaqen këto sëmundje elastike, shoqëruar me të paktën fillimisht më duhet që të shpiegoj pak gjysëm orë pushim mbasdite shtrirë mbi ndërrimin e venave. Në e duke i vendosur këmbët mbi një ndryshim nga arteriet, që janë vetem jastëk. Kurse për hemoroidet në tuba që trasportojnë gjakun, venat përdorimin e suposteve të ndryshme (e sidomos ato të mesmet dhe të antihemoroidale, propanolonit apo mëdhatë) në brëndësi të tyre kanë atenalolit, higjenë perfekte, banja me valvola (kllapa) të cilat nuk e lenë ujë të vakët shoqëruar me gjakun të bjerë poshtë. Pikërisht manipulime fine e delikate që mosfunksjonimi i mirë i këtyre synojnë rifutjen e hemoroidit të dalë. valvolave, bën që një pjesë e gjakut Nëse do të kemi edhe hemoragji që shkon nga periferia në drejtim të Sindromi i atëhëre del nevoja e përdorimit të zemrës të rikthehet mbrapsht. Ky vitaminës K dhe të një antibiotiku fenomen shkakton mbetje me spektër të gjerë veprimi. (grumbullim) të gjakut poshtë vendit Kuptohet se këto mjekime do të të difektit dhe me kohë dhe zgjerim aplikohen kur kemi të bëjmë me të këtyre venave. Vena Varikozës fazat fillestare e të mesme të këtyre Me të drejtë shtrohet pyetja:- sëmundjeve. Përse nuk sëmuren të gjithë njerëzit hipertensioni portal, dhe hera herës të gjakosura, por dhe Në të kundërt, kur kemi të bëjmë por vetem një pjesë relativisht e vogël pamjaftueshmëria e zemrës, të infektuara. Por ka edhe një formë prej tyre? Për këtë problem duhet kapsllëku dhe diarea kronike, koliti tjetër që zhvillohet brenda zorrës së me stade të avancuara dhe ose me të theksoj se egzistojnë faktori e ndonjë tjetër. Përdorimi i këpucëve trashë e që evidentohet vetëm nga nderlikime do ti drejtohemi mjekimit gjenetik (trashigimnor) dhe ato të apo sandaleve me takë shumë të prezenca e dhimbjes dhe e radikal ushtruar nga specialisti në riskut ose shpërthyes. Ndoshta ju ka lartë, si dhe pantallona të ngushta hemoragjisë gjatë defekimit. kushte spitalore. Heqja totale e rënë rasti të kontaktoni me një dhe rigide. Saktësimi i diagnozës në këtë rast varices, e hemoroidit apo riparimi i person që vuan nga njëra prej këtyre Përsa i përket frekuencës, bëhet vetëm me rrektoskop. fistules janë nga metodat më sëmundjeve dhe ju ka treguar se në variçet konstatohen 3-4 herë më Ankesat më tipike për varicet janë, tradicionale. rrethin e tij familjar ka vuajtur apo shpesh tek femrat, kurse hemoroidët ndjenja e këmbëve të lodhura, të Por dekadat e fundit po aplikohen vuan edhe ndonjë pjestar tjetër. Me konstatohen më shpesh tek meshkujt renduara, enjtja e pjesës së poshtëme me shumë sukses metoda më pak pak fjalë do të thosha se në një nga mosha 20 vjec e lart. dhe pakënaqësia kozmetike. Kurse traumatike e të padhimshme si përqindje të konsiderueshme të ankesat më të shpeshta për rrezet lazer dhe sklerotizimi me rasteve sindromi varikoz është i Nga ana klinike varicet mund t’i hemoroidet janë; dhimbja e solucione të posacme. Avantazhet, trashëgueshëm. Ndër faktorët konstatojmë nga damarë të hollë padurueshme, hemoragjia gjatë shpërthyes mund te përmend: Pas ngjyrë blu e deri në vena të trasha, defekimit dhe kapsllëku reflektor. sidomos të metodës sklerotizuese, një barre