De Architectuur Van Ontwikkelingssamenwerking
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
DE ARCHITECTUUR VAN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING Het Europees Ontwikkelingsfonds en scholenbouw in postonafhankelijk Afrika De auteur geeft toelating deze masterproef voor consultatie The author gives permission to make this master beschikbaar te stellen en delen van de masterproef te dissertation available for consultation and to copy parts of kopiëren voor persoonlijk gebruik. Elk ander gebruik valt his master dissertation for personal use. In the case of any onder de beperkingen van het auteursrecht, in het other use, the limitations of the copyright have to be bijzonder met betrekking tot de verplichting de bron respected, in particular with regard to the obligation to uitdrukkelijk te vermelden bij het aanhalen van resultaten state expressly the source when quoting results from this uit deze masterproef. master dissertation. Esther Vandamme 12 augustus 2013 Flexibiliteit bij de keuze van projecten .................... 41 Inhoudstafel Permanentie van de protagonisten als katalysator voor een persoonlijk beleid ................................. 43 English abstract .................................................... 7 Een Franse stempel op het Europees ontwikkelingsfonds ................................................ 43 Résumé français ................................................. 11 Een imperium gebaseerd op vertrouwen: Jacques Inleiding ............................................................. 16 Ferrandi .................................................................. 45 Context? ................................................................. 16 De invloed van de Franse regering .......................... 47 Wat? ....................................................................... 17 Rationalisering en liberalisering: Claude Cheysson 48 Waarom? ................................................................ 18 II KWANTITATIEVE ANALYSE Input versus Hoe? ....................................................................... 21 output .................................................................... 59 Methodologie ...................................................... 22 Een evolutie naar return on investment ............ 61 Literatuurstudie ..................................................... 22 Van infrastructuur over landbouw naar industrie: Primair bronnenonderzoek .................................... 22 een overzicht .......................................................... 61 Veldwerk ................................................................ 25 Scholenbouw: sterke start en verdere groei op maat van de nieuw-onafhankelijke staten ....................... 68 I HET EUROPEES ONTWIKKELINGSFONDS Return on investment versus de vrees voor een Context en werking ................................................ 27 neokolonialistische stempel .................................... 70 De oprichting van de Europese Economische De kracht van het initiatief beïnvloedt de geografische Gemeenschap ..................................................... 29 verdeling ................................................................ 71 De oprichting van het Europees ontwikkelingsfonds: Wat is de voorspellende waarde van de officiële Frankrijk en de andere lidstaten ............................. 29 toekenningscriteria? .......................................... 72 Doelstellingen van het Europees ontwikkelingsfonds Officiële onderwijscriteria doorgelicht .................... 80 ............................................................................... 31 Stabiele regering vraagt en krijgt meer ................... 85 Vier conventies op een rij........................................ 31 Bevoorrechte partners ............................................ 91 De werking van het Europees ontwikkelingsfonds: een apart verhaal ................................................... 33 De rol van de Koude Oorlog .................................... 96 Van programma tot projectuitvoering: een ad hoc Projecten in de hoofdstad: de voordelen ................. 99 aanpak................................................................ 35 Wie vraagt, die krijgt ............................................ 101 Projecttraject .......................................................... 35 De input van externe expertise ......................... 102 5 Aannemers ...........................................................102 Techniek en klimaat: een permanente uitdaging Architecten ...........................................................104 ......................................................................... 179 III KWALITATIEVE ANALYSE Netwerk en Belang van het netwerk: en nu? ....................... 183 techniek ............................................................... 118 ADDENDA ............................................................ 192 Netwerk van persoonlijke relaties .................... 120 Bibliografie ....................................................... 195 Het netwerk als centrum van macht en invloed ...121 Archieven ............................................................ 195 Informatie is politiek .............................................122 Interviews ............................................................ 199 Van persoonlijke aanpak tot corruptie ..................124 EOF ...................................................................... 199 Het zwaartepunt in het Europees-Afrikaanse netwerk Context ................................................................ 200 verschuift ..............................................................127 Architectuur ........................................................ 201 Concurrentie met andere netwerken ....................131 Infographieken .................................................... 202 Architectuur: een samenspel van actoren ............133 Afbeeldingen ........................................................ 203 Het netwerk drukt zijn stempel op de architectuur .............................................................................134 Afkortingen ...................................................... 204 Techniek en het ‘return on investment’ Projectlijst......................................................... 205 mechanisme ..................................................... 136 Visie van het Europees ontwikkelingsfonds op architectuur .........................................................136 Klimaatcomfort ....................................................137 Internationale oproep ...........................................141 Budget ..................................................................143 Tijdsdruk ..............................................................147 Europese standaard ..............................................148 Conclusie: Architectuur als resultaat van return on investment ............................................................150 IV SCHOOLVOORBEELD Groupe Scolaire pour filles à Kimwenza ......................................................... 157 V TERUGBLIK ...................................................... 178 6 English abstract The civil servants of the European Development Fund used their liberties to full extent in the institutional vacuum. They are the main protagonists in European Development Fund’s story. By refusing an explicit doctrine, a more The domain of this thesis is post-colonial architecture personal approach was possible, catering to the different production in Africa. The historical study of school heads of state. Jacques Ferrandi, the first head of cabinet of building in Africa fits in the research framework of Johan the Commissary of Development and the later Directeur Lagae. Oase #82 L’Afrique, c’est chic. tells us that a “more Générale of the EDF builds a network of old-administrators inclusive mapping” of modern architecture in Africa is and trustees, both in Brussels and on the terrain. He ongoing since recently. “In addition, there is a heightened succeeds in developing a policy independent of France. interest of architecture historians in the trajectory of This practice is abruptly halted with the introduction of individuals and the transfer of expertise, transcending Claude Cheysson and the British Commmonwealth. The colonial and imperial borders”. mondialistic and more rational approach results in the replacement of a large part of civil servants and leads to This master thesis fits in a changing world order as result the start of a new era. of the independence of the European colonies in Africa. Colonies became “underdeveloped” countries. An We describe the place of school infrastructure in the important effect of decolonization is the shift of exclusive projects of the EDF and examine the criteria based on bilateral development aid to a more international which the EDF chooses for school infrastructure projects. approach within new developmental aid organizations. The European Development Fund (EDF) is an example of Not only the Dutch and the Germans, but also the young African countries were very skeptical of their colonial such an international institution. An important focus of heritage. The success of the ACS-EEG treaties would this organization was building school infrastructure in Africa. To understand the impact of the EDF on the depend on turning this neo-colonial vision into an acceptable policy. However, the structures are based solely constructed environment, we study the architecture that on the colonial system and the approach is very neo- was realized under the EDF’s impulse in Senegal, Mali and Congo (RDC) since its