tek femrat, qoftë kjo edhe xhunga-xhunga, e që gjarpërojnë nga Ndërlikimet për të dyja këto janë të dukshme. Pacienti nuk ka normale. pulpa e deri në rrëze të kofshës ku sëmundje janë; ulceracionet dhe nevojë të shtrohet në spital, evitohet Qëndrimet e shpeshta dhe për hera-herës lëkura për rreth tyre fistulacionet të shoqëruara me përdorimi i narkozës, procedura nuk një kohë të gjatë pa lëvizur me është e mavijosur. Kurse hemoroidet hemoragji shpesh të zgjat më shumë se 20 minuta, nuk këmbë apo ulur, (për këtë shkak mund të konstatohen nga zgjerime konsiderueshme, si dhe infektimi i ka dhimbje, nuk ka hemoragji, dhe varicet njihen si sëmundja e të vogla, të vetmuara për rreth anusit zonës përreth dhe aksidentet evitohen cikatricët (vragat) pas kirurgëve, kamarierëve, berbërëve që nuk përbëjnë ndonjë problem, e trombotike. Për trajtimin e sindromit operacionit. dhe shoferëvë). Mbi pesha por edhe deri në disa zgjerime të medha që varikoz egzistojnë masat Dr. Andrea Kocaqi sëmundje të tjera si; asciti, nuk futen më brenda, të dhimshme parandaluese, mjekimi konservator Mjek familjeje 10 - 20 Mars 2010 Horoskop & Vipa 15 Horoskopi javor i “Nositit” Dashi (21.3-20.4) Peshorja (24.9-22.10) Në fundjavë do të Do t’ju duhet të argëtoheni, por do të zgjidhni probleme që duket shpenzoni shumë. Do të se i kishit harruar. Fat në jeni në qendër të marrëdhëniet familjare. vëmendjes. Akrepi (23.10-22.11) Demi (21.4-20.5) Do të takoni dikë që do Përpiquni t’u përgjigjeni të ketë një ndikim mjaft të disa pyetjeve që kanë që madh në jetën tuaj, në ju shqetësojnë dhe fushën profesionale. pengojnë në aktivitetin tuaj. Shigjetari (23.11-22.12) Binjakët (21.5-21.6) Mënyra juaj e të Do t’u ktheheni vepruarit do të jetë egoiste punëve të mëdha dhe do dhe mund t’ju sjellë të bëni gjithçka për të momente të pakëndshme. stabilizuar buxhetin. Gaforrja (22.6-22.7) Bricjapi (23.12-20.1) Kolegët do të jenë të Simpatia që do të keni afrueshëm për meritat dhe për ata që ju rrethojnë do simpatinë për ju. Tregohuni të konsolidojë më tej më i vëmendshëm. marrëdhëniet. Luani (23.7-23.8) Ujori (21.1-19.2) Horizontalisht: 1.Ka kryeqytet Adisabeba 8.Shkrimtari Godo 12.Ari në Energjitë tuaja fizike nuk tabelë 13.Shtet në Amerikën e Veriut 14.Këngëtari Makashi 16.Aktori Paçino do të jenë ato të Duhet të vini në punë 17.Ka qenë kryeqytet i RF Gjermane 19.Ishulli që ka patur statujë gjigande zakonshmet. Mund të takoni të gjitha njohuritë tuaja të 21.Teoria e ... e Ç.Darvinit 25.Inicialet e shkrimtares Kadare 26.Partia Socialiste një person interesant. reja e të vjetra, por disa e Letonisë 27.Inicialet e Kadaresë 28.Nata pa zë 29. ...Bellova, radiokronist s’do të jenë të mirëpritura. sportiv 32.Quhet qëndistarja e flamurit të I.Qemalit 33. ...Hsiao Pin 35.Pier Virgjëresha (24.8-23.9) Peshqit (20.2-20.03) Luixhi... gjyqtar i njohur italian futbolli 36.Primo..., ka qenë boksier i shquar italian 37.Jo fetar 39.Notë muzikore 40.Fillim aorte 41.Po në Romë 42.Lumi... Do t’ju jepet mundësia Do të plotësoni të gjitha të njihni persona të rinj. në Afrikë 44.Mirë në Berlin 45.Vullkan në Itali 47.Ka një... në kokë 49.E bren... detyrat që ju takojnë, duke për të tjerët të paaftin 52.Ku di dhia ç’është... 55.Lloj pije joalkoolike 56. ...dhe Buxheti juaj do të pësojë u vlerësuar maksimalisht rritje, po të jeni i kujdesshëm. humori i një skeçi të estradës 60.Njëthundrak 62.Poeti Frashëri 63.Këngëtari nga kolegët. italian Rosi 64.Inicialet e fizikanit Njuton Vertikalisht: 1.Këngëtarja Qazimi 2.Aparati i astrologut 3.Inicialet e Kadaresë 4.Kryeqyteti i Norvegjisë 5.Gjysmë pike 6.Si nr.3 7.Ka dy në kala 8.Bëhet... për një mall që mund të bëjë firo 9.Aleks..., këngëtar italian 10.Notë muzikore 11.Kol... piktor shkodran 12.Janë vargmalet e Amerikës së Jugut -Tek ju pihet duhan? -pyet miku duke bërë gati cigaren 15.Dy herë simboli i oksigjenit 17.Thuhet kur fitohet 18.Nikeli në tabelë -Ju lutem të ndiheni si në shtëpin tuaj. 20.Inicialet e Kadaresë 22.Vlora në targa 23.Bimët kacavjerrëse të pyjeve -Ju faleminderit, -thotë ky dhe e fut cigaren në paketë tropikale 24.Atdheu i Shevçenkos 30.Quhet edhe kështu një udhëheqës i shquar ushtarak 31.Mund të jetë edhe atomike 32.Luçie..., këngëtare 34.Ka X X X kryeqytet Valeta 36.Fondacion bamirës 38.Fillim kitare 39.Hekuri në tabelë -Isha në lavanderi, i mora këmishët, por nuk kishin kopsa. 41.Ai që zëvendëson një udhëheqës me pamjen e ngjashme 43.Gramshi në -Çfarë fati, mua më kthyen vetëm kopsat. targa 45.Shkrimtari bullgar Pelin 46.Shkrimtari Lera 48.Po në Moskë 50. ...Montan 51.Tip pistolete 53.Inicialet e portierit të njohur Kaçi 54.Shkrimtari Propaganda kosovar Podrimja 57.Inicialet e Moisiut 58.Katër për romakët 59.Radiumi në -Unë kur shkoj me taksi , i jap një bakshish të majmë shoferit dhe i tabelë 61Simboli kimik i indiumit them: Voto për PD! -Unë në të kundërt, nuk i jap asgjë, nuk i jap asgjë, asnjë lek më Përgjigjet e fjalëkryqit të shumë, thotë një PS-ist dhe i them: Votoni për PD! numrit të kaluar (Nr. 471)

Kursimtari Horizontalisht: 1.Mali 5.Torpedo 10.Re 12.Arisi 14.Me 15.Ismet -Pse nuk ke makinë? Ti ke shumë para. 16.Margarita 18.Mi 19.Na 20.AN 21.Mio 22.Ornela 25.Ema 26.NNI -Pikërisht, ndaj kam shumë! 27.Kubani 29.Kili 31.Bizi 32.Ema 33.TR 35.Gi 36.Fan 38.Hartim 41.EA 42.IB 44.Domuzi 46.Ne 47.Su 48.KO 49.Pit 50.Kastor 51.Kina 52.Min Shkopinjtë 54.TT 55.Li 56.Milano 57.Ima -Kamarier, më jep të lutem një shkop të kruaj dhëmbët. Vertikalisht: 1.Markoni 2.Ar 3.Limoni 4.Isa 6.Oman 7.Rëra -Eshtë i zënë! 8.Diana 9.Os 10.Remi 11.Etiopia 17.Tamizi 21.Mrika 23.RN 24.Austria 25.Enigmë 28.AB 30.Lahuta 32.Ezopi 34.RT 36.Fausti 37.Nikola 39.Az 40.India 41.Esat 43.Bori 45.Mini 51.KK 52.ML 53.NN 16 Fjalëkryq & Reklama 10 - 20 Mars 2010

Vikama e qiellit të braktisur Perla poezie Kurorë lumturie Ujvarë e fyelltë Poezi Poezi Poezi Autor: Maria (Fitret) Sulçe Autor: Besnik Bedollari Autor: Bedri Hoxha Faqe 48 Faqe 64 Faqe 80 Çmimi: 200 lekë Çmimi: 200 lekë Çmimi: 500 lekë

Bëhu edhe TI mik i librit! www.shtepiaelibrit.com

Botues: Ilir DUKA & Afroviti GUSHO Enti Botues: "D.I.J.A. Poradeci" -Pogradec Në kompjuter: Edlir PODA Adresa e Redaksisë: Rruga "Rinia", Pallatet 7-katësh, Pogradec Tel: +355 832 2905, Mobil: 069 2143753 Lexoni gazetën në: www.poradeci.com e-mail: [email protected]; [email protected] Gazeta shpërndahet në Qarkun Korçë [email protected